ArchiCAD 12-podręcznik

Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Graphisoft Odwiedź stronę Graphisoft pod adresem http://www.graphisoft.com , aby znaleźć najbliższego dystrybutora oraz informacje o dostępności produktów.

Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Copyright © 2008 by Graphisoft, wszelkie prawa zastrzeżone. Surowo zabrania się odtwarzania, parafrazowania oraz tłumaczenia bez uzyskania uprzednio wyraźnej zgody na piśmie.

Znaki handlowe ArchiCAD jest zarejestrowanym znakiem handlowym, a PlotMaker, Virtual Building (Wirtualny Budynek), StairMaker oraz GDL to znaki handlowe firmy Graphisoft. Wszystkie inne znaki handlowe są własnością odpowiednich firm.

Wstęp

Wstęp Podręcznik ArchiCAD 12 zawiera sześć głównym rozdziałów, w których przedstawiono dokładny przegląd funkcji programu ArchiCAD. Zawartość tego dokumentu jest również dostępna poprzez elektroniczny system Pomocy. Część Interfejs niniejszego Podręcznika zawiera bardziej szczegółowe opisy każdego ustawienia i okna dialogowego i dostępna jest jedynie w elektronicznym systemie Pomocy.

Rozdziały w niniejszym podręczniku: Konfiguracja to skrót informacji potrzebnych do skonfigurowania programu ArchiCAD. Komunikacja z ArchiCADem stanowi wprowadzenie do podstawowych operacji w programie ArchiCAD. Rozdział jest podzielony na trzy części: Nawigacja, Edycja oraz Techniki. Wirtualny Budynek zawiera opis widoków modelu oraz okien, które posłużą do stworzenia Wirtualnego Budynku przy pomocy narzędzi projektowych ArchiCADa.

Współpraca przedstawia funkcję Zespołu projektowego, dzięki której zespół architektów może równocześnie pracować nad tym samym projektem. W tym rozdziale również opisano jako skutecznie załączać struktury powtarzalne; inteligentny proces importu i eksportu DXF/DWG oraz łączenia; oraz proces korekty na bieżąco. Wizualizacja zawiera wszystkie narzędzia i techniki pozwalające wyświetlać i przedstawiać projekt architektoniczny klientowi.

Dokumentacja przedstawia narzędzia do rysowania i opisywania w ArchiCADzie, oraz zintegrowany proces tworzenia Arkuszy do stworzenia pełnej, końcowej dokumentacji Twojego projektu.


3

Wstęp

4


Spis treści Wstęp ____________________________________________________ 3 Konfiguracja _____________________________________________ 15 Zarządzanie Projektami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Rozpocznij ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Utwórz Nowy Projekt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Zamknij Projekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Typy plików odczytywanych przez ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Kompresja plików . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Plik wzorca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Kopie zapasowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Projekt Archiwalny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Otwieranie projektów poprzez sieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Łączenie plików . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Dodatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Preferencje Projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Jednostki i poziomy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Wymiarowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Skala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Atrybuty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Warstwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 O Warstwach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Przełącznik warstw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Tworzenie i korzystanie z Kombinacji warstw . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Korzystanie z Warstw w celu zapobiegania łączenia się Ścian, Słupów i Belek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Używanie odrębnych Ustawień Warstw dla Teczki Arkuszy . . . . . . . 30 Wstawianie elementów na pojedynczą “Aktywną Warstwę” (Symulacja trybu pracy Autocada). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Rodzaje linii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Rodzaje wypełnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Dostępne parametry wypełnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Struktury warstwowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Przypisywanie Struktur Warstwowych Ścianom, Stropom i Dachom 32 Definiowanie Własnych Struktur Warstwowych . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Komponenty struktur warstwowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Pióra i kolory/Zestawy Piór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 Stosowanie Zestawów Piór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 Modyfikowanie Zestawów Piór. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 Przenoszenie Zestawów Piór do innych Projektów . . . . . . . . . . . . . .36 Automatyczne dostosowanie widoczności Koloru piór dla Widoków Modelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Zestawy Piór dla różnych zastosowań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Materiały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 O Materiałach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 Wyświetlanie Materiałów i Tekstur w Oknie 3D. . . . . . . . . . . . . . . . .38 Wyświetlanie Materiałów w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ . . . . . . .39 Wyświetlanie materiałów w dokumencie 3D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39 Wyświetlanie Materiałów w Renderingach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 Tworzenie i Modyfikacja Materiałów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 Menedżer atrybutów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 Parametry użytkownika Obiektów GDL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 Biblioteki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 O Bibliotekach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 Biblioteka startowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 Uaktualnienia Biblioteka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 Zasady Zarządzania Bibliotekami. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 O Menedżerze Bibliotek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 Identyfikacja powtarzających się Elementów Bibliotecznych . . . . . . . . .45 Palety Brakujące elementy biblioteczne oraz Raport ładowania Bibliotek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Ulubione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 O Ulubionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Przechowywanie i przypisywanie Narzędziom parametrów Ulubionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 Interfejs Użytkownika ArchiCADa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Paleta Narzędzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Paleta info . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Menu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 O Menu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Paski narzędzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 O Paskach Narzędzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50

5

Spis treści

Skróty. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Palety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Palety Pomocnicze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dostosowywanie Środowiska Pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O oknie dialogowym Ustawień Środowiska Pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . Zachowywanie dostosowanych Ustawień Środowiska Pracy . . . . . . . . . Profile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jak korzystać z dostosowanego Środowiska Pracy na innych komputerach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

50 51 53 54 54 55 57 58

Komunikacja z ArchiCADem________________________________ 59 Nawigacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Nawigacja pomiędzy oknami ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Nawigacja wewnątrz aktywnego okna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Zoom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Dopasuj do okna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Przemieść. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Podgląd nawigatora (2D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Nawigacja w Oknie 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Dostęp do poleceń Nawigacji 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Eksploruj Model (Nawigacja 3D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Orbituj (Nawigacja 3D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Podgląd nawigatora (3D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Obsługa 3Dconnexion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Paleta Nawigatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 O Palecie Nawigatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Używanie Nawigatora do otwierania okien projektu . . . . . . . . . . . . 67 Struktura Nawigatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Organizator (Specjalny Tryb Nawigatora) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 System Kolorów Nawigatora. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Nawigator Mapa Projektu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Nawigator Mapa Widoków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Definiowanie Ustawień Widoku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Zachowywanie Widoku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Modyfikowanie Ustawień Widoku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Paleta Opcji Podręcznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Nawigator Teczka arkuszy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Zestawy Publikacji Nawigatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Zewnętrzne pliki w Nawigatorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

6

Funkcje wspomagające edycję . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Zaznaczanie elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Szybkie Zaznaczanie nad obszarem elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Zaznaczanie wielu elementów przy pomocy Wieloboku Zaznaczenia 79 Zaznaczanie nakładających się elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Funkcje wspierające Zaznaczanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Punkty Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Podświetlenie Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Podświetlanie obrysu elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Okno informacji o elemencie (Info Tag) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Inteligentny kursor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Anulowanie Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Znajdź i Zaznacz w oparciu o Kryteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Modyfikuj zaznaczone elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Zapamiętywanie i przywoływanie zapamiętanych Zaznaczeń . . . . . . . . 87 Obszar Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 O Obszarze Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Opcje definiowania Obszaru Zaznaczenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Wyświetlanie Obszaru Zaznaczenia w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Usuwanie Obszaru Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Kopiowanie/Wklejanie Obszaru Zaznaczenia w oknach Projektu. . . 90 Kopiowanie Obrazka skadrowanego przy pomocy narzędzia Obszar Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Przesuwanie i Rozciąganie elementów za pomocą Obszaru Zaznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Inne operacje edycji z zastosowaniem Obszaru Zaznaczenia . . . . . . 92 Początki Układu Współrzędnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 O Początkach Układu Współrzędnych w ArchiCADzie . . . . . . . . . . . 92 Tworzenie Początku Układu Współrzędnych Użytkownika . . . . . . . . 93 Początek Układu Współrzędnych Użytkownika w Oknie 3D . . . . . . . 93 Wyświetlanie i Wprowadzanie Współrzędnych w palecie Podręczne Współrzędne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 O Podręcznych Współrzędnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Parametry wyświetlane w Podręcznych Współrzędnych . . . . . . . . . . 94 Wybór wartości wyświetlanych w palecie Podręczne Współrzędne . 95 Wprowadzanie wartości do palety Podręczne współrzędne . . . . . . . 96 Schemat wprowadzania współrzędnych: Opcje zaawansowane . . . . 97 Narzędzie Miarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 System Siatek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98


Spis treści

Funkcja Przyklejanie do siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Linie Pomocnicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 O Liniach Pomocniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Włączanie i Wyłączanie Linii Pomocniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Rodzaje Linii Pomocniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Wybór preferowanych Linii Pomocniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Wstawianie Linii Pomocniczych w trakcie rysowania . . . . . . . . . . . 103 Usuwanie Linii Pomocniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Przykłady zastosowania Linii Pomocniczych. . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Ograniczenia ruchu kursora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Stosowanie ograniczeń ruchu kursora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Metoda rzutowania kursora przy zablokowanych współrzędnych. . 106 Blokowanie współrzędnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Metody konstrukcyjne względne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Blokowanie Prostopadłe i Równoległe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Dwusieczna kąta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Przesunięcie i Wielokrotne Przesunięcie (Metody konstrukcyjne względne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Ustawienie powierzchni w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Przyklejanie do istniejących elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Specjalne punkty przyklejania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Specjalne punkty przyklejania na wektorze tymczasowym. . . . . . . . 111 Zasięg przyciągania kursora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Wzniesienie i Grawitacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 O Wzniesieniu Elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 Wartości Wzniesienia w Podręcznych Współrzędnych. . . . . . . . . . . 113 Grawitacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Poziomy Odniesienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Wzniesienie i Kondygnacje w Oknie 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Anulowanie operacji za pomocą klawiszy Esc oraz Backspace . . . . . . 115 Palety Pomocnicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 Techniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 Podstawowe Techniki Edycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 Przemieszczanie elementów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Przemieszczanie elementów poprzez popchnięcie . . . . . . . . . . . . . . 118 Przesuwanie Elementów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Obracanie elementów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Lustrzane odbijanie Elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Podniesienie elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Ustaw Elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122 Informacje na temat funkcji Ustawiania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122 Jak ustawić elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123 Ustaw Specjalnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125 Rozłóż Elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125 Rozłóż Specjalnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127 Modyfikowanie wymiarów elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128 Wprowadzenie do modyfikowania wymiarów elementów. . . . . . . . .128 Rozciąganie Ścian. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128 Modyfikowanie Pochylonych Ścian i Słupów . . . . . . . . . . . . . . . . . .129 Modyfikowanie Belek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130 Modyfikowanie Elementów zbudowanych w oparciu o Złożone Profile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131 Zmiana Geometrii Wieloboków i Łańcuchów elementów. . . . . . . . .131 Rozciągnięcie przy użyciu narzędzia Obszar Zaznaczenia. . . . . . . .133 Rozciągnij pionowo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134 Zmiana wielkości elementów (Powiększ/Zmniejsz) . . . . . . . . . . . . .134 Podział Elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135 Wyrównanie Elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136 Przecięcie dwóch elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137 Utworzenie Zaokrąglenia lub Ścięcia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137 Przycinanie Elementów do Punktu (Punktów) przecięcia . . . . . . . .138 Dodawanie Elementom Wierzchołków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139 Edycja wierzchołków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139 Zakrzywianie/Prostowanie krawędzi Elementu . . . . . . . . . . . . . . . .140 Rozbij do Bieżącego Widoku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140 Tworzenie kopii elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141 Przesunięcie, Obrót, Odbicie Lustrzane kopii elementów . . . . . . . .141 Powielenie Elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142 Przeciągnij i Upuść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143 Transfer ustawień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144 Grupowanie elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145 Blokowanie/Odblokowywanie Elementów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147 Kolejność wyświetlania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148 Magiczna Różdżka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150 O Magicznej Różdżce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150 Tworzenie elementów przy użyciu Magicznej Różdżki . . . . . . . . . . .150 Korzystanie z Magicznej Różdżki w Oknie 3D . . . . . . . . . . . . . . . . .151 Wykorzystanie Magicznej Różdżki do operacji Dodawania/ Odejmowania wieloboków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151

7

Spis treści

Wirtualny Podrys: Używanie Podrysów do edycji i porównywania Widoków Modelu i Rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O Podrysach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dostęp do poleceń obsługujących Podrys. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pokaż/Ukryj Podrys. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wybór Podrysu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Definiowanie opcji koloru i widoczności Podrysu . . . . . . . . . . . . . Zmiana położenia Podrysu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przełączanie Podrysu z Aktywnym Widokiem: Jak uzyskać dostęp do elementów na Podrysie w celu edycji lub kopiowania . . Przebuduj Podrys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Porównywanie Podrysu z Aktywnym Widokiem:. . . . . . . . . . . . . . . Optymalizacja Linii i Wypełnień w oknach rysunkowych . . . . . . . . . . Dlaczego optymalizować?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Optymalizacja Linii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Optymalizacja Wypełnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

152 152 153 154 154 156 156 157 157 158 160 160 160 161

Wirtualny Budynek _______________________________________ 163 Widoki Modelu ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 O Widokach Modelu ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Okno Rzutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Kondygnacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 O Kondygnacjach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Nawigacja pomiędzy Kondygnacjami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Określanie wyświetlania Kondygnacji w 3D. . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Określanie wyświetlania Kondygnacji w oknach Przekrój/ Elewacja/RŚ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Zarządzanie Kondygnacjami. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 Linie Poziomów Kondygnacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu (Ustawienia globalne) . . . . . . . . . . . . . . 169 Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 Określ Kondygnację Macierzystą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 Kontrolowanie wyświetlania elementów na poszczególnych kondygnacjach (Pokaż na Kondygnacjach) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 Wybieranie sposobu reprezentacji elementów na Rzucie . . . . . . . . 173 Definiowanie zakresu widoczności rzutowanych elementów (Granica widoczności) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 Przykłady ustawień wyświetlania na Rzucie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Okno 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Wyświetl wszystko w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178

8

Wyświetl obszar zaznaczenia w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Wyświetlanie Obszaru Zaznaczenia w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Domyślne wyświetlanie w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Filtruj Elementy widoczne w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Zachowaj zawartość Okna 3D jako Widok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Procedury 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Tryby wyświetlania 3D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 Projekcje 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Dodatki Nawigacji 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Przekroje 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Przekroje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 O Przekrojach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Utwórz nowy Widok Projektu w Przekroju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 Określ Zasięg Poziomy/Pionowy Widoku Projektu w Przekroju . . . 187 Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Wybierz Status Przekroju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Wyświetlanie Elementów w oknie Przekroju . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Otwórz Widok Projektu w Przekroju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Wstaw Połączony Znacznik Przekroju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika . . . . . . . . . . . . . . . 192 Wstaw Samodzielny znacznik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Utwórz Niezależny Przekrój. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Podsumowanie Poleceń Przebudowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Wyświetlanie Linii i Znaczników Przekrojów. . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Dostosowywanie przebiegu Linii przekrojowych. . . . . . . . . . . . . . . 195 Elewacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 Rozwinięcie Ścian (RŚ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 O Rozwinięciach Ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 Utwórz pojedynczy Widok Projektu RŚ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Tworzenie wielu Widoków RŚ jednocześnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 ID i Nazwy Rozwinięć Ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 Edycja Widoków Projektu RŚ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Edytowanie Linii Zasięgu Rozwinięcia Ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . 202 Pionowy i Poziomy Zasięg Rozwinięcia Ścian. . . . . . . . . . . . . . . . . 202 Rozwinięcia Ścian, a kształty Stref. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 Wyświetlanie elementów w Rozwinięciach Ścian. . . . . . . . . . . . . . . 204 Dokument 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 O Dokumencie 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 Utwórz Dokument 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Spis treści

Dokument 3D oraz Źródło Okna 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Przedefiniuj wybrany Dokument 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 Reprezentacja Modelu w Dokumencie 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 Detale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 O Detalach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 Tworzenie Rysunku Detalu opartego o Model . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 Zawartość okien Detali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 Wstaw Połączony Znacznik Detalu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 Wstaw Samodzielny Znacznik Detalu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 Utwórz niezależny detal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 Wyświetlanie obrysów Detali/Obszaru 2D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Aktualizacja obrysów Znaczników Detali/Obszaru 2D . . . . . . . . . . 214 Wyświetlanie ikon Rysunków Detali w Nawigatorze . . . . . . . . . . . . 214 Aktualizacja Okna Detalu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Obszary 2D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 O Obszarach 2D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Obszar 2D, a Detal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Tworzenie Obszaru 2D opartego o Model . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Zawartość okien Obszaru 2D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Edycja okien Obszaru 2D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 Utwórz Niezależny Obszar 2D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 Wstaw Połączony Znacznik Obszaru 2D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Wstaw Samodzielny Znacznik Obszaru 2D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Zarządzanie Znacznikami w ArchiCADzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 O Znacznikach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Wyświetlanie Linii Zasięgu Znacznika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Podświetlenie Znaczników Źródłowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Zmiana Typu Znacznika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Przenoszenie Ustawień Znaczników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 Kopiowanie Znaczników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 Nawigacja za pomocą Znaczników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 Znajdź połączone Znaczniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Paleta Sprawdź Znaczniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Usuwanie Widoków Projektu, Widoków lub Rysunków posiadających Znacznik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 Usuwanie Znaczników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 Zestawienie interaktywne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 O zestawieniach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 Otwórz Zestawienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 Wyświetl Zestawienie dla wybranych elementów. . . . . . . . . . . . . . . 225 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Edycja i uaktualnianie Zestawień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225 Definiowanie Ustawień Schematu Zestawienia . . . . . . . . . . . . . . . .226 Sortuj Pola Zestawienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .228 Formatowanie Zestawień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229 Nagłówki Zestawienia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229 Przekształć Tabelę by zmieścić ją na Arkuszu . . . . . . . . . . . . . . . . .230 Podziel zestawienie na kilka arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .231 Spisy treści Projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232 O Spisach treści . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232 Spis Opublikowanych Elementów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233 Elementy konstrukcyjne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233 Jak wstawić element konstrukcyjny w ArchiCADzie. . . . . . . . . . . . . . .233 Ściany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234 O Ścianach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234 Utwórz Pojedynczą Ścianę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .236 Utwórz Ścianę Łukową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .236 Utwórz Łańcuch Ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .237 Utwórz Prostokąt Ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238 Utwórz Ścianę Trapezową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239 Utwórz Ścianę Warstwową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239 Utwórz Ścianę Wieloboczną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239 Utwórz Ścianę Pochyłą lub Dwustronnie Pochyłą . . . . . . . . . . . . . .241 Utwórz Ścianę z Bali. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241 Utwórz Ścianę Szczytową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .242 Przecięcia typu Ściana-Ściana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .242 Modyfikuj ścianę (Dodatek) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245 Ściany i Inne Elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246 Słup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247 Wyświetlanie Słupa na Rzucie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247 Wyświetlanie Słupów w 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248 Tworzenie Słupów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249 Utwórz Pochyły Słup. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250 Słupy i inne elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250 Belki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250 Oś Odniesienia Belki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250 Wyświetlanie Belek na Rzucie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250 Utwórz Belkę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251 Tworzenie otworów w belkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252 Jak zmienić kąt powierzchni czołowej Belki . . . . . . . . . . . . . . . . . . .253

9

Spis treści

Belki i Inne Elementy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wstaw Ścianę/Słup/Belkę o Złożonym Profilu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O Złożonych Profilach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tworzenie i edycja Złożonych Profili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zachowaj i zastosuj zmodyfikowany Profil Złożony . . . . . . . . . . . . Utwórz Profil Złożony na podstawierównoległych elementów . . . . Dachy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O Dachach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Prostego Dachu w oknie Rzutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Prostego Dachu w oknie 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Połaciowanie oraz rysowanie Dachów pofalowanych . . . . . . . . . . Utwórz Kopułę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utwórz Dach Pofalowany/Kolebkę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utwórz otwór w dachach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zmodyfikuj kąt nachylenia dachu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utwórz linie poziomu dachów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ustaw dowolny kąt nachylenia krawędzi dachu . . . . . . . . . . . . . . . Znajdź krawędź przecięcia dachów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dotnij elementy do dachu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utwórz specjalne elementy dachu za pomocą RoofMakera . . . . . . Stropy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tworzenie Stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Umieszczanie Otworów w Stropach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wyświetlanie Siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utwórz siatkę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Edytuj wzniesienie punktów siatki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dodaj nowe punkty siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utwórz otwór w siatce. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strefy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kategorie Stref. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wyświetlanie wypełnień Stref w 2D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Metryczki Stref. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wyświetlanie kubatury Stref w 3D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tworzenie Stref . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Docięcie strefy innym elementem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obliczanie powierzchni i objętości stref . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aktualizacja Stref. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Okno dialogowe Uaktualnij strefy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10

253 254 254 255 257 257 258 258 259 259 260 260 261 263 263 264 265 265 266 269 273 273 274 274 274 275 276 276 276 277 277 277 278 279 279 281 282 283 283

Przegroda Strukturalna: Narzędzie Systemowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284 Praca z Przegrodami Strukturalnymi: Wprowadzenie. . . . . . . . . . . 285 Komponenty Przegród Strukturalnych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 Utwórz Przegrodę Strukturalną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Edycja na poziomie Systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304 Wyświetlenie Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 Tryb edycji Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 Edytuj Siatkę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 Edytuj obrys Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 Edycja obrysu Przegrody Strukturalnej w Przekroju. . . . . . . . . . . . 313 Dodatkowy Obrys Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315 Edytuj linię odniesienia Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . 316 Profil Przegrody Strukturalnej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 Panele Przegrody Strukturalnej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321 Łączniki Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324 Akcesoria Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326 Przegrody Strukturalne i Inne Elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328 Swobodne obracanie Przegrody Strukturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . 334 Dołącz etykiety do komponentów Przegrody Strukturalnej . . . . . . . 334 Obiekty Parametryczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 O Obiektach Parametrycznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 Ustawienia Obiektu (Elementu Bibliotecznego) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336 Gdzie szukać innych Obiektów do ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336 Wyszukiwanie elementu bibliotecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 Wstawienie Obiektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339 Zaznaczanie wstawionych Obiektów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340 Rozciąganie Obiektów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 Dostosowywanie Parametrów Obiektów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 Przenoszenie Ustawień pomiędzy Obiektami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342 Edycja Graficzna z użyciem Punktów Aktywnych . . . . . . . . . . . . . . . . 343 Utwórz Obiekt Łaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 Graficzne tworzenie własnych Obiektów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344 Zapisywanie Elementów Bibliotecznych z pliku Projektu . . . . . . . . 344 Zapisywanie Symboli 2D w postaci Elementów Bibliotecznych . . . 345 Zapisywanie Modeli 3D w postaci Obiektów. . . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Zapisywanie Prostokątnych Drzwi i Okien z pliku projektu . . . . . . 346 Zapisywanie Drzwi i Okien o dowolnym kształcie z pliku projektu . 347 Tworzenie Obiektów za pomocą skryptu GDL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348 Własne komponenty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Spis treści

Dedykowane Narzędzia Obiektowe Drzwi, Okna, Świetliki, Zakończenia ściany, Schody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 Drzwi/Okna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 Wyświetlanie Drzwi/Okien na Rzucie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 Określanie płaszczyzny Okien/Drzwi w ścianach pochyłych i opartych o Profil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 Blokowanie wysokości parapetu lub nadproża . . . . . . . . . . . . . . . . 353 Wstawianie Drzwi i Okien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354 Tworzenie pustych otworów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 Zmiana położenie otworów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 Okna narożne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 Świetliki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358 Zakończenia Ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359 Schody (Zapamiętane schody) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359 Wyświetlanie Schodów na Rzucie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359 Korzystanie ze StairMakera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 Dodatek StairMaker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 Tworzenie schodów w oparciu o standardowe typy schodów . . . . . . . . 361 Ustawienia Biegu i Geometrii (StairMaker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 Struktura i Spocznik (StairMaker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 Ustawienia Stopni (StairMaker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370 Poręcze (StairMaker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370 Ustawienia symboli (StairMaker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 373 Ustawienia List dla Schodów (StairMaker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374 Sprawdź i zachowaj schody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374 Schody oparte o narysowane elementy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374 Dodatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376 TrussMaker. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376 Tworzenie Dźwigarów na Rzucie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376 Edytowanie Dźwigarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377 Tworzenie Dźwigarów w Oknach Przekroju/Elewacji/RŚ . . . . . . . . 377 Działania na elementach bryłowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378 O działaniach na elementach bryłowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 378 Rodzaje działań na elementach bryłowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 Działania na elementach bryłowych: Wyświetlanie elementów oraz obliczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380 Przykład Działania na elementach bryłowych. . . . . . . . . . . . . . . . . 380 Opcje wyświetlania Modelu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382 Ustaw Opcje wyświetlania Modelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Kombinacje Opcji widoków modelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383 Opcje wyświetlania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384 Wyświetlanie Struktury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385 O Częściowym Wyświetlaniu Struktury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385 Wybierz Preferencje Częściowego Wyświetlania Struktury . . . . . . .386 Ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury w Oknach ArchiCADa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387 Zachować Ustawienia Częściowej Struktury w/g widoku . . . . . . . .387 Jak zdefiniować warstwy w Strukturze Warstwowej jako “Rdzeń” lub “Wykończenie” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388 Jak zdefiniować komponenty Złożonych Elementów (Profili) jako “Rdzeń” lub “Wykończenie” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389 Wizualizacja pełnej struktury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389 Częściowe Wyświetlanie Struktury Słupów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390 Częściowe Wyświetlanie Struktury Stref . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390 Częściowe Wyświetlanie Struktury Wypełnień Kryjących w Rzucie .390 Częściowe Wyświetlanie Struktury Wymiarów . . . . . . . . . . . . . . . . .391 Ustawienia częściowego wyświetlania struktury w oknach na podstawie znacznika źródłowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392 Przecięcia Częściowo Wyświetlanych Elementów . . . . . . . . . . . . . .393 Częściowe Wyświetlanie Struktury drzwi i okien . . . . . . . . . . . . . . .393 Dokumentacja ___________________________________________ 395 Rysowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395 Wypełnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396 O Wypełnieniach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396 Kategorie wypełnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397 Przypisywanie Wypełnień Elementom Konstrukcyjnym . . . . . . . . . .397 Rysowanie Wypełnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399 Definiowanie Rodzajów Wypełnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399 Tryb wyświetlania wypełnień: Wektorowy i Punktowy . . . . . . . . . . .400 Wyświetlanie Kreskowania wektorowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401 Ustaw Orientację Kreskowania Wektorowego . . . . . . . . . . . . . . . . .401 Opcje wyświetlania Modelu: Globalne ustawienia wyświetlania wypełnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403 Utwórz Wypełnienie typu Symbol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404 Dodawanie do wypełnień do opisu powierzchni . . . . . . . . . . . . . . .404 Wypełnienia gradientowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405 Wypełnienia obrazkami. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405

11

Spis treści

Linie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kategorie Linii w ArchiCADzie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie pojedynczej prostej linii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozciąganie linii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Łuków kołowych i Okręgów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozciągnięcie Krzywych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Edycja Łuku przy pomocy jego stycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Łuku eliptycznego i Elipsy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przekształcanie Elips w Okręgi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Krzywych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Edycja krzywych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Krzywych odręcznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysowanie Polilinii i Łańcuchów Linii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozbicie Polilinii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Łączenie elementów typu Linia w Polilinię. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Punkty aktywne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obrazki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rysunki w Widokach modelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wstawianie Rysunku w oknach Modelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elementy opisowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wstawianie Wymiarowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Terminy związane z wymiarowaniem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie statyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie liniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie liniowe w Oknie Dokumentów 3D . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie nakładających się elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie wzniesienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie Grubości ściany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie promienia łuku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koty wysokościowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie kąta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Edycja Łańcucha wymiarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zmodyfikuj linię pomocniczą. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opcje tekstu wymiarowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przesuń bądź edytuj tekst wymiarowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wymiarowanie skojarzone w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dodatkowe wymiary (Dodatek). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12

407 407 408 408 408 409 410 410 411 411 412 412 413 414 414 414 415 416 417 418 418 419 419 420 420 423 425 425 426 427 427 428 430 432 433 433 434 435

Automatyczne Wymiarowanie Zewnętrzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435 Automatyczne Wymiarowanie Wnętrza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 436 Narzędzie Siatka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437 O Narzędziu Siatka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437 Składniki Elementu Siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 438 Widoczność Elementu Siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 438 Tworzenie prostego elementu siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439 Tworzenie łukowego elementu siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440 Edycja elementu siatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440 Wstaw System Siatek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441 Blok tekstowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444 Wstawianie Bloków tekstowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444 Formatowanie całego Bloku tekstowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445 Graficzna zmiana wielkości tekstu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445 Zastosowywanie Ulubionych parametrów Tekstu . . . . . . . . . . . . . . 446 Formatowanie pojedynczych składników Bloków Tekstowych . . . . 446 Autotekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446 Jak wstawić Autotekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446 Rysunek jako Odniesienie do Autotekstu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 448 Etykiety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451 Wstawianie Etykiet niezależnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451 Wstawianie Etykiet powiązanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 452 Domyślne etykiety powiązane z narzędziem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 453 Wstawianie Etykiet Komponentów w Przegrodach Strukturalnych. 453 Określanie domyślnego tekstu Etykiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454 Etykiety symbolowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454 Edycja tekstu w ArchiCADzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454 Znajdź i zastąp tekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454 Sprawdzanie pisowni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 455 Polecenia Edycji w oknach typu tekstowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 455 Teczka arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456 Środowisko pracy przy tworzeniu dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457 Składniki Teczki Arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457 O Teczce Arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457 Arkusze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 459 Szablony arkusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460 Zestawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461 Rysunki w Teczce Arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462 Umieszczanie Rysunków na Arkuszach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Spis treści

Rozmieszczanie wielu Rysunków na Arkuszach . . . . . . . . . . . . . . . . 464 Importowanie plików PDF jako Rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465 Modyfikowanie Rysunków na Arkuszu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465 Tytuły Rysunków. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466 Zarządzanie i aktualizacja umieszczonych Rysunków . . . . . . . . . . . 468 Usuwanie Rysunków. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 470 Identyfikacja (ID) Rysunków i Arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 470 Prosta Numeracja arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 470 Automatyczne Numerowanie Arkuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 471 Własna numeracja Arkuszy/Zestawów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 472 Numeracja Rysunku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 472 Metody tworzenia dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473 Małe projekty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473 Średnie projekty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 474 Duże projekty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 474 Tworzenie dokumentacji w Pracy zespołowej . . . . . . . . . . . . . . . . . 476 Publikowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 476 Drukowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477 Plotowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 478 Kolporter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 479 Przygotowanie publikacji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 479 Definiowanie Zestawu Publikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 480 Określanie metody publikacji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 Definiowanie Formatu Publikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 Podgląd i korekta plików DWF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 482 Proces publikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483 Publikacja w formacie PDF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483 Opublikuj PDF za pomocą Kolportera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483 Zachowaj dokument w formacie PDF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484 Widok 3D w dokumencie PDF (tylko Windows) . . . . . . . . . . . . . . . 486 Zestawienia i listy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486 Źródła list . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 487 Przygotowanie list . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 489 Typy list . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 489 Wyświetlanie list . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 491 Informacje o elemencie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 492 Zarządzanie ID . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 494


Współpraca _____________________________________________ 497 Praca Zespołowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .497 Konfiguracja projektu w Pracy Zespołowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .497 Role w projekcie Zespołowym. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .497 Uwspólnianie Projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .499 Rezerwacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .500 Zmiana Obszaru Roboczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .501 Praca w Obszarze roboczym. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .501 Mapy Widoków oraz Zestawy Publikacji w Pracy Zespołowej . . . .503 System pracy w Zespole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .504 Wysyłanie i Pobieranie Zmian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .504 Praca nad Kopią Lokalną. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .505 Techniki Pracy Zespołowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .505 Praca w trybie Off-Line (bez podłączenia do sieci) . . . . . . . . . . . . .509 Zarządzanie Bibliotekami w Pracy Zespołowej . . . . . . . . . . . . . . . .510 Pliki Projektu Zespołowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .513 Rozwiązywanie problemów w Pracy Zespołowej . . . . . . . . . . . . . . . . .514 Strategie pracy w Zespole projektowym. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .517 Małe firmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .517 Firmy średniej wielkości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .519 Duże firmy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .521 Połączone Moduły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .523 O Połączonych Modułach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .523 Utwórz Moduł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .526 Wstaw Moduł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .527 Moduły obejmujące wiele kondygnacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .528 Edycja zawartości Modułu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .529 Edytuj Źródło Modułu w drugiej kopii ArchiCADa . . . . . . . . . . . . .529 Edytuj Moduł: Przerwij połączenie, Edytuj elementy, Zastąp połączenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .530 Zarządzanie Połączeniami. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .531 Moduływ różnych systemach operacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .535 Połączone Moduły w Pracy Zespołowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .536 XREFy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .537 XREFy a Warstwy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .538 Korzystanie z XREFów w obustronnej komunikacji . . . . . . . . . . . . . . .538 Wymiana danych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .539 Otwieranie plików DWG/DXF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .539

13

Spis treści

Otwieranie plików DWG/DXF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Łącz plik DXF/DWG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obustronna konwersja (Opcje inteligentnego łączenia) . . . . . . . . . Konsultacja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Recenzent projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przykład zastosowania Recenzenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zakreślacz Projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O Zakreślaczu Projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Menedżer Wersji wpisu Zakreślacza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podstawowe pojęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Publikowanie i odzyskiwanie danych Zakreślacza . . . . . . . . . . . . . Praca Zespołowa i Zakreślacz projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przykład działania Zakreślacza projektu w Pracy Zespołowej . . . .

542 544 544 547 547 547 552 552 553 554 554 554 555

Wizualizacja ____________________________________________ 557 Kamery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 557 Rendering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 558 Podstawowe Opcje procedury Lightworks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 560 LightWorks - Opcje zaawansowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 561 Przykład sceny zewnętrznej LightWorks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 564 Przykład sceny wewnętrznej LightWorks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567 Dodatkowe narzędzia wizualizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 Animacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569 Obiekty VR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 570 Sceny VR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571 Analiza nasłonecznienia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573 Dopasuj widok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573 Indeks _________________________________________________ 577

14


Konfiguracja

Konfiguracja Pierwsza część tego rozdziału, Zarządzanie projektami, zawiera informacje o tworzeniu, otwieraniu i zachowywaniu projektów.

Rozpocznij ArchiCADa

Kolejna część, Preferencje projektu, opisuje sposoby definiowania preferencji, takich jak np. jednostki miary stosowane w projekcie.

Kliknij dwukrotnie ikonę ArchiCAD w folderze programów, aby uruchomić program.

Określ skalę projektu za pomocą polecenia z menu Dokument > Skala.

Więcej szczegółów, patrz Okno startowe ArchiCADa w Pomocy ArchiCADa.

Następnie, poprzez menu Opcje > Atrybuty elementów przeglądnij Atrybuty załadowane domyślnie z projektem - Parametry warstw, Typy linii, Rodzaje wypełnienia, Struktury warstwowe, Pióra i kolory, Materiały, Kategorie stref oraz Style Zakreślacza projektu.

Utwórz Nowy Projekt

jeżeli planujesz edycję już istniejącego projektu, upewnij się czy załadowałeś wszystkie biblioteki potrzebne do prawidłowego wyświetlenia wstawionych obiektów. W następnej części dowiesz się jak używać Ulubionych. - funkcji, która pozwala na wielokrotne wykorzystywanie preferowanych ustawień. Po przeglądzie Interfejsu ArchiCADa przyjdzie czas na zapoznanie się z ustawieniami Środowiska pracy, definiowaniem ich na własnym komputerze oraz eksportowaniem i importowaniem zapamiętanych ustawień na inne komputery.

Pojawi się okno startowe ArchiCADa.

Za każdym razem gdy tworzony jest nowy Projekt (Plik > Nowy), można wybrać zapisany wcześniej zestaw ustawień projektu. Użyj wzorca: Możesz utworzyć projekt na podstawie wzorca ArchiCADa 12 zawierającego domyślne ustawienia projektu. Jeśli użytkownik opracował własne pliki wzorca ze skonfigurowanych opcji, może użyć własnego wzorca. Wzorzec jest plikiem Tylko do odczytu i zawiera ustawienia wszystkich preferencji, wstawione elementy konstrukcyjne i rysunkowe oraz domyślne ustawienia wszystkich narzędzi. (Uruchamiając projekt na podstawie wzorca, w rzeczywistości otwierasz kopię pliku wzorca o nazwie "Bez tytułu").

Zarządzanie Projektami Podstawowym typem dokumentu ArchiCADa jest plik Projektu (.pln). Zawiera on dane o modelu oraz Teczkę arkuszy, Widoki modelu, Preferencje projektu, Atrybuty i odniesienia do Bibliotek. Informacje na temat zarządzania projektami ArchiCADa znajdziesz w następujących rozdziałach.


15

Konfiguracja

Na górze listy figuruje domyślny wzorzec, zawarty w aktualnej wersji programu ArchiCAD. (Zostaje on zapisany w folderze Ustawienia domyślne podczas instalacji ArchiCADa.) Lokalizacja folderu Ustawień domyślnych: Na platformie PC: C:\Program Files\Graphisoft\ArchiCAD 12\Ustawienia domyślne\ArchiCAD Na platformie MacOS: \Applications\Graphisoft\ArchiCAD 12\Defaults\ArchiCAD Kolejny rozdział zawiera wszelkie dodatkowe pliki wzorca zapisane w folderze “Wzorce”, który można odnaleźć tutaj: Na platformie PC: Documents and Settings\Użytkownik\Graphisoft\Wzorce ArchiCADa. Na platformie MacOS: Library\Application Support\Graphisoft\Wzorce ArchiCADa W dolnej części listy można odnaleźć maksymalnie trzy ostatnio wybrane pliki wzorca. Wskaż opcję Wybierz Wzorzec, aby wybrać plik wzorca z innego miejsca. Użyj ostatnich parametrów Projektu Opcja ta pozwala na zastosowanie takich ustawień i preferencji projektu jakie były aktualne w momencie ostatniego wyłączenia ArchiCADa. Ten wybór jest najlepszy w przypadku używania zawsze tych samych, standardowych ustawień. Jeśli jednak jako ostatni otwarty był projekt utworzony przez inną osobę, niektóre ustawienia mogą zostać zmienione. Jeżeli nie chcesz powracać do fabrycznych ustawień programu, otwórz projekt, z którego preferencjami jesteś zaznajomiony, następnie zamknij go i ponownie utwórz nowy projekt: tym razem, Ostatnie parametry Projektu, będą oznaczać preferencje, z którymi jesteś zaznajomiony. •

Jeżeli wciśniesz klawisz Alt (Opt) podczas wybierania polecenia Nowy, jego nazwa zmieni się na Nowy i Zresetuj wszystko; polecenie to spowoduje utworzenie projektu ArchiCADa z fabrycznymi ustawieniami.

Uruchom nową kopię ArchiCADa: Zaznacz tę opcję jeśli chcesz uruchomić dodatkowego ArchiCADa.

16

Parametry Środowiska pracy Wybierz jeden z Profili środowiska pracy (skonfigurowany Profil, lub taki, który sam dostosowałeś i zapisałeś.) Szczegóły, patrz Domyślne Profile ArchiCADa 12 na stronie 57. oraz Dostosowywanie Środowiska Pracy na stronie 54.

Zamknij Projekt Użycie polecenia Plik > Zamknij przy aktywnym oknie rzutu spowoduje zamknięcie całego projektu. Zostaniesz poproszony o zachowanie ewentualnych modyfikacji. Pliki zewnętrzne (okna Obiektów GDL , Obrazki) pozostaną otwarte. Jeśli zapisujesz i zamykasz projekt, w którym otwartych jest wiele okien, ArchiCAD przy kolejnym otwarciu projektu ponownie otworzy te okna. Otwieranie okien może trochę potrwać, szczególnie jeśli będą musiały zostać odbudowane. Jeśli okien, które trzeba ponownie otworzyć, jest więcej niż 20 (wyłączając okna renderingu, które nie są zachowywane z projektem), ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie, że można otworzyć tylko okna znajdujące się na wierzchu (plus Rzut), zamiast wszystkich uprzednio otwartych okien.

Typy plików odczytywanych przez ArchiCADa Użyj polecenia Plik> Otwórz aby otworzyć zapisany projekt. Użyj polecenia Plik > Zachowaj , aby go zapisać. Więcej szczegółów można odnaleźć w następujących rozdziałach ArchiCADa: Typy plików odczytywanych przez ArchiCADa Typy plików zapisywanych przez ArchiCADa Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Kompresja plików

Plik wzorca

Podczas zachowywania pliku w jednym z formatów ArchiCADa (.pln, .plp, .tpl, .pla, .mod), przycisk Opcje w oknie dialogowym zawiera nową opcję: “Kompresuj plik.”

Wzorzec jest plikiem Tylko do odczytu posiadającym rozszerzenie tpl. W pliku tym zapisane są wszystkie ustawienia preferencji projektu, wstawione elementy oraz domyślne ustawienia narzędzi.

Opcja ta jest domyślnie włączona i zaleca się jej stosowanie ponieważ dzięki niej rozmiar pliku zostaje znacząco zredukowany (ok. 60 -70%). Korzystanie z tej opcji przyspiesza przesyłanie plików w sieci (lokalnej lub internet) zwłaszcza gdy dysponujemy powolnym transferem.

ArchiCAD 12 dostarczany jest wraz z domyślnym plikiem wzorca z domyślną biblioteką. Podczas instalacji, domyślny wzorzec zostaje umieszczony w folderze Ustawienia domyślne. Jeśli tworzysz nowy projekt w ArchiCADzie przy użyciu pliku wzorca, ten domyślny wzorzec będzie znajdował się na górze listy wyskakującej podczas wyboru wzorca:

Jednocześnie należy pamiętać, że włączona opcja kompresji spowalnia proces zapisywania pliku (o ok. 30%). Jeżeli proces zapisywania jest zbyt długi, należy wyłączyć opcję kompresji plików. Uwaga: Jeśli używasz komputera z dwoma procesorami, czas zapisywania pliku powinien wzrosnąć jedynie o 5-10%.

Zobacz także Utwórz Nowy Projekt na stronie 15. Aby utworzyć własny plik Wzorca, utwórz nowy plik projektu. Ustaw preferencje oraz strukturę projektu i/lub wstaw potrzebne elementy. Zachowaj plik jako wzorzec: użyj polecenia Plik > Zachowaj jako, a jako rodzaj pliku określ “Wzorzec projektu ArchiCADa (*.tpl)”. Aby otworzyć kopię wzorca należy otworzyć polecenia Nowy, wybrać opcję Wzorzec a następnie wskazać żądany plik wzorca. Uruchamiając nowy projekt na podstawie wzorca, w rzeczywistości otwierasz kopię pliku wzorca o nazwie "Bez tytułu". Uwaga: Zastosowanie schematów Profilu Środowiska pracy spowoduje nadpisanie ustawień pliku Wzorca. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

17

Konfiguracja

Kopie zapasowe

przeciwnym razie, elementy znajdujące w pliku .pla nie zostaną odczytane.

W pliku Kopii zapasowej projektu (.bpn) zachowana jest najnowsza kopia zapasowa projektu na wypadek uszkodzenia pliku Projektu, pod warunkiem, że zaznaczona była opcja Wykonaj kopię zapasową w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Bezpieczeństwo danych. Zobacz także Bezpieczeństwo danych w Pomocy ArchiCADa.

Projekt Archiwalny Pliki archiwum (.pla) są podobne do Projektów indywidualnych, mogą jednak również zawierać: •

Elementy biblioteczne, obrazy tła oraz tekstury połączone zastosowane w projekcie, a nie jedynie odwołania do nich

•

Cechy z załadowanych bibliotek

•

Wstawione rysunki

Aby zachować Projekt w formacie Archiwum, wybierz polecenie Zachowaj jako. Format archiwalny jest zalecany w następujących sytuacjach: •

Przy przenoszeniu Projektu na inny komputer

•

Zachowywanie ukończonego projektu

Projekty ArchiCADa mogą odnosić się do Elementów bibliotecznych, przechowywanych w postaci plików zewnętrznych w folderach zwanych Bibliotekami. Jeżeli chcesz mieć pewność, że wszystkie Elementy biblioteczne mające odniesienia w Projekcie są do niego dołączone, powinieneś użyć formatu archiwalnego. Dokumenty zachowane jako Archiwum zapisane są razem z wszystkimi Elementami bibliotecznymi (w Pliku Zbioru Obiektów o rozszerzeniu lcf) oraz ich parametrami ustawionymi tak, jak w Projekcie. Uwaga: Jeśli do Aktywnych bibliotek dodasz plik .pla przy użyciu Menedżera Bibliotek, sprawdź, czy dodajesz rzeczywisty plik .pla a nie folder zawierający plik .pla. W

18

Więcej na temat Zbioru Obiektów, zobacz Biblioteka startowa na stronie 43. Ostrzeżenie: Jeżeli w momencie zapisywania projektu jako Archiwum brakuje jakichkolwiek Elementów bibliotecznych, brakujące części nie zostaną dodane do dokumentu Archiwum. Wybranie Projektu archiwalnego w oknie dialogowym Zachowaj jako spowoduje pojawienie się dodatkowego przycisku Opcje. Kliknięcie go otworzy okno, w którym można wybrać rodzaje elementów załączonych do pliku archiwalnego. Z powodu większej ilości danych jaką zawiera plik archiwalny, jest on znacznie większy od tradycyjnego pliku projektu. Ważne: Pliki Archiwum przechowują informacje o użytych w Projekcie czcionkach, lecz nie zachowują samych czcionek. Oznacza to, że jeżeli chcesz na innym komputerze wyświetlić elementy Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

tekstowe w ten w sposób zgodny z oryginałem, musisz zainstalować odpowiednie czcionki. Dodatki nie są przechowywane w plikach Archiwum. W przypadku gdy w projekcie znajdują się elementy zmodyfikowane przez Dodatki, które nie występują na komputerze, na którym otworzono plik Archiwum, elementy takie mogą zostać wyświetlone niepoprawnie. W czasie otwierania Projektu archiwalnego pojawi się okno dialogowe Otwórz projekt archiwalny.

•

Wybierz bibliotekę: Zaznaczenie tej opcji spowoduje zastąpienie biblioteki odnoszącej się do projektu archiwalnego inną wskazaną biblioteką. Tę opcję zaleca się w przypadku, jeśli chcemy uaktualnić elementy użyte w projekcie do ich ostatniej wersji.

Otwieranie projektów poprzez sieć Jeżeli projekt, który chcesz otworzyć jest już używany przez kogoś innego w sieci, ArchiCAD ostrzeże Cię o tym fakcie i poda Ci informacje na temat Nazwy użytkownika, który pracuje na tym projektem.

Istnieje kilka możliwości: Wybierz jedną z trzech opcji:

•

Otworzenie projektu na pełnych prawach dostępu.

•

•

Anulować otwieranie projektu;

•

Otworzenie projektu jako Tylko-do-odczytu;

•

Odczytaj elementy bezpośrednio z rysunku archiwalnego: Oznacza to, że elementy biblioteczne nie zostaną wypakowane z pliku archiwum. Można wstawić obiekty odnoszące się do elementów zagnieżdżonych w pliku archiwalnym, jednak nie można edytować samych zagnieżdżonych elementów bibliotecznych (takich jak elementy w pliku .lcf). Odnosi się to także do schematów list dla zestawień ilościowych. Metoda wymaga najmniejszej ilości wolnego miejsca na dysku, jednak ogranicza możliwości modyfikacji elementów. Wybierz elementy z folderu: Elementy biblioteczne użyte w projekcie zostaną wypakowane z archiwum do nowego folderu (któremu możesz nadać nazwę). Opcja ta jest zalecana w przypadku, jeżeli zamierzasz modyfikować obiekty GDL umieszczone w projekcie.


Jeśli otworzysz plik jako Tylko-do-odczytu, będziesz miał dostęp do całego projektu i będziesz mógł go dowolnie modyfikować, jednak będziesz miał możliwość zapisania go tylko pod zmienioną nazwą, lub w innej lokalizacji. Jeżeli spróbujesz nadpisać istniejący plik, zostaniesz poinformowany, że plik jest w użyciu i nie możesz go zapisać pod tą nazwą z wprowadzonymi modyfikacjami. Możesz także wybrać opcję otwarcia pliku na pełnych prawach dostępu. Używanie tej opcji wymaga jednak dużej ostrożności. Istnieje szereg powodów dla których ArchiCAD może uznać, że plik jest używany, chociaż używany on nie będzie:

19

Konfiguracja

zawiera mniej kondygnacji niż wstawiany Połączony moduł, kondygnacje modułu, które nie "pasują" do projektu nie zostaną wstawione.

•

Osoba, która ostatnio używała pliku nie zamknęła poprawnie ArchiCADa, np. na skutek błędu systemu;

•

Zrobiłeś kopię projektu, podczas gdy był on używany przez innego użytkownika. Plik kopii mógł wówczas zawierać także nazwę tego użytkownika.

Zobacz Moduły obejmujące wiele kondygnacji na stronie 528.

Uwaga: Jeżeli otworzysz plik projektu na pełnych prawach dostępu, w czasie gdy inna osoba będzie nad nim pracować, będziecie nawzajem nadpisywać swoją pracę (ArchiCAD nie będzie wyświetlał żadnych komunikatów ostrzegających). Bądź zatem ostrożny otwierając plik na zasadach wyłączności dostępu w sytuacjach innych niż wymienione powyżej.

•

Jeżeli nazwy atrybutów w obu Projektach są takie same, łączone (importowane) elementy przejmą atrybuty bieżącego Projektu.

•

Jeżeli nazwy atrybutu importowanego Projektu nie ma w zestawie atrybutów Projektu bieżącego, atrybut ten zostanie dodany do zestawu tak, by zestaw zawierał nową nazwę.

Łączenie plików Polecenie Plik > Opcje specjalne plików > Łącz pozwala przekleić elementy z innego Projektu lub Modułu, pliku DWF/DWG/DXF, PLT lub pliku obrazu do ArchiCADa. Pliki można również połączyć z aktualnym Rzutem, aktualnie otwartym oknem Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentu 3D lub oknem Detalu/Obszaru 2D. Łączenie pliku Projektu lub Modułu wymaga aby ArchiCAD dopasował kondygnacje łączonego (importowanego) pliku do aktualnie otwartego. Przy imporcie wielokondygnacjowego budynku, ArchiCAD poprosi o określenie, która z kondygnacji importowanego pliku ma odpowiadać kondygnacji, na której aktualnie pracujesz. Program zaproponuje także prawdopodobne ustawienie. Jeżeli bieżący plik posiada mniejszą ilość kondygnacji niż plik importowany, ArchiCAD automatycznie stworzy brakujące kondygnacje. Uwaga: Nie można połączyć elementów ani modułów wielokondygnacjowych w innych oknach 2D niż Rzut piętra. Uwaga: Podczas importowania Modułu do okna Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentu 3D wklejone zostaną tylko Elementy 2D. Uwaga: Nie ma różnicy pomiędzy łączeniem wielokondygnacjowym projektem i wstawianiem wielokondygnacjowego Połączonego modułu. Jeśli projekt

20

Ponieważ atrybuty (Warstwy, Materiały, Typy linii, Rodzaje wypełnienia, itd.) są identyfikowane poprzez nazwy, przy łączeniu obowiązują następujące zasady:

Przed zatwierdzeniem połączenia Projektu lub Modułu można dokonać jego przesunięcia bądź obrotu. Do momentu wstawienia pliku, jego elementy będą otoczone przerywanym prostokątem. Kliknięcie w obszarze prostokąta pozwoli przemieścić jego zawartość. Kliknięcie poza obszarem prostokąta lub wybranie OK z menu kontekstowego (lub palety kontrolnej) spowoduje wstawienie elementów. Po importowaniu Projektu, jego elementy staną się od siebie niezależne. Użycie polecenia Wklej umożliwi wstawianie kolejnych kopii tych elementów. Jeżeli wybierzesz format pliku dxf/dwg, pojawi się okno dialogowe Łącz DXF-DWG. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Łącz DXF-DWG w Pomocy ArchiCADa.

Łączenie plików obrazowych Do projektu ArchiCADa można dołączyć pliki obrazowe. (Tzn. dokumenty utworzone w programach do rysowania i malowania; widoki 3D i elewacje zachowane w formatach obrazków; wizualizacje zachowane w formatach obrazków.) Przed wybraniem opcji Łącz dla pliku obrazowego, można uprzednio określić na rzucie jego rozmiar. Wybierz narzędzie Obszar zaznaczenia i narysować Obszar zaznaczenia w żądanym rozmiarze i położeniu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Połączone obrazy zostaną dopasowane do tego prostokąta.

Lokalizacja dodatków w strukturze menu zależy od położenia Punktu wstawienia w menu dla danego dodatku. Punkt wstawienia Dodatku może być umieszczony w dowolnym miejscu menu dzięki opcjom znajdującym się w menu Opcje > Środowisko pracy > Paski narzędzi/Menu. Jeżeli Punkt wstawienia załadowanego Dodatku nie został określony w strukturze Twojego menu, polecenia związane z tym dodatkiem nie będą w menu wyświetlane. Otwórz Menedżera dodatków używając polecenia Opcje > Menedżer dodatków.

Uwaga: Rysując Obszar zaznaczenia, zwracaj uwagę, aby proporcje jego boków odpowiadały proporcjom obrazka oryginalnego, w przeciwnym razie obrazek będzie zniekształcony.

Dodatki Dodatki to niewielkie programy wzbogacające ArchiCADa o dodatkowe funkcje. Wiele dodatków zostało zintegrowanych w menu ArchiCAD jako polecenia. Użytkownik może dowolnie określać ich widoczność oraz położenie menu oraz pasków narzędzi za pomocą okna dialogowego Opcje > Środowisko pracy > Menu/Paski narzędzi. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

21

Konfiguracja

Menedżera dodatków można używać, aby •

Załadować Dodatki z dowolnej lokalizacji na komputerze. Zostaną one załadowane przy następnym uruchomieniu programu;

•

Usunąć na stałe Dodatki w trakcie działania ArchiCADa;

•

Wybrać te Dodatki, które mają być automatycznie ładowane przy uruchamianiu ArchiCADa;

•

Wyświetlić informacje o załadowanych Dodatkach;

Szczegóły, patrz Menedżer dodatków w Pomocy ArchiCADa.

Przydatne Narzędzia Przydatne Narzędzia to Dodatki ArchiCADa pochodzące z innych źródeł. Nie są one zintegrowane z domyślnym interfejsem ArchiCADa. Aby uzyskać informację o dostępnych Przydatnych narzędziach, przejdź do menu Pomoc i wybierz polecenie ArchiCAD - Dodatki, które uruchomi stronę internetową zawierającą bazę Przydatnych narzędzi oraz instrukcje dotyczące ich instalacji. Po zainstalowaniu takiego Dodatku w programie, możesz skonfigurować położenie związanych z nim poleceń w oknie Środowiska pracy, podobnie jak w przypadku standardowych Dodatków. Szczegóły, patrz Menedżer dodatków w Pomocy ArchiCADa.

Preferencje Projektu

• Jednostki i Poziomy • Standard Wymiarowania • Jednostki dla zestawień • Elementy konstrukcyjne • Strefy • Arkusze • Różne Najważniejsze preferencje projektu można ustawić w sekcjach Jednostki i Poziomy oraz Wymiarowanie; zostały one szczegółowo opisane poniżej. Inne preferencje projektu zostały omówione w Pomocy ArchiCADa. Zobacz Jednostki dla zestawień, Elementy konstrukcyjne, Strefy, Arkusze oraz Różne w Pomocy ArchiCADa.

Jednostki i poziomy W celu określenia jednostek roboczych dla bieżącego projektu należy z menu wybrać polecenie Opcje > Preferencje Projektu > Jednostki i Poziomy.

Polecenie Opcje > Preferencje Projektu zawiera ustawienia parametrów projektu, które zapamiętywane są wewnątrz pliku projektu. Te preferencje wyznaczają standardy oraz metodę pracy i dotyczą całego projektu. W lewym górnym rogu okna dialogowego Preferencje Projektu znajduje się rozwijane menu zawierające listę dostępnych kategorii preferencji (można także otworzyć daną kategorię bezpośrednio z menu hierarchicznego.) Przyciski Następne oraz Poprzednie wyświetlają kolejne kategorie preferencji.

22


Konfiguracja

Wymiarowanie W celu zdefiniowania jednostek wymiarowania dla otwartego projektu, przejdź do okna dialogowego Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie. Szczegóły dotyczące wszystkich opcji tego okna, zobacz Wymiarowanie (Preferencje) w Pomocy ArchiCADa. Każdemu projektowi może być przypisany własny Standard Wymiarowania. Standardy Wymiarowania to zestawy jednostek które można wprowadzać do projektu za pomocą jednego kliknięcia myszy. Jest to przydatne w przypadku pracy nad kilkoma projektami o różnej skali dokładności (np. detale konstrukcyjne, plany zagospodarowania, itd.), lub przy projektach, które są wykonywane w jednym kraju, a realizowane w innym. Opcje w tym oknie pozwalają na wybranie jednostek miary dla projektu, takich jak jednostka długości, czy kąta, a także zdefiniowanie Poziomów Odniesienia służących określaniu wzniesienia elementów. Uwaga: To okno dialogowe umożliwia określenie różnych jednostek miary długości do edycji elementów Teczki arkuszy (Jednostka dla Arkusza) oraz elementów Modeli (Jednostka dla Modelu). Wybrane w tym miejscu jednostki stanowią Preferencje Projektu: właściwe dla danego projektu, które są zapisywana wraz z nim. Gdy Projekt zostanie otworzony na innym komputerze, wszystkie ustawienia będą zachowane. Uwaga: Jednostki długości dla Wymiarowania są ustawiane w innym oknie dialogowym (menu Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie). Szczegóły dotyczące wszystkich opcji tego okna, zobacz Jednostki i poziomy i Preferencje w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Aby szybko zmienić jednostki wymiarów w projekcie, należy użyć okno wyskakujące Wymiary w palecie Opcji podręcznych. Zobacz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76.

Możliwe jest jednak indywidualne dostosowywanie poszczególnych jednostek do potrzeb projektu. Pracując na przykład w oparciu o standard milimetrowy, można, zmieniając jednostkę dla Drzwi/Okien na centymetry, uzyskać wymiarowania Drzwi i Okien w centymetrach.

23

Konfiguracja

Nazwa Standardu zostanie teraz zamieniona na “Użytkownika.” Aby zachować zmodyfikowany Standard, kliknij przycisk "Dodaj". Standardy Wymiarowania zdefiniowane w tym miejscu są zapamiętywane wraz z Projektem. Standardy wymiarowania definiowane w tym oknie będą odnosić się do całego projektu. Aby zmienić standard w pojedynczym widoku, otwórz okno Ustawień widoku i wybierz odpowiedni standard wymiarowania.

Możesz wybrać standardową skalę z rozwijanej listy lub wpisać własną. Nazwa danego okna wyświetlana jest w jego nagłówku, na górze okna dialogowego.

Skale standardowe wyświetlane są w systemie metrycznym lub imperialnym, zależnie od jednostki długości wybranej w oknie dialogowym z menu Opcje > Preferencje Projektu > Jednostki i poziomy.

Skala Aby ustawić skalę aktywnego okna, wybierz polecenie Dokument > Skala rzutu. (Nazwa polecenia może się różnic w zależności od tego, które okno jest aktywne.) Dla każdego okna można ustawić inną skalę. Ustawienie skali aktywnego okna jest również możliwe poprzez rozwijane menu w palecie Opcje Podręczne. Szczegóły, patrz Paleta Opcji Podręcznych w Pomocy ArchiCADa. Po ustawieniu skali Projektu pojawi się obraz, odzwierciedlający wydruk w tej skali. Aby aktualne powiększenie odpowiadało ustalonej skali, wybierz Widok > Powiększenie > Wielkość naturalna (lub dwukrotnie kliknij przycisk powiększenia) po określeniu skali.

24


Konfiguracja

Wielkość naturalna odpowiada 100% wartości skali.

Ustaw osobną skalę drukowania dla dokumentów 2D

Symbol 2D niektórych Obiektów GDL (np. schodów) można ustawić tak, by dostosowywały się do aktualnej skali: symbol będzie zmieniał się w zależności od aktualnej skali.

Okna dialogowe Drukuj i Plotuj programu ArchiCAd (Plik> Drukuj i Plik > Plotuj) umożliwiają określenie własnej skali drukowania przy każdym drukowaniu lub plotowaniu pracy z Rzutu piętra lub innego okna 2D. Można również wybrać, czy program ma zmniejszyć czy powiększyć tekst i znaczniki w miarę zmian skali drukowania czy zachować je w stałym rozmiarze (formacie papieru).

Elementy Skalowalne i Nieskalowalne Elementy ArchiCADa można podzielić na dwie grupy ze względu na ich wyświetlanie w różnych skalach. Elementy Skalowalne są skalowane odpowiednio do modelu po każdej zmianie skali projektu. Elementy Skalowalne to m.in. wszystkie elementy konstrukcyjne takie jak Ściany, Obiekty, Stropy, itd. Elementy Nieskalowalne są wyświetlane na ekranie i drukowane w rozmiarze niezależnym od skali Projektu. Dla elementów, które nie mają odpowiednika w rzeczywistości, takich jak wymiarowanie, czy strzałki wskaźników, można określić bezwzględny wymiar w punktach lub milimetrach. Skalowalne lub nieskalowalne: Bloki tekstowe utworzone za pomocą narzędzia tekst, kreskowane oraz z liniami symbolowymi, wektorowe oraz rodzaje wypełnienia obrazu można określić jako nieskalowalne (Niezależne od skali/rozmiar papieru) lub skalowalne (Skaluj z rzutem/rozmiar modelu). Tę cechę można określić dla każdego rodzaju linii lub wzorku wypełnienia w oknach dialogowych Typy linii oraz Rodzaje wypełnienia (menu Opcje > Parametry elementów), lub w oknie dialogowym Ustawień tekstu dla Bloków tekstowych.

Szczegóły, patrz Drukuj dokument 2D oraz Plotuj dokument 2D w Pomocy ArchiCADa.

Skala projektu Rysunki utworzone na podstawie widoku ArchiCADa mają Skalę rysunku. Domyślnie, Skala rysunku jest taka sama co Skala oryginału (skala widoku źródłowego rysunku), jednak można dostosować Skalę rysunku w Parametrach rysunku.

Ustawianie Różnej Skali dla Każdego Widoku Zachowanie Widoku spowoduje zapamiętanie ustawionej dla niego skali. Naturalnie, w miarę dopracowywania projektu będziesz zmieniał skalę; można zapisywać kilka widoków w różnych skalach do różnych celów, za pomocą opcji Skala w Ustawieniach widoku. Szczegóły, patrz Ustawienia Widoku zapisane w Widoku na stronie 74. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Zmiana skali rysunku nie wpływa na skalę obiektów zawartych w rysunku. Jest to proces analogiczny z graficzną zmianą wielkości rysunku. Zobacz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa.

25

Konfiguracja

Atrybuty

Warstwy

Atrybuty ArchiCADa to zestawy parametrów, które wykorzystuje się w projekcie. Na przykład, Rodzaje Linii i Materiały są Atrybutami, które można zastosowywać do wielu elementów projektu podczas ich tworzenia. Atrybuty są dostępne w odpowiednich oknach dialogowych: na przykład określając parametry Ściany, dobierasz odpowiednie Wypełnienia i Rodzaje linii zebrane w zestawach dostępnych w rozwijanym menu. W oknach rozwijanych menu widać to, co zdefiniowano w Atrybutach elementów w Opcjach.

O Warstwach Warstwy służą do logicznego grupowania elementów. Grupy obiektów i elementów takich jak wymiary, meble, symbole elektryczne i inne są umieszczane na poszczególnych Warstwach. Element może należeć tylko do jednej Warstwy jednocześnie. Ustawienia (stan wyświetlania, blokowanie, tryby i parametry widoku 3D, grupa przecięcia warstwy) można określać dla każdej z Warstw indywidualnie. Warstwy są Atrybutami globalnymi co oznacza, że te same Warstwy są dostępne na różnych kondygnacjach i we wszystkich oknach. Każdy projekt ArchiCADa posiada jeden Zestaw Warstw dostępny w menu Opcje >Atrybuty Elementów > Ustawienia Warstw (Widok Modelu), jak również w Dokument > Warstwy > Ustawienia Warstw (Widok Modelu). Ctrl+L).

ArchiCAD posiada domyślny zestaw atrybutów. Dla większości użytkowników zestawy te są wystarczające w pracy projektowej. Użytkownik może dowolnie dostosowywać istniejące atrybuty do własnych potrzeb lub tworzyć nowe. Na przykład, możesz narysować nowy rodzaj linii lub zmodyfikować istniejący materiał zmieniając jego wygląd. Atrybuty zachowywane są wewnątrz projektu, będą zatem dostępne nawet na innym komputerze. Aby otworzyć i, w razie potrzeby, edytować zestawy Atrybutów, użyj poleceń z menu Opcje > Atrybuty Elementów: Inne trzy rodzaje Atrybutów, również dostępne za pośrednictwem polecenia Opcje > Atrybuty Elementów, zostały omówione gdzie indziej: Podstawowe pojęcia na stronie 554. Okno dialogowe Menedżera Profili w Pomocy ArchiCADa.

26

Chociaż projekt ArchiCADa posiada tylko jeden zestaw ustawień Warstw, widoczność oraz blokowanie poszczególnych Warstw odbywa się niezależnie dla Widoków Modelu i dla Arkuszy. Pasek tytułu okna dialogowego Ustawień Warstw informuje, jakiego typu okno ArchiCADa jest aktywne - Widok Modelu czy Teczka arkuszy. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Zobacz Używanie odrębnych Ustawień Warstw dla Teczki Arkuszy na stronie 30. ArchiCAD posiada domyślny Zestaw Warstw. Każdemu narzędziu przypisana jest domyślna Warstwa, zatem element wstawiony przy pomocy danego narzędzia, jest automatycznie umieszczany w przypisanej Warstwie (np. Zewnętrzne Ściana, Słup, Belka). Warstwy można usuwać; w takim przypadku usunięte zostaną wszystkie znajdujące się na niej elementy. Tylko Warstwa ArchiCADa nie może zostać usunięta, ukryta bądź zablokowana, ponieważ projekt ArchiCADa musi zawierać przynajmniej jedną Warstwę. W przypadku uszkodzenia pliku elementy, które mogłyby zostać utracone z powodu błędów definicji Warstw, zostaną przeniesione do Warstwy ArchiCADa

Użyj Warstw, aby Zablokować elementy i uchronić je przed przypadkową modyfikacją W oknie dialogowym Ustawień Warstw kliknij ikonę Kłódki, aby zmienić stan blokowania wybranych Warstw. Elementy przypisane do zablokowanej Warstwy nie mogą być edytowane - pozwala to zapobiec niepożądanym zmianom.

Użyj Warstw, aby Schować/Pokazać elementy. Aby zmienić stan wyświetlania należy w oknie Ustawień Warstw, kliknąć ikonę oka przy wybranej Warstwie. Jeżeli Warstwa jest ukryta, wszystkie przypisane do niej elementy nie będą wyświetlane w żadnym oknie.


Użyj Warstw, aby włączyć Wyświetlanie elementów w 3D w trybie Szkieletu. W celu przełączenia trybu wyświetlania w 3D, kliknij ikonę cieniowanej bryły przy wybranej Warstwie. Ustawienie tego parametru jest niezależne od bieżącego trybu wyświetlania wybranego w menu Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D. Więcej szczegółów, patrz Okno Ustawień Warstw w Pomocy ArchiCADa.

Przełącznik warstw Polecenia znajdujące się w tej palecie umożliwiają szybką zmianę stanu Warstw w projekcie, bez potrzeby otwierania okna dialogowego Ustawień Warstw. Wybierz polecenie z menu Okna > Palety > Przełącznik warstw. •

Przełącznik Pokaż/Ukryj przełącza widoczność wszystkich warstw. • Przełącznik Zablokuj/Odblokuj przełącza blokowanie warstw. • Polecenia Ukryj/zablokuj/odblokuj zaznaczone warstwy przełącza blokowanie warstw dla aktualnie zaznaczonych elementów, podczas gdy polecenie Ukryj/zablokuj pozostałe warstwy działa tak samo dla warstw elementów, które nie są zaznaczone. Uwzględniane jest zarówno bezpośrednie zaznaczenie jak i przy pomocy narzędzia Obszar zaznaczenia. • Polecenie Odwołaj czynności Przełącznika warstw odwołuje ostatnią operację Przełącznika warstw (maks. 10 kroków). • Polecenie Przywołaj czynności Przełącznika warstw przywołuje ostatnią operację Przełącznika warstw (maks. 10 kroków). Na przykład, załóżmy, że chcemy dokonać edycji dachu na Rzucie piętra:

27

Konfiguracja

Nie potrzebne będą znaczniki Przekroju ani Elewacji; aby je tymczasowo ukryć, należy zaznaczyć wszystkie znaczniki Przekroju/Elewacji...

Po zakończeniu pracy nad dachem, aby ponownie wyświetlić ukryte warstwy, należy kliknąć przycisk Odwołaj przełącznik warstw.

Wszystkie znaczniki Przekroju i Elewacji zostaną znów wyświetlone.

Tworzenie i korzystanie z Kombinacji warstw ... a następnie kliknąć polecenie Ukryj zaznaczone warstwy.

Aby usprawnić proces zmiany stanu wyświetlania i blokowania Warstw, zestawy ustawień Warstw mogą być zapamiętywane w postaci Kombinacji Warstw w oknie dialogowym Dokument > Warstwy > Ustawienia Warstw (Widok Modelu) .

Teraz, niepotrzebne znaczniki i linie będą ukryte.

Zobacz Okno Ustawień Warstw w Pomocy ArchiCADa. Na liście Kombinacji bieżąca Kombinacja wyróżniona jest znaczkiem. ArchiCAD domyślnie posiada kilka zdefiniowanych Kombinacji Warstw.

28


Konfiguracja

Uwaga: Warstwy i Kombinacje warstw są w ArchiCADzie traktowane jako atrybuty.

Korzystanie z Warstw w celu zapobiegania łączenia się Ścian, Słupów i Belek

Aby zmienić aktywną Kombinację Warstw użyj rozwijanej listy w palecie Opcji podręcznych lub menu hierarchicznego Dokument > Warstwy, gdzie wyświetlana jest lista Kombinacji Warstw.

Innym zastosowaniem Warstw jest przypisywanie elementom ich Grupy Przecięć. Elementy przecinające się, które należą do tej samej Grupy Przecięć Warstw, zostaną połączone pod warunkiem, że zostały poprawnie narysowane. Elementy znajdujące się na Warstwach, które należą do różnych Grup Przecięć nie zostaną połączone. Liczby znajdujące się w kolumnie oznaczonej ikoną narożnika w panelu Warstwy (Dokument > Warstwy > Ustawienia Warstw) oznaczają numer Grupy Przecięć elementów przypisanych do danej Warstwy. Tylko elementy należące do Warstw o tym samym numerze Grupy będą się przecinać na Rzucie oraz w Oknie 3D.

Na przykład, można określić kombinację warstw “Pokaż wszystkie, Zablokuj elementy 3D”; widoczne będą wszystkie warstwy, jednak wszystkie warstwy przypisane do elementów modelu 3D będą zablokowane, a zatem nie będzie możliwości ich edycji. Taka Kombinacja może być przydatna w czasie pracy w 2D, zapobiegając nieumyślnym modyfikacjom elementów.

Domyślnie wszystkie Warstwy przypisane są do Grupy 1, tak więc przecinające się elementy zostaną połączone zgodnie z podstawowymi zasadami ArchiCADa. Może zaistnieć potrzeba aby elementy nie łączyły się ze sobą np. pokazanie detalu nie połączonych struktur warstwowych ścian. W takiej sytuacji należy umieścić przecinające się elementy na różnych Warstwach przypisanych do innych Grup Przecięć. Na przykład: Warstwy ścian posiadają ten sam numer Grupy Przecięć:

Ponieważ ustawienia parametrów warstw mogą być inne dla Widoków modelu i dla Teczek arkuszy, ich Kombinacje warstw również mogą się różnić.


29

Konfiguracja

Warstwy ścian posiadają różne numery Grupy Przecięć:

Uwaga dotycząca przecięć pomiędzy elementami znajdującymi się na ukrytych warstwach: Elementy przypisane do tej samej Grupy Przecięć będą się przecinać nawet wówczas, gdy jedna z Warstw jest ukryta. W związku z tym może się zdarzyć, iż w elementach przecinających się z ukrytymi warstwami będzie brakowało niektórych krawędzi. Można uniknąć tego efektu ustawiając ukrytej Warstwie inny numer Grupy Przecięć (w oknie dialogowym Ustawień Warstw). Wyjątek Grupy 0: Elementy znajdujące się w tej samej Grupie 0 (na tej samej lub innych Warstwach) NIE BĘDĄ się przecinać.

Używanie odrębnych Ustawień Warstw dla Teczki Arkuszy Pomimo, iż każdy Projekt ArchiCADa może posiadać tylko jeden Zestaw Warstw, ustawienia poszczególnych Warstw (np. stan Pokaż/Ukryj lub Zablokuj/Odblokuj) mogą być różne dla Teczki arkuszy i Widoków Modelu. Konfiguracja parametrów wyświetlana w oknie Ustawień Warstw (zarówno Teczki Arkuszy jak i Widoków modelu), zależy od tego, które okno było aktywne w momencie otwierania okna dialogowego Ustawień Warstw. Nazwa polecenia oraz tytuł okna dialogowego będzie uzależniona od typu aktywnego okna (Widok Modelu lub Arkusz)

30

Ważne: Ustawienia Warstw dla Teczki Arkuszy odnoszą się do elementów znajdujących się bezpośrednio na Arkuszach (np. Linii, Bloków Tekstowych czy Rysunków traktowanych jako całość). Nie wpływają one jednak na zawartość umieszczonych na Arkuszach Rysunków, bowiem ich parametry ustawione zostały w oknach odpowiadających im Widoków.

Wstawianie elementów na pojedynczą “Aktywną Warstwę” (Symulacja trybu pracy Autocada) Użytkownicy, którzy wolą metodę pracy praktykowaną w AutoCADzie, mogą skorzystać z polecenia Warstwa Aktywna i umieszczać wszystkie elementy na jednej Warstwie, zamiast korzystać z domyślnego zestawu ArchiCADa. Wybierz polecenie Dokument > Warstwy > Dodatki warstw > Warstwa aktywna z menu, a następnie w wyświetlonej palecie zaznacz opcję Jedna aktywna Warstwa dla wszystkich typów elementów. Spowoduje to ustawienie domyślnej warstwy wszystkich typów elementów na warstwę aktualnie aktywnego narzędzia (niezależnie od wszelkich zaznaczeń). We wszystkich oknach dialogowych Ustawień Narzędzi będzie wykorzystywana ta sama definicja domyślnej Warstwy, a kolejne elementy niezależnie od typu będą umieszczane na tej Warstwie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

To ustawienie może być zmienione indywidualnie dla każdego zaznaczonego elementu. Jeżeli zachodzi potrzeba powrotu do poprzedniego stanu Warstw, należy w palecie Warstwa Aktywna kliknąć przycisk Indywidualnie ustawione warstwy. Zostanie przywrócony ostatni ręcznie definiowany zestaw Warstw.

Rodzaje linii Korzystając z okna dialogowego ustawień narzędzia każdemu elementowi konstrukcyjnemu ArchiCADa można, w zależności od jego typu, przypisać różne Rodzaje Linii. Przykładowo definiując ustawienia reprezentacji 2D dla Słupa możemy określić Rodzaj Linii dla rdzenia, linii pozawidokowych, czy linii osi. Rodzaje Linii dostępne w oknach ustawień narzędzi to Atrybuty, które definiuje się w oknie dialogowym Opcje > Atrybuty Elementów > Rodzaje Linii. W oknie tym można zmodyfikować domyślne Rodzaje Linii (ciągłe, przerywane, kropkowane) oraz zdefiniować własne Rodzaje Linii. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Rodzajów Linii w Pomocy ArchiCADa.

Wyświetlanie grubości linii Domyślnie, wszystkie linie wyświetlane są w trybie Bardzo cienkie i mają grubość jednego piksela. Ponadto możesz włączyć opcję Pogrubione linie przekroju (menu Widok > Opcje Wyświetlania); spowoduje to pogrubienie wszystkich linii przekrojowych do dwóch pikseli bez względu na grubość przypisanego Pióra. Pozostałe linie będą miały grubość jak przy trybie Bardzo cienkie. Alternatywą dla grubości Cienkiej linii jest wyświetlenie Prawdziwej grubości linii dla każdego pióra: w menu Widok> Opcje wyświetlania wybierz Prawdziwą grubości linii. Każda grubość pióra linii (w zależności od jej wartości zdefiniowanej w oknie dialogowym Pióra i Kolory) będzie wyświetlana zgodnie z rzeczywistością. Zobacz także Opcje wyświetlania w Pomocy ArchiCADa.

Rodzaje wypełnienia Rodzaje wypełnienia służą do określania wyglądu wszelkich wypełnień zastosowanych do elementów konstrukcyjnych. Więcej szczegółów na temat używania Wypełnień, zobacz Wypełnienia na stronie 396. Otwórz okno dialogowe Opcje > Atrybuty Elementów > Rodzaje Wypełnienia aby zdefiniować i/lub edytować rodzaje wypełnień i wzorków oraz aby przypisać je do poszczególnych kategorii.

Dostępne parametry wypełnień


31

Konfiguracja

100% wypełnienia 100% wypełnienia obejmuje: •

•

•

wypełnienie Tła (we wcześniejszych wersjach ArchiCADa: Puste): Widać jedynie tło, ponieważ pierwszy plan jest ustawiony na zero. wypełnienie Pierwszego planu (we wcześniejszych wersjach ArchiCADa: Pełne): Widać jedynie pierwszy plan, ponieważ zasłania on tło. Trzy wypełnienia, dla których skonfigurowano Przezroczystość pierwszego planu (25%, 50%, 75%).

Struktury warstwowe Ściany, Stropy i Dachy mogą być definiowane jako Struktury Warstwowe.

Przypisywanie Struktur Warstwowych Ścianom, Stropom i Dachom 1) Zaznacz element lub wyświetl okno domyślnych ustawień danego typu elementu

2) Z panelu Rzutu piętra i przekroju otwórz listę rozwijaną “Struktura” i kliknij “Wypełnienia przekrojowe.”

Te trzy wartości procentowe można zmieniać ręcznie w menu Opcje > Atrybuty elementów > Rodzaje wypełnienia. Więcej szczegółów, patrz Panel Wyświetlania wypełnień w Pomocy ArchiCADa. W oknach 2D do elementów konstrukcyjnych można przypisać Wypełnienie wektorowe. Wypełnienie wektorowe można również przypisać do materiałów wyświetlanych w oknach 3D. Zobacz Wyświetlanie Kreskowania wektorowego na stronie 401. Niektóre właściwości wzorków wektorowych można zmieniać; są to między innymi skala, kąt, rozłożenie, dostępność oraz związany wzorek punktowy. Patrz Panel Edytuj wzór wektorowy w Pomocy ArchiCADa. Do elementów konstrukcyjnych można przypisywać Wypełnienie symbolami. Można edytować wzorek symbolu istniejącego wypełnienia lub narysować całkowicie nowe wypełnienie symbolami. Zobacz Utwórz Wypełnienie typu Symbol na stronie 404. Wypełnienia gradientowe oraz Wypełnienia obrazów to jedynie wypełnienia wieloboków, zatem dostępne są tylko z okna wyskakującego Narzędzia wypełnienia. Zobacz Wypełnienia gradientowe na stronie 405, oraz Wypełnienia obrazkami na stronie 405.

32

Rozwijana lista "Wypełnienie Przekrojowe" Ścian, Stropów i Dachów zawiera zestaw zapamiętanych Struktur Warstwowych, jak również jednolitych wypełnień). Uwaga: Struktury Warstwowe mogą być dostępne dla wybranych rodzajów elementów: Ścian, Stropów i/lub Dachów. Z tego powodu 'Wypełnienia przekrojowe" Struktury dostępne dla Ściany mogą nie być dostępne dla Dachu, czy Stropu. W razie potrzeby dostępność Struktur Warstwowych można zmodyfikować w oknie Opcje > Atrybuty Elementów > Struktury Warstwowe. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Struktury Warstwowe w Pomocy ArchiCADa.

3) Wybierz Strukturę Warstwową. Ta Struktura zostanie przypisana zaznaczonym elementom.

Definiowanie Własnych Struktur Warstwowych

Pola Rdzeń/Wykończenie są dostępne w panelu Modyfikuj warstwy i linie w Strukturach warstwowych. Dla dowolnej warstwy wybranej w tym panelu, możesz również wybrać opcję Rdzeń lub Wykończenie w panelu Modyfikuj zaznaczony element.

Dostosowywanie parametrów istniejących Struktur Warstwowych oraz tworzenie nowych Struktur odbywa się w oknie dialogowym Opcje > Atrybuty Elementów > Struktury Warstwowe.

Komponenty struktur warstwowych Arkusze elementów warstwowych są zwane po prostu warstwami. warstwy oddzielone są “liniami rozdzielającymi”; a obrys struktury warstwowej to “linia obrysu.” Wszystkie warstwy stanowiące zasadniczą konstrukcję są rdzeniem struktury i odgrywają zasadniczą rolę przy łączeniu ścian ze słupami. Zobacz Słupy obudowane w oknie Rzutu na stronie 248. Warstwy zdefiniowane jako “Rdzeń” lub “Wykończenie” będą również miały wpływ na widoki Częściowego wyświetlania struktury. Zobacz Wyświetlanie Struktury na stronie 385. Jednak, status Rdzenia warstwy ściany lub Wykończenia nie ma związku z priorytetem przy przecięciu 2D, który konfigurowany jest oddzielnie. W przypadku elementów warstw (ścian, stropów, dachów): warstwy można określić jako “Rdzeń” lub “Wykończenie” w menu Opcje > Atrybuty elementów > Struktury warstwowe. Można oznaczyć kilka warstw jako “Rdzeń,” jednak muszą one przylegać do siebie. Istnieje możliwość oznaczenia kilku, sąsiadujących warstw jako “Wykończenie”, jednak muszą one zawierać jedną lub obie zewnętrzne warstwy. Warstwa nie może być jednocześnie “Wykończeniem” i “Rdzeniem.” Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

33

Konfiguracja

Rysując ścianę trapezową z wypełnieniem warstwy, jedynie grubość zewnętrznej warstwy Rdzenia odzwierciedla trapezowy kształt ściany. Na poniższym rysunku, dwie warstwy zostały określone jako Rdzeń, jednak jedynie warstwa konstrukcyjna Izolacji - zewnętrzny rdzeń - ma kształt trapezu.

elementu lub jednego z jego komponentów - np. przypisanie pióra linii przekrojowych dla stropu na następującym rysunku:

Stosowanie Zestawów Piór

Domyślnie, warstwa konstrukcyjna jest najgrubsza, lecz można określić również inne warstwy (w kolumnie rdzeń listy komponentów) jako rdzeń.

Pióra i kolory/Zestawy Piór Pióra symulują narzędzia do rysowania; cechują się określonym kolorem i grubością linii. Pióra są przypisywane elementom ArchiCADa w oknach dialogowych Ustawień danego narzędzia. Każde pióro ma swój kolor oraz grubość. Przypisanie pióra do elementu (lub części elementu) oznacza, że element ten będzie wyświetlany w kolorze i grubości określonych dla pióra. Uwaga: Aktualnie określone opcje wyświetlania (Pogrubione linie przekroju, Prawdziwa grubość Linii) mogą mieć wpływ na sposób wyświetlenia linii na ekranie. Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania na stronie 384. Aby do elementu przypisać pióro, należy otworzyć okno rozwijane koloru pióra (w oknie ustawień elementu lub w palecie Info zaznaczonego elementu) i wybrać żądane pióro dla danego

34

Aby wybrać i zastosować Zestaw Piór należy użyć jednego z poleceń w menu: Opcje > Atrybuty Elementów > Pióra i Kolory lub Dokument > Zestawy Piór > Pióra i Kolory. (Oba polecenia otwierają to samo okno dialogowe.) Wybierz zestaw piór z listy “Dostępny zestaw piór” i kliknij OK. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Pióra i kolory w Pomocy ArchiCADa. Szybka zmiana zestawu piór z danego widoku modelu możliwa jest poprzez okno wyskakujące Wymiary w polecenie Opcji podręcznych. Zobacz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76.

Stosowanie oddzielnego Zestawu Piór dla Teczki Arkuszy Możesz użyć oddzielnych Zestawów Piór dla Widoków Modelu i dla Teczki Arkuszy: Okno dialogowe może mieć nazwę "Pióra i kolory (Widok Modelu/Teczka arkuszy)" w zależności od tego, jakiego typu okno jest aktywne. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Z ustawień wprowadzonych w oknie Pióra i Kolory (Teczka Arkuszy) korzystają tylko elementy na Arkuszach (takie jak Autoteksty, czy elementy Szablonów Arkusza); nie korzystają z nich wstawione Rysunki.

Stosowanie Zestawów Piór dla Rysunków Widok Modelu wstawiony na Arkusz staje się Rysunkiem. Domyślnie Rysunek wstawiony do Teczki Arkuszy korzysta z własnego Zestawu Piór (tego samego który był przypisany jego Widokowi Źródłowemu). Możesz jednak zmienić ten Zestaw Piór w panelu Właściwości okna Ustawień Rysunku: z rozwijanej listy wybierz dowolny Zestaw Piór dla danego Rysunku.

Zobacz Ustawienia Widoku zapisane w Widoku na stronie 74.

Modyfikowanie Zestawów Piór Domyślne Zestawy Piór ArchiCADa oparte są o powszechne standardy pracy na projektem. Istnieje jednak możliwość modyfikowania każdego Zestawu, opisów, grubości i kolorów Piór za pomocą opcji Zmień kolor w oknie dialogowym Pióra i kolory. Numery piór pozostaną te same nawet po zmianie zestawu piór. Oczywiście, rysunki mają źródło w plikach zewnętrznych - takich jak DWG/DXF/PDF znajdujących się w Narzędziu Rysunek programu ArchiCAD - można im przypisać zestawy piór w ten sam sposób lub w oknie dialogowym Parametry rysunku. Zobacz także Zestaw Piór w Pomocy ArchiCADa. Można także zmienić Zestaw Piór Widoku Źródłowego w jego oknie ustawień.


Szczegóły, patrz Okno dialogowe Pióra i kolory w Pomocy ArchiCADa. Po zmianie koloru lub przełączeniu Zestawu piór, kolory wszystkich elementów na Rzucie zostaną natychmiast zaktualizowane. Okno 3D, Dokument 3D oraz okna Przekroju/Elewacji/RŚ/Obszaru 2D mogą wymagać przebudowania widoku.

35

Konfiguracja

Przenoszenie Zestawów Piór do innych Projektów Zestawy piór to atrybuty, które można przenosić pomiędzy poszczególnymi projektami ArchiCAD za pomocą strony zakładki Zestawu piór w Menedżerze atrybutów (Opcje > Atrybuty elementy > Menedżer atrybutów). Analogicznie, konfiguracja każdego Zestawu Piór może być kopiowana do innych projektów w Menedżerze Atrybutów (zakładka "Pióra i Kolory”).

Jednakże, podczas drukowania kolory piór zostaną wydrukowane zgodnie z ustawieniami zawartymi w zestawie piór. Pióra o kolorach innych niż czarne, które również byłyby nieczytelne przy danym kolorze tła zostaną automatycznie zmienione na podobne, lecz bardziej czytelne. Przy białym tle, pióra w tym kolorze zostaną dla uczytelnienia zmienione na jasno szare. Podobnie jak w poprzedniej sytuacji, drukowane kolory piór zostaną będą zgodne z ustawieniami zawartymi w zestawie piór. Aby zablokować automatyczne dopasowanie kolorów, wyłącz opcję Automatyczne dostosowanie widoczności koloru piór dla widoków modelu w oknie Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.

Zestawy Piór dla różnych zastosowań Architekci bardzo często potrzebują przygotować kilka wersji projektu, różniących się kolorami i/lub grubościami piór w zależności od skali lub przeznaczenia.

Automatyczne dostosowanie widoczności Koloru piór dla Widoków Modelu Jeżeli wartość jasności koloru tła jest niższa od progu, czyli tło jest odpowiednio ciemne, czarne pióra będą wyświetlane na ekranie jako białe. (Ta opcja jest przydatna, jeżeli używasz ciemnego, lub czarnego tła imitującego środowisko pracy AutoCADa.)

Aby ułatwić użytkownikom to zadanie ArchiCAD ma przygotowane kilka domyślnych zestawów piór. Dzięki temu możesz przełączać całe zestawy piór jednym kliknięciem: do wyboru masz zestaw "Architektoniczny" - gdy potrzebujesz dokumentację projektu do zatwierdzenia, następnie możesz przełączyć go na "Elementy elektryczne" - by przygotować Arkusze dla podwykonawców. Gdy zmieniasz zestaw piór w danym projekcie, numery piór przypisane poszczególnym elementom pozostają takie same, natomiast zmieniają się przyporządkowane do tych numerów kolory i grubości piór zgodnie z konfiguracją nowego zestawu. Przypisanie pióra do elementu w rzeczywistości polega na przypisaniu mu odpowiedniego numeru pióra. W ArchiCADzie domyślnie przypisane numery piór odpowiadają funkcji danego komponentu. Na przykład, do linii przekrojowych stropów domyślnie przypisane jest pióro numer 29 opisane jako “Stropy Przekroje struktury.” Uwaga: W zależności od lokalizacji Twojego ArchiCADa domyślne zestawy piór oraz numery mogą się różnić.

36


Konfiguracja

Więcej szczegółów na temat Zestawów Piór w ArchiCADzie, zobacz http://www.archicadwiki.com/Pen_Sets. Ponieważ każdy numer pióra posiada własną definicję funkcji, zaleca się zwracanie uwagi na tę definicję przypisując pióro do elementu. (lub po prostu używanie piór domyślnie przypisanych elementom.) Konsekwentne przypisywanie numerów piór zgodnie z funkcją elementów, zapewnia bezproblemowe przełączanie pomiędzy zestawami piór, zgodnie z przeznaczeniem przygotowywanej dokumentacji

Materiały O Materiałach Dla realistycznej prezentacji Projektu, poszczególnym jego elementom można przypisać Materiały. W skład właściwości Materiałów wchodzi kolor, tekstura oraz efekty świetlne. Materiały mogą być wyświetlane w Oknie 3D, w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ, dokumentów 3D oraz w oknie Renderingu.

materiale wykorzystano zarówno Kreskowanie wektorowe oraz teksturę:

Ważne: Kreskowanie wektorowe wyświetlone jest tylko kiedy użytkownik korzysta z wewnętrznego silnika 3D. Tekstury wyświetlane są tylko podczas korzystania z Procedury 3D OpenGL. Aby przełączyć pomiędzy modułami 3D, należy użyć poleceń w Widok > Tryby i Parametry widoku 3D. Szczegóły, patrz Procedury 3D na stronie 181. Kreskowanie wektorowe to wzór wypełnienia stosowany dla Materiałów. W oknie Parametrów materiałów można wybrać kreskowanie wektorowe dla dowolnego materiału poprzez wybranie jednego z wypełnień wektorowych zdefiniowanych w projekcie. Zobacz Panel Wektorowe wzorki 3D w Pomocy ArchiCADa. Tekstury to obrazki przypisywane Materiałom w celu nadania im realistycznego wyglądu. Domyślnie wiele materiałów ArchiCADa ma przyporządkowane tekstury (materiały te opatrzone są ikoną tekstury.) Możesz pobrać dodatkowe tekstury z biblioteki ArchiCADa, lub z dowolnej innej lokalizacji. Tekstury są przyporządkowywane i modyfikowane w panelu Tekstura okna dialogowego Parametry Materiału. Zobacz Panel Tekstura w Pomocy ArchiCADa.

Właściwości Materiałów definiuje się w oknie Ustawień Materiałów (Opcje > Atrybuty Elementów > Materiały). Ustawione tutaj Materiały można przypisywać elementom Projektu korzystając z odpowiednich opcji dostępnych w oknach dialogowych ustawień narzędzi (w panelu Model). Niektóre Materiały posiadają przypisane Kreskowanie Wektorowe lub Teksturę, o czym informują odnośne ikony. Przykładowo, w tym Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Przypisywanie Materiałów Elementom Konstrukcyjnym 1) Zaznacz element lub wyświetl okno domyślnych ustawień danego elementu.

2) W panelu Model wybierz Materiały dla wierzchołka, dołu i bocznych powierzchni elementu w oknie 3D.

3) W celu zastosowania danego Materiału, wybierz go z

rozwijanej listy. (Aby zastosować jednakowy Materiał dla

37

Konfiguracja

wszystkich powierzchni elementu, kliknij przycisk oznaczony ikoną Łańcucha.) Uwaga: Geometria ściany oraz kierunek linii odniesienia wpływają na przypisanie materiałów dla każdej powierzchni ściany. Szczegóły, patrz Panel Model (narzędzie Ściana) w Pomocy ArchiCADa.

tym celu należy skorzystać z rozwijanego menu wyboru materiału znajdującego się w panelu Model. (Dla obiektów Zakończeń ścian materiał określa się w panelu Parametry, w sekcji Reprezentacja 3D.)

3) W oknie dialogowym Ustawień Wizualizacji można określić jak materiały będą wyglądały w ostatecznej Wizualizacji. Służą temu odpowiednie opcje (przezroczystość, efekty, tło, etc.)

Szczegóły, patrz Ustawienia renderingu w Pomocy ArchiCADa.

Wyświetlanie Materiałów i Tekstur w Oknie 3D W Oknie 3D może być wyświetlany kolor materiału, kreskowanie wektorowe, a także ewentualnie przypisana tekstura. Uwaga: Kliknięcie ikony Łańcucha (“Łącz materiały”) w tym lub innym oknie ustawień elementów spowoduje połączenie grupy materiałów znajdujących się obok ikony łańcucha: każda z połączonych powierzchni będzie wykorzystywała jeden materiał; zmiana materiału dla jednej powierzchni spowoduje zmianę materiału dla wszystkich powierzchni. Aby skonfigurować materiał dla każdej powierzchni oddzielnie, należy je rozłączyć poprzez ponowne kliknięcie łańcucha.

Ważne: Kreskowanie wektorowe wyświetlone jest tylko kiedy użytkownik korzysta z wewnętrznego silnika 3D. Tekstury wyświetlane są tylko podczas korzystania z Procedury 3D OpenGL. Aby przełączyć pomiędzy modułami 3D, należy użyć poleceń w Widok > Tryby i Parametry widoku 3D. Szczegóły, patrz Procedury 3D na stronie 181. Aby wyświetlić kreskowanie wektorowe oraz tekstury, należy aktywować odpowiednie opcje w oknie Widok > Tryby i Parametry widoku 3D > Parametry okna widoku 3D.

Dopasowanie Tekstury w 3D Proponowany system pracy z Materiałami 1) Najwygodniejszą metodą jest używanie domyślnego zestawu materiałów. Można również tworzyć nowe definicje materiałów.(Tę drogę zalecamy bardziej zaawansowanym użytkownikom programu.)

2) W oknie dialogowym Ustawień narzędzia każdemu

elementowi konstrukcyjnemu można przypisać materiał. W

38

Ustalenie początku oraz kierunku tekstur przypisanych do elementów konstrukcyjnych, może być dokonane dzięki poleceniom z menu Projekt > Dopasuj teksturę w 3D. Polecenia te są aktywne tylko podczas pracy w Oknie 3D gdy zaznaczone są elementy, którym przypisane zostały Materiały zawierające teksturę (Opcje > Atrybuty Elementów > Materiały). Szczegóły dotyczące tych opcji, patrz Dopasuj teksturę w 3D w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Można anulować własne ustawienia dostosowana tekstury dla poszczególnych elementów za pomocą przycisku Resetowanie Tekstury w panelu Model okna ustawień danego elementu.

•

Kolory materiałów elementów (Cieniowanie): Powierzchnie będą wyświetlały kolor materiału elementów. Kolory wyświetlenia będą odzwierciedlały efekty cieniowania, tak jak pokazano na rysunku poniżej.

Tekstury 3D są widoczne jedynie podczas korzystania z Procedury 3D OpenGL (Widok > Tryb widoku 3D > Parametry okna widoku 3D), a jeśli pole Tekstury jest zaznaczone w opcjach OpenGL, tak jak pokazano na poniższym rysunku:

•

Kolory materiałów elementów (Bez cieniowania): Powierzchnie będą wyświetlały kolor materiału elementów. Wyświetlanie kolorów nie będzie odzwierciedlało kąta padania światła; kolor każdego będzie jednolity na całej powierzchni.

Zobacz także Parametry okna 3D w Pomocy ArchiCADa.

3) Zaznacz pole przy opcji “Kreskowanie wektorowe” aby

Wyświetlanie Materiałów w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ

Kolory materiałów oraz kreskowanie wektorowe dostępne są tylko dla nieprzeciętych (widokowych) powierzchni elementów w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ.

W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ można wyświetlać kolory oraz kreskowanie wektorowe Materiałów na nieprzeciętych fragmentach elementów modelu.

Wyświetlanie materiałów w dokumencie 3D

W celu włączenia wyświetlania kolorów:

1) Otwórz panel Reprezentacja Modelu okna ustawień Przekroju/Elewacji/RŚ.

2) Wybierz “Wypełnij powierzchnie elementów widokowych” i aktywuj jedną z tych dwóch opcji.


włączyć wyświetlanie kreskowań 3D.

Dokument 3D posiada własne okno ustawień. Użyj panelu Reprezentacji modelu w Ustawieniach dokumentu 3D aby określić sposób wyświetlania materiałów. W przeciwieństwie do okna typu Przekroju, ustawienia Reprezentacji modelu Dokumentu 3D umożliwiają wybranie materiałów, wypełnień dla poszczególnych elementów oraz zacienione lub niezacienione kolory, do wyświetlenia przekrojów.

39

Konfiguracja

W Renderingu wyświetlane są wszystkie cechy charakterystyczne materiałów z wyjątkiem kreskowania wektorowego. Ogólny wygląd Renderingu określają parametry ustawiane w oknie dialogowym Ustawień Renderingu, które odnoszą się do wszystkich materiałów w generowanym obrazku. Szczegóły, patrz Ustawienia renderingu w Pomocy ArchiCADa.

Kreskowanie wektorowe oraz opcje Przezroczystości dla Dokumentu 3D są właściwe dla Dokumentu 3D i nie są połączone z tymi samymi opcjami określonymi dla okna 3D.

Tworzenie i Modyfikacja Materiałów

Wyświetlanie Materiałów w Renderingach

Materiały mogą być tworzone i modyfikowane w oknie ustawień Materiałów (Opcje > Atrybuty Elementów > Materiały).

Różne procedury renderowania mają różne możliwości odwzorowywania Materiałów. W związku z tym modyfikowanie niektórych właściwości Materiałów w oknie dialogowym ustawień Materiałów nie będzie miało wpływu na wygląd Materiałów w Renderingu. Aby uniknąć zbędnej pracy, wybierz odpowiednią procedurę renderingu z rozwijanej listy "Utwórz podgląd z użyciem:" i zaznacz opcję Ukryj nieaktywne opcje.

Szczegóły, patrz Okno Ustawień Materiałów w Pomocy ArchiCADa.

Przypisywanie Materiałom Kreskowań Wektorowych W celu przypisania Materiałowi Kreskowania 3D użyj panelu Wektorowe wzorki 3D w oknie ustawień Materiałów. Szczegóły, patrz Panel Wektorowe wzorki 3D w Pomocy ArchiCADa.

Przypisywanie Materiałom Tekstur Aby danemu Materiałowi przypisać teksturę użyj panelu Tekstura w oknie dialogowym ustawień Materiałów. Szczegóły, patrz Panel Tekstura w Pomocy ArchiCADa. Dzięki temu w oknie dialogowym ustawień Materiałów będą wyświetlane tylko te opcja, które mają wpływ na generowane Renderingi. Jeżeli planujesz tworzyć Renderingi za pomocą procedury LightWorks, wybierz tę procedurę z rozwijanej listy i zaznacz opcję Ukryj nieaktywne opcje. Jedynym panelem w oknie ustawień Materiałów koniecznym do określenia wszystkich właściwości będzie teraz panel o nazwie Ustawienia shadera LightWorks. Szczegóły, patrz Ustawienia shadera LightWorks w Pomocy ArchiCADa.

40

Menedżer atrybutów Polecenie Menedżer Atrybutów (Opcje > Atrybuty Elementów > Menedżer Atrybutów) pozwala kopiować (dodawać, nadpisywać) atrybuty (Warstwy, Kombinacje warstw, Pióra i kolory, Zestawy Piór, Rodzaje linii, Rodzaje wypełnień, Struktury warstwowe, Materiały, Profile, Kategorie stref oraz Miasta) pomiędzy dwoma otwartymi plikami. Pozwala także powielać, lub usuwać atrybuty w jednym z dwóch plików. Po wybraniu opcji Menedżer Atrybutów pojawi się następujące okno dialogowe (pojawienie się okna może trochę potrwać, ponieważ zawiera ono wszystkie atrybuty projektu): Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

- Parametry materiału i tekstury nie zostaną połączone z parametrami projektu ArchiCAD.

Biblioteki O Bibliotekach Biblioteki ArchiCADa są folderami zawierającymi zewnętrzne pliki, z których korzystają narzędzia ArchiCADa, lub do których odwołują się różne elementy konstrukcyjne. Elementy biblioteczne są zwykle rozmieszczane hierarchiczne w głównym folderze lub katalogu biblioteki.

Parametry użytkownika Obiektów GDL Niektóre skrypty obiektów GDL zawierają parametry użytkownika. Parametry te można skonfigurować w ramach indywidualnych skryptów obiektów lub w skrypcie MASTER_GDL. Po załadowaniu takich obiektów do projektu, parametry użytkownika zostaną automatycznie połączone z zestawem parametrów projektu, w następujący sposób: •

Jeśli skrypt MASTER_GDL zawiera definicję parametru, po załadowaniu biblioteki zawierającej skrypt MASTER_GDL, parametry zostaną połączone z parametrami projektowymi ArchiCADa. Atrybuty o tych samych nazwach nie zostaną zastąpione.

•

Jeśli skrypty elementów bibliotecznych zawierają definicję parametru, wtedy

Niektóre typy plików w bibliotece zawierają dane geometryczne, które pozwalają na umieszczanie wielu kopii danego obiektu w projekcie ArchiCADa, podczas gdy inne pliki zawierają tylko grafikę lub informacje tekstowe, które można dołączać do innych elementów biblioteki lub całego projektu. Biblioteki zawierają elementy biblioteczne zwane także Obiektami GDL (lub Obiektami Parametrycznymi). Można je wstawić do projektu •

używając jednego ze specjalnych narzędzi programu ArchiCAD (Obiekt, Lampa, Drzwi, Okna, Świetlik, Okno narożne, Schody, Zakończenie ściany, Akcesorium Przegrody Strukturalnej lub Łącznika) • automatycznie poprzez określone polecenia lub dodatki (znaczniki, etykiety, elementy RoofMakera i TrussMakera) • lub jedynie użyć jako odniesienia dla innych elementów (makra, metryki stref, obiekty właściwości) Zobacz Obiekty Parametryczne na stronie 335.

- Wypełnienia i Rodzaje linii zostaną połączone w projekcie ArchiCAD. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

41

Konfiguracja

Wstawiając obiekt w ArchiCADzie (inaczej niż to ma miejsce w przypadku pozostałych typów elementów) w rzeczywistości wstawiasz "instancję" (kopię) zewnętrznego pliku znajdującego się w bibliotece obiektów. ArchiCAD jest standardowo wyposażony w bibliotekę obiektów zawierającą setki edytowalnych obiektów (zwanych również obiektami GDL lub Elementami bibliotecznymi). W większości przypadków będziesz wykorzystywał narzędzia ArchiCADa aby móc wstawiać obiekty z tej biblioteki. Każdy z tych plików można otworzyć w ArchiCADzie używając polecenia Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt lub można jest utworzyć w ArchiCADzie używając polecenia Plik > Biblioteki i obiekty > Nowy obiekt.

Możliwe jest użycie oddzielnych bibliotek dla poszczególnych zastosowań (na przykład dla projektów domów mieszkalnych bądź budynków przemysłowych), aby ograniczyć wielkość swojej biblioteki. Istnieją także rozmaite biblioteki w zależności od standardów obowiązujących w danym kraju. •

Można wskazać dodatkowe biblioteki dla projektów za pomocą okna dialogowego Menedżer bibliotek. Podczas otwierania zachowanego projektu ArchiCAD próbuje załadować biblioteki, które zostały mu przypisane ostatnim razem.

•

Gdy tworzymy nowy projekt korzystając z opcji Użyj ostatnich parametrów Projektu, ArchiCAD zachowa (lub będzie próbował odnaleźć) ostatnio używane biblioteki.

•

Jeśli tworzony jest nowy projekt z ustawieniami domyślnymi, ArchiCAD wyszuka domyślną bibliotekę o nazwie „Biblioteka ArchiCADa”.

Możliwe jest użycie pojedynczych elementów z bibliotek nieznajdujących się w aktywnym zestawie bibliotek. Do tego celu służą polecenia Ładuj inny obiekt (okno, drzwi itd.) w odpowiednim oknie dialogowym ustawień.

Biblioteka zawiera również pliki w różnych formatach, do których odwołują się elementy ArchiCADa: •

Szablony list to pliki tekstowe, które służą do dostosowywania zawartości i wyglądu kalkulacji ilościowych.

Szczegółowy opis, patrz Zestawienia i listy na stronie 486. •

Tekstury to pliki obrazów, które można dołączyć do Materiałów, aby dodać realizmu generowanym widokom, oraz do Okien 3D podczas korzystania z procedury OpenGL.

Zobacz Przypisywanie Materiałom Tekstur na stronie 40. •

42

Obrazki tła to również pliki graficzne, które są wykorzystywane do umieszczania modelu 3D w rzeczywistym otoczeniu.

Możesz także umieszczać inne obiekty w Projekcie metodą Przeciągnij-i-Upuść. Obiekty wstawione do projektu przy użyciu techniki 'przeciągnij i upuść' nie spowodują dodania elementów do aktywnej biblioteki. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Biblioteka startowa

w hierarchii plików, projekt zostanie otwarty za pomocą jednej z poniższych procedur:

Podczas pierwszego uruchomienia ArchiCAD rozpocznie szukanie Biblioteki o nazwie “Biblioteka ArchiCADa 12.lcf.” Rozszerzenie .lcf odnosi się do pliku “Zbioru Obiektów”. Domyślna Biblioteka ArchiCADa 12 przechowywana jest w pliku .lcf, istnieje jednak możliwość utworzenia własnego Pliku Zbioru Obiektów lub rozpakowania jego zawartości poleceniem Plik > Biblioteki i Obiekty > Utwórz/Wypakuj Zbiór obiektów.

•

Jeśli aktywny zestaw bibliotek zawiera foldery o identycznych nazwach co oryginalne foldery, projekt zostanie otwarty z użyciem bieżącego zestawu bibliotek.

•

Jeśli oryginalny zestaw bibliotek zawierał foldery o innych nazwach niż foldery w bieżącym zestawie, ArchiCAD spróbuje odszukać biblioteki o tych samych nazwach w folderze lub katalogu projektu. Jeżeli wyszukiwanie powiedzie się, program otworzy projekt z odnalezionymi bibliotekami.

•

Jeśli oryginalne foldery nie zostaną odnalezione, zostanie wyświetlone okno dialogowe Menedżera bibliotek. Będzie w nim można wybrać zestaw bibliotek dla projektu, bądź anulować proces jego otwierania.

Pomimo, że Plik Zbioru Obiektów jest pojedynczym plikiem, może zawierać wszystkie wykorzystywane w projekcie obiekty (lub tylko odniesienia do ich położenia) jak również struktury folderów, w których obiekty się znajdują. Jeżeli domyślna biblioteka programu znajduje się w tym samym katalogu co ArchiCAD, zostanie ona otwarta i użyta jako biblioteka aktywna. W przeciwnym przypadku zostanie wyświetlone okno dialogowe Menedżer bibliotek, w którym należy wybrać katalog dla biblioteki startowej. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Menedżera Bibliotek w Pomocy ArchiCADa. •

Jeśli ArchiCAD był już wcześniej uruchamiany, a użytkownik uruchomił program klikając dwukrotnie jego ikonę, aktywną biblioteką będzie biblioteka używana we wcześniejszej ostatnio.

•

Jeżeli zmodyfikowano nazwę folderu lub katalogu w aktywnym zestawie bibliotek, bądź zmieniono jego położenie w hierarchii plików, biblioteka nie zostanie odnaleziona i zostanie wyświetlone okno dialogowe Menedżera bibliotek umożliwiające odnalezienie potrzebnej biblioteki.

•

Jeśli projekt jest otwierany w programie ArchiCAD (poprzez polecenie Otwórz..), bądź użytkownik kliknął dwukrotnie plik projektu w menedżerze plików, projekt otworzy się z biblioteką, która została wybrana w czasie jego tworzenia.

W przypadku gdy zmodyfikowano nazwę folderu lub katalogu w aktywnym zestawie bibliotek, bądź zmodyfikowano jego położenie Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Uwaga: Jeżeli klikniesz przycisk Skończone, projekt zostanie otwarty bez Biblioteki. Wszystkie brakujące elementy biblioteczne zostaną pominięte.

Uaktualnienia Biblioteka Firma Graphisoft regularnie aktualizuje własne biblioteki. Aby nie pominąć dostępnych uaktualnień, włącz opcję Sprawdź Uaktualnienia w oknie Opcje > Środowisko pracy > Opcje www. Funkcja ta powoduje, że przy każdym uruchamianiu ArchiCADa nastąpi sprawdzenie dostępnych uaktualnień i, ewentualnie, zostanie wyświetlony komunikat o dostępnych nowych bibliotekach wraz z opcją ich pobrania i zainstalowania. Szczegóły, patrz Opcje www w Pomocy ArchiCADa.

Zasady Zarządzania Bibliotekami Poniższy diagram ilustruje zasadę zarządzania standardową biblioteką ArchiCADa oraz bibliotekami firmowymi. Obie znajdują się na serwerze. Każdy projekt ma załadowaną osobną bibliotekę. •

Biblioteka ArchiCADa zainstalowana jest na komputerach podłączonych do sieci.

43

Konfiguracja

•

Również Biblioteka firmowa skopiowana jest na każdy komputer.

•

Indywidualne Biblioteki projektów są ładowane podczas otwierania poszczególnych projektów i ciągle aktualizowane.

O Menedżerze Bibliotek

Menedżer Bibliotek umożliwia dostęp do Bibliotek i pojedynczych Elementów bibliotecznych znajdujących się na dyskach lokalnych, w sieci lub w internecie. Podczas uruchamiania program ArchiCAD ładuje ostatnio używaną bibliotekę. Podczas projektowania może okazać się konieczne użycie dodatkowych elementów bibliotecznych lub utworzenie własnych bibliotek użytkownika. Zwykle każdy plik projektu wykorzystuje własną bibliotekę wraz z plikami zewnętrznymi, do których tworzone są odwołania (są to obiekty, drzwi, okna, lampy, tekstury, dane cech itp.).

Biblioteki są dostępne w ArchiCADzie poprzez polecenie Plik > Biblioteki i Obiekty > Menedżer bibliotek.

Okno dialogowe Menedżera bibliotek jest podzielone na cztery zakładki: •

44

Zakładka Lokalne/LAN (Local Area Network) umożliwia zarządzanie całymi bibliotekami oraz poszczególnymi elementami bibliotecznymi, które są zapisane na dyskach lokalnych lub dyskach, które są dostępne poprzez sieć lokalną. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

•

Za pomocą zakładki Serwery FTP można dodawać biblioteki i pojedyncze elementy biblioteczne, które znajdują się na serwerach FTP. • Zakładka Historia zawiera listę wszystkich bibliotek i elementów bibliotecznych, które załadowano podczas pracy w programie ArchiCAD. • Zakładka WWW pozwala pobierać obiekty GDL z witryn internetowych i dodawać je do bibliotek lokalnych Szczegóły, patrz Okno dialogowe Menedżera Bibliotek w Pomocy ArchiCADa.

Ładowanie bibliotek Po wybraniu żądanych bibliotek i elementów bibliotecznych na poszczególnych zakładkach należy kliknąć przycisk Skończone/Przeładuj w prawym dolnym rogu okna dialogowego Menedżera bibliotek.

Na ekranie zostanie wyświetlone okienko stanu, informujący o postępie procesu ładowania. Kliknięcie przycisku Stop pozwala przerwać ładowanie bibliotek. Podczas tworzenia nowego projektu można użyć okna dialogowego Menedżera bibliotek do sprawdzenia, które biblioteki są aktualnie używane, a następnie kliknąć przycisk Użyj aktywnych bibliotek, aby kontynuować pracę z bieżącym Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

zestawem, bądź zdefiniować nowy zestaw bibliotek w sposób opisany powyżej. Uwaga: W przypadku Projektu zespołowego tylko Kierownik zespołu, dołączony w trybie wyłącznego dostępu do projektu, może definiować zawartość bibliotek. Członkowie zespołu mogą ładować inne biblioteki, ale tylko do użytku lokalnego.

Identyfikacja powtarzających się Elementów Bibliotecznych ArchiCAD korzysta z wewnętrznego systemu identyfikacji służącego do monitorowania historii (utworzenie, modyfikacja, i/lub zmiana nazwy) każdego obiektu bibliotecznego. Każdemu elementowi przypisany jest numer identyfikacyjny GUID (Global Unique Identifier) składający się z dwóch zestawów po 36 znaków. Przy każdym wczytywaniu projektu zawierającego elementy biblioteczne, program przeszuka biblioteki w oparciu o numery identyfikacyjne obiektów (GUID). Oznacza to, iż nawet w przypadku jeśli w załadowanych bibliotekach będzie więcej niż jeden obiekt noszący tę samą nazwę, ArchiCAD dzięki numerowi GUID wybierze właściwy obiekt. Dzięki temu obiekty posiadające te same nazwy, lecz inne numery GUID nie będą ze sobą kolidowały. Obiekty te zostaną wymienione w oknie Raportu ładowania biblioteki na liście “Duplikacja nazw”. Praca będzie mogła być bez przeszkód kontynuowana, ponieważ zwielokrotnione nazwy nie powodują w tym przypadku konfliktu. Elementy biblioteczne posiadające identyczne numery GUID, zostaną uznane za identyczne i również znajdą się na liście "Duplikacja nazw". Aby uniknąć tego typu konfliktu w projekcie, należy usunąć jeden z dwóch identycznych elementów z biblioteki. Więcej szczegółów dotyczących działania GUID, zobacz http://www.ArchiCADwiki.com/guid. Przy pracy z projektami zaleca się stosowanie bibliotek oryginalnie im przypisanych. Jeżeli używasz nowszych wersji bibliotek, obiekty są dopasowywane w oparciu o ich numer GUID. W przypadku jeśli numery GUID nie są zgodne, ArchiCAD poszuka obiektów o tych samych nazwach.

45

Konfiguracja

Elementy biblioteczne starszych wersji programu niż 7.0 nie posiadają numerów GUID. Zatem identyfikacja elementów będzie się opierać tylko na sprawdzeniu zgodności nazw. Jeżeli w załadowanych bibliotekach będzie się znajdowało wiele elementów o tych samych nazwach jak obiekt umieszczony w projekcie, program losowo określi lokalizację, z której pobierze obiekt.

Palety Brakujące elementy biblioteczne oraz Raport ładowania Bibliotek Jeżeli po otwarciu Projektu pojawi się Raport ładowania Bibliotek, będzie to oznaczać, że Biblioteka użyta podczas tworzenia Projektu nie została odnaleziona. Więcej szczegółów, patrz Raport ładowania bibliotek w Pomocy ArchiCADa. Brakujące elementy nie zostaną wyświetlone. (Położenie brakujących elementów bibliotecznych będzie wskazane poprzez punkty na Rzucie.) Paleta Raport ładowania Bibliotek zawiera nazwy plików elementów bibliotecznych, przy których wczytywaniu występują problemy, a także informuje o aktualnym stanie procesu pobierania obiektów z internetu. (Paleta może zostać wyświetlona poleceniem Okna > Palety > Raport ładowania Bibliotek.) Problem brakujących elementów bibliotecznych zdarza się najczęściej gdy próbuje się otworzyć Projekt na innym komputerze. Aby być pewnym, że projekt będzie kompletny po przeniesieniu na inny komputer, zaleca się zachowywanie go w formacie archiwalnym. Innym rozwiązaniem, które ma zastosowanie w obrębie jednego biura, jest używanie jednego zestawu bibliotek na bieżąco uaktualnianych na wszystkich komputerach. Szczegóły, patrz Projekt Archiwalny na stronie 18.

46

Ulubione O Ulubionych Funkcja Ulubione pozwala na przechowywanie i przywoływanie w dowolnym momencie domyślnych ustawień narzędzi. Po wybraniu elementu z listy ulubionych, możliwe jest konstruowanie elementów o tych samych, zachowanych parametrach. Ulubione są dostępne w dwóch miejscach: •

W palecie Ulubione, w której przechowywane są ustawienia ulubionych dla wszystkich narzędzi. Domyślnie paleta ta jest ukryta; wybierz Okna > Palety > Ulubione aby ją wyświetlić. Paleta pozostanie widoczna przy przechodzeniu do innych okien.

•

Poprzez kliknięcie przycisku Ulubione znajdującego się w oknach ustawień wszystkich narzędzi (oprócz Kamery). Okno otwierane za pomocą tego przycisku zawiera tylko ulubione zachowane dla bieżącego narzędzia.

Przechowywane ustawienia obejmują: •

Atrybuty elementu, łącznie z rodzajem linii, wypełnieniem oraz kolorem pióra, a także materiałem powierzchni

•

W przypadku Elementów bibliotecznych, nazwę Elementu

•

Wszystkie wymiary dostępne w oknach ustawień dla danego rodzaju elementu, np. grubość i wysokość ściany (ale nie jej długość)

Ulubione są przechowywane wraz z plikiem Projektu. Można także zachowywać Ulubione w oddzielnym pliku w celu ich użycia w innych projektach. •

Przy zamknięciu bieżącego projektu i utworzeniu nowego, ustawione ulubione zostaną przechowane i będą mogły zostać wykorzystane w nowym projekcie.

•

Wybranie polecenia Nowy i Zresetuj wszystko, powoje wyczyszczenie Ulubionych. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

•

Można przywrócić zachowane ulubione korzystając z polecenia Załaduj ulubione znajdującego się w rozwijanym menu, w palecie Ulubione. Uwaga: Importując Ulubione z innego projektu należy pamiętać, że identyfikacja atrybutów odbywa się poprzez ich nazwy. • Jeżeli Ulubione odnoszą się do atrybutów, które nie istnieją w projekcie, do którego są ładowane, brakujące atrybuty zostaną dodane. • Jeżeli Ulubione odnoszą się do atrybutów, których nazwy występują w projekcie, ale atrybuty te mają inne parametry, zostaną użyte atrybuty projektu docelowego. Można określić, które z parametrów będą przechowywane dla danego typu narzędzia, w oknie otwieranym poleceniem Preferencje ulubionych dostępnym w rozwijanym menu, w palecie Ulubionych. (Okno dialogowe Parametrów Ulubionych jest również dostępne z menu Opcje > Preferencje Projektu > Różne.) W wyświetlonym oknie dialogowym Parametry Ulubionych użyj listy Pominięcia Parametrów aby zaznaczyć nazwy parametrów, których NIE CHCESZ zapisać w Ulubionych.

Przechowywanie i przypisywanie Narzędziom parametrów Ulubionych Aby zastosować Ulubione parametry dla elementów projektu, zaznacz odpowiednie elementy i otwórz ich okno Ustawień. Kliknij przycisk Ulubione. Wybierz pozycję, która ci odpowiada i kliknij przycisk Zastosuj. Okno dialogowe Zastosuj Ulubione wyświetla tylko pozycje odnoszące się do aktywnego narzędzia. Możesz: •

Wybrać pozycję i kliknąć Zastosuj, aby załadować zachowane w niej parametry do okna dialogowego bieżącego narzędzia, lub

•

Kliknąć przycisk Zachowaj obecne ustawienia jako Ulubione, aby utworzyć nową pozycję ulubionych, na podstawie bieżących parametrów narzędzia. Uwaga: Ulubione są identyfikowane po nazwach. W razie próby utworzenia nowej pozycji Ulubionych o nazwie, która występuje już w innej pozycji (nawet jeżeli pozycja dotyczy innego typu narzędzia) ArchiCAD wyświetli odnośne ostrzeżenie. Przy nazywaniu Ulubionych występuje także ograniczenie związane z użyciem niektórych znaków. Jeżeli wpiszesz niepoprawną nazwę, zostanie wyświetlone odpowiednie ostrzeżenie i będziesz musiał wpisać ją na nowo.

Szczegóły, patrz Paleta Ulubione w Pomocy ArchiCADa.


47

Konfiguracja

Interfejs Użytkownika ArchiCADa Ten rozdział jest wprowadzeniem w główne palety oraz menu ArchiCADa.

Paleta Narzędzi Paleta Narzędzi zawiera różnorodne narzędzia do wyboru elementów, konstruowania trójwymiarowego, rysowania płaskiego oraz wizualizacji. Aby ułatwić wyszukiwanie potrzebnych narzędzi, Paleta Narzędzi podzielona jest domyślnie na następujące Grupy Narzędzi Zaznaczenie, Projekt, Dokument oraz Więcej. Poza standardowymi narzędziami Paleta narzędzi może zawierać również dodatkowe narzędzia w zależności od typu instalacji i dostępnych Dodatków.

Wyświetlanie Palety Narzędzi Jeżeli Paleta Narzędzi nie jest widoczna użyj polecenia Okna > Palety > Paleta Narzędzi aby ją wyświetlić.

Dostosowywanie Palety Narzędzi Użyj opcji w oknie Opcje > Środowisko pracy > Paleta narzędzi w celu dostosowania zawartości i układu Palety Narzędzi. Łatwy dostęp do tego okna można uzyskać poprzez użycie odpowiedniej ikony w menu podręcznym Palety Narzędzi wyświetlanym poprzez kliknięcie prawym klawiszem myszy w dowolnym miejscu nad Paletą: W szczególności godne polecenia jest organizowanie narzędzi w postaci grup. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe dostosowania Palety Narzędzi w Pomocy ArchiCADa. Możesz zachować ustawienia Palety narzędzi w postaci Schematu narzędzi w parametrach Środowiska pracy.

48

Szczegóły, patrz Dostosowywanie Schematów Palet w Pomocy ArchiCADa.

Jak otwierać i zamykać Grupy Narzędzi w Palecie Domyślnie w Palecie Narzędzi wyświetlane są wszystkie narzędzia we wszystkich grupach jednocześnie. Jeżeli Paleta staje się nieczytelna, można, za pomocą strzałek przy nazwach Grup Narzędzi, zamykać i otwierać poszczególne Grupy. Jeżeli strzałki nie są widoczne, przejdź do okna Opcje > Środowisko pracy > Paleta narzędzi. Kliknij przycisk Opcje grupy narzędzi i wybierz opcję “Grupa ma być zawsze otwarta”.

Dzięki temu będzie możliwe otwieranie i zamykanie poszczególnych Grup Narzędzi indywidualnie.

Paleta info Paleta Info jest dostępna dla każdego narzędzia z palety narzędzi. Po uruchomieniu narzędzia lub zaznaczeniu wstawionego elementu, w odpowiedniej Palecie Info wyświetlone zostaną aktualne ustawienia dla tego narzędzia/elementu. Jeżeli zaznaczono wiele elementów różnych typów, wyświetlona zostanie Paleta info elementu zaznaczonego jako ostatni. Paleta Info zawiera skoncentrowany zestaw opcji i parametrów dla wybranego narzędzia/elementu. Niektóre z tych opcji i parametrów są dostępne w oknie ustawień odnośnych narzędzi, jednak Paleta Info pozwala na szybszy do nich dostęp, ponieważ jest zawsze wyświetlana. Domyślnie, Paleta info przytwierdzona jest do górnej krawędzi obszaru roboczego w pozycji horyzontalnej. Aby zmienić jej położenie na wertykalne, przytwierdź ją do jednej z bocznych krawędzi ekranu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Zatrzymanie kursora nad elementem Palety Info spowoduje wyświetlenie podpowiedzi dotyczącej tego elementu. Pamiętaj, że w celu przewinięcia zawartości palet można używać rolki myszy. • Zaznaczone/Do zmian: Paleta info na bieżąco informuje o ilości zaznaczonych elementów oraz o tym, ile z nich jest edytowalnych. Zmiany parametrów w Palecie info będą dotyczyć tylko elementów edytowalnych. Na poniższym rzucie piętra zaznaczone są wszystkie ściany; cztery z nich zostały zablokowane do edycji, jak pokazuje Paleta Info: •

Ustawienia domyślne. Jeżeli żaden element nie został zaznaczonym w Palecie info wyświetlone zostaną domyślne ustawienia narzędzia.

Wyświetlanie Palety Info Jeżeli Paleta Info nie jest widoczna użyj polecenia Okna > Palety > Paleta Info aby ją wyświetlić. Paleta Info zawiera parametry aktywnego narzędzia bądź zaznaczonych elementów.

Dostosowywanie Palety Info Wyświetlanie i ułożenie funkcji w palecie info można dostosowywać: wystarczy wybrać z menu polecenie Opcje > Środowisko pracy i otworzyć zakładkę Paleta info. Wygodnym sposobem dostępu do tego okna jest skorzystanie z odpowiedniej ikony w menu podręcznym Palety Info wyświetlanym poprzez kliknięcie prawym klawiszem myszy w dowolnym miejscu nad Paletą: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Szczegóły, patrz Dostosowywanie palety Info w Pomocy ArchiCADa. Również dostępne z menu kontekstowego Palety Info (jak pokazano): kliknij preferencje wyświetlania dla położenia Nagłówka Palety Info: przy lewej krawędzi palety lub na górze.

Menu O Menu Przy uruchomieniu ArchiCADa 12 z domyślnymi ustawieniami, zostanie wczytany Standardowy Profil Środowiska Pracy, który, pośród rozmaitych ustawień, posiada zapamiętaną strukturę menu. Zobacz Domyślne Profile ArchiCADa 12 na stronie 57. Jednak w wersji ArchiCAD, niektóre polecenia i pozycje menu nie są wyświetlane w Standardowym Profilu. Użyj ustawień w oknie Opcje > Środowisko pracy > Menu aby dostosować zawartość menu.

Dostosowywanie Menu Użyj okna Opcje > Środowisko pracy > Menu w celu dostosowania menu ArchiCADa. Każde polecenie może być umieszczone lub usunięte z dowolnego menu. Również kolejność poleceń może być dowolnie definiowana. Wyjątek: Zawartości menu kontekstowego nie można dostosowywać. Więcej szczegółów, patrz Okno Dostosowywania Menu w Pomocy ArchiCADa. Możesz zachować ustawienia poleceń menu jako część Schematu Układu Poleceń w Parametrach Środowiska Pracy. Więcej szczegółów, patrz Opcje schematu w Pomocy ArchiCADa.

49

Konfiguracja

Paski narzędzi O Paskach Narzędzi Pasek Narzędzi jest zestawem poleceń wyświetlanych w formie ikon lub tekstu i pogrupowanych tematycznie. Dostępne są standardowe paski: Wizualizacja 3D, Zarządzaj Elementami, Atrybuty, Klasyczna Nawigacja 3D, Pomoce Rysunkowe, Edytuj Elementy, Edytuj Elementy biblioteczne GDL, Arkusze i Rysunki, Mini Nawigator, Opcje wyświetlania, 3D Podstawowe, Standard, Standard - Niska rozdzielczość, Zespół projektowy, Narzędzia Palety narzędziowej.

Wyświetlanie Pasków Narzędzi Aby wyświetlić konkretny Pasek Narzędzi, zaznacz jego nazwę w menu Okna > Paski Narzędzi lub kliknij prawym klawiszem myszy nad dowolnym Paskiem Narzędzi i wybierz potrzebny Pasek z listy. Kliknięcie dowolnego paska z listy spowoduje jego wyświetlenie.

Więcej szczegółów, patrz Opcje schematu w Pomocy ArchiCADa. Zawartość nazwanych pasków narzędzi zachowana jest jako część Schematu arkuszy poleceń. Sposób wyświetlania pasków narzędzi zachowany jest w Schemacie palet. Więcej szczegółów, patrz Okno Dostosowywania Pasków Narzędzi w Pomocy ArchiCADa.

Skróty ArchiCAD standardowo zawiera kilka zapamiętanych schematów skrótów. Aby zobaczyć lub wydrukować listę skrótów do Środowiska pracy należy przejść do menu Opcje > Środowisko pracy > Skróty klawiaturowe a następnie kliknąć przycisk Pokaż listę skrótów klawiaturowych w przeglądarce znajdujący się na dole panelu Podgląd skrótów klawiaturowych.

Tworzenie i Dostosowywanie Pasków Narzędzi Wybierz polecenie Opcje > Środowisko pracy > Paski narzędzi aby utworzyć nowy pasek narzędzi lub zmodyfikować jeden z dostępnych. Dodatkowo możesz zdecydować, czy w pasku będzie wyświetlana nazwa polecenia, jego ikona, czy jedno i drugie. Wygodnym sposobem dostępu do tego okna jest skorzystanie z odpowiedniej ikony w menu podręcznym Paska Narzędzi wyświetlanym poprzez kliknięcie prawym klawiszem myszy w dowolnym miejscu nad dowolnym Paskiem Narzędzi: Możesz zachować ustawienia Pasków Narzędzi w postaci Schematu Układu Poleceń w parametrach Środowiska pracy.

50

Aby dostosować skróty w menu wybierz Opcje > Środowisko pracy > Skróty klawiaturowe: wybierz polecenie z listy po lewej, wprowadź skrót dla polecenia w polu po prawej, a następnie kliknij przycisk Przypisz. Więcej szczegółów, patrz Dostosowywanie Skrótów Klawiaturowych w Pomocy ArchiCADa. Oprócz kilku skrótów, których nie można modyfikować (znajdują się one u dołu listy), wszystkie skróty w każdym ze schematów mogą zostać dostosowane. Zmiany danego schematu zostają uaktywnione po przyciśnięciu OK zamknięciu okna dialogowego. Możesz zachować ustawienia skrótów w postaci Schematu w parametrach Środowiska pracy. Więcej szczegółów, patrz Opcje schematu w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Konfiguracja

Palety

•

Zmień położenie i rozmiar palet, przesuwając je w pożądane miejsce.

Palety ArchiCADa pomagają konstruować, modyfikować i rozlokowywać elementy projektu. Każda paleta może być wyświetlana/chowana niezależnie dzięki poleceniom z menu Okna > Palety.

•

Przytwierdź palety do krawędzi ekranu (tylko w Windows)

Palety główne (Paleta narzędzi, Info, Opcje podręczne oraz Nawigator) mogą zostać wyświetlone jednocześnie poleceniem Okna > Palety > Pokaż tylko główne palety.

Do zarządzania Schematami Palet użyj funkcji w panelu "Opcje Schematu" okna Schematy Palet (Zachowaj jako, Zmień nazwę, Usuń, Przedefiniuj, Eksport, Import). Znajdziesz tam także przycisk Zastosuj Schemat umożliwiający uaktywnienie danego Schematu: otwórz Opcje > Środowisko pracy > Schematy palet.

Każda z tych palet została dokładnie opisana w Dokumentacji ArchiCADa. Dwie palety Paleta Kontrolna oraz Paleta Współrzędnych - są znane ze wcześniejszych wersji ArchiCADa. Domyślnie są one ukryte, ponieważ związane z nimi polecenia są dostępne poprzez inne elementy interfejsu. Aby wyświetlić te palety przejdź do menu Okna > Palety i zaznacz odpowiednią pozycję.

Dostosowywanie Schematów Palet Aby dostosować schemat palet (zapamiętany układ palet), określ kształt palet i ich położenie w interfejsie ArchiCADa wykorzystując niektóre lub wszystkie z wymienionych poniżej technik: •

Pokaż lub Ukryj wybrane palety (klikając ich nazwy w menu Okno > Palety)

•

Pokaż lub ukryj wybrane paski narzędzi (klikając ich nazwy w menu Okno > Paski narzędzi)

•

Zmień kształt palet wybierając odpowiednią opcję z menu podręcznego wybranej palety. Paleta Info, Paleta współrzędnych oraz Paleta kontrolna posiadają opcje dotyczące kształtu - np. powiększona lub pomniejszona), które można wybrać z menu podręcznego wyświetlanego po kliknięciu prawym przyciskiem myszki nad paletą.


Więcej szczegółów, patrz Opcje schematu w Pomocy ArchiCADa. Schematy palet różnią się pozostałych schematów w środowisku pracy: zawartych tam ustawień nie definiuje się w oknie Środowiska pracy; ustawienia Schematów palet odzwierciedlają sposób, w jaki ręcznie ustawia się palety we własnym obszarze roboczym. Uwaga: Status pokaż/ukryj pasków narzędzi zapisany jest w schemacie palet, lecz ich zawartość w Schemacie arkuszy poleceń.

51

Konfiguracja

Palety przytwierdzane (tylko w systemie Windows)

•

Palety mogą "unosić się" ponad obszarem roboczym. Takie unoszące się palety mogą zostać zamknięte lub przesunięte w dowolne miejsce na ekranie. Jednakże wiele palet ArchiCADa można przytwierdzić do krawędzi przestrzeni roboczej (tylko Windows). Pod paletą przytwierdzoną do krawędzi ekranu nie ma przestrzeni roboczej. Dzięki temu, po zmaksymalizowaniu okna widoczny będzie cały obszar roboczy. Przytwierdzona paleta może być w każdej chwili przełączona do trybu "unoszenia się”.

Szerokość wszystkich palet w grupie jest regulowana jednocześnie (poprzez przesuwanie krawędzi jednej z nich).

Aby przytwierdzić paletę kliknij w jej nagłówek (pojawi się symbol przesuwania ) a następnie przytrzymując klawisz myszy przesuń paletę do dowolnej krawędzi okna aż do momentu, gdy symbol przesuwania dotknie tej krawędzi. Zwolnienie klawisza myszy spowoduje przytwierdzenie palety. Uwaga: Podczas przesuwania palety w systemie Windows symbol przesuwania jest jednocześnie punktem przytwierdzenia (nie zaś krawędź palety).

Jak przytwierdzać Palety Aby przywrócić paletę do jej "unoszącej się" postaci, kliknij jej nagłówek, a następnie przytrzymując klawisz myszy przesuń ją w dowolne miejsce. Innym sposobem jest dwukrotne kliknięcie palety; Kolejne podwójne kliknięcie ponownie przytwierdzi paletę.

Przytwierdzanie Grup Palet Można przytwierdzić kilka palet na jednej krawędzi ekranu i skleić je ze sobą tworząc Grupę palet.

Aby określić jak dużo przestrzeni na ekranie mają zajmować poszczególne palety, przesuwaj paski rozdzielające do góry i do dołu (dla palet zgrupowanych jedna nad drugą), lub w lewo i w prawo (dla palet zgrupowanych obok siebie). (Pasek rozdzielający to linia oddzielająca jedną paletę od drugiej.)

Ograniczenia palet przytwierdzanych •

Nie wszystkie palety mogą być przytwierdzane do wszystkich krawędzi ekranu.

•

Poniżej wymieniono palety/okna dialogowe, których nie można przytwierdzić: Narzędzia zakreślacza projektu; Zaznaczenia; Raport ładowania bibliotek; Palety podręczne; Informacje o elementach; Znajdź i zaznacz; RoofMaker; Działania na elementach bryłowych Dołącz się Formatowanie tekstu; Menedżer profili; Przełącznik warstw.

•

Klikając i przesuwając przytwierdź pierwszą paletę.

•

Aby wstawić paletę powyżej pierwszej, przesuń ją nad nagłówek przytwierdzonej palety.

•

Aby wstawić paletę poniżej pierwszej, przesuń ją do linii u dołu pierwszej palety.

•

Możesz stworzyć grupę składającą się z dwóch (lub więcej) palet jedna obok drugiej.

Zawieszanie funkcji przytwierdzania

•

Jeżeli zmienisz rozmiar jednej z palet należącej do grupy palet, rozmiar pozostałych palet zostanie zmieniony automatycznie.

Aby zawiesić funkcję przytwierdzania podczas przesuwania palety naciśnij klawisz Ctrl (w systemie Windows).

52


Konfiguracja

Palety przyciągane (dotyczy tylko MacOS) W systemie MacOS, można przyklejać "unoszące się" palety ArchiCADa do siebie i do krawędzi ekranu.

uaktywni wybraną funkcję. Użyj skrótów “F” oraz Shift+F (Opt+F) do przechodzenia pomiędzy kolejnymi ikonami Palety Pomocniczej.

Palety będą się do siebie przyciągały, jeśli przysuniesz jedną do drugiej na odpowiednią odległość. Krawędź palety (a nie kursor) jest punktem mocowania. •

Jeżeli jedna paleta jest przyklejona do dolnej lub prawej krawędzi drugiej palety, wówczas można je przesuwać jednocześnie jako jeden obiekt.

•

W przypadku, gdy jest ona przyklejona do krawędzi górnej, lub lewej, palety nie stworzą jednego obiektu.

Zawieszanie funkcji przyciągania Aby zawiesić funkcję przyciągania podczas przesuwania palety naciśnij klawisz Cmd (w systemie MacOS).

Zawartości Palet Pomocniczych nie można dostosowywać. Można zmienić wybraną funkcje klikając inną ikonę w palecie pomocniczej do momentu zakończenia edycji. Paleta pomocnicza automatycznie znika po wykonaniu operacji. W zależności od ustawień Palety Pomocniczej, po zwolnieniu klawisza będzie ona automatycznie przesuwana za wskaźnikiem myszy lub zostanie umieszczona w określonym miejscu okna. Odnośne preferencje można określić w oknie Opcje > Środowisko pracy > Okna dialogowe i Palety.

Palety Pomocnicze Palety Pomocnicze to zestawy ikon (reprezentujących polecenia i odpowiadające im opcje), które pojawiają się automatycznie w trakcie wprowadzania elementów graficznych oraz podczas większości czynności edycyjnych. W niektórych okolicznościach Paleta Pomocnicza może zostać wyświetlona w trakcie wstawiania elementu (np. przy wstawianiu Polilinii), jednak w większości przypadków jest ona wyświetlana po zaznaczeniu elementu do edycji. Aby włączyć Paletę Pomocniczą, należy umieścić kursor nad krawędzią, wierzchołkiem lub powierzchnią zaznaczonego elementu i kliknąć lewym przyciskiem myszki. Zawartość palety zależy od następujących czynników: • Od rodzaju zaznaczonego elementu • Od klikniętego fragmentu elementu (krawędź, wierzchołek lub powierzchnia) • Od aktywnego okna Przemieszczanie wskaźnika myszy ponad ikonami Palety wyświetli opis poszczególnych poleceń; Kliknięcie jednej z nich Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Możesz zachować ustawienia Palety Pomocniczej jako część Schematu Preferencji Użytkownika w parametrach Środowiska pracy.

53

Konfiguracja

Dostosowywanie Środowiska Pracy

W miarę poznawania ArchiCADa rozwiniesz własne techniki korzystania z funkcji programu oraz aranżowania palet, pasków narzędzi i menu na ekranie. Większość tych opcji można ustawić w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy. Krótki opis wszystkich opcji dostępnych w oknie Ustawień Środowiska Pracy znajdziesz w rozdziale Okno dialogowe Środowiska Pracy w Pomocy ArchiCADa. Znajdujące się tam ustawienia można modyfikować w trakcie pracy: po prostu otwórz okno dialogowe Środowiska pracy, zmień interesujące Cię ustawienia i wciśnij OK. Ustawienia zostaną automatycznie zaktualizowane. Ustawienia Środowiska Pracy nie są zapisywane razem z projektem, lecz umieszczane w wybranym folderze na komputerze.

O oknie dialogowym Ustawień Środowiska Pracy Ustawienia Środowiska pracy (Opcje > Środowisko pracy) są podzielone na sześć niezależnych schematów. Każdy schemat to tematyczny zbiór ustawień. •

Schematy Preferencji Użytkownika Zawierają one zestaw preferencji dotyczących różnych funkcji, takich jak Linie Pomocnicze, Wprowadzanie Współrzędnych, czy sposób w jaki mają być wyświetlane różne okna dialogowe.

•

Schematy Ustawień Firmowych Te ustawienia dają możliwość wprowadzania standardów pracy w obrębie firmy.

Szczegóły, patrz Bezpieczeństwo danych, Opcje www oraz Specjalne foldery w Pomocy ArchiCADa. Zobacz również część dotyczącą Tworzenia własnego pakietu instalacyjnego w Rozpoczęciu pracy w menu Pomocy ArchiCADa. •

Schematy Skrótów

Szczegóły, patrz Skróty na stronie 50. •

Schematy Narzędzi Zawierają ustawienia Palety Narzędzi, Palety Info oraz okien dialogowych Ustawień Narzędzi.

•

Schematy Palet Te ustawienia definiuje się poza oknem Ustawień Środowiska Pracy; Schematy Palet pozwalają na zapamiętanie bieżącego układu palet na ekranie.

Szczegóły, patrz Palety na stronie 51.

54


Konfiguracja

•

Schematy Układu Poleceń Schematy Układu Poleceń zawierają ustawienia Pasków Narzędzi oraz Menu.

Szczegóły, patrz Paski narzędzi na stronie 50. oraz w Menu na stronie 49. Kliknij nazwę ustawień, które chcesz zmienić (na przykład, “Zaznaczenie i Informacje o elementach”).

Po skończeniu naciśnij OK; spowoduje to zamknięcie okna dialogowego i uaktywnienie wprowadzonych modyfikacji. Wszystkie modyfikacje wprowadzone w schemacie Użytkownika pozostaną aktywne, nawet jeśli ponownie uruchomisz ArchiCADa.

Jak tylko dokonasz zmian w którejkolwiek z zawartych tam opcji, nazwa schematu znajdująca się u góry okna zostanie zmieniona na Użytkownika. Użyj odsłaniaczy na każdej stronie, aby wyświetlić tekst według potrzeby.

Wprowadzenie kolejnych zmian spowoduje jednak przedefiniowanie Schematu Użytkownika zgodnie z nowymi ustawieniami. Jeżeli zamierzasz wykorzystywać w przyszłości zmodyfikowany przez siebie schemat, zalecane jest zachowanie go pod zmienioną nazwą. Szczegóły, patrz Zachowywanie dostosowanych Ustawień Środowiska Pracy w Pomocy ArchiCADa.

Zachowywanie dostosowanych Ustawień Środowiska Pracy Jeżeli dostosowałeś szereg ustawień w oknie Opcje > Środowisko, wygodnie jest mieć możliwość wykorzystywania ich przy pracy nad innymi projektami.


55

Konfiguracja

Własne ustawienia są zorganizowane w sześciu Schematach; zamiany w ustawieniach zachowywane są na poziomie Schematów. W przeciwieństwie do Ustawień projektu (zapisywanych w pliku projektu) Schematy Środowiska pracy przechowywane są w oddzielnym folderze na Twoim komputerze. Panel Opcji schematu okna Środowiska pracy pojawia się, gdy zaznaczysz jeden z sześciu zestawów znajdujący się w strukturze hierarchicznej w polu po lewej stronie okna dialogowego. Dla każdego z sześciu Schematów jest jedna strona Opcji Schematu. Możesz przechowywać schematy w porządku alfabetycznym; możesz także zapamiętywać zestaw Schematów w postaci Profilu o unikalnej nazwie. Korzystając z interfejsu ArchiCADa (Opcje > Środowisko pracy > Profile środowiska pracy), możesz importować i eksportować zarówno Schematy jak i Profile: Umożliwia to szybkie przenoszenie Twoich ulubionych ustawień na inny komputer, lub korzystanie z nich po zainstalowaniu nowszej wersji ArchiCADa. Uwaga: Zapisywanie schematów i profili nie jest konieczne przy pracy w ArchiCADzie; ustawienia mogą być z powodzeniem zmieniane w trakcie pracy. Możliwość przechowywania zapisanych Schematów i zestawiania ich w postaci Profili jest jednak bardzo użyteczna dla zarządzających procesem projektowania CAD oraz dla członków zespołów pracujących w obrębie jednego biura projektów, jak również dla indywidualnych projektantów pracujących na wielu stanowiskach, na których chcieliby posiadać dostosowane przez siebie parametry środowiska pracy.

Zachowywanie dostosowanych Schematów Aby zachować ustawienia danego Schematu, wybierz go z hierarchicznej listy znajdującej się po lewej stronie okna dialogowego Środowiska pracy. (Na przykład jeżeli dokonałeś zmian w skrótach klawiaturowych i chcesz te zmiany zachować, zaznacz na liście Schematy skrótów.) Z prawej strony zostanie wyświetlony panel Opcje Schematu, w którym znajdują się następujące przyciski: Zachowaj jako, Zmień nazwę, Usuń, Przedefiniuj, Eksport oraz Import; umożliwiają one zarządzanie schematami.

56

Więcej informacji na temat zapisywania ustawień schematów, zobacz Opcje schematu w Pomocy ArchiCADa.

Stosowanie Schematów Aby zastosować utworzony wcześniej Schemat, należy wybrać go z rozwijanego menu znajdującego się u góry okna Środowiska pracy.

Schemat można również zastosować korzystając z panelu Opcje Schematu w oknie Środowisko pracy; Wybierz jeden ze skonfigurowanych schematów, a następnie albo dwukrotnie kliknij ten schemat albo kliknij przycisk Zastosuj schemat. Po wybraniu danego schematu z rozwijanej listy, kliknięciu przycisku Zastosuj Schemat i naciśnięciu OK, ArchiCAD wprowadzi zmiany we wszystkich parametrach ujętych w wybranym Schemacie.


Konfiguracja

Tworzenie Standardowego Środowiska Pracy dla Biura Możliwość zachowywania wielu kombinacji Ustawień Środowiska pracy pozwala na łatwe wprowadzanie jednakowych standardów w dużych biurach architektonicznych, gdzie nad jednym projektem pracują wieloosobowe zespoły. Menedżerowie CAD mogą tworzyć standardowe Profile Środowiska Pracy i stosować je na wielu stanowiskach programu. Więcej informacji w broszurze "Zaczynamy!".

Stosowanie Profili 1) Otwórz okno Opcje >

Środowisko pracy i kliknij “Profile środowiska pracy” (pozycja z lewej strony, na samej górze listy.) Spowoduje to otwarcie okna Opcje profilu.

2) Wybierz jeden Profil z

listy. Dwukrotnie kliknij, aby zastosować profil lub kliknij przycisk Zastosuj schematy profilu.

Profile Jeżeli dokonałeś zmian w wielu schematach jednoczenie, możliwe jest zapisanie tych zmian i uaktywnianie wszystkich razem w dowolnym momencie. W tym celu należy połączyć schematy w Profil zapisany pod własną nazwą. ArchiCAD pozwala na eksportowanie i importowanie Profili, dzięki czemu można je przenosić na inne komputery. Więcej szczegółów o konfigurowaniu i zastosowywaniu profili, patrz Opcje profilu w Pomocy ArchiCADa. Same Profile nie zawierają żadnych ustawień; są one po prostu zestawami schematów. Profile nie muszą zawierać wszystkich sześciu schematów. Nie musisz również uaktywniać wszystkich schematów zawartych w profilu jednocześnie; możesz to robić indywidualnie.

3) Kliknięcie OK zamknie okno Ustawień Środowiska Pracy.

Domyślne Profile ArchiCADa 12 Domyślnie ArchiCAD 12 posiada trzy Profile: Standardowy, Wizualizacji oraz Przygotowania Dokumentacji. Przy pierwszym uruchomieniu ArchiCADa uaktywniony zostanie Profil Standardowy. Profile te zostały tak pomyślane aby maksymalnie usprawnić pracę w ArchiCADzie 12. Oczywiście profile mogą być w dowolnym momencie przystosowywane do bieżących potrzeb. •

Profil Standardowy został zaprojektowany z myślą o typowym procesie pracy nad projektem architektonicznym. Układ menu i palet oraz wyświetlanie pasków narzędzi są dostosowane tak, by zapewnić łatwy dostęp do funkcji i narzędzi potrzebnych do stworzenia Wirtualnego Budynku. Widoczny jest Standardowy pasek narzędzi oraz pasek Mini-Nawigatora (ułatwiający przełączanie pomiędzy oknami), natomiast Paleta narzędzi wyświetla wszystkie narzędzia.

•

Profil Przygotowania Dokumentacji zoptymalizowany jest pod kątem wygody korzystania z narzędzi przydatnych podczas tworzenia dokumentacji. W menu górnym pojawia się Teczka arkuszy, Paleta narzędzi zawiera tylko Narzędzia dokumentacji a okno Nawigatora/Organizatora umieszone

Definiowanie i zachowywanie Nowych Profili Aby zestawić kombinację Schematów w postaci Profilu otwórz okno Opcje > Środowisko pracy i kliknij “Profile środowiska pracy” (pozycja z lewej strony, na samej górze listy.) Spowoduje to otwarcie okna Opcje profilu. Kliknij “Nowy profil” i postępuj zgodnie z instrukcjami. Więcej szczegółów o konfigurowaniu i zastosowywaniu profili, patrz Opcje profilu w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

57

Konfiguracja

zostaje po lewej stronie ekranu. Widoczne są również dwa specjalne paski narzędzi: “Arkusze i Rysunki” oraz “Układ Standardowy”. •

Profil Wizualizacji jest przydatny podczas pracy nad modelem 3D (tworzenie wizualizacji lub animacji). W tym profilu pojawia się menu Wizualizacja 3D, które zawiera wszystkie polecenia związane z oknem 3D, nawigacją 3D oraz tworzeniem końcowych prezentacji 3D projektu. Szybki dostęp do wielu z tych poleceń zapewnia również pasek narzędzi Wizualizacji 3D. W tym profilu okno Nawigatora jest wyłączone a Paleta narzędzi zawiera tylko narzędzia Zaznaczenia i Projektu.

Więcej szczegółów o konfigurowaniu i zastosowywaniu profili, patrz Opcje profilu w Pomocy ArchiCADa. Można zachować schemat Użytkownika jako część profilu, jednak w tym celu musi on zostać opatrzony nazwą . Schemat "Użytkownika" nie może być eksportowany.

Jak korzystać z dostosowanego Środowiska Pracy na innych komputerach Aby Schematy lub Profile były dostępne dla innych użytkowników w sieci, lub jeśli zachodzi potrzeba przeniesienia ich na inny komputer, można skorzystać z funkcji Eksportowania. Użyj okna Opcje > Środowisko pracy > Profile środowiska pracy w celu eksportowania i importowania Profili. Eksportowanie polega na zapisaniu Profilu w postaci pliku.xml odwołującego się do Schematów (również plików .xml). Więcej szczegółów, patrz Opcje profilu w Pomocy ArchiCADa. Użyj okna Opcje > Środowisko pracy > Opcje Schematów w celu eksportowania i importowania Schematów w postaci plików .xml. Panel Opcji schematu okna Środowiska pracy pojawia się, gdy zaznaczysz jeden z sześciu zestawów znajdujący się w strukturze hierarchicznej w polu po lewej stronie okna dialogowego. Dla każdego z sześciu Schematów jest jedna strona Opcji Schematu. Więcej szczegółów, patrz Opcje schematu w Pomocy ArchiCADa.

58


Komunikacja z ArchiCADem

Komunikacja z ArchiCADem W tym rozdziale zostaną zaprezentowane sposoby wykonywania podstawowych operacji w ArchiCADzie. Rozdział jest podzielony na trzy części: Nawigacja, Edycja oraz Techniki.

Skróty do Nawigacji

Nawigacja

•

przejdź do Rzutu: F2

•

przejdź do Okna 3D F3

W tej części dowiesz się jak poruszać się pomiędzy poszczególnymi oknami ArchiCADa oraz widokami Wirtualnego Budynku. Nauczysz się używać technik zmiany powiększenia i przemieszczania widoków na ekranie, koniecznych do wyświetlania określonych obszarów projektu zarówno w 2D jak i w 3D. Poznasz działanie Nawigatora umożliwiającego poruszanie się w strukturze projektu i wyświetlanie pożądanych widoków.

•

przejdź do Okna 3D (Perspektywa) Shift+F3

•

przejdź do Okna 3D (Aksonometria) Ctrl+F3

•

przejdź do ostatniego okna Przekroju: F6

•

przejdź do ostatniego Arkusza F7

Nawigacja pomiędzy oknami ArchiCADa 1) Najprostszym sposobem przechodzenia pomiędzy oknami Widoków Projektu jest korzystanie z Mapy Projektu Nawigatora. Aby wyświetlić Widok Projektu, kliknij dwukrotnie jego nazwę w Mapie Projektu.

2) Domyślny pasek narzędzi

Mini-Nawigator (dostępny w menu Okna > Paski narzędzi) również umożliwia szybkie przełączanie pomiędzy oknami

3) Można także skorzystać z hierarchicznego menu Widok > Nawigacja.

Do Nawigacji pomiędzy oknami można korzystać ze skrótów klawiaturowych:

Nawigacja wewnątrz aktywnego okna Z poniższych technik można korzystać zarówno w oknach 2D, jak i 3D ArchiCADa. Specjalne techniki nawigacji w Oknie 3D opisano w rozdziale Nawigacja w Oknie 3D na stronie 62.

Zoom Masz możliwość powiększania (przybliżania szczegółów) oraz zmniejszania widoków (wyświetlania większej ilości elementów). Sterowanie powiększaniem i zmniejszaniem widoków w dolnym pasku przewijania pozwala określić bieżącą zmianę widoku.

Aby wrócić do Wielkości naturalnej (zmiana widoku 100%), kliknij dwukrotnie przycisk Powiększenia. Dostępnych jest kilka technik pozwalających na zmianę stopnia powiększenia widoku:


59


Zmiana stopnia powiększenia przy użyciu kółka myszki Jeżeli posiadasz myszkę wyposażoną w kółko, kręcenie nim będzie powodowało zmniejszanie i powiększanie widoku wokół aktualnego umiejscowienia kursora. Jeżeli Twoja myszka nie posiada kółek, możesz symulować ten efekt w następujący sposób: Kliknij najpierw przycisk Płynnej zmiany powiększenia w dolnym pasku przewijania. Następnie kliknij w jakimkolwiek miejscu w obrębie okna; przesuń kursor w górę aby powiększyć lub w dół, aby oddalić. Im większa jest odległość przesunięcia kursora, tym większy będzie zakres zmiany powiększenia. Kliknij ponownie, aby uaktywnić funkcję zmiany powiększenia.

Zmiana stopnia powiększenia przy pomocy klawiatury Użyj klawiatury numerycznej aby uzyskać efekty przewijania ekranu: wciśnij klawisz ‘+’ aby powiększyć oraz klawisz ‘-’ aby pomniejszyć widok.

Przyciski zmiany powiększenia na Pasku przewijania: Kliknij przycisk Powiększ lub Zmniejsz w dolnym pasku przewijania aktywnego okna aby uaktywnić narzędzie. Narysuj prostokąt wokół szczegółu, który chcesz powiększyć kursorem Powiększania. Zaznaczony obszar zostanie powiększony do aktualnych wymiarów okna. Przy funkcji Zmniejsz, cały widok okna zostanie pomniejszony tak, aby się zmieścił się w narysowanym prostokącie. Funkcja nie powoduje zniekształceń elementów w widoku. Uwaga: Dwukrotne kliknięcie jednej z ikon spowoduje dwukrotną zmianę aktualnego stopnia powiększenia.

Zmiana powiększenia za pomocą poleceń menu Wybierz Widok > Powiększenie > Powiększ lub Zmniejsz. Uwaga: Jeżeli opcje te nie występują w menu, możesz je dodać w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Menu.

60

Szczegóły, patrz Dostosowywanie Menu na stronie 49. Narysuj prostokąt wokół szczegółu, który chcesz powiększyć kursorem Powiększania. Zaznaczony obszar zostanie powiększony do wymiarów bieżącego okna. Przy funkcji Zmniejsz, cały widok okna zostanie pomniejszony tak, aby się zmieścił się w narysowanym prostokącie. Funkcja nie powoduje zniekształceń elementów w widoku. • •

Dopasuj zaznaczone Aby dopasować widok do zaznaczonego elementu, użyj tego polecenia (Widok > Powiększenie > Dopasuj zaznaczone). Poprzednie/Następne powiększenie: Jeżeli chciałbyś przeskoczyć do wcześniejszego widoku, wystarczy wcisnąć przycisk w dolnym pasku przewijania aktywnego okna. Tym sposobem możesz się cofnąć maksymalnie o 20 widoków. Aby przeskoczyć do następnego widoku, użyj polecenia Następne powiększenie lub przycisku skrótu .

Ustaw widok wyjściowy W przypadku gdy potrzebujesz często wracać do tego samego fragmentu projektu, możesz zdefiniować go jako Widok wyjściowy wybierając polecenie Widok > Powiększenie > Ustaw widok wyjściowy. Dzięki temu możesz szybko wracać do tego widoku za pomocą polecenia Widok > Powiększenie > Widok wyjściowy. Widok wyjściowy zapisywany jest razem z projektem.

Zapamiętywanie powiększeń Można zachowywać inne ustawienia widoku, wykorzystując polecenie "Zachowaj bieżący zoom" z rozwijanego menu dostępnego poprzez kliknięcie przycisku strzałki na dolnym pasku przewijania aktywnego okna. Zawarte tam polecenia pozwalają także zmienić nazwę oraz usunąć zachowane widoki. Widoki wyjściowe nie są wyszczególniane na listach widoków.



Dopasuj do okna Ustawia taki poziom powiększenia, aby zmieścić wszystkie elementy na ekranie. Umożliwia to sprawdzenie czy w odległych narożnikach okna nie zostały przypadkowo umieszczone jakieś elementy, np. w wyniku numerycznego definiowania położenia lub wykonania złożonej operacji.

prawo), 8 (do góry). (Upewnij się, że wyłączona jest opcja Num Lock.) Przyciski strzałek powodują ten sam efekt. •

Za pomocą palety Podgląd Nawigatora

Szczegóły, patrz Podgląd nawigatora (2D) na stronie 61.

Co zrobić jeśli w trakcie przemieszczania widok "skacze"

Wybierz polecenie Widok > Dopasuj do okna lub kliknij odpowiadający mu przycisk znajdujący się w dolnym pasku przewijania aktywnego okna.

Podczas przemieszczania skomplikowanych widoków 2D, obraz może się "zacinać". Aby temu zapobiec, należy wybrać odpowiednią opcję w oknie Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji: Wyświetlanie modelu w Nawigatorze 2D.

Okna Zestawień posiadają na pasku przewijania dodatkowy przycisk skrótu: Dopasuj do szerokości strony .

Więcej szczegółów, patrz Opcje zaawansowane w Pomocy ArchiCADa.

Przemieść

Podgląd nawigatora (2D)

Użyj polecenia Przemieść aby przesunąć arkusz roboczy. Polecenie to wykorzystuje się najczęściej, jeżeli pewne elementy rysunku nie mieszczą się w aktualnym widoku. Włącz polecenie Przemieść wciskając odpowiedni przycisk, a następnie przemieszczaj widok w oknie poruszając kursorem myszki.

Paleta podglądu Nawigatora ułatwia znajdowanie i powiększanie określonych fragmentów projektu, co jest przydatne zwłaszcza podczas pracy nad dużymi projektami.

•

Aby wyświetlić Paletę podglądu Nawigatora, kliknij przycisk w dolnym pasku przewijania dowolnego okna ; lub wybierz polecenie Okna > Palety > Podgląd nawigatora.

Za pomocą przycisku Przemieść: Kliknij przycisk Przemieść znajdujący się na dolnym pasku przewijania aktywnego okna. Kliknij w aktywnym widoku i przemieść, przesuwając myszką kursor w kształcie Rączki. Widok zostanie przemieszczony, natomiast poziom powiększenia nie zmieni się.

•

W przypadku, jeśli dysponujemy myszą wyposażoną w trzy przyciski, przytrzymanie trzeciego (środkowego) przycisku spowoduje wyświetlenie kursora Rączki i chwilowe włączenie opcji przemieść.

•

Za pomocą rolki myszki: W przypadku, jeśli dysponujemy myszą wyposażoną w rolkę, przyciśnięcie i przytrzymanie go spowoduje wyświetlenie kursora Rączki i chwilowe włączenie funkcji Przemieść.

•

Za pomocą klawiatury numerycznej (tylko w Windows): Wciśnij następujące klawisze: 4 (w lewo), 2 (w dół), 6 (w


Szczegóły, patrz Funkcje Palety Podglądu Nawigatora w 2D w Pomocy ArchiCADa.

W przypadku okien 2D, Paleta Podglądu wyświetla miniaturę całej zawartości bieżącego okna. Ramka wewnątrz Palety Podglądu odzwierciedla aktualne powiększenie aktywnego okna. Skorzystaj z tej ramki aby powiększać i przemieszczać widok; Uzyskany efekt jest identyczny z powiększaniem i przemieszczaniem bezpośrednio w aktywnym oknie, lecz dodatkowo umożliwia jednoczesny podgląd zawartości całego okna. Paleta Podglądu nawigatora zawiera dodatkowe opcje powiększania i przemieszczania:

61


•

się stopień powiększenia. Automatyczny zoom dostosowuje stopień powiększenia, gdy kursor nie jest już przesuwany. Kliknij dwukrotnie aby zoomować oznacza, że należy kliknąć dwa razy lub wcisnąć przycisk OK w górnej, prawej części, aby wykonać wybrane powiększenie.

Aby zmienić położenie ramki, przeciągaj ją kursorem Rączki klikając wewnątrz jej obszaru (spowoduje to przemieszczenie widoku w aktywnym oknie). •

•

•

Aby zmienić rozmiar ramki, przeciągnij jej boki lub rogi (uzyskasz wtedy efekt powiększania i zmniejszania wewnątrz aktywnego okna).

Na dole palety znajdują się przyciski plus i minus oraz suwak, umożliwiają one: powiększanie i zmniejszanie bieżącego widoku. Kliknięcie przycisków zmienia stopień powiększenie o 10%.

Użyj funkcji Przerysuj podgląd, jeśli w bieżącym oknie zostały wprowadzone zmiany, które nie są jeszcze uwzględnione w Podglądzie nawigatora.

Nawigacja w Oknie 3D Uwaga: Podstawowe informacje na temat otwierania Okna 3D oraz sposobów ustawiania widoków Perspektywicznych i Aksonometrycznych, zobacz Okno 3D na stronie 177. Nawigacja w Oknie 3D wykorzystuje większość podstawowych metod nawigacji 2D. Klawiatura, kółka myszki, dopasowanie do okna, przesuwanie i powiększanie oparte o polecenia menu, wszystkie te techniki działają w ten sam sposób co w 2D. Zobacz Nawigacja wewnątrz aktywnego okna na stronie 59. Okno 3D posiada również specjalne funkcje umożliwiające eksplorację modelu i orbitowanie wokół niego. Zostały one szczegółowo opisane poniżej.

Dostęp do poleceń Nawigacji 3D •

62

Rozwijane menu w dolnym, prawym narożniku zawiera trzy opcje umożliwiające sterowanie technikami zmiany powiększenia w Podglądzie nawigatora. Domyślnie jest ustawiony Zoom w czasie rzeczywistym: w miarę przesuwania kursora zmienia

Specjalne polecenia związane z nawigacją w Oknie 3D zostały zgrupowane na Paskach Narzędzi Wizualizacja 3D oraz 3D Podstawowe; poleceniom tym można przypisać skróty. Wybierz Okna > Paski narzędzi > Wizualizacja 3D lub 3D Podstawowe aby wyświetlić te paski narzędzi. Jeżeli Okno 3D jest aktywne, na dolnym pasku przewijania tego okna można odnaleźć ikony odnoszące się do poleceń związanych z Nawigacją 3D.

Uwaga: Narzędzia Nawigacji 3D znane z wcześniejszych wersji ArchiCADa dostępne są po wybraniu polecenia Okna > Paski narzędzi > Klasyczna Nawigacja 3D. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Szczegóły, patrz Pasek narzędzi Klasyczna Nawigacja 3D w Pomocy ArchiCADa. Poniżej wyszczególniono polecenia dostępne tylko przy nawigacji w Oknie 3D:

okna dialogowego. Aby uaktywnić to lub inne okno dialogowe zaznaczone jako "nie pokazuj", należy użyć polecenia Zastosuj wszystkie komunikaty informacyjne w menu Opcje > Środowisko pracy (dolna część menu).

Eksploruj Model (Nawigacja 3D) W Widoku Perspektywy istnieje możliwość eksploracji modelu dostępna poprzez polecenie Widok > Eksploruj Model, ikonę w pasku narzędzi lub przycisk w dolnym pasku przewijania Okna 3D. W trybie Eksploracji Modelu nawigacja odbywa się poprzez poruszanie myszą oraz wciskanie klawiszy strzałek na klawiaturze (podobnie jak w grach komputerowych). Gdy włączony jest ten tryb, nie można edytować modelu ani używać żadnych poleceń. W trybie tym u dołu okna wyświetlany jest przycisk "Przelot" oraz suwak szybkości. Aby opuścić Tryb Eksploracji, kliknij lewym klawiszem myszy lub wciśnij klawisz Esc. Uwaga: Eksploracja modelu jest zoptymalizowana pod kątem procedury 3D OpenGL. Po wybraniu polecenia Eksploruj Model, pojawi się okno dialogowe zawierające instrukcje dotyczące zasad poruszania się w tym trybie przy użyciu myszy i klawiatury. Uwaga: Jeśli nie chcesz, aby ta informacja wyświetlała się za każdym razem, gdy włączasz tryb Eksploracji, zaznacz Nie pokazuj tej informacji następnym razem w dolnej części Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

“Obracanie” Kamery w Trybie Eksploracji Poruszanie myszą powoduje obracanie Kamery wokół kierunków wskazanych strzałkami.

“Chodzenie” w Trybie Eksploracji Wciśnięcie klawiszy strzałek (lub odpowiednio W, A, S, D) spowoduje poruszanie się do przodu/do tyłu i w lewo/w prawo w płaszczyźnie pokazanej na rysunku obok. Zwróć uwagę, że w tym przypadku Strzałka do góry/W powoduje przybliżanie się do modelu podczas gdy Strzałka w dół/S - oddalanie.

63


“Przelot” wokół modelu

Podgląd nawigatora (3D)

Wciśnij klawisz “F” w Trybie Eksploracji, by przejść do Trybu Przelotu. Używaj klawiszy Strzałek lub W-A-S-D do przemieszczania się; w tym trybie będzie symulowany efekt przemieszczania się w przestrzeni, a nie po poziomej powierzchni.

Aby wyświetlić Paletę podglądu Nawigatora, kliknij przycisk w dolnym pasku przewijania dowolnego okna ; lub wybierz polecenie Okna > Palety > Podgląd nawigatora.

“Unoszenie się” do góry i na dół Użyj PageUp (skrót: Spacja) oraz PageDown (skrót: C) do unoszenia się ku górze i ku dołowi.

Przyspieszanie i Zwalnianie w Trybie Eksploracji Wciśnij klawisze Plus i Minus na klawiaturze numerycznej, aby zmienić prędkość poruszania się. Przytrzymanie klawisza Shift spowoduje tymczasowe zwiększenie prędkości; zwolnienie klawisza przywróci normalną prędkość.

Za pomocą tej palety można łatwo modyfikować Projekcje 3D na stronie 183, zarówno perspektywy, jak i aksonometrie. Zestaw opcji w palecie zależy od tego czy aktywna jest perspektywa czy aksonometria. W przypadku widoków 3D Perspektywy, położenie kamery oraz celu można zmienić klikając na nie bezpośrednio w oknie Podglądu i przeciągając je do nowego położenia. Uwaga: Należy sprawdzić, czy polecenie Pokaż z góry zostało wybrane z rozwijanego menu w dolnym, prawym narożniku Podglądu.

Orbituj (Nawigacja 3D) Aby przejść do trybu Orbity, wybierz polecenie Widok > Orbituj lub kliknij odnośną ikonę w pasku narzędzi bądź na dolnym pasku przewijania Okna 3D. W trybie Orbity możesz obracać model względem jego punktu środkowego (aksonometria) lub względem celu kamery (perspektywa) poruszając myszą z wciśniętym lewym przyciskiem.

Na poniższej ilustracji możemy "obrócić budynek" po prostu klikając i przesuwając kamerę widoczną w oknie Podglądu nawigatora.

Gdy aktywny jest tryb Orbity, nie można edytować modelu. Wciśnij klawisz Esc aby opuścić tryb Orbity i powrócić do trybu edycji.

Tymczasowy efekt Orbity w trybie Edycji W trybie Edycji można tymczasowo symulować tryb Orbity; przy wciśniętym klawiszu Shift należy wcisnąć i przytrzymać kółko (rolkę) myszki i przesunąć mysz, aby obrócić widok. Zwolnienie klawisza i przycisku przerwie orbitowanie. Czasowe orbitowanie wymaga przebudowy modelu i może powodować spowolnienie nawigacji.

64



Po wybraniu widoku Pokaż z boku z listy Opcji podglądu, można łatwo zmodyfikować wysokość położenia kamery względem poszczególnych kondygnacji: należy kliknąć Podgląd nawigatora i przesunąć kamerę w górę lub w dół. Zmiana stożka widoku jest możliwa przy pomocy suwaka lub małych ikon znajdujących się na jego zakończeniach, w 5-stopniowych przedziałach W przypadku widoków aksonometrycznych, w Podglądzie nawigatora 3D mamy do dyspozycji dwa rozwijane menu znajdujące się w dolnej, prawej części. Korzystając z lewego przycisku, wybierz jedną z 12 wstępnie określonych projekcji, aby przejść szybko do żądanego widoku. (Są to te same, wstępnie określone widoki aksonometryczne, do których można uzyskać dostęp przez Parametry widoku 3D). Aby dostosować projekcję, użyj przycisku znajdującego się z prawej strony, a następnie przesuń małą ikonę kamery do wewnątrz okna Podglądu w celu ustawienia odpowiedniego widoku. Szczegółowe informacje na ten temat, patrzFunkcje Palety Podglądu Nawigatora w 3D w Pomocy ArchiCADa i Projekcje 3D na stronie 183. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Obsługa 3Dconnexion Obsługa 3Dconnexion do dodatek, który pozwala wykorzystać urządzenie 3Dconnexion do nawigowania w oknie 3D programu ArchiCAD. Jeśli korzystasz z urządzenia 3Dconnexion, użyj jednej z dwóch opcji dostępnych w menu Widok > Dodatki nawigacji 3D > 3Dconnexion: •

Tryb Kamery: Przesuń urządzenie, aby nawigować w modelu zmieniając położenie kamery.

•

Tryb Obiektu: Poruszanie urządzeniem spowoduje odpowiednią zmianę położenia modelu. Widok projektu z kamery jest stały, to model się porusza.

Paleta Nawigatora O Palecie Nawigatora Dzięki prostej w obsłudze strukturze hierarchicznej, Nawigator umożliwia zbudowanie logicznego układu całego projektu i szybkie poruszanie się po jego elementach. Możesz tworzyć foldery i przenosić do nich metodą "Przeciągnij i Upuść" widoki i inne elementy projektu wedle własnych potrzeb. Nawigator umożliwia również dostęp do widoków i arkuszy znajdujących się w zewnętrznych plikach i wstawienie ich do Teczki arkuszy bieżącego projektu. Dzięki funkcjom Nawigatora można także przygotować dokumentację projektu do publikacji. Ważne: Operacje dotyczące elementów Nawigatora/Organizatora (np. przeciąganie pomiędzy mapami Nawigatora lub dodawanie elementów do Zestawu publikacji) nie są uwzględniane w krokach polecenia Odwołaj i nie mogą być odwołane. Nawigator wyświetla hierarchiczną strukturę całego projektu w czterech różnych mapach. •

Mapa Projektu zawiera hierarchiczną strukturę elementów projektu (sposobów obserwacji zwanych Widokami Projektu Wirtualnego Budynku).

65


•

Mapa Widoków mieści wszystkie domyślne oraz utworzone przez użytkownika Widoki zawarte w pliku Projektu.

•

Teczka Arkuszy zawiera Arkusze zdefiniowane dla całego projektu architektonicznego.

•

Mapa Zestawów Publikacji jest również hierarchiczną strukturą , na którą składają się Zestawy Widoków przeznaczone do różnych celów publikacyjnych (drukowania, kreślenia, zapisania na dysku lub wysłania przez lokalną sieć/internet).

Cztery przyciski u góry Nawigatora pozwalają na przełączanie pomiędzy mapami. Pasek tytułowy palety wskazuje, która mapa jest aktualnie wyświetlana. Element Nawigatora aktualnie otwarty w oknie wyświetlony jest pogrubioną czcionką.

66

Nawigator posiada specjalne funkcje przeznaczone do obsługi wspólnych projektów: Szczegóły, patrz Mapy Widoków oraz Zestawy Publikacji w Pracy Zespołowej na stronie 503.

Jak wyświetlić Paletę Nawigatora Domyślnie Nawigator jest wyświetlony.

W sytuacji, gdyby paleta była ukryta, należy wybrać polecenie Okna > Palety > Nawigator lub kliknąć ikonę Nawigatora znajdującą się w poziomym pasku przewijania na ekranie programu ArchiCAD.



Używanie Nawigatora do otwierania okien projektu Kliknij dwukrotnie wybrany element z dowolnej mapy Nawigatora. Domyślnie ArchiCAD otworzy element w istniejącym oknie zastępując poprzednio wyświetlany element. Aby otworzyć nowy widok w nowym oknie, należy wybrać polecenie z menu kontekstowego elementu Nawigatora.

Struktura Nawigatora Widok Projektu jest to okno zawierające fragment projektu ujęty w określonym aspekcie. Widoki Projektu zebrane są w folderach w Mapie Projektu Nawigatora. Widok jest zapamiętaną wersją Widoku Projektu; każdy Widok zdefiniowany jest poprzez Ustawienia Widoku, zdefiniowany w sposób, który ma odpowiadać konkretnym potrzebom. KAżDY zapamiętany Widok przechowywany jest w Mapie Widoków. Teczka arkuszy zawiera Arkusze zdefiniowane dla całego projektu oraz Rysunki pochodzące z różnych plików projektów ArchiCADa, jak również z innych źródeł. Rysunek jest to Widok wstawiony na Arkusz. Mapa Zestawów Publikacji Nawigatora służy do układania elementów dokumentacji projektu w zestawy i publikowania ich w różnej formie. Każdy element Mapy odwołuje się bezpośrednio do Widoku lub Arkusza (elementy Mapy Zestawów Publikacji są skrótami do Widoków/Arkuszy). Poniższy diagram ilustruje strukturę projektu odzwierciedloną w mapach Nawigatora:

Jeżeli wolisz zawsze otwierać nowe okno otwierając dodatkowy widok lub arkusz (z poziomu menu lub dwukrotnie klikając nazwę widoku w Nawigatorze), zmień domyślne ustawienia dotyczące otwierania okien w menu Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.


67


Organizator (Specjalny Tryb Nawigatora) Organizator jest ściśle powiązany z Paletą Nawigatora. Posiada on wiele tych samych funkcji, lecz zawiera podwójną strukturę hierarchiczną, co ułatwia przenoszenie i kopiowanie Widoków Projektu, Widoków i plików z jednej mapy do drugiej. Aby wyświetlić paletę Organizatora, wybierz polecenie Okna > Palety > Organizator lub Pokaż Organizatora z menu Wybierz Projekt znajdującego się w lewym górnym narożniku Nawigatora. Obie palety Nawigatora i Organizatora posiadają funkcję Autoukrywania: jeżeli funkcja ta jest włączona, każde kliknięcie poza obręb palety spowoduje jej ukrycie.

68

Funkcja Autoukrywania jest dostępna w menu podręcznym obu palet (aby je wyświetlić, kliknąć prawym klawiszem myszy nad obszarem palety). Kliknij ikony żądanej mapy po obu stronach Organizatora, aby wyświetlić jeden z trzech trybów Organizatora: Pasek tytułu Organizatora pokazuje nazwę struktury hierarchicznej znajdującej się po prawej stronie.

•

Tryb Edytor widoków (Mapa Projektu po lewej stronie, Mapa Widoków po prawej stronie): Widok można zachować, wybierając widok projektu w Mapie Projektu i klikając Zachowaj widok lub przeciągając go do Mapy Widoków.



w folderze Zestawu Publikacji. Jednak jeśli wybrany Zestaw zostanie przeciągnięty do Zestawu Publikacji, spowoduje to utworzenie folderu, w którym nie będą uwzględniane późniejsze zmiany wprowadzane do Zestawu. Należy pamiętać, że Mapa Projektu jest dostępna tylko z lewej strony. Niektóre kombinacje nie są możliwe i ArchiCAD będzie je zawsze dostosowywać do jednego z trzech możliwych trybów Organizatora. (Np. jeśli po prawej stronie wybierzesz Kolportera, Mapa Projektu po lewej stronie zostanie przełączona na Mapę Widoków, ponieważ przenoszenie elementów bezpośrednio z Mapy Projektu do Kolportera jest niemożliwe.) Wyświetlenie tej samej mapy po obu stronach Organizatora jest możliwe; pozwala to wykonać kopie elementów w obrębie jednej mapy. Gdy klikniesz dowolny element znajdujący się w Nawigatorze/Organizatorze, podgląd jego zawartości zostanie wyświetlony w palecie Podglądu Nawigatora (jeśli jest ona wyświetlona). Podwójne kliknięcie elementu uaktywni odpowiadające mu okno. Więcej szczegółów dotyczących interfejsu Nawigatora/Organizatora, zobacz Funkcje Palety Nawigatora oraz Funkcje Palety Organizatora w Pomocy ArchiCADa. •

•

Edytor Arkuszy (Teczka Arkuszy po prawej stronie): Wstawienie rysunków do Arkuszy w Teczce Arkuszy jest możliwe poprzez wybranie widoku w Mapie Projektu lub Mapie Widoków (z lewej strony), a następnie kliknięcie na Wstaw Rysunek lub przeciągnięcie widoku do Arkusza (z prawej strony).

System Kolorów Nawigatora System kolorów palety Nawigatora umożliwia łatwą i szybką identyfikację elementów. •

Elementom Mapy Projektu przypisany jest kolor pomarańczowy.

•

Elementom Mapy Widoków przypisany jest kolor żółty.

Kolporter (Zestaw Publikacji po prawej stronie): Aby dodać widok lub arkusz (z lewej strony) do Zestawu Publikacji (z prawej strony) wybierz widok lub arkusz i kliknij Dodaj Skrót. Po wybraniu Zestawu w Mapie Arkuszy, wciśnięcie przycisku Dodaj Skrót spowoduje utworzenie folderu odpowiadającego wybranemu zestawowi w Zestawie Publikacji: w przypadku wprowadzenia zmian lub dodania elementów do oryginalnego zestawu, modyfikacje te zostaną automatycznie uwzględnione


69


•

Elementom Teczki Arkuszy przypisany jest kolor biały.

•

W trybie Pracy zespołowej elementy Mapy Widoków i Teczki Arkuszy, które nie zostały jeszcze udostępnione poprzez wysłanie i pobranie zmian, mają kolor zielony .

•

W trybie Pracy zespołowej, elementy należące do innych członków zespołu oznaczone są ikoną głowy .

Nawigator Mapa Projektu Mapa Projektu zawiera hierarchiczną strukturę elementów projektu (Widoków Projektu Wirtualnego Budynku). Szczegóły dotyczące Mapy Projektu, patrz Funkcje Mapy Projektu w Pomocy ArchiCADa. Widoki Projektu są to okna zawierające fragmenty projektu ujęte w określonych aspektach. Mapa Projektu zawiera następujące Widoki Projektu:

70

•

Kondygnacje

•

Przekroje

•

Elewacje

•

Rozwinięcia ścian

•

Obszary 2D

•

Rysunki detali

•

Dokumenty 3D

•

Widoki 3D

•

Zestawienia

•

Spisy treści Projektu

•

Listy

•

Info

•

Pomoc

Podwójne kliknięcie Widoku Projektu otwiera go w projekcie. Gdy zachowasz ustawienia Widoku Projektu, stanie się on Widokiem (wyszczególnionym w Mapie Widoków) i może zostać umieszczony na Arkuszu w celu dalszej edycji. Na samym szczycie hierarchii Mapy Projektu znajduje się ikona oznaczająca Projekt oraz Nazwa Projektu. (Nazwa zostaje nadana projektowi podczas zachowywania pliku, jednakże wypełnienie pola Nazwa Projektu w oknie Plik > Info > Info o projekcie spowoduje, że właśnie ta nazwa zostanie ujęta w Nawigatorze.) Poniżej znajdują się foldery zawierające Widoki Projektu (po jednym folderze dla każdego typu Widoku Projektu). Lista folderów Mapy Projektu jest stała i zawiera wszystkie typy Widoków Projektu; nie można w tym miejscu dodawać ani usuwać folderów. Możesz wyświetlić zawartość każdego folderu klikając znajdujący się przy nim znaczek plusa (Windows) lub strzałkę (MacOS). W systemie Windows można tego także dokonać poprzez dwukrotne kliknięcie nazwy folderu.



Folder Kondygnacje zawiera wszystkie kondygnacje zdefiniowane w projekcie. Przy rozpoczęciu pracy nad nowym projektem, folder Kondygnacje zawiera trzy elementy, których nazwy zależą od wersji lokalizacji posiadanego ArchiCADa Foldery Przekroje, Elewacje, Rozwinięcia ścian, Obszary 2D, Detale i Dokumenty 3D zawierają listę odpowiednich okien. Jeżeli obok folderu nie ma znaku plus, oznacza to, że widok projektu tego typu nie został jeszcze utworzony. Okna Detali, Przekroju, Elewacji i Obszaru 2D mogą być oznaczone różnymi ikonami, zależnie od typu widoku projektu (np. Niezależny, Niezależny ze Znacznikiem, itd.).

•

Utworzenie Sceny VR zostanie automatycznie uwzględnione w Mapie Projektu. Nazwy umieszczonych Kamer panoramicznych zostaną wyświetlone poniżej nazw Scen VR. Można dodawać dowolną ilość Scen VR. Wszystkie zmiany na bieżąco aktualizują zawartość Mapy Projektu.

Folder Zestawienia Elementów zawiera zestawienia interaktywne (Elementy i Komponenty) będące częścią dokumentacji, na podstawie których powstają, według określonych kryteriów, spisy elementów użytych w projekcie (drzwi, okna, elementy konstrukcyjne, itp.). Folder Spisy treści Projektu zawiera trzy zestawy tabel, w których znajdują się listy różnych typów elementów. Na Spisy treści Projektu składają się: Spisy Widoków, Spisy Arkuszy oraz Spisy Rysunków oparte o ustalone kryteria. Szczegóły, patrz Spisy treści Projektu na stronie 232. Folder Listy zawiera: Elementy, Komponenty oraz Strefy. Otwarcie ich powoduje wyświetlenie domyślnych schematów list dostępnych w projekcie. Można je również znaleźć w menu Dokument > Zestawienia i listy. Szczegóły, patrz Zestawienia i listy na stronie 486.

Folder 3D zawiera pięć typów elementów, odpowiadających różnym widokom i kamerom. •

Domyślnie, w nowym projekcie występują dwa z nich: Ogólna perspektywa i Ogólna aksonometria.

•

Umieszczanie kamer w projekcie będzie powodowało ich wyświetlanie w folderze 3D, zgrupowanych w podkatalogach Ścieżek. Nazwa ścieżki może zostać zmieniona w oknie dialogowym Ustawienia kamery/VR; można tam również utworzyć nowe ścieżki. Wszystkie te operacje będą powodowały uaktualnienie Mapy Projektu.

•

Utworzenie Kamery typu Obiekt VR zostanie automatycznie uwzględnione w Mapie Projektu. Wszystkie Obiekty VR zostaną umieszczone bezpośrednio w folderze 3D.


Folder Info zawiera dwa elementy: Notatki o projekcie oraz Raport. Otwarcie tych okien jest także możliwe poprzez odpowiednie polecenia w menu Okna. Szczegóły, patrz Notatki o projekcie oraz Okno Raportu w Pomocy ArchiCADa. Kliknięcie elementu prawym przyciskiem myszy, spowoduje wyświetlenie menu kontekstowego, które zawiera polecenia odnoszące się do danego elementu (np. polecenia związane z kondygnacjami dla Kondygnacji lub polecenia 3D dla Perspektyw). Podwójne kliknięcie dowolnego elementu Mapy Projektu, powoduje otwarcie odpowiadającego mu okna z zachowanym

71


powiększeniem i ustawieniami wyświetlania. (Ustawienia powiększenia i wyświetlania można sprawdzić w palecie Opcji Podręcznych.)

Szczegóły, patrz Zachowywanie Widoku na stronie 75 oraz Okno dialogowe Ustawień Widoku w Pomocy ArchiCADa.

Szczegóły, patrz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76.

Zobacz także Zarządzanie Mapami Widoków w Zespole projektowym na stronie 503.

Gdy ustawisz już parametry Widoku Projektu możesz go zapamiętać w postaci Widoku. Pamiętaj, że ustawienia Widoku Projektu zmieniają się wraz ze zmianami dokonanymi w oknie.

W Mapie Widoków domyślnie zdefiniowano kilka folderów; można im zmienić nazwy, kasować je lub w razie potrzeby tworzyć nowe.

Nawigator Mapa Widoków Drugi przycisk znajdujący się u góry Palety Nawigatora przełącza do Mapy Widoków: spisu zapamiętanych Widoków (Widoków Projektu o zapamiętanych ustawieniach) dostępnych w pliku projektu. Szczegóły dotyczące Mapy Widoków, patrz Funkcje Mapy Widoków w Pomocy ArchiCADa. Widok to zapamiętana wersja Widoku Projektu; każdy Widok zdefiniowany jest poprzez Ustawienia Widoku, zdefiniowany w sposób, który ma odpowiadać konkretnym potrzebom. Każdy zachowany Widok figuruje w Mapie Widoków Palety Nawigatora. Sekcja Cechy na dole Mapy Widoków wyświetla aktualne ustawienia zaznaczonego Widoku. Aby edytować Ustawienia Widoku, należy go zaznaczyć a następnie kliknąć przycisk Ustawienia... (znajdujący się na dole Mapy Widoków) otwierający odpowiednie okno dialogowe. Widoki można tworzyć wewnątrz aktywnego projektu lub importować z innego projektu ArchiCADa.

72

Aby uzyskać lepsze rozeznanie w elementach Mapy Widoków lub posegregować je według określonych kryteriów, skorzystaj z funkcji Spisu treści Projektu. Szczegóły, patrz Spisy treści Projektu na stronie 232. Ustawienia zachowanych Widoków pozostają takie same nawet wtedy, gdy zmieniona zostanie zawartość projektu Uwaga: Możesz utworzyć dynamiczne połączenie pomiędzy Widokami Projektu a Widokami, za pomocą polecenia Klonuj Folder.

Klonowanie Folderów w Mapie Widoków Klonowanie Folderu oznacza odtworzenie folderu Mapy Projektu wewnątrz Mapy Widoków. Aby to zrobić, kliknij przycisk Klonuj Folder znajdujący się u dołu Mapy Widoków. Spowoduje to otworzenie okna Klonuj Folder.



przykład, jeżeli sklonowałeś folder Kondygnacje Mapy Projektu, sklonowany folder w Mapie Widoków zawsze będzie zawierał tyle samo Widoków ile kondygnacji zawiera projekt. Ponadto, nowe Widoki utworzone w sklonowanym folderze będą przyjmować Ustawienia Widoku zdefiniowane dla tego folderu. Poniższy diagram ilustruje różnicę pomiędzy Widokami znajdującymi się w zwykłych folderach Mapy Widoków (które nie odzwierciedlają zmian dokonanych w strukturze Mapy Projektu) a Widokami Mapy Widoków znajdującymi się w sklonowanych folderach (których zawartość zmienia się dynamicznie zgodnie z ilością Widoków Projektu Mapy Projektu.)

Widoki w zwykłych Folderach Mapy Widoków:

Wybierz folder do sklonowania z listy w górnej części okna. Pozostałe funkcje są identyczne jak w oknie dialogowym Ustawienia Widoku. Ustawienia dokonane w tym oknie będą odnosić się do wszystkich Widoków sklonowanego folderu. Kliknij Klonuj, aby utworzyć sklonowany folder. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Ustawień Widoku w Pomocy ArchiCADa. Powstały sklonowany folder w Mapie Widoków będzie oznaczony specjalną ikoną dla folderów “klonów” , zamiast ikoną oznaczającą zwykłe foldery. Innym sposobem utworzenia klonu jest przeciągnięcie folderu z Mapy Projektu do Mapy Widoków, przy pomocy Ctrl+Shift (Windows) lub Opt+Cmd (MacOS) w Edytorze Widoków Organizatora. W wyniku sklonowania folderu, dla każdego nowego widoku projektu utworzonego w Mapie Projektu zostaje utworzony odpowiednik w sklonowanym folderze w Mapie Widoków. Na Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

73


Widoki w sklonowanych Folderach Mapy Widoków:

Szczegóły, patrz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76. •

w Organizatorze, korzystając z “Opcji ustawień i przechowywania widoków” znajdujących się u dołu Mapy Projektu

Ustawienia Widoku zapisane w Widoku Ustawienia każdego Widoku są dostępne w oknie dialogowym Ustawień Widoku. Zobacz Okno dialogowe Ustawień Widoku w Pomocy ArchiCADa. Gdy zachowasz Widok, zapisane zostaną kombinacje następujących parametrów: • W czasie klonowania okno dialogowe Klonuj Folder pozwala zdefiniować Ustawienia Widoków dla wszystkich widoków, które będą się znajdować w sklonowanym folderze.

Definiowanie Ustawień Widoku Aby zdefiniować ustawienia nowego Widoku, otwórz odpowiadające mu okno (Rzut, Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D, Detal/Obszar 2D, 3D, Zestawienie interaktywne lub Lista) i dostosuj wszystkie konieczne parametry. Na przykład zmień skalę lub Kombinację Warstw, aby dopasować je do potrzeb tworzonej dokumentacji. Potrzebne zmiany możesz wprowadzać na jeden z podanych poniżej sposobów: •

w aktywnym oknie, korzystając ze standardowych poleceń edycyjnych

•

zmieniając opcje w Palecie Opcje Podręczne, w której zawsze wyświetlone są parametry aktywnego okna

74

• • • • • • • •

•

Kombinacja Warstw Skala Wyświetlanie Struktury Zestaw Piór Opcje kombinacji widoków modelu Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu Standard Wymiarowania Zoom Ustawienia obrazka (dla widoków 3D) zawierające: Parametry widoku 3D (łącznie z powiększeniem), Filtry i Elementy w 3D, Parametry okna widoku 3D, Parametry przekroju 3D, Przekrój 3D oraz Ustawienia renderingu. Dostępne opcje wyboru (Tylko 3D)



Zachowywanie Widoku Widok można zachować na jeden z podanych poniżej sposobów: • Użyj Organizatora, aby przeciągnąć Widok Projektu z Mapy Projektu do Mapy Widoków. Bieżące ustawienia zostają zachowane jako ustawienia widoku. • Kliknij przycisk Zachowaj bieżący widok znajdujący się w dolnej części Mapy Widoków. (Wyświetla się okno dialogowe Ustawień widoku umożliwiające zmianę ustawień przed zachowaniem widoku.) •

Zaznacz Widok Projektu w Mapie Projektu a następnie z menu kontekstowego (wciśnij prawy przycisk myszy) wybierz polecenie Zachowaj bieżący widok. (Wyświetla się okno dialogowe Ustawień widoku umożliwiające zmianę ustawień przed zachowaniem widoku.)

•

Przeciągnij i Upuść Widok Projektu z Mapy Projektu do Teczki Arkuszy. Bieżące ustawienia zostają zachowane jako ustawienia widoku. Nowy widok pojawi się zarówno w Mapie Widoków, jak i w Teczce Arkuszy.

•

Użyj polecenia Zachowaj widok i umieść na Arkuszu, które dostępne jest w menu kontekstowych aktywnego okna, Palety Nawigatora/Organizatora oraz w menu Dokument. Bieżące ustawienia zostają zachowane jako ustawienia widoku. Nowy

widok pojawi się zarówno w Mapie Widoków, jak i w Teczce Arkuszy.

Modyfikowanie Ustawień Widoku Aby zmienić ustawienia już zachowanego widoku, otwórz okno dialogowe Ustawień widoku i wprowadź niezbędne zmiany. Możesz również kliknąć Pobierz Bieżące Ustawienia Okna, aby zastąpić oryginalne ustawienia widoku ustawieniami bieżącymi (tzn. tymi, które znajdują się w aktywnym oknie).

Jeżeli otworzysz Widok zachowany w Mapie Widoków i dokonasz zmian w jego ustawieniach, u dołu Nawigatora pojawi się żółty trójkąt obok zmienionego parametru informujący, iż ustawienia w aktywnym oknie nie odpowiadają już oryginalnym ustawieniom Widoku. Np. na poniższej ilustracji widać, że bieżące powiększenie okna i ustawienia warstwy są inne niż w zachowanym widoku.

Możesz zachować bieżące ustawienia okna w postaci nowego widoku, jeśli zajdzie taka potrzeba. Kliknij Ustawienia, aby otworzyć okno dialogowe Ustawień widoku, a następnie kliknij Pobierz Bieżące Ustawienia Okna. Zobacz Okno dialogowe Ustawień Widoku w Pomocy ArchiCADa.


75


Paleta Opcji Podręcznych Paleta Opcji Podręcznych wyświetla bieżące ustawienia aktywnego okna (będącego na wierzchu): Bieżące ustawienia widoku, uwzględnione w Opcjach Podręcznych, to bieżące, faktyczne ustawienia projektu, jednak niekoniecznie muszą one być zachowane jako część jakiegokolwiek widoku; informują one tylko o tym co jest widoczne w aktywnym oknie i umożliwiają szybką zmianę tych parametrów. Szczegóły, patrz Funkcje palety Opcje Podręczne w Pomocy ArchiCADa. Paleta Opcji Podręcznych domyślnie wyświetlana jest w prawym dolnym rogu ekranu. (Może być konieczne przeciągnięcie palety do nowego położenia lub rozciągnięcie jej w celu wyświetlenia wszystkich sześciu Opcji Podręcznych.)

Na samym dole Teczki Arkuszy w sekcji Cechy wyświetlone są ustawienia bieżącego Arkusza. Część z nich można edytować bezpośrednio w tej sekcji. Aby zmodyfikować pozostałe parametry Rysunków umieszczonych w zaznaczonym Arkuszu, kliknij przycisk Ustawienia znajdujący się u dołu Teczki Arkuszy. Rysunki oznaczone są ikonami, które odpowiadają ich typom plików. Widoki zaimportowane z plików projektu ArchiCADa zachowują swoje ikony (np. rzutu lub detalu), lecz wyświetlane są na biało. Więcej szczegółów dotyczących tworzenia i publikowania Arkuszy, patrz Teczka arkuszy na stronie 456.

Aby ukryć/pokazać tę paletę, użyj polecenia Okna > Palety > Opcje Podręczne lub wciśnij odpowiedni przycisk znajdujący się w dolnym pasku przewijania aktywnego okna.

Nawigator Teczka arkuszy Teczka arkuszy zawiera Arkusze zdefiniowane dla całego projektu oraz Rysunki pochodzące z różnych plików projektów ArchiCADa i innych źródeł. Rysunek jest to Widok wstawiony na Arkusz. Lista Arkuszy ułożona jest w dwóch dostępnych układach: Układ Zestawów oraz Układ Szablonów. Układ Zestawów (domyślny sposób wyświetlania) zawiera listę arkuszy odpowiadającą utworzonym Zestawom - dowolnie określony schemat. (Główna funkcja Zestawów polega na umożliwieniu przyporządkowania odpowiedniego systemu numeracji. Patrz Zestawy na stronie 461.) Układ Szablonów zawiera listę Arkuszy w poszczególnych kategoriach, według Szablonów Arkusza. Zobacz Szablony arkusza na stronie 460.

76

Zestawy Publikacji Nawigatora Mapa Zestawów Publikacji Nawigatora/Organizatora służy do układania elementów dokumentacji projektu w zestawy i publikowania ich w różnych formatach. Paleta ta jest dostępna w Nawigatorze oraz za pomocą polecenia w menu Dokument > Kolporter > Publikacja. Każdy element Mapy odwołuje się bezpośrednio do Widoku lub Arkusza (elementy Mapy Zestawów Publikacji są skrótami do Widoków/Arkuszy). Cechy Widoku lub Arkusza wyświetlane są na dole palety Kolportera, lecz nie mogą być edytowane. Jedynym parametrem ustawianym w Kolporterze jest format wyjściowy i jego opcje (dostępne w zakładce Format w dolnej części Kolportera). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Aby uzyskać dostęp do struktury hierarchicznej (Mapy Widoków i Teczki arkuszy) innego projektu ArchiCADa, kliknij polecenie Przeglądaj. W Nawigatorze zostanie wyświetlona struktura hierarchiczna otwartego projektu, a jego nazwa pojawi się w menu Wybierz Projekt.

Aby otworzyć zewnętrzny projekt w oknie ArchiCADa, podwójnie kliknij którykolwiek z jego elementów w Nawigatorze. Aby umieścić Widoki lub Arkusze zewnętrznego projektu ArchiCADa na Arkuszu aktywnego projektu należy: .

•

Definiowanie Zestawu Publikacji polega na przeciąganiu do niego różnych kombinacji elementów z Mapy Widoków lub z Teczki Arkuszy. Zestawy Publikacji przechowywane są w projekcie, co ułatwia wprowadzanie poprawek i ponowną ich publikację.

Upewnij się, że otwarte jest okno Arkusza, na którym umieścisz Widok lub Arkusz zewnętrznego projektu.

•

Kliknij polecenie Przeglądaj w menu Wybierz Projekt.

•

Klikając przycisk Publikuj, możesz opublikować jedną pozycję, wybrane pozycje lub wszystkie zdefiniowane.

Wybierz projekt ArchiCADa, którego zawartość chcesz użyć w aktywnym projekcie.

•

Kliknij Otwórz.

Zobacz Kolporter na stronie 479.

Zewnętrzne pliki w Nawigatorze W rozwijanym menu Wybierz Projekt (znajdującym się w lewym górnym narożniku) znajduje się nazwa "aktywnego" projektu ArchiCADa. Domyślnie jest to projekt, którego hierarchiczna struktura wyświetlona jest w Nawigatorze i po lewej stronie Organizatora. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Struktura hierarchiczna zewnętrznego projektu zostanie wyświetlona po lewej stronie Nawigatora/Organizatora jako Mapa Widoków lub Teczka Arkuszy. Możesz teraz dodać dowolny Widok lub Arkusz do Teczki Arkuszy aktywnego projektu przeciągając go bezpośrednio na Arkusz lub do struktury hierarchicznej Teczki Arkuszy po prawej stronie Organizatora.

Wybierz Projekt Projekty dostępne w Nawigatorze/Organizatorze są zestawione w menu Wybierz Projekt (rozwijane menu w górnej, lewej części Nawigatora/Organizatora) w następujący sposób: •

Aktywny: Twój bieżący projekt.

77


•

Połączony: Zewnętrzny projekt, z którego już pobrałeś Widok lub Arkusz do aktywnego projektu.

Zaznacz Wszystkie Elementy (w Oknie lub w Obszarze Zaznaczenia)

•

Uruchomiony: Zewnętrzny projekt otwarty jako oddzielna kopia ArchiCADa.

Aby zaznaczyć wszystkie elementy na ekranie (znajdujące się w całym oknie lub wewnątrz wcześniej zdefiniowanego Obszaru Zaznaczenia), przy aktywnym narzędziu Strzałka lub Obszar Zaznaczenia, wciśnij skrót klawiszowy Ctrl/Cmd+A lub wybierz polecenie Edycja > Zaznacz wszystko.

Oprócz tego, w menu Wybierz Projekt znajdują się polecenia: Pokaż Nawigatora/Organizatora oraz Pokaż Menedżera Rysunków.

Funkcje wspomagające edycję Aby wspomóc edycję elementów Wirtualnego Budynku, ArchiCAD wyposażony został w funkcje pozwalające na ciągłą kontrolę procesu pracy. •

Interaktywne metody selekcji zapewniają efektywność przy wyborze elementów przeznaczonych do edycji.

•

System współrzędnych gwarantuje prawidłowe położenie wstawianych elementów oraz ich precyzyjną edycję.

•

Inteligentny kursor wspomaga precyzyjne rysowanie i właściwe łączenie elementów.

•

Siatki modularne są sposobem pozwalającym na precyzyjne wstawianie elementów.

•

Skróty klawiaturowe oraz inteligentne Palety Pomocnicze ułatwiają dostęp do potrzebnych poleceń.

W dalszej części podręcznika szczegółowo omówiono wszystkie te funkcje.

Zaznaczanie elementów Przy aktywnym Narzędziu Strzałka: Wskaż element i kliknij; albo przesuń myszą w celu narysowania prostokąta wokół wybranego elementu.

Uwaga: Polecenie Zaznacz wszystko umożliwia wybranie tylko elementów aktualnie wyświetlanej kondygnacji.

Zaznacz Wszystkie Elementy Wybranego Typu Aby zaznaczyć wszystkie elementy danego typu (np. wszystkie Ściany lub Okna), uaktywnij odnośne narzędzie a następnie użyj skrótu Ctr/Cmd+A. Więcej informacji na temat opcji Zaznaczenia Narzędzia Strzałka, zobacz Zaznaczanie wielu elementów przy pomocy Wieloboku Zaznaczenia na stronie 79. Aby dowiedzieć się jak podświetlać elementy przed zaznaczaniem, patrz Podświetlanie obrysu elementów na stronie 82.

Zaznacz Elementy według Wielu Kryteriów Użyj funkcji Znajdź i Zaznacz, aby zaznaczyć elementy wybrane na podstawie szerokiego zestawu kryteriów. Zobacz Znajdź i Zaznacz w oparciu o Kryteria na stronie 86.

Dodawanie i odejmowanie elementów zaznaczenia Można dodawać elementy do aktualnej selekcji poprzez kliknięcie ich z przytrzymanym klawiszem Shift. Klawisz Shift + Kliknięcie spowoduje anulowanie zaznaczenia już wybranego elementu.

Przy aktywnym dowolnym narzędziu: Przytrzymaj klawisz Shift, wskaż element i kliknij; albo przesuń myszą w celu narysowania prostokąta wokół wybranego elementu.

Szybkie Zaznaczanie nad obszarem elementów

Więcej szczegółów dotyczących kształtów kursora, patrz Inteligentny kursor na stronie 84.

Szybkie Zaznaczanie to najwygodniejszy sposób Zaznaczenia elementów, które posiadają obszar (takich jak Strop, czy Dach).

78



Aby włączyć Szybkie Zaznaczanie jako domyślny tryb roboczy, należy uaktywnić ikonę Szybkiego Zaznaczania w Palecie Info Narzędzia Strzałka. Teraz w celu użycia funkcji Szybkiego Zaznaczania konieczne jest również uaktywnienie Narzędzia Strzałka lub wciśnięcie klawisza Shift. Wystarczy najechać kursorem nad obszar elementu, który chcesz zaznaczyć. Zauważysz, że kursor zmienia kształt za każdym razem, gdy znajdzie się nad odpowiednim (posiadającym obszar) elementem . Teraz możesz kliknąć aby zaznaczyć ten element. Jak widać na ilustracji, wystarczy przemieścić wskaźnik nad dowolny fragment obszaru dachu; (jeżeli Narzędzie Strzałka nie jest aktywne, wciśnij Shift, aby przełączyć na wskaźnik Szybkiego Zaznaczania i kliknij w celu zaznaczenia dachu.

Szybkie zaznaczanie działa ze wszystkimi elementami konstrukcyjnymi, blokami tekstu, wypełnieniami oraz obiektami bibliotecznymi.

Kliknięcie i przesunięcie przy aktywnym Szybkim Zaznaczaniu Przy aktywnym narzędziu Strzałka i włączonej funkcji Szybkiego Zaznaczenia, możesz klikając element przesunąć go (z wciśniętym przyciskiem myszki) w dowolne miejsce, bez potrzeby korzystania z polecenia Przesunięcie. (Jeżeli aktywne jest inne narzędzie, wciśnij klawisz Shift, a następnie kliknij i przeciągnij.) Uwaga: Wszystkie zaznaczone elementy zostaną przesunięte jednocześnie.

Zaznaczanie wielu elementów przy pomocy Wieloboku Zaznaczenia Wygodnym sposobem Zaznaczenia wielu elementów jednocześnie jest narysowanie wokół nich Prostokąta lub Wielokąta Zaznaczenia. Konkretne elementy, które znajdą się wewnątrz zostaną zaznaczone (wyświetlone zostaną Punkty Zaznaczenia). Aby tego dokonać, wybierz narzędzie Strzałka i odpowiednią metodę geometrii (Prostokąt/Wielokąt). Uwaga: W celu zaznaczenia obszaru (nie zaś konkretnych elementów) użyj narzędzia Obszar Zaznaczenia opisanego w sekcji Obszar Zaznaczenia. Kliknij i narysuj Wielobok Zaznaczenia.

Aby czasowo zawiesić działanie Szybkiego Zaznaczenia, wciśnij klawisz Spacji (narzędzie Strzałka) lub kombinację klawiszy Shift + Spacja (inne narzędzia). Szybkie Zaznaczanie jest domyślnie włączone, lecz w każdej chwili możesz wyłączyć tę funkcję zwalniając przycisk w Palecie Info narzędzia Strzałka. Aby użyć funkcji Szybkiego Zaznaczania w trybie tymczasowym (gdy ikona Szybkiego Zaznaczania jest nieaktywna w Palecie Info Narzędzia Strzałka), należy wcisnąć Spację, gdy Narzędzie Strzałka jest aktywne (lub Shift+Spacja, gdy aktywne jest jakiekolwiek inne narzędzie).


Spowoduje to zaznaczenie wszystkich elementów znajdujących się wewnątrz narysowanego obszaru i anuluje zaznaczenie aktualnie

79


wybranych elementów. Jeśli przytrzymasz klawisz Shift, niezaznaczone elementy wewnątrz Wieloboku zostaną dodane do selekcji. Natomiast zaznaczenie elementów już wybranych, znajdujących się wewnątrz Wieloboku, zostanie anulowane. Jeżeli chciałbyś narysować prostokąt lub wielokąt nad obszarem elementu podlegającym Szybkiemu Zaznaczaniu, wciśnij Spację, aby tymczasowo zawiesić działanie funkcji Szybkiego Zaznaczania, a następnie narysuj Wielobok Zaznaczenia, przytrzymując wciśnięty klawisz Spacji.

Metody selekcji poprzez /Wielobok Zaznaczenia W Palecie Info znajdują się dodatkowo metody Zaznaczenia wykorzystywane przy zaznaczaniu za pomocą Wieloboku. Uaktywnienie pierwszej metody powoduje, że każdy element, którego dowolny wierzchołek lub krawędź znajdzie się w wewnątrz Wieloboku Zaznaczenia zostanie zaznaczony.

•

Przy drugiej metodzie tylko elementy, które mieszczą się całkowicie wewnątrz Wieloboku zostaną zaznaczone.

Opcje kształtu Wieloboku Zaznaczenia W Palecie Info narzędzia Strzałka można wybrać jedną z trzech opcji kształtu Wieloboku Zaznaczania. Wielokąt, Prostokąt oraz Prostokąt obrócony. Dwukrotne kliknięcie podczas rysowania wielokąta spowoduje jego automatycznie zamknięcie, pod

80

warunkiem, że zostały już zdefiniowane ręcznie przynajmniej dwa segmenty. Punkt, który klikniesz dwa razy, będzie ostatnim wierzchołkiem wielokąta.

Zaznaczanie nakładających się elementów W przypadku nakładania się wierzchołków kilku elementów, Podświetlanie obrysu elementów na stronie 82 wskazuje, który z elementów zostanie zaznaczony, a Okno informacji o elemencie (Info Tag) na stronie 83 wyświetla informacje o typie i właściwościach tego elementu. Uwaga: Okno informacji o elemencie zostanie wyświetlone, gdy kursor znajdzie się nad którymkolwiek z elementów (przy aktywnym narzędziu Strzałka). Jeżeli aktywne będzie inne narzędzie, wciśnij klawisz Shift aby zobaczyć informacje o danym elemencie. Aby przełączać podświetlanie nakładających się elementów, wciskaj klawisz TAB, aż podświetlony zostanie odpowiedni element. Wówczas kliknij myszą, a zostanie on zaznaczony.

Funkcje wspierające Zaznaczanie Punkty Zaznaczenia Na zaznaczonych elementach wyświetlane są Punkty Zaznaczenia (lub punkty odniesienia) Punkty Zaznaczenia (punkty aktywne) reprezentują miejsca, za które "chwytamy" element w trakcie modyfikacji. Uwaga: Elementy zaznaczone za pomocą Obszaru Zaznaczenia nie wyświetlają Punktów Zaznaczenia. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Szczegóły, patrz Obszar Zaznaczenia na stronie 87. Położenie punktów zaznaczenia zależy od rodzaju elementu oraz typu jego geometrii.

Aby zmienić kolor Punktów Zaznaczenia otwórz okno Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i Info o elemencie. Modyfikowalne Punkty Zaznaczenia mają kształt rombu. Są wyświetlane na elementach, które można modyfikować interaktywnie na ekranie. Szczegóły, patrz 260. Punkty Zaznaczenia Grupy elementów mają kształt dużych kółek, których kolor przypisany jest automatycznie. Elementy należące do Połączonych modułów lub XREF mają Punkty Zaznaczenia w kształcie przezroczystych kwadratów, których kolor przypisany jest automatycznie.

W przypadku Obiektów GDL ilość punktów zaznaczenia zależy od określonych w ich definicji punktów aktywnych.

Punkty Zaznaczenia Elementów zablokowanych wyświetlane są w postaci "wygaszonej". Elementy mogą być zablokowane (wygaszone Punkty Zaznaczenia) w czterech przypadkach:

Różne Punkty Zaznaczenia Pojedyncze elementy oznaczone są małymi Punktami Zaznaczenia, które domyślnie mają kolor czarny.


•

Jeśli dany element umieszczony jest na zablokowanej warstwie;

•

Element został bezpośrednio zablokowany poleceniem Edycja > Blokada > Zablokuj.

•

W projekcie uwspólnionym (Zespół), w przypadku, gdy element znajduje się poza Twoim obszarem roboczym.

•

Elementy te należą do Połączonych modułów lub XREF.

We wszystkich tych przypadkach elementy zablokowane mogą być zaznaczane, ale nie można ich modyfikować. (zostaniesz o tym poinformowany w przypadku próby modyfikacji zablokowanego elementu.) Można otwierać okna dialogowe ustawień zablokowanych elementów, jednak nie można dokonywać zmian parametrów.

81


Podświetlenie Zaznaczenia

Podświetlanie obrysu elementów

Oprócz wyświetlania punktów aktywnych, zaznaczone elementy zostają podświetlone wyróżniającym się kolorem. Kolor podświetlenia zaznaczenia (zarówno konturu jak i powierzchni elementu) może być dowolnie ustawiony (lub całkowicie wyłączony) w menu Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i info o elemencie.

ArchiCAD pomaga identyfikować elementy podświetlając je przed zaznaczeniem (tzw. “detekcja elementów”). Wystarczy ustawić kursor nad wierzchołkiem lub krawędzią elementu i wcisnąć klawisz Shift. Uwaga: Jeżeli aktywne jest narzędzie Strzałka, element zostanie podświetlony automatycznie bez potrzeby wciskania klawisza Shift.

Istniej możliwość chwilowego wyłączenia Podświetlania zaznaczenia (np. gdy chcesz zobaczyć aktualne wyświetlanie kolorów linii lub wypełnień zaznaczonych elementów). Aby to uczynić wciśnij kombinację klawiszy Ctrl/Alt+Spacja. Uwaga: Podświetlanie powierzchni elementów w 3D jest możliwe tylko w trybie Procedury 3D OpenGL.

Szczegóły, patrz Zaznaczanie i info o elemencie w Pomocy ArchiCADa.

82

Podczas podświetlania elementów w 3D, widoczne są również ukryte krawędzie elementu. Zgrupowane elementy podświetlane są osobno.



Podświetlanie obrysu oraz wyświetlanie Informacji o elemencie można dowolnie konfigurować a nawet wyłączyć w oknie dialogowym otwieranym poleceniem Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i info o elemencie. Szczegóły, patrz Zaznaczanie i info o elemencie w Pomocy ArchiCADa. Okno Informacji o elemencie pojawia się również podczas wymiarowania elementów i podczas transferu ustawień elementów (polecenia Pobierz/Nadaj ustawienia): pojawia się ono obok kursora pipety/strzykawki przed transferem ustawień. Jego wyświetlenie jak również podświetlenie elementu podczas wykorzystania tych funkcji nie wymaga wciskania klawisza Shift. Szczegóły, patrz Transfer ustawień na stronie 144. Uwaga: Podczas operacji transferu ustawień i wymiarowania, okno informacji o elemencie będzie pojawiać się tylko wówczas, jeśli w menu Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i info o elemencie zaznaczona będzie opcja "Podświetlenie obrysu elementu podczas wstawiania lub edycji". Ten rodzaj Podświetlania obrysu elementu nie wymaga wciskania klawisza Shift.

•

Rodzaj elementu

•

Podstawowe właściwości elementu (strukturę warstwową ściany, nazwę obiektu, grubość stropu, rodzaj linii, itd.)

•

Wzniesienie podstawy elementu (tylko w przypadku elementów 3D)

Okno informacji o elemencie (Info Tag)

•

Warstwę elementu

•

Kondygnację, na której znajduje się element (w oknach 3D oraz Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentu 3D).

Jeżeli ustawisz kursor nad elementem i wciśniesz klawisz Shift, pojawi się Okno informacji o elemencie.

•

Właściciela elementu (w Zespole)

Uwaga: Gdy aktywne jest narzędzie Strzałka, Okno informacji o elemencie pojawi się automatycznie (wraz z podświetleniem obrysu).

Dodatkowe informacje wyświetlane są u dołu okna: •

Okno informacji o elemencie zawiera następujące informacje:

Jeżeli pod kursorem znajduje się wiele elementów, które można zaznaczyć (ich wierzchołki, krawędzie lub, gdy aktywne jest Szybkie zaznaczanie, również powierzchnie), pojawia się napis Wiele elementów (TAB), informujący o możliwości cyklicznego przełączania zaznaczenia pomiędzy tymi elementami za pomoc klawisza TAB.

Zobacz także Zaznaczanie nakładających się elementów na stronie 80. • Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Jeżeli element jest już zaznaczony, obok jego nazwy pojawia się w nawiasie napis "Wybrane".

83


Wygląd Okna informacji o elemencie oraz czas, po upływie którego okno będzie się pojawiać, można skonfigurować w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i info o elemencie. Szczegóły, patrz Zaznaczanie i info o elemencie w Pomocy ArchiCADa.

Inteligentny kursor Poniżej opisano różne kształty inteligentnego kursora w poszczególnych położeniach i sytuacjach występujących podczas pracy w ArchiCADzie. Przy uaktywnieniu dowolnego narzędzia z wyjątkiem Narzędzia Strzałka, kursor ArchiCADa przyjmuje różne kształty, w zależności od znajdujących się pod nim elementów: •

Krzyżyk

•

Pogrubiony Znaczek nad wierzchołkiem Ściany po stronie linii osi lub nad wierzchołkiem Belki na osi odniesienia.

•

Znaczek nad wierzchołkiem/punktem aktywnym innych elementów.

•

Pogrubiony Znaczek Mercedesa osią odniesienia Belki.

•

Znaczek Mercedesa elementów.

•

84

Przecięcie

pusty obszar w oknie.

nad linią osi Ściany lub

nad krawędziami pozostałych

nad przecinającymi się krawędziami.

Gdy klikniesz, aby rozpocząć rysowanie elementu, którego zdefiniowanie wymaga określenia więcej niż jednego punktu, kursor zamieni się w symbol Pustego ołówka. Po przesunięciu kursora nad poszczególne elementy jego kształt będzie się zmieniał. W zależności od położenia będzie przyjmował następujące kształty: •

Biały ołówek nad pustym obszarem lub nad elementem (tam gdzie nie ma punktów aktywnych ani krawędzi).

•

Ołówek w paski z czarną końcówką lub nad osią odniesienia Belki.

•

Ołówek w paski

•

Czarny ołówek nad wierzchołkiem linii osi Ściany lub linii odniesienia Belki.

•

Czarny ołówek z białą końcówką węzłem lub punktem aktywnym.

nad każdym innym

•

Końcówka ołówka z Przecięciem krawędziami.

nad przecinającymi się

nad linią osi Ściany

nad każdą inną krawędzią.



•

Końcówka ołówka ze znaczkiem prostopadłości prostopadłą krawędzią.

•

Końcówka ołówka ze znaczkiem stycznej stycznym z krawędzią.

nad

nad punktem

Przy użyciu narzędzia Strzałka dostępne są następujące kształty: •

Strzałka

pusty obszar w oknie.

•

Szybkie Zaznaczanie (Magnes) pojawia się, gdy kursor znajduje się nad powierzchnią zaznaczanego elementu.

•

Strzałka z Pogrubionym znaczkiem przyklejanie do wierzchołków linii osi Ścian lub osi odniesienia Belek.

•

Strzałka ze Znaczkiem przyklejanie do Punktów aktywnych i wierzchołków innych niż linie osi Ścian lub osie odniesienia Belek.

•

Strzałka z Pogrubionym znaczkiem Mercedesa przykleja do linii osi Ścian oraz osi odniesienia Belek.

•

Strzałka ze Znaczkiem Mercedesa przyklejanie do krawędzi innych niż linie osi Ścian lub osi odniesienia Belek.

•

Strzałka z Przecięciem przecięcia krawędzi.

•

Strzałka ze Znaczkiem prostopadłości przyklejanie prostopadłe do krawędzi lub łuku podczas przeciągania elementu.

•

Strzałka ze Znaczkiem styczności przyklejanie styczne do łuku podczas przeciągania elementu.

przyklejanie do punktów

Niektóre kształty kursora są wyświetlane tylko w szczególnych sytuacjach: • Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Chmurka oznacza pustą przestrzeń ponad horyzontem w widokach perspektywy.

85


•

•

•

•

Magiczna Różdżka używana jest do tworzenia nowych elementów za pomocą aktywnego narzędzia, poprzez śledzenie konturów elementów istniejących. Magiczna Różdżka posiada trzy kształty kursora świadczące o identyfikacji wierzchołków , krawędzi oraz ograniczonych przez elementy przestrzeni . Nożyczki przycinanie elementów (klikając element przytrzymaj klawisz Ctrl/Cmd). Czarne nożyczki wyświetlane są nad krawędzią elementu. Białe nożyczki nad pustą przestrzenią.

Trójząb przesuwa Obszar Zaznaczenia lub wklejoną zawartość Schowka.

Podczas wymiarowania:

-

Oko określa kierunek spadku Dachu, zaznaczoną stronę podczas dzielenia elementów, głębokość Ograniczonego przekroju oraz zorientowanie Okien/Drzwi. Funkcja ta jest również używana do określania położenia ścian łukowych i przegród strukturalnych wstawianych metodą stycznych, w przypadku, gdy istnieje więcej niż jedna możliwość lokalizacji.

•

Podwójne Oko wskazanie położenia Drzwi/Okna podczas wstawiania wierzchołkiem (Metoda geometrii).

•

•

Magnes plus ikona linii wymiarowej: W Dokumencie 3D, po kliknięciu punktów przeznaczonych do wymiarowania, przy pomocy tego kursora można wybrać płaszczyznę, w której będą określane wymiary zaznaczonych elementów.

•

Mercedes plus ikona równoległego wymiaru: Podczas wymiarowania liniowego przy pomocy funkcji Każdy Kierunek, zapewnia możliwość wybrania linii lub krawędzi. Wymiar zostanie utworzony równolegle do zaznaczonej linii/krawędzi.

Anulowanie Zaznaczenia Aby anulować zaznaczenie jednego lub więcej elementów, należy wykonać jedną z poniższych operacji: •

Wcisnąć klawisz Esc

Słońce wyświetla się podczas wprowadzania przegród strukturalnych w celu zdefiniowania "zewnętrznej" części przegrody strukturalnej.

•

Kliknąć nad pustą przestrzenią okna przy aktywnym dowolnym narzędziu (także narzędziu Strzałka). Spowoduje to anulowanie zaznaczenia wszystkich zaznaczonych elementów.

•

Pipetka pojawia się podczas pobierania ustawień elementu (polecenie Pobierz ustawienia).

•

Kliknij wybrany element trzymając wciśnięty klawisz Shift.

•

•

Strzykawka pojawia się podczas przenoszenia ustawień jednego elementu na drugi (polecenie Nadaj ustawienia)

Przytrzymać klawisz Shift i kliknąć zaznaczony element, lub narysować wielobok. Zostanie anulowane zaznaczenie wszystkich zaznaczonych elementów w obszarze wieloboku.

•

Plus pojawia się podczas przesunięcia, obracania i odbijania kopii elementu.

•

Dwa plusy pojawia się podczas przesunięcia i obracania wielu kopii elementu.

•

Wektor wypełnienia pojawia się gdy należy określić kierunek wypełnienia wektorowego.

•

Młotek pojawia się podczas wstawiania Łańcucha wymiarów, Wymiarowania kątów, Wymiarowania wysokości, Metryczek stref oraz Powierzchni wypełnienia; pojawia się również podczas zamykania wieloboków.

86

Znajdź i Zaznacz w oparciu o Kryteria Wybierz polecenie Edycja > Znajdź i zaznacz aby zaznaczyć lub anulować zaznaczenie elementów na podstawie szerokiego wyboru kryteriów.

Modyfikuj zaznaczone elementy Polecenie Modyfikuj zaznaczone elementy z menu Edycja > Ustawienia elementów otwiera okno dialogowe umożliwiające Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


jednoczesną edycję wybranych atrybutów (warstw i kolorów piór) zaznaczonych elementów różnych typów, nie zmieniając przy tym pozostałych ustawień tych elementów.

•

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Modyfikuj Zaznaczone Elementy w Pomocy ArchiCADa.

Narzędzie Obszar Zaznaczenia jest dostępne w obszarze roboczym Rzutu, Okna 3D, okien Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentu 3D, Detali i Obszaru 2D, Arkuszy oraz okna Symbolu 2D Obiektów GDL. W oknach zawierających obrazki (np. okno wizualizacji) lub w oknie widoku Obiektu GDL, jedyną dostępną operacją z wykorzystaniem Obszaru zaznaczania jest polecenie "Kopiuj".

Zapamiętywanie i przywoływanie zapamiętanych Zaznaczeń Użyj polecenia Okna > Palety > Zaznaczenia w celu zapisywania często wykorzystywanych zaznaczeń oraz przywoływania zaznaczeń, które wcześniej zostały zapamiętane. Wszystkie zapamiętane zaznaczenia są przechowywane w pliku projektu.

Obszar Zaznaczenia

przemieszczania lub zmiany wielkości wielu elementów różnego typu jednocześnie: np. możesz rozciągnąć wszystkie wieloboczne i linearne elementy budynku jednocześnie.

Aby użyć narzędzia Obszar Zaznaczenia do określenia zaznaczenia lub do edycji, musisz najpierw narysować prostokątną lub wieloboczną granicę zaznaczenia. Przy tej operacji dostępne są wszystkie funkcje wspomagające rysowanie.

O Obszarze Zaznaczenia Narzędzie Obszar Zaznaczenia może być wykorzystywane do definiowania obszarów na potrzeby selekcji, edycji i wizualizacji. Możliwości narzędzia Obszar Zaznaczenia są dopełnieniem możliwości narzędzia Strzałka, a ich podstawowe zastosowanie to zaznaczanie i edycja grup elementów ArchiCADa. Zaznaczanie Obszarem Zaznaczenia nie powoduje wyświetlania punktów zaznaczenia znajdujących się w tym obszarze elementów. Obszar Zaznaczenia jest oznaczony animowaną przerywaną linią. Kolor krawędzi Obszaru jest taki sam, jak kolor Punktów Zaznaczenia: ustaw ten kolor w menu Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i Informacja o Elemencie > Punkty Zaznaczenia i kolor Obszaru Zaznaczenia. Obszar Zaznaczenia jest często używany do: •

definiowania obszarów, wewnątrz których zaznaczone zostaną wszystkie elementy wybranego typu.

•

wizualizowania wybranego fragmentu projektu w 3D.


•

Jeżeli omyłkowo zdefiniujesz pierwszy punkt Obszaru, możesz zrezygnować z wykonania operacji naciskając klawisz Esc (lub klikając przycisk Anuluj w Palecie kontrolnej).

•

Jeżeli klikniesz na wierzchołek lub krawędź elementu wewnątrz Obszaru Zaznaczenia, gdy narzędzie Obszar Zaznaczenia będzie aktywne, kształt kursora zmieni się w Znaczek lub znak Mercedesa. Jeżeli następnie klikniesz i z przytrzymanym klawiszem myszy zmienisz położenie kursora, Obszar Zaznaczenia wraz ze wszystkimi zawartymi w nim wierzchołkami zostanie również przesunięty.

•

Wszystkie elementy wieloboczne i liniowe częściowo zawarte w Obszarze Zaznaczenia mogą zostać rozciągnięte jednocześnie.

Szczegółowy opis, patrz Modyfikowanie wymiarów elementów na stronie 128 oraz w Przemieszczanie elementów na stronie 118.

87


•

Jeżeli klikniesz wewnątrz Obszaru nie najeżdżając na wierzchołek ani na krawędź, kursor przyjmie kształt Trójzębu . W tym przypadku przesuwanie kursora wpłynie tylko na położenie Obszaru Zaznaczenia, pozostawiając zawarte w nim elementy nie zmienione.

Zaznacz Wszystkie Elementy w Obszarze Zaznaczenia Aby zaznaczyć wszystkie elementy znajdujące się wewnątrz wcześniej zdefiniowanego Obszaru Zaznaczenia, przy aktywnym narzędziu Obszar Zaznaczenia, wciśnij skrót klawiszowy Ctrl/Cmd+A lub wybierz polecenie Edycja > Zaznacz wszystko w Obszarze Zaznaczenia.

•

Granica Obszaru w postaci grubej linii przerywanej reprezentuje metodę Wszystkich kondygnacji. Dzięki niej zaznaczane są elementy na wszystkich kondygnacjach Projektu. Uwaga: Metoda ta jest aktywna tylko w oknie Rzutu.

Aby narysować Obszar Zaznaczenia, wybierz narzędzie Obszar Zaznaczenia z Palety Narzędzi. Wybierz jedną z metod geometrii w Palecie Info. (W Oknie 3D dostępne są cztery opcje; w oknach innego typu dostępne są trzy).

Użyj Obszaru Zaznaczenia w obrębie funkcji Znajdź i Zaznacz Jeżeli wstawiłeś Obszar Zaznaczenia, funkcja Znajdź i Zaznacz automatycznie uwzględni kryterium Obszaru Zaznaczenia. Można wtedy wybrać wyszukiwanie zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz Obszaru Zaznaczenia. Zobacz Znajdź i Zaznacz w oparciu o Kryteria na stronie 86.

•

Metoda Wieloboku pozwala zdefiniować granicę Obszaru w oparciu o dowolną ilość segmentów. Zakończenie rysowania jednego segmentu automatycznie rozpoczyna rysowanie kolejnego. Obszar Zaznaczenia może zostać zamknięty na trzy sposoby: dwukrotnie klikając ostatni wskazany punkt, wybierając OK z menu kontekstowego, lub wstawiając ostatni punkt w miejscu pierwszego (kursor przybierze wtedy kształt Młotka). Przynajmniej dwa segmenty należy określić ręcznie, ponieważ Obszar musi mieć minimum 3 boki. Wielobok może się składać tylko z odcinków prostych.

Opcje definiowania Obszaru Zaznaczenia Narzędzie Obszar Zaznaczenia posiada dwie alternatywne Metody definicji. Odpowiednie opcje dostępne są w palecie Info. •

88

Obszar o granicy wyświetlanej w postaci cienkiej linii przerywanej oznacza metodę Pojedynczej kondygnacji . Przy tej metodzie zaznaczane są elementy na jednej kondygnacji. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


•

Metoda Prostokąta pozwala zdefiniować Obszar Zaznaczenia w postaci prostokąta ustawionego pod odpowiednimi kątami w stosunku do okna. Po wskazaniu kliknięciem pierwszego narożnika Obszaru, będziesz mógł obserwować jak w miarę przesuwania wskaźnika myszy zmieniają się gabaryty prostokąta. Definiowanie Obszaru zatwierdza się kliknięciem po przesunięciu wskaźnika myszy do pożądanego położenia przeciwległego narożnika.

•

Metoda Obróconego Prostokąta pozwala zdefiniować Obszar w postaci dowolnie zorientowanego prostokąta. Najpierw wskazujesz jeden bok prostokąta dwoma kliknięciami w dowolnych punktach na rzucie, a następnie trzecim kliknięciem określasz długość prostopadłych boków.

•

Pierwsze trzy metody dostępne w Oknie 3D są rozwinięciami metod Wielokąta, Prostokąta oraz Obróconego Prostokąta. Podstawa Obszaru Zaznaczenia jest określana przy pomocy tych samych operacji co w oknie Rzutu. (W perspektywach podstawa Obszaru Zaznaczenia musi się znajdować poniżej horyzontu.) Następnym krokiem jest określenie wysokości zaznaczonej przestrzeni. Aby wspomóc omówione operacje, osie układu współrzędnych są cały czas wyświetlane na ekranie.


•

Czwarta metoda pozwala na narysowanie dwuwymiarowego Obszaru Zaznaczenia. Pozwala ona na skopiowanie zawartości Obszaru w taki sposób, że może ona zostać wklejona w postaci elementów rysunkowych do innych okien ArchiCADa.

Szczegóły, patrz Kopiowanie/Wklejanie Obszaru Zaznaczenia w oknach Projektu na stronie 90.

Wyświetlanie Obszaru Zaznaczenia w 3D Obszar Zaznaczenia można wykorzystywać do wyświetlania fragmentu Projektu w 3D. Zdefiniuj Obszar Zaznaczenia, a następnie użyj polecenia Widok > Elementy w Widoku 3D > Pokaż Selekcję/Obszar Zaznaczenia w 3D; lub wybierz to samo polecenie z menu kontekstowego. Fragmenty elementów zawarte w Obszarze Zaznaczenia zostaną wyświetlone w Oknie 3D, nawet jeśli dany fragment nie będzie zawierał żadnych punktów aktywnych. Uwaga: Jeżeli na rzucie są bezpośrednio zaznaczone elementy, polecenie to spowoduje wyświetlenie tych elementów bez względu na ewentualne zdefiniowane Obszary Zaznaczenia. Opcje w sekcji “Działanie obszaru zaznaczenia” w oknie Widok > Elementy w Widoku 3D > Filtruj Elementy widoczne w 3D pozwalają na określenie czy, i w jaki sposób Obszar Zaznaczenia będzie docinał model. Szczegóły, patrz Wyświetlanie Obszaru Zaznaczenia w 3D na stronie 178.

89


Usuwanie Obszaru Zaznaczenia Aby usunąć narysowany Obszar Zaznaczenia skorzystaj z jednej z poniższych metod: •

Wcisnąć klawisz Esc

•

Kliknij prawym klawiszem myszy lub z przytrzymanym klawiszem Ctrl (MacOS) i z menu kontekstowego wybierz polecenie Usuń Obszar Zaznaczenia.

•

Rozpocznij rysowanie nowego Obszaru Zaznaczenia.

•

Kliknij dwukrotnie na arkuszu roboczym poza granicami Obszaru Zaznaczenia przy uaktywnionym narzędziu Obszar Zaznaczenia.

Jeżeli bezpośrednio (klikając kursorem) zaznaczyłeś elementy wewnątrz Obszaru Zaznaczenia, wówczas wciśnięcie klawisza Esc spowoduje w pierwszej kolejności anulowanie zaznaczenia tych elementów a następnie usunie Obszaru Zaznaczenia. Wybranie innego narzędzia nie powoduje usunięcia Obszaru Zaznaczenia. Obszar zostaje zachowany do dalszego użycia.

Kopiowanie/Wklejanie Obszaru Zaznaczenia w oknach Projektu Możesz użyć narzędzia Obszar Zaznaczenia w celu skopiowania fragmentu Okna 3D, okien Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentu 3D, albo Okna Obrazków Modelu.

1) Otwórz widok, z którego chcesz skorzystać jako źródła. 2) Użyj narzędzia Obszaru Zaznaczenia aby skopiować wybrany fragment (jeżeli zaznaczasz Obszar w oknie 3D, upewnij się, że wybrana jest metoda Płaska).

3) Wybierz polecenie: Edycja > Kopiuj. Przy kopiowaniu w Oknie 3D w trybie OpenGL wszystkie wklejane obrazki zostaną przeniesione w formacie bitmapowym.

90

Kopiowanie zawartości Okna 3D w trybie Wewnętrznego Silnika Grafiki, spowoduje wyświetlenie okna dialogowego zawierającego opcje dotyczące sposobu przeniesienia poszczególnych komponentów rysunku. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Kopiuj w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Kopiowane elementy konstrukcyjne będą wstawiane w postaci elementów 2D (punktów, linii i wypełnień.) Rozbite elementy 2D wygenerowane na podstawie modelu mogą często zawierać zbędne elementy (zbędne lub nakładające się linie i wypełnienia), które utrudniają dalszą edycję rysunku. Dogodnym rozwiązaniem jest skorzystanie z funkcji Optymalizacji Linii i Wypełnień. Szczegóły, patrz Optymalizacja Linii i Wypełnień w oknach rysunkowych na stronie 160.

4) Przejdź do Rzutu i wybierz polecenie Edycja > Wklej. Uwaga: Istnieje możliwość wklejenia elementów do innych okien modelu 2D, jednak wklejone elementy będą zachowywały się jak elementy rysunków 2D a nie elementy modeli.

5) Używając kursora w kształcie Trójzębu określ położenie obrazka.

6) Kliknij poza obszarem prostokąta aby zatwierdzić wstawienie obrazka.

- Elewacje są wklejane do okna Rzutu w postaci pełnowymiarowych elementów 2D. - Części Obrazków Modelu są wklejane jako zrzuty ekranu.



Kopiowanie Obrazka skadrowanego przy pomocy narzędzia Obszar Zaznaczenia Możliwe jest wklejanie kadrów z dowolnych plików obrazka do okien ArchiCADa. •

W tym celu przy otwartym pliku projektu ArchiCADa, otwórz plik w dowolnym formacie graficznym.

•

Następnie wskaźnikiem myszy określ kadr (Obszar Zaznaczenia jest jedynym dostępnym narzędziem) i skopiuj go do schowka.

•

Zamknij plik obrazka, a następnie wklej zawartość schowka do projektu ArchiCADa.

•

Elementy, których przynajmniej jeden wierzchołek znajduje się w Obszarze Zaznaczenia, częściowo leżące poza tym Obszarem zostaną rozciągnięte zgodnie z przemieszczeniem Obszaru.

Przy aktywnym narzędziu Obszar Zaznaczenia, kliknij jeden z punktów aktywnych dowolnego elementu wewnątrz Obszaru i przesuń/rozciągnij elementy do nowego położenia. Na poniższej ilustracji zaprezentowano przesunięcie za pomocą Obszaru Zaznaczenia kilku mebli jednocześnie do innego pomieszczenia.

Wklejony fragment będzie można modyfikować, jak każdy inny obrazek. Szczegóły, patrz Obrazki na stronie 415.

Przesuwanie i Rozciąganie elementów za pomocą Obszaru Zaznaczenia Zdefiniuj Obszar Zaznaczenia wokół linearnych, wielobocznych i łukowych elementów, które chcesz przesunąć lub rozciągnąć. •

Elementy całkowicie zawarte wewnątrz Obszaru Zaznaczenia zostaną przesunięte do nowego położenia. (Patrz, ilustracja poniżej.)


91


Inne operacje edycji z zastosowaniem Obszaru Zaznaczenia Jeżeli chcesz wykonać operacje Wycięcia, Skopiowania, Usunięcia, Przesunięcia, Odbicia lustrzanego, Obrotu bądź Powielenia elementów, muszą one posiadać przynajmniej jeden wierzchołek wewnątrz Obszaru Zaznaczenia. Operacje te będą oddziaływały na całe elementy. By skorzystać z poleceń edycji na wstawionym Rysunku, przynajmniej jeden wierzchołek tego Rysunku (np. narożnik) musi się znajdować wewnątrz Obszaru Zaznaczenia Uwaga: W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ/Dokumentu 3D/Detali i Obszaru 2D niektóre polecenia edycji są dostępne tylko dla elementów 2D.

Początki Układu Współrzędnych O Początkach Układu Współrzędnych w ArchiCADzie W układzie współrzędnych ArchiCADa, podobnie jak w każdym innym układzie współrzędnych, wszystkie pomiary odnoszą się do początku układu. Położenie początku układu jest zawsze interpretowane jako punkt o współrzędnych (0, 0). ArchiCAD definiuje trzy początki układu współrzędnych:

1) Początek Układu

Współrzędnych Projektu o stałej lokalizacji, niezmiennej przez cały czas istnienia projektu. Początek Układu Współrzędnych Projektu, oznaczony znakiem X, znajduje się blisko dolnego lewego narożnika okna Rzutu, jeśli używasz domyślnego widoku domyślnego wzorca. (W Palecie Współrzędnych współrzędne są wyświetlane jako (0, 0).

2) Początek Układu Współrzędnych Użytkownika jest tworzony przez użytkownika jako tymczasowa pomoc w kreśleniu i pomiarach. Domyślnie położenie Początku Układu

92

Współrzędnych Użytkownika pokrywa się z położeniem Początku Układu Współrzędnych Projektu. Początek Układu Współrzędnych Użytkownika może zostać umieszczony dowolnie, umożliwiając „zerowanie” każdej lokalizacji. Jest to pomocna funkcja szczególnie przy tworzeniu elementów w relacji do już istniejących ścian, stropów i innych elementów. Więcej szczegółów, patrz Tworzenie Początku Układu Współrzędnych Użytkownika na stronie 93. Na tej ilustracji Początek Układu Współrzędnych Użytkownika jest ustawiony na jednym końcu wybranej ściany; został on oznaczony literą X; jego współrzędne to (0, 0); Początek Układu Współrzędnych Projektu jest również widoczny, ale pozostaje nieaktywny.

3) Początek Układu Współrzędnych dla Zmian jest również

tymczasowy; Początek Układu Współrzędnych dla Zmian, który pojawia się wyłącznie w trakcie tworzenia lub edycji elementów, jest używany do pomiaru długości lub kąta tymczasowego wektora edycji mierzonych względem punktu początkowego operacji rysunkowych. Na tej ilustracji narożnik wybranego słupa (oznaczony literą X) jest Początkiem Układu Współrzędnych dla Zmian; jego współrzędne to (0, 0);

W oknach rzutów i w innych oknach 2D Początek Układu Współrzędnych jest zawsze oznaczony pogrubionym znakiem X. W Widoku 3D Początek Układu Współrzędnych oraz osie X, Y, Z są oznaczone pogrubionymi, czarnymi liniami. Linie mają długość 1 metra. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Najpierw należy kliknąć przycisk Początek Układu Współrzędnych Użytkownika, a następnie dowolny punkt w oknie. Początek układu zostaje natychmiast przeniesiony w to miejsce. Aby przywrócić położenie Początku Układu Współrzędnych Użytkownika w miejscu Początku Układu Współrzędnych Projektu, kliknij dwukrotnie przycisk Początku Układu Użytkownika w pasku narzędzi Standard.

Uwaga: Gdy pojawi się Początek Układu Współrzędnych dla Zmian lub Użytkownika, punkt zerowy projektu pozostaje w tym samym kolorze co siatka konstrukcyjna.

Tworzenie Początku Układu Współrzędnych Użytkownika Są dwa sposoby tworzenia Początku Układu Współrzędnych Użytkownika: •

Na dowolnym wierzchołku elementu konstrukcyjnego przy użyciu klawiatury. Przytrzymaj klawisze Alt i Shift (MacOS: Opt + Shift) i przesuń kursor do wierzchołka elementu konstrukcyjnego, jeśli chcesz umiejscowić początek układu współrzędnych.

•

W dowolnym położeniu korzystając z przycisku Początek Układu Użytkownika znajdującego się na pasku narzędzi Standard (lub w palecie Współrzędnych, jeśli jest wyświetlona). W ten sposób można przenieść początek układu do punktu, w którym nie ma jeszcze żadnych elementów.


Początek Układu Współrzędnych Użytkownika w Oknie 3D Przy wstawianiu elementów w Oknie 3D ich wzniesienie jest liczone względem Początku Układu Współrzędnych Użytkownika. Użyj opcji w Oknie Ustawień narzędzia do wprowadzenie wzniesienia wstawianych elementów. Aby zmodyfikować wzniesienie Początku Układu Współrzędnych Użytkownika w Oknie 3D należy: • Aktywować przycisk Początek Układu Współrzędnych Użytkownika (pasek narzędzi Standard) • Kliknąć nad powierzchnią elementu (tylko w trybie Ukrytych Linii bądź Cieniowania). Utworzenie Początku na pustej przestrzeni jest możliwe, jednak nie powoduje zmiany jego wzniesienia. Uwaga: Przy aktywnej funkcji Grawitacji, elementy będą wstawiane na powierzchni Dachów/Stropów/Siatek niezależnie od ich ustawień wzniesienia. Zobacz Wzniesienie i Grawitacja na stronie 113. Uwaga: Jeżeli element został wstawiony w oknie 2D, będzie posiadał także wartość wzniesienia względem własnej (macierzystej) kondygnacji. W razie potrzeby w oknie ustawień danego wstawionego elementu może być wyświetlane wzniesienie względem Układu Użytkownika lub względem Kondygnacji Macierzystej.

93


Wyświetlanie i Wprowadzanie Współrzędnych w palecie Podręczne Współrzędne O Podręcznych Współrzędnych Wszystkie wartości współrzędnych wyświetlane są w palecie Podręczne Współrzędne, która podąża za ruchami wskaźnika myszki i dostępna jest w każdym typie okna. Uwaga: Ten rozdział zajmuje się wprowadzaniem współrzędnych za pośrednictwem palety Podręczne Współrzędne. Informacje na temat znanej ze wcześniejszych wersji ArchiCADa Palety Współrzędnych znajdziesz w rozdziale Paleta Współrzędnych w Pomocy ArchiCADa. Paleta Podręczne Współrzędne pozwala na wygodne wprowadzanie wartości długości, kątów, położenia punktów aktywnych Obiektów GDL, itd. Aby korzystać z Podręcznych Współrzędnych, musisz aktywować odnośny przycisk na pasku narzędzi Standard, lub zaznaczyć pole przy opcji Wyświetlanie Podręcznych Współrzędnych w oknie Opcje > Środowisko pracy > Podręczne Współrzędne. Domyślnie Podręczne Współrzędne są wyświetlane tylko “w razie potrzeby”: czyli w trakcie wprowadzania współrzędnych albo w czasie wykonywania operacji edycji. Aby wyświetlić Podręczne Współrzędne przed rozpoczęcia wstawiania elementu, wystarczy wcisnąć klawisz "n". Pojawi się Paleta wskazująca pozycję kursora. Opcjonalnie można wybrać tryb ciągłego wyświetlania Podręcznych Współrzędnych zaznaczając pole przy opcji Zawsze. Paleta będzie wówczas stale wyświetlana informując o położeniu wskaźnika myszy.

94

Aby wyłączyć Podręczne współrzędne, należy odznaczyć ikonę Podręcznych Współrzędnych w pasku narzędzi Standard lub użyć skrótu n. Opcje palety Podręczne współrzędne (kolory, zawartość oraz zachowanie) mogą zostać ustawione w menu Opcje > Środowisko pracy > Podręczne współrzędne. Niektóre funkcje Podręcznych Współrzędnych są dostępne po rozwinięciu przycisku oznaczonego trójkątem obok ikony Podręcznych Współrzędnych w pasku narzędzi Standard. Szczegóły, patrz Podręczne współrzędne w Pomocy ArchiCADa.

Parametry wyświetlane w Podręcznych Współrzędnych Rodzaj parametrów, wyświetlanych w Podręcznych współrzędnych zależy od tego, co w danym momencie jest edytowane. Gdy na przykład, zaznaczymy prosty segment elementu i z Palety Pomocniczej wybierzemy polecenie Zmień krzywiznę krawędzi, w Podręcznych współrzędnych pojawi się parametr "Promień łuku". Jeden z parametrów w Podręcznych Współrzędnych jest zawsze wyświetlany pogrubioną czcionką; jest to parametr domyślny . W zależności od potrzeb, z rozwijanego menu Podręcznych Współrzędnych w pasku narzędzi Standard można wybrać czy Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


w Palecie będą wyświetlane współrzędne kartezjańskie czy biegunowe (odległość/kąt); przejście od jednych do drugich jest możliwe poprzez kliknięcie polecenia "Pierwszeństwo XY w Podręcznych Współrzędnych/Pierwszeństwo współrzędnych biegunowych" podczas edycji/wprowadzania) oraz czy w Palecie będą wyświetlane nazwy parametrów ("Pokaż/Ukryj nazwy parametrów"). Porada: Aby przełączać pomiędzy współrzędnymi kartezjańskimi i biegunowymi w czasie pracy, użyj skrótu /. Kolejność parametrów jest związana z ich znaczeniem (współrzędne D/A (Odległość/Kąt) znajdują się przed współrzędnymi XYZ). Domyślnie, ustawione są Wartości Względne współrzędnych. (Jeżeli wolisz używać Wartości Bezwzględnych, wyłącz opcję "Wartości Względne w Podręcznych Współrzędnych"; to polecenie jest domyślnie aktywne, nieaktywne jest tylko podczas edycji/wprowadzania.) Gdy opcja Auto-rozwijanie Podręcznych współrzędnych jest aktywna, wszystkie dostępne parametry zostaną wyświetlone jak tylko rozpoczniesz wprowadzać danych lub wciśniesz klawisz TAB,.

Wartości pozioma i pionowa odnoszą się do współrzędnych X i Y układu kartezjańskiego, podczas gdy wartości promienia (odległości) i kąta do współrzędnych układu biegunowego. Współrzędne mogą przyjmować wartości względne i bezwzględne (Względny/Bezwzględny układ odniesienia). Domyślnie w Podręcznych Współrzędnych są wyświetlane wartości względne. Do przełączania opisanych opcji służy polecenie Wartości względne w Podręcznych Współrzędnych dostępne w rozwijanym menu Podręcznych Współrzędnych w pasku narzędzi Standard. •

Przy Względnym układzie odniesienia, wartości mierzone są od Punktu początkowego edycji, tzn. pokazują odległość poziomą (X), pionową(Y), promień (D) oraz kątową (A) kursora od ostatniego edytowanego punktu.

•

Wartości w Bezwzględnym układzie odniesienia mierzone są od Początku układu użytkownika (zobacz Początki Układu Współrzędnych na stronie 92). Oznacza to, iż zawsze wyświetlają odległość (poziomą (X), pionową(Y), promień (D) oraz kątową (A)) kursora od Początku układu użytkownika.

Uwaga: Identyczna opcja “Rozszerzenie Podręcznych współrzędnych podczas wprowadzania wartości” jest dostępna w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Podręczne współrzędne. W przeciwnym wypadku, przejdź do Podręcznych współrzędnych wciskając klawisz TAB, a następnie kliknij strzałkę znajdującą się na dole palety P.w. aby ją rozszerzyć.

Wybór wartości wyświetlanych w palecie Podręczne Współrzędne Numeryczne wprowadzanie współrzędnych może odbywać za pomocą samej klawiatury lub klawiatury w połączeniu z myszką.


Gdy włączone są wartości bezwzględne, w trakcie rysowania pojawia się przerywana linia łącząca kursor z początkiem układu.

95


Możesz również uaktywnić pozycje palety klikając je lub wciskając skróty klawiaturowe odpowiednich współrzędnych. Jeżeli paleta Podręcznych współrzędnych wyświetlona jest w skróconej formie, wciśnięcie skrótu ukrytego parametru spowoduje jego wyświetlenie.

Więcej szczegółów dotyczących wartości Wzniesienia, zobacz Wartości Wzniesienia w Podręcznych Współrzędnych na stronie 113.

Aby numerycznie wprowadzić wartości współrzędnych, wciśnij odpowiedni klawisz skrótu (X, Y, Z, D/R lub A) a następnie żądaną wartość, np. X3 lub Y-4. Przy wartościach dodatnich możesz, (ale nie musisz) dodawać znak +. Można wprowadzać wartości współrzędnych w dowolnej kolejności. Uwaga: Ta metoda wprowadzania wartości działa tylko wtedy, gdy wybrana jest opcja "Skróty klawiszowe aktywują wprowadzanie wartości w Podręcznych współrzędnych. Domyślnie opcja ta jest włączona. Współrzędne można również wprowadzać poprzez Paletę Współrzędnych (aktywuj ją przy pomocy menu Okno > Palety > Paleta współrzędnych).

Wprowadzanie wartości do palety Podręczne współrzędne Gdy pojawi się paleta Podręczne Współrzędne, wystarczy wpisać z klawiatury wartość dla domyślnej współrzędnej (jej nazwa wyświetlona będzie pogrubioną czcionką). Kursor automatycznie przeskoczy do palety i wpisana wartość zostanie wprowadzona.

Pole zaznaczonej współrzędnej zostanie podświetlone. W tym momencie istnieje kilka możliwości:

Uwaga: Ta metoda wprowadzania wartości działa tylko wtedy, gdy w menu Opcje > Środowisko pracy > Podręczne Współrzędne jest wybrana opcja "Włącz bezpośrednie wprowadzanie wartości do Podręcznych Współrzędnych". Domyślnie opcja ta jest włączona.

•

Aby wprowadzić wartość dla innej współrzędnej, wciśnij jej klawisz skrótu, a następnie wpisz żądaną liczbę.

•

Aby zakończyć rysowanie elementu, wciśnij Enter lub kliknij ikonę znaczka w palecie Podręczne współrzędne.

Innym sposobem przełączenia kursora do palety Podręcznych współrzędnych jest wciśnięcie klawisza TAB. Kursor zostanie wtedy ustawiony na domyślnym parametrze (wyświetlonym pogrubioną czcionką). Wciśnij klawisz Tab tyle razy ile potrzeba aby kursor przeskoczył do odpowiedniej współrzędnej. Wpisz wartość dla wybranej współrzędnej.

•

Aby zatwierdzić wprowadzoną wartość, kliknij ikonę krzyżyka znajdującą się obok ikony znaczka. Edytowany element przeskoczy do wskazanej pozycji i, jeżeli aktywna jest funkcja Linii Pomocniczych, wyświetlona zostanie linia Pomocnicza odpowiedniego typu, ułatwiająca dalszą edycję.

•

Wciśnięcie klawisza Esc spowoduje anulowanie ostatniej operacji.

•

Aby powrócić do graficznego definiowania współrzędnych, wciśnij powtórnie skrót edytowanej współrzędnej lub kliknij gdziekolwiek na obszarze roboczym.

Można także dodawać lub odejmować wartości od danej współrzędnej wpisując znak + lub – po określeniu wartości współrzędnej. Np. wpisanie x3+ spowoduje dodanie 3 do wartości x wyświetlonej w palecie Podręcznych współrzędnych.

96



Uwagi dla użytkowników amerykańskiego systemu jednostek: •

Aby odjąć wartości w całych stopach, należy wpisać znak myślnika podwójnie, ponieważ pojedynczy myślnik oznacza, że po wartości stóp nastąpi wartość cali.

•

Wpisanie 3 oznacza trzy stopy. Wpisanie 3’6, 3’6", lub 3-6 oznacza trzy stopy, sześć cali. .

Wartości współrzędnych można kopiować do schowka i wklejać. Polecenia Wytnij, Kopiuj oraz Wklej znajdujące się w górnym menu, są nieaktywne w czasie numerycznego wprowadzania wartości, należy zatem korzystać ze skrótów klawiszowych lub menu kontekstowego. Istnieje również możliwość ciągłego wprowadzania wartości współrzędnych podczas rysowania łańcucha elementów (Ścian, Belek, Linii, itd.). Gdy tylko ukończysz rysowanie pierwszego elementu, Początek układu odniesienia zostanie przeniesiony do jego punktu końcowego, stając się punktem początkowym nowego elementu z przypisanymi wartościami x=0, y=0 (układ współrzędnych przełączony zostaje na Względny).

Możesz łączyć wprowadzanie współrzędnych blokując wartość danej pozycji i edytując kolejną.

Schemat wprowadzania współrzędnych: Opcje zaawansowane Specjalne opcje Podręcznych Współrzędny ch (menu Opcje > Środowisko pracy > Podręczne współrzędn) umożliwiają dostosowanie dostępnych funkcji do potrzeb użytkownika. Pokaż wartości współrzędnych X-Y w Podręcznych współrzędnych względem Początku układu Użytkownika: Zaznaczenie tej opcji spowoduje wyświetlanie bezwzględnych wartości współrzędnych X-Y w układzie kartezjańskim, nawet jeśli wciśnięty jest przycisk Wartości względne w Podręcznych współrzędnych. Oznacza to, iż wyświetlane będą bezwzględne wartości współrzędnych X-Y natomiast wartości R, A oraz wartości współrzędnych kartezajańskich pozostaną względne. Względna wartość kąta: Włączenie tej opcji spowoduje, że wartości wyświetlanych kątów mierzone będą: •

względem poprzedniego wstawionego segmentu, w przypadku rysowania wieloboków lub

•

względem siatki, gdzie jej poziome linie oznaczają wartość zero, a kąt mierzony jest do 180 stopni.

Gdy opcja ta nie jest zaznaczona, kąty mogą przyjmować wartości od 0 do 360 stopni. Wartość kąta względem Linii Pomocniczej: Zaznaczenie tej opcji spowoduje, że kąty w Podręcznych współrzędnych mierzone będą względem aktywnej Linii Pomocniczej. (włączona musi być funkcja Linii Pomocniczych.) Więcej informacji na temat tych opcji, zobacz Podręczne współrzędne w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

97


Narzędzie Miarka Narzędzie Miarka można włączyć za pośrednictwem przycisku w pasku narzędzi Standard i stosowane jest do mierzenia odległości w projekcie. Jest to tymczasowo działająca funkcja, która na bieżąco dostarcza potrzebnych informacji. Aby użyć Marki, kliknij ikonę reprezentującą to narzędzie w pasku narzędzi Standard lub wciśnij klawisz skrótu M. Wskaż kliknięciem punkt początkowy (na ilustracji jest to lewy górny róg prostokątnej ściany) i rozpocznij mierzenie. W palecie Podręcznych Współrzędnych będą wyświetlane poziome, pionowe współrzędne, a także odległość oraz kąt mierzone względem punktu początkowego.

System Siatek Dostępne są dwa systemy siatek ułatwiające proces rysowania: Siatka modularna oraz Siatka przyklejania. Mogą one być skonfigurowane w oknie dialogowym Widok > Opcje Siatki > Siatki i tło. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Siatki i Tło w Pomocy ArchiCADa.

Możliwe jest dokonywanie pomiarów w łańcuchach o dowolnej ilości segmentów: każde kliknięcie odpowiada nowemu punktowi początkowemu, od którego rozpoczynają się kolejne pomiary. Po dwóch kliknięciach w palecie Podręczne Współrzędne będzie także wyświetlana odległość sumaryczna oraz powierzchnia (wyświetlana jako przezroczysty obszar). Ilustracja poniżej reprezentuje sytuację, w której po trzech kliknięciach wskaźnik znalazł się nad ostatnim wierzchołkiem prostokątnej ściany. Możesz również używać Narzędzia Miarka podczas rysowania elementów. Rysując na przykład Ścianę, możesz uaktywnić Miarkę, zmierzyć (lub ustawić) numerycznie odległość, a następnie wcisnąć Enter aby przenieść te wartości do odpowiednich pól Podręcznych współrzędnych.

98

W palecie Współrzędnych oraz Standard znajduje się wiele skrótów dotyczących rodzajów siatek. Siatki mogą być definiowane indywidualnie dla okna Rzutu, Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentu 3D, Detali/Obszaru 2D lub Arkuszy. Należy zaznaczyć, że na rzucie te same ustawienia Siatki obowiązują na wszystkich kondygnacjach. Siatki nie są wyświetlane w Oknie 3D. Uwaga: Możesz również utworzyć i wstawić własne, lokalne siatki przestrzenne różnych rozmiarów i kształtów za pomocą Narzędzia Siatka. Szczegółowy opis, patrz Narzędzie Siatka na stronie 437. Siatka Modularna jest używana do odzwierciedlenia dowolnego rytmu konstrukcji w Projekcie. Siatka modularna może być Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


również używana przy definiowaniu położenia ław fundamentowych lub stóp słupów budynku. Podobnie jak siatki drukowane na papierze (papier w kratkę lub milimetrowy) Siatki Modularne pozwalają na wizualną orientację co do rozmiarów elementów na Rzucie i w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentu 3D oraz Detali/Obszaru 2D. Siatka Modularna domyślnie jest widoczna w obszarze roboczym Rzutu, lecz można ją wyłączyć poleceniem w menu Widok > Opcje Siatki lub w menu Siatki w pasku narzędzi Standard.

Aby wyświetlić obróconą wersję Siatki Modularnej, kliknij w menu siatki w pasku narzędzi Standard przycisk Siatka Obrócona lub wybierz analogiczną opcję z Palety Współrzędnych. Siatka Modularna może być rozbudowana o Siatkę Dodatkową (która jest również widoczna na ekranie) definiowaną w oknie dialogowym Widok > Opcje Siatki > Siatki i tło. Siatka dodatkowa używana jest często przy określaniu grubości ścian betonowych lub ław fundamentowych a także do definiowania rytmu lub stopni w siatce modularnej.

W zależności od układu projektu, bardziej pomocne może okazać się użycie siatki obróconej niż ortogonalnej. Kąt obrócenia siatki ustawia się w oknie dialogowym Widok > Opcje Siatki > Siatki i tło. Siatkę obróconą można też zdefiniować ręcznie: najpierw wybierz "Zdefiniuj Siatkę Obróconą" w pasku narzędzi Standard, następnie narysuj wektor na ekranie lub kliknij istniejący segment prostego elementu: wektor ten zobrazuje kąt Siatki Obróconej względem osi poziomej.

Siatka przyklejania jest niewidoczną siatką (jej działanie może być przełączane - patrz niżej) powodującą przyklejanie kursora do jej punktów węzłowych. Definiując Siatkę przyklejania w oknie dialogowym Siatki i tło, zazwyczaj określa się minimalną jednostkę pomiaru odpowiednią dla potrzeb Projektu. Istnieje możliwość ustalenia różnych odstępów w pionie i w poziomie pomiędzy węzłami siatki. Zdefiniowane odstępy między węzłami siatki możesz również wykorzystać używając skrótu przesunięcia - aby łatwo przesunąć każdy element w oparciu o niewielki, zdefiniowany współczynnik przy pomocy skrótu klawiszowego. Zobacz Przemieszczanie elementów poprzez popchnięcie na stronie 118.


99


Jeżeli funkcja Przyklejanie do siatki jest włączona, kursor będzie przyklejany zarówno do Siatki Modularnej jak i do Siatki przyklejania, w zależności od ustawionych opcji. Zobacz Funkcja Przyklejanie do siatki na stronie 100.

Funkcja Przyklejanie do siatki Funkcja Przyklejania do siatki pozwala na precyzyjne określenie położenia elementów. Gdy jest aktywna, rysowanie odbywa się w oparciu o węzły siatki. Kursor "porusza się" tylko po zdefiniowanych węzłach siatki. Pozwala to na precyzyjną lokalizację kursora, nawet przy niewielkim stopniu powiększenia obrazu. Gdy aktywne jest przyklejanie do siatki, ruchy kursora ograniczone są zarówno do węzłów Siatki przyklejania jak i Siatki modularnej. Kropka przeskakująca między węzłami wskazuje obecne położenie kursora. Aby wstawić element niezależnie od węzłów siatki (np. meble) można łatwo wyłączyć tę funkcję za pomocą klawisza skrótu S. Możesz uaktywnić funkcję Przyklejania do siatki na jeden z podanych niżej sposobów: •

Użyj klawisza skrótu S

•

Użyj polecenia z menu Widok > Przyklejanie do siatki. Polecenie to wykorzysta ostatnio wybrany typ siatki (zarówno S. przyklejania jak i modularnej).

•

Zaznacz opcję Siatka przyklejania lub Siatka Modularna w menu siatki w pasku narzędzi Standard, albo w Palecie Współrzędnych.

•

•

100

Wybierz Siatkę przyklejania lub Siatkę modularną z menu Widok > Opcje przyklejania Siatki. Wybierz jedną z opcji przyciągania do Siatki w oknie dialogowym Siatki i tło.

Aby wyłączyć funkcję Przyklejania do siatki: •

Użyj klawisza skrótu S

•

Użyj polecenia w menu Widok > Przyklejanie do siatki (wyłącz przełącznik).

Linie Pomocnicze O Liniach Pomocniczych Linie Pomocnicze są pomocą rysunkową wykorzystującą geometrię istniejących elementów. Ułatwiają one użytkownikowi znalezienie podczas rysowania i edycji dodatkowych punktów. Kursor przykleja się do Linii Pomocniczych jak również do specjalnych punktów przyklejania, wyświetlanych na tych liniach. Niektóre z Linii Pomocniczych stanowią przedłużenie krawędzi/łuków istniejących elementów; inne pojawiają się chwilowo podczas ruchów kursorem. Czasami pojawia się wiele Linii Pomocniczych a użytkownik może wybrać te, które pozostaną na ekranie. Linie Pomocnicze są dostępne we wszystkich oknach 2D (Rzut, Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D, Detal/Obszar 2D, Arkusz, Symbol 2D Obiektu GDL). Linie Pomocnicze mogą być używane w połączeniu z każdym narzędziem. Gdy używasz narzędzi selekcji, Linie Pomocnicze pojawiają się gdy rozpoczynasz edycję elementów (Strzałka), lub gdy umieszczasz/przesuwasz elementy (Obszar Zaznaczenia).

Włączanie i Wyłączanie Linii Pomocniczych •

Użyj klawisza skrótu Q by włączyć lub wyłączyć wyświetlanie Linii Pomocniczych

•

Użyj przycisku na pasku narzędzi Standard

•

Użyj polecenia Widok > Linie Pomocnicze

Opcje Linii Pomocniczych są dostępne w menu: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


•

Opcje > Środowisko Pracy > Linie Pomocnicze

•

oraz poprzez rozwijane menu Linie Pomocnicze w pasku narzędzi Standard.

Rodzaje Linii Pomocniczych Tymczasowa Linia Pomocnicza pojawia się w momencie wprowadzania zmian i znika gdy dana operacja zostanie ukończona. Pojawianie się i znikanie Linii Pomocniczych zależy od położenia kursora, a ich geometria uzależniona jest od wyboru ustawień w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Linie Pomocnicze (dotyczących: Głównych Linii Pomocniczych , Dodatkowych Linii Pomocniczych oraz odstępów kątowych pomiędzy nimi). Możliwe jest przyklejanie kursora do tych Linii Pomocniczych, lecz nie pozostają one na ekranie. Aby ograniczyć ruchy kursora do najbliższej Linii Pomocniczej, wciśnij Shift podczas wprowadzania danych (najpierw upewnij się, że w menu Opcje > Środowisko pracy > Ograniczenia ruchów Myszki jest wybrana opcja "Najbliższa Tymczasowa Linia Pomocnicza".) Uwaga: Polecenia menu kontekstowego umożliwiają przekonwertowanie tymczasowych Linii Pomocniczych w stałe segmenty. Zobacz Wstawianie Linii Pomocniczych w trakcie rysowania na stronie 103. Stałe Linie Pomocnicze widoczne są na ekranie aż do momentu ukończenia, anulowania lub przerwania danej operacji innym działaniem (np. uaktywnieniem innego okna) lub, gdy zdecydujesz się po prostu je usunąć. Zobacz Usuwanie Linii Pomocniczych na stronie 103. Aby wyświetlić Stałe linie pomocnicze (tymczasowe, niebieskie linie pomocnicze zmieniają kolor na pomarańczowy), wykonaj jedną z poniższych czynności: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

1) umieścić kursor na Krawędzi lub łuku elementu, przed lub w

trakcie jego edycji. (Kursor przyjmie kształt znaczka Mercedesa .) Pojawi się Linia Pomocnicza przedłużająca krawędź elementu. W przypadku łuku, zostanie on przedłużony do całego okręgu. Jeżeli nie rozpocząłeś jeszcze edycji elementu, musisz umieścić kursor na Linii Pomocniczej aby uczynić ją Stałą.

Aby ograniczyć ruchy kursora do najbliższej Stałej Linii Pomocniczej, upewnij się, że w oknie Opcje > Środowisko pracy > Ograniczenia ruchów Myszki wybrana jest opcja "Najbliższa Stała Linia Pomocnicza".

Aby uczynić Linię Pomocniczą aktywną, umieść na niej kursor i poczekaj aż zostanie pogrubiona. W danym momencie tylko jedna Linia Pomocnicza może być aktywna (pogrubiona). Dodatkowe Linie Pomocnicze zostaną dostosowane do Aktywnej.

2) umieścić kursor na

dowolnym wierzchołku (przed lub w trakcie edycji). Linie Pomocnicze dla wielu elementów pojawiają się gdy w danej sytuacji możliwych jest kilka wyborów (np. linie poziome i pionowe, jak na poniższej ilustracji). Możesz wówczas wybrać, która z tych linii pozostanie, najeżdżając na nią kursorem.

101


Na wierzchołku elementu pojawiają się również Dodatkowe Linie Pomocnicze ułożone zgodnie z ustawieniami dokonanymi w panelu okna dialogowego Środowiska pracy. Dodatkowe Linie Pomocnicze mogą być zorientowane równolegle, prostopadle lub stycznie do aktywnej Linii Pomocniczej. Dodatkowe Linie Pomocnicze zawsze odnoszą się do aktywnej Linii Pomocniczej.

Poniższa ilustracja przedstawia Linie Pomocnicze dla wielu elementów ułożone równolegle i prostopadle do aktywnej Linii Pomocniczej (pogrubionej). Zwróć uwagę na znaczki równoległości i prostopadłości obok Linii Pomocniczych. Aby zamienić jedną z tych linii na Stałą, przemieść wskaźnik myszy nad tę linię.

•

Główne Linie Pomocnicze: Ich kierunek/kąt jest uzależniony od ustawień środowiska roboczego (np. siatka obrócona). Jeśli zaznaczona jest opcja Długość i kierunek wprowadzonego wektora, kierunek i promień ostatniego narysowanego wektora zostanie zaproponowany w ustawieniu Linii Pomocniczej.

•

Dodatkowe Linie Pomocnicze: Są one tworzone względem Głównych Linii Pomocniczych.

•

Linie Pomocnicze w odstępach kątowych: Wyświetlane są tylko w czasie tworzenia geometrii elementów, skokowo co pewien określony kąt ( ustalony względem ortogonalnego układu współrzędnych z punktem 0,0 w Początku układu użytkownika.) Włączenie opcji Względem aktywnej Linii Pomocniczej spowoduje, że również te linie będą wyświetlane względem bieżącej, aktywnej Linii Pomocniczej. Linie Pomocnicze w odstępach kątowych działają tylko jak Linie tymczasowe

Każda z tych grup Linii Pomocniczych może być uaktywniona/wyłączona za pomocą poleceń znajdujących się w pasku narzędzi Standard lub w menu Widok > Ustawienia Linii Pomocniczej. Można także korzystać z funkcji Blokowania Współrzędnych, aby wyświetlić Linie Pomocnicze, które ograniczają poruszanie się wskaźnika zgodnie z danym kierunkiem. Zobacz Blokowanie współrzędnych na stronie 106. Możesz zdefiniować różne kolory dla Linii Pomocniczych oraz dla Linii Pomocniczych dla wielu elementów (Opcje > Środowisko pracy > Linie Pomocnicze).

Wybór preferowanych Linii Pomocniczych W zakładce Linie Pomocnicze (Opcje > Środowisko pracy > Linie Pomocnicze) możesz zdefiniować i włączyć/wyłączyć trzy kategorie Linii Pomocniczych:

102

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Linii Pomocniczych w Pomocy ArchiCADa.

Czas pojawiania się Linii Pomocniczych Dla każdej kategorii Linii Pomocniczych (Główne, Dodatkowe), można ustawić upływ czasu po jakim dana kategoria zostanie Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


•

Określ preferowane wartości w sekundach w oknie Opcje > Środowisko pracy > Linie Pomocnicze.

Aby ręcznie usunąć Linię Pomocniczą, nakieruj na nią kursor i wybierz polecenie Usuń Linię Pomocniczą z menu kontekstowego.

•

Jednakże możesz w każdej chwili przyspieszyć ten proces korzystając z polecenia Wymuszaj wyświetlanie Linii Pomocniczych (skrót: ‘). Polecenie to jest przydatne gdy kursor znajduje się nad wierzchołkiem i dostępnych jest kilka kategorii Linii Pomocniczych.

Aby ręcznie usunąć wszystkie Linie Pomocnicze, kliknij gdziekolwiek w oknie prawym przyciskiem myszy w celu otwarcia menu kontekstowego i wybierz polecenie Usuń wszystkie Linie Pomocnicze.

Przykłady zastosowania Linii Pomocniczych

wyświetlona, przy kursorze znajdującym się nad krawędzią lub wierzchołkiem.

Wstawianie Linii Pomocniczych w trakcie rysowania Niezależnie od domyślnych ustawień Linii Pomocniczych, możesz wstawić Linię Pomocniczą (lub Okrąg Pomocniczy) w każdym momencie przed lub w czasie rysowania elementu korzystając z poleceń Wstaw Linię/Okrąg Pomocniczy z menu kontekstowego. Po rozpoczęci rysowania wybierz polecenie Wstaw Linię Pomocniczą (Okrąg Pomocniczy) z menu podręcznego. Zostanie wyświetlona Stała Linia Pomocnicza. Podobnie działanie ma polecenie Zamień na segment Linii Pomocniczej. Bieżący wektor zostanie zamieniony na Linię Pomocniczą. W tym przypadku, długość Linii Pomocniczej będzie uzależniona od długości rysowanego wektora.

Usuwanie Linii Pomocniczych Linie Pomocnicze są usuwane gdy kończysz daną operację edycji lub, gdy wciśniesz dwukrotnie klawisz Esc (pierwsze wciśnięcie klawisza “Esc” anuluje aktualną operację; następne usunie wszystkie Linie Pomocnicze).


Linie Pomocnicze ułatwiają rysowanie równoległych ścian. Przed rozpoczęciem rysowania upewnij się, że Przyklejanie do siatki jest wyłączone. Sprawdź również czy zaznaczona jest opcja “Równolegle do aktywnej Linii Pomocniczej” w sekcji “Dodatkowe Linie Pomocnicze” okna dialogowego Opcje > Środowisko pracy > Linie Pomocnicze. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Linii Pomocniczych w Pomocy ArchiCADa.

Narysuj na Rzucie pojedynczy element prostej ściany, a następnie umieść kursor na jej krawędzi (kursor przyjmie kształt Mercedesa). Pojawi się Linia Pomocnicza będąca przedłużeniem krawędzi ściany. Przemieść kursor na Linię Pomocniczą aby uczynić ją Stałą.

103


Kliknij w miejscu, gdzie chcesz rozpocząć rysowanie równoległej ściany. Rozpocznij rysowanie ściany mniej więcej równoległej do poprzedniej. Zauważysz pojawienie się drugiej Linii Pomocniczej równoległej do aktywnej Linii Pomocniczej. Teraz możesz dokończyć rysowanie ściany wzdłuż tej linii Pomocniczej. Uwaga: Ten sam efekt można osiągnąć korzystając z poleceń Metody Konstrukcyjne Względne, znajdujących się w palecie Kontrolnej. Szczegóły, patrz Metody konstrukcyjne względne na stronie 106. Następny przykład jest trochę bardziej skomplikowany. Przyklejanie do siatki nadal powinno być wyłączone, a w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Linie Pomocnicze aktywne powinny być następujące opcje:

Najpierw, narysuj pojedynczy segment prostej ściany i najedź na niego kursorem, aż pojawi się linia Pomocnicza na przedłużeniu krawędzi ściany. Przesuń kursor na tę Linię aby uczynić ją aktywną. Następnie umieść kursor na końcu ściany, aż pojawi się nowa Linia Pomocnicza - prostopadła do poprzedniej (aktywnej). Przesuń kursor wzdłuż tej Linii Pomocniczej i kliknij w miejscu gdzie chcesz rozpocząć rysowanie nowej ściany. Teraz, przesuń kursor mniej więcej 30 stopni od Stałej Linii Pomocniczej. Zauważysz pojawienie się nowej Linii Pomocniczej obróconej dokładnie o 30 stopni. Kliknij wzdłuż tej linii aby dokończyć rysowanie nowej ściany.

Ograniczenia ruchu kursora Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Linii Pomocniczych w Pomocy ArchiCADa. Ustawienia te pozwolą wykorzystać Linie Pomocnicze do narysowania drugiej ściany obróconej o 30 stopni od kierunku prostopadłego do pierwszej ściany.

104

Ograniczenia ruchu kursora mają podobne zastosowanie, jak przykładnica i ekierka na tradycyjnej desce kreślarskiej. Mogą być używane jako alternatywa dla Linii Pomocniczych, jednakże większość użytkowników będzie wolała korzystać z Linii Pomocniczych w oknach 2D. Szczegóły, patrz Linie Pomocnicze na stronie 100. Pary kątów zdefiniowane tą metodą mogą być wykorzystane do zablokowania kursora na odpowiednim kącie poprzez przytrzymanie klawisza Shift. Mechanizm ten można wykorzystywać przy tworzeniu i edycji elementów, których położenie podczas wykonywania tych operacji oznaczone jest: na rzucie - w postaci konturów z grubą czarną linią; w Oknie 3D - w Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


postaci przezroczystych konturów. Metoda ta czasowo blokuje wartość kąta według jednej z par kątów określonych w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Ograniczenia ruchów Myszki. Szczegóły, patrz Ograniczenia ruchów Myszki w Pomocy ArchiCADa. Można tam określić trzy rodzaje kątów: •

Poziomo - Pionowo;

•

Poziomo - Pionowo względem siatki obróconej;

•

Kąt stały;

4) Jeżeli kursor nie został zablokowany w pozycji, o którą Ci

chodziło zwolnij klawisz Shift i przesuń kursor bliżej żądanej pozycji. Kliknij klawisz Shift ponownie.

Kąt stały może być ustalony względem siatki głównej lub obróconej. Opcja Kąt stały może mieć wiele praktycznych zastosowań. Dodatkowo, możesz sprawdzić działanie opcji związanych z Liniami Pomocniczymi: •

Najbliższa tymczasowa Linia Pomocnicza

•

Stałe Linie Pomocnicze

Stosowanie ograniczeń ruchu kursora Blokowanie kąta przy rysowaniu pozwala na precyzyjne ustawianie lub łączenie elementów. Poniżej opisano sposób postępowania przy korzystaniu z tej metody:

1) Upewnij się, że przyklejanie do siatki jest wyłączone. Szczegóły, patrz Funkcja Przyklejanie do siatki na stronie 100.

2) Kliknij, by rozpocząć rysowanie. 3) Przesuń kursor i wciśnij klawisz Shift. ArchiCAD znajdzie najbliższy zdefiniowany kąt blokowania kursora.


5) Gdy wybierzesz już odpowiadającą Ci pozycję blokowania kursora, kliknij znowu aby wstawić punkt końcowy elementu. Ponieważ tak długo, jak będziesz przytrzymywał klawisz Shift kierunek poruszania kursora nie zmieni się, możesz, wykorzystując metodę rzutowania kursora, określić pozycję punktu końcowego w oparciu o dowolne istniejące elementy.

105


Metoda rzutowania kursora przy zablokowanych współrzędnych Jeżeli podczas rysowania zablokowany jest kierunek poruszania się kursora, koniec konstruowanego elementu będzie połączony ze wskaźnikiem myszy przy pomocy kropkowanej linii. W Palecie Kontrolnej można wybrać jeden z trzech sposobów rzutowania kursora (Rzutowanie kursora): •

Prostopadle do kierunku zablokowania kursora.

•

Poziomo.

•

Pionowo.

Opcje te pozwalają na ustawienie konstruowanego elementu względem istniejących elementów. W celu przełączania tych opcji:

1) Włącz Paletę Kontrolną. (Okna > Palety > Paleta Kontrolna) 2) Rozpocznij rysowanie elementu. 3) Wciśnij klawisz Shift aby zablokować kąt poruszania się kursora.

Przycisk Sposoby Rzutowania Kursora w Palecie Kontrolnej stanie się teraz aktywny. Kliknij ten przycisk i wybierz odpowiednią metodę. Więcej szczegółów dotyczących ustawiania opcji palety Kontrolnej, patrz Paleta kontrolna w Pomocy ArchiCADa.

Blokowanie współrzędnych

•

Alt/Opt + Y wyświetli poziomą Linię Pomocniczą.

•

Alt/Opt + A (po określeniu kąta poprzez wprowadzenie jego wartości lub rozpoczęcie rysowania w dowolnym kierunku) wyświetli Linię Pomocniczą w zadanym kierunku.

•

Alt/Opt R wyświetli Okrąg Pomocniczy o promieniu określonym numerycznie lub graficznie.

Aby odblokować ruch kursora wystarczy wcisnąć ponownie tę samą kombinację klawiszy (np. Alt/Opt + X). Funkcje blokowania działają, nawet przy wyłączonych Liniach Pomocniczych. Innym sposobem zablokowania współrzędnej w trakcie rysowania, jest użycie polecenia Przyklej do Linii Pomocniczej z menu kontekstowego po najechaniu kursorem nad Stałą Linię Pomocniczą.

Metody konstrukcyjne względne Dodatkowym obok funkcji Linii Pomocniczych narzędziem ograniczającym konstruowanie elementów do stałych kątów, są metody konstrukcyjne względne. Dostęp do nich zapewnia trzeci przycisk w Palecie Kontrolnej.

Możesz zablokować jedną ze współrzędnych kursora ograniczając tym samym jego ruch, przytrzymując klawisz Alt (Windows) lub Opt (MacOS) i wciskając jeden z klawiszy: X, Y, A, lub R/D. Przy aktywnych Liniach Pomocniczych: •

Alt/Opt + X wyświetli pionową Linię Pomocniczą.

Uwaga: Domyślnie Paleta kontrolna jest ukryta. Aby ją pokazać, wybierz jej nazwę z menu Okna > Palety. Więcej szczegółów dotyczących ustawiania opcji Palety Kontrolnej, patrz Paleta kontrolna w Pomocy ArchiCADa.

106



2) Kliknij ikonę Prostopadłości lub Równoległości tak aby

Łącząc Metody konstrukcyjne względne z mechanizmem Ograniczania ruchów Myszki, możesz tworzyć wiele prostopadłości i równoległości. Gdy definiujesz linię odniesienia aby narysować pojedynczy, prostopadły lub równoległy element, jej kąt jest automatycznie zapisany w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Ograniczenia ruchów Myszki, jako kąt Własny. Możesz następnie konstruować dowolną liczbę elementów prostopadle, lub równolegle, aż do momentu ponownego numerycznego lub graficznego zdefiniowania kąta Użytkownika.

3) Wybierz linię lub krawędź elementu, która będzie kierunkiem

Szczegóły, patrz Ograniczenia ruchów Myszki w Pomocy ArchiCADa.

Metody konstrukcyjne względne są opisane poniżej. Wyjątek: Metoda specjalnych punktów przyklejania na wektorze jest opisana poniżej: Specjalne punkty przyklejania na wektorze tymczasowym na stronie 111.

Blokowanie Prostopadłe i Równoległe Pierwsze dwie metody to blokowanie Prostopadłe i Równoległe .

1) Upewnij się, że przyklejanie do siatki jest wyłączone. Szczegóły, patrz Funkcja Przyklejanie do siatki na stronie 100. uaktywnić metodę (przycisk wciśnięty).

odniesienia, klikając ją, albo narysuj tymczasową linię odniesienia, używając kursora. (krawędź/linia odniesienia nie zostanie wyświetlona jako zaznaczona; nowonarysowana linia odniesienia nie pozostanie widoczna na ekranie.)

4) Narysuj nowy element. Nowy element będzie zorientowany prostopadle lub równolegle do kierunku odniesienia (w zależności od wybranej metody). Uwaga: Możesz również zaznaczyć metodę Prostopadłości lub Równoległości po rozpoczęciu rysowania elementu. W tym wypadku operacja rysowania jest zawieszana do momentu wybrania, lub narysowania linii odniesienia.


Dwusieczna kąta Używanie Dwusiecznej kąta pozwala na konstruowanie elementów zorientowanych wzdłuż dwusiecznej kąta zawartego pomiędzy istniejącymi elementami lub pomiędzy tymczasowymi liniami odniesienia. Możesz rozpocząć konstruowanie elementu przed aktywacją tej metody lub aktywować ją najpierw. Przed użyciem metody Dwusiecznej kąta musisz się upewnić, że wyłączona jest funkcja przyklejania do siatki. Kliknij ikonę Dwusiecznej kąta, a następnie zdefiniuj wektory odniesienia klikając krawędzie istniejących elementów lub rysując tymczasowe linie odniesienia. (krawędź/linia odniesienia nie zostanie wyświetlona jako zaznaczona; tymczasowe linie nie pozostaną widoczne na ekranie.) Kursor zostanie zablokowany i będzie poruszał się tylko po dwusiecznej kąta pomiędzy liniami odniesienia. Jeżeli zablokujesz kursor przed narysowaniem elementu, będzie on wyświetlany w postaci punktu poruszającego się wzdłuż jednego kierunku.

107


3) Zakończenie rysowania

Tak jak w przypadku wszystkich metod blokowania i przy tej możesz używać funkcji rzutowania kursora.

otwartego elementu odbywa się poprzez dwukrotne kliknięcie w ostatnim jego punkcie. Po narysowaniu wieloboku pojawi się czarna linia wskazująca odsunięcie, którego kierunek będzie prostopadły do ostatniego segmentu wieloboku.

4) Pojedyncze kliknięcie spowoduje wstawienie elementu. Przy korzystaniu z metody Wielokrotnego przesunięcia schemat postępowania jest identyczny oprócz tego, że pojedyncze kliknięcie nie kończy procesu wstawiania. Możesz go kontynuować, wstawiając dowolną liczbę odsuniętych kopii.

Przesunięcie i Wielokrotne Przesunięcie (Metody konstrukcyjne względne) Metody Przesunięcia oraz Wielokrotnego przesunięcia pozwalają na wstawienie elementu wielobocznego w zadanym odsunięciu od faktycznego miejsca określenia jego kształtu. Ta metoda nie ma zastosowania do elementów wstawianych przy pomocy pojedynczego kliknięcia. Obie metody można aktywować za pomocą odpowiedniego przycisku w Palecie kontrolnej. Aby narysować przesunięty segment lub element wieloboczny:

1) Wybrać lub uaktywnić metodę Przesunięcie

. (metoda geometrii aktywnego narzędzia musi opierać się na wieloboku).

2) Narysuj linię lub otwartą albo zamkniętą polilinię. (Jeśli

chcesz, możesz utworzyć tę polilinię przy pomocy Magicznej różdżki.)

Zobacz Magiczna Różdżka na stronie 150.

108

•

dwukrotne kliknięcie powoduje wstawienie ostatniej kopii elementu.

•

kliknięcie przycisku Anuluj w Palecie kontrolnej powoduje zakończenie procesu przy pominięciu aktualnie rysowanego elementu.

Ustawienie powierzchni w 3D Metoda Ustawienie powierzchni jest aktywna tylko podczas pracy w Oknie 3D. Pozwala ona na wyrównanie elementów do niepoziomych powierzchni w czasie ich konstruowania w widokach 3D. Funkcja automatycznie znajduje przecięcie wybranej powierzchni z powierzchnią roboczą kursora. Powierzchnia robocza jest często pozioma. W specjalnych okolicznościach, np. przy przesuwaniu otworu w połaci dachu, może ona jednak być nachylona. Istnieje także możliwość wyrównania do powierzchni zakrzywionych, np. przy ustawianiu elementu na ścianie biegnącej po łuku. Istnieje jednak ograniczenie polegające na tym, że przy nachylonej Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


powierzchni roboczej kursora nie można Wyrównać elementu do powierzchni zakrzywionej, lecz tylko do powierzchni do niej stycznej.

Użycie metody ograniczenia ruchu kursora przy wstawianiu nowych elementów 1) Przejdź do Okna 3D. 2) Wybierz narzędzie za pomocą którego chcesz utworzyć nowy element.

3) W razie potrzeby ustaw Początek układu Użytkownika. 4) Wybierz i aktywuj metodę Ustawienie powierzchni w Palecie kontrolnej.

5) Kliknij w dowolną powierzchnię w Oknie 3D, do której chcesz wyrównać nowy element.

6) Na wybranej powierzchni pojawi się czarny punkt na

wysokości zdefiniowanej przez układ współrzędnych Użytkownika. Punkt będzie poruszał się po linii określonej przez przecięcie zaznaczonej powierzchni z powierzchnią początku układu Użytkownika.

Używanie metody Ustawienie powierzchni z istniejącymi elementami 1) Przejdź do Okna 3D 2) W razie potrzeby ustaw Początek układu Użytkownika. Szczegóły, patrz Początki Układu Współrzędnych na stronie 92.

3) Wybierz element, który chcesz zmodyfikować. 4) Wybierz polecenie Edycji, które chcesz wykonać np. rozciągnięcie krawędzi stropu do przecięcia dachu z początkiem układu Użytkownika.

5) Kliknij punkt odniesienia, lub krawędź aby rozpocząć operację.

7) Kliknij w miejscu, w którym chcesz rozpocząć wstawianie

nowego elementu. Element zostanie ustawiony wzdłuż linii przecięcia. Zakończ rysowanie elementu tak jak zazwyczaj.


6) Wybierz i aktywuj metodę Ustawienie powierzchni klikając odpowiednią ikonę w Palecie kontrolnej.

7) Wybierz powierzchnię odniesienia. 8) Zakończ edycję elementu.

109


Przyklejanie do istniejących elementów Oprócz metod umożliwiających tworzenie elementów w określonym położeniu względem innych, już istniejących elementów, ArchiCAD posiada również funkcje pomocne podczas przekształcania elementów poprzez przyklejanie ich do już istniejących z wykorzystaniem poleceń zmiany położenia. Funkcja Przyklejanie Elementów może być włączana/wyłączana za pomocą polecenia w menu Opcje > Przyklejanie Elementów. (Polecenie to jest również dostępne w pasku narzędziowym Standard.) Przyklejanie Elementów działa tylko na zaznaczonych elementach i może być włączane/wyłączane w trakcie pracy za pomocą klawisza E. Uwaga: Przyklejanie Elementów może być używane tylko przy wyłączonym Przyklejaniu do siatki. Gdy zaznaczysz element i zaczniesz nim poruszać (przy aktywnej funkcji Przyklejanie Elementów) zauważysz, że specjalne punkty elementu zamieniają się w małe kwadraty. Do tych specjalnych punktów należą: • Punkty zaznaczania elementu • Punkty dzielące element (gdy włączone są Specjalne punkty przyklejania; zobacz Specjalne punkty przyklejania na stronie 110.) • Końcówka kursora Gdy jeden z tych punktów napotka wierzchołek, punkt przyklejania lub krawędź innego elementu, na której kursor zmieni kształt wskazując specjalne położenie, wtedy taki punkt staje się większy informując, że

110

element zostanie przyklejony. Możesz wtedy kliknąć aby połączyć dwa elementy bez potrzeby umieszczania kursora w punkcie łączenia. Jeżeli więcej niż jeden punkt może zostać przyklejony do innego elementu, wszystkie te punkty staną się czarne. Teraz możesz zdecydować (wciskając cyklicznie klawisz Spacji), którym punktem przykleisz jeden element do drugiego. Kliknij gdy wybrany przez Ciebie punkt zamieni się w większy, pusty kwadrat.

Specjalne punkty przyklejania Specjalne punkty przyklejania umożliwiają rozpoczęcie rysowania nowego elementu z określonego punktu, znajdującego się na krawędzi innego elementu a także edycję elementów w odniesieniu do tych specjalnych punktów. Uaktywnienie specjalnych punktów przyklejania powoduje pojawienie się wierzchołków w miejscach podziału, zgodnych z bieżącymi ustawieniami w palecie narzędziowej Standard. Polecenia te dostępne są również w palecie Kontrolnej. Uwaga: Domyślnie Paleta kontrolna jest ukryta. Aby ją pokazać, wybierz jej nazwę z menu Okna > Palety. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Specjalne punkty przyklejania mogą być definiowane zarówno na całej długości elementu linearnego lub okrągłego, na krawędzi elementu, jak i na segmentach pomiędzy punktami przecięcia.

Tymczasowe wierzchołki zachowują się identycznie jak punkty aktywne. Umieszczony nad nimi kursor przyjmie kształt Znaczka. Punkty specjalne pojawiają się tylko na pewien okres czasu i znikają samoczynnie po około 5 sekundach. Można rozpocząć konstruowanie elementów w tych punktach lub użyć ich do modyfikacji elementów w oparciu o ich położenie. Uwaga: Możesz ustawić aby Specjalne punkty przyklejania pozostawały widoczne dopóki wstawisz nowy element lub zmieniony zostanie widok lub kondygnacja: wyłącz opcję “Automatyczne chowanie Specjalnych punktów przyklejania” w menu Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji. Specjalne punkty przyklejania mogą dzielić krawędzie elementów na: •

Połowę

•

Odcinki równej długości (do 20, ustawiane ręcznie)

•

Odcinki o zadanej długości mierzonej od punktu końcowego, definiowane liczbowo lub procentowo (wpisywane ręcznie)

Aby zdefiniować długości odcinków dzielących dany element, wybierz polecenie Określ wartości dla Specjalnych punktów przyklejania w menu paska narzędzi Standard.


Odległość i procent są zawsze mierzone od wierzchołka, który jest bliżej kursora. Polecenia w menu Specjalne punkty przyklejania paska narzędzi Standard umożliwiają wyłączenie tej funkcji lub jej włączenie w obrębie całego elementu, albo pomiędzy punktami przecięcia. (Identyczną rolę pełnią ikony w palecie Kontrolnej

.)

Uwaga: Domyślnie Paleta kontrolna jest ukryta. Aby ją pokazać, wybierz jej nazwę z menu Okna > Palety.

Specjalne punkty przyklejania na wektorze tymczasowym Dodatkowo można wyświetlać Specjalne punkty przyklejania na wektorze tymczasowym wyświetlanym podczas konstruowania elementów. Metodę można aktywować za pośrednictwem przycisku "Wiązanie do specjalnych punktów" będącego jednym z przycisków metod konstrukcyjnych względnych w Palecie kontrolnej.

111


W przykładzie pokazano sposób na skonstruowanie ściany, której punkt początkowy znajduje się w 1/4 odległości pomiędzy dwoma punktami końcowymi dwóch innych ścian. 1) Rozpocznij wybierając opcję Podziały w Ustawieniach Specjalnych punktów przyklejania, następnie wpisz 4 jako liczbę podziałów.

Początek wstawiania zostanie ulokowany w miejscu, gdzie został wygenerowany specjalny punkt przyklejania.

2) Upewnij się, że przyklejanie do

siatki jest wyłączone. Wybierz narzędzie Ściana a następnie uaktywnij Specjalne punkty przyklejania w palecie Kontrolnej. 3) Rozpocznij rysowanie wektora odniesienia od wierzchołka jednej ze ścian.

Teraz możesz rozpocząć rysowanie ściany.

Zasięg przyciągania kursora Aby łatwiej było zlokalizować punkty aktywne na ekranie, kursor jest przyciągany do krawędzi i wierzchołków elementów. Zasięg przyciągania kursora do elementów określany jest w pikselach w dolnej sekcji okna dialogowego Opcje > Środowisko pracy > Ograniczenia ruchów Myszki.

4) Zostanie wyświetlona kropkowana, tymczasowa linia

odniesienia z czarnym punktem wskazującym położenie specjalnego punktu przyklejania. Kliknij wierzchołek drugiej ściany, by ostatecznie zdefiniować wektor odniesienia.

112



Zasięg może wynosić od 1 do 9 pikseli. Ustawienie 3-4 pikseli zapewnia komfortową pracę, jednak przy małym stopniu powiększenia może się zdarzyć, że kursor zostanie przyciągnięty do niewłaściwego punktu. Jeżeli masz wprawę w operowaniu myszą, wpisz w tym polu wartość 1. Nie będziesz musiał wówczas powiększać widoku, aby zaznaczyć odpowiedni element. Zasięg przyciągania kursora pomaga także znaleźć specjalne punkty przyklejania. Mogą to być punkty przecięcia krawędzi elementów, punkty prostopadłego rzutowania Początku układu dla edycji na istniejące linie i krawędzie, punkty styczności do okręgów łuków i krzywych itd. Kształt kursora informuje na bieżąco, jaki rodzaj specjalnego punktu przyklejania został wykryty.

Zobacz Określ Kondygnację Macierzystą na stronie 170. Przy wstawianiu elementu w Oknie 3D, jego wzniesienie będzie mierzone względem Początku Układu Współrzędnych Użytkownika. Początek Układu Współrzędnych Użytkownika można ustawić na dowolnej wysokości, a następnie wstawić element, którego wzniesienie będzie mierzone względem tego punktu.

Wzniesienie i Grawitacja

Szczegóły, patrz Początek Układu Współrzędnych Użytkownika w Oknie 3D na stronie 93.

O Wzniesieniu Elementów

W trakcie wstawiania Ścian, Słupów, Belek i Obiektów można skorzystać z funkcji Grawitacji, która pozwala na wstawianie tych elementów bezpośrednio na powierzchni Stropów, Dachów lub Siatek, automatycznie określając na tej podstawie wartość wzniesienia.

ArchiCAD oferuje kilka sposobów na określenie wzniesienia elementów oraz umieszczanie elementów na żądanych wysokościach: Przy wstawianiu elementu w oknie 2D, wzniesienie można określić w odpowiednim Oknie Ustawień Narzędzia. Wzniesienie może być mierzone na kilka sposobów: •

do Bieżącej Kondygnacji (Kondygnacji 0, na ilustracji poniżej):

Szczegóły, patrz Grawitacja na stronie 114. Uwaga: Wzniesienie otworów w ścianie jest uzależnione od bieżących wartości w oknach dialogowych Ustawień Drzwi i Okna. Szczegóły, patrz Ustawienia Narzędzia Drzwi/Okno w Pomocy ArchiCADa.

Wartości Wzniesienia w Podręcznych Współrzędnych Wstawiając elementy możesz w palecie Podręcznych Współrzędnych sprawdzić wartość ich wzniesienia Z.

•

do Kondygnacji Macierzystej.


Należy uaktywnić opcję Pokaż Z w Podręcznych Współrzędnych, korzystając z

113


rozwijanego menu w pasku narzędzi Standard. (Polecenie to jest dostępne w czasie edycji/wprowadzania.). Przy wstawianiu Ścian, Słupów, Belek i Obiektów z zastosowaniem funkcji Grawitacji współrzędna Z będzie odpowiadała wzniesieniu leżącego poniżej Stropu, Dachu lub Siatki.

Grawitacja

Szczegóły, patrz Grawitacja na stronie 114.

Przy włączonej funkcji Grawitacji, elementy są wstawiane, w zależności od wybranej opcji Grawitacji, na powierzchni Dachów, Stropów lub Siatek znajdujących się poniżej.

Jeżeli w oknie Opcje > Środowisko pracy > Podręczne współrzędne, opcja Pokaż Podręczne współrzędne jest ustawiona na Zawsze, wówczas pole Z palety Podręczne współrzędne będzie wyświetlała wartość tej współrzędnej nawet przed rozpoczęciem rysowania; . Paleta Podręczne współrzędne może wyświetlać wartość wzniesienia na trzy sposoby: •

do Zera Projektu

•

do Bieżącej Kondygnacji (lub, w Oknie 3D, do Początku Układu Współrzędnych Użytkownika)

•

lub do jednego z dwóch Poziomów Odniesienia definiowanych w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Jednostki i poziomy.

Szczegóły, patrz Poziomy Odniesienia na stronie 115. Aby określić, względem którego z tych poziomów będzie mierzone wzniesienie:

1) Otwórz rozwijane menu Podręczne Współrzędne w pasku narzędzi Standard.

2) Przejdź do podmenu Punkt Odniesienia dla Wartości Wzniesienia.

3) Wybierz odpowiedni punkt odniesienia. 114

Funkcja Grawitacji pomaga wstawiać Ściany, Słupy, Belki i Obiekty na wysokości określonej w stosunku do wzniesienia istniejących Stropów, Dachów lub Siatek.

Kota wysokościowa umieszczona na Stropie, Dachu lub Siatce przy włączonej funkcji Grawitacja, zostanie skojarzona z tymi elementami. Aby uaktywnić tę funkcję wybierz jedną z opcji z grupy Grawitacja znajdującej się w pasku narzędzi Standard lub w palecie Współrzędnych.

Uwaga: Grawitacja wpływa na wartość wzniesienia elementów podczas ich tworzenia i nie może być używana do modyfikacji już istniejących elementów. Jeżeli używasz Grawitacji do wstawiania Ścian, Słupów, Belek lub Obiektów na powierzchni stropów, siatek lub dachów, możesz obserwować zmiany współrzędnej Z w palecie Podręczne Współrzędne (lub w Palecie Współrzędnych). W przypadku nakładania się kilku obiektów wymienionych rodzajów, wyświetlana wartość wzniesienia odpowiadać będzie wzniesieniu elementu położonego najwyżej. Na ilustracji Ściana jest wstawiana (przy włączonej funkcji Grawitacji) na Stropie, którego wzniesienie wynosi 400; wartość wzniesienia dla Ściany w palecie Podręcznych Współrzędnych wynosi w związku z tym 400. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Poziomy Odniesienia Można zdefiniować dwa opcjonalne Poziomy Odniesienia, pomocne przy wstawianiu elementów. Można tego dokonać w dolnej sekcji okna dialogowego Opcje > Preferencje Projektu > Jednostki i poziomy. Wybierz Poziom Odniesienia i w razie potrzeby zmień jego nazwę. Następnie wpisz wzniesienie tego Poziomu w odpowiedniej kolumnie. Na przykład, definiujemy dodatkowo dwa poziomy odniesienia oprócz Zera Projektu: wzniesienie działki o wartości 400 oraz poziom morza, 200m poniżej Zera Projektu. Ułatwieniem przy obliczaniu wzniesień może okazać się przypisanie wartości 0 innemu Poziomowi Odniesienia niż Zero Projektu. Możesz więc, poprzez kliknięcie kolumny Względem przy nazwie Poziomu, określić który z Poziomów Odniesienia będzie poziomem 0. Uwaga: Poziomy Odniesienia są pomocami związanymi jedynie z wyświetlaniem i wprowadzaniem wartości. Zmiana ich wartości nie ma wpływu na istniejące elementy, których aktualne wzniesienie jest zawsze mierzone od Zera projektu. Zdefiniowane Poziomy Odniesienia będą teraz dostępne w polach Wzniesienia Podstawy, w panelach Geometria i Położenie okien ustawień elementów konstrukcyjnych i obiektów. Zobacz także Jak wstawić element konstrukcyjny w ArchiCADzie na stronie 233.


Poziomy Odniesienia mogą być także wykorzystywane przy określaniu wartości wzniesienia wyświetlanej w palecie Podręczne współrzędne.

Wzniesienie i Kondygnacje w Oknie 3D Okno 3D zawsze wyświetla zakres kondygnacji zdefiniowany w Widok > Elementy w Widoku 3D > Filtruj Elementy widoczne w 3D i nie jest w żaden sposób oznaczone, na których kondygnacjach leżą dane elementy. Szczegóły, patrz Określanie wyświetlania Kondygnacji w 3D na stronie 166. Nowe elementy są zawsze dodawane do kondygnacji, w której zakresie najlepiej się mieści ich wysokości oraz wzniesienie. Oznacza to, że nowy element zostanie dodany do tej kondygnacji, na którą "upadnie" biorąc pod uwagę jego wartość wzniesienia.

Anulowanie operacji za pomocą klawiszy Esc oraz Backspace Wciskając odpowiednią ilość razy klawisz Esc, możesz: 1) Całkowicie anulować bieżącą operację (w trakcie wprowadzania wartości) 2) Jeżeli nic nie jest zaznaczone: usunąć Linie Pomocnicze (jeśli istnieją) 3) Anulować zaznaczenie elementów (jeżeli ma ono miejsce); 4) Usunąć Obszar Zaznaczenia 5) Jeżeli nic nie jest zaznaczone: Przełączyć do Narzędzia strzałka. Podczas wprowadzania wartości, wciśnięcie klawisza Backspace anuluje operację. Ostrzeżenie: Wciśnięcie klawisza Backspace, gdy zaznaczony jest jakiś element, spowoduje jego usunięcie!

115


Palety Pomocnicze

Podstawowe Techniki Edycji

Paleta Pomocnicza zawierająca istotne narzędzia, pojawia się podczas większości operacji edycyjnych. Zawartość palety zależy od następujących czynników:

Wszystkie poniższe polecenia dostępne są w menu Edycja.

•

Od rodzaju zaznaczonego elementu

•

Od wybranego fragmentu elementu (krawędź lub wierzchołek)

•

Od aktywnego okna

Przemieszczanie wskaźnika myszy ponad ikonami wyświetli opis poszczególnych poleceń; Kliknięcie jednej z nich uaktywni wybraną funkcję. Zatwierdzenie wykonania operacji odbywa się poprzez drugie kliknięcie. Do tego momentu można zmienić wybraną funkcje klikając inną ikonę w palecie Pomocniczej. Paleta Pomocnicza automatycznie znika po wykonaniu operacji. Więcej szczegółów dotyczących konfigurowania zawartości palet Pomocniczych, zobacz Okna dialogowe i palety w Pomocy ArchiCADa.

Techniki W tym rozdziale opisano: •

podstawowe techniki edycji

•

sposoby przesuwania i modyfikowania wstawionych elementów

•

funkcję “Magicznej Różdżki” tworzącą nowe elementy na podstawie istniejących

•

funkcję Wirtualnego Podrysu pozwalającą na łatwe porównywanie dowolnych dwóch widoków projektu

•

funkcje Optymalizacji Linii i Wypełnień pozwalającą na "oczyszczanie" rysunków ze zbędnych elementów.

Wytnij Polecenie Edycja > Wytnij usuwa zaznaczone elementy z projektu i umieszcza je w Schowku do późniejszego wykorzystania za pomocą polecenia Wklej. Może ono być także używane w polach Palety Współrzędnych i okien dialogowych. Uwaga: Polecenie Wytnij nie jest dostępne w oknie 3D. Można wybrać z pomiędzy narzędzi Strzałka lub Obszar zaznaczenia, lub klikając jednocześnie trzymając wciśnięty klawisz Shift. Wycięcie elementu konstrukcyjnego z oka Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentu 3D w trybie modelu oznacza jednoczesne wycięcie tego elementu z okna Rzutu. W oknach typu tekstowego możesz używać poleceń Wytnij/wklej tak samo, jak w każdym edytorze tekstów.

Kopiuj Polecenie Edycja > Kopiuj umieszcza zaznaczone elementy w Schowku, jednakże nie usuwa ich z projektu. Można wybrać z pomiędzy narzędzi Strzałka lub Obszar zaznaczenia, lub klikając jednocześnie trzymając wciśnięty klawisz Shift. Nie można stworzyć nowych elementów konstrukcyjnych w oknach Przekrój/Elewacja/RŚ lub Dokument 3D poprzez wykorzystanie poleceń Kopiuj/Wklej. (Jedynym wyjątkiem jest użycie polecenia "Przesuń Kopię" dla Okien i Drzwi.) W Oknie 3D polecenie Kopiowania jest dostępne tylko w połączeniu z narzędziem Obszar Zaznaczenia. Zobacz Kopiowanie Obrazka skadrowanego przy pomocy narzędzia Obszar Zaznaczenia na stronie 91.

Wklej Polecenie Edycja > Wklej pozwala umieścić zawartość Schowka w bieżącym oknie Projektu i w oknach tekstowych.

116



Przy wklejaniu wyciętych elementów do okien Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D oraz Detal/Obszar 2D elementy te są zawsze wklejane w postaci podstawowych elementów rysunkowych (punktów, linii i wypełnień). Nie można tworzyć nowych elementów konstrukcyjnych w oknach Przekrój/Elewacja/RŚ lub Dokument 3D przy użyciu poleceń Wytnij/Wklej lub Kopiuj/Wklej. Polecenie Wytnij nie jest dostępne w oknie 3D. Wklejając elementy umieszczone na wielu kondygnacjach, zostanie wyświetlone okno, w którym należy wskazać numer jednej z wklejanych kondygnacji, która zostanie połączona z bieżącą kondygnacją projektu. Jeżeli Wytniesz/Skopiujesz a następnie Wkleisz zaznaczenie pomiędzy dwiema kondygnacjami (nie zmieniając stopnia powiększenia i nie przemieszczając ekranu), zawartość Schowka zostanie umieszczona dokładnie w tym samym miejscu, z którego została wycięta/skopiowana. Jeżeli istnieje kilka możliwości na określenie położenia wklejanej zawartości Schowka, zostanie wyświetlone okno Opcje wklejania... (okno zostanie wyświetlone w przypadku, jeśli wklejane elementy nie mieszczą się w całości przy bieżącym powiększeniu lub mogą zostać wklejone w odniesieniu do Aktywnego Widoku albo Podrysu). Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Opcje wklejania w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Kopiowanie/Wklejanie elementów pomiędzy Kondygnacjami •

Okno dialogowe Ustawień kondygnacji umożliwia szybkie kopiowanie identycznych elementów z jednej kondygnacji na drugą, bez potrzeby przerysowywania ich na każdej kondygnacji.

Szczegóły, patrz Okno dialogowe Ustawienia Kondygnacji w Pomocy ArchiCADa.

Kopiowanie/Wklejanie elementów pomiędzy Projektami Wklejając elementy wycięte/skopiowane z innego projektu należy pamiętać, że identyfikacja atrybutów odbywa się poprzez ich nazwy. •

Jeżeli wklejane elementy odnoszą się do atrybutów, które nie istnieją w projekcie, do którego elementy są wklejane, brakujące atrybuty zostaną dodane.

•

Jeżeli wklejane elementy odnoszą się do atrybutów, których nazwy występują w projekcie, ale atrybuty te mają inne parametry, zostaną użyte atrybuty projektu docelowego.

Schowek może być wykorzystywany zarówno do przechowywania elementów ArchiCADa, jak też do importu bitmap i innych informacji graficznych. Do ArchiCADa można także wklejać teksty wielowierszowe utworzone w edytorach tekstu. Jeżeli skopiowałeś elementy w zewnętrznej aplikacji, przy wklejaniu do ArchiCADa będziesz miał szereg opcji, zależnie od rodzaju skopiowanej zawartości. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Wklejania w Pomocy ArchiCADa.

Usuń Polecenie Edytuj > Usuń powoduje skasowanie zaznaczonych elementów z Projektu. Usunięte elementy nie zostaną umieszczone w Schowku. Można je jednak odzyskać używając polecenia Odwołaj. Klawiaturowy odpowiednik polecenia Usuń to klawisze Backspace lub Delete. Usunięcie elementów konstrukcyjnych w jednym z okien modelu (Rzutu, 3D, Przekroju/Elewacji/RŚ w

117


trybie Modelu lub Dokumentu 3D) spowoduje ich skasowanie w pozostałych oknach. Uwaga: Usunięcie dodatkowych elementów (dodanych ręcznie) z okna Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentu 3D w trybie Modelu, albo dowolnego elementu z Przekroju/Elewacji/RŚ w trybie Rysunku nie spowoduje zmian w innych oknach.

Odwołaj/Przywołaj

Przemieszczanie elementów Elementy można przesuwać pojedynczo lub zbiorowo. Możesz je "pchnąć" na określoną odległość; możesz je przeciągać, obracać lub odbijać wzdłuż poziomej płaszczyzny oraz poprzez przesunięcie w pionie, zmieniając ich wartości wzniesienia. Aby przemieścić elementy można: •

Zaznaczyć je i wybrać odpowiednie polecenie w menu Edycja > Zmiana położenia (gdy jest aktywne jakiekolwiek narzędzie w Palecie narzędzi) lub polecenia Zmiana położenia w menu kontekstowym zaznaczonego elementu, jak w przypadku zaznaczonej kolumny na ilustracji:

•

Przy aktywnym dowolnym narzędziu, kliknąć wierzchołek elementu, a następnie kliknąć odpowiednią ikonę w palecie Pomocniczej.

Polecenia Odwołaj oraz Przywołaj pozwalają na odwołanie (powrót do poprzedniego kroku) i przywołanie określonej liczby operacji konstrukcyjnych. Nazwa polecenia, które ma zostać odwołane. lub przywołane zostanie wyświetlona razem z poleceniem Odwołaj lub Przywołaj. Funkcje te są użyteczne przy testowaniu różnych rozwiązań i, w razie potrzeby, wprowadzaniu zmian. Ilość zapamiętanych kroków (od 1 do 99) jest ustawiana w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Bezpieczeństwo danych. Domyślnie jest to wartość 20. Po przywołaniu szeregu kroków, polecenie Odwołaj dostępne będzie tylko w przypadku, jeśli wykonasz kroki, które można odwołać. Wszystkie operacje związane z rysowaniem mogą być odwoływane krok-po-kroku w odwrotnej kolejności do ich wykonywania, niezależnie od okna, w którym były wykonane. W oknie tekstowych tylko ostatni krok może zostać odwołany/przywołany. (Do okien tekstowych należą: okna List, okna skryptów GDL, Notatki o projekcie oraz okno Raportu). Ważne: Operacje dotyczące elementów Nawigatora/Organizatora (np. przeciąganie pomiędzy mapami Nawigatora lub dodawanie elementów do Zestawu publikacji) nie są uwzględniane w krokach polecenia Odwołaj i nie mogą być odwołane. Uwaga: Za każdym razem, gdy zachowasz projekt, dostępne poprzednie kroki zostaną usunięte. W razie zawieszenia się programu, funkcja Autozapisu zachowa Projekt. Autozapis nie czyści pamięci odwołań.

118

Przemieszczanie elementów poprzez popchnięcie Szybkim sposobem przesunięcia elementów na ekranie jest użycie funkcji "Popchnij": zaznacz jeden lub więcej elementów, a następnie użyj Shift + przycisk strzałki, aby przesunąć element w lewo, w prawo, w górę lub w dół. "Współczynnik przesunięcia" - odległość, o jaką element zostanie przemieszczony - jest taki sam, jak wartość odległości Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


wprowadzona dla Siatki przyklejania w menu Widok > Opcje Siatki > Siatki i tło.

•

Zobacz System Siatek na stronie 98.

Zobacz Szybkie Zaznaczanie nad obszarem elementów na stronie 78.

W oknie 3D, użycie funkcji Popchnięcia spowoduje przesunięcie elementu w lewo, w prawo, do przodu lub w tył w płaszczyźnie poziomej. W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ, Popchnięcie Aby przesunąć zaznaczony element na większą odległość, wciśnij Shift + Alt + przycisk strzałki. Spowoduje to przemieszczenie zaznaczonych elementów na odległość wprowadzoną dla Siatki Modularnej w menu Widok > Opcje Siatki > Siatki i tło.

Za pomocą Szybkiego Zaznaczania: kliknij powierzchnię elementu i przeciągnij w nowe miejsce.

•

Zaznacz element; wybierz z menu polecenie Edycja > Zmiana położenia > Przesunięcie i narysuj tymczasowy wektor gdziekolwiek w aktywnym oknie: element zostanie przeniesiony do nowego położenia zgodnie z długością i kierunkiem narysowanego wektora.

•

Zaznacz element, kliknij ikonę Przesunięcie z palety Pomocniczej, a następnie przemieść element do nowego położenia.

•

Zaznacz element, wybierz polecenie przesunięcia z menu kontekstowego lub skorzystaj ze skrótu klawiaturowego (Ctrl+D).

Aby przesunąć ścianę zaznacz ją, a następnie kliknij w dowolnym miejscu nad jej powierzchnią i trzymając przycisk przeciągnij ją do nowego położenia. (na towarzyszącej palecie Pomocniczej aktywne będzie polecenie “Przesuń")

Przesuwanie Elementów Aby przesunąć element, wykonaj jedną z poniższych czynności: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

119


kątów poziomych i pionowych w menu Opcje > Środowisko pracy > Ograniczenia ruchów Myszki, sprawdzić czy ikona Przesuń poziomo jest aktywna w wyświetlonej palecie pomocniczej i przytrzymać klawisz Shift podczas przeciągania elementów. Szczegóły, patrz Ograniczenia ruchów Myszki w Pomocy ArchiCADa. Wszystkie zaznaczone elementy zostaną przemieszczone do nowego położenia. W trakcie przemieszczania, pojedyncze elementy są wyświetlane jako obrys, bądź jako prostokąt. Zaznaczenia zawierające grupę elementów wyświetlane są podczas przemieszczania w postaci szarych prostokątów.

Opisane funkcje działają także w przypadku, jeśli kilka elementów zostało zaznaczonych jednocześnie. Wszystkie zaznaczone elementy zostaną przemieszczone o taki sam wektor. Na poniższej ilustracji zaznaczamy ścianę, stół i krzesło i przeciągamy wszystkie te elementy jednocześnie do nowego położenia.

Uwaga: W 3D przemieszczanie elementów może również zmienić ich położenie w pionie. Aby ograniczyć ruch elementów do płaszczyzny poziomej, należy uruchomić parę

120

Obracanie elementów Aby obrócić element należy: •

Zaznaczyć element.

•

Zaznacz polecenie Edycja > Zmiana położenia > Obrót (albo Zmiana położenia > Obrót w menu kontekstowym zaznaczonego elementu). Ewentualnie można powtórnie kliknąć w wierzchołek elementu, aby wyświetlić paletę kontekstową, a następnie kliknąć ikonę polecenia Obrót Możesz też użyć skrótu Ctrl (Cmd) + E.

.

•

Kliknąć w celu zdefiniowania środka obrotu.

•

Kliknąć aby zdefiniować punkt początkowy łuku obrotu oraz promień.

•

Przesunąć kursor i kliknąć, aby zatwierdzić operację obrotu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


•

Zaznaczyć element lub elementy, które chcesz odbić. W tym przykładzie chcemy wstawić stół i krzesła w naprzeciwległym miejscu, z drugiej strony pokoju.

•

Wybrać polecenie Edycja > Zmiana położenia > Odbicie lustrzane lub analogiczne z menu kontekstowego lub palety Pomocniczej .

•

Narysować oś odbicia dwoma kliknięciami.

Odbite elementy zostaną wstawione po drugim kliknięciu.

Możesz obracać dowolne zaznaczone elementy w oknie Rzutu lub w Oknie 3D, natomiast w oknach Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D oraz Detal/Obszar 2D możesz obracać tylko elementy rysunkowe. Nawet w Oknie 3D, obrót odbywa się zawsze w płaszczyźnie poziomej (oś obrotu jest pionowa).

Lustrzane odbijanie Elementów Polecenie Odbicie lustrzane tworzy lustrzany obraz zaznaczonego elementu w oknie Rzutu, lub w Oknie 3D.

Uwagi: •

Jednocześnie można odbijać dowolną liczbę Drzwi lub Okien. Odbite Drzwi/Okno będą zawsze znajdować się w tej samej linii, co ściana, na której jest umieszczony element oryginalny. Zaznacz Drzwi/Okno; kliknij jeden raz. To kliknięcie wyznacza oś odbicia.

•

Elementy znaczników takie jak teksty, linie, czy wymiarowania nie będą odbijane.

Aby lustrzenie odbić element należy:


121


•

Odbite Bloki tekstowe, Etykiety, Wymiarowania oraz Wartości powierzchni wieloboków wypełnień są zawsze czytane z dołu i z lewej strony rysunku.

•

Nie można odbijać Metryk stref.

Podniesienie elementów Polecenie Podniesienie pozwala na przemieszczenie zaznaczonego elementu w pionie, wzdłuż osi Z. Skorzystaj z menu Edycja > Zmiana położenia > Podniesienie. Aby podnieść zaznaczone elementy w oknie Rzutu, lub w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ należy: •

Zaznaczyć element.

•

Wybierz polecenie Edycja > Zmiana położenia > Podniesienie lub przycisk Podniesienie z palety Pomocniczej. Zostanie wyświetlone okno dialogowe Podniesienie.

•

Wpisać wartość, o jaką zostaną podniesione bądź obniżone zaznaczone elementy.

Ustaw Elementy

•

Kliknąć OK.

Informacje na temat funkcji Ustawiania

Polecenie jest przydatne przy zmianie wniesienia wielu podobnych do siebie elementów (np. ścian, elementów otoczenia, płytek podłogowych, czy lamp). Dzięki niemu można podnosić elementy, zachowując relacje ich wzniesienia. Uwaga: W oknie Przekroju/Elewacji/RŚ możesz również podnosić elementy, po prostu klikając je i przesuwając. Aby podnieść/obniżyć element w Oknie 3D należy przy aktywowanym narzędziu Strzałka kliknąć wierzchołek zaznaczonego elementu. Wybrać ikonę Podniesienie z palety Pomocniczej, a następnie przemieścić wybrany element w górę bądź w dół.

Użyj tego menu (Edycja > Ustaw), aby wyrównać położenie zaznaczonych elementów względem siebie lub narysowanej linii docelowej, w oparciu o różne kryteria: •

Ustaw elementy, wyrównując w prawo lub w lewo;

•

Ustaw elementy, wyrównując w górę lub w dół;

•

Wyśrodkuj elementy pionowo lub poziomo;

•

"Specjalne" ustawienie elementów oznacza wyrównanie względem jakiegokolwiek punktu określonego na istniejącym elemencie lub względem tymczasowej linii/łuku, który narysowałeś.

Polecenia ustawiania są aktywne tylko w przypadku, gdy zostały zaznaczone co najmniej dwa elementy.

122



Podczas używania poleceń ustawiania, punktem odniesienia dla określenia "w prawo" jest element najbardziej przesunięty w prawą stronę w osi X w oglądanym oknie (np. Rzut, Przekrój, 3D). Punktem odniesienia dla określenia "w lewo" jest lewa strona w osi X. Analogicznie, dla określenia "w górę" punktem odniesienia jest element o najwyższej współrzędnej Y w bieżącym oknie, natomiast dla określenia "w dół" - element o najniższej współrzędnej Y. ArchiCAD określa stronę prawą/lewą/górę/dół/środek elementu na podstawie (niewidocznego) prostokąta zaznaczonego wokół elementu. Np. załóżmy, że chcesz wyrównać położenie przedstawionego poniżej narożnego stołu względem innych mebli: ArchiCAD wykorzysta do tego celu środkowy punkt prostokąta zaznaczonego wokół stołu (na ilustracji przedstawiony na czerwono):

Lewa: Jeżeli wybierzesz Edycja > Ustaw > Lewa, wszystkie zaznaczone elementy zostaną ustawione poprzez wyrównanie do najbardziej wysuniętego w lewo punktu prostokąta zaznaczonego wokół elementu, który jest w położeniu przesuniętym najbardziej w lewo. W przedstawionym przykładzie chcemy ustawić trzy okna wyświetlone w widoku Przekroju.

Uwaga: Jeśli chcesz użyć innego punktu wstawienia wyrównywanych elementów, skorzystaj z opcji Ustaw Specjalnie (Edycja > Ustaw > Ustaw Specjalnie). Zobacz Ustaw Specjalnie na stronie 125.

Jak ustawić elementy 1) Zaznacz elementy, które chcesz ustawić. 2) Przejdź do menu Edycja > Ustaw i wybierz jedną z następujących operacji:


Zaznacz wszystkie trzy okna i użyj polecenia Edycja > Wyrównaj do lewej.

123


W tym celu zaznaczamy wszystkie okna, a następnie korzystamy z polecenia Edycja > Ustaw > Góra, aby uzyskać żądany rezultat. Prawa: Jeżeli wybierzesz Edycja > Ustaw > Prawa, wszystkie zaznaczone elementy zostaną ustawione poprzez wyrównanie do najbardziej wysuniętego w prawo punktu prostokąta zaznaczonego wokół elementu, który jest w położeniu przesuniętym najbardziej w prawo. •

Na poniższej ilustracji najbardziej wysuniętym w prawo elementem jest ściana łukowa; pozostałe ściany (ich najbardziej wysunięte w prawo punkty) są wyrównywane względem najbardziej wysuniętego w prawo punktu prostokąta zaznaczonego wokół ściany łukowej.

Centruj w poziomie: Jeżeli wybierzesz polecenie Edycja > Ustaw > Centruj w poziomie, ArchiCAD określi współrzędne Y górnych i dolnych punktów zaznaczonych elementów, a następnie ustawi wszystkie elementy w poziomie (wykorzystując do tego celu środkowy punkt każdego elementu), wzdłuż poziomej linii, w połowie drogi między elementami położonymi najwyżej i najniżej. Centruj w pionie: Jeżeli wybierzesz polecenie Edycja > Ustaw > Centruj w pionie, ArchiCAD określi współrzędne X najbardziej wysuniętych w lewo i w prawo punktów zaznaczonych elementów, a następnie ustawi wszystkie elementy pionowo, wzdłuż pionowej linii, w połowie drogi między nimi. •

Góra/Dół: Jeśli wybierzesz polecenie Edycja > Ustaw > Góra lub Dół, wszystkie zaznaczone elementy zostaną wyrównane względem najwyższego (lub najniższego) punktu na elemencie położonym najwyżej (lub najniżej) w obrębie zaznaczonej grupy. •

124

Np. na poniższym Rzucie wyśrodkujemy położenie zaznaczonych mebli w pionie.

W poniższym przykładzie chcemy przesunąć okno w lewo, w taki sposób, aby zostało ustawione w tej samej linii, co dwa pozostałe okna. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


Ustaw Specjalnie Opcje dostępne w menu Edycja > Ustaw > Ustaw Specjalnie zapewniają dużą elastyczność przy ustawianiu zaznaczonych elementów. Możesz wybrać który punkt chcesz ustawić oraz względem czego wyrównać zaznaczone elementy: względem tymczasowej linii/łuku, który narysowałeś, czy też już istniejącej linii/krawędzi.

W tym przykładzie chcielibyśmy ustawić trzy zaznaczone obiekty względem krawędzi ścieżki w ogrodzie.


Przejdź do Edycja > Ustaw > Ustaw Specjalnie i wybierz opcję Najbliższy Punkt: każde drzewo zostanie ustawione w linii wzdłuż ścieżki, przy użyciu znajdującego się najbliżej ścieżki punktu prostokąta zaznaczonego wokół każdego drzewa. Kliknij opcję istniejącej linii lub krawędzi elementu. Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe, a następnie kliknij na krawędź ścieżki (w tym przypadku jest to krawędź siatki). Drzewa zostają ustawione w jednej linii wzdłuż ścieżki.

Rozłóż Elementy Użyj tego menu (Edycja > Rozłóż), aby równomiernie rozłożyć zaznaczone elementy według różnych kryteriów:

125


Polecenia rozłożenia są aktywne tylko w przypadku, gdy zostały zaznaczone co najmniej dwa elementy. Wzdłuż X: Oba zaznaczone elementy na każdym końcu pozostają na miejscu; pozostałe zaznaczone elementy zostaną równomiernie rozłożone. Np. załóżmy, że mamy trzy okna rozmieszczone równomiernie wzdłuż ściany.

Wskutek wprowadzenia zmiany do projektu, ściana zostaje wydłużona i zostają dodane dwa dodatkowe okna.

Aby zapewnić ich równomierne rozmieszczenie, zaznacz wszystkie okna i użyj polecenia Edycja > Rozłóż > Wzdłuż X.

Wzdłuż XY: Oba zaznaczone elementy na każdym końcu (w górnym, lewym i dolnym, prawym punkcie) pozostają na miejscu, natomiast pozostałe elementy zostaną równomiernie rozmieszczone wzdłuż przekątnej XY. Np. mamy dziewięć ławek w sali lekcyjnej, ustawionych mniej więcej w układzie V. Aby precyzyjnie rozmieścić ławki, zaznacz grupę 5 ławek i użyj polecenia Edycja > Rozłóż > Wzdłuż XY.

Wzdłuż Y: Oba zaznaczone elementy na każdym końcu (w pionie) pozostają na miejscu; pozostałe zaznaczone elementy zostaną równomiernie rozłożone. Np. załóżmy, że chcesz równomiernie rozmieścić krzesła przy tylnej ścianie pokoju. Zaznacz je, a następnie użyj polecenia Edycja > Rozłóż > Wzdłuż Y.

126



Pierwsza grupa:

Załóżmy, że chcesz rozmieścić rośliny doniczkowe na linii okręgu wokół sześciokątnego pojemnika z ziemią:

Powtórz tę samą czynność w przypadku grupy pięciu krzeseł. Wynik końcowy: Użyj polecenia Edycja > Rozłóż > Rozłóż Specjalnie. Wybierz opcję "Rysuj linię lub łuk", a następnie kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe. Kliknij, aby rozpocząć rysowanie i wybierz w palecie pomocniczej opcję "Łuk zdefiniowany przez środek". Utworzysz teraz tymczasowy okrąg wokół sześciokątnego obiektu. Gdy okrąg będzie utworzony, rośliny doniczkowe zostaną rozmieszczone na jego linii.

Rozłóż Specjalnie Opcje dostępne w menu Edycja > Rozłóż > Rozłóż Specjalnie umożliwiają wybranie elementu do rozmieszczenia i określenie wzdłuż czego należy rozłożyć elementy: względem tymczasowej linii/łuku, który narysowałeś, czy też już istniejącej linii/krawędzi.


127


Modyfikowanie wymiarów elementów Wprowadzenie do modyfikowania wymiarów elementów Poszczególne typy elementów posiadają różne rodzaje charakteryzujących je wymiarów: długość, szerokość, wysokość, grubość, kąt otwarcia, itd. Część z nich najprościej zmodyfikować numerycznie, zaznaczając dany element i po otwarciu jego okna dialogowego ustawień, zmienić wartości odpowiednich parametrów. Niektóre wymiary nie mogą jednak być modyfikowane numerycznie (np. długości elementów liniowych, lub krawędzi), podczas gdy inne wymagają definiowania poprzez dopasowanie ich do istniejących elementów (np. ścian do dachów). W takich przypadkach metoda numeryczna jest po prostu niewygodna. Może się również zdarzyć, że będziesz chciał zmodyfikować wymiary wielu elementów jednocześnie, zachowując proporcje tych elementów. W takim wypadku ArchiCAD umożliwia zmianę wymiarów poprzez użycie poleceń Rozciągnięcia, Podziału, czy Wyrównania. Większość z wymienionych operacji można wykonywać na trzy sposoby: •

Poprzez użycie poleceń z menu Edycja

•

Korzystając ze skrótów klawiaturowych

Szczegóły, patrz Skróty w Pomocy ArchiCADa. •

Korzystając z ikon w Palecie Pomocniczej

Szczegóły, patrz Palety Pomocnicze na stronie 116.

•

Nie można rozciągać Punktów aktywnych, Kamer lub Znaczników detalu.

•

Dla niektórych Obiektów GDL określono, które z wymiarów mogą być zmieniane. Inne zawierają specjalne, inteligentne punkty edycji pozwalające na graficzną zmianę ich geometrii.

•

Operacja Rozciągnięcia jest dostępna dla większości typów elementów w oknach Rzutu i 3D. W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentu 3D i Detali/Obszaru 2D rozciągane mogą być tylko elementy rysunkowe.

•

Polecenie Rozciągnięcie nie może być używane w stosunku do elementów wielobocznych, jednak możliwe jest graficzne rozciąganie ich krawędzi oraz przemieszczanie poszczególnych wierzchołków.

Rozciąganie Ścian Aby rozciągnąć/skrócić prostą ścianę za pomocą polecenia menu, należy:

1) Zaznaczyć ścianę. 2) Wybierz polecenie Edycja > Zmiana geometrii >

Rozciągnięcie lub przycisk Rozciągnięcie z Palety Pomocniczej.

3) Kliknąć i przemieścić punkt końcowy linii odniesienia. 4) Kliknąć ponownie, w celu zdefiniowania nowego położenia

punktu końcowego. Ściana zostanie rozciągnięta/skrócona lub ewentualnie obrócona w oparciu o nowe położenie punktu końcowego. Położenie drugiego punktu końcowego pozostanie bez zmian. Uwaga: Można rozciągać wiele Ścian, Linii lub Łuków posiadających pokrywające się wierzchołki za pomocą polecenia Rozciągnięcie bądź przy użyciu Obszaru Zaznaczenia.

Niektóre operacje są dostępne tylko za pośrednictwem Palety Pomocniczej.

Szczegóły, patrz Rozciągnięcie przy użyciu narzędzia Obszar Zaznaczenia na stronie 133.

Należy wziąć pod uwagę następujące zasady:

Aby rozciągnąć używając palety pomocniczej należy:

128



1) Zaznaczyć ścianę. 2) Kliknąć końcowe punkty linii odniesienia ściany. Pojawi się Paleta pomocnicza. Wybrać ikonę rozciągania:

Zobacz też Rozciąganie linii na stronie 408; Rozciąganie Obiektów na stronie 341.

Modyfikowanie Pochylonych Ścian i Słupów Pochylone ściany i słupy mogą być rozciągane a także można zmieniać ich kąt pochylenia w widokach 3D i przekrojach przy pomocy palety Pomocniczej. (Słupy mogą być również modyfikowane w oknie Rzutu.) W 3D, możesz: •

Pochylić pionową ścianę/słup lub zmienić kąt już pochylonej ściany/słupa, klikając narożny punkt ściany lub środek górnej płaszczyzny słupa i przesuwając go w płaszczyźnie poziomej. (Należy użyć do tego polecenia “Zmień kąt” z palety Pomocniczej) Uwaga: Nie można pochylić ściany, której linia odniesienia znajduje się w środku.

Wskazać nowe położenie punktu końcowego i kliknąć. Ścianę łukową można rozciągnąć używając specjalnych poleceń rozciągnięcia pod kątem lub po promieniu. Zobacz Rozciągnięcie Krzywych na stronie 409.

•

Rozciągnąć pochyloną ścianę/słup przesuwając górną lub dolną krawędź w dół/górę wzdłuż płaszczyzny ściany/słupa (użyj polecenia palety Pomocniczej “Rozciągnij wzdłuż skosu” dla ścian lub “Rozciągnij pionowo zachowując kąt”.)

•

Rozciągnąć pochyloną ścianę/słup pionowo. (użyj polecenia “Rozciągnij pionowo” z palety Pomocniczej.) Gdy zmienisz wysokość ściany, jej grubość nie zmieni się natomiast kąt pochylenia zostanie odpowiednio zmodyfikowany.

W celu rozciągnięcia ściany trapezowej, możesz użyć specjalnego polecenia Rozciągnij ścianę trapezową w palecie pomocniczej: spowoduje to zwiększenie/zmniejszenie szerokości ściany, proporcjonalnie do stopnia jej rozciągnięcia z każdego końca.


129


W widoku Przekroju możesz korzystać z tych samych funkcji. (użycie opcji "Modyfikuj kąt nachylenia" jest możliwe tylko jeżeli linia odniesienia ściany przebiega prostopadle do linii przekroju.) W widoku Przekroju pole Odległość w Podręcznych Współrzędnych pozwala na zmianę pochylenia ściany poprzez wartość przesunięcia krawędzi.) Ponadto możesz edytować Ściany dwustronnie pochyłe: • •

Gdy podniesiesz górną lub dolną powierzchnię, ściany dwustronnie pochyłej, kąty powierzchni bocznych zostaną odpowiednio zmienione Gdy zwiększysz wysokość ściany (podnosząc górną powierzchnię lub obniżając dolną) kąty powierzchni bocznych pozostaną nie zmienione (górna krawędź może przyjąć zerową grubość)

zmieniony ( jak i grubość górnej powierzchni) podczas, gdy kąt przeciwległej powierzchni pozostanie bez zmian.

Możesz modyfikować kąt pochylenia Słupów graficznie na Rzucie jak również w 3D.

Modyfikowanie Belek Aby rozciągnąć/skrócić belki wykorzystując do tego Paletę Pomocniczą, należy:

1) Zaznaczyć belkę na Rzucie lub w 3D. Uwaga: Belki można również rozciągnąć/skrócić w widoku Przekroju, jeżeli linia odniesienia Belki przebiega prostopadle do linii Przekroju.

2) Kliknąć jeden z punktów końcowych belki. Pojawi się Paleta Kolejne dwie metody znajdują zastosowanie w przypadku ścian dwustronnie pochyłych w widoku Przekroju tylko jeżeli linia Przekroju przebiega prostopadle do ściany. •

Jeśli przemieścisz górną powierzchnię w płaszczyźnie poziomej, kąty bocznych powierzchni zostaną zmienione podczas gdy grubość górnej powierzchni pozostanie taka sama

•

Jeżeli przemieścisz jeden z górnych wierzchołków ściany dwustronnie pochyłej w płaszczyźnie poziomej, kąt płaszczyzny, do której należy ten wierzchołek zostanie

130

pomocnicza. Wybrać ikonę Rozciągnij (w 3D Rozciągnij poziomo lub Rozciągnij profil pionowo).



Wskazać nowe położenie punktu końcowego i kliknąć. Aby rozciągnąć/skrócić belkę za pomocą polecenia menu, należy:

1) 2) 3) 4)

Zaznaczyć belkę. Wybrać polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Rozciągnij. Kliknąć punkt końcowy osi odniesienia belki i przesunąć go. Kliknąć ponownie, w celu zdefiniowania nowego położenia punktu końcowego. Belka zostanie rozciągnięta/skrócona lub w ewentualnie obrócona w oparciu o nowe położenie punktu końcowego. Położenie drugiego punktu końcowego pozostanie bez zmian.

Aby zmodyfikować kąt nachylenia belki pochyłej należy ją zaznaczyć na Rzucie lub w Oknie 3D. Wybrać polecenie Zmień kąt z Palety Pomocniczej. Przeciągnąć belkę graficznie ustalając pożądany kąt nachylenia.

Zmiana Geometrii Wieloboków i Łańcuchów elementów Przesuń węzeł wieloboku Aby przemieścić wierzchołek zaznaczonego wieloboku (np. Stropu lub Ściany), kliknij go i użyj polecenia Przesuń węzeł z palety pomocniczej.

Modyfikowanie Elementów zbudowanych w oparciu o Złożone Profile Ściana Złożona, Słup Profilowy oraz Belka Profilowa posiadają specjalne polecenia w palecie Pomocniczej. Przyległe krawędzie wieloboku zostaną naciągnięte w oparciu o nowe położenie wierzchołka.


131


Przesuń krawędź Aby przesunąć bok zaznaczonego wieloboku, kliknij odpowiednią krawędź i wybierz polecenie Przesuń krawędź z palety Pomocniczej. Operacja spowoduje wydłużenie/skrócenie sąsiednich krawędzi. Funkcja przesuwania krawędzi może być stosowana dla wieloboków, jak również dla łańcuchów elementów. Zaznaczony łańcuch elementów będzie tymczasowo traktowany jak wielobok, a w palecie kontekstowej będą dostępne wszystkie funkcje charakterystyczne dla wieloboków. W poniższym przykładzie Ściana znajdująca się po prawej musi zostać odsunięta w prawo, przy zachowaniu jej połączenia z poziomymi ścianami. Zaznacz wszystkie trzy Ściany, kliknij w dowolnym miejscu krawędzi ściany, którą chcesz przesunąć i wybierz odpowiednią ikonę z palety Pomocniczej. Kliknij ponownie aby zatwierdzić nowe położenie odsuniętej ściany.

Odsunięcie wszystkich krawędzi wieloboku Dla elementów wielobocznych oraz łańcuchów elementów, w palecie Pomocniczej dostępna jest opcja Rozsunięcia wszystkich krawędzi . Zaznacz wielobok i kliknij jeden z wierzchołków (lub punkt końcowy linii odniesienia). Z palety Pomocniczej wybierz opcję Rozsuń wszystkie krawędzie. Zmiana pozycji kursora będzie powodowała proporcjonalną zmianę wielkości wieloboku. Powtórne kliknięcie zatwierdzi operację.

Operacje Dodawania i Odejmowania Wieloboków W palecie Pomocniczej znajdują się polecenia pozwalające na wykonywanie operacji dodawania i odejmowania na zaznaczonych wielobokach. W przypadku przesunięcia segmentu elementu wielobocznego prostopadle, zostają odpowiednio utworzone nowe segmenty. Funkcja ta może być przydatna np. przy projektowaniu tarasu.

132

Aby dodać kształt do istniejącego wieloboku należy:



Zaznacz wielobok i kliknij jeden z jego wierzchołków lub jedną z krawędzi. W palecie pomocniczej wybierz ikonę ze znakiem + (Dodaj do wieloboku). Narysuj nowy wielobok. Musi on przecinać się z zaznaczonym wielobokiem, bądź posiadać przynajmniej jedną krawędź z nim wspólną.

W celu zdefiniowania wieloboku przy operacjach dodawania/odejmowania możesz posłużyć się Magiczną Różdżką.

Rozciągnięcie przy użyciu narzędzia Obszar Zaznaczenia

Zamknij wielobok, który zostanie automatycznie dodany do wieloboku zaznaczonego.

Dzięki narzędziu Obszar Zaznaczenia możliwe jest rozciąganie o zadany wektor wielu elementów linearnych bądź wielobocznych jednocześnie.

Procedura jest taka sama w przypadku odejmowania fragmentu od wieloboku, ale należy wybrać ikonę ze znakiem - (Odejmij od wieloboku).

•

Narysuj Obszar Zaznaczenia, w obrębie którego znajdą się wierzchołki, które chcesz przemieścić. Wierzchołki, które mają pozostać w tym samym miejscu muszą znaleźć się poza Obszarem Zaznaczenia.

•

Określ wektor rozciągnięcia: z aktywnym narzędziem Obszar Zaznaczenia kliknij wierzchołek lub punkt końcowy wewnątrz Obszaru Zaznaczenia, przesuń kursor w nowe miejsce i kliknij aby zatwierdzić długość i kierunek wektora.

•

Innym sposobem jest wybranie polecenia Edycja > Zmień geometrię > Rozciągnij i zdefiniowanie wektora poprzez wskazanie dwóch różnych punktów.

Aby rozciągnąć elementy wewnątrz Obszaru Zaznaczenia:

Wszystkie wierzchołki elementów, znajdujące się wewnątrz Obszaru Zaznaczenia, zostaną przemieszczone o określony wektor, natomiast przylegające do tych wierzchołków krawędzie zostaną odpowiednio rozciągnięte. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

133


Uwaga: Jeżeli nie chcesz rozciągnąć elementu, którego wierzchołek znajduje się wewnątrz Obszaru Zaznaczenia, zablokuj element (zaznacz go, a następnie użyj polecenia Edycja > Blokada > Zablokuj; albo zablokuj warstwę elementu.).

w wierzchołek zaznaczonego elementu i wybierz z palety Pomocniczej ikonę Rozciągnij pionowo. Pojawi się kontur elementu, który będzie się zmieniał w miarę przemieszczania kursora. Ponowne kliknięcie zatwierdzi nową wysokość elementu.

•

Jeżeli wszystkie wierzchołki wieloboku znajdą się wewnątrz zaznaczonego Obszaru, element nie zostanie rozciągnięty, lecz przemieszczony w całości.

•

Rozciąganie elementów tą metodą nie jest dostępne w Oknie 3D.

Zmiana wielkości elementów (Powiększ/Zmniejsz)

•

Słupy, Obiekty oraz Lampy nie mogą być rozciągane w oparciu o Obszar Zaznaczenia. Jeżeli którykolwiek z wierzchołków elementu wymienionego typu znajdzie się w Obszarze Zaznaczenia, element zostanie przemieszczony w całości zgodnie z określonym wektorem.

Polecenie Edycja > Zmień geometrię> Zmień wielkość umożliwia powiększanie/zmniejszanie zaznaczonych elementów numerycznie lub graficznie.

•

Przy rozciąganiu Łuków oraz Łukowych ścian w oparciu o Obszar Zaznaczenia, ich rozmiar kątowy (tzn. stosunek łuku do cięciwy) pozostanie niezmieniony.

Ta funkcja jest dostępna tylko w oknie Rzutu i oknie 3D, oraz jedynie dla elementów rysunków 2D - w oknach Przekroju/Elewacji/Dokumentu 3D oraz Detali/Obszaru 2D. Okno dialogowe Zmień wielkość zawiera dodatkowe opcje, pozwalające określić metodę zmiany wielkości Ścian/Słupów, Obiektów GDL, elementów tekstowych oraz strzałek i znaczników.

1) Zaznacz elementy, które chcesz

zmodyfikować i wybierz polecenie Zmień wielkość.

2) W oknie, które zostanie wyświetlone,

Rozciągnij pionowo W oknach 3D, Przekroju/Elewacji i RŚ można zmienić wysokość zaznaczonych elementów, w sposób graficzny, przy pomocy polecenia Rozciągnij pionowo w palecie pomocniczej. Kliknij

134

wpisz w jednym z pól Współczynnik zmiany wielkości. (Upewnij się, że pole obok opcji Definiuj graficznie nie jest zaznaczone.)



•

Współczynnik zmiany wielkości: W celu dowolnego określenia współczynnika zmiany wielkości należy użyć jednej z trzech dostępnych metod. (Gdy wprowadzisz jakąś wartość w jednym polu, dwa pozostałe zostaną wypełnione automatycznie.)

•

Zmień wielkość ściany, grubość słupa: W przypadku ścian, słupów i belek grubość zostanie zmieniona równocześnie z długością/wysokością.

•

Zmień wielkość elementów bibliotecznych: Zmieniona zostanie wielkość wszystkich zaznaczonych elementów bibliotecznych.

•

Zmień wielkość wszystkich bloków tekstowych: Zmieniona zostaje wielkość wszystkich bloków tekstowych i etykiet.

•

Zmień wielkość wszystkich strzałek i znaczników Zmieniona zostaje wielkość wszystkich strzałek/znaczników.

3) Kliknąć OK. 4) Kliknij w dowolnym

miejscu okna, aby zdefiniować punkt lub krawędź, których położenie nie zostanie zmienione. Wielkość zaznaczonych elementów zostanie zmodyfikowana w oparciu o określony współczynnik.

Aby wykonać operację w sposób graficzny należy:

1) Otworzyć okno dialogowe Zmień wielkość. 2) Zaznaczyć pole przy opcji Definiuj graficznie. 3) Określić współczynnik zmiany wielkości oraz położenie elementów poprzez narysowanie wektora transformacji.

Uwaga: Polecenie Zmień wielkość nie działa z elementami zgrupowanymi. Aby zmienić wielkość elementów, które są zgrupowane, należy je rozgrupować lub użyć polecenia Zawieś grupowanie.

Podział Elementów Możesz podzielić wiele elementów (Ściany, Belki, Stropy, Dachy, Siatki, Wypełnienia i Wieloboki stref, Linie, Łuki, Polilinie oraz Krzywe) wzdłuż segmentu linii, łuku lub krawędzi elementu. Polecenie Podziel jest dostępne w oknie Rzutu i w Oknie 3D, natomiast w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentu 3D oraz Detali/Obszaru 2D można go używać tylko do wyrównania elementów rysunkowych. Uwaga: Nie można podzielić wieloboku - np. elementu Dachu - przy pomocy łuku.


135


Uwaga: Można podzielić przegrodę strukturalną przy pomocy innej przegrody strukturalnej, lecz należy użyć polecenia Podziel przegrodę strukturalną. Zobacz Podziel przecinające się Przegrody Strukturalne na stronie 330.

1) Zaznacz elementy, które chcesz podzielić. 2) Wybierz polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Podziel.

3) Narysuj

tymczasową linię podziału, lub kliknij w istniejącą Linię, Łuk, Ścianę lub krawędź wieloboku.

4) Kursorem w

kształcie Oka kliknij po jednej stronie tymczasowej linii podziału, lub wybranego dzielącego elementu. Uwaga: W przypadku dzielenia ścian, podział następuje w punkcie, w którym linia podziału przecina linię (linie) odniesienia zaznaczonych elementów.

Polecenie Podział jest także dostępne w Oknie 3D. Zaznaczony element może zostać podzielony w płaszczyźnie pionowej na dwie części. Funkcja ta działa tak samo, jak w oknie Rzutu. Linia podziału jest rysowana w płaszczyźnie Początku układu Użytkownika. Uwaga: Jeżeli nie został zaznaczony żaden element, polecenie Podziel umożliwia podzielenie ściany pojedynczym kliknięciem jednej z krawędzi lub linii odniesienia ściany.

Wyrównanie Elementów Użyj polecenia Wyrównaj w celu przycięcia, lub wydłużenia Ścian, Belek, Łuków lub Linii, do Linii, Łuku lub krawędzi elementu.

1) Wybierz elementy, które chcesz wyrównać. 2) Wybierz polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Wyrównaj. 3) Narysuj tymczasową linię wyrównania, lub kliknij w istniejącą

Linię, Ścianę, krawędź Wieloboku lub Łuk/Okrąg. Zaznaczone elementy zostaną wyrównane (wydłużone, lub przycięte) do klikniętego elementu lub narysowanej linii wyrównania. Operacja będzie miała wpływ wyłącznie elementy, które się przecinają (albo przetną się po wydłużeniu) z wybraną linią/łukiem/krawędzią.

5) Elementy po stronie, po której klikniesz pozostaną

zaznaczone. Zaznaczone elementy można dalej modyfikować.

Jeżeli zaznaczony element przecina się z elementem dzielącym w kilku punktach, polecenie Podział spowoduje podział we wszystkich punktach przecięcia elementów.

Polecenie Wyrównaj jest dostępne w oknie Rzutu i w Oknie 3D, natomiast w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentu 3D oraz Detali/Obszaru 2D można go używać tylko do wyrównania elementów rysunkowych. W widokach 3D wybrane Ściany lub Belki są wyrównywane do płaszczyzny pionowej.

136



Skróty dla operacji Podziału i Wyrównania Korzystając z prostego skrótu, można jednocześnie wyrównać i podzielić zaznaczone elementy w oparciu o tę samą krawędź.

1) Zaznacz wszystkie elementy, które

zamierzasz wyrównać, bądź podzielić. Aktywuj dowolne narzędzie, za pomocą którego utworzono którykolwiek z zaznaczonych elementów.

2) Wciśnij klawisz Ctrl (Windows) lub Cmd (MacOS), a następnie kliknij w krawędź, której chcesz użyć do operacji podziału/wyrównania.

Utworzenie Zaokrąglenia lub Ścięcia Użyj polecenia Edycja > Zmiana geometrii > Zaokrąglenie/Ścięcie, aby zaokrąglić lub ściąć miejsce przecięcia dwóch prostych linii lub ścian, albo narożnik (narożniki) elementu wielobocznego. Aby otworzyć okno dialogowe Zaokrąglenie/Ścięcie należy: •

Zaznaczyć dwie linie lub element wieloboczny.

•

Wybrać polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Zaokrąglenie/Ścięcie lub

•

jeżeli zaznaczony element jest wielobokiem, wybrać ikonę Zaokrąglenia/ Ścięcia w palecie pomocniczej.

3) Operacja zostanie wykonana. Wszystkie zmodyfikowane elementy pozostaną zaznaczone.

Wybrać jedną z opcji: Zaokrąglenie lub Ścięcie:

Przecięcie dwóch elementów

•

Zaokrąglenie łączy końcowe punkty dwóch prostych segmentów przy pomocy łuku.

•

Ścięcie łączy końcowe punkty dwóch prostych segmentów przy pomocy prostego segmentu, poprzez odcięcie narożników.

•

Wpisać promień dla zaokrąglenia/ścięcia. (Wielkość Ścięcia określana jest poprzez promień łuku, którego utworzony odcinek byłby cięciwą.)

Zaznaczone dwie Linie, Ściany, Łuki eliptyczne bądź kołowe mogą być przedłużane bądź przecinane tak, aby ich punkty końcowe znalazły się w jednym położeniu.

1) Zaznacz dwa elementy (koniecznie muszą to być elementy tego samego typu).

2) Wybierz polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Przecięcie.


137


•

Uwaga: Jeżeli promień zaokrąglenia łuku przekracza odległość do najbliższego wierzchołka, promień zostanie automatycznie ograniczony tak, aby łuk zaokrąglenia zawierał najbliższy wierzchołek.

przycinać to: Ściany, Belki, Linie, Okręgi, Łuki, Polilinie i Krzywe.

Kliknąć OK.

Szczegóły, patrz Dotnij elementy do dachu na stronie 266.

Uwaga: Polecenia Zaokrąglenie, Ścięcie oraz Przecięcie nie będą aktywne dla elementów pogrupowanych, chyba że wskazano polecenie Zawieś grupowanie (Patrz Zawieszanie grupowania na stronie 146.) Długości linii są dopasowywane w zależności od tego czy linie się przecinają; Jeżeli nie, ich długość jest dostosowywana do zaokrąglenia, ścięcia lub punktu przecięcia.

Aby przyciąć element, należy:

Zastosuj do wszystkich narożników Aby zastosować ścięcie/zaokrąglenie do wszystkich narożników zaznaczonego wieloboku, wybierz opcję Zastosuj do wszystkich narożników. Uwaga: Opcja ta może być stosowana tylko jeżeli zaznaczony element jest wielobokiem. Nie jest ona dostępna w przypadku zaznaczenia dwóch oddzielnych elementów.

Uwaga: Docinanie elementów do dachu jest oddzielną funkcją w ArchiCADzie.

•

Wybrać polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Przytnij lub wcisnąć klawisz Ctrl (Windows)/Cmd (MacOS).

•

Kursor przyjmie kształt nożyczek. Przesuń go do przycinanego elementu i kliknij segment, który chcesz przyciąć. Uwaga: W Oknie 3D w celu przycięcia można także klikać w powierzchnię Ścian i Belek.

•

Kliknięty fragment elementu, zawarty pomiędzy dwoma najbliższymi punktami przecięcia z innymi elementami, zostanie usunięty.

Np. w tym przypadku przytniemy część belki - część, która znajduje się między dwiema pierwszymi ścianami, z lewej strony.

Jeżeli został zaznaczony element wieloboczny, a następnie wybrano polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Zaokrąglenie/Ścięcie, opcja ta zostaje wybrana domyślnie i nie można jej zmodyfikować; zaokrąglenie/ścięcie zostanie zastosowane w przypadku wszystkich wierzchołków. Aby zastosować zaokrąglenie/ścięcie w przypadku pojedynczego wierzchołka wieloboku, kliknij ten wierzchołek i użyj polecenia z palety pomocniczej, aby otworzyć okno dialogowe funkcji Zaokrąglenia/Ścięcia.

Przycinanie Elementów do Punktu (Punktów) przecięcia Elementy mogą być przycinane poprzez usuwanie ich fragmentów aż do punktu, w którym przecinają się z innym elementem, jak również poprzez usuwanie fragmentu elementu, znajdującego się pomiędzy dwoma punktami przecięcia. Elementy, które można

138



Dodawanie Elementom Wierzchołków Możliwe jest dodawanie wierzchołków do zaznaczonych elementów poprzez użycie odpowiedniego polecenia z palety Pomocniczej.

Przylegające krawędzie zostaną dopasowane do nowego położenia wierzchołka. • Przemieszczenie wierzchołka do pozycji wierzchołka sąsiedniego, spowoduje ich połączenie (usunięcie przemieszczonego wierzchołka).

Dodanie wierzchołka do prostego elementu linearnego spowoduje utworzenie nowego elementu. Dodanie wierzchołka do elementu wielobocznego zwiększa ilość krawędzi. Wierzchołki można dodawać również w Oknie 3D. W celu dodania wierzchołka należy:

1) Zaznaczyć element. 2) Kliknąć w jedną z krawędzi aby uaktywnić paletę

•

Skutkiem połączenia wierzchołków nie sąsiadujących ze sobą, będzie usunięcie fragmentu wieloboku.

•

Jeżeli przemieszczenie wierzchołka usunie jedną z przyległych krawędzi, wierzchołek leżący po przeciwnej stronie tej krawędzi zostanie także usunięty.

•

Jeżeli przemieścisz wierzchołek w taki sposób, że krawędzie wieloboku będą się przecinały (ale żadna z krawędzi nie

kontekstową.

3) Wybrać ikonę Wstaw nowy węzeł . 4) Ponowne kliknięcie zatwierdzi położenie nowego wierzchołka.

Aby wstawić nowy wierzchołek bez zmiany jego położenia, wystarczy dwukrotnie kliknąć w krawędź zaznaczonego elementu. (W palecie Pomocniczej należy wcześniej uaktywnić ikonę Wstaw nowy węzeł.) Uwaga: Nie można dodać nowego wierzchołka do elementu/segmentu po łuku; jeśli klikniesz polecenie Wstaw nowy węzeł do elementu łukowego, element ten zostanie wyprostowany.

Edycja wierzchołków Wybranie ikony Przesuń węzeł z palety Pomocniczej umożliwia przemieszczenie wierzchołka elementu wielobocznego. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

139


zostanie usunięta), wielobok zostanie podzielony na dwie części.

•

Przemieszczanie wierzchołka przylegającego do krawędzi łukowej, będzie powodowało, że łuk będzie modyfikowany bez zmiany jego wielkości kątowej (stosunku długości łuku do cięciwy).

Przy pomocy funkcji Zaokrąglenia (użyj ikony Zaokrąglenia/Ścięcia w palecie pomocniczej ), możesz zastąpić węzeł wieloboku łukiem stycznym, którego promień można ustawić w oknie dialogowym Promień zaokrąglenia/ścięcia. Szczegółowy opis, patrz Utworzenie Zaokrąglenia lub Ścięcia na stronie 137.

Zakrzywianie/Prostowanie krawędzi Elementu Za pomocą polecenia Zmień krzywiznę krawędzi w Palecie Pomocniczej można zakrzywić segment elementu poprzez kliknięcie i przemieszczenie krawędzi lub linii odniesienia. Krzywizna krawędzi będzie określona w oparciu o przylegające do niej wierzchołki oraz wskazany w trakcie tej operacji trzeci wierzchołek.

Uwaga: Jeżeli wygięty segment przecina krawędź innego wieloboku, ArchiCAD poprawi kształt tego wieloboku co może spowodować pocięcie wieloboku w kilku miejscach.

Aby wyprostować krawędź zakrzywionego elementu zaznacz ten element, a następnie z palety Pomocniczej wybierz polecenie Wstaw nowy węzeł.

Rozbij do Bieżącego Widoku Wybranie polecenia Edytuj > Zmiana geometrii > Rozbij do Bieżącego Widoku spowoduje zamianę zaznaczonych elementów w dowolnym oknie 2D na podstawowe elementy rysunkowe (Linie bez strzałek, Łuki kołowe i eliptyczne, Krzywe, Wypełnienia bez ramek, jednowierszowe Boki Tekstu). Możesz skasować lub pozostawić oryginalne elementy.

Uwaga: Jeżeli włączone jest Autogrupowanie, rozbite elementy utworzą odpowiednie grupy.

140



Zwróć uwagę, że rozbicie elementu konstrukcyjnego za pomocą pierwszej opcji (Zachowaj tylko oryginalne elementy) będzie oznaczać, że dany element nie będzie już funkcjonował jako element konstrukcyjny. W efekcie element zniknie z innych widoków modelu (Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentu 3D w trybie Modelu). Po rozbiciu elementów może zajść potrzeba poprawienia rysunku. Rozbite elementy wygenerowane na podstawie modelu mogą często zawierać zbędne elementy (zbędne lub nakładające się linie i wypełnienia), które utrudniają dalszą edycję rysunku. Dogodnym rozwiązaniem jest skorzystanie z funkcji Optymalizacji Linii i Wypełnień. Szczegóły, patrz Optymalizacja Linii i Wypełnień w oknach rysunkowych na stronie 160. Przykłady: •

Stropy, Dachy i Siatki zostaną rozbite na linie

•

Ściany i Słupy zostaną rozbite na Linie i Wypełnienia (Drzwi i Okna wstawione w Ścianę również zostaną rozbite).

•

Drzwi i Okna (jeżeli są zaznaczone bez ścian do których zostały wstawione) zostają rozbite (podobnie jak Obiekty GDL) na elementy dwuwymiarowe i zastąpione w ścianach pustymi otworami.

•

Wymiarowanie zostanie rozbite na Linie, Teksty oraz na elementy podstawowe strzałek (Linie, Okręgi, Łuki, Wypełnienia).

•

Polilinie zostaną rozbite na Linie oraz Łuki.

•

Obiekty GDL zostaną rozbite na podstawowe elementy rysunkowe 2D.

Tworzenie kopii elementów W czasie projektowania nierzadko zachodzi potrzeba tworzenia dokładnych kopii elementów. Często najprostszym rozwiązaniem jest skorzystanie z poleceń Kopiuj/Wklej. Zobacz Podstawowe Techniki Edycji na stronie 116. Dogodnym sposobem jest użycie graficznych metod pozwalających na przesuwane i obracanie jednej lub więcej kopii elementów albo wykorzystanie funkcji powielenia. Funkcje te zostały opisane poniżej.

Przesunięcie, Obrót, Odbicie Lustrzane kopii elementów Można także tworzyć dokładne kopie elementów w projekcie poprzez przemieszczanie jednej, lub kilku kopii zaznaczonych elementów. Selekcji można dokonywać przy pomocy narzędzi Strzałka bądź Obszar Zaznaczenia. •

Aby Przesunąć, Obrócić lub Odbić lustrzanie kopię elementu, należy go zaznaczyć i wybrać odpowiednie polecenie z menu Edycja > Zmiana położenia lub z menu kontekstowego.

Rozbicie nie działa w następujących przypadkach: •

W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentu 3D nie jest możliwe rozbicie przekrojów elementów konstrukcyjnych

•

Przekrój/Elewacja/RŚ i Kamery

•

Podstawowe elementy 2D.


141


•

•

Innym sposobem jest wybranie polecenia Przesuń/Obrót/Odbij z palety pomocniczej i wciśnięcie klawisza Ctrl (Windows) lub Alt/Opt (MacOS). (Przy kursorze pojawi się mały znaczek +;. wciśnij ponownie Ctrl, aby anulować wykonanie kopii). Kopia elementu zostanie przemieszczona, obrócona, bądź odbita lustrzanie. Kliknięcie zatwierdzi operację, a zaznaczenie będzie teraz zawierało kopię elementu.

Aby Przesunąć lub Obrócić wielu kopii elementu, zaznacz element, wybierz żądane polecenie w menu Edycja > Zmiana położenia lub w menu kontekstowym (albo użyj skrótu Ctrl + Alt (Windows) lub Cmd + Opt/Alt (MacOS)). Pojawi się znak “++” . kliknij element aby go przesunąć lub obrócić jego kopię do nowego położenia. Możesz wstawić dowolną ilość kopii. Dwukrotne kliknięcie zakończy operację wstawiania wielu kopii.

Detali opisane funkcje mogą być używane wyłącznie do kopiowania elementów rysunkowych. W oknie 3D, opcje Przesunięcia/Obrócenia/Odbicia są dostępne jedynie dla dodanych elementów Rysunku.

Powielenie Elementów Jeżeli potrzebujesz utworzyć wiele elementów ułożonych w określonym rytmie, np. w identycznych odstępach, użyj polecenia Edycja > Zmiana położenia > Powielenie lub polecenie Powiel z palety Pomocniczej. Powielenie pozwala na utworzenie dowolnej liczby kopii zaznaczonych elementów na bieżącej kondygnacji w oparciu o następujące metody i opcje: •

Przesuń powiela kopie wzdłuż prostej linii odniesienia.

•

Obrót powiela elementy po łuku; kąt ustala się w oparciu o łuk odniesienia.

•

Podniesienie układa elementy w stos w oparciu o określoną wartość przesunięcia w pionie. Zwróć uwagę, że czasie pracy w oknach Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D lub Detal/Obszar 2D, opcja ta nie będzie aktywna.

•

Macierz pozwala na rozmieszczenie kopii elementów na macierzy określonej poprzez dwie, wzajemnie prostopadłe linie odniesienia. Korzystając z funkcji Macierzy, określa się liczbę kopii dla obu kierunków macierzy. Typ pokrycia może być również wybrany w panelu Parametry

Uwaga: Podczas obracania, wszystkie kopie zostaną rozmieszczone wokół tej samej osi obrotu. Operacje tego typu mogą być wykonywane zarówno w oknie Rzutu, jak w Oknie 3D. W oknach Przekrój/Elewacja/RŚ funkcje mogą być wykorzystywane do dodawania elementów rysunkowych oraz Drzwi i Okien (tylko przesuwanie). W oknach

142



W dolnej części okna dialogowego można ustalić, w jaki sposób interpretowane będą narysowane linia/łuk odniesienia.

Przeciągnij i Upuść

•

Metoda Przeciągnij i Upuść znana jest użytkownikom systemów MacOS oraz Windows jako sposób na otwieranie plików, czy kopiowanie i wklejanie elementów pomiędzy oknami tej samej lub różnych aplikacji.

• • •

•

Skokowo rozkłada kopie w odległościach odpowiadających długości linii/łuku odniesienia. Rozłożenie rozkłada kopie w równych odległościach, których suma odpowiada długości linii/łuku odniesienia. Rozłożenie-1 działa tak jak poprzednia opcja, jednak w punkcie końcowym nie jest umieszczana kopia elementu. Dokładaj powoduje rozłożenie kopii w określonych, równych odległościach, na dowolnej długości linii/łuku odniesienia. W przypadku tej opcji nie definiuje się liczby kopii, lecz odstępy pomiędzy sąsiednimi kopiami, wyrażane w jednostkach długości lub kąta. Przesunięcie w pionie określa wartość zmiany wzniesienia kopii przy operacji powielania, niezależnie czy jest to powielanie metodą przesunięcia, obrotu, czy macierzy. Uwaga: Powielając elementy w Oknie 3D, przesunięcie w pionie określa się graficznie, definiując wektor, a nie poprzez wpisanie wartości numerycznej. W tym przypadku zaznaczenie pola przy tej opcji spowoduje uaktywnienie możliwości graficznego określenia przesunięcia w pionie.

Po zdefiniowaniu wszystkich opcji w oknie dialogowym Powielenie kliknij OK, a następnie wykonaj operację powielenia rysując linię/łuk odniesienia.


Ponieważ ArchiCAD posiada wiele okien różnych typów, metoda Przeciągnij i Upuść może być szeroko wykorzystywana do kopiowania i wklejania elementów pomiędzy oknami. Można Przeciągać i upuszczać pliki Obiektów GDL ze stron internetowych (GDL Object Web Plug-in) bezpośrednio do Projektów ArchiCADa, okien dialogowych Ustawień obiektu lub do listy Aktywnych bibliotek w Menedżerze bibliotek. Więcej informacji na temat Przeciągania i Upuszczania Obiektów GDL, zobacz Otwieranie plików DWG/DXF metodą "przeciągnij i upuść" na stronie 540. Dane mogą być upuszczane tylko w oknach, w których możliwe jest umieszczanie danych tego typu.

Przeciąganie i upuszczanie Tekstu Istnieją następujące możliwości przenoszenia tekstów: •

Z dowolnego okna tekstowego ArchiCADa lub z okna tekstowego dowolnej aplikacji obsługującej metodę Przeciągnij i Upuść, do dowolnego innego okna tekstowego ArchiCADa

•

Z dowolnego okna tekstowego do dowolnego okna 2D (Rzut, Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D, Detal/Obszar 2D/Symbol 2D elementu bibliotecznego) z parametrami domyślnymi

•

Przenoszenie bądź kopiowanie tekstów w obrębie jednego okna tekstowego

•

Tworzenie tekstowych plików schowka w Menedżerze plików

•

Wklejanie tekstowych plików schowka do okien tekstowych

•

Upuszczanie zwykłych tekstów w dowolnych oknach tekstowych (z pewnymi ograniczeniami)

143


Przeciąganie i upuszczanie Rysunków Najprostszą metodą dodania Rysunku z zewnętrznego pliku ArchiCADa jest otwarcie struktury projektu w Nawigatorze, zaznaczenie Widoku lub Rysunku, który ma zostać dodany i przeciągnięcie go na Arkusz w Oknie arkusza bieżącego projektu.

Przeciąganie i Upuszczanie Obrazków Istnieją następujące możliwości przenoszenia Obrazków: •

Upuszczanie plików graficznych w oknach Podglądu Obiektów GDL

•

Upuszczanie plików graficznych w oknie Rzutu w postaci Obrazków

•

Kopiowanie obrazków do pliku schowka w Finderze MacOS

•

Wklejanie obrazków z pliku schowka do okien Podglądu Obiektów GDL.

Przeciąganie i upuszczanie plików Obiektów GDL Można Przeciągać i upuszczać pliki Obiektów GDL z okien folderów bezpośrednio do Projektów ArchiCADa, okien dialogowych Ustawień obiektu lub do listy Aktywnych bibliotek w Menedżerze bibliotek. Upuszczenie Obiektu w oknie Rzutu aktywuje odnośne narzędzie w Palecie narzędzi i ustawia jego parametry w oparciu o parametry wklejonego elementu.

•

Zaznaczone elementy Rzutu w formacie obrazka (np. do okna Podglądu projektu)

•

Skrypty 2D i 3D zaznaczonych elementów w formacie tekstowym

Skrypty 3D będą generowane tylko w przypadku upuszczenia elementu nad oknem Skryptu 3D. Skrypty 2D mogą być upuszczane w oknach tekstowych wszystkich rodzajów.

Przeciąganie i upuszczanie Obiektów DWG/DXF Metoda Przeciągnij i Upuść może być wykorzystywana do pobierania Obiektów DWG/DXF z sieci web. W systemie Windows dostępna jest specjalna technika “i-drop”. Szczegóły, patrz Otwieranie plików DWG/DXF za pomocą funkcji i-Drop® (tylko Windows) na stronie 541.

Transfer ustawień Polecenia Transferu Ustawień występujące w ArchiCADzie w znacznym stopniu skracają proces tworzenia nowych elementów poprzez przenoszenie ustawień z elementów już istniejących. ArchiCAD umożliwia pobranie ustawień jednego elementu konstrukcyjnego i przeniesienia ich do innego elementu tego samego typu, przy użyciu następujących technik: •

skróty klawiaturowe: Alt w celu Pobrania ustawień i Ctrl+Alt w celu Nadania ustawień

•

Metodą Przeciągnij i Upuść można wstawiać wiele Obiektów GDL jednocześnie.

•

polecenia w pasku narzędzi Standard

•

Okna i Drzwi mogą być upuszczane tylko w Ścianach.

•

lub w menu Edycja > Ustawienia elementów > Pobierz ustawienia i Nadaj ustawienia.

Przeciąganie i upuszczanie elementów Rzutu Jeżeli na Rzucie zdefiniowana jest selekcja (indywidualnych elementów lub za pomocą Obszaru Zaznaczenia), przytrzymanie klawisza myszy i przeciągnięcie kursora poza obszar okna Rzutu ArchiCADa spowoduje uaktywnienie operacji Przeciągnij i Upuść.

Pozwala to na zmianę domyślnych parametrów narzędzi, lub parametrów istniejących elementów, bez konieczności otwierania okna dialogowego ustawień narzędzia/elementu. Funkcja jest dostępna:

W ten sposób można kopiować następujące elementy:

•

•

144

Elementy Rzutu (w formacie modułu)

w oknach Rzutu i Dokumentu 3D oraz Oknie 3D, dla większości typów elementów



•

W oknach Przekrój/Elewacja/RŚ i Detal/Obszar 2D tylko dla elementów rysunkowych

•

Istnieje również możliwość Transferu ustawień pomiędzy dwoma elementami bibliotecznymi należącymi do tego samego typu:

Zobacz Przenoszenie Ustawień pomiędzy Obiektami na stronie 342. Gdy uaktywnisz polecenie Pobierz ustawienia z paska narzędzi (skrót: przytrzymanie klawisza Alt/Opt lub menu Edycja > Ustawienia elementów > Pobierz ustawienia), kursor przybierze kształt Pipetki. W tym samym momencie wyświetlona zostanie informacja o elemencie.

Umieść kursor strzykawki nad węzłem, krawędzią lub powierzchnią elementu docelowego, aż zostanie podświetlony. (Aby przełączać podświetlanie nachodzących na siebie elementów, wciskaj klawisz Shift+TAB, aż wybrany zostanie odpowiadający Ci element.) Kliknij element docelowy aby nadać mu bieżące ustawienia atrybutów narzędzia (Typ linii, Kolor pióra, Materiał, itd.). Poniżej znajduje się przykład, w którym parametry ściany powyżej, przekazano ścianie poniżej.

Szczegóły, patrz Podświetlanie obrysu elementów na stronie 82. Pipetka jest: Pełna, gdy znajduje się nad węzłem Linii odniesienia lub osi; Pełna do połowy, gdy znajduje się nad Punktem aktywnym, zwykłymi węzłami lub nad powierzchnią, którą można zaznaczyć; Częściowo pełna, gdy znajduje się nad Linią odniesienia; Paskowana, gdy znajduje się nad zwykłą krawędzią; Pusta, jeśli kursor znajduje się nad pustą przestrzenią arkusza. Bez względu na kształt Pipetki, pobieranie ustawień działa tak samo. (Pusta Pipetka nie działa.) Kliknięcie Pipetką załaduje ustawienia wybranego elementu do okna dialogowego ustawień odpowiadającego mu narzędzia i uczyni je ustawieniami domyślnymi tego narzędzia. Narzędzie to zostanie automatycznie uaktywnione tak, że kolejne kliknięcie oznaczać będzie rozpoczęcie konstruowania elementu o pobranych parametrach. Aby nadać bieżące ustawienia danego narzędzia elementowi, uaktywnij polecenie Nadaj ustawienia z paska narzędzi (skrót: Ctrl-Alt (Windows) lub Alt/Opt-Cmd (MacOS); Kursor przyjmie kształt Strzykawki. (Możesz również uaktywnić strzykawkę poleceniem Edycja > Ustawienia elementów > Nadaj ustawienia.) Strzykawka przyjmuje kształty analogiczne (pusta, paskowana, pełna, itd.) jak w przypadku Pipetki.


Uwagi: Atrybuty elementu mogą być także pobierane do odnośnych pól w oknie dialogowym Znajdź i zaznacz, pod warunkiem, że okno to jest otwarte oraz, że aktywne są odpowiednie pola. Szczegóły, patrz Paleta Znajdź i Zaznacz w Pomocy ArchiCADa. Pobrane parametry będą także automatycznie ustawiane w uaktywnianych polach kryteriów (np. Typy linii, Pióra i kolory, Rodzaje wypełnienia, Materiały, Struktury warstwowe, Kategorie stref).

Grupowanie elementów Tworzenie Grup polega na zaznaczeniu zestawu elementów i wybraniu odpowiedniego polecenia z menu Edycja > Grupowanie lub wciśnięciu odpowiadającego mu przycisku z palety narzędziowej Zarządzaj Elementami.

145


Zgrupowane elementy mogą być zaznaczane i edytowane jednocześnie jako Grupa. Dzięki opcji tymczasowego zawieszania grupowania, można je także edytować pojedynczo, bez utraty informacji o grupowaniu. Zgrupowane elementy są wyróżnione poprzez duże, puste w środku punkty zaznaczenia. W przypadku zaznaczenia kilku grup jednocześnie, punkty zaznaczenia każdej z nich będą miały inny kolor. Grupy można ze sobą łączyć (grupować), tworząc większe grupy. Następujące typy elementów nie mogą być zgrupowane: wszystkie rodzaje Wymiarowania, Strefy, Etykiety, linie Przekroju/elewacji, Kamery. Drzwi i Okna mogą być grupowane tylko jako część ściany, w której są wstawione. Grupować można tylko elementy umieszczone na bieżącej kondygnacji. Elementy z innych kondygnacji nie mogą być grupowane nawet, jeśli ich obrys jest wyświetlany na bieżącej kondygnacji. Funkcja Edycja > Grupowanie > Auto-grupowanie grupuje elementy w trakcie ich powstawania (zamiast procedury grupowania elementów dopiero po ich utworzeniu). Jeżeli funkcja Auto-grupowanie jest włączona, łańcuchy elementów (np. prostokąt ścian, czy wypołaciowany dach) zostaną automatycznie utworzone jako grupy. Aby uczynić wszystkie elementy stanowiące grupę niezależnymi, należy wybrać polecenie Edycja > Grupowanie > Rozgrupuj. W przypadku zagnieżdżenia grup (grupy utworzone z grup elementów), należy powtarzać to polecenie kilka razy, aż do momentu uzyskania niezależnych elementów. Funkcje grupowania i rozgrupowania są dostępne we wszystkich rodzajach modyfikowalnych okien.

•

Zaznaczanie

•

Polecenia Edycji: Przesunięcie, Obrót, Odbicie Lustrzane, Powielenie

•

Przypisywanie atrybutów (np. Warstw)

Inne operacje (takie jak Wyrównanie, czy Zaokrąglenie/Ścięcie) mogą być wykonywane tylko na indywidualnych elementach, po rozgrupowaniu elementów lub zawieszeniu grupowania.

Zawieszanie grupowania Czasem zachodzi potrzeba wykonania operacji na pojedynczym elemencie składowym grupy. W takim przypadku rozdzielanie grupy byłoby uciążliwe, ponieważ aby je zgrupować ponownie, musiałbyś powtórnie zaznaczyć wszystkie elementy składowe grupy. Rozwiązaniem jest czasowe zawieszenie grupowania za pomocą przycisku Zawieś grupowanie z palety narzędziowej Standard lub poleceniem z menu górnego Edycja > Grupowanie > Zawieś grupowanie. (Przycisk Zawieś grupowanie jest również dostępny w Palecie kontrolnej.) Jeżeli zawieszenie grupowania jest AKTYWNE, elementy składowe grup mogą być zaznaczane i modyfikowane indywidualnie. WSZYSTKIE grupy są wtedy nieaktywne: pojedyncze elementy mogą być wtedy zaznaczane i edytowane indywidualnie, nawet gdy stanowią część skomplikowanej struktury grupowania. Jeżeli zawieszenie grupowania jest NIEAKTYWNE, wszystkie grupy zostają przywrócone. •

Wybranie Edycja > Grupowanie > Rozgrupuj z włączoną funkcją Zawieś grupowanie, spowoduje odłączenie od grupy zaznaczonych elementów i rozbicie ich struktury grupowania do indywidualnych elementów.

•

Jeżeli zawieszenie grupowania jest NIEAKTYWNE, operacja Rozgrupowania selekcji złożonej z kilku grup składających się z innych grup, spowoduje najpierw rozdzielenie ich na grupy, z

Działania na Grupach Elementów Na elementach składowych grup można jednocześnie wykonywać następujące operacje:

146



których się składają. Możliwe, że będziesz musiał kilkakrotnie wybierać polecenie Edycja > Grupowanie > Rozgrupuj zanim elementy będą mogły być zaznaczane i modyfikowane niezależnie. Uwaga: Istnieje sposób aby zmienić ustawienia elementu należącego do grupy, przy wyłączonej funkcji Zawieś grupowanie. Otwórz okno ustawień narzędzia, odnoszącego się do elementu, który chcesz zmodyfikować (upewnij się, że żaden element nie jest zaznaczony), zmień parametry i zamknij okno klikając OK. Następnie kliknij element, który zamierzałeś zmodyfikować przytrzymując klawisze Ctrl+Alt (Windows)/Opt+Cmd (MacOS), lub skorzystaj z polecenia Nadaj ustawienia z menu Edycja > Ustawienia elementu. Spowoduje to przesłanie ustawień domyślnych ustawionego typu elementu do elementu, który kliknąłeś. Zmiany zostaną wprowadzone tylko w klikniętym elemencie.

Grupy i Warstwy Grupowanie elementów nie powoduje zmiany przypisanych im atrybutów. Oznacza to, że zgrupowane elementy pozostają na przypisanych im warstwach. Jeżeli niektóre z elementów grupy są na schowanych warstwach: •

Elementy na schowanych warstwach będą niewidoczne

•

W czasie edycji grupy (poprzez przesunięcie, obrót, odbicie lustrzane, powielenie), niewidoczne elementy będą także edytowane.

kolor szary. Użyj Zawieszenia grupowania aby zmodyfikować zgrupowane elementy nie znajdujące się na zablokowanych warstwach. Uwaga dla członków Zespołu: Elementy grupy mogą być zarezerwowane przez różnych członków zespołu, jednakże grupy nadal pozostaną aktywne. Atrybuty i parametry zarezerwowanych elementów mogą być jednak modyfikowane tylko przez osobę, która jako pierwsza zawiesi grupowanie. Więcej informacji dotyczących rezerwowania elementów w Pracy zespołowej, patrz Techniki Pracy Zespołowej na stronie 505.

Blokowanie/Odblokowywanie Elementów Wybranie polecenia Edycja > Blokada > Zablokuj blokuje wybrane elementy zapobiegając ich przypadkowej modyfikacji. Zablokowane elementy mogą być zaznaczane i wykorzystywane przy konstruowaniu innych elementów, wyświetlane są Linie Pomocnicze, a także możliwe jest pobranie ich ustawień przy pomocy funkcji transferu ustawień. Uwaga: Zablokowanie warstwy przyniesie ten sam skutek zablokuje wszystkie elementy, które się na niej znajdują. Wybranie polecenia Edycja > Blokada > Odblokuj odblokowuje zaznaczone elementy.

Jeżeli niektóre z elementów grupy są na zablokowanych warstwach:

Za pomocą polecenia Odblokuj wszystkie możesz odblokować wszystkie zablokowane elementy nawet jeśli nie są one zaznaczone. W palecie narzędziowej Zarządzaj Elementami znajdują się przyciski będące odpowiednikami tych poleceń.

•

Szczegóły, patrz Warstwy na stronie 26.

•

•

Modyfikacja Atrybutów lub parametrów elementów nie będzie powodowała zmiany Atrybutów elementów niewidocznych.

Elementy na zablokowanych warstwach będą widoczne na Rzucie, jednak będą one powodowały zablokowanie całej grupy. Grupy nie będzie można edytować poprzez przesunięcie, obrót, odbicie lustrzane, czy powielenie. Zaznaczenie grupy będzie powodowało zaznaczenie wszystkich jej elementów, ale punkty zaznaczenia będą miały


Uwaga dla członków Zespołu: Możesz zablokować tylko te elementy, które uprzednio zarezerwowałeś. Zablokowane elementy nie mogą być rezerwowane przez innych członków zespołu. Możesz odblokowywać tylko elementy, które sam zablokowałeś. Informacja o blokowaniu jest przechowywana

147


nawet po Twoim Odłączeniu się z Projektu zespołowego. Jeżeli jesteś dołączony do Projektu zespołowego jako Kierownik zespołu, wówczas możesz blokować i odblokowywać elementy utworzone przez dowolnego członka. Więcej informacji dotyczących rezerwowania elementów w Pracy zespołowej, patrz Techniki Pracy Zespołowej na stronie 505.

Kolejność wyświetlania W trakcie rysowania Projektu, nakładające się elementy będą układane zgodnie z określoną kolejnością. Wstępnie układ ten jest przystosowany do typowych zastosowań w rysunku architektonicznym. Domyślnie kolejność wyświetlania definiowana jest w oparciu o sześć klas. Niezależnie od kolejności rysowania elementy należące do pierwszej klasy będą wyświetlane najwyżej, elementy należące do drugiej klasy, o jeden poziom niżej, itd. Typy elementów są podzielone na klasy w następujący sposób: 1) Elementy opisu (Teksty, Etykiety, Wymiarowania wszystkich typów, Metryczki stref) 2) Elementy rysunkowe (Linie, Okręgi, Krzywe, Punkty aktywne) 3) Elementy biblioteczne (Obiekty, Lampy, Schody) 4) Elementy konstrukcyjne (Ściany, Belki, Stropy, Drzwi, Okna, Słupy, Dachy, Siatki) 5) Wieloboki dwuwymiarowe (Wypełnienia, Wielokąty stref) 6) Obrazki

Kolejność wyświetlania nakładających się elementów Nakładanie się elementów należących do tej samej klasy zależy od kolejności ich narysowania, jednak przecięcia nakładających się ścian o tych samych wzorkach wypełnienia, są czyszczone.

148

Podczas zaznaczania nakładających się elementów tej samej klasy, możesz wybierać pomiędzy nimi cyklicznie wciskając klawisz Tab. Zobacz Zaznaczanie nakładających się elementów na stronie 80.

Własna Kolejność Wyświetlania Domyślna Kolejność wyświetlania ArchiCADa sprawdza się w większości przypadków, jednak czasami zachodzi potrzeba ustawienia elementów w innej kolejności. Aby tego dokonać należy skorzystać z poleceń w menu Edycja > Kolejność wyświetlania lub odpowiadających im przycisków w pasku narzędziowym Zarządzaj Elementami. Polecenia te działają następująco: •

Przenieś wyżej: Dzięki temu poleceniu, zaznaczony element zostanie przeniesiony nad elementy (będzie je zasłaniał) tej samej lub niższych klas, lecz nadal pozostanie pod elementami należącymi do klas wyższych.

•

Przenieś na wierzch: To polecenie spowoduje, że element zostanie nałożony na pozostałe elementy.

•

Przenieś niżej: Dzięki temu poleceniu, zaznaczony element zostanie przeniesiony pod elementy (będzie przez nie zasłaniany) tej samej lub wyższych klas, lecz nadal pozostanie nad elementami należącymi do klas niższych.

•

Przenieś na spód: To polecenie spowoduje, że element zostanie przysłonięty przez pozostałe elementy.

•

Przywróć domyślną kolejność: To polecenie przywraca domyślną kolejność nakładania się elementów opisaną poprzednio.

Procedury układania elementów Zarówno domyślna Kolejność wyświetlania jak i narzędzia do jej zmiany oparte są na dwóch procedurach układania elementów: według klas i według poziomów. ArchiCAD umieszcza elementy na 14 poziomach. Na każdym poziomie mogą znajdować się elementy dowolnych typów. Ostateczny układ elementów widoczny na ekranie i na wydrukach opiera się na poziomach i klasach. Elementy znajdujące się na Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12


danym poziomie będą przykrywały wszystkie elementy znajdujące się na niższych poziomach niezależnie od ich klasy.

poziomie. W ten sposób można przenosić elementy do żądanego położenia w układzie.

Nowe elementy są zawsze umieszczane na poziomach, które są przypisane ich klasom. Poziomy są przypisane klasom w następujący sposób: 1-4: Domyślnie puste 5: Etykiety 6: Rysunki 2D 7: Elementy biblioteczne 8: Struktury 3D

Oczywiście można przenosić dowolne elementy znajdujące się na niższych poziomach tak, że przykryją one przeniesione wcześniej Wypełnienia.

9: Wieloboki 2D 10: Obrazki 11-14: Domyślnie puste 4 najwyższe i 4 najniższe poziomy są domyślnie puste. Możesz przenosić elementy każdego typu pomiędzy tymi poziomami za pomocą poleceń z menu Edycja > Kolejność wyświetlania opisanych powyżej. Np. Przeniesienie wyżej Wypełnienia z jego domyślnego 9. poziomu na poziom 8. spowoduje, że będzie on przykrywał wszystkie Wypełnienia, znajdujące się na poziomie 9., jednak będzie przykrywany przez elementy konstrukcyjne, znajdujące się na ich domyślnym 8. poziomie.

Ponowne użycie polecenia Przenieś wyżej (na poziom 7) spowoduje, że zaznaczone wypełnienia przykryją elementy konstrukcyjne, znajdujące się na domyślnym 8. poziomie. Przeniesione Wypełnienia będą jednak nadal przykrywane przez Elementy biblioteczne, znajdujące się na domyślnym dla nich 7. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Polecenia Przenieś na wierzch oraz Przenieś na spód przenoszą zaznaczone elementy na taki poziom w układzie, aby przykrywały one wszystkie inne elementy, lub były przykrywane przez wszystkie inne elementy. Nie musi to zawsze być poziom 1. lub 14., co oznacza, że po użyciu tych poleceń, będzie nadal istniała możliwość przeniesienia innych elementów powyżej, lub poniżej. Teksty i wymiarowanie przeniesione na najwyższy poziom układu nie mogą być przykryte. Aby zatem przykryć teksty lub wymiary innymi elementami, należy je przenieść niżej. W razie próby przeniesienia wyżej elementów, które znajdują się na najwyższym poziomie, lub niżej elementów będących na poziomie najniższym, zostanie wyświetlone odnośne ostrzeżenie. Przenosząc wyżej bądź niżej kilka zaznaczonych elementów znajdujących się na różnych poziomach, każdy z nich zostanie przeniesiony tylko o jeden poziom. Przeniesienie na wierzch lub na spód elementów różnych typów spowoduje, że przykryją one pozostałe elementy projektu (albo zostaną przykryte przez pozostałe elementy projektu), natomiast ich wzajemny układ pozostanie zgodny z ich klasami.

149


Strefy i wypełnienia to elementy, składające się z komponentów należących do różnych klas (Wielokąty stref i Metryczki stref, Wypełnienia i Etykiety powierzchni). Wzajemny układ tych komponentów będzie zawsze zgodny z ich klasami, czyli np. Metryczki stref będą zawsze przykrywały odnośne Wielokąty stref. Chociaż można stosować polecenia przenoszenia dla tych komponentów indywidualnie, przenoszenie jednego z nich będzie zawsze powodowało przeniesienie drugiego tak, że Metryczki stref będą zawsze przykrywały odnośne Wielokąty stref, a Etykiety powierzchni odnośne Wypełnienia. Kolejność wyświetlania zostanie zachowana podczas drukowania lub plotowania. Przy eksporcie plików DXF/DWG, wszystkie elementy będą traktowane jako przezroczyste, czyli niezależnie od ich położenia w układzie wszystkie elementy będą widoczne.

Dokument 3D Magiczna Różdżka rozpoznaje tylko elementy rysunkowe 2D). Magiczna Różdżka rozpoznaje krawędzie elementów zablokowanych, umieszczonych na innej kondygnacji niż bieżąca i elementów należących do Podrysu, a także elementów zarezerwowanych przez innych członków zespołu, czy znajdujących się poza twoim obszarem roboczym.

Tworzenie elementów przy użyciu Magicznej Różdżki 1) Z Palety narzędzi wybierz typ elementu, który chcesz utworzyć.

2) Aktywuj Magiczną Różdżkę. Kliknij ikonę Różdżki na Palecie kontrolnej lub przytrzymaj Spację; kursor zmieni kształt na Magiczną Różdżkę.

Magiczna Różdżka

Uwaga: Domyślnie Paleta kontrolna jest ukryta. Aby ją pokazać, wybierz jej nazwę z menu Okna > Palety.

O Magicznej Różdżce

Istnieją trzy rodzaje kursora Magiczna Różdżka, które oznaczają wykrycie:

Magiczna Różdżka zachowuje wykonane czynności, wyszukując i obrysowując elementy linearne lub wieloboczne wśród elementów istniejących, a następnie konstruuje nowy element w oparciu o odnaleziony wielobok. Narzędzie to pozwala na tworzenie elementów o złożonych kształtach, których zbudowanie w oparciu o tradycyjne metody konstrukcyjne byłoby bardzo żmudne. Kształt elementów budowanych przy użyciu Magicznej Różdżki jest zawsze oparty o wielobok, a wybrana metoda geometrii (np. Obrócony prostokąt) nie jest brana pod uwagę. Podczas tworzenia ścian po łuku lub elementów wielobocznych w oparciu o łuki, okręgi lub krzywe, stopień odwzorowania krzywizn zależy od ustawień w oknie dialogowym Parametry Magicznej Różdżki. Zobacz Parametry Magicznej różdżki w Pomocy ArchiCADa. Magiczna Różdżka działa zarówno w oknach 2D jak i 3D i rozpoznaje następujące typy elementów: Ściana, Belka, Strop, Dach, Przegroda Strukturalna, Wypełnienie, Siatka, Linia, Łuk, Polilinia oraz Krzywa. (W oknach Przekrój/Elewacja/RŚ i

•

wierzchołka

•

krawędzi

•

pustej powierzchni lub obszaru wieloboku

150

3) Kliknij aby Różdżka wyszukała wielobok. •

Jeżeli klikniesz na krawędzi lub wierzchołku, Magiczna Różdżka utworzy wielobok obrysowując element i/lub znajdując łańcuch segmentów: biegnie wzdłuż krawędzi i obrysowuje łańcuchy elementów, których punkty końcowe przecinają tę krawędź.



•

•

Kliknięcie nad pustą przestrzenią lub nad obszarem elementu powoduje, że Magiczna Różdżka wyszukuje wielobok utworzony przez najbliższe krawędzie elementów (niezależnie czy krawędzie są łańcuchem, czy się przecinają). Przed użyciem funkcji Magicznej Różdżki, można dodatkowo określić selekcję. Wówczas Magiczna Różdżka wyszuka wielobok tylko w oparciu o zaznaczone elementy, lub określony Obszar Zaznaczenia.

4) Zostaną utworzone nowe elementy. •

Nowe elementy będą niezależne i będzie je można edytować indywidualnie.

•

Jeżeli elementy stanowiące bazę dla utworzonego wieloboku będą zbyteczne, będzie można je usunąć.

•

Jeżeli aktywowałeś metodę Przesunięcia, lub Wielokrotnego przesunięcia, będziesz mógł z nich skorzystać po odnalezieniu wieloboku przez Magiczną Różdżkę.

•

•

Jeżeli konstruujesz pojedynczą połać dachową, przed skorzystaniem z Różdżki będziesz musiał określić linię odniesienia oraz kierunek spadku dachu. Przy wykorzystaniu Różdżki do rysowania wieloboków wypełnień o zdefiniowanym początku wypełnienia, będziesz musiał najpierw odnaleźć Różdżką wielobok, a następnie określić kierunek wektora wypełnienia.

Korzystanie z Magicznej Różdżki w Oknie 3D Działanie Magicznej Różdżki w Oknie 3D jest podobne jak w oknie Rzutu. Funkcja wykorzystuje jednak położenie elementów w przestrzeni, a nie tylko ich obrys w widoku z góry. Przy wyszukiwaniu konturów nowych elementów, ArchiCAD odnajdzie krawędzie tylko tych elementów, które rzeczywiście przecinają się z klikniętą powierzchnią. Pod uwagę brana jest zawsze powierzchnia pozioma, której wzniesienie jest określane poprzez punkt kliknięcia w dowolną powierzchnię w oknie 3D lub poprzez Początek układu Użytkownika (np. przy kliknięciu w pustej przestrzeni, wewnątrz wielobocznego łańcucha ścian).

Wykorzystanie Magicznej Różdżki do operacji Dodawania/Odejmowania wieloboków Magiczna Różdżka może być wykorzystywana do dodawania/odejmowania wieloboków, w oparciu o krawędzie istniejących elementów (tego samego, bądź innych typów).

1) Zaznacz element, od którego zamierzasz odjąć inny wielobok.

W tym przykładzie chcemy odjąć złożony wielobok od stropu.

2) Wybierz polecenie "Odejmij od wieloboku" z palety Pomocniczej.

3) Aktywuj Magiczną Różdżkę i przemieść kursor nad wielobok, który chcesz odjąć.

4) Kliknij aby zatwierdzić operację.

Charakterystyka konstruowanych elementów będzie zależała do bieżących parametrów odnoszących się do nich narzędzi. Należy zawsze sprawdzić, czy parametry te są odpowiednie szczególnie w przypadku, jeśli elementy mają być konstruowane w relacji do innych elementów, np. przy budowaniu dachów w oparciu o ściany. Aby sprawdzić, czy operacja została wykonana poprawnie, usuń, bądź przesuń odjęty wielobok. Albo wybierz wielobok i zaznacz kontur wokół jego otworu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

151


Dowolny Widok Projektu, Widok lub Arkusz może stanowić Podrys dla dowolnego Okna Modelu bądź Arkusza. Zazwyczaj w Oknach Modelu jako Podrys będziesz wykorzystywał następujące widoki: •

Rzut

•

Przekrój, Elewacja, Rozwinięcie ścian, Dokument 3D

•

Detal, Obszar 2D

Natomiast w Oknach Arkuszy: • Uwaga: Narysowanie wieloboku poprzez kliknięcie wewnątrz konturu zaznaczonego elementu narzędziem danego elementu jest podobne do operacji odejmowania, lecz umożliwia czasowe narysowanie przecinającego się kształtu. Dzięki operacji odejmowania można uniknąć tego efektu.

Arkusz, Szablon Arkusza

Na przykład, możesz narysować detal okapu dachu w Oknie Detalu (Aktywny Widok), wykorzystując odpowiedni Przekrój jako Podrys. Przekrój wyświetlony jako Podrys obok innego Przekroju:

Szczegóły, patrz Parametry Magicznej różdżki w Pomocy ArchiCADa.

Wirtualny Podrys: Używanie Podrysów do edycji i porównywania Widoków Modelu i Rysunków

Rzut wyświetlony jako Podrys dla Detalu:

O Podrysach W ArchiCADzie 12 możesz jednocześnie wyświetlić dwa widoki w dowolnym Oknie Modelu lub Arkusza: •

Widok Aktywny - Widok Modelu lub Rysunek, w którym aktualnie pracujesz

•

Podrys - opcjonalnie umieszczony z boku, nad bądź pod zawartością Aktywnego Widoku. Podrys imituje rysunek podłożony pod arkusz roboczy, pozwalający na porównanie dwóch widoków w jednym oknie.

152



Dane okno może wyświetlać jednocześnie tylko jeden Podrys. Aczkolwiek w każdym oknie Projektu może być wyświetlany inny Podrys: •

Okno Rzutu wyświetla jeden Podrys dla wszystkich kondygnacji

•

Każde z okien Przekroju, Elewacji, Rozwinięcia Ścian, Dokumentu 3D, Obszaru 2D, Detalu, Arkusza oraz Szablonu Arkusza może wyświetlać własny niepowtarzalny Podrys.

•

Pasek narzędzi Standard zawiera przycisk kontrolujący wyświetlanie Podrysu oraz rozwijaną listę związanych z Podrysem poleceń.

•

Kliknięcie prawym klawiszem myszki dowolnego elementu w Nawigatorze i wybranie polecenia Wyświetl jako Podrys pozwala wyświetlić dany element (np. Widok Projektu, Widok lub Arkusz) jako Podrys w bieżącym oknie.

•

Użyj palety Podrys i Porównanie (Okno > Palety > Podrys i Porównanie), aby zachować polecenia wyświetlone na ekranie, jeżeli często korzystasz z poleceń związanych z tą funkcją.

•

Wybierz polecenie Widok > Opcje Podrysu.

•

Wiele poleceń odnoszących się do Podrysu jest dostępnych w menu kontekstowym dowolnego okna ArchiCADa, w którym możliwe jest wyświetlanie Podrysu: aby wyświetlić menu kontekstowe okna kliknij prawym klawiszem myszy nad pustą przestrzenią okna (nie może być zaznaczony żaden element w oknie).

Podrysy zachowywane są wraz z oknami (na przykład, każdy z Przekrojów w Projekcie może mieć zapamiętane własne ustawienia Podrysu obejmujące kolor i wybór wyświetlanych w Podrysie elementów). Podrysy są także zapisywane wraz z plikiem Projektu. Kluczową funkcją Podrysu jest wspomaganie pracy w Aktywnym Widoku,w którym jest wyświetlany. Przy drukowaniu Okien Modelu lub Arkuszy, można włączyć opcję, by aktualnie wyświetlany Podrys był również drukowany. Przy wstawianiu Rysunku na Arkusz, wstawiona zawartość Rysunku nie będzie jednak obejmowała Podrysu. W razie potrzeby można przesuwać i obracać Podrys, jakkolwiek domyślne ustawienie danego Podrysu w danym rodzaju okna będzie zazwyczaj prawidłowe. Opcje Wyświetlania (menu Widok) mają taki sam wpływ na Podrys jak na Aktywny Widok. Kursor reaguje na elementy Podrysu. W związku z tym: •

•

Możesz korzystać z polecenia Pobierz ustawienia (Alt +C) i przenosić parametry elementów Podrysu do elementów Aktywnego Widoku. Możesz korzystać z polecenia Dotnij, z funkcji Magicznej Różdżki oraz z punktów przyciągania elementów Podrysu do edycji elementów Aktywnego Widoku.

Dostęp do poleceń obsługujących Podrys Polecenia związane z obsługą Podrysu są łatwo dostępne w różnych miejscach interfejsu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

153


Wybór Podrysu Trzy typy elementów mogą stanowić Podrys:

1) Widoki Projektu. Dowolny element Mapy Projektu

Nawigatora (oprócz elementów okna 3D oraz list i zestawień) może zostać ustawiony jako Podrys. Podrys oparty o Widok Projektu będzie zawsze odzwierciedlał ustawienia aktywnego okna.

2) Widoki. Dowolny element Mapy Widoków Nawigatora

Pokaż/Ukryj Podrys Przełącznik Podrys jest dostępny w pasku narzędzi Standard. Kliknij przycisk, aby włączyć lub wyłączyć wyświetlanie Podrysu w bieżącym oknie. Kliknij przycisk na ikonie Podrysu, aby uzyskać dostęp do listy poleceń związanych z Podrysem.

(oprócz elementów okna 3D oraz list i zestawień) może zostać ustawiony jako Podrys. Ustawienia Widoku stanowiącego Podrys są niezależne od ustawień aktywnego okna. Na przykład, zmiana Kombinacji Warstw w aktywnym oknie nie wpłynie na Kombinację Warstw Podrysu. Jeżeli Widok zostanie usunięty z Mapy Widoków, nie będzie już możliwe wyświetlenie w oparciu o niego Podrysu.

3) Arkusze (oraz ich Rysunki). Aby wybrać Podrys wykonaj jedną z poniższych operacji: •

Kliknij prawym klawiszem element w Nawigatorze aby wyświetlić jego menu kontekstowe. Wybierz polecenie Wyświetl jako Podrys.

lub •

Wybierz element z listy Wybierz Podrys. Lista Wybierz Podrys jest dostępna w: - rozwijanej liście Podrys i Porównanie w pasku narzędzi Standard - podmenu Podrys menu kontekstowego okien

154



kondygnacji zawartych w pionowym zakresie RŚ pod warunkiem, że nie został on zdefiniowany jako Nieskończony. - Detal lub Obszar 2D: Lista Wybierz Podrys zawiera ich Źródłowy Widoku Projektu. Uwaga: Niezależne Widoki Projektu (np. niezależne Przekroje, Elewacje, Detale oraz Obszary 2D) nie posiadają modelu źródłowego; ich lista Wybierz Podrys zawiera tylko niezależny Widok Projektu, sam w sobie. - palecie Podrys i Porównanie

- Arkusz: Lista Wybierz Podrys zawiera widok źródłowy (jeśli jest dostępny) wstawionych rysunków.

Lista Wybierz Podrys zmienia się dynamicznie - jej zawartość zależy od rodzaju aktywnego okna oraz ostatnio używanych Podrysów.

•

Pokaż Pełną Strukturę: Ta opcja umożliwia wyświetlenie aktualnego widoku/widoku projektu jako Podrysu w postaci Pełnej Struktury.

•

Następne na liście Wybierz Podrys są: dowolne Arkusze zawierające Rysunki utworzone na podstawie bieżącego Widoku Projektu.

•

Ostatnie Podrysy są wyświetlane u góry listy

•

Poniżej znajdują się inne pasujące Podrysy. Jeżeli aktywnym oknem jest:

Wybrany Podrys zostaje wyświetlony w domyślnym położeniu stosownym do typu Aktywnego Widoku i wybranego Podrysu. Podrys może być w dowolnym momencie przesunięty.

- Rzut: Lista Wybierz Podrys zawiera trzy pozycje, które są określane w odniesieniu do bieżącej kondygnacji: Nad lub Pod bieżącą kondygnacją powoduje wyświetlenie Podrysu reprezentującego kondygnację znajdującą się powyżej lub poniżej bieżącej. Poprzednia Kondygnacja to opcja pozwalająca na wyświetlenie Podrysu odpowiadającego ostatniej odwiedzonej kondygnacji.

Szczegóły, patrz Zmiana położenia Podrysu na stronie 156. Otwarcie jednego z ostatnio używanych Podrysów, wyświetli go zgodnie ze wszystkimi ręcznie wprowadzonymi zmianami położenia. Wszystkie zdefiniowane przez użytkownika parametry Podrysów obejmujące Listy Ostatnich Podrysów oraz wybrane kolory Podrysów zostają zachowane w pliku Projektu.

- Przekrój/Elewacja/RŚ w trybie Modelu: Lista Wybierz Podrys mieści kondygnacje zawarte w pionowym zakresie widoku pod warunkiem, że nie został on zdefiniowany jako Nieskończony. - Przekrój/Elewacja w trybie Rysunku: Lista Wybierz Podrys zawiera stosowne Przekroje/Elewacje w trybie Modelu. - Rozwinięcia Ścian Lista Wybierz Podrys składa się z Widoków Projektu Grupy RŚ (jeśli istnieją) oraz z Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

155


Definiowanie opcji koloru i widoczności Podrysu Aby zdefiniować kolor i widoczność elementów w Podrysie, skorzystaj z palety Podrys i Porównanie (menu Okno > Palety > Podrys i Porównanie lub polecenie Podrys i Porównanie rozwijanej listy poleceń Podrys i Porównanie.)

•

Użyj tej ikony w celu przywrócenia oryginalnego położenia Podrysu. Uwaga: Te same polecenia są dostępne w menu kontekstowym dowolnego okna uruchamianym prawym klawiszem myszki oraz w rozwijanej liście Podrys i Porównanie w pasku narzędzi Standard.

Na ilustracji poniżej przedstawiono Przekrój wyświetlany jako Podrys na Rzucie zawierającym odnośny Znacznik Przekroju.

Użyj opcji tej palety aby określić Kolor i widoczność elementów w Podrysie. Więcej szczegółów, patrz Paleta Podrys i Porównanie w Pomocy ArchiCADa. Dokonane tutaj zmiany odnoszą się tylko do Podrysu wyświetlanego w bieżącym oknie. Można jednak zastosować te ustawienia do wszystkich Podrysów korzystając z przycisku Zastosuj do wszystkich Podrysów.

Zmiana położenia Podrysu Te polecenia są dostępne w rozwijanej liście poleceń Podrys i Porównanie; lub w palecie Podrys i Porównanie. •

Użyj tej ikony położenia.

aby przesunąć Podrys do nowego

•

Użyj tej ikony

aby obrócić Podrys.

156

Przy Przesuwaniu/Obracaniu Podrysu, w palecie Podręcznych Współrzędnych można obserwować zmiany stosownych wartości współrzędnych (wartości te są obliczane względem układu odniesienia Aktywnego Widoku, nie zaś Podrysu).



Przełączanie Podrysu z Aktywnym Widokiem: Jak uzyskać dostęp do elementów na Podrysie w celu edycji lub kopiowania Elementy na Podrysie nie mogą być zaznaczane ani edytowane. Można jednak tymczasowo zamienić Podrys z Aktywnym Widokiem w celu zaznaczenia i edycji elementów na Podrysie. Można na przykład użyć polecenia Przełącz Podrys z Aktywnym Widokiem aby skopiować elementy z Podrysu do Aktywnego Widoku:

1) Najpierw użyj polecenia Przełącz

Podrys z Aktywnym Widokiem (na liście poleceń Podrys i Porównanie lub w palecie Podrys i Porównanie.) Zamieni to Podrys w Aktywny Widok (możliwa będzie edycja jego elementów), a Aktywny Widok stanie się Podrysem.

Uwaga: Przy wklejaniu do okna typu rysunkowego (np., okna Obszaru 2D lub Detalu), elementy konstrukcyjne zostaną “rozbite” na dwuwymiarowe komponenty.

Przebuduj Podrys Użyj polecenia Przebuduj Podrys (dostępnego w palecie Podrys i Porównanie lub w rozwijanej liście poleceń Podrys i Porównanie), aby zaktualizować Podrys w oparciu o wszystkie zmiany wprowadzone do jego widoku źródłowego. Podrys jest aktualizowany automatycznie przy wykonywaniu różnych operacji przez użytkownika, takich jak nawigowanie pomiędzy oknami lub przemieszczanie się w obrębie jednego okna. Edycja modelu nie powoduje jednak automatycznej aktualizacji Podrysu; konieczne jest użycie przycisku Przebuduj Podrys. Pamiętaj że: •

Jeżeli widokiem źródłowym Podrysu jest okno Przekrój/Elewacja/RŚ w trybie Model - Przebudowanie Ręczne, jego zaktualizowanie nastąpi po ręcznym przebudowania widoku źródłowego. Podobnie Podrysy zawierające ręcznie aktualizowane Rysunki będą aktualizowane razem z Rysunkami.

•

Jeżeli Podrysem jest Okno w trybie Model - Przebudowanie Automatyczne, istnieje możliwość, że w aktywnym oknie wprowadziłeś zmiany, które nie zostały jeszcze uwzględnione w Podrysie, nawet po przemieszczeniu kursora, ponieważ aby uniknąć spowolnienia działania programu, odznaczyłeś opcję "Na bieżąco aktualizuj widoki w trybie modelu" w menu Opcje > Preferencje Projektu > Różne. W razie potrzeby należy skorzystać z polecenia Przebuduj Podrys.

•

Jeżeli Podrys zawiera automatycznie aktualizowany Rysunek, jego zawartość nie będzie na bieżąco aktualizowana, by uniknąć spowolnienia pracy programu. W razie potrzeby należy skorzystać z polecenia Przebuduj Podrys.

Uwaga: Polecenie to nie jest dostępne w Przekrojach w trybie Rysunku, gdzie Podrysem jest odnośny Przekrój w trybie Modelu.

2) Zaznacz, zmodyfikuj lub skopiuj elementy. 3) Ponownie użyj polecenia “Przełącz Podrys z Aktywnym Widokiem” aby powrócić do oryginalnego Aktywnego Widoku.

4) Jeżeli skopiowałeś elementy do Schowka, teraz możesz je wkleić do Aktywnego Widoku.

Ten schemat działania może być na przykład wykorzystany przy pracy w oknie Obszaru 2D w celu zaktualizowania jego wybranych elementów zgodnie ze zmodyfikowanym Oknem Modelu. Aby zaktualizować Obszar 2D, wyświetl stosowny Widok Modelu jako Podrys, zidentyfikuj zmiany, przełącz Podrys z Aktywnym Widokiem, skopiuj odpowiednie elementy, ponownie przełącz Podrys z Aktywnym Widokiem i wklej skopiowane elementy do okna Obszaru 2D. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

157


Porównywanie Podrysu z Aktywnym Widokiem: ArchiCAD posiada szereg funkcji ułatwiających wychwytywanie różnic pomiędzy Podrysem a Aktywnym Widokiem, w szczególności jeśli zawartość Aktywnego Widoku przysłania Podrys lub odwrotnie. Wybór najdogodniejszej funkcji będzie zależał od konkretnej sytuacji. Możliwe jest jednoczesne korzystanie z kilku funkcji dla uzyskania najbardziej precyzyjnych informacji. Wszystkie funkcje Porównywania są dostępne w trakcie wykonywania operacji w Aktywnym Widoku. Są to funkcje ekranowe, co oznacza, że nie mają wpływu na wydruki. Aby uzyskać dostęp do tych funkcji, otwórz paletę Okna > Palety > Podrys i Porównanie. Szczegóły na temat funkcji tej palety, patrz Paleta Podrys i Porównanie w Pomocy ArchiCADa. Omówione poniżej techniki można zastosować do porównywania zawartości Aktywnego Widoku z zawartością Podrysu. Wypróbuj je, by sprawdzić które z nich będą dla ciebie najbardziej użyteczne.

Porada 1: Używaj różnych kolorów dla Aktywnego Widoku i dla Podrysu Możesz oddzielnie ustawić kolory wyświetlania dla Podrysu i dla Aktywnego Widoku: jednolite kolory dla każdego z nich albo kolory oryginału. W celu łatwego rozpoznania elementów należących do Podrysu bądź do Aktywnego Widoku, można wybrać dwa wyraźnie odróżniające się od siebie kolory (np. niebieskiego i czerwonego)

Aby określić kolory, użyj rozwijanych przycisków w środkowej części palety (po jednym dla Podrysu i dla Aktywnego Widoku). Uwaga: Nawet jeżeli wybrałeś różne kolory, tła wypełnień elementów mogą zacierać czytelność widoku.

Porada 2: Ustaw Przezroczyste Wypełnienia i Strefy Zwróć uwagę na przełącznik Przezroczyste Wypełnienia i Strefy znajdujący się u dołu palety Podrys i Porównanie: aktywuj go, by uzyskać przezroczyste wypełnienia i strefy w Podrysie i w Aktywnym Widoku. Dzięki tej funkcji możesz odsłonić informacje, które normalnie mogły być przysłonięte przez wypełnienia wierzchniego widoku. Ta funkcja działa tylko czasowo i nie ma wpływu na ustawienia elementów modelu.

Porada 3: Zmiana Kolejności Wyświetlania Podrysu i Aktywnego Widoku Przy porównywaniu Podrysu i Aktywnego Widoku, pomocne okazać się może przełączenia kolejności ich wyświetlania.

158



Kliknij przycisk “Podrys na wierzchu” znajdujący się u dołu palety Podrys i Porównanie. Jeżeli Podrys był uprzednio wyświetlany pod Aktywnym Widokiem, polecenie to odwróci kolejność wyświetlania i Podrys będzie wyświetlany na wierzchu.

Porada 4: Dostosuj Intensywności Podrysu i Aktywnego Widoku

Aby włączyć funkcję Odsłaniaczy, kliknij odnośną ikonę w palecie Podrys i Porównanie. Cztery uchwyty Odsłaniaczy pojawią się po środku każdej z czterech krawędzi okna. Kliknij dowolny uchwyt i, przytrzymując klawisz myszy, przesuń kursor w poziomie lub w pionie. Za kursorem będzie podążała krawędź wirtualnej kalki.

Prostym sposobem porównania zawartości Podrysu i Aktywnego Widoku jest skorzystanie z suwaków kontrolujących Intensywność każdego z tych widoków. Uwaga: Ta metoda działa najlepiej, jeśli Aktywny Widok jest wyświetlany w kolorach oryginału, a Podrys w innym kolorze.

Przy przesuwaniu krawędzi kalki zawartość okna po obu jej stronach będzie się dynamicznie zmieniała.

Przesuwaj suwak Intensywności Podrysu w lewo i w prawo. Na ekranie będzie można zaobserwować rozjaśnianie i przyciemnianie Podrysu pozwalające na precyzyjne zaobserwowanie fragmentów odróżniających się od Aktywnego Widoku. Następnie możesz przybliżyć interesujący cię fragment, by dokładnie przeanalizować zaistniałą sytuację.

Porada 5: Użyj Odsłaniaczy do odchylania krawędzi wirtualnej kalki Ta funkcja jest przydatna do rozpoznawania różnic pomiędzy Podrysem i Aktywnym Widokiem w przypadku ich wzajemnego nakładania. Przesuwając Odsłaniacze będziesz mógł obserwować Aktywny Widok po jednej stronie, a Podrys po drugiej. Uzyskany efekt można porównać do odchylania krawędzi kalki w celu precyzyjnego sprawdzenia co jest pod spodem. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Po zwolnieniu klawisza myszki, krawędź wirtualnej kalki powróci do pierwotnego położenia.

Porada 6: Tymczasowo Odsuń Podrys Użyj tej funkcji w przypadku, jeśli widok w oknie obejmuje fragment projektu, w którym zawartość Podrysu różni się od zawartości Aktywnego Widoku i konieczne jest szybkie sprawdzenie co się znajduje pod spodem

159


Kliknij przycisk Tymczasowo odsuń Podrys w palecie Podrys i Porównanie. Kliknij wewnątrz okna. Kursor zmieni kształt na Rączkę i będziesz mógł tymczasowo odsunąć Podrys. Ponowne kliknięcie przywróci Podrys do pierwotnego położenia.

Optymalizacja Linii i Wypełnień w oknach rysunkowych

Optymalizacja Linii Zaznacz w oknie przynajmniej dwa elementy linearne, które chciałbyś poddać procesowi Optymalizacji Linii. Do elementów linearnych zaliczamy linie, polilinie, łuki i okręgi. Uwaga: Optymalizacja Linii nie wpływa na elementy posiadające strzałki. Polecenie Optymalizacja Linii (Edycja > Zmiana Geometrii > Optymalizacja Linii) uruchamia Kreatora Optymalizacji Linii. To polecenie jest także dostępne w pasku narzędzi Edytuj Elementy.

Dlaczego optymalizować? Szereg funkcji ArchiCADa pozwala na tworzenie "rozbitych" elementów. Detale, Obszary 2D oraz Przekroje w trybie Rysunku składają się z elementów 2D (linii i wypełnień) utworzonych na podstawie elementów konstrukcyjnych Modelu. Importowane do ArchiCADa pliki DWG również składają się (częstokroć z bardzo wielu) linii i wypełnień.

Klikając przycisk Następne> u dołu każdej strony Kreatora wybierz opcje optymalizacji, którym chcesz poddać zaznaczone elementy.

W oknach rysunkowych czasami zachodzi potrzeba dopracowania ich zawartości przed publikacją. Rozbite elementy wygenerowane na podstawie modelu mogą często zawierać zbędne elementy (zbędne lub nakładające się linie i wypełnienia), które utrudniają dalszą edycję rysunku.

Na ostatniej stronie kliknij przycisk “Optymalizuj” aby rozpocząć proces Optymalizacji Linii.

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Optymalizacji Linii w Pomocy ArchiCADa.

Dogodnym rozwiązaniem jest skorzystanie z funkcji Optymalizacji Linii i Wypełnień.

Po zakończeniu Optymalizacji zostanie wyświetlone okno podsumowania zawierające listę elementów, które zostały usunięte lub połączone w trakcie procesu Optymalizacji Linii.

Optymalizacja Linii i Optymalizacja Wypełnień to dwie odrębne funkcje uruchamiane niezależnie od siebie. Zaznacz elementy, a następnie uruchom jedną z tych funkcji (Edycja > Zmiana Geometrii > Optymalizacja Linii/Wypełnień...).

U dołu tego okna znajduje się opcja Następnym razem wyświetlaj uproszczone okno Optymalizacji Linii, która pozwala na pominięcie kolejnych stron Kreatora przy następnym wywołaniu polecenia Optymalizacja Linii.

160



Optymalizacja Wypełnień Zaznacz w oknie przynajmniej dwa wypełnienia, które chciałbyś poddać procesowi Optymalizacji Wypełnień. Polecenie Optymalizacja Wypełnień (Edycja > Zmiana Geometrii > Optymalizacja Wypełnień) otwiera okno Ustawienia Optymalizacji Wypełnień. Wybierz opcje, których chciałbyś użyć w trakcie procesu Optymalizacji Wypełnień.

Okno Ustawienia Optymalizacji Linii zawiera te same opcje co Kreator, jednak są one zgrupowane w jednym oknie dialogowym.


161


162


Wirtualny Budynek

Wirtualny Budynek W ArchiCADzie buduje się rzeczywistych rozmiarów Wirtualny Budynek korzystając z wirtualnych elementów budynku. Jeżeli model wykonany jest poprawnie, można na jego podstawie automatycznie wygenerować potrzebne rysunki (z nieznacznymi poprawkami 2D), wizualizacje oraz obliczenia.

Widoki Modelu służą później jako podstawa przy tworzeniu rysunków architektonicznych (umieszczonych na arkuszach) będących zasadniczą częścią dokumentacji projektu.

Wykorzystując wirtualne ściany, otwory, stropy, słupy, belki i dachy architekt wirtualnie konstruuje budynek, zamiast składać rysunki z linii i innych elementów 2D. Elementy ArchiCADa są "inteligentne": są nie tylko zbiorami linii czy powierzchni 3D, lecz posiadają zestaw możliwych do zdefiniowania parametrów. Na przykład, jednymi z licznych parametrów ściany są grubość, wysokość oraz materiał, z którego jest ona wykonana. Inteligentne elementy ArchiCADa łączą się ze sobą automatycznie a w widokach 2D wyświetlane są zgodnie z konwencjami rysunku architektonicznego. Dzięki temu, gdy tylko ukończony zostanie etap modelowania, przygotowanie dokumentacji projektu przestaje być czasochłonnym procesem.

•

W perspektywie 3D, można zobaczyć aktualny wygląd Wirtualnego Budynku.

•

Na Rzucie, Wirtualny Budynek (WB) przedstawiony jest w formie dwuwymiarowego rysunku technicznego.

•

W oknach Przekroju/Elewacji i Rozwinięć ścian elementy są generowane na podstawie modelu 3D; nie można zatem tworzyć tam nowych elementów modelu, lecz tylko oglądać je i modyfikować.

•

Mimo że okno Dokumentu 3D jest generowane z okna 3D, jest to dokument typu 2D, w którym można wstawiać opisy i wymiary oraz wyświetlać przekroje elementów warstwowych w 3D.

•

W oknach zwanych Zestawieniami Interaktywnymi, Wirtualny Budynek przedstawiony jest w formie tabel, a każda dokonana tutaj zmiana zostaje przeniesiona na model Wirtualnego Budynku i jego dokumentację.

Prawdziwa zaleta koncepcji Wirtualnego Budynku uwidacznia się jednak dopiero w momencie, gdy zachodzi potrzeba dokonania zmian w gotowym projekcie. Gdy projekt utworzony jest tylko z oddzielnych rysunków 2D, zmiany muszą zostać wprowadzone na każdym rysunku. W ArchiCADzie sytuacja wygląda inaczej; modyfikujesz model w jednym miejscu po czym wszystkie wygenerowane wcześniej rysunki zostają automatycznie zaktualizowane.

Jak można się przekonać, Widoki Modelu prezentują różne aspekty Wirtualnego Budynku.

Opracowując każdy z aspektów Wirtualnego Budynku, pracujesz w Widokach Projektu. Możesz przechodzić pomiędzy różnymi Widokami Projektu i zapamiętywać je w postaci Widoków.

Widoki Modelu ArchiCADa

Więcej szczegółów, patrz Struktura Nawigatora na stronie 67.

O Widokach Modelu ArchiCADa

Za każdym razem gdy uaktywnisz okno, jego zawartość zostanie automatycznie przebudowana, aby odzwierciedlić aktualny stan modelu.

Dostęp do modelu Wirtualnego Budynku możliwy jest poprzez różnego rodzaju Widoki Modelu. Widoki Modelu pełnią de podstawowe funkcje. Po pierwsze, poprzez widoki tworzy się i modyfikuje elementy Wirtualnego Budynku. Po drugie, zachowane Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dostępne polecenia i funkcje zależą od typu aktywnego okna.

Polecenie Widok > Odśwież > Przebuduj jest dostępne we wszystkich oknach konstrukcyjnych. Przebudowuje ono Model w bieżącym oknie.

163

Wirtualny Budynek

Więcej szczegółów, patrz Podsumowanie Poleceń Przebudowania na stronie 194. Jednocześnie może być otworzone tylko jedno okno Rzutu i jedno Okno 3D. Chociaż możliwe jest otwarcie wielu okien poszczególnych typów Widoków Projektu (np. kilka okien Przekroju/Elewacji/RŚ), domyślnie ArchiCAD otwiera kolejne Widoki Projektu w tym samym oknie danego typu. Aby otworzyć nowy widok w nowym oknie, należy wybrać polecenie z menu kontekstowego wybranego elementu Nawigatora.

Możesz przesuwać widok w oknie i zmieniać jego powiększenie tak, aby dopasować go do aktualnie wykonywanej pracy, wykorzystując do tego ikony skrótów znajdujące się w dolnym pasku przewijania każdego okna lub za pomocą poleceń z menu Widok > Powiększenie. Szczegóły, patrz Nawigacja na stronie 59. Aby zmaksymalizować obszar roboczy, tak by aktywne okno wraz z paletami zajmowało całą przestrzeń na monitorze, możesz użyć polecenia Okna > Pełny ekran. Polecenie Okna > Pełny ekran i Ukryj wszystkie Palety działa podobnie, jednak dodatkowo chowa wszystkie palety. W poniższych rozdziałach omówiono sposoby pracy we wszystkich oknach Widoków Modelu ArchiCADa

Okno Rzutu

Jeżeli wolisz zawsze otwierać dodatkowe okno otwierając nowy widok, (z poziomu menu lub dwukrotnie klikając nazwę widoku w Nawigatorze), zmień domyślne ustawienia dotyczące otwierania okien w menu Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.

164

Podstawowym obszarem roboczym, w którym odbywa się większość pracy nad Projektem jest okno Rzutu. W tym oknie Projekt wyświetlany jest w formie tradycyjnego, architektonicznego rzutu. Gdy uruchomisz ArchiCADa, pierwszym oknem, które zobaczysz będzie właśnie okno Rzutu. Każda kondygnacja Wirtualnego Budynku posiada swój Rzut. ArchiCAD daje swobodę w sposobie przedstawiania elementów konstrukcyjnych w oknie Rzutu, dzięki ustawieniom Płaszczyzny Cięcia i opcjom Zakresu Widoczności Elementów. Opcje te umożliwiają przedstawienie fragmentów budynku przebiegających przez wiele kondygnacji (a zatem znajdujących się na różnych rzutach) lub rzutowanie fragmentów elementów znajdujących się poniżej/powyżej płaszczyzny cięcia. Poniższe akapity przybliżają działanie tych opcji. Należy jednak zauważyć, że rzutowania te nie są prawdziwymi widokami 3D danego elementu, lecz raczej symbolicznym ich przedstawieniem. W konsekwencji, wyświetlanie a zwłaszcza automatyczne znajdowanie przecięć pomiędzy skomplikowanymi wielokondygnacjowymi elementami (tylko na Rzucie) może wykazywać pewne ograniczenia w przedstawianiu prawdziwego modelu. Sposób wyświetlania i dostępność elementów na Rzucie zależy od: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

wybranych opcji w oknie dialogowym Ustawień narzędzia danego elementu, w tym ustawień wyświetlania na Rzucie;

Kondygnacje O Kondygnacjach Kondygnacje w ArchiCADzie, podobnie jak w rzeczywistości, dzielą przestrzeń w pionie i pozwalają na odwzorowanie struktury kondygnacji rzeczywistego budynku. Kondygnacje są zwykle wykorzystywane do rysowania oddzielnie każdego piętra wielopiętrowej konstrukcji.

•

ustawienia Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu;

Więcej szczegółów, patrz Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu (Ustawienia globalne) na stronie 169. •

ustawień Warstwy, na której znajduje się element (elementy na ukrytych warstwach nie będą widoczne; Elementy na zablokowanych warstwach nie mogą być edytowane).

Szczegóły, patrz Warstwy na stronie 26.

Każda kondygnacja w Projekcie jest określona za pomocą numeru i nazwy w zakładce Mapa Projektu palety Nawigatora. Podwójne kliknięcie nazwy kondygnacji w tej palecie powoduje wyświetlenie danej kondygnacji w oknie Rzutu. Nazwa bieżącej kondygnacji jest wyświetlana na pasku tytułu okna Rzutu. Wzniesienie (lub względne wzniesienie podstawy) elementów konstrukcyjnych wstawianych na poszczególnych kondygnacjach jest obliczane względem wybranej kondygnacji: Kondygnacji Macierzystej danego elementu konstrukcyjnego bądź Bieżącej Kondygnacji. (Wzniesienie Podstawy, w oknie dialogowym Ustawień elementów konstrukcyjnych, zgodnie z ilustracją. )

Zmiany modelu dokonane w oknie Rzutu zostaną natychmiast uwzględnione w oknach 3D, Detalu/Obszaru 2D oraz Przekroju/Elewacji/RŚ oraz Dokumentu 3D. Możliwa jest również sytuacja odwrotna: zmiany dokonane w innych oknach, zostaną wyświetlone natychmiast po uaktywnieniu okna Rzutu. W zależności od wybranych ustawień aktualizacji dla okien Przekroju/Elewacji/RŚ, aktualizacja może odbywać się automatycznie lub poprzez ręczne wywołanie odpowiedniego polecenia.

Nawigacja pomiędzy Kondygnacjami

Szczegóły, patrz Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów na stronie 193 oraz Aktualizacja Okna Detalu na stronie 214.

Aby nawigować pomiędzy kondygnacjami, wykonaj jedną z poniższych czynności:


Szczegóły, patrz Określ Kondygnację Macierzystą na stronie 170.

165

Wirtualny Budynek

•

W Mapie Projektu Nawigatora kliknij dwukrotnie Kondygnację, którą chciałbyś wyświetlić.

Określanie wyświetlania Kondygnacji w 3D

•

Wybierz kondygnację z okna Ustawień kondygnacji w opcji Projekt > Ustawienia kondygnacji: kliknij jej nazwę a następnie wciśnij OK aby zamknąć okno i wyświetlić na Rzucie zaznaczoną kondygnację.

•

Użyj zapamiętanych skrótów klawiaturowych aby przeskakiwać pomiędzy kondygnacjami

•

Użyj Mini-Nawigatora (patrz poniżej)

Domyślnie w Widoku 3D wszystkie kondygnacje są widoczne, można jednak ograniczyć zakres wyświetlanych kondygnacji poleceniem Widok > Elementy w Widoku 3D > Filtruj Elementy widoczne w 3D dostępnym również w pasku narzędzi Wizualizacji 3D. Wybierz zakres kondygnacji, które chciałbyś wyświetlić w 3D.

Skróty dotyczące Kondygnacji w Mini Nawigatorze Możesz skorzystać ze skrótów znajdujących się w pasku Narzędzi Mini Nawigatora. Komenda Piętro wyżej powoduje aktywację następnej kondygnacji powyżej. Piętro niżej powoduje przejście na kondygnację znajdującą się poniżej bieżącej. Jeżeli podjęta zostanie próba przejścia na nieistniejącą kondygnację, pojawi się okno dialogowe Utwórz kondygnację.

Opcja Przytnij elementy zgodnie z zakresem kondygnacji oznacza, że model zostanie docięty do poziomych płaszczyzn ograniczających kondygnacje z góry i z dołu. Jeżeli pole to nie będzie zaznaczone, wszystkie elementy znajdujące się przynajmniej częściowo w zakresie dowolnej z wybranych kondygnacji zostaną wyświetlone w całości (nie będą przycięte). Wyświetlenie kondygnacji w oknie 3D, zgodnie z ustawieniami w oknie Filtrowanie elementów, w naturalny sposób wpłynie na Dokumenty 3D utworzone z tego źródła 3D. Więcej szczegółów, patrz Filtruj Elementy widoczne w 3D na stronie 180. Zobacz także Dokument 3D na stronie 204.

Określanie wyświetlania Kondygnacji w oknach Przekrój/Elewacja/RŚ Polecenie Idź na kondygnację w pasku narzędzi Mini-Nawigatora powoduje otwarcie okna dialogowego, w którym wyświetlana jest liczba dostępnych kondygnacji, na które możemy się przenieść. Wpisanie numeru kondygnacji z poza istniejącego zakresu spowoduje przeniesienie na jedną ze skrajnych spośród istniejących kondygnacji.

166

W widokach Przekroju/Elewacji/RŚ można określić pionowy zakres zawierający całe kondygnacje lub tylko ich części. Dodatkowo w widokach tego typu mogą być wyświetlane Poziomy Kondygnacji. Zobacz Określ Zasięg Poziomy/Pionowy Widoku Projektu w Przekroju na stronie 187, oraz Pokaż/Ukryj Linie Poziomu Kondygnacji w widokach Przekrój/Elewacja/RŚ na stronie 168.


Wirtualny Budynek

Zarządzanie Kondygnacjami

•

Użyj okna dialogowego Projekt > Ustawienia kondygnacji aby tworzyć, usuwać i zarządzać kondygnacjami.

Wstaw wyżej: Nowa kondygnacja zostanie umieszczona ponad zaznaczoną kondygnacją (w oknie Ustawień kondygnacji i w Nawigatorze).

•

Wstaw poniżej: Nowa kondygnacja zostanie umieszczona poniżej zaznaczonej kondygnacji (w oknie Ustawień kondygnacji i w Nawigatorze).

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Ustawienia Kondygnacji w Pomocy ArchiCADa. Ustawienia Kondygnacji oraz polecenia związane z ich obsługą są również dostępne:

Nowa kondygnacja pojawi się powyżej lub poniżej wybranej kondygnacji. Numerowanie zostanie automatycznie uaktualnione.

•

Nie ma ograniczeń dla ilości kondygnacji.

•

w menu kontekstowym kondygnacji zaznaczonej w Mapie Projektu lub Mapie Widoków Nawigatora. w pasku narzędzi Mini Nawigatora.

Utwórz Nową Kondygnację 1) Przejdź do okna dialogowego Projekt > Ustawienia kondygnacji.

Tworzenie nowej kondygnacji poprzez pasek narzędzi Mini-Nawigator Jeżeli w Mini Nawigatorze wybierzesz polecenie Piętro wyżej/Piętro niżej w przypadku, gdy kolejna kondygnacja jeszcze nie istnieje, pojawi się inny rodzaj okna Utwórz Nową Kondygnację, w którym będziesz mógł wpisać “Nazwę”, “Wzniesienie” oraz “Wysokość” nowej kondygnacji.

Kopiowanie/Przenoszenie elementów pomiędzy Kondygnacjami Istnieje możliwość kopiowania elementów pomiędzy kondygnacjami. Przejdź do okna Projekt > Ustawienia Kondygnacji.

2) Kliknij przycisk “Wstaw wyżej” lub “Wstaw niżej” by

wstawić nową kondygnację powyżej lub poniżej kondygnacji zaznaczonej na liście.

Opcjonalnie:

Użyj poleceń w sekcji "Modyfikuj elementy z zaznaczonej kondygnacji" aby wyciąć, skopiować lub wkleić wszystkie elementy bądź elementy wybranych typów z jednaj kondygnacji na inną. Szczegóły, patrz Okno dialogowe Ustawienia Kondygnacji w Pomocy ArchiCADa.

1) Zaznacz kondygnację w Mapie Projektu Nawigatora. 2) Użyj polecenia Utwórz Nową Kondygnację z menu

Linie Poziomów Kondygnacji

Wpisz nazwę dla nowej kondygnacji.

Możliwe jest ustawienie wyświetlania linii poziomów kondygnacji w poszczególnych widokach Przekroju/Elewacji/RŚ. Wyświetlane

kontekstowego.

Wybierz opcję wstawienia nowej kondygnacji: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Linie Poziomów Kondygnacji informują o rozmieszczeniu kondygnacji na Przekrojach/Elewacjach/RŚ.

167

Wirtualny Budynek

będą tylko linie odpowiadające tym kondygnacjom, które zawarte są w zakresie Przekroju/Elewacji/RŚ.

Edytuj Poziomy Kondygnacji

Znaczniki Kondygnacji są elementami bibliotecznymi. Położenie i parametry Znaczników Kondygnacji mogą być edytowane w Ustawieniach Przekroju/Elewacji/RŚ. Szczegóły, patrz Panel Poziomy Kondygnacji (Narzędzie Przekrój) w Pomocy ArchiCADa.

Pokaż/Ukryj Linie Poziomu Kondygnacji w widokach Przekrój/Elewacja/RŚ Dla każdego okna Przekrój/Elewacja/Rozwinięcie ścian, można indywidualnie określić wyświetlanie Linii Poziomów Kondygnacji. W celu ustawienia tych opcji otwórz okno dialogowe Ustawienia Przekrój/Elewacja/RŚ, przejdź do panelu Poziomy Kondygnacji i użyj rozwijanego przycisku “Pokaż Poziomy Kondygnacji”.

Uwaga: Istniej możliwość określenia wyświetlania Linii Poziomów Kondygnacji dla każdej kondygnacji. Przejdź do okna Projekt > Ustawienia kondygnacji i zaznacz odpowiednie pola w kolumnie "Linie Poziomów Kondygnacji". Linie Poziomów Kondygnacji dla których nie będzie zaznaczona ta opcja nie będą wyświetlane w żadnym z okien Widoków Modelu.

Za pomocą trybu edycji kondygnacji możesz modyfikować wzniesienie każdej kondygnacji lub zestawu kondygnacji wewnątrz okna:

1) Wybierz polecenie z menu Projekt > Edytuj Poziomy

Kondygnacji lub to samo polecenie z menu kontekstowego dostępnego pod prawym przyciskiem myszy w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ.

2) Pojawi się paleta Edycji Poziomów Kondygnacji. Dopóki

wyświetlana jest ta paleta, aktywny jest Tryb edycji poziomów umożliwiający edytowanie wysokości kondygnacji poprzez przesuwanie ich linii poziomów.

168


Wirtualny Budynek

Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu (Ustawienia globalne) 3) Wybierz jeden z czterech dostępnych trybów: •

Edytuj tylko wybrany poziom

•

Edytuj poziomy poniżej wybranego

•

Edytuj poziomy powyżej wybranego

•

Edytuj wszystkie poziomy

4) Najedź kursorem na Linię poziomu kondygnacji, którą chcesz przemieścić. Kursor przyjmie kształt znaczka Mercedesa . (Upewnij się czy kursor znajduje się nad samą linią a nie na Znacznikach po obu jej końcach) Kliknij i przeciągnij Linię aby zmienić poziom wzniesienia kondygnacji.

Elementy konstrukcyjne 3D (Ściany, Przegrody strukturalne, Słupy, Belki i Dachy) wyświetlane są na Rzucie w taki sposób, jakby były przecięte teoretyczną poziomą płaszczyzną; to właśnie jest Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu. Domyślna wysokość tej płaszczyzny (mierzona od podstawy bieżącej kondygnacji) zależy od przyjętych norm architektonicznych, istnieje jednak możliwość ustalenia dowolnej Płaszczyzny Cięcia dla bieżącego okna za pomocą okna dialogowego Ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu. Aby zdefiniować Płaszczyznę Cięcia, użyj polecenia Dokument > Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu aby otworzyć okno dialogowe Ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu.

5) Kliknij OK aby zatwierdzić zmiany i opuścić Tryb edycji poziomów kondygnacji.

Elementy znajdujące się na zmodyfikowanych kondygnacjach przyjmą wartości wzniesienia odpowiednio do poziomu ich kondygnacji macierzystych.

Uwaga: Płaszczyzna Cięcia nie wpływa na wyświetlanie Siatek, Stropów ani Obiektów (w tym Schodów). Jednakże, Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

169

Wirtualny Budynek

Schody i inne Obiekty GDL mogą zostać ustawione tak, by przy wyświetlaniu uwzględniały ustawienia Płaszczyzny Cięcia. Wpisz wartość “Wzniesienia Płaszczyzny Cięcia do Bieżącej kondygnacji.” Jeśli chcesz aby wszystkie elementy konstrukcyjne wyświetlane były w całości, na wszystkich kondygnacjach (jest to domyślnie ustawienie dla elementów konstrukcyjnych), pozostałe parametry tego okna dialogowego nie są istotne. Względny Zakres Widoczności oraz Bezwzględny Zakres Widoczności - pozostałe parametry Ustawień Płaszczyzny Cięcia mają znaczenie tylko wtedy, gdy któryś z elementów konstrukcyjnych ma ustawioną Granicę wyświetlania. Ustawienia Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu są parametrami globalnymi; bieżące ustawienia mają zastosowanie do wszystkich kondygnacji projektu. Po określeniu globalnych ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu, możesz dodatkowo dostosować wyświetlanie indywidualnych elementów konstrukcyjnych (Ścian, Słupów, Belek oraz Dachów) w ich oknach dialogowych ustawień. Szczegóły, patrz Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach na stronie 170.

Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach Podczas gdy ustawienia Płaszczyzny Cięcia bieżącej kondygnacji są parametrami globalnymi tzn. obowiązującymi w całym projekcie, istnieje możliwość ustawienia indywidualnych preferencji wyświetlania dla poszczególnych elementów konstrukcyjnych. Ustawienia opisane poniżej (Kondygnacja Macierzysta, Pokaż na Kondygnacjach, Reprezentacja na Rzucie oraz Granica Widoczności) można znaleźć w oknie dialogowym Ustawień Narzędzi.

Określ Kondygnację Macierzystą W panelu Geometria i położenie Okien Ustawień narzędzi konstrukcyjnych można ustawić Kondygnację macierzystą, której będą przypisane poszczególne elementy. W momencie wstawiania elementu zostanie on "połączony" z tą, macierzystą, kondygnacją. Ustawienie Kondygnacji Macierzystej pełni rolę czynnika decydującego przy: •

Określ ustawienia Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu indywidualnie dla poszczególnych Widoków

określeniu, które części elementy są wyświetlane (zgodnie z ustawieniami “Pokaż na Kondygnacjach”)

•

Dla każdego Widoku możesz oddzielnie określić ustawienia Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu, używając przycisku Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu dostępnego w oknach Ustawienia Widoku.

wyznaczeniu Względnego Wzniesienia Podstawy elementów (w polu Względne Wzniesienie Podstawy, w oknie Ustawień Narzędzia)

•

rezerwowaniu elementów w Pracy Zespołowej

•

definiowaniu kryteriów dla zestawień.

W oknie dialogowym Domyślnych Ustawień Narzędzi, wybierz Kondygnację Macierzystą dla elementów wstawianych za pomocą danego narzędzia. Automatycznie: Ta opcja jest dostępna tylko dla Ścian, Przegród Strukturalnych, Belek, Słupów oraz Dachów.

170


Wirtualny Budynek

Przy ustawieniu automatycznym ArchiCAD przypisuje elementy do kondygnacji, na której element jest wstawiany (do której należy linia odniesienia lub podstawa elementu). W większości przypadków gwarantuje to przypisanie elementu do najbardziej uzasadnionej Kondygnacji Macierzystej. Jeżeli zmodyfikujesz element w ten sposób, że jego linii bądź punkt odniesienia znajdzie się na innej kondygnacji, program automatycznie dostosuje ustawienie Kondygnacji Macierzystej. Wybierz Kondygnację Macierzystą: Użyj tej opcji jeżeli chcesz powiązać element z konkretną kondygnacją. Możesz wybrać bieżącą kondygnację (znajdującą się na szczycie rozwijanej listy), lub wybrać opcję Wybierz kondygnację... aby wybrać dowolną spośród zdefiniowanych w Projekcie kondygnacji. Element zostanie wstawiony na wybraną w tym miejscu kondygnację. Pole Kondygnacja Macierzysta zawsze wyświetla kondygnację w nawiązaniu do bieżącej kondygnacji (patrz ilustracja).

a nie kondygnacji, do której należy strop. W takim przypadku możesz wybrać, że Macierzystą Kondygnacją dla tej ściany będzie kondygnacja bieżąca.

Kontrolowanie wyświetlania elementów na poszczególnych kondygnacjach (Pokaż na Kondygnacjach) Rozwijane menu Pokaż na Kondygnacjach w panelu Rzut i Przekrój okna dialogowego Ustawienia Narzędzia pozwala na zdecydowanie, czy element będzie wyświetlany na wszystkich kondygnacjach przez które przechodzi, czy tylko na wybranych. Opcje dostępne w części “Pokaż na kondygnacjach” mogą różnić się w zależności od elementu konstrukcyjnego, zgodnie z poniższym opisem. W przypadku Ściany, Przegrody Strukturalnej czy Słupa, masz do wyboru następujące opcje:

Uwaga: Bieżąca kondygnacja ustawiona w oknie Domyślnych Ustawień Narzędzia będzie różna w zależności od tego, na której kondygnacji aktualnie pracujesz. Uwaga: W pewnych okolicznościach, Kondygnacja Macierzysta nowo tworzonego elementu może nie istnieć. Na przykład, jeśli Kondygnacja Macierzysta będzie wyrażona jako "Bieżąca + 2" w trójkondygnacjowym budynku, będąc na pierwszej kondygnacji taka definicja będzie się odnosiła do kondygnacji trzeciej. Po przejściu na drugą kondygnację oznaczałaby ona kondygnację czwartą, jednak taka kondygnacja w budynku nie istnieje. W takim przypadku ArchiCAD zmodyfikuje ustawienie w taki sposób, aby Kondygnacją Macierzystą była kondygnacja ostatnia. Ustawienie Kondygnacji Macierzystej może być też stosowane do określania Względnego Wzniesienia Podstawy elementów zarówno w oknach 2D jak i 3D.

•

Wszystkich: Element będzie wyświetlany i dostępny do edycji na wszystkich kondygnacjach, w zakresie których się znajduje w przestrzeni. Jeżeli ta opcja jest dostępna, przeważnie będzie najbardziej odpowiednia.

•

Tylko na własnej: Element będzie widoczny tylko na własnej Kondygnacji Macierzystej. (Jeżeli element jest wstawiony w taki sposób, że nie przechodzi przez Kondygnację Macierzystą, wówczas jedynym sposobem aby element był widoczny jest wybranie jednej z następujących opcji Reprezentacji na Rzucie: Przekrój jako symbol, Tylko Obrys, Wszystko jako Pozawidokowe.)

Na przykład, mogłeś wstawić Ścianę przebiegającą przez kilka kondygnacji na stropie, nieznacznie poniżej bieżącej kondygnacji. Chciałbyś jednak mierzyć jej wzniesienie do bieżącej kondygnacji Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

171

Wirtualny Budynek

W przypadku Dachu:

Zobacz także Typy linii elementów wyświetlanych na innych kondygnacjach na stronie 172. •

Tylko na własnej: Dach będzie widoczny tylko na własnej kondygnacji macierzystej. (Jeżeli element jest wstawiony w taki sposób, że nie przechodzi przez Kondygnację Macierzystą, wówczas jedynym sposobem aby element był widoczny jest wybranie jednej z następujących opcji Reprezentacji na Rzucie: Przekrój jako symbol, Tylko Obrys, Wszystko jako Pozawidokowe.)

•

Własnej i jednej kondygnacji powyżej/poniżej/po jednej w górę i w dół: Dach będzie wyświetlony na własnej kondygnacji oraz na jednej kondygnacji powyżej i/lub poniżej.

•

Na wszystkich kondygnacjach: Obrys dachu - bez względu na jego rzeczywiste położenie - będzie wyświetlany na każdej kondygnacji projektu.

•

Wszystkich: Dach będzie wyświetlany i dostępny do edycji na wszystkich kondygnacjach, które fizycznie przecina.

•

Użytkownika: Wybierz tę opcję, jeżeli chcesz określić własne ustawienia wyświetlania obrysu i wypełnienia dachu. Pojawi się okno dialogowe Pokaż na kondygnacjach - parametry użytkownika, gdzie możesz zdefiniować opcje wyświetlania na kondygnacjach, oddzielne dla obrysu i wypełnienia elementu . (Po skonfigurowaniu Ustawień własnych, użyj opcji Edytuj parametry użytkownika, aby dokonać zmian.)

W przypadku Stropu lub Siatki, dostępne są te same opcje co dla Dachu, poza opcją Wszystkie kondygnacje (ponieważ w przypadku tych elementów nie istnieją wersje wielokondygnacjowe):

172

W przypadku Belek, dostępne są te same opcje co dla Dachu, oprócz Ustawień własnych:

Obiekty i Schody mają własne opcje wyświetlania: Kondygnacji powyżej i Kondygnacji poniżej. W ten sposób można określić aby elementy nie były w ogóle wyświetlane w kondygnacji macierzystej.

Typy linii elementów wyświetlanych na innych kondygnacjach Dla Stropów, Siatek, niektórych Elementów bibliotecznych i Schodów: Obrysy elementów na innych kondygnacjach będą


Wirtualny Budynek

wyświetlane zgodnie z ustawieniami wprowadzonymi w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Elementy Konstrukcyjne.

Wybieranie sposobu reprezentacji elementów na Rzucie Użyj opcji zawartych w rozwijanym menu Reprezentacja na Rzucie aby wybrać jedną z metod wyświetlania Ścian, Przegród strukturalnych, Belek, Słupów i Dachów na Rzucie. Funkcja ta umieszczona została w panelu Rzut i Przekrój okna dialogowego Ustawień Narzędzia.

2) Rzut: wyświetla powierzchnię przecięcia elementu oraz

fragment znajdujący się poniżej. Jeżeli zdecydujesz się na jedną z opcji rzutowania (Rzut i Pozawidokowe lub Rzut), będziesz mógł określić widoczność elementów znajdujących się poniżej płaszczyzny cięcia za pomocą opcji Granica widoczności. Szczegóły, patrz Definiowanie zakresu widoczności rzutowanych elementów (Granica widoczności) na stronie 174. 3) Tylko Przekrój: wyświetlana jest tylko powierzchnia przecięcia z Płaszczyzną Cięcia dla Rzutu. Dostępne są również dodatkowe opcje wyświetlania: 4) Przekrój jako symbol: (Dostępny tylko dla niepochylonych i niezłożonych ścian oraz dla pionowych lub złożonych słupów.) Przy tej opcji cały rzut nienachylonych i niezłożonych ścian lub pionowych (prostych lub profilowanych) słupów będzie wyświetlany jako przekrój z zastosowaniem jego ustawień atrybutów linii przekrojowej i wypełnienia przekroju, bez względu na wysokość położenia elementu. Opcja ta jest dostępna tylko dla prostych ścian lub słupów (także tych o profilu złożonym), tylko wtedy, gdy przy funkcji Pokaż na Kondygnacjach jest wybrana opcja Tylko na własnej. Ustawienia Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu nie wpływają na wyświetlanie tych elementów. 5) Symbol i Pozawidokowe: Opcja wyświetlenia jest dostępna jedynie dla Przegród Strukturalnych. Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona SystemuPanel Rzut i przekrój w Pomocy ArchiCADa.

6) Tylko Obrys: Całkowity obrys elementu wyświetlany jest 1) Rzut i Pozawidokowe: wyświetla przycięty fragment

elementu (tzn. znajdujący się poniżej Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu) oraz jego odciętą część (tzn. fragment, który znajduje się powyżej Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu.)

tylko przy pomocy atrybutów przypisanych do linii widokowych. (Atrybuty elementów widokowych definiuje się w sekcji Obrys panelu Rzut i Przekrój okna dialogowego Ustawienia Narzędzia.)

Uwaga: “Rzut i Pozawidokowe” jest domyślnym ustawieniem wyświetlania dla pochylonych i złożonych ścian/kolumn oraz dla wszystkich dachów i belek.


173

Wirtualny Budynek

7) Wszystko jako Pozawidokowe: całkowity obrys elementu wyświetlony jest za pomocą linii pozawidokowych. (Atrybuty elementów pozawidokowych definiuje się w sekcji Obrys panelu Rzut i Przekrój okna dialogowego Ustawienia Narzędzia.) Uwaga: Otworzenie w ArchiCADzie projektów utworzonych we wcześniejszych wersjach programu, spowoduje, że zastosowane zostaną domyślne ustawienia wyświetlania elementów konstrukcyjnych na rzucie odpowiadające tradycyjnym konwencjom architektonicznym dla tych elementów. Po otworzeniu takiego pliku, można zmieniać ustawienia wyświetlania elementów na Rzucie wedle potrzeb.

Definiowanie zakresu widoczności rzutowanych elementów (Granica widoczności) Menu rozwijane Granica wyświetlania zawiera opcje umożliwiające zdefiniowanie zakresu, w jakim powinien być wyświetlany element wielokondygnacjowy (Ściana, Przegroda Strukturalna, Słup, Dach). Opcja ta jest dostępna tylko wówczas, jeśli jako sposób Reprezentacji na Rzucie wybrano “Rzut” lub “Rzut i Pozawidokowe.”

•

wyświetlić element w pewnym zakresie kondygnacji (bieżąca kondygnacja plus wskazana liczba kondygnacji powyżej i poniżej oraz opcjonalnie Wzniesienie) Jeśli wybierzesz tę opcję, element będzie wyświetlany na kondygnacjach zdefiniowanych jako Względny Zakres Widoczności (tj. liczba kondygnacji w obu kierunkach, na których element będzie widoczny) w menu Dokument > Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu. W szczególnych sytuacjach, ustawienia bieżącej Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu oraz Względnego Zakresu Widoczności mogą wchodzić w konflikt: •

Gdy poziom Płaszczyzny Cięcia znajduje się poza bieżącym Zakresem Widoczności (np. bardzo mała wysokość kondygnacji zestawiona z domyślnym poziomem Płaszczyzny Cięcia). W takim przypadku, Płaszczyzna Cięcia zostanie automatycznie przeniesiona do górnej granicy Zakresu (lub do dolnej granicy, gdyby Płaszczyzna Cięcia wypadła poniżej dolnego limitu).

•

Gdy dolny Zakres widoczności znajduje się ponad górnym limitem. W takiej sytuacji, dolny Zakres będzie traktowany jak obydwa Zakresy (dolny i górny) widoczności. Spowoduje to również zrównanie poziomu Płaszczyzny Cięcia jak w przypadku (1) powyżej.

Cały element (Ustawienia domyślne): Element wyświetlany będzie na wszystkich kondygnacjach, które przecina.

Czasami zachodzi jednak potrzeba aby nie wyświetlać całego elementu. W takim przypadku masz dwie dodatkowe opcje wyświetlania dostępne w menu rozwijanym Granica wyświetlania:

174

1) Względny Zakres Widoczności: Wybierz tę opcję aby

2) Bezwzględny Zakres Widoczności: Opcja ta ustanawia dolną granicę widoczności (domyślnie jest to Zero projektu) a następnie wyświetla wszystkie fragmenty elementu ponad tą granicą. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Gdy wybierzesz tę opcję, Bezwzględny Zakres Widoczności zdefiniowany w Dokument > Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu będzie stanowił dolną granicę wyświetlania elementu.

Szczegóły, patrz Okno Ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu w Pomocy ArchiCADa.

Podczas przeglądania poszczególnych kondygnacji, odpowiednio zmienia się zawartość Rzutu: chociaż obrys ścian jest zaznaczony na każdej kondygnacji, przecięcia oraz fragmenty pozawidokowe są inne na każdej kondygnacji.

Przykłady ustawień wyświetlania na Rzucie Oto przykładowe ustawienia: •

Pokaż na kondygnacji: Automatycznie Oznacza to, iż element konstrukcyjny będzie wyświetlany na Rzucie każdej kondygnacji Projektu, w zakresie której znajduje się ten element (w przestrzeni).

•

Wyświetlanie na rzucie jako: Rzut i Pozawidokowe Z takim ustawieniem każdy element konstrukcyjny zostanie wyświetlony w całości tzn. fragment poniżej płaszczyzny cięcia, powierzchnia cięcia i fragment ponad płaszczyzną cięcia, zgodnie z typami linii i piórami wybranymi w oknie dialogowym.

•

Granica wyświetlania: Cały element Ta opcja oznacza, że wyświetlanie elementu nie jest ograniczone ani bezwzględnym zakresem widoczności ani zdefiniowanym zakresem.

Poniżej przedstawiono przykładowy budynek z pochyłymi ścianami: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

175

Wirtualny Budynek

Nietypowe Wyświetlanie Elementów konstrukcyjnych W poniższym przykładzie, struktura budynku pokazana została na 3 kondygnacjach:

176

•

Ściana kurtynowa - ustawiona jest na “Rzut i Pozawidokowe” oraz “Cały element”

•

Ramy - (zrobione ze słupów) - mają wybraną opcję “Tylko Przekrój”

•

Okrągłe, wielowarstwowe słupy ustawione są na “Rzut i Pozawidokowe” oraz “Względny Zakres widoczności” (na każdej kondygnacji, widoczny jest tylko fragment przekroju)


Wirtualny Budynek

Sposób wyświetlania poszczególnych elementów w Oknie 3D jest kontrolowany za pośrednictwem opcji zgrupowanych w panelu Model ona dialogowego Ustawień Elementu. Ustawienia ogólne mające wpływ na parametry wyświetlenia okna 3D można znaleźć w opcji Ustawienia okna 3D. Zobacz Parametry okna 3D w Pomocy ArchiCADa. Polecenia, które wpływają na zestaw elementów wyświetlonych w 3D znajdują się w menu hierarchicznych Widok > Elementy w Widoku 3D oraz Widok > Tryb Widoku 3D. Te polecenia są także dostępne w pasku narzędzi Wizualizacja 3D.

Okno 3D Okno 3D wyświetla model w perspektywie lub aksonometrii: daje to możliwość zobaczenia rzeczywistej formy budynku (na zewnątrz i wewnątrz). Zarówno w perspektywie jak i w aksonometrii możesz edytować model lub tworzyć nowe elementy konstrukcyjne korzystając z dowolnych narzędzi projektowych. Okno 3D jest powiązane bezpośrednio z Rzutem oraz z oknami Przekroju/Elewacji/RŚ: każda zmiana dokonana na Rzucie lub w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ zostanie odzwierciedlona w Oknie 3D (i odwrotnie).

Otwórz Okno 3D Aby otworzyć lub uaktywnić Okno 3D, należy wykonać jedno z poniższych: •

wcisnąć klawisz F3

•

użyć polecenia Okna > Okno 3D

•

kliknąć przycisk okna 3D znajdujący się w pasku narzędzi Wizualizacja 3D lub Mini-Nawigator.

•

użyć poleceń menu kontekstowego klikając prawym przyciskiem puste miejsce w otwartym oknie.

Źródłem każdego Dokumentu 3D jest Okno 3D. Po zmianie projekcji, płaszczyzn cięcia, poziomu powiększenia wybranych/zaznaczonych/filtrowanych elementów okna 3D, można odpowiednio przedefiniować Dokument 3D. Zobacz Dokument 3D na stronie 204. Specjalne techniki nawigacji w Oknie 3D pozwalają na znacznie wygodniejszą eksplorację modelu, niż jest to możliwe w innych oknach. Więcej szczegółów, patrz Nawigacja w Oknie 3D na stronie 62. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

W dalszych rozdziałach szczegółowo zostały omówione metody pracy w Oknie 3D.

177

Wirtualny Budynek

Wyświetl wszystko w 3D Aby wyświetlić cały model w 3D, ignorując zarówno bezpośrednie zaznaczenie elementów jak i ewentualny Obszar Zaznaczania, skorzystaj z polecenia Widok > Elementy w Widok 3D > Wyświetl wszystko w 3D. Skrót dla tego polecenia to Ctrl + F5. Wyświetlanie całego modelu poprzez polecenie Wyświetl wszystko w 3D jest uzależnione od ograniczeń wynikających z zastosowania kryteriów filtrujących zdefiniowanych w oknie dialogowym Filtruj Elementy widoczne w 3D. Zobacz Filtruj Elementy widoczne w 3D na stronie 180.

Wyświetl obszar zaznaczenia w 3D Aby wyświetlić w 3D bezpośrednio zaznaczone elementy, użyj polecenia Widok > Elementy w Widoku 3D > Wyświetl Selekcję/Obszar zaznaczania w 3D przy aktywnym dowolnym typie okna edycyjnego. (lub wybierz odpowiedni przycisk Wizualizacja 3D.)

z paska narzędzi

zignoruje przy wyświetlaniu Obszar Zaznaczania, a wyświetli tylko bezpośrednio zaznaczone elementy. Polecenie Pokaż Selekcję/Obszar Zaznaczenia w 3D działa również w momencie, gdy aktywne jest Okno 3D; wybranie tego polecenia po zaznaczeniu w Oknie 3D elementów spowoduje wyświetlenie tylko zaznaczonych elementów. Pasek tytułu Okna 3D będzie w takiej sytuacji zawierał napis "Zaznaczenie" oraz nazwę kondygnacji macierzystej wyświetlonego elementów. Jeżeli w Oknie 3D znajdują się tylko bezpośrednio zaznaczone elementy i utworzysz nowe, pozostaną one wyświetlone dopóki aktywne będzie Okno 3D. Uwaga: Inne polecenie, Wyświetl Zapamiętaną Selekcję w 3D wyświetli Okno 3D w takiej postaci, jak przy ostatnim wywołaniu polecenia Pokaż Selekcję/Obszar Zaznaczenia w 3D. Domyślnie to polecenie nie jest widoczne w menu ArchiCADa; Aby wyświetlić to polecenie musisz dodać je do struktury menu lub do paska narzędzi w oknie Opcje > Środowisko pracy > Menu (lub Paski narzędzi). Szczegóły, patrz Okno Dostosowywania Menu w Pomocy ArchiCADa.

Wyświetlanie Obszaru Zaznaczenia w 3D Aby wyświetlić w Oknie 3D tylko zawartość Obszaru Zaznaczenia, wybierz polecenie Widok > Elementy widoczne w 3D > Pokaż Selekcję/Obszar Zaznaczenia w 3D. W pasku tytułu Okna 3D pojawi się napis “Obszar zaznaczania”. Więcej informacji na temat definiowania Obszaru Zaznaczenie, patrz Obszar Zaznaczenia na stronie 87.

Jeżeli w oknie zdefiniowano zarówno Obszar Zaznaczenia, jak i bezpośrednie zaznaczenie elementów, omawiane polecenie

178

Jeżeli w oknie zdefiniowano zarówno Obszar Zaznaczenia, jak i bezpośrednie zaznaczenie elementów, omawiane polecenie zignoruje przy wyświetlaniu Obszar Zaznaczania, a wyświetli tylko bezpośrednio zaznaczone elementy. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

W przypadku wstawienia elementów poza granicami Obszaru Zaznaczenia lub przesunięcia istniejących elementów poza granice tego Obszaru, elementy te natychmiast znikną z Okna 3D. Po przejściu do okna Rzutu będą one jednak widoczne. Aby zobaczyć je w Oknie 3D, zmień Obszar zaznaczania (lub usuń go) i powróć do tego okna.

Działanie obszaru zaznaczenia: Domyślnie elementy wewnątrz Obszaru zaznaczania zostaną przycięte do jego rozmiarów. Możliwe jest jednak wybranie opcji pozwalającej na wyświetlanie w 3D elementów znajdujących się na zewnątrz Obszaru Zaznaczenia: Przejdź do okna dialogowego Widok > Elementy widoczne w 3D > Filtruj Elementy widoczne w 3D, a następnie zaznacz opcję Na zewnątrz obszaru zaznaczenia.

Zaznaczenie elementu w przyciętym Modelu 3D (poprzez użycie Obszaru zaznaczenia, lub Przekroju 3D) spowoduje wyświetlenie wszystkich jego wierzchołków nawet, jeśli element będzie przycięty. Wierzchołki i krawędzie przyciętych elementów będą jednocześnie powodowały reakcję kursora.

W trakcie edycji przyciętego elementu, zostanie tymczasowo wyświetlony szkielet jego wszystkich krawędzi.

Zobacz Okno dialogowe Filtruj Elementy widoczne w 3D w Pomocy ArchiCADa. By w całości wyświetlić elementy, których część znajduje się w Obszarze Zaznaczenia, wyłącz opcję Dotnij Elementy do Obszaru Zaznaczenia, która również znajduje się w oknie Widok > Elementy widoczne w 3D > Filtruj Elementy widoczne w 3D).

Elementy w Oknie 3D opartym o Obszar Zaznaczenia Jeżeli zawartość Okna 3D ograniczona jest częściowo Obszarem Zaznaczania, elementy utworzone w tym oknie będą widoczne tylko wtedy, gdy wstawisz je wewnątrz Obszaru Zaznaczania.


Domyślne wyświetlanie w 3D Jeżeli otworzysz Okno 3D nie korzystając z żadnych specjalnych poleceń wyświetlania 3D, w oknie pojawi się ostatnio wyświetlona zawartość bez względu na to, co zostało zaznaczone w innych oknach.

179

Wirtualny Budynek

Filtruj Elementy widoczne w 3D

Zachowaj zawartość Okna 3D jako Widok

Wybierz polecenie Widok > Elementy w Widoku 3D > Filtry i Elementy widoczne w 3D. W sekcji Rodzaje elementów widocznych w 3D znajdują się wszystkie typy elementów konstrukcyjnych i obiektów. Tylko zaznaczone elementy zostaną wyświetlone w Oknie 3D.

Jeśli zachowasz zawartość okna 3D jako widok (zobacz Zachowywanie Widoku na stronie 75.), w panelu Tylko 3D wyświetlona zostanie informacja, czy widok ten został utworzony w wyniku nałożenia filtra czy obszaru zaznaczenia.

W tym oknie w sekcji Działanie Obszaru Zaznaczenia możesz określić w jaki sposób Obszar Zaznaczenia będzie wpływał na zawartość Okna 3D.. Sekcja Kondygnacje widoczne w 3D pozwala na zdefiniowanie zakresu kondygnacji, który będzie wyświetlany w Oknie 3D.

Ustawienia Widoku 3D obejmują: Parametry Widoku 3D (łącznie z powiększeniem), Filtry i Elementy w 3D, Parametry Okna Widoku 3D, Parametry Przekroju 3D, Przekrój 3D oraz Ustawienia Renderingu. Możesz zmodyfikować zapamiętany Widok 3D poprzez zmianę ustawień Okna 3D, a następnie zaznaczenie opcji Zastąp Ustawienia Widoku 3D Bieżącymi w panelu Tylko 3D okna dialogowego Ustawień Widoku i zamknięcie okna przyciskiem OK.

Szczegóły, patrz Okno dialogowe Filtruj Elementy widoczne w 3D w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Czasami zachodzi potrzeba wyświetlenia Stref 3D w trybie Kolorowanie, przy równoczesnym przełączeniu pozostałych elementów do trybu Szkielet. Aby osiągnąć ten efekt (było to domyślne ustawienie w poprzednich wersjach ArchiCADa), zastosuj przygotowaną Kombinację warstw: “Pokaż Strefy 3D jako bryły". Więcej szczegółów, patrz Panel Ustawień widoku Tylko 3D w Pomocy ArchiCADa.

180


Wirtualny Budynek

Procedury 3D

Więcej szczegółów, patrz Rendering ArchiCADa w Pomocy ArchiCADa.

Procedury 3D są wbudowanymi algorytmami graficznymi odpowiadającymi za generowanie modelu 3D w ArchiCADzie. Domyślnie dostępne są dwie procedury:

2) Procedura OpenGL Procedura OpenGL dla wymiaru 3D jest

•

Wewnętrzny silnik 3D

•

procedura OpenGL

Aby wybrać procedurę należy otworzyć okno dialogowe Widok > Tryb i Procedury 3D > Parametry okna widoku 3D i skorzystać z rozwijanego menu wyboru procedury lub wybrać procedurę bezpośrednio z menu Widok > Tryby i Procedury 3D.

zalecana dla komputerów wyposażonych w szybką kartę graficzną obsługującą OpenGL. Niektóre efekty i opcje, takie jak cienie słoneczne, kreskowanie wektorowe oraz zapisywanie zawartości okna 3D jako rysunku wektorowego, są niedostępne w procedurze OpenGL. Dodatkowe opcje procedury OpenGL są dostępne poprzez kliknięcie przycisku Opcje w oknie dialogowym Parametry okna widoku 3D.

Zobacz także Parametry okna 3D w Pomocy ArchiCADa.

1) Wewnętrzny silnik 3D Wewnętrzny silnik 3D jest najbardziej

przydatny przy przetwarzaniu widoku w oknie 3D: widoki wygenerowane za pomocą tej procedury opierają się na rysunku wektorowym, dlatego doskonale nadają się do wydruków. Dzięki niemu otrzymujemy precyzyjne, ale proste widoki, łatwe do nawigacji, ale bez tekstur. Wewnętrzny silnik 3D działa optymalnie przy prostych (nie wymagających fotorealizmu) prezentacjach architektonicznych i do bezpośredniej publikacji z pominięciem procesu generowania wizualizacji. Wewnętrzny silnik 3D cechuje się lepszymi efektami wizualizacyjnymi niż OpenGL, lecz jest wolniejszy podczas generowania modelu i nawigacji.

OpenGL jest technologią wykorzystującą mapy bitowe (tekstury). Oznacza to również, że widoki 3D utworzone za pomocą procedury OpenGL można zapisywać jako bitmapy.

Ważne: OpenGL jest zoptymalizowany do szybkiej i płynnej nawigacji podczas pracy nad modelem. Ponadto obsługuje wyświetlanie tekstur; świetnie nadaję się jako interaktywny podgląd podczas przygotowywania wizualizacji. Możliwość Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

181

Wirtualny Budynek

publikowania widoków wygenerowanych w OpenGL ograniczają się tylko do map bitowych. OpenGL umożliwia znacznie szybszą nawigację na ekranie pod warunkiem, że spełnione są wymagania sprzętowe.

Przyciski włączające Tryby 3D są również dostępne w pasku narzędzi Okna > Paski narzędzi > Proste 3D.

Szczegóły, patrz Opcje OpenGL w Pomocy ArchiCADa. W poniższym obrazie użyto OpenGL przy włączonym efekcie Przezroczystości w menu Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D > Parametry widoku 3D:

Szkielet, Ukrywanie linii, Kolorowanie W trybie Szkielet widoczne są wszystkie krawędzie elementów modelu. Należy jednak pamiętać, że w przypadku złożonych modeli, które posiadają wiele elementów, przestrzeń może być trudna do interpretacji. W trybie Ukrywanie linii krawędzie przysłonięte przez elementy znajdujące się bliżej punktu obserwacyjnego będą niewidoczne. Spośród trybów linearnych, ten tryb dostarcza widoków najłatwiejszych do interpretacji. Jest także odpowiedni do szkicowych wydruków wizualizacyjnych. Widoki w trybie Ukrywanie linii można zachowywać w licznych formatach 2D i 3D.

Tryby wyświetlania 3D Wewnętrzny silnik 3D ArchiCADa oferuje trzy tryby wyświetlania 3D: Szkielet, Ukrywanie linii oraz Kolorowanie. Można je przełączać z poziomu okna dialogowego Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D > Parametry okna widoku 3D lub z menu Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D. Uwaga: Przy aktywnej procedurze OpenGL, dostępne są tylko tryby Szkielet i Kolorowanie.

182

W trybie Kolorowanie wszystkie powierzchnie w modelu są wyświetlane jako wieloboki cieniowane zgodnie z kierunkiem padania na nie światła. Ustawień kąta padania światła dokonuje się w oknie dialogowym Parametry widoku 3D. Kolory wieloboków zależą od atrybutów materiału elementów konstrukcyjnych (są niezależne od koloru światła ustawionego w oknie dialogowym Słońce). Szczegóły, patrz Parametry Widoku 3D w Pomocy ArchiCADa oraz Materiały na stronie 37. Kolorowanie jest zalecane podczas: • Podglądu modelu w czasie rzeczywistym • Sprawdzaniu kolorów powierzchni • Szybkiej wizualizacji projektu Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Projekcje 3D ArchiCAD umożliwia wyświetlanie modelu w perspektywie i w widokach aksonometrycznych (równoległych). Widok aksonometryczny automatycznie umieszcza cały model w centrum okna. Natomiast perspektywę określa się na podstawie położenia punktu patrzenia (Kamery) oraz celu. Przy aktywnym Oknie 3D, paleta Podglądu Nawigatora wyświetla miniaturę widoku całego projektu. Umożliwia to szybką modyfikację Parametrów widoku 3D zarówno perspektywy jak i aksonometrii; możesz zmieniać kąt widoku lub ustawienia aksonometrii, zachowując ogląd na cały projekt. Zobacz Podgląd nawigatora (3D) na stronie 64.

•

paska narzędzi Wizualizacja 3D:

•

paska narzędzi Mini-Nawigatora:

•

palety Nawigatora:

Parametry okna 3D Polecenie Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D > Parametry widoku 3D (dostępne również w menu rozwijanym w palecie Mini-Nawigatora) otwiera okno dialogowe zawierające wszystkie opcje i parametry umożliwiające ustawienie widoku 3D. Nazwa i zawartość okna dialogowego zależą od typu projekcji (widoku): Ustawienia aksonometrii lub Parametry perspektywy. Za pomocą przycisku w prawym górnym rogu okna, można szybko przełączać pomiędzy tymi ustawieniami.

Ustawione tutaj parametry projekcji pozostają aktywne do momentu dokonania kolejnych ich modyfikacji. Więcej szczegółów, patrz Parametry Widoku 3D w Pomocy ArchiCADa.

Jak przechodzić pomiędzy Perspektywami i Aksonometriami W Oknie 3D można przełączać widok pomiędzy “Perspektywą” i “Aksonometrią” za pomocą: •

Domyślne Skróty: Ctrl+F3 = Aksonometria Shift+F3 = Perspektywa

•

Jak zapamiętać Projekcję 3D Aby zachowywać projekcje ustawione w Oknie 3D można: •

Użyć polecenia Zachowaj bieżący widok z menu kontekstowego palety Nawigatora. Spowoduje to utworzenie widoku (perspektywy lub aksonometrii) w oparciu o bieżące ustawienia projekcji w Oknie 3D. Nowy widok zostanie dodany do Mapy Widoków Nawigatora.

•

Dodać bieżącą perspektywę do Mapy Widoków, używając polecenia Widok > Dodatki Nawigacji 3D > Ustaw Kamerę na Ścieżce. Dodatkowo na Rzucie pojawi się obiekt Kamera ustawiony zgodnie z zachowanym widokiem perspektywy.

Szczegóły, patrz Kamery na stronie 557. •

Dodać bieżącą projekcję do zestawu domyślnie ustawionych widoków aksonometrycznych, korzystając z polecenia Widok > Dodatki Nawigacji 3D > Dodaj bieżącą projekcję.

Szczegóły, patrz Zapamiętane projekcje w Pomocy ArchiCADa oraz Dodatki Nawigacji 3D na stronie 184.

poleceń dostępnych w menu Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D:


183

Wirtualny Budynek

Dodatki Nawigacji 3D

•

Inne funkcje przydatne przy modyfikowaniu ustawień widoków 3D dostępne są w menu Widok > Dodatki Nawigacji 3D (lub w pasku narzędzi zawierającym polecenia związane z obsługą Okna 3D). Funkcje te pozwalają na:

Zmień zaznaczone: Widok zaznaczonej kamery zostanie zaktualizowany zgodnie z bieżącym widokiem w oknie 3D. Użyj tej opcji, jeżeli zmieniłeś widok w Oknie 3D.

•

Przywróć zaznaczony widok: Przywraca zachowany widok kamery.

•

Wstaw nową kamerę za zaznaczoną: Dodaje do ścieżki i zaznacza nową kamerę z zachowanym bieżącym widokiem.

•

Wskazanie celu perspektywy (Patrz na).

•

Ustawienie widoku prostopadle do wskazanego punktu (Patrz prostopadle na).

•

Wyzerowanie kąta obrotu perspektywy w przypadku, gdy w wyniku nawigacji kamera przyjmie dziwaczne położenie (Przywróć kąt obrotu).

•

Przywrócenie osi widoku do płaszczyzny poziomej (Poziomuj oś widoku).

•

Modyfikuj zapamiętane projekcje oraz Dodaj bieżącą projekcję: Polecenia te są dostępne, gdy włączony jest widok aksonometryczny.

Więcej szczegółów, patrz Zapamiętane projekcje w Pomocy ArchiCADa. •

Ustaw kamerę na ścieżce (tylko perspektywa). Dzięki temu poleceniu można dodawać bieżącą perspektywę do Mapy Projektu, jeżeli na Rzucie nie zaznaczono żadnej kamery. Jeżeli jednak na Rzucie zaznaczono kamerę (aktywna kamera posiada stożek widoku), która już należy do ścieżki animacji, nowa kamera zostanie umieszczona tuż za nią.

Jeśli znajdujesz się w widoku perspektywy, z menu Widok > Dodatki Nawigacji 3D dostępne są również następujące polecenia:

Szczegóły, patrz Kamery na stronie 557.

Przekroje 3D Przekrój 3D to tryb wyświetlania w Oknie 3D ArchiCADa. Uaktywnienie funkcji Przekrój 3D, umożliwia tworzenie zarówno tradycyjnych (ortogonalnych) przekrojów jak i specjalnych widoków pozwalających na tworzenie nieszablonowych prezentacji projektu. Przekrój 3D jest przydatną funkcją przy wizualizacjach wymagających ukazania wewnętrznych przestrzeni budynku. Parametry przekroju 3D są przechowywane w pliku projektu i są dostępne nawet po ponownym uruchomieniu ArchiCADa. Utworzony przekrój 3D może być zachowywany w wielu formatach w celu dalszej obróbki. Ustawienia Przekroju 3D zostaną zastosowane w Dokumencie 3D. Osobne Ustawienia Reprezentacji Modelu dla Dokumentu 3D umożliwiają skonfigurowanie materiałów dla powierzchni w Przekroju 3D. Zobacz Dokument 3D na stronie 204.

Uwaga: Zmiany zaznaczenia kamer dokonane za pomocą tych poleceń, wywołują odpowiadające im zmiany w palecie Mapy Projektu. •

184

Idź do poprzedniego/Idź do następnego: Użyj tych poleceń gdy chcesz nawigować w widoku perspektywicznym pomiędzy kamerami znajdującymi się na aktywnej ścieżce (aktywna kamera zostanie zaznaczona). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Tworzenie Przekroju 3D Przekrój 3D działa na zasadzie tworzenia płaszczyzn cięcia modelu 3D. Płaszczyzny te definiuje się w oknie dialogowym Parametry przekroju 3D. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Parametry Przekroju 3D w Pomocy ArchiCADa. Po zdefiniowaniu płaszczyzn cięcia, należy wybrać polecenie Widok > Elementy w Widoku 3D > Przekrój 3D. (aby wyłączy Przekrój 3D, wybierz to polecenie powtórnie.) Jeżeli polecenie Widok > Elementy w Widoki 3D > Przekrój 3D jest aktywne, płaszczyzny cięcia będą uwzględniane podczas generowania modelu 3D.

Przekroje O Przekrojach Narzędzie Przekrój służy do wstawiania Znaczników Przekrojów. Znacznik Przekroju może przyjąć jedną z poniższych postaci:

1) Znacznik źródłowy, który generuje Widok Projektu w Przekroju

który wygeneruje Widok Projektu. Możesz określić szereg informacji, które będą wyświetlane przez Znacznik; np. dla ułatwienia identyfikacji i nawigacji Znacznik może wyświetlać nazwę pierwszego Rysunku utworzonego na podstawie Widoku Projektu wygenerowanego przez Znacznik. Każdy nowo utworzony Widok Projektu w Przekroju zostanie dodane do folderu Przekroje w Mapie Projektu palety Nawigatora. Zawartość Widoku Projektu w Przekroju zależy od Statusu Przekroju, określonego w oknie Ustawień Przekroju. Przekrój w trybie Modelu zawiera edytowalne elementy konstrukcyjne połączone i aktualizowane na bieżąco ze swoimi odpowiednikami w innych oknach Modelu, jak również dowolne elementy dwuwymiarowe. Przekrój w trybie Rysunku zawiera elementy rysunkowe, które nie są połączone z żadnymi elementami w innych oknach Modelu i nie odzwierciedlają zmian dokonanych w tych oknach. W oknach Przekrojów można oglądać i modyfikować elementy, jednak nie jest możliwe wstawianie nowych elementów konstrukcyjnych. (Jedynym wyjątkiem jest użycie polecenia "Przesuń Kopię" dla Okien i Drzwi.) Jeżeli wkleisz element konstrukcyjny do okna Przekroju, zostanie on odwzorowany w postaci elementów rysunkowych (punktów, linii i wypełnień).

2) Połączony Znacznik, który nie generuje Widoki Projektu, ale

Przekroje mogą być zachowywane w postaci Widoków i wstawiane na Arkusze jako Rysunki; zawartość okna Przekroju można również bezpośrednio publikować.

3) Samodzielny Znacznik, który zawiera tekst użytkownika

Aby wstawić Połączony bądź Samodzielny Znacznik Przekroju, użyj narzędzia Przekrój w jednym z następujących okien: Rzut, Przekrój, Elewacja, Rozwinięcie ścian, Detal, Obszar 2D. Jeżeli Znacznik jest Połączony, możesz powiązać go z dowolnym Widokiem Projektu, Widokiem, czy Rysunkiem. Połączony Znacznik pełni tylko rolę odnośnika.

może zostać połączony z dowolnym Widokiem Projektu, Widokiem bądź Rysunkiem.

Uwaga: Łatwym sposobem na rozróżnienie pomiędzy typem źródła oraz połączonymi/samodzielnymi znacznikami jest zastosowanie opcji “Podświetl Znaczniki Źródłowe”, którą można domyślnie aktywować poprzez menu Widok > Opcje wyświetlania. Zobacz także Podświetlenie Znaczników Źródłowych na stronie 219.

Zobacz przykład w Wstaw Połączony Znacznik Przekroju na stronie 191.

Aby wygenerować Przekrój należy narysować linię przekrojową na Rzucie, a następnie wstawić Znacznik źródłowy Przekroju,

Wszystkie właściwości linii przekrojowej oraz Znacznika można zdefiniować w oknie dialogowym Ustawień Przekroju.


185

Wirtualny Budynek

Aby utworzyć Przekrój oparty na Modelu musisz wstawić Znacznik przekroju na Rzucie. (Będzie to Znacznik Źródłowy Przekroju.) Uwaga: Innym rodzajem Widoku Projektu w Przekroju jest Niezależny Przekrój, który nie jest oparty o Model. Zobacz Utwórz Niezależny Przekrój na stronie 193.

1) Uaktywnij narzędzie Przekrój. 2) W palecie Info lub w

oknie dialogowym Domyślnych Ustawień Przekroju musi być zaznaczona opcja “Utwórz nowy Widok Projektu”.

3) W palecie Info wybierz Metodę Geometrii (Linia Prosta bądź Łamana) i narysuj linię przekrojową na Rzucie.

Linia przekrojowa na Rzucie

•

Linia Prosta: kliknij w dwóch miejscach aby zdefiniować początek i koniec linii przekrojowej.

•

Linia Łamana: kliknij dowolną ilość racy aby zdefiniować wymaganą liczbę segmentów linii przekrojowej. Podwójne kliknięcie zakończy rysowanie linii.

Pojawi się kursor w kształcie Oka.

4) Kursorem w kształcie oka kliknij po jednej stronie linii

Utwórz nowy Widok Projektu w Przekroju

przekrojowej by określić orientację Przekroju. Punkt w którym klikniesz będzie również definiował położenie linii ograniczającej Przekrój w poziomie, jeżeli została wybrana opcja Ograniczony Zasięg Poziomy oknie dialogowym Ustawienia Przekroju.

Uwaga: W identyczny sposób tworzy się Elewacje.

186


Wirtualny Budynek

Linia przekroju Linia ograniczająca

Zasięg poziomy •

Nieskończony Zasięg Poziomy powoduje wyświetlenie całego modelu począwszy od linii przekrojowej.

•

Ograniczony Zasięg Poziomy powoduje wyświetlenie modelu w zakresie od linii przekrojowej do linii ograniczającej Przekrój, która jest wstawiana automatycznie. Po wstawieniu Przekroju można zaznaczyć linię ograniczającą i w razie potrzeby zmienić jej położenie.

•

Głębokość Zerowa oznacza, że wyświetlana będzie tylko część modelu przecięta linią przekrojową. (Dla Elewacji opcja Głębokość Zerowa nie jest dostępna.)

5) Znacznik zostanie automatycznie wstawiony w momencie

zakończenia rysowania Przekroju. (Jeżeli tworzysz Przekrój Ograniczonym Zasięgu Poziomym, linia ograniczająca Przekrój zostanie również wstawiona.) Uwaga: Znaczniki Źródłowe mogą być opcjonalnie oznaczone na ekranie półprzezroczystym wypełnieniem. (Użyj opcji w menu Widok > Opcje wyświetlania > Podświetl Znaczniki Źródłowe, aby uruchomić lub wyłączyć tę funkcję. Kolor wypełnienia może zostać zdefiniowany w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.)

6) Nowy Widok Projektu zostanie utworzony i Umieszczony w folderze Przekroje, w Mapie Projektu palety Nawigatora.

Inne opcje dotyczące Widoku Projektu w Przekroju, Znacznika, danych odniesienia, Reprezentacji Modelu, Poziomów Kondygnacji, znajdują się w oknie dialogowym Ustawienia Przekroju. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Narzędzia Przekrój w Pomocy ArchiCADa.

Określ Zasięg Poziomy/Pionowy Widoku Projektu w Przekroju Uwaga: Opisane opcje są identyczne w przypadku Elewacji. Skorzystaj z opcji w panelu Ogóle okna dialogowego Ustawienia Przekroju aby określić geometrię Przekroju. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Szczegóły, patrz Zasięg poziomy (tylko dla Znaczników Źródłowych) w Pomocy ArchiCADa.

Zasięg pionowy •

Nieskończony Zasięg Pionowy oznacza, że wszystkie kondygnacje projektu będą wyświetlane.

•

Po wybraniu ograniczonego Zasięgu Pionowego należy wprowadzić wartości podniesienia odpowiadające zasięgowi pionowemu modelu, który chcesz zawrzeć w Przekroju.

Modyfikowanie Poziomego Zasięgu Przekroju oraz Granicy Obszaru Odległego Możesz zmienić Poziomy Zasięg Przekroju poprzez przesunięcie linii ograniczającej Przekrój: Upewnij się czy wybrane zostało narzędzie Przekrój a następnie kliknij linię i przesuń ją do nowego położenia.

187

Wirtualny Budynek

Możesz także zmienić położenie Granicy Obszaru Odległego, jeżeli opcja ta została wybrana w oknie dialogowym Ustawienia Przekroju. Uwaga: Opcjonalny "Obszar Odległy" Przekroju mogący mieć odrębne ustawienia kolorów i efektów modelu zostanie utworzony, jeżeli w panelu Reprezentacja Modelu okna dialogowego Ustawienia Przekroju, zaznaczysz opcję Zaznaczony Obszar Odległy. Do Znacznika Przekroju zostanie wówczas dodana linia ograniczająca Obszar Odległy. Zobacz Panel Reprezentacja Modelu (tylko dla Znaczników Źródłowych) w Pomocy ArchiCADa. Linie wyznaczające Poziomy Zasięg Przekroju oraz Obszar Odległy są elementami ekranowymi i nie podlegają publikacji. •

Aby przełączyć wyświetlanie granic Poziomego Zasięgu Przekroju i Obszaru Odległego użyj opcji Widok > Opcje wyświetlania > Zasięg Znaczników.

•

Aby zmienić ich kolory lub rodzaje linii skorzystaj z opcji w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Różne.

Więcej szczegółów, patrz Wyświetlanie Linii Zasięgu Znacznika na stronie 219.

Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego Postępuj według poniższych instrukcji, aby przyporządkować Odniesienie Znacznikom Źródłowym: Przekrojów, Elewacji, Rozwinięć Ścian, Detali oraz Obszaru 2D. Wstawiając Nowy Znacznik źródłowy na Rzucie w celu utworzenia nowego Widoku Projektu, okno dialogowe Ustawień Domyślnych oferuje dwie opcje Odniesienia dla Znacznika:

188

•

do Widoku Projektu lub

•

do pierwszego Rysunku dla danego Widok Projektu

Innymi słowy Znacznik będzie wyświetlał informacje odnoszące się do Widoku Projektu, który zostanie utworzony lub do pierwszego Rysunku utworzonego na podstawie tego Widoku Projektu. (“Pierwszy” znajdujący się najwyżej w strukturze Teczki Arkuszy Nawigatora.) Na przykład następujący Przekrój został ustawiony, by wyświetlał informacje odnoszące się do pierwszego Rysunku utworzonego na jego podstawie . Jeżeli wybierzesz opcję Pierwszego Wstawionego Rysunku, a żaden Rysunek nie będzie jeszcze utworzony na podstawie tego Widoku Projektu, wówczas Znacznik będzie zawierał Autotekst, który zostanie zastąpiony odniesieniem do Rysunku po jego utworzeniu. Gdy zaznaczysz Znacznik Źródłowy, który został wcześniej wstawiony, (na podstawie odnośnego Widoku Projektu mogło już zostać utworzone wiele Widoków lub Rysunków) wówczas w palecie Info lub w oknie dialogowym Ustawień Elementu, będziesz miał do wyboru dwie dodatkowe opcje w rozwijanym menu "ze Znacznikiem odnoszącym się do:" •

Wybranego Rysunku

•

Pierwszego wstawionego Rysunku dla wybranego Widoku


Wirtualny Budynek

Wybranie jednej z tych opcji wyświetli okno dialogowe zawierające strukturę Mapy Widoków lub Teczki Arkuszy. Możliwe będzie zaznaczenie jednego z Widoków/Rysunków utworzonych na podstawie odnośnego Widoku Projektu; pozostałe elementy będą nieaktywne i nie będzie możliwości ich zaznaczenia. Uwaga: Opcja odniesienia do Widoku jest dostępna w przypadku, gdy potrzebny Rysunek znajduje się w Teczce Arkuszy innego Projektu (w związku z czym nie jest dostępny w oknie dialogowym Określ odniesienie dla Znacznika). Zobacz Aby zaimportować rysunek z innego Projektu ArchiCADa: na stronie 464. Nie jest w tym wypadku możliwe odniesienie Znacznika bezpośrednio do Rysunku, ale jest możliwe odniesienie go do Widoku (w bieżącym Projekcie), na podstawie którego został ów Rysunek utworzony (w innym projekcie). W Znaczniku będą wyświetlane informacje dotyczące pierwszego Rysunku utworzonego na podstawie tego Widoku w postaci Autotekstu. W momencie otwarcia Teczki Arkuszy zawierającej Rysunek, do którego odnosi się Znacznik, jego pole zostanie wypełnione prawidłowymi danymi Rysunku. Informacje dotyczące połączenia zawarte w Znaczniku będą również wyświetlane w polu Odniesienie do tak długo, jak odnośny element (np. Rysunek) będzie dostępny w Projekcie. Uwaga: Te same informacje związane ze Znacznikiem dostępne są w Panelu Znacznik i w oknie dialogowym Ustawienia Przekroju.


Wybierz Status Przekroju Uwaga: Procedura wybierania statusu jest identyczna dla Przekrojów, Elewacji oraz Rozwinięć Ścian. Status dokumentu 3D może być ustawiony jako Przebudowanie automatycznie lub Przebudowanie ręczne, nie można jednak określić ustawienia: Rysunek: bez przebudowania. Podczas tworzenia każdego nowego Przekroju, przypisywany jest mu Status w panelu "Ogólne" okna dialogowego Ustawienia Przekroju. Przekrojowi można przypisać jeden z trzech statusów: Model - przebudowanie automatyczne, Model - przebudowanie ręczne oraz Rysunek - bez przebudowania.

Status Przekroju definiuje połączenie pomiędzy Przekrojem a Modelem na Rzucie oraz metodę przebudowania. •

W przypadku dwóch pierwszych trybów - Model (przebudowanie automatyczne oraz ręczne), zawartość okna stanowią elementy konstrukcyjne; jakiekolwiek zmiany dokonane w Przekroju typu Model, zostaną przeniesione do Rzutu, Okna 3D oraz do pozostałych okien Przekroju w trybie Model i odwrotnie.

•

Gdy zmieniony zostanie status Przekroju na Rysunek, elementy konstrukcyjne zostaną rozbite na elementy 2D, tj. wypełnienia, łuki i linie. Zmiany dokonywane w tym trybie nie są przenoszone na Model. Można natomiast zaktualizować taki odłączony rysunek do ostatnich zmian dokonanych w Modelu.

W przypadku statusu Model (przebudowanie automatyczne oraz ręczne), elementy konstrukcyjne w oknach Przekrojów są edytowalne, jednak nie jest możliwe tworzenie nowych elementów z wyjątkiem kopiowania już istniejących okien i drzwi. Nawet kopiując elementy konstrukcyjne i wklejając je uzyskujesz jedynie proste elementy rysunkowe. Ostrzeżenie: Usunięcie elementu konstrukcyjnego z okna Przekroju o statusie Model (zarówno przebudowanie

189

Wirtualny Budynek

automatycznie jak i ręczne) spowoduje usunięcie tego elementu z Modelu, a zatem z okien Rzutu i 3D. Bez względu na wybrany status Przekroju, w oknach tego typu możesz dodawać elementy rysunkowe 2D, opisy oraz wymiarowanie. Szczegóły, patrz Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów na stronie 193.

Wyświetlanie Elementów w oknie Przekroju Uwaga: Opcje związane z wyświetlaniem elementów są prawie identyczne w przypadku Elewacji i Rozwinięć ścian. Użyj opcji w panelu Reprezentacja Modelu w oknie dialogowym Ustawienia Przekroju, aby zdefiniować sposób wyświetlania elementów w przekroju i widoku. W tym miejscu będziesz mógł zdefiniować takie efekty jak np. Wektorowe Cienie Słoneczne oraz parametry "Obszaru Odległego". Szczegóły, patrz Panel Reprezentacja Modelu (tylko dla Znaczników Źródłowych) w Pomocy ArchiCADa. Poniższe okno Przekroju posiad włączone opcje Kreskowania Wektorowego (wzór pokrycia na płaszczyźnie dachu) oraz Wektorowych Cieni Słonecznych (cień okapu na powierzchni ściany). Innym dostępnym efektem jest wyświetlanie powierzchni elementów w widoku w trybie Cieniowania, co gwarantuje plastyczne odwzorowanie zaokrąglonych powierzchni:

190

Możliwe jest wykorzystanie zarówno Cieni Słonecznych jak i Cieniowania w jednym Przekroju:

Otwórz Widok Projektu w Przekroju Aby otworzyć Widok Projektu w Przekroju dwukrotnie kliknij jego nazwę w palecie Nawigatora lub skorzystaj z polecenia w menu. (Widok > Nawigacja > Przekroje > Otwórz Przekrój). Innym sposobem otworzenia Widoku Projektu w Przekroju jest zaznaczenie linii Przekroju na Rzucie, a następnie wybranie polecenia “Otwórz Przekrój” z menu kontekstowego. Domyślnie każdy Przekrój jest otwierany w oknie Przekroju, zastępując poprzedni Przekrój wyświetlony w tym oknie. Aby otworzyć kilka okien zawierające różne Przekroje, z kontekstowego menu Przekroju w Nawigatorze wybierz polecenie Otwórz w nowym oknie.


Wirtualny Budynek

Wstaw Połączony Znacznik Przekroju Uwaga: Opisana procedura jest identyczna w przypadku Elewacji, Detali i Obszaru 2D. Połączone Znaczniki Przekroju nie mają źródła w Modelu i nie powodują tworzenia nowych Widoków Projektu. Zamiast tego są one wstawiane do Projektu, łączone przez użytkownika z istniejącym Widokiem Projektu, Widokiem bądź Rysunkiem i wyświetlają informacje związane z elementem, z którym zostały połączone . Możesz wstawić Połączony Znacznik Przekroju do okna jednego z następujących rodzajów: Rzut, Przekrój, Elewacja, Rozwinięcia Ścian Dokument 3D Obszar 2D, Detal. Na przykład możliwe jest stworzenie Przekroju przez ścianę, który funkcjonuje jako Detal: Najpierw należy wstawić znacznik źródłowy detalu w oknie Przekroju;

Połączony znacznik Przekroju wskazuje Detal Przekroju tej ściany. Aby wstawić Połączony Znacznik Przekroju:

1) Uaktywnij narzędzie Przekrój. 2) W palecie Info lub w oknie dialogowym Domyślnych Ustawień Przekroju wybierz opcję "Wstaw Połączony Znacznik”.

3) Określ Odniesienie dla Znacznika w oknie dialogowym, które zostanie wyświetlone.

Zobacz Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika na stronie 192.

4) W palecie Info

wybierz Metodę Geometrii (Linia Prosta bądź Łamana) i narysuj linię przekrojową na Rzucie.

następnie umieścić połączony znacznik Przekroju Ściany na rzucie, połączonym do tego Detalu.


•

Linia Prosta: kliknij w dwóch miejscach aby zdefiniować początek i koniec linii przekrojowej.

•

Linia Łamana: kliknij dowolną ilość racy aby zdefiniować wymaganą liczbę segmentów linii przekrojowej. Podwójne kliknięcie zakończy rysowanie linii.

191

Wirtualny Budynek

Uwaga: Opcja Linii łamanej jest niedostępna w przypadku Elewacji. Pojawi się kursor w kształcie Oka.

5) Kursorem w kształcie oka kliknij po jednej stronie linii przekrojowej by określić orientację Przekroju.

6) Znacznik zostanie automatycznie wstawiony w momencie zakończenia rysowania Przekroju.

Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika Postępuj według poniższych instrukcji, aby przyporządkować Odniesienie Połączonym Znacznikom: Przekrojów, Elewacji, Rozwinięć Ścian, Detali oraz Obszaru 2D. Nowe Połączone Znaczniki lub dla zaznaczone istniejące Znaczniki mogą odnosić się do:

•

wybranego widoku modelu (tj. widoku modelu wybranego z listy katalogów po wskazaniu opcji “Przeglądaj”)

•

wybranego rysunku (tj. rysunku wybranego z listy katalogów po wskazaniu opcji “Przeglądaj”)

•

pierwszego wstawionego rysunku dla wybranego widoku modelu (tj. pierwszego rysunku utworzonego z widoku modelu wybranego z listy katalogów po wskazaniu opcji “Przeglądaj.”). (“Pierwszy” oznacza rysunek, znajdujący się najwyżej w strukturze Teczki Arkuszy Nawigatora.)

•

192

“Przeglądaj.”). (“Pierwszy” oznacza rysunek, znajdujący się najwyżej w strukturze Teczki Arkuszy Nawigatora.) Wybranie którejkolwiek z tych opcji otworzy okno dialogowe zawierające strukturę odpowiedniej Mapy Nawigatora (Mapy Projektu, Mapy Widoków lub Teczki Arkuszy). Wybierz pożądany Widok Projektu, Widok lub Rysunek. Informacje związane z wybranym elementem będą wyświetlane w Znaczniku. Wynika z tego, że Połączony Znacznik może się odnosić do dowolnego Widoku Projektu, Widoku lub Rysunku w Projekcie. Jeżeli modyfikujesz zaznaczony Znacznik, kliknij przycisk Przeglądaj... aby wyświetlić okno dialogowe Określ odniesienie dla Znacznika i wybierz element, który chciałbyś połączyć ze Znacznikiem. Uwaga: Opcja odniesienia do Widoku jest dostępna w przypadku, gdy potrzebny Rysunek znajduje się w Teczce Arkuszy innego Projektu (w związku z czym nie jest dostępny w oknie dialogowym Określ odniesienie dla Znacznika). Nie jest w tym wypadku możliwe odniesienie Znacznika bezpośrednio do Rysunku, ale jest możliwe odniesienie go do Widoku (w bieżącym Projekcie), na podstawie którego został ów Rysunek utworzony (w innym projekcie). W Znaczniku będą wyświetlane informacje dotyczące pierwszego Rysunku utworzonego na podstawie tego Widoku w postaci Autotekstu. W momencie otwarcia Teczki Arkuszy zawierającej Rysunek, do którego odnosi się Znacznik, jego pole zostanie wypełnione prawidłowymi danymi Rysunku. Zobacz Aby zaimportować rysunek z innego Projektu ArchiCADa: na stronie 464. Po wstawieniu Znacznika, możliwa jest zmiana wszystkich jego ustawień w dowolnym momencie.

pierwszego wstawionego rysunku dla wybranego widoku modelu (tj. pierwszego rysunku utworzonego z widoku wybranego z listy katalogów po wskazaniu opcji


Wirtualny Budynek

Wstaw Samodzielny znacznik

spowoduje utworzenie nowego Widoku Projektu nie posiadającego Znacznika, ale wymienionego w Nawigatorze.

W celu wstawienia Samodzielnego Znacznika za pomocą narzędzia Przekrój, Elewacja, Detal lub Obszar 2D, postępuj według poniższych instrukcji.

Polecenie to jest dostępne: •

w menu kontekstowym folderu Przekroje w Mapie Projektu palety Nawigatora. Kliknij prawym przyciskiem myszki ten folder i wybierz polecenie “Nowy Niezależny Przekrój”.

•

w menu Dokument > Narzędzia Dokumentacji

•

lub poprzez kliknięcie ikony Nowy Widok Projektu znajdującej się u dołu Mapy Projektu Nawigatora; zaznaczony element Mapy projektu będzie decydował o tym, jaki Nowy Widok Projektu zostanie utworzony (w tym wypadku będzie to Przekrój).

1) W oknie Domyślnych Ustawień Narzędzia bądź w palecie Info wybierz opcję “Wstaw samodzielny znacznik.”

Informacje wyświetlane przez Znacznik tego typu nie są połączone z żadnym elementem.

2) Zdefiniuj dowolne własne teksty, na liście parametrów w

panelu Znacznik okna dialogowego Ustawień Narzędzia.

3) Narysuj linię bądź granicę (w zależności od rodzaju narzędzia) i wstaw Znacznik do jednego z następujących okien: Rzut, Przekrój, Elewacja, Rozwinięcia Ścian Obszar 2D, Detal; Dokument 3D.

Utwórz Niezależny Przekrój Uwaga: Opisana procedura jest identyczna w przypadku Niezależnych Elewacji. “Niezależne” Przekroje, posiadające Znacznik lub pozbawione Znacznika, mogą być tworzone w niektórych oknach. Są to Widoki Projektu nie oparte o Model; w Nawigatorze są one określone jako "Niezależne" Widoku Projektu. Aby dodać nowe elementy w Niezależnych Widokach Projektu, możesz posłużyć się dowolnymi narzędziami rysunkowymi. Możesz również przenieść elementy 2D z Podrysu (za pomocą poleceń Kopiuj/Wklej) w celu dalszej edycji. Aby utworzyć nowy Niezależny Przekrój bez Znacznika, użyj polecenia “Utwórz Nowy Niezależny Przekrój”. Polecenie to Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Jeżeli zajdzie potrzeba aby ten Niezależny Widok Projektu był Połączony ze Znacznikiem, wstaw nowy Połączony Znacznik do Projektu i połącz go (“Odniesienie Znacznika do”) z istniejącym Niezależnym Przekrojem.

Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów Uwaga: Proces aktualizacji jest identyczny dla Przekrojów, Elewacji, Rozwinięć Ścian i Dokumentów 3D. Status Przekroju definiuje połączenie (i metodę przebudowania) pomiędzy Przekrojem a modelem na Rzucie. Więcej informacji dotyczących Statusu Przekroju, patrz Wybierz Status Przekroju na stronie 189.

193

Wirtualny Budynek

Aktualizowanie Przekrojów w trybie Model: przebudowanie automatyczne Przekrój w trybie Model: Przebudowanie automatyczne jest połączony z modelem na Rzucie pozwalając na interaktywną edycję elementów Projektu w obydwu oknach. W tym trybie modyfikacje elementów konstrukcyjnych na Rzucie będą automatycznie wprowadzane do okien Przekrojów poprzez przebudowę ich zawartości w momencie uaktywnienia bądź otwarcia. Zmiany elementów konstrukcyjnych w oknach Przekrojów zostaną automatycznie uaktualnione (wraz z przypisanymi tym elementom wymiarowaniami) podczas aktywacji okna Rzutu, pozostałych okien Przekrojów jak również okna 3D. Proces przebudowy odnosi się tylko do elementów konstrukcyjnych; Elementy 2D narysowane na Rzucie lub w oknach Przekrojów nie będą przenoszone (odzwierciedlane) w pozostałych oknach. Gdy wybrany jest status Modelu: przebudowanie automatyczne, wszelkie zmiany w oknie Przekroju powodują natychmiastową i ciągłą przebudowę tego okna. W przypadku dużych projektów ciągła przebudowa modelu może zabierać dużo czasu. Jeżeli wolisz aby okna Przekrojów były przebudowywane tylko podczas ich otwierania i uaktywniania (tak jak w ArchiCADzie 9), przejdź do panelu Opcje > Preferencje Projektu > Różne i anuluj zaznaczenie opcji “Na bieżąco aktualizuj Widoki w trybie Modelu”. Jeżeli jednak chcesz ręcznie przebudować okno możesz skorzystać z polecenia z menu Widok > Odśwież > Przebuduj z modelu. (Polecenie Widok > Odśwież > Przebuduj, używane jest do odświeżania rysunków 2D i nie jest dostępne dla okien w trybie Model: Przebudowanie automatyczne) Uwaga: Niektóre złożone modyfikacje elementów projektu (np. edycja elementu bibliotecznego) nie są automatycznie aktualizowane w oknach przekrojów typu Model. Aby poprawnie wyświetlić te zmiany użyj polecenia Widok > Odśwież > Przebuduj dla Przekrojów w trybie Model: przebudowanie ręczne oraz Widok > Odśwież > Przebuduj z

194

modelu dla Przekrojów w trybie Model: przebudowanie automatyczne.

Aktualizowanie Przekrojów w trybie Model: przebudowanie ręczne Przekrój z wybranym statusem Model: przebudowanie ręczne nie będzie przebudowywany automatycznie. Przebudowę uruchamia się poleceniem z menu Widok > Odśwież > Przebuduj z modelu. Użycie tego polecenia nie powoduje zmian w elementach rysunkowych dodanych do okna Przekroju.

Aktualizowanie Przekrojów w trybie Rysunek: bez przebudowania Nie dotyczy to Dokumentów 3D, które są dokumentami do Przebudowania Automatycznego lub Ręcznego. •

Aby przebudować Przekrój o statusie Rysunku, użyj polecenia Widok > Odśwież > Przebuduj. Polecenie to odświeża elementy rysunkowe tych okien i naprawia ewentualne tymczasowe błędy w wyświetlaniu.

•

Dla całkowitego przebudowania zawartości okna Przekroju w trybie Rysunek użyj polecenia Widok > Odśwież > Przebuduj z modelu. Wybranie tego polecenia spowoduje, że elementy w tych oknach zostaną uaktualnione tak, by odzwierciedlać bieżący stan Wirtualnego Budynku. Funkcja ta usunie wszystkie elementy dwuwymiarowe pochodzące z modelu i zastąpi je aktualnymi. Oznacza to, że wszelkie modyfikacje tych elementów zostaną utracone. Wszystkie elementy dodane do tych okien przez użytkownika pozostaną nienaruszone.

Podsumowanie Poleceń Przebudowania Polecenie Widok > Odśwież > Przebuduj jest dostępne we wszystkich oknach konstrukcyjnych. Przebudowuje ono Model w bieżącym oknie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Dodatkowe polecenia w menu Widok > Odśwież są dostępne jeśli aktywnym oknem jest okno Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokument 3D lub Detal/Obszar 2D.

Wyświetlanie Linii i Znaczników Przekrojów

Przebuduj z modelu: Polecenie to przebudowuje aktywne okno; do okna przeniesione zostaną zmiany dokonane w oknie Rzutu.

Aby zdefiniować właściwości Linii i Znaczników Przekroju skorzystaj z opcji w panelach Znacznik i Pole Znacznika w oknie dialogowym Ustawienia Przekroju.

Przebuduj z widoku źródłowego: To polecenie jest dostępne tylko dla okien Detalu i Obszaru 2D.

Uwaga: Poniże informacje odnoszą się także do Elewacji.

Poniższe polecenia mogą nie być domyślnie wyświetlane w menu Widok > Odśwież. Zestaw poleceń widocznych w menu może być dostosowywany (Opcje > Środowisko pracy > Menu) tak, by zawierał opisane polecenia. Szczegóły, patrz Dostosowywanie Menu na stronie 49. Polecenia te są również dostępne w kontekstowych menu poszczególnych folderów w Mapie Projektu oraz Mapie Widoków palety Nawigatora.

Szczegóły, patrz Panel Znacznik (Narzędzie Przekrój) oraz Panel Pole Znacznik (Narzędzie Przekrój) w Pomocy ArchiCADa.

Dostosowywanie przebiegu Linii przekrojowych Przebuduj Wszystko z Modelu: Przebudowuje zawartość wszystkich okien Przekroju/Elewacji/RŚ znajdujących się w projekcie. Przebuduj z Modelu wszystkie Przekroje w trybie Modelu: Przebudowuje wszystkie okna Przekroju o statusie Modelu (zarówno Przebudowanie automatycznie jak i Przebudowanie ręczne). Przebuduj z Modelu wszystkie Przekroje w trybie Rysunku: Przebudowuje wszystkie okna Przekroju posiadające status Rysunku.


Uwaga: Opisane opcje są identyczne w przypadku Elewacji. Linie Elewacji nie mogą być jednak łamane. Aby manipulować całą Linią przekrojową możesz użyć narzędzia Strzałka, narzędzia Obszar zaznaczania oraz poleceń znajdujących się w menu Edycja, jak również skorzystać z ich odpowiedników umieszczonych w palecie pomocniczej. Aby zmienić długość linii przekrojowej zaznacz ją, a następnie klikając jeden z punktów końcowych wybierz funkcję Rozciągnij z palety pomocniczej.

195

Wirtualny Budynek

Aby przerwać linię lub segment linii Przekroju:

•

W przeciwieństwie do linii przekrojowej, linia Elewacji jest elementem ekranowym i nie jest wyświetlana na Arkuszach.

•

Zaznacz punkt środkowy linii.

•

Z palety pomocniczej wybierz funkcję Przerwij linię przekroju/elewacji.

Zobacz Wyświetlanie Linii Zasięgu Znacznika na stronie 219.

•

Kliknij aby przełamać segment w połowie a następnie przesuń utworzoną w ten sposób linię przełamania w nowe położenie. Kliknij aby zatwierdzić operację.

•

Aby utworzyć Elewację musisz wstawić Znacznik Źródłowy Elewacji w oknie Rzutu.

•

Powstały Widok Projektu ma określony status (Model lub Rysunek), który decyduje o metodzie jego przebudowania .

Pozostałe cechy narzędzia Elewacja są identyczne jak narzędzia Przekrój.

Aby przesunąć segment linii Przekroju zaznacz Znacznik Przekroju, a następnie użyj polecenia Przesuń odcinek linii Przekroju z palety pomocniczej.

•

Panel Reprezentacja Modelu okna dialogowego Ustawienia Elewacji pozwala określić sposób wyświetlania modelu w Elewacji, natomiast panele Znacznik i Pole Znacznika odpowiadają za zawartość i wygląd Znaczników Elewacji.

•

Połączony Znacznik Elewacji nie tworzący Widoku Projektu może być wstawiony do jednego z następujących okien: Rzut, Przekrój, Elewacja, Rozwinięcie Ścian, Dokument 3D, Detal lub Obszar 2D.

Aby usunąć przerwanie linii przekrojowej zaznacz ją, a następnie przeciągnij linię przerwania (prostopadła do linii przekrojowej) poza zasięg przekroju.

•

Można również wstawić Niepołączone znaczniki elewacji.

Więcej informacji znajdziesz w następujących rozdziałach: Utwórz nowy Widok Projektu w Przekroju na stronie 186.

Elewacje

Określ Zasięg Poziomy/Pionowy Widoku Projektu w Przekroju na stronie 187.

ArchiCAD posiada odrębne narzędzie do tworzenia Widoków Projektu w Elewacji oraz Połączonych lub Niepołączonych Znaczników Elewacji.

Wybierz Status Przekroju na stronie 189.

W przeciwieństwie do Przekrojów: •

Elewacje nie służą do "krojenia" modelu; służą raczej do tworzenia widoków modelu obserwowanego z dużej odległości.

Wyświetlanie Elementów w oknie Przekroju na stronie 190. Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego na stronie 188. Wstaw Połączony Znacznik Przekroju na stronie 191. Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika na stronie 192. Wstaw Samodzielny znacznik na stronie 193.

•

Opcja "Głębokość Zerowa" dla poziomego zasięgu Elewacji nie jest dostępna.

Utwórz Niezależny Przekrój na stronie 193.

•

Znaczniki Elewacji różnią się od Znaczników Przekrojów; opcje związane ze Znacznikami są inne dla Elewacji niż dla Przekrojów.

Wyświetlanie Linii i Znaczników Przekrojów na stronie 195.

196

Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów na stronie 193. Dostosowywanie przebiegu Linii przekrojowych na stronie 195. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Przemieszczanie Znaczników Elewacji Ta opcja jest dostępna tylko dla Znaczników Elewacji i Rozwinięć Ścian. Zaznacz linię Elewacji; Znacznik zostanie zaznaczony i będzie przy nim wyświetlany wierzchołek. Kliknij ten wierzchołek i z palety pomocniczej wybierz funkcję Przesuń Znacznik elewacji aby przemieścić Znacznik do nowego położenia. Położenie Znacznika względem linii Elewacji pozostanie stałe nawet podczas jej przesuwania lub obracania.

Rozwinięcie Ścian (RŚ) O Rozwinięciach Ścian ArchiCAD posiada narzędzie stworzone specjalnie na potrzeby tworzenia rozwinięć Ścian projektowanych wnętrz.

Modyfikacje dokonane w Rozwinięciach Ścian mogą być odzwierciedlone w modelu i odwrotnie: zmiany w modelu mogą zostać automatycznie wprowadzone w Rozwinięciach Ścian po ich przebudowaniu. Wymiary mogą być powiązane z elementami; W przeciwieństwie do Przekrojów i Elewacji, Narzędzie Rozwinięcie Ścian może być stosowane tylko do tworzenia Widoków Projektu; nie można wstawiać połączonych (zawierających tylko odniesienie) znaczników RŚ. Uwaga: Znaczniki Źródłowe RŚ mogą być opcjonalnie oznaczone na ekranie półprzezroczystym wypełnieniem. (Użyj opcji w menu Widok > Opcje wyświetlania > Podświetl Znaczniki Źródłowe, aby uruchomić lub wyłączyć tę funkcję. Kolor wypełnienia może zostać zdefiniowany w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.) Rozwinięcia Ścian utworzone metodą polilinii lub prostokąta będą posiadały po jednym widoku dla każdego segmentu Rozwinięcia Ścian; każdy widok jest tworzony prostopadle do odnośnego segmentu.

Rozwinięcia Ścian (RŚ) działają w podobny sposób jak Przekroje i Elewacje: wybierz metodę geometrii; zdefiniuj widok oraz jego zasięg w sposób graficzny; następnie wstaw Znacznik zawierający informację o odniesieniu. Każde Rozwinięcie Ścian jest oddzielnym Widokiem Projektu w Mapie Projektu palety Nawigatora.


197

Wirtualny Budynek

Zazwyczaj Rozwinięcia Ścian są tworzone w grupach (np. osobne RŚ dla każdego pomieszczenia). W związku z tym, a także z powodów praktycznych (numerowanie, wyświetlanie, funkcje związane z Podrysem, wstawianie do Arkuszy) widoki tego typu są automatycznie grupowane w Nawigatorze. (Aby uzyskać prawidłowe rozłożenie widoków RŚ należących do poszczególnych Grup RŚ, należy zazwyczaj skorzystać z funkcji Automatycznego Rozmieszczania Rysunków na Arkuszu dostępnego w Ustawieniach Szablonu Arkusza.) Szczegóły, patrz Rozmieszczanie wielu Rysunków na Arkuszach na stronie 464. Grupy RŚ są automatycznie dodawane do Mapy Projektu w postaci folderów. Każdy nowy Widok Projektu RŚ jest umieszczany w Grupie RŚ nawet w przypadku, jeśli w danej grupie jest tylko jeden element.

Aby zdefiniować Styl i położenie Znacznika, użyj opcji w panelu Znacznik w oknie dialogowym Ustawienia Rozwinięcia Ścian.

Nie można przenosić poszczególnych Widoków RŚ z jednej do drugiej Grupy RŚ.

5) Nowy Widok Projektu zostanie utworzony i Umieszczony w

Utwórz pojedynczy Widok Projektu RŚ Aby utworzyć pojedynczy Widok RŚ narysuj Linię Zasięgu RŚ za pomocą metody Pojedynczego Segmentu RŚ. Uwaga: W przeciwieństwie do Przekrojów i Elewacji, tworzenie Rozwinięć Ścian rozpoczyna się od zdefiniowania zasięgu widoku (np. pokrywającego się ze ścianą, która ma być widoczna), a następnie linii widoku (miejsca, z którego będzie oglądana ściana).

1) 2) 3) 4)

198

Kliknij by rozpocząć rysowanie Linii Zasięgu. Kliknij ponownie by zakończyć rysowanie Linii. Przesuń kursor do żądanego położenia widoku. Kliknij po raz trzeci aby wstawić Znacznik RŚ.

Zobacz Panel Znacznik (Narzędzie Rozwinięcie Ścian) w Pomocy ArchiCADa. folderze w Mapie Projektu palety Nawigatora. Zostanie przypisany do własnej Grupy RŚ nawet wówczas, jeżeli będzie to jedyny Widok Projektu w Grupie.

Wiele innych właściwości Rozwinięć Ścian (status, odniesienie Znacznika, tryb aktualizacji) określa się w identyczny sposób jak w przypadku Przekrojów. Więcej informacji znajdziesz w następujących rozdziałach: Wybierz Status Przekroju na stronie 189. Wyświetlanie Elementów w oknie Przekroju na stronie 190. Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego na stronie 188. Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów na stronie 193.

Tworzenie wielu Widoków RŚ jednocześnie Użyj metody polilinii lub prostokąta aby utworzyć kilka Widoków Projektu RŚ w jednej Grupie RŚ. Powstała w ten sposób Grupa Rozwinięć Ścian będzie zawierała taką liczbę Widoków Projektu jak ilość segmentów polilinii/prostokąta.


Wirtualny Budynek

1) Kliknij by rozpocząć rysowanie Linii Zasięgu RŚ. •

•

•

Przy metodzie polilinii każde kolejne kliknięcie będzie powodowało dodanie segmentu polilinii; podwójne kliknięcie zakończy rysowanie linii. Przy metodzie prostokąta ponowne kliknięcie pozwala zdefiniować położenie przeciwległego wierzchołka. Przy metodzie obróconego prostokąta drugie kliknięcie definiuje wektor obrotu prostokąta; ponowne kliknięcie pozwala określić jego długość.

Powstała w efekcie linia, polilinia lub prostokąt reprezentuje Linię Zasięgu Grupy RŚ.

2) Przesuń kursor do żądanego położenia widoku.

3) Kliknij raz lub więcej

aby wstawić Znacznik RŚ. Rozwinięcia Ścian korzystają z własnego Znacznika; obiektu GDL o edytowalnych parametrach. Znaczniki RŚ są wstawiane po środku każdego z segmentów Linii Zasięgu RŚ bądź na środku pomieszczenia. Aby zdefiniować Styl i położenie Znacznika, użyj opcji w panelu Znacznik w oknie dialogowym Ustawienia Rozwinięcia Ścian. Aby nie wyświetlać Znacznika dla dowolnych lub wszystkich Widoków Projektów RŚ wybierz opcję Bez Znacznika we wspomnianym panelu.

Zobacz Panel Znacznik (Narzędzie Rozwinięcie Ścian) w Pomocy ArchiCADa.

4) Zostanie utworzona i umieszczona w Mapie Projektu nowa Grupa Widoków Projektu.

5) Folder Rozwinięcia Ścian ma własny Klon w Mapie Widoków palety Nawigatora.

Widoki Projektu należące do jednej Grupy RŚ posiadają wspólne cechy (takie jak ustawienia wyświetlania na kondygnacjach oraz ustawienia Warstw) które są definiowane tylko dla Grupy w całości. Właściwości poszczególnych segmentów mogą być jednak modyfikowane indywidualnie. Zobacz Edycja Widoków Projektu RŚ na stronie 201. Wiele innych właściwości Rozwinięć Ścian (status, odniesienie Znacznika, tryb aktualizacji) określa się w identyczny sposób jak w przypadku Przekrojów. Więcej informacji znajdziesz w następujących rozdziałach: Wybierz Status Przekroju na stronie 189. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

199

Wirtualny Budynek

Wyświetlanie Elementów w oknie Przekroju na stronie 190. Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego na stronie 188. Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów na stronie 193.

ID i Nazwy Rozwinięć Ścian W celu przypisania ID i Nazw Grupom RŚ oraz zawartym w nich Widokom Projektu, skorzystaj z panelu Ogólne okna dialogowego Ustawienia Rozwinięcia Ścian. Zestaw opcji w panelu Ogólne jest inny jeżeli definiowane są Ustawienia Grupy RŚ:

lub dla indywidualnych widoków Rozwinięć Ścian:

Każdy nowy Widok Projektu RŚ jest umieszczany w Grupie RŚ nawet w przypadku, jeśli w danej grupie jest tylko jeden element. Grupie RŚ jest domyślnie przypisywane ID RŚ -01. Kolejne Grupy RŚ otrzymują kolejne numery ID. (RŚ-02, RŚ-03...)

Domyślnie, poszczególne Widoki Projektu RŚ mają przypisane ID "Poprzez Grupę RŚ". Oznacza to, że każdy widok RŚ będzie posiadał ID i Nazwę utworzony na podstawie ID i Nazwy Grupy RŚ. Domyślne ustawienia Rozwinięć Ścian w ArchiCADzie mają zdefiniowane ID i Nazwę zawierającą Autoteksty.

200

Użyj Autotekstów do nadawania charakterystycznych ID/Nazw Grupom RŚ Możliwe jest nadawanie logicznych nazw poszczególnym Rozwinięciom Ścian poprzez przypisanie Autotekstów ID i Nazwom odnośnych Grup RŚ. Dzięki temu każdy widok RŚ w Grupie może posiadać własne, charakterystyczne ID i Nazwę opartą o różne wyniki Autotekstu. Domyślnie ustawione ID Grupy RŚ dodaje do ID każdego z widoków RŚ Autotekst (Numer widoku). Na ilustracji poniżej każdy Widok Projektu zawiera ID Grupy RŚ (RŚ-01) oraz automatycznie dodany numer (01, 02, 03...). Domyślna Nazwa Grupy RŚ dodaje do nazwy poszczególnych Widoków Projektu Autotekst (Orientacja widoku). W konsekwencji Nazwa każdego Widoku Projektu RŚ będzie zawierała nazwę kierunku świata automatycznie przypisaną za pomocą Autotekstu (Płn, Płd, Wsch, Zach...). Użyj opcji w panelu Ogólne okna dialogowego Ustawień RŚ aby określić ewentualne dodatkowe Autoteksty definiujące Nazwy lub ID widoków RŚ. Na przykład, ID Grupy RŚ może się odnosić do Numeru Strefy:

1) Kliknij ikonę Autotekstu

znajdującą się obok pola ID w panelu Ogólne, a następnie wybierz Numer Strefy z listy.

2) Zwróć uwagę, że ID Grupy RŚ w Nawigatorze odpowiada teraz


Wirtualny Budynek

numerowi strefy (w tym przypadku jest to 007) zawartej w Rozwinięciu Ścian. To ID zostanie nadane wszystkim Widokom Projektu w Grupie RŚ. (Oczywiście przypisanie Autotekstu "Numer Strefy" działa tylko wówczas, gdy Rozwinięcie Ścian zawiera Strefę.)

Dostosowywanie ID i Nazw Możesz nadać własne ID lub Nazwę Grupie RŚ albo indywidualnemu Widokowi Projektu: •

Zaznacz Linię Zasięgu RŚ.

•

Otwórz okno dialogowe Ustawienia Rozwinięcia ścian

•

Paleta pomocnicza oraz menu kontekstowe będą się odnosić tylko do Widoku Projektu związanego z zaznaczonym segmentem. Aby edytować zaznaczony Widok Projektu: •

Otwórz okno dialogowe Ustawienia Rozwinięcia ścian (Użyj polecenia z menu kontekstowego lub z palety Info). Wszystkie wprowadzone w tym miejscu zmiany będą się odnosić tylko do zaznaczonego Widoku Projektu. Zwróć uwagę, że niektóre opcje w oknie dialogowym Ustawienia Rozwinięcia Ścian będą nieaktywne przy modyfikowaniu pojedynczego widoku RŚ.

•

Użyj palety pomocniczej aby przemieścić bądź obrócić segment RŚ lub jego Znacznik.

W przypadku pojedynczych widoków RŚ sprawdź, czy z rozwijanego menu wybrana jest opcja Użytkownika.

•

Wprowadź ID lub Nazwę.

Można także zmieniać ID lub Nazwy dowolnych Grup RŚ lub Widoków Projektu RŚ w Nawigatorze.

zaznacz dowolny pojedynczy segment Linii Zasięgu Rozwinięcia Ścian.

Usuwanie/Przywracanie Segmentu RŚ Jeżeli zaznaczysz pojedynczy segment RŚ będziesz mógł usunąć przypisany mu Widok Projektu korzystając z polecenia Usuń dostępnego w menu kontekstowym.

Edycja Widoków Projektu RŚ Każdy Widok Projektu należący do Grupy RŚ może być edytowany oddzielnie. W pierwszej kolejności, zaznacz Widok Projektu. •

zaznacz dowolny znacznik pojedynczego Rozwinięcia Ścian lub


201

Wirtualny Budynek

Nawet po usunięciu Widoku Projektu będziesz mógł Przywrócić segment RŚ: zaznacz Grupę RŚ, której Widok Projektu został usunięty i w menu kontekstowym wybierz polecenie Przywróć wszystkie Rozwinięcia Ścian w Grupie. Uwaga: To polecenie przywraca usunięte Widoki Projektu RŚ, jednak wszystkie elementy 2D dodane do tych widoków przed ich usunięciem zostaną utracone.

Edytowanie Linii Zasięgu Rozwinięcia Ścian Zaznaczenie dowolnego segmentu Polilinii Zasięgu RŚ spowoduje zaznaczenie całej Grupy RŚ. Jeżeli Grupa RŚ korzysta z jednego wspólnego Znacznika, wówczas zaznaczenia Znacznika spowoduje zaznaczenie całej Grupy. Aby edytować Polilinię Zasięgu RŚ, podobnie jak w przypadku innych polilinii w ArchiCADzie, skorzystaj z poleceń palety pomocniczej.

Dodanie wierzchołka spowoduje dodanie nowego Widoku Projektu do Grupy RŚ.

Pionowy i Poziomy Zasięg Rozwinięcia Ścian Zasięg pionowy Zasięg pionowy Rozwinięcia Ścian jest definiowany ręcznie w oknie dialogowym Ustawienia Rozwinięcia Ścian bądź w palecie Info. Zobacz Ustawienia Narzędzia Rozwinięcie Ścian (RŚ) w Pomocy ArchiCADa. Poszczególne widoki RŚ (czyli segmenty Linii Zasięgu RŚ) mogą mieć w razie potrzeby własne ustawienia Zasięgu pionowego: wybierz opcję Ograniczony i wpisz żądane wartości wzniesienia górnej i dolnej granicy zasięgu. Z rozwijanego menu wybierz, czy pionowy zasięg będzie mierzony od Zera Projektu, czy od Kondygnacji Macierzystej RŚ (kondygnacji, na którą zostało ono wstawione).

202


Wirtualny Budynek

Aby uwzględnić połączone zaznaczone obszary w widoku modelu Rozwinięcia Ścian, w Ustawieniach RŚ należy wybrać Dodaj obszar wieloboku jako opcję Zasięgu poziomego.

Zasięg poziomy Domyślnie, linia zasięgu RŚ odzwierciedla Zasięg poziomy powstałego widoku RŚ.

W ten sposób, jeśli w pomieszczeniu znajduje się alkowa o nieregularnym kształcie, widok modelu RŚ będzie obejmował struktury wychodzące poza Linię Zasięgu, jednak mieszczące się w pomieszczeniu, tak jak pokazano na rysunku:

Opcja Zasięgu poziomego w Ustawieniach Rozwinięcia Ścian (patrz panel Ogólne) jest domyślnie ustawiony jako W/g linii zasięgu.

Aby zmienić poziomy zasięg RŚ, zaznacz Linię Zasięgu i rozciągnij ją lub zmniejsz używając odpowiedniego polecenia w palecie pomocniczej. (Rozciąganie/zmniejszenie segmentu spowoduje modyfikację sąsiednich segmentów podobnie jak w przypadku każdej innej polilinii.)

Rozwinięcia Ścian, a kształty Stref Jeżeli chciałbyś by Rozwinięcie Ścian korespondowało z odpowiednią Strefą, możesz wybrać aby Zasięg Pionowy był Dopasowany do wykrytej strefy (opcja w panelu Ogólne okna dialogowego Ustawienia Rozwinięcia Ścian).

Jeżeli zostanie wykryta Strefa, Pionowy Zakres zaznaczonego widoku RŚ będzie odpowiadał wysokości wykrytej Strefy. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

203

Wirtualny Budynek

Uwaga: Wysokość strefy to różnica pomiędzy wartością jej Poziomu a wartością Wysokości, zgodnie z konfiguracją Ustawień strefy):

wyświetlania elementów w przekroju i widoku. Opcje w tym panelu są w większości takie same jak w analogicznych panelach okien dialogowych Ustawień Przekroju i Elewacji. Zobacz Wyświetlanie Elementów w oknie Przekroju na stronie 190, oraz Panel Reprezentacja Modelu (Narzędzie Rozwinięcie Ścian) w Pomocy ArchiCADa. Rozwinięcia Ścian nie posiadają opcji "Zaznaczonego Obszaru Odległego". W przypadku Rozwinięć Ścian dla wyświetlania elementów w przekroju dostępne są dwie dodatkowe opcje: Ukryj ściany przesłaniające widok: Jeżeli zaznaczona jest ta opcja, w Rozwinięciu Ścian nie będą wyświetlane ściany, które "kolidują z widokiem".

Strefy poddane Działaniom na Elementach Bryłowych zostaną odwzorowane precyzyjnie pod warunkiem, że zaznaczona zostanie opcja Uwzględnij Działania na elementach bryłowych. Na przykład, pojedyncza Strefa przycięta do pochyłego dachu będzie miała różne wysokości. Będą one dokładnie odwzorowane w Widokach Projektu odnośnej Grupy RŚ.

Ukryj elementy w przekroju: Zaznaczenie tej opcji spowoduje, że nie będą wyświetlane ściany przecięte przez Linie RŚ.

Dokument 3D O Dokumencie 3D Wyświetlanie elementów w Rozwinięciach Ścian Użyj opcji w panelu Reprezentacja Modelu w oknie dialogowym Ustawienia Rozwinięcia Ścian, aby zdefiniować sposób

204

Dokument 3D pozwala obejrzeć widok 3D modelu stanowiącego podstawę do tworzenia dokumentu, do którego można dodać wymiary, etykiety i dodatkowe elementy rysunku 2D. Na przykład, można zmienić widok 3D budynku na dokument przedstawiający szczegółowe informacje dotyczące struktury w 3D - np. przecięcie ściany warstwowej w przestrzeni. Jest to możliwe ponieważ Dokument 3D może wyświetlać przekroje w strukturze Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

modelu 3D, opcjonalnie używając parametrów wypełnień przekrojowych i linii zdefiniowanych na poziomie elementu. Zobacz Reprezentacja Modelu w Dokumencie 3D na stronie 210. Aby dodać wymiary, wystarczy użyć narzędzi Wymiarowania ArchiCADa plus niektórych funkcji związanych z wymiarowaniem, dostępnych jedynie dla Dokumentów 3D.

Jednak, podobnie jak inne widoki modelu, Dokument 3D posiada własne okno ustawień, gdzie można określić parametry właściwe dla Dokumentu 3D: są to wypełnienie/wyświetlenia pióra powierzchni elementów (łącznie z przekrojami elementów warstwowych) i kontury, przezroczystość, wzorek 3D, kolorowanie, cieniowanie i efekty słoneczne. Uwaga: Wyświetlanie elementów złożonych w oknie Dokumentu 3D również zależy od Ustawień częściowego wyświetlania. Patrz Wyświetlanie Struktury na stronie 385.

Zobacz Wymiarowanie liniowe w Oknie Dokumentów 3D w Pomocy ArchiCADa.

W szczególności, można wyświetlić materiały przekrojów powierzchni w sposób podobny do 3D, aby graficznie przedstawić struktury warstwowe.

Zobacz Ustawienia Dokumentu 3D w Pomocy ArchiCADa. Dokument 3D to widok projektu, który pojawia się na Mapie Projektu w Nawigatorze. W wielu aspektach, Dokument 3D jest analogiczny do widoku projektu w przekroju: stanowi integralną część modelu ArchiCAD, a elementu modelu są przebudowywane automatycznie lub ręcznie, z zależności od statusu. W Dokumencie 3D, można wybrać elementy modelu i otwierać okna ustawień, aby wprowadzać zmiany do modelu, jednak nie można edytować ich graficznie ani tworzyć nowych elementów modelu. Źródłem Dokumentu 3D jest okno 3D. Poszczególne parametry i opcje mające wpływ na wyświetlanie okna 3D (takie jak projekcja i filtrowania/zaznaczenie elementów) będą określały sposób wyświetlenia Dokumentów 3D; po skonfigurowaniu ustawień okna 3D można przedefiniować Dokument 3D. (Zobacz Dokument 3D oraz Źródło Okna 3D na stronie 206.) Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Utwórz Dokument 3D 1) W oknie 3D, skonfiguruj widok 3D modelu: widok, który ma być obowiązywać dla Dokumentu 3D.

Ustaw widok 3D jako perspektywę lub jako rzut; zastosuj Parametry przekroju 3D; przefiltruj lub zaznacz elementy; użyj Obszaru zaznaczenia wg potrzeb, lub wykonaj czynności na elementach bryłowych.

2) Utwórz nowy dokument 3D w jeden z poniższych sposobów: Jeśli otwarte jest okno 3D: •

Użyj polecenia Nowy Dokument 3D... z menu kontekstowego w folderze Dokument 3D w Nawigatorze

205

Wirtualny Budynek

•

Użyj polecenia menu (Dokument > Dokument 3D > Utwórz Nowy Dokument 3D; lub Dokument > Narzędzia Dokumentacji > Utwórz Dokument 3D).

3) Pojawi się okno dialogowe Nowy Dokument 3D.

Wprowadź ID odniesienia oraz nazwę nowego Dokumentu 3D; kliknij Utwórz.

4) Spowoduje to utworzenie Dokumentu 3D i otwarcie go •

Użyj polecenia Przechwyć widok okna jako Dokument 3D z menu kontekstowego okna 3D (kiedy nic nie jest zaznaczone).

osobnym oknie.

5) Dokument 3D będzie figurował na liście w folderze Dokument 3D w Mapie Projektu w Nawigatorze.

Dokument 3D oraz Źródło Okna 3D Zawartość Dokumentu 3D jest definiowana z Okna 3D; to okno 3D jest źródłem Dokumentu 3D. Mimo że w danym momencie można mieć tylko jedno aktualne okno 3D (nie można mieć otwartych kilku okien 3D jednocześnie), każdy Dokument może mieć własne źródłowe okno 3D. Innymi słowy: każdy Dokument 3D zachowuje ustawienia (projekcję, filtrowanie, płaszczyzny cięcia) własnego źródłowego okna 3D. W dowolnym momencie można poddać edycji poszczególne ustawienia źródła Okna 3D a następnie można Przedefiniować Wybrany Dokument 3D, aby zastosować zmiany edycyjne. Przedefiniuj odnosi się do poszczególnych ustawień okna 3D, które mają wpływ na to, jak Dokument 3D będzie wyglądał w tym oknie. Te ustawienia to: •

Bieżąca projekcja 3D, łącznie z powiększeniem

Zobacz Projekcje 3D na stronie 183.

206


Wirtualny Budynek

•

Filtruj Elementy Widoczne w 3D (Widok > Elementy w Widoku 3D)

Zobacz Filtruj Elementy widoczne w 3D na stronie 180. •

Ograniczenia Zaznaczenia/Obszaru zaznaczenia

Zobacz Wyświetlanie Obszaru Zaznaczenia w 3D, oraz Wyświetl obszar zaznaczenia w 3D na stronie 178. •

Płaszczyzny cięcia

Zobacz Przekroje 3D na stronie 184. Zwróć uwagę na różnicę pomiędzy funkcją Przedefiniuj a Przebuduj. Przebuduj dotyczy elementów modelu: ich rozmiaru, kształtu oraz relacji względem pozostałych elementów modelu. Funkcja Przebuduj dla Dokumentu 3D działa tak samo jak w przypadku innych widoków modelu (np. Przekroju). Twój Dokument 3D, jeśli ustawiony jest na Przebudowanie Automatycznie, zostanie przebudowany przy każdym otwarciu. Jeśli jest w trybie Aktualizacji ręcznych, zostanie przebudowany tylko jeśli wydane zostanie takie polecenie. (Widok > Przebuduj > Przebuduj z modelu).

Lub: prawym przyciskiem myszki kliknij widok projektu lub widok w Nawigatorze a następnie wybierz polecenie Otwórz widok źródłowy:

Nie istnieje Dokument 3D w trybie Rysunku. Szczegóły, patrz Wybierz Status Przekroju na stronie 189.

Przedefiniuj wybrany Dokument 3D Istnieją trzy sposoby na przedefiniowanie Dokumentu 3D po utworzeniu. Każdą z metod opisano poniżej:

Przedefiniuj Dokument 3D Otwórz i Edytuj Źródłowy Widok 3D Jeśli okno Dokumentu 3D znajduje się na wierzchu: za pomocą polecenia Otwórz Źródłowy Widok 3D w menu kontekstowym, otwórz źródłowy widok Dokumentu 3D.

Wprowadź żądane zmiany w oknie 3D: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

207

Wirtualny Budynek

•

Edytuj elementy

•

Skonfiguruj wyświetlanie

•

Zmień widoczność elementu za pomocą opcji Zaznaczenia/Obszaru zaznaczenia

•

Zmień ustawienia Filtrowania elementów.

Następnie użyj polecenia Przedefiniuj: •

•

Jeśli okno 3D znajduje się na wierzchu i nie zaznaczono żadnego elementu, można również użyć polecenia Przedefiniuj Dokument 3D.

Z Mapy Projektu w Nawigatorze wybierz Dokument 3D i kliknij prawym przyciskiem myszy aby użyć polecenia Przedefiniuj Dokument 3D na podstawie bieżącego widoku 3D.

Spowoduje to wyświetlenie okna dialogowego Przedefiniuj Dokument 3D.

Wybierz Dokument 3D, który ma zostać przedefiniowany na podstawie bieżącego okna 3D. Wyświetlone zostanie ostrzeżenie, że operacji Przedefiniuj nie da się odwrócić.

208


Wirtualny Budynek

myszy aby użyć polecenia Przedefiniuj Dokument 3D na podstawie bieżącego widoku 3D.

Kliknij Przedefiniuj Mimo Tego, aby kontynuować.

Polecenie Przedefiniuj Dokument 3D na podstawie bieżącego widoku 3D Za pomocą tego polecenia możesz zdefiniować Dokument 3D na podstawie ostatniego stanu okna 3D (aktualnie otwartego lub ostatnio otwartego okna). Nie trzeba otwierać okna 3D. Uwaga: Bieżące okno 3D nie musi być takie samo jak oryginalny widok źródłowy dokumentu 3D. Dokument 3D zostanie przedefiniowany zgodnie z poniższymi ustawieniami bieżącego okna 3D. •

Bieżąca projekcja 3D, łącznie z powiększeniem

•

Filtruj Elementy Widoczne w 3D (Widok > Elementy w Widoku 3D)

•

Ograniczenia Zaznaczenia/Obszaru zaznaczenia

•

Płaszczyzny cięcia

Jeśli Dokument 3D znajduje się na wierzchu i nie zaznaczono żadnego elementu, użyj polecenia Przedefiniuj na podstawie Bieżącego Widoku 3D z menu kontekstowego.

Przedefiniuj używając ustawień Dokumentu 3D Jeśli chcesz przedefiniować istniejący Dokument 3D bez otwierania okna widoku źródłowego 3D, możesz po prostu użyć Ustawień Dokumentu 3D. Otwórz Ustawienia Dokumentu 3D (wybierz Dokument 3D na Mapie Projektu w Nawigatorze; lub kliknij Ustawienia na dole Nawigatora lub z menu kontekstowego; lub z menu Dokument > Dokument 3D).

Inny sposób na uzyskanie tego samego rezultatu: Z Mapy Projektu w Nawigatorze wybierz Dokument 3D, który ma zostać przedefiniowany i kliknij prawym przyciskiem


209

Wirtualny Budynek

Dokonaj jednej z następujących zmian:

Opcje dostępne w panelu Ogólne umożliwiają otwarcie okien dialogowych, poprzez które można modyfikować Dokument 3D oraz widok źródłowy okna 3D, bez potrzeby otwierania samego okna 3D.

•

Kliknij Przedefiniuj Ustawienia Widoku 3D, aby wywołać okno dialogowe Perspektywy lub Ustawienia równoległe odzwierciedlające okno widoku źródłowego 3D Dokumentu 3D. Dokonaj wszelkich żądanych zmian i kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe projekcji. Tutaj można przedefiniować ustawienia Słońca dla Dokumentu 3D: kliknij Przedefiniuj Ustawienia Widoku 3D, a następnie Więcej o słońcu, aby skonfigurować pozycję słońca.

•

Kliknij Przedefiniuj Ustawienia Filtrowania Elementów w 3D, aby otworzyć okno dialogowe Filtruj Elementy w 3D. Dokonaj wszelkich żądanych zmian i kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe.

•

Zaznacz to pole, aby przedefiniować projekcję, płaszczyzny cięcia oraz widoczne elementy Dokumentu 3D na podstawie bieżącego widoku 3D.

Zmiany zostaną zastosowane w Dokumencie 3D po kliknięciu OK, aby opuścić ustawienia Dokumentu 3D. Szczegóły dotyczące tych opcji, patrz Panel Ustawień Ogólnych Dokumentu 3D w Pomocy ArchiCADa.

Reprezentacja Modelu w Dokumencie 3D Mimo że wiele ustawień Dokumentu 3D pochodzi z widoku źródłowego 3D, kilka ważnych ustawień wyglądu modelu w Dokumencie 3D jest konfigurowanych w oknie dialogowym Ustawień Dokumentu 3D (panel Modelu). W szczególności, można wyświetlić materiały przekrojów powierzchni w sposób podobny do 3D, aby graficznie przedstawić struktury warstwowe. Wybierz Ustawienia Dokumentu 3D w panelu Modelu, aby skonfigurować:

210

•

Wypełnienia i pióra dla powierzchni i konturów elementów lub dla elementów w przekroju

•

Przezroczystość

•

Kreskowanie wektorowe 3D Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

• •

Materiały cieniowane Efekty słońca i cienia Ważne: Te ustawienia mają zastosowanie dla Dokumentów 3D i są niezależne od okna widoku źródłowego 3D.

Szczegóły, patrz Optymalizacja Linii i Wypełnień w oknach rysunkowych na stronie 160. Aby otworzyć Rysunek Detalu w oddzielnym oknie, należy dwukrotnie kliknąć jego nazwę w Nawigatorze.

Szczegóły dotyczące tych opcji są opisane w części Panel Reprezentacja Modelu Dokumentów 3D w Pomocy ArchiCADa.

Detale O Detalach Narzędzie Detal jest przeznaczone do tworzenia Detali Widoków Projektu, które są tworzone poprzez wstawienia Znacznika Detalu do jednego z następujących okien: Rzut, Przekrój, Elewacja, Rozwinięcia Ścian Dokument 3D Obszar 2D, Detal. Narzędzie to może być także wykorzystywane do wstawiania połączonych Znaczników Detali, jako odniesień do dowolnych Widoków Projektu, Widoków bądź Rysunków. Wygląd Znacznika Detalu (Obiektu GDL) uzależniony jest od ustawień dokonanych w oknie dialogowym Ustawień detalu. Możliwe jest także tworzenie Niezależnych Detali posiadających Znacznik lub nie. Widoki Projektu tworzone narzędziem Detal są wyświetlana w Oknach Rysunku Detalu i są zgrupowane w folderze o nazwie Detale w Mapie Projektu palety Nawigatora.

Tworzenie Rysunku Detalu opartego o Model

Detale, których Widoki Projektu zostały wygenerowane na podstawie istniejących elementów Projektu, zawierają dwuwymiarowe kopie tych elementów. Ich zawartość może być aktualizowana, tak by odzwierciedlała aktualny stan Projektu. Rysunek Detalu może zawierać dodatkowe elementy 2D, bloki tekstowe, etykiety oraz obiekty.

Aby utworzyć Detal oparty o Model, wstaw Znacznik Detalu posiadający obrys do jednego z następujących okien: Rzut, Przekrój/Elewacja/Rozwinięcie ścian, Dokument 3D, Obszar 2D lub Detal.

Przed publikacją może zajść potrzeba dostosowania Rysunku Detalu. Rozbite elementy 2D wygenerowane na podstawie modelu mogą często zawierać zbędne elementy (zbędne lub nakładające się linie i wypełnienia), które utrudniają dalszą edycję rysunku. Dogodnym rozwiązaniem jest skorzystanie z funkcji Optymalizacji Linii i Wypełnień.

Domyślnych Ustawień Detalu musi być zaznaczona opcja “Utwórz nowy Widok Projektu”. 3) W palecie Info wybierz jedną z metod geometrii pozwalających na zdefiniowanie obrysu: wielobok, prostokąta lub obróconego prostokąta. (pierwsza metoda


1) Uaktywnij narzędzie Detal. 2) W palecie Info lub w oknie dialogowym

211

Wirtualny Budynek

geometrii (bez obrysu) pozwala na tworzenie niezależnych Widoków Projektu nie posiadających źródła w modelu.)

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Detal w Pomocy ArchiCADa.

Zawartość okien Detali 4) Narysuj obrys Detalu. 5) Po narysowaniu Obrysu Detalu kliknij kursorem w kształcie

młotka w obszarze roboczym aby wstawić Znacznik Detalu. X reprezentuje punkt odniesienie Detalu.

Rysunek Detalu oparty o model zawiera tylko elementy 2D (linie i wypełnienia), a wśród nich rozbite elementy konstrukcyjne, które znajdują się w obrysie Detalu. Domyślnie do okna Detalu są przenoszone tylko elementy konstrukcyjne; opisy i wymiarowania nie są przenoszone do okien Detalu. (Ustawienie to można zmienić poprzez zaznaczenie odpowiedniej opcji w panelu Ogólne okna dialogowego Ustawienia Detalu.) Informacje na temat elementów opisowych przecinających się z obrysem Detalu, patrz Opisy, Wymiarowania i Znaczniki przecinające się z Obrysem na stronie 217. W oknie Detalu dostępne są tylko narzędzia 2D. Na Rysunkach Detalu mogą być umieszczane wszystkie rodzaje elementów 2D: Linie, Wypełnienia, Punkty aktywne, Tekst, Obrazki, Wymiarowanie oraz Symbole 2D obiektów.

Uwaga: Znaczniki Źródłowe Detali mogą być opcjonalnie oznaczone na ekranie półprzezroczystym wypełnieniem. (Użyj opcji w menu Widok > Opcje wyświetlania > Podświetl Znaczniki Źródłowe, aby uruchomić lub wyłączyć tę funkcję. Kolor wypełnienia może zostać zdefiniowany w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.)

6) Nowy Widok Projektu zostanie utworzony i Umieszczony w folderze Detale, w Mapie Projektu palety Nawigatora.

Aby zdefiniować dane odniesienia wyświetlane w Znaczniku Źródłowym Detalu: Zobacz Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego na stronie 188. Inne informacje na temat nowych Widoków Projektu tworzonych narzędziem Detal, ich Znaczników i danych odniesienia, można zdefiniować w panelu Znacznik w oknie dialogowym Ustawienia Detalu.

212

Rysunek Detalu zawiera linię reprezentującą granicę tego Detalu określoną w oknie, w którym znajduje się Znacznik Detalu. Zobacz Wyświetlanie obrysów Detali/Obszaru 2D na stronie 214. W oknach Detali przekrojów (Widoków Projektu utworzonych za pomocą narzędzia Detal w oknie Przekroju) obowiązuje ten sam początek układu odniesienia, co w widoku źródłowym; oznacza to, że wymiarowania wysokości będą wskazywać prawidłowe wartości wzniesienia, pod warunkiem jednak, że elementy w oknie Detalu nie zostaną przemieszczone w pionie. (To samo dotyczy Wymiarowania pionowego w Detalach generowanych z Elewacji i Rozwinięcia ścian.)

Wstaw Połączony Znacznik Detalu Aby wstawić Połączony Znacznik Detalu bez tworzenia Widoku Projektu: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

1) Uaktywnij narzędzie Detal. 2) W palecie Info lub w oknie dialogowym Domyślnych Ustawień Detalu wybierz opcję "Wstaw Połączony Znacznik”.

3) Określ Odniesienie dla Znacznika w oknie

dialogowym, które zostanie wyświetlone. Zobacz Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika na stronie 192.

4) Wybierz dowolną metodę geometrii by wstawić Znacznik Detalu.

Niezależny detal jest przydatny podczas tworzenia rysunków elementów, których nie ma bezpośrednio w modelu a muszą się znaleźć w dokumentacji, np. detal ogrodzenia. Wszystkie Rysunki Niezależnych detali stanowią część struktury Nawigatora. Rysunki te mogą być Oznaczone i Nieoznaczone: Oznaczone Niezależne Detale posiadają odpowiadający im Znacznik Detalu znajdujący się, w jednym z okien projektu. Detale Nieoznaczone nie posiadają takiego Znacznika, są jednak Widokami Projektu, które można otworzyć poprzez Nawigatora.

Utwórz Niezależny Detal posiadający Znacznik 1) W oknie dialogowym Ustawień Detal lub w palecie Info wybierz opcję “Utwórz nowy Widok Projektu.”

•

Jeżeli wybierzesz metodę "bez obrysu": kliknij raz aby wstawić Znacznik

•

Jeżeli wybierzesz jedną z metod "z obrysem": narysuj obrys Detalu i kliknij kursorem w kształcie młotka w obszarze roboczym aby wstawić Znacznik Detalu.

Tego typu Znacznik nie jest oparty o model i nie tworzy Widoku Projektu. Aby zdefiniować dane odniesienia wyświetlane w Połączonym Znaczniku Detalu: Zobacz Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika na stronie 192.

Wstaw Samodzielny Znacznik Detalu Zobacz Wstaw Samodzielny znacznik na stronie 193.

Utwórz niezależny detal Niezależny Detal to rysunek, którego zawartość tworzysz ręcznie, rozpoczynając od pustego Widoku Projektu. W widoku tym możesz dodać elementy za pomocą narzędzi 2D, wkleić obiektu lub elementy rysunkowe z innych okien. Nie jest on generowany na podstawie istniejących elementów konstrukcyjnych projektu, a zatem zmiany dokonane w innych oknach nie wpływają na jego zawartość. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

2) Zdefiniuj Odniesienie dla Znacznika: •

do Widoku Projektu lub

•

do pierwszego Rysunku dla danego Widok Projektu

Informacja o połączeniu będzie wyświetlana w polu "Odniesienie do:". Po wstawieniu Znacznika i utworzeniu Detalu możesz w dowolnym momencie zmienić dane Znacznika.

3) Aby wstawić Oznaczony

niezależny detal, wybierz pierwszą ikonę metody geometrii (Brak obrysu) w palecie Info, a następnie wskaż położenie Znacznika Detalu na planie.

4) Nowy Widok Projektu ("Niezależny Oznaczony Detal")

zostanie utworzony i umieszczony w folderze Detale, w Mapie Projektu palety Nawigatora. Ten Widok Projektu nie będzie oparty o model.

Aby otworzyć Niezależny Detal dwukrotnie kliknij jego nazwę w Nawigatorze, lub wybierz polecenie “Otwórz rysunek detalu” z menu kontekstowego Znacznika. W oknie Niezależnego Detalu możesz używać dowolnych narzędzi rysunkowych, wstawiać obiekty, teksty i etykiety lub wklejać inne rysunki.

213

Wirtualny Budynek

Utwórz Niezależny Detal nie posiadający Znacznika Użyj polecenia Dokument > Narzędzia Dokumentacji > Utwórz niezależny detal. Polecenie to jest również dostępne w menu kontekstowym folderu Detale w Mapie Projektu Nawigatora; lub poprzez kliknięcie ikony Nowy Widok Projektu u dołu Mapy Projektu palety Nawigatora przy zaznaczony Detalu lub folderze Detale. Niezależne Nieoznaczone Detale są wyświetlane w Nawigatorze, jednak nie posiadają Znacznika. Później, w razie potrzeby, można dołączyć Niezależny detal do znacznika: wstaw połączony znacznik i wskaż znacznik Detalu.

Wyświetlanie obrysów Detali/Obszaru 2D Gdy tworzysz nowy Detal lub Obszar 2D korzystając z jednej z metod geometrii pozwalających na zdefiniowanie obrysu, powstały rysunek będzie zawierał obrys w postaci linii przerywanej. Jeżeli chciałbyś by linia ta nie była wyświetlana, wyłącz odpowiednią opcję w oknie dialogowym Opcje > Preferencje Projektu > Różne.

zostaną zaktualizowane dopiero po użyciu polecenia Uaktualnij Ramkę Połączonego Znacznika z menu kontekstowego danego Detalu lub Obszaru 2D w Mapie Projektu palety Nawigatora.

To polecenie ma wpływ tylko na kształt Znacznika; nie wpływa na zawartość odnośnych okien.

Wyświetlanie ikon Rysunków Detali w Nawigatorze Na ilustracji pokazano cztery rodzaje ikon, którymi są oznaczane Detale w palecie Nawigatora. Ikony są różne w zależności od rodzaju Detalu.

Aktualizacja Okna Detalu Jeżeli widok źródłowy Detalu został zmodyfikowany i chciałbyś zaktualizować zawartość Detalu tak by odzwierciedlała bieżący stan modelu, użyj polecenia Przebuduj z widoku źródłowego w menu kontekstowym Detalu w Nawigatorze lub w menu Widok > Odśwież.

Aktualizacja obrysów Znaczników Detali/Obszaru 2D Gdy przerysujesz obrys Znacznika Źródłowego Detalu lub Obszaru 2D, kształty wszystkich Znaczników połączonych z Widokiem Projektu, do którego odnosi się ów Znacznik Źródłowy,

214


Wirtualny Budynek

rozwiązaniem jest skorzystanie z funkcji Optymalizacji Linii i Wypełnień. Szczegóły, patrz Optymalizacja Linii i Wypełnień w oknach rysunkowych na stronie 160. Możliwe jest połączenie dowolnego rodzaju Znacznika z oknem Obszaru 2D.

Więcej szczegółów, patrz Podsumowanie Poleceń Przebudowania na stronie 194.

Obszary 2D O Obszarach 2D Okna Obszaru 2D służą do tworzenia dwuwymiarowych rysunków opartych o model, takich jak fragmenty rzutów bądź przekrojów, a także do rysunków dwuwymiarowych tworzonych od podstaw. Obszary 2D mogą być wykorzystywane do wykańczania rysunków za pomocą narzędzi 2D, jak również jako środowisko pracy dla kreślarzy, których zakres ingerencji w projekt ograniczony jest do przestrzeni dwuwymiarowej. Do okna Obszaru 2D można wkopiować różnego rodzaju dokumenty; np. tabele i wykresy związane z branżami i uzupełniające dokumentację projektu. Podobnie jak w przypadku Detali elementy w Obszarach 2D składają się tylko z komponentów 2D, a ewentualne odpowiedniki elementów konstrukcyjnych są replikowane w Obszarach 2D w rozbitej formie (czyli składającej się z linii i wypełnień). W oknach Obszaru 2D dostępne są tylko narzędzia 2D. Rozbite elementy 2D wygenerowane na podstawie modelu mogą często zawierać zbędne elementy (zbędne lub nakładające się linie i wypełnienia), które utrudniają dalszą edycję rysunku. Dogodnym Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Możesz wstawić Znacznik Przekroju do okna Obszaru 2D aby utworzyć rysunek Przekroju. Możesz również wstawić Znacznik Detalu do okna Obszaru 2D aby utworzyć rysunek Detalu. Tego typu rysunki Przekrojów, czy Detali nie mogą być aktualizowane w oparciu o zawartość okna Obszaru 2D. Narzędzie Obszar 2D jest aktywne we wszystkich oknach z wyjątkiem Okna 3D. Znacznik tego narzędzia jest podobny jak w przypadku innych narzędzi posiadających Znaczniki (np. Przekrój, czy Detal). Aby otworzyć okno Obszaru 2D dwukrotnie kliknij jego nazwę w Nawigatorze. W oknach Obszaru 2D możesz używać dowolnych narzędzi rysunkowych, wstawiać obiekty, teksty i etykiety lub wklejać inne rysunki.

Obszar 2D, a Detal Tworzenie Obszaru 2D w oparci o model jest podobne do tworzenia opartego o model Detalu. Obszar 2D jest jednak zoptymalizowany pod kątem tworzenie fragmentów rzutów i przekrojów. W przeciwieństwie do Detalu, Obszar 2D posiada metodę geometrii pozwalającą za pomocą jednego kliknięcia odwzorować całą zawartość bieżącego okna w postaci dwuwymiarowych elementów w nowo utworzonym oknie Obszaru 2D. W związku z tym, przy przenoszeniu części bądź całej zawartości okna źródłowego do okna Obszaru 2D: •

Wszelkie elementy opisowe, czy wymiarowania będą przeniesione do okna Obszaru 2D, podobnie jak elementy konstrukcyjne rozbite na komponenty 2D. (W przeciwieństwie do Detali tworzonych na podstawie modelu, które domyślnie

215

Wirtualny Budynek

zawierają tylko kopie elementów konstrukcyjnych w postaci linii i wypełnień.) •

Powstałe Obszary 2D posiadają tę samą salę, co ich widoki źródłowe. (Detale natomiast są domyślnie tworzone w skali odpowiadającej 1/2 skali widoku źródłowego.)

Tworzenie Obszaru 2D opartego o Model Aby utworzyć Obszar 2D oparty o Model, wstaw Znacznik Obszaru 2D do jednego z następujących okien: Rzut, Przekrój, Elewacja, Rozwinięcie ścian, Obszar 2D lub Detal.

1) Uaktywnij narzędzie Obszar 2D. 2) W palecie Info lub w oknie dialogowym Domyślnych

Ustawień Obszaru 2D musi być zaznaczona opcja “Utwórz nowy Widok Projektu”.

3) Wybierz jedną z metod geometrii w Palecie Info.

•

Metoda geometrii "Całe okno": Użyj metody jednego kliknięcia - pierwszej metody geometrii w palecie Info. Wybierz tę metodę, a następnie kliknij w dowolnym miejscu aktywnego okna Projektu. Utworzysz Obszar 2D zawierający całą zawartość okna.

•

Metoda geometrii "Obrys": Użyj metody wieloboku, prostokąta bądź obróconego prostokąta by określić obrys Obszaru 2D.

4) Narysuj obrys Obszaru 2D. 5) Po narysowaniu obrysu kliknij kursorem w kształcie młotka w obszarze roboczym aby wstawić Znacznik Obszaru 2D.

Uwaga: Znaczniki Źródłowe Obszaru 2D mogą być opcjonalnie oznaczone na ekranie półprzezroczystym wypełnieniem. (Użyj opcji w menu Widok > Opcje wyświetlania > Podświetl Znaczniki Źródłowe, aby uruchomić lub wyłączyć tę funkcję. Kolor wypełnienia może zostać

216

zdefiniowany w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.)

6) Nowy Widok Projektu zostanie utworzony i Umieszczony w folderze Obszary 2D, w Mapie Projektu palety Nawigatora. Aby zdefiniować dane odniesienia wyświetlane w Znaczniku Źródłowym Obszaru 2D: Zobacz Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego na stronie 188. Inne informacje na temat nowego Obszaru 2D, właściwości Znacznika i dane Odniesienia, można zdefiniować w oknie dialogowym Ustawień Obszaru 2D. Zobacz Ustawienia Narzędzia Obszar 2D w Pomocy ArchiCADa.

Zawartość okien Obszaru 2D Rysunki Obszaru 2D opartych o model zawierają tylko linie i wypełnienia. Są one tworzone na podstawie elementów konstrukcyjnych znajdujących się w Oknach Rzutu lub Przekroju/Elewacji/RŚ, lub Dokumentu 3D. Znaczniki Przekrojów, Elewacji, Detali i Obszaru 2D wewnątrz okien Obszaru 2D są interaktywne: zachowane zostają wszelkie ich właściwości. Przy przenoszeniu całości lub fragmentu Widoku Modelu do okna Obszaru 2D, domyślnie wszystkie elementy opisowe oraz wymiarowania zostaną również przeniesione. Aby przenieść tylko kopie elementów konstrukcyjnych do nowych okien Obszaru 2D, należy zaznaczyć opcję "Kopiuj tylko elementy konstrukcyjne" w panelu Ogólne okna dialogowego Ustawień Obszaru 2D. Powstałe Obszary 2D posiadają tę samą salę, co ich widoki źródłowe pod warunkiem, że widok źródłowy posiada skalę. (Jeżeli widok źródłowy nie posiada skali, powstały Obszar 2D będzie posiadał domyślną wartość skali). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Opisy, Wymiarowania i Znaczniki przecinające się z Obrysem W przypadku, gdy obrys Obszaru 2D przecina się z elementami opisowymi, wymiarowaniami lub Znacznikami Przekroju, Elewacji, Detalu lub Obszaru 2D) wówczas elementy te zostaną przeniesione do okna Obszaru 2D pod warunkiem, że spełniają pewne kryteria. Uwaga: Poniższe zasady odnoszą się także do rysunków Detali. (Jakkolwiek domyślnie rysunki Detali nie zawierają wspomnianych elementów, wyłączenie opcji "Kopiuj tylko elementy konstrukcyjne" pozwala na zmianę tego ustawienia.) Obrazki i Rysunki: jeżeli przynajmniej jeden wierzchołek Obrazka lub Rysunku znajduje się wewnątrz obrysu, elementy te zostaną skopiowane do Obszaru 2D.

Uwaga: Znaczniki Rozwinięć Ścian, w przeciwieństwie do Znaczników Przekrojów i Elewacji, są rozbijane na linie i wypełnienia i zostają przycięte przez obrys Obszaru 2D.

Edycja okien Obszaru 2D W oknie Obszaru 2D dostępne są tylko narzędzia rysunkowe. W Obszarach 2D mogą być umieszczane wszystkie rodzaje elementów 2D: Linie, Wypełnienia, Punkty aktywne, Teksty, Obrazki, Wymiarowanie oraz Symbole 2D Obiektów. Do okna Obszaru 2D można dodawać elementy na kilka sposobów: •

Zaznacz dowolne elementy w dowolnym oknie, skopiuj i wklej do okna Obszaru 2D. Wszystkie elementy, również elementy konstrukcyjne zostaną wklejone w postaci elementów 2D.

•

Aby skopiować elementy z Podrysu, najpierw przełącz Podrys z Aktywnym Widokiem, zaznacz elementy skopiuj je, ponownie przełącz Podrys z Aktywnym Widokiem i wklej elementy (w postaci linii i wypełnień).

•

Narysuj wszystkie elementy 2D w Obszarze 2D od podstaw.

Etykiety: Strzałka wskaźnika musi znajdować się wewnątrz obrysu. Wymiarowanie: Odpowiednie punkty odniesienia lub punkt końcowy wymiaru musi się znajdować wewnątrz obrysu. •

W przypadku wymiarowań posiadających dwa punkty końcowe, oba punkty muszą być wewnątrz obrysu.

•

Łańcuchy wymiarowe są kopiowane segmentami: jeżeli oba punkty końcowe segmentu są wewnątrz obrysu, wówczas ten segment zostanie skopiowany do Obszaru 2D.

Znaczniki Okien i Drzwi: Jeżeli dowolny fragment ściany znajdzie się wewnątrz obrysu, wówczas wszystkie Drzwi, Okna i ich Znaczniki zostaną skopiowane do Obszaru 2D. Znaczniki Detalu: Jeżeli punkt odniesienia Detalu (X) lub punkt końcowy Znacznika znajdą się wewnątrz obrysu, wówczas cały Znacznik zostanie skopiowany do Obszaru 2D. Znaczniki Przekroju i Elewacji: Jeżeli dowolny fragment linii Przekroju bądź Elewacji znajdzie się wewnątrz obrysu, wówczas Znacznik Przekroju/Elewacji zostanie zawarty w Obszarze 2D, jednak geometria linii może się różnić od oryginału (może być krótsza) w przypadku, gdy wewnątrz obrysu znajduje się tylko część linii Przekroju/Elewacji. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Utwórz Niezależny Obszar 2D Niezależny Obszar 2D to okno, którego zawartość definiuje się od podstaw, rozpoczynając od pustego Widoku Projektu. W widoku tym możesz dodać elementy za pomocą narzędzi 2D, wkleić obiektu lub elementy rysunkowe z innych okien. Nie jest on generowany na podstawie istniejących elementów konstrukcyjnych projektu, a zatem zmiany dokonane w innych oknach nie wpływają na jego zawartość. Wszystkie Rysunki Niezależnych Obszarów 2D stanowią część struktury Nawigatora. Mogą one mieć znacznik, lecz nie muszą. Niezależny obszar 2D bez znacznika w projekcie funkcjonuje jako widoki projektu, które można otworzyć za pomocą Nawigatora.

217

Wirtualny Budynek

Aby utworzyć Niezależny Obszar 2D bez Znacznika skorzystaj z polecenia Dokument > Narzędzia Dokumentacji > Utwórz Niezależny Obszar 2D. Polecenie to jest również dostępne w menu kontekstowym folderu Obszary 2D w Mapie Projektu Nawigatora. lub poprzez kliknięcie ikony Nowy Widok Projektu u dołu Mapy Projektu palety Nawigatora przy zaznaczony Obszarze 2D lub folderze Obszary 2D. Lista niezależnych obszarów 2D również znajduje się w Nawigatorze. Można jednak, w razie potrzeby, później połączyć taki znacznik z obszarem 2D.

Wstaw Połączony Znacznik Obszaru 2D Aby wstawić Połączony Znacznik Obszaru 2D bez tworzenia Widoku Projektu:

1) Uaktywnij narzędzie Obszar 2D. 2) W palecie Info lub w oknie dialogowym Domyślnych

Ustawień Obszaru 2D wybierz opcję "Wstaw Połączony Znacznik”.

3) Wybierz dowolną metodę geometrii by wstawić Znacznik Obszaru 2D.

Tego typu Znacznik nie jest oparty o model i nie tworzy Widoku Projektu. Aby zdefiniować dane odniesienia wyświetlane w Połączonym Znaczniku Obszaru 2D: Zobacz Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika na stronie 192.

Wstaw Samodzielny Znacznik Obszaru 2D Zobacz Wstaw Samodzielny znacznik na stronie 193.

218

Zarządzanie Znacznikami w ArchiCADzie O Znacznikach Znaczniki mogą być wstawiane za pomocą dowolnego spośród następujących narzędzi: Przekroje Elewacje Rozwinięcie Ścian (RŚ) Obszary 2D Detale Za pomocą dowolnego z tych narzędzi można wstawiać Znaczniki Źródłowe. Wstawienie Znacznika Źródłowego powoduje utworzenie odnośnego Widoku Projektu (np. Przekroju, Elewacji, Rozwinięcia Ścian, Obszaru 2D, Detalu) zawierającego elementy utworzone na podstawie Modelu. Dowolny Znacznik z wyjątkiem Znacznika Rozwinięcia Ścian, może opcjonalnie pełnić rolę Połączonego Znacznika. Połączone Znaczniki nie mają źródła w Modelu i nie powodują tworzenia nowych Widoków Projektu. Zamiast tego można je wstawiać do projektu, a następnie łączyć z dowolnym istniejącym Widokiem Projektu, Widokiem lub Rysunkiem. Informacje o połączeniu są wyświetlane w Znaczniku, który w tej postaci może być wykorzystywany do przechodzenia do odnośnych elementów Nawigatora. Samodzielny znacznik nie posiada źródła w Modelu i nie wyświetla informacji o odniesieniu. Nie może być wykorzystywany do przechodzenia pomiędzy widokami, ale może zawierać dowolnie zdefiniowany tekst.


Wirtualny Budynek

Wyświetlanie Linii Zasięgu Znacznika

Zmiana Typu Znacznika

Linia lub wielobok narysowany za pomocą odpowiedniego narzędzia przed wstawieniem Znacznika, po jego wstawieniu pozostają na ekranie. Elementy Zasięgu Znacznika obejmują:

Możesz zmienić typ wstawionego wcześniej Znacznika, pod warunkiem jednak, że element, do którego będzie się odnosił Znacznik, będzie odpowiedniego typu.

•

Linie Przekrojów, Elewacji, Rozwinięć Ścian

•

Linie Zasięgu Przekrojów i Elewacji (dla Przekrojów i Elewacji o ograniczonym Zasięgu)

•

Linie Obszaru Odległego (dla Przekrojów i Elewacji o zdefiniowanym Zaznaczonym Obszarze Odległym)

•

Linie Zasięgu Rozwinięć Ścian

•

Wieloboki definiujące obrysy Detali i Obszaru 2D

Aby zmienić Połączony Znacznik na Znacznik Źródłowy: •

Zaznacz Znacznik.

•

Użyj polecenia "Ustaw jako Znacznik Źródłowy" z kontekstowego menu Znacznika; lub

•

Otwórz okno dialogowe ustawień Znacznika i wybierz opcję Znacznik Źródłowy

Te elementy są elementami tylko dla wyświetlania (ekranowymi); nigdy nie są widoczne na wydrukach. Możesz włączyć lub wyłączyć wyświetlanie Zasięgu Znaczników za pomocą polecenia Widok > Opcje wyświetlania > Zasięg Znaczników. Aby dostosować kolor i typ linii tych elementów, skorzystaj z opcji w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Różne.

Podświetlenie Znaczników Źródłowych Znaczniki Źródłowe mogą być opcjonalnie oznaczone na ekranie półprzezroczystym wypełnieniem. Dzięki tej opcji można łatwo rozpoznać które znaczniki są znacznikami źródłowymi. Aby włączyć lub wyłączyć tę funkcję użyj polecenia Widok > Opcje wyświetlania > Podświetl Znaczniki Źródłowe. Aby zmienić kolor Podświetlenia, skorzystaj z opcji w oknie Opcje > Środowisko pracy > Więcej Opcji.


Połączony Znacznik stanie się Znacznikiem Źródłowym, natomiast oryginalny Znacznik Źródłowy zostanie zamieniony na Połączony Znacznik. Ta funkcja jest dostępna dla: •

Połączonych Znaczników odnoszących się do Widoków Projektu, Widoków lub Rysunków zawartych w Projekcie. Połączony Znacznik musi być wstawiony za pomocą tego samego narzędzia co element, do którego będzie się odnosił (np. Znacznik Przekroju musi odnosić się do Widoku Przekroju). Uwaga: Atrybuty elementów w przekroju i w widoku danego Widoku Projektu są definiowane za pośrednictwem ustawień Znacznika Źródłowego. Gdy Połączony Znacznik zostaje zamieniony na Znacznik Źródłowy danego widoku, wówczas atrybuty elementów w tym widoku przejmą ustawienia Znacznika Źródłowego. Uwaga: Przy zmianie Połączonego Znacznika Detalu na Znacznik Źródłowy, kształt obrysu odnośnego Widoku Projektu zostanie zmodyfikowany w taki sposób, by odzwierciedlał kształt obrysu nowego Znacznika Źródłowego.

219

Wirtualny Budynek

•

Połączonych Znaczników odnoszących się do Niezależny Widoków Projektu tego samego typu. Niezależny Widok Projektu zostanie usunięty i zastąpiony Źródłowym Widokiem Projektu. (Jeżeli oryginalny Znacznik Źródłowy nie posiadał obrysu, Widok Źródłowy przyjmie domyślny kształt.)

Znaczniki odnoszące się do zewnętrznych Rysunków nie mogą być zamieniane na Znaczniki Źródłowe.

Aby zmienić Znacznik Źródłowy na Połączony Znacznik: •

Zaznacz Znacznik.

•

Użyj polecenia "Ustaw jako Połączony Znacznik" z kontekstowego menu Znacznika;

lub •

Otwórz okno dialogowe ustawień Znacznika i wybierz opcję Połączony Znacznik

Oryginalny Znacznik Źródłowy stanie się Połączonym Znacznikiem i zachowa dane odniesienia.

Przenoszenie Ustawień Znaczników Pomiędzy Znacznikami możesz stosować polecenia Przenoszenia Ustawień (Pobierz ustawienia/Nadaj ustawienia). Gdy pobierzesz ustawienia Znacznika Źródłowego, a następnie nadasz je innemu Znacznikowi, przejmie on wszystkie ustawienia z wyjątkiem danych odniesienia oraz geometrii (np. Zasięgu Znacznika Przekroju). Gdy pobierzesz ustawienia Połączonego Znacznika i nadasz je innemu Znacznikowi, drugi Znacznik stanie się identyczny jak pierwszy: będzie miał identyczne parametry łącznie z danymi odniesienia.

Kopiowanie Znaczników

W przypadku Znacznika Źródłowego (Przekrój/Elewacja/RŚ lub Obszar 2D) powstanie kolejny Znacznik Źródłowy o tych samych parametrach oraz nowy Widok Projektu o tych samych właściwościach, co Widok Projektu związany z oryginalnym Znacznikiem. Nazwa nowego Znacznika będzie jednak inna. Co więcej dane odniesienia nie podlegają powieleniu. Skopiowania Znacznika Źródłowego Detalu spowoduje utworzenie Połączonego Znacznika Detalu odnoszącego się do oryginalnego Widoku Projektu.

Nawigacja za pomocą Znaczników Możesz nawigować pomiędzy oknami za pomocą poleceń menu kontekstowego zaznaczonych Znaczników. Użyj polecenia "Otwórz" aby przejść do elementu, do którego odnosi się zaznaczony Znacznik. Jeśli Znacznik jest połączony z Rysunkiem, użyj polecenia Przejdź do Rysunku aby przejść do Arkusza zawierającego odnośny Rysunek. Polecenia Otwórz/Otwórz w nowym oknie pozwalają otworzyć Widok Projektu lub Widok, do którego odnosi się Znacznik. Na ilustracji Połączony Znacznik Detalu odnosi się do Pierwszego Rysunku zaznaczonego Widoku RŚ. Jego menu kontekstowe pozwala na: •

Przejście do Rysunku

Stworzenie jednej lub kilku kopii Znacznika (poprzez polecenia Kopiuj/Wklej, Przesuń/Obróć/Odbij Kopię/Wiele kopii) przyniesie następujące rezultaty:

220


Wirtualny Budynek

•

Otworzenie Widoku Rozwinięcia Ścian w tym samym lub w nowym oknie

Znajdź połączone Znaczniki Aby znaleźć wszystkie Znaczniki połączone z danym Widokiem Projektu, Widokiem lub Rysunkiem, zaznacz element w Nawigatorze. Użyj polecenia Znajdź Połączone Znaczniki z menu kontekstowego zaznaczonego elementu.

Dla Rysunków Wstawionych na Arkuszach polecenie Znajdź Połączone Znaczniki będzie również dostępne w menu kontekstowym, po zaznaczeniu Rysunku bezpośrednio na Arkuszu. Okno dialogowe Znajdź Połączone Znaczniki zawiera listę wszystkich Połączonych Znaczników ujętych w dwóch kolumnach: •

Typ: zawiera informację o typie Znacznika (oznaczony ikoną)

•

Wstawiony do: zawiera ID i nazwę Widoku Projektu, w którym znajduje się Znacznik. (Jeżeli Znacznik jest Źródłowy, nazwa Widoku Projektu będzie podkreślona.)

Kliknięcie nagłówka jednej z kolumn spowoduje posortowanie listy zgodnie z wybranym kryterium. Kliknij przycisk Ustawienia Znacznika aby otworzyć okno dialogowe Ustawień zaznaczonego Znacznika. Kliknij przycisk Przejdź do zaznaczonego aby wyświetlić zaznaczony Znacznik. (Przycisk nie jest aktywny, gdy zaznaczone jest kilka Znaczników.)

Paleta Sprawdź Znaczniki Paleta Sprawdź Znaczniki zawiera listę brakujących elementów Projektu, do których odnoszą się Znaczniki. Paleta Sprawdź Znaczniki jest dostępna w menu Okna > Palety > Sprawdź Znaczniki. Aby wyświetlić listę wszystkich Znaczników, które odnoszą się do brakujących elementów Projektu, kliknij przycisk Sprawdź Znaczniki znajdujący się u góry palety. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

221

Wirtualny Budynek

Ikona znajdująca się u dołu palety umożliwia wyświetlenie zaznaczonego elementu w jego oryginalnym oknie. (Przycisk nie jest aktywny, gdy zaznaczone jest kilka Znaczników.) Dla każdego Znacznika na liście (lub kilku Znaczników zaznaczonych jednocześnie), można wyświetlić okno dialogowe Ustawienia Znacznika, w którym możliwe będzie przypisanie nowego, prawidłowego odniesienia.

Paleta wyświetla listę Znaczników odnoszących się do Widoków Projektu, Widoków lub Rysunków, które od momentu (ręcznego lub automatycznego) przypisania odniesienia zostały usunięte z Projektu. (W takim przypadku w polu Znacznika będzie wyświetlany Autotekst zamiast prawidłowych dany odniesienia.) Jeżeli w Projekcie nie występują takie Znaczniki, wówczas u dołu palety zostanie wyświetlona następująca informacja: Brak znaczników bez odniesień w tym projekcie.

Można także zdecydować, że Znacznik jest prawidłowy (pomimo tego, że w jego polu wyświetlany jest Autotekst). W takim przypadku zaznacz pole przy nazwie Znacznika w kolumnie Zatwierdzone; wartość w tej kolumnie może być również brana pod uwagę jako kryterium sortowania. (Sytuacja taka może się zdarzyć np. wówczas, gdy wiesz, że Autotekst odnosi się do zewnętrznego projektu, który nie został jeszcze załadowany.) Możesz użyć opcji Ukryj zatwierdzone znaczniki z rozwijanego menu po prawej stronie palety, aby przy kolejnym sprawdzeniu Znaczników, zatwierdzone elementy nie były wyświetlane na liście.

Znaczniki na liście mogą być sortowane według następujących kryteriów: •

Typ Znacznika: Przekrój/Elewacja/Detal/Obszar 2D/Rozwinięcie Ścian (wyświetlane w postaci ikony)

•

Wstawiony do: zawiera ID i informację o położeniu w Mapie Projektu Widoku Projektu, w którym znajduje się Znacznik.

•

Zaznaczony element: Nazwa i ID elementu, do którego odnosi się Znacznik (Widoku Projektu, Widoku lub Rysunku, do którego odnosił się Znacznik). Jeżeli element ten został usunięty, w kolumnie będzie wyświetlane “N/D”.

•

Zatwierdzone: zawiera edytowalne pole dla każdego Znacznika.

Możesz sortować elementy według każdej z tych cech, klikając nagłówek wybranej kolumny. Możliwe jest sortowanie według dwóch cech: wystarczy kliknąć inną kolumnę aby hierarchia ustanowiona pierwszym kliknięciem uzupełniona została o drugie kryterium.

222

W przeciwnym razie użyj opcji Pokaż wszystkie znaczniki.

Usuwanie Widoków Projektu, Widoków lub Rysunków posiadających Znacznik Jeśli wykasujesz widok projektu, program najpierw sprawdzi czy jego widok źródłowy/połączone znaczniki znajdują się w zablokowanej warstwie lub w obszarze roboczym innego Projektanta, lub czy same znaczniki elementów nie zostały zablokowane. Stanie się tak w przypadku następujących typów Znaczników: •

Znaczników Źródłowych odnoszących się do Widoków Projektu Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

Znaczników połączonych z Widokami Projektu

•

Znaczników połączonych z Widokami utworzonymi na podstawie Widoków Projektu.

Jeżeli żaden z wymienionych Znaczników nie znajduje się na zablokowanej Warstwie bądź w Przestrzeni Roboczej innego Członka Zespołu, wówczas program wyświetli ostrzeżenie informujące, iż kontynuowanie spowoduje usunięcie następujących elementów:

Usunięcie Rysunku nie powoduje usunięcia połączonych z Rysunkiem Znaczników. Znaczniki te nie będą jednak wyświetlały informacji o odniesieniu; będą zawierały tylko niezdefiniowane Autoteksty. Znaczniki połączone z "Pierwszym Rysunkiem dla zaznaczonego Widoku Projektu", w momencie usunięcia tego Rysunku zostaną automatycznie połączone z kolejnym Rysunkiem utworzonym na podstawie danego Widoku.

•

Widoku Projektu (nawet jeśli Znacznik wyświetla informacje odnoszące się do innego Widoku Projektu)

Usuwanie Znaczników

•

Wszystkie Widoki utworzone na podstawie Widoku Projektu

•

Wszystkie Znaczniki (Źródłowe i Połączone) wymienione powyżej.

W trakcie usuwania Znacznika Źródłowego zostaniesz poinformowany, że usunięcie tego Znacznika spowoduje jednoczesne usunięcie Widoku Projektu, do którego się ów Znacznik odnosi, jak również wszystkich Znaczników połączonych z tym Widokiem Projektu. W wyświetlonym oknie dialogowym będziesz miał możliwość wybrania innej opcji: usunięcia Znacznika Źródłowego i zachowania Widoku Projektu w postaci Niezależnego Widoku Projektu nie związanego z modelem. Usunięcie Znacznika Źródłowego nie ma wpływu na żadne inne elementy.

Zestawienie interaktywne O zestawieniach Usunięcie widoku nie powoduje usunięcia połączonych z widokiem Znaczników. Znaczniki te nie będą jednak wyświetlały informacji o odniesieniu; będą zawierały tylko niezdefiniowane Autoteksty. Znaczniki te będą wyświetlane w palecie Sprawdź Znaczniki. Znaczniki połączone z "Pierwszym Rysunkiem dla zaznaczonego Widoku", w momencie usunięcia tego Rysunku zostaną automatycznie połączone z kolejnym Rysunkiem utworzonym na podstawie danego Widoku. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

W ArchiCADzie funkcja Interaktywnego Zestawienia Elementów pozwala na automatyczne generowanie zestawień ilościowych. W przeciwieństwie do prostych List elementów generowanych za pomocą poleceń z menu Dokument > Zestawienia i listy, Zestawienia Interaktywne nie tylko wyświetlają ilości i parametry różnych elementów, lecz pozwalają również na ich modyfikację. Daje to możliwość poprawienia nieścisłości powstałych w wyniku błędnego wprowadzania wartości lub podczas łączenia fragmentów projektu wykonanych przez różnych projektantów.

223

Wirtualny Budynek

Na przykład, Zestawienie umożliwia wykrycie, że jedne z kilkudziesięciu drzwi umieszczonych w projekcie posiadają inne wymiary. Następnie możesz odnaleźć te drzwi w projekcie i zaznaczyć je. Jeżeli okaże się, że różnice są nieuzasadnione, możesz poprawić błąd. a drzwi zostaną automatycznie zmodyfikowane we wszystkich widokach.

Kliknij nazwę Zestawienia, by wyświetlić okno Zestawienia Interaktywnego i zaktualizować jego zawartość. Zestawienia są Widokami Projektu, które można wstawiać na Arkusze w celu wydrukowania lub zapisywać w różnych formatach plików.

Na podobnej zasadzie można sprawdzić ile drzwi otwiera się w prawą, a ile w lewą stronę.

Sformatowane Zestawienie można, za pomocą poleceń Kopiuj/Wklej, wstawić w postaci tabeli do dowolnego okna 2D (zazwyczaj wstawia się je do Obszarów 2D). Wklejona tabela będzie się składała z Linii i Tekstów, które będzie można swobodnie edytować, jednak utraci ona powiązanie z elementami w modelu.

Zestawienia mogą wyświetlać rekordy w rzędach albo w kolumnach. ArchiCAD pozwala na tworzenie Zestawień w dwóch kategoriach: Zestawienia Elementów oraz Zestawienia Komponentów. Zestawienia Elementów zawierają proste informacje o elementach projektu, natomiast Zestawienia Komponentów są dostosowane do potrzeb zliczania poszczególnych składowych złożonych elementów konstrukcyjnych (ścian, stropów i dachów warstwowych oraz elementów opartych o Złożone Profile.)

Zobacz Zachowywanie okna Zestawienia (Zestawienie Interaktywne) w Pomocy ArchiCADa.

Otwórz Zestawienie ArchiCAD 12 jest dostarczany z kilkoma zdefiniowanymi Zestawieniami, takimi jak Zestawienia Drzwi, Zestawienie Ścian, czy Zestawienie Okien. Aby otworzyć jedno z tych Zestawień, dwukrotnie kliknij jego nazwę w Nawigatorze. (Możliwe jest także otworzenie Zestawienia za pośrednictwem rozwijanego przycisku "Idź" w pasku narzędzi Mini Nawigatora lub poprzez menu Okna.) Zostanie otwarte okno Zestawienia zawierające po prawej stronie tabelę, a po lewej panel z różnymi związanymi z nią opcjami (“Opcje Zestawienia/Formatu"). Aby tabela wykorzystywała całą dostępną przestrzeń okna, kliknij ikonę czarnej strzałki znajdującą się na pasku pomiędzy panelami okna.

Zestawienia można otworzyć za pośrednictwem Nawigatora lub menu Dokument > Zestawienia i listy > Zestawienia i listy.

224


Wirtualny Budynek

Zawartość Zestawienia jest opata o Ustawienia Schematu Zestawienia. Ustawień Schematu klikając przycisk Ustawienia Schematu znajdujący się w prawym górnym rogu okna. Więcej informacji na temat definiowania zawartości Zestawień, patrz Definiowanie Ustawień Schematu Zestawienia na stronie 226.

Wyświetl Zestawienie dla wybranych elementów Czasami może zajść potrzeba wyświetlenia Zestawienia dla określonej grupy elementów Rzutu. Daje to możliwość interaktywnego edytowania parametrów tych elementów za pośrednictwem pół Zestawienia. Zaznacz odpowiednie elementy (tylko w oknie Rzutu), a następnie znajdź wybrane Zestawienie Elementów z Mapy Projektu lub Mapy Widoków palety Nawigatora. Kliknij nazwę Zestawienia prawym klawiszem Myszki i z kontekstowego menu wybierz polecenie “Uwzględnij tylko elementy zaznaczone na Rzucie”; zawartość Zestawienia będzie odpowiadała zdefiniowanemu na Rzucie zaznaczeniu (nie będą uwzględnione kryteria ustawione w Schemacie Zestawienia). Jest to wygodny sposób wykorzystywania możliwości Zestawień Interaktywnych do edycji ustawień grupy elementów. Na podstawie Zestawienia opartego o zaznaczenie na Rzucie nie można tworzyć Widoków. Więcej informacji na temat formatowania tabeli, patrz Opcje Formatu dla Zestawień (Zestawienie Interaktywne) w Pomocy ArchiCADa. Okna Zestawień interaktywnych, podobnie jak inne okna zestawień posiada dodatkowy skrót w dolnym pasku przewijania umożliwiając Dopasowanie szerokości wygenerowanej listy do rozmiaru bieżącego okna. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Edycja i uaktualnianie Zestawień Aby modyfikować element w Interaktywnym Zestawieniu Elementów, kliknij kolumnę bądź rząd. Zauważysz, że niektóre komórki w wierszu są edytowalne, podczas gdy inne nie. W przykładzie przedstawionym poniżej, można zauważyć, że mimo że pole nazwy elementu bibliotecznego typu drzwi jest zablokowane, można nadpisać parapet i wysokość nadproża.

225

Wirtualny Budynek

lub kliknij przycisk Ustawienia Schematu w oknie Zestawienia. W panelu Schematy wybierz Schemat, który chciałbyś edytować lub skorzystaj z przycisków po prawej stronie panelu by tworzyć schematy, zmieniać im nazwy, usuwać je, importować i eksportować. Zmodyfikowanie zawartości tych pól zostanie natychmiast odzwierciedlone w oknie Rzutu i w pozostałych oknach po ich otwarciu lub uaktywnieniu. Analogicznie, wszystkie zmiany dokonane w tych elementach w oknie Rzutu lub w edytowalnym widoku pojawią się w Zestawieniu po jego uaktywnieniu.

Szczegóły, patrz Okno dialogowe Ustawienia Schematu (Zestawienie Interaktywne) w Pomocy ArchiCADa.

Jeśli wybrałeś element w Zestawieniu, możesz użyć ikony Zaznacz na Rzucie aby przejść do okna Rzutu i zobaczyć wybrany element. Ikona umieszczona po prawej stronie, Zaznacz w 3D, spowoduje przeniesienie do okna 3D i powiększenie zaznaczonego elementu.

Definiowanie Ustawień Schematu Zestawienia Zawartość Zestawienia Interaktywnego definiuje się w oknie dialogowym Ustawień Schematu. W tym miejscu można określić (1) Kryteria, którym będą miały odpowiadać elementy w Zestawieniu; oraz (2) Pola (zestaw informacji na temat wybranych elementów), które będą ujęte w Zestawieniu. Z menu wybierz polecenie Dokument > Zestawienia i Listy > Zestawienia > Ustawienia Schematu;

226

Przy tworzeniu nowego Schematu będziesz poproszony o wskazanie czy będzie to Zestawienie Elementów, czy Komponentów.

Definiowanie Kryteriów dla Zestawienia W panelu Kryteria zaznacz pierwszą linię, a następnie kryterium jakiemu będą miały odpowiadać elementy ujęte w Zestawieniu. Dla prostego Zestawienia Elementów wybierz “Typ elementu”.


Wirtualny Budynek

W taki sposób skonstruowane kryterium spowoduje, że w Zestawieniu zostaną ujęte wszystkie elementy, które będą Drzwiami lub Oknem.

Dodaj nowe Kryterium

W kolumnie Wartość wybierz pożądany typ elementu. Na przykład, by utworzyć Zestawienie Drzwi należy wybrać “Typ elementu; jest równe; Drzwi”.

Aby ograniczyć zakres Zestawienia możesz skorzystać z dodatkowych Kryteriów. Na przykład, jeśli chciałbyś stworzyć zestawienie tylko tych Drzwi i Okien, które znajdują się na kondygnacji 2 i wyżej, możesz kliknąć przycisk Dodaj znajdujący się u dołu okna aby dodać kryterium kondygnacji. Następnie wybierz odpowiednią nazwę kryterium (Kondygnacja) i wprowadź pożądaną wartość (>=2).

W razie potrzeby można rozwinąć wartość danego Kryterium (takie jak Typ elementu), poprzez kliknięcie ikony + znajdujący się w ostatniej kolumnie.

Będziesz mógł teraz wybrać drugą wartość (np. Okno) dla kryterium Typ elementu.

Oba z tych kryteriów (Typ elementu oraz Kondygnacja) będą spełnione przez elementy w Zestawieniu: zatem elementy w Zestawieniu będą odpowiadać warunkom: będą Drzwiami lub Oknem i będą należeć do kondygnacji 2 lub wyższej. Jeżeli jako Typ elementu wybrałeś Obiekt i chcesz użyć jednego z jego parametrów jako kryterium, kliknij przycisk Dodatkowe parametry znajdujący się u dołu okna dialogowego. W oknie, które zostanie wyświetlone przeszukaj załadowane biblioteki i wybierz element, którego parametru chciałbyś użyć jako kryterium. Wybierz parametr, a następnie kliknij “Dodaj.” Ten parametr zostanie wyświetlony na liście Kryteriów.

Zdefiniuj Pola Zestawienia W oknie Ustawień Schematu, w panelu Pola możesz określić jakie parametry zostaną ujęte w kolumnach (rzędach) Zestawienia.


227

Wirtualny Budynek

Z listy Dostępnych Parametrów po lewej wybierz odpowiednie pozycje i kliknij przycisk “Dodaj” znajdujący się u dołu okna, by dodać wybrane parametry do listy Pól Zestawienia po prawej. Na przykład, Zestawienie Ścian, którego Schemat pokazano na ilustracji, będzie obejmowało Warstwę, na której znajduje się Ściana. Wybierz "Warstwę" z listy Dostępnych Parametrów, następnie kliknij przycisk “Dodaj” aby dodać ten parametr do listy Pól Zestawienia.

ściany zostaną posortowane według Typu Ściany (kolumna, która zawiera informacje o wypełnieniu przekrojowym ściany, pierwsze pole Zestawienia); jeżeli więcej niż jedna ściana będzie posiadała to samo wypełnienie przekrojowe, ściany będą sortowane według objętości.

Kliknij drugi przycisk by dodać w Zestawieniu komórkę zawierającą sumę wartości wybranego pola. W tym przypadku otrzymamy dodatkową komórkę Zestawienia zawierającą sumę objętości ścian.

Sortuj Pola Zestawienia Aby zmienić kolejność, w jakiej będą wyświetlane poszczególne pola w Zestawieniu przemieść wybraną pozycję klikając ikonę strzałek znajdującej się obok nazwy pola i przesuwając myszką z przytrzymanym klawiszem w górę lub w dół do pożądanego położenia na liście Pól Zestawienia. Za pomocą trzech przycisków z prawej strony możesz także określić kolejność w jakiej będą sortowane elementy w ramach jednego pola: •

228

Drugi przycisk zawiera również ikonę oznaczającą ilość elementów w danym polu. W tym przypadku otrzymamy dodatkową komórkę Zestawienia zawierającą ilość ścian. Wynik: U dołu kolumny Typ Ściany wyświetlona jest ilość ścian (w sumie 8 ścian), natomiast u dołu kolumny Objętość wyświetlana jest sumaryczna objętość wszystkich ścian (65.19 m3).

Kliknij pierwszy przycisk aby posortować ściany rosnąco lub malejąco według danego pola. Na prezentowanym przykładzie Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Uwaga: Wiersz zawierający sumę wszystkich wartości kolumny lub sumaryczną liczbę elementów w kolumnie jest zwany Sumą Całkowitą i może posiadać odrębne formatowanie. Jeżeli wybierzesz "Sumę Całkowitą" z rozwijanej listy Zastosuj do, w sekcji Opcje Formatu okna Zestawienia Interaktywnego, wszystkie ustawienia formatowania zostaną zastosowane do tego wiersza (kolumny). Trzeci przycisk pozwala dodać Flagę do wybranego pola w Zestawieniu. (Flaga może zostać dodana tylko do jednego pola w Zestawieniu.) Pole oznaczone Flagą będzie zawierało dodatkową sumę dla każdej grupy identycznych elementów. Na przykład pole Typ ściany posiada już wiersz "Ilość" zawierającą sumaryczną liczbę ścian; aby dodać wiersz "Ilość" dla każdego Typu ściany, oznaczyliśmy Flagą pole "Wypełnienie przekrojowe". Wynik: Pole "Typ ściany" wyświetla sumaryczną ilość ścian dla każdego typu ściany oddzielnie. Prócz tego w kolumnie Objętość również są wyświetlane analogiczne sumy cząstkowe. Uwaga: Wiersz zawierający cząstkową sumę wartości lub sumaryczną liczbę elementów danego typu jest zwany "Łącznie" i może posiadać odrębne formatowanie.

Formatowanie Zestawień Użyj opcji w sekcjach “Opcje Zestawienia” oraz “Opcje formatu” po lewej stronie okna Zestawienia Interaktywnego, by zdefiniować format dla bieżącego Zestawienia. Ustawienia w sekcji Opcje Zestawienia mają wpływ na Zestawienie w całości; możesz tam np. wybrać, czy rekordy będą wyświetlane w rzędach, czy w kolumnach albo czy podobne elementy będą grupowane pod wspólnym nagłówkiem. Opcje w sekcji Opcje formatu odnoszą się do poszczególnych komórek Zestawienia. Więcej informacji na temat każdej z tych opcji, patrz Opcje Formatu dla Zestawień (Zestawienie Interaktywne) w Pomocy ArchiCADa.

Nagłówki Zestawienia Każde pole w Zestawieniu posiada nagłówek. Nagłówki są wyświetlane u góry (przy rekordach ułożonych w kolumnach) lub po boku (przy rekordach ułożonych w rzędach). Każde zestawienie posiada również pojedynczy "główny nagłówek". Aby przełączyć wyświetlanie nagłówków lub głównego nagłówka, skorzystaj z rozwijanego przycisku Opcje Nagłówka znajdującego się u góry okna Zestawienia. Szczegóły, patrz Opcje Nagłówka w Pomocy ArchiCADa.


229

Wirtualny Budynek

Aby zmienić tekst w nagłówku, kliknij go i wpisz odpowiedni tekst. Aby zmienić formatowanie nagłówka, najpierw upewnij się, że w rozwijanym menu Zastosuj do: jest wybrany "Nagłówek", a następnie zmodyfikuj ustawienia formatowania wedle własnych potrzeb. Aby zaznaczyć kilka pól klikaj z przytrzymanym klawiszem Shift. Możliwe jest utworzenie dodatkowego nagłówka powyżej istniejących:

1) Zaznacz kilka pól (klikaj z przytrzymanym klawiszem Shift). 2) Wybierz polecenie Wstaw powyżej komórkę Nagłówka klikając w przycisk Opcje Nagłówka.

3) Zostanie dodana komórka powyżej zaznaczonych, oznaczona

tekstem “połączone”. Wpisz dowolny tekst w tej komórce i w razie potrzeby zmień formatowanie.

Przekształć Tabelę by zmieścić ją na Arkuszu

Polecenie Przekształcenia Tabeli pozwala zdefiniować nowy kształt tabeli Zestawienia. W tym przypadku ArchiCAD ponownie przelicza wymiary tabeli i układa ją w taki sposób, by najlepiej odpowiadała nowemu kształtowi. Wynik: Zestawienie zostaje podzielone na dwie tabele, które są ustawione jedna pod drugą. Uwaga: Jeśli dla wybranego rysunku określono opcję Podziel Rysunek na kilka arkuszy, polecenie Przekształć tabele umożliwi zdefiniowanie nowego prostokąta, jednak zamiast wstawiania części zestawień na jeden Arkusz, każdy nowy element będzie wstawiany do dodatkowego arkusza. Zobacz Podziel zestawienie na kilka arkuszy na stronie 231.

Uwaga: Ta funkcja jest również dostępna dla Spisów treści Projektu umieszczonych na arkuszach. Polecenie Przekształć Tabelę jest dostępne w palecie pomocniczej wierzchołka zaznaczonego Zestawienia wstawionego jako Rysunek. Dzięki temu poleceniu Zestawienia dużych rozmiarów, które normalnie nie zmieściłyby się na Arkuszu, można podzielić na fragmenty, układane jeden obok drugiego. Poniższa ilustracja prezentuje Zestawienie Okien, które nie zmieściło się na Arkuszu o rozmiarze A4.

230


Wirtualny Budynek

Podziel zestawienie na kilka arkuszy

a całkowita liczba stron w arkuszu dla tego Rysunku wyświetlona jest po nazwie rysunku.

Uwaga: Ta funkcja jest również dostępna dla Spisów treści Projektu umieszczonych na arkuszach. Z tej funkcji można skorzystać, aby szybko podzielić długie zestawienie i umieścić go na kilku arkuszach, aby wydrukować wszystkie dane zawarte w zestawieniu. Ta funkcja dostępna jest jedynie dla Rysunków utworzonych z zestawień elementów i spisów treści projektu. Funkcję można uruchomić zaznaczając pole Podziel rysunek na kilka arkuszy, znajdujące się na panelu Ramka w Ustawieniach Narzędzi Rysunek. Zawsze przy wstawianiu rysunku utworzonego na podstawie zestawienia elementów na arkusz, to pole staje się dostępne i będzie zaznaczone, w ustawieniach wyboru rysunku. (W przypadku rysunków, których widok źródłowy jest inny, to pole wyboru jest szare.) Jeśli rysunek nie mieści się na jednym arkuszu - co może się często zdarzać w przypadku długich zestawień - ArchiCAD utworzy tyle arkuszy, ile potrzeba aby wyświetlić całą zawartość zestawienia. W tym przykładzie na arkusz wstawiono Listę okien. Za pomocą funkcji Podziel rysunek, pełną listę okien umieszczono na dwóch arkuszach. W oknie arkusza wyrysowany jest arkusz, aby pokazać, że zawiera kilka stron. W Teczce arkuszy w Nawigatorze pokazany jest tylko jeden arkusz, jednak ma on ikonę oznaczającą “wielostronicowość”, różniącą się od ikony oznaczającej pojedynczy arkusz, Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Jeśli okno arkusza wyświetla rysunek wstawiony na kilka arkuszy, pasek tytułowy tego okna pokaże zakres arkuszy przedstawiających rysunek.

W teczce arkuszy, można nawigować pomiędzy stronami arkusza, jak zwykle używając strzałek nawigacji znajdujących się w dolnej części okna Arkusza. Jednak tworząc okno arkusza zawierającego rysunek wstawiony na kilka stron, przycisk nawigacji znajdujący się na dole ekranu zmieni się w małą czarną strzałkę. Należy kliknąć strzałkę aby otworzyć dodatkowe opcje nawigacji jedynie pomiędzy Arkuszami wyświetlającymi bieżący wielostronicowy dokument. Tutaj, opcje “Pierwsza strona” i “Ostatnia strona” odnoszą się do arkuszy wielostronicowego rysunku.

231

Wirtualny Budynek

Wstaw dodatkowe rysunki obok wieloarkuszowego rysunku Istnieje możliwość wstawienia wielostronicowych rysunków (zestawień lub spisów) obok siebie, na tych samych arkuszach. Na przykład, załóżmy że wstawiamy do arkusza długie zestawienie. ArchiCAD generuje w sumie trzy arkusze, aby wyświetlić całe zestawienie. Następnie wstawiasz kolejne długie zestawienie do pierwszego z tych arkuszy. ArchiCAD wypełni trzy istniejące arkusze drugim zestawieniem (obok pierwszego zestawienia), oraz wygeneruje wszelkie dodatkowe arkusze wymagane do wyświetlenia pełnego zestawienia. Jeśli wstawiony zostanie inny typ Rysunku (np. rysunek nie będący zestawieniem ani spisem treści) do arkusza zawierającego wielostronicowy rysunek, wtedy ten Rysunek pojawi się na każdym arkuszu z tego zestawu. To może być pomocne, jeśli dodatkowy rysunek ma pełnić funkcję tytułu arkusza.

Spisy treści Projektu O Spisach treści Spisy treści Projektu są to widoku typu indeks zgrupowane w odnośnym folderze w Mapie Projektu palety Nawigatora. Pozwalają na wyświetlanie i dostęp do list Widoków, Arkuszy i Rysunków w oparciu o kryteria filtrujące.

Gdy zdefiniujemy już nowy (lub zmodyfikowany) schemat, jego nazwa pojawi się w Nawigatorze i będzie go można używać jak każdego innego widoku, tzn., że będzie można go dodawać do Map Widoków, publikować jak również umieszczać na arkuszu. Spisy treści Projektu mają swoje własne ikony w Nawigatorze. •

Spisy Widoków pozwalają filtrować i wyszczególniać Widoki na podstawie ich położenia w Mapie Projektu, skali, Kombinacji opcji wyświetlania Modelu, Kombinacji warstw, standardów wymiarowania lub statusu opublikowania. • Spis Arkuszy może zawierać przefiltrowane Arkusze ułożone według ich Szablonów, Zestawów lub Statusu Opublikowania. • Spis Rysunków może zawierać Rysunki przefiltrowane według ich lokalizacji (Arkusz lub Zestaw), statusu aktualizacji lub informacji o powiększeniu. Aby otworzyć spis, przejdź do palety Nawigatora i dwukrotnie kliknij jego nazwę. • Format spisu (czcionki, kolory, style poszczególnych komórek i nagłówka) mogą być dowolnie ustawiane za pomocą opcji dostępnych po lewej stronie spisu. • Zawartość spisu treści tworzona jest w oparciu o wybór dokonany w oknie dialogowym Ustawień spisu treści projektu. Jeżeli potrzebujesz je dostosować do swoich potrzeb, możesz natychmiast przejść do okna dialogowego klikając przycisk Ustawienia Spisu treści znajdujący się w prawym górnym rogu spisu.

Spisy treści Projektu oparte są na schematach zdefiniowanych poleceniem Dokument > Spisy treści Projektu > Schematy spisu treści projektu. Okno dialogowe, które pojawi się po wybraniu tego polecenia pozwala na: •

Tworzenie, zmianę nazwy, usunięcie, importowanie oraz eksportowanie schematów

•

Wybranie kryteriów filtrujących (w zależności od typu spisu)

•

Wybranie parametrów oraz innych informacji, które zostaną wyświetlone razem z elementem i spełniają ustalone kryteria

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Ustawienia Spisu Treści w Pomocy ArchiCADa.

232


Wirtualny Budynek

Spisy treści Projektu są interaktywne, co oznacza., że możesz edytować niektóre pola: np. możesz zmienić skalę, kombinację warstw widoku, nazwę lub numer ID arkusza lub wstawionego rysunku. Zmiany te zostaną natychmiast wprowadzone do projektu.

Uwaga: Jeżeli załączone jest kryterium "Opublikowane" w Spisie Treści, wówczas spis taki oglądany w ArchiCADzie będzie pusty. W związku z tym przy formatowaniu Spisu Treści zaleca się wyłączenie tego kryterium i ponowne włączenie przed samą publikacją. Opublikowany Spis Treści będzie wówczas zawierał listę opublikowanych elementów.

Można przenosić Ustawienia spisu treści pomiędzy projektami poprzez eksportowanie i importowanie spisów (należy użyć poleceń Importu/Eksportu w oknie Ustawień spisu treści).

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Ustawienia Spisu Treści w Pomocy ArchiCADa.

Spis Opublikowanych Elementów

Elementy konstrukcyjne

Przy publikacji Zestawu zawierającego szereg Arkuszy może zajść potrzeba dodania Spisu Treści, w którym wymienione będą opublikowane elementy.

Elementy konstrukcyjne są wirtualnymi odpowiednikami rzeczywistych, trójwymiarowych komponentów budynku. Należą do nich: Ściany, Słupy, Belki, Stropy, Dachy, Siatki, Strefy i Przegrody Strukturalne. Każdy z tych elementów ma swój odpowiednik w postaci narzędzia w Palecie Narzędzi ArchiCADa.

Jednym z rozwiązań jest dodanie do Spisu Treści kolumny "Opublikowane". Pola w tej kolumnie zostaną zaznaczone przy tych elementach, które zostaną opublikowane w Zestawie wraz z kopią tego Spisu Treści; nie będą brane pod uwagę elementy opublikowane w trakcie pracy w programie. Na przykład, przy publikacji Rzutu Fundamentów, Rzutu Dachu oraz Spisu Treści na Arkuszu, wówczas opublikowany Spis Treści będzie wyglądała w następujący sposób. Jeżeli chcesz aby opublikowane Spis Treści zawierał tylko opublikowane elementy, wybierz “Opublikowane” jako kryterium wyboru elementów do Spisu.


W Oknie 3D elementy te wyświetlane są jako posiadające objętość komponenty budynku. Przekroje i elewacje tych elementów mogą być wyświetlane w oknie Przekroju i Elewacji.

Jak wstawić element konstrukcyjny w ArchiCADzie Typowy proces tworzenia elementów za pomocą Palety Narzędzi polega na:

1) Wybraniu narzędzia z Palety Narzędzi i otworzeniu okna dialogowego jego ustawień.

2) Domyślne Ustawienia Narzędzia mogą być dostosowywane do bieżących potrzeb. Możesz wybrać zdefiniowane wcześniej ustawienia narzędzia klikając przycisk Ulubione znajdujący się w lewym górnym rogu okna dialogowego Ustawień Narzędzia.

3) Panele okna dialogowego Ustawień Narzędzia zawierają spisy dostępnych Piór, Materiałów i Rodzajów Linii dla struktury rdzenia, powierzchni przekroju i obrysów elementu, jak

233

Wirtualny Budynek

również inne parametry, których zestaw zależy od rodzaju narzędzia. Szczegółowe opisy każdego panelu okna dialogowego Ustawień poszczególnych narzędzi, patrz Okna dialogowe ustawień narzędzi w Pomocy ArchiCADa.

4) W palecie Info możesz wybrać Metodę Geometrii pozwalającą na rysowanie elementów wzdłuż prostej, po łuku, po łamanej, a także na obracanie ich w momencie wstawiania.

5) Narysuj element na rzucie lub w oknie 3D. Inne metody tworzenia elementów to: •

Użyj palety Ulubione: kliknij dwukrotnie zachowane ustawienia Ulubionych dla odpowiedniego narzędzia a następnie kliknij aby wstawić element z takimi ustawieniami.

Zobacz Ulubione na stronie 46. •

Użycie Magicznej Różdżki pozwalającej na tworzenie elementów w oparciu o już istniejące kształty.

Zobacz Magiczna Różdżka na stronie 150. •

Tworzenie Kopii już istniejących elementów.

Zobacz Tworzenie kopii elementów na stronie 141. •

Wykorzystanie RoofMakera oraz TrussMakera z menu Projekt > Dodatki.

Zobacz Dodatki na stronie 376.

Definiowanie położenia elementów konstrukcyjnych Dla wszystkich elementów konstrukcyjnych definiuje się Względne Wzniesienie Podstawy w panelu Geometria i Położenie okna dialogowego Ustawień.

zdefiniować jeden lub dwa Poziomy Odniesienia w oknie dialogowym Opcje > Preferencje Projektu > Jednostki rysunku i Poziomy. Zdefiniowane w tym oknie Poziomy Odniesienia będą dostępne w panelach Geometria i Położenie okien dialogowych Ustawień wszystkich elementów. Szczegóły, patrz Poziomy Odniesienia na stronie 115.

Wstawianie elementów na powierzchni Stropów, Dachów lub Siatek. Możesz skorzystać z funkcji Grawitacji aby wstawić Ściany, Słupy, Belki lub Obiekty bezpośrednio na powierzchni istniejącego Stropu, Dachu lub Siatki. Szczegóły, patrz Grawitacja na stronie 114.

Ściany O Ścianach ArchiCAD pozwala na rysowanie ścian prostych, po łuku, trapezowych oraz o rzucie wieloboku. Mogą być jednolite lub warstwowe tzn. składać się z wielu materiałów. Można także tworzyć ściany złożone (o dowolnym przekroju - profilu) zawierającą kombinację materiałów. Niektóre obiekty parametryczne takie jak Drzwi, Okna oraz Zakończenia ścian mogą być wstawiane tylko w ściany.

Linie odniesienia Ścian Każda Ściana posiada linię odniesienia (oś) oraz kierunek. Linia odniesienia jest pogrubioną czarną linią (zawierającą strzałki wskazujące kierunek Ściany), pojawiającą się podczas rysowania ściany na Rzucie, pod warunkiem, że włączona jest opcja Widok > Opcje wyświetlania > Linie odniesienia Ścian i Belek.

Definiowanie położenia elementów na określonym poziomie wzniesienia Faktyczne wzniesienie elementów jest zawsze mierzone względem Zera Projektu. Może się jednak zdarzyć, że w niektórych projektach zajdzie potrzeba mierzenia wzniesienia elementów względem innego poziomu odniesienia. W tym celu należy

234


Wirtualny Budynek

Linie odniesienia umożliwiają precyzyjne łączenie poszczególnych segmentów Ścian. Ściana posiada również punkty aktywne oraz krawędzie umożliwiające selekcję, przesunięcie i edycję Ściany. Niektóre polecenia z palety pomocniczej dostępne są tylko ze strony linii odniesienia wybranej ściany, tak jak pokazano na rysunkach.

Linia odniesienia jest także istotna do określenia stron ściany na potrzeby przypisywania Materiałów modelowi 3D ściany (w panelu Model okna Ustawień Ściany). Zobacz Panel Model (narzędzie Ściana) w Pomocy ArchiCADa. W zależności od wybranej Metody geometrii, oś ściany będzie przebiegała po różnych stronach ściany. Kierunek przebiegu ściany jest definiowany poprzez kolejność w jakiej wskazane zostały jej punkty: początkowy i końcowy.

Szczegóły, patrz Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu (Ustawienia globalne) na stronie 169 oraz Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach na stronie 170. Niektóre aspekty wyświetlania ścian zależą od ustawień w menu Widok > Opcje wyświetlania. •

Czyszczenie przecięć Ścian i Belek może być włączane i wyłączane.

•

Wzorki wypełnienia ścian mogą być wyświetlane jako wzorek punktowy (bitmapowy) lub kreskowanie wektorowe.

•

Pozostałe opcje dotyczące wyświetlania wzorków wypełnienia znajdują się w menu Dokument > Ustaw Widok Modelu > Opcje wyświetlania Modelu: możesz tam ustawić aby wypełnienia wyświetlane były tylko jako obrysy, puste wypełnienia lub według własnych ustawień poszczególnych elementów. W przypadku struktur warstwowych możesz zdecydować czy mają być wyświetlane tylko linie rozdzielające warstwy lub same obrysy.

Więcej szczegółów, patrz Opcje wyświetlania Modelu w Pomocy ArchiCADa.

Uwaga: Polecenie znajdujące się w menu Modyfikuj ścianę pozwalają na zmianę grubości, położenia Linii odniesienia oraz kierunku zaznaczonych elementów typu Ściana. Zobacz Modyfikuj ścianę (Dodatek) na stronie 245.

Wyświetlanie Ścian W panelach okna dialogowego Ustawienia narzędzia Ściana znajdują się atrybuty odpowiedzialne za wygląd ścian w różnych oknach 2D i 3D. Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu elementów (np. powierzchnie przekroju, linie pozawidokowe) ustawia się poprzez rozwijane menu w panelu Rzut i przekrój okna dialogowego Ustawień.

Gdy zakończysz konfigurowanie atrybutów i innych parametrów w oknie dialogowym Ustawienia narzędzia Ściana w Pomocy ArchiCADa, możesz przystąpić do rysowania ściany na Rzucie lub w Oknie 3D.

Użyj ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu oraz właściwości rzutowania ściany by określić, które fragmenty wstawionej będą wyświetlane i w jaki sposób. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

235

Wirtualny Budynek

Utwórz Pojedynczą Ścianę Pojedyncza Ściana jest metodą pozwalającą narysować prostą ścianę, składającą się z pojedynczego segmentu.

wskazania drugiego punktu definiującego promień. Gdy zdefiniowane zostaną wszystkie trzy punkty, obrys zamieni się w pełną ścianę z konturem i wypełnieniem.

Po uaktywnieniu Narzędzia Ściana wybierz metodę geometrii Pojedynczej Ściany z palety Info i narysuj segment ściany w oknie. Zarówno na Rzucie jak i w Oknie 3D definiujesz długość ściany wskazując jej punkt początkowy i końcowy. Uwaga: Metoda rysowania charakterystyczna dla CAD jest ustawiona jako domyślna, istnieje jednak możliwość zmiany w menu Opcje > Środowisko pracy > Ruchy myszki. W chwili gdy zaczynasz rysować ścianę pojawia się jej obramowanie podążające za kursorem aż do momentu wskazania punktu końcowego. Ściany mogą być rozciągane za pomocą poleceń znajdujących się w menu lub w palecie pomocniczej.

Druga opcja umożliwia zdefiniowanie ściany łukowej poprzez wskazanie trzech punktów znajdujących się na obwodzie tego łuku. Dwa pierwsze kliknięcia definiują punkty, które zazwyczaj łączą się z innymi obiektami (przecięcia siatki, specjalne punkty przyklejania). Następnie pojawia się obrys ściany podążający za kursorem aż do momentu wskazania trzeciego punktu.

Zobacz Rozciąganie Ścian na stronie 128.

Utwórz Ścianę Łukową Uaktywnij Narzędzie Ściana i wybierz jedną z trzech metod geometrii pozwalających na tworzenie Ścian Łukowych. •

236

Pierwsza opcja pozwala określać ścianę łukową poprzez punkt środkowy i promień okręgu. Pierwsze klikniecie definiuje punkt środkowy. Obrys kołowy ściany podąża za kursorem aż do momentu wskazania drugiego punktu określającego promień. Od tego momentu, aż do momentu trzeciego kliknięcia, potwierdzającego ustawioną długość łuku, widoczny będzie tylko obrys fragmentu łuku, po którym przebiegać będzie ściana. Jeśli chcesz narysować ścianę o rzucie pełnego okręgu, kliknij dwukrotnie w miejscu

Czwarte kliknięcie definiuje długość łuku wzdłuż, którego powstanie ściana. Jeśli chcesz otrzymać pełne koło, kliknij dwukrotnie w trzecim punkcie. Zwróć uwagę, że zarówno drugi jak i trzeci punkt nie muszą znajdować się na łuku definiującym ścianę.


Wirtualny Budynek

Gdy długość łuku zostanie już określona, obrys zamienia się w ścianę z konturem i wypełnieniem.

•

Trzecia opcja rysuje ściany na rzucie pełnego okręgu, zdefiniowanego poprzez wskazanie trzech stycznych krawędzi bądź punktów. W tym przypadku zaznaczasz trzy charakterystyczne punkty: Może to być krawędź styczna (kursor przyjmie kształt Mercedesa), wierzchołek (kursor ze Znaczkiem) lub dowolny punkt na obszarze roboczym (kursor w kształcie krzyżyka.) Punkt końcowy krawędzi będzie zawsze traktowany jako punkt, a nie krawędź styczna. Jeżeli wybranych zostanie więcej niż dwa punkty program automatycznie przełączy do drugiej metody opisanej powyżej. Uwzględniana jest tylko styczność z elementami linearnymi: Wszystkie punkty styczne muszą znajdować się na krawędziach prostych np. stropów, wypełnień, linii, ścian, itd. Gdy klikniesz krawędź łuku kursorem w kształcie Mercedesa, wynikowy okrąg będzie raczej przecinał tę krawędź niż był do niej styczny. Następny krok zależy od rozmieszczenia pozostałych obiektów na płaszczyźnie.

•

Gdy okaże się, że układ punktów nie daje żadnego rozwiązania (np. gdy zdefiniujesz trzy równoległe styczne określające okrąg) nie pojawi się żaden okrąg. Uwaga: Ponieważ Ściany muszą mieć dwa punkty końcowe, ściana o kształcie pełnego koła będzie w rzeczywistości składała się z dwóch ścian, z których każda będzie kształtu półkola. Ściany w kształcie elipsy lub eliptycznych łuków nie mogą być narysowane bezpośrednio, lecz w wyniku użycia Magicznej różdżki, w oparciu o odpowiednie elementy rysunkowe.

Opis sposobów edytowania ścian łukowych, zobacz Rozciągnięcie Krzywych na stronie 409. Informacje na temat tworzenia ścian łukowych na podstawie ścian prostych, zobacz Zakrzywianie/Prostowanie krawędzi Elementu na stronie 140.

Utwórz Łańcuch Ścian

•

Jeżeli możliwe jest tylko jedno rozwiązanie Ściana łukowa zostanie automatycznie wstawiona.

Łańcuch Ścian to układ stykających się prostych bądź łukowych ścian, które posiadają automatycznie połączone węzły linii odniesienia.

•

Jeżeli są możliwe dwa lub cztery rozmieszczenia ściany, pojawi się kursor w kształcie oka, a obrys ściany będzie przeskakiwał z jednego położenia w następne w zależności od ruchów myszką. Kliknij gdy uznasz, że ściana znajduje się we właściwym miejscu.

Uaktywnij Narzędzie Ściana i wybierz z palety Info metodę geometrii Łańcucha Ścian. (Rozwiń przycisk reprezentujący Pojedynczą Ścianę za pomocą ikony czarnej strzałki.)


237

Wirtualny Budynek

W momencie gdy rozpoczniesz rysowanie pierwszej ściany pojawi się Paleta pomocnicza oferująca opcje geometrii dla wstawianych prostych i łukowych segmentów ściany. Dostępne typy to:

•

Wybranie polecenia Edycja > Odwołaj usunie cały Łańcuch ściany a nie tylko ostatni jego segment.

•

Wciśnięcie klawisza Backspace pozwala na odwołanie ostatniego wstawionego segmentu i kontynuowanie rysowania łańcucha.

•

Jeśli podczas rysowania łańcucha ścian zmienisz któryś z parametrów znajdujących się w palecie Info, wszystkie ściany tego łańcucha przyjmą nowe ustawienia (linia osi, pozycja, typ linii, kolor wypełnienia ,materiał, itd.).

•

Element prosty

•

Łuk styczny do pierwszego segmentu (nie może być użyte przy rysowaniu pierwszej ściany)

•

•

Łuk styczny do linii, którą definiujesz przed narysowaniem elementu.

Jeśli jest to konieczne możesz zmieniać metodę geometrii w trakcie rysowania używając do tego Palety pomocniczej.

•

•

Łuk przechodzący przez trzy punkty

•

Łuk opisany przez wskazanie jego punktu środkowego, promienia i długości.

Jeżeli włączona jest opcja Edycja > Grupowanie > Auto-grupowanie, segmenty Łańcucha ścian zostaną zgrupowane.

Szczegóły, patrz Grupowanie elementów na stronie 145.

Utwórz Prostokąt Ścian Metoda rysowania Prostokąta Ścian wstawia cztery segmenty ściany połączone węzłami, których długość definiowana jest poprzez przekątną prostokąta.

Uaktywnij opcję, która najbardziej Ci odpowiada i zdefiniuj punkt końcowy pierwszego segmentu używając metod opisanych powyżej. Punkt końcowy pierwszego segmentu ściany automatycznie staje się punktem początkowym dla następnego jej segmentu. Gdy chcesz zakończyć rysowanie Łańcucha ścian kliknij dwukrotnie punkt końcowy ostatniego segmentu. Podczas całego procesu widoczny jest obrys już narysowanych ścian. Pełne ściany ukazują się po zakończeniu rysowania całego łańcucha. •

238

Uaktywnij Narzędzie Ściana i wybierz z palety Info metodę geometrii Prostokąt Ścian. (Rozwiń przycisk reprezentujący Pojedynczą Ścianę za pomocą ikony czarnej strzałki.) Narysuj przekątną prostokąta i kliknij by zdefiniować jej długość. Zostanie utworzony prostokąt ze ścian. Ściany tego prostokąta są ułożone zawsze w zgodnie z Siatką ortogonalną. Siatka obrócona nie ma wpływu na orientację prostokąta.

Kliknięcie przycisku Anuluj w menu kontekstowym lub klawisza Delete podczas rysowania łańcucha spowoduje przerwanie procesu i nie zostanie utworzony żaden element.


Wirtualny Budynek

Utwórz Ścianę Trapezową Metoda Ścian Trapezowych pozwala na rysowanie prostych ścian, których grubość nie jest stała.

Metoda Obróconego Prostokąta Ścian wstawia cztery segmenty ściany podobnie jak poprzednia metoda, lecz w tym przypadku w pierwszej kolejności musisz zdefiniować kąt obrotu oraz długość jednego z boków prostokąta. Następnie przesuń kursor, aby zdefiniować prostokąt.

Ścianę tego typu rysuje się w ten sam sposób jak ścianę pojedynczą, z tą różnicą, że w przypadku ściany trapezowej należy najpierw w palecie Info (bądź w oknie Ustawień) zdefiniować jej grubość w obu węzłach.

Utwórz Ścianę Warstwową ArchiCAD pozwala na wstawianie ścian warstwowych oraz dostosowywanie ich struktury. (Pamiętaj, że Ustawienia Częściowego Wyświetlania modelu będą oddziaływały na ściany warstwowe.) Szczegóły, patrz Struktury warstwowe na stronie 32.

Utwórz Ścianę Wieloboczną Aby narysować ścianę o rzucie wieloboku, wybierz z palety Info Metodę geometrii - Ściana Wieloboczna. Ściany wieloboczne mogą zawierać drzwi i okna. Ścianom wielobocznym można przypisać tylko proste wypełnienia (brak struktur warstwowych). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

239

Wirtualny Budynek

Narysuj obrys ściany wielobocznej korzystając w razie potrzeby z opcji palety pomocniczej (podobnie jak przy rysowaniu łańcucha ścian). Możesz stosować krawędzie proste i łukowe.

Po przypisaniu materiałów do powierzchni ściany wielobocznej w panelu Modelu w Ustawieniach ściany, materiały zostają przypisane w zależności od położenia krawędzi odniesienia. •

“Materiał lewej strony” to powierzchnia krawędzi odniesienia; tutaj, na czerwono.

•

“Materiał boku” to dwie powierzchnie przylegające do krawędzi odniesienia; tutaj, w kolorze złotym.

•

Powierzchnie “Materiału prawej strony” są przypisane do wszystkich innych krawędzi (te, które znajdują się “na przeciwko krawędzi odniesienia”), tutaj, na niebiesko.

Po zdefiniowani wieloboku kliknij kursorem w kształcie młotka by zakończyć rysowanie ściany. Jeśli narysujesz wielobok, którego krawędzie przecinają się ze sobą, ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie, ale ściana i tak zostanie wstawiona. Krawędzie ściany będą obejmowały jedną krawędź odniesienia (na przykład linię odniesienia prostej ściany). Aby przypisać krawędź odniesienia innej krawędzi ściany, kliknij wierzchołek zaznaczonej ściany należący do jej krawędzi odniesienia. Paleta pomocnicza zawiera polecenie pozwalające na przeniesienie wierzchołku krawędzi odniesienie na inne wierzchołki ściany wielobocznej.

240


Wirtualny Budynek

Aby edytować ściany o rzucie wieloboku, kliknij węzeł lub krawędź i użyj opcji dostępnych w palecie pomocniczej.

Powierzchnie boczne ściany pochyłej są równoległe względem siebie. W przypadku Ściany dwustronnie pochyłej jej boki mogą mieć różny kąt pochylenia; w przekroju taka ściana ma kształt trapezu.

Przy próbie połączenia ściany o rzucie wieloboku z innymi typami ścian, ustawienia krawędzi tej ściany pozostaną domyślne.

Określając kąty dwustronnie pochyłej ściany jesteś ograniczony minimalną grubością górnej powierzchni ściany. W przypadku ściany jednowarstwowej wartość ta może wynosić zero. Dla ścian o strukturze wielowarstwowej grubość górnej powierzchni musi pomieścić wszystkie warstwy.

Jeśli chcesz zmienić te ustawienia zaznacz opcję Rogi ściany o rzucie wieloboku mogą się zmieniać w panelu Geometria i Położenie okna dialogowego Ustawienia Ściany (ta opcja jest dostępna tylko gdy wybrana jest metoda geometrii Ściany Wielobocznej).

Wysokość każdego typu pochyłej ściany jest odległością pomiędzy jej najniższym a najwyższym punktem. Określając wysokość dwustronnie pochyłej ściany ograniczeniem będzie fakt, że górna powierzchnia nie może mieć ujemnej szerokości (tzn. gdy boczne powierzchnie zejdą się, nie można już będzie podwyższyć ściany.)

Szczegóły, patrz Rogi Ścian o rzucie wieloboku na stronie 245.

Grubość pochylonej ściany to jej grubość prostopadle do wektora nachylenia (zgodnie ze wskazaniem ikony w palecie Info):

Utwórz Ścianę Pochyłą lub Dwustronnie Pochyłą Aby narysować Ścianę, której płaszczyzny boczne nie są pionowe, należy otworzyć Ustawienia narzędzia Ściana i w panelu Geometria i położenie wcisnąć ikonę ściany pochyłej a następnie w odpowiednich polach wpisać kąt (kąty) pochylenia ściany.

Grubość dwustronnie pochyłej ściany jest równa jej szerokości u podstawy. Przełączanie pomiędzy rodzajami pochyłych ścian odbywa się w następujący sposób: •

Jeżeli transformujesz ścianę pochyłą na dwustronnie pochyłą, szerokość nowej ściany (tzn. szerokość jej podstawy) będzie równa szerokości starej.

•

Podobnie, jeśli ścianę dwustronnie pochyłą zmienisz na prostą lub pochyłą, nowa ściana przyjmie taką szerokość jaką miała podstawa starej.

Więcej szczegółów na temat modyfikowania pochyłych ścian, zobacz Modyfikowanie Pochylonych Ścian i Słupów na stronie 129.

Utwórz Ścianę z Bali Szczegóły, patrz Panel Geometria i położenie (narzędzie Ściana) w Pomocy ArchiCADa.


W ArchiCADzie możliwe jest konstruowanie tylko prostych ścian z bali. Ściany z bali pojawiają się zarówno w oknie 3D, jak i w oknie Przekroju, Elewacji, RŚ.

241

Wirtualny Budynek

się ze sobą ściany o różnych wartościach tego parametru, bryła elementu o wyższym numerze priorytetu pozostanie nienaruszona w 3D. (W 2D element o wyższym priorytecie będzie wyświetlany na wierzchu.) Element o niższym priorytecie zostanie odpowiednio przycięty (jego część wspólna z elementem o wyższym priorytecie zostanie usunięta) Możesz określić oddzielny Priorytet dla poszczególnych ścian w skali 0-16 (tylko liczby parzyste), za pomocą suwaka Priorytet Ściany (Ustawienia ściany w panelu Rzut i Przekrój). Klikając przycisk Parametry bali w panelu Model Ustawień ściany otworzysz dodatkowe okno z wieloma opcjami dotyczącymi geometrii ściany i ułożenia tekstury. Uwaga: Konstrukcja z bali dostępna jest tylko dla prostych ścian. Podając wysokość bala pamiętaj, że wartość mniejsza od szerokości ściany spowoduje, że bale nie będą leżeć na sobie. Więcej szczegółów, patrz Parametry bali w Pomocy ArchiCADa.

Utwórz Ścianę Szczytową

Aby ułatwić łączenie, kursor przykleja się do wszystkich boków oraz wierzchołków poszczególnych segmentów ścian. W przypadku ściany o strukturze warstwowej, kursor jest również przyciągany przez punkty końcowe poszczególnych warstw.

Wyświetlanie przecięcia Ścian warstwowych (tylko 2D) Kiedy wyświetlane jest przecięcie ściany warstwowej w oknach 2D i w oknie Dokumentu 3D, można regulować wyświetlanie warstwy wg warstw, wedle potrzeby. Każda warstwa ściany warstwowej posiada własny priorytet przecięcia ustawiany w oknie Opcje > Atrybuty > Struktury warstwowe.

W razie potrzeby dopasowania ściany do Dachu, lub uzyskania ściany z odciętymi narożami możliwe jest wyrównanie ściany do odpowiednio ustawionego dachu. Szczegóły, patrz Dotnij elementy do dachu na stronie 266.

Przecięcia typu Ściana-Ściana Połączenia ścian i ich wypełnień na Rzucie oraz w 3D zależą w pierwszej kolejności od ich Priorytetu przecięcia. Gdy przecinają

242

Przecinanie warstw w ścianach warstwowych podlega następującym regułom: • Warstwy o wyższym priorytecie blokują warstwy o niższym priorytecie. • Warstwy o tum samym priorytecie utworzą ukośne połączenie (pod warunkiem że mają ten sam wzór wypełnienia). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Obrysy ścian oraz ich linie pozawidokowe również się przecinają. Po ustawieniu priorytetów poszczególnych warstw musisz zaznaczyć opcję Zastosuj Priorytety Struktury w oknie dialogowym Ustawień Ściany, w panelu Rzut i Przekrój.

W oknie Opcje > Atrybuty Elementów > Struktury warstwowe, określamy wartości priorytetów dla poszczególnych warstw struktury, która została wykorzystana do tej ściany. W strukturze tej ustawiamy wartość priorytetu warstwy rdzenia na 12. Następnie otwieramy okno Ustawień Ściany i włączamy opcję Zastosuj Priorytety Struktury.

Wyłącz tę opcję jeśli chcesz aby cała ściana o strukturze warstwowej posiadała ten sam Priorytet; w takim przypadku ustawienie suwaka Priorytetu Warstwy będzie decydowało o priorytecie przecięcia w 2D oraz 3D.

Przykład przecięcia ścian warstwowych

Teraz warstwy przecinają się tak jak powinny.

Opcje priorytetu są bardzo przydatne podczas poprawiania wyglądu łączących się wypełnień na Rzucie.

Wyświetlanie przecięć warstw Ścian opartych i Profil

Na poniższym przykładzie wartości priorytetu obu ścian zostały ustawione na 8 w oknie Ustawień Ściany. Poszczególne warstwy przecinają się w niepożądany sposób.

Warstwy ścian złożonych (opartych o Profil) są wyświetlane na Rzucie w postaci przekrojonej przez Płaszczyznę Cięcia dla Rzutu. Każdemu elementowi Profilu może być przypisana wartość priorytetu, podobnie jak w przypadku warstw w ścianach warstwowych. Szczegóły, patrz Komponenty - Panel Domyślne/Zaznaczone w Pomocy ArchiCADa. Na przykład, zapamiętana “Ściana ceglana ze stopą” posiada 3 komponenty. Możesz zaznaczyć poszczególne komponenty profilu w Menedżerze Profili i przypisać im inne priorytety.


243

Wirtualny Budynek

Uwaga: Przecięcia Ścian są zachowywane nawet gdy jeden z elementów znajduje się na ukrytej warstwie. Jednakże, jeżeli przecinające się Ściany umieszczone są na warstwach posiadających różne Grupy przecięć, ich połączenia nie będą czyszczone. Szczegóły, patrz Warstwy na stronie 26. Gdy rysujesz nową ścianę, która ma zostać połączona ze ścianą istniejącą, wystarczy kliknąć w dowolnym miejscu krawędzi lub wewnątrz obrysu istniejącej ściany. Nie jest wymagane dokładne kliknięcie na jej linii odniesienia. Linia odniesienia nowej Ściany zostanie automatycznie dopasowana tak, aby utworzyć gładkie połączenie również w 3D. Ta funkcja nazywa się “Czyszczenie przecięć,” i działa tylko wtedy gdy włączona jest opcja w menu Opcje > Czyszczenie przecięć.

Przecięcie Ścian typu “X” Przy dwóch ścianach wzajemnie się przecinających automatycznie zostanie utworzone czyste połączenie. Podczas rysowania połączenia ścian typu X, ścian wstawiana jako druga przetnie gładko już istniejącą pod warunkiem, że posiadają taki sam priorytet przecięć. Kolejność przecinania się elementów jest widoczna w oknie 2D oraz 3D przy wyłączonej opcji Czyszczenie przecięć. Możesz modyfikować tę kolejność korzystając z poleceń w menu Edycja > Kolejność wyświetlania. Opcja ta wpływa na kolejność wyświetlania ścian zarówno w oknie Rzutu jak i 3D. Uwaga: Priorytety Ścian (i ich komponentów) oraz Słupów przyjmują zawsze wartości parzyste; wartości priorytetu Belek są zawsze nieparzyste. W związku z tym za każdym razem, gdy belka przecina się ze ścianą, bądź ze słupem w 3D, program może określić który z elementów jest "ważniejszy" na podstawie wartości ich priorytetów.

Przecięcia Ścian typu “L” lub “T” W przypadku przecięć typu T, połączenia są czyszczone jeżeli ściany posiadają ten sam Priorytet warstwy. Natomiast w przypadku przecięć typu L, jeżeli ściany mają tę samą grubość i Priorytet warstwy, zostaną przecięte w losowo. Aby zmienić kolejność należy wybrać różne wartości Priorytetu warstwy.

Wyświetlanie przecięć Ścian w 2D Połączenia przecinających się ścian będą czyszczone wówczas, gdy ich linie odniesienia będą ze sobą połączone. Opcja Czyść połączenia ścian i belek (Widok > Opcje wyświetlania) pozwoli Ci upewnić się czy połączenia w 2D wyświetlane są poprawnie.

244


Wirtualny Budynek

W przypadku ścian o takim samym Priorytecie, lecz różniących się wypełnieniem, grubsza ściana będzie wyświetlana na wierzchu. Przecięcia typu L lub T nie mogą być modyfikowane poleceniami z menu Kolejność wyświetlania. Jeżeli potrzebujesz bardziej rozbudowane połączenia pomiędzy ścianami, możesz skorzystać z polecenia Utwórz łatę (menu Narzędzia) lub utworzyć rysunek detalu.

Przecięcia Ścian w 3D Aby polepszyć wyświetlanie połączeń ścian w 3D a zwłaszcza gdy mają różne wysokości, zaznacz opcję Poprawiaj połączenia ścian i belek w menu Opcje > Preferencje Projektu > Elementy konstrukcyjne. Dzięki temu będzie można w 3D zaobserwować w jaki sposób każdy element został przycięty. Przecięcia ścian złożonych będą zawsze liczone tak, jakby opcja ta była włączona. Uaktywnienie tej opcji może spowodować spowolnienie odświeżania w oknie 3D. Jeżeli w Twoim projekcie występują jedynie przecięcia pomiędzy ścianami o tej samej wysokości, możesz pozostawić tę opcję nieaktywną.

Rogi Ścian o rzucie wieloboku Przy próbie połączenia ściany o rzucie wieloboku z innymi typami ścian, ustawienia krawędzi tej ściany pozostaną domyślne. Jeśli chcesz zmienić te ustawienia zaznacz pole Rogi ściany o rzucie wieloboku w panelu Geometria i Położenie w Oknie dialogowym Ustawienia ścian (ta opcja jest dostępna gdy wybrana jest Metoda geometrii Ściany o rzucie wieloboku).


W poniżym przykładzie Prosta ściana połączona jest ze ścianą o rzucie wieloboku. Pierwsza ilustracja obrazuje sytuację gdy opcja Widok > Opcje wyświetlania > Czyść połączenia ścian i belek jest wyłączona. Włączenie opcji Czyść połączenia ścian i belek daje różne rezultaty w zależności od tego, czy zaznaczona jest opcja Rogi ściany o rzucie wieloboku mogą się zmieniać.

Modyfikuj ścianę (Dodatek) Uwaga: To narzędzie nie jest widoczne w interfejsie ArchiCADa zgodnie z Domyślnym Profilem Środowiska Pracy. Możesz je dodać do menu Edycja (lub do każdego innego) zmieniając schemat menu w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Środowisko pracy > Schematy arkuszy polecenia > Menu. Szczegóły, patrz Dostosowywanie Menu na stronie 49.

245

Wirtualny Budynek

Polecenia znajdujące się w menu Modyfikuj ścianę pozwalają na zmianę grubości i położenia Linii odniesienia oraz kierunku zaznaczonych elementów typu Ściana. Z pomocą funkcji Struktura możesz zmienić wzorek wypełnienia, zachowując pożądaną pozycję elementu ściany. Na górze okna dialogowego możesz zmienić rodzaj wypełnienia. Jeżeli wybrane wypełnienie nie jest strukturą warstwową, możesz ustalić grubość rdzenia ściany. W przeciwnym wypadku grubość rdzenia jest tylko wyświetlona. Wybierz przycisk wyboru znajdujący się w dolnej części okna aby wskazać która część ściany Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną na stronie 328 ma zachować swoje położenie po dokonaniu modyfikacji. (Jeśli to możliwe, ściana zostanie rozszerzona bez zmiany położenia linii odniesienia, w przeciwnym wypadku zostanie ona przesunięta.) Polecenie Modyfikuj ścianę > Oś pozwala przesunąć linię odniesienia zaznaczonych elementów ściany bez zmiany położenia tych elementów na Rzucie.

Polecenie Odwróć kierunek umożliwia zmianę kierunku linii odniesienia. (Można to zaobserwować przy wyłączonej opcji Czyść połączenia ścian i belek.) Zobacz także Linie odniesienia Ścian na stronie 234.

Ściany i Inne Elementy •

Belki i Ściany: Priorytety przy przecięciu ścian i belek definiowane są dla poszczególnych elementów w odpowiadających im oknach Ustawień narzędzia. (Priorytety przecięcia Ścian przyjmują zawsze wartości parzyste, natomiast Priorytety belek - nieparzyste.) Gdy ściana przecina belkę, element o wyższym priorytecie pozostanie nienaruszony. Gdy Belka przecina Ścianę bądź Słup element o niższym priorytecie zostanie przecięty w widoku 3D, co oznacza, że część wspólna elementów zostanie usunięta.

•

Słupy i Ściany

Po lewej stronie okna dialogowego możesz zmienić Stronę osi. Po prawej stronie, w sekcji Przesunięcie możesz przesunąć linię odniesienia w pożądane miejsce.

Więcej szczegółów, patrz Słupy i inne elementy na stronie 250. •

Dachy i Ścinany: Górna lub dolna powierzchnia Ścian może zostać przycięta przez Dachy.

Szczegóły, patrz Dotnij elementy do dachu na stronie 266.

246


Wirtualny Budynek

•

Ściany i Przegrody Strukturalne: Ściany można połączyć z Przegrodami Strukturalnymi używając polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Dołącz Ścianę.

Więcej szczegółów, patrz Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną na stronie 328. •

Odniesienie do stref: W panelu Tworzenie list i etykiet, okna Ustawień Ściany określ w jaki sposób będzie ściana się odnosiła do stref: czy będzie stanowił granicę strefy, czy jego powierzchnia/objętość będzie odejmowana od strefy, czy też nie będzie on miała żadnego wpływu na strefy.

Szczegóły, patrz Odniesienie do stref na stronie 282.

Słup Słupy w ArchiCADzie zbudowane są z dwóch komponentów: rdzenia reprezentującego konstrukcję słupa oraz (opcjonalnie) okładziny używanej do symulowania powłoki przeciwpożarowej lub warstwy wykończeniowej. Przekrój słupa może być prostokątny, okrągły lub złożony tzn. utworzony na podstawie zdefiniowanego profilu. Słupy mogą być wstawiane oddzielnie lub tworzyć struktury ze Ścianami. Oś słupa może być pionowa lub pochyła. Dwukrotne kliknięcie ikony narzędzia Słup, otwiera okno dialogowe Ustawień słupa gdzie można skonfigurować wszystkie jego parametry. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Słup w Pomocy ArchiCADa.

Wyświetlanie Słupa na Rzucie Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu elementów (np. powierzchnie przekroju, linie pozawidokowe) ustawia się w rozwijanym menu w panelu Rzut i przekrój okna dialogowego Ustawień. W panelach okna dialogowego Ustawienia narzędzia Słup znajdują się atrybuty odpowiedzialne za wygląd słupów w różnych oknach 2D i 3D. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu elementów (np. powierzchnie przekroju, linie pozawidokowe) ustawia się poprzez rozwijane menu w panelu Rzut i przekrój okna dialogowego Ustawień. Użyj ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu oraz właściwości rzutowania słupa by określić, które fragmenty wstawionego słupa będą wyświetlane i w jaki sposób. Szczegóły, patrz Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu (Ustawienia globalne) na stronie 169 oraz Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach na stronie 170.

Symbol Słupa Opcja Rodzaj Symbolu Słupa (panel Rzut i Przekrój okna Ustawień Słupa) odnosi się do sposobu wyświetlania słupa na rzucie (Prosty, Przekreślony, X lub Z osiami). Wyświetlanie symboli słupa może zostać wyłączone przez kliknięcie opcji Wyświetlaj symbol Słupa w menu Dokument > Ustaw Widok Modelu > Opcje wyświetlania Modelu. Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania Modelu dla Elementów konstrukcyjnych w Pomocy ArchiCADa.

Rdzeń i Okładzina W widoku Przekroju wzorek wypełnienia rdzenia jest widoczny, podczas gdy w widoku Elewacji Słup posiada tylko kontur. Atrybuty struktury rdzenia i okładziny słupa mogą być ustawiane w panelu Rzut i Przekrój okna Ustawienia Słupa. Linia obrysu rdzenia Słupa z symbolem ukośnika lub X jest zawsze rysowana w całości bez względu na inne czynniki.

Słupy nieobudowane w oknie Rzutu Słupy nieobudowane (słupy wstawione przy użyciu Metody konstrukcji wolnostojącej) nie zmieniają kształtu ściany, tylko wycinają dla siebie miejsce, przebijając się przez wszystkie warstwy ściany.

247

Wirtualny Budynek

Wyświetlanie Słupów w 3D Panel Model odpowiada za ustawienia materiału słupa w widoku 3D. W Oknie 3D pojedynczy materiał nałożony jest na wszystkie powierzchnie. . Linia rozdzielająca warstwy ściany od Słupa jest usuwana pomiędzy identycznymi rodzajami wzorków wypełnienia.

Słupy obudowane w oknie Rzutu Słupy obudowane (wstawiane za pomocą metody konstrukcji “zawijania”) przechodzą przez warstwy konstrukcyjne Ścian warstwowych. Inne (niekonstrukcyjne) warstwy ściany owijają się wokół słupów, dodając słupom grubości. Uwaga: W przypadku ścian warstwowych, warstwy nie będące warstwami "konstrukcyjnymi" określone są w Opcjach > Atrybuty elementów > Struktury warstwowe.

Słupy w Widokach 3D Słupy wstawiane przy użyciu Metody konstrukcji obudowania przejmą materiał powierzchni ścian połączeniowych, nawet jeśli ściana nie jest warstwowa, oraz nawet jeśli nie skonfigurowano warstw ścian, które owijałyby Słupy.

Zawinięcie na Rzucie nastąpi jedynie wtedy, jeśli: •

Słup został wstawiony przy użyciu Metody "Obudowany ścianami"

•

słup przecina Ścianę o strukturze warstwowej

•

ściana warstwowa posiada co najmniej jedną warstwę, nie będącą warstwą konstrukcyjną (która będzie owijała słup)

•

Słup dotyka lub przecina warstwę rdzeniową Ściany Uwaga: Owijanie nie jest możliwe w przypadku ścian biegnących po łuku lub wielobocznych.

248

Słupy nieobudowane zachowują własne materiały w 3D.


Wirtualny Budynek

•

Obrócony: Pierwsze kliknięcie określa położenie punktu wstawienia słupa przytwierdzonego do jego podstawy; drugie, kąt obrotu względem osi pionowej.

•

Skręcony: Gdy wstawiany słup jest złożony i/lub pochyły, proces wstawiania przebiega w trzech etapach. Najpierw kliknij aby wstawić słup. Następnie obróć słup wokół pionowej osi i kliknij. Ostatnim krokiem jest zdefiniowanie kąta obrotu słupa wokół własnej, pochyłej osi (określenie kąta skręcenia).

Jeżeli powierzchnia Słupa styka się z powierzchnią ściany, stropu bądź innego słupa, wszystkie linie przecięcia zostaną usunięte w widoku 3D, jeśli używany jest wewnętrzny silnik 3D.

Tworzenie Słupów Użyj Narzędzia Słup do tworzenie nowych słupów na Rzucie lub w Oknie 3D. Określ pożądane atrybuty oraz geometrię w oknie Ustawienia Słupa, a następnie kliknij by wstawić słup do projektu. Po wstawieniu, w oknie 3D będzie można nadal rozciągnąć wysokość słupa.

Sposoby budowania Słupów Podczas wstawiania Słupa, który będzie przecinał ścianę warstwową, Twój wybór metody geometrii - obudowany lub nieobudowany - będzie miał wpływ na sposób wyświetlenia ściany/słupa na rzucie.

Sposoby wstawiania Słupów

Za pomocą ikon obudowany/nieobudowany (lub “wolnostojące”) z palety Info w Słupach określić w jaki sposób słupy będą współgrały z ścianą warstwową.

Dostępne są trzy sposoby wstawiania (metody geometrii) znajdujące się w palecie Info.

Słupy obudowane łączą się tylko z warstwami rdzenia Ściany o strukturze warstwowej. Pozostałe warstwy Ściany owijają się wokół Słupa, zachowując swoją grubość.

Szczegóły, patrz Rozciągnij pionowo na stronie 134.

•

Prosty: Wstaw Słup za pomocą jednego kliknięcia. Oś słupa zostanie wstawiona pionowo do okna Rzutu. Więcej szczegółów, patrz Słupy obudowane w oknie Rzutu na stronie 248.


249

Wirtualny Budynek

Utwórz Pochyły Słup

Oś Odniesienia Belki

W oknie dialogowym Ustawienia Słupa wybierz ikonę pochyłego słupa i określ kąt pochylenia w stopniach.

Każda Belka posiada oś odniesienia, która pozwala na precyzyjne łączenie z innymi belkami (bez linii przecięcia) oraz określa punkty aktywne oraz krawędzie potrzebne przy zaznaczaniu, przemieszczaniu i modyfikowaniu belki. Kierunek belki jest odniesieniem przy nadawaniu materiałów (zgodnie z ustawieniami w panelu Model okna Ustawień Belki).

Wybierz metodę wstawienia i wstaw słup. Więcej szczegółów, patrz Modyfikowanie Pochylonych Ścian i Słupów na stronie 129.

Słupy i inne elementy Belki i Słupy: Gdy Belka przecina Słup, element o niższym priorytecie będzie przecięty w Widoku 3D. •

Priorytet Słup - Belka jest ustawiany globalnie i dotyczy wszystkich słupów; Ustawia się go w menu Opcje > Preferencje Projektu > Elementy konstrukcyjne.

•

Priorytet belki można ustawić w oknie dialogowym Ustawień belki (panel Rzut i przekrój).

Kierunek belki jest determinowany kolejnością wstawiania wierzchołka początkowego i końcowego. (Aby wyświetlić strzałkę na osi belki informującą o jej kierunku, zaznacz opcje w menu Widok > Opcje wyświetlania > Linie Odniesienia Ścian i Belek). Można pokazać/ukryć oś odniesienia (linię osi) dowolnej belki zaznaczając pole “Pokaż oś” w części Symbole Ustawień Narzędzia Belka (panel Rzut i przekrój).

Ściany i Słupy Patrz Wyświetlanie Słupa na Rzucie na stronie 247. Dachy i Słupy: Górna lub dolna powierzchnia słupów może zostać przycięta przez Dachy. Szczegóły, patrz Dotnij elementy do dachu na stronie 266. Odniesienie do stref: W panelu Tworzenie list i etykiet, okna Ustawień Słupa określ w jaki sposób będzie słup się odnosił do stref: czy będzie stanowił granicę strefy, czy jego powierzchnia/objętość będzie odejmowana od strefy, czy też nie będzie on miała żadnego wpływu na strefy. Szczegóły, patrz Odniesienie do stref na stronie 282.

Belki Belki ArchiCADa są poziomymi lub pochyłymi elementami konstrukcyjnymi, których powierzchnie czołowe są zawsze pionowe. Belki mogą przyjmować kształt prostokątny lub złożony.

250

Wyświetlanie Belek na Rzucie Belka utworzona na Rzucie za pomocą narzędzia Belka będzie wyświetlana zgodnie z ustawieniami zdefiniowanymi w oknie Ustawienia narzędzia Belka w Pomocy ArchiCADa. W tym miejscu można określić strukturę i atrybuty poszczególnych belek. Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu elementów (np. powierzchnie przekroju, linie pozawidokowe) ustawia się poprzez rozwijane menu w panelu Rzut i przekrój okna dialogowego Ustawień.


Wirtualny Budynek

Proces rysowania Łańcucha Belek jest identyczny jak przy rysowaniu Ścian.

Użyj ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu oraz właściwości rzutowania belek by określić, które fragmenty wstawionej belki będą wyświetlane i w jaki sposób.

Przy użyciu tej metody można wstawiać tylko proste segmenty belek. Po wskazaniu punktu końcowego pierwszego elementu łańcucha, automatycznie rozpoczynasz rysowanie następnego. Aby zakończyć rysowanie łańcucha kliknij dwukrotnie wskazując jego punkt końcowy.

Szczegóły, patrz Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu (Ustawienia globalne) na stronie 169 oraz Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach na stronie 170.

Globalne ustawienia wyświetlania belek W menu Dokument > Ustaw Widok modelu> Opcje wyświetlania Modelu (Opcje dla panelu Elementów konstrukcyjnych), opcje “Tryb wyświetlania Belek” odnoszą się ogólne do wszystkich belek w projekcie. Możesz wybrać by belki były wyświetlane w całości, w postaci osi lub obrysów.

Utwórz Belkę Parametry Belki można skonfigurować w oknie dialogowym Ustawień belki. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Belka w Pomocy ArchiCADa. Gdy dokonasz już odpowiednich ustawień w Oknie dialogowym Ustawień ściany możesz przystąpić do rysowania belki. Nowa Belka może być narysowana zarówno w oknie Rzutu jak i oknie 3D.

•

Prostokąt Belek pozwala na wstawienie czterech belek połączonych węzłami, ortogonalnie względem osi X i Y. Aby zdefiniować prostokąt należy wskazać pierwszy narożnik a następnie określić długość jego przekątnej.

•

Metoda Belka prostokątna obrócona pozwala narysować cztery elementy Belki połączone punktami końcowymi. Pierwszy bok prostokąta definiujemy wskazując kliknięciem jego punkt początkowy i końcowy a następnie wskazujemy długość boku prostopadłego.

Utwórz Ukośną Belkę W celu utworzenia ukośnej belki wybierz odpowiednią ikonę w palecie Info lub w oknie Ustawienia Belki. Pole Kąt nachylenia zostanie uaktywnione. Wartość kąta nachylenia belki musi się zawierać w zakresie -89° do +89° i jest mierzone względem punktu początkowego belki. Belka zostanie pochylona w płaszczyźnie pionowej zdefiniowanej przez oś belki.

Geometria Belki Są cztery Metody geometrii dostępne przy rysowaniu Belek. Wybierz jedną z metod geometrii w palecie Info. •

Dzięki metodzie Belka Prosta możesz narysować belkę poprzez wskazanie jej punktu początkowego i końcowego.

•

Za pomocą metody Łańcuch Belek możesz rysować sekwencję Belek automatycznie połączonych punktami końcowymi.


251

Wirtualny Budynek

Ukośne belki są wstawiane w ten sam sposób, co belki poziome. W 3D ukośna belka jest tworzona w taki sposób, iż jej przekrój poprzeczny w płaszczyźnie prostopadłej do ukośnej osi belki jest zawsze stały i równy wysokości przekroju belki. Na ilustracji poniżej prezentowana jest belka, której wysokość przekroju wynosi 500 mm.

Tworzenie otworów w belkach Wszystkie rodzaje Belek mogą zawierać Otwory. W Belce może znajdować się wiele otworów w kształcie prostokątów i/lub okręgów. Otwory są definiowane po wstawieniu Belki. Geometria Otworów uzależniona jest od konfiguracji parametrów w panelu Otwór, okna dialogowego Ustawień belki. Zaznacz odpowiednią belkę i upewnij się, że aktywne jest Narzędzie Belka.

Na Rzucie utwórz otwór poprzez kliknięcie w linię osi belki. Wówczas pojawi się Paleta pomocnicza zawierająca dostępne opcje. Kliknij ikonę Otworu. Pojawi się okno Ustawienia otworu w belce, w którym będziesz mógł dokonać odpowiednich ustawień.

Kliknij OK aby zatwierdzić ustawienia otworu belki. Natychmiast pojawi się otwór w belce. W Oknie 3D pojawienie się Palety pomocniczej następuje po kliknięciu kursorem w kształcie znaczka Mercedesa górnej krawędzi zaznaczonej belki.

Zaznaczanie i Modyfikacja Otworów Jeżeli potrzebna Ci jest belka z wieloma otworami o różnych kształtach, w pierwszej kolejności powinieneś powielić jeden otwór a następnie dokonać potrzebnych ustawień na stworzonych kopiach. Aby zaznaczyć otwór najpierw upewnij się, że aktywne jest Narzędzie Belka, a następnie z przytrzymanym klawiszem Shift kliknij środek otworu.

Zwróć uwagę, że tylko jeden zaznaczony Otwór może być edytowany. Gdy jednak zaznaczysz całą Belkę możesz zmieniać parametry wszystkich Otworów jednocześnie. Aby zmodyfikować kształt i wymiary zaznaczonego otworu użyj opcji w oknie dialogowym Ustawień Ściany bądź w palecie Info. Położenie Otworu może być również zmienione graficznie. Wybrane Otwory mogą zostać przesunięte wzdłuż Belki w oknie Rzutu. W 3D Paleta pomocnicza pozwala na przesuwanie otworów w pionie

252


Wirtualny Budynek

Jak zmienić kąt powierzchni czołowej Belki Oto metoda uzyskania dowolnego kąta powierzchni czołowej Belki:

1) Narysuj dowolną Belkę. 2) W oknie dialogowym Ustawień belki w polu szerokość wpisz zero. Takie ustawienia będzie miała druga (wirtualna) Belka.

3) Narysuj drugą Belkę (o

szerokości zero) zaczynając od końca linii odniesienia pierwszej Belki określając pożądany kąt (jak na ilustracji poniżej).

4) Kliknij aby zakończyć rysowanie .

5) Uzupełnij powstały w symbolu na Rzucie otwór pojedynczą linią.

Belki i Inne Elementy Priorytet Przecięcia Belek Priorytet przecinania Belek ustawiany jest za pomocą suwaka “Priorytet belki” w oknie Ustawień belki (panel Rzut i przekrój). Szczegóły, patrz Panel Rzut i przekrój (narzędzie Belka) w Pomocy ArchiCADa.

Element o wyższym priorytecie pozostanie nienaruszony. Ma to również wpływ na obliczenia objętości elementów w zestawieniach. Uwaga: Priorytet w sytuacji przecięcia Słup - Belka jest ustawiany globalnie w menu Opcje > Preferencje Projektu > Elementy konstrukcyjne. Stropy i Belki: Belki zawsze przecinają Stropy gdy oba elementy przenikają się w przestrzeni (pod warunkiem, że ich warstwy należą do tych samych grup przecięcia). Dotyczy to zarówno widoku 3D jak i obliczeń w zestawieniach ilościowych elementów. Dachy i Belki: Belki mogą być przycinane dachami za pomocą polecenia “Dotnij do dachu”.

Automatyczne przecinanie belek z innymi belkami Gdy przecinają się ze sobą dwie belki, ArchiCAD automatycznie czyści miejsca przecięć i połączeń typu T i L pod warunkiem, że włączona jest funkcja Opcje > Czyszczenie przecięć. Wystarczy że koniec jednej belki przecina obrys drugiej, aby jej linia odniesienia została automatycznie przedłużona. W 3D przecięcia również zostaną wyczyszczone pod warunkiem, że belki posiadają ten sam priorytet przecięcia. Przecięcia Belek są czyszczone nawet gdy łączone bądź przecinające się Belki biegną na różnych wysokościach. Jeżeli Belki przenikają się w przestrzeni nie przecinając wzajemnie swoich osi, przecięcia takie będą czyszczone zgodnie z ustawieniami ich priorytetów przecięć.

Gdy Belka przecina Ścianę bądź Słup element o niższym priorytecie zostanie przecięty w widoku 3D, co oznacza, że część wspólna z elementem o wyższym priorytecie zostanie usunięta. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

253

Wirtualny Budynek

różne Grupy przecięć, połączenia między nimi nie zostaną wyczyszczone. Więcej szczegółów, patrz Tworzenie i korzystanie z Kombinacji warstw na stronie 28.

Wstaw Ścianę/Słup/Belkę o Złożonym Profilu O Złożonych Profilach

Połączenia Belek w 3D Aby poprawić wyświetlanie połączeń belek w 3D, a zwłaszcza gdy mają różne wysokości, zaznacz opcję Poprawiaj połączenia ścian i belek w menu Opcje > Preferencje Projektu > Elementy konstrukcyjne. Dzięki temu będzie można precyzyjnie zaobserwować w 3D jak przecinają się poszczególne elementy. Przecięcia belek złożonych będą zawsze liczone tak, jakby opcja ta była włączona. Uaktywnienie tej opcji może spowodować spowolnienie odświeżania w oknie 3D. Jeżeli w Twoim projekcie występują jedynie przecięcia pomiędzy belkami o tej samej wysokości, możesz pozostawić tę opcję nieaktywną.

Uwaga: Przecięcia belek są zachowywane nawet gdy jeden z elementów znajduje się na ukrytej warstwie. Jednakże, jeżeli połączone belki umieszczone są na warstwach posiadających

254

Gdy dopasowanie standardowych elementów konstrukcyjnych do potrzeb projektu staje się zbyt skomplikowane, lub gdy brakuje odpowiedniego obiektu w bibliotece, możesz posłużyć się Ścianą, Belką lub Słupem o nietypowym przekroju tzw. Złożonym Profilem. Profile złożone są to definicje przekrojów ścian, słupów lub belek, które mogą być ręcznie edytowane w celu osiągnięcia dowolnego kształtu. Na przykład, na poniższej ilustracji pokazano ścianę łukową opartą o profil "Ściana ceglana ze stopą".

Profil złożony jest elementem (bryłą) utworzoną z płaskiego profilu (o dowolnym kształcie) wytłoczonego prostopadle do jego Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

płaszczyzny. Aby utworzyć taki element możesz użyć któregoś z przygotowanych profili lub narysować profil samemu. Zachowany Profil dostępny jest jako atrybut dla Ścian, Belek oraz Słupów. Zachowane profile wyświetlane są w oknach dialogowych Ustawień narzędzi tych elementów. Alternatywnie, możesz zastosować własny profil (bez potrzeby zapisywania go w postaci atrybutu) do każdego elementu zaznaczonego w oknie modelu. ArchiCAD dostarcza wiele profili przygotowanych dla wykorzystujących je narzędzi. Aby z nich skorzystać, należy: •

Otworzyć okno dialogowe Ustawień Ściany, Słupa lub Belki.

•

Wybrać opcję Profil złożony w panelu Geometria i położenie.

•

W sekcji Struktura w panelu Rzut i Przekrój pojawi się rozwijane menu zawierające zapamiętane profile dostępne dla bieżącego elementu. Menu rozwijane zawiera okienko podglądu wybranego profilu.

•

Wybierz żądany profil a następnie dopasuj pozostałe parametry i atrybuty elementu.


•

Kliknij na obszarze roboczym aby wstawić element.

Gdy złożony profil zostanie już wstawiony, będziesz mógł edytować go graficznie podobnie jak inne elementy konstrukcyjne.

Tworzenie i edycja Złożonych Profili Wybierz polecenie Projekt > Złożony Profil > Menedżer profili. Pojawi się okno Menedżera profili. Zarządzaj Profilami: Polecenia znajdujące się w tej sekcji pozwalają na zarządzanie profilami. •

Aby utworzyć nowy profil wciśnij Nowy.

•

Aby utworzyć nowy profil w oparciu o już istniejący: Wybierz zapisany profil i wciśnij Powiel.

•

Aby utworzyć nowy profil na podstawie kształtu elementu Ściany, Belki lub Słupa zaznaczonego w aktywnym oknie, wciśnij przycisk Pobierz profil elementu w Menedżerze profili (lub wybierz polecenie Utwórz Profil z zaznaczonego z menu kontekstowego elementu zaznaczonego w oknie modelu.)

255

Wirtualny Budynek

•

Aby modyfikować istniejący profil, wybierz go z listy i wciśnij Edytuj wybrany profil.

Otworzy się okno Edytora Profili. W tym oknie możesz korzystając z dostępnych narzędzi rysunkowych narysować kształt przekroju danego profilu. Użyj narzędzia Wypełnienia aby narysować żądany profil, wykorzystując standardowe techniki rysowania elementów 2D. Przekrój profilu może zawierać wiele niezależnych kształtów; zostaną one zapisane jako pojedynczy profil. Punk początkowy wyświetlony w oknie Edytora Profili jest istotnym punktem odniesienia: Jeżeli rysowany profil należy do ściany, z tego punktu wychodzić będzie jej linia odniesienia. W przypadku słupa lub belki, punkt odniesienia reprezentuje oś tych elementów. Nie można przemieszczać tego punktu ale możliwe jest odpowiednie przesunięcie kształtu profilu tak aby punkt odniesienia znalazł się w pożądanym miejscu. Tylko punkty aktywne i wypełnienia narysowane w oknie Edytora profili będą stanowić część zachowanego profilu. Pozostałe elementy 2D znajdujące się w oknie Edytora profilu (np. linie, wymiarowanie) mogą być używane jako pomoce przy rysowaniu, lecz nie będą miały wpływu na finalny wygląd elementu. (Pomoce te, umieszone będą w warstwie "Rysowanie"; patrz poniżej.)

Pozostałe elementy 2D znajdujące się w oknie Edytora Profili zostaną umieszczone w warstwie Rysowanie; zostaną one zapisane razem z profilem, lecz nie będą wpływać na sposób jego wyświetlania. Uwaga: Elementy wymiarowania nie zostaną zapisane jako część profilu; służą one tylko jako pomoc podczas rysowania. Parametr Pokaż/Ukryj warstw elementu odnosi się tylko do okna Edytora Profili. Rozciągnięcie poziome i pionowe (w spisie warstw) są dodatkowymi parametrami profilu. Zaznacz te opcje aby włączyć parametr rozciągania w jednym lub obydwu kierunkach. Jeżeli opcje te będą wyłączone, nie będziesz mógł rozciągać ani zmieniać wielkości przekroju elementu wstawionego do modelu. Jeżeli opcje te są włączone, w oknie Edytora Profili pojawią się przerywane linie wskazujące płaszczyzny, która będą mogły być rozciągane. Możesz przesuwać te linie wewnątrz okna Edytora Profili; służą one jako pomoce podczas rozciągania profilu po wstawieniu go do modelu.

W Menedżerze profili przyciski Użyj z, podobnie jak w oknach dialogowych Ustawień atrybutów, określają, które narzędzia ArchiCADa będą mogły korzystać z tego profilu. Pozostałe ustawienia Menedżera profili są aktywne tylko wtedy, gdy otworzone jest okno Edytora Profili. Warstwy elementu: Panel Warstwy elementu Menedżera profili zawiera ustawienia warstw, które odnoszą się tylko do okna Edytora Profili.

Włączenie opcji Linie odniesienia otworu (w spisie warstw) spowoduje wyświetlenie linii odniesienia, na podstawie których określane będzie miejsce osadzania drzwi lub okien.

Warstwa aktywnego narzędzia zostanie podświetlona. Przykładowo, jeżeli wybrane zostanie narzędzie Punkt aktywny lub Wypełnienie, aktywna będzie warstwa Konstrukcja; wszystkie elementy znajdujące się w warstwie Konstrukcja zostaną zapisane jako część profilu).

Pozostałe opcje i polecenia okna dialogowego Menedżera profili pozwalają na dopasowanie wyglądu przekroju oraz bryły 3D wszystkich komponentów profilu i przeznaczone są dla zaawansowanych użytkowników.

256

W razie potrzeby, możesz edytować położenie tych linii tak, by otwory umieszczane były w odpowiednim miejscu. Jeżeli opcja Linie odniesienia otworu zostanie wyłączona, wstawiane okna/drzwi umieszczane będą w oparciu o boki prostokąta obrysu profilu.


Wirtualny Budynek

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Menedżera Profili w Pomocy ArchiCADa. Zobacz także Modyfikowanie Elementów zbudowanych w oparciu o Złożone Profile na stronie 131.

Zachowaj i zastosuj zmodyfikowany Profil Złożony

Aby połączyć dwie lub więcej równoległych, prostych ścian, użyj polecenia Połącz ściany. Ściany staną się tej samej długości, a przekrój stworzonej ściany będzie kombinacją przekrojów połączonych ścian. Bryły ścian nie muszą się stykać ze sobą; mogą się znajdować w pewnej odległości od siebie. Polecenie jest dostępne dla ścian prostych, pochyłych, dwustronnie pochyłych oraz opartych o profil. Nie jest dostępne dla ścian trapezowych, wielobocznych i łukowych.

Kliknij Zachowaj profil aby nazwać i zachować edytowany profil. Jeżeli zmodyfikujesz istniejący profil i zapiszesz go pod tą samą nazwą, zmiany zostaną wprowadzone do wszystkich istniejących w modelu elementów wykorzystujących ten profil. Jeżeli nie chcesz zapisywać profilu, lecz wykorzystać go tylko do jednego elementu, możesz zaznaczyć ten element w modelu i wcisnąć przycisk Zastosuj do zaznaczonego Zaznaczonemu elementowi zostanie przypisany wybrany profil Nowy profil będzie nazwany "Własny" dopóki nie zostanie zachowany.

Utwórz Profil Złożony na podstawierównoległych elementów

Polecenie Połącz słupy pozwala na łączenie dwóch lub więcej słupów o równoległych osiach. Jeżeli spełniony jest warunek równoległości osi, możliwe jest łączenie słupów dowolnego typu (pionowych, pochyłych, opartych o profil). Możliwe jest łączenie dowolnej liczby słupów.

Szybkim sposobem tworzenia profili złożonych jest użycie polecenia Projekt > Złożony Profil > Połącz ściany/słupy/belki. Aby tego dokonać, narysuj w na Rzucie (lub w 3D) wiele elementów ścian, belek lub słupów. Wszystkie elementy muszą być tego samego typu i muszą być ułożone względem siebie równolegle. Wybranie polecenia spowoduje utworzenie nowego profilu, który zastąpi oryginalne elementy. Nowy profil będzie miał długość najdłuższego elementu składowego oraz odziedziczy atrybuty oryginalnych elementów, a także istniejące otwory (w przypadku ścian). Domyślnie, nowy profil nazwany zostanie "własny", jednakże będziesz mógł bez przeszkód otworzyć go w Edytorze Profili, zmodyfikować i zmienić jego nazwę. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Polecenie Połącz belki pozwala na łączenie dwóch lub więcej belek o równoległych osiach. Jeżeli spełniony jest warunek równoległości osi, możliwe jest łączenie belek dowolnego typu (poziomych, ukośnych, opartych o profil).

257

Wirtualny Budynek

Aby wspomóc precyzyjne wstawianie elementów na powierzchni dachu, możesz włączyć funkcję “Grawitacji do dachu”.

Wyświetlanie Dachów

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Menedżera Profili w Pomocy ArchiCADa.

Dachy O Dachach Dachy ArchiCADa pozwalają na tworzenie zarówno spadzistych jak i abstrakcyjnych form 3D o przeróżnych kształtach. Wartość wzniesienia dachu jest określana wzniesieniem linii odniesienia dachu, która jest poziomą linią definiowaną w trakcie tworzenia dachu, która nie podlega drukowaniu (jest elementem ekranowym). Zazwyczaj linia odniesienia dachu powinna się nakładać z linią odniesienia ściany lub krawędzią stropu. Uwaga: Linie odniesienia można ukryć wyłączając odpowiednią opcję w menu Widok > Opcje wyświetlania. Wartość wzniesienia linii odniesienia dachy jest wyświetlana w palecie Info (pole “B”). Jest to ta sama wartość, co Względnie Wzniesienie Podstawy Dachu w oknie dialogowym Ustawienia Dachu. Kąt nachylenia Dachu (kąt spadku dachu) jest mierzony w miejscu przebiegu linii odniesienia. Nachylenie dachu jest dostępne w palecie Info (pole “T”). Zobacz także Zmodyfikuj kąt nachylenia dachu na stronie 263.

Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu elementów (np. powierzchnie przekroju, linie pozawidokowe) ustawia się poprzez rozwijane menu w panelu Rzut i przekrój okna dialogowego Ustawień. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Dach w Pomocy ArchiCADa. Użyj ustawień Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu oraz właściwości rzutowania dachu by określić, które fragmenty wstawionego dachu będą wyświetlane i w jaki sposób. Więcej szczegółów dotyczących wyświetlania dachów na Rzucie, patrz Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach na stronie 170. Domyślny sposób wyświetlania dachów to “Rzut i Pozawidokowe”.

Geometria Dachu Narzędzie Dach posiada sześć metod geometrii dostępnych w palecie Info, pozwalających na utworzenie dachów o prostych i skomplikowanych kształtach. Dostępne typy to: Wielokątne, Prostokąt, Obrócony prostokąt, Połaciowanie, Kopuła oraz Kolebka. Zauważ, że widoczne są tylko cztery metody. Pozostałe metody są dostępne poprzez wciśnięcie i przytrzymanie przycisku aż do momentu pojawienia się dodatkowych ikon. Gdy dokonasz już odpowiednich ustawień w Oknie dialogowym Ustawień Dachu, możesz przystąpić do rysowania. Nowe Dachy mogą być tworzone zarówno na Rzucie jak i w Oknie 3D, jednakże niektóre opcje różnią się lub są niedostępne w zależności od widoku.

Ustaw nowe elementy na powierzchni dachu Funkcja Grawitacji pomaga wstawiać Ściany, Słupy, Belki i Obiekty na wysokości określonej w stosunku do wzniesienia Dachu. Szczegóły, patrz Grawitacja na stronie 114.

258


Wirtualny Budynek

Rysowanie Prostego Dachu w oknie Rzutu Wybierz jedną z pierwszych trzech metod z palety Info (Wielokątne, Prostokąt, Obrócony prostokąt), a następnie zdefiniuj położenie linii odniesienia dwoma kliknięciami. Za pomocą metody Prostokąt narysowany dach będzie zawsze ułożony ortogonalnie.

Magicznej różdżki: kliknij istniejący element, który posłuży jako wzór dla konturu dachu. Zobacz Magiczna Różdżka na stronie 150.

Zazwyczaj linia odniesienia dachu powinna się nakładać z linią odniesienia ściany lub krawędzią stropu. Pomocne może się okazać wykorzystanie możliwości Inteligentnego Kursora, który zmieni kształt na Pogrubiony Znaczek/Pogrubiony Mercedes gdy znajdzie się nad linią odniesienia ściany lub belki; zmieni kształt na Jasny znaczek/Jasny znak Mercedesa jeśli natrafi na jakąkolwiek krawędź nie będącą linią odniesienia ściany lub belki.

Rysowanie Prostego Dachu w oknie 3D 1) Wybierz jedną z pierwszych trzech Metod geometrii w palecie

1) Określ linię odniesienia dachu

Linia odniesienia

2) Po narysowaniu linii odniesienia dachu kursor przybierze

Info (Wielokątne, Prostokąt, Prostokąt obrócony) a następnie zdefiniuj nachylenie połaci dachowej wskazując trzy dowolne punkty. ArchiCAD utworzy linię odniesienia Dachu. 2) Narysuj teraz obrys dachu. Przy najechaniu myszką na pierwszy wstawiony wierzchołek pojawi się kursor w kształcie Młotka. Kliknij aby zamknąć wielobok. ArchiCAD wygeneruje Dach.

kształt oka. Dzięki niemu możesz wskazać, w którym kierunku dach będzie się wznosił (lub w przypadku ujemnej wartości nachylenia, opadał).

3) Następnie możesz przystąpić do rysowania kształtu połaci wskazując myszką każdy jej węzeł. Możesz też użyć


259

Wirtualny Budynek

Połaciowanie oraz rysowanie Dachów pofalowanych Dzięki Metodzie geometrii Połaciowanie możesz utworzyć dachy o tym samym kącie nachylenia na bazie dowolnego wieloboku. W wyniku zastosowania tej metody powstanie zestaw pojedynczych połaci dachowych. Przy włączonej funkcji Auto-grupowanie wszystkie powstałe połacie zostaną automatycznie zgrupowane. Proces rysowania Dachu o rzucie wieloboku wygląda tak samo na Rzucie jak i w Oknie 3D. Na początku rysujesz wielobok składający się tylko z linii prostych. Wielobok ten określa położenie linii odniesienia wszystkich połaci nowego dachu. Gdy wielobok zostanie już narysowany pojawi się okno dialogowe Parametry dachu Końcowy obrys dachu będzie powiększony o wartość Nadwieszenia względem linii odniesienia, Dachy o rzucie wieloboku mogą posiadać maksymalnie cztery poziomy. Wzniesienie oraz wysokość każdego z poziomów może być ustawione indywidualnie. Aby narysować dach o rzucie wieloboku zawierającego łuki, narysuj pożądany kształt korzystając z narzędzi rysunkowych 2D, a następnie użyj Magicznej Różdżki w celu zdefiniowania wieloboku linii odniesienia

260

obrotu połaci. Korzystając z Magicznej Różdżki upewnij się, że aktywna jest Metoda Połaciowanie. Uwaga: ArchiCAD wykorzystuje tzw. algorytm "rosnącego kryształu" przy obliczaniu najlepszego rozwiązania dla danego wieloboku podstawy. Wysokość określona w oknie dialogowym Ustawień jest wartością graniczną. Jeżeli pojedyncza połać zbiegnie się w przestrzeni z inną zanim osiągnie określona wysokość wtedy przestaje rosnąć. Jeżeli dach osiągnie wskazany poziom maksymalny a połacie nie zejdą się, na szczycie powstającego dachu zostanie umieszczony poziomy element. Po narysowaniu całej struktury wszystkie jej elementy mogą być edytowane indywidualne.

Utwórz Kopułę Aby narysować dach w kształcie Kopuły wybierz Metodę geometrii Kopuła w palecie Info. Dach w kształcie Kopuły jest zestawem pojedynczych połaci dachowych. Przy włączonej funkcji Auto-grupowanie wszystkie powstałe połacie zostaną automatycznie zgrupowane. Proces rysowania Dachu w kształcie Kopuły wygląda tak samo na Rzucie jak i w Oknie 3D. Pierwszym kliknięciem określony zostanie punkt środkowy łuku; drugie kliknięcie wskazuje punkt początkowy a trzecie punkt końcowy obrysu. Podwójne kliknięcie na początku łuku spowoduje powstanie pełnej kopuły. Gdy zdefiniujesz już obrys, możesz dokonać edycji parametrów kopuły w oknie dialogowym Parametry kopuły:


Wirtualny Budynek

Określ wysokość kopuły mierzoną od jej punktu środkowego. Domyślnie wartość ta ustawiona jest na maksymalną tzn. wysokość półkuli. Wpisując mniejszą wartość utworzysz Kopułę spłaszczoną.

Pierwszym kliknięciem, określasz punkt początkowy kształtu, natomiast drugim długość kolebki. Następnie możesz ustawić parametry kolebki w oknie dialogowym Parametry pofalowanego dachu.

Następne pole określa wzniesienie podstawy kopuły. W tym oknie dialogowym można również określić ilość segmentów budujących kopułę w pionie i poziomie: ich ilość jest ograniczona odpowiednio do 90 i 360. Również grubość dachu może zostać tutaj zdefiniowana, a także sposób przycięcia krawędzi.Dostępne opcje to okap prostopadły, pionowy i poziomy. Po narysowaniu Kopuły możliwa jest jedynie edycja poszczególnych jej segmentów.

Możesz tu określić kilka istotnych parametrów pofalowanego dachu.

Utwórz Dach Pofalowany/Kolebkę Dach pofalowany można narysować zarówno na Rzucie jak i w Oknie 3D, jednakże stosując inne metody. Krzywa narysowana w oknie Rzutu jest interpretowana jako przekrój Dachu. Narysuj szereg łuków (lub użyj Magicznej Różdżki) i kliknij dwukrotnie aby zakończyć. Po zdefiniowaniu krzywej, pojawi się ruchomy obrys połączony z końcami krzywej reprezentującej przekrój rysowanego dachu. Jeden z boków tego obrysu stanowi wyobrażenie podłogi i jednocześnie boku dachu.

Możesz zdefiniować wzniesienie punktu podstawy dachu, kąt jego krawędzi oraz w przypadku użycia prostego wypełnienia także jego grubości. Wciśnij przycisk OK lub Anuluj gdy dokonasz już potrzebnych ustawień. Poszczególne połacie składające się na sklepienie mogą być indywidualnie edytowane. Jeżeli opcja Auto-grupowanie jest aktywne wszystkie elementy zostaną zgrupowane. Krzywa narysowana na Rzucie będzie czytelna w widoku 3D dachu.

Uwaga: ArchiCAD pozwala na konstruowanie pofalowanych dachów, których kąt nachylenia nie przekracza 90 stopni. Zapobiega to przecinaniu się połaci oraz powstawaniu podciętych powierzchni dachu. Oznacza to również, że ta sama krzywa może być poprawna dla pewnego zakresu kąta Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

261

Wirtualny Budynek

orientacji ruchomego obrysu, a dla innego nie. Dzieje się tak dlatego, że poprawne wygenerowanie sklepienia zależy nie tylko od kształtu krzywej przekroju ale również od ustawienia kąta ruchomego obrysu. Punkty początkowy i końcowy dachu muszą być wskazane w taki sposób aby pogrubiona linia boczna ruchomego obrysu nie przecinała krzywej przekroju. Istnieją trzy metody rysowania dachów pofalowanych/kolebek w 3D: Kolebkowa/Symetryczna i Złożona. Narysuj pierwszy bok obrysu prostokątnego dachu na pożądanej wysokości. Pojawi się Paleta pomocnicza. Określenie przekroju dachu różni się dla każdej z trzech metod.

Dach Kolebkowy Aby utworzyć dach Kolebkowy: Kliknij pierwsza ikonę.

Dach symetryczny pofałdowany Aby narysować Symetryczny pofalowany dach, kliknij drugą ikoną. Pojawi się okno dialogowe Dach symetrycznie pofalowany. Wpisz ilość segmentów dachu do utworzenia. Narysuj kształt przekroju dachu określając jego wysokość i kliknij aby zatwierdzić.

Narysuj cięciwę kolebki a następnie kliknij aby określić wysokość i zatwierdzić kształt przekroju dachu.

Rozciągnij przekrój do odpowiedniej długości i kliknij aby umieścić nowo powstały dach.

262


Wirtualny Budynek

Rozciągnij przekrój do odpowiedniej długości i kliknij aby umieścić nowo powstały dach.

Rozciągnij przekrój do odpowiedniej długości i kliknij aby umieścić nowo powstały dach. Uwaga: Metoda ta tworzy połacie, które w przekroju mają identyczne długości.

Dach Złożony Aby utworzyć dach Złożony: Wybierz trzecią metodę z Palety pomocniczej.

Utwórz otwór w dachach 1) Zaznacz połać dachu 2) Przy aktywnym narzędziu Dach narysuj kształt otworu Zdefiniuj kształt dachu klikając tyle razy ile połaci ma posiadać nowy dach złożony. Kliknij dwukrotnie aby zatwierdzić pożądany przekrój.

wewnątrz obrysu istniejącej połaci. Nowy kontur zostanie zinterpretowany jako otwór w Dachu. Uwaga: Gdy narysujesz otwór, którego kontur przecina kontur Dachu lub obrys innych otworów znajdujących się w tym wieloboku, ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie, jednakże obrys otworu zostanie stworzony.

Zmodyfikuj kąt nachylenia dachu Gdy zaznaczysz narysowany dach, możesz zmienić jego kąt nachylenia na kilka sposobów.


263

Wirtualny Budynek

•

Zmień kąt nachylenia w palcie Info lub w oknie dialogowym Ustawień dachu.

•

Zaznacz dach w Oknie 3D, wybierz Palety pomocniczej polecenie Zmień kąt nachylenia dachu i graficznie ustal nowy kąt (lub wpisz nową wartość kąta w Podręcznych współrzędnych).

•

Na Rzucie lub w Oknie 3D, zaznacz Dach a następnie wciśnij klawisz Ctrl+kliknij (MacOS: Cmd+kliknięcie) w dowolnym miejscu połaci dachowej aby wywołać okno dialogowe Wzniesienia dachu. Wprowadź wartość w górnym polu: wzniesienie dachu w przyjmie wpisaną wartość w miejscu, w którym kliknąłeś. Zmiana tej wartości powoduje zmianę nachylenia dachu.

Utwórz linie poziomu dachów Polecenie Projekt > Utwórz linie poziomu dachów dostępne w Rzucie, spowoduje wstawienie linii w wybranym dachu na wysokości zdefiniowanej w oknie Linie poziomu dachów.

Na górze/Na dole: Wybierz, czy chcesz mierzyć wysokość do górnej czy dolnej powierzchni dachu. Określ wzniesienie Linii poziomu dachu: Użyj dowolnego pola poziomu bieżącej kondygnacji lub zera projektu - aby określić wysokość linii poziomu dachu. Pomiń linie poza połaciami dachowymi: Zaznacz tę opcję aby pominąć linie, które wypadają poza obrys wieloboku dachu, do którego należą.

264


Wirtualny Budynek

Jeżeli pole nie jest zaznaczone linie zostaną narysowane. W tym przypadku linie, które wypadną poza obrys będą miały tą samą długość co linia odniesienia dachu. Grupuj z dachem: Zaznacz tę opcję aby zgrupować linie poziomów należące do tej samej połaci dachu.

Znajdź krawędź przecięcia dachów W niektórych sytuacjach możesz potrzebować zetknąć ze sobą dwie połacie lub dokonać poprawek w dachu złożonym np. wstawić okno połaciowe.

Uwaga: Opcja ta jest nieaktywna, gdy włączone jest Zawieszanie grupowania.

Aby połączyć te dwie połacie należy:

Ustaw dowolny kąt nachylenia krawędzi dachu

Zaznaczyć niższą w oknie Rzutu i trzymając klawisz Ctrl (Windows) lub Cmd (MacOS) kliknąć linię kalenicy drugiej połaci.

Aby ustawić dowolny kąt krawędzi dachu, zaznacz dach a następnie kliknij na krawędź kursorem w kształcie Mercedesa w celu wyświetlenia Palety pomocniczej. Wybierz przycisk Kąt krawędzi dachu aby otworzyć okno dialogowe Kąt krawędzi dachu. Wpisz pożądany kąt krawędzi dachu. (Po wykonaniu tych czynności w panelu Model okna dialogowego Ustawień dachu uaktywniona zostanie opcja Inne w polu wyboru kąta nachylenia krawędzi.) ArchiCAD umożliwia ustawienie indywidualnej wartości kąta dla każdej krawędzi połaci dachowej. W związku z tym istnieje możliwość, że dwie połacie nie będą idealnie połączone pomimo ich zgodności o oknie Rzutu. Możesz utworzyć połączenie, którego krawędź będzie pionowa lub pochylona. Aby tego dokonać zaznacz dwie przecinające się połacie, najedź kursorem na ich krawędź wspólną, a następnie kliknij i przytrzymaj lewy przycisk myszy.

Następnie zaznaczyć drugą połać i również wciskając Ctrl (Windows) lub Cmd (MacOS) kliknąć linię kalenicy niższej połaci. Dwie płaszczyzny zostaną dostawione do siebie.

W tym przypadku, gdy na Rzucie dwie kalenice nakładają się oznacza to również, że schodzą się ze sobą w przestrzeni 3D.

Uwaga: Opcja ta jest dostępna tylko gdy połać dachu przecina się z inną połacią.


265

Wirtualny Budynek

Przy bardziej skomplikowanych układach (np. gdy prosta połać przecina sklepienie beczkowe) należy ręcznie utworzyć dodatkowe wierzchołki w połaciach dopasowując ich kształt. Jednakże sam proces wyrównywania krawędzi jest podobny.

Dotnij elementy do dachu Uwaga: Można również uzyskać efekt przycięcia za pomocą dachu wykonując Operację na elementach bryłowych. Zobacz Działania na elementach bryłowych na stronie 378.

Korzystanie z funkcji Dotnij do Dachu Dachami można docinać górę lub dół następujących elementów •

Ściany

•

Belki

•

Słupy

•

Stropy

•

Drzwi

•

Okna

•

Obiekty

Docinanie nie jest procesem automatycznym: musisz skorzystać z polecenia Projekt > Dotnij do dachu. Elementy są docinane dachami tylko wówczas, gdy przecinają się z nimi oraz gdy w oknie dialogowym Dotnij do Dachu zaznaczysz odpowiednie typy elementów. Zazwyczaj docinanie do dachu wykonuje się w Oknie 3D, gdzie można w przestrzeni obserwować układ dachów oraz przycinanych elementów.

•

Zaznacz elementy, które chcesz dociąć. (Pamiętaj, że tylko elementy przecinające się z powierzchnią dachu mogą zostać docięte); lub • Zaznacz dachy, za pomocą których zamierzasz dociąć elementy; lub • Zaznacz dachy oraz elementy, które zamierzasz dociąć. Zaznaczenie dachów i elementów przeznaczonych do docięcia zawęża działanie funkcji. Jeżeli zaznaczysz tylko dachy, zostaną nimi docięte wszystkie elementy, które się przecinają z powierzchniami zaznaczonych dachów; jeżeli zaznaczysz tylko elementy mające zostać docięte, do docinania zostaną wykorzystane wszystkie dachy, z którymi będą się przecinały zaznaczone elementy. 2) Przejdź do polecenia Projekt > Dotnij do dachu aby otworzyć okno dialogowe Dotnij do dachu.

3) Zaznacz typy elementów,

które chciałbyś dociąć. (Jeżeli przed otworzeniem okna dialogowego zaznaczyłeś elementy do docięcia, pola w tej części okna będą nieaktywne.)

4) Zaznacz opcję "Dotnij Górę"

lub "Dotnij Dół" w zależności od tego, która część elementów ma zostać docięta. “Dotnij Górę" spowoduje docięcie fragmentów elementów znajdujących się ponad dachami; "Dotnij Dół" - pod nimi.

5) Kliknij przycisk Dotnij.

Polecenie Dotnij do Dachu jest dostępne tylko wtedy, gdy zaznaczony jest przynajmniej jeden dach lub jeden z elementów wymienionych powyżej typów. Aby dociąć elementy do dachu, postępuj zgodnie z poniższymi instrukcjami:

1) Skorzystaj z jednej z poniższych procedur: 266


Wirtualny Budynek

Odwołaj docięcie dachem Docięcie elementu może być tymczasowe (dla potrzeb wyświetlania) lub na stałe. Możesz przywrócić oryginalne wymiary elementu przy tymczasowym docięciu. Jeżeli element został docięty dachem, przycisk Odwołaj Docięcie Dachem w dolnej części okna dialogowego Ustawień narzędzia (panel Model) staje się aktywny. Wyjątek stanowią Stropy: ich docięcie można cofnąć tylko za pomocą polecenia Edycja > Odwołaj.

to, że wzniesienie dla docinanych elementów zostanie zmodyfikowane w ten sposób, by uzyskać maksymalne wzniesienie góry (przy docięciu góry) lub minimalne wzniesienie podstawy (przy docięciu podstawy). Niezależnie od tego, czy opcja ta jest włączona, docięcie przynosi taki sam efekt wizualny. Na przykładzie, góra ściany zostaje docięta dachem.

Efekt docięcia pozostaje nawet gdy schowasz, lub skasujesz Dach, lub gdy przesuniesz przycinane elementy. Dzięki tej funkcji możliwe jest wykonanie np. ścian szczytowych. Gdy docinasz ścianę dachem, który jej nie pokrywa w całości, ściana zostanie podzielona na dwie części: pierwszą przyciętą, podczas gdy druga pozostaje oddzielną nieprzyciętą ścianą.

Wyjątek: Jeżeli ściana zawiera otwór, który wypadałby dokładnie na linii przecięcia, po operacji docinania ściana pozostanie w jednym kawałku.

Wpływ docinania dachem na ustawienia wysokości ścian i słupów Domyślnie docięcie ściany lub słupa spowoduje zmianę wysokości tych elementów. Opcja Ustaw górę/podstawę Ściany/Słupa w najwyższym/najniższym punkcie znajdująca się u dołu okna dialogowego Dotnij do dachu jest domyślnie włączona. Oznacza Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

W pierwszym przypadku opcja jest włączona. Punkty aktywne wskazują, że wysokość elementu została zmniejszona do najwyższego punktu dociętego elementu.

W drugim przypadku opcja nie była zaznaczona. Ściana zostaje docięta w taki sam sposób, jednak punkty aktywne wskazują, że wysokość tej ściany pozostała niezmieniona. Uwaga: Zauważ, że jeżeli zaznaczysz opcje Dotnij dół, opcja Ustaw górę ściany/słupa w najwyższym punkcie zmieni się na Ustaw podstawę ściany/słupa w najniższym punkcie. W tym przypadku zmieni się wartość wzniesienia elementu. Polecenie Cofnij docięcie dachem przyniesie różne efekty w zależności od tego, czy omawiana opcja będzie włączona, czy nie:

267

Wirtualny Budynek

przy zaznaczonej opcji zmiany wysokości/wzniesienia, cofnięcie docięcia dachem spowoduje przywrócenie dociętego fragmentu elementu, jednak tylko do najwyższego/najniższego punktu docięcia. Nie zaznaczenie tej opcji przywróci ścianę lub słup do oryginalnego wzniesienia i wysokości.

krawędź stropu jest zawsze pionowa nawet jeśli zostaje przycięta ukośnym dachem.

Użyj Docięcia do Dachu do tworzenia ścian, belek i słupów o złożonych kształtach Za pomocą polecenia Dotnij do Dachu możesz wycinać skomplikowane kształty w ścianach, belkach lub słupach. Ściana zawsze dopasuje się kształtem do dachu niezależnie od ilości segmentów, z których jest zbudowany.

Docinanie Dachami oddalonymi Możesz użyć dachu oddalonego (nie leżącego na docinanym elemencie) lub dachu znajdującego się na innych kondygnacjach, którego obrys widoczny jest na kondygnacji, na której znajduje się przycinany obiekt. Element zostanie wtedy docięty płaszczyzną, na której znajduje się ów dach.

Jednakże należy pamiętać, że każdy dach może wycinać w ścianach tylko równoległe kształty.

Docinanie dachami stropów Stropy również mogą być docinane przez dolną lub górną powierzchnię połaci dachu przy pomocy polecenia Projekt > Dotnij do dachu. Jednakże istnieje zasadnicza różnica pomiędzy docinaniem Stropów a docinaniem Ścian, Słupów i Elementów Bibliotecznych. Podczas gdy inne elementy mogą być docinane częściowo, stropy są zawsze docinane wzdłuż przedłużenia linii przecięcia stropu i docinającego dachu. Poza tym, przycięta

268

Zaznacz element, który chcesz przyciąć, a następnie przytrzymując klawisz Ctrl (Cmd) kliknij krawędź lub wierzchołek odpowiedniego dachu. Możliwa jest również odwrotna procedura postępowania: zaznacz połać docinającą a następnie trzymając klawisz Ctrl/Cmd kliknij element, który ma zostać docięty. Uwaga: Ściany/Belki/Słupy są docinane tylko wtedy, gdy znajdują się pod połacią dachu. Upewnij się czy oryginalne Ściany/Belki/Słupy mają wystarczającą wysokość aby mogły być docięte. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Utwórz specjalne elementy dachu za pomocą RoofMakera RoofMaker pozwala na dodawanie do poszczególnych elementów projektu specjalnych Obiektów GDL, polepszających wygląd projektu w widoku 3D oraz w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ. RoofMaker jest dostępny w menu Projekt > Dodatki. Jest on Dodatkiem do ArchiCADa typu plug-in i ładuje się do systemu razem z tym programem. Po wstawieniu elementy konstrukcji dachu zachowują się jak zwykłe Obiekty i mogą być poddawane modyfikacjom. Kreator więźby jest funkcją RoofMakera pozwalającą na szybkie i proste utworzenie kompletnej więźby dachowej. Szczegóły, patrz Korzystanie z Kreatora więźby na stronie 272. Zalecane jest aby konstruowanie dachu rozpocząć od wstawienia płatwi, następnie krokwi narożnych i koszowych i dopiero na końcu zwykłych krokwi. W ten sposób będziesz mógł łatwiej kontrolować połączenia między elementami. (Wstawiając kalenice, będziesz znać grubość płatwi; wstawiając krokwie, będziesz znać grubość płatwi oraz krokwi narożnych i koszowych, itd.)

grupowanie (Edycja > Grupowanie > Zawieś grupowanie). W ten sposób będziesz mógł zaznaczyć pojedyncze połacie. Pomimo, że za pomocą RoofMakera można wstawiać elementy konstrukcyjne dachu na wiele sposobów, zalecane jest aby ustawiać linię odniesienia dachu na górnej, zewnętrznej krawędzi ściany (jak w przypadku metody wstawiania Dachów Złożonych). RoofMaker wykorzystuje linię odniesienia dachu przy konfigurowaniu wstawianych elementów. Zalecane jest również aby ustawiać tę samą wartość grubości dachu co wysokość profilu krokwi. Dzięki temu będziesz mógł docinać dachem elementy znajdujące się ponad krokwiami (np. Słupki). Aby wstawić wymian, kleszcze lub jętkę, muszą być zaznaczone odpowiednie dwie krokwie (przeciwne dla kleszczy lub jętki i sąsiadujące dla wymianu). Po wybraniu polecenia umożliwiającego wstawienie elementu, zostanie wyświetlone odpowiednie okno dialogowe zawierające parametry tego elementu. Materiały powierzchni oraz warstwa mogą być przypisane wszystkim elementom. Domyślnie wybierany jest aktualny zestaw kolorów pióra dla każdego elementu. Jeżeli zmienisz aktualny kolor pióra, będzie on przypisany każdemu nowo wstawionemu elementowi. W zależności od typu, obiekty mogą być wstawione kilkoma kliknięciami lub automatycznie. Aby wyświetlić narzędzia RoofMakera w oddzielnej palecie pływającej wybierz Projekt > Dodatki > RoofMaker > Pokaż paletę narzędzi RoofMakera. Paleta narzędzi RoofMakera zawiera skróty do wszystkich poleceń RoofMakera zawartych w menu.

Wstaw krokiew Aby wstawić krokwie, kalenice lub płatwie (belki), wystarczy zaznaczyć jedną połać dachową. Jeżeli zgrupowanych zostało wiele połaci dachowych, w pierwszej kolejności musisz zawiesić


Przy wstawianiu krokowi dolna płaszczyzna dachu działa jak płaszczyzna odniesienia. Krokwie zostaną automatycznie umieszczone na górze tej powierzchni.

269

Wirtualny Budynek

Zaznacz dach, będący płaszczyzną odniesienia. Wybierz Wstaw krokiew z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub zaznacz pierwszą ikonę z palety narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Parametrów krokwi. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Parametry krokwi w Pomocy ArchiCADa. Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powróci do Rzutu z zaznaczonym dachem. Kliknij dowolny punkt wewnątrz obrysu dachu. (Kliknięcie na zewnątrz spowoduje pojawienie się okna informującego o błędzie.) Pojawi się nowa krokiew, której oś będzie przebiegać przez wskazany punkt. Krokwie zawsze są prostopadłe do linii odniesienia dachu, na podstawie którego zostały utworzone. Po wstawieniu krokwi możesz ją zaznaczyć i otwierając okno dialogowe Ustawień obiektu dokonać modyfikacji jej parametrów. Między innymi możesz zmienić wymiary lub kształt profilu krokwi. Dostępne kształty to prostokątny (domyślny) Dwuteownik, Kątownik lub Ceownik.

Wstaw wiele krokwi Zaznacz dach, będący płaszczyzną odniesienia. Wybierz Wstaw wiele krokwi z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub zaznacz drugą ikonę z palety narzędzi RoofMakera.

wstawienia a oś ostatniej przez punkt drugi. Krokwie zawsze są prostopadłe do linii odniesienia dachu, na podstawie którego zostały utworzone.

Wstaw krawężnicę (krokiew narożną lub koszową) Krokiew narożna (krawężnica) znajduje się zazwyczaj pomiędzy dwiema połaciami dachu. Zaznacz połać dachu, której krokiew narożna łączy się z płatwią a nie z inną krokwią narożną; inne metody mogą spowodować błędy. Wybierz Wstaw krawężnicę z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub wybierz trzecią ikonę z palety narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Parametrów krawężnicy. Więcej szczegółów, patrz Wstaw krawężnicę (krokiew narożna lub koszowa) w Pomocy ArchiCADa. Po dokonaniu niezbędnych ustawień wciśnij OK aby powrócić do Rzutu z zaznaczonym dachem. Kliknij jedną z krawędzi zaznaczonego dachu, która nie jest równoległa ani prostopadła do linii odniesienia tego dachu. Krokiew narożna lub koszowa (lub koszowa bez nawisu) zostaje umieszczona wzdłuż wskazanej krawędzi połaci dachu.

W oknie dialogowym Parametrów krokwi dokonaj potrzebnych ustawień. Dostępne są te same parametry co w przypadku wstawiania pojedynczej krokwi, lecz dodatkowo aktywne są opcje związane ze wstawianiem.

Krawężnicę można wstawić również zaznaczając dwie sąsiadujące połacie. W takim przypadku nie jest konieczne wskazywanie krawędzi, wzdłuż której ma zostać wstawiona belka; obiekt zostanie automatycznie wstawiony na wspólnej krawędzi zaznaczonych połaci. Różnica pomiędzy obiema metodami polega na sposobie zakończenia elementu. Druga metoda nadaje się do dachów typu kopertowego.

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Parametry (wielu) krokwi w Pomocy ArchiCADa.

Wstaw wymian

Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powróci do Rzutu z zaznaczonym dachem. Kliknij dwukrotnie wewnątrz obrysu zaznaczonego dachu aby określić linię wstawienia. (Kliknięcie na zewnątrz spowoduje pojawienie się okna informującego o błędzie.) Krokwie zostaną umieszczone wzdłuż linii wstawienia, przy czym oś pierwszej krokwi będzie przechodzić przez pierwszy punkt

270

Aby wstawić wymian, musisz zaznaczyć dwie krokwie. Krokwie muszą znajdować się na tej samej połaci. (Oznacza to również, że muszą mieć ten sam kąt nachylenia oraz być prostopadłe do linii odniesienia.) Wybierz polecenie Wstaw wymian z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker. Pojawi się okno dialogowe Parametrów wymianu. Więcej szczegółów, patrz Wstaw wymian w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Wymiany wstawiane są na tej samej wysokości co krokwie. Mogą być ustawione pionowo lub obrócone prostopadle do powierzchni dachu. Kształt Symbolu 2D odzwierciedla wybraną opcję. Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powróci do Rzutu z zaznaczonymi krokwiami. Kliknij pomiędzy krokwiami. (Kliknięcie na zewnątrz spowoduje pojawienie się okna informującego o błędzie.) Wymian zostanie wstawiony pomiędzy krokwie, a jego linia odniesienia będzie przebiegać przez wskazany punkt. Wymiany są zawsze ułożone równolegle do linii odniesienia dachu a co za tym idzie prostopadle do krokwi.

Wstaw płatew Zaznacz połać dachu, dla której chcesz utworzyć płatwie i wybierz Wstaw płatew z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub kliknij piątą ikonę z palety narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Parametrów płatwi. Więcej szczegółów, patrz Wstaw płatew w Pomocy ArchiCADa. Domyślnie płatew wstawiona będzie poniżej płaszczyzny odniesienia określonej przez zaznaczoną połać dachu jako, że jej zadaniem będzie podtrzymywanie krokwi od dołu. Jednakże możesz ustawić dowolną wartość wzniesienia płatwi. Określ wymiary przekroju poprzecznego płatwi. Płatew może być również umiejscowiona ponad krokwiami. W tej sytuacji musi zostać określona wysokość profilu krokwi. Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powróci do Rzutu z zaznaczonym dachem. Kliknij miejsce w obrębię obrysu dachu lub na jednej z bocznych krawędzi aby wstawić płatek. (Kliknięcie na zewnątrz spowoduje wyświetlenie informacji o błędzie). Jeżeli wskazana zostanie jedna z krawędzi dachu płatew zostanie wstawiona wzdłuż tej krawędzi. Jeżeli wybrana krawędź nie jest równoległa do linii odniesienia dachu, powstanie płatew pochyła a różnica wysokości pomiędzy jej końcami zostanie przypisana parametrowi Różnica wysokości w oknie dialogowym Ustawień obiektu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Kliknięcie wewnątrz wieloboku dachu określi położenie tylko jednej strony płatwi. Dodatkowe kliknięcie wskaże, po której stronie odniesienia ma leżeć płatew. (np. jeżeli chcesz umieścić płatew tak by stykała się z wewnętrzną stroną ściany, najpierw musisz kliknąć wewnętrzną a następnie zewnętrzną stronę ściany.) Jeżeli klikniesz wewnątrz obrysu dachu, oś płatwi będzie równoległa do linii odniesienia dachu.

Wstaw murłatę Zaznacz odpowiednią połać dachu i wybierz Wstaw murłatę z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub kliknij szóstą ikonę w palecie narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Parametrów murłaty. Szczegóły, patrz Wstaw murłatę (belkę) w Pomocy ArchiCADa. Murłata domyślnie umieszczana jest poniżej płaszczyzny odniesienia utworzonej na podstawie zaznaczonego dachu. Jednakże możesz ustawić dowolną wartość wzniesienia murłaty. Możesz również określić wymiary przekroju poprzecznego murłaty. Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powróci do okna Rzutu. Teraz musisz kliknąć na jedną z krawędzi dachu lub wewnątrz jego obrysu. (Kliknięcie na zewnątrz spowoduje pojawienie się okna informującego o błędzie.) Jeżeli klikniesz krawędź, bok murłaty będzie przebiegał wzdłuż tej krawędzi. Jeżeli wybrana krawędź nie jest równoległa do linii odniesienia dachu, powstanie murłata pochyła, a różnica wysokości pomiędzy jej końcami zostanie przypisana parametrowi Różnica wysokości w oknie dialogowym Ustawień obiektu. Jeżeli klikniesz wewnątrz obrysu dachu, oś płatwi będzie przebiegać przez wskazany punkt i będzie równoległa do linii odniesienia dachu. Dodatkowe kliknięcie wskaże, po której stronie linii odniesienia ma leżeć murłata. (np. jeżeli chcesz umieścić krokiew tak by stykała się z wewnętrzną stroną ściany, najpierw musisz kliknąć wewnętrzną a następnie zewnętrzną stronę ściany.) Symbol 2D obiektu Płatew posiada wypełnienie kryjące aby zasłaniać słupy stojące pod spodem. Słupy te przedstawiane są

271

Wirtualny Budynek

przeważnie jako duże kółka wskazując istnienie pod płatwią elementów konstrukcji. Możesz skorzystać z poleceń "Przenieś na wierzch" i "Przenieś na spód" aby odpowiednio ułożyć kolejność wyświetlania elementów.

Wstaw kleszcze Aby wstawić kleszcze musisz zaznaczyć dwie krokwie. Osie tych krokwi muszą być współliniowe, a ich górne końce muszą spotykać się w jednym punkcie, w przeciwnym wypadku zostanie wyświetlony komunikat o błędzie. Wybierz Wstaw kleszcze z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub zaznacz siódmą ikonę z palety narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Parametrów kleszczy. Więcej szczegółów, patrz Wstaw Kleszcze w Pomocy ArchiCADa. Kleszcze mogą być jednostronne lub dwustronne. Oprócz parametrów określających wymiary przekroju poprzecznego kleszczy, musi zostać zdefiniowana ich wysokość mierzona od punktu wstawienia obu krokwi (który przeważnie pokrywa się z położeniem linii odniesienia dachu). Jeżeli obie krokwie nie znajdują się na tej samej wysokości, wzniesienie kleszczy zostanie ustalone w odniesieniu do wyżej położonej krokwi. Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powróci do Rzutu z zaznaczonymi krokwiami. Jeżeli wybrano opcję Dwustronne, elementy kleszczy zostaną umieszczone w odpowiednich miejscach. Jeżeli wybrałeś opcję Jednostronne, będziesz musiał wskazać kursorem, po której stronie ma zostać wstawiony kleszcz.

Oprócz wymiarów przekroju poprzecznego jętki, musisz określić wysokość, na której zostanie ona wstawiona, liczoną od Zera Projektu lub Bieżącej kondygnacji. Kliknięcie OK zamknie okno dialogowe RoofMakera i powrócisz do Rzutu z zaznaczonymi krokwiami. Jętka zostanie automatycznie wstawiona do Projektu w odpowiednim miejscu.

Korzystanie z Kreatora więźby Kreator więźby pozwala na szybkie i proste skonstruowanie całej więźby dachowej. Pozwala na wstawienie krokwi, płatwi, wymianów, kleszczy lub jętek za pomocą jednej operacji. Na początku zaznacz wszystkie połacie dachowe, dla których chcesz utworzyć elementy konstrukcji. Wybierz Kreatora więźby z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub zaznacz ostatnią ikonę z palety narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Kreatora więźby. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Kreatora więźby w Pomocy ArchiCADa. Kliknięcie OK spowoduje powrót do okna Rzutu. Wszystkie elementy, które wskazałeś zostaną teraz wstawione do projektu.

Wstaw jętki Aby wstawić jętkę, musisz zaznaczyć dwie krokwie. Osie tych krokwi muszą być współliniowe, a ich górne końce muszą spotykać się w jednym punkcie, w przeciwnym wypadku zostanie wyświetlony komunikat o błędzie. Wybierz Wstaw jętkę z menu Projekt > Dodatki > RoofMaker (lub zaznacz ósmą ikonę z palety narzędzi RoofMakera). Pojawi się okno dialogowe Parametrów jętki. Szczegóły, patrz Wstaw jętki w Pomocy ArchiCADa.

272

Krokwie będą umieszczone w najdogodniejszy sposób, zgodnie z twoimi wytycznymi. Po wstawieniu wszystkie elementy więźby zachowują się jak standardowe Obiekty i w taki sposób mogą być edytowane. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Stropy Stropy są podstawowymi poziomymi elementami budynku w ArchiCADzie. Głównie stosuje się je do modelowania podłóg lub rozdzielania poziomów. Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu stropów (np. powierzchnie przekroju, wypełnienie przekrojowe) ustawia się poprzez rozwijane menu w panelu Rzut i Przekrój okna dialogowego Ustawień Stropu. Uwaga: Dla Stropów i Siatek, obrysy Rzutu na innych kondygnacjach (jeśli pokazane są na innych kondygnacjach niż kondygnacja macierzysta) wyświetlane są przy użyciu typu linii określonego w menu Preferencje Projektu > Elementy konstrukcyjne. Wybierz inny typ linii do wyświetlenia stropów i siatek na kondygnacjach powyżej i poniżej kondygnacji macierzystych. Szczegóły, patrz Elementy konstrukcyjne w Pomocy ArchiCADa. W widoku 3D możesz przypisać różne materiały różnym powierzchniom stropu (górnej, dolnej i bocznych).

typ na zwykły (nie warstwowy) lub zmienić grubość warstw struktury w oknie Opcje > Atrybuty Elementów > Struktury warstwowe. Aby wspomóc precyzyjne wstawianie elementów na powierzchni stropu, możesz włączyć funkcję “Grawitacji do stropu”. Stropy, jak wszystkie elementy konstrukcyjne, mogą być przycinane dachami. Jednakże w przypadku stropów istnieje ważna różnica: Inaczej niż przy Ścianach, Słupach, czy Belkach, przycięcie Stropu nie może zostać cofnięte w oknie dialogowym Ustawień stropu.

Tworzenie Stropów Gdy określisz już wszystkie parametry Stropu w oknie dialogowym Ustawień stropu, możesz przystąpić do jego rysowania używając jednej z Metod geometrii dostępnych w palecie Info. Nowy Strop może być narysowany zarówno w oknie Rzutu jak i oknie 3D.

Geometria Stropu W palecie Info dostępne są trzy Metody geometrii Stropów. •

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Strop w Pomocy ArchiCADa.

Za pomocą pierwszej metody (ikona po lewej) możesz narysować Strop wieloboczny. Tak jak w przypadku rysowania Ścian po wskazaniu pierwszego punktu myszką pojawia się Paleta pomocnicza umożliwiająca rysowanie odcinków po łuku.

Więcej szczegółów dotyczących wyświetlania stropów na rzutach, patrz Sposoby wyświetlania elementów na Rzutach na stronie 170. Uwaga: Domyślnie stropy są strukturami warstwowymi. Grubość takiego stropu warstwowego jest definiowana w oknie Opcje > Atrybuty Elementów > Struktury warstwowe, i jest równa sumie grubości wszystkich warstw struktury. Grubość stropu warstwowego nie może być modyfikowana w oknie Ustawień Stropu. Jeżeli chciałbyś zmodyfikować grubość stropu w oknie Ustawień Stropu, musisz zmienić jego Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

273

Wirtualny Budynek

Jeżeli wieloboki Stropu przecinają się wyświetlony zostanie komunikat ostrzegający, jednak wielobok zostanie mimo wszystko utworzony.

•

Podczas ewentualnej późniejszej edycji płyty Stropu za pomocą narzędzi dostępnych w Palecie pomocniczej, przecinające się wzajemnie boki Stropu zostaną automatycznie naprawione.

Siatki

•

Druga i trzecia metoda umożliwiają narysowanie Prostokątnej lub Prostokątnej obróconej płyty Stropu. Prostokąt jest definiowany poprzez wskazanie dwóch wierzchołków leżących po przekątnej. Boki Stropu prostokątnego są zawsze równoległe do Siatki ortogonalnej. Metoda obróconego prostokąta wymaga uprzedniego zdefiniowania kąta obrotu, następnie przeciągnięcia kursora prostopadle aby ukończyć strop.

Umieszczanie Otworów w Stropach Bardzo często projekt wymaga narysowania płyty Stropu z otworem (np. klatka schodowa, atrium). Zaznacz Strop i uaktywnij Narzędzie Strop, następnie narysuj dowolny kształt otworu w obrębie płyty. Nowy wielobok zostanie zinterpretowany jako otwór w płycie Stropu.

Gdy narysujesz otwór, którego kontur przecina kontur Stropu lub obrys innych otworów znajdujących się w tym Stropie, ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie, jednakże obrys otworu zostanie utworzony.

Siatki są dowolnymi powierzchniami utworzonymi poprzez zdefiniowanie ich charakterystycznych punktów i dokonanie interpolacji pomiędzy nimi. W Rzucie widoczne są tylko obrys oraz krawędzie siatki. W Widoku 3D, w zależności od metody konstrukcyjnej wybranej w oknie Info oraz ustawień dokonanych w oknie dialogowym Ustawień siatki, możesz uzyskać samą powierzchnię siatki, siatkę wraz z powierzchniami bocznymi lub bryłę. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Siatka w Pomocy ArchiCADa. Siatka tworzona jest na podstawie Powierzchni Odniesienia oraz grzbietów Siatki. Aby utworzyć siatkę należy narysować główne kontury zrzutowane na Powierzchnię Odniesienia. Następnie możesz wznosić charakterystyczne punkty ponad tę powierzchnię. Aby wspomóc precyzyjne wstawianie elementów na powierzchni siatki, możesz włączyć funkcję “Grawitacji do siatki”.

Wyświetlanie Siatki Atrybuty dotyczące poszczególnych aspektów wyglądu elementów (np. powierzchnie przekroju, linie pozawidokowe) ustawia się poprzez rozwijane menu w panelu Rzut i Przekrój okna dialogowego Ustawień. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Siatka w Pomocy ArchiCADa. •

274

Jeśli zapomnisz zaznaczyć istniejący Strop przed rozpoczęciem rysowania otworu, powstały kontur zostanie potraktowany jako nowy Strop nawet jeśli znajduje się w obrębie już istniejącego. (W oknie 3D powstały w ten sposób strop nie będzie widoczny do póki go nie zaznaczysz; przypadkowo utworzony strop możesz usunąć).

Gdy dokonasz już odpowiednich ustawień w Oknie dialogowym Ustawień siatki możesz przystąpić do rysowania. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Siatka w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Dla Stropów i Siatek, obrysy Rzutu na innych kondygnacjach (jeśli pokazane są na innych kondygnacjach Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

niż kondygnacja macierzysta) wyświetlane są przy użyciu typu linii określonego w menu Preferencje Projektu > Elementy konstrukcyjne. Wybierz inny typ linii do wyświetlenia stropów i siatek na kondygnacjach powyżej i poniżej kondygnacji macierzystych. Szczegóły, patrz Elementy konstrukcyjne w Pomocy ArchiCADa. Istnieją dwa rodzaje grzbietów w siatce: zdefiniowane przez użytkownika oraz wygenerowane. Masz możliwość wyświetlenia wszystkich grzbietów lub tylko tych, zdefiniowanych przez użytkownika. (Opcja ta znajduje się w oknie dialogowym Ustawień Siatki).

W pierwszej kolejności rysujesz obrys siatki wzniesiony ponad płaszczyznę bazową o wartość ustaloną wcześniej w oknie Ustawień Siatki.

Rysowanie Wielokątnej lub Prostokątnej Siatki Metody geometrii siatki Wielokątnej i Prostokątnej/Prostokątnej Obróconej działają w ten sam sposób, co analogiczne metody dla narzędzia Strop. Szczegóły, patrz Tworzenie Stropów na stronie 273. W razie potrzeby możesz zaznaczyć siatkę, zmodyfikować lub dodać nowe punkty albo utworzyć otwór.

Rysownie Regularnej siatki prostokątnej

Grzbiety zdefiniowane przez użytkownika są zawsze widoczne. Jeżeli włączona jest opcja Pokaż wszystkie grzbiety, ArchiCAD wyświetli również grzbiety powstałe poprzez połączenie wierzchołków siatki. Każdy z grzbietów wygenerowany przez ArchiCADa łączy dwa wierzchołki znajdujące się na różnych wysokościach i nie połączone grzbietem zdefiniowanym przez użytkownika. Grzbiety są generowane tylko pomiędzy wierzchołkami o różnych wysokościach.

Utwórz siatkę Nowa Siatka może być narysowana zarówno w oknie Rzutu jak i oknie 3D.

Metoda Regularna siatka prostokątna (czwarta w palecie Info) umożliwia szybkie utworzenie regularnej siatki z płaską powierzchnią. Po zdefiniowaniu prostokątnego obrysu siatki pojawi się okno dialogowe Regularna siatka prostokątna. W górnej części okna dialogowego możesz zdefiniować podziały wzdłuż dwóch prostokątnych krawędzi siatki regularnej. Następnie musisz określić wzniesienie trzech rogów siatki; czwarty zostanie wygenerowany automatycznie.

Geometria Siatki

Po zatwierdzeniu ustawień, ArchiCAD narysuje nową siatkę.

Istnieją cztery metody geometrii siatki dostępne w palecie Info. Możesz utworzyć siatkę Wielokątną, Prostokątną i Prostokątną Obróconą a także Regularną siatkę prostokątną.

Zobacz także Okno dialogowe Regularna siatka prostokątna w Pomocy ArchiCADa.


W razie potrzeby możesz zaznaczyć siatkę, zmodyfikować lub dodać nowe punkty albo utworzyć otwór.

275

Wirtualny Budynek

Edytuj wzniesienie punktów siatki 1) Zaznacz siatkę. 2) Przy aktywnym Narzędziu Siatka kliknij punkt zaznaczonej siatki, by wyświetlić paletę pomocniczą.

3) Wybierz polecenie Podnieś Punk Siatki.

Wyświetlone zostanie okno dialogowe Wysokość węzła siatki.

Jeżeli rysowana linia lub wielokąt wyjdą poza obrys istniejącej siatki, tylko wierzchołki znajdujące się w jej obrębie będą ją modyfikować. Pojawi się okno dialogowe Nowe węzły siatki.

3) Wybierz opcję “Dodaj nowe

punkty”. (jeżeli narysowany został otwarty wielokąt, aktywna będzie tylko ta opcja.)

4) Wybierz opcję z rozwijanego menu aby określić relację

pomiędzy istniejącymi punktami siatki, a punktami, które już istnieją.

4) W polu tekstowym możesz

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Nowe węzły siatki w Pomocy ArchiCADa.

Zaznaczenie pola Zastosuj do wszystkich spowoduje przypisanie nowej wysokości do wszystkich punktów edytowanego grzbietu.

Utwórz otwór w siatce

wpisać nową wartość wzniesienia.

Zmiana wzniesienia pojedynczego wierzchołka nie wpłynie na wartość wzniesienia sąsiednich wierzchołków. Strzałka poniżej pola tekstowego otwiera menu rozwijane, z którego możesz wybrać obecną płaszczyznę odniesienia dla wysokości.

Dodaj nowe punkty siatki

1) Przy aktywnym Narzędziu Siatka zaznacz siatkę. 2) Narysuj zamknięty wielobok, który znajduje się w całości wewnątrz obrysu siatki.

Pojawi się okno dialogowe Nowe węzły siatki.

3) Wybierz opcję “Utwórz otwór”.

4) Wybierz opcję z rozwijanego

menu aby określić relację pomiędzy istniejącymi punktami siatki, a punktami, które już istnieją.

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Nowe węzły siatki w Pomocy ArchiCADa.

1) Przy aktywnym Narzędziu Siatka zaznacz siatkę. 2) Narysuj zamknięty wielobok, lub łańcuch segmentów za pomocą metodą Siatki Wielokątnej.

276


Wirtualny Budynek

Strefy

Wyświetlanie wypełnień Stref w 2D

W ArchiCADzie Strefy są elementami przestrzennymi. Zazwyczaj reprezentują pomieszczenia, skrzydła budynku, bloki zabudowy lub przestrzenie o różnych funkcjach w budynku. Strefy w 3D mogą również służyć do wstępnego modelowania (projektowania) kubatur.

Domyślnie strefy wyświetlane są w kolorze przypisanej im kategorii. Można przypisać inne wypełnienie strefy używając dowolnego wypełnienia, według uznania.

Strefy dostarczają istotnych danych dotyczących powierzchni i kubatur w budynku. Ich funkcje dają użytkownikowi dużą swobodę w wykorzystaniu tych danych w obliczeniach towarzyszących każdemu projektowi. Wymiary stref są powiązane; oznacza to, iż wartości powierzchni stref będą uaktualniane przy każdej ich modyfikacji.

Kategorie Stref Każdej strefie tworzonej w projekcie jest w oknie dialogowym Ustawień Strefy przypisana Kategoria Strefy. Kategoria Strefy definiuje kolor wypełnienia domyślnej strefy oraz rodzaj Metryczki Strefy używane dla stref przypisanych tej Kategorii. Zasadniczą funkcją Kategorii Stref jest rozróżnienie za pomocą kolorów przestrzeni o różnym przeznaczeniu: na przykład, możesz przypisać kategorię “Biura” do wszystkich przestrzeni biurowych w projekcie, które będą wyświetlane w kolorze różowym; natomiast kategoria “Komunikacja” może być przypisana do korytarzy, które będą wyświetlane na biało.

1) Przejdź do panelu Rzut w oknie Ustawień Strefy. 2) Aktywuj ikonę wypełnienia kryjącego, po lewej.

3) Wybierz rodzaj wypełnienia z rozwijanej listy.

Jeśli przypisałeś wypełnienie Strefy, będzie ono domyślnie wyświetlane na Rzucie. Możesz modyfikować sposób wyświetlania strefy w zależności od przeznaczenia projektu. Na przykład, projekt konstrukcji będzie wyświetlał wypełnienia kryjące stref, podczas gdy projekt koncepcyjny kolory kategorii stref. Aby rozróżnić wyświetlenie wypełnienia stref na Rzucie, należy użyć opcji w panelu Wyświetlenia wypełnień w menu Dokument > Ustaw Widok modelu > Opcje wyświetlania Modelu. W przypadku wypełnień stref, odpowiednie ustawienia można odnaleźć w części panelu o nazwie Zastąp Wypełnienia Stref.

(Masz jednak pełną dowolność w korzystaniu z wypełnień stref; zobacz Wyświetlanie wypełnień Stref w 2D na stronie 277). W ArchiCADzie dostępny jest szereg domyślnych Kategorii stref; możesz jednak, definiować własne kategorie oraz parametry metryczek stref używając polecenia Opcje > Atrybuty Elementów > Kategorie stref.


277

Wirtualny Budynek

Zaznacz pole Zastąp Wypełnienia Stref, aby wybrać inne preferencje wyświetlania wypełnienia stref. Ustawienia te mają charakter globalny i odnoszą się do wszystkich stref w projekcie.

Metryczki Stref

Więcej szczegółów, patrz Opcje Wyświetlania Wypełnień w Pomocy ArchiCADa.

Metryczka Strefy zawiera tekstowe informacje dotyczące strefy takie jak: nazwę, numer, powierzchnię oraz inne opcjonalne parametry; dokładna zawartość Metryczki Strefy zależy od ustawień dokonanych w oknie dialogowym Ustawień Strefy.

Wyświetlanie stref o pochyłych ścianach Strefy otoczone przez Ściany pochyłe dokładnie odzwierciedlają ich geometrię. Takie Strefy wyświetlane są na Rzucie za pomocą dwóch oddzielnych wieloboków: •

•

wielobok z edytowalnymi punktami zaznaczania, który wyznacza obszar strefy widoczny na Rzucie (możesz edytować ten wielobok, lecz nie wpłynie to na kształt strefy w 3D) oraz wielobok ze zwykłymi punktami zaznaczania wskazuje rzeczywisty rozmiar strefy 3D u jej podstawy (kształtu tego wieloboku nie można edytować.)

Metryczki Stref są interaktywnymi, parametrycznymi Obiektami GDL, których wygląd i zawartość mogą być dostosowane do potrzeb architekta. Są one przechowywane w Bibliotece ArchiCADa. Metryczka Strefy wyświetlana dla danej strefy zależy od Kategorii do której przypisana jest strefa.

Więcej na temat Metryczek stref, zobacz Panel Metryczka strefy (narzędzie Strefa) w Pomocy ArchiCADa.

Wyświetlanie Metryczek Stref w 2D Domyślnie Metryczki Stref są wyświetlane. Jeżeli nie chcesz wyświetlać żadnych Metryczek Stref w projekcie, zaznacz pole “Ukryj Metryczkę” w menu Dokument >Ustaw Widok modelu > Opcje wyświetlania Modelu.

Przesuwanie Metryczki strefy Metryczka strefy może zostać przesunięta niezależnie od Strefy:

278

•

Kliknij wierzchołek Metryczki strefy.

•

Wybierz polecenie Przesuń pod-element z Palety pomocniczej.

•

Przesuń Metryczkę strefy do nowego położenia.


Wirtualny Budynek

Wyświetlanie kubatury Stref w 3D

Tworzenie Stref

Aby wyświetlić kubaturę strefy w 3D, otwórz okno dialogowe Widok > Elementy Widoku 3D > Filtry i Elementy widoczne w 3D i upewnij się czy "Strefy" są zaznaczone.

W oknie dialogowym Ustawień strefy zdefiniuj podstawowe parametry strefy, takie jak: nazwę, kategorię, wysokość oraz zawartość metryczki. Teraz możesz określić kształt strefy.

W 3D Strefy przedstawione są jako kubatury. ArchiCAD dokonuje dokładnych obliczeń geometrii oraz atrybutów ilościowych kubatur stref, bez względu na złożoność ich kształtów.

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Strefa w Pomocy ArchiCADa.

Wysokość strefy (wartość Z) nie jest ograniczona granicami określonymi w widoku 2D; kubatura strefy w 3D przyjmuje wysokość zdefiniowaną w Ustawieniach strefy. Gdy wybrany jest tryb Kolorowanie, przejdź do okna Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D > Parametry okna widoku 3D i ustaw parametr Kontury na Szkicowe aby w 3D wyświetlać tylko Strefy bez elementów konstrukcyjnych. Jeżeli wybierzesz opcję Najlepsze, zobaczysz kolorowane Strefy otoczone elementami konstrukcyjnymi. Elementy zakryte przez bryłę strefy nie będą w ogóle widoczne.

Dostępne są trzy Metody definiowania strefy, możesz wybrać jedną z nich w palecie Info. Możesz ręcznie narysować kontur strefy (używając pierwszej metody) lub pozwolić aby ArchiCAD rozpoznał strefę na podstawie otaczających elementów konstrukcyjnych (dwie metody Automatycznego rozpoznawania). Uwaga: Słupy nie mogą ustanawiać obszaru strefy. Gdy zdefiniujesz już obrys strefy korzystając z którejkolwiek z metod, pojawi się kursor Młotka. Będziesz mógł wówczas wskazać kliknięciem położenie Metryczki strefy. Metryczka strefy nie musi znajdować się wewnątrz wieloboku Strefy.

Metoda Wielokąta

Szczegóły, patrz Okno 3D na stronie 177. Uwaga: Czasami zachodzi potrzeba wyświetlenia Stref 3D w trybie Kolorowanie, przy równoczesnym przełączeniu pozostałych elementów do trybu Szkielet. Aby osiągnąć ten efekt uaktywnij Kombinację Warstw “Pokaż Strefy 3D jako bryły”.


Metoda Wielokąta (ręcznie) jest najlepsza wtedy, gdy strefa nie jest w całości otoczona elementami konstrukcyjnymi (np. plany zagospodarowania terenu). Metoda ta polega na narysowaniu wieloboku (jak przy dowolnym wieloboku) klikając każdy róg strefy. Strefy utworzone tą metodą nie mogą być aktualizowane za pomocą polecenia Uaktualnij strefy. Możesz edytować obszar strefy graficznie zaznaczając ją i korzystając z narzędzi Palety pomocniczej.

Metoda Automatycznego Wykrywania Pozostałe dwie automatyczne metody, Krawędź wewnętrzna oraz Linia odniesienia , opierają swoje działanie na fakcie, że większość Stref jest rozgraniczona Ścianami a jedynymi otworami są Okna i Drzwi.

279

Wirtualny Budynek

•

Jeżeli wybierzesz metodę Wewnętrzna krawędź, ArchiCAD przyjmie jako granicę strefy wewnętrzną krawędź elementów konstrukcyjnych tworzących strefę.

•

Metoda Linia odniesienia wykorzystuje osie ścian aby określić granicę strefy. Zwróć uwagę na fakt, że nawet jeśli narysujesz ściany, których linie odniesienia będą znajdować się na ich zewnętrznych krawędziach to Wypełnienie strefy nie zakryje symboli ścian dopóki nie zaznaczysz polecenia Przenieś na wierzch z menu Edycja > Kolejność wyświetlania. Uwaga: W przypadku ścian pochyłych lub złożonych Metoda Linii odniesienia nie uwzględni w rzeczywistości linii odniesienia ściany, lecz raczej jej krawędź wewnętrzną.

(Nie można edytować technikami graficznymi wieloboku strefy utworzonego metodami automatycznymi, ponieważ techniki te nie mogą modyfikować kształtu kubatury strefy.)

W takim przypadku domknij Strefę poprzez: •

użycie Metody Wielokąta

•

wstawienie drzwi w pusty otwór w ścianie, mających tę samą wysokość co Ściana - ściana nie jest pokazana w 2D, ale pełni rolę Granicy strefy.

•

narysowanie linii, jako granicy strefy

Wyklucz ścianę lub słup z granicy strefy Domyślnie, parametr Odniesienie do stref, znajdujący się w panelu Tworzenie list i etykiet okna dialogowego Ustawień ściany jest ustawiony na "Granica Strefy"; oznacza to, iż wszystkie ściany tworzące zamkniętą przestrzeń zostaną domyślnie uznane za granice strefy. Aby wykluczyć ścianę z tej granicy, po prostu zmień ten parametr na "Brak".

Ręcznie utwórz obrys strefy Jeżeli Strefa nie jest w pełni ograniczona, ArchiCAD będzie kontynuował definiowanie wieloboku strefy poza obszar, który chciałeś określić jako Strefę. Może się wtedy okazać, że efekt będzie niezgodny z twoimi oczekiwaniami (zobacz rysunek po prawej).

Narysowana linia, łuk lub krzywa może być traktowana jako granica strefy pod warunkiem, że wybrana jest opcja Granica strefy w panelu Ogólne okna dialogowego Ustawień odnośnego narzędzia. Szczegóły, patrz Odniesienie do stref na stronie 282. Szczegóły, patrz Obliczanie powierzchni i objętości stref na stronie 282.

280


Wirtualny Budynek

Jeżeli żądana strefa będzie obejmować również wolnostojące elementy konstrukcyjne, podczas wstawiania metryczki strefy może pojawić się komunikat ostrzegający. Aby temu zapobiec, należy kliknąć bliżej przyszłej granicy strefy. Wówczas strefa zostanie utworzona poprawnie.

Punkt odniesienia Strefy Jeżeli wstawisz Metryczkę strefy po uprzednim wybraniu jednej z metod automatycznego rozpoznawania, zobaczysz krzyżyk wewnątrz Strefy w miejscu, które wskazałeś jako pierwsze przy rysowaniu powierzchni Strefy. Krzyżyk ten jest punktem odniesienia Strefy.

Możesz zaznaczyć element (Dach, Strop, Ścianę, Słup, Belkę lub Element biblioteczny) i dociąć do niego Strefę, jeśli element ten nachodzi na Strefę, lub zaznaczyć strefę i wybrać, jakie typy elementów dociąć do tej strefy. Uwaga: Kubatury stref będą docinane przez każdy element przechodzący przez wiele kondygnacji. Gdy docinasz strefę dachem, możesz pominąć znajdujące się w nim otwory, zaznaczając opcję Pomiń otwory. Istnieje możliwość docięcia góry i spodu kubatury strefy. Zaznacz odpowiednie pola, aby określić które elementy dociąć do strefy. Docięcie zostanie wykonane po wciśnięciu przycisku Dotnij w oknie dialogowym. Jeśli w Projekcie zaznaczysz tylko jeden typ elementów (np. Dach), wszystkie pola wyboru będą zaznaczone na szaro.

Punkt ten jest wykorzystywany przy rozpoznawaniu granicy strefy podczas późniejszych aktualizacji. Zobacz także Aktualizacja Stref na stronie 283.

Przycięcie bryły Strefy może zostać odwołane poprzez wciśnięcie przycisków Odwołaj docięcie góry lub Odwołaj docięcie dołu znajdujących się w panelu Model okna dialogowego Ustawień strefy.

Docięcie strefy innym elementem

Szczegóły, patrz Panel Model (narzędzie Strefa) w Pomocy ArchiCADa.

Kubatury stref mogą być docinane do dachami, stropami i belkami za pomocą polecenia Edycja > Dotnij strefę.

Uwaga: Możesz również odwołać docięcie dachem podczas uaktualniania strefy. Szczegóły, patrz Aktualizacja Stref na stronie 283.


281

Wirtualny Budynek

Obliczanie powierzchni i objętości stref W dokumentacji powierzchnie stref zazwyczaj umieszczane są w Metryczkach stref. zawarte są również w Listach stref w menu hierarchicznym Dokument > Zestawienia i listy > Listy stref. Sposób w jaki ArchiCAD przelicza strefy zależy od kilku różnych ustawień: • Od opcji Odniesienie do stref wybranej dla Ścian i Słupów, która definiuje obszar Strefy; Szczegóły, patrz Odniesienie do stref na stronie 282. • Od Ustawień w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Strefy, zawierającym opcje związane ze sposobem przeliczania powierzchni wnęk w ścianach, obniżeń sufitów oraz wolnostojących ścian i słupów; Więcej szczegółów, patrz Strefy w Pomocy ArchiCADa. • Od ustawień w panelu Zliczanie powierzchni okna dialogowego Ustawień strefy, dotyczących warunków pomniejszania zmierzonej powierzchni Strefy. Więcej szczegółów, patrz Panel Zliczanie powierzchni (narzędzie Strefa) w Pomocy ArchiCADa.

Odniesienie do stref Dla każdej ściany bądź przegrody strukturalnej możesz określić Odniesienie do Strefy, czyli zdecydować, czy ściana bądź słup będzie tworzyć Granicę Strefy, oraz czy element ten będzie odejmowany przy obliczaniu powierzchni i objętości strefy. Można zdefiniować to ustawienie w oknach dialogowych Ustawienia ściany, Ustawienia słupów i Ustawienia przegród strukturalnych, dla których menu rozwijalne znajduje się w panelu Tworzenie list i etykiet. Do wyboru są następujące opcje:

1) Zmniejsz objętość Strefy (nie dostępne dla pochyłych

słupów.): Ściana lub Przegroda Strukturalna ustawiona jako “Granica strefy” będzie pełniła funkcję ograniczenia strefy; jej krawędź. Jeżeli ściana lub przegroda strukturalna tworząca “Granicę strefy” jest pochyła, będzie to brane pod uwagę przy określaniu geometrii strefy i dana ściana strefy będzie również

282

pochyła. Dodatkowo powierzchnia ściany/przegrody strukturalnej umieszczonej wewnątrz strefy, ustawiona jako “Granica strefy” nie będzie wliczana do powierzchni mierzonej strefy. Granica Strefy rysowana jest przy podstawie ściany. Słup ustawiony jako “Granica strefy” nie może stanowić krawędzi strefy (chyba że znajduje się w obrębie ściany będącej granicą strefy). Jednak powierzchnia pionowego słupa znajdującego się wewnątrz strefy, ustawionego jako “Granica strefy" nie będzie wliczana do mierzonej powierzchni strefy. Granica Strefy rysowana jest przy słupa. Elementy, które przechodzą przez wiele kondygnacji i mają wybrany tryb wyświetlania "Automatycznie" , stanowią granice strefy na każdej kondygnacji, na której się znajdują. Uwaga: Dowolny element linearny może także stanowić "Granicę strefy” pod warunkiem, że zostanie włączona odpowiednia opcja w oknie dialogowym Ustawień Elementu. Taki element będzie tworzył krawędź strefy.

2) Wybranie dla Ściany/Przegrody Strukturalnej/Słupa znajdujących się wewnątrz strefy opcji Zmniejsz tylko powierzchnię Strefy będzie oznaczało, że elementy te nie będą miały wpływu na geometrię strefy, jednak ich powierzchnia zostanie odjęta przy obliczaniu powierzchni strefy. (kubatura strefy nadal będzie zawierać objętość ściany/słupa) Uwaga: Nawet w przypadku, gdy włączyłeś opcję “Zmniejszania powierzchni Stref”, może się okazać, że w przypadku ścian, przegród konstrukcyjnych bądź słupów o małych rozmiarach wolałbyś zignorować to ustawienie. Aby określić minimalne rozmiary elementów, które będą odejmowane od stref, przejdź do okna Opcje > Preferencje Projektu > Strefy. Więcej szczegółów, patrz Strefy w Pomocy ArchiCADa. Aby stwierdzić jaka część powierzchni strefy została odjęta przez ściany i słupy, przejdź do panelu Zliczanie Powierzchni w oknie dialogowym Ustawienia Strefy. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Więcej szczegółów, patrz Panel Zliczanie powierzchni (narzędzie Strefa) w Pomocy ArchiCADa.

3) Wybranie dla Ściany/Przegrody Strukturalnej/Słupa

znajdujących się wewnątrz strefy opcji Zmniejsz objętość Strefy będzie oznaczało, że elementy te nie będą miały wpływu na geometrię strefy, jednak ich powierzchnia i objętość zostanie odjęta przy obliczaniu powierzchni i objętości strefy. 4) Brak oznacza, że Ściana/Przegroda strukturalna/Słup będą ignorowane podczas przeliczania Strefy; powierzchnia strefy i objętość takiego elementu będą doliczane do powierzchni i objętości zajmowanych przez element. Poniższy przykład wraz z tabelą pozwala zrozumieć działanie tych opcji w przypadku strefy o wymiarach 10m x 10m (o wysokości 2.70m) zawierającej wolnostojący słup o wymiarach 1m x 1m.

Aby zaktualizować strefę (ponownie przeliczyć jej powierzchnię) wybierz polecenie Projekt > Uaktualnij strefy. Dodatkowo, funkcja ta poinformuje cię o wszystkich niewłaściwie utworzonych Strefach. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Uaktualnij strefy w Pomocy ArchiCADa.

Okno dialogowe Uaktualnij strefy Szczegóły, patrz Aktualizacja Stref na stronie 283. Aby zaktualizować strefę (ponownie przeliczyć jej powierzchnię) wybierz polecenie Projekt > Uaktualnij strefy. Opcja Obrys Zmniejsz tylko powierzchnię Strefy Ograniczenie Strefy w pionie Brak

Powierzchnia 99 m2 99 m2

Objętość 267.3 m3 270 m3

99 m2

267.3 m3

100 m2

270 m3

Aktualizacja Stref Jeżeli dokonasz jakiś zmian w Projekcie, strefy powiązane nie zostaną automatycznie zaktualizowane.


W tym oknie dialogowym znajdują się następujące kolumny: •

Status: W tej kolumnie pojawia się informacja czy dana strefa może być uaktualniona i jeśli nie może wyświetlana jest nazwa problemu. Ikony pojawiające się w tej kolumnie oznaczają rezultat ostatniej aktualizacji: : Wszystko w porządku, ArchiCAD pomyślnie zaktualizował Strefę. : Strefa została utworzona ręcznie i nie może być automatycznie uaktualniona. : Warstwa, na której znajduje się Strefa jest zablokowana. Odblokuj warstwę w oknie dialogowym Parametry warstw i powtórz polecenie aktualizacji. : Krawędzie Strefy przecinają się. Podobnie jak w przypadku wieloboków będziesz musiał poprawić jej geometrię lub podzielić ją na dwie Strefy. Możesz sprawdzić

283

Wirtualny Budynek

daną strefę, zaznaczając ją na liście i klikając przycisk Pokaż zaznaczone strefy. Rozwiąż problem i powtórz aktualizację. : Punkt odniesienia Strefy znajduje się poza jej granicą. Każda automatycznie wstawiona Strefa posiada punkt odniesienia, który musi znajdować się wewnątrz jej obrysu. Jeżeli pojawi się ten błąd, przesuń punkt odniesienia tak by znajdował się wewnątrz Strefy, a następnie powtórz aktualizację. Szczegóły, patrz Punkt odniesienia Strefy na stronie 281. : Strefa, którą próbujesz zaktualizować nie znajduje się w twoim obszarze roboczym. Ten błąd może się pojawić tylko wtedy gdy pracujesz nad wspólnym projektem w Zespole i dana Strefa jest przypisana do innego członka zespołu. Musisz poprosić członka zespołu aby udostępnił tobie Strefę. : Strefa, która próbujesz zaktualizować nie może zostać poprawnie dopasowana, ponieważ wystąpiły problemy ze znalezieniem wszystkich jej krawędzi. Kliknij przycisk Pokaż zaznaczone strefy aby odnaleźć daną Strefę. Rozwiąż problem i powtórz aktualizację.

Szczegóły, patrz Docięcie strefy innym elementem na stronie 281.

Przegroda Strukturalna: Narzędzie Systemowe Narzędzie Przegroda Strukturalna, znajdujące się w zwykłej Palecie Narzędzi ArchiCAD, umożliwia utworzenie Przegrody Strukturalnej w Rzucie, Przekroju/Elewacji/RŚ lub oknie 3D. Przegroda Strukturalna to pojedynczy element składający się z komponentów tj. Profili, Paneli, Akcesoriów oraz Łączników: są to komponenty Przegrody Strukturalnej, ułożone na powierzchni przegrody zgodnie ze skonfigurowanym schematem, który można poddawać edycji.

Nr: W tej kolumnie wyświetlany jest numer przypisany do danej Strefy. Nazwa: W tej kolumnie wyświetlana jest nazwa danej Strefy. Dodane m2: W tej kolumnie wyświetlana jest wartość powierzchni o jaką dana strefa została zmieniona. (Możesz zmienić jednostkę w jakiej wyświetlana jest powierzchnia, otwierając menu rozwijane w prawym górnym rogu tego okna dialogowego.) Aby Metryczka strefy po aktualizacji znalazła się w swoim oryginalnym położeniu, zaznacz pole Zachowaj położenie metryczki po uaktualnieniu. Jeżeli chcesz odwołać dokonane wcześniej docięcia kubatury strefy, zaznacz pola Odwołaj docięcie góry po uaktualnieniu i/lub Odwołaj docięcie dołu po uaktualnieniu. Uwaga: Pozostawienie tych opcji nie zaznaczonych, może w przyszłości powodować konflikty.

284

Aby umożliwić jednoczesną kontrolę nad całą hierarchią, ustawienia kolejnych szczebli systemu obejmujące ogólny schemat oraz konfigurację poszczególnych komponentów Przegrody Strukturalnej zorganizowano jako wielozakładkowe okno dialogowe ustawień. Przegrodami Strukturalnymi można manipulować w ten sam sposób, co każdym innym elementem konstrukcyjnym w programie ArchiCAD. Jednak w przeciwieństwie do innych elementów, komponenty Przegrody Strukturalnej można wstawiać Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

lub edytować pojedynczo, zachowując przy tym wszystkie cechy systemu. Modyfikacja poszczególnych komponentów na dowolnym szczeblu hierarchii odbywa się w trybie edycji Przegrody Strukturalnej. Jest to graficzny obszar roboczy 3D, podobny do obszaru roboczego ArchiCADa, posiadający dedykowane narzędzia i techniki edycji komponentów Przegród Strukturalnych. W tym trybie można edytować tylko komponenty i schemat wybranej Przegrody Strukturalnej; można jednak równocześnie wyświetlić resztę modelu w tle, jako odniesienie. Ponieważ Przegrody Strukturalne charakteryzują się często złożoną geometrią, która nie może być ograniczona do płaszczyzn pionowych czy poziomych, ArchiCAD daje pełną swobodę definiowania powierzchni konstrukcyjnych dla tych elementów. Ponadto, w porównaniu z innymi elementami konstrukcyjnymi, dostępne są bardziej zaawansowane metody edycji obejmujące między innymi możliwość wstawiania elementów w oknach przekrojów, dowolność modyfikowania obrysu przegrody, czy swobodny obrót w przestrzeni.

Praca z Przegrodami Strukturalnymi: Wprowadzenie Utworzenie Przegrody Strukturalnej wymaga wprowadzenia prostego elementu graficznego. Zaznacz narzędzie Przegroda Strukturalna w Palecie Narzędzi ArchiCAD, wybierz metodę geometrii a następnie narysuj linię odniesienia, polilinię, kontur lub łuk, w zależności od wybranej metody geometrii. Jeśli używasz Metody Obrysu, wprowadzone dane będą dotyczyły całej geometrii Przegrody Strukturalnej. Jeśli narysujesz Linię odniesienia/Łuk/Polilinię, na jej podstawie utworzona zostanie Przegroda Strukturalna. Kolejne kliknięcie kursorem w kształcie słońca określi stronę Przegrody Strukturalnej, która ma być skierowana "na zewnątrz". Ostatecznie zostanie wyświetlone okno dialogowe pozwalające na wprowadzenie podstawowych informacji o geometrii Przegrody Strukturalnej. Kliknięcie przycisku Wstaw spowoduje utworzenie Przegrody Strukturalnej. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Szczegóły dotyczące metod geometrii Przegród Strukturalnych dla różnych okien znajdziesz w rozdziale Utwórz Przegrodę Strukturalną na stronie 289. Przegroda Strukturalna składa się z zestawu komponentów (takich jak Profile, Panele czy Łączniki), a parametry każdego komponentu są zdefiniowane w Ustawieniach Domyślnych Przegrody Strukturalnej. Zobacz Komponenty Przegród Strukturalnych na stronie 286. Obejrzyj Przegrodę Strukturalną wstawioną do twojego projektu. Jeśli chcesz wprowadzić jakiekolwiek zmiany, edycji Przegrody Strukturalnej możesz dokonać na dwóch poziomach:

1) można edytować Przegrodę Strukturalną jako całość, korzystając z Ustawień poziomu Systemu

2) albo edytować ustawienia wybranych komponentów. W tym

celu należy przejść do trybu edycji Przegrody Strukturalnej, gdzie można edytować poszczególne komponenty graficznie lub korzystając z odnoszących się do nich okien dialogowych ustawień. Poszczególne, poddane edycji komponenty Przegrody Strukturalnej będą od momentu modyfikacji posiadały Ustawienia Użytkownika.

Edycja na poziomie systemu lub całej Przegrody Strukturalnej: Zaznacz Przegrodę Strukturalną; otwórz Ustawienia Przegrody Strukturalnej; i ponownie dokonaj edycji dowolnych ustawień na poziomie systemu. Kliknij OK, aby wprowadzić dokonane w oknie modyfikacje. Zobacz Edycja na poziomie Systemu na stronie 304.

Aby dokonać edycji poszczególnych komponentów Przegrody Strukturalnej: Zaznacz Przegrodę Strukturalną; przejdź do trybu Edycja. (Zobacz Tryb edycji Przegrody Strukturalnej na stronie 306). W trybie edycji można Przegroda Strukturalna jest wyświetlana w oknie w 3D. Na poziomie trybu edycji, można

285

Wirtualny Budynek

wybrać i zmodyfikować dowolną kategorię komponentów edytowanej Przegrody Strukturalnej. W trybie edycji nie można wstawiać nowych Przegród Strukturalnych, można jednak edytować dowolne komponenty Przegrody oraz tworzyć do dodatkowe komponenty. W trybie Edycji każdy komponent (Schemat, Profil, Panel, Akcesorium, Łącznik) posiada własne okno dialogowe ustawień i własne narzędzie, co pozwala na zmianę ustawień oraz wstawianie nowych komponentów do Przegrody Strukturalnej. Aby dostosować ustawienia dowolnych komponentów Przegrody Strukturalnej, należy je zaznaczyć a następnie zmienić ustawienia w odnośnym oknie dialogowym. Na przykład, zaznacz panel i zmień jego materiał. Zmiana ustawień wybranego komponentu spowoduje zmianę tego komponentu na Własny KomponentMożna stworzyć dowolną liczbę własnych komponentów. Po zmianie ustawień komponentów, ustawienia systemowe już nie będą miały zastosowania. W trybie Edycji można tworzyć dodatkowe komponenty dla Przegród Strukturalnych, używając narzędzi Schematu, Profilu, Panelu, Łącznika oraz Akcesorium. Jeśli używasz jednego z tych narzędzi do utworzenia nowego komponentu, możliwe jest skorzystanie z domyślnych ustawień dla systemu lub zdefiniowanie własnych ustawień. Zapisz zmiany i zamknij tryb Edycji Przegrody Strukturalnej, aby powrócić do standardowego środowiska edycji ArchiCADa.

Dodatkowe polecenia Przegród Strukturalnych Menu Projekt > Przegroda Strukturalna zawiera zbiór poleceń dotyczących funkcji związanych z Przegrodami Strukturalnymi. Funkcje te zostały opisane w innej części niniejszej dokumentacji.

Komponenty Przegród Strukturalnych Istotną rzeczą jest rozróżnianie następujących komponentów Przegród Strukturalnych:

Linia Odniesienia Linia Odniesienia to linia, polilinia, łuk narysowane w oknie w trakcie konstruowania Przegrody Strukturalnej. Jeśli używasz metody Obrysu do utworzenia Przegrody Strukturalnej, pierwszy narysowany segment obrysu to Linia Odniesienia. Linia Odniesienia stanowi część Schematu Przegrody Strukturalnej (wraz z Wzorem Siatki, Obrysem oraz Podstawą). Możliwa jest edycja Linii Odniesienia wstawionej wcześniej Przegrody Strukturalnej. Zobacz Edytuj linię odniesienia Przegrody Strukturalnej na stronie 316.

Powierzchnia Odniesienia Powierzchnia Odniesienia to umowna płaszczyzna, powierzchnia płaska lub wygięta w łuk utworzona przez ArchiCADa na podstawie narysowanej linii konstrukcyjnej (polilinii, łuku). W wielu przypadkach, będziesz wstawiał linię wzdłuż istniejącego

286


Wirtualny Budynek

elementu ArchiCAD (np. stropu); Powierzchnia Odniesienia powstaje na podstawie wprowadzonej linii.

Powierzchnia Przegrody Powierzchnia Przegrody określa kształt i orientację Przegrody Strukturalnej. To powierzchnia, na której ułożone są rzeczywiste komponenty Przegrody Strukturalnej (Profile, Panele). Powierzchnia Przegrody może pokrywać się z Powierzchnią Odniesienia; jednak najczęściej będą one względem siebie odsunięte. Przy przesuwaniu bądź obracaniu Przegrody Strukturalnej jako całości, w rzeczywistości przesuwasz Powierzchnię Przegrody; Linia Odniesienia oraz Powierzchnia Odniesienia przesuwają się wraz z Powierzchnią Przegrody.

Siatka określa domyślne położenie i rozmieszczenie Profili i Paneli Przegrody Strukturalnej. Siatkę można edytować (usuwać, dodawać linie siatki, przesuwać ją lub obracać). Zmiany geometrii Siatki spowodują odpowiednie zmiany Profili i Paneli. Zobacz Edytuj Siatkę na stronie 310.

Obrys Obrys to prosty wielobok położony na Powierzchni przegrody, reprezentujący rzeczywistą granicę Przegrody Strukturalnej. Obrys stanowi część Schematu Przegrody Strukturalnej (wraz z Siatką, Powierzchnią Przegrody oraz Linią Odniesienia). Powierzchnia Przegrody jest nieskończona - chyba, że powstała ona na wypukłym kształcie. (Powierzchnia Przegrody wypukłej ma kształt cylindryczny, i jest nieskończona jedynie wzdłuż osi walca.)

W zależności od metody geometrii użytej do utworzenia Przegrody Strukturalnej, Powierzchnię Przegrody musisz narysować sam, albo zostanie ona stworzona przez ArchiCADa za podstawie wprowadzonych parametrów.

Nieskończona Powierzchnia Przegrody Strukturalnej zapewnia pełną swobodę łączenia Przegród Strukturalnych z innymi elementami oraz dodawania nowych fragmentów Przegrody do dowolnej istniejącej Przegrody Strukturalnej.

Na istniejącej Przegrodzie Strukturalnej można narysować dodatkowe granice - zapewnia to swobodę podziału Przegrody Strukturalnej na części (kwatery), jednocześnie utrzymując ją w formie pojedynczego elementu: wszystkie powstałe w ten sposób części Przegrody Strukturalnej wykorzystują identyczny Schemat.

Zobacz Dodatkowy Obrys Przegrody Strukturalnej na stronie 315.

Siatka

Zobacz Dodatkowy Obrys Przegrody Strukturalnej na stronie 315.

Powierzchnia Przegrody jest poprzecinana liniami Siatki (Pierwszy Kierunek i Drugi Kierunek Siatki, definiowane jako część Schematu Przegrody Strukturalnej.)


287

Wirtualny Budynek

Profil Zewnętrzny Przegrody Strukturalnej zawsze pokrywa się z wielobokiem Obrysu.

Zobacz Profil Przegrody Strukturalnej na stronie 317.

Istnieje możliwość edycji Obrysu Przegrody Strukturalnej tak jak każdego innego wieloboku. Zobacz Edytuj obrys Przegrody Strukturalnej na stronie 312.

Schemat

Panel

Schemat zawiera kluczowe definicje geometrii dla Przegrody Strukturalnej: Schemat obejmuje Powierzchnię Przegrody, Siatkę, Obrys oraz Linię Odniesienia. Użyj Ustawień Schematu, aby rozmieścić Wzór Linii Siatki w dwóch kierunkach ("pierwszym” i “drugim”). Schemat również określa kategorię, do której należą poszczególne panele wzoru.

Panele to płaskie, zazwyczaj szklone powierzchnie Przegrody Strukturalnej. Każda Przegroda Strukturalna może mieć dwie zapamiętane kategorie Paneli: Panele Główne i Wyróżnione. Panele są zawsze umieszczane pomiędzy Profilami.

Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona Schemat w Pomocy ArchiCADa.

Zobacz Panele Przegrody Strukturalnej na stronie 321.

Wszystkie inne komponenty Przegrody Strukturalnej (Profile, Panele, Akcesoria, Łączniki) są dołączone do Schematu.

Łącznik Profil Dla każdej Przegrody Strukturalnej można zdefiniować trzy kategorie Profili: Profile Zewnętrzne; Profile Słupków; Profile Rygli.Każdy Profil ma własne ustawienia. Profile są dołączane do Siatki podczas tworzenia Przegrody Strukturalnej, więc przesunięcie lub usunięcie Linii siatki spowoduje przesunięcie lub usunięcie Profili. (W trybie edycji Przegrody Strukturalnej można wstawić dodatkowe Profile niezależnie od Siatki.)

288

Łącznik Przegrody Strukturalnej jest strukturą dodatkową służącą do połączenia paneli z Profilem. W ArchiCADzie, Łącznik jest obiektem GDL i można go wstawiać pojedynczo lub automatycznie przy każdym przecięciu. Zobacz Łączniki Przegrody Strukturalnej na stronie 324.


Wirtualny Budynek

Akcesoria Akcesoria to komponenty opcjonalne, nie reprezentujące konstrukcji - na przykład osłony przeciwsłoneczne - dołączone do Przegrody Strukturalnej. Są to obiekty GDL wstawiane przy dowolnym Profilu istniejącej Przegrody Strukturalnej. Zobacz Akcesoria Przegrody Strukturalnej na stronie 326.

Utwórz pojedynczą, płaską Przegrodę Strukturalną na Rzucie Aby utworzyć pojedynczą, płaską Przegrodę Strukturalną, należy uaktywnić narzędzie Przegroda Strukturalna, a następnie w palecie Info wybrać metodę geometrii Polilinia - Pojedyncza. Uwaga: Metoda Geometrii Polilinii jest również dostępna w oknie Przekrój, Elewacja lub Rozwinięcie Ścian. W tych oknach metoda "Pojedyncza" wygeneruje Przegrodę Strukturalną prostopadle od płaszczyzny Przekroju.

Utwórz Przegrodę Strukturalną

Zobacz Określanie położenia Przegrody Strukturalnej w Widoku Przekroju na stronie 295.

W ArchiCADzie, tworzenie Przegrody Strukturalnej jest procesem intuicyjnym i elastycznym. Możesz używać sposobów wstawiania znanych z innych narzędzi ArchiCADa. ArchiCAD oferuje szeroki zakres metod geometrii, dający swobodę konstruowania Przegród niezależnie od sytuacji czy widoku modelu, w którym pracujesz.

Załóżmy, że pracujemy nad poniższym projektem z dwiema kondygnacjami na Rzucie i chcemy wstawić Przegrodę Strukturalną dla pozostałej części budynku.

Metody wstawiania są niemal identyczne dla wszystkich okien (Rzut, Przekrój/Elewacja/RŚ i 3D): narysuj linię, polilinię lub łuk a następnie wytłocz Przegrodę Strukturalną o określony odcinek. Można również narysować obrys Przegrody Strukturalnej. Przegroda Strukturalna zostaje wstawiona na lub względem płaszczyzny konstrukcyjnej. •

Na Rzucie, płaszczyzna konstrukcyjna to poziom kondygnacji.

•

W Przekroju/Elewacji/RŚ płaszczyzna konstrukcyjna jest taka sama jak płaszczyzna Przekroju.

•

W 3D, domyślna płaszczyzna konstrukcyjna dla Przegrody Strukturalnej (tak jak każdego innego elementu konstrukcyjnego) to Zero Projektu lub Początek Układu, można jednak zastosować kilka innych metod do zdefiniowania innej płaszczyzny konstrukcyjnej.

Narysuj linię odniesienia odpowiadającą długości Przegrody Strukturalnej.

Zobacz Zdefiniuj płaszczyznę konstrukcyjną Przegrody Strukturalnej w oknie 3D na stronie 298.


289

Wirtualny Budynek

Pojawi się okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną; wprowadź wysokość Przegrody Strukturalnej oraz kąt nachylenia (domyślnie: 90 stopni). W tym przypadku, wprowadzimy 620 cm i pozostawimy kąt jako 90 stopni dla Pionowej Przegrody Strukturalnej.

Kliknij, aby zakończyć rysowanie linii odniesienia. Pojawi się kursor w kształcie słońca: kliknij kursorem w kształcie słońca, aby określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej. W tym celu należy przemieścić wskaźnik na zewnątrz budynku i kliknąć.

Uwaga: Trzy ikony w części Położenie okna dialogowego Wstaw Przegrodę Strukturalną umożliwiają trzy sposoby określenia wysokości Przegrody Strukturalnej. Szczegóły, patrz rozdział Okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną: Rzut i Okno 3D w Pomocy ArchiCADa. Kliknij Wstaw, aby zamknąć okno dialogowe. Przegroda Strukturalna została wstawiona. Sprawdzić rezultat w oknie 3D.

Aby edytować poszczególne komponenty Przegrody Strukturalnej przy pomocy trybu Edycji Przegrody Strukturalnej, należy wybrać Przegrodę Strukturalną i kliknąć przycisk Modyfikuj. (Jeśli zaznaczysz Przegrodę Strukturalną w oknie Rzutu lub Przekroju/Elewacji, będzie to przycisk “Edytuj w 3D”.)

290


Wirtualny Budynek

Obejrzyj ją w 3D.

Utwórz pochyłą Przegrodę Strukturalną Aby utworzyć pochyłą Przegrodę Strukturalną, należy wykonać te same kroki co powyżej (Utwórz pojedynczą, płaską Przegrodę Strukturalną na Rzucie na stronie 289). Po narysowaniu linii odniesienia, pojawi się kursor w kształcie słońca: kliknij kursorem w kształcie słońca, aby określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej. Wprowadź kąt nachylenia w oknie dialogowym Wstaw Przegrodę Strukturalną: w przykładzie wpisano 72 stopnie. Pamiętaj, że ten kąt jest mierzony po "wewnętrznej" stronie Przegrody Strukturalnej (przeciwnej do strony, którą wskazałeś kursorem w kształcie słońca). Kliknij aby wstawić pochyloną Przegrodę Strukturalną.

Aby zmienić kąt nachylenia wstawionej Przegrody Strukturalnej, można dokonać graficznej edycji Przegrody Strukturalnej w oknie 3D używając funkcji swobodnego obrotu. Zobacz Swobodne obracanie Przegrody Strukturalnej na stronie 334. Aby dociąć końce ściany poprzez połączenie ich z Przegrodą Strukturalną, użyj funkcji Połącz Przegrodę Strukturalną. Zobacz Przykład: Dołącz ściany boczne do pochylonej Przegrody Strukturalnej na stronie 331.


291

Wirtualny Budynek

Narysuj obrys Przegrody Strukturalnej w oknie Przekroju Stosując tę metodę możesz utworzyć Przegrodę Strukturalną poprzez odręczne narysowanie jej obrysu w oknie Przekroju. Uwaga: Użycie metody Obrysu na Rzucie spowoduje utworzenie poziomej Przegrody Strukturalnej na poziomie kondygnacji. Rozpoczynamy od poniższego modelu budynku. Utworzymy Przegrodę Strukturalną, której obrys będzie prowadził wzdłuż otworu w południowej ściany budynku. W tym celu, wykorzystamy metodę geometrii Obrysu w oknie Przekrój.

Na Rzucie, budynek i jego linia przekroju S-01 wyglądają następująco. Zwróć uwagę, że narysowaliśmy linię przekroju, której jedynym zadaniem jest określenie płaszczyzny konstrukcyjnej dla Przegrody Strukturalnej. W oknach Przekroju, wprowadzona płaszczyzna dokładnie pokrywa się z płaszczyzną Przekroju.

292

Otwórz Przekrój. Jeśli narzędzie Przegroda Strukturalna jest aktywne, wybierz metodę geometrii Obrys z palety Info Przegrody Strukturalnej. Narysuj Obrys Przegrody Strukturalnej wzdłuż żądanego konturu, klikając przy każdym węźle, tak jak podczas rysowania wieloboków. Kliknij dwukrotnie aby zamknąć wielobok. Możesz także kliknąć ostatni/pierwszy punkt wieloboku kursorem w kształcie Młotka. Uwaga: Linia odniesienia tej Przegrody Strukturalnej to pierwszy odcinek Obrysu, który narysujesz.

Teraz kliknij kursorem w kształcie słońca aby określić zewnętrzną część Przegrody Strukturalnej: •

Jeśli klikniesz na zewnątrz wieloboku, zewnętrzna część Przegrody Strukturalnej będzie skierowana w tę samą stronę co płaszczyzna Przekroju (od Ciebie). Rezultat na Rzucie będzie wyglądał następująco:

•

Kliknięcie wewnątrz wieloboku (na powierzchni Przegrody Strukturalnej) spowoduje, że zewnętrzna część Przegrody Strukturalnej będzie skierowana w kierunku przeciwnym do Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

płaszczyzny Przekroju (do Ciebie). Rezultat na Rzucie będzie wyglądał następująco:

W naszym przypadku chcemy, aby Przegroda Strukturalna była skierowana na zewnątrz budynku, przeciwnie do płaszczyzny Przekroju (do Ciebie). Zatem, po narysowaniu Przegrody Strukturalnej w oknie Przekroju, klikamy kursorem w kształcie słońca wewnątrz wieloboku.


Utwórz wypukłą Przegrodę Strukturalną: Metody geometrii Wypukłą Przegrodę Strukturalną można utworzyć na Rzucie, w oknie Przekroju, Elewacji, RŚ lub oknie 3D. Aby zdefiniować geometrię wypukłej Przegrody Strukturalnej, należy najpierw zdefiniować cylindryczną Powierzchnię przegrody, a następnie zaznaczyć części walca, na których umieszczona zostanie Przegroda Strukturalna. Uwaga: Wypukłe Przegrody Strukturalne mają zawsze regularny kształt: po utworzeniu, oś Powierzchni Przegrody cylindrycznej jest pionowy albo poziomy w stosunku do płaszczyzny konstrukcyjnej, chociaż później można ją nachylić w dowolnym kierunku.

Teraz, zewnętrzna strona Przegrody Strukturalnej znajduje się za linią przekroju. Dlatego też, ze względu na geometrię tej Przegrody Strukturalnej, w oknie Przekroju nie będą widoczne jej komponenty (Panele, Profile). Jednak, rezultat można zobaczyć zarówno w Rzucie jak i oknie 3D.

Wybierz jedną z czterech metod geometrii aby utworzyć wypukłą Przegrodę Strukturalną o cylindrycznej powierzchni. W większości są to te same metody, które stosuje się do rysowania okręgów lub łuków ścian w programie ArchiCAD.

1) Środek i promień: Kliknij, aby wstawić środek. Kliknij drugi raz, aby zdefiniować promień i jeden z punktów końcowych Przegrody Strukturalnej. Kliknięcie trzeci raz spowoduje zdefiniowanie drugiego końca ściany.

Kliknij kursorem w kształcie słońca, aby określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej. Kliknij Wstaw, aby zamknąć okno dialogowe. Przegroda Strukturalna zostanie wstawiona.

2) Trzy punkty: Kliknij kolejno trzy razy, aby określić punkt

początkowy, kolejny punkt oraz punkt końcowy Przegrody


293

Wirtualny Budynek

Strukturalnej. Określenie tych trzech punktów spowoduje również obliczenie promienia walca odniesienia oraz środka. Przykład, patrz Utwórz wypukłą Przegrodę Strukturalną na Rzucie na stronie 294.

3) Styczne: Użyj tej geometrii, aby wstawić Przegrodę Strukturalną tworzącą pełny okrąg. Kliknij kolejno trzy razy, aby określić trzy punkty Przegrody Strukturalnej. Określenie tych trzech punktów spowoduje również obliczenie promienia walca odniesienia oraz środka. Pojawi się tymczasowy okrąg odniesienia. Jeśli trzy punkty styczne dają więcej niż jedną możliwość utworzenia pełnego okręgu, pojawi się kursor w kształcie oka. Przesuń kursor, aby podglądnąć dostępne możliwości, a następnie kliknij aby wybrać pożądaną geometrię. Kliknij kursorem w kształcie słońca, aby określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej.

Aby dodać wypukłą Przegrodę Strukturalną do Elewacji Południowej, wykonaj następujące czynności:

Spowoduje to wstawienie Przegrody Strukturalnej o kształcie pełnego okręgu.

Wybierz narzędzie Przegroda Strukturalna i wybierz metodę geometrii Trzy Punkty z palety Info.

4) Promień i oś: Użyj tej metody geometrii, aby utworzyć Przegrodę Strukturalną o kształcie regularnego łuku. Ta Przegroda Strukturalna będzie zawsze kształtem pół-cylindra wstawionym na wprowadzonej płaszczyźnie.

Kliknij trzy punkty, aby zdefiniować łuk odniesienia Przegrody Strukturalnej.

Pierwsze dwa kliknięcia zdefiniują punkt początkowy i końcowy Przegrody Strukturalnej. Kliknięcie po raz trzeci spowoduje wygenerowanie długości łuku Przegrody Strukturalnej. Przykład, patrz Utwórz pół-cylindryczną Przegrodę Strukturalną w oknie 3D na stronie 302.

Utwórz wypukłą Przegrodę Strukturalną na Rzucie Jeden z boków stropu przedstawionego poniżej budynku ma kształt łuku.

294


Wirtualny Budynek

Kliknięcie po raz czwarty spowoduje zdefiniowanie łuku, utworzonego przez dwa końce ściany oraz środek walca.

Kliknij kursorem w kształcie słońca, aby określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej. Pojawi się okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną, wprowadź wysokość Przegrody Strukturalnej. W tym przypadku wprowadzimy 620 cm. W przypadku wypukłej Przegrody Strukturalnej, nie można zdefiniować kąta nachylenia; będzie ona zawsze pionowa. Uwaga: Trzy ikony w części Położenie okna dialogowego Wstaw Przegrodę Strukturalną umożliwiają trzy sposoby określenia wysokości Przegrody Strukturalnej.

Sprawdzić rezultat w oknie 3D.


Określanie położenia Przegrody Strukturalnej w Widoku Przekroju Płaszczyzna konstrukcyjna w oknie Przekroju pokrywa się z płaszczyzną Przekroju. Jeśli wybierzesz metodę geometrii, która powoduje wygenerowanie Przegrody Strukturalnej z Linii Odniesienia (np. Polilinia, Łańcuch czy Łuk), należy określić punkt początkowy oraz długość wytłoczenia. W tym celu, należy użyć opcji w oknie dialogowym Wstaw Przegrodę Strukturalną w Przekroju.

Szczegóły, patrz rozdział Okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną: Rzut i Okno 3D w Pomocy ArchiCADa. Kliknij Wstaw, aby zamknąć okno dialogowe. Przegroda Strukturalna zostanie wstawiona.


295

Wirtualny Budynek

•

Aby dowolnie ustawić początek wytłoczenia poprzez przesunięcie punktu początkowego z wprowadzonej płaszczyzny: Wybierz pierwszą metodę. Pierwsze pole to długość bezwzględna wytłoczenia; trzecie pole to przesunięcie od wprowadzonej płaszczyzny. (Suma tych dwóch wartości jest wyświetlona w polu środkowym.)

•

Aby rozpocząć konstruowanie przegrody strukturalnej “w przód” od płaszczyzny konstrukcyjnej (linii przekroju): wybierz metodę drugą i wprowadź długość wytłoczenia. Tutaj nie ma przesunięcia (Przegroda Strukturalna zaczyna się dokładnie na płaszczyźnie konstrukcyjnej).

Utwórz Łańcuch Przegród Strukturalnych na Rzucie Wybierz metodę geometrii Łańcuch, aby utworzyć wieloodcinkową Przegrodę Strukturalną na podstawie linii odniesienia narysowanej jako łańcuch polilinii. Dla każdego odcinka Przegrody Strukturalnej, można ustawić oddzielny schemat - a dla każdego inny wzór. W poniższym przykładzie, wstawimy Łańcuch Przegród Strukturalnych wzdłuż bardziej złożonego konturu stropu.

• Aby rozpocząć konstruowanie Przegrody Strukturalnej “w tył” od płaszczyzny konstrukcyjnej (linii przekroju): wybierz metodę czwartą i wprowadź długość wytłoczenia.

• Aby środek wektora wytłoczenia znajdował się na płaszczyźnie konstrukcyjnej, wybierz trzecią opcję. Wprowadź całkowitą długość wytłoczenia w pierwszym polu poniżej.

296

Wybierz narzędzie Przegroda Strukturalna i wybierz metodę geometrii Łańcuch z palety Info.


Wirtualny Budynek

Przerysuj obrys stropu, aby utworzyć linię odniesienia Przegrody Strukturalnej, używając tych samych opcji palety pomocniczej, co w przypadku rysowania wieloboku. Podwójne kliknięcie zakończy rysowanie linii odniesienia.

Wynik: pojedyncza Przegroda Strukturalna o trzech Powierzchniach, bazująca na trój-odcinkowej Linii Odniesienia.

Kliknij kursorem w kształcie słońca, aby określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej.

Profil jest zawsze wstawiany w miejscu połączenia dwóch sąsiadujących odcinków. Takiego Profilu nie można usunąć. (Jeśli chcesz, możesz ustawić ten Profil jako Niewidoczny, wybierając Profil w trybie Edycji i konfigurując Typ w Ustawieniach Profilu.)

Pojawi się okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną, wprowadź wysokość Przegrody Strukturalnej. W tym przypadku wprowadzimy 620 cm. W przypadku łańcucha Przegród Strukturalnych, nie można określić kąta nachylenia; będzie ona zawsze pionowa. Uwaga: Trzy ikony w części Położenie okna dialogowego Wstaw Przegrodę Strukturalną umożliwiają trzy sposoby określenia wysokości Przegrody Strukturalnej. Szczegóły, patrz rozdział Okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną: Rzut i Okno 3D w Pomocy ArchiCADa. Kliknij Wstaw, aby zamknąć okno dialogowe. Przegroda Strukturalna zostanie wstawiona.


Łańcuch Przegród Strukturalnych ma tyle Schematów ile segmentów: jednocześnie można wybrać jeden Schemat i dostosować jego ustawienia.

297

Wirtualny Budynek

Zdefiniuj płaszczyznę konstrukcyjną Przegrody Strukturalnej w oknie 3D Przy aktywnym narzędziu Przegroda Strukturalna w oknie 3D, w palecie Info dostępne są następujące opcje definiowania płaszczyzny konstrukcyjnej Przegrody Strukturalnej: Domyślna: Dla Przegród Strukturalnych domyślna płaszczyzna konstrukcyjna w oknie 3D jest identyczna, jak w przypadku konstruowania dowolnych innych elementów w tym oknie. (Zero Projektu lub Początek Układu Współrzędnych).

Wprowadź żądane zmiany Wzoru Siatki lub zmień Początek Wzoru Siatki. Wybrany Schemat będzie od teraz Własnym Schematem. Zobacz także Edytuj wór i położenie Siatki na stronie 310. Kliknij OK, aby zastosować zmiany.


298

Inteligenta: Zastosuj jedną z następujących "inteligentnych" metod, aby zdefiniować płaszczyznę konstrukcyjną kilkoma kliknięciami myszy. •

Powierzchnia: Kliknij dowolną powierzchnię: płaszczyzna powierzchni będzie płaszczyzną konstrukcyjną.

•

Krawędź plus punkt: Kliknij dowolną krawędź (kursor w kształcie znaku mercedes), aby zdefiniować linię.

Na ekranie wyświetlona zostanie płaszczyzna obracająca się wokół linii jako osi. Następnie kliknij punkt (kursor w kształcie strzałki), aby określić płaszczyznę konstrukcyjną.


Wirtualny Budynek

Definiowanie innych płaszczyzn konstrukcyjnych, patrz Zdefiniuj płaszczyznę konstrukcyjną Przegrody Strukturalnej w oknie 3D na stronie 298. Przy aktywnym narzędziu Przegroda Strukturalna, wybierz metodę geometrii Polilinia - Pojedyncza oraz Domyślną Płaszczyznę Konstrukcyjną z palety Info. •

Punkt plus krawędź: Ta metoda jest odwrotnością metody przedstawionej powyżej. Kliknij punkt a następnie krawędź, aby zdefiniować płaszczyznę konstrukcyjną.

•

Trzy punkty: Kliknij trzy punkty, aby zdefiniować płaszczyznę konstrukcyjną.

Poziomo: Kliknij punkt, aby wstawić poziomą płaszczyznę konstrukcyjną we wskazanym miejscu. Pionowo: Kliknij punkt, aby wstawić pionową płaszczyznę konstrukcyjną we wskazanym miejscu.

Kliknij, aby rozpocząć rysowanie linii odniesienia Przegrody Strukturalnej. Niezależnie od miejsca, w którym klikniesz, płaszczyzna konstrukcyjna będzie ustawiona w tym samym miejscu i będzie oznaczona tymczasową siatką. Każda linia odniesienia, jaką teraz narysujesz zostanie wstawiona na tę płaszczyznę konstrukcyjną. W naszym przykładzie:

Normalny: Określ pochyloną płaszczyznę konstrukcyjną poprzez określenia wektora, prostopadłego ("normalnego") w stosunku do żądanej płaszczyzny.

1) Kliknij dwa punkty, aby określić normalny wektor dla płaszczyzny konstrukcyjnej, lub

Kliknij krawędź, aby zdefiniować normalny wektor dla konstrukcyjnej płaszczyzny

2) Następnie kliknij punkt przez który będzie przechodziła płaszczyzna konstrukcyjna.

Przykład, patrz Wytłocz Przegrodę Strukturalną z Pochylonej płaszczyzny konstrukcyjnej na stronie 303.

Utwórz pojedynczą, płaską Przegrodę Strukturalną w oknie 3D W oknie 3D, proces jest taki sam jak w przypadku Rzutu. Jednak wynik jest inny. W oknie 3D, domyślna płaszczyzna konstrukcyjna Przegrody Strukturalnej jest taka sama jak bieżąca płaszczyzna konstrukcyjna 3D (Zero projektu lub Początek układu). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Kliknij dwa przednie narożniki budynku, aby określić długość linii odniesienia. Kursorem w kształcie słońca kliknij po jednej stronie linii odniesienia by określić zewnętrzną stronę Przegrody Strukturalnej. Pojawi się okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną:

299

Wirtualny Budynek

Domyślnie, zarówno górna jak i dolna wartość wzniesienia mierzone są począwszy od linii odniesienia, a Przegroda Strukturalna będzie prostopadła do płaszczyzny konstrukcyjnej, można jednak użyć innego poziomu odniesienia korzystając z rozwijanego menu:


Narysuj obrys Przegrody Strukturalnej w oknie 3D

Uwaga: Trzy ikony w części Położenie okna dialogowego Wstaw Przegrodę Strukturalną umożliwiają trzy sposoby określenia wysokości Przegrody Strukturalnej.

Rozpoczynamy od poniższego modelu budynku. Utworzymy Przegrodę Strukturalną, której Obrys będzie prowadził wzdłuż otworu w południowej ściany budynku. W tym celu użyjemy w oknie 3D metody geometrii Obrysu.

Szczegóły, patrz rozdział Okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną: Rzut i Okno 3D w Pomocy ArchiCADa. Kliknij Wstaw. Sprawdź rezultat.

300


Wirtualny Budynek

Domyślna płaszczyzna konstrukcyjna Przegrody Strukturalnej w oknie 3D jest taka sama jak bieżąca płaszczyzna konstrukcyjna 3D. Aby jednak łatwiej było wstawić element, możesz użyć innej płaszczyzny konstrukcyjnej. Szczegóły, patrz Zdefiniuj płaszczyznę konstrukcyjną Przegrody Strukturalnej w oknie 3D na stronie 298. W tym przykładzie użyjemy “Inteligentnej” płaszczyzny konstrukcyjnej prostopadłej do stropu. Przy aktywnym narzędziu Przegroda Strukturalna, wybierz metodę geometrii Obrys - Pojedyncza oraz Domyślną Płaszczyznę Konstrukcyjną z palety Info.

Teraz kilkoma kliknięciami musisz zdefiniować płaszczyznę konstrukcyjną. Kliknij krawędź stropu kursorem w kształcie znaku Mercedesa (oznaczającym krawędź), aby zdefiniować linię. W wyniku tej czynności w oknie pojawi się płaszczyzna obracająca się (w miarę poruszania kursorem) dookoła klikniętej krawędzi.

Teraz kliknij, aby rozpocząć rysowanie obrysu Przegrody Strukturalnej na płaszczyźnie konstrukcyjnej; klikaj kolejne węzły tak jak podczas rysowania dowolnej polilinii. Uwaga: Linia odniesienia tej Przegrody Strukturalnej to pierwszy odcinek Obrysu, który narysujesz. Kliknij dwukrotnie w ostatnim punkcie obrysu lub kliknij kursorem w kształcie Młotka, aby zamknąć wielobok. Kiedy pojawi się kursor w kształcie słońca, kliknij powierzchnię wieloboku: zewnętrzna strona Przegrody Strukturalnej będzie skierowana do Ciebie. Sprawdź rezultat.

Następnie kliknij górny narożnik budynku kursorem w kształcie strzałki, aby określić położenie płaszczyzny konstrukcyjnej.


301

Wirtualny Budynek


zdefiniować promień półcylindra. Tymczasowe elementy graficzne pomogą ci przy konstruowaniu struktury.

Utwórz pół-cylindryczną Przegrodę Strukturalną w oknie 3D Skonstruujemy pół-cylindryczną Przegrodę Strukturalną na stropie w oknie 3D. Wybierz metodę geometrii Promień i Osi oraz Poziomą Płaszczyznę Konstrukcyjną

Teraz przesuń kursor aby określić długość przegrody strukturalnej, a następnie kliknij aby zakończyć konstruowanie Przegrody Strukturalnej.

Kliknij strop, aby wstawić odpowiednią płaszczyznę konstrukcyjną. Zobacz rezultat w oknie 3D.

Teraz, znajdź środek stropu i kliknij jeden raz: oś naszego pół-walca będzie przebiegać przez ten punkt.

Przytrzymaj wciśnięty przycisk myszy i przeciągnij kursor do bardziej odległego końca stropu, a następnie kliknij aby

302


Wirtualny Budynek

Wytłocz Przegrodę Strukturalną z Pochylonej płaszczyzny konstrukcyjnej Podczas tworzenia Przegrody Strukturalnej, zostaje ona wytłoczona w kierunku prostopadłym z określonej linii tworzącej. Płaszczyzna konstrukcyjna jest zazwyczaj pionowa albo pozioma. Jednak w oknie 3D można zdefiniować dowolną płaszczyznę konstrukcyjną. Zobacz Zdefiniuj płaszczyznę konstrukcyjną Przegrody Strukturalnej w oknie 3D na stronie 298. Przyjrzyjmy się następującemu modelowi w 3D: Po zakończeniu rysowania Wektora Normalnego, zostanie wyświetlona płaszczyzna konstrukcyjna, prostopadła do niego.

Załóżmy, że chcesz narysować Przegrodę Strukturalną tak, aby została ona wytłoczona prostopadle do płaszczyzny konstrukcyjnej, która odpowiada kształtowi budynku. Konieczna będzie płaszczyzna konstrukcyjna prostopadła do kierunku nachylenia budynku, nie zaś prostopadła do podstawy (gruntu). W tym celu, należy dla narzędzia Przegroda Strukturalna wybrać metodę geometrii Pojedyncza oraz płaszczyznę konstrukcyjną opartą o Wektor Normalny (prostopadły).

W oknie 3D narysuj Wektor Normalny odpowiadający nachyleniu budynku (płaszczyzna konstrukcyjna będzie prostopadła do wektora). W tym przypadku rysujemy wektor łączący południowo zachodnie narożniki górnego i dolnego stropu: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Kliknij w dowolnym miejscu, aby wstawić płaszczyznę konstrukcyjną: jej kąt będzie definiował kierunek wytłoczenia Przegrody Strukturalnej z linii tworzącej. Teraz można przystąpić do rysowania linii tworzącej. Linia tworząca (zgodnie ze wskazaniem tymczasowej linii pomocniczej) jest ograniczona i ułożona prostopadle do płaszczyzny konstrukcyjnej. W dowolnych miejscach wskaż początek i koniec przegrody strukturalnej: W naszym przypadku, przy będą to dwa narożniki stropów znajdujące się z przodu.

303

Wirtualny Budynek

Kliknij Wstaw.

Pojawi się kursor w kształcie słońca: Kliknij poniżej linii tymczasowej, aby zdefiniować zewnętrzną część Przegrody Strukturalnej. Pojawi się okno dialogowe Wstaw Przegrodę Strukturalną: Określ wzniesienie góry i dołu Przegrody Strukturalnej.Wprowadź 0 dla podstawy i 620 dla szczytu przegrody. Bardzo istotny jest Poziom Odniesienia: jeśli jest mierzony od Linii Odniesienia, dolna krawędź Przegrody Strukturalnej będzie pokrywała się z pochyloną płaszczyzną konstrukcyjną i zarówno górna jak i dolna krawędź Przegrody Strukturalnej będzie prostopadła do płaszczyzny konstrukcyjnej. W tym przypadku skorzystamy z innego Poziomu Odniesienia. Wybierz Zero Projektu jako Poziom Odniesienia dla wzniesienia podstawy i szczytu przegrody. W ten sposób, górna i dolna krawędź Przegrody Strukturalnej będzie równoległa do płaszczyzny poziomej i będzie się znajdowała na wysokości Zera projektu.

304

Edycja na poziomie Systemu Zastosuj edycję na poziomie Systemu, aby zmienić ustawienia bądź dokonać edycji elementu Przegrody Strukturalnej jako całości, za pomocą jednego okna dialogowego. Otwórz Ustawienia Domyślnie Przegrody Strukturalnej klikając dwukrotnie narzędzie Przegroda Strukturalna. Możesz też zaznaczyć Przegrodę Strukturalną, którą chcesz poddać edycji i otworzyć okno Ustawienia Wybranej Przegrody Strukturalnej.


Wirtualny Budynek

Wybierz spośród elementów znajdujących się w hierarchicznej liście po lewej stronie okna, aby otworzyć jedną ze stron okna dialogowego zawierającą różne Ustawienia Przegrody Strukturalnej. Użyj opcji okna dialogowego, aby określić ogólne preferencje Systemu (położenie, wyświetlanie) oraz opcje dla komponentów: Schematu, Profili, Paneli, Łączników oraz Akcesoriów. (Każda opcja została szczegółowo przedstawiona w rozdziale Ustawienia Przegrody Strukturalnej w Pomocy ArchiCADa w Pomocy ArchiCADa.) Opcje konfigurowane tutaj definiują strukturę i wygląd wstawianych Przegród Strukturalnych. (Po wstawieniu Przegrody Strukturalnej, można dostosować poszczególne jej komponenty w trybie edycji Przegrody Strukturalnej.) Modyfikacje wprowadzone w ustawieniach Wybranego Systemu Przegrody Strukturalnej spowodują zmianę wszystkich powiązanych części zaznaczonej Przegrody Strukturalnej. Na przykład, jeśli zmienisz materiał Profilu Słupka, wówczas po kliknięciu OK zmieniony zostanie materiał wszystkich Słupków w Przegrodzie Strukturalnej. Modyfikacja Słupków nie będą miały jednak wpływu na ewentualne Własne Profile. •

Pamiętaj, że ustawienia Profili zostały podzielone na trzy strony: Zewnętrzne, Słupki, Rygle: oznacza to, że jedna Przegroda Strukturalna może mieć równocześnie trzy domyślne kategorie (lub "klasy") Profili.

Kategorie Paneli znajdujący się w górnej części okna ustawień Paneli. Po zakończeniu konfiguracji ustawień Systemu Przegrody Strukturalnej, użyj narzędzia Przegroda Strukturalna, aby wstawić Przegrodę Strukturalną używając dowolnej metody geometrii. Zobacz Utwórz Przegrodę Strukturalną na stronie 289. Wstawioną Przegrodę Strukturalną można edytować jako całość, tak jak dowolny inny element konstrukcyjny, używając technik edycji graficznej oraz poleceń menu Edycja lub poleceń palety pomocniczej.

Wyświetlenie Przegrody Strukturalnej Wyświetlanie Przegrody Strukturalnej w Rzucie i w Przekroju można zdefiniować w Ustawieniach Systemu Przegrody Strukturalnej. Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona SystemuPanel Rzut i przekrój w Pomocy ArchiCADa. Pamiętaj, że domyślna opcja wyświetlania na Rzucie dla Przegrody Strukturalnej to “Symbol i Pozawidokowe”; jest to opcja dostępna wyłącznie dla Przegród Strukturalnych.

Można skonfigurować wszystkie kategorie Profili w ten sposób, aby miały takie same ustawienia. Po zmodyfikowaniu parametrów jednej z trzech kategorii Profili, kliknij przycisk Jednakowe Kategorie Profili znajdujący się w górnej części okna ustawień Profili. •

Pamiętaj, że ustawienia Paneli zostały podzielone na dwie strony: Główne i Wyróżnione: oznacza to, że jedna Przegroda Strukturalna może mieć dwie domyślne kategorie (lub “klasy”) Paneli. Można skonfigurować obie kategorie Paneli tak, aby miały takie same ustawienia. Po zmodyfikowaniu parametrów jednej z dwóch kategorii Paneli, kliknij przycisk Jednakowe


W opcjach Symbol i Pozawidokowe, Profile i Panele, są reprezentowane za pomocą symboli. Przegroda Strukturalna jest wyświetlona jako przecięta na poziomie płaszczyzny cięcia dla rzutu, wraz z częścią pozawidokową (znajdującą się powyżej płaszczyzny cięcia dla rzutu), oraz jej częścią widokową

305

Wirtualny Budynek

(znajdującą się poniżej płaszczyzny cięcia dla rzutu) w formie naśladującej widok 3D. W trybie Symbol i Pozawidokowe, Akcesoria i Łączniki nie są w ogóle pokazywane na Rzucie, wyświetlane są jedynie linie środkowe Profili. Opcja Symbol i Pozawidokowe jest zalecana dla regularnych, pionowych Przegród Strukturalnych. W przypadku innych geometrii, opcja Rzutu będzie bardziej odpowiednia.

Opcje Wyświetlania Modelu dla Przegród Strukturalnych Przejdź do menu Dokument > Ustaw Widok Modelu > Opcje Wyświetlania Modelu. W panelu Opcje Elementów Konstrukcyjnych, wybierz jedną z dwóch opcji wyświetlania Przegród Strukturalnych. Będą one miały wpływ na wyświetlanie Przegród Strukturalnych w oknie 3D, Przekroju i oknie Dokumentu 3D: •

Pełne: W przegrodzie Strukturalnej wyświetlane są Panele i Profile.

•

Schematyczne: Wyświetlony będzie jedynie Schemat (Linie siatki, Obrys, Linia odniesienia).

Tryb edycji Przegrody Strukturalnej O trybie edycji Przegrody Strukturalnej Wszystkie wstawiane Przegrody Strukturalne są określone poprzez Ustawienia Systemu Przegrody Strukturalnej. Można jednak użyć trybu edycji oraz dedykowanych narzędzi właściwych dla poszczególnych komponentów przegrody, aby dokonać zmian ustawień poszczególnych komponentów wybranej Przegrody Strukturalnej, lub dodać własne komponenty, używając tych samych metod konstrukcyjnych, zaznaczenia oraz edycji jak normalnej przestrzeni roboczej programu ArchiCAD. W trybie edycji, każdy komponent (Schemat, Profil, Panel, Akcesorium, Łącznik) posiada własne okno ustawień oraz własne narzędzie umożliwiające zmianę ustawień lub wstawienie nowych

306

komponentów do Przegrody Strukturalnej. (W trybie edycji nie można tworzyć nowych Przegród Strukturalnych; celem trybu edycji jest dostarczenie głębszego poziomu dostępu do komponentów istniejącej, wybranej Przegrody Strukturalnej.) Po zmianie parametrów dowolnego komponentu Przegrody Strukturalnej w trybie Edycji, komponent ten nie będzie już związany z Ustawieniami Systemu Przegrody Strukturalnej: staje się on Własnym Komponentem, a jego parametry są określone lokalnie w odpowiednim oknie dialogowym ustawień narzędzi (np. ustawień Schematu, Profilu, Panelu, Łącznika, czy Akcesorium). Parametry użytkownika można konfigurować tylko w trybie edycji. Prosimy pamiętać, że zmiana ustawień każdego komponentu Przegrody Strukturalnej w trybie Edycji NIE spowoduje zmiany Ustawień Systemu Przegrody Strukturalnej.

Ustawienia narzędzia Przegroda Strukturalna w trybie edycji Narzędzia można otwierać w znany sposób z Palety Narzędzi Przegrody Strukturalnej, dostępnej jedynie w trybie edycji: Każde z tych narzędzi ma własne okno ustawień, o takim samym wyglądzie i układzie przycisków co analogiczna strona w oknie ustawień Przegrody Strukturalnej. Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej w Pomocy ArchiCADa. Jedyna różnica polega na tym, że ustawienia narzędzi dla poszczególnych komponentów nie wyświetlają drzewa nawigacji dostępnego w Ustawieniach Systemu Przegrody Strukturalnej oraz wyświetlany jest inny nagłówek.


Wirtualny Budynek

Ustawienia Paneli, Poziom Systemu:

Dla każdego wybranego komponentu w trybie Edycji Przegrody Strukturalnej, ustawienia wyboru narzędzia wyświetlają parametry aktualnie zaznaczonego komponentu. Jeśli, przykładowo, zaznaczyłeś kategorię “Główne” dla opcji Panel, górny panel wyświetla domyślnie “Klasa: Panel Główny." Te parametry to parametry skonfigurowane w oknie Ustawień Systemu: Panele Główne. Jednak, zaraz po wprowadzeniu zmiany do jakiegokolwiek parametru w oknie Ustawień Wyboru, tytuł górnego panelu zmieni się na WłasnyKliknięcie OK spowoduje zmianę parametrów użytkownika jedynie dla zaznaczonych paneli.

Ustawienia wybierania Paneli, tryb edycji:

Własny Komponent oznacza, że jego połączenie z ustawieniami Przegrody Strukturalnej zostało zerwane i wszelkie zmiany wprowadzone w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej nie będą miały na ten komponent wpływu. Można zawsze odświeżyć to łącze zmieniając pole klasy z powrotem na System. Aby edytować Ustawienia na poziomie Systemu bez zamykania trybu Edycji, należy wybrać polecenie Ustawienia Przegrody znajdujące się w dolnej części Palety Trybu Edycji. (Patrz Paleta Trybu Edycji na stronie 308.) Będąc w trybie edycji możesz zachować i załadować Ulubione ustawienia osobno dla każdego narzędzia, tak jak w przypadku każdego innego narzędzia ArchiCAD. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

307

Wirtualny Budynek

W trybie edycji, w ustawieniach poszczególnych narzędzi dla komponentów Przegrody strukturalnej, wyświetlane jest przypisanie warstwy, jednak nie można go edytować. Wszystkie komponenty przegrody strukturalnej zostaną wstawione na warstwę wskazaną w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej; przypisanie do warstwy nie może być określane indywidualnie dla komponentów Przegrody Strukturalnej.

Otwórz tryb edycji Przegrody Strukturalnej Aby otworzyć tryb edycji, należy najpierw zaznaczyć Przegrodę Strukturalną. Następnie kliknij przycisk Modyfikuj (lub Edytuj w 3D), który pojawi się na zaznaczonej Przegrodzie Strukturalnej.

W trybie edycji Przegrody Strukturalnej, zwykła paleta narzędzi ArchiCAD zostaje zastąpiona specjalną paletą narzędzi Przegrody Strukturalnej.

Do trybu edycji można również przejść w następujący sposób: wybrać Przegrodę Strukturalną, a następnie polecenie Projekt > Przegroda Strukturalna> Edytuj Przegrodę Strukturalną.

Aby edytować Ustawienia na poziomie Systemu bez zamykania trybu Edycji, należy wybrać polecenie Ustawienia Przegrody znajdujące się w dolnej części Palety Trybu Edycji.

Uwaga: Opcja ta działa tylko jeśli wybrałeś pojedynczą Przegrodę Strukturalną. Jeśli zaznaczenie obejmuje kilka różnych przegród strukturalnych, przycisk Edycji nie pojawi się i nie będzie można edytować poszczególnych komponentów żadnej przegrody. W trybie edycji Przegrody Strukturalnej, model pokazany jest w oknie 3D (nawet jeśli Przegroda Strukturalna zaznaczona została na Rzucie lub oknie Przekrój/Elewacja/RŚ). Pozostała część budynku (“środowisko”) pokazana będzie w tle; Uwaga: Jeśli okno 3D nie zawiera Przegrody Strukturalnej, nie można skorzystać z trybu Edycji Przegrody Strukturalnej. Należy sprawdzić, czy Przegrodę Strukturalną widać w oknie 3D przed otwarciem trybu edycji Przegrody Strukturalnej.

Po zakończeniu wprowadzania zmian w wybranej Przegrodzie Strukturalnej w trybie Edycji, kliknij OK w palecie trybu edycji aby zachować zmiany i powrócić do okna 3D, lub Anuluj aby odrzucić zmiany. (Te same polecenia dostępne są w menu: Projekt > Przegroda Strukturalna > Zakończ Edycję Przegrody lub Anuluj Edycję Przegrody.) W trybie Edycji, każde polecenie Odwołaj spowoduje odwrócenie jedynie ostatniej wprowadzonej zmiany. Po zamknięciu trybu Edycji, kliknięcie przycisku Odwołaj jeden raz spowoduje cofnięcie wszystkich zmian wprowadzonych w trybie Edycji.

Paleta Trybu Edycji Paleta Trybu Edycji pojawia się automatycznie po wejściu w tryb edycji Przegrody Strukturalnej. Aby edycja była łatwiejsza, można użyć Palety Trybu Edycji, aby pokazać/ukryć różne elementy Przegrody Strukturalnej, odpowiednio do potrzeb (kliknij ikonę w kształcie oka, aby je

308


Wirtualny Budynek

otworzyć lub zamknąć). Można klikać te ikony nawet podczas edycji. Uwaga: Paleta Trybu Edycji to narzędzie pomagające jedynie edytować sposób wyświetlania, które nie ma wpływu na konstrukcję lub wygląd Przegrody Strukturalnej. “Środowisko” w tej palecie odnosi się do pozostałych elementów modelu budynku, które można pokazywać lub ukrywać, w zależności od potrzeb.Okno Informacji o Elemencie będzie reagowało na wyszarzone elementy Środowiska, jednak w trybie Edycji Przegrody Strukturalnej można edytować tylko Komponenty Przegród Strukturalnych. Uwaga: Jeśli masz kłopoty z określeniem krawędzi elementów modelu pokazanych jako Środowisko, spróbuj przełączyć na opcję Szkicowe lub Najlepsze Kontury w menu Widok > Tryby i parametry widoku 3D> Parametry okna widoku 3D.

Uwaga: W trybie edycji Przegrody Strukturalnej, można użyć Obszaru Zaznaczenia, aby ograniczyć zakres funkcji Znajdź i Zaznacz - aby odnaleźć poszczególne komponenty Przegrody Strukturalnej wewnątrz lub poza obszarem zaznaczenia. Zobacz Paleta Znajdź i Zaznacz w Pomocy ArchiCADa.

Zaznaczenie kilku Paneli i Profili

Wybierz komponent Przegrody Strukturalnej w trybie edycji

Po zaznaczeniu jednego Panelu lub Profilu w trybie edycji Przegrody Strukturalnej, pojawi się pomoc edycyjna, tak zwane “Automatyczne Zaznaczanie Sekwencji Elementów”. Automatyczne Zaznaczanie Sekwencji Elementów pojawi się w tym samym momencie co Okno Informacji o Elemencie poprzedzające zaznaczenie. Automatyczne Zaznaczanie Sekwencji Elementów to skrót umożliwiający zaznaczenie kilku Profili i Paneli, w oparciu o Siatkę Przegrody Strukturalnej.

Użyj narzędzi zaznaczenia, aby wybrać dowolne komponenty Przegrody Strukturalnej. Aby zaznaczyć wszystkie występujące komponenty, wybierz narzędzie i kliknij Ctrl+A.

Po zaznaczeniu Profilu, funkcja Automatycznego Zaznaczania Sekwencji Elementów pozwala na zaznaczenie sekwencji na dwa sposoby:

Zobacz Parametry okna 3D w Pomocy ArchiCADa.

Na przykład, aby zaznaczyć Schemat, uruchom narzędzie Schemat i kliknij Ctrl+A: wszystkie części Schematu (linie siatki, obrys oraz linia odniesienia) zostaną zaznaczone. Jeśli dezaktywujesz wyświetlanie Profili i Paneli (klikając ikony w kształcie oka w Palecie Trybu Edycji), Schemat będzie można w prosty sposób edytować.


309

Wirtualny Budynek

•

•

przycisk z pojedynczą linią umożliwia wybranie wszystkich Profili wzdłuż pełnej linii siatki na której leży Profil:

przycisk wyświetlający kilka równoległych linii umożliwia wybranie wszystkich Profili równoległych do wybranego Profilu.

Po zaznaczeniu Panelu, funkcja Automatycznego Zaznaczania Sekwencji Elementów pozwala na zaznaczenie sekwencji Paneli wzdłuż Pierwszego kierunku siatki lub Drugiego kierunku siatki.

Edytuj Siatkę Aby zmodyfikować Siatkę zaznaczonej Przegrody Strukturalnej lub pojedynczą linię siatki, należy użyć trybu Edycji Przegrody Strukturalnej. Tryb ten umożliwia przeprowadzenie następujących czynności: •

Przesunięcie lub usunięcie zaznaczonej linii siatki

•

Obrócenie wszystkich linii siatki lub jednego z kierunków siatki

•

Obrócenie lub przeniesienie Siatki jako całości Uwaga: Opcja obrócenia siatki nie jest dostępna dla Łańcuchów Przegród Strukturalnych oraz przegród cylindrycznych.

•

Dodaj nową Siatkę

Pamiętaj, że przesunięcie lub obrócenie Siatki lub jednej oraz większej liczny linii siatki oznacza, że Profile przypisane do tej siatki lub linii siatki zostanie również przesunięte lub obrócone. Usunięcie linii Siatki spowoduje usunięcie Profilu znajdującego się na tej linii. Zmieni się również rozmiar Paneli, dostosowując się do nowego wzoru. Aby edycja Siatki była łatwiejsza, należy w trybie edycji sprawdzić, czy Schemat jest widoczny (i w razie potrzeby wyłączyć widoczność innych komponentów).

Edytuj wór i położenie Siatki W trybie edycji Przegrody Strukturalnej, można dostosować wzór siatki Przegrody Strukturalnej za pomocą edycji Ustawień Schematu. Po dokonaniu edycji któregokolwiek z ustawień

310


Wirtualny Budynek

schematu Przegrody Strukturalnej, Schemat stanie się Schematem Własnym, a przestanie być Schematem Systemowym. Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona SchematPanel Wzór Siatki i Podgląd w Pomocy ArchiCADa.

Zmiana położenia siatki Aby przesunąć całą siatkę ortogonalnie, wybierz linię siatki albo całą Siatkę i użyj polecenia Zmiana położenia siatki z palety pomocniczej.

Aby zmodyfikować wzór siatki Przegrody Strukturalnej graficznie, należy przejść do trybu Edycji Przegrody Strukturalnej. Sprawdź, czy wyświetlanie Schematu jest aktywne. (Aby ułatwić dokonanie wyboru, należy dezaktywować wyświetlanie Profili, Paneli, Łączników i Akcesoriów.) Wybierz Schemat, kliknij dwukrotnie narzędzie Schemat, aby otworzyć Ustawienia Schematu. Łańcuch Przegrody Strukturalnej ma tyle Schematów ile segmentów: można wybrać jeden Schemat na raz i dostosować każdy Schemat osobno. Zobacz także Utwórz Łańcuch Przegród Strukturalnych na Rzucie na stronie 296. Wprowadź żądane zmiany Wzoru Siatki lub zmień początek Wzoru Siatki. Wybrany Schemat stanie się Własnym Schematem. Kliknij OK, aby zastosować zmiany.

Zmień położenie linii siatki Aby przenieść jedną linię siatki należy ją zaznaczyć kursorem w kształcie Mercedesa (kliknięcie dowolnego węzła spowoduje zaznaczenie całego Schematu). Wybierz polecenie Przesuń Linię Siatki z wyświetlonej palety pomocniczej:

Przeciągnij linię siatki w nowe położenie (pozostanie ona równoległa w stosunku do pierwotnego położenia). Kliknij aby zatwierdzić operację. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Jeśli początek Siatki został zdefiniowany w Ustawieniach Schematu jako określony punkt (w przeciwieństwie do własnego początku), początek Siatki będzie zablokowany i będzie można zmieniać położenie Siatki jedynie w Drugim kierunku. Zobacz Położenie Wzoru w Pomocy ArchiCADa.

Obróć równoległe linie siatki Aby obrócić linie siatki w jednym kierunku (np. Drugi kierunek siatki), wybierz jedną linię siatki, którą chcesz obrócić, a następnie z palety pomocniczej wybierz polecenie Obróć równoległe linie siatki.

Uwaga: Jeśli Przegroda Strukturalna jest zakrzywiona lub jest Łańcuchem, nie będzie można obracać pierwszego kierunku siatki, tylko drugi.

311

Wirtualny Budynek

Tak jak w przypadku innych poleceń związanych z obracaniem w ArchiCADzie, narysuj wektor obrotu lub wprowadź kąt obrotu w Podręcznych Współrzędnych: Kliknij, aby zatwierdzić zmiany.

Obróć całą Siatkę Aby obrócić całą siatkę należy wybrać jedną linię siatki lub zaznaczyć całą Siatkę. Wybierz polecenie Obróć Siatkę z palety pomocniczej. Uwaga: Opcja obrotu siatki dostępna jest jedynie w przypadku Przegród Strukturalnych mających nieskończoną Powierzchnię Przegrody (nie jest dostępna dla Łańcucha Przegród Strukturalnych oraz dla przegród cylindrycznych). Tak jak w przypadku innych poleceń związanych z obracaniem w ArchiCADzie, narysuj wektor obrotu lub wprowadź kąt obrotu w Podręcznych Współrzędnych: Kliknij aby zakończyć zmiany.

Edytuj obrys Przegrody Strukturalnej Aby edytować Obrys Przegrody Strukturalnej, należy zaznaczyć Przegrodę Strukturalną i otworzyć tryb edycji Przegrody Strukturalnej.

Usuń linię siatki W trybie edycji Przegrody Strukturalnej można usunąć pojedynczą linię siatki: Zaznacz linię siatki i kliknij Usuń. Nie można usunąć całej Siatki.

Dodaj nową linię siatki Aby dodać nową linię siatki, należy uaktywnić narzędzie Schemat i w palecie Info wybrać tryb Konstrukcji Siatki:

Kliknij w miejsce, w którym chcesz wstawić linię siatki. Poruszaj kursorem wokół miejsca, w które przed chwilą kliknąłeś: obserwuj zmiany kierunku linii siatki i kliknij, aby wstawić nową linię siatki o żądanym kierunku:

312


Wirtualny Budynek

Ponieważ Obrys stanowi część Schematu, sprawdź czy widoczność Schematu jest włączona (w Palecie Trybu Edycji). W tym przykładzie, wyłączyliśmy widoczność wszystkich innych komponentów, poza Środowiskiem (widoczność ścian znajdujących się za Przegrodą Strukturalną będzie dla nas przydatna). Zaznacz schemat. Zwróć uwagę, że Obrys jest oznaczony grubszą linią w porównaniu do linii siatek. Można również zaznaczyć tyko Obrys (bez linii siatki) klikając w dowolnym miejscu Obrysu kursorem w kształcie znaku Mercedesa. Kliknij w punkt wzdłuż Obrysu aby wyświetlić paletę pomocniczą zawierającą polecenia edycji węzłów. Dokonaj potrzebnych modyfikacji Obrysu. Zobacz Zmiana Geometrii Wieloboków i Łańcuchów elementów na stronie 131.

Dodatkowe opcje edycji obrysu dostępne są w oknach przekrojów. Zobacz Edycja obrysu Przegrody Strukturalnej w Przekroju na stronie 313.

Edycja obrysu Przegrody Strukturalnej w Przekroju Włącz wyświetlanie Profili i Paneli i wyłącz wyświetlanie Schematu, aby zobaczyć nowy kształt Przegrody Strukturalnej.

W Przekroju lub Elewacji nie można zaznaczać ani graficznie edytować Obrysu Przegrody Strukturalnej. Można jednak użyć zestawu poleceń, aby zmienić kształt wypełnień, a następnie wykorzystać zmieniony kształt wypełnienia do edycji Obrysu Przegrody Strukturalnej. Te polecenia (Projekt > Przegroda Strukturalna > Edycja Obrysu w przekroju) dostępne są tylko w oknie Przekroju, Elewacji i Rozwinięcia ścian:


313

Wirtualny Budynek

•

Przekształć Obrys na Wypełnienie

•

Przedefiniuj Obrys na podstawie Wypełnienia

•

Odejmij Wypełnienie od Obrysu

•

Dodaj Wypełnienie do Obrysu

Otwórz Elewację, w której wyświetlona jest istniejąca Przegroda Strukturalna. Zaznacz Przegrodę Strukturalną;

Możesz teraz zmodyfikować kształt wieloboku wypełnienia przy pomocy odpowiednich poleceń palety pomocniczej. Wypełnienie będzie podstawą dla pożądanego kształtu Obrysu Przegrody Strukturalnej. W przykładzie odsuwamy wszystkie krawędzie wypełnienia o 35 centymetrów, za pomocą polecenia Odsuń Wszystkie Krawędzie (dostępnego w palecie pomocniczej, otwieranej poprzez kliknięcie węzła wybranego wieloboku.) Wybierz polecenie Projekt > Przegroda Strukturalna > Edycja Obrysu w Przekroju > Przekształć Obrys na Wypełnienie. Spowoduje to utworzenie wypełnienia o takim samym kształcie jak Obrys Przegrody Strukturalnej. Wypełnienie będzie wyświetlone z przodu w kolejności wyświetlania, zatem chwilowo przysłoni Przegrodę Strukturalną.

Po wprowadzeniu zmian wieloboku wypełnienia, użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Przedefiniuj Obrys na podstawie Wypełnienia, a następnie kliknij Przegrodę Strukturalną. Obrys Przegrody Strukturalnej zostanie przedefiniowany zgodnie z kształtem wieloboku wypełnienia. Usuń wypełnienie i sprawdź kształt Przegrody Strukturalnej.

314


Wirtualny Budynek

Inne możliwości edycji Przegrody Strukturalnej w oknie Przekroju Wybierz narzędzie Wypełnienie i narysuj dowolny kształt na powierzchni Przegrody Strukturalnej. Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Edycja Obrysu w Przekroju > Odejmij Wypełnienie od Obrysu, lub Dodaj Wypełnienie do Obrysu.Przegroda Strukturalna zostanie odpowiednio zmieniona. Zobacz także Operacje Dodawania i Odejmowania Wieloboków na stronie 132.

Dodatkowy Obrys Przegrody Strukturalnej Jedna Przegroda Strukturalna może zawierać kilka Obrysów. Dzięki temu można utworzyć kilka oddzielnych kształtów lub sekcji w ramach jednej Przegrody Strukturalnej i zastosować dla wszystkich jeden Schemat. W naszym przykładzie wstawimy Przegrodę Strukturalną na południowej elewacji budynku: jedną Przegrodę Strukturalną, używającą jednakowych ustawień schematu, jednak w dwóch częściach.

2) Wybierz Przegrodę Strukturalną i przejdź do trybu edycji.

Sprawdź, czy opcja wyświetlenia Środowiska jest aktywna.

3) Wybierz narzędzie Schemat oraz metodę konstrukcji Obrysu.

Wskaż fragment Przegrody Strukturalnej. (Dotyczy to Łańcuchów Przegród Strukturalnych, które mają kilka segmentów. W naszym przykładzie jest tylko jeden segment Przegrody Strukturalnej, jednak wskazanie go jest również konieczne.)

4) Zacznij rysować nowy Obrys. Konstruujesz nowy obrys na

Powierzchni Przegrody należącej do aktualnie zaznaczonego segmentu.

1) Narysuj prostą Przegrodę Strukturalną na jednej z powierzchni w standardowy sposób.


Uwaga: Ponieważ Powierzchnia każdej Przegrody Strukturalnej może być nieskończona w co najmniej jednym kierunku, zawsze będziesz miał odpowiednio dużo miejsca, aby narysować dowolną liczbę nowych Obrysów nadal pracując na tej samej Przegrodzie Strukturalnej. Zobacz Powierzchnia Przegrody na stronie 287.

315

Wirtualny Budynek

Edytuj linię odniesienia Przegrody Strukturalnej Aby edytować linię odniesienia Przegrody Strukturalnej, wybierz Przegrodę Strukturalną i otwórz tryb edycji Przegrody Strukturalnej. Ponieważ Linia odniesienia stanowi część Schematu, sprawdź czy widoczność tego Schematu jest włączona. Naciśnij klawisz Shift i przesuń kursor, aby wybrać Schemat.

5) Zakończ nowy obrys 6) Obejrzyj wynik, z wyświetlonym Schematem. Zwróć uwagę, że Schemat został rozszerzony, aby mógł uwzględnić nowy Obrys.

Zwróć uwagę, że w naszym przykładzie Linia odniesienia znajduje się na dole i jest odsunięta od Przegrody Strukturalnej. Kliknij Linię odniesienia, aby ją zaznaczyć. Kliknij, aby wyświetlić paletę pomocniczą z poleceniami edycji linii. Dokonaj potrzebnych modyfikacji linii odniesienia.

7) Spróbuj wprowadzić zmiany w wybranej linii Siatki lub

Wzoru Paneli. Zwróć uwagę, że obie "części" Przegrody Strukturalnej są edytowane równocześnie ponieważ zostały zbudowane na jednej Powierzchni Przegrody i mają jeden Schemat.

316

Więcej informacji na temat edycji linii, zobacz Linie na stronie 407 i Zakrzywianie/Prostowanie krawędzi Elementu na stronie 140. Modyfikacje linii odniesienia spowodują zmianę kształtu Podstawy Przegrody Strukturalnej. (Linie siatki, Obrys, Panele i Profile zostaną odpowiednio zmienione.) W naszym przykładzie, zmieniamy prostą Przegrodę Strukturalną na zakrzywioną poprzez edycję linii odniesienia. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strony Profilu (Zewnęrzne, Słupki, Rygla) w Pomocy ArchiCADa. Podczas tworzenia Przegrody Strukturalnej, profile wstawiane są wzdłuż linii Siatki. Jeśli przesuniesz lub usuniesz linię siatki, spowoduje to również zmianę położenia lub usunięcie Profili. (W trybie edycji Przegrody Strukturalnej można wstawić dodatkowe Profile niezależnie od Siatki.) W przypadku kilkuodcinkowej Przegrody Strukturalnej (Łańcucha), Profil będzie zawsze umieszczony w miejscu połączenia dwóch sąsiadujących odcinków. Takiego Profilu nie można usunąć. Wynik:

Profile Zewnętrzne umieszczane są wzdłuż Obrysu Przegrody Strukturalnej. Słupki i Rygle wstawiane są wzdłuż pierwszego lub drugiego kierunku siatki. Aby określić która kategoria Profili będzie przypisana do Pierwszego Kierunku Siatki (Słupki czy Rygle), należy użyć Ustawień Systemu Przegrody Strukturalnej: Panel Wstawianie Komponentów:

Profil Przegrody Strukturalnej O Profilu Przegrody Strukturalnej Kiedy w ArchiCADzie stworzona zostaje Przegroda Strukturalna, Profile zostają wstawione w uprzednio określonych miejscach. Dla każdej Przegrody Strukturalnej, można zdefiniować trzy rodzaje (“kategorie”) Profili: Profile Zewnętrzne; Profile Słupków; Profile Rygli. Właściwości Profili Zewnętrznych, Słupków oraz Rygli są zdefiniowane w odpowiednich oknach dialogowych Ustawień Przegrody Strukturalnej. Zmiana dowolnej cechy Profili Zewnętrznych, Słupków lub Rygli dla wybranej Przegrody Strukturalnej spowoduje zmianę każdego Profilu w tej kategorii. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Do Drugiego Kierunku Siatki zostanie przypisana druga kategoria Profili (w tym przypadku Rygle).

317

Wirtualny Budynek

Na przykład, na poniższej ilustracji Profile Zewnętrzne są zaznaczone na czerwono; Słupki (pokrywające się z pierwszym kierunkiem siatki) są zaznaczone na niebiesko; a Rygle (pokrywające się z drugim kierunkiem siatki) są zaznaczone na zielono. Profile każdej kategorii połączone są z ustawieniami dla poszczególnych kategorii, określonymi w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej. Dzięki temu można korzystać z zestawów Profili z różnymi właściwościami w zależności od ich położenia w strukturze. Można zmienić wszystkie cechy kategorii Profili jednocześnie, używając stron ustawień poszczególnych kategorii Profili. Dodatkowo, w trybie edycji Przegrody Strukturalnej, można przypisać wybrane Profile do cech poszczególnych kategorii, lub zdefiniować własne cechy dla dowolnej liczby zaznaczonych Profili. Aby zatem zmienić wszystkie Profile Zewnętrzne w Przegrodzie Strukturalnej jednocześnie, wystarczy wybrać Przegrodę Strukturalną, otworzyć stronę Profili Zewnętrznych w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej i wprowadzić żądane zmiany. Po kliknięciu OK, okno dialogowe zostanie zamknięte, a wszystkie Profile należące do kategorii Profili Zewnętrznych zostaną odpowiednio zmienione. Aby określić, do której z kategorii (klas) należy dany Profil, bądź czy jest Profilem Własnym, należy przejść do Trybu Edycji Przegrody Strukturalnej, wybrać dany Profil, otworzyć ustawienia Profilu i sprawdzić jego klasę w rozwijanej liście znajdującej się w górnej części okna dialogowego.

Typy Profili Wybierz typ Profilu w panelu “Typ Profilu i Geometria” okna Ustawienia Przegrody Strukturalnej. W zależności od wymaganego poziomu szczegółowości, należy wybrać standardowy Profil GDL, lub uproszczony wbudowany Profil o prostokątnym przekroju.

Niewidoczny Profil istnieje jako obiekt, jednaj nie jest on widoczny w oknach projektu.Z tego Profilu możesz skorzystać jeśli chcesz, aby dwa sąsiadujące panele były różne, ale nie chcesz aby był pomiędzy nimi wyświetlany Profil. Niewidoczne Profile są również przydatne jeśli nie chcesz "przeciążać" modelu zbyt dużą ilością elementów, lub jeśli zastosowano inne komponenty (np. łączniki) dla połączeń pomiędzy panelami. Gładką powierzchnię paneli można uzyskać także poprzez usunięcie Profili z linii siatki. Profil Podstawowy: Jest to najczęściej stosowany typ Profilu. Typ ten jest wbudowany i prostokątny. Z zewnątrz, widoczna jest listwa maskująca. Półstrukturalny: Jest to wbudowany profil prostokątny, stosowany do dla uzyskania Przegrody Strukturalnej o gładkiej powierzchni zewnętrznej, pozbawionej widocznych elementów

318


Wirtualny Budynek

profili. Panele łączą się ze sobą przed Profilem półstrukturalnym, zatem od zewnątrz będzie widoczna tylko ewentualnie zdefiniowana szczelina.

Dostosuj Indywidualny Profil Po wybraniu Profilu w trybie Edycji, można: •

Otworzyć Ustawienia Wybranego Profilu oraz je zmienić

•

Przesunąć, Odbić, Obrócić lub Powielić Profil

•

Usunąć Profil Uwaga: Usunięcie Profilu jest możliwe tylko w przypadku gdy dwa panele po dowolnej stronie Profilu znajdują się na tej samej płaszczyźnie. Jeśli panele nie znajdują się na tej płaszczyźnie, należy najpierw usunąć linię siatki prowadzącą pomiędzy nimi. W przypadku Przegrody Strukturalnej, która nie jest płaska, usunięcie linii siatki zmienia geometrię Przegrody Strukturalnej, tak aby panele znajdowały się w tej samej płaszczyźnie, a Profile zostaną usunięte wraz z linią siatki.

Ustaw widoczność, aby ułatwić sobie pracę (na przykład, wyłącz widoczność wszystkich elementów oprócz Profili.) Zaznacz Profil, w którym chcesz wprowadzić zmiany. Zobacz także Zaznaczenie kilku Paneli i Profili na stronie 309. Kliknij narzędzie Profil aby otworzyć Ustawienia Wybranego Profilu. Wprowadź żądane zmiany. Pamiętaj, że po wprowadzeniu zmian w tym oknie dialogowym, pole "Klasa" zmieni się na “Własny Profil.” Oznacza to, że zostało przerwane połączenie pomiędzy wybranymi Profilami oraz klasą, do której wcześniej należały.

Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe i zastosować zmiany w wybranych Profilach. Więcej na temat tego okna dialogowego, zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strony Profilu (Zewnęrzne, Słupki, Rygla) w Pomocy ArchiCADa.

Dodaj nowy Profil do Przegrody Strukturalnej Do istniejącej Przegrody Strukturalnej można dodać nowy Profil. Taki Profil może być niezależny od Siatki, jednak należy narysować nowy Profil w taki sposób, aby jego początek i koniec pokrywały się z węzłami istniejących Profili. Aby dodać kolejny Profil, otwórz tryb edycji Przegrody Strukturalnej. Uaktywnij narzędzie Profil. Użyj palety Info, aby skonfigurować typ oraz kategorię Profilu, których parametry powinny zostać użyte (np. Słupki). Jeśli chcesz aby w nowym Profilu zastosowane zostały parametry użytkownika, otwórz stronę Ustawień profilu i odpowiednio skonfiguruj parametry. Paleta Info będzie teraz pokazywać, że ustawienia Profilu to ustawienia użytkownika.


319

Wirtualny Budynek

Teraz narysuj Profil w trybie edycji Przegrody Strukturalnej.

Kopiuj Wzór Kwatery Aby skopiować wzór Profili z dowolnej kwatery do innej kwatery, należy najpierw sprawdzić, czy otwarty jest tryb Edycji Przegrody Strukturalnej i Profile są widoczne. Następnie użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Kopiuj Wzór Kwatery. Teraz kliknij kwaterę, z której chcesz skopiować wzór.

Jeśli narysujesz Profil na linii Siatki, Profil będzie połączony z tą linią Siatki. Zmiana położenia linii Siatki spowoduje przesunięcie Profilu. Jeśli narysujesz nowy Profil, który będzie krzyżował się z istniejącą linią Siatki, Profil zostanie automatycznie podzielony w miejscu, w którym przecina linię Siatki. Aby wybrać całą ciągłą linię nowego Profilu (nie tylko jeden profil na raz), użyj automatycznego zaznaczania sekwencji elementów:

Następnie kliknij kwaterę, do której chcesz wkleić wzór Profilu. Wzór Profilu zostanie powielony.

Przecięcia Profili Jeśli w Przegrodzie Strukturalnej stykają się dwa Profile, Profil o wyższym priorytecie przetnie drugi Profil.

Jeśli narysujesz wzór oparty o dodatkowe Profile w ramach danej kwatery wzoru siatki, można będzie łatwo skopiować te Profile do innych kwater: patrz Kopiuj Wzór Kwatery w następnej części.

320

Priorytety Profili są skonfigurowane dla każdej klasy Profili w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej. •

Profile Zewnętrzne: Priorytet Przecięć 15 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

Słupki: Priorytet Przecięć 10

•

Rygle: Priorytet Przecięć 5

Tych wartości nie można edytować na poziomie klas Profili. Suwak pokazuje priorytety przecięcia wbudowanych Profili (od lewej strony do prawej: Rygle - 5; Słupki - 10; Zewnętrzne - 15). Można jednak zmienić priorytet przecięcia dla dowolnych wybranych Profili. W trybie edycji Przegrody Strukturalnej wybierz Profil dla którego chcesz zmienić priorytet przecięcia. Przejdź do ustawień wybierania Profilu i ustaw suwak na żądany priorytet. Zmiana priorytetu przecięcia Profilu - podobnie jak zmiana jakiegokolwiek innego parametru spowoduje zmianę Profilu na Własny.

Utwórz Profil dla sąsiadujących Przegród Strukturalnych Polecenie to należy stosować w celu poprawienia wyglądu połączenia w przypadku, gdy dwa sąsiadujące Profile Przegrody Strukturalnej pokrywają się i nachodzą na siebie. (Jeden z dwóch nachodzących Profili zostanie przekształcony w Profil w kształcie narożnika, a drugi w Niewidoczny Profil.)


Wybierz dwie Przegrody Strukturalne i użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Utwórz Wspólne Profile.

Zobacz wyniki:

Panele Przegrody Strukturalnej Panele to płaskie, zazwyczaj szklone powierzchnie Przegrody Strukturalnej. Panele są automatycznie wstawiane pomiędzy Profilami, na Powierzchni Przegrody. Podczas tworzenia Przegrody Strukturalnej, można określić parametry dla dwóch skonfigurowanych klas paneli w Ustawieniach Schematu Przegrody Strukturalnej Dwie zapamiętane kategorie Paneli Przegrody Strukturalnej zostały określone jako Panele Główne i Wyróżnione. Aby określić układ poszczególnych klas paneli w stworzonej Przegrodzie Strukturalnej, przełącz je poprzez kliknięcie pola wzoru panelu w oknie Podglądu Przegrody Strukturalnej: kliknij dowolny panel,

321

Wirtualny Budynek

aby przełączyć klasę z Głównej (białej) na Wyróżnioną (szarą) i odwrotnie.

•

Otworzyć Ustawienia Wybranego Panelu oraz dokonać zmiany ustawień Panelu.

•

Usunąć Panel

•

Edytować jego parametry

Zaznacz Panel, który chcesz zmodyfikować. Zobacz także Zaznaczenie kilku Paneli i Profili na stronie 309. Kliknij narzędzie Panel aby otworzyć Ustawienia Wybranego Panelu. Wprowadź zmiany. Pamiętaj, że po wprowadzeniu zmian w tym oknie dialogowym, tekst w polu "Klasa" zmieni się na “Własny Panel.” Oznacza to, że zostało przerwane połączenie pomiędzy wybranymi Panelami oraz klasą, do której wcześniej należały.

Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona Schemat w Pomocy ArchiCADa. Właściwości klasy panelu Głównego i Wyróżnionego (typ, materiał, szerokość) określone są w odpowiednich oknach dialogowych ustawień Przegród Strukturalnych. Zmiana dowolnej cechy kategorii panelu Głównego lub Wyróżnionego spowoduje zmianę każdego panelu w tej klasie. Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Ustawienia Paneli (Główny, Wyróżniony) w Pomocy ArchiCADa. Panele Przegrody Strukturalnej będą w większości montowanymi na stałe powierzchniami szklanymi. Można jednak wstawiać Panele typu obiekt, które służą jako otwory drzwi lub okien. Zobacz Wstaw Panel typu drzwi lub okno na stronie 322.

Dostosuj Indywidualny Panel Po wybraniu Panelu w trybie Edycji, można:

Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe i zastosować zmiany w wybranych Panelach. Więcej na temat tego okna dialogowego, zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Ustawienia Paneli (Główny, Wyróżniony) w Pomocy ArchiCADa.

Wstaw Panel typu drzwi lub okno Istnieje możliwość wstawienia panelu GDL, który będzie pełnił funkcję drzwi lub okna. Niektóre z nich zostały skonfigurowane w

322


Wirtualny Budynek

ArchiCADzie 12 i można je znaleźć na rozwijanej liście w oknie Typ i Geometria Panelu.

nich Profil. Aby usunąć Profil, można wyłączyć wyświetlenie paneli, aby było lepiej widać Profile.

Na przykład, jeśli skonstruowałeś Przegrodę Strukturalną taką jak przedstawiono poniżej i chcesz wstawić w niej panel typu drzwi: Wybierz Przegrodę Strukturalną aby i przejdź do Trybu Edycji. Wybierz istniejące panele, aby zamienić je na panel typu drzwi. (Możesz wybrać tylko panele prostokątne.)

Jeśli chcesz zamienić dwa wybrane panele na jeden panel drzwi, należy najpierw połączyć wybrane panele usuwając z pomiędzy


Następnie należy zaznaczyć niepotrzebny Profil dzielący dwa panele. Usuń ten Profil. Ponownie aktywuj wyświetlenie paneli (klikając ikonę w kształcie oka znajdującą się obok opcji "Panel" na liście konfiguracji wyświetlanie w trybie Edycji) i sprawdź czy dwa zaznaczone wcześniej panele zostały połączone w jeden. Teraz zaznacz ten panel.

W palecie Info, jako Typ Obiektu wybierz PS drzwi 2 12.

323

Wirtualny Budynek

Łączniki Przegrody Strukturalnej O Łącznikach Wybrany panel zostanie zastąpiony panelem drzwi, które można otwierać i zamykać tak jak inne drzwi GDL. Nowowstawiony panel nie należy ani do klasy Główny ani Wyróżniony; będzie to panel “Własny”.

Łącznik Przegrody Strukturalnej to opcjonalne komponenty, za pomocą których można łączyć panele ze sobą, aby utworzyć konstrukcję wsporczą lub (częściej) dla zastąpienia Profili w celu uzyskania gładkiej struktury, lżejszej od tradycyjnej konstrukcji słupowo - ryglowej. Łączniki można wstawiać po dowolnej, lub po obu stronach linii siatki. W ArchiCADzie, Łącznik to obiekt GDL. Jego geometria i parametry wyświetlenia są określone według parametrów GDL, które można odnaleźć na liście parametrów w zakładce Typ Łącznika. Dodatkowo, wstawione Łączniki można odbijać na przeciwną stronę Przegrody Strukturalnej i określać własnym numerem w celu tworzenia list i etykiet.

Wstawianie Łączników Zwróć uwagę, że Panel drzwi ma edytowalny parametr o nazwie “Góra.” Pozwala on edytować “górną część” drzwi w 90 stopniowych odstępach, w przypadku, jeśli później obrócisz Przegrodę Strukturalną a "górna część" drzwi zmieni położenie.

324

w ArchiCADzie, Łączniki można wstawiać albo obok siebie albo automatycznie przy każdym przecięciu linii siatki. Należy wybrać jedną z tych opcji w panelu Wstawianie Komponentów na stronie Systemu Przegrody Strukturalnej.


Wirtualny Budynek

Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona SystemuPanel Wstawiania Komponentów w Pomocy ArchiCADa. Wybranie opcji We Wszystkich Węzłach spowoduje wstawienie Łącznika w przy każdym punkcie siatki podczas tworzenia Przegrody Strukturalnej. Automatycznie wstawione łączniki połączone są z ustawieniami skonfigurowanymi na stronie Łączniki w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej. Zobacz Ustawienia Przegrody Strukturalnej: Łączniki w Pomocy ArchiCADa. Drugą możliwością jest opcja Pojedynczo: oznacza to, że Łączniki nie będą wstawiane automatycznie, jednak można je wstawiać pojedynczo ręcznie, używając narzędzia Łącznik oraz ustawień narzędzia Łącznik dostępnych w trybie edycji Przegrody Strukturalnej. Ręcznie wstawione Łączniki można konfigurować indywidualnie przy użyciu własnych cech w oknie Ustawień Łącznika, lub można zastosować domyślnie ustawienia dla Łącznika (ze strony Łącznik w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej) określając Klasę jako Łącznik Systemowy.

Dodaj nowy Łącznik do Przegrody Strukturalnej Aby dodać nowy Łącznik do istniejącej Przegrody Strukturalnej, należy otworzyć tryb edycji Przegrody Strukturalnej. Uaktywnij narzędzie Łącznik. Jeśli chcesz aby w nowym Łączniku zastosowane zostały parametry własne, otwórz stronę Ustawień Łącznika i odpowiednio skonfiguruj parametry. Paleta Info będzie teraz pokazywać, że ustawienia Łącznika to ustawienia własne. Łączniki można wstawiać po dowolnej, lub po obu stronach linii siatki. Zazwyczaj, Łącznik wstawia się zamiast Profilu. Jednak w ArchiCADzie panele można łączyć tylko przy Profilach. Jeśli nie ma Profilu, panele zostają połączone i razem tworzą gładką powierzchnię, co utrudnia wstawienie Łącznika. Z tego powodu, w razie potrzeby zastąpienia Profilu Łącznikiem, należy najpierw zaznaczyć Profile w żądanym punkcie łączenia paneli i przełączyć na typ "Niewidoczny". (Skorzystaj z panelu Typ Profilu i Geometria w Ustawieniach Profilu.)

Domyślnie Łączniki wstawiane są wewnątrz Przegrody Strukturalnej. Aby określić czy dany Łącznik należy do Systemu, lub czy jest Łącznikiem Własnym, należy otworzyć Przegrodę Strukturalną w trybie Edycji, wybrać dany Łącznik, otworzyć ustawienia Łącznika i sprawdzić listę rozwijaną znajdującą się w górnej części okna dialogowego.


Teraz kliknij punkt aktywny znajdujący się w środku połączenia.

325

Wirtualny Budynek

Ustaw widoczność, aby ułatwić sobie pracę (na przykład, wyłącz widoczność wszystkich elementów oprócz Łączników, Profili i Schematu.) Zaznacz łącznik, w którym zostaną wprowadzone zmiany. Kliknij narzędzie Łącznik aby otworzyć Ustawienia Wybieranego Łącznika.

Kliknij, aby określić po której stronie Przegrody Strukturalnej chcesz wstawić Łącznik. Zostanie on wstawiony przy najbliższym punkcie łączenia paneli. Przesuwanie linii siatek (a tym samym zmiana położenia widocznych lub niewidocznych Profili) również spowoduje przesunięcie Łącznika. Do każdego punktu Profilu można dodać tylko jeden Łącznik.

Dostosuj Indywidualny Łącznik Po wybraniu Łącznika w trybie Edycji, można: • Otworzyć Ustawienia Wybranego Łącznika oraz dokonać zmiany tych ustawień • Przeciągnąć Łącznik do innego punktu łączenia paneli. • Usunąć Łącznik • Odbić Łącznik na przeciwną stronę Przegrody Strukturalnej (użyj przycisku Odbicie w ustawieniach narzędzia Łącznika lub palecie Info):

Wprowadź żądane zmiany. Pamiętaj, że zaraz po wprowadzeniu zmian w tym oknie dialogowym, pole "Klasa" w górnej części okna zmieni się na “Własny Łącznik.” Oznacza to, że zostało przerwane połączenie pomiędzy wybranymi Łącznikami oraz ustawieniami Przegrody Strukturalnej. Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe i zastosować zmiany w wybranych Łącznikach.

Akcesoria Przegrody Strukturalnej Akcesoria Przegrody Strukturalnej to opcjonalny komponent nie reprezentujący konstrukcji - taki jak osłona przeciwsłoneczna, listwa maskująca czy daszek - dołączony do Przegrody Strukturalnej przy dowolnych Profilach.

Wstawianie akcesoriów W ArchiCADzie, akcesoria można wstawiać pojedynczo, jedynie w trybie edycji Przegrody Strukturalnej, używając narzędzia Akcesoria. (Metoda Automatycznego wstawiania akcesoriów nie istnieje.) Akcesoriom można przypisywać w trybie edycji własne cechy, lecz można również określić, aby Akcesoria wykorzystywały systemowe ustawienia Akcesoriów z Ustawień Przegrody Strukturalnej. Zobacz Ustawienia Przegrody StrukturalnejUstawienia Akcesorium w Pomocy ArchiCADa. Aby określić czy dane Akcesorium należy do Systemu, lub czy jest Własnym Akcesorium, należy otworzyć Przegrodę Strukturalną w trybie Edycji, wybrać dane Akcesorium, otworzyć ustawienia i sprawdzić rozwijaną listę znajdującą się w górnej części okna dialogowego.

326


Wirtualny Budynek

W ArchiCADzie, Akcesorium to obiekt GDL. Jego geometria i parametry wyświetlenia są określone poprzez parametry GDL, które można odnaleźć na liście parametrów w zakładce Typ Akcesorium. Orientacja Akcesorium po wstawieniu jest określona przez Profile.

Dodaj nowe Akcesorium do Przegrody Strukturalnej Aby dodać nowe Akcesorium do istniejącej Przegrody Strukturalnej, należy otworzyć tryb edycji Przegrody Strukturalnej. Uaktywnij narzędzie Akcesorium.

Kliknij Profil lub punkt końcowy Profilu - punkt końcowy najbliższy miejscu kliknięcia będzie początkiem Akcesorium.

Użyj palety Info, aby określić typ akcesorium i Klasę oraz zdecydować, czy cechy nowowstawionego Akcesorium mają być połączone z analogiczną stroną Ustawień Przegrody Strukturalnej (Akcesorium Systemowe) czy nie (Własne). Jeśli chcesz aby w nowym Akcesorium zastosowane zostały parametry użytkownika, otwórz okno Ustawienia Akcesorium i odpowiednio skonfiguruj parametry. Paleta Info będzie teraz pokazywać, że ustawienia akcesorium to ustawienia Własne. Teraz wstaw nowe Akcesorium w trybie edycji.


Przeciągnij kursor i kliknij, aby określić punkt końcowy Akcesorium. Kliknij kursorem w kształcie oka, aby ustalić orientację Akcesorium: na zewnątrz lub wewnątrz Przegrody Strukturalnej.

327

Wirtualny Budynek

połączenie pomiędzy wybranymi Akcesoriami oraz ustawieniami Przegrody Strukturalnej. Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe i zastosować zmiany w wybranych Akcesoriach.

Przegrody Strukturalne i Inne Elementy Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną

Zmiana położenia linii siatki lub Profili spowoduje również zmianę położenia Akcesorium.

Dostosuj Indywidualne Akcesorium Po wybraniu Akcesorium w trybie Edycji, można: •

Otworzyć Ustawienia Wybranego Akcesorium oraz dokonać zmiany ustawień

•

Przeciągnąć Akcesorium do innego Profilu.

•

Odbić Akcesorium na przeciwną stronę Przegrody Strukturalnej (użyj przycisku Odbicie w ustawieniach narzędzia Akcesorium lub palecie Info):

•

Usunąć Akcesorium

Przegroda strukturalna może być połączona z jedną lub większą liczbą ścian. Po połączeniu, ściana zostaje docięta do Przegrody Strukturalnej. Zmiana położenia lub swobodny obrót Przegrody Strukturalnej spowoduje odpowiednie rozciągniecie połączonej ściany. Połączenie Przegrody Strukturalnej ze ścianą może być pomocne dla dostosowania geometrii ściany do pochylonej Przegrody Strukturalnej. Zobacz Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną na stronie 328. Aby połączyć ścianę z Przegrodą Strukturalną, wybierz ścianę (ściany) i Przegrodę Strukturalną. (Możesz wybrać dowolną liczbę ścian, ale tylko jedną Przegrodę Strukturalną.) Użyj polecenia Dołącz ścianę... z menu kontekstowego z okna,

Ustaw widoczność, aby ułatwić sobie pracę (na przykład, wyłącz widoczność wszystkich elementów oprócz Akcesoriów, Profili i Schematu.) Zaznacz akcesorium, w którym zostaną wprowadzone zmiany. Kliknij narzędzie Akcesorium, aby otworzyć Ustawienia Wybranego Akcesorium. Zobacz Ustawienia Przegrody StrukturalnejUstawienia Akcesorium w Pomocy ArchiCADa. Wprowadź zmiany. Pamiętaj, że zaraz po wprowadzeniu zmian w tym oknie dialogowym, pole "Klasa" w górnej części okna zmieni się na “Własne Akcesorium.” To oznacza, że zostało przerwane

328

lub menu Projekt > Przegroda Strukturalna > Dołącz ścianę. Zostanie wyświetlone okno Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną. Za każdym razem kiedy połączysz co najmniej jedną ścianę z Przegrodą Strukturalną, użyj tego okna dialogowego aby określić dokładny punkt połączenia ścian(y) z Przegrodą Strukturalną. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Wartość Na zewnątrz: określa punkt, w którym ściany wychodzące z kierunku "na zewnątrz" Przegrody Strukturalnej łączą się z tą Przegrodą Strukturalną. Wartość Do wewnątrz: określa punkt, w którym ściany wychodzące z kierunku "wewnątrz" Przegrody Strukturalnej łączą się z tą Przegrodą Strukturalną. Punkty połączenia ścian zarówno wewnętrznych i zewnętrznych są wyrażone jako odsunięcia od Podstawy, tak jak pokazano w oknie dialogowym “Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną”. •

Domyślna opcja to Grubość Przegrody Strukturalnej. Prawdopodobnie, tę opcję będziesz wybierać najczęściej. Domyślnie, wartości odsunięcia Na zewnątrz i Wewnątrz dają razem szerokość nominalną Przegrody Strukturalnej, tak jak określono w Panelu Położenia Ustawień Systemu Przegrody Strukturalnej. W naszym przykładzie, szerokość nominalna została ustawiona na 40.

•

Jeśli chcesz, aby ściany łączące kończyły się w innych punktach niż te określone poprzez szerokość nominalną Przegrody Strukturalnej, kliknij Własne odsunięcie. Następnie wprowadź wartości dla odsunięcia od Podstawy Przegrody Strukturalnej do punktów łączących ściany zewnętrzne i wewnętrzne.

Kliknij Połącz. Pojawi się kursor w kształcie Oka: kliknij, aby określić który koniec ściany zostanie połączony z Przegrodą Strukturalną. W miarę poruszania kursora na ścianie pojawi się podwójna strzałka, wskazując, że jeśli klikniesz raz jeszcze, zostanie podłączony ten koniec ściany. Ściana połączona z Przegrodą Strukturalną zostaje powiązana z miejscem, w którym jej koniec przecina powierzchnię Przegrody Strukturalnej. Aby przedefiniować odsunięcie od dołączonej ściany, należy ją jeszcze raz dołączyć.

Odłącz ściany od Przegrody Strukturalnej Aby wyeliminować połączenia pomiędzy ścianami a Przegrodą Strukturalną, należy wykonać jedną z poniższych czynności: Wybrać dowolną Przegrodę Strukturalną, dowolną ścianę lub dowolną kombinację tych elementów.

Dla celów odsuwania ścian łączących od Przegrody Strukturalnej, część "wewnętrzna" nominalnej grubości jest równa odsunięciu panelu od powierzchni odniesienia (w naszym przykładzie, 25); część “zewnętrzna” to tyle, ile zostało z szerokości nominalnej (w naszym przykładzie, 15). Zatem domyślnie, ściany dołączone od zewnątrz będą kończyć się 15 cm od Podstawy Przegrody Strukturalnej. Ściany dołączone od wewnątrz będą się kończyć się 25 cm od Podstawy Przegrody Strukturalnej.


Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Odłącz Wszystkie Elementy. Wszystkie połączenia wybranych ścian oraz wszystkie połączenia wybranych Przegród Strukturalnych zostaną przerwane. Aby przerwać konkretne połączenie ściany z konkretną Przegrodą Strukturalną: Wybierz połączoną ścianę i wybierz Przegrodę Strukturalną, z którą jest połączona. Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Przerwij Połączenie. Połączenie ściany z Przegrodą Strukturalną zostanie przerwane. (Jeśli ta ściana jest również połączona z inną Przegrodą Strukturalną, która nie została zaznaczona, to połączenie pozostanie nieruszone. To samo dotyczy Przegród Strukturalnych:

329

Wirtualny Budynek

pozostaną połączone ze wszelkimi ścianami, które nie zostały zaznaczone.) Aby przerwać połączenie pomiędzy konkretną Przegrodą Strukturalną a ścianami, z którymi jest połączona: Wybierz Przegrodę Strukturalną i wykonaj jedną z poniższych czynności: •

Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Odłącz Wszystkie Elementy. lub

•

Kliknij przycisk Odwołaj Połączenie w panelu Model w Ustawieniach Systemu Przegrody Strukturalnej.

Tak jak w przypadku ścian i słupów, dostępnych jest kilka opcji, dzięki którym możemy określić jak traktować Przegrody Strukturalne, które są obrysowane strefami lub które służą jako granice strefy. Za pomocą okna Odniesienie do stref w Ustawieniach Przegrody Strukturalnej (panel Tworzenie list i etykiet) określ w jaki sposób traktować Strefy.

Aby przerwać połączenie pomiędzy konkretną ścianą a wszystkimi Przegrodami Strukturalnymi, z którymi jest połączona:

Szczegóły, patrz Ustawienia Przegrody Strukturalnej Strona SystemuPanel Tworzenie list i etykiet w Pomocy ArchiCADa.

Wybierz ścianę i wykonaj jedną z poniższych czynności:

Podziel przecinające się Przegrody Strukturalne

•

Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Odłącz Wszystkie Elementy. lub

•

Kliknij przycisk Odłącz Wszystkie Przegrody Strukturalne w panelu Model w Ustawieniach ściany.

Jednym sposobem na dokładne podzielenie Przegród Strukturalnych jest skonstruowanie ich w ten sposób, aby się przecinały a następnie oddzielenie niepotrzebnych części za pomocą polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Podziel Przegrodę Strukturalną. To polecenia może być wykorzystywane tylko do podzielenia co najmniej jednej Przegrody Strukturalnej za pomocą innej Przegrody Strukturalnej. Jest ono dostępne w dowolnym oknie modelu (jednak nie w Trybie Edycji Przegrody Strukturalnej). Jest analogiczne do polecenia Edycja > Zmiana geometrii >Podziel, stosowanego dla innych elementów w programie ArchiCAD. W tym przykładzie, dwie Przegrody Strukturalne przecinają się na Rzucie.

Przegrody Strukturalne i sąsiadujące Strefy Strefy sięgają do poziomu szerokości nominalnej Przegrody Strukturalnej, zgodnie z polem Szerokość nominalna w Ustawieniach Systemu Przegrody Strukturalnej (Panel Położenia).

330


Wirtualny Budynek

Wybierz zakrzywioną Przegrodę Strukturalną. Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Podziel Przegrodę Strukturalną, lub to samo polecenie z menu kontekstowego.

Teraz możesz usunąć tę, której nie potrzebujesz a pozostałe Przegrody Strukturalne pozostaną dokładnie połączone. Powtórz proces aby podzielić, a następnie usunąć wystającą część prostej Przegrody Strukturalnej. Wynik na Rzucie oraz w 3D:

Kliknij drugą Przegrodę Strukturalną. Pojawi się kursor w kształcie Oka. Kliknij dowolną stronę zakrzywionej Przegrody Strukturalnej, aby określić która część pozostanie zaznaczona po przeprowadzeniu Podziału.

W tym przypadku dwa sąsiadujące Profile Przegród Strukturalnych mogą na siebie nachodzić. Aby temu zaradzić musisz utworzyć Wspólny Profil dla obydwu Przegród. Zobacz Utwórz Profil dla sąsiadujących Przegród Strukturalnych na stronie 321.

Przykład: Dołącz ściany boczne do pochylonej Przegrody Strukturalnej Zakrzywiona Przegroda Strukturalna została podzielona na dwie różne Przegrody Strukturalne.


W tym przykładzie, mamy pochyloną Przegrodę Strukturalną wstawioną pomiędzy dwiema prostymi ścianami, które nachodzą na Przegrodę Strukturalną.

331

Wirtualny Budynek

Domyślne wartości połączeń przyjmują, że chcesz aby ściany połączyły się z Przegrodą Strukturalną zgodnie z jej szerokością nominalną. Zobacz Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną na stronie 328. Aby przyciąć ściany do Przegrody Strukturalnej, tak aby końce ścian były równoległe do Przegrody Strukturalnej, użyjemy polecenia Dołącz Ścianę. Wybierz Przegrodę Strukturalną oraz dwie ściany, które zostaną z nią połączone. Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Dołącz Ścianę, lub to samo polecenie z menu kontekstowego.

Wypróbujmy domyślne wartości: Zostaw wartości domyślne i kliknij Połącz. Następnie kliknij kursorem w kształcie oka przy najbliższym końcu dowolnej ze ścian (ten koniec ściany, który chcesz połączyć z Przegrodą Strukturalną). (Tymczasowa dwustronna strzałka pozawala określić właściwy koniec ściany.) Nastąpi dołączenie ściany. Ściany zostaną przycięte wzdłuż wewnętrznej krawędzi Przegrody Strukturalnej, w domyślnym położeniu (w naszym przypadku, odsunięcie od Podstawy o 25 cm w kierunku “do wewnątrz”.)

Zostanie wyświetlone okno Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną.

332


Wirtualny Budynek

Zobacz punkt połączenia w przybliżeniu: ściany stykają się z wewnętrzną stroną Przegrody Strukturalnej na jej szerokości nominalnej: dokładnie tam, gdzie rozpoczyna się Profil Zewnętrzny. Możesz zastosować inną geometrię dla tego dołączenia ściany. Załóżmy, że chcemy aby ściana została dołączona do zewnętrznej granicy Przegrody Strukturalnej. Należy ponownie wykonać połączenie Przegrody Strukturalnej. Wybierz ponownie ściany i Przegrodę Strukturalną. Użyj jeszcze raz polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Dołącz ścianę, aby wyświetlić okno dialogowe Połącz Ścianę z Przegrodą Strukturalną, w którym można ustawić odsunięcie połączenia wprowadzając wartość własną. Ponieważ ściana dochodzi do wewnątrz Przegrody Strukturalnej, należy skonfigurować wartość Wewnętrzną.


Wartość “Wewnątrz” mierzy odległość pomiędzy punktem dołączenia ściany a Podstawą, w kierunku “do wewnątrz” . Jeśli chcesz, aby ściana przechodziła poza Podstawę, tak jak w tej sytuacji, należy wprowadzić liczbę ujemną. Tutaj, wprowadzimy -5, aby ściana wychodząca z wewnątrz przeszła przez podstawę (przy 0) i prowadziła przez kolejne 5 cm, zatrzymując się dokładnie przy wartości szerokości Przegrody Strukturalnej po dalszej (zewnętrznej) stronie. Kliknij Połącz. Sprawdź rezultat w oknie 3D. Teraz, ściana łącząca będzie wyrównana z zewnętrzną stroną Przegrody Strukturalnej.

333

Wirtualny Budynek

Swobodne obracanie Przegrody Strukturalnej Wybraną Przegrodę Strukturalną można swobodnie obracać. Najłatwiej można zaznaczyć Przegrodę Strukturalną w 3D i zastosować polecenie Obracaj swobodnie z palety pomocniczej. (Polecenie to jest również dostępne w menu Projekt > Przegroda Strukturalna > Swobodne Obracanie Przegrody Strukturalnej.) Najpierw kliknij i przeciągnij kursor aby określić oś obrotu.

1) Użyj “Etykiety komponentu” w narzędziu Etykieta, aby

utworzyć etykietę powiązaną dla dowolnego komponentu Przegrody Strukturalnej w oknie Przekroju. Użyj tej metody tylko jeśli musisz wstawić etykiety przy kilku pojedynczych komponentach przegrody strukturalnej.

Zobacz Wstawianie Etykiet Komponentów w Przegrodach Strukturalnych na stronie 453. 2) Użyj polecenia Projekt > Przegroda Strukturalna > Etykietuj Wszystkie Komponenty. Użyj tej metody jeśli chcesz wstawić etykiety dla wszystkich komponentów lub wszystkich komponentów z danej kategorii. Aby użyć tego polecenia, należy wybrać Przegrodę Strukturalną w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ. Kliknij Projekt > Przegroda Strukturalna > Etykietuj Wszystkie Komponenty , aby wywołać okno dialogowe wszystkich komponentów.

Następnie kliknij, aby określić punkt, z którego chcesz rozpocząć obrót.

Kliknij aby zatwierdzić operację.

Dołącz etykiety do komponentów Przegrody Strukturalnej Istnieją dwa sposoby dołączania etykiet do Komponentów Przegrody Strukturalnej.

334

Zaznacz pola wszystkich rodzajów komponentów, do których chcesz dołączyć etykietę. Etykiety będą powiązane; jeśli określiłeś domyślną zawartość narzędzi dowolnego komponentu (np. Łącznika, Profilu) te definicje zostaną również zastosowane w etykiecie. Kliknij Etykieta, aby wstawić etykiety. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Obiekty Parametryczne O Obiektach Parametrycznych Integralną częścią procesu projektowania w ArchiCADzie jest wstawianie obiektów. Na przykład, Drzwi i Okna wstawiane w ścianę są obiektami, tak samo jak Schody czy Lampy. Również elementy rysunków tzn. Znaczniki, Etykiety oraz Metryczki stref są obiektami. Większość z tych obiektów jest dostępna poprzez dedykowane im narzędzia. Pozostałe obiekty takie jak drzewa, samochody, wyposażenie biura, czy sanitariaty można wstawić do projektu za pomocą narzędzia Obiekt. Obiekty są parametryczne. Oznacza to, iż możliwe jest swobodne konfigurowanie wstawionych kopii obiektów za pomocą okna dialogowego Ustawień obiektu lub innych okien narzędzi powiązanych z danym typem obiektu, bez potrzeby modyfikowania zewnętrznego pliku tego obiektu. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Obiekt/Lampa w Pomocy ArchiCADa. Wstawiając obiekt w ArchiCADzie (inaczej niż to ma miejsce w przypadku pozostałych typów elementów), w rzeczywistości wstawiasz odniesienie do zewnętrznego pliku znajdującego się w bibliotece obiektów. ArchiCAD jest standardowo wyposażony w bibliotekę obiektów zawierającą setki edytowalnych obiektów (zwanych również obiektami GDL lub Elementami bibliotecznymi). W większości przypadków będziesz wykorzystywał narzędzia ArchiCADa aby móc wstawiać obiekty z tej biblioteki. W zależności od podtypu danego obiektu, inne narzędzie zostanie użyte do jego wstawienia; może to być Narzędzie Obiekt jak i narzędzia specjalne np. Schody lub Świetlik. Jeżeli po otwarciu projektu pojawi się paleta Raportu ładowania bibliotek informując o brakujących obiektach w Aktywnej bibliotece, obiekty te nie zostaną wyświetlone. (Położenie brakujących elementów bibliotecznych będzie wskazane poprzez punkty na Rzucie.) Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Większość obiektów, które możesz potrzebować w projekcie możesz odnaleźć w standardowej Bibliotece ArchiCADa dostarczonej wraz z programem. Elementy biblioteczne, które się tam znajdują zostały umieszczone w folderach w celu łatwiejszego wyszukania odpowiedniego typu elementu. Zawartość Biblioteki ArchiCADa jest kompletna, jednakże lokalne wersje programu mogą zawierać specjalne obiekty odpowiadające standardom w danym kraju. Gdy uaktywnisz narzędzie dedykowane konkretnemu podtypowi obiektów, w jego oknie dialogowym wyświetlone zostaną tylko te foldery Biblioteki, które zawierają odpowiedni typ obiektów. Na przykład, uaktywnienie narzędzia Okno otwiera dostęp do wszystkich okien znajdujących się w Bibliotece ArchiCADa. Zobacz także O Podtypach Obiektów GDL w Pomocy ArchiCADa. Narzędzie Obiekt (ikona krzesła) udostępnia szeroki wybór obiektów, które nie są częścią dedykowanego podtypu. Obiekty te zostały podzielone na trzy kategorie: Biblioteka Podstawowa, Wizualizacja, Biblioteka Dodatków (oraz kilka podkatalogów). Biblioteka podstawowa zawiera wszystkie rodzaje umeblowania (łóżka, krzesła, wyposażenie biura, itp.); obiekty dekoracyjne (takie jak zegary, wazy, itp.); oraz elementy związane z Hobby i rekreacją (pianino, stół bilardowy, telewizor, itp.). W pozostałych podfolderach znajdują się Struktury budowlane (np. ogrodzenia, sztukaterie, itp.); Konstrukcje specjalne (np. okiennice, piece i kominki); Elementy mechaniczne (np. klimatyzatory lub windy); oraz Elementy 2D (np. symbole elektryczne lub graficzne). Folder Wizualizacja zawiera elementy otoczenia (np. drzewa) oraz obiekty przedstawiające ludzi i pojazdy.

335

Wirtualny Budynek

Ustawienia Obiektu (Elementu Bibliotecznego) Okna dialogowe Obiektu elementów bibliotecznych składają się z dwóch części: Po lewej znajduje się pole przeglądarki pozwalające na zlokalizowanie ręczne lub poprzez funkcję wyszukiwania, elementów bibliotecznych związanych z aktywnym narzędziem i znajdujących się w załadowanych bibliotekach.

okna dialogowego nawet jeśli użyjesz przeglądarki aby przejrzeć obiekty w bibliotece po lewej stronie. Aby ponownie przywrócić przeglądarkę do stanu, w którym wyświetla miejsce w hierarchii biblioteki wybranego obiektu, kliknij polecenie Pokaż w bibliotece, które można otworzyć wybierając czarną strzałkę obok nazwy obiektu w panelu Podgląd i Położenie. Po prawej stronie znajdują się panele z ustawieniami. W panelu Podgląd i Położenie, podobnie jak w palecie Info, możesz za pomocą ikon strzałek przechodzić do kolejnych elementów w aktywnym zestawie bibliotek, bez konieczności korzystania z panelu przeglądarki.

Panel Zmiana parametrów jest aktywny tylko w przypadku tych obiektów GDL, które posiadają skrypt interfejsu użytkownika. Opisy każdej z opcji w tym oknie dialogowym, patrz Ustawienia narzędzia Obiekt/Lampa w Pomocy ArchiCADa.

Kliknij dwukrotnie odsłaniacz pomiędzy dwoma panelami aby otworzyć/zamknąć obszar przeglądarki (lub kliknij czarną strzałkę znajdującą się na górze odsłaniacza). Jeśli okno dialogowe zostało rozciągnięte w poziomie, nie będzie można przesuwać odsłaniacza poziomo aby zmienić układ okna dialogowego. Po zaznaczeniu obiektu (lecz nie folderu) w polu przeglądarki, jego ustawienia pojawią się w po prawej stronie okna dialogowego. Ustawienia tego obiektu pozostaną po prawej stronie

336

Gdzie szukać innych Obiektów do ArchiCADa •

Standardowa biblioteka dostarczona wraz z programem ArchiCAD zawiera setki przygotowanych standardowych obiektów.

•

Korzystając z Menedżera bibliotek ArchiCADa możesz w każdej chwili załadować dodatkowe biblioteki lub pojedyncze obiekty. Graphisoft publikuje dodatkowe biblioteki o wyspecjalizowanej tematyce. Skonsultuj się ze swoim dystrybutorem ArchiCADa w kwestii dostępności dodatkowych bibliotek.

Szczegóły, patrz Biblioteki na stronie 41. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

•

•

•

Wyszukiwanie elementu bibliotecznego

Wiele zewnętrznych programów oraz dodatków do ArchiCADa pozwala na tworzenie Obiektów GDL. Obiekty te opierają się również na skryptach GDL. Skonsultuj się ze swoim dystrybutorem ArchiCADa w kwestii dostępności tego typu oprogramowania.

Okna dialogowe Ustawień elementów bibliotecznych składają się z dwóch części:

Użyj sekcji przeglądarki w oknie dialogowym Ustawień Obiektu aby odnaleźć potrzebny element biblioteczny. (Ta funkcja dostępna jest w oknie Ustawień dowolnego obiektu. okno, drzwi, świetlik itp.)

•

Biblioteki DXF są szeroko dostępne w branży CAD; mają zastosowanie w inżynierii oraz projektowaniu architektonicznym. Wielu producentów oferuje symbole lub modele swoich produktów właśnie w formacie DXF. ArchiCAD może z łatwością importować te biblioteki.

Po lewej znajduje się pole przeglądarki pozwalające na zlokalizowanie ręczne lub poprzez funkcję wyszukiwania, elementów bibliotecznych związanych z aktywnym narzędziem i znajdujących się w załadowanych bibliotekach. Uwaga: Klikając strzałkę znajdującą się w środkowej kolumnie okna dialogowego ustawień, możesz ukryć panel przeglądarki. Dzięki temu okno dialogowe zajmuje mniej miejsca na ekranie monitora.

Możesz korzystać z istniejących elementów wewnątrz ArchiCADa aby utworzyć i zachować własne obiekty.

Więcej szczegółów, patrz Graficzne tworzenie własnych Obiektów na stronie 344. •

Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dokumentacji do programu MaxonForm znajdującej się w folderze Dokumentacja.

W internecie można znaleźć wiele stron poświęconych Obiektom GDL, np. Object Depository (archicad-talk.graphisoft.com/object_depository.php) lub ObjectsOnLine (www.objectsonline.com). Strona internetowa firmy Graphisoft (www.graphisoft.com)zawiera bazę odnośników do tego typu stron. Ponadto dodatek GDL Web Control (www.graphisoft.com/products/archicad/object_technology/do wnloads) pozwala na podgląd Obiektów GDL w przeglądarce i ściąganie ich wprost do projektu ArchiCADa.

•

Po prawej stronie znajdują się panele z ustawieniami.

W przypadku, gdy żaden z istniejących elementów bibliotecznych nie odpowiada Twoim potrzebom, możesz utworzyć własne obiekty za pomocą języka skryptowego ArchiCADa: GDL (Geometric Description Language). Korzystając z tego bardzo prostego środowiska programowania będziesz w stanie "napisać" każdy element budynku w postaci elementu bibliotecznego.

Więcej szczegółów, patrz Tworzenie Obiektów za pomocą skryptu GDL na stronie 348. •

Możesz również modelować obiekty w innych aplikacjach 3D. ArchiCAD otworzy każdy model 3D utworzony w takich programach jak MaxonForm, Zoom lub Alias Wavefront. Są to aplikacje umożliwiające tworzenie dowolnych modeli 3D.


337

Wirtualny Budynek

Po zaznaczeniu elementu (lecz nie folderu) w polu przeglądarki, jego ustawienia pojawią się w po prawej stronie okna dialogowego. Rozwijane pole w lewym górnym rogu okna dialogowego Ustawień obiektu pozwala na zmianę aranżacji panelu przeglądarki pomiędzy układem pionowym i poziomym.

Uwaga: Nazwy elementów bibliotecznych często zawierają liczby. Możesz wykorzystać te liczby przy wyszukiwaniu obiektów.

2) Aby poprawić trafność wyszukiwania możesz skorzystać z opcji menu Znajdź wszystkie nazwy plików, które:

Trzy przyciski przedstawiają różne wielkości ikon obiektów wyświetlanych w panelu przeglądarki. Możesz wybrać duże ikony małe ikony oraz alfabetyczna lista pełnych nazw obiektów.

•

są identyczne ze słowem kluczowym

•

zawierają słowo kluczowe

•

zaczynają się od słowa kluczowego

•

kończą się na słowie kluczowym

Obszar przeglądarki zawiera biblioteki załadowane do ArchiCADa.

3) Wybierz bibliotekę lub grupę bibliotek z listy Szukaj w.

W oknie dialogowym Ustawień obiektu z rozwijanej listy można wybrać sposób wyszukiwania pożądanego obiektu: •

Wybierz Widok folderu aby przeszukiwać foldery biblioteki.

•

Wybierz Widok podtypu aby przeszukiwać podtypy obiektu.

Więcej informacji na temat podtypów, zobacz O Podtypach Obiektów GDL w Pomocy ArchiCADa. Możesz rozwinąć foldery obiektów lub podtypów klikając znak plusa (lub znaczek strzałki w MacOS) obok nazwy folderu w panelu przeglądarki. •

Na przykład, jeśli chcesz odnaleźć zestaw dostępnych okien montowanych przy progu, w polu Słowo kluczowe wpisz wyrażenie "montowane przy progu".

4) Wciśnij przycisk Znajdź lub

klawisz Enter, aby rozpocząć wyszukiwanie.

5) Przeglądnij wyniki wyszukiwania. W naszym przykładzie, wyświetlone zostaną następujące okna montowane przy progu:

Wybierz Znajdź Element biblioteczny aby zlokalizować poszukiwany obiekt.

Procedura wyszukiwania elementów bibliotecznych 1) Wpisz słowo kluczowe w polu tekstowym. Możesz użyć znaków zastępczych: •

Użyj “?” (znak zapytania) aby zastąpić pojedynczy znak

•

Użyj “*” (gwiazdka) aby zastąpić dowolny łańcuch znaków

338

Wyniki wyszukiwania zostaną wyświetlone w oknie Znalezione elementy biblioteczne.


Wirtualny Budynek

Wybierz wielkość ikon aby wyświetlić wyniki wyszukiwania w jednym z trzech formatów, podobnie jak to miało miejsce w przypadku okna przeglądarki. Kliknij dowolny element biblioteczny znajdujący się w oknie Znalezione elementy biblioteczne aby przeglądać lub edytować jego parametry po prawej stronie. Położenie elementów bibliotecznych w widoku folderu oraz podtypu znajduje się na dole okna. Edytowany obiekt pozostanie zaznaczony przy przełączaniu pomiędzy widokiem folderu a widokiem podtypu.

Wstawienie Obiektu Aby wstawić obiekt należy

1) Wybrać odpowiednie narzędzie w Palecie narzędzi i klikając dwukrotnie jego ikonę otworzyć okno dialogowe jego ustawień.

2) Przeglądnąć dostępne foldery biblioteki w poszukiwaniu

Wspomaganie wstawiania Przy wstawianiu elementu przy pomocy narzędzia Obiekt lub Lampa pojawi się obrys obiektu podążający za ruchem kursora. Umożliwia to sprawdzenie czy aktywny jest pożądany punkt wstawiania Obiektu lub Lampy. Możesz wyłączyć wyświetlanie tego obrysu (ramki) w oknie Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji. Wstawiając Obiekt lub Lampę możesz skorzystać z numerycznego określenia położenia, grawitacji, ograniczenia ruchu kursora lub siatki. Umożliwia to dopasowanie z dużą dokładnością osprzętu bądź mebli do narożników ścian, a także odpowiednie rozmieszczanie wstawianych elementów względem siebie.

Metody geometrii W palecie Info dostępne są cztery metody geometrii służące wstawianiu Elementów bibliotecznych typu Obiekt i Lampa.

pożądanego elementu.

3) Dopasować domyślne ustawienia parametrów wybranego obiektu tak, by odpowiadały oczekiwaniom. Zewnętrzny plik nie zostanie zmieniony w wyniku modyfikacji dokonanych w oknie dialogowym Ustawień odpowiedniego narzędzia Obiektu (Lampy, Drzwi, etc.)

•

Ortogonalna metoda wstawiania automatycznie umieszcza Element biblioteczny wyrównując go do siatki ortogonalnej, chyba że przed wstawieniem w oknie dialogowym Ustawień została wprowadzona jakaś wartość kąta obrotu elementu bibliotecznego.

•

Aby umieścić Obrócony Element biblioteczny, należy wskazać punkt odniesienia (obrotu), a następnie za pomocą pojawiającej się pogrubionej linii określić wektor obrotu. Przy określaniu położenia tej linii można korzystać z metod dostępnych przy konstruowaniu zwyczajnych elementów rysunkowych, jak również z ograniczeń ruchu kursora.

•

Przekątniowa metoda wstawiania działa podobnie jak metoda prostokątna używana przy wielokątnych elementach rysunkowych bądź konstrukcyjnych.

4) Wskazać kliknięciem miejsce wstawienia skonfigurowanej kopii obiektu.

Punkt wstawienia W oknie dialogowym Ustawień Obiektu w panelu Podgląd i Położenie można wybrać, który z punktów aktywnych ma zostać punktem wstawiania. Przed wstawieniem Obiektu, bądź Lampy upewnij się, że wybrany został odpowiedni punkt wstawienia. Szczegóły, patrz Panel Podgląd i położenie (narzędzie Obiekt/Lampa) w Pomocy ArchiCADa.


339

Wirtualny Budynek

•

Metoda Przekątniowa Obrócona działa podobnie jak metoda prostokątna obrócona dostępna dla ścian, stropów, etc.

Dwie ostatnie metody pozwalają zdefiniować graficznie parametry A i B (długość i szerokość) Obiektu lub Lampy . (W przypadku większości obiektów, parametry reprezentują Długość i Szerokość obiektu na Rzucie). Dwie ostatnie metody są dostępne tylko wtedy, gdy Obiekt GDL może być dowolnie rozciągany; wymiary niektórych obiektów mogą być zablokowane lub zmieniać się tylko proporcjonalnie

W panelu Ustawienia obiektu w rzucie i przekroju, funkcja “Pokaż na kondygnacji” (jeśli jest dostępna) pozwala kontrolować wyświetlanie obiektów na różnych kondygnacjach. tylko na własnej kondygnacji, lub jako kontur również na pozostałych kondygnacjach. Szczegóły, patrz Kontrolowanie wyświetlania elementów na poszczególnych kondygnacjach (Pokaż na Kondygnacjach) na stronie 171.

Obiekt może być wstawiony zarówno na Rzucie jak i w Oknie 3D. Istnieje również możliwość wstawienia Symbolu 2D Obiektu w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ lub Detalu/Obszaru 2D. Pamiętaj, że wiele elementów 2D posiada dodatkowe Symbole 2D bocznych widoków.

Rośliny, Ludzie i Pojazdy znajdują się zarówno w folderze Elementy 2D jak i w Wizualizacji. Ludzie i Rośliny z folderu Elementy 2D ukazane są w widoku bocznym i powinny być umieszczane w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ. Korzystanie z tych uproszczonych wersji pozwala na zaoszczędzenie czasu. Pojazdy również są elementami 2D lecz posiadają więcej dostępnych widoków, widok z góry dla Rzutu oraz widok z boku, frontu i/lub z tyłu dla Przekroju/Elewacji. Przełącznik w panelu Parametrów pozwala na wybranie pożądanego widoku. Odpowiedniki tych elementów znajdujące się w folderze Wizualizacja są pełnymi obiektami 3D przeznaczonymi do wyświetlania w Oknie 3D a zwłaszcza do wizualizacji. Folder Wizualizacja zawiera również zestaw elementów rysunkowych używanych jako tła. Wyświetlane są jako proste wypełnienia w widokach z włączonym trybem Kolorowanie, a w całości pojawiają się dopiero w wizualizacji. Jeżeli umieścisz i uaktywnisz w widoku 3D Kamerę, obiekty te będą zawsze zwrócone prostopadle do osi widokowej Kamery tak, aby uniknąć zniekształceń obrazków.

Wiele Obiektów jest różnie wyświetlana w widokach 2D i 3D. Na Rzucie, stopień uszczegółowienia obiektów zależny jest od skali ustawianej w menu Dokument > Skala rzutu.

Zaznaczanie wstawionych Obiektów

Przed wstawieniem Obiektu wybierz odpowiedni widok w panelu Podgląd i Położenie. Generowanie widoku 3D bardziej skomplikowanych Obiektów z włączonym trybem szczegółowej siatki może zabierać więcej czasu. Dobrym przykładem takiej sytuacji są realistycznie wymodelowane drzewa, które składają się z bardzo wielu powierzchni. W standardowej Bibliotece ArchiCADa możesz odnaleźć różne wersje tych samych obiektów.

Inaczej niż to ma miejsce w przypadku ścian lub innych elementów konstrukcyjnych, kursor przykleja się tylko do zdefiniowanych punktów aktywnych symbolu obiektu. Obiekty mogą być umieszczane, zaznaczane lub dopasowywane do innych elementów tylko poprzez te punkty. (Możesz jednak zaznaczyć obiekt klikając jego powierzchnię pod warunkiem, że aktywny jest tryb Szybkiego Zaznaczania w palecie Info Narzędzia Strzałka.)

Rezultaty tego działania zależą również od wybranego punktu wstawienia. Jeżeli zaznaczony jest punkt znajdujący się w rogu obiektu, możesz graficznie określić zarówno parametr A jak i B. Jeżeli aktywny jest punkt leżący na jednym z boków obiektu, tylko jeden wymiar może być zdefiniowany graficznie natomiast drugi przyjmie wartość ustaloną w oknie dialogowym Ustawień. Natomiast w przypadku wyboru punktu aktywnego znajdującego się wewnątrz obrysu obiektu, żaden z wymiarów nie będzie mógł być zdefiniowany graficznie a obiekt zostanie umieszczony tak jak przy metodzie ortogonalnej lub obróconej.

Wyświetlanie Obiektów w różnych Widokach

340


Wirtualny Budynek

Rozciąganie Obiektów Obiekty, również drzwi i okna, można rozciągać za punkty aktywne, pod warunkiem, że zostały odpowiednio skonfigurowane, czyli, że znajdują się na krawędziach bądź wierzchołkach symbolu 2D danego elementu. Inne punkty aktywne nie mogą być używane do rozciągania elementów. Aby to sprawdzić należy zaznaczyć Obiekty tak, aby zostały wyświetlone jego punkty aktywne. W celu rozciągnięcia Obiektu w oparciu o jego wierzchołki bądź krawędzie możesz użyć polecenia Rozciągnięcie lub odpowiedniej ikony z Palety pomocniczej

Dostosowywanie Parametrów Obiektów Występowanie panelu Parametrów w oknie dialogowym Ustawień narzędzia jest cechą wspólną wszystkich narzędzi Obiektów (Drzwi, Okien, Obiektów, Zakończeń Ścian, Świetlików, Lamp oraz Schodów). Możesz modyfikować wiele z tych parametrów jeszcze przed wstawieniem obiektu. Można także wybierać Obiekty już znajdujące się w projekcie i edytować ich parametry. Szczegóły dotyczące przenoszenia zmodyfikowanych parametrów na inne obiekty można znaleźć w Przenoszenie Ustawień pomiędzy Obiektami na stronie 342.

.

Podstawowe parametry każdego obiektu to Długość I Szerokość, nazwane A i B na liście parametrów. Na przykład Ustawienie różnych wartości A i B dla okrągłego stołu (Stół okrągły 1 ze standardowej biblioteki ArchiCADa) sprawi, że w projekcie zostanie umieszczony stół eliptyczny. Można dostosowywać również inne parametry wymiarów. W przypadku wybranego stołu obejmuje to jego wysokość, grubość blatu oraz wysokość i grubość ramy poniżej blatu.

Zwróć uwagę, że rozciągane są parametry A i B symbolu a nie wymiary prostokąta ograniczającego ten symbol. Używając parametrycznego Skryptu 2D można łatwo utworzyć Obiekt, w którym wymiary symbolu nie będą odpowiadały parametrom A i B. Jeżeli utworzysz taki Obiekt upewnij się, że dodałeś punkty aktywne na wierzchołkach prostokąta o bokach A i B. W przeciwnym razie nie będziesz mógł rozciągać/kurczyć utworzonego obiektu.

Niektóre parametry obiektu wpływają wzajemnie na swoje wartości.

Zobacz także Edycja Graficzna z użyciem Punktów Aktywnych na stronie 343.

W przytoczonym przykładzie ilość nóg eliptycznego stołu wynosi 4 i nie może zostać zmieniona. Parametr Ilość nóg jest nieaktywny.


341

Wirtualny Budynek

Jednakże gdy stół będzie okrągły parametr ten staje się aktywny i możemy wybrać pomiędzy stołem z jedną, trzema bądź czterema nogami.

Przenoszenie Ustawień pomiędzy Obiektami Jeżeli dokonujesz edycji jakiegoś parametru w panelu Parametry na przykład, zmiana szerokości i wysokości okna - modyfikacje te zostaną wprowadzone do obiektu dopiero po wciśnięciu przycisku OK zamykającego okno dialogowe. Możesz wówczas wstawić Obiekt ze zmienionymi parametrami do projektu.

Ilość nóg może mieć wpływ dostępne ich typy. Ustawienia te mogą być dokonane zarówno w polu rozwijanym listy Parametrów jak i w panelu Typy nóg w oknie dialogowym Ustawień obiektu.

Gdy zaznaczysz inny obiekt - na przykład zmieniając Okno Rozwierane na Przesuwne - wszystkie zmiany parametrów Okna Rozwieranego zostaną utracone i powrócą do swoich ustawień domyślnych. Jednakże istnieje sposób na przeniesienie ustawionych wartości parametrów na nowy obiekt: przytrzymaj kombinację klawiszy Ctrl+Alt (MacOS: Cmd+Opt) klikając na inny obiekt.

Większość parametrów ma wpływ na wygląd obiektu w widoku 3D, jednakże w szczególnych przypadkach parametry zmieniają wygląd obiektu tylko w oknie Rzutu. Pole Minimalny odstęp (dostępne przy wielu Obiektach ze standardowej Biblioteki ArchiCADa) dodają zakreślony obszar do Symbolu 2D obiektu. Obszar ten reprezentuje strefę, w której nie mogą znaleźć się inne obiekty. Możliwe jest dostosowanie nawet niewielkich szczegółów obiektu. W przypadku Okna rozwieranego W1 można wybrać sposób jego podziału szprosami na mniejsze powierzchnie.

Kształt kursora zmieni się w strzykawkę, informując, że parametry dotychczas edytowanego obiektu zostaną przeniesione na nowy obiekt.

342


Wirtualny Budynek

Edycja Graficzna z użyciem Punktów Aktywnych W zależności od rodzaju skryptu, Obiekty GDL mogą posiadać modyfikowalne punkty aktywne (punkty zaznaczania). Punkt aktywny Obiektu GDL ma kształt rombu. Jeżeli zaznaczysz obiekt, który posiada takie punkty, możesz (wybierając z palety pomocniczej odpowiednią ikonę) rozciągnąć go lub przesunąć. Kliknięcie modyfikowalnego punktu aktywnego spowoduje pojawienie się Podręcznych współrzędnych wyświetlających dostępne parametry. Wciśnij klawisz Tab aby zmienić wartość parametru. Kolor modyfikowalnych punktów aktywnych może zostać ustawiony w oknie Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i info o elemencie.

Omawiane punkty aktywne oraz uruchamiana za ich pośrednictwem paleta są także dostępne w Oknie 3D. Na kolejnej ilustracji widać, że wybrane musi być polecenie Przesuń z palety pomocniczej aby uaktywnić parametr Szerokości skrzydła. Uwaga: Punkty aktywne w kształcie rombu pojawiają się tylko w przypadku opcji, które mogą być wyświetlane w Podręcznych współrzędnych. Oznacza to, że punktom tego typu nie muszą być przypisane żadne inne funkcje.

Utwórz Obiekt Łaty Polecenie Dokument > Dodatkowe narzędzia > Utwórz łatę, umożliwia zachowanie zawartości Obszaru zaznaczania jako parametryczny element biblioteczny 2D. Dzięki tej funkcji można stworzyć zestaw powtarzających się często elementów, a następnie wstawiać je do okna Rzutu lub okien Przekrojów w celu zaoszczędzenia czasu. Aby utworzyć Łatę, zdefiniuj Obszar Zaznaczenie w oknie, a następnie wybierz polecenie Dokument > Dodatkowe narzędzia > Utwórz łatę. W oknie dialogowym ,które się pojawi będziesz mógł określić położenie i nazwę utworzonego elementu.

Punkty aktywne w kształcie rombu informują również, że dany parametr może być zmodyfikowany w Podręcznych współrzędnych, a także graficznie poprzez ten właśnie punkt (pod warunkiem, że wybrana została odpowiednia opcja w palecie pomocniczej). Na ilustracji poniżej przedstawiono, Podręczne współrzędne wyświetlające "Szerokość skrzydła", gdy wybrane jest polecenie Rozciągnij z palety pomocniczej.


343

Wirtualny Budynek

Zaznaczenie opcji Wklej łatę teraz pozwoli na wstawienie elementu zaraz po jego zachowaniu. Uwaga: Obiekty utworzone tą metodą będą parametryczne (ich parametry określone będą na podstawie wzorców znajdujących się w Bibliotece ArchiCADa). Jeżeli w załadowanych bibliotekach brakuje tego wzorca, można nadal zapisywać łaty, jednak nie będą one posiadały żadnych definiowalnych parametrów. Jeżeli ArchiCAD nie znajdzie Wzoru łat, zostaniesz o tym poinformowany i będziesz mógł wykonać lub anulować operację.

Przykład okna gotyckiego wymodelowanego za pomocą stropów i dachów.

Zapisywanie Elementów Bibliotecznych z pliku Projektu

Graficzne tworzenie własnych Obiektów Jeżeli nie możesz w dostępnych bibliotekach znaleźć obiektu, który najlepiej odpowiadałby Twoim potrzebom, możesz utworzyć własny obiekt. Nie będzie Ci do tego potrzebna żadna wiedza programistyczna; istnieje bowiem kilka technik tworzenia obiektów wykorzystujących do tego dostępne narzędzia ArchiCADa i traktujące elementy konstrukcyjne jak zwyczajne bryły (bez względu na ich oryginalne przeznaczenie).

344

Rysunki 2D oraz modele 3D utworzone przy pomocy narzędzi ArchiCADa mogą być zachowane jako elementy biblioteczne. Użytkownik programu ArchiCAD nie musi znać składni GDL, żeby tworzyć takie elementy. Obiekty utworzone tą metodą mogą zostać zapisane w postaci "Modyfikowalnego skryptu 3D" lub "Niemodyfikowalnych danych binarnych". Użytkownicy mogą modyfikować skrypty modyfikowalnych obiektów, a nawet dodawać im nowe funkcje i parametry dzięki skryptom GDL. Każde narzędzie ArchiCADa posiada odpowiadające mu polecenia w GDL wykorzystywane przy określaniu wyglądy obiektu w 2D i 3D. Elementy projektu mogą zostać zapisane jako obiekty, okna lub drzwi. Dzięki temu będą później dostępne poprzez okna dialogowe Ustawień odpowiednio obiektu/okna/drzwi.


Wirtualny Budynek

Aby poznać szczegóły na temat jak zachowywać elementy biblioteczne: Zapisywanie Symboli 2D w postaci Elementów Bibliotecznych na stronie 345 i Zapisywanie Modeli 3D w postaci Obiektów na stronie 345.

Zapisywanie Symboli 2D w postaci Elementów Bibliotecznych •

Narysuj symbol 2D w oknie Rzutu korzystając z narzędzi rysunkowych (Linii, Tekstu, Wypełnienia, itp.). Postaraj się narysować go możliwie blisko Początku układu.

•

Wstaw punkty aktywne w każde miejsce, na które ma później reagować kursor myszki.

•

Zaznacz wszystkie utworzone elementy.

•

Zachowaj obiekt wybierając polecenie z menu Plik > Biblioteki i Obiekty > Zapisz zaznaczone jako. Nazwij nowy obiekt i wskaż miejsce na dysku gdzie ma zostać zapisany. (Użyj rozwijanego przycisku Przejdź do biblioteki aby szybko odnaleźć bibliotekę, w której chcesz zapisać obiekt. Jeżeli nie załadowano żadnych bibliotek, przycisk ten pędzi pusty.)

•

Wstaw go do projektu za pomocą narzędzia Obiekt. Zwróć uwagę, że utworzony obiekt może być rozciągany jednakże jeśli modyfikacja taka nie jest oparta o parametry określone w skrypcie, obiekt będzie dodatkowo zniekształcony.

•

Jeżeli chciałbyś później zmodyfikować zachowany obiekt, zaznacz go i wybierz polecenie z menu Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt.


Zapisywanie Modeli 3D w postaci Obiektów Utwórz model 3D w projekcie korzystając z narzędzi projektowych (strop, ściana, siatka, dach, itp.). Na przykład, narysuj stół, którego blat utworzony jest narzędziem Strop natomiast nogi narzędziem Słup. Postaraj się narysować go możliwie blisko Początku układu projektu. •

Zaznacz narysowane elementy i otwórz okno 3D.

•

W oknie dialogowym Widok > Tryby i Parametry Widoku 3D > Parametry widoku 3D, ustaw widok 3D, który będzie "widokiem z góry" utworzonego elementu bibliotecznego. ArchiCAD automatycznie obróci element biblioteczny zgodnie z tymi ustawieniami. Jeżeli twój model stoi na Rzucie (jak stół na poniższej ilustracji) użyj następujących ustawień: Widok z góry, Azymut=270°. Jeżeli model leży na boku (obiekt krzesła poniżej) ustaw: Widok z boku, Azymut=90°.

•

Jeśli nie chcesz aby w Symbolu 2D obiektu znajdowały się wszystkie linie, wybierz tryb Ukrywanie linii lub Kolorowanie.

345

Wirtualny Budynek

•

Zachowaj obiekt wybierając polecenie z menu Plik > Biblioteki i Obiekty > Zapisz Model 3D jako. Nadaj nazwę nowemu obiektowi i wskaż miejsce na dysku, gdzie ma zostać zapisany.

•

W oknie Zachowaj jako Element biblioteczny wybierz odpowiadającą Ci opcję zapisu. Wybierz Zachowaj jako obiekt. Jeżeli zaznaczysz pole Usuń zbędne linie, z Symbolu 2D zostaną usunięte nakładające się linie. Jeżeli będziesz chciał w przyszłości edytować utworzony teraz obiekt, wybierz opcję Modyfikowalny Skrypt GDL.

•

Wstaw element biblioteczny za pomocą narzędzia Obiekt. Zwróć uwagę, że utworzony obiekt może być rozciągany jednakże jeśli modyfikacja taka nie jest oparta o parametry określone w skrypcie, obiekt będzie dodatkowo zniekształcony.

•

346


Zapisywanie Prostokątnych Drzwi i Okien z pliku projektu •

Utwórz model okna lub drzwi wykorzystując do tego narzędzia projektowe (strop, ściana, siatka, itp.). Model musi znajdować się na poziomie zero. Dolna płaszczyzna narysowanych elementów (będąca na poziomie zero) będzie zewnętrzną stroną drzwi lub okna. ArchiCAD automatycznie obróci powstały obiekt o 90 stopni i utworzy otwór w ścianie, w którą będzie wstawiany. Na przykład, dolna powierzchnia stropu (na poziomie zero) będzie zewnętrzną powierzchnią ramy okna pokrywającą się z licem ściany, natomiast grubość stropu będzie odpowiadała grubości ramy .

Więcej informacji na ten temat, zobacz rozdział “Drzwi i Okna” Podręcznika GDL (plik PDF znajdujący się w folderze ArchiCAD > Dokumentacja lub w menu Pomoc ArchiCADa). •

Zaznacz narysowane elementy i otwórz okno 3D. Możesz użyć dowolnych ustawień widoku.

•

Zachowaj obiekt wybierając polecenie z menu Plik > Biblioteki i Obiekty > Zapisz Model 3D jako. Nadaj nazwę nowemu obiektowi i wskaż miejsce na dysku, gdzie ma zostać zapisany. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

W oknie Zachowaj jako Element biblioteczny wybierz odpowiadającą Ci opcję zapisu. Wybierz opcję Zachowaj jako Okno lub Zachowaj jako Drzwi Jeżeli zaznaczysz pole Usuń zbędne linie, z Symbolu 2D zostaną usunięte nakładające się linie. Jeżeli będziesz chciał w przyszłości edytować utworzony teraz obiekt, wybierz opcję Modyfikowalny Skrypt GDL.

•

Teraz możesz wstawić utworzone okno lub drzwi do projektu za pomocą narzędzia okno/drzwi. Zwróć uwagę, że utworzony obiekt może być rozciągany jednakże jeśli modyfikacja taka nie jest oparta o parametry określone w skrypcie, obiekt będzie dodatkowo zniekształcony.

•


•

Zaznacz ten strop/dach i otwórz jego okno dialogowe Ustawień.

•

Otwórz panel Tworzenie List i etykiet i w polu ID wpisz Wallhole jeżeli chcesz aby powstał otwór lub Wallniche jeżeli chcesz aby w ścianie powstała wnęka.

Dalej procedura jest identyczna jak przy tworzeniu prostokątnego okna/drzwi.

Zapisywanie Drzwi i Okien o dowolnym kształcie z pliku projektu Metoda ta jest bardzo podobna jak w przypadku prostokątnych okien i drzwi. Jedyna różnica pojawia się podczas rysowania modelu na Rzucie: •

Narysuj model 3D drzwi lub okna o dowolnym kształcie jak we wcześniejszym przykładzie.

•

Wstaw element stropu lub dachu, którego kontur pokrywa się z konturem otworu w ścianie.


Możesz utworzyć otwór lub wnękę w ścianie o dowolnym kształcie rysując jego kontur stropem lub dachem i w polu ID wpisując odpowiednio: Wallhole lub Wallniche. Stropy lub dachy posiadające taki identyfikator nie będą traktowane jako części okna, lecz jako otwory lub nisze (wnęki) w ścianie, w którą zostaną wstawione. Wallhole oraz Wallniche są poleceniami GDL używanymi do tworzenia otworów lub wnęk w ścianie. Możesz łączyć wiele stropów i dachów aby tworzyć skomplikowane otwory lub wnęki. Wykorzystując dachy zamiast stropów możesz definiować wnęki o nieprostopadłych kątach krawędzi. Uwaga: Jeżeli korzystasz z pojedynczego stropu do tworzenia otworu lub wnęki upewnij się, że znajduje się on powyżej poziomu zero. (Domyślnie górna powierzchnia stropu znajduje się na poziomie zero, co oznacza, że taki strop nie spowoduje wycięcia otworu.)

347

Wirtualny Budynek

Więcej szczegółów, patrz: Firma Graphisoft wydała opracowanie “Introduction to Object Making” (Wprowadzenie do tworzenia Obiektów) napisane przez eksperta w dziedzinie programowania GDL Davida Nicholson-Cole, poświęcone tworzeniu Obiektów GDL (na razie opracowanie dostępne jest tylko w języku angielskim).

Tworzenie Obiektów za pomocą skryptu GDL Jeżeli sposoby opisane powyżej okazują się być niewystarczające dla Twoich potrzeb, lub jeśli chcesz utworzyć Elementy biblioteczne, których właściwości byłyby kontrolowane poprzez dodatkowe parametry, ArchiCAD pozwala na skorzystanie z możliwości jakie dają skrypty GDL. Podczas edycji Obiektów GDL przydatny może okazać się pasek narzędzi Edytuj Elementy biblioteczne GDL (Okna > Paski narzędzi > Edytuj Elementy biblioteczne GDL) zawierający najczęściej używane polecenia. Możesz dodać te polecenia do struktury menu ArchiCADa korzystając z okna dialogowego Środowiska pracy.

generowany na podstawie skryptu 3D, który uwzględnia parametry wybrane przez użytkownika. Tworzenie skryptów GDL nie ogranicza się tylko do geometrii; możesz tworzyć elementy zawierające wiele przydatnych atrybutów takich jak koszt, dostępność czy materiał powierzchni. Więcej informacji na temat jak projekty ArchiCAD radzą sobie z własnymi parametrami importowanych obiektów GDL, zobacz Parametry użytkownika Obiektów GDL na stronie 41. Niektóre obiekty GDL nie zawierają żadnych danych geometrycznych. Na przykład makra są plikami tekstowymi, do których mogą odwoływać się inne obiekty, dzięki czemu nie trzeba umieszczać identycznego skryptu we wszystkich plikach obiektów. Z kolei Obiekty cech zawierają tylko dane opisowe, które służą do obliczeń ilościowych elementów. Aby zmodyfikować obiekt już znajdujący się na Rzucie, zaznacz go i wybierz polecenie Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt. Pojawi się Główne okno Obiektu GDL. Podobnie w sytuacji obiektu znajdującego się w bibliotece, wybierz Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt, wyszukaj w oknie folderów Obiekt GDL, który chcesz edytować i zaznacz go.

Tworzenie nowych obiektów i modyfikowanie już istniejących odbywa się w tym samym środowisku: w Głównym oknie Obiektu GDL. Za pomocą opcji w tym oknie można dodawać i edytować Parametry, Komponenty, Deskryptory, Skrypty oraz Symbol 2D dla obiektu GDL. Więcej szczegółów, patrz Główne okno GDL w Pomocy ArchiCADa. Każdy obiekt GDL może zawierać skalowalny symbol reprezentujący obiekt w widoku rzutu, zestaw parametrów definiujących możliwe warianty obiektu, a także skrypt 3D, opisujący złożoną geometrię obiektu. Widok 3D obiektu GDL jest

348

Aby wyświetlić tylko te elementy, które należą do jednej z załadowanych bibliotek, należy kliknąć strzałkę obok napisu Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Przejdź do biblioteki i wybrać żądaną bibliotekę. (Jeżeli nie załadowano żadnych bibliotek, przycisk ten będzie pusty.) Za pomocą listy rozwijanej Pliki typu można wyświetlać obiekty GDL według formatu pliku. Po wybraniu pliku kliknij przycisk Otwórz. Pojawi się Główne okno wybranego Obiektu GDL. Polecenia i funkcje Głównego okna pozwalają na edycję otworzonego obiektu. W tym przypadku modyfikujesz plik zewnętrzny a nie jego kopię, a zatem wszelkie zmiany których dokonasz będą miały wpływ na wszystkie kopie tego Obiektu GDL umiejscowione w Projekcie z wyjątkiem wartości ich parametrów. Wybranie polecenia Zachowaj, gdy aktywne jest okno Obiektu GDL, spowoduje zachowanie tego Obiektu; Projekt pozostanie nienaruszony.

Więcej szczegółów, patrz: “GDL Reference Guide” (zobacz wersję PDF w folderze ArchiCAD > Dokumentacja lub w menu Pomoc ArchiCADa) przybliża proces tworzenia własnych obiektów za pomocą języka skryptowego GDL w ArchiCADzie.

Własne komponenty W ArchiCADzie istnieje możliwość zapisania elementów utworzonych na Rzucie w postaci plików GSM i wykorzystania ich jako komponenty dla istniejących Elementów bibliotecznych GDL. Na przykład, żeby stworzyć własne skrzydło drzwi i zachować je w postaci Własnego Komponentu, możesz utworzyć strop, który może zostać następnie zapisany w postaci Własnego Panelu Drzwiowego. Wszystkie Drzwi, które wykorzystują komponent typu Panel drzwiowy (tzn. mają taki parametr w swojej liście parametrów) będą mogły wykorzystywać nowoutworzone skrzydło jako własne.

1) Korzystając z elementów konstrukcyjnych

AchiCADa (np. stropów), utwórz na Rzucie skrzydło drzwi. W przypadku własnych paneli (skrzydeł) okien/drzwi, to co rysujesz w płaszczyźnie X-Y, w elemencie bibliotecznym zostanie obrócone o 90 stopni wzdłuż osi X (jak to zostało opisane w GDL Reference Guide). Zasada ta nie obowiązuje dla innych komponentów.

2) Zaznacz narysowany element i wybierz polecenie Plik > Biblioteki i Obiekty > Zachowaj własny komponent.

Możesz tworzyć komponenty dla wszystkich typów elementów GDL (Okien/Drzwi/Obiektów, itd.), co znacznie rozszerza zakres opcji dostępnych w bibliotece. Powiedzmy, że w bibliotece masz zwykłe drzwi (np. D1 12.gsm) i chciałbyś utworzyć nowe skrzydło do tych drzwi. Aby to zrobić wykonaj poniższe instrukcje: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

349

Wirtualny Budynek

3) Jeśli nie zaznaczono

żadnego elementu, wyświetli się komunikat o to proszący.

Uwaga: Jeżeli zapisałeś komponent w Bibliotece ArchiCADa 12, nie jest konieczne przeładowywanie bibliotek.

4) Pojawi się okno

dialogowe umożliwiające wybranie typu komponentu.

Dodatkowo, oprócz Własnego panelu drzwiowego i okiennego, możesz wybrać: •

Własny komponent wyposażenia DO, aby zapisać obiekt klamki.

•

Własny komponent obiektu, aby zapisać drzwiczki szafek kuchennych.

•

Własny Panel CW, aby wstawić własny panel do przegrody strukturalnej.

5) Wybierz lokalizację i nazwij nowoutworzony plik.

Zwróć uwagę, że jeżeli wybierzesz inny typ komponentu, obiekt pojawi się w innej lokalizacji, odpowiadającej wybranemu typowi.

7) W oknie dialogowym Ustawień drzwi wybierz w parametrze

Nazwa własnego panelu utworzony komponent (jeżeli jest on jedynym zdefiniowanym komponentem, zostanie wybrany domyślnie). Ustaw parametr Rodzaj skrzydła drzwi na Panel własny. Następnie wciśnij OK aby zatwierdzić zmiany.

6) Zachowany obiekt stanie się częścią istniejącej biblioteki.

Będzie dostępny jako Własny Komponent po przeładowaniu bibliotek.

350


Wirtualny Budynek

Uwagi:

Nowe skrzydło zostanie umieszczone w wybranych drzwiach.

•

Ι Obojętne jest położenie na Rzucie elementu, z którego utworzono Własny komponent. ArchiCAD automatycznie umieści go w odpowiedniej lokalizacji w bibliotece.

•

Jeżeli będzie to konieczne, ArchiCAD automatycznie dopasuje wielkość zastosowanego komponentu. Na przykład, możesz utworzyć Komponent panelu drzwiowego o wymiarach 100 x 200 cm. Jeżeli drzwi, do których go użyjesz mają wymiary 80 x 200 cm, w tym framuga o szerokości 5 cm, skrzydło (panel) drzwi zostanie zmniejszone do wymiarów 70 x 195 cm. Program proporcjonalnie rozciągnie lub skróci komponent tak, by pasował do wymiarów obiektu.

•

Powinieneś ustawić wszystkie atrybuty Własnego komponentu (Pióro, Materiał) przed jego zachowaniem. Ustawienia te będą zastosowane podczas późniejszego używania komponentu w projekcie.

Dedykowane Narzędzia Obiektowe Drzwi, Okna, Świetliki, Zakończenia ściany, Schody Drzwi/Okna Użycie i specyfika Okien i Drzwi są bardzo podobne, dlatego zostaną opisane razem. Okna i Drzwi ArchiCADa symulują wygląd i sposób działania rzeczywistych okien i drzwi. Są one zawsze wstawiane do ścian.


351

Wirtualny Budynek

Rozwijana lista Reprezentacja na rzucie zawiera dwie opcje symboli: Symbol i Wszystko jako Pozawidokowe. •

Symbol: wyświetlany będzie standardowy symbol wybranego obiektu.

•

Wszystko jako Pozawidokowe: całkowity obrys elementu wyświetlony jest za pomocą linii pozawidokowych.

Jednakże, w przypadku ścian pochyłych, możesz ustawić bardziej realistyczne wyświetlanie przekroju okna: wybierz opcje Rzut lub Rzut i Pozawidokowe, aby zobaczyć wszystkie elementy okna w pochyłej ścianie.

Drzwi i Okna wycinają w ścianach otwory dzięki czemu wizualizacje 3D nabierają większej dokładności i realizmu. Tafle szkła reprezentowane są przez bryły, dzięki czemu zapewniają krycie przy standardowych (np. linearnych) elewacjach. Natomiast dzięki materiałowi Szkło, który przepuszcza światło, w Fotoprezentacjach możliwe jest obserwowanie elementów znajdujących się po przeciwnej stronie. Opis Geometrii Okna lub Drzwi jest zawarty w skryptach poszczególnych Elementów bibliotecznych. Podczas gdy podstawowe typy Drzwi i Okien pozostawiają dużo swobody w kształtowaniu ich parametrów takich jak wymiary i kształt, obiekty reprezentujące rzeczywiste produkty różnych producentów mogą być modyfikowane tylko w ograniczonym stopniu.

Wyświetlanie Drzwi/Okien na Rzucie Na Rzucie Drzwi i Okna są domyślnie wyświetlane za pomocą standardowych symboli. Atrybuty wyświetlania Drzwi/Okien można ustawić w panelu Rzut i przekrój okna dialogowego Ustawień drzwi/okna. Zobacz Panel Rzut i Przekrój (narzędzie Drzwi/Okno) w Pomocy ArchiCADa.

352

•

Rzut: wyświetla powierzchnię przecięcia elementu oraz fragment znajdujący się poniżej.

•

Rzut i Pozawidokowe: wyświetla przekrojony fragment obiektu, a także wszystko co znajduje się ponad płaszczyzną cięcia Rzutu.

W zależności od skryptu Elementu bibliotecznego (zobacz opcje parametrów), możliwy jest różny poziom detalu zależnie od Skali rzutu. Sekcja Opcje wyświetlania Drzwi/Okien znajdująca się w oknie dialogowym Dokument > Ustaw Widok modelu > Opcje wyświetlania Modelu pozwalają określić, czy wyświetlany ma być cały obiekt, jego kontur czy tylko pusty otwór, a także czy widoczne będą wymiarowania i Znaczniki. Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania Modelu dla Elementów konstrukcyjnych w Pomocy ArchiCADa.

Określanie płaszczyzny Okien/Drzwi w ścianach pochyłych i opartych o Profil Okna i Drzwi mogą być również wstawiane w ściany wielokątne, złożone oraz pochyłe. Mogą być dopasowane do kąta pochylenia ściany dzięki odpowiedniej funkcji znajdującej się w panelu Parametry okna dialogowego Ustawień Drzwi/Okna. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Jeżeli twój projekt zawiera ściany pochyłe, użyj funkcji Płaszczyzna otworu (zakładka Podgląd i Położenie) aby pochylić otwory zgodnie ze ścianą lub pozostawić je pionowe. Zobacz Panel Podgląd i położenie (narzędzie Drzwi/Okno) w Pomocy ArchiCADa. •

•

Zgodnie ze Ścianą: płaszczyzna Okna/Drzwi będzie pochylona zgodnie z kątem pochylenia ściany. W ścianach pochyłych, płaszczyzna Okien/Drzwi ma ten sam kąt pochylenia co ściana. W przypadku ścian dwustronnie pochyłych, kąt pochylenie Okien/Drzwi odpowiada kątowi pochylenia powierzchni ściany do której zostały one wstawione. W związku z tym, jeżeli przeniesiesz Okno/Drzwi na przeciwną stronę ściany, kąt pochylenia zostanie odpowiednio zmieniony. Pionowo: płaszczyzna Okna/Drzwi będzie pionowa niezależnie od rodzaju ściany do której zostanie ono wstawione.

Blokowanie wysokości parapetu lub nadproża Użyj opcji w panelu Podgląd i położenie aby określić szerokość i wysokość okna/drzwi. Zobacz Panel Podgląd i położenie (narzędzie Drzwi/Okno) w Pomocy ArchiCADa. Za każdym razem gdy zmieniasz któryś z tych wymiarów, wpływa to na położenie parapetu (odległość pomiędzy podłogą a dolną krawędzią okna) oraz nadproża (odległość pomiędzy podłogą a górną krawędzią okna). Poziomem “podłogi” może być, w zależności od potrzeb, dolna krawędź ściany lub wzniesienie wybranej kondygnacji. W panelu Podgląd i położenie rozwijane menu Punkt wstawienia w pionie pozwala na wybranie jednego ze sposobów określania wzniesienia Okna/Drzwi.

W ścianach opartych o Profil pochylenie płaszczyzny Okien/Drzwi jest określane w Menedżerze Profili: użyj warstwy Linie odniesienia w panelu Warstwy elementu, aby określić kąt pochylenia dla płaszczyzn wstawianych Okien/Drzwi. Szczegóły, patrz Wstaw Ścianę/Słup/Belkę o Złożonym Profilu na stronie 254.


•

Parapet ponad podstawę Ściany: jest to domyślna metoda.

•

Parapet ponad kondygnację 0 (Bieżące kondygnację): wzniesienie parapetu będzie liczone względem poziomu bieżącej kondygnacji. Aby wybrać inną kondygnację, kliknij

353

Wirtualny Budynek

Wybierz kondygnację i wybierz kondygnację w oknie dialogowym. •

Nadproże ponad podstawę Ściany: działa podobnie do opcji Parapet ponad podstawę Ściany jednak w tym przypadku podaje się wzniesienie nadproża.

•

Nadproże ponad kondygnację 0 (Bieżącą kondygnację): działa podobnie do opcji Parapet kondygnację 0 jednak w tym przypadku podaje się wzniesienie nadproża.

•

Wybierz kondygnację: Jeżeli wybierzesz tę opcję, poziom wybranej w oknie dialogowym kondygnacji będzie punktem odniesienia w pionie, od którego będzie mierzone wzniesienie okna. Ta opcja jest użyteczna np. w przypadku, gdy wstawiamy ścianę kurtynową, w której poszczególne panele muszą mieć wspólne ustawienie wysokości.

Określanie wzniesienia parapetu/progu z uwzględnieniem warstw podłogi Użyj tej opcji w panelu Znacznika wymiarowania ustawień drzwi/okien, aby precyzyjnie skonfigurować wyświetlanie wysokości parapetu jeśli poziom podłogi uwzględnia dywany lub parkiet, a podstawa ściany nie znajduje się na poziomie podłogi. ArchiCAD mierzy wzniesienie parapetu/progu względem podstawy ściany. Jeżeli chciałbyś, by wartość ta była wyświetlana na ekranie z uwzględnieniem warstw wykończenia podłogi, wprowadź grubość tych warstw w polu Warstwy Podłogi. ArchiCAD będzie nadal mierzył wzniesienie parapetu/progu względem podstawy ściany, jednak wartość wyświetlana w Znaczniku będzie uwzględniała grubość warstw wykończenia podłogi. Na przykład, załóżmy, że podstawa ściany znajduje się na poziomie 10 cm poniżej poziomu podłogi (grubość warstw podłogi wynosi 10 cm). Wzniesienie parapetu/progu wynosi 100 cm, jednak wartość, która winna się znaleźć na rysunku to 90 cm. Po wprowadzeniu grubości warstw podłogi, w znaczniku będzie wyświetlana wartość 90 cm.

354

Uwaga: Wpisanie wartości w polu Grubość warstw podłogi nie ma wpływu na położenie okna/drzwi w ścianie; jest to funkcja, która pozwala na łatwe dostosowanie wyświetlania wartości wzniesienia parapetu/progu w znaczniku okna/drzwi. Uwaga: Znaczniki wyświetlają wzniesienie parapetu/progu w jednostkach wybranych specjalnie dla tego parametru: możesz zmienić ustawienie tej jednostki po kliknięciu odpowiedniego przycisku "Wymiarowanie wysokości parapetu/progu" w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie.

Wstawianie Drzwi i Okien Metody wstawiania definiuje się w zakładce Podgląd i położenie okna dialogowego Ustawień drzwi/okna. Ustawienie Punktu wstawienia umożliwia określenie, w którym miejscu należy wstawić okno lub drzwi wg punktu środkowego lub boku. Gdy dokonasz już odpowiednich ustawień w Oknie dialogowym Ustawień Okna/Drzwi możesz przystąpić do rysowania. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Punkt wstawienia Drzwi lub Okna Okna i Drzwi mogą być wstawiane tylko w istniejące Ściany. Nie można ich wstawić niezależnie w dowolnym miejscu projektu.

Następnie przejdź do panelu Puste Drzwi (lub Okno) i wprowadź wysokość i szerokość otworu. Po zatwierdzeniu ustawień należy wskazać punkt wstawienia wzdłuż długości ściany.

Na Rzucie możesz wstawić Okno lub drzwi w ścianę zawsze, gdy kursor przyjmie kształt Znaczka lub Znaczka Mercedesa.

•

•

Aby wstawić okno, kliknij krawędź ściany a następnie, gdy kursor przyjmie kształt Oka, wskaż drugim kliknięciem zewnętrzną stronę okna. Wielkość Cofnięcia/Węgarka będzie zawsze mierzona z tej strony. Aby wstawić drzwi, podobnie jak przy oknie, kliknij krawędź ściany a następnie drugim kliknięciem określ kierunek otwarcia drzwi. Dla drzwi bez Węgarka/Cofnięcia, szerokość progu będzie mierzona od tego boku. Dla drzwi z Węgarkiem/Cofnięciem, grubość progu będzie mierzona od przeciwnego boku.

W widoku 3D możesz wstawić otwór w dowolnym punkcie na całej długości Ściany. W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ możesz utworzyć nowe Okna lub Drzwi jedynie poprzez duplikację już istniejących elementów tego typu korzystając z funkcji Przesunięcie kopii lub Powielenie. W przypadku prób wstawienia Okna lub Drzwi zbyt blisko bocznej lub górnej krawędzi Ściany, zostanie wyświetlone okno dialogowe zawierające komunikat ostrzegający oraz przycisk umożliwiający rezygnację z podjętej operacji. Będziesz miał jednak możliwość wstawienia tak umieszczonego otworu.

Możesz uzyskać różne kształty ściany w 3D dodając kilka pustych otworów lub skorzystać z polecenia Działania na elementach bryłowych. Zobacz Działania na elementach bryłowych na stronie 378.

Zmiana położenie otworów Skorzystaj z poleceń Przesunięcie, Obrót, Odbicie lustrzane i Podniesienie w celu zmiany położenia otworów (Drzwi i Okien). Wszystkie te polecenia są dostępne w oknie Rzutu, oknach Przekrój/Elewacja/RŚ oraz w Oknie 3D, tylko dla ścian prostych i pochylonych. Drzwi/Okna nie muszą być chwytane za punkty aktywne. Po zaznaczeniu Drzwi/Okien wybierz polecenie przemieść lub powiel, a następnie kliknij w dowolnym miejscu w celu wskazania początkowego i końcowego punktu wektora przesunięcia.

Tworzenie pustych otworów Aby wstawić pusty otwór, bez wstawiania elementu bibliotecznego Drzwi/Okna, kliknij ikonę Pustego Otworu w panelu Podgląd i położenie okna dialogowego Ustawień Drzwi/Okna. Zobacz Panel Podgląd i położenie (narzędzie Drzwi/Okno) w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

355

Wirtualny Budynek

Okna i Drzwi mogą być przemieszczane, kopiowane i powielane jednocześnie z elementami innych typów. Na poniższej ilustracji widać przemieszczany słup. Okna, które były również zaznaczone zostaną także przemieszczone wzdłuż ściany o odległość równą jednej ze składowych wektora przesunięcia słupa.

pionowych ścianach, ich linie odniesienia muszą należeć do wspólnej pionowej płaszczyzny. W przypadku ścian pochyłych dodatkowo musi być spełniony warunek identycznego kąta pochylenia ścian. Grubość i inne atrybuty tych ścian nie muszą jednak być takie same; ściany nie muszą nawet być ze sobą połączone. Przy rozciąganiu ścian za pomocą Obszaru Zaznaczenia, Okna i Drzwi zawarte w Obszarze zostaną przesunięte z zachowaniem ich położenia względem zakończenia ściany.

Drzwi i Okna mogą być przemieszczane z jednej ściany do drugiej. Możliwe jest przesunięcie kopii okna z jednej ściany do drugiej.

Przesunięcie Okien lub Drzwi Jeżeli zamierzasz przesunąć Drzwi lub Okno wewnątrz ściany, a nie chcesz przesuwać samej ściany, musisz zaznaczyć otwór, który chcesz przemieścić.

Przesuwanie otworów pomiędzy ścianami działa tylko wówczas, gdy płaszczyzny odniesienia (przechodzące przez linię odniesienia) wszystkich ścian (źródłowej i docelowej) leżą na wspólnej płaszczyźnie. Jeżeli operacja odbywa się na dwóch

356


Wirtualny Budynek

Obrót Okien i Drzwi Aby obrócić Drzwi, lub Okno, zaznacz odpowiedni otwór i wybierz polecenie Obrót (z menu Edycja lub z Palety pomocniczej).Zaznaczony otwór zostanie obrócony o 180 stopni wokół jego środka (bez konieczności definiowania wektora obrotu). Można w ten sposób obracać dowolną ilość okien jednocześnie.

w tej samej płaszczyźnie, w której znajduje się ściana pierwotnie mieszcząca otwór.

Rozciągnięcie Drzwi oraz Okien W celu rozciągnięcia Drzwi lub Okna możesz przemieścić kursor poza ścianę, w której znajduje się rozciągany otwór. Położenie kursora będzie określało nową pozycję rozciąganego wierzchołka otworu poprzez rzutowanie prostopadłe do linii odniesienia ściany, lub ortogonalne (zależnie od wariantu rzutowania wybranego w Palecie kontrolnej). Ta metoda, zaprezentowana na poniższej ilustracji, pozwala na umieszczanie Drzwi i Okien w odniesieniu do istniejących otworów bądź elementów innego typu.

Uwaga: Obrócone bloki tekstowe, etykiety, wymiarowania oraz wartości powierzchni wieloboków wypełnień są zawsze czytane z dołu i z lewej strony rysunku.

Odbicie lustrzane Okien i Drzwi Aby odbić lustrzanie Okno lub Drzwi należy je zaznaczyć i wybrać polecenie Odbij lustrzanie (z menu Edycja lub z palety pomocniczej). Pojawi się kursor w kształcie Oka. Kliknij w krawędź ściany, w której znajduje się otwór lub w dowolnym innym miejscu. Drzwi lub Okno zostanie odbite lustrzanie względem osi przechodzącej przez punkt, w którym klikniesz, a kierunek otwarcia zostanie odwrócony. Jeżeli klikniesz poza ścianą, w której znajduje się odbijany otwór, oś odbicia zostanie umieszczona w punkcie kliknięcia i będzie prostopadła do klikniętej krawędzi. (W przypadku ścian trapezowych, oś odbicia będzie prostopadła do linii odniesienia ściany.)

•

Odbicie lustrzane może spowodować, że otwór znajdzie się całkowicie poza ścianą. Będziesz mógł go wówczas przesunąć


Okna narożne ArchiCAD posiada oddzielne narzędzie Okno narożne. Okno dialogowe Ustawienia okna narożnego jest podobne do okien dialogowych Okien i Drzwi. Nie istnieje specjalny typ obiektów dedykowany do tego narzędzia; większość okien znajdujących się w standardowej bibliotece ArchiCADa może być wstawiana przy jego użyciu. Okna narożne mogą być wstawione w proste naroża ścian. Aby wstawić okno narożne w narożniku dwóch ścian wystarczy kliknąć jedną z nich w dowolnym miejscu. ArchiCAD automatycznie dosunie okno do najbliższego narożnika oraz utworzy jego kopię, którą wstawi w drugą ścianę. Pozostałe własności i parametry

357

Wirtualny Budynek

Uwaga: Świetlik musi w całości znajdować się wewnątrz obszaru połaci dachu.

tak utworzonej kopii pozostaną takie same. ich kąt i położenie zostanie automatycznie dopasowane. •

W każdy narożnik możesz wstawić tylko jedną parę okien narożnych.

•

Kąt pomiędzy ścianami nie może wynosić 0 ani 180 stopni.

•

Wstawione okna mogą być pojedynczo rozciągane i nie będzie to miało wpływu na ich wzajemne połączenie.

Świetliki znajdują się w folderze “Lukarny i świetliki” w standardowej bibliotece ArchiCADa i mogą być edytowane za pomocą Narzędzia świetlik. Panele okna dialogowego Ustawień świetlika są podobne do tych występujących w narzędziach Okno/Drzwi, Obiekt oraz Lampa. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Świetlik w Pomocy ArchiCADa.

Wstawianie Świetlika Świetliki mogą być wstawiane zarówno na Rzucie jak i w Oknie 3D. Okno narożne mogą zamienić się w zwykłe Okna jeżeli: •

Przesuniesz, dokonasz odbicia lustrzanego lub obrócisz jedno z okien.

•

Kąt pomiędzy ścianami zostanie ustawiony na 0 lub 180.

•

Jedna ze Ścian zostanie podniesiona (a co za tym idzie położenia obu okien w przestrzeni będą się różnić).

•

Jedna ze ścian zostanie przesunięta lub usunięta.

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Narzędzia Drzwi/Okno w Pomocy ArchiCADa.

•

W oknie Rzutu należy wstawiać świetliki w obrębie obrysu połaci dachu.

•

W Oknie 3D kliknij punkt na połaci dachu a ArchiCAD automatycznie sam obliczy wskazane położenie i umieści tam wybrany świetlik.

Świetliki wstawione w dachy zachowują się podobnie jak Okna wstawione w ściany. Na przykład, gdy poruszasz Świetlikiem jego ruchy są ograniczone wielkością połaci. Jeśli modyfikujesz połać dachu, na przykład zwiększając kąt nachylenia, świetlik automatycznie dostosuje swoje parametry położenia i kąta obrotu.

Świetliki Świetliki są Obiektami GDL, które mogą w inteligentny sposób dopasowywać się do elementów konstrukcyjnych typu Dach. Użyj jednej z czterech metod geometrii (Prostokątna, Obrócona, Diagonalna Obrócona diagonalna)znajdujących się w palecie Info, aby wstawić Świetlik. Świetliki umieszczone w Dachu zostaną automatycznie wstawione w bryłę połaci, obrócone zgodnie z kątem nachylenia oraz równolegle do linii odniesienia dachu. W dachu zostanie wycięty otwór.

358


Wirtualny Budynek

Zakończenia Ścian

Wybierz Narzędzie Schody i otwórz okno dialogowe Ustawienia Schodów.

Narzędzie Zakończenie ściany umożliwia utworzenie jednym kliknięciem profilu osłaniającego brzeg ściany. Zakończenie ściany może być wstawione na punkcie aktywnym znajdującym się na brzegu ściany.

Przeszukaj załadowane biblioteki, aby znaleźć zapamiętane schody, które odpowiadają potrzebom projektu; wstaw je do projektu, podobnie jak wstawiasz dowolny inny obiekt.

Zakończenia ścian są parametrycznymi Obiektami GDL, podobnymi do okien i drzwi. Parametry Zakończenia ściany (np. szerokość i wysokość) dostępne są w oknie dialogowym Ustawień zakończenia ściany.

Wyświetlanie Schodów na Rzucie

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Narzędzia Zakończenie Ściany w Pomocy ArchiCADa.

Na Rzucie Schody wyświetlane są jako Symbole 2D zgodnie z przyjętymi konwencjami rysunku architektonicznego. Schody mogą być widoczne na kilku kondygnacjach: Użyj opcji Pokaż na kondygnacjach w panelu Rzut i Przekrój, aby podać kondygnacje, na których chcesz wyświetlać Schody.

Zakończenia ścian są liczone jako oddzielne obiekty w zestawieniach ilościowych. W zależności od typu, Zakończenia ściany mogą zmniejszyć liczoną powierzchnię lub objętość ściany, lecz jej nie zwiększają. Podczas operacji Dotnij do dachu, Zakończenia ścian zachowują się tak jak okna stanowiąc część modyfikowanej ściany. Dzieje się tak również przy czynnościach typu Przesunięcie, Obrót, Rozciągnięcie lub Podział.

Schody (Zapamiętane schody) Polecenia i funkcje znajdujące się w oknie dialogowym Ustawień Schodów pozwalają na utworzenie i wstawienie standardowych oraz własnych schodów. Uwaga: Jeżeli chciałbyś stworzyć własne schody, skorzystaj z funkcji Korzystanie ze StairMakera na stronie 361. Biblioteka ArchiCADa zawiera wiele parametrycznych obiektów schodów (działających na tej samej zasadzie co inne obiekty), które dostępne są w oknie Ustawień schodów.


Użyj paneli Parametry oraz Typ symbolu 2D, strzałki, biegu, stopni i poręczy w Ustawieniach schodów, aby skonfigurować wygląd symbolu dla każdego obiektu na Rzucie. Te ustawienia opisano w Ustawienia narzędzia Schody w Pomocy ArchiCADa. Zwróć uwagę na poniższe parametry specjalne:

359

Wirtualny Budynek

Jeśli wybierz opcję Użytkownika, wtedy symbol Schodów pozostanie taki sam, niezależnie od skali okna. W tym przypadku, możesz wybrać dodatkowe symbole w oknie Rodzaj Symbolu 2D (zobacz poniżej).

Rodzaj Symbolu 2D Użyj tej opcji, aby wybrać rodzaj symbolu schodów na Rzucie. W panelu Typ symbolu 2D, strzałki, biegu, stopni i poręczy dostępny jest podgląd każdego rodzaju symbolu, poniżej panelu Parametry. Wybór dostępnych symboli może być różny w zależności czy wybrałeś opcję “Zależne od skali” czy “Użytkownika” w opcji Poziom Detalu 2D. Użyj parametrów dostępnych pod opcją Rodzaj Symbolu 2D aby precyzyjnie skonfigurować wyświetlanie symbolu. Pamiętaj że:

Poziom szczegółowości 2D

Jeśli wybierzesz opcję Zależne od skali, wtedy ilość detali widocznych w symbolu 2D będzie zależała od skali. Tutaj pokazano te same schody, zależne od skali, w skali 1:50 oraz 1:200:

360

•

Każdy symbol schodów posiada Linię przełamania, która służy jako symboliczna płaszczyzna odcinająca. Ustaw pionowe ułożenie linii przełamania używając opcji “Wysokość Położenia Linii Przełamania”.

•

Struktury Widoczna i Niewidoczna dotyczą tych części symboli, które leżą - odpowiednio - poniżej i powyżej linii przełamania: można skonfigurować różne typy linii i różne pióra dla każdego rodzaju struktury.

•

Pokaż lub ukryj Linię biegu, wedle potrzeby. Linia biegu zakończona jest Strzałką: wybierz styl Strzałki za pomocą podglądów dostępnych w panelu Typ symbolu 2D, strzałki, biegu, stopni i poręczy poniżej panelu Parametry. Podobnie, jako Początek linii biegu będzie tu kilka opcji do wyboru. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

Opcjonalne elementy tekstowe dla symboli Schodów obejmują Numerację stopnic, Opis biegu schodów, oraz oznaczenia GÓRA i DÓŁ.

Wyświetlanie zależnie od kondygnacji Opcja Zależnie od kondygnacji (Włączona lub Wyłączona) jest przydatna jeśli pokazujesz Schody na kondygnacjach powyżej kondygnacji własnej (użyj opcji Pokaż na kondygnacjach z panelu Rzut i Przekrój, aby skonfigurować na których kondygnacjach Schody mają zostać zapisane). Jeśli włączysz opcję Zależne od kondygnacji, na liście Parametrów zostanie wyświetlony nowy parametr zwany 2D powyżej kondygnacji macierzystej: Użyj tych opcji jeśli chcesz, aby Schody wyglądały inaczej na kondygnacjach powyżej kondygnacji macierzystej. Część “górna” i “dolna” odnoszą się do części symboli znajdujących się powyżej i poniżej linii przełamania. Opcje, które tutaj określisz będą dotyczyły jedynie symbolu Schodów pokazanego powyżej kondygnacji macierzystej.

Uwaga: Aby działać, StairMaker musi być umieszczony w folderze Dodatki, który znajduje się w głównym folderze ArchiCADa lub w folderze System (MacOS) lub w innej lokalizacji wskazanej w Rejestrze Windowsa. W obydwu przypadkach zostaniesz poproszony o zachowanie nowego obiektu w celu późniejszego użycia. Zaleca się utworzenie oddzielnego folderu dla nowych Schodów wykorzystywanych w Projekcie.

Tworzenie schodów w oparciu o standardowe typy schodów Możesz utworzyć nowe schody poprzez dostosowanie do własnych potrzeb jednego z wcześniej zdefiniowanych typów schodów. Do dyspozycji użytkownika przygotowanych zostało 21 typów schodów odpowiadających niemal każdej standardowej sytuacji; od schodów jedno- dwu- i trójbiegowych biegowych, ze spocznikiem lub bez, aż po schody zabiegowe czy wachlarzowe. Aby zaprojektować nowe schody na podstawie typu standardowego, należy uruchomić narzędzie Schody, otworzyć okno Ustawień Schodów a następnie kliknąć przycisk Utwórz Schody.

Korzystanie ze StairMakera Dodatek StairMaker StairMaker to dodatek, który jest instalowany wraz z ArchiCADem. W ArchiCADzie można tworzyć nowe schody z użyciem StairMakera na dwa różne sposoby: Tworzenie schodów w oparciu o standardowe typy schodów Schody oparte o narysowane elementy


W oknie, które się pojawi, wciśnij jeden z dwóch przycisków znajdujących się u góry aby zdecydować, czy utworzone zostaną schody czy pochylnia. Jeżeli wybierzesz Pochylnię, symbole

361

Wirtualny Budynek

typów schodów, z których można utworzyć pochylnie zamienią się na symbole pochylni; pozostałe przyciski staną się nieaktywne.

Ustawienia Biegu i Geometrii (StairMaker)

Poniżej znajduje się typów schodów, które można utworzyć za pomocą StairMakera. (Ostatni przycisk reprezentuje schody "Nietypowe", które projektuje się w ArchiCADzie za pomocą narzędzi rysunkowych; przycisk ten jest nieaktywny, gdy tworzysz standardowe schody.)

Uwaga: Omawian e okno jest częścią StairMakera. Aby je otworzyć, należy uruchomić narzędzie Schody w ArchiCADzie i kliknąć polecenie Utwórz nowe Schody lub Modyfikuj te Schody. Wybierz jeden ze standardowych typów schodów. W wyświetlonym oknie kliknij przycisk Ustawienia Biegu i Geometrii - pierwszy przycisk od góry w zestawie sześciu przycisków znajdujących się po lewej stronie okna.

Wybierz odpowiadający Ci typ Schodów/Pochylni i wciśnij OK. Zostanie wyświetlone okno dialogowe StairMaker, w którym można będzie zmodyfikować wybrany typ schodów. Okno dialogowe zawiera sześć zakładek, dostępnych po wciśnięciu odpowiedniego przycisku po lewej stronie okna. Każda zmiana parametrów w jednej zakładce powoduje odpowiednie zmiany w pozostałych pięciu.

362


Wirtualny Budynek

Więcej informacji na temat opcji zawartych w tym oknie, zobacz Przycisk Ustawienia Biegu i Geometrii Schodów/Pochylni w Pomocy ArchiCADa. Okno edycyjne Ustawień Biegu i Geometrii zawiera domyślnie ustawione parametry oraz okno podglądu rzutu schodów. Zmiany dokonane w parametrach zostaną automatycznie odzwierciedlone w podglądzie. Pamiętaj, że kilka opcji w tej zakładce zawiera ikony zablokowania/odblokowania. Powinno się zablokować każdy ustawiony parametr biegu i geometrii schodów. Jeżeli tego nie zrobisz, zmiany dokonane w kolejnych panelach mogą spowodować powtórne przeliczenie tych parametrów. Jeżeli będą zablokowane, StairMaker dopasuje wartości następnych parametrów do ustawionej geometrii. Na ilustracji poniżej wzniesienie zostało zablokowane przy wartości 2800 mm natomiast ilość stopni przy wartości 16. Wartości te nie zostaną zmienione bez względu na zmiany dokonane w pozostałych parametrach tego i innych paneli.

Ustawienie Geometrii Schodów W tej zakładce można ustawić główne parametry geometryczne schodów: całkowitą wysokość, poziome parametry wiązania, szerokość biegu, długość linii biegu oraz liczbę stopni, kształt i


liczbę stopnic, wartość górnego stopnia oraz kąt zamknięcia biegu. Dostępne pola zmienią się w zależności od rodzaju schodów. W dolnej części tego panelu możesz również dodać do schodów górny stopień: kliknij przycisk po prawej, aby dodać dodatkowy górny stopień na górnym poziomie, zgodnie z poniższym rysunkiem. Może on mieć taką samą głębokość jak inne stopnie, lecz możesz również zmienić głębokość dodatkowego stopnia wprowadzając wartość w edytowalnym polu. Wartość zero w polu tekstowym oznacza że dodatkowy stopień będzie miał taką samą długość jak pozostałe. Aby zwiększyć jego długość wpisz odpowiednią liczbę dodatnią.

Określ Ustawienia Stopni W prawym dolnym rogu okna dialogowego edycji schodów znajduje się sekcja Stopień. Zawarte w niej parametry określają wymiary pojedynczych stopni lub kąt nachylenia pochylni. Po prawej stronie znajduje się okienko podglądu przedstawiające przekrój poprzeczny stopni. Każda zmiana parametru powoduje aktualizację podglądu.

Istnieje przelicznik długości kroku podpowiadający optymalne wymiary stopnia (2*Wysokość + Długość stopnia). Otrzymana wartość powinna zmieścić się w zakresie od 60 do 63 cm lub od 24 do 25 cali. Możesz zmodyfikować ten zakres w sekcji Stopień (parametry Minimalna i Maksymalna długość kroku). Ostatni parametr nie jest edytowalny. Informuje on tylko o aktualnej wartości przelicznika.

363

Wirtualny Budynek

Uwaga: Geometria oparta jest na przeliczniku długości kroku. Za każdym razem gdy zmienisz, któryś z parametrów StairMaker sprawdza czy wprowadzone wartości odpowiadają ustalonemu zakresowi. Dodatkowo możesz zablokować wybrane parametry ustalając je jako nadrzędne klikając przycisk kłódki. Parametry te nie będą zmieniane. Gdy będzie to konieczne, StairMaker postara się dopasować nie zablokowane parametry znajdujące się niżej w hierarchii Jeżeli modyfikacja nie jest możliwa bez zmiany zablokowanego parametru lub gdy zbyt wiele parametrów jest zablokowanych, zostanie wyświetlony komunikat z ostrzeżeniem.

Linia przełamania w symbolu schodów Zwykle tylko dolna część schodów jest wyświetlona na kondygnacji, na której się one znajdują. Symbol 2D posiada podwójną linię przełamania określającą miejsce ucięcia biegu schodów.

Edycja “Schodów-U z zabiegiem” Niektóre typy schodów posiadają jeden lub dwa zabiegi. W poniższym przykładzie schodów typu "U z zabiegiem", poznasz sposoby tworzenia i edycji schodów zabiegowych. Uwaga: Niektóre rodzaje schodów z zabiegiem dostępnych poprzez dodatek StairMaker wykorzystują inną strukturę parametrów. Jak widać w Podglądzie, stopnie o nieregularnym kształcie są podświetlone na czarno. Są to stopnie zabiegowe. Jeżeli podświetlony jest cały bieg oznacza to, że wszystkie stopnie są zabiegowe i przebiegają zgodnie z linią biegu. Krawędzie stopni znajdujących się poza częścią zabiegową schodów są prostopadłe do linii biegu. (Aby schody były wygodne wszystkie stopnie zabiegowe powinny być skupione w jednej strefie.)

Uwaga: Linia przełamania stosowana w przypadku symboli Schodów GDL jest koncepcyjnie podobna do Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu dla elementów konstrukcyjnych ArchiCADa, jednak linia przełamania nie jest powiązana z płaszczyzną cięcia. W obrazku podglądu w oknie edycji Ustawień Biegu i Geometrii, punkty końcowe dwóch linii przełamania można przeciągnąć wzdłuż obrysu schodów, a linie pozostaną równoległe. Jeśli na rzucie wyświetlone są całe schody, przeciągnięcie linii przełamania nie będzie miało żadnego efektu.

364


Wirtualny Budynek

Możesz zmieniać zakres strefy zabiegowej za pomocą myszki. Najpierw najedź kursorem na schody (kursor przybierze kształt jak w edytorach arkuszy kalkulacyjnych). Następnie naciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszy przesuwając kursor po powierzchni schodów. Niektóre stopnie staną się białe a rozmiar strefy zabiegowej pomniejszy się. Zwolnij przycisk myszy a StairMaker utworzy nowy układ stopni schodów. Upewnij się, że krawędzie stopni zabiegowych nie przecinają się wzajemnie.

Zauważysz, że nie podświetlone stopnie przyjmują regularny kształt. Możesz również zmieniać regularność poszczególnych stopni klikając na nie.

Jeżeli skrócisz strefę zabiegową aż do środkowego stopnia, otrzymasz sytuację podobną do tej na ilustracji. W StairMakerze stopnie przed i za strefą zabiegową są zawsze prostopadłe do linii biegu. Stopnie w strefie zabiegowej charakteryzują się natomiast krótszym bokiem po wewnętrznej stronie biegu.

Wprowadź minimalną długość stopnia po wewnętrznej stronie (“s” na ilustracji poniżej) do parametru w sekcji Bieg.

Na przykład, jeżeli chcesz aby krawędź dolnego stopnia była prosta, kliknij drugi stopień. Pierwszy stopień stanie się biały. Zakres strefy zabiegowej opiera się na stopniu w środku krzywizny biegu co oznacza, że nie można skrócić ani zakończyć tej strefy poza ten stopień.


365

Wirtualny Budynek

StairMaker podzieli stronę wewnętrzną biegu na stopnie według wzoru pokazanego na rysunku. Wartość "s" zostanie przypisana środkowemu stopniowi (lub dwóm stopniom, jeżeli ilość stopni zabiegowych będzie parzysta). Alternatywnym rozwiązaniem do zabiegu standardowego jest zabieg wachlarzowy. Przy tej metodzie krawędzie stopni zabiegowych przecinają się w jednym punkcie. Możesz wybrać tę metodę zaznaczając opcję Zabieg wachlarzowy. Klikając punkt przecięcia krawędzi będziesz mógł zmienić jego położenie. Pojawi się okno dialogowe Ustawienia środka gdzie będziesz mógł wprowadzić nową wartość położenia.

Jeżeli wybierzesz Schody-U z zabiegiem, StairMaker automatycznie ustawi środek zabiegu w środku linii biegu schodów.

Jeżeli wybierzesz schody typu “Bieg prosty z zabiegami na obu końcach”, będziesz mógł określić wartość przesunięcia dolnego i górnego zabiegu. Kąt krawędzi pierwszego i ostatniego stopnia zależeć będzie od tej wartości. Uwaga: Nie można zdefiniować łukowych zabiegów dla tego typu schodów. Typy schodów z zabiegami mogą mieć ścięte lub zaokrąglone narożniki biegu. Aby uzyskać taki kształt biegu najedź kursorem na narożnik schodów, aż zmieni kształt na znak prostopadłości. Po kliknięciu pojawi się okno dialogowe Parametrów narożnika zawierające trzy typy narożników. Zwykły narożnik to pierwsza opcja. Domyślnie wszystkie nowe schody posiadają zwykłe narożniki.

Przerywane linie określają położenie środka. Gdy narożnik jest ścięty lub zaokrąglony przesunięcie liczone jest od teoretycznego narożnika. Na rysunku widać punkt środkowy biegu o dowolnym kącie.

366

Wybierz opcję Ścięte. Pojawi się pole tekstowe, w które będziesz mógł wprowadzić wartość ścięcia. Następnie wciśnij OK.


Wirtualny Budynek

Struktura i Spocznik (StairMaker)

Teraz zaokrąglij drugi narożnik.

Uwaga: Omawiane okno jest częścią StairMakera. Aby je otworzyć, należy uruchomić narzędzie Schody w ArchiCADzie i kliknąć polecenie Utwórz nowe Schody lub Modyfikuj te Schody. Wybierz jeden ze standardowych typów schodów. W oknie, które zostanie wyświetlone kliknij przycisk Struktura Schodów drugi przycisk od góry w zestawie sześciu przycisków znajdujących się po lewej stronie okna. Więcej informacji na temat opcji zawartych w tym oknie, zobacz Struktura i Spocznik w Pomocy ArchiCADa. Strukturę schodów definiuje się w drugim panelu okna edycji schodów. Zawartość tej zakładki jest różna w zależności od wybranego typu schodów.

Możesz zmieniać kształty narożników w dowolnym momencie. Przy najechaniu kursorem na ścięty lub zaokrąglony narożnik zawsze pojawi się ikona prostopadłości.

W sekcji Struktura możesz wybrać pomiędzy pięcioma typami konstrukcji schodów i edytować związane z nimi parametry.

Zobacz także Przycisk Ustawienia Biegu i Geometrii Schodów/Pochylni w Pomocy ArchiCADa.


367

Wirtualny Budynek

Możesz wybrać konstrukcję typu: •

•

368

Schody policzkowe:

Bieg pełny ze stopnicami:

•

Tylko stopnice:

•

Schody pełne:

Schody z belkami:


Wirtualny Budynek

Krawędź górnej i dolnej płyty podłogi powinna pokrywać się z odpowiednimi krawędziami Symbolu schodów na Rzucie bez względu na typ konstrukcji. Uwaga: Gdy zmieniona zostanie konstrukcja schodów, wartości wymiarów stopnic oraz długości ich nosków zostaną dopasowane do bieżącej konstrukcji. Rodzaje parametrów konstrukcji różnią się w zależności od typu schodów. Te różnice są również widoczne w zakładce Geometrii oraz w oknie Parametrów Obiektu Schody. U dołu sekcji Struktura znajdują się atrybuty grubości warstwy konstrukcyjnej podłogi oraz warstw podłoża + posadzki.

Możesz określić grubość spoczników w typach schodów, które je posiadają, wpisując odpowiednie wartości w sekcji Spocznik zakładki Struktura. StairMaker tworzy czyste połączenia pomiędzy spodami biegów i spoczników jeżeli zostanie wciśnięty przycisk Czyść przecięcia znajdujący się na dole sekcji. Pojawi się wtedy następujące okno dialogowe:

StairMaker czyści te przecięcia dopasowując do siebie grubości spocznika do biegu (lub odwrotnie). Wybierz odpowiednią opcję. Drugi zestaw opcji, pozwala zdecydować czy rozpocząć obliczenia od górnego, czy od dolnego biegu. Po zatwierdzeniu zmian StairMaker zaktualizuje wszystkie parametry oraz Symbol 2D schodów. Jeśli typ schodów ma dwa spoczniki zmiany dokonane na dolnym spoczniku automatycznie zmieniają górny spocznik.

StairMaker automatycznie dopasuje parametry schodów do rodzaju stropu. StairMaker automatycznie dopasowuje wysokość schodów do poziomu górnej płaszczyzny dolnego stropu ustalając go jako zero. Jeżeli użyłeś dodatkowego stropu reprezentującego podłoże + posadzkę, wystarczy wpisać tylko grubość tego stropu w odpowiednie pole. Przy wstawianiu schodów w ArchiCADzie wartość podniesienia w oknie dialogowym Ustawień Obiektu może wynosić zero.

W sekcji Atrybuty zakładki Struktura, możesz określić kolor pióra konturu oraz Materiały powierzchni Schodów w Oknie 3D i Fotoprezentacji.

Jeżeli nie użyłeś oddzielnego stropu jako dla warstw podłoża + posadzki, ustaw wartość tego parametru na zero.


369

Wirtualny Budynek

Ustawienia Stopni (StairMaker) Uwaga: Omawiane okno jest częścią StairMakera. Aby je otworzyć, należy uruchomić narzędzie Schody w ArchiCADzie i kliknąć polecenie Utwórz nowe Schody lub Modyfikuj te Schody. Wybierz jeden ze standardowych typów schodów. W oknie, które zostanie wyświetlone kliknij przycisk Parametry Stopni - trzeci przycisk od góry w zestawie sześciu przycisków znajdujących się po lewej stronie okna. Więcej informacji na temat opcji zawartych w tym oknie, zobacz Stopnica w Pomocy ArchiCADa. Właściwości poszczególnych stopnic schodów znajdują się w trzecim panelu, dostępnym po wciśnięciu trzeciego przycisku po lewej stronie okna edycji schodów. Zawartość zakładki Ustawień Stopni jest różna w zależności od ustawień Struktury schodów. Uwaga: Panel ten jest niedostępny jeżeli wybrane zostały schody/pochylnia o konstrukcji pełnej w panelu poprzednim.

Poręcze (StairMaker) Uwaga: Omawiane okno jest częścią StairMakera. Aby je otworzyć, należy uruchomić narzędzie Schody w ArchiCADzie i kliknąć polecenie Utwórz nowe Schody lub Modyfikuj te Schody. Wybierz jeden ze standardowych typów schodów. W oknie, które zostanie wyświetlone kliknij przycisk Poręcze czwarty przycisk od góry w zestawie sześciu przycisków znajdujących się po lewej stronie okna. Więcej informacji na temat opcji zawartych w tym oknie, zobacz Balustrada w Pomocy ArchiCADa. W czwartym panelu okna edycji schodów możesz zdefiniować poręcze dla tworzonych schodów lub pochylni. Także tutaj znajduje się okno podglądu, które tym razem wyświetla bieżące ustawienia poręczy. Trzy przyciski u góry zakładki decydują czy wprowadzone modyfikacje będą dotyczyły całych schodów (tryb Wszystkie poręcze), jednej strony całego biegu schodów (tryb Jedna strona całego biegu) czy tylko pojedynczych segmentów (tryb pojedynczy segment). Aktualnie zaznaczony segment ma kolor czerwony. Wybrany tryb ma również wpływ na edycję słupków poręczy.

W sekcji Stopnica możesz ustawić następujące parametry stopnicy schodów: • grubość stopnicy • wysunięcie nosków z przodu oraz po bokach • grubość podstopnic W sekcji Atrybuty trzeciego panelu zakładki rozwijane menu Kolorów piór oraz Materiałów pozwalają na zdefiniowanie wyglądu stopnic. Każdemu z boków stopnicy możesz przyporządkować inny materiał.

370

Kliknięcie pierwszego przycisku spowoduje zaznaczenie wszystkich segmentów w okienku podglądu. Ustawienia Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

parametrów będą odnosić się do całych schodów. Jeden rodzaj poręczy będzie przypisany wszystkim segmentom schodów. Program automatycznie dopasuje do siebie poręcze pomiędzy segmentami w oparciu o zadaną wartość odsunięcia.

Przełączając na ten tryb z dwóch pozostałych (trybu Jednej strony całego biegu lub trybu Pojedynczego segmentu) wszystkie segmenty schodów przyjmą ustawienia lewej poręczy najniższego biegu. Po wybraniu drugiego trybu, poręcze z lewej i z prawej strony schodów będą mogły być definiowane niezależnie. Poręcze z lewej strony zostaną domyślnie zaznaczone. Aby zaznaczyć drugą stronę należy najechać na nią kursorem aż jego kształt zmieni się w symbol poręczy, a następnie kliknąć lewym przyciskiem myszy. Ustawienia, widoczne po lewej stronie w sekcji Parametry poręczy odnoszą się zawsze do aktualnie zaznaczonych poręczy. W tym trybie program przypisuje każdej stronie ten sam typ poręczy.

Przy przełączaniu do tego trybu z trybu Wszystkie Poręcze, wszystkie parametry ustawione wcześniej pozostaną bez zmian. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Natomiast przełączając z trybu Pojedynczy segment, cała strona przyjmie ustawienia segmentu poręczy najniższego biegu. Zaznaczenie trzeciego trybu pozwoli na niezależną edycję każdego segmentu poręczy. W tym trybie domyślnie zaznaczony jest lewy segment najniższego biegu schodów. Aby zaznaczyć inny segment wystarczy go kliknąć kursorem. Do każdego segmentu może być przypisana inna wartość odsunięcia poręczy. W takim przypadku elementy segmentów o różnym odsunięciu nie zostaną automatycznie połączone. Dolny i górny nawis poręczy może być ustawiony indywidualnie dla każdego segmentu i może przyjmować wartości ujemne.

Przy włączaniu tego trybu wszystkie parametry ustawione w poprzednich trybach są nadal aktualne. Automatycznie wyliczone wcześniej wartości nawisów pozostaną nie zmienione. W okienku podglądu wyświetlającego symbol schodów na Rzucie, każdy segment reprezentowany jest przez linię wskazującą położenie osi poręczy. Aby wyłączyć poręcz w danym segmencie, należy najpierw ją zaznaczyć a następnie wybrać z rozwijanego menu opcję Bez poręczy. Cienka linia wskazuje miejsce, gdzie może być umieszczona poręcz. Typy i parametry poręczy zestawione są w sekcji Parametry poręczy. Po otworzeniu rozwijanego menu, znajdującego się w górnej części okna dialogowego, wyświetli się zestaw dostępnych typów poręczy. Zawartość tego menu zależy od dostępnych definicji. W okienku podglądu poręczy (powyżej rozwijanego menu typów poręczy) widnieje mały obrazek zaznaczonego typu poręczy.

371

Wirtualny Budynek

•

umieszczenie po jednym słupku na każdym stopniu (na spocznikach będzie użyta przybliżona odległość)

•

określając liczbę słupków

Zaznaczenie pola Przyciągaj do narożników spowoduje automatyczne umieszczenie słupków na końcach segmentów i rozmieszczenie pozostałych słupków według wybranej powyżej metody.

Edytowalne parametry poniżej rozwijanego menu w większości przypadków nie zależą od typu poręczy. Określają one położenie poręczy względem bocznych krawędzi biegu, Wysokość słupków i balustrady liczona od powierzchni stopni oraz wartości nawisów. W trybie Pojedynczy segment, wartości nawisów odnoszą się do aktualnie edytowanego segmentu, podczas gdy w pozostałych trybach parametry te określają dolny nawis pierwszego segmentu i górny nawis ostatniego segmentu schodów.

Modyfikacja położenia słupków wstawionych automatycznie, może się odbywać ręcznie poprzez kliknięcie na słupku. Pojawi się wtedy okno dialogowe Zmiany lokalizacji, gdzie można numerycznie wprowadzić nowe położenie słupka. Niektóre z dostępnych typów poręczy zostały zaprezentowane na rysunkach poniżej.

Parametry poręczy będą wyświetlane w liście dodatkowych parametrów w oknie dialogowym Ustawień schodów. Atrybuty i położenie słupków poręczy dostępne są w sekcji Parametr słupka. Jeżeli zaznaczony typ poręczy nie posiada słupków, sekcja ta będzie nieaktywna. Położeniem słupków względem osi poręczy można sterować za pomocą pól wyboru i pola tekstowego. Pola wyboru określają zasadę według, której słupki rozmieszczone są wzdłuż osi. Rozmieszczenie słupków może być zdefiniowane poprzez: •

372

określenie przybliżonej odległości pomiędzy poszczególnymi słupkami (słupki rozmieszczane są wzdłuż całego biegu w określonym odstępie.)


Wirtualny Budynek

Ustawienia symboli (StairMaker) Uwaga: Omawiane okno jest częścią StairMakera. Aby je otworzyć, należy uruchomić narzędzie Schody w ArchiCADzie i kliknąć polecenie Utwórz nowe Schody lub Modyfikuj te Schody. Wybierz jeden ze standardowych typów schodów. W oknie, które zostanie wyświetlone kliknij przycisk Ustawienia Symboli - pierwszy przycisk od góry w zestawie sześciu przycisków znajdujących się po lewej stronie okna. Za pomocą tych opcji zdefiniuj i zmień wygląd 2D stworzonych schodów StairMaker. Więcej informacji na temat opcji zawartych w tej zakładce, patrz Zakładka ustawień symboli w Pomocy ArchiCADa.

Panel Parametry obejmuje wszystkie parametry logicznie pogrupowane: Rodzaj Symbolu 2D, Ustawienia linii biegu, wyświetlenie poręczy w symbolu, wyświetlanie belek w symbolu, ustawienia zależne od kondygnacji, 2D powyżej kondygnacji macierzystej. Po utworzeniu i zapisaniu schodów StairMaker, możesz zmieniać te same parametry z okna dialogowego Ustawień Schodów.

Opcje w części Poziom Detalu 2D dają graficzny obraz wyboru dla symboli 2D dla schodów, biegu schodów oraz poręczy.

Więcej szczegółów, patrz Panel Symbol 2D i Parametry 3D (narzędzie Schody) w Pomocy ArchiCADa.


373

Wirtualny Budynek

Ustawienia List dla Schodów (StairMaker) Uwaga: Omawiane okno jest częścią StairMakera. Aby je otworzyć, należy uruchomić narzędzie Schody w ArchiCADzie i kliknąć polecenie Utwórz nowe Schody lub Modyfikuj te Schody. Wybierz jeden ze standardowych typów schodów. W wyświetlonym oknie kliknij przycisk Ustawienia List dla Schodów (ostatni przycisk) w zestawie sześciu przycisków znajdujących się po lewej stronie okna. Każdy element oraz parametr schodów może być umieszczony na liście dzięki poleceniom z menu Dokument > Zestawienia i Listy. Schody będą policzone jako Elementy biblioteczne. Istnieje możliwość indywidualnego ustawienia listy w ArchiCADzie; jednakże, jeśli chcesz uwzględnić na liście tylko wybrane elementy schodów, upewnij się czy są one zaznaczone w tej zakładce.

Sprawdź i zachowaj schody W dolnej części dowolnej z zakładek możesz kliknąć przycisk Sprawdź schody, aby sprawdzić skonfigurowaną geometrię schodów. ArchiCAD poinformuje Cię czy schody są prawidłowo skonfigurowane, lub czy geometria jest niewłaściwie dopasowana.

Jeśli jesteś zadowolony z wybranego typu schodów, kliknij Zachowaj jako, aby wskazać wybraną lokalizację i nadać schodom nazwę.

Schody oparte o narysowane elementy Narysowanie ręcznie obrysu schodów za pomocą narzędzi rysunkowych (Linii, Łuku i Wypełnienia). Polecenie Projekt > Utwórz schody korzystając z zaznaczenia uruchamia dodatek StairMaker pozwalający na dodanie potrzebnych opcji i elementów do przygotowanej geometrii schodów. Narzędzie Utwórz schody korzystając z zaznaczonego (menu Projekt), możesz utworzyć własne schody w oparciu o kontur schodów narysowany narzędziami rysunkowymi ArchiCADa. Szczegóły, patrz Zestawienia i listy na stronie 486.

374

Standardowe typy Schodów opierają się na ściśle zdefiniowanej geometrii. Jeżeli nie możesz odnaleźć potrzebnego typu schodów Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

wśród dostępnych wzorców, ArchiCAD umożliwia zdefiniowanie własnej geometrii schodów.

1) Narysuj dokładny kontur

schodów za pomocą narzędzia wypełnienia. Utworzone wypełnienie nie może zawierać żadnych otworów.

4) Wybierz polecenie Projekt > Utwórz schody korzystając z

zaznaczonego aby utworzyć obiekt schodów z zaznaczonych elementów. 5) Pojawi się okno dialogowe Wyboru typu schodów. StairMaker automatycznie znajdzie najlepszy typ schodów dla twojego obrysu. Jeżeli żaden z dostępnych wzorców nie będzie pasował do obrysu, będzie dostępny tylko typ Schody użytkownika.

2) Określ linię biegu za pomocą

łamanej lub połączonych łuków. Segmenty linii biegu nie mogą się przecinać ani wychodzić poza obrys wypełnienia. Musi to być ciągły łańcuch pojedynczych linii. Pierwszy wierzchołek linii łamanej bądź łuku będzie stanowił początek biegu nowych schodów. Uwagi: Punkty końcowe linii biegu muszą leżeć dokładnie na bokach wieloboku, lecz nie mogą przecinać żadnych wierzchołków ani krawędzi bocznych. Wierzchołki w linii biegu będą interpretowane jako spoczniki. Jeżeli połączenie dwóch segmentów linii biegu nie jest styczne będzie to również interpretowane jako spocznik.

3) Zaznacz wielobok wypełnienia oraz wszystkie segmenty linii biegu.

Uwaga: Jeżeli narysowany wielobok nie może zostać poprawnie zinterpretowany przez StairMakera, zostanie Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

375

Wirtualny Budynek

wyświetlony komunikat o zaistniałym problemie. Należy wtedy wprowadzić zalecane poprawki i spróbować powtórnie.

6) Wybierz dostępny typ schodów i wciśnij OK. StairMaker

wyświetli okno edycyjne schodów W przypadku schodów użytkownika, część podstawowych parametrów geometrii nie jest dostępna a wartość całkowitego wzniesienia biegu jest domyślnie zablokowana:

Nadal możesz jednak ustawić: •

parametry kształtu schodów

•

liczbę stopni

•

kąt wznoszenia (parametry wzniesienia i biegu)

Gdy skończysz wciśnij OK. Schody zostaną automatycznie utworzone w miejscu gdzie rysowałeś ich obrys. Zostaniesz również poproszony o zachowanie i nazwanie nowych schodów. Teraz możesz sprawdzić jak wyglądają nowe schody w widoku Rzutu lub w oknie 3D. Oryginalne elementy 2D nie zostaną automatycznie usunięte.

•

Działania na elementach bryłowych

•

Rozwinięcia ścian to narzędzie tworzące elewacje wnętrz na podstawie Stref.

TrussMaker TrussMaker (Konstruktor dźwigarów) pozwala na tworzenie kratownic i dźwigarów. Znajduje się w menu Projekt > Dodatki. TrussMaker jest Dodatkiem do ArchiCADa typu plug-in i ładuje się do systemu razem z głównym programem.

Tworzenie Dźwigarów na Rzucie Tworzenie dźwigaru rozpocznij od narysowania jego szkieletu w oknie Rzutu przy pomocy narzędzi Linia i Łuk/okrąg. Dla różnych fragmentów dźwigara użyj różnych kolorów piór, jak na ilustracji poniżej. W celu uzyskania większej czytelności rysunku, grubości piór zostały tam znacznie przesadzone.

Gdy narysujesz już wszystkie elementy szkieletu zaznacz je i wybierz polecenie Utwórz dźwigar z menu Dodatki > TrussMaker

Dodatki Dodatki są rozbudowanymi narzędziami znacznie ułatwiającymi i poszerzającymi możliwości projektowania i modyfikowania standardowych elementów. Są to: •

376

TrussMaker, pomocny przy tworzeniu różnego rodzaju dźwigarów i wiązarów.

Pojawi się okno dialogowe Ustawień Konstruktora dźwigarów pozwalające określić kształt i inne atrybuty dźwigara. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia Konstruktora dźwigarów (TrussMaker) w Pomocy ArchiCADa.

Zaznacz dźwigar i wybierz polecenie Edytuj dźwigar z menu TrussMaker lub z palety narzędziowej TrussMakera.

Gdy skończysz edytowanie Kratownicy, wciśnij przycisk Zachowaj jako znajdujący się na dole okna dialogowego. Zostaniesz poproszony o nazwanie nowego obiektu i wskazanie folderu, w którym będzie zapisany.

Pojawi się komunikat proszący o narysowanie nowej linii przekrojowej za pomocą narzędzia Przekrój/elewacja. Otwórz nowe okno Przekroju/Elewacji/RŚ i wybierz polecenie Kontynuuj edycję z menu TrussMakera lub z palety. Pojawi się oryginalny szkielet, który będziesz mógł dowolnie edytować.

Nowy dźwigar zostanie umieszczony w oknie Rzutu na linii podstawy jego szkieletu. Przejdź do widoku 3D aby wygenerować bryłę dźwigara, a następnie umieść go w odpowiednim miejscu w projekcie.

Gdy skończysz ponownie wybierz polecenie Utwórz dźwigar. Pojawi się okno dialogowe Ustawień Konstruktora dźwigarów z takimi samymi ustawieniami jakich dokonaliśmy wcześniej. Jedyną różnicą jest nowy przycisk Zachowaj obok Zachowaj jako.

Edytowanie Dźwigarów Szkielet narysowany na Rzucie nie jest później w żaden sposób połączony z powstałym na jego podstawie obiektem dźwigara (jest wykorzystany tylko przy tworzeniu dźwigara). Edytowanie tego obrysu w żaden sposób nie wpływa na sam obiekt. TrussMaker zapewnia inny sposób umożliwiający edycję wstawionych dźwigarów.


•

Jeżeli klikniesz Zachowaj, TrussMaker wyświetli ostrzeżenie informujące o możliwości podmiany już istniejącego obiektu. Kliknięcie Podmień spowoduję nadpisanie starego obiektu, kliknięcie Anuluj przerwie cały proces.

•

Natomiast jeżeli wybierzesz Zachowaj jako, powstanie zupełnie nowy obiekt. TrussMaker poprosi cię o nazwanie nowego obiektu i wskazanie folderu biblioteki, w którym będzie przechowywany.

Tworzenie Dźwigarów w Oknach Przekroju/Elewacji/RŚ Możesz utworzyć dźwigar w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ:

1) Narysuj na Rzucie dach a następnie, za pomocą narzędzia Przekrój/elewacja dodaj linię przekrojową.

377

Wirtualny Budynek

6) Wyświetl nowy dźwigar wraz z dachem w oknie 3D lub w nowym widoku okna Przekroju/elewacji.

2) Otwórz odnośne okno Przekrój/Elewacja/RŚ 3) Dopasuj szkielet dźwigara

do kształtu dachu. Narysuj kontur dźwigara w taki sam sposób jak na Rzucie (patrz wyżej). 4) Zaznacz wszystkie elementy szkieletu i wybierz Utwórz dźwigar z menu TrussMaker. (Projekt > Dodatki > TrussMaker) 5) Dokonaj koniecznych ustawień parametrów dźwigara w oknie dialogowym Ustawień a następnie zachowaj obiekt na dysku. Zostanie wyświetlony komunikat informujący o tym, że nowy obiekt biblioteczny został utworzony na Rzucie. Dźwigar zostanie umieszczony dokładnie w miejscu gdzie znajduje się linia przekrojowa, zatem w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ będzie przekrojony płaszczyzną cięcia.

Działania na elementach bryłowych O działaniach na elementach bryłowych Działania na elementach bryłowych pozwalają na tworzenie złożonych obiektów przestrzennych w oparciu o operacje Boole'a obejmujące Odejmowanie, Dodawanie oraz Przecięcie (znajdowanie części wspólnej) brył. Rezultat tych działań jest na bieżąco aktualizowany, tzn. każda zmiana położenia lub atrybutów któregoś z elementów wchodzących w skład operacji, zostaje natychmiast odzwierciedlona na pozostałych elementach. Działania na elementach bryłowych można wykonać w dowolnym oknie modelu wybierając opcję Projekt > Działania na elementach bryłowych. Szczegóły, patrz Edytuj Operatory i Bazy (Działania na Elementach Bryłowych) w Pomocy ArchiCADa.

378


Wirtualny Budynek

W działaniach na elementach bryłowych wyróżniamy dwie funkcje elementów: •

Elementy bazowe to elementy, których geometria jest modyfikowana w trakcie operacji.

•

Operatory to elementy, które są używane do modyfikowania geometrii elementów z którymi są łączone.

W czasie operacji, Operatory nie są modyfikowane, ani usuwane. Po wykonaniu operacji, można ukryć warstwę, na której umieszczone są Operatory, przy zachowaniu modyfikacji Elementów bazowych. Można także przestawić tryb wyświetlania tej warstwy na Szkielet, co pozwala na bieżąco obserwować zmiany Elementu bazowego, bez konieczności całkowitego chowania Operatorów. Poniższa ilustracja przedstawia Ścianę, która jest Elementem bazowym zmodyfikowanym przez odjęcie Operatora, którym w tym przypadku jest Dach. Po lewej stronie pokazano oba elementy; w środku widzimy sytuację, gdy warstwa Dachu została ukryta; po prawej stronie warstwa Dachu została przełączona na tryb Szkieletowy.

Ograniczenia i uwagi Dachy - funkcja Przycinania do dachów nie ma wpływu na zachowanie tych elementów w działaniach na elementach bryłowych. W operacjach tych dachy są traktowane identycznie, jak wszystkie inne elementy. Pomijanie automatycznych przecięć: Działania na elementach bryłowych nie mają wpływu na automatyczne przecięcia pomiędzy elementami (np. pomiędzy Ścianą i Słupem), jeżeli elementy te znajdują się na warstwach o tych samych grupach przecięć. W przypadku takich elementów, zaleca się przed dokonaniem operacji na bryłach zmienić numer grupy przecięć jednej z odnośnych warstw. Belki: W przypadku wykonywania operacji na bryłach z wykorzystaniem belek, Operator musi posiadać taką samą bądź wyższą wartość Priorytetu przekroju 3D, jak Element bazowy. Jeżeli Priorytet Elementu bazowego będzie wyższy niż Operatora, operacja nie przyniesie widocznego efektu. Operacje zagnieżdżone: Jeżeli pożądany kształt może być otrzymany wyłącznie poprzez szereg zagnieżdżonych operacji, należy zwracać baczną uwagę na kolejność ich wykonywania. W operacjach tego typu Operator może modyfikować Element bazowy, który w innej operacji pełni rolę Operatora modyfikującego jeszcze inny Element bazowy, itd.

Rodzaje działań na elementach bryłowych Dostępnych jest pięć typów Operacji na elementach bryłowych. Na ilustracji poniżej przedstawiono działanie każdego typu operacji: Początkowy kształt ściany widoczny jest po lewej stronie. Warstwa Operatora wyświetlona jest w trybie Szkielet. Operator może być używany do modyfikowania wielu Elementów bazowych, a Element bazowy może być modyfikowany za pomocą dowolnej liczby Operatorów. Każdy element może być zarazem Elementem bazowym i Operatorem, co oznacza, że możliwe jest zagnieżdżanie Operacji na elementach bryłowych. Efekt operacji jest widoczny tak długo, jak obecne są elementy biorące w niej udział. Jeżeli chcesz na stałe zachować otrzymaną w ten sposób bryłę, musisz zapisać ją w Oknie 3D jako Obiekt GDL. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

379

Wirtualny Budynek

•

Odejmowanie - odcina fragment Elementu bazowego, który obejmuje bryła Operatora.

•

Odejmowanie z wytłaczaniem do góry - odcina fragment Elementu bazowego, obejmujący bryłę Operatora oraz jej kształt rzutowany pionowo, ku górze.

•

Odejmowanie z wytłaczaniem do dołu - odcina fragment Elementu bazowego, obejmujący bryłę Operatora oraz jej kształt rzutowany pionowo, ku dołowi.

•

Część wspólna - zachowana zostaje tylko część wspólna brył Elementu bazowego oraz Operatora.

•

Dodawanie - dodaje bryłę Operatora do bryły Elementu bazowego.

Działania na elementach bryłowych: Wyświetlanie elementów oraz obliczenia Działania na elementach bryłowych mają wpływ na model. Oznacza to, że są one widoczne w Oknie 3D, oknach Przekrój/Elewacja/RŚ w trybie model oraz w oknach Rysunków Detali. Poniżej pokazano prezentowane wcześniej elementy w widoku przekrojowym. Działania pokazane są w Szkielecie, powyżej a warstwy są ukryte, poniżej.

będzie miało wpływu na ich wyświetlanie w oknie Rzutu. Jeżeli natomiast warstwa ta zostanie schowana, Operatory nie będą wyświetlane w oknie Rzutu. Nie będzie także możliwa ich edycja, dopóki warstwa, na której są umieszczone nie zostanie powtórnie pokazana. Uwaga: Jeżeli na Rzucie zaznaczony zostanie Element bazowy i otworzone zostanie Okno 3D, Operatory nie zostaną wyświetlone w Oknie 3D, nawet jeżeli ich warstwy są widoczne. Wykonując operacje na bryłach w oknach Przekrój/Elewacja/RŚ pamiętaj, że efekt tych operacji nie będzie widoczny, dopóki zawartość okna nie zostanie przebudowana. Wszystkie polecenia związane z Zestawieniami ilościowymi będą wykonywane w oparciu o zmodyfikowane bryły.

Przykład Działania na elementach bryłowych Poniższy przykład przedstawia proces tworzenia ściany osłonowej dla spiralnych schodów, przy pomocy Działań na elementach bryłowych.

1) Wstaw na Rzucie Schody spiralne za pomocą narzędzia Schody.

Na Rzucie Elementy bazowe i Operatory będą wyświetlane bez zmian. Przełączenie warstwy Operatorów do trybu Szkielet nie

380


Wirtualny Budynek

2) Utwórz ścianę łukową obejmującą schody.

3) Otwórz okno dialogowe poleceniem z menu Projekt > Operacje na elementach bryłowych.

5) Kliknij "Pobierz elementy bazowe". 6) Zaznacz element operatora: spiralne schody.

4) Zaznacz Element bazowy: ściana łukowa.

7) Kliknij "Pobierz operatory". Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

381

Wirtualny Budynek

8) Wybierz typ operacji: Odejmowanie z wytaczaniem do góry.

9) Kliknij "Wykonaj". Operacja na elementach bryłowych jest zakończona.

10) Kliknij pusty obszar aby anulować zaznaczenie schodów.

11) Sprawdź rezultat w oknie 3D.

Opcje wyświetlania Modelu mają wpływ na wygląd elementów konstrukcyjnych, wypełnień, stref i niektórych Obiektów GDL, zarówno na ekranie jak i w wydrukach. Opcje Wyświetlania Modelu nie mają żadnego wpływu na Okno 3D. Wyjątek: Dwie opcje wyświetlania Modelu dla Przegrody Strukturalnej (Pełne i Schematyczne) będą miały wpływ na wyświetlanie i wygląd Przegród Strukturalnych tylko w oknach 3D i Dokument 3D (łącznie z trybem edycji Przegrody Strukturalnej). Opcje wyświetlania Modelu (i Kombinacje) uaktywniane są globalnie dla bieżącego modelu.

Ustaw Opcje wyświetlania Modelu Otwórz okno dialogowe Dokument > Ustaw Widok Modelu > Opcje wyświetlania Modelu aby określić następujące opcje (zgrupowane w panelach):

1) Opcje Elementów konstrukcyjnych: Pokaż/Ukryj inne opcje mające wpływ na wyświetlanie i wygląd Belek, Symboli słupów, Drzwi, Okien, Znaczników Przekroju, Przegród Strukturalnych i elementów Zakreślania.

Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania Modelu dla Elementów konstrukcyjnych w Pomocy ArchiCADa.

2) Opcje Wyświetlania Wypełnień: opcje związane z tłami i wzorkami wypełnień i stref.

Szczegóły, patrz Opcje Wyświetlania Wypełnień w Pomocy ArchiCADa.

Opcje wyświetlania Modelu Sposób wyświetlania Widoków Modelu może być zdefiniowany globalnie w oknie dialogowym Dokument > Ustaw Widok Modelu > Opcje Wyświetlania Modelu.

382

3) Opcje dla Obiektów GDL: Przełącza typ symbolu niektórych

elementów bibliotecznych (np. lamp sufitowych, kratek wentylacyjnych, detektorów dymu) pomiędzy "Rzutem Podłogi", a "Rzutem Sufitu". Użyj tych opcji, gdy zachodzi potrzeba zmiany sposobu wyświetlania wszystkich tego typu obiektów w projekcie. (Można także definiować te ustawienia indywidualnie dla poszczególnych elementów za pomocą odpowiednich opcji w oknie dialogowym Ustawienia Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

Obiektu/Lampy.) Poniższa ilustracja prezentuje wspomniane trzy elementy wyświetlane w postaci "Rzutu Podłogi" (po lewej) i "Rzutu Sufitu" (po prawej). Kliknięcie OK spowoduje zamknięcie okna dialogowego i zastosowanie zmian.

Skonfigurowane opcje powinny zostać zachowane za pomocą przycisku Zachowaj jako w panelu Kombinacje Opcji widoków modelu. Szczegóły, patrz Panel Kombinacje Opcji Wyświetlania Modelu w Pomocy ArchiCADa. Aktywna Kombinacja Opcji Wyświetlania Modelu wyświetlana jest w panelu Cechy Mapy Projektu, Mapy Widoków oraz w Zestawach Publikacji Nawigatora. Opcję tę można otworzyć i wprowadzić zmiany z dolnej części Mapy projektu w Organizatorze (Opcje ustawień widoku i przechowywania) oraz w palecie Opcji podręcznych.

Stosowanie Kombinacji Opcji Wyświetlania Modelu w Projekcie Aby zastosować Kombinację Opcji wyświetlania Modelu do bieżącego modelu, wykonaj jedno z poniższych:

Kombinacje Opcji widoków modelu Po utworzeniu jednego bądź kilku zestawów Opcji wyświetlania Modelu, możesz je zachować jako Kombinacje Opcji wyświetlania Modelu, posługując się poleceniami znajdującymi się w pierwszym panelu tego okna dialogowego. Domyślnie, dostępne są cztery Kombinacje Opcji wyświetlania Modelu; jeżeli zajdzie taka potrzeba, mogą one być modyfikowane i zapisywane pod nowymi nazwami. Kombinacje Opcji Wyświetlania Modelu można zachować i szybko aktywować do poszczególnych widoków w zależności od potrzeb (np. do Detali lub Sytuacji.) różne widoki mogą korzystać z różnych Opcji Wyświetlanie Modelu.

•

Użyj polecenia Dokument > Ustaw Widok Modelu i wybierz z menu odpowiednią Kombinację Opcji wyświetlania Modelu

•

otwórz menu Dokument > Ustaw Widok Modelu > Opcje wyświetlania Modelu i wybierz jedną z zapisanych Kombinacji Opcji Wyświetlania Modelu. Sprawdź ustawienia w pozostałych panelach, aby sprawdzić co się będzie działo po zastosowaniu Kombinacji Opcji Wyświetlania Modelu.

•

Skorzystaj z menu rozwijanego znajdującego się w palecie Opcje Podręczne.

Zobacz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76. •

Skorzystaj z odpowiedniego menu rozwijanego znajdującego się u dołu Mapy Projektu Organizatora (Opcje ustawień i przechowywania widoków).

Nie zachowana konfiguracja opisana zostanie jako "Użytkownika". Te nowe ustawienia mogą pozostać aktywne nawet po zamknięciu okna dialogowego, jednak nie są one przechowywane pod tą nazwą. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

383

Wirtualny Budynek

Opcje wyświetlania Polecenie Widok > Opcje wyświetlania wyświetla listę funkcji związanych z wyświetlaniem elementów, które można włączyć lub wyłączyć w zależności od potrzeb; są one pomocne głównie w trakcie operacji edycji. Pozostałe funkcje na liście przełączają sposób wyświetlania grubości linii oraz wypełnień (wektorowe lub bitmapowe). Kliknięcie dowolnego elementu przełączy jego status.

Stosowanie Kombinacji Opcji Wyświetlania Modelu dla zapamiętanego Widoku Gdy zachowujesz widok z dowolnego okna modelu, zapisywana jest również jego bieżąca Kombinacja Opcji Wyświetlania Modelu. Aby zastosować inną Kombinację Opcji Wyświetlania Modelu do zapamiętanego Widoku, użyj okna dialogowego Ustawienia Widoku. Status ten, nie ma wpływu na wygląd widoków modelu podczas publikacji (np.drukowaniu); Dotyczy on tylko wyświetlania elementów na ekranie. Aby uzyskać szybszy dostęp do tych opcji, otwórz paletę narzędziową Okna > Paski narzędzi > Opcje wyświetlania.

Opcje wyświetlania (ekranowe) Szczegóły, patrz Zachowywanie Widoku na stronie 75.

384

Widok > Opcje wyświetlania (szybki dostęp do tych opcji możliwy jest również poprzez pasek narzędzi Okna > Paski narzędzi > Opcje wyświetlania). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wirtualny Budynek

•

Czyść połączenia ścian i belek: Przełącza tryb czyszczenia połączeń ścian i belek.

•

Pokaż Linie odniesienia Ścian i Belek: Wł./wył. wyświetlanie tych linii.

•

Linie odniesienia Dachów: Wł./wył. wyświetlanie tych linii

•

Prawdziwa grubość: Użyj tej opcji by włączyć lub wyłączyć wyświetlanie prawdziwych grubości linii. Jeżeli opcja ta jest wyłączona, wszystkie linie są wyświetlane jako bardzo cienkie, chyba że zaznaczona jest opcja "Pogrubione linie przekroju". Uwaga: Tryb Bardzo cienkie dostępna w tym menu, dotyczy tylko sposobu wyświetlania elementów na ekranie. Jeżeli chcesz wydrukować rysunek w tym trybie wyświetlania, użyj opcji Cienka Linia w oknie dialogowym Drukuj lub Plotuj.

•

Pogrubione linie przekroju: Wyświetla Elementy konstrukcyjne z pogrubionymi liniami przekrojowymi.

•

Zasięg Znaczników: Użyj tej opcji do włączania i wyłączania wyświetlania ekranowych elementów Znaczników. Te elementy to: Linie Zasięgu i Obszaru Odległego Przekrojów i Elewacji; Linie i Linie Zakresu Elewacji/Rozwinięć Ścian; Wieloboki obrysu Detali i Obszarów 2D.

•

Podświetl Znaczniki Źródłowe: Użyj tej opcji do włączania i wyłączania podświetlania Znaczników Źródłowych. Znaczniki Źródłowe to te, które w trakcie wstawiania tworzą Widoki Projektu. Kolor podświetlenia Znaczników może zostać zdefiniowany w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji.

•

Kreskowanie wektorowe: Wł./wył. wyświetlanie kreskowania wektorowego. Gdy opcja ta jest wyłączona, wypełnienia wyświetlane są z wzorkiem punktowym. Opcja ta dotyczy tylko wyświetlania kreskowania na ekranie (bez względu na rodzaj wypełnienia).

•

Ramki Rysunków: Użyj tej opcji do przełączania wyświetlania ramek Rysunków na Arkuszach.

•

Elementy Szablonu na Arkuszach: Wł./wył. wyświetlanie elementów szablonu arkusza.


•

Pokaż Pomoce Rysunkowe: Włącza i wyłącza dostępne pomoce rysunkowe. Są to: Uchwyty wypełnień, Uchwyty obrazków i bloków tekstowych oraz Uchwyty krzywych Beziera.

Użyj kolejnych czterech opcji do przełączania wyświetlania poszczególnych Pomocy Rysunkowych.

Wyświetlanie Struktury O Częściowym Wyświetlaniu Struktury Funkcja Częściowego Wyświetlania Struktury umożliwia wyświetlenie i stworzenie złożonych i skomplikowanych elementów w uproszczonej formie. Zobacz Struktury warstwowe na stronie 32, oraz Wstaw Ścianę/Słup/Belkę o Złożonym Profilu na stronie 254. Na przykład, w przypadku współpracy z innymi projektantami lub inżynierami, może będziesz wolał dokonać publikacji Planu Strukturalnego, na którym skomplikowane i złożone elementy będą przedstawione tylko częściowo: przedstawiając jedynie rdzeń lub bez wykończenia. Ustaw preferencje wyświetlania za pomocą menu Dokument> Częściowe Wyświetlanie Struktury. Ustawienia Częściowego wyświetlania struktury mają wpływ jedynie na struktury złożone i warstwowe. W przeciwieństwie do Opcji wyświetlania Modelu mających wpływ jedynie na okna 2D, Częściowe Wyświetlanie Struktury ma wpływ na wyświetlanie elementów zarówno w oknach 2D jak i 3D. Do każdego okna można przypisać inną formę Częściowego Wyświetlania Struktury (np. Rzut, 3D). Szybkie przypisanie Częściowego Wyświetlania Struktury dla bieżącego okna możliwe jest poprzez okno Struktury częściowej dostępne w palecie Opcji Podręcznych. Zobacz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76. Można zachować różne ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury dla każdego widoku.

385

Wirtualny Budynek

Wybierz Preferencje Częściowego Wyświetlania Struktury Preferowany sposób wyświetlania można określić za pomocą okna Dokument > Częściowe Wyświetlanie Struktury.

•

Pełna Struktura: To jest ustawienie domyślne. •

•

386

Tylko Rdzeń: Można wyświetlać jedynie struktury zdefiniowane jako “Rdzeń”.

Bez Wykończenia: Wyświetlona jest cała struktura, poza warstwami/komponentami określanymi jako “Wykończenie”.


Wirtualny Budynek

Ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury w Oknach ArchiCADa Ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury można przypisać do następujących rodzajów okien: •

Rzut (jedno ustawienie Częściowej Struktury ma wpływ na każde okno Rzutu)

•

Okno 3D (jedno ustawienie dla okna 3D)

•

Przekrój/Elewacja/Rozwinięcia ścian/Dokument 3D: Każdy typ okna dla tych elementów może mieć własne ustawienie Częściowego Wyświetlenia Struktury (np. można wyświetlić trzy okna Przekroju z trzema różnymi ustawieniami Częściowej Struktury).

Część Cechy w Mapie Projektu Organizatora oraz Mapie Widoków Organizatora wyświetla aktualne ustawienia Struktury Częściowej zaznaczonego elementu.

Wyjątek: Nie można skonfigurować ustawień Częściowego Wyświetlania Struktury dla Przekroju typu Rysunek, ani dla jakiegokolwiek innego Niezależnego widoku projektu. •

Obszar 2D oraz Detal: Jeśli widok źródłowy projektu jest w Rzucie lub jeśli jest widokiem projektu z opcją Automatycznej aktualizacji, można skonfigurować ustawienia Częściowego Wyświetlenia Struktury dla Obszarów 2D i Detali (w razie potrzeby, można je określić osobno dla każdego okna.)

Zobacz także Ustawienia częściowego wyświetlania struktury w oknach na podstawie znacznika źródłowego na stronie 392.

Zachować Ustawienia Częściowej Struktury w/g widoku Ustawienia dla Częściowego Wyświetlania Struktury jest zachowywane wraz z widokiem. Oznacza to, że dla każdego widoku można zachować różne ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury: na przykład, można zachować dwa różne widoki tego samego Przekroju, a każdy z nich będzie miał inne Częściowe Wyświetlanie Struktury.


387

Wirtualny Budynek

Jak zdefiniować warstwy w Strukturze Warstwowej jako “Rdzeń” lub “Wykończenie” W przypadku elementów warstw (ścian, stropów, dachów): warstwy można zaznaczyć jako “Rdzeń” w menu Opcje > Atrybuty elementów > Struktury warstwowe. Można oznaczyć kilka warstw jako “Rdzeń,” jednak muszą one przylegać do siebie.

Istnieje możliwość oznaczenia kilku, sąsiadujących warstw jako “Wykończenie”, jednak muszą one zawierać jedną lub obie zewnętrzne warstwy. Dla elementów warstw: warstwy można określić jako “Wykończenie” w menu Opcje > Atrybuty elementów > Struktury warstwowe.

388

Warstwa nie może być jednocześnie “Wykończeniem” i “Rdzeniem.” Warstwa nie musi być zdefiniowana jako Rdzeń czy Wykończenie (pozostaw oba pola niezaznaczone).


Wirtualny Budynek

Jak zdefiniować komponenty Złożonych Elementów (Profili) jako “Rdzeń” lub “Wykończenie”

W tej części, ściany warstwowe są wyświetlane z ustawieniami tylko rdzenia, ale opcja “Pokaż Pełną Strukturę” (na czerwono) pokazuje pełną strukturę ściany.

W przypadku elementów Profili (ścian, belek, słupów): Elementy można zaznaczyć jako “Rdzeń” lub “Wykończenie” w menu Projekt > Menedżer profili. Warstwa nie musi być zdefiniowana jako Rdzeń czy Wykończenie (pozostaw oba pola niezaznaczone).

Wizualizacja pełnej struktury Nawet jeśli zastosujesz opcję Częściowego Wyświetlenia, ArchiCAD umożliwia wyświetlenie kilku rodzajów informacji, które pomogą zidentyfikować pełną strukturę oryginalną, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Po zaznaczeniu częściowo wyświetlonego elementu, wyświetlone zostaną punkty aktywne w oryginalnym położeniu. Dokonany wybór zostanie podświetlony, ale będzie pokazany tylko na wyświetlonych częściach elementów.

Można zawsze wybrać opcję Pełna Strukturalna Oryginalna dla Podrysu:

1) Wybierz narzędzie Podrys. 2) Z menu rozwijalnego Podrys, wybierz element Wybierz Podrys i zaznacz Pełna Struktura.


Opcja Funkcje wspierające zaznaczenie również pomoże wyświetlić części elementów wyświetlone w pełni oraz częściowo. Zaznaczenie zapamiętane jest pokazane jedynie na wyświetlonych komponentach, ale kursor rozpozna linię odniesienia nawet jeśli nie będzie jej na wyświetlonej części elementu - zgodnie ze wskazaniem pogrubionego kursora w kształcie znaku Mercedesa na tym obrazku.

389

Wirtualny Budynek

Okno Info wyświetla Grubość oryginalnego, całego elementu, nawet jeśli jest on akurat ustawiony jako Częściowo wyświetlony.

Częściowe Wyświetlanie Struktury Słupów Mimo że zwykłe Kolumny posiadają “Rdzeń” oraz okładzinę, nie są uznawane za elementy składowe dla celów Częściowego Wyświetlania Struktury. Zwykłe kolumny zawsze pokazują zarówno Rdzeń oraz Okładzinę niezależnie od ustawień Częściowego Wyświetlania Struktury. Aby wyświetlić kolumnę bez okładziny, należy stworzyć Złożoną Kolumnę i skonfigurować okładzinę jako “Wykończenie”. Następnie ustawić opcję Częściowe Wyświetlanie Struktury jako “Bez Wykończenia.”

W przypadku Słupów "obudowanych" ścianą: Wyświetlając tylko Rdzeń można wyeliminować Owijanie.

Częściowe Wyświetlanie Struktury Stref Niezależnie od tego, która opcja częściowego wyświetlania została zastosowana, nie będzie ona miała wpływu na strefy: strefy, które dochodzą do “Krawędzi wewnętrznej” są obliczane jako komponent “wykończenia” otaczającej struktury, nawet jeśli wykończenia są ukryte zgodnie z aktualnym ustawieniem Częściowego Wyświetlania Struktury.

Częściowe Wyświetlanie Struktury Wypełnień Kryjących w Rzucie Jeśli przypisałeś Wypełnienie Kryjące dla dowolnego elementu warstwowego lub złożonego (może to być dach, strop lub siatka), wtedy Wypełnienie kryjące pojawi się niezależnie od zastosowanej opcji Częściowego Wyświetlania. Aby zastąpić opcje wyświetlania Wypełnień kryjących, użyj panelu Opcje Wyświetlania Wypełnień w menu Dokument > Ustaw Widok modelu > Opcje wyświetlania Modelu.

390


Wirtualny Budynek

Częściowe Wyświetlanie Struktury Wymiarów Wymiary połączone są z ustawieniem częściowego wyświetlania struktury: każdy tryb częściowego wyświetlania ma własny zestaw wymiarów: można wybrać zestaw wymiarów jedynie dla widoku Tyko rdzeń, a inne zestawy wymiarów w widokach Pełnej Struktury oraz Bez wykończenia. Jeśli przełączysz pomiędzy ustawieniami częściowego wyświetlania struktury, wymiary związane z wcześniejszym ustawieniem Wyświetlania nie będą widoczne. Aby ponownie zobaczyć wymiary, należy przełączyć z powrotem na ustawienie Częściowego Wyświetlania Struktury, w którym wstawiono wymiary. Ściana będzie wyświetlona z ustawienia wyświetlania tylko rdzenia:

Można skopiować i przekleić zwymiarowane elementy pomiędzy dwoma widokami, których ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury są podobne. Jednak, jeśli spróbujesz wkleić zwymiarowane elementy, które NIE pojawiają się w danym widoku Częściowego Wyświetlania Struktury, te wymiary zostaną utracone po przeklejeniu. Jeśli skopiujesz i przekleisz zwymiarowane elementy pomiędzy dwoma widokami, których ustawienia Częściowego Wyświetlania Struktury różnią się od siebie, pojawi się okno z ostrzeżeniem:

Jeśli przełączysz ustawienie wyświetlania na opcję Pełnej Struktury, wymiar pokazany w opcji Tylko Rdzeń zniknie, i pojawi się inny wymiar - ten utworzony poprzednio przy ustawieniu wyświetlania Pełnej Struktury. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

391

Wirtualny Budynek

Ustawienia częściowego wyświetlania struktury w oknach na podstawie znacznika źródłowego Często będziesz pracował w widoku modelu (Przekrój, Elewacja, Rozwinięcia ścian, Detal lub Obszar 2D), w którym elementy mają źródło w innym oknie modelu. Jednak jeśli widok projektu źródłowy to widok/widok projektu z opcją ręcznego przebudowania, może wystąpić problem kiedy będziesz probować zmienić powiązane ustawienia Częściowego wyświetlania struktury, ponieważ widok projektu źródłowego może nie być zaktualizowany. Dlatego ArchiCAD nie pozwoli zmienić ustawień Częściowego Wyświetlania Struktury dla widoków utworzonych z źródeł z opcją ręcznego przebudowania lub typu Rysunek.

Następnie zmień widok projektu na “Aktualizacja manualna” lub “Rysunek: bez przebudowania”. Jest to możliwe, ale musisz pamiętać, ze widoki stworzone na podstawie tego źródła - nawet jeśli już utworzyłeś te widoki - po przebudowaniu, zmienią ustawienia Częściowego wyświetlania tak, aby pasowały do tych skonfigurowanych dla widoku projektu źródłowego. Jeśli nie zmienisz ustawień Częściowego Wyświetlania Struktury dla widoku projektu źródłowego z Ręcznym przebudowaniem (nawet jeśli został stworzony na podstawie źródła typu automatycznej aktualizacji), ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie związane z konsekwencjami dla pochodnych widoków: Ustawienia częściowego wyświetlania struktury widoków mogą się zmienić:

Niżej przedstawione ustawienia widoku należą do widoku, którego źródłem jest model z określoną opcją ręcznego przebudowania; Ustawień częściowego wyświetlania struktury nie można zmieniać.

Możesz kontynuować Przebudowywanie, lub anulować proces. Ponownie, rozwiązaniem jest powrót do widoku źródłowego (lub zrobienie jego kopii wraz z potrzebnymi ustawieniami częściowego wyświetlania struktury) i zmienić aktualizację na typ Automatyczny.

Rozwiązanie: wróć do widoku źródłowego (lub zrób jego kopię) i zmień typ aktualizacji na Automatyczny.

Po przebudowaniu takiego widoku - dla którego źródła zmieniono opcję z Automatycznego Przebudowania na Ręczne - zostaniesz ponownie ostrzeżony o zmianie ustawień częściowej struktury widoku:

W przeciwnym razie: Załóżmy, że mamy widok projektu z opcją Automatycznej aktualizacji, z którego stworzono kilka widoków.

392


Wirtualny Budynek

W ten sposób, "stare" zgodne elementy zostaną automatycznie zastąpione elementami bibliotecznymi z ArchiCADa 12. Niezgodne "stare" elementy pozostaną na miejscu, i nie będą sprzeczne z obiektami ArchiCADa 12.

2) Jeśli dalej chcesz pracować nad projektami używając nowych obiektów:

Przecięcia Częściowo Wyświetlanych Elementów

•

Załaduj plik biblioteki AC 12 .lcf

•

Elementy niezgodne w przeniesionych projektach zostaną pokazane jako Brakujące elementy biblioteczne; trzeba będzie je zastępować pojedynczo (i resetować ich parametry). Elementy zgodne zostaną automatycznie zastąpione elementami bibliotecznymi AC 12.

Przecięcia będą zachowywały się tak samo jak w przypadku wyświetlania pełnej struktury: W wyniku częściowego wyświetlania nie znikną żadne przecięcia warstw. Wyjątek: W przypadku elementów złożonych (Profili) skonfigurowanych jako Częściowo wyświetlanych może nastąpić zniknięcie warstw w pewnych przypadkach.

Częściowe Wyświetlanie Struktury drzwi i okien Wyświetlenie 2D drzwi i okien powinno zniknąć w wyniku zmiany na częściowe wyświetlanie struktury. Drzwi / Okna w bibliotece ArchiCAD 12 zostały przeprogramowane, aby były właściwie wyświetlane przy częściowym wyświetlaniu struktury. Jedna, jeśli migrujesz wcześniejsze wersje projektów ArchiCADa do ArchiCAD 12, pamiętaj o poniższych wskazówkach:

1) Jeśli chcesz zachować stare obiekty biblioteczne, ale również korzystać z nowych obiektów powinieneś: •

załadować plik biblioteki AC 12 .lcf

•

załadować zestaw bibliotek z ArchiCAD 10 i 11


393

Wirtualny Budynek

394


Dokumentacja

Dokumentacja Uzupełnieniem funkcji ArchiCADa umożliwiających wymodelowanie Wirtualnego Budynku, jest kompletny zestaw narzędzi rysunkowych i wymiarujących. Obecnie, nadal wszystkie projekty architektoniczne muszą być publikowane na papierze. Aby maksymalnie przyspieszyć i usprawnić proces tworzenia dokumentacji, pakiet ArchiCAD zawiera udoskonaloną, wbudowaną funkcję tworzenia arkuszy projektu, która umożliwia przygotowanie pełnej dokumentacji na podstawie zachowanych widoków modelu. Funkcje tworzenia arkuszy projektu stanowią integralną część ArchiCADa. Za pomocą okien arkuszy, użytkownik ma dostęp do wszystkich widoków Wirtualnego Budynku, z których następnie może przygotować Teczkę arkuszy - wirtualną reprezentację papierowej dokumentacji. Zmiany dokonane w ArchiCADzie są natychmiastowo wprowadzane do Teczki arkuszy. Funkcje Kolportera znacznie usprawniają i porządkują końcową fazę pracy nad projektem - jego publikację. Możesz dzięki nim ustawiać i zachowywać preferencje dotyczące publikacji dowolnej ilości zestawów. To tutaj decydujesz czy dany zestaw będzie wydrukowany, wyplotowany, wysyłany na serwer czy zapisany na dysku. Gdy zestaw publikacji zostanie już zdefiniowany, publikowanie może odbywać się w każdym momencie za pomocą jednego kliknięcia. ArchiCAD oferuje również profesjonalny interfejs obsługi urządzeń drukujących/plotujących. Plotery (są to przeważnie urządzenia obsługujące duże formaty) opierają swoje działanie na danych wektorowych, podczas gdy drukarki (różnych formatów) na danych rastrowych. Rezultaty obu procesów przeważnie są podobne. Graphisoft zapewnia sterowniki do większości ploterów dostępnych na rynku; w przypadku drukarek, musisz oprzeć się na sterownikach dostarczonych przez producenta. Funkcje tworzenia Zestawień ilościowych pozwalają na tworzenie list zawierających wszelkie dane o projekcie. Proces tworzenia zestawień został opisany na końcu tego rozdziału. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Rysowanie Wszystkie Elementy rysunkowe są dwuwymiarowe: do tej grupy należą Punkty aktywne, Linie, Wypełnienia, Obrazki oraz Rysunki. Za wyjątkiem Rysunków i Wypełnień elementy rysunkowe nie są brane pod uwagę podczas tworzenia list i zestawień. Elementy rysunkowe mają wiele zastosowań: •

Przy modelowaniu detali, których nie chcesz rysować za pomocą elementów konstrukcyjnych.

•

Jako pomoc przy rysowaniu i umieszczaniu elementów konstrukcyjnych.

•

Ich kontury mogą być wykorzystywane przy tworzeniu skomplikowanych brył 3D za pomocą narzędzia Magiczna różdżka.

•

Cele dekoracyjne lub opracowanie szczegółów, zwłaszcza w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D lub Detali i Obszarów 2D.

Sposób wyświetlania elementów rysunkowych w oknach Rzutu oraz Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D zależy od ustawień atrybutów w oknach dialogowych Ustawień poszczególnych narzędzi. Zestawy atrybutów związanych z elementami rysunkowymi (pióra kolorów, typy linii, rodzaje wypełnienia) można definiować w odpowiednich oknach dialogowych znajdujących się w menu Opcje > Atrybuty elementów. Gdy zależy nam na szybszym wyświetlaniu lub publikowaniu, wygląd niektórych atrybutów może być modyfikowany poleceniami z menu Widok > Opcje wyświetlania. Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania (ekranowe) na stronie 384. Oto typowe kroki pozwalające na utworzenie elementu rysunkowego:

1) Wybranie narzędzia z Palety narzędzi i otworzenie okna dialogowego jego ustawień.

395

Dokumentacja

2) Dopasowanie ustawień tak, by odpowiadały przeznaczeniu lub wybranie wcześniej zapisanych ustawień z listy pojawiającej się po wciśnięciu przycisku Ulubione. Kliknij OK, aby zatwierdzić.

3) Wybranie Metody geometrii w palecie Info pozwalającej na

rysowanie elementów wzdłuż prostej, po łuku, po łamanej a także obracanie ich w momencie wstawiania.

4) Wskazanie w oknie 2D, położenia, długości i/lub wielkości

Wypełnienia przypisane do elementów konstrukcyjnych mogą być wyświetlane w oknach Rzutu, Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentów 3D i w oknach Detali/Obszarów 2D. Dla większości elementów można wybrać Wypełnienie Przekrojowe (na przykład dla elementów ciętych płaszczyzną przekroju lub płaszczyzną cięcia dla Rzutu) oraz oddzielne Wypełnienie Kryjące (pozwalające na wypełnienie powierzchni w widoku, np. widocznej na Rzucie powierzchni stropu.)

rysowanego elementu.

Wypełnienia O Wypełnieniach Wypełnienia są dwuwymiarowymi kreskowanymi wzorkami pozwalającymi na odróżnienie lub przyozdobienie różnych elementów projektu. Wypełnienia można: •

przypisywać elementom konstrukcyjnym (Ścianom, Słupom, Stropom, Siatkom, Dachom, Strefom i komponentom Obiektów)

•

stosować jako indywidualne elementy rysunkowe, wstawiane za pomocą Narzędzia Wypełnienie. Elementy te służą do wypełniania obszarów, które nie wymagają odpowiednika w 3D, tworzenia cieni i innych elementów graficznych lub do mierzenia powierzchni wypełnionych wieloboków.

Jako kreskowanie wektorowe wypełnienia mogą być również wykorzystywane do ozdabiania materiałów w Oknie 3D i Dokumentach 3D.

Podobnie jak przy elementach konstrukcyjnych, Wypełnienia 2D mogą występować w zestawieniach wraz z powiązanymi z nimi cechami, opisami i komponentami. ArchiCAD zawiera zestaw domyślnych wzorów wypełnień (rodzajów wypełnień). Każdy rodzaj wypełnienia posiada "tło" i "pierwszy plan", których kolory i wzory mogą być ustawiane

396


Dokumentacja

oddzielnie. Dostęp do tych funkcji jest możliwy przez okno dialogowe Rodzaje wypełnienia w menu Opcje > Atrybuty elementów, gdzie możesz duplikować, zmieniać nazwy i usuwać wybrane wypełnienia.

Uwagi: Przy określaniu wypełnienia dla Kreskowania wektorowego 3D w oknie dialogowym Materiału do dyspozycji masz tylko Wypełnienia Kryjące.

Kategorie wypełnienia

Kategoria Wypełnienia: Zaawansowane Ustawienia dla Wypełnień rysowanych ręcznie

Dostępne są trzy kategorie wypełnień:

Gdy rysujesz wypełnienie ręcznie, za pomocą Narzędzia Wypełnienie, w panelu Ustawienia zaawansowane okna dialogowego Ustawienia Wypełnienia, możesz określić Kategorię, do której zostanie przypisane to wypełnienie.

•

Wypełnienia Przekrojowe: Kreskowania wyświetlane na powierzchniach ciętych elementów konstrukcyjnych widocznych w przekroju, w oknach Rzutu, Przekroju/Elewacji/Rozwinięcia Ścian, Dokumentów 3D lub Detali/Obszarów 2D.

•

Wypełnienia Kryjące: Wypełnienia Stropów, Dachów, Siatek i Stref na Rzucie.

•

Wypełnienia Rysunkowe: Proste wypełnienia narysowane ręcznie w dowolnym Oknie Modelu. Nie są one w żaden sposób związane z elementami konstrukcyjnymi, takimi jak Ściany, Stropy, czy Dachy.

Każdy rodzaj wypełnienia może być przypisany do jednej lub kilku kategorii. Kategoria decyduje o tym, do jakiego elementu może być przypisane dane wypełnienie. Na przykład, wypełnieniu musi być przypisana kategoria "Wypełnienie Kryjące", by mogło być stosowane jako wypełnienie Siatek, Stref, Stropów lub Dachów na Rzucie. Aby przypisać kategorię określonemu wypełnieniu, otwórz okno dialogowe Rodzaje wypełnienia (menu Opcje > Atrybuty elementów) i rozwiń panel Kategoria i wzór punktowy.

Funkcja ta jest przydatna przy korzystaniu z Opcji Wyświetlania Modelu oraz przy eksporcie plików DXF/DWG. Zobacz także Tabela eksportu wypełnień w Pomocy ArchiCADa. Na przykład: jeżeli na Przekroju znajduje się Ściana, która zostanie rozbita na elementy rysunkowe, wypełnienie przekrojowe ściany zostanie automatycznie przypisane do odpowiedniej kategorii. Przy rysowaniu dodatkowych wypełnień w oknie Przekroju, będziesz mógł im przypisać kategorię Wypełnień Przekrojowych, dzięki czemu będą traktowane jak wypełnienia przekrojowe elementów konstrukcyjnych.

Przypisywanie Wypełnień Elementom Konstrukcyjnym By zdefiniować domyślne wypełnienie dla elementu konstrukcyjnego lub zmienić wypełnienie wstawionego elementu:

1) Aktywuj Narzędzie Wypełnienie; lub zaznacz wstawiony element.


397

Dokumentacja

2) Przejdź do panelu Rzut i Przekrój w oknie Ustawień Elementu (lub kliknij przycisk Rzut i Przekrój w palecie Info).

3) Kliknij nazwę lub ikonę wypełnienia dla Wypełnienia

Przekrojowego lub Kryjącego, by wyświetlić listę dostępnych wypełnień dla każdej z kategorii.

4) Wybierz pożądany rodzaj wypełnienia z rozwijanej listy.

•

W przypadku Stref, aktywuj przycisk "Wypełnienie Kryjące" w panelu Rzut okna Ustawień strefy.

Przypisywanie Wypełnienia Kryjącego Dla Stropów, Siatek, Stref i Dachów możesz określić Wypełnienie Kryjące, które będzie wyświetlane na Rzucie. •

Dla Stropów, Siatek i Dachów, zaznacz opcję "Wypełnienie Kryjące" w panelu Rzut i Przekrój okna Ustawień.

Uwagi: Przy określaniu wypełnienia dla Kreskowania wektorowego 3D w oknie dialogowym Materiału do dyspozycji masz tylko Wypełnienia Kryjące.

398


Dokumentacja

Rysowanie Wypełnień

gdzie możesz duplikować, zmieniać nazwy i usuwać wybrane wypełnienia.

Aby narysować Wypełnienie, kliknij ikonę narzędzia Wypełnienie w Palecie Narzędzi, a następnie wybierz jedną z trzech dostępnych Metod geometrii znajdujących się w palecie Info.

Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Rodzaje Wypełnienia w Pomocy ArchiCADa.

Rysowanie Wypełnienia metodą Wieloboku, Prostokąta lub Obróconego prostokąta jest podobne jak w przypadku rysowania ścian. Opis tego procesu można znaleźć w podrozdziale Utwórz Łańcuch Ścian na stronie 237 oraz Utwórz Prostokąt Ścian na stronie 238.

Możesz modyfikować jego zawartość lub importować nowe elementy za pomocą Menedżera atrybutów. Istnieje również możliwość łączenia wielu wypełnień w celu utworzenia struktur warstwowych dla Ścian, Dachów lub Stropów. Wypełnienia pełne obejmują: •

Rysując wypełnienie za pomocą Narzędzia Wypełnienie możesz wskazać kategorię, której to wypełnienie będzie przypisane.

Wypełnienie pierwszego planu: Widać jedynie pierwszy plan, ponieważ zasłania on tło.

•

Szczegóły, patrz Kategoria Wypełnienia: Zaawansowane Ustawienia dla Wypełnień rysowanych ręcznie na stronie 397.

Wypełnienie tła: Widać jedynie Tło, ponieważ Pierwszy plan jest ustawiony na zero.

•

Trzy wypełnienia, dla których wstępnie skonfigurowano Przezroczystość (25%, 50%, 75%) pierwszego planu.

Definiowanie Rodzajów Wypełnienia ArchiCAD zawiera zestaw domyślnych wzorów wypełnień (rodzajów wypełnień). Funkcja ta obejmuje Wypełnienia 100%, Wypełnienia wektorowe, Wypełnienia symbolami, Wypełnienia gradientowe i Wypełnienia obrazkami.

Te wartości procentowe można zmieniać ręcznie w menu Opcje > Atrybuty elementów > Rodzaje wypełnienia:

Dostęp do tych funkcji jest możliwy przez okno dialogowe Rodzaje wypełnienia w menu Opcje > Atrybuty elementów,


399

Dokumentacja

Dodatkowo możesz utworzyć nowy rodzaj wypełnienia w oparciu o żądaną wartość przezroczystości: kliknij Nowe i wybierz wypełnienie 100% w oknie dialogowym Dodaj nowe wypełnienie.

Zobacz Wyświetlanie Kreskowania wektorowego na stronie 401. Niektóre właściwości wzorów wektorowych mogą być modyfikowane; są to między innymi skala, kąt, odstępy, dostępność oraz powiązany wzór punktowy. Patrz Panel Edytuj wzór wektorowy w Pomocy ArchiCADa. Wypełnienia symbolami mogą być przypisane do elementów konstrukcyjnych. Można edytować wzorek symbolu istniejącego wypełnienia lub narysować całkowicie nowe wypełnienie symbolami. Zobacz Utwórz Wypełnienie typu Symbol na stronie 404. Wypełnienia gradientowe oraz Wypełnienia obrazkami to jedynie wypełnienia wieloboków, zatem dostępne są tylko na liście Narzędzia Wypełnienie. (Wypełnienia wieloboku rysuje się ręcznie, przy pomocy Narzędzia Wypełnienie.)

W panelu Wyświetlania wypełnień w oknie dialogowym Rodzajów wypełnień, ustaw wartość procentową Przezroczystości (w tym przypadku 65). Nowy rodzaj wypełnienia będzie się od tej pory wyświetlać na rozwijanej liście wypełnień.

Zobacz Wypełnienia gradientowe na stronie 405, oraz Wypełnienia obrazkami na stronie 405.

Tryb wyświetlania wypełnień: Wektorowy i Punktowy Każdy rodzaj wypełnienia może być wyświetlany w dwóch trybach: wektorowym lub punktowym. Domyślnie, wyświetlanie wszystkich wypełnień w projekcie ustawione jest na Kreskowanie wektorowe w menu Widok > Opcje wyświetlania. Jeżeli wyłączysz tę opcję, wypełnienia będą wyświetlane na ekranie jako raster (będą złożone z punktów). Podczas drukowania lub plotowania wypełnień wykorzystany będzie tryb wektorowy, nawet jeśli jest on aktualnie wyłączony. Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania (ekranowe) na stronie 384.

Wypełnienia wektorowe mogą być przypisane do elementów konstrukcyjnych w oknach 2D. Wypełnienie wektorowe można również przypisać do Materiałów wyświetlanych w oknie 3D.

400

Punktowe wersje wszystkich fabrycznie przygotowanych wzorków wypełnień zbliżone są do ich wektorowych odpowiedników. Jeżeli zmodyfikujesz wzorek wektorowy lub utworzysz nowe Wypełnienie symbolami, będziesz musiał narysować jego punktowy odpowiednik ręcznie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dokumentacja

Wyświetlanie Kreskowania wektorowego

W Oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D

Na Rzucie

W oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D jest wyświetlane kreskowanie wektorowe tylko, gdy zaznaczona zostanie opcja Kreskowanie wektorowe 3D w panelu Reprezentacji modelu okna dialogowego Ustawień.

Kreskowanie wektorowe będzie wyświetlane na Rzucie tylko jeśli aktywowałeś Widok > Opcje wyświetlania > Kreskowanie wektorowe.

W Oknie 3D Elementy konstrukcyjne w Oknie 3D są wyświetlane przy użyciu Materiałów przypisanych do nich w panelu Modelu w Ustawieniach elementu. Jeżeli Materiały te obejmują Kreskowanie wektorowe, wypełnienie to będzie widoczne w Oknie 3D tylko jeżeli ustawisz przycisk funkcji Kreskowanie wektorowe 3D na "On" w oknie dialogowym Widok > Tryb widoku 3D > Ustawienia Widoku 3D i pod warunkiem, że będziesz używać Wewnętrznego silnika 3D. Więcej szczegółów, patrz Parametry okna 3D w Pomocy ArchiCADa.

Szczegóły, patrz Panel Reprezentacja Modelu (tylko dla Znaczników Źródłowych) oraz Panel Reprezentacja Modelu Dokumentów 3D w Pomocy ArchiCADa. Ustawienia Kreskowania wektorowego nie mają wpływu na wygląd renderingów.

Ustaw Orientację Kreskowania Wektorowego Możliwe jest ręcznie określanie orientacji kreskowania wektorowego. •

Dla wypełnień narysowanych za pomocą Narzędzia Wypełnienie, użyj opcji w panelu Ogólne okna Ustawień Wypełnienia.

•

Dla wypełnień kryjących Siatek, Stropów, Dachów i Stref, użyj opcji w panelu Wypełnienie Kryjące danego okna Ustawień Narzędzia.

Zobacz także Przypisywanie Materiałom Kreskowań Wektorowych na stronie 40.


401

Dokumentacja

Orientacja wzoru wypełnienia określana jest za pomocą uchwytów. Uchwyty wypełnienia widoczne są tylko wtedy, gdy włączona jest opcja Pokaż Uchwyty Wypełnień oraz Pokaż Pomoce Rysunkowe w menu Widok > Opcje wyświetlania.

Powiąż z początkiem wypełnienia Wybranie opcji Powiąż z początkiem projektu spowoduje, że wypełnienie ułożone będzie zawsze ortogonalnie, bez względu na transformacje dokonane na elemencie.

Zwróć uwagę, że uchwyt niekoniecznie musi znajdować się wewnątrz wieloboku wypełnienia. Możesz przeciągnąć uchwyt poza obrys wypełnienia nawet po jego utworzeniu. Kliknięcie uchwytu spowoduje zaznaczenie całego wypełnienia; zaznaczenie wypełnienia zaznaczy również uchwyt. Aby później zmienić orientację kreskowania, zaznacz wypełnienie a następnie kliknij punkt końcowy uchwytu i obróć. Upewnij się, że wciśnięty jest przycisk Przesuń pod-element w palecie pomocniczej.

Użyj Zniekształconych Wypełnień Powiąż z początkiem wypełnienia Opcja Powiąż z początkiem wypełnienia pozwala na wykorzystanie uchwytu do określenia orientacji wzoru wypełnienia. W tym przypadku wzór wypełnienia rozpoczyna się w początku elementu wypełnienia. Przy tworzeniu nowego wypełnienia z wybraną funkcją "Powiąż z początkiem wypełnienia", po wstawieniu wypełnienia będziesz miał możliwość określenia wektora wypełnienia. Pojawi się wtedy kursor w kształcie uchwytu wektora wypełnienia. Pierwsze kliknięcie określi początek wypełnienia. Drugie zdefiniuje kierunek ułożenia kreskowania.

402

Trzecia opcja (dostępna tylko w Ustawieniach Narzędzia Wypełnienie/Ustawieniach Palety Info wypełnień i Narzędzia Strop) pozwala na użycie Zniekształconych Wypełnień. Oznacza to, iż zamiast jednego uchwytu określającego wektor kierunku wypełnienia dostępne są dwa. Modyfikowanie wzoru kreskowania odbywa się poprzez manipulowanie długością każdego z uchwytów oraz kątem zawartym pomiędzy nimi. Zwróć uwagę, na Okrąg pomocniczy (jeżeli włączona jest funkcja Linie pomocnicze) pojawiający się, gdy poruszasz którymś z uchwytów. Jeżeli chciałbyś powrócić do oryginalnych wymiarów kreskowania wystarczy przeciągnąć kursorem koniec uchwytu na ten Okrąg.


Dokumentacja

Istnieją przynajmniej dwa zastosowania zniekształconych wypełnień, dzięki którym wzrasta czytelność rysunków.

Poniżej możesz porównać oba dachy, po lewej z wyłączoną opcją zniekształcania a po prawej z włączoną.

W Przekrojach o statusie rysunku, elementy konstrukcyjne rozbite są na linie i wypełnienia. Jeżeli zaznaczysz te wypełnienia i w ich ustawieniach wybierzesz opcję Użyj zniekształconych Wypełnień, kreskowania zostaną wyświetlone zgodnie z ich rzeczywistym geometrycznym położeniem. Porównaj poniższe ilustracje. Wypełnienia po lewej powiązane są z początkiem projektu natomiast te po prawej są zniekształcone.

Opcje wyświetlania Modelu: Globalne ustawienia wyświetlania wypełnień Wypełnienia kryjące dachów również mogą być wyświetlane zgodnie z ich geometrycznym położeniem. Chociaż nie można ręcznie ustawić zniekształcenia wypełnień kryjących, w oknie dialogowym Ustawień dachu znajduje się opcja Zniekształć wg spadku, umożliwiająca automatycznie zniekształcenie wzoru wypełnienia zgodnie ze spadkiem dachu. Aby ją włączyć zaznacz dach i otwórz okno dialogowe Ustawień dachu. Sprawdź, czy sekcja Wypełnienie kryjące w panelu Rzut i Przekrój jest aktywna i zaznacz w niej obie opcje Ustaw zgodnie z nachyleniem i Zniekształć wg spadku.

Domyślnie wypełnienia są wyświetlane zgodnie z opcjami wybranymi w oknach dialogowych ustawień poszczególnych elementów. Możesz jednak użyć panelu Opcje Wyświetlania Wypełnień w Opcjach wyświetlania Modelu, aby przypisać jednolity sposób wyświetlania do wszystkich wypełnień w danym projekcie, w menu Dokument > Ustaw widok modelu > Opcje wyświetlania Modelu.

Szczegóły, patrz Panel Rzut i przekrój (narzędzie Dach) w Pomocy ArchiCADa.

Szczegóły, patrz Opcje Wyświetlania Wypełnień w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

403

Dokumentacja

Utwórz Wypełnienie typu Symbol Wypełnienia symbolami mogą być tworzone przez użytkownika na podstawie rysunku utworzonego w jakimkolwiek oknie modelu. Odbywa się to według następującej procedury:

1) Narysuj wzór korzystając z linii, łuków

oraz punktów aktywnych. Wzór powinien mieścić się w obszarze prostokąta. Upewnij się, że góra i dół oraz lewa i prawa strona wzoru są wzajemną kontynuacją.

naciśnij przycisk Kopiuj. Po wklejeniu tych elementów wypełnienia do okna będzie możliwa ich ponowna edycja.

Dodawanie do wypełnień do opisu powierzchni Jeżeli w panelu Ustawienia ogólne okna dialogowego Ustawień wypełnienia zaznaczona została opcja Pokaż powierzchnię, po narysowaniu wieloboku wypełnienia kursor przyjmie kształt Młotka. Należy wtedy wskazać kliknięciem położenie pola tekstowego.

2) Zaznacz wszystkie składniki wzoru i wybierz polecenie Edycja > Kopiuj.

3) Otwórz okno dialogowe Opcje > Atrybuty elementów >

Rodzaje wypełnienia. Wciśnij przycisk Nowe, wpisz nazwę nowego wypełnienia i wybierz opcję "Wypełnienie symbolami", a następnie kliknij OK aby zatwierdzić.

4) W panelu Edytuj Symbol, kliknij przycisk Wklej nad oknem

Podglądu. Wzór wyświetla się w oknie Podglądu. Zaznacz pole Pokaż Pojedynczy Wzór, aby podświetlić jeden wzór w oknie podglądu tego okna dialogowego. Uwaga: Jeśli zaznaczone, skopiowane komponenty zawierają krzywe, wypełnienia, tekst lub inne elementy, nie zostaną one wklejone w oknie dialogowym Rodzajów wypełnienia.

5) Użyj poleceń w panelu Edytuj Symbol, aby ustawić rozmiar, wzór i kąt obrotu wypełnienia symbolami.

Patrz Panel Edytuj Symbol wypełnienia w Pomocy ArchiCADa.

6) Aby zachować zmiany i opuścić okno dialogowe kliknij OK. Uwaga: Wzór punktowy musi być wyedytowany ręcznie w panelu Dostępność i Wzór ekranowy okna dialogowego Rodzajów wypełnienia. Zobacz Dostępność i Wzorek Ekranowy w Pomocy ArchiCADa. Aby zmienić wypełnienie symbolami po usunięciu pierwotnych składników z okna, z którego zostały skopiowane, w oknie dialogowym Rodzaje wypełnienia wybierz symbol do edycji i

404

Zawartość pola tekstowego jest wynikiem obliczenia pola powierzchni narysowanego wypełnienia. Ustawienia parametrów pola tekstowego będą takie same jak pól tekstowych wymiarowania. Uwaga: Jeżeli wypełnienie zawiera otwory, zostają one odjęte od powierzchni wypełnienia. Aby zmodyfikować ustawienia czcionki lub treść pola, zaznacz to pole (bez wypełnienia) i wybierz Ustawienia tekstu wymiarowania (ta opcja pojawi się w menu Edycja). Więcej szczegółów, patrz Parametry tekstu wymiarowania w Pomocy ArchiCADa. Jednostka powierzchni i stopień dokładności wyświetlonej wartości są definiowane w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie. Więcej szczegółów, patrz Wymiarowanie (Preferencje) w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dokumentacja

Zawartość pola powierzchni jest zawsze czytana od dołu lub od prawej strony po obrocie lub odbiciu lustrzanym.

Wypełnienia gradientowe Przeznaczeniem Wypełnienia gradientowego jest uatrakcyjnienie graficznej strony projektu. nie odzwierciedlają one żadnych rzeczywistych cech (np. rodzaju materiału) i dlatego dostępne są tylko poprzez narzędzie Wypełnienia jako wypełnienie wieloboku. Wypełnienia gradientowe nie mogą być przypisane elementom konstrukcyjnym (Wypełnienia przekrojowe lub kryjące). Aby uzyskać gradient linearny, należy wybrać dwa różne kolory piór (kreskowania i tła) w panelu Ustawienia ogólne okna Ustawień wypełnienia. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Wypełnienie w Pomocy ArchiCADa. Po wstawieniu wypełnienia zauważysz, że wzór składa się z dwóch kolorów płynnie przechodzących jeden w drugi.

Uchwytem możesz edytować początek wypełnienia gradientowego oraz rozszerzać obszary poszczególnych kolorów oraz przejścia pomiędzy nimi.

Uwaga: Aby móc poruszać uchwytem wypełnienia, musisz wybrać z palety pomocniczej ikonę Przesuń pod-element.

Wypełnienia obrazkami Wypełnienie obrazkami umożliwia używanie obrazków jako elementów pierwszego planu Wypełnień wieloboku. Ważna informacja: Wypełnienia obrazkami są dostępne tylko jako wypełnienia wieloboków. Dlatego z funkcji tej można korzystać wyłącznie w celu tworzenia wypełnień przy pomocy Narzędzia Wypełnienie; nie znajduje ona natomiast zastosowania w przypadku elementów konstrukcyjnych. Domyślnie ArchiCAD 12 posiada dwa Wypełnienia obrazkami w Atrybutach, ale możesz zdefiniować własną wersję wypełnienia.

Położenie, kąt oraz rozmiar obszaru przejścia mogą być edytowane za pomocą uchwytu wypełnienia pod warunkiem, że włączone są Uchwyty wypełnień w menu Widok > Opcje wyświetlania.

Drugim wypełnieniem tego typu jest gradient kołowy. W tym przypadku dwa różne kolory piór (kreskowania i tła) tworzą odpowiednio wewnętrzny i zewnętrzny kolor wypełnienia. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

405

Dokumentacja

Aby utworzyć Wypełnienie obrazkami, przejdź do menu Opcje > Atrybuty elementów > Rodzaje wypełnienia. Kliknij Nowe.

Użyj opcji Rozmiar obrazka, aby dostosować rozmiar i wzór Wypełnienia obrazkami.

W oknie dialogowym Dodaj nowe wypełnienie wybierz Wypełnienie obrazkami. W wyświetlonym oknie dialogowym Rodzajów wypełnienia (w panelu Dostępność i Wzór ekranowy) zaznacz, że Wypełnienie obrazkami jest Wypełnieniem wieloboku. Wypełnienia obrazkami mogą być tylko Wypełnieniami wieloboków, tzn. wypełnieniami 2D wykonanymi ręcznie przy pomocy Narzędzia Wypełnienie. (Wypełnienia obrazkami nie znajdują zastosowania w elementach konstrukcyjnych). W przypadku wypełnień obrazkami drugi panel nazywa się Tekstura Wypełnienia. Szczegóły, patrz Panel Tekstura Wypełnienia w Pomocy ArchiCADa. Kliknij przycisk Ładuj obrazek, aby otworzyć okno dialogowe katalogu biblioteki. Znajdź żądany obrazek i kliknij OK, aby go pobrać.

406

Zwróć uwagę, że opcje "Lustrzanego odbicia" zapewniają różne możliwości ustawienia powtarzających się wzorów w obrębie Wypełnienia obrazkami.


Dokumentacja

Szczegóły, patrz Ustawienia narzędzia Linia, Ustawienia narzędzia Łuk/Okrąg, Ustawienia narzędzia Krzywa, oraz Ustawienia narzędzia Polilinia w Pomocy ArchiCADa.

Kategorie Linii w ArchiCADzie ArchiCAD umożliwia przypisanie liniom kategorii. (panel Ustawienia zaawansowane w oknie dialogowym Ustawień linii) Kategorie linii umożliwiają precyzyjne określenie sposobu wyświetlania elementów a także ich eksportu. ArchiCAD posiada trzy kategorie linii:

Kliknij OK, aby zachować nowoutworzone wypełnienie jako parametr projektu.

Linie Za pomocą różnych narzędzi Linii i korzystając z dostępnych metod geometrii można utworzyć następujące elementy liniowe: •

Pojedynczy segment prostej linii, Łańcuch prostych lub łuków, Prostokąt i Prostokąt obrócony.

•

Koła i Łuki kołowe

•

Łuki eliptyczne i Elipsy

•

Polilinie proste i łukowe

•

Krzywe naturalne, Béziera oraz odręczne

Dwukrotnie kliknięcie któregokolwiek z narzędzi typu Linia otworzy okno dialogowe Ustawień wybranego narzędzia. W każdym z tych okien dialogowych pole Jednolite ustawienia dla wszystkich narzędzi typu Linia pozwala na automatyczne zastosowanie wprowadzonych ustawień dla wszystkich odnośnych narzędzi: Łuku/Okręgu, Krzywej oraz Polilinii.


•

Linia szkicowa: Zwykła linia rysunku 2D. Kategoria ta ustawiona jest domyślnie dla narzędzia Linia.

•

Linia przekrojowa: Linia konturu przekroju elementu w 3D. Uwaga: Możesz ustawić aby linie należące do tej kategorii były pogrubione: w menu Widok > Opcje wyświetlania wybierz Pogrubione linie przekroju.

•

Linia rozdzielająca warstwy: Linia używana pomiędzy warstwami w strukturach warstwowych ścian, słupów, stropów oraz dachów.

Kategorie Linii mogą być przydatne, gdy np. rozbijesz ścianę warstwową na tworzące ją linie i wypełnienia. Domyślnie, w panelu Parametry zaawansowane narzędzia Linii, wszystkim liniom tworzącym kontur ściany zostanie przypisana kategoria Linia przekrojowa, podczas gdy linie rozdzielające poszczególne warstwy będą miały kategorię Linie rozdzielające warstwy. Wszystkie pozostałe linie zostaną domyślnie przypisane do kategorii Linii szkicowej. Jednak jeśli narysujesz linie ręcznie w oknie Detali, Obszarów 2D, Łaty, Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentów 3D, możesz przypisać tym liniom odpowiednią kategorię, w zależności od tego, jaką pełnią funkcję w rysunku. W ten sposób nawet ręcznie rysowane linie będą traktowane jak linie przekrojowe lub rozdzielające warstwy. Przypisanie liniom kategorii jest również pomocne przy eksportowaniu pliku do formatu DXF/DWG. W oknie dialogowym Parametrów translacji DXF/DWG możesz zdefiniować oddzielną warstwę, na której znajdą się eksportowane linie rozdzielające warstwy.

407

Dokumentacja

Rysowanie pojedynczej prostej linii

Rysowanie Łuków kołowych i Okręgów

Aby narysować pojedynczy prosty segment linii, wybierz narzędzie Linia z Palety narzędzi a następnie wciśnij przycisk metody geometrii Pojedyncza linia w palecie Info. Segment linii określa się poprzez wskazanie dwóch jego końców.

Aby narysować Łuk lub Okrąg wybierz narzędzie Łuk/okrąg z Palety narzędzi oraz jedną z dostępnych Metod geometrii znajdujących się w pierwszym rozwijanym przycisku w palecie Info (Punkt środkowy, Trzy punkty lub Punkty styczne).

Uwaga: Metoda rysowania charakterystyczna dla CAD jest ustawiona jako domyślna, istnieje jednak możliwość zmiany w menu Opcje > Środowisko pracy > Ruchy myszki.

Rozciąganie linii Aby rozciągnąć/skrócić linię lub łuk za pomocą polecenia z menu, należy:

1) 2) 3) 4)

Uwaga: Metody te są identyczne w przypadku rysowania ścian łukowych. Zobacz Utwórz Ścianę Łukową na stronie 236.

Metody te definiują nowy element za pomocą różnych punktów. •

Pierwsza metoda polega na zdefiniowaniu punktu środkowego i promienia łuku lub okręgu. Pierwsze klikniecie definiuje punkt środkowy. Za kursorem będzie podążać kontur okręgu, aż do momentu wskazania drugiego punktu określającego promień. Do momentu trzeciego kliknięcia, potwierdzającego ustawioną długość łuku, widoczny będzie obrys tylko fragmentu łuku. Jeśli chcesz narysować okrąg, kliknij dwukrotnie w miejscu wskazania drugiego punktu definiującego promień. Gdy zdefiniowane zostaną wszystkie trzy punkty, obrys zamieni się w okrąg.

•

Druga opcja umożliwia zdefiniowanie okręgu poprzez wskazanie trzech punktów znajdujących się na jego obwodzie. Dwa pierwsze kliknięcia definiują punkty, które zazwyczaj łączą się z innymi obiektami (przecięcia siatki, specjalne punkty przyklejania). Następnie pojawia się obrys ściany podążający za kursorem aż do momentu wskazania trzeciego punktu. Czwarte kliknięcie definiuje długość odcinka łuku.

Zaznaczyć linię. Wybrać polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Rozciągnij. Kliknij wierzchołek zaznaczonego elementu i przesuń go. Kliknij ponownie aby zatwierdzić zmianę. Element zostanie rozciągnięty/skrócony lub w ewentualnie obrócony w oparciu o nowe położenie wierzchołka. Położenie drugiego punktu końcowego pozostanie bez zmian. Uwaga: Można rozciągać wiele Linii lub Łuków posiadających pokrywające się wierzchołki za pomocą polecenia Rozciągnięcie bądź przy użyciu narzędzia Obszar Zaznaczenia.

Szczegóły, patrz Rozciągnięcie przy użyciu narzędzia Obszar Zaznaczenia na stronie 133. Aby rozciągnąć linię/łuk używając palety pomocniczej należy:

1) Zaznaczyć linię. 2) Kliknąć wierzchołek elementu. Pojawi się Paleta pomocnicza. Wybrać ikonę rozciągania:

Wskazać nowe położenie wierzchołka i kliknąć.

408


Dokumentacja

•

Trzecia opcja rysuje ściany na rzucie pełnego okręgu, zdefiniowanego poprzez wskazanie trzech stycznych krawędzi bądź punktów. W tym przypadku zaznaczasz trzy charakterystyczne punkty: Może to być krawędź styczna (kursor przyjmie kształt Mercedesa), wierzchołek (kursor ze Znaczkiem) lub dowolny punkt na obszarze roboczym (kursor w kształcie krzyżyka.) Punkt końcowy krawędzi będzie zawsze traktowany jako punkt, a nie krawędź styczna. Jeżeli wybranych zostanie więcej niż dwa punkty program automatycznie przełączy do drugiej metody opisanej powyżej. Uwzględniana jest tylko styczność z elementami linearnymi: Wszystkie punkty styczne muszą znajdować się na krawędziach prostych np. stropów, wypełnień, linii, ścian, itd. Gdy klikniesz krawędź łuku kursorem w kształcie Mercedesa, wynikowy okrąg będzie raczej przecinał tę krawędź niż był do niej styczny.

Następny krok zależy od rozmieszczenia pozostałych obiektów na płaszczyźnie. •

Jeżeli możliwe jest tylko jedno rozwiązanie, okrąg zostanie automatycznie narysowany.


•

Jeżeli są możliwe dwa lub cztery rozmieszczenia, pojawi się kursor w kształcie oka a obrys okręgu będzie przeskakiwał z jednego położenia w następne w zależności od ruchów myszką. Kliknij gdy uznasz, że okrąg znajduje się we właściwym miejscu.

•

Gdy okaże się, że układ punktów nie daje żadnego rozwiązania (np. gdy zdefiniujesz trzy równoległe styczne określające okrąg) nie pojawi się żaden okrąg. Uwaga: Inaczej niż w przypadku okrągłych ścian, okręgi mogą być zamknięte. Otrzymasz wtedy pojedynczy element, a nie dwie połowy okręgu.

Rozciągnięcie Krzywych Za pośrednictwem polecenia Rozciągnięcie, lub poprzez wybranie odpowiedniej ikony w palecie pomocniczej można modyfikować obwód lub promień Ścian łukowych, Łuków oraz Okręgów.

Rozciągnięcie pod kątem •

Użyj ikony Rozciągnięcie pod kątem w celu powiększenia obwodu łuku, poprzez przesunięcie jednego z jego punktów końcowych (lub punktów końcowych linii odniesienia, w przypadku ściany łukowej).

•

Ewentualnie możesz przekształcić Łuk w Okrąg, lub odwrotnie. Uwaga: Ściana łukowa rozciągnięta do pełnego okręgu zostanie zamieniona na dwa elementy będące połowami okręgu.

409

Dokumentacja

Rozciągnięcie po promieniu Użyj ikony Rozciągnięcia po promieniu w celu zwiększenia, lub zmniejszenia promienia elementu, poprzez przemieszczenie jego krawędzi, bądź linii odniesienia.

Rozciągający się łuk wskazuje kształt nowego łuku. Kliknij aby go zatwierdzić.

Rozciągnij elipsę Możliwa jest modyfikacja kształtu zamkniętych elips i okręgów poprzez operację rozciągnięcia. •

Zaznacz elipsę lub okrąg.

•

Kliknij w wierzchołek w celu uaktywnienia palety pomocniczej.

•

Wybierz ikonę Rozciągnij elipsę.

•

Przemieść kursor w celu rozciągnięcia elipsy wzdłuż osi, lub przekształcenia okręgu w elipsę.

•

Kliknij aby zatwierdzić operację.

Rysowanie Łuku eliptycznego i Elipsy Aby narysować łuk eliptyczny lub elipsę, wybierz narzędzie Łuk/okrąg z Palety narzędzi oraz jedną z trzech Metod geometrii znajdującą się pod drugim przyciskiem na palecie Info (Elipsa z przekątnej, Elipsa z połowy przekątnej, Promienie elipsy ).

Edycja Łuku przy pomocy jego stycznej

Metoda Elipsa z przekątnej tworzy Elipsę wpisaną w prostokąt.

Możesz edytować kształt łuku z dowolnego punktu wzdłuż jego krawędzi, wykorzystując do tego styczną wyprowadzoną z najbliższego punktu końcowego.

Elipsa określana jest poprzez przekątną niewidocznego prostokąta, w który jest wpisana i rozciągana razem z nim.

•

1) Wskaż kliknięciem pierwszy róg prostokąta. 2) Rozciągając jego przekątną otrzymujesz elipsę o

•

410

Kliknij krawędź dowolnego łuku i z palety kontekstowej wybierz funkcję Edytuj odcinek przy pomocy stycznej. Pojawi się styczna do najbliższego końca łuku. Poruszając kursorem możesz edytować linię stycznej a co za tym idzie wielkość łuku.

różnych kształtach wpisaną w ten prostokąt.

3) Drugim kliknięciem zatwierdzasz wybraną elipsę.


Dokumentacja

Metoda Elipsa z połowy przekątnej działa podobnie jak poprzednia z tą różnicą, że tutaj pierwszym kliknięciem określasz środek teoretycznego prostokąta (a zarazem nowej elipsy) a następnie drugim kliknięciem punkt końcowy połowy jego przekątnej. Metodą Promienie elipsy możesz skonstruować łuk eliptyczny określając oba promienie oraz kąt wycinka elipsy.

•

Wybrać ikonę Przekształć elipsę na okrąg.

Elipsa zostanie przekształcona w okrąg o średnicy równej długości osi elipsy, do której należał kliknięty wierzchołek.

Rysowanie Krzywych Aby narysować krzywą naturalną lub Béziera, wybierz narzędzie Krzywa z Palety narzędzi oraz pierwszą (Krzywa naturalna) lub drugą (Krzywa Béziera) Metodę geometrii z palety Info.

1) Wskaż kliknięciem środek elipsy. 2) Określ długość pierwszego promienia. 3) Pojawi się zarys drugiego promienia, który możesz dowolnie

rozciągać i obracać. Dodatkowo widoczny będzie zarys nowej elipsy pasujący do aktualnie ustawionych promieni. Jeżeli przeciągniesz drugi promień zbyt daleko lub gdy pokryje się z pierwszym promieniem, nie będziesz mógł narysować elipsy.

Krzywe naturalne są definiowane poprzez punkty, przez które przebiega gładka krzywa. Kąt stycznych przebiegających przez te punkty, a w konsekwencji kształt rysowanej krzywej, ulegają zmianie podczas wstawiania nowych punktów. Klikając dwukrotnie ostatni punkt lub wciskając przycisk OK na Palecie kontrolnej zakończysz rysowanie krzywej. Kliknięcie OK powoduje utworzenie zamkniętej krzywej.

4) W ostatniej fazie, gdy będziesz określał kąt wycinka elipsy,

ArchiCAD wyświetli całą elipsę. Najpierw określasz początek łuku. Przy wskazywaniu drugiego końca ArchiCAD wyświetla obrys powstającego łuku eliptycznego oraz tworzących go promieni. Gdy łuk zostanie narysowany, promienie znikną.

Przekształcanie Elips w Okręgi Aby przekształcić elipsę w okrąg należy: •

Zaznaczyć elipsę.

•

Kliknąć w jeden z wierzchołków w celu uaktywnienia palety pomocniczej.


Krzywe Béziera są tworzone w bardziej skomplikowany sposób, jednakże umożliwiają odwzorowanie niemal każdego kształtu. Krzywe Béziera są definiowane poprzez punkty węzłowe, tak samo jak krzywe naturalne, jednak posiadają one również edytowalne uchwyty stycznych z każdej strony węzła, a dodatkowo jeden uchwyt stycznej na każdym końcu (jeżeli jest to krzywa otwarta). Kształt krzywej Béziera jest zależny od kierunku stycznej i długości poszczególnych uchwytów.

411

Dokumentacja

Aby narysować krzywą Béziera, wskaż kliknięciem pierwszy punkt. Nie puszczając przycisku myszki możesz teraz zdefiniować krzywiznę poprzez określenie kierunku stycznej oraz długości uchwytu. Gdy puścić przycisk myszy, będziesz mógł wstawić następny punkt. Powtórz całą operację dla kolejnych punktów. Klikając dwukrotnie ostatni punkt lub wciskając przycisk OK w Palecie kontrolnej zakończysz rysowanie krzywej. Kliknięcie OK powoduje utworzenie zamkniętej krzywej.

•

Wstawianie nowego węzła: Kliknij krzywą kursorem w kształcie znaczka Mercedesa; następnie użyj polecenia Dodaj nowy węzeł krzywej z palety pomocniczej.

•

Można modyfikować oddzielnie długości poszczególnych uchwytów krzywych Béziera: użyj do tego polecenia Przesuń uchwyt stycznej z palety pomocniczej. Kąt pomiędzy uchwytami jest stały, jednakże ich długości mogą być różne. Im dłuższe będą uchwyty stycznej tym gładsza będzie krzywa w tym punkcie.

Usuwanie węzła: Wybierz polecenie Zmień ścieżkę krzywej z palety pomocniczej, następnie przeciągnij wierzchołek na sąsiedni, aby go usunąć i tym samym zmienić kształt krzywej.

•

Przesuwanie węzła: Wybierz Zmień ścieżkę krzywej z palety pomocniczej i przeciągnij wierzchołek (nie spowoduje to zmiany układu uchwytów).

Możesz "wyciągnąć" z ostrego punktu węzłowego uchwyty stycznej nadając krzywej przebiegającej przez ten punkt gładki kształt. Uwaga: Wyświetlanie uchwytów stycznych w krzywych Béziera uzależnione jest od ustawienia opcji w menu Widok > Opcje wyświetlania > Uchwyty krzywych. Jeżeli opcja ta ustawiona jest na “Pokaż”, wtedy wszystkie uchwyty będą widoczne na Rzucie. Natomiast, jeżeli ustawiona jest na “Ukryj”, wtedy widoczne będą tylko uchwyty zaznaczonej krzywej; porzucenie zaznaczenia spowoduje zniknięcie uchwytów. Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania (ekranowe) na stronie 384.

Aby Połączyć ze sobą serię kilku zetkniętych krzywych, należy: •

Zaznaczyć krzywe

•

Wybrać polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Połącz.

Rysowanie Krzywych odręcznych Aby narysować krzywą odręczną, wybierz narzędzie Krzywa z Palety narzędzi oraz trzecią Metodę geometrii z palety Info. Ta metoda jest szczególnie pomocna przy wprowadzaniu korekt w projekcie za pomocą Narzędzi Zakreślacza projektu. Rozpoczęcie zakreślania spowoduje, że ArchiCAD automatycznie włączy narzędzie Krzywa z wybraną metodą geometrii Krzywa odręczna. Więcej szczegółów, patrz Zakreślacz Projektu na stronie 552. Metoda Krzywa odręczna zawsze tworzy krzywe naturalne.

Edycja krzywych Gdy wybrane jest narzędzie Krzywa w Palecie narzędzi, możesz edytować zaznaczone krzywe na kilka sposobów.

412


Dokumentacja

Rysowanie Polilinii i Łańcuchów Linii

Zarówno metoda Łańcucha linii jaki Polilinii tworzą zestaw segmentów połączonych ze sobą końcami.

Możesz utworzyć łańcuch prostych lub łukowych segmentów linii korzystając z narzędzia Polilinia lub z trzeciej Metody geometrii narzędzia Linia.

•

Kliknij punkt początkowy segmentu a następnie jego koniec.

•

Wskazując koniec automatycznie rozpoczniesz rysowanie kolejnego segmentu.

•

Wciśnij przycisk OK na Palecie kontrolnej lub dwukrotnie kliknij punkt końcowy polilinii lub łańcucha linii.

Różnica pomiędzy tymi opcjami tkwi w sposobie grupowania narysowanych elementów. •

Polilinie są pojedynczymi elementami narysowanymi za pomocą narzędzia Polilinia.

•

Łańcuch linii jest zestawem połączonych segmentów linii narysowanych przy pomocy narzędzia Linia. Każdy z segmentów jest oddzielnym elementem jednakże wszystkie mogą zostać zgrupowane przed lub po rozpoczęciu rysowania. Aby zgrupować linie, uaktywnij funkcję Edycja > Grupowanie > Auto-grupowanie przed rozpoczęciem rysowania łańcucha linii lub zaznacz łańcuch po narysowaniu i wybierz polecenie Edycja > Grupowanie > Grupuj.

Aby narysować Polilinię, wybierz jedną z trzech dostępnych metod narzędzia Polilinia: Wielobok, Prostokąt i Prostokąt obrócony. Aby narysować Łańcuch linii, wybierz odpowiadającą Ci metodę narzędzia Linia: Łańcuch, Prostokąt i Prostokąt obrócony.


Więcej informacji na ten temat, patrz Utwórz Łańcuch Ścian na stronie 237. •

Aby anulować ostatni wstawiony segment, naciśnij klawisz Backspace.

Dodawanie segmentów do Polilinii Możesz dodawać segmenty do każdego końca Polilinii: •

Zaznacz istniejącą otwartą Polilinię.

•

Kliknij jeden z jej końców.

•

Wybierz polecenie Kontynuuj Polilinię z palety pomocniczej.

•

Teraz możesz dorysować nowe segmenty. Aby zakończyć, kliknij dwukrotnie ostatni punkt (lub wciśnij OK w Palecie kontrolnej). Uwaga: Podczas kontynuowania polilinii możesz usuwać ostatnio narysowane segmenty klawiszem Backspace, lecz nie możesz usunąć oryginalnych segmentów Polilinii.

413

Dokumentacja

Tworzenie prostokątów za pomocą narzędzia Polilinia Wykorzystując metodę geometrii Prostokąt narzędzia Linia, można utworzyć cztery domyślnie zgrupowane segmenty linii. Korzystając z analogicznej metody narzędzia Polilinia, uzyskamy pojedynczy prostokąt. Przy metodzie Prostokąt obrócony, najpierw określasz wektor obrotu dla linii odniesienia prostokąta. Wektor ten definiuje jednocześnie długość dwóch równoległych do niego boków prostokąta. Wciskając raz klawisz Shift możesz zablokować kąt wektora, ograniczając go tylko do wcześniej ustawionych wartości.

Rozbicie Polilinii

Otwarcie zamkniętej Polilinii Zamkniętą Polilinię można otworzyć usuwając jeden z jej segmentów: •

Wybierz narzędzie Strzałka.

•

Trzymając wciśnięty klawisz Ctrl, kliknij segment, który chcesz usunąć. Uwaga: Zastosuj tę samą metodę, aby przeciąć polilinię, która ma co najmniej trzy odcinki, na dwie niezależne polilinie.

Punkty aktywne

•

Zaznacz Polilinię.

Punkty aktywne są reprezentowane w projekcie za pomocą krzyżyka. Ich głównym zadaniem jest pomoc przy określaniu położenia elementów w 2D. Punkty aktywne nie są elementami drukowalnymi i gdy nie są już potrzebne, można je usunąć.

•

Wybierz Edycja > Zmiana geometrii > Rozbij do Bieżącego Widoku.

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Punkt aktywny w Pomocy ArchiCADa.

Aby rozbić Polilinię:

Otrzymasz zestaw segmentów linii i łuków. Uwaga: Jeżeli aktywna jest opcja Edycja > Grupowanie > Auto-grupowanie, powstałe elementy zostaną zgrupowane.

Łączenie elementów typu Linia w Polilinię Połączone Linie, Łuki oraz Polilinie mogą zostać przekształcone w pojedynczą Polilinię. •

Zaznacz wszystkie połączone elementy.

•

Wybierz polecenie Edycja > Zmiana geometrii > Połącz.

Wstawianie Punktów aktywnych Po wybraniu Koloru pióra oraz warstwy, możesz przystąpić do wstawiania Punktu aktywnego. Wystarczy kliknąć wybrane miejsce. Czasami sytuacja wymaga aby kontynuować rysowanie elementów od ustalonego punktu nie będącego wierzchołkiem, bądź punktem aktywnym żadnego obiektu. Wstawienie Punktu aktywnego rozwiązuje ten problem. Uwaga: Linie pomocnicze w ArchiCADzie 10 również umożliwiają zlokalizowanie przecięć i innych punktów charakterystycznych.

Cechy elementu zaznaczonego jako ostatni będą przypisane całemu zestawowi.

Szczegóły, patrz Linie Pomocnicze na stronie 100.

Za pomocą polecenia Połącz możesz łączyć ze sobą wiele zestawów elementów.

Możesz automatycznie generować Punkty aktywne w miejscach przecięcia teoretycznych przedłużeń elementów.

Uwaga: Aby połączyć elementy, które są zgrupowane, musisz w pierwszej kolejności Zawiesić grupowanie. Więcej szczegółów, patrz Grupowanie elementów na stronie 145.

414

Pamiętaj, aby wybrane było narzędzie Punkty aktywne.

1) Zaznacz linię lub łuk, a następnie umieść kursor nad krawędzią

innego elementu (kursor przyjmie kształt znaczka Mercedesa). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dokumentacja

2) Trzymając klawisz Ctrl/Cmd kliknij tę krawędź aby wygenerować Punkt aktywny.

Obrazki Uwaga: Kliknięcie na krawędź dachu z wciśniętym klawiszem Ctrl/Cmd podczas gdy zaznaczona jest inna połać, spowoduje dopasowanie tej krawędzi do wspólnego położenia (o ile połacie posiadają wspólną krawędź). Przy wybranym narzędziu Ściana lub Linia, zaznaczone ściany lub linie zostaną wydłużone do wskazanej krawędzi. Aby wstawić Punkt aktywny w miejscu odległego punktu stycznego, wybierz łuk(i) i kliknij (trzymając Ctrl/Cmd) kursorem w kształcie Znaczka wierzchołek dowolnego elementu lub Punkt aktywny. Styczne Punkty aktywne będą generowane na teoretycznych przedłużeniach łuków lub krzywych. Możesz również rzutować Punkty aktywne, kliknięciem z wciśniętym klawiszem Ctrl/Cmd: •

•

równolegle z zaznaczonego Punktu aktywnego do ściany, linii lub krawędzi dachu, wypełnienia lub stropu.

prostopadle z punktu aktywnego dowolnego elementu (kursor Znaczka) lub z pustej przestrzeni (kursor Krzyżyka) na zaznaczoną ścianę, strop, dach, krawędź wypełnienia lub linii.


Obrazki są plikami graficznymi zaimportowanymi i zagnieżdżonymi w pliku projektu ArchiCADa. Mogą być umieszczane w każdym typie okna 2D (w oknach Rzutu, Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D, Detalu,Obszaru 2D oraz Arkusza). Wstawianie i manipulacja obrazkami odbywa się za pomocą narzędzia Obrazek. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Obrazek w Pomocy ArchiCADa. Wstawiony Obrazek może służyć jako tło dla modelu ArchiCADa dzięki funkcji Dopasuj widok. Szczegóły, patrz Dopasuj widok na stronie 573. Możesz również wstawić jako Obrazek skadrowany fragment zawartości okna ArchiCADa. Szczegóły, patrz Kopiowanie Obrazka skadrowanego przy pomocy narzędzia Obszar Zaznaczenia na stronie 91. Uwaga: Rysunki, w przeciwieństwie do Obrazków mogą mieć przypisane numery ID oraz (opcjonalnie) tytuły. Ich ramki mogą być kadrowane. Inaczej niż Obrazki, Rysunki prezentują zawartość przyłączonych do nich plików i mogą być aktualizowane. Więcej szczegółów, patrz Rysunki w Widokach modelu na stronie 416. Obrazki mogą być wyświetlane z uchwytami lub bez, a także w postaci samej ramki. Ustawienia te odnoszą się do wszystkich wstawionych obrazków. Wybór można określić za pomocą opcji Uchwyty obrazków w menu Widok > Opcje wyświetlania > Pokaż/Ukryj Pomoce Rysunkowe.

415

Dokumentacja

Więcej opcji i wyłącz Wyświetlanie ramki przy wstawianiu Obiektów, Słupów, Obrazków i Rysunków.

Uwaga: Bez względu na sposób w jaki zaimportowano obrazek, zostane on zagnieżdżony w pliku projektu, co może znacznie zwiększyć jego rozmiar. Skorzystaj z atrybutów Rozmiaru i Rozdzielczości narzędzia Obrazek by uniknąć przeładowania pliku.

Wstawianie Obrazków Po dokonaniu niezbędnych ustawień w oknie dialogowym Ustawień obrazka, możesz kliknąć gdziekolwiek na arkuszu roboczym aby wstawić obrazek. Jeżeli obrazek okazał się zbyt mały lub zbyt duży, ponownie otwórz okno dialogowe Ustawień obrazka i dokonaj poprawek. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Obrazek w Pomocy ArchiCADa. Obrazek może być dowolnie rozciągany w każdym kierunku. Jeżeli podczas rozciągania przytrzymasz klawisz Shift, zachowane zostaną jego proporcje. Przy wstawianiu obrazka będzie widoczny szary kontur, wielkością odpowiadający obrazkowi i podążający za kursorem. Punkt wstawiania tego konturu przykleja się do wierzchołków i krawędzi już istniejących elementów. Aby wyłączyć tę opcję, przejdź do okna dialogowego Opcje > Środowisko pracy >

416

Możesz również wstawiać obrazek do projektu bezpośrednio, nie korzystając z narzędzia Obrazek np. kopiując go do Schowka z okna Renderingu lub z dowolnego programu do grafiki 2D. ArchiCAD potraktuje go jak normalny Obrazek. Uwaga: Obrazki importowane do projektu tą metodą, będą zawsze wielkości "piksel na piksel" w stosunku do bieżącego powiększenia.

Rysunki w Widokach modelu Rysunki są widokami ArchiCADa lub zewnętrznymi plikami umieszczonymi w projekcie. Rozmiar, tytuł oraz ramka Rysunków mogą być dowolnie ustawiane. (Inaczej niż to jest w przypadku obrazków). Ponadto, Rysunki importowane z plików zewnętrznych mogą być automatycznie (lub ręcznie) aktualizowane w przypadku modyfikacji tych plików. Rysunki mogą być umieszczane w Widokach modelu lub na Arkuszach. Rysunki umieszczone w Widokach modelu zawierają pliki zewnętrzne (takie jak DWG, PDF lub pliki graficzne). Nie mogą natomiast zawierać widoków ArchiCADa. Tylko Rysunki umieszczone na Arkuszach mogą zawierać widoki ArchiCADa (z bieżącego projektu lub z innych plików projektów) oraz inne pliki odczytywane przez ArchiCADa. Więcej informacji na temat Rysunków w Teczce arkuszy, zobacz Rysunki w Teczce Arkuszy na stronie 462. Narzędzie Rysunek pozwala na umieszczanie Rysunków w projekcie oraz na definiowanie ich ustawień. Wiele z tych ustawień może być konfigurowane jeszcze przed wstawieniem Rysunku. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa.


Dokumentacja

Usuwanie Rysunków

•

Zaznacz Rysunek i usuń jak każdy inny element ArchiCADa. Zwróć uwagę, że usuwanie Rysunku jest operacją nieodwracalną z wyjątkiem sytuacji, gdy aktywne jest okno tego samego typu (np. okno Rzutu lub Arkusza) co okno zawierające Rysunek.

Można też ewentualnie użyć polecenia Plik > Pliki zewnętrzne > Wstaw rysunek zewnętrzny, aby uzyskać dostęp do tego samego okna dialogowego.

Rysunek umieszczany jest poprzez punkt wstawienia wybierany w Ustawieniach rysunku (domyślnie jest to środek).

Wstawianie Rysunku w oknach Modelu Rysunki mogą być umieszczane w każdym widoku modelu, z wyjątkiem Okna 3D oraz widoku Zestawień. Możliwość wstawiania Rysunków do modelu jest przydatna na przykład wtedy, gdy posiadamy rysunek standardowego detalu konstrukcji dachowej dostarczony przez producenta w formacie PDF. W takiej sytuacji możesz wstawić taki dokument PDF jako Rysunek w oknie detalu, dodać własne oznaczenia i umieścić całość na przygotowanym wcześniej arkuszu. Podobnie, zewnętrzny plik DWG może zostać wstawiony jako Rysunek do modelu. Jest to dużo łatwiejszy sposób na umieszczanie plików DWG w ArchiCADzie niż dołączanie ich za pomocą modułu XREF. Wstawianie plików graficznych w postaci Rysunków w widoku Modelu jest dużo wygodniejszą metodą niż używanie narzędzia Obrazek, ponieważ Rysunki zachowują informację o oryginalnym pliku i mogą być w dowolnym momencie aktualizowane.

Po wstawieniu, możesz zmienić parametry Rysunku w oknie dialogowym Ustawień rysunku.

Rysunki wstawiane do widoków modelu (inaczej niż w przypadku umieszczaniu na arkuszu) są niezależne od ich skali.

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa.

Aby wstawić Rysunek do okna Modelu:

Wszystkie Rysunki umieszczone w Widokach modelu wyświetlone będą w Menedżerze Rysunków, gdzie będzie można nimi zarządzać (np. aktualizować) tak samo jak Rysunkami umieszczonymi na arkuszach.

•

Uaktywnij narzędzie Rysunek.

•

Kliknij miejsce w oknie Modelu, w którym umieszczony zostanie Rysunek.

•

Pojawi się okno dialogowe Łącz z. Znajdź pożądany plik, zaznacz go i kliknij Otwórz.

Więcej szczegółów, patrz Zarządzanie i aktualizacja umieszczonych Rysunków na stronie 468.

Uwaga: Jeżeli wybrałeś plik PDF zawierający wiele stron, zostaniesz poproszony o wybranie strony, która ma zostać wstawiona. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

417

Dokumentacja

Elementy opisowe

ArchiCAD uwzględnia użycie różnych Standardów wymiarowania.

Elementy opisu wyświetlają liczbowe lub tekstowe informacje w oknach 2D o elementach, do których się odnoszą oraz jako niezależne obiekty informacyjne.

Możesz zastosować określony standard wymiarowania, albo dostosować go do bieżącego projektu w menu Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie.

•

Wymiary są dodawane do elementów konstrukcyjnych i rysunkowych w oknach Rzutu oraz Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentów 3D i Obszarów 2D/Detali, przy pomocy Narzędzi Wymiarowania.

Więcej szczegółów, patrz Wymiarowanie na stronie 23.

•

Narzędzie Siatka umożliwia wstawienie elementów siatki pojedynczo lub jako systemu. Elementy siatki stanowią część modelu i pełnią rolę edytowalnego szkieletu podczas wstawiania wielu elementów lub określania ich położenia w obrębie modelu.

•

Teksty wstawiane są za pomocą narzędzia Tekst, w postaci bloków.

•

Autotekst jest elementem tekstowym zawierającym pola automatycznie wypełniane przez program. Autotekst może być umieszczany w Widokach modelu oraz na arkuszach.

•

Etykiety pozwalają na przyłączenie informacji tekstowej do elementu konstrukcyjnego oraz Wypełnień. Możliwe jest również wstawienie Etykiety nie połączonej z żadnym elementem.

Wymiarowanie Narzędzie wymiarowania ArchiCADa pozwala na swobodne tworzenie opisu Wirtualnego Budynku według przyjętych przez Ciebie standardów. Wymiarowanie powiązane jest z opisywanymi przez nie elementami. Oznacza to, iż jest automatycznie aktualizowane przy każdej modyfikacji tych elementów. Wyjątek: Wymiarowanie ustawione jako “statyczne” nie będzie aktualizowane. Zobacz Wymiarowanie statyczne na stronie 420.

418

Aby szybko zmienić jednostki wymiarów w projekcie, należy skorzystać z rozwijanej listy Wymiarowania w palecie Opcji podręcznych. Zobacz Paleta Opcji Podręcznych na stronie 76. Wymiary mogą być umieszczane na Rzucie, w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentów 3D oraz Detali i Obszarów 2D. Okno Dokumentów 3D posiada kilka specjalnych opcji wymiarowania. Zobacz Wymiarowanie liniowe w Oknie Dokumentów 3D na stronie 423. Dostępne są następujące opcje konstruowania Wymiarowania: •

Wymiarowanie liniowe wyświetla długości elementów prostych oraz łuków.

•

Wymiarowanie wzniesienia (metoda konstrukcyjna narzędzia Wymiarowania liniowego) wyświetla wartości wzniesienia w widokach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D.

•

Kota wysokościowa wyświetla wartości wzniesienia na Rzucie.

•

Wymiarowanie promienia łuku wyświetla promień elementów łukowych.

•

Wymiarowanie kąta wyświetla kąt (w stopniach) pomiędzy parą linii lub krawędzi. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dokumentacja

Wstawianie Wymiarowania

Terminy związane z wymiarowaniem

Proces wymiarowania jest podobny dla wszystkich metod i wygląda następująco:

•

1) Uaktywnij odpowiednie narzędzie wymiarowania; ustaw

parametry i wybierz konstrukcyjną i geometryczną metodę.

Szczegóły, patrz Ustawienia narzędzia Wymiarowanie w Pomocy ArchiCADa.

Jeżeli wstawisz punkt pomiaru w niewłaściwym miejscu (lub w pustym obszarze), utworzony zostanie prostokątny punkt pomiaru (jak pokazano na poniższej ilustracji), zamiast okrągłego. Oznacza to, że punkt będzie statyczny i nie będzie reagował na zmiany położenia lub wielkości wymiarowanych elementów.

2) Kliknij element w miejscach, które mają zostać

zwymiarowane (zgodnie z działaniem wybranego narzędzia); w ten sposób powstaną tymczasowe Punkty pomiaru wskazujące przebieg poszczególnych elementów wymiarowania. Kliknięcie elementu, który ma zostać zwymiarowany spowoduje jego podświetlenie. Uwaga: Podświetlanie elementów działa tylko wtedy, gdy zaznaczona jest opcja "Podświetlanie obrysu elementu" w menu Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczanie i info o elemencie.

3) Dwukrotnie kliknij po wstawieniu ostatniego punktu pomiaru. 4) Wskaż kliknięciem kursora w kształcie Młotka, gdzie należy umieścić łańcuch wymiarów.

•

W przypadku niektórych sposobów wymiarowania, w miejscach przesunięcia kursora pojawia się pogrubiona linia, aby ułatwić wybranie prawidłowego kierunku wymiarowania.

•

Funkcja Wymiarowania liniowego posiada dodatkowe opcje (które obejmują również dodatkowe kliknięcia) umożliwiające określenie położenia linii wymiarowej.

Zobacz Opcje Wstawiania Linii przy Wymiarowaniu liniowym na stronie 421. •

Zobacz także Wymiarowanie statyczne na stronie 420. Punkty pomiaru są tymczasowe; znikają po kliknięciu wskazującym położenie łańcucha wymiarów. Łańcuch wymiarów pojawia się po kliknięciu kursorem w kształcie Młotka na końcu procesu wymiarowania. Łańcuch wymiarów (przy wymiarowaniu liniowym) składa się z: •

linii wymiarowej ułożonej wzdłuż mierzonego elementu;

•

linii pomocniczych (prostopadłych do linii wymiarowej), jeżeli w Ustawieniach wymiarowania została wybrana opcja ich wyświetlania;

•

znaczników wymiarowania (są to punkty przecięcia linii wymiarowej z pomocniczą).

Możesz usunąć wstawiony Punkt pomiaru, klikając go.


Punkty pomiaru są tymczasowymi węzłami umieszczanymi na elementach ArchiCADa w trakcie procesu wymiarowania.

419

Dokumentacja

wymiarów nie będzie połączony z jakimkolwiek elementem, wtedy cały łańcuch stanie się statyczny. Wymiarowanie statyczne zachowuje się jak normalne wymiarowanie w dwóch przypadkach:

1) Jeżeli zostanie obrócone, lub odbite lustrzanie, tekst wymiaru zawsze będzie czytelny od dołu.

2) Jeżeli zmieniona została Jednostka wymiarowania w oknie pojedynczy wymiar łączy dwa, sąsiadujące ze sobą Punkty pomiaru i zawiera wartość wymiaru.

Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie, wszystkie wartości zostaną zaktualizowane. Więcej szczegółów, patrz Wymiarowanie (Preferencje) w Pomocy ArchiCADa.

Wymiarowanie liniowe Wymiarowanie statyczne Wymiarowanie statyczne jest wyjątkiem od zasady wymiarowania skojarzonego ArchiCADa. Możesz ustawić aby dowolne wymiarowanie liniowe lub kota wysokościowa były statyczne, wystarczy tylko uaktywnić tę opcję w panelu Typ i czcionka okna dialogowego Ustawień wymiarowania.

Wymiarowanie liniowe mierzy długości elementów prostych oraz łukowych. Dostępne są cztery metody konstrukcji i znajdują się w palecie Info oraz w oknie dialogowym Ustawień wymiarowania. Zobacz Ustawienia narzędzia Wymiarowanie liniowe w Pomocy ArchiCADa. •

Za pomocą metody Liniowej , zostanie zmierzona i wyświetlona odległość pomiędzy dwoma sąsiadującymi punktami pomiaru.

•

W Metodzie Ciągłej , pierwszy Punkt pomiaru interpretowany jest jako punkt zerowy łańcucha wymiarowania. Wszystkie wartości łańcucha będą oznaczały odległość pomiędzy wskazywanym punktem a punktem zerowym.

• Linia wymiarowa w przypadku wymiarowania statycznego nie będzie dostosowywać się do żadnych zmian wprowadzanych do elementów modelu.

W Metodzie punktu bazowego , pomiar odległości odbywa się w taki sam sposób, jak w Metodzie ciągłej, ale punkt zerowy nie jest zaznaczony.

•

Czwarta metoda wzniesienia.

Po wybraniu tej opcji nie będziesz mógł później ponownie przyłączyć wymiarowania. Jeżeli żaden ze znaczników łańcucha

Więcej szczegółów, patrz Wymiarowanie wzniesienia na stronie 425.

420

pozwala na tworzenie Wymiarowania


Dokumentacja

Metody geometrii przy Wymiarowaniu liniowym są określane w Palecie Info. •

Domyślnie ustawiona metoda Każdego Kierunku umożliwia tworzenie łańcuchów wymiarów w różnych położeniach związanych z położeniem elementu: równolegle do dwóch pierwszych wstawionych punktów pomiaru, albo poziomo/pionowo lub równolegle do innej, dowolnie wybranej krawędzi/powierzchni.

•

Metoda Tylko X-Y ogranicza zakresy linii wymiarowych wyłącznie do położenia poziomego i pionowego względem ekranu.

•

Metoda Długość łuku elementów łukowych.

Wymiarując element w innym położeniu - oraz w przypadku używania domyślnie ustawionej metody geometrii Każdy Kierunek - będziesz mieć do dyspozycji trzy opcje linii wymiarowej ("strefy"): położenie pionowe, poziome lub równoległe w stosunku do dwóch pierwszych punktów wymiarowania w łańcuchu. Przesuń kursor, aby sprawdzić dostępne możliwości.

pozwala na zwymiarowanie

Wybrana metoda geometrii odnosi się do całego łańcucha wymiarów i nie może być zmieniana indywidualnie dla każdego pojedynczego wymiaru. Uwaga: W oknie Dokumentów 3D dostępne są dodatkowe Metody Geometrii. Patrz Wymiarowanie liniowe w Oknie Dokumentów 3D na stronie 423.

Opcje Wstawiania Linii przy Wymiarowaniu liniowym Aby zwymiarować prosty element, należy umieścić zestaw punktów wymiarowania wzdłuż elementu, a następnie kliknąć dwa razy. Następny etap polega na przesunięciu kursora w kształcie młotka do położenia, w którym chcesz umieścić linię wymiarową.

Np. przy wymiarowaniu pochyłego dachu na przedstawionym poniżej Przekroju, przy pomocy metody Każdego Kierunku, użyj opcji położenia równoległego, aby wstawić linię wymiarową równolegle do dachu:

Podczas wymiarowania prostej, pionowej lub poziomej krawędzi, wstawianie linii wymiarowej ułatwia pogrubiona linia:

Możesz ewentualnie przesunąć kursor w kształcie młotka do innej "strefy", aby wybrać wymiarowanie poziome lub pionowe: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

421

Dokumentacja

znalezieniu krawędzi, do której linia wymiarowa może być równoległa:

Dostępny jest również dodatkowy wektor linii wymiarowej: Po pojawieniu się czarnego kursora w kształcie młotka, możesz przesunąć go na jakąkolwiek prostą linię/krawędź w obrębie projektu. Uwaga: W oknie Dokumentu 3D, musisz wyrównać wymiar do krawędzi elementu konstrukcyjnego - segmenty liniowe nie sprawdzą się. Na poniższej ilustracji zwymiarowaliśmy pochyły dach, po czym pojawił się kursor w kształcie młotka i dostępne są trzy standardowe kierunki linii wymiarowych (poziomy, pionowy, równoległy do dachu).

Teraz kliknij, aby ograniczyć linię wymiarową i dostosować ją do położenia równoległego względem określonej linii/krawędzi. Przeciągnij linię wymiarową do końcowego położenia i kliknij, gdy pojawi się czarny kursor w kształcie młotka, aby wstawić łańcuch wymiarów.

Wymiarowanie liniowe Elementów łukowych Załóżmy, że chcesz zwymiarować dach przy pomocy wektora równoległego do przekątnej, a nie do dachu. Przesuń kursor nad przekątną. Następnie kursor przyjmuje kształt "znaczek mercedesa + równoległe wymiarowanie", aby poinformować użytkownika o

422

Metoda Wymiarowania długości łuków umożliwia zmierzenie długości linii przebiegającej po łuku lub ściany łukowej. Przy aktywnym narzędziu Wymiarowania, wybierz Metodę geometrii Wymiarowanie długości łuków z Palety Info. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dokumentacja

•

Kliknij kursorem w kształcie Mercedesa okrągły łuk lub krawędź łukową (nie musisz wskazywać ich punktów końcowych, wystarczy kliknąć gdziekolwiek na łuku).

różdżki, a następnie zwymiarować korzystając z metody Wymiarowania długości łuków. Szczegóły, patrz Magiczna Różdżka na stronie 150.

Wymiarowanie liniowe w Oknie Dokumentów 3D W oknie Dokumentów 3D należy użyć narzędzia Wymiarowania liniowego do wstawienia niezbędnych wymiarów. Dostępne są wszystkie opcje Wymiarowania liniowego, oprócz Długości łuku.

•

ArchiCAD automatycznie umieści Punkty pomiaru na końcach mierzonego łuku. Zmierzona zostanie długość tego fragmentu krawędzi. Możesz jednak kontynuować dodawanie Punktów pomiaru tworząc łańcuch wymiarów.

•

Podwójne kliknięcie w pustą przestrzeń arkusza roboczego kursorem Pustego Ołówka lub wciśnięcie OK na Palecie kontrolnej zakończy wstawianie Punktów pomiaru.

•

Pojawi się kursor Młotka, pozwalający na umieszczenie łańcucha wymiarów. Aby to zrobić wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszki.

Podobnie jak w oknach 2D, możesz ograniczyć opcje do funkcji Tylko X-Y, albo użyć funkcji Każdy Kierunek do wstawienia linii równoległej do dwóch pierwszych punktów, które kliknąłeś. Ponadto, tak samo jak w oknach 2D, opcja Każdy Kierunek umożliwia ograniczenie linii wymiarowej, poprzez kliknięcie kursorem w kształcie znaczka mercedesa+wymiarowania równoległego na jakąkolwiek inną linię/krawędź. Tylko w oknie Dokumentów 3D: Możesz ograniczyć płaszczyznę, w której ma być umieszczona linia wymiarowa. Aby wybrać ograniczenie płaszczyzny w przypadku wymiarowania liniowego w oknie Dokumentów 3D, wybierz odpowiednią opcję w Palecie Info Narzędzia wymiarowania liniowego: •

Uwaga: Metoda Wymiarowania długości łuków nie może być stosowana w przypadku łuków eliptycznych i krzywych, przegród strukturalnych lub (zamkniętych) okręgów. Aby w przybliżeniu zwymiarować łuk eliptyczny lub krzywą należy zamienić je w serię okrągłych łuków za pomocą Magicznej Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

płaszczyzna pozioma

•

płaszczyzna pionowa

•

każda inna płaszczyzna

Domyślnie jest ustawiona opcja "Każda płaszczyzna", która zapewnia największą swobodę.

423

Dokumentacja

Wybierz płaszczyznę wymiarowania w Oknie Dokumentu 3D W przypadku wymiarowania liniowego w oknie Dokumentu 3D przy użyciu metody geometrii "Każda płaszczyzna", możesz wybrać płaszczyznę wymiarowania. Załóżmy, że chcemy zwymiarować szerokość dachu w Dokumencie 3D. Uaktywnij narzędzie Wymiarowania liniowego. W Palecie Info zaznacz metodę geometrii "Każda płaszczyzna" oraz opcję "Każdy Kierunek".

Jak zwykle, kliknij dwa końce dachu, a potem kliknij dwukrotnie. Pojawi się czarny kursor w kształcie młotka.

Następnie wybierz płaszczyznę, w której chcesz wykonać wymiarowanie. Przesuń kursor na dach. Pojawia się magnes + kursor linii wymiarowej, co oznacza, że możesz wybrać powierzchnię jako płaszczyznę wymiarowania.

424

Kliknij, aby wykonać wymiarowanie wzdłuż tej płaszczyzny. Teraz kursor będzie się przemieszczać tylko w obrębie zdefiniowanej płaszczyzny. Kliknij jeszcze raz, aby wstawić linię wymiarową w żądanym położeniu.

Odsuń Płaszczyznę Wymiarowania Po wstawieniu linii wymiarowej w oknie Dokumentu 3D, można ją odsunąć w obrębie jej bieżącej płaszczyzny. Opcja ta jest dostępna tylko dla wymiarów w Dokumentach 3D:


Dokumentacja

(Innym sposobem zaznaczenia jednego z kilku nakładających się elementów jest wstępne wybranie jednego z nich, a następnie kliknięcie przycisku TAB wyświetli się okno z informacją, że dany element jest gotowy do zaznaczenia.) Aby wyłączyć lub włączyć funkcję wykrywania elementów, przejdź do okna Opcje > Środowisko pracy > Zaznaczenie i Informacje o elementach i zaznacz opcję Podświetlenie obrysu elementu przy wstawianiu lub edycji: Zwykłe opcje edycji linii wymiarowej są również dostępne z palety podręcznej (wstaw/dołącz punkt wymiarowania, przeciągnij lub dopasuj kierunek linii wymiarowej.)

Kolor podświetlenia może być określony przez użytkownika.

Zobacz Edycja Łańcucha wymiarów na stronie 430.

Wymiarowanie nakładających się elementów Może się zdarzyć, że będziesz chciał zwymiarować element nakładający się z innymi elementami. Funkcja "wykrywania elementów" ułatwia stwierdzenie, do którego elementu przypisujesz wymiarowanie. Domyślnie funkcja ta jest w ArchiCADzie włączona. podczas wymiarowania lub przenoszenia parametrów, edytowany element zostanie podświetlony. Na ilustracji, funkcja podświetlania wykrytych elementów informuje, że wymiarowanie liniowe zostanie przypisane do podświetlonego słupa, nie zaś do ściany. Jeżeli chciałbyś przypisać wymiarowanie do ściany, przesuń kursor aż do momentu, gdy zostanie podświetlona ściana.

Wymiarowanie wzniesienia Szczególnym przypadkiem narzędzia Wymiarowania jest metoda konstrukcyjna Wymiarowanie wzniesienia . Wymiarowanie wzniesienia pozwala na wstawianie kot wysokościowych w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D. Wymiarowanie wzniesienia może by umieszczane na Rzucie, lecz wtedy mierzy odległość na osi Y od bieżącego Początku układu. Wymiarowanie wzniesienia obliczane jest na podstawie Początku wymiarowania, który można wybrać w oknie dialogowym Ustawień wymiarowania. Szczegóły, patrz Wymiarowanie wysokości w Pomocy ArchiCADa.


425

Dokumentacja

Seria wymiarów wzniesienia zachowuje się jak dynamiczny łańcuch wymiarów. Możesz zaznaczyć i poddać modyfikacjom cały łańcuch klikając niewidoczną oś łańcucha (gdy kursor znajdzie się nad tą osią przyjmie kształt Mercedesa ze Strzałką) przy aktywnym narzędziu Strzałka lub w przypadku innego narzędzia - trzymając wciśnięty klawisz Shift. Pojedyncze znaczniki w łańcuchu nie mogą być edytowane. Wstaw pojedyncze znaczniki, klikając punkty, które mają zostać zmierzone, a następnie kliknij dwa razy lub wciśnij OK w Palecie kontrolnej. Użyj kursora w kształcie Młotka, aby umiejscowić koty. Aby wstawić łańcuch znaczników Elewacji, kliknij wiele punktów, następnie kliknij dwa razy (lub wciśnij OK w Palecie kontrolnej) i użyj kursora w kształcie Młotka, aby wstawić łańcuch. Uwaga:Umieszczony w Projekcie Moduł Połączony, może zawierać Wymiary wzniesienia (koty wysokościowe) odnoszące się do Początku układu użytkownika. W takim przypadku wartości tych kot wysokościowych będą odpowiadały ustawieniom Początku układu projektu źródłowego. Wymiary edytowane w Projekcie, w którym zostały utworzone zachowują się w następujący sposób:

•

Jeżeli zaznaczysz i przesuniesz wszystkie elementy, do których odnosi się łańcuch wymiarów (nie zaznaczając samego łańcucha), zostanie on przesunięty wraz z tymi elementami. Punkt zerowy wymiarów (Początek układu) pozostanie w tym samym miejscu co oznacza, iż wartości wymiarów ulegną zmianie.

•

Jeżeli zaznaczysz Wymiarowanie pionowe, którego Punkt zerowy jest Początkiem układu użytkownika i przesuniesz go wraz z elementami, do których się odnosi, wtedy Początek układu zostanie przesunięty wraz z nimi co oznacza, że wartości wymiarowania nie zmienią się.

Wymiarowanie Grubości ściany W Rzucie możesz zwymiarować grubość ściany przy pomocy jednego kliknięcia na linię odniesienia ściany. (Musi to być regularna lub pochyła ściana.) W tym przykładzie, przy aktywnym narzędziu Wymiarowania liniowego, przesuń kursor do linii odniesienia ściany. (Pogrubiony znaczek Mercedesa.) Zobacz Linie odniesienia Ścian na stronie 234. Kliknij raz linię odniesienia. Pojawią się dwa punkty wymiarowania.

426


Dokumentacja

•

Kliknij ponownie aby wstawić Etykietę wyświetlającą wartość zmierzonego promienia.

Orientacja Etykiety może być ustawiona w oknie dialogowym Wymiarowanie promienia łuku.

Rozciąganie i przemieszczanie Wymiarowania promienia łuku Możesz również dopasować położenie wstawionego wymiarowania promienia łuku za pomocą palety pomocniczej: Funkcja Rozciągnij wymiar promienia pozwala wydłużyć linię wymiarową.

Kliknij dwa razy, aby dokończyć łańcuch wymiarów i wstaw go, używając kursora w kształcie Młotka. Jeżeli wstawiasz serię znaczników wymiarowania grubości ściany wzdłuż łańcucha ścian, wyświetlane będą tylko te punkty, które są umieszczone na ścianach prostopadle do łańcucha wymiarów.

Jeżeli chcesz przesunąć wymiarowanie użyj funkcji Przesuń. Szczegóły, patrz Ustawienia narzędzia promienia w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Usunięcie zwymiarowanego elementu, spowoduje usunięcie skojarzonego z nim wymiarowania promienia łuku.

Koty wysokościowe Wymiarowanie promienia łuku Wymiarowanie promienia łuku wyświetla wartość promienia elementów łukowych. Wymiar promienia składa się z dwóch elementów: Linii wymiarowej i Etykiety. •

Kliknij element łukowy.

•

Narysuj linię wymiarową kierując ją w stronę środka tego elementu lub na zewnątrz. Wymiarowanie promienia może być zastosowane tylko do elementów łukowych.


Koty wysokościowe są znacznikami używanymi w architekturze i urbanistyce do określania poziomu wskazanych punktów. Mierzą wysokość elementów wzdłuż osi Z. Są one dostępne w Rzucie i w oknach Obszarów 2D/Detali. Nie są dostępne w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentów 3D. Uwaga: Możesz również wstawić Wymiarowanie wzniesienia w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ. Zobacz Wymiarowanie wzniesienia na stronie 425. Aby wstawić koty wysokościowe do projektu, wybierz narzędzie Kota wysokościowa, a następnie kliknij w jakimkolwiek miejscu arkusza roboczego. Zostanie wyświetlona wartość wzniesienia bieżącej kondygnacji wraz ze znaczkiem koty.

427

Dokumentacja

Styl Znacznika koty wysokościowej można wybrać z rozwijanej listy w Palecie Info Kot wysokościowych:

Jednostki Kot wysokościowych są określone w ustawieniach projektu w menu Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie. Kliknij ikonę Koty wysokościowej i wybierz jednostkę miary.

elementami, na które zostały wstawione nawet po ich przesunięciu poza obrys tych elementów. Jeżeli kota wysokościowa zostanie umieszczona poza obrysem elementu, do którego jest przypisana, jej wartość będzie się zmieniać zgodnie z następującymi regułami: •

ze stropami, nic się nie zmienia: wartość zmierzona jest taka sama jak w sytuacji, gdy znacznik znajdował się w obrębie obrysu stropu.

•

z dachami, mierzona jest wartość wysokości na teoretycznej płaszczyźnie zawierającej wskazaną połać.

•

z siatkami, wyświetlana jest poziom kondygnacji, na której znajduje się siatka (lecz Kota wysokościowa nadal zostaje połączona z siatką).

Szczegóły, patrz Ustawienia narzędzia Kota wysokościowa w Pomocy ArchiCADa.

Wymiarowanie kąta

Kota wysokościowa umieszczona na Stropie, Dachu lub Siatce przy włączonej funkcji Grawitacja, zostanie skojarzona z tymi elementami.

Wymiarowanie kąta wyświetla wartość kąta pomiędzy dwiema liniami lub prostymi krawędziami. Zmierzony może zostać kąt wewnętrzny lub zewnętrzny ; wyboru metody dokonuje się w oknie dialogowym Ustawień wymiarowania kąta lub w palecie Info. Szczegóły, patrz Ustawienia narzędzia Wymiarowania kąta w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Wymiarowanie kątów nie jest dostępne w oknie Dokumentu 3D.

Szczegóły, patrz Grawitacja na stronie 114. Możesz edytować tekst wymiarowania (a także przesuwać go lub obracać) niezależnie od jego znacznika. Znaczniki kot mogą być edytowane oddzielnie. Podlegają tym samym transformacjom co np. elementy konstrukcyjne (przesunięcie, obrót, odbicie lustrzane). Skopiowanie elementów, razem z odnoszącymi się do nich punktami pomiaru, spowoduje także skopiowanie znaczników i skojarzenie ich z nowymi elementami. Jeżeli natomiast, skopiowane zostaną tylko same znaczniki (koty wysokościowe), kopie skojarzone będą z tymi samymi elementami (lub poziomem kondygnacji) co oryginały. Koty wysokościowe są połączone z

428

Aby zmierzyć dany kąt, należy najpierw wskazać parę linii lub krawędzi, wstawiając cztery Punkty pomiaru. Punkty te określą dwie nieskończone linie, na podstawie których ArchiCAD obliczy wartość mierzonego kąta. Wstawianie punktów pomiaru może odbywać się na kilka sposobów: •

Kliknij istniejącą linię lub krawędź (ściany, stropu, dachu, siatki, wypełnienia). Dwa Punkty pomiaru zostaną natychmiast wstawione na wskazanej linii/krawędzi. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Dokumentacja

•

Kliknij punkt aktywny istniejącego elementu.

•

Kliknij w dowolnym miejscu na arkuszu roboczym lub na linii pomocniczej (w tym przypadku, wymiarowanie kąta nie będzie dynamicznie połączone z żadnym elementem).

Zdefiniowałeś dwie nieskończone linie odniesienia, które dzielą obszar na cztery części. Gdy punkty zostaną już wskazane, kursor przyjmie kształt Młotka. Kliknij, aby wstawić wymiarowanie kąta. Łuk wymiarowania zostanie przeprowadzony przez wskazany punkt. W Palecie Info Wymiarowania kąta są dostępne dwie metody konstrukcji:

•

•

W metodzie Wymiarowania wewnętrznego (kąt wewnętrzny) zostanie zwymiarowana tylko ćwiartka obszaru, w obrębie której kliknąłeś kursorem w kształcie Młotka.

W metodzie Wymiarowania zewnętrznego (kąt zewnętrzny) ArchiCAD wyliczy kąt wskazanej ćwiartki oraz dwóch sąsiednich.


Wstawianie Wymiarowania kąta Wybierz narzędzie Wymiarowanie kąta z Palety narzędzi, a następnie kliknij zakrzywioną krawędź bądź łuk kołowy, który chcesz zwymiarować. Automatycznie zostaną zaznaczone dwa końce łuku.

Kliknij kursorem w kształcie Młotka aby wstawić linię wymiarową.

Uwaga: Wymiarowanie będzie zawsze umieszczone po stronie łuku bez względu na wybraną metodę geometrii i miejsce wstawienia wymiarowania.

429

Dokumentacja

Edycja Łańcucha wymiarów •

Jeżeli poddasz element jednej z w/w transformacji, Łańcuch wymiarów odnoszący się do tego elementu również zostanie zmieniony.

•

Jeżeli edytowana jest tylko część zwymiarowanych elementów, kąt i położenie Linii wymiarowej tych elementów nie zmienią się natomiast Punkty pomiaru, Linie pomocnicze oraz wartości ulegną odpowiednim modyfikacjom.

•

Jeżeli zwymiarowane elementy mają zostać skopiowane, wymiarowanie również musi być zaznaczone. Kopie wymiarowania będą odnosić się wtedy do kopii elementów. Uwaga: Możesz przesuwać i obracać łańcuch wymiarów jako całość. Pojedyncze wymiary oraz znaczniki wymiarowania nie mogą być przesunięte, obrócone lub odbite lustrzanie niezależnie od łańcucha wymiarów, w którego skład wchodzą.

Zaznacz część łańcucha wymiarów •

Zaznaczenie całego łańcucha wymiarów: kliknij punkt aktywny znajdujący się na linii wymiarowej (kursor przyjmie kształt Znaczka z Mercedesem).

•

Zaznaczanie pojedynczego wymiaru: kliknij jego punkt środkowy (kursor przyjmie kształt Strzałki ze Znaczkiem).

•

Zaznaczanie tekstu wymiarowania: kursorem Szybkiego zaznaczania lub klikając lewy dolny róg tekstu kursorem w kształcie Strzałki ze Znaczkiem. Jeżeli zaznaczony jest jeden lub wiele tekstów wymiarowania, kliknięcie narzędzia Tekst w Palecie narzędzi spowoduje otworzenie okna dialogowego Parametrów tekstu wymiarowania.

Szczegóły, patrz Panel Zawartość (Parametry tekstu wymiarowania) w Pomocy ArchiCADa.

Dodaj do wymiarowania nowe punkty Możesz wstawić dowolną ilość nowych znaczników wymiarowania do istniejącego łańcucha. W pierwszej kolejności, zaznacz łańcuch. Następnie, z aktywnym narzędziem

430

Wymiarowania, kliknij (z wciśniętym klawiszem Ctrl/Cmd) miejsce, w które wstawiony ma zostać nowy Punkt pomiaru. Nowy znacznik może być umieszczony zarówno wewnątrz istniejącego łańcucha jak i w dowolnym miejscu poza nim.

Istniejące pojedyncze wymiary zostaną odpowiednio podzielone. Innym sposobem wstawiania punktu wymiarowania jest skorzystanie z palety pomocniczej. Zaznacz łańcuch wymiarów. Kliknij jedną z linii wymiarowych, aby uaktywnić paletę pomocniczą. Wybierz polecenie Wstaw/Łącz punkt wymiarowania.

Kliknij element, którego wymiary chcesz dodać, albo kliknij w jakimkolwiek miejscu linii wymiarowej, aby wstawić tam wymiar.

Jeśli będzie to konieczne, łańcuch wymiarów zostanie wydłużony. Nie można dodawać nowych znaczników, gdy zaznaczone są pojedyncze wymiary. Zaznaczony musi być cały łańcuch. Uwaga: Jednocześnie może zostać wstawiony tylko jeden nowy Punkt pomiaru.


Dokumentacja

Usuń punkt wymiarowania Jeżeli skasujesz jeden ze środkowych znaczników łańcucha, dwa sąsiednie znaczniki zostaną połączone w jeden wymiar.

Drugi łańcuch zostanie usunięty a jego Punkty pomiaru zostaną dodane do pierwszego łańcucha. Dzięki tej technice możesz połączyć łańcuchy wymiarów, które nie są do siebie równoległe i/lub nie posiadają wspólnych Punktów pomiaru.

Przesuń łańcuch wymiarowania Jeżeli usunięty punkt znajdował się na końcu łańcucha, ostatni wymiar znika a cały łańcuch staje się krótszy.

Łańcuchy wymiarów można przeciągnąć do nowego położenia: użyj polecenia Przesuń znajdującego się w palecie pomocniczej zaznaczonego łańcucha wymiarów.

Usuń fragment łańcucha wymiarowania Jeżeli zaznaczysz i usuniesz pojedynczy wymiar wewnątrz łańcucha, zostanie on rozdzielony na dwa oddzielne łańcuchy. Należy pamiętać, że skojarzone łańcuchy wymiarów można przesuwać tylko w kierunku ich linii pomocniczych. Możesz przesuwać kursor do dowolnego położenia na arkuszu, ale łańcuch będzie przesuwany tylko w kierunku do niego prostopadłym. Aby usunąć cały łańcuch wymiarów wystarczy go zaznaczyć i usunąć w standardowy sposób.

Połącz łańcuchy wymiarowania Oddzielne łańcuchy wymiarów mogą zostać połączone w jeden łańcuch. Wystarczy zaznaczyć jeden z nich i przytrzymując klawisz Ctrl/Cmd kliknąć drugi. Innym sposobem jest użycie polecenia Wstaw/Łącz punkt wymiarowania w palecie pomocniczej: zaznacz jeden łańcuch wymiarów, otwórz paletę pomocniczą i kliknij odpowiednie polecenie, następnie kliknij inny łańcuch wymiarów, aby go dołączyć.

Wymiar promienia nie może być przesunięty poza element, który opisuje; możliwe jest tylko przesuwanie go wzdłuż krzywizny elementu.

Wyrównaj linię wymiarową do krawędzi Jeśli chcesz wyrównać linię wymiarową względem innej, istniejącej linii lub krawędzi w oknie, użyj polecenia z palety pomocniczej Wyrównanie linii wymiarowej.


431

Dokumentacja

W pierwszej kolejności, zaznacz łańcuch wymiarów. Wybierz Wyrównanie linii wymiarowej z palety pomocniczej.

Po obróceniu, punkty pomiaru będą rzutowane prostopadle do nowego kąta linii wymiarowej. Linie wymiarowania będą zawsze ułożone prawą stroną ku górze; jeżeli obrócisz je o 180 stopni, tekst wymiarowania zostanie przeniesiony na drugą stronę.

Odbij wymiarowanie

Kliknij kursorem prostą krawędź lub linię. Zaznaczony łańcuch wymiarów ustawi się w tej samej linii, co wskazany element.

Obróć wymiarowanie

Łańcuchy wymiarów mogą być przemieszczane na drugą stronę ściany za pomocą operacji odbicia lustrzanego. Wybierz polecenie Odbij wymiarowanie z palety pomocniczej zaznaczonego łańcucha wymiarów.

Podobnie jak w przypadku odbijania innych elementów, kliknij dwa razy, aby zdefiniować wektor odbicia i umieścić łańcuch wymiarów w nowym położeniu.

Funkcję obracania można wykorzystywać, aby zmienić ukierunkowanie gotowego łańcucha wymiarów. użyj polecenia Obróć wymiarowanie znajdującego się w palecie pomocniczej zaznaczonego łańcucha wymiarów.

Więcej szczegółów, patrz Lustrzane odbijanie Elementów na stronie 121.

Po obróceniu, łańcuchy pozostaną przypisane do tych samych wierzchołków, a zatem długość łańcucha i wartość wymiaru będą się zmieniały zgodnie z położeniem Linii pomocniczych.

Zmodyfikuj linię pomocniczą

432

Etykiety są zawsze umieszczane w taki sposób, że można je odczytywać od lewej strony i od dołu.

Style linii pomocniczych (np. Brak, Stały, Dowolny lub Dynamiczny) można wybrać w panelach Typ i czcionka oraz Opcje linii pomocniczych i znaczników w Ustawieniach wymiarowania.


Dokumentacja

Dynamiczna Linia pomocnicza nigdy nie będzie wystawać poza wymiarowany element.

Opcje tekstu wymiarowania Skorzystaj z opcji dostępnych w panelu Typ i czcionka w Ustawieniach wymiarowania, aby określić opcje wyświetlania Tekstu wymiarowania dla Wymiarowania liniowego.

Zobacz Ustawienia narzędzia Wymiarowanie liniowe w Pomocy ArchiCADa. Możesz modyfikować długość pojedynczej Linii pomocniczej, Linii należących do jednego wymiaru lub wszystkich Linii pomocniczych łańcucha wymiarów. wybierz linie pomocnicze, które chcesz edytować i przeciągnij. Aby zmodyfikować linie pomocnicze, zaznacz łańcuch wymiarów i wybierz polecenie Zmień długość linii pomocniczej z palety pomocniczej.

Zwróć uwagę na opcję ustawienia Poziomego: będzie ona dostępna, jeśli wybierzesz drugą opcję "Przerwania", aby wyświetlić tekst wymiarowania. Zaznacz pole Poziomo, jeśli chcesz wyświetlić wymiarowanie poziomo, a nie zgodnie z kierunkiem linii wymiarowej. W przypadku aktywnego okna Dokumentów 3D, opcja Poziomo jest zaznaczona domyślnie. Zobacz także Panel Typ i czcionka (narzędzie Wymiarowanie) w Pomocy ArchiCADa.

Przesuń kursor w miejsce, w którym chcesz umieścić zakończenie linii pomocniczej. (W polu Odległość Podręcznych współrzędnych jest podana długość linii pomocniczej mierzona od linii wymiarowej.) Kliknij, aby określić nową długość dla wszystkich linii pomocniczych w danym łańcuchu wymiarów. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Przesuń bądź edytuj tekst wymiarowania Tekst wymiarowania może być edytowany niezależnie. Musisz najpierw zaznaczyć element Tekst wymiarowania (a nie całą linię wymiarową).

433

Dokumentacja

Aby wyedytować graficznie elementy Tekstu wymiarowania: Gdy zaznaczysz już element tekstu wymiarowania, możesz go dowolnie przesuwać i/lub obracać za pomocą funkcji Edycja (menu Przesuń > Obróć).

Aby odwołać przesuniecie wszystkich zmodyfikowanych elementów tekstowych wymiarowania, otwórz okno dialogowe Opcje > Preferencje Projektu > Wymiarowanie i zaznacz opcję Przywróć wszystkim tekstom wymiarowania ich automatyczne położenie.

Szczegóły, patrz Parametry tekstu wymiarowania w Pomocy ArchiCADa.

Aby przywrócić początkowe położenie zaznaczonego, dowolnego tekstu wymiarowania, zaznacz opcję Przywróć automatyczne położenie w dolnej części Ustawień tekstu wymiarowania.

Wymiarowanie skojarzone w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D

Aby wyedytować Ustawienia tekstu wymiarowania:

Wymiarowanie w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D również może być skojarzone (dynamicznie połączone), co oznacza, że utworzone wymiarowanie reaguje na zmiany położenia punktów pomiaru. Na przykład, gdy rozciągniesz okno umieszczone w ścianie, spowoduje to automatyczną aktualizację łańcucha wymiarów.

Zaznacz Tekst wymiarowania, a następnie wykonaj jedną z poniższych czynności: •

kliknij ikonę Tekstu w Palecie Info

•

kliknij dwukrotnie ikonę Narzędzia Wymiarowania w Palecie narzędzi

•

kliknij polecenie Edycja > Ustawienia tekstu wymiarowania. (To polecenie jest dostępne tylko wtedy, gdy zostanie zaznaczona opcja Tekst wymiarowania.)

Skorzystaj z Ustawień tekstu wymiarowania, aby określić dowolne wartości dla wybranego wymiarowania, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Gdy określisz dowolną wartość, wymiarowanie nie będzie już skojarzone.

434


Dokumentacja

Wymiarowanie pionowe oraz Wymiarowanie kąta również mogą być skojarzone.

•

Gdy Model Przekroju zostanie skonwertowany na Rysunek, punkty pomiaru Znaczników wymiarowania zostaną zamienione w punkty aktywne.

Więcej szczegółów, patrz Wybierz Status Przekroju na stronie 189. •

Gdy Rysunek Przekroju zostanie przebudowany z modelu, wymiarowanie połączone z punktami aktywnymi również zostanie zaktualizowane uwzględniając zmiany modelu.

Kliknij OK; po przeciwnej stronie linii wymiarowej pojawią się dodatkowe wartości wymiaru w wybranej jednostce. Nowe wymiary wstawione zostaną jako blok tekstowy i mogą by dowolnie modyfikowane. •

Jeżeli nie został zaznaczony żaden element wymiarowania, wszystkie znajdujące się na arkuszu roboczym wymiarowania zyskają dodatkowy wymiar.

•

Przy zaznaczonych elementach wymiarowania dodatkowe wymiary zostaną dodane tylko do tych elementów.

Więcej szczegółów, patrz Aktualizacja (Przebudowanie) Przekrojów na stronie 193.

Zmiany dokonane na wymiarowanych elementach nie spowodują automatycznego zaktualizowania dodatkowych wymiarów.

Dodatkowe wymiary (Dodatek)

Wybierz Dokument > Dodatkowe narzędzia > Dodatkowe wymiary > Uaktualnij dodatkowe wymiary aby uaktualnić wartości oraz przywrócić oryginalne położenie dodatkowych wymiarów. Podobnie jak w przypadku tworzenia, jeśli nic nie jest zaznaczone, zaktualizowane zostaną wszystkie wymiary lub tylko wybrane elementy wymiarowania.

Funkcja Dodatkowe wymiary pozwala na dodawanie wartości wymiarów w systemie imperialnym do wartości metrycznych i odwrotnie. Menu hierarchiczne Dodatkowe wymiary znajduje się w Dokument > Dodatkowe narzędzia. Uwaga: Jeżeli w Twoim programie nie ma menu Dodatkowe wymiary to możesz je dodać do środowiska pracy. Szczegóły, patrz Okno Dostosowywania Menu w Pomocy ArchiCADa. Użyj polecenia Dokument > Dodatkowe narzędzia > Dodatkowe wymiary > Dodaj wymiary aby wybrać jednostkę w jakiej podane zostaną wymiary oraz ilość cyfr wyświetlanych po przecinku. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Wybranie polecenia Usuń dodatkowe wymiary z menu Dodatkowe wymiary spowoduje usunięcie wszystkich wymiarów (bloków tekstowych) utworzonych za pomocą tej funkcji.

Automatyczne Wymiarowanie Zewnętrzne Za pomocą funkcji Automatycznego wymiarowania możesz bardzo szybko tworzyć wymiarowanie liniowe zaznaczonych elementów. W pierwszej kolejności zaznacz elementy w oknie Rzutu.

435

Dokumentacja

Wybierz polecenie Dokument > Dodatkowe narzędzia > Automatyczne wymiarowanie > Wymiarowanie zewnętrzne, wyświetlone zostanie okno dialogowe zawierające opcje wymiarowania. Następnie określ kierunek linii wymiarowania. Możesz to zrobić na dwa sposoby: •

Kliknij boczną krawędź dowolnego elementu (wymiarowanie ułożone zostanie równolegle do wskazanego elementu) lub

•

Kliknij pusty obszar, a następnie kliknij powtórnie w innym miejscu, określając tym samym kierunek wymiarowania.

Na końcu kliknij kursorem w kształcie Młotka aby wskazać położenie wewnętrznej linii wymiarowej. Jeżeli zdecydujesz się wstawić wymiarowanie po czterech stronach, wartość ta będzie oznaczała odległość wymiarowania od prostokątnego obrysu zaznaczonych elementów.

okazałby się niepotrzebny (np.ściana nie ma okien lub elewacja nie ma załamań), nie zostanie utworzony.

Automatyczne Wymiarowanie Wnętrza Menu hierarchiczne Dokument > Dodatkowe narzędzia > Wymiarowanie wnętrza pozwala na tworzenie skojarzonych wymiarów dla zaznaczonych elementów wnętrza. Okno Automatycznego Wymiarowania wnętrza zawiera opcje związane z wymiarowanie Słupów oraz elementów złożonych lub warstwowych. Określ parametry wymiarowania. ,Aby wstawić wymiary we wnętrzu musisz najpierw narysować linię przechodzącą przez wszystkie elementy, które mają zostać zwymiarowane. Również krawędzie tych elementów, które są prostopadłe do poprowadzonej linii zostaną zwymiarowane. Linia ta może składać się z kilku segmentów. Podwójne kliknięcie zakończy rysowanie linii. Dodatkowe kliknięcie wskaże miejsce wstawienia łańcucha wymiarów. Po wstawieniu wymiarów linia zostanie usunięta.

Zewnętrzne wymiarowanie uwzględnia ściany oraz okna. Podczas jednej operacji mogą zostać wstawione cztery łańcuchy wymiarów obejmujące: wymiarowanie otworów, wymiarowanie struktury (grubości ścian), wymiarowanie zewnętrznej geometrii oraz wymiarowanie całościowe. Jeżeli, któryś z tych łańcuchów

436


Dokumentacja

Narzędzie Siatka O Narzędziu Siatka Narzędzie Siatka umożliwia wstawienie elementów siatki pojedynczo lub jako systemu; jest to stałe narzędzie w Palecie narzędzi programu ArchiCAD. Elementy siatki stanowią część modelu i pełnią rolę edytowalnego szkieletu podczas wstawiania wielu elementów lub określania ich położenia w obrębie modelu. Podczas, gdy Siatka modularna i Siatka przyklejania (ustawione w menu Widok > Opcje Siatki > Siatki i tło) to kompletna, równo rozłożona sieć pokrywająca całe okno 2D i używana jako pomoc przy wprowadzaniu danych oraz edycji, Narzędzie Siatka umożliwia użytkownikowi utworzenie własnej, miejscowej siatki przestrzennej. Siatka utworzona przy użyciu tego narzędzia jest interaktywna, dlatego też możesz edytować jej elementy nawet po ich wstawieniu. Elementy siatki można edytować przy pomocy okna dialogowego Ustawienia Narzędzia Siatka.

Element siatki w oknie 3D:

Zobacz Ustawienia narzędzia Siatka w Pomocy ArchiCADa. Elementy siatki można wstawić zarówno na Rzucie, jak i w oknie 3D, a także wyświetlić w oknach Przekrojów, Elewacji, Rozwinięcia Ścian oraz Dokumentów 3D. Element siatki jest umieszczany w położeniu pionowym w obrębie modelu. Podobnie jak inne elementy modelu, elementy siatki są zachowywane równocześnie z widokami. Element siatki na Rzucie:

Aby wstawić cały schemat poziomych i pionowych linii siatki w ramach jednej czynności, użyj polecenia Projekt > System Siatek. Następne okno dialogowe Ustawień Systemu Siatek umożliwia skonfigurowanie systemu elementów siatki i wstawienie wymiarów, belek, słupów lub dodatkowych elementów bibliotecznych w miejscach przecięcia linii siatki. Zobacz Ustawienia Systemu siatek w Pomocy ArchiCADa. Na tej ilustracji jest widoczny System Siatek w 3D z belkami i słupami umieszczonymi w miejscach przecięcia:


437

Dokumentacja

Gdy przesuniesz uskoki znaczników siatki, pewien odcinek linii zostanie przesunięty razem ze znacznikami. Długość tego odcinka linii to wartość układu schodkowego. Domyślną wartość układu schodkowego dla elementu siatki można ustawić zarówno na Rzucie, jak w panelach Przekroju/Elewacji w Ustawieniach Narzędzia Siatka.

Składniki Elementu Siatki Element Siatki posiada dwa główne składniki: Znacznik Siatki i Linię Siatki.

Widoczność Elementu Siatki Jeśli widoczna jest ich warstwa, elementy siatki będą widoczne: •

Linia siatki może być wyświetlona w trzech różnych formatach, zależnie od potrzeb związanych z dokumentacją.

na Rzucie, na wszystkich kondygnacjach: Użyj opcji Pokaż na kondygnacjach w panelu Rzutu w Ustawieniach Narzędzia Siatka.

Znaczniki można dodatkowo włączyć i wyłączyć na obu zakończeniach Linii Siatki. Zobacz Panel narzędzia Siatka (Rzut) w Pomocy ArchiCADa. Możesz graficznie przesunąć uskoki znaczników siatki poza linię siatki, korzystając z polecenia dostępnego w palecie pomocniczej. (Zobacz Edycja elementu siatki na stronie 440.)

Zobacz Panel narzędzia Siatka (Rzut) w Pomocy ArchiCADa. •

w oknach Przekroju/Elewacji, jeżeli pozwalają na to ustawienia Przekroju lub Elewacji: Użyj opcji Pokaż elementy siatki w Panelu Narzędzia Siatka w Ustawieniach Przekroju/Elewacji. Dostępne są dwa zestawy kryteriów filtrowania w przypadku wyświetlania elementów siatki na tym Przekroju: Filtrowanie może się odbywać według Kondygnacji i/lub według Nazwy.

438


Dokumentacja

Zobacz Panel Widoku 3D narzędzia Siatka w Pomocy ArchiCADa. Zobacz Panel narzędzia Siatka Przekroju w Pomocy ArchiCADa. •

W oknie 3D i Dokumentach 3D, jeżeli element siatki ma ustawiony tryb wyświetlania 3D: Użyj opcji Wyświetlaj w Widokach 3D dostępnej w panelu Widoku 3D w Ustawieniach Narzędzia Siatka.

Tworzenie prostego elementu siatki Elementy siatki można utworzyć zarówno w oknie Rzutu, jak i oknie 3D. Metoda Prostego elementu siatki pozwala narysować jednocześnie tylko jeden element.

Po skonfigurowaniu ustawień elementów lub wybraniu ulubionych, należy wybrać narzędzie Siatka. Z palety Info, wybierz geometrię prostego elementu siatki. Kliknij, aby wstawić końcowe punkty i określić długość elementu siatki. W chwili, gdy zaczynasz rysować element siatki pojawia się obramowanie podążające za kursorem aż do momentu kliknięcia drugiego punktu końcowego. W oknach Detali i Obszarów 2D nie będą wyświetlane elementy siatki, a tylko ich rozbite widoki. Domyślnie elementy siatki są wyświetlane w 3D tylko jako linie, natomiast nie są wyświetlane w renderingach. Można jednak wybrać wyświetlanie elementów siatki jako elementów modelu w 3D, aby były one widoczne w renderingach, łącznie z przekrojem i materiałami: w tym celu ustaw odpowiednie opcje w panelu Widoku 3D w Ustawieniach elementu siatki. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

439

Dokumentacja

Tworzenie łukowego elementu siatki

obrys podążający za kursorem aż do momentu wskazania trzeciego punktu.

Po skonfigurowaniu ustawień elementów lub wybraniu ulubionych, należy wybrać narzędzie Siatka. Z palety Info wybierz jedną z dwóch metod geometrii łukowego elementu siatki.

Pierwsza opcja pozwala zdefiniować siatkę łukową poprzez punkt środkowy łuku i promień. Pierwsze klikniecie definiuje punkt środkowy. Obrys okrągłej siatki podąża za kursorem aż do momentu kliknięcia po raz drugi punktu określającego promień. Od tego momentu, aż do chwili trzeciego kliknięcia potwierdzającego ustawioną długość łuku, widoczny będzie tylko obrys fragmentu łuku. Gdy zdefiniowane zostaną wszystkie trzy punkty, obrys zmienia się we w pełni wyświetlony element siatki. Czwarte kliknięcie definiuje długość odcinka łuku. Obrys łuku zmienia się teraz we w pełni wyświetlony element siatki.

Edycja elementu siatki Edytuj długość linii siatki Wszystkie elementy siatki można rozciągnąć przy pomocy poleceń dostępnych w palecie pomocniczej: zaznacz element siatki, następnie wybierz ikonę Rozciągania.

Druga opcja umożliwia zdefiniowanie siatki łukowej poprzez wskazanie trzech punktów znajdujących się na obwodzie łuku. Dwa pierwsze punkty są zwykle wstawiane w taki sposób, aby łączyły się z innymi elementami, przecięciami siatki lub specjalnymi punktami przyklejania. Następnie pojawia się okrągły

440


Dokumentacja

Przesunięcie uskoku znaczników siatki poza linię siatki Zaznacz element siatki. Kliknij edycję aktywnego punktu, który obrazuje przesuniętą część uskoku znacznika siatki, a następnie przeciągnij znacznik, razem z odcinkiem uskoku, do nowego położenia.

umieszczone w wyznaczonym położeniu. System siatek umożliwia również wstawienie wymiarowania w ramach jednej czynności. System siatek to zestaw elementów siatki; każdy z elementów siatki pozostaje nadal odrębnym elementem, chociaż stał się częścią systemu. Zaznacz Projekt > System siatek. Dostosuj ustawienia. Zobacz Ustawienia Systemu siatek w Pomocy ArchiCADa. Liczba poziomych i pionowych linii, które należy umieścić w systemie siatek zależy od ustawień wprowadzonych w panelu Rozłożenia siatki: kliknij znak plus i minus, aby dodać lub usunąć pojedyncze linie z Systemu siatek.

Zmień położenie siatki Poziome położenie elementu siatki można zmienić tylko w oknie Rzutu i 3D. Zaznacz element siatki i użyj znanych poleceń palety pomocniczej oraz skrótów do Przeciągnięcia, Odbicia lub Obrócenia elementu siatki lub jego kopii.

Liczba linii siatki jest pokazana w znajdującym się poniżej polu "osie". Pionowe położenie (wartość Z) elementu siatki można edytować w oknie 3D lub w oknie dialogowym/Palecie Info ustawień elementu siatki.

Kliknij w polu Odległość jakiejkolwiek linii siatki, aby określić odległość od poprzedniej linii:

Zobacz Panel Widoku 3D narzędzia Siatka w Pomocy ArchiCADa.

Jeżeli nie wiesz, jaka odległość będzie niezbędna między liniami siatki, zaznacz pole Rozłożenie dla jednego lub obu kierunków linii siatki (tzn. poziome i/lub pionowe linie siatki). Podczas wstawiania systemu siatek, umożliwi to ustawienie początkowych i końcowych punktów Systemu siatek w położeniu skierowanym w

Wstaw System Siatek Do rozmieszczenia pełnej siatki ortogonalnej lub łukowej użyj funkcji Systemu siatek. Polecenie System siatek pozwala zaoszczędzić mnóstwo czasu, dzięki automatycznemu wstawianiu wielu elementów siatki w ramach jednej operacji, zgodnie z określonym schematem, nawet w przypadku, gdy muszą być Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

441

Dokumentacja

daną stronę, po podzieleniu ich przez liczbę linii siatki określoną na liście. Jeżeli jesteś zadowolony z Ustawień systemu siatek, kliknij OK. Przy kursorze zobaczysz obrys systemu siatek, który możesz wstawić klikając od dwóch do czterech razy: •

pierwsze kliknięcie określa położenie punktu wstawienia wybranego w ustawieniach

•

drugie kliknięcie określa obrót systemu siatek

•

Jeśli wybrałeś również funkcję Rozłożenie, wtedy potrzebne będzie jedno lub dwa dodatkowe kliknięcia, aby zdefiniować pełne odległości rozłożenia w jednym lub dwóch kierunkach, w zależności od tego, czy wybrane zostało Rozłożenie dla jednego czy dla dwóch kierunków.

Uwaga: Możesz wybrać i modyfikować wszystko lub wybrane elementy wstawionego systemu siatek poprzez wybranie ich za pomocą dowolnej metody wyboru dostępnej w ArchiCADzie. Zobacz także Zaznaczanie Systemu siatek na stronie 443.

Wstawianie obiektu, słupa lub belek w Systemie siatek Użyj panelu Ustawień ogólnych w Ustawieniach systemu siatek, aby wstawić automatycznie obiekt lub słup na wszystkich przecięciach siatki; albo aby wstawić belkę przy każdej linii Systemu siatek. Przycisk Ustawień znajdujący się obok każdej opcji umożliwia wyświetlenie okna dialogowego Ustawień odpowiedniego narzędzia (słup, obiekt, belka). Szczegóły dotyczące tych opcji są opisane w części Panel Ustawienia ogólne Systemu Siatek w Pomocy ArchiCADa.

442


Dokumentacja

Chociaż przedstawione opcje umożliwiają wstawienie belek, słupów lub obiektów na wszystkich przecięciach siatki, elementy te są niezależne od siatki i nie będą przesuwać się ani obracać razem z Systemem siatek.

Zaznaczanie Systemu siatek Nie można zaznaczyć Systemu siatek jako całości przy pomocy jednego kliknięcia, możesz jednak zaznaczyć którykolwiek z jego składników. ArchiCAD rozpozna dany składnik jako część istniejącego lub potencjalnego Systemu siatek, jeżeli zaznaczony element siatki będzie należeć do jednej z wymienionych poniżej grup: •

proste elementy siatki ustawione względem siebie pod właściwymi kątami

•

proste elementy siatki ustawione równolegle do siebie i przecięte przez inny prosty element siatki pod właściwym kątem

Wymiarowanie Systemu siatek

•

Dwie dodatkowe opcje w panelu Ustawień ogólnych w Ustawieniach systemu siatek umożliwiają automatyczne zwymiarowanie każdego odcinka linii siatki w systemie i/lub wstawienie pojedynczego wymiaru sumarycznego dla każdej linii siatki.

łukowe elementy siatki charakteryzujące się takim samym kątem łuku

Jeżeli spełnisz którekolwiek z tych kryteriów, możliwe będzie otwarcie okna dialogowego dla wybranego Systemu siatek i zmodyfikowanie ustawień.

Wymiary te są powiązane z Systemem siatek.

Jeżeli nie spełnisz kryteriów (np. zaznaczysz kilka prostych, równoległych elementów siatki bez prostopadłej linii siatki), wyświetli się odpowiednia wskazówka:

Przycisk Ustawień z prawej strony pól Wymiarowania umożliwia przejście do Domyślnych ustawień wymiarowania, gdzie możesz wybrać odpowiednie opcje dla danego Sposobu wymiarowania Systemu siatek. Np. możesz wybrać ustawienie, w którym cały tekst wymiarowania pojedynczych linii siatki będzie wyświetlany kursywą, natomiast wartości wymiaru sumarycznego - czcionką wytłuszczoną. Zwróć uwagę, że w przypadku, gdy chciałbyś zastosować jednakowe ustawienia Wymiarowania dla obu linii wymiarowych, możesz skorzystać z przycisku Łańcuch, aby połączyć je ze sobą, w panelu Ustawień ogólnych w Ustawieniach systemu siatek. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

443

Dokumentacja

Blok tekstowy

2) Narysuj prostokąt, definiując

Dzięki narzędziu Tekst, możesz utworzyć wielowierszowy tekst, z dowolnym typem czcionki i stylem formatowania, wyrównany w wybraną stronę. Bloki tekstowe można tworzyć na Rzucie, w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D oraz Detali i Obszarów 2D, a także w Arkuszach. Istnieje możliwość zdefiniowania formatu całego bloku w oknie dialogowym Ustawień narzędzia lub palecie Info, jak również pojedynczych znaków wewnątrz bloku. (korzystając z Edytora tekstu).

Na ekranie pojawi się okno Edytora tekstu wraz z Paletą formatowania.

punkty końcowe jego przekątnej. Prostokąt ten będzie wyznaczał maksymalną szerokość wierszy w bloku.

Szczegóły, patrz Paleta Formatowania i opcje Edytora Tekstu w Pomocy ArchiCADa.

Bloki tekstowe mogą być zawsze przeczytane, nawet po lustrzanym odbiciu. Edytowalne (z możliwością formatowania) bloki tekstowe dostępne są dla narzędzi Tekst oraz Etykieta. (Funkcje formatowania tekstu nie są dostępne dla pozostałych narzędzi ArchiCADa.) W zależności od konfiguracji opcji Uchwyty pól tekstowych w menu Widok > Opcje wyświetlania > Pokaż/Ukryj Pomoce rysunkowe, wszystkie bloki tekstowe mogą posiadać ramkę oraz uchwyty w każdym rogu.

Paleta Formatowania Edytor tekstu 3) Wpisz tekst w Edytorze tekstu. Migający kursor edytora (karetka) wskazuje położenie w tekście. Uwaga: Styl oraz formatowanie nowo utworzonego Bloku tekstowego zależy od ustawień w oknie dialogowym Ustawień tekstu oraz w palecie Info. Jeżeli chcesz zmienić styl lub format pojedynczego znaku lub akapitu we wprowadzanym tekście, skorzystaj z Palety formatowania.

Ułatwia to szybkie zlokalizowanie bloków oraz ich edycję, przy zachowaniu czytelności tekstu.

Wstawianie Bloków tekstowych Przed rozpoczęciem wpisywania tekstu do bloku, możesz zdecydować czy blok tekstowy będzie “przełamany ” czy “nieprzełamany”. Szerokość przełamanego bloku tekstowego pozostaje niezmienna, oznacza to, iż kursor zostanie automatycznie przeniesiony do nowego wiersza, gdy dotrze do końca bloku. Szerokość bloku nie przełamanego zależy od długości wpisanego tekstu (możesz wpisać dowolną liczbę znaków). Warto używać "Nie przełamanego" bloku tekstowego gdy nie ma się pewności ile miejsca zajmie wprowadzany tekst.

•

W trakcie wprowadzania tekstu, możesz skorzystać z funkcji pozwalających na wstawienie do bloku tekstowego wcześniej zdefiniowanych elementów: - Autotekst

Więcej szczegółów, patrz Autotekst na stronie 446. - Symbole - Ulubione Więcej informacji na temat Symboli oraz Ulubionych, zobacz Paleta Formatowania i opcje Edytora Tekstu w Pomocy ArchiCADa.

Aby wstawić “przełamany” blok tekstu:

1) Wybierz narzędzie Tekst. 444


Dokumentacja

•

Gdy kursor Edytora osiągnie koniec bloku tekstowego, nie mieszczący się tekst zostanie automatycznie przeniesiony do nowego wiersza.

•

W każdym momencie możesz rozpocząć pisanie w nowym wierszu wciskając klawisz Enter. • Kliknij Anuluj (Paleta kontrolna) aby zakończyć działanie Edytora. 4) Aby zatwierdzić wpisany tekst możesz kliknąć OK w Palecie kontrolnej, pusty obszar roboczy lub wciśnij Ctrl +Enter (Cmd+Enter). Aby wstawić “nie przełamany” blok tekstu: 1) Wybierz narzędzie Tekst. 2) Dwukrotnie kliknij na arkuszu roboczym. Pojawi się Paleta formatowania oraz Edytor tekstu.

•

Wciskając w dowolnym momencie klawisz Enter możesz rozpocząć pisanie w nowym wierszu. • Kliknij Anuluj (Paleta kontrolna) aby zakończyć działanie Edytora. 4) Aby zakończyć kliknij OK, pusty obszar roboczy lub wciśnij Ctrl +Enter (Cmd+Enter). Paleta formatowania pojawia się gdy: • wprowadzasz tekst w Edytorze tekstu • dwukrotnie klikniesz wewnątrz bloku tekstowego narzędziem Strzałka z włączonym trybem Szybkiego zaznaczania. • klikając wewnątrz bloku tekstowego za pomocą narzędzia Tekst.

Formatowanie całego Bloku tekstowego Użyj Ustawień tekstu oraz palety Info aby sformatować Blok tekstowy jako całość. Dwukrotnie kliknij narzędzie Tekst aby otworzyć okno dialogowe Ustawień tekstu, zawierające dwa panele: •

Panel Styl tekstu zawiera atrybuty czcionki użytej w bloku tekstowym.

•

Panel Formatowanie bloku tekstowego odnosi się do kształtu i wyglądu całego Bloku tekstowego.

Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia tekst w Pomocy ArchiCADa.

3) Wpisz tekst w Edytorze tekstu. Okno edycyjne będzie

poszerzać się w trakcie wprowadzania tekstu (określając tym samym wielkość bloku tekstowego) aż do momentu wciśnięcia klawisza Enter. Szerokość bloku tekstowego będzie wynikała z szerokości najdłuższego wiersza. Migający kursor edytora (karetka) wskazuje położenie w tekście.

Aby rozciągnąć Blok tekstowy, zaznacz go a następnie kliknij jeden z jego narożnych uchwytów i przeciągnij zmieniając kształt. W trakcie rozciągania pojawi się aktualny kształt bloku; tekst w bloku automatycznie zmieni układ tak, by pasować do nowego kształtu.

Graficzna zmiana wielkości tekstu Korzystając z funkcji rozciągania możesz zmienić wielkość tekstu znajdującego się w Bloku tekstowym. Zaznacz Blok tekstowy, a następnie rozciągnij go wybierając polecenie Rozciągnij z menu Edycja > Zmiana geometrii, lub klikając odpowiednią ikonę w


445

Dokumentacja

palecie pomocniczej. Przytrzymaj klawisz Shift, aby zablokować kursor w kierunku przekątnej bloku tekstowego, a następnie przemieść go wzdłuż tej przekątnej.

Przytrzymując nadal klawisz Shift, kliknij w odpowiednim miejscu, aby zatwierdzić nową wielkość tekstu. Rozmiar czcionki zostanie powiększony/zmniejszony w sposób proporcjonalny.

Zastosowywanie Ulubionych parametrów Tekstu Aby zastosować Ulubione parametry do całego Bloku tekstowego, zaznacz blok, następnie w oknie dialogowym Ustawień tekstu kliknij przycisk Ulubione i wybierz zachowany zestaw parametrów (możesz go również wybrać z palety Ulubionych). Szczegóły, patrz Ulubione na stronie 46.

Formatowanie pojedynczych składników Bloków Tekstowych Aby zmienić styl czcionki w trakcie pisania lub aby nadać nowy styl pojedynczym znakom, wierszom lub akapitom znajdującym

446

się w jednym bloku tekstowym, użyj Palety formatowania oraz suwaków akapitu Edytora tekstu. Edytor Tekstu i Paleta Formatowania pojawiają się natychmiast po kliknięciu w obszarze roboczym aktywnym narzędziem Tekst. Opcje dostępne w Palecie formatowania oraz Edytorze tekstu będą się odnosić tylko do aktualnie wprowadzanego tekstu lub do zaznaczonych fragmentów. Szczegóły, patrz Paleta Formatowania i opcje Edytora Tekstu w Pomocy ArchiCADa.

Autotekst Autotekst jest elementem tekstowym pozwalającym programowi na automatyczne wstawienie określonego tekstu. Po wstawieniu Autotekstu, program będzie wypełniał dane w oparciu o aktualną wartość wynikającą z odniesienia Autotekstu. Te dane, które mogą być tekstowe albo numeryczne, są na bieżąco aktualizowane zgodnie ze zmianami w modelu, arkuszach lub rysunkach. Autotekst może być wstawiony do każdego okna, w którym aktywne jest narzędzie Tekst (Rzut, Przekrój/Elewacja/RŚ, Dokumenty 3D, Detale, Obszary 2D, Symbol 2D Obiektu GDL, Arkusz oraz Szablon Arkusza). Autotekst może być też używany jako składnik ID Rozwinięcia Ścian. Styl Autotekstu może być definiowany w ten sam sposób jak każdego ręcznie wpisanego tekstu.

Jak wstawić Autotekst 1) Wybierz narzędzie Tekst. 2) Kliknij w dowolnym miejscu okna. Pojawi się Edytor tekstu i

Paleta formatowania. Użyj jednego z poniższych sposobów aby wstawić Autotekst: • Klikając przycisk z Palety formatowania w celu wyświetlenia listy dostępnych Autotekstów.


Dokumentacja

Możesz wyświetlić Autoteksty przypisane do kilku kategorii lub wybrać opcję Wszystkie. Kategoria “Ostatnie” wyświetli listę ostatnio wybieranych Autotekstów. Pole podglądu będzie wyświetlało odpowiednią wartość wstawionego Autotekstu lub tekst odnośnika Autotekstu ze znakiem ‘#’. Oznacza to, iż dana informacja nie jest jeszcze dostępna (np. ‘#Klient’ oznacza, że nie zostało jeszcze wypełnione pole Klient w oknie dialogowym Plik > Info > Info o projekcie) lub nie może zostać użyta z innych powodów (np. ponieważ rysunek nie został jeszcze umieszczony na Arkuszu). Inny sposób na wstawienie Autotekstu: •

Kliknij prawym klawiszem myszki w miejscu wstawienia bloku tekstowego, a następnie wybierz odpowiednią pozycję z menu hierarchicznego Wstaw Autotekst.


Jeżeli informacja jest dostępna, zostanie wyświetlona w Edytorze tekstu natychmiast po dokonaniu wyboru.

447

Dokumentacja

Jeżeli informacja, do której odnosi się Autotekst nie jest dostępna, zostanie wyświetlony tekst odnośnika.

•

Informacje związane z arkuszami takie jak nazwa, numeracja arkusza/zestawu lub liczba arkuszy znajdująca się w Teczce arkuszy.

•

Informacje związane z rysunkiem tzn. nazwa, skala rysunku lub stopień powiększenia.

•

Informacje pochodzące z konkretnych rysunków (zdefiniowanych jako odniesienia Autotekstów).

Więcej szczegółów, patrz Rysunek jako Odniesienie do Autotekstu na stronie 448. •

Informacje systemowe (nazwa pliku, ścieżka, data utworzenia oraz modyfikacji, itd.).

Dodawanie Autotekstów Obiektom GDL W momencie gdy odnośna informacja stanie się dostępna, wówczas tekst odnośnika zostanie zastąpiony odpowiednimi danymi. W jednym bloku tekstowym może znajdować się dowolna liczba odnośników Autotekstu towarzyszących ręcznie wpisanym tekstom. Wszystkim elementom Autotekstu przypisane zostaną bieżące ustawienia tekstu. Aby sformatować pojedyncze znaki lub fragmenty tekstu, użyj Palety formatowania. Szczegóły, patrz Paleta Formatowania i opcje Edytora Tekstu w Pomocy ArchiCADa.

Źródła Autotekstów Istnieje kilka źródeł Autotekstu" •

Możesz również korzystać z funkcji Autotekstu podczas pisania skryptów GDL. Na przykład, możesz utworzyć Obiektu GDL zawierający blok tekstowy z wpisanym Autotekstem, który po wstawieniu na Arkusz będzie wyświetlał nazwę Projektu. Oknie skryptu GDL Edytor tekstowy nie jest dostępny, zatem musisz zastosować odpowiedni tekst odnośnika Autotekstu. Listę kodów odnośników Autotekstów do stosowania w skryptach GDL znajdziesz w rozdziale Kody Autotekstu w Pomocy ArchiCADa.

Rysunek jako Odniesienie do Autotekstu ArchiCAD umożliwia ustawienie określonego rysunku jako Odniesienie do Autotekstu. Oznacza to, iż Autotekst nie będzie odwoływać się do arkusza lub widoku, na którym umieszczony został Blok tekstowy.

Informacje związane z projektem takie jak nazwa (niekoniecznie musi to być nazwa pliku), nazwisko architekta, data powstania lub dowolnie inna informacja wpisana w oknie dialogowym Plik > Info > Info o projekcie.

Więcej szczegółów, patrz Info o projekcie w Pomocy ArchiCADa.

448


Dokumentacja

Aby ustawić rysunek jako odniesienie do Autotekstu, zaznacz go w Nawigatorze, w Organizatorze lub na arkuszu, a następnie kliknij prawym przyciskiem Myszy aby wyświetlić menu kontekstowe i wybierz polecenie Ustaw jako odniesienie do Autotekstu. (Polecenie to jest również dostępne w Menedżerze Rysunków.)

Po zdefiniowaniu danego Rysunku jako odniesienia do Autotekstu, rysunek pojawi się w oknie Wstaw Autotekst.. Wpisy Autotekstu korzystające z odniesienia, będą wyświetlać dane pochodzące ze wskazanego rysunku odniesienia. Jeżeli później ustawisz inny rysunek jako odniesienie do Autotekstu, wcześniejsze Autoteksty odnoszące się do oryginalnego rysunku pozostaną niezmienione.

Kody Autotekstu Następujące kody są dostępne przy korzystaniu z poleceń Autotekstu. Użyj kodów Autotekstu (po prawej stronie) aby umieścić elementy Autotekstu w skryptach GDL. Aby wyświetlić ten Autotekst: Wpisz następujące dane Info o Projekcie Klient Nazwa projektu Numer projektu Firma Ulica Miasto Stan/Państwo Kod pocztowy Architekt Kreślarz Status projektu Data opracowania Słowa kluczowe Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

Jak będzie wyglądać to pole, jeśli Autotekst pozostanie Niezdefiniowany #Klient #Nazwa projektu #Pln #Firma #Ulica #Miasto #Stan/Państwo #Kod pocztowy #Architekt #Kreślarz #Status projektu ##/##/#### #Słowa kluczowe 449 Dokumentacja Uwagi Użytkownika 1 Użytkownika 2 Użytkownika 3 #Komentarz #Użytkownik 1 #Użytkownik 2 #Użytkownik 3 Te autoteksty są generowane przez system i zawsze pokazują prawidłową wartość, jeżeli plik projektu został już zachowany co najmniej jeden raz. 11/20/2007 Wtorek, 20 listopada 2007 15:54 Autoteksty systemowe (powiązane z plikiem) Nazwa pliku Ścieżka Pliku Ostatnio zachowane (data) Ostatnio zachowane przez Te autoteksty systemowe będą niezdefiniowane do czasu aż plik projektu zostanie zachowany co najmniej jeden raz. #Nazwa pliku #Ścieżka Pliku ##/##/#### #Ostatnio zachowane przez Autoteksty Arkuszy Nazwa arkusza Numeracja Arkusza Nazwa zestawu Numeracja Zestawu Numer arkusza Liczba Arkuszy #Nazwa arkusza #Numeracja Arkusza #Nazwa zestawu #Numeracja Zestawu # Arkusz nr1 #Nazwa rysunku Autoteksty rysunków Nazwa rysunku Numeracja Rysunku Skala projektu Skala oryginału Powiększenie #Nazwa rysunku #Numeracja rysunku 1:###### 1:###### ###% Autoteksty systemowe Krótka data Długa data Czas 450 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Uwaga: Skala Rysunku ustawiana w oknie Parametrów Rysunku jest wartością odrębną od Skali Oryginału (skali Widoku Źródłowego danego Rysunku). • Etykiety Albo przejdź do panelu Zawartość i podgląd w Ustawieniach etykiety i zaznacz Etykietę niezależną na górze listy: Etykiety są blokami tekstowymi lub symbolami, które mogą być połączone z elementami konstrukcyjnymi lub wypełnieniami. Etykieta umożliwia szybką identyfikację lub komentarz do elementów zawartych w projekcie. Etykieta może składać się z ramki oraz wskaźnika ze strzałką. Etykiety mogą zawierać dowolny tekst, wstępnie zdefiniowane teksty automatyczne lub symbol. Zobacz Ustawienia Narzędzia Etykieta w Pomocy ArchiCADa. Istnieją trzy typy etykiet: • Niezależne etykiety, które mogą zostać wstawione w oknie Rzutu lub Przekroju/Elewacji/RŚ albo Dokumentów 3D za pomocą narzędzia Etykieta. Zwykle niezależnej etykiety używa się do wyświetlania informacji, której źródłem nie jest model. • Etykiety powiązane można dołączyć do wstawionych elementów lub przypisać automatycznie w momencie tworzenia elementu. Zwykle etykiety powiązane są używane do identyfikacji elementów modelu oraz ich parametrów. • Etykiety elementu można dołączyć tylko w oknach Przekroju/Elewacji, do każdego pojedynczego elementu przegrody strukturalnej. Wstawianie Etykiet niezależnych Etykiety niezależne można wstawiać tylko ręcznie. Najpierw ustaw domyślny typ w narzędziu Etykieta jako "Niezależny", wykonując jedną z podanych niżej czynności: • Wybierz Etykietę niezależną z rozwijanej listy w Palecie Info Etykiet: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 W górnej części panelu Zawartość i podgląd kliknij przycisk znajdujący się w górze, z prawej strony panelu, aby wybrać typ niezależnej etykiety: • Jeżeli wybierzesz Tekst, kliknij następnie OK, aby zamknąć okno dialogowe i skorzystaj z narzędzia Etykieta, aby wstawić wstępnie zdefiniowany tekst domyślny lub dowolny tekst w polu Tekstu Etykiety, zgodnie z poniższymi wskazówkami. Wstępnie zdefiniowany tekst domyślny to jakikolwiek tekst, który wpiszesz w panelu Etykiety tekstowej. • Jeżeli wybierzesz jakąkolwiek etykietę symbolową, ArchiCAD wprowadzi ten symbol - jako wstępnie określony obiekt GDL - gdy wstawisz niezależną etykietę. Gdy Etykieta symbolowa zostanie wstawiona jako Etykieta niezależna, nie będzie ona powiązana z żadnym elementem na rzucie. Wybierz narzędzie Etykieta (Paleta narzędzi) i kliknij dowolne miejsce obszaru roboczego, aby rozpocząć rysowanie Etykiety. Dwa dodatkowe kliknięcia myszą określają kierunek i koniec linii wskaźnika. 451 Dokumentacja • Jeżeli zawartość etykiety to Tekst, ale żaden domyślny tekst nie został zdefiniowany w Domyślnych ustawieniach etykiety: narysuj kratkę po trzecim kliknięciu myszą, aby określić szerokość pola tekstowego etykiety. Jeżeli nie chcesz określać jego szerokości, po prostu kliknij ponownie na końcu linii wskaźnika. Jak w przypadku narzędzia Tekst, pojawi się Edytor tekstu oraz Paleta formatowania. W tym momencie możesz wpisać tekst o dowolnej długości i potwierdzić wstawienie Etykiety przyciskiem OK w Palecie kontrolnej. Aby nadać nowy styl pojedynczym znakom, wierszom lub akapitom znajdującym się w jednym bloku tekstowym etykiety, albo aby wprowadzić symbole tekstowe, użyj Palety formatowania oraz suwaków akapitu Edytora tekstu, w sposób określony w opisie Narzędzia Tekst. Zobacz Paleta Formatowania i opcje Edytora Tekstu w Pomocy ArchiCADa. • Jeżeli zawartość etykiety to Tekst i domyślny tekst został zdefiniowany w Domyślnych ustawieniach etykiety: etykieta jest skończona po trzecim kliknięciu myszą. • Jeżeli zawartość etykiety to Symbol: etykieta jest skończona po trzecim kliknięciu myszą. ArchiCAD wprowadzi ten symbol - jako wstępnie określony obiekt GDL - gdy wstawisz Etykietę. Etykiety powiązane w przeciwieństwie do etykiet niezależnych, pozostają dołączone do elementu nawet jeśli element zostanie przesunięty. Usunięcie elementu spowoduje również usunięcie etykiet. Aby dołączyć etykietę powiązaną do wstawionego elementu: Skorzystaj z jednej z poniższych procedur: • Zaznacz element, następnie uaktywnij opcję Etykieta (typ elementu) w Ustawieniach; lub • Uaktywnij Narzędzie Etykieta, ustaw jej typ w Palecie Info jako Powiązana, następnie kliknij element w celu wstawienia etykiety. Jeśli wstawiona zostanie etykieta, będzie ona właściwa dla narzędzia. (Patrz poniżej Domyślne etykiety powiązane z narzędziem na stronie 453.) Aby dołączyć etykietę powiązaną do elementu za każdym razem, gdy jest wstawiany: Otwórz okno dialogowe Ustawień domyślnych elementu. i przejść do panelu Tworzenie list i etykiet. Teraz uaktywnij opcję Etykieta (typ elementu). (Aby określić lub zmienić zawartość Etykiety, w tym miejscu możesz uzyskać dostęp do Ustawień etykiety.) Patrz poniżej Domyślne etykiety powiązane z narzędziem na stronie 453. Wstawianie Etykiet powiązanych Etykiety powiązane mogą być dołączane do zaznaczonych, wstawionych elementów lub dodawane automatycznie w momencie utworzenia elementu. 452 Etykieta będzie dodawana za każdym razem, gdy wstawisz element tego typu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Domyślne etykiety powiązane z narzędziem Możesz przypisać określony typ domyślnej etykiety do każdego narzędzia programu ArchiCAD oddzielnie, w Ustawieniach etykiety w panelu Zawartość i podgląd. Np. w tym przypadku domyślnie jest ustawiona etykieta ściany jako obiektu "Etykieta ściany 12". Wstawianie Etykiet Komponentów w Przegrodach Strukturalnych Specjalnym typem Etykiety powiązanej jest Etykieta komponentu. Jest ona dostępna wyłącznie w oknie Przekroju/Elewacji/RŚ i tylko w przypadku elementów przegrody strukturalnej. Uwaga: Aby dołączyć etykietę powiązaną do elementu Przegrody Strukturalnej jako całości (w przeciwieństwie do etykiet komponentów stanowiących część przegrody strukturalnej), użyj typu Etykiety Powiązane zgodnie z opisem powyżej. Etykieta komponentu działa tak jak Etykieta Powiązana. Spowoduje automatyczne dołączenie etykiety powiązanej do klikniętego komponentu. Jeśli zdefiniowałeś domyślny tekst lub inną domyślną zawartość etykiety dla narzędzi Komponentów Przegrody Strukturalnej w Ustawieniach Etykiety (Łącznik Przegrody Strukturalnej, Profil, Panel lub Akcesoria), ta treść pojawi się z etykiecie powiązanej komponentu. Za każdym razem, gdy klikniesz ścianę, aby wstawić Etykietę powiązaną, albo zawsze, gdy wybierzesz automatyczne umieszczanie etykiet przy ścianach podczas ich wstawiania, ArchiCAD wstawi Etykietę ściany 12. W odróżnieniu od Etykiet symbolowych, Etykieta domyślna powiązana z narzędziem może również zawierać Tekst, numer ID lub indywidualny numer ID. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 453 Dokumentacja Aby wstawić Etykietę Komponentu, należy otworzyć okno Przekroju/Elewacji/RŚ, w którym wyświetlona jest Przegroda Strukturalna wraz z komponentami, którym zostaną przypisane etykiety. Gdy narzędzie Etykieta jest aktywne, zaznacz w Palecie Info typ Etykieta elementu. Kliknij Komponent Przegrody Strukturalnej (np. Akcesorium), do którego chcesz dołączyć Etykietę. Etykieta zostanie wstawiona. Określanie domyślnego tekstu Etykiet Domyślny tekst etykiety niezależnej, powiązanej i etykiety komponentu można określić w Ustawieniach etykiety (panel Etykiety tekstowej). Ten panel jest aktywny tylko wtedy, gdy wybrana została etykieta tekstowa w panelu Zawartość i podgląd. Zobacz Panel Etykieta tekstowa (narzędzie Etykieta) w Pomocy ArchiCADa. Etykiety symbolowe Etykiety symbolowe to Obiekty GDL. Można je tworzyć za pomocą dostępnych elementów rysunkowych i/lub skryptu GDL. Etykiety mogą również zawierać bitmapy. Dzięki Etykietom możesz wyświetlić każdą informację o danym elemencie, np. rodzaje i grubość warstw ścian. Możesz utworzyć własną Etykietę symbolowa (podobnie jak każdy inny obiekt GDL), wybierając polecenie Plik > Biblioteki i obiekty > Nowy obiekt. Więcej szczegółów, patrz Tworzenie Obiektów za pomocą skryptu GDL na stronie 348. Edycja tekstu w ArchiCADzie Więcej informacji na temat wstawiania bloków tekstowych za pomocą narzędzia Tekst, zobacz Blok tekstowy na stronie 444. Znajdź i zastąp tekst Funkcja Znajdź zastąp tekst dostępna jest w ArchiCADzie dla następujących typów elementów tekstowych: • Bloków tekstowych tworzonych narzędziem Tekst • Etykiety • Wymiarowanie • Metryczek stref • Parametrów Obiektów GDL Polecenie Edycja > Znajdź i zastąp tekst otwiera okno dialogowe Znajdź i zastąp tekst. Funkcja ta pozwala na szukanie tekstów we wszystkich dostępnych typach elementów. Działa w oknach Rzut, Przekrój/Elewacja/RŚ oraz Detal/Obszar 2D. Funkcja NIE działa w przypadku Autotekstu. 454 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Uwaga: Funkcja Znajdź i zastąp tekst nie jest dostępna w oknach tekstowych. (Do okien tekstowych należą: okna List, okna skryptów GDL, Notatki o projekcie oraz okno Raportu). W oknach tekstowych, polecenie Znajdź i Zastąp udostępnia podobne funkcje. Szczegóły, patrz Polecenia Edycji w oknach typu tekstowego na stronie 455. Sprawdzanie pisowni Polecenia znajdujące się w menu hierarchicznym Dokument > Sprawdzanie pisowni umożliwiają sprawdzenie poprawności tekstów projektu ArchiCADa. Dostępne funkcje są podobne do ich odpowiedników w programie Microsoft Word. Uwaga: Funkcje Sprawdzania pisowni nie są dostępne w oknach tekstowych. Użyj Preferencji Sprawdzania pisowni (Filtry) aby określić, które fragmenty projektu ArchiCADa mają zostać sprawdzone. • Zaznacz typy elementów, które mają zostać sprawdzone. Sprawdzanie pisowni działa na blokach tekstowych, strefach, etykietach, własnych tekstach wpisanych do tekstów wymiarowania oraz na parametrach drzwi, okien, obiektów i lamp. Sprawdzanie pisowni wykorzystuje odnośną funkcję programu Microsoft Word. Oznacza to, że aby stosować Sprawdzanie pisowni w ArchiCADzie, musisz mieć zainstalowany program Microsoft Word wraz ze słownikiem języka, którego używasz. W programie Microsoft Word, skorzystaj z menu Narzędzia > Opcje > Pisownia i gramatyka, aby wprowadzić żądane ustawienia. Ustawienia te będą również wykorzystywane przez funkcję sprawdzania pisowni programu ArchiCAD. Dodatkowo (wyłącznie w systemie MacOS) dostępne jest kilka darmowych programów oferujących Usługi sprawdzania pisowni. Ostrzeżenie: Sprawdzanie pisowni opiera się na technologii Microsoft. ArchiCAD będzie w stanie zlokalizować odnośną funkcję programu Word tylko w przypadku, jeżeli program posiada odpowiedni wpis w Rejestrze Windows. Jeżeli posiadasz poprawnie zainstalowany pakiet Microsoft Office, Sprawdzanie pisowni będzie działało bez zarzutu. Jeżeli dokonałeś zmian w lokalizacji programu Microsoft Word, ArchiCAD nie będzie mógł wykorzystywać funkcji Sprawdzania pisowni. Oprócz tego, w programie Word, muszą być zainstalowane odpowiednie funkcje związane ze sprawdzaniem pisowni. Polecenia Edycji w oknach typu tekstowego Do Okien tekstowych należą: okna skryptów GDL, Notatki o projekcie oraz okno Raportu. W oknach tekstowych tylko ostatni krok może zostać odwołany/przywołany. • Możesz zdecydować czy szukanie ma być przeprowadzone na Wszystkich kondygnacjach czy tylko na Bieżącej kondygnacji. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Gdy aktywne jest okno tekstowe, zawartość menu Edycja ulega zmianie dostosowując się do potrzeb związanych z edycją tekstu. Uwaga: Funkcja Sprawdzania pisowni nie jest dostępna w przypadku okien tekstowych. 455 Dokumentacja Polecenie Styl tekstu otwiera okno, w którym można zdefiniować wygląd tekstu na ekranie i w wydrukach. Skocz do linii pozwala na przejście do wybranej linii tekstu, poprzez wpisanie jej numeru w polu tekstowym. Funkcja ta jest szczególnie przydatna przy edycji i sprawdzaniu Skryptów GDL. Ostatnie sześć poleceń odnosi się do skryptów GDL i są one dostępne tylko wtedy, gdy aktywne jest okno skryptu GDL. Wybranie polecenia Znajdź i zastąp otwiera okno Szukanie tekstu, które zawiera opcje wyszukiwania pozwalające na wykonywanie następujących operacji:. Szczegóły, patrz Polecenia Edycji Tekstu w Oknach Skryptów GDL w Pomocy ArchiCADa. Teczka arkuszy Jednym z najważniejszych wkładów projektowania wspomaganego komputerem (Computer-Aided Design) do architektury jest równoległe uproszczenie procesu projektowania i tworzenia dokumentacji. ArchiCAD umożliwia jednoczesną pracę nad kilkoma fazami projektu zarówno związanymi z koncepcją jak i z tworzeniem dokumentacji. Publikacja rysunków architektonicznych poprzez plotowanie ich na arkuszach w celu przedłożenia klientom, podwykonawcom czy też urzędnikom, tradycyjnie uznawana jest za finalną fazę pracy całego zespołu projektowego. W ArchiCADzie tworzenie dokumentacji (planów) konstrukcyjnych jest integralną częścią pracy projektowej. Znajdź zaznaczone pozwala na wyszukiwanie w tekście identycznego ciągu znaków, jak aktualnie zaznaczony, zgodnie z kierunkiem wyszukiwania określonym w oknie Szukanie tekstu. (Domyślny skrót klawiszowy dla polecenia Znajdź zaznaczone to Ctrl+H; aby wyszukiwać do tyłu należy wcisnąć skrót Ctrl+Shift+H.) Polecenia Znajdź ponownie oraz Zastąp ponownie powodują powtórne wykonanie operacji wyszukiwania i zastępowania tekstu, zgodnie z kierunkiem określonym w oknie Szukanie tekstu. 456 Na Arkuszach umieszczane są wszystkie rysunki i obrazki składające się na dokumentację projektu architektonicznego, tzn. widoki, rysunki zewnętrzne, widoki list, zestawienia elementów i spisy treści. Tworzone Arkusze mogą zawierać nie tylko widoki bieżącego pliku projektu, lecz również widoki z innych plików ArchiCADa (będących częścią większego projektu) oraz zewnętrzne rysunki i pliki graficzne (obrazki). Każdy Arkusz utworzony jest na podstawie Szablonu określającego rozmiar oraz inne atrybuty. Automatyzuje to wiele działań takich jak np. wstawianie logo firmy. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Uwaga: Parametry warstw w oknie Ustawienia Warstw (Teczki Arkuszy) odnoszą się do elementów znajdujących się bezpośrednio na arkuszach (np. linii, bloków tekstowych czy rysunków traktowanych jako całość). Nie wpływają one jednak na zawartość umieszczonych na arkuszach rysunków, bowiem ich parametry ustawione zostały w oknach odpowiadających im widoków. Arkusze w ArchiCADzie są częścią całego projektu. Każdy plik projektu ArchiCADa zawiera Teczkę Arkuszy, której zawartość wyświetlana jest w Nawigatorze. Środowisko pracy przy tworzeniu dokumentacji ArchiCAD umożliwia dopasowanie środowiska pracy do zadań oraz umiejętności wymaganych przy aktualnej fazie rozwoju projektu. Możesz zastosować specjalnie przeznaczony do tego celu Profil Środowiska pracy - Profil Przygotowania Dokumentacji, eksponujący te funkcje i polecenia, które przydatne są podczas tworzenia teczki arkuszy. Gdy aktywne jest okno Arkusza, dostępne są tylko wybrane polecenia w menu oraz narzędzia. Uwaga dla użytkowników wcześniejszych wersji: Wcześniejsze wersje ArchiCADa zawierały oddzielny program PlotMaker pozwalający na tworzenie arkuszy dokumentacji. Od wersji ArchiCAD 10 wszystkie te funkcje zostały zintegrowane w jednym programie. Aby uzyskać więcej informacji na temat przenoszenia projektów z wcześniejszych wersji, zapoznaj się z instrukcją dotyczącą Nowych Funkcji w ArchiCADzie 12, która jest dostępna przez menu Pomoc lub w folderze ArchiCAD > Dokumentacja. Pasek narzędzi Arkusze i Rysunki (z menu Okna > Paski narzędzi) zawiera najczęściej używane polecenia związane z tworzeniem dokumentacji. Gdy aktywna jest Teczka arkuszy, możesz przypisać jej oddzielny zestaw piór. Polecenie Opcje > Pióra i Kolory informuje wtedy, że edytowane atrybuty odnosić się będą do elementów umieszczanych na arkuszach w Teczce arkuszy, a nie do Widoków modelu projektu. W przypadku Warstw istnieje tylko jeden zestaw dla całego Wirtualnego Budynku, lecz możliwe jest definiowanie oddzielnych ustawień dla Teczki arkuszy i dla Widoków modelu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Składniki Teczki Arkuszy O Teczce Arkuszy Podstawą koncepcji tworzenia dokumentacji w ArchiCADzie jest Teczka arkuszy zawierająca wszystkie arkusze zdefiniowane w projekcie, które mogą być zorganizowane w zestawy (reprezentowane przez foldery). Hierarchiczna struktura Teczki arkuszy dostępna jest poprzez Nawigatora i Organizatora. Chociaż możliwe jest zorganizowanie wszystkich Arkuszy w prostą strukturę, idealnie uporządkowana Teczka arkuszy powinna być podzielona na poszczególne "rozdziały" tzn. na foldery nazwane w ArchiCADzie zestawami. Jest to szczególnie wygodne podczas pracy nad dużymi projektami wymagającymi wielu rysunków. Rozwijany przycisk znajdujący się w lewym górnym rogu mapy Teczki Arkuszy pozwala na wyświetlanie zawartości Teczki arkuszy w Układzie szablonów lub w Układzie zestawów. • Układ zestawów grupuje Arkusze pod względem Zestawów pokazując nazwy rysunków należących do każdego z nich. W tym Układzie rysunkom towarzyszą ikony odpowiadające typom plików. 457 Dokumentacja • Układ szablonów zestawia Arkusze zgodnie z Szablonami arkuszy, do których zostały przypisane. Możesz przenosić i przegrupowywać elementy techniką "Przeciągnij i upuść" aby: • Tworzyć hierarchiczne Zestawy • Przenosić Arkusze z jednego Zestawu do drugiego • Przypisać Szablon do Arkusza • Przenosić Rysunki z jednego Arkusza do drugiego. Uwaga: W tym przypadku relatywna odległość Rysunku od Arkusza pozostaje nie zmieniona. Paleta Nawigatora lub Organizatora informuje o aktualnie edytowanym elemencie Teczki arkuszy. • Elementy zaznaczone wewnątrz Nawigatora zostaną podświetlone. • Jeżeli przejdziesz do okna Arkusza podświetlenie zamieni się w ramkę. Ważne: Operacje dotyczące elementów Nawigatora/Organizatora (np. przeciąganie pomiędzy mapami Nawigatora lub dodawanie elementów do Zestawu publikacji) nie są uwzględniane w krokach polecenia Odwołaj i nie mogą być odwołane. Gdy rozpoczynasz nowy projekt, Teczka arkuszy ArchiCADa zawiera zestaw przygotowanych arkuszy oraz szablonów arkuszy odpowiadających normom obowiązującym w danym kraju. Wiele funkcji pozwalających na zarządzanie arkuszami dostępnych jest w kilku miejscach interfejsu. Są to: • Ikony na dole palety Nawigatora Więcej szczegółów, patrz Nawigator Teczka arkuszy na stronie 76. • Zestaw ikon w Edytorze widoków palety Organizatora Aby szybko uzyskać dostęp do ustawień dowolnego elementu Teczki Arkuszy, wystarczy zaznaczyć wybrany element w Organizatorze lub Nawigatorze i kliknąć przycisk Ustawienia znajdujący się na dole zakładki Cechy. Można taż użyć polecenia w menu kontekstowym wybranego elementu w Nawigatorze lub w menu programu Dokument > Teczka arkuszy. • Menu kontekstowe otwierane kliknięciem prawym przyciskiem elementu w Nawigatorze/Organizatorze • Polecenia menu Dokument > Teczka arkuszy Uwaga: Innym sposobem zarządzania Arkuszami i Rysunkami w projekcie lub sortowanie ich według kryteriów jest korzystanie z funkcji Spisu Treści. Więcej szczegółów, patrz Spisy treści Projektu na stronie 232. 458 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Arkusze Aby otworzyć dany Arkusz, wystarczy kliknąć dwukrotnie jego nazwę w Teczce arkuszy Nawigatora lub w Edytorze Arkuszy palety Organizatora. Możesz również wybrać jego nazwę z menu Okna (jeżeli został wcześniej otwarty) lub użyć okna dialogowego Otwórz Arkusz dostępnego z paska narzędzi Mini-Nawigatora. Możesz tutaj uaktywnić okno wybranego Arkusza. (Aby otworzyć Arkusz w nowym oknie, kliknij jego nazwę prawym przyciskiem i wybierz z menu kontekstowego polecenie Otwórz w nowym oknie.) Nawigacja między Arkuszami w Teczce arkuszy jest możliwa poprzez kliknięcie strzałek nawigacji w dolnej części okna, co umożliwia przejście do poprzedniego, następnego, pierwszego lub ostatniego Arkusza w Teczce. Kliknij przycisk wyświetlający numer bieżącego Arkusza, aby uzyskać dostęp do polecenia Idź do arkusza. Zawartość okien arkuszy zachowywana jest razem z projektem. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 • Biały prostokąt ograniczony niebieską ramką reprezentuje obszar drukowania papieru. • Szary obszar reprezentuje marginesy (niedrukowalne) arkusza papieru. 459 Dokumentacja Jeżeli w palecie Nawigatora zaznaczony jest zestaw, polecenie Nowy arkusz umieści nowy Arkusz w tym zestawie jako ostatni element. Możesz również tworzyć automatycznie nowe Arkusze wstawiając bądź importując rysunki. Możesz usuwać dowolne Arkusze oprócz ostatniego: Teczka arkuszy musi zawierać przynajmniej jeden Arkusz. Szablony arkusza Wyświetlany rozmiar oraz wielkość marginesów Arkusza zdefiniowane są w Szablonie arkusza. Podczas drukowania Arkusza, możesz dopasować jego wielkość do bieżącego rozmiaru papieru używanego przez drukarkę/ploter za pomocą funkcji Dopasuj do strony znajdującej się w oknie dialogowym Drukuj. Więcej szczegółów, patrz Drukuj Arkusz w Pomocy ArchiCADa. W oknie Arkusza możesz wstawiać i aranżować rysunki, dorysowywać elementy 2D oraz umieszczać elementy Autotekstu. Więcej szczegółów, patrz Rysunki w Teczce Arkuszy na stronie 462. Utwórz Nowy Arkusz Aby utworzyć nowy Arkusz, wybierz z menu Dokument > Teczka arkuszy polecenie Nowy arkusz lub kliknij ikonę Nowy arkusz w Nawigatorze lub Organizatorze lub użyj polecenia Nowy arkusz z menu kontekstowego dowolnego elementu Teczki arkuszy w Nawigatorze. Szablon arkusza definiuje rozmiar Arkuszy znajdujących się w Teczce arkuszy. Elementy graficzne i tekstowe wstawione do Szablonu arkusza, pojawią się we wszystkich Arkuszach wykorzystujących ten Szablon jako wzorzec. Uwaga: Możesz schować te elementy na wszystkich Arkuszach (ale nie na pojedynczym), wyłączając opcję Widok > Opcje wyświetlania > Elementy Szablonu na Arkuszach. Opcja ta ma również wpływ na elementy Szablonu Arkusza w Podrysie. Teczka arkuszy może zawierać wiele Szablonów, lecz każdy Arkusz może być przypisany tylko do jednego Szablonu. ArchiCAD udostępnia kilka Szablonów arkuszy. Istnieje możliwość wybrania jednego z nich lub utworzenia własnego Szablonu. Przygotowane Szablony arkuszy zawierają standardowe tabelki rysunku utworzone z elementów rysunkowych 2D oraz bloków tekstowych (wraz z Autotekstami). Autoteksty opierają się na specjalnych definicjach, które są automatycznie zastępowane przez program informacjami, do których się odnoszą. Szczegóły, patrz Autotekst na stronie 446. Gdy utworzysz nowy Arkusz lub Zestaw, zostanie on wyświetlony w widoku Układu zestawów Nawigatora poniżej aktualnie zaznaczonego elementu. Jeżeli aktywne jest Okno arkusza, wyświetlony zostanie nowy Arkusz. 460 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Tabelka rysunku przedstawiona poniżej zawiera elementy Autotekstu (Nazwa projektu, Nazwa rysunku, Status projektu, Numer ID Arkusza i inne) oraz zwykłe bloki tekstowe i logo. Możesz edytować tabelkę rysunku otwierając Szablon arkusza i wykorzystując do tego narzędzia rysunkowe oraz tekstowe. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia szablonu arkusza w Pomocy ArchiCADa. Szablon arkusza może zawierać również Siatkę numeracji Rysunku oraz inne elementy takie jak Autotekst, który pojawi się na wszystkich arkuszach przypisanych do tego Szablonu. Uwaga: Jeżeli wyświetlasz Arkusz jako Podrys, wszystkie elementy Szablonu będą wyświetlane jako część Podrysu. Kolor elementów Szablonu arkusza oraz kolejność wyświetlania Szablonu względem elementów Arkusza ustawiany jest w oknie dialogowym Opcje > Preferencje Projektu > Arkusze. Szablon arkusza dostępny jest poprzez dwukrotne kliknięcie jego nazwy w Teczce arkuszy. Wybrany Szablon zostanie uaktywniony lub otworzony w tym samym oknie. Domyślnie wszystkie Arkusze i Szablony otwierane są w jednym oknie, lecz możliwe jest otworzenie każdego z nich w oddzielnym oknie. Szablony umieszczane są w folderze Szablonów arkuszy Teczki arkuszy. Każdy Szablon arkusza może mieć własną nazwę. Jeden z Szablonów arkuszy zostanie domyślnie wybrany dla nowo utworzonego Arkusza. Domyślny Szablon arkusza oznaczony jest ikoną szablonu z zagiętym rogiem. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Aby wybrać inny Szablon jako domyślny dla nowych Arkuszy, należy zaznaczyć jego nazwę w Nawigatorze/Organizatorze i wybrać z palety kontekstowej polecenie Użyj jako domyślny lub zaznaczyć w oknie dialogowym Ustawień szablonu arkusza opcję Ustaw jako domyślny dla nowych arkuszy. Aby przypisać Arkuszowi inny Szablon arkusza: • Przeciągnij i upuść dowolny Szablon arkusza na zaznaczony Arkusz • Przeciągnij i upuść Arkusz na dowolny Szablon arkusza • Zaznacz Arkusz i wybierz inny Szablon z rozwijanej listy znajdującej się w zakładce Cechy palety Nawigatora lub w oknie dialogowym Ustawień arkusza. Przy tworzeniu Szablonów dostępne są te same opcje co przy Arkuszach. Szczegóły, patrz Arkusze na stronie 459. Zestawy Zestaw jest folderem znajdującym się wewnątrz Teczki arkuszy. Zestawy pozwalają na sprawne układanie (organizowanie) arkuszy oraz ich numerację. Umieszczenie Arkusza w Zestawie polega na przeciągnięciu jego nazwy w Nawigatorze/Organizatorze do folderu danego Zestawu. Jeżeli tworzysz nowy Arkusz poprzez polecenie menu kontekstowego wybranego Zestawu, zostanie on automatycznie umieszczony w tym Zestawie. Folder Zestawu jest oznaczony ikoną z małą cyfrą 1. Tworzenie Zestawów nie jest konieczne. Możesz wstawiać Arkusze do Teczki arkuszy nie umieszczając ich w żadnym Zestawie. Jednakże, Zestawy w znaczącym stopniu porządkują dokumentację dużych projektów. Format Numeru ID przypisywanego do Arkuszy, może odzwierciedlać hierarchię 461 Dokumentacja Zestawów ułatwiając tym samym wyszukiwanie potrzebnych Arkuszy. Nazwy nadawane są zestawom podczas ich tworzenia, jednakże w każdej chwili można je zmieniać w zakładce Cechy palety Nawigatora. Więcej szczegółów dotyczących Numerów ID, zobacz Identyfikacja (ID) Rysunków i Arkuszy na stronie 470. Podczas określania zawartości Zestawów Publikacji, możesz dodać skrót do każdego Zestawu Teczki arkuszy: oznacza to, że tworzone są Zestawy Publikacji połączone z folderem Zestawu i jego zawartością. W związku z tym wszystkie zmiany zawartości Zestawu w Teczce arkuszy są uwzględniane również w zawartości Zestawów Publikacji. Ponadto rysunki importowane z plików zewnętrznych mogą być automatycznie (lub ręcznie) aktualizowane w przypadku modyfikacji tych plików. Umieszczanie Rysunków na Arkuszach Rysunki mogą być umieszczane na Arkuszach pojedynczo lub całymi grupami jedną z poniższych metod: Przy aktywnym oknie widoku modelu: Rysunki w Teczce Arkuszy Wybierz polecenie Dokument > Zachowaj widok i umieść na Arkuszu lub kliknij pusty obszar w oknie prawym przyciskiem i wybierz analogiczne polecenie z menu kontekstowego. Zostanie uaktywnione okno Arkusza i pojawi się ramka z podwójną strzałką reprezentująca rysunek. Kliknij na Arkuszu aby go wstawić. Podczas wstawiania ArchiCAD wykorzysta domyślne ustawienia punktu wstawienia rysunku. Wybrany Punkt wstawienia będzie później wykorzystany w przypadku modyfikacji widoku źródłowego i związanej z tym aktualizacji Rysunku. Rysunki są to widoki ArchiCADa lub zewnętrzne pliki umieszczone na Arkuszu. Szczegóły, patrz Panel Właściwości (narzędzie Rysunek) w Pomocy ArchiCADa. Zobacz Definiowanie Zestawu Publikacji na stronie 480. Arkusz może zawierać widoki z bieżącego pliku projektu lub z innych plików projektów ArchiCADa. Zewnętrzne pliki, w tym pliki graficzne oraz dokumenty PDF, również mogą być umieszczane na Arkuszach. Z punktu widzenia tworzenia dokumentacji, wszystkie te elementy nazywane są Rysunkami. Uwaga: (Rysunki mogą być również umieszczone w Widokach modelu). Zobacz Rysunki w Widokach modelu na stronie 416. Rysunki umieszczone na Arkuszach mogą być dowolnie aranżowane. (Chociaż możliwe jest umieszczanie dowolnej liczby widoków ArchiCADa na Arkuszach, nie można zagnieżdżać jednych widoków w drugich.) Możesz ustawić własne parametry Rysunków takie jak rozmiar, skala oraz opcje ramki w oknie dialogowym Ustawień rysunku. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa. 462 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Przy aktywnym oknie Arkusza: Przejdź do Nawigatora/Organizat ora i przeciągnij jeden lub kilka elementów (np. widoków projektu lub widoków pochodzących z zewnętrznych plików ArchiCADa) bezpośrednio na Arkusz. Umieszczone na Arkuszu widoki modelu zostaną zapisane (z bieżącymi ustawieniami) jako widoki. Nowoutworzony widok zostanie dodany do Mapy Widoków oraz do Teczki arkuszy. Korzystając z Edytora Arkuszy w Organizatorze: W Edytorze Arkuszy Organizatora przeciągnij, widoki modelu, widoki lub zewnętrzne pliki ze struktury hierarchicznej znajdującej się po lewej stronie do Teczki arkuszy po stronie prawej (lub wciśnij przycisk Wstaw Rysunek znajdujący się po lewej stronie Organizatora). Uwaga: Przy jednoczesnym wstawianiu kilku elementów do Arkusza w Nawigatorze/Organizatorze, zachowane są zasady rozmieszczania elementów (takie jak "Automatyczne rozmieszczanie rysunków”) ustawione w panelu Wstawianie Rysunków, okna dialogowego Ustawień Szablonu Arkusza. Zobacz Rozmieszczanie wielu Rysunków na Arkuszach na stronie 464. Stosowanie Narzędzia Rysunek: Przy aktywnym oknie Arkusza, wybierz narzędzie Rysunek i kliknij Arkusz. Pojawi się okno dialogowe Wstaw rysunek, w którym możesz wybrać plik zewnętrzny (kliknij Przeglądaj aby wskazać lokalizację pliku) lub widok bieżącego projektu (wybierz widok i kliknij Wstaw). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wstawianie Rysunków podlega kilku zasadom: • Jeżeli przeciągniesz i upuścisz element na nazwę istniejącego Arkusza, zostanie na nim umieszczony Rysunek. • Jeżeli upuścisz element na nazwę Zestawu lub samej Teczki arkuszy, rysunek zostanie umieszczony na domyślnym Arkuszu i wstawiony do wskazanego Zestawu lub pojawi się jako pierwszy element Teczki arkuszy. Domyślnie, podczas umieszczania widoku modelu na Arkusz, ramka powstałego Rysunku będzie dopasowana do zachowanego powiększenia tego widoku. (Opcja ta może zostać wyłączona w oknie Opcje > Preferencje Projektu > Arkusze.) Po wstawieniu widoku na Arkusz, jego ramka może być dowolnie przekształcana, w celu ukazania innych elementów widoku modelu, za pomocą narzędzi znajdujących się w palecie pomocniczej lub poprzez zaznaczenie opcji Dopasuj ramkę do rysunku w oknie dialogowym Ustawień rysunku. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa. 463 Dokumentacja Aby wstawić rysunek pochodzący z zewnętrznego programu: Skorzystaj z polecenia Plik > Pliki zewnętrzne > Wstaw Rysunek zewnętrzny i wybierz odpowiednie pliki (np. pliki PDF, wiele formatów graficznych, DXF, DWG i inne). Zobacz także Importowanie plików PDF jako Rysunków na stronie 465. Aby zaimportować rysunek z innego Projektu ArchiCADa: Skorzystaj z polecenia Plik > Pliki zewnętrzne > Wstaw Rysunek zewnętrzny i wybierz odpowiedni plik PLN. Gdy wybierzesz inny plik projektu ArchiCADa, otworzy się okno dialogowe Import Rysunku/Arkusza zawierające listę widoków tego pliku, z której będziesz mógł wybrać widok w celu umieszczenia go na Arkuszu. Uwaga: Jeżeli nie chcesz aby za każdym razem, gdy wstawiany jest zewnętrzny widok uruchamiana była kolejna kopia ArchiCADa, wybierz opcję "Wstawianie Widoku do Arkusza nie uruchamia nowej kopii ArchiCADa" w menu Opcje > Środowisko pracy > Więcej opcji. Po wstawieniu do bieżącego projektu widoków z zewnętrznego pliku projektu ArchiCADa, Mapa Widoków oraz Teczka arkuszy tego pliku dostępne będą po rozwinięciu przycisku Wybierz Projekt, umożliwiając wstawianie do bieżącej Teczki arkuszy dodatkowych rysunków. Zobacz Zewnętrzne pliki w Nawigatorze na stronie 77. Szczegóły, patrz Importuj Rysunek/Arkusz z Projektu ArchiCADa w Pomocy ArchiCADa. Rozmieszczanie wielu Rysunków na Arkuszach Przy jednoczesnym wstawianiu wielu Rysunków do Arkusza, zostaną one rozłożone zgodnie z ustawieniami wprowadzonymi w panelu Wstawianie Rysunków okna dialogowego Ustawień Szablonu Arkusza. Jeżeli arkusz jest zdefiniowany (w Ustawieniach szablonu arkusza) jako wykorzystujący funkcję Automatycznego rozmieszczania, rysunki zostaną wstawione zgodnie ze specyfikacją określoną w Ustawieniach szablonu arkusza. Uwaga: Domyślnie włączona jest funkcja Automatycznego rozmieszczania Rysunków. W przypadku, gdy wstawiasz jeden Rysunek, zostanie on wstawiony na środku Arkusza. Szczegóły, patrz Automatyczne rozmieszczanie rysunków w Pomocy ArchiCADa. Wstawienie widoku z innego pliku projektu ArchiCADa spowoduje uruchomienie drugiej kopii programu. 464 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Jeżeli Arkusz, na którym umieszczasz Rysunek korzysta z Siatki Numeracji Rysunków, każdy wstawiony Rysunek zostanie umieszczony w odpowiednim polu. Rysunki powstałe na bazie plików PDF, podobnie jak inne tego typu Rysunki mogą być automatycznie lub ręcznie uaktualniane w ArchiCADzie. Szczegóły, patrz Rozmieszczanie Rysunków w oparciu o siatkę w Pomocy ArchiCADa. Modyfikowanie Rysunków na Arkuszu Importowanie plików PDF jako Rysunków Wszelkie modyfikacje zawartości Rysunków umieszczonych na Arkuszach mogą być przeprowadzane w ich widokach źródłowych, jednakże istnieje kilka specjalnych funkcji dostępnych tylko w oknie Arkuszy. Podobnie jak w przypadku importowania innych typów plików, użyj polecenia Plik > Pliki zewnętrzne > Wstaw Rysunek zewnętrzny. Jeżeli importowany plik PDF zabezpieczony jest hasłem, w pewnym momencie zostaniesz poproszony o jego wpisanie. Jeżeli wybrałeś plik PDF zawierający wiele stron, zostaniesz poproszony o wybranie strony, która ma zostać wstawiona. Zmiany dokonane na Rysunkach w oknie Arkuszy nie są przenoszone do widoków źródłowych. Rysunek umieszczony na Arkuszu może być rozciągany poprzez przeciągnięcie jednego z punktów aktywnych jego ramki za pomocą narzędzia Strzałki. Możesz również przesuwać i obracać rysunki oraz ich kopie. Dzięki poleceniu Edycja > Zmiana położenia > Powielenie możesz utworzyć wiele kopii tego samego Rysunku aby później niezależnie edytować każdą z nich. Arkusz i Model mogą korzystać z różnych zestawów piór. Oznacza to, iż możesz zdefiniować oddzielny zestaw piór dla Arkuszy w celu uzyskania najlepszych rezultatów podczas drukowania lub plotowania. Uwaga: Zestaw Piór Arkusza ma wpływ na elementy wstawiane bezpośrednio do Arkusza (np. elementy szablonu w postaci bloków tekstowych). Zestaw Piór Rysunku ma wpływ na zawartość wstawionego Rysunku; wybiera się go w oknie dialogowym Ustawień Rysunku. Istnieje również możliwość wstawienia dokumentu PDF do okna 2D ArchiCADa metodą przeciągnij i upuść. W przypadku dokumentu wielostronicowego, również zostaniesz poproszony o wskazanie strony, która ma zostać wstawiona. Więcej szczegółów, patrz Pióra i kolory/Zestawy Piór na stronie 34. Domyślnie Rysunki są wyświetlane z użyciem Zestawów Piór ich Widoków Źródłowych. Plik PDF umieszczony na Arkuszu (podobnie jak inne elementy) stanie się Rysunkiem. Nazwa Rysunku zawierać będzie nazwę pliku PDF. Numer strony wyświetlony będzie w polu "Strona nr" zakładki Identyfikacja okna dialogowego Ustawień rysunku. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 465 Dokumentacja Przycisk Wyświetl Zestaw Piór Rysunku pozwala na pozwala na wyświetlenie, edycję lub zmianę nazwy Zestawu Piór Rysunku. Rysunkom (automatycznie) lub dołączone ręcznie do zaznaczonego Rysunku. Opcjonalnie możesz skorzystać z rozwijanego menu Zestaw Piór w oknie dialogowym Ustawień Rysunku aby wybrać dowolny z zapamiętanych Zestawów Piór. Aby przypisać Tytuł do Rysunku, zaznacz Rysunek i otwórz jego okno dialogowe Ustawień. W panelu Tytuł wybierz z rozwijanej listy Rodzaj tytułu. Więcej szczegółów, patrz Zestaw Piór w Pomocy ArchiCADa. Użycie polecenia Edycja > Rozbij do Bieżącego Widoku spowoduje rozbicie zaznaczonych elementów na podstawowe elementy rysunkowe (linie i wypełnienia). W oknie dialogowym, które zostanie wyświetlone po wywołaniu tego polecenia, będziesz miał opcję pozostawienia lub usunięcia oryginalnych elementów. W drugim przypadku wstawiony Rysunek zostanie usunięty. Tytuły Rysunków Każdy Rysunek umieszczony na Arkuszu może posiadać Tytuł zawierający elementy graficzne oraz informacje odnoszące się do tego Rysunku takie jak Numerację rysunku, Nazwę oraz Skalę. Uwaga: Rysunki umieszczone w Widokach modelu nie posiadają Tytułów. Aby przypisać domyślny Tytuł do każdego nowego Rysunku, otwórz Ustawienia rysunku gdy nie jest zaznaczony żaden Rysunek (oraz aktywne jest Okno arkusza), a następnie wybierz odpowiadający Ci Tytuł. Tytuły będą wstawiane automatycznie razem z Rysunkami. Tytuł jest pod-elementem Rysunku. Korzystając z opcji znajdujących się w panelu Tytułu okna dialogowego Ustawień rysunku, możesz definiować, przypisywać i formatować różne rodzaje Tytułów. Istnieje również możliwość tworzenia własnych Tytułów w postaci elementów bibliotecznych. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa. Utwórz Nowy Rodzaj Tytułu Bieżący Tytuł rysunku oparty jest na Rodzaju tytułu. Rodzaje tytułów są Obiektami GDL, które mogą być domyślnie przypisane 466 W oknie Arkusza zaprojektuj odpowiadający twoim potrzebom Tytuł korzystając z narzędzi rysunkowych. Zaznacz składniki nowego Tytułu. Użyj polecenia Plik > Biblioteki i Obiekty > Zachowaj jako Tytuł aby zachować zaznaczone elementy w postaci Obiektu Tytułu. Po zachowaniu, nowy rodzaj Tytułu będzie Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja dostępny w rozwijanym menu w panelu Tytuł, w oknie dialogowym Ustawień Rysunku. Kliknij Odniesienie wsteczne, aby otworzyć okno dialogowe o tej samej nazwie. Zachowany obiekt Tytułu może być w dowolnym momencie edytowany w sposób graficzny: użyj polecenia Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt. W oknie dialogowym wybierz plik Tytułu, który chcesz zmodyfikować. Kliknij przycisk “Symbol 2D” by otworzyć okno edycji Tytułu. Zmodyfikuj Tytuł korzystając z narzędzi 2D. Uwaga: Aby ułatwić proces edycji, upewnij się, że skala okna Symbolu 2D obiektu bibliotecznego jest ustawiona na 1:1. Odniesienie tytułu rysunku do źródła rysunku ("Odniesienie wsteczne" do Arkusza zawierającego znacznik źródłowy) Z panelu Tytuł w Ustawieniach rysunku można uzyskać dostęp do funkcji Odniesienia wstecznego. Funkcja Odniesienia wstecznego umożliwia dołączenie informacji o ID Arkusza do tytułu rysunku: chodzi w szczególności o ID jednego lub kilku Arkuszy zawierających Rysunek, na którym jest widoczny znacznik źródłowy bieżącego rysunku. Zatem funkcja Odniesienia do znaczników jest przydatna jeśli bieżący Rysunek powstał na podstawie Przekroju, Elewacji, Rozwinięcia Ścian, Detalu lub Obszaru 2D. W oknie dialogowym jest wyświetlana lista wszystkich Arkuszy, w których jest widoczny znacznik źródłowy bieżącego rysunku. (Albo takich, w których byłby widoczny znacznik źródłowy, gdyby Ramka Rysunku nie została ręcznie zmodyfikowana.) Zaznacz najpierw pole Włącz Odniesienie wsteczne, a następnie wybierz jeden lub więcej Arkuszy, których ID chcesz wyświetlić. (Wybierz Zaznacz wszystkie, jeśli chcesz, aby w Tytule Rysunku wyświetlał się ID wszystkich wymienionych w tym miejscu Arkuszy.) Kliknij OK, aby zamknąć okno dialogowe i wrócić do Ustawień rysunku. W Podglądzie tytułu rysunku wyświetla się Autotekst w miejscu, w którym Tytuł rysunku będzie zawierać informację o ID Arkusza. W tym przykładzie, jeśli zaznaczyłeś opcję "Zaznacz wszystkie", tytuł Rysunku będzie wyglądać w wersji końcowej w następujący sposób: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 467 Dokumentacja drukowaniem). Automatyczna aktualizacja odbywa się również przed publikacją. Jeżeli Rysunek pochodzi z innego źródła niż bieżący projekt, ArchiCAD sprawdzi czy wymaga on aktualizacji i przeprowadzi ją, jeśli okaże się to konieczne. • Ręcznie aktualizowany. Stan Rysunku odpowiada widokowi źródłowemu w momencie umieszczenia go na arkuszu lub ostatniej aktualizacji. Opcja ta jest użyteczna, gdy na przykład chcesz aby Rysunki pozostały nie zmienione aż do momentu zatwierdzenia dokonanych zmian. Możesz w każdej chwili zmienić domyślny sposób aktualizacji wybranych Rysunków w oknie dialogowym Ustawień rysunku. Uwaga: Sprawdź, czy w parametrach używanego Tytułu rysunku została włączona funkcja Odniesienia wstecznego: Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa. W palecie Menedżera Rysunków możesz sprawdzić status umieszczonego Rysunku, przełączyć sposób jego aktualizacji lub naprawić bądź zmienić połączenie z elementami źródłowymi. Więcej szczegółów, patrz Menedżer Rysunków w Pomocy ArchiCADa. Zarządzanie i aktualizacja umieszczonych Rysunków Wszystkie Rysunki umieszczone w projekcie ArchiCADa należą do jednego z dwóch typów: • 468 Automatycznie aktualizowany. Rysunek taki aktualizowany jest automatycznie, gdy aktywny jest arkusz, na którym się znajduje (gdy na wierzchu jest okno tego arkusza lub przed Menedżer Rysunków dostępny jest poprzez menu Okna > Palety. Możesz również otworzyć paletę Menedżera Rysunków klikając w lewym górnym rogu palety Nawigatora lub Organizatora rozwijany przycisk i wybrać z listy polecenie Pokaż Menedżera Rysunków. Otworzona zostanie paleta zawierająca spis wszystkich Rysunków umieszczonych w projekcie (w Teczce arkuszy i w widokach modelu), również te odwołujące się do zewnętrznych plików np. PDF. Nazwy Rysunków znajdujących się w aktywnym oknie będą wyszczególnione pogrubioną czcionką. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Menu kontekstowe każdego Rysunku znajdującego się w tym spisie zawiera najważniejsze polecenia związane z Rysunkami, takie jak Ustawienia rysunku lub Otwórz widok źródłowy. Uwaga: Nie można edytować parametrów zaznaczonego Rysunku bezpośrednio w Menedżerze Rysunków. Aby tego dokonać, użyj Ustawień rysunku. Domyślnie, w Menedżerze Rysunków wyświetlony jest Typ, ID (Numerowanie), Nazwa, Status, Arkusz (Umieszczony w) oraz Widok źródłowy i Ścieżka każdego Rysunku. Możesz sortować elementy według każdej z tych cech, klikając nagłówek wybranej kolumny. Możliwe jest sortowanie według dwóch cech: wystarczy kliknąć inną kolumnę aby hierarchia ustanowiona pierwszym kliknięciem uzupełniona została o drugie kryterium. Aby dostosować zestaw kolumn, kliknij prawym klawiszem nagłówek i dokonaj wyboru z listy dostępnych kolumn. Przełącz wyświetlanie poszczególnych kolumn. Szerokość kolumn może być edytowana graficznie. Uwaga: Jeżeli włączysz kolumnę Płaszczyzna Cięcia, będą w niej wyświetlane wartości wzniesienia tej płaszczyzny dla Widoków Źródłowych odnośnych Rysunków. W polu tym będzie wyświetlane “Brak” w przypadku, gdy dany Rysunek nie opiera się o Widok Projektu Rzutu lub został utworzony we wcześniejszej wersji programu, która nie obsługiwała Płaszczyzny Cięcia dla Rzutu. Pole Statusu wskazuje status Rysunku umieszonego na arkuszu. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 • OK: Rysunek został zaktualizowany. • Zmodyfikowany: plik źródłowy został zmodyfikowany i umieszczony Rysunek wymaga aktualizacji aby odzwierciedlić jego bieżący stan. • Dołączony: Rysunek nie posiada połączenia i nie może być zaktualizowany. (Jeżeli posiadał wcześniej połączenie, lecz zostało ono zerwane, Menedżer Rysunków wyświetli jego wcześniejszy widok źródłowy.) • Niedostępny: plik źródłowy Rysunku nie może zostać odnaleziony. • Do uaktualnienia: Tymczasowy status Rysunku znajdującego się w grupie Rysunków, które mają zostać zaktualizowane, informujący, że proces aktualizacji nie objął jeszcze tego Rysunku. • Uaktualnia: Tymczasowy status Rysunku, który właśnie jest aktualizowany. • Wymaga sprawdzenia: Automatyczna funkcja szybkiego sprawdzania nie może jednoznacznie określić czy dany Rysunek wymaga aktualizacji czy nie. Jeżeli pojawi się taki status, możesz zrobić dwie rzeczy: - kliknąć przycisk Sprawdź Status aby zorientować się czy Rysunek jest OK czy Zmodyfikowany. W drugim przypadku, jeżeli sposób aktualizacji Rysunku ustawiony jest na "Ręczny", możesz zdecydować czy Rysunek ma zostać zaktualizowany czy nie. (Rysunek ustawiony na automatyczną aktualizację zostanie zaktualizowany od razu po uaktywnieniu jego arkusza.) - kliknąć przycisk Aktualizuj aby uzyskać status OK. Aby zaktualizować Rysunek, którego plik źródłowy został zmodyfikowany, należy: • W Menedżerze Rysunków, zaznaczyć jeden lub więcej Rysunków ze spisu, a następnie wcisnąć przycisk Aktualizuj lub • W Mapie Widoków Nawigatora lub Organizatora, zaznacz nazwę Rysunku w 469 Dokumentacja strukturze hierarchicznej i wciśnij przycisk Aktualizuj lub wybierz analogiczne polecenie z menu kontekstowego. Jeżeli nie jest zaznaczony żaden Rysunek w Mapie Widoków, po wciśnięciu tego przycisku zaktualizowane zostaną wszystkie Rysunki. Jeżeli Teczka arkuszy zawiera Rysunki, których źródłem jest podłączony plik PMK (utworzony w Kolporterze, poza widokiem modelu w programie ArchiCAD), możesz ponownie połączyć wszystkie rysunki na bazie plików PMK z ich oryginalnymi widokami modelu. Po zaznaczeniu wszystkich plików PMK w Menedżerze Rysunków (można jednocześnie zaznaczyć kilka plików), z menu kontekstowego należy wybrać następujące polecenie: Połącz z oryginalnym Widokiem Modelu. Usuwanie Rysunków Zaznacz Rysunek i usuń jak każdy inny element ArchiCADa. Zwróć uwagę, że usuwanie Rysunku jest operacją nieodwracalną z wyjątkiem sytuacji, gdy aktywne jest okno tego samego typu (np. okno Rzutu lub Arkusza) co okno zawierające Rysunek. Identyfikacja (ID) Rysunków i Arkuszy Zarówno Rysunki jak i Arkusze posiadają przypisane im Numery ID pomocne przy organizowaniu, nawigowaniu oraz publikowaniu projektu. Głównym zastosowaniem Numerów ID Arkuszy jest możliwość automatycznej ich numeracji w Teczce arkuszy. Logika automatycznej numeracji może być zastosowana do całej Teczki arkuszy, jednakże ArchiCAD zapewnia dużą dowolność w sposobie przypisywania Numerów ID. Prosta Numeracja arkuszy Najprostszą metodą numeracji Arkuszy jest przypisanie każdemu z nich kolejnych numerów, podobnie jak strony w książce. Aby to zrobić, nie potrzebujesz nawet Numerów ID Arkuszy. Po prostu wstaw Do Szablonu arkusza Autotekst "Numer arkusza". Numer arkusza jest odzwierciedleniem położenia Arkusza w Teczce arkuszy i wyświetlany jest na dole Okna arkusza. Dzięki funkcji Autotekstu, numer ten znajdzie się na każdym Arkuszu. Zobacz opis systemu pracy w części Duże projekty na stronie 474. .Podczas otwierania projektu z rysunkami, których widoki lub pliki źródłowe uległy modyfikacji, zostanie wyświetlone okno dialogowe Uaktualnij rysunki. Możesz zignorować to ostrzeżenie, zaktualizować wszystkie Rysunki lub tylko zaznaczone. 470 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Jeżeli jednak korzystasz z "inteligentnego" numerowania Arkuszy, który bierze pod uwagę Arkusze dodawane i usuwane z Teczki, powinieneś zastosować Automatyczne Numerowanie Arkuszy. Automatyczne Numerowanie Arkuszy Złożoność większości projektów architektonicznych oraz możliwość zachowania ustalonej kolejności numeracji Arkuszy (nawet w przypadku dodania lub usunięcia pojedynczych Arkuszy z Teczki arkuszy) skłania większość użytkowników do korzystania z metody Automatycznej Numeracji polegającej na automatycznym przypisaniu każdemu Arkuszowi Numeru ID. System automatycznej numeracji dopasowuje Numery ID Arkuszy do zmian zachodzących w Teczce arkuszy (np. dodanie nowych Arkuszy, zmiana ich kolejności lub modyfikacja całej struktury dokumentacji). Numer ID Arkusza jest dostępny jako Autotekst “Numeracja arkusza”, jeśli zatem wstawisz taki Autotekst do Szablonu arkusza, każdy powstały na jego podstawie Arkusz będzie posiadał ten numer. Szczegóły, patrz Autotekst na stronie 446. Otwórz Dokument > Teczka arkuszy > Parametry teczki. Wybierz odpowiadającą Ci metodę numerowania elementów bieżącej Teczki arkuszy: • Użyj hierarchii (Widok drzewa zestawów): Przy numerowaniu odzwierciedlone zostanie położenie Arkuszy w określonych zestawach. Hierarchiczna struktura Teczki zostanie wyrażona w Numerach ID Arkuszy: Numery ID Arkuszy będą "dziedziczyć" Numery ID Zestawów, w których się znajdują (patrz ilustracja poniżej). Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Użytkownik może wybrać własny przedrostek oraz styl (np. 1-2-3, A-B-C, itd.) numeracji Arkuszy/Zestawów. Końcowa Numeracja arkusza jest zazwyczaj kombinacją cyfr i liter, np. A-03/a. Zobacz także Okno dialogowe Parametry Teczki w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Na każdym poziomie przypisywania numeracji (Parametry Teczki arkuszy, Ustawienia arkusza lub Parametry zestawu), jako styl możesz wybrać “Brak numeracji”. Każdemu elementowi znajdującemu się niżej w hierarchii (np. każdemu Arkuszowi umieszczonemu w Zestawie o takim właśnie Stylu numeracji) przypisana zostanie "pusta" numeracja, co de facto oznacza brak numeracji. • Użyj numerowania na jednym poziomie: Arkuszom zostaną przypisane kolejne numery (z pominięciem zestawów), zgodnie z ich położeniem w Teczce arkuszy Nawigatora. Pominięte zostanie również ułożenie elementów w hierarchicznej strukturze (patrz ilustracja poniżej). Zmiana kolejności elementów w Nawigatorze, zostanie odzwierciedlona w ich numeracji. 471 Dokumentacja Innym sposobem przypisania Arkuszowi lub Zestawowi własnego numerowania jest zaznaczenie go w Teczce arkuszy Nawigatora i wpisanie nowego Numerowania w panelu Cechy. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Parametry Teczki w Pomocy ArchiCADa. Numeracja Rysunku Własna numeracja Arkuszy/Zestawów Nawet, gdy wybrany zostanie automatyczny system numeracji elementów zdefiniowany w Parametrach Teczki arkuszy, nadal będziesz mógł przypisywać własne numery poszczególnym Arkuszom i Zestawom. Możesz tego dokonać w oknie dialogowym Ustawień zaznaczonego Arkusza/Zestawu. Arkusz/Zestaw nadal będzie liczony przez system numeracji (np. jeśli wcześniejszy Arkusz ma numer A-01, Arkusz o własnym numerze będzie oznaczony jako Zaop.-01, to kolejny Arkusz będzie miał numer A-03.) • Jeżeli nie chcesz aby dany Arkusz/Zestaw brany był pod uwagę przy automatycznej numeracji, zaznacz opcję "Nie uwzględniaj tego Arkusza (Zestawu) w numerowaniu". Gdy zdefiniujesz już Własną numerację Zestawu, możesz następnie zdecydować czy Numerowanie arkuszy znajdujących się w tym Zestawie ma być kontynuacją nowego (własnego) Numerowania tego Zestawu, czy raczej ma zachować ogólne Numerowanie struktury Teczki arkuszy ignorując Numerowanie własne Zestawu. Szczegóły, patrz Ustawienia arkusza w Pomocy ArchiCADa oraz Pióra i kolory/Zestawy Piór na stronie 34. 472 Każdemu Rysunkowi umieszczonemu na Arkuszu automatycznie przypisana jest Numeracja Rysunku. Numeracja Rysunku pojawia się przed Nazwą rysunku w palecie Nawigatora/Organizatora. Metoda przypisania Numeracji wybierana jest w oknie Ustawień rysunku. Zauważ, że Nazwa rysunku i Numeracja rysunku przypisywane są oddzielnie. Szczegóły, patrz Panel Identyfikacja (narzędzie Rysunek) w Pomocy ArchiCADa. W panelu Identyfikacja Ustawień rysunku wybierz jedną z trzech opcji definiujących Numerację Rysunku: • Według numeracji Widoku: Rysunek będzie miał tę samą Numerację co widok źródłowy. Opcja ta jest bardzo wygodna w sytuacji, gdy każdy Arkusz zawiera tylko jeden Rysunek. (Ta opcja jest dostępna tylko wówczas, gdy Rysunek został utworzony w oparciu o Widok ArchiCADa.) • Według arkusza: Numeracja Rysunku utworzona zostanie na podstawie Numeracji Arkusza, na którym znajduje się ten Rysunek. Numeracja Rysunku będzie zawierać Przedrostek/Styl zdefiniowany w Ustawieniach arkusza w panelu “Numery Rysunków na tym Arkuszu”. Ta opcja jest przydatna, gdy na Arkuszu umieszczonych jest wiele Rysunków. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia arkusza w Pomocy ArchiCADa. • Własna: Przypisana zostanie dowolna Numeracja Rysunku. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Możesz również użyć funkcji Siatki numeracji Rysunku Szablonu arkusza aby automatyczne umieszczać rysunki w komórkach przypisując im Numerację według układu liniowego lub na podstawie macierzy. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia szablonu arkusza w Pomocy ArchiCADa. Metody tworzenia dokumentacji ArchiCAD zapewnia pełną kontrolę nad procesem pracy przy projektach o różnej wielkości, poziomie skomplikowania oraz typie (projekt indywidualny lub zespołowy). W tym podrozdziale przedstawionych zostanie kilka systemów pracy nad projektami przydatnych w różnych sytuacjach oraz przybliżony zostanie proces tworzenia arkuszy w trybie pracy zespołowej. Małe projekty Małe projekty oznaczają niewielkie zespoły projektowe (lub nawet jedną osobę) oraz mniejszy zakres dokumentacji. System pracy w niewielkich pracowniach architektonicznych charakteryzuje się mniej wyraźnym podziałem obowiązków, oznacza to, iż każdy członek zespołu może w równym stopniu wpływać na kształt całego projektu, w tym także na proces tworzenia dokumentacji. W takich przypadkach, projekt składa się przeważnie z jednego pliku zawierającego wszystkie rysunki składające się na dokumentację oraz z dodatkowych zewnętrznych plików takich jak np. pliki graficzne lub dokumenty PDF z tabelami, opisami lub rysunkami standardowych detali. Struktura teczki arkuszy w takim pojedynczym pliku projektu, zbudowana jest z odpowiedniej ilości folderów zestawów, w których znajdują się zachowane widoki modelu. Jeżeli rysunki projektu ustawione zostały na automatyczną aktualizację, teczka arkuszy odzwierciedlać będzie na bieżąco postęp pracy projektowej. Uaktywniony arkusz, uwzględni ostatnie zmiany dokonane na rzutach, w przekrojach i w innych rysunkach. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 473 Dokumentacja Średnie projekty Większe lub bardziej złożone projekty wymagają zespołu architektów, którzy podzielą się zakresem obowiązków korzystając z funkcji Pracy zespołowej ArchiCADa i unikając tym samym rozbijania projektu na kilka oddzielnych plików. Opracowanie dokumentacji (przygotowanie arkuszy) powinno w takim przypadku zostać powierzone jednej osobie, która dołączając się do zespołu pomija wszystkie inne obszary robocze, rezerwując dla siebie pracę nad arkuszami. Może ona również użyć specjalnego Profilu Schematów Środowiska pracy skonfigurowanego pod kątem przygotowania dokumentacji. Przy takim rozwiązaniu, osoba odpowiedzialna za tworzenie arkuszy będzie wykonywała podobną pracę jak w poprzednim przypadku, z tym wyjątkiem, że aktualizacja zawartości arkuszy będzie związana z wysyłaniem i otrzymywaniem zmian dokonanych przez pozostałych członków zespołu. (np. budynków znajdujących się w tej samej lokalizacji) zostaną następnie umieszczone w pojedynczym pliku projektu, który będzie odnosił się do tego samego zestawu wzorców, modułów oraz bibliotek. Cała dokumentacja zostanie zgromadzona w jednym projekcie, zawierającym rysunki pochodzące ze wszystkich podległych plików projektu. W takim przypadku, najlepiej jest zdefiniować jedną Teczkę arkuszy, w której znajdą się widoki oraz rysunki pochodzące ze wszystkich plików składających się na projekt. Oto trzy dostępne rozwiązania: Pojedynczy plik zawierający Model i Teczkę arkuszy Jeżeli cały projekt składa się z dużego głównego pliku i jednego lub dwóch mniejszych, możesz utworzyć strukturę teczki arkuszy w głównym pliku, tak jak w przypadku przedstawionego powyżej modelu z pojedynczym plikiem, a następnie otworzyć również mniejsze pliki, umieścić ich widoki w Organizatorze i dołączyć je do Teczki arkuszy. Patrz: Aby zaimportować rysunek z innego Projektu ArchiCADa: na stronie 464. Zobacz także Zewnętrzne pliki w Nawigatorze na stronie 77. Wiele plików projektu z oddzielnym plikiem zawierającym tylko Teczkę arkuszy Duże projekty Jeżeli cały projekt składa się z wielu plików o mniej więcej tym samym rozmiarze i stopniu złożoności, najlepszym rozwiązaniem jest utworzenie dodatkowego pliku projektu, który nie będzie zawierał żadnych elementów konstrukcyjnych, a tylko Teczkę arkuszy. Następnie możesz otwierać kolejno poszczególne pliki projektu i umieszczać ich widoki w Mapie Widoków, przygotowując dla nich oddzielne foldery lub porządkując je w inny sposób. W przypadku dużych (obejmujących wiele budynków) projektów, bardziej praktycznym rozwiązaniem może okazać się podzielenie całego projektu na mniejsze jednostki (pliki projektu). Jednostki te Gdy uaktywniony zostanie arkusz w projekcie składającym się z wielu plików, ArchiCAD sprawdzi czy zawiera on rysunki pochodzące z innych plików projektów. Jeśli zawiera, program 474 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja rozpocznie aktualizowanie tych rysunków które ustawione są na automatyczną aktualizację. Jeżeli plik zawierający aktualizowany rysunek otworzony jest w innej kopii ArchiCADa, aktualizacja rozpocznie się natychmiast. Jeżeli jednak nie jest otworzony, uruchomiona zostanie dodatkowa kopia ArchiCADa aby go otworzyć. skorzystać z funkcji Kolportera, aby zachować lub wysłać widoki w formacie PMK, który jest rodzimym formatem rysunków w programie ArchiCAD i sprawia, że zajmują one mniej miejsca na twardym dysku niż rysunki w wielu innych formatach. Zobacz Definiowanie Formatu Publikacji na stronie 481. Architekt odpowiedzialny za Teczkę arkuszy wstawia następnie rysunki PMK do Arkusza, korzystając z Narzędzia Rysunek i okna dialogowego Wstaw Rysunek, albo używając polecenia dostępnego w menu Plik > Plik zewnętrzny > Wstaw Rysunek zewnętrzny. Zobacz Stosowanie Narzędzia Rysunek: na stronie 463. Podobnie jak inne rysunki, Rysunki wstawione w ten sposób są aktualizowane automatycznie lub ręcznie. Ich źródłem jest plik PMK. W efekcie to projektant jest odpowiedzialny za sprawdzanie, czy przy każdym wprowadzaniu zmian w widoku ArchiCAD, plik PMK utworzony w oparciu o ten widok został zastąpiony, dzięki czemu możliwa będzie aktualizacja Rysunków połączonych z plikami PMK. Zalety tego systemu pracy: Wiele plików projektu, oddzielna Teczka arkuszy, oddzielne Rysunki (Pliki PMK) Ten system pracy można zastosować w przypadku, gdy kilka osób pracuje równocześnie w sieci nad modelem i dokumentacją. W tym systemie, podobnie jak w poprzednim, model znajduje się w jednym lub kilku plikach projektu, natomiast Teczka arkuszy w oddzielnym pliku. Procedura tworzenia dokumentacji jest jednak w tym przypadku inna: Arkusze będą zawierać Rysunki, których źródło znajduje się w pliku zewnętrznym, czyli nie jest bezpośrednio połączone z widokami projektu. Projektant tworzy widoki w pliku ArchiCAD w zwykły sposób. Zamiast wstawiać je bezpośrednio do Arkusza, musi jednak Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 • Aktualizacja dokumentacji może odbywać się szybciej, ponieważ dotyczy jednocześnie tylko pojedynczego, niewielkich rozmiarów pliku z rysunkiem. • Otwieranie Teczki arkuszy może zajmować mniej czasu, ponieważ pliki PMK zawierające źródła Rysunków są umieszczone poza plikiem projektu. • Jeżeli Rysunki powiązane z plikami PMK mają ustawioną opcję Automatycznej aktualizacji, zostaną automatycznie zaktualizowane po opublikowaniu Arkusza. W razie potrzeby możesz zerwać połączenie Rysunku z plikiem PMK i połączyć Rysunek ponownie z oryginalnym widokiem modelu. W tym celu, zaznacz plik (pliki) PMK w Menedżerze Rysunków (można jednocześnie zaznaczyć kilka plików) i z menu kontekstowego wybierz następujące polecenie: Połącz z oryginalnym Widokiem Modelu. 475 Dokumentacja Podstawowe komponenty Teczki arkuszy (struktura Mapy Widoków, Zestawy, Szablony arkuszy) należą do Kierownika zespołu i projektanci nie mogą ich modyfikować. Właściciel arkusza może definiować ustawienia, modyfikować umieszczone na arkuszu elementy a nawet może go usunąć. Pozostali członkowie zespołu mogą przeglądać zarezerwowane arkusze. Tworzenie dokumentacji w Pracy zespołowej Szczegóły, patrz Praca w Obszarze roboczym na stronie 501. W Pracy zespołowej, tworzeniem arkuszy zajmuje się zazwyczaj jeden, wyznaczony do tego zadania członek zespołu projektowego. Taki członek podczas dołączania się do projektu zespołowego jako projektant, pomija kreatora dołączenia do zespołu i przechodzi od razu do ekranu Arkuszy (wyświetlanego po Detalach). Arkusze mogą być zarezerwowane tylko w całości. Nowe arkusze automatycznie przynależą do projektanta, który je utworzył. Jednakże, każdy Członek zespołu może umieszczać elementy na takich arkuszach. Poszczególne rysunki umieszczane na arkuszach nie mogą być oddzielnie zarezerwowane. Każdy użytkownik może umieszczać rysunki na arkuszu stając się tym samym ich właścicielem. (Ikona każdego rysunku w Nawigatorze informuje, czy dany rysunek należy do Ciebie czy do innego członka zespołu.) Uwaga: Po wysłaniu i otrzymaniu zmian, użytkownik zostanie poproszony o oddanie kontroli nad wstawionym rysunkiem lub innymi elementami umieszczonymi na arkuszu jego właścicielowi. 476 Publikowanie Publikacja jest ostatnim etapem procesu powstawania projektu architektonicznego. ArchiCAD zapewnia dużą elastyczność przy drukowaniu, plotowaniu oraz elektronicznym publikowaniu dokumentacji. Szybkie wydruki bieżących widoków możliwe są dzięki poleceniom Drukuj i Plotuj znajdującym się w menu Plik. Okna dialogowe Drukuj i Plotuj zawierają podobne opcje. Funkcja drukowania wykorzystywana jest przy tworzeniu szybkich wydruków pozwalających na sprawdzenie różnych aspektów projektu, natomiast plotowanie stosowane jest przy tworzeniu finalnej dokumentacji wysyłanej do klienta lub do podwykonawców. Funkcja Kolportera jest bardzo przydatnym narzędziem gdy opublikowanych musi być wiele zestawów dużego projektu. Paleta Kolportera pozwala ustawiać i zachowywać preferencje dotyczące Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja publikacji dowolnej ilości zestawów. To tutaj decydujesz czy dany zestaw będzie wydrukowany, wyplotowany, wysyłany na serwer czy zapisany na dysku. Gdy zestaw publikacji zostanie już zdefiniowany, publikowanie może odbywać się w każdym momencie za pomocą jednego kliknięcia. wyświetlania elementów modelu na Rzucie, a tym samym na wydruku. Drukowanie Przy drukowaniu z Okien 2D, 3D oraz okna Arkusza masz możliwość wstawienia Nagłówka oraz Stopki na drukowanej stronie. Zawartość Nagłówka/Stopki określana jest w Ustawieniach Nagłówka/Stopki. Polecenie Plik > Drukuj otworzy okno dialogowe z opcjami drukowania, różnymi w zależności od rodzaju drukowanego widoku: Arkusz, 2D lub 3D. Więcej szczegółów, zobacz Drukuj dokument 2D oraz Drukuj Arkusz w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Poniższy opis napisany został w oparciu o interfejs Windowsa. Opis specyficznych parametrów drukowania w systemie MacOS znajduje się w podrozdziale Ustawienia plotera/drukarki dla MacOS w Pomocy ArchiCADa. Elementy do druku Polecenie Drukuj umożliwia wydrukowanie bieżącego widoku lub określonego Obszaru wydruku ustawionego w oknie dialogowym Drukowania. Będąc w oknie Arkusza możesz wydrukować tylko te arkusze, które zostały zaznaczone w Nawigatorze. Elementy, które nie są drukowane to: Punkty aktywne, punkty zaznaczania, linie głębokości Przekroju, linie osi Dachu, Kamery oraz ich ścieżki. Linie Siatki konstrukcyjnej mogą być opcjonalnie drukowane, pod warunkiem, że zaznaczona jest opcja Drukuj siatkę. Pamiętaj, że siatka zostanie wydrukowana tylko jeśli jest wyświetlona. Zawartość Podrysu może być także drukowana. Uwaga: Elementy znajdujące się na odległych kondygnacjach, lecz wyświetlane na bieżącej kondygnacji, także pojawią się na wydruku. Skorzystaj z okna dialogowego Dokument > Ustaw widok modelu > Opcje wyświetlania modelu , aby określić sposób Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Szczegóły, patrz Opcje wyświetlania Modelu na stronie 382. Nagłówek/Stopka Szczegóły, patrz Ustawienia Nagłówka/Stopki w Pomocy ArchiCADa. Kolor wydruku Jeżeli używasz drukarki drukującej w kolorze i w skali szarości, kolor drukowanych elementów określany jest przez: 1) Ustawienia dokonane w oknie dialogowym Drukuj. Zaznaczenie opcji "Czarno-białe" wydrukuje wszystkie kolory na czarno niezależnie od innych ustawień. Więcej szczegółów, patrz Drukuj dokument 2D w Pomocy ArchiCADa. 2) Ustawienia w panelu Cechy okna dialogowego Ustawień rysunku zdefiniowane indywidualnie dla każdego umieszczonego na arkuszu rysunku. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Rysunek w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: W panelu Właściwości Ustawień rysunku znajduje się rozwijana lista Zestawy piór, z której możesz wybrać zestaw dla wybranego rysunku. Rozwijana lista Kolory pozwala określić tryb, według którego zostaną potraktowane kolory wydruku. Ponieważ zestawy piór Kolor oraz Szarość nie są ze sobą powiązane, istotne jest czy w pierwszej kolejności wybierzesz Zestaw Kolor, a następnie tryb Stopnie szarości czy odwrotnie. Rezultaty obydwu wyborów mogą się znacznie różnić, co pokazano na ilustracji poniżej. 477 Dokumentacja Komunikacja pomiędzy programem a ploterem zapewniona jest dzięki sterownikom, znajdującym się w folderze PlotWare domyślnie zlokalizowanym w głównym folderze ArchiCADa. Wybierz Plik > Ustawienia plotowania aby otworzyć okno dialogowe umożliwiające skonfigurowanie plotera. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia plotera w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Plik Informacje o ploterach zawiera dodatkowe informacje poświęcone m.in. wyborowi odpowiedniego sterownika i kabli oraz plotowaniu w sieci. Plotowanie Polecenie Plik > Plotuj otwiera okno dialogowe opcji Plotowania.2 Więcej szczegółów, patrz Plotuj dokument 2D w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Poniższy opis napisany został w oparciu o interfejs Windowsa. Opis specyficznych parametrów drukowania w systemie MacOS znajduje się w podrozdziale Ustawienia plotera/drukarki dla MacOS w Pomocy ArchiCADa. Wszystkie sterowniki ploterów dostarczone wraz z ArchiCADem korzystają z języka HPGL. Za "ploter" uważa się każde urządzenie obsługujące standard HPGL. Graphisoft zapewnia sterowniki do większości ploterów dostępnych na rynku; w przypadku drukarek, musisz oprzeć się na sterownikach dostarczonych przez producenta. Uwaga: Obecnie, wiele wielkoformatowych urządzeń plotujących dostarczanych jest ze sterownikami pozwalającymi na korzystanie z nich jak z drukarek systemowych. Jeżeli dodatkowo dane urządzenie jest kompatybilne ze standardem HPG, możesz wykorzystać dedykowane sterowniki ploterów dostarczone przez Graphisoft. Ustawienia plotera Jeżeli przy publikacji dokumentacji chcesz korzystać z plotera, musisz w pierwszej kolejności ustawić go w ArchiCADzie. 478 Przy pierwszym użyciu plotera w ArchiCADzie, należy ustanowić połączenie z urządzeniem klikając przycisk Ustaw w sekcji Połączenie. W ArchiCADzie możesz kreślić tylko elementy graficzne. Jeżeli aktywne jest okno tekstowe, polecenia Ustawienia plotera oraz Plotuj w menu Plik nie są dostępne. Plotowanie a drukowanie Poniżej przedstawiono podstawowe różnice w odniesieniu do funkcji drukowania: • Nie można określić zakresu plotowania; cała zawartość aktywnego okna zostanie wyplotowana. Gdy aktywne jest Okno arkusza, możesz wybrać arkusze do plotowania zaznaczając je w Nawigatorze. • Możesz określić kolor dla linii siatki, jeżeli chcesz ją plotować z okna 2D. • Zawartość Podrysu nie może być plotowana. W takich przypadkach możesz uznać plotowanie za bardziej korzystne niż drukowanie: • Teczka dokumentów do kreślenia: Możesz wysłać zadanie drukowania/plotowania do pliku zarówno w ramach Drukowania, jak i Plotowania. Jednak jeśli musisz zebrać wszystkie zadania w teczce dokumentów do kreślenia (PlotFlow może przejąć zadania plotowania z Teczki dokumentów do kreślenia i wysłać je do plotera), skorzystaj z Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja funkcji Plotowania. Określ położenie Teczki dokumentów do kreślenia w oknie dialogowym Ustawień plotera. Klikając przycisk Publikuj, możesz opublikować jedną pozycję, wybrane pozycje lub wszystkie zdefiniowane. • Określanie koloru: Podczas plotowania możesz skorzystać z opcji wyboru koloru: Dostępne są takie opcje, jak Kolor, Stopnie szarości i Czarno-białe. Okno dialogowe Drukowania umożliwia zaznaczenie pola Czarno-białe, jeśli wolisz wersję czarno-białą od kolorowej. (Możesz jednak również wybrać stopnie szarości podczas drukowania: użyj Zestawu Piór Szarość dla Widoków Modelu, albo ustaw wyświetlanie stopni szarości dla Rysunków umieszczonych w Arkuszach.) Funkcje Kolportera dostępne są w mapie Kolportera Nawigatora lub Organizatora. Możesz również otworzyć paletę Kolportera za pomocą menu Dokument > Kolporter > Publikacja. • Szybkość: Plotowanie jest zwykle szybsze niż Drukowanie, dlatego w przypadku projektów o dużej objętości warto zdecydować się na Plotowanie. Kolporter Funkcja Kolportera ArchiCADa pozwala na uproszczenie i przyspieszenie procesu (wielokrotnej) publikacji dokumentacji (elementów Kolportera). Wystarczy tylko utworzyć i skonfigurować Zestawy Publikacji, by następnie publikować je dowolną ilość razy jednym kliknięciem przycisku. Funkcja ta jest niezastąpiona w finalnej fazie tworzenia dokumentacji, jednakże jej przydatność uwidacznia się również podczas przygotowywania projektu do korekty dla współwykonawców lub inwestora. Każdy element Kolportera odnosi się bezpośrednio do widoku lub arkusza. Cechy widoku lub arkusza wyświetlane są na dole palety Kolportera, lecz nie mogą być edytowane. Jedynym parametrem ustawianym w Kolporterze jest format wyjściowy i jego opcje (dostępne w zakładce Format na dole Kolportera). Ikona towarzysząca każdemu elementowi Kolportera odpowiada formatowi w jakim zostanie opublikowany. Na ilustracji poniżej widać, że każdy rzut kondygnacji zostanie opublikowany w innym formacie wyjściowym: DWG, DXF oraz PDF. Zestawy Publikacji przechowywane są w projekcie, co ułatwia wprowadzanie poprawek i ponowną ich publikację. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Przygotowanie publikacji Kolporter automatyzuje i upraszcza sam proces publikacji, jednak przygotowanie wszystkich, lub części widoków projektu może okazać się trudnym zadaniem. Wszystkie widoki przeznaczone do 479 Dokumentacja publikacji muszą być uaktualnione, lub wyrenderowane, co często może zająć dużo czasu. Publikacja przez sieć wymaga uważnego przygotowania plików. Np. wysyłanie skomplikowanych widoków 3D oraz pobieranie ich przez współpracowników może, ze względu na rozmiar plików, zająć bardzo dużo czasu. Należy tak przygotować pliki do publikacji, aby zawierały wszystkie niezbędne informacje, jednak bez żadnych zbędnych dodatków. Uwaga: Podczas publikowania plików za pomocą funkcji Kolportera, wszystkie wcześniej utworzone lub wysłane pliki o takich samych nazwach zostaną nadpisane bez ostrzeżenia. Jeżeli zakończyłeś konfigurowanie Zestawów Publikacji, lecz nie chcesz ich jeszcze publikować, możesz po prostu zamknąć okno Kolportera, bez wciskania przycisku Publikuj. Wszystkie ustawienia dokonane w Kolporterze są zachowywane z Projektem. Definiowanie Zestawu Publikacji Aby zdefiniować nowy Zestaw Publikacji, wybierz polecenie Nowy Zestaw Publikacji z rozwijanego menu znajdującego się u góry palety Kolportera i wpisz jego nazwę. Lista nazwanych Zestawów publikacji znajduje się w dolnej części rozwijanego menu (na tej ilustracji Zestawy publikacji zostały nazwane "1-Widoki" i "2-Arkusze".) Następnie, dodaj do nowego Zestawu dowolną kombinację widoków i arkuszy. Wystarczy tylko zaznaczyć odpowiednie elementy z Mapy Widoków lub Teczki Arkuszy po lewej stronie Organizatora a następnie wykonać jedną z poniższych czynności: 480 • kliknąć polecenie Dodaj Skrót znajdujące się w dolnej części Mapy Widoków/Teczki Arkuszy. • przeciągnąć i upuścić zaznaczone elementy do Zestawu Publikacji. Uwaga: Jeżeli zaznaczysz Zestaw w Teczce arkuszy lub w folderze Mapy widoków, wciśnięcie przycisku Dodaj Skrót spowoduje utworzenie skrótu łączącego zaznaczony Zestaw/folder z odpowiadającym mu folderem w Zestawie Publikacji z prawej strony. Wszelkie zmiany w zawartości Zestawu zostaną wprowadzone również w połączonym folderze Zestawów Publikacji (podobnym do sklonowanego folderu mapy widoków). Natomiast jeśli przeciągniesz Zestaw lub folder do Zestawów Publikacji i upuścisz go w tym miejscu, zostanie utworzony odpowiadający mu folder, ale nie będzie on połączony i nie zostaną w nim uwzględnione kolejne zmiany wprowadzane do zawartości Zestawu/folderu. Na tej ilustracji, pierwszy Zestaw Publikacji został utworzony poprzez zaznaczenie Zestawu w Teczce arkuszy i kliknięcie przycisku Utwórz Skrót. Podobnie jak sklonowany folder w Mapie Widoków, jest to skrót do Zestawu w Teczce arkuszy: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja wszystkie zmiany w zawartości Zestawu zostaną uwzględnione w Zestawach Publikacji. Użyj polecenia Utwórz Skrót, aby sprawdzić, czy foldery Zestawów i Mapy Widoków zostały zaktualizowane w Zestawach Publikacji. • Kliknij przycisk Właściwości Publikowania w palecie Organizatora; lub • Wybierz polecenie Parametry Publikacji dla... z rozwijanej listy w Zestawach Publikacji Nawigatora. Drugi Zestaw Publikacji został utworzony przy pomocy funkcji przeciągania i upuszczania. Nie jest to skrót, a tylko jednorazowa kopia folderu Zestawu. Do wyboru masz cztery możliwości: • Drukowanie • Zapisz pliki • Wyślij do Internetu • Plotowanie W zależności od dokonanego wyboru dostępne będą różne opcje publikacji. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Cechy Zestawu Publikacji w Pomocy ArchiCADa. Definiowanie Formatu Publikacji Po skompletowaniu Zestawu Publikacji, możesz kliknąć którykolwiek z jego elementów (tzn. widoki lub arkusze w Zestawie Publikacji), aby zobaczyć jego Właściwości w znajdującym się poniżej panelu Właściwości. Wyświetlane cechy mają charakter tylko-do-odczytu i nie mogą być edytowane. Jeśli wybierzesz opcje Drukuj lub Plotuj jako Metodę publikacji, w zakładce Format będziesz mógł wybrać urządzenie, do którego zostaną wysłane pliki a także uzyskasz dostęp do okien dialogowych Układu strony/Ustawienia plotowania i in., bez konieczności zamykania Kolportera. Kolporter pozwala na utworzenie kolejki drukowania i/lub plotowania wielu plików. Więcej szczegółów, patrz Funkcje Kolportera w Pomocy ArchiCADa. Określanie metody publikacji Użyj okna dialogowego Cechy Publikacji Zestawów aby wybrać Metodę publikacji. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 481 Dokumentacja Jeśli wybrałeś Metodę Zachowaj lub Wyślij do Internetu, w zakładce Format będziesz mógł wybrać format, w jakim zostanie zapisany plik. Dostępnych jest wiele formatów graficznych oraz CAD. Można przypisywać je całym folderom lub tylko pojedynczym widokom. Począwszy od wersji programu ArchiCAD 12, do zachowywania widoków w Kolporterze dostępny jest format PMK. Jest to rodzimy format rysunków ArchiCAD, dzięki któremu zajmują one mniej miejsca na twardym dysku niż rysunki w wielu innych formatach. Zachowywanie widoków w formacie PMK może być dobrym rozwiązaniem w przypadku, gdy projekt jest podzielony na wiele plików (np. PLN Modelu i PLN Dokumentacji). Zobacz opisy systemu pracy przy tworzeniu dokumentacji w części Duże projekty na stronie 474. Uwaga: Przy otwieraniu pliku DWG w AutoCADzie, który był utworzony w ArchiCADzie, może zostać wyświetlone ostrzeżenie. Możliwa będzie jednak praca z tym plikiem w AutoCADzie i nie będzie miał on wpływu na stabilność programu. Dla niektórych formatów dostępnych jest więcej opcji. Pojawia się wtedy dodatkowy przycisk Opcje, za pośrednictwem którego można otworzyć okno zawierające opcje kompresji lub głębi kolorów. Wybranie formatu PDF spowoduje odpowiednią zmianę dostępnych opcji. Szczegóły, patrz Publikacja w formacie PDF na stronie 483. 482 Jeżeli w zestawie zaznaczono elementy o różnych formatach plików, w polu Format pojawi się wyraz “Różne”. W przypadku wysyłania plików musisz wpisać nazwę serwera FTP, nazwę użytkownika oraz hasło. W polu Ścieżka możesz także wpisać dokładny adres serwera. Istnieje również możliwość wysłania wiadomości email do odbiorców wysłanego pliku lub nawet dołączenie go do wysyłanej wiadomości. W pierwszej kolejności należy zaznaczyć opcję "Wyślij e-mail". Uwaga: Aby wysyłać wiadomości e-mail musisz skonfigurować skrzynkę pocztową w menu Opcje > Środowisko pracy > Kolporter. W oknie dialogowym E-mail oprócz wpisania adresu odbiorcy i treści wiadomości możesz również wybrać dodatkowe opcje związane z publikacją. Adres odbiorcy może być wpisany lub wybrany z własnej listy Adresów (menu Dokument > Kolporter > Adresy). Uwaga: Wiadomość e-mail nie zostanie wysłana, jeżeli proces publikacji nie powiedzie się. Podgląd i korekta plików DWF Jeżeli planujesz wysłanie plików do wykonawcy lub inwestora (którzy nie posiadają ArchiCADa) aby dokonali ewentualnych poprawek, najlepszym rozwiązaniem będzie użycie formatu DWF wraz z Internetowym środowiskiem Recenzenta projektu. Format DWF pozwala na przeglądanie plików opublikowanych w internecie razem z Internetowym środowiskiem (opartym na Java) Recenzenta projektu bez potrzeby instalowania lub nawet znajomości ArchiCADa. Wykonawcy z różnych branż lub klienci Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja mogą przeglądać projekt w internecie, dodawać swoje uwagi (zakreślając fragmenty projektu na czerwono) by następnie wysłać wszystko z powrotem do autora projektu. Recenzent projektu może być dołączany do publikowanego zestawu plików. Więcej szczegółów, patrz Recenzent projektu na stronie 547. Zmodyfikowane pliki DWF mogą zostać włączone do pliku ArchiCADa przy użyciu narzędzi Zakreślacza projektu. Więcej szczegółów, patrz Zakreślacz Projektu na stronie 552. Zobacz także Okno dialogowe Cechy Zestawu Publikacji w Pomocy ArchiCADa. Proces publikacji Użyj rozwijanej listy znajdującej się na dole palety Kolportera aby wybrać pozycje, które mają zostać opublikowane: • tę pozycję: oznacza publikację całego aktywnego zestawu. • wybrane elementy: oznacza publikację wszystkich zaznaczonych elementów z aktywnego zestawu. • wszystkie pozycje: oznacza publikacje wszystkich aktualnie zdefiniowanych zestawów. Kliknij przycisk Publikuj aby rozpocząć proces publikacji. Ikony obok nazw widoków informują, czy proces trwa, zakończył się, czy też się nie powiódł. Kliknięcie przycisku Stop, nieodwołalnie przerwie procedurę, natomiast Pauza wstrzyma ją chwilowo. Wówczas przycisk Stop zmieni się w przycisk Kontynuuj pozwalający na wznowienie publikacji. Plik dziennika zawiera informacje o każdym przeprowadzonym procesie publikowania i zachowywany jest w lokalizacji wskazanej w oknie Opcje > Środowisko pracy > Kolporter (“Lokalizacja dziennika Kolportera”). Publikacja w formacie PDF Funkcja publikowania do pliku PDF w MacOS jest zintegrowana z systemem. Opisana poniżej procedura odnosi się tylko do systemu Windows. Opublikuj PDF za pomocą Kolportera Za pomocą Kolportera, możesz zapisywać jeden lub wiele widoków w postaci pliku PDF (Portable Document Format). (Widoki umieszczone w Kolporterze domyślnie zapisane będą w formacie PDF.) 1) Otwórz Zestaw Publikacji w Organizatorze w trybie Kolportera. Upewnij się, że w Właściwościach Publikacji wybrana jest opcja “Zapisz pliki” lub “Wyślij do Internetu”. 2) Wybierz elementy dla Zestawu Publikacji. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 483 Dokumentacja 3) W sekcji Format wybierz “PDF”. 4) Kliknij Opcje strony aby określić rozmiar papieru i orientację pliku PDF. Uwaga: Opcja Rozdzielczość dla Łuków związana jest z faktem, że format PDF nie rozpoznaje łuków i musi je uśredniać liniami prostymi. Opcja ta pozwala na określenie dokładności tego procesu. 7) Opublikuj zaznaczone elementy w normalny sposób. 5) Kliknij Opcje dokumentu by zdefiniować opcje dla zawartości pliku PDF. Pliki PDF utworzone przez ArchiCADa mają standardowe cechy, takie jaki ikony podglądu oraz zakładki. Zachowaj dokument w formacie PDF Aby zachować zawartość aktywnego okna w formacie PDF, z menu wybierz Plik > Zachowaj jako i wybierz PDF jako format dla pliku. 6) U dołu, po lewej stronie w oknie Opcje Dokumentu znajduje się przycisk Opcje PDF pozwalający zdefiniować opcjonalne hasło. 484 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Kliknij Opcje strony aby określić rozmiar papieru i orientację pliku PDF. Kliknij Opcje dokumentu by zdefiniować opcje dla zawartości pliku PDF. U dołu, po lewej stronie w oknie Opcje Dokumentu znajduje się przycisk Opcje PDF pozwalający zdefiniować opcjonalne hasło. • Podobnie jak przy drukowaniu Arkuszy, przy zachowywaniu ich w formacie PDF możesz wybrać czy chcesz wydrukować kilka Arkuszy, czy tylko jeden i czy skadrować go zgodnie z bieżącym powiększeniem, czy w zachować w całości. (Nie są dostępne Opcje strony, ale dostępne są odpowiednie opcje w oknie zachowywania Arkusza w formacie PDF.) • W przypadku formatowanych list dostępne są opcje skalowania, a także umieszczania kolejnych stron listy na kolejnych stronach dokumentu. (Nie są dostępne Opcje strony, ale dostępne są odpowiednie opcje w oknie zachowywania Arkusza w formacie PDF.) Uwaga: Opcja Rozdzielczość dla Łuków związana jest z faktem, że format PDF nie rozpoznaje łuków i musi je uśredniać liniami prostymi. Opcja ta pozwala na określenie dokładności tego procesu. Opcje Dokumentu będą zależały od rodzaju aktywnego okna. • Dla Dokumentu 2D i 3D, Opcje Dokumentu są podobne do okien dialogowych drukowania 2D/3D. Więcej szczegółów, patrz Drukuj dokument 2D w Pomocy ArchiCADa. Gdy zachowujesz w formacie PDF, możesz zdecydować w jakim zestawie kolorów zostanie zachowany plik: Kolor, Czarno/Biały, lub Stopnie szarości. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 485 Dokumentacja 7) Kliknij przycisk “Przeglądaj” aby wybrać zachowany wcześniej plik U3D (patrz krok 1). 8) Jeżeli publikujesz arkusz z widokiem 3D, zaznacz go aby dołączyć plik U3D. (Jeśli publikujesz sam widok, plik U3D zostanie dołączony do tego widoku.) 9) Kliknąć OK. 10) Zaznacz w Kolporterze utworzony element i Opublikuj go w formacie PDF. Nowy dokument PDF będzie zawierać nawigowalny plik U3D. Widok 3D w dokumencie PDF (tylko Windows) Przy zachowywaniu w formacie PDF, ArchiCAD pozwala na wykorzystanie możliwości formatu U3D (tylko w systemie Windows). W pliku PDF utworzonym w ArchiCADzie możesz umieścić plik U3D umożliwiający nawigowanie widokiem jak gdyby zawierał on model 3D. 1) W oknie 3D zachowaj wybrany widok modelu korzystając z polecenia "Zachowaj jako". Z listy dostępnych formatów wybierz “U3D”. Zaleca się uproszczenie modelu 3D jak to jest tylko możliwe w celu uzyskania bardziej płynnej nawigacji w końcowym dokumencie PDF. 2) W palecie Nawigatora i Organizatora zachowaj wybrany model jako widok 3D. Jeśli wolisz, umieść widok 3D na arkuszu. Model U3D umieszczony w pliku PDF obsługiwany jest tylko za pomocą programu Adobe Reader 7.0 lub nowszej wersji. Zestawienia i listy Zintegrowana z ArchiCADem baza danych zawierająca informacje o elementach konstrukcyjnych może być wykorzystana do utworzenia list elementów składających się na projekt, z uwzględnieniem użytych komponentów, oraz przeznaczenia tych elementów (przypisanie do stref). Poniższy rozdział zawiera przegląd podstawowych pojęć wykorzystywanych w procesie tworzenia zestawień i list oraz prezentuje możliwe do utworzenia typy list. Opisany tutaj proces jest prostą funkcją publikacji wykorzystującą gotowe wzory i pozwalającą na tworzenie prostych list. Zaawansowani użytkownicy mogą dopasować format oraz ustawienia filtrowania tych publikacji do własnych potrzeb. 3) Następnie dodaj zachowany widok 3D (sam lub umieszczony Szczegółowy opis tego procesu znajduje się w folderze ArchiCAD 12/Dokumentacja/“Calculation Guide.pdf” oraz w menu Pomoc ArchiCADa. 4) Wybierz PDF w zakładce Format. (Jest to domyślny format Niektóre polecenia opisane w tym rozdziale nie są widoczne w domyślnych profilach środowiska pracy programu ArchiCAD 12. Jeśli zamierzasz samemu konfigurować listy (zalecane dla zaawansowanych użytkowników), otwórz Opcje > Środowisko pracy > Menu aby dodać te polecenia do istniejącego menu (np. Dokument > Zestawienie i Listy): na arkuszu) do Zestawu Publikacji. Zaznacz go w Zestawie (lub arkusz, na którym się znajduje). publikacji.) 5) Kliknij znajdujący się poniżej przycisk Opcje dokumentu, a następnie Opcje PDF. 6) Zaznacz opcję “Dołącz dane 3D” . 486 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja • Ustaw listę schematów • Modyfikuj bazę • Nowe Cechy • Modyfikuj Cechy • Cechy ostatniego zaznaczenia • Łącz cechy z kryteriami Jednakże, większość użytkowników będzie wolało korzystać z funkcji Zestawienia interaktywnego. Zestawienia Interaktywne stanowią część Mapy Projektu, a utworzone na ich podstawie widoki mogą być zachowywane i publikowane na arkuszach. Jak wskazuje nazwa, Zestawienia interaktywne są narzędziem działającym "w obie strony" tzn. odzwierciedla zmiany dokonane na elementach, które zawiera oraz pozwala na ich edycję z poziomu utworzonego zestawienia. Więcej szczegółów, patrz Zestawienie interaktywne na stronie 223. Źródła list Podczas tworzenia list, ArchiCAD wykorzystuje następujące źródła danych: • Elementy konstrukcyjne umieszczone w Projekcie. Listy mogą korzystać z atrybutów tych elementów, takich jak: rozmiar, powierzchnia, objętość, numer ID oraz z innych parametrów zdefiniowanych w ich oknach dialogowych Ustawień lub graficznie. • Obiekty cech przypisane do elementów konstrukcyjnych. Obiekty cech są to specjalne pliki GDL nie posiadające jednak skryptu 3D ani widoku 3D. Obiekty cech mogą posiadać odniesienia do baz danych oraz dane Komponentów i Deskryptorów zdefiniowane dla każdego elementu. Obiekty cech zawierają opisy specyficznych struktur budynku, na podstawie których sporządzane są listy: na przykład, ilość oraz szczegółowy opis belek żelbetowych wykorzystanych w projekcie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 • Bazy danych uporządkowane wg kluczy i zawierające Komponenty, Deskryptory oraz Jednostki wymiarowania. Elementy konstrukcyjne odwołują się do tych danych poprzez Obiekty cech. Obiekty cech mogą być przypisane do elementów konstrukcyjnych. Następnie, Komponenty oraz Deskryptory utworzone wewnątrz przypisanych Obiektów cech mogą zostać połączone bezpośrednio z elementami bazy danych, stąd połączenie pomiędzy elementem konstrukcyjnym a wpisem w bazie danych. • Komponentami mogą być na przykład materiały (stal, cement, etc.) ale również wszystko co może zostać zmierzone w odniesieniu do elementów struktury (cena, roboczogodziny, etc.). Każdy Komponent posiada nazwę, kod, jednostkę oraz określenie proporcjonalnego udziału w danym elemencie konstrukcyjnym. • Deskryptory są elementami tekstowymi powiązanymi z różnymi aspektami inwestycji np. wykończenia, bezpieczeństwa, transportu, montażu oraz zarządzaniem informacją. Deskryptory wyświetlane są w raportach: nie są wykorzystywane w listach, nie są także połączone z komponentami lub z parametrami elementów. Każdy Deskryptor posiada nazwę (zwaną również krótkim opisem), kod oraz opis właściwy (długi tekst). Cechy mogą odnosić się do elementów konstrukcyjnych zarówno poprzez Kryteria jak i Indywidualnie. Każdy Obiekt cech można przyporządkować do niepowtarzalnej kombinacji kryteriów zaznaczonych elementów, np. Obiekt cech nazwany “Ściana betonowa” może odnosić się do wszystkich ścian posiadających określone wypełnienie, narysowanych piórem nr. 12 i przypisanych do warstwy “Ściany zewnętrzne”. Gdy włączymy tę opcję ArchiCAD automatycznie połączy dany Obiekt cech z wszystkimi elementami pasującymi do wybranych Kryteriów. Zestawy Kryteriów są zapisywane wewnątrz aktywnej biblioteki dzięki czemu mogą zostać użyte w wielu projektach. Kryteria mogą być tworzone w oknie dialogowym Łącz cechy z kryteriami. Z Kryteriami mogą być połączone Obiekty cech znajdujące się w załadowanych bibliotekach lub utworzone przez użytkownika. 487 Dokumentacja Możesz również przypisać Cechy indywidualnie każdemu elementowi. Polega to na ręcznym przyłączaniu kolejnych cech w panelu Tworzenie list i etykiet okna dialogowego Ustawień każdego dostępnego elementu. 3) Poprzez określenie lokalnego Komponentu/Deskryptora za pomocą Skryptu cech Obiektu cech, który jest połączony z elementem Bazy danych. Element konstrukcyjny (Ściana, Słup , Belka, Strop, Dach, Siatka, Wypełnienie) mogą mieć przyłączony Obiekt cech. Komponent w Obiekcie cech może być zdefiniowany na cztery różne sposoby: Komponent jest zdefiniowany lokalnie w Skrypcie cech. Ilość parametrów wskazuje, że jest połączony z elementami Bazy danych. Komponenty zdefiniowane poza Skryptem cech nie będą wyświetlone na liście. 1) Poprzez określenie Komponentu/Deskryptora, który jest połączony z elementem znajdującym się w bazie danych. Definicja komponentu. Wszystkie pola (ZestawBD, Klucz, Kod, Nazwa etc.) Komponentu pochodzą z Bazy danych. 4) Poprzez określenie lokalnego Komponentu/Deskryptora za pomocą Skryptu cech Obiektu cech, który nie jest połączony z elementem Bazy danych. 2) Poprzez określenie Komponentu/Deskryptora, który istnieje tylko w tym Obiekcie cech i nie jest połączony z żadnym elementem Bazy danych. Komponent jest zdefiniowany lokalnie w Skrypcie cech. Ilość parametrów wskazuje, że nie jest połączony z elementami Bazy danych. Komponenty zdefiniowane poza Skryptem cech nie będą wyświetlone na liście. Definicja komponentu. Kod, Nazwa oraz Ilość nie pochodzą z Bazy danych i mogą być dowolnie ustawiane przez użytkownika. 488 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Gdy przynajmniej jeden lokalny Komponent/Deskryptor jest zdefiniowany w Skrypcie cech, Komponenty i Deskryptory utworzone w innym miejscu Obiektu cech będą ignorowane i nie zostaną zawarte na liście. Umieszczaj definicje w Skrypcie cech lub definiuj Komponenty/Deskryptory. Nie używaj jednocześnie tych dwóch rodzajów, gdy tylko jeden z nich będzie stale umieszczany na liście. Elementy biblioteczne (Zakończenie ściany, Okna, Drzwi, Okno narożne, Świetlik, Obiekt, Lampa, Strefa) mogą mieć Obiekt cech połączony z Komponentami w jeden z czterech podanych wyżej sposobów lub też Komponenty/Deskryptory mogą zostać zdefiniowane poprzez własne okna Komponentu/Deskryptora lub Skryptu cech Elementu bibliotecznego. Istnieje zatem osiem sposobów na zdefiniowanie Komponentów/Deskryptorów Elementu bibliotecznego. Obiekty cech zostały wprowadzone głównie dlatego, że Elementy konstrukcyjne nie posiadają własnych Skryptów GDL, które umożliwiałyby zdefiniowanie Komponentów/Deskryptorów. • Czysty tekst: raport wyników listy wyświetlony będzie w postaci sformatowanego tekstu. Raporty pojawiają się w oknach tekstowych i mogą zostać zachowane jako zwykłe pliki tekstowe lub jako tabele w plikach HTML. • Grafika: raport zawiera elementy tekstowe i graficzne np. symbole rysunkowe lub bitmapy. Graficzne raporty mogą być zachowane jako pliki RTF lub pliki projektu ArchiCADa. Możliwe jest również skopiowanie list i wklejenie ich do bieżącego obszaru roboczego ArchiCADa. Chociaż wersje językowe ArchiCADa różnią się co do zawartości, niektóre wcześniej określone schematy list zostały zagnieżdżone w ArchiCADzie i można z nich korzystać nawet, gdy nie jest załadowana żadna biblioteka. Szczegóły dotyczące definiowania własnych schematów, zobacz “Calculation Guide.pdf” znajdujący się w folderze ArchiCAD 12/Dokumentacja. Typy list ArchiCAD generuje trzy typy list: Listy elementów, Listy komponentów oraz Listy stref. Lista elementów jest najlepszym rozwiązaniem przy tworzeniu zestawień i inwentaryzacji oraz do wyświetlania parametrów elementów konstrukcyjnych użytych w projekcie. Aby utworzyć Listę elementów, ArchiCAD przegląda projekt lub zaznaczony zestaw elementów konstrukcyjnych zgodnie z konfiguracją wybranego Schematu listy. Na liście pojawią się zatem wyszczególnione w Schemacie listy parametry elementów, Komponenty i Deskryptory. Przygotowanie list Sortowanie i analiza danych, obliczanie wymaganych informacji oraz formatowanie raportów jest wykonywane zgodnie z konfiguracją wybranego Schematu listy. Schematy list są wcześniej przygotowanymi zestawami instrukcji kierujących działaniem funkcji tworzenia list w ArchiCADzie. Istnieją dwa typy formatów Schematów listy: Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 489 Dokumentacja Lista stref jest głównie wykorzystywana do tworzenia zestawień pomieszczeń oraz wykończenia. Listy stref mogą zawierać parametry Stref oraz powiązanych z nimi elementów konstrukcyjnych. W rzeczywistości Lista stref jest rodzajem Listy elementów, której zawartość stanowią elementy należące do danej Strefy. Lista komponentów pozawala na tworzenie zestawień użytych materiałów, zestawień ilościowych lub kosztorysów. Listy takie zawierają zazwyczaj cechy różnych typów komponentów; jednakże wyświetlane mogą być również określone parametry elementów. Wybranie odpowiedniego typu listy uzależnione jest od rodzaju danych jakie mają być zestawione. Oto przykłady typowych zestawień: Elementy konstrukcyjne zestawione wraz z podstawowymi danymi oraz wartościami ich parametrów: Charakterystyczne parametry określonych elementów konstrukcyjnych (np. Wysokość progu drzwi, Liczba otworów w stropie): Zestawienia stolarki drzwiowej i okiennej: Ilość komponentów związanych z elementami konstrukcyjnymi: 490 Lista elementów Lista elementów Lista elementów Lista komponentów Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja Deskryptory odnoszące się do elementów konstrukcyjnych: Zestawienia pomieszczeń: Szczegółowe parametry stref (np. Powierzchnia odjęta strefy, Redukcja powierzchni strefy): Główne parametry stref (np. nazwa strefy, numer strefy) wyświetlone w kolumnie Strefy danego elementu konstrukcyjnego: Lista komponentów Lista stref Lista stref Lista elementów • Opcja Użyj filtrów spowoduje zastosowanie filtrów zdefiniowanych dla Schematu listy do zaznaczonych elementów; elementy nie pasujące do kryteriów filtrujących zostaną zignorowane. • Wybranie opcji Wyświetl ostrzeżenie spowoduje wyświetlenie komunikatu ostrzegającego. Następnie zostaniesz poproszony o wybranie jednej z wyżej opisanych opcji. Przykład: Wyświetlanie list Zakres elementów branych pod uwagę przy tworzeniu list zależy od bieżącego zaznaczenia w oknie Rzutu. • Jeżeli żaden element nie jest zaznaczony, lista utworzona będzie na podstawie wszystkich elementów zgodnie z poleceniami Schematu listy według typu lub kryterium. • Jeżeli na arkuszu znajdują się zaznaczone elementy, tylko one będą wykorzystane przy tworzeniu listy. Jeżeli zakres elementów tworzących listę wymaga ściślejszego określenia, użyj polecenia Ustawienia list aby zdefiniować kryteria wyboru elementów. Jeżeli zaznaczywszy elementy w projekcie otworzysz okno któregoś z typów list, może wystąpić konflikt pomiędzy poleceniami kryteriów tej listy a zawartością bieżącego zaznaczenia. (Na przykład, jeżeli wybierzesz Zestawienie stolarki okiennej, podczas gdy zaznaczone są również Ściany i Drzwi.) W oknie Opcje > Środowisko pracy > Wizualizacje i obliczenia, menu rozwijane Elementy zaznaczone do przeliczenia oferuje trzy opcje rozwiązujące taką sytuację. • Jeżeli wybierzesz opcję Wypisz wszystko, wszystkie zaznaczone elementy zostaną umieszczone na liście nawet jeśli nie opowiadają kryteriom filtracji. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Jeżeli wybierzesz Podstawową listę elementów zawierającą ściany, ich warstwy oraz ID użytkownika, rezultat będzie wyglądał następująco. Jeżeli jednak zaznaczysz elementy za pomocą Obszaru zaznaczania i utworzysz listę, wyświetlone zostanie ostrzeżenie (jeżeli pozwala na to ustawienie w oknie Opcje > Środowisko pracy > Wizualizacje i obliczenia). 491 Dokumentacja Informacje o elemencie Jeżeli wybrałeś Użyj filtrów, ArchiCAD utworzy listę zbiorczą tylko z tych elementów, które spełniają kryteria (w tym przypadku będą to Ściany). Rezultat przedstawia ilustracja obok. W przypadku opcji Wypisz wszystko, każdy z zaznaczonych elementów, (2 Ściany, 1 Okno i 2 Drzwi) zostaną umieszczone na liście bez względu na ustawienia filtra (ilustracja obok). Paleta Informacje o elemencie wyświetla informacje o wymiarach elementów zaznaczonych w oknie Rzutu. (Paleta dostępna jest w menu Okna > Palety > Informacje o elementach.) Pozwala ona na szybki dostęp do podstawowych informacji ilościowych o elementach bez potrzeby korzystania z poleceń tworzenia list zestawień. Przyciski Zawartość informacyjna w górnej sekcji palety określają jakie informacje będą wyświetlane. Jeżeli żaden z przycisków nie jest wciśnięty, zostanie wyświetlona tylko ilość i typ zaznaczonych elementów. Sześć przycisków odpowiada za wyświetlanie (licząc od lewej): • ID, warstw oraz informacji o połączonych Cechach Uwaga: Metoda zaznaczania "Wszystkie kondygnacje" narzędzia Obszaru zaznaczania działa w ten sam sposób. W tym przypadku elementy wszystkich kondygnacji znajdujące się wewnątrz obszaru zaznaczania zostaną umieszczone na liście. 492 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja • Długości, obwodu oraz grubości • Powierzchni elementów • Powierzchni zajmowanej przez elementy • Objętości • Wysokości Możesz łączyć wyświetlanie poszczególnych danych i zachowywać je lub drukować wybierając odpowiednie polecenie z rozwijanego menu znajdującego się w prawym górnym rogu palety. Zobacz także: Podświetlanie obrysu elementów na stronie 82 oraz Okno informacji o elemencie (Info Tag) na stronie 83. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 493 Dokumentacja Zarządzanie ID • Jeżeli elementy zostaną skopiowane bądź powielone, ID kopii pozostaną takie same jak elementów oryginalnych. Pole ID znajduje się w palecie Tworzenie list i etykiet wszystkich narzędzi typu elementy konstrukcyjne oraz narzędzi Wypełnienie i Strefa. • Jeżeli wklejasz elementy do projektu może wystąpić konflikt ID. • W przypadku wspólnego Projektu (Pracy zespołowej), poszczególni Projektanci pracujący w różnych obszarach roboczych mogą tworzyć elementy posiadające ten sam ID. • Menedżer ID elementów w menu Dokument > Zestawienia i Listy pozwala ustawić numery ID elementom projektu opierając się na ich cechach (atrybutach). Dzięki niemu możesz również modyfikować automatycznie generowane numery ID. Istnieje możliwość zachowania ustawień do późniejszego wykorzystania przy innych projektach. Pole ID służy identyfikacji i grupowaniu elementów w oknach list. Możesz również wykorzystać ID w Etykietach powiązanych z elementem. Łańcuch znaków w polu ID nie może przekraczać 15 znaków. Możliwe jest użycie dowolnych znaków. Uwaga: Wszystkie elementy konstrukcyjne posiadają również wewnętrzny indywidualny numer ID (GUID), który nie zmienia się w czasie pracy nad projektem. Wewnętrzne ID może także być używane do etykietowania i sumowania elementów w listach. Filtrowanie lub grupowanie elementów na podstawie ich ID jest wykorzystywane przez wiele Schematów list. Pozycje sumujące znajdujące się w listach zestawień mogą odnosić się do elementów o tym samym ID. Zawartość ID jest zatem istotna. • 494 Jeżeli w nazwie zawarta jest jakaś liczba, w nazwach kolejnych elementów liczba ta zwiększy się o jeden, pod warunkiem, że zaznaczone zostanie pole Automatyczny wzrost numeru ID w menu Opcje > Preferencje Projektu > Różne. Jeżeli pole ID nie posiada żadnego numeru, każdy nowo utworzony element będzie miał przypisany ten sam element ID. Konfiguracja utworzona i zachowana w Menedżerze ID elementów pozwala na przygotowanie czytelnych elementów Projektu do symulacji ilościowych. Uwaga: To polecenie dostępne jest tylko wtedy, gdy aktywne jest okno Rzutu. Gdy wybierzesz Dokument > Zestawienia i Listy > Menedżer ID elementów, pojawi się okno dialogowe. W górnej części tego okna znajduje się rozwijane menu zawierające ustawienia zachowane dla różnych typów elementów. Możesz określić kilka ustawień dla dowolnego typu elementu lub pracować na aktualnych ustawieniach. Menu rozwijane Edytuj ustawienia pozwala zachować, zmienić nazwę lub usunąć ustawienia. Uwaga: Aby zmienić już zachowane ustawienia, zaznacz je, zmodyfikuj według potrzeb a następnie zachowaj pod tą samą nazwą. Okno dialogowe Menedżera zawiera dwie zakładki: Sortuj elementy, gdzie można określić atrybuty elementów oraz Format ID, gdzie można wprowadzić własne ustawienia numeru ID. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Dokumentacja W zakładce Sortuj elementy znajduje się rozwijana lista wszystkich typów elementów (narzędzi). W prawym górnym rogu okna dialogowego, wyświetlana jest liczba elementów Projektu należących do aktywnego typu elementu. • Jeżeli na Rzucie zaznaczone są jakiekolwiek elementy , Menedżer ID elementów będzie modyfikował tylko te elementy. W takim wypadku zostaną wyświetlone dwie liczby: określająca ilość zaznaczonych elementów oraz ilość elementów typu, który jest aktywny. • Jeżeli żaden element na Rzucie nie jest zaznaczony, modyfikacje będą odnosić się do wszystkich wstawionych i widocznych (znajdujących się na widocznych warstwach) elementów. Elementom posiadającym te same kryteria zostanie przypisany identyczny numer ID. Gdy zakończysz już wybieranie kryteriów, możesz przejść do zakładki Format ID, która umożliwia definiowanie formatu numerów ID. Lista po lewej stronie zawiera dostępne kryteria, które mogą zostać wybrane dla danego typu elementu. Jest to identyczna lista jak w poleceniu Edycja > Znajdź i zaznacz. Wybierz kryteria, które Ci odpowiadają i wciśnij przycisk Dodaj. Wybrane kryteria zostaną umieszczone na liście po prawej stronie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 495 Dokumentacja Numer ID może zawierać do 15 znaków lub cyfr. Menedżer ID elementów umożliwia podzielenie ID na cztery części. W każdej z części (w polach Komponenty ID) możesz umieścić tekst, licznik lub numer kondygnacji. Jeśli chcesz, możesz również wyłączyć jedną lub więcej części. • Wybierając jako Typ Tekst, możesz wpisać dowolny tekst o długości ograniczonej liczbą wpisaną w górnym polu. Po zdefiniowaniu formatu ID, kliknij przycisk Zmień ID w dolnym prawym rogu okna dialogowego. Pojawi się okno dialogowe Lista elementów ID. • Typ Licznik pozwala wpisać dowolną liczbę lub kilka liter np. "aa", które będą automatycznie zwiększane. Możesz zatwierdzić dokonane zmiany klikając OK lub powrócić do okna konfiguracyjnego wybierając Anuluj. • Po wybraniu typu Kondygnacja nr, w danej części automatycznie zostanie umieszczany numer kondygnacji. Możesz również zachować wszelkie zmiany otwierając rozwijane menu Edytuj ustawienia u góry okna dialogowego. Uwaga: Typ Kondygnacja nr jest dostępny tylko wtedy gdy wybrałeś “Kondygnację” jako jedno z kryteriów. Nazwa zachowanej konfiguracji zostanie wtedy dołączona do rozwijanego menu Ustawienia. ArchiCAD zapisuje te ustawienia w oddzielnym pliku, który może być z powodzeniem użyty do innych Projektów nawet po wybraniu polecenia Nowy / parametry domyślne. 496 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Współpraca W praktyce zawodowej architekci często spotykają się z koniecznością pracy w zespole lub z przedstawicielami innych branż. Istotnym elementem procesu projektowego jest także interaktywna komunikacja z klientem. ArchiCAD zawiera szereg udogodnień pomagających w sprawnej wymianie informacji z innymi programami. Dodatkowo dokumenty ArchiCADa mogą być przeglądane w specjalnym trybie Zakreślacza projektu, lub poprzez internet. Rozdział ten opisuje funkcje wspomagające współpracę: Praca Zespołowa; Połączenia; Wymiana danych; oraz Konsultacja. Praca Zespołowa ArchiCAD oferuje funkcję Projektu Zespołowego, która umożliwia jednoczesną pracę kilku architektów (lub specjalistów z innych branż) nad różnymi aspektami, bądź fragmentami tego samego projektu. • Siatki oraz Opcje wyświetlania • Aktywne Biblioteki Więcej szczegółów na temat atrybutów i ich ustawień, zobacz Konfiguracja na stronie 15. Gdy te ustawienia zostaną już dokonane, Administrator może Uwspólnić projekt (korzystając z polecenia w menu Zespół > Uwspólnij ten projekt) by następnie członkowie Zespołu ArchiCADa mogli się do niego Dołączyć. (menu Zespół > Dołącz się). Proces dołączania się do projektu został opisany w części Dołącz się w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Gdy projekt zostanie uwspólniony, jego plik przyjmie rozszerzenie .plp. Jednakże żaden projektant nie będzie mógł go bezpośrednio otworzyć. Aby rozpocząć pracę nad Uwspólnionym projektem, musisz użyć polecenia Zespół > Dołącz się. Więcej informacji dotyczących typów plików w Pracy Zespołowej, patrz Pliki Projektu Zespołowego na stronie 513. Konfiguracja projektu w Pracy Zespołowej Role w projekcie Zespołowym Aby korzystać z funkcji Projektu Zespołowego, musisz najpierw określić ustawienia Uwspólnionego projektu. Chociaż możliwe jest rozpoczęcie Projektu Zespołowego na podstawie domyślnych ustawień ArchiCADa, zaleca się w pierwszej kolejności ustawienie kilku kryteriów przed uwspólnieniem Projektu, gdyż zmiana jakichkolwiek ustawień w czasie, gdy pracuje nad nim wiele osób jest trudna. Ustawienia te obejmują: Zespół wykorzystujący funkcję Projektu Zespołowego ArchiCADa może być zorganizowany zgodnie z szeregiem zasad. Elastyczność programu pozwala na dopasowanie reguł pracy zarówno do małych biur projektowych, gdzie współpracownicy mogą komunikować się bez przeszkód , jak też do dużych biur wymagających ściśle określonej hierarchii dostępu do poszczególnych aspektów projektu. • Skalę projektu oraz Jednostki miary • Kondygnacje oraz Warstwy • Atrybuty (Kolory piór, Rodzaje Linii oraz Wypełnień, Struktury warstwowe, Materiały) W pracy Zespołowej współpracownicy mogą przyjąć jedną z pięciu funkcji: Administratora, Kierownika Zespołu, Projektanta, Zakreślanie oraz Tylko oglądanie. Pierwsze dwie funkcje muszą zostać zdefiniowane przez osobę uwspólniającą projekt. Osoba ta ustala także, czy dostęp do projektu będzie miał Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 497 Współpraca każdy współpracownik, czy też tylko określona grupa projektantów, od których wymagane będzie podanie hasła. • Tworzenia, modyfikacji i usuwania Kondygnacji • Modyfikacji i usuwania atrybutów Kolorów Piór, Materiałów, Typów wypełnień, Rodzajów linii, Kategorii stref i Struktur warstwowych. • Definiowania i modyfikacji Jednostek i metod wymiarowania • Tworzenia i modyfikowania struktury oraz podstawowych komponentów Teczki arkuszy, w tym Zestawów oraz Szablonów arkuszy. • Przypisania porzuconych Wpisów Zakreślacza projektu • Modyfikacji załadowanego zestawu Bibliotek używanych przez Zespół Definiowanie funkcji odbywa się podczas uwspólniania projektu. Zobacz Uwspólnianie Projektu na stronie 499. Administrator to osoba koordynująca pracę Zespołu, która jako pierwsza uwspólnia projekt. Administrator ma wyłączność na następujące działania: • Zezwalanie na dołączanie się do Zespołu innych członków • Odłączanie poszczególnych członków Zespołu • Zmianę haseł członków Zespołu • Posługiwanie się hasłami Administratora oraz Kierownika Zespołu • Zarządzanie kopiami zapasowymi Administrator może zmieniać parametry uwspólnienia projektu korzystając z polecenia Zespół > Ustawienia uwspólnienia projektu. Więcej szczegółów, patrz Parametry uwspólnienia projektu w Pomocy ArchiCADa. Każdy projekt Zespołowy ma tylko jednego Administratora. W oparciu o nazwę użytkownika i hasło posiada on dostęp do projektu z dowolnego komputera. Ważne: Gdy użytkownik dołączony jest jako Administrator, nie może pracować nad projektem ani rezerwować obszarów. Kierownik Zespołu to osoba odpowiedzialna za projekt. Może to być jeden z członków Zespołu (nawet ta sama osoba co administrator pod warunkiem, że jest zarejestrowana jako członek Zespołu), lub fikcyjna osoba identyfikowana na podstawie hasła. W praktyce oznacza to, że każdy członek Zespołu może przyjmować funkcję Kierownika pod warunkiem, że zarejestruje się przy pomocy przypisanego Kierownikowi hasła. Kierownik Zespołu ma wyłączne prawo do: • Modyfikacji i usuwania Warstw • Modyfikacji i usuwania Kombinacji warstw 498 Tylko jedna osoba może być w danym momencie dołączona jako Kierownik Zespołu. Niektóre modyfikacje atrybutów możliwe są tylko przy wyłącznym dostępie do projektu, co oznacza, że nikt prócz Kierownika Zespołu nie może być dołączony do projektu oraz że cały obszar roboczy jest zarezerwowany tylko dla niego. Projektant to członek Zespołu pracujący nad wybraną częścią projektu. W trakcie procesu dołączania się do projektu Zespołowego, Projektant rezerwuje jego fragment, nad którym będzie pracował. Fragment projektu zarezerwowany dla danego Projektanta to jego “Obszar roboczy”. Szczegóły, patrz Praca zespołowa w Pomocy ArchiCADa. Rezerwowany obszar roboczy może być definiowany w oparciu o następujące elementy: • Dowolną liczbę spośród wszystkich Kondygnacji • Dowolną liczbę spośród wszystkich Warstw • Dowolną liczbę spośród wszystkich okien Przekrój/elewacja • Dowolną liczbę spośród wszystkich Rysunków detalu • Dowolną liczbę spośród wszystkich Kamer/ścieżek animacji • Dowolną liczbę spośród wszystkich Arkuszy • Prostokątny, lub wieloboczny obszar określony przy pomocy narzędzia Obszar zaznaczenia • Dowolną kombinację powyższych Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Projektanci definiowani są przez Administratora, lecz mogą także rejestrować się samodzielnie. Wszyscy projektanci mają wgląd do informacji o uwspólnionym projekcie poprzez polecenie Zespół > Info uwspólniania projektu. Zarejestrowani Członkowie Zespołu mogą również dołączać się w specjalnym trybie Zakreślania. W trybie tym nie można tworzyć nowych elementów. Można jedynie dodawać poprawki i zaznaczać elementy, które wymagają korekty, bądź uwagi innych członków Zespołu. Projektanci oraz Kierownik Zespołu mogą ponadto korzystać z Narzędzi Zakreślacza projektu. Ten specjalny tryb ma na celu ochronę elementów projektu przed niepożądanymi modyfikacjami. Szczegóły, patrz Info uwspólniania projektu w Pomocy ArchiCADa. Więcej szczegółów, patrz Praca Zespołowa i Zakreślacz projektu na stronie 554. Przeglądający (osoby dołączone w trybie Tylko oglądanie) mogą zapisać dokument w postaci projektu indywidualnego, a następnie pracować nad tą kopią na swoim komputerze. Żadne modyfikacje dokonane w tej kopii projektu nie spowodują zmian w projekcie Zespołowym. Uwspólnianie Projektu Projekt po konfiguracji uwspólniany jest przez Administratora. Oznacza to, że w indywidualnym projekcie zostały ustawione parametry skali, jednostek, kondygnacji, warstw, atrybutów, siatki, opcji wyświetlania oraz bibliotek. Projekt taki może (ale nie musi) zawierać podstawowe elementy struktury budynku (np. ściany konstrukcyjne). Dokładne przygotowanie projektu przed jego uwspólnieniem jest bardzo istotne, gdyż ewentualna zmiana podstawowych ustawień w późniejszym okresie będzie wymagała od dołączonych użytkowników przerwania pracy. Gdy Administrator przygotuje już plik projektu lub wzorca, otwiera go w ArchiCADzie i wybiera polecenie Zespół > Uwspólnij ten projekt pozwalające na konfigurację uwspólnienia projektu. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia uwspólniania projektu w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Tryby bezpieczeństwa i kopie lokalne Istnieją dwa tryby bezpieczeństwa uwspólnionego projektu: "Swobodny dostęp" oraz "Tylko dla zarejestrowanych członków". Swobodny dostęp jest trybem odpowiednim w przypadku małych projektów. Jednakże, przy większych projektach, Administrator może ograniczyć dostęp do pliku tylko dla wybranych członków. Możliwe jest również, aby kierownik Zespołu dołączył się jako jeden z istniejących projektantów i zachował kilka kopii lokalnych. W takiej sytuacji, projektant nie musi już dołączać się do projektu, wystarczy bowiem, że będzie pracował na odpowiednich kopiach lokalnych. W określonych odstępach czasu kierownik zespołu może kontrolować pracę projektantów i odsyłać z powrotem zaakceptowane zmiany do głównego pliku Zespołu, przy pomocy funkcji Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Kopie lokalne mogą być tworzone w oparciu o określony porządek. Przykładowo, każdy kto chce pracować nad konstrukcją projektu, otwiera plik Konstrukcja.plc i rozpoczyna pracę. Metoda kopii lokalnych znacznie przyspiesza zmianę obszarów roboczych. Znacznie szybciej (i pewniej) jest otworzyć plik .plc niż dołączać się do poszczególnych obszarów roboczych. Korzystanie z tej metody pozwala również na przyspieszenie procesu pracy, ponieważ poszczególni użytkownicy mogą rozpocząć pracę jednocześnie bez konieczności dołączania się po kolei do projektu. Jeśli obszar roboczy podczas dołączania się ograniczony został warstwami lub kondygnacjami, kontrola nad Połączonymi Modułami zawartymi w takim obszarze jest znacznie łatwiejsza do utrzymania, ponieważ użytkownik nie może wstawiać elementów poza własny obszar roboczy. Pozwala to uniknąć zmian w ID dołączenia, które pojawiają się po wstawieniu nowego elementu do obszaru roboczego innego projektanta. 499 Współpraca Przy większych projektach wskazane jest wprowadzenie Nazwy użytkownika (login). Nazwy te mogą być przygotowane przez Menedżera CAD (lub głównego architekta projektu). Nazwy kopii lokalnych mogą być tworzone na podstawie nazwy Projektu oraz ustalonego porządku. Na przykład: projekt nazwany ‘Mójprojekt’ z porządkiem ‘konstrukcja’ mógłby być zachowany jako ‘MójprojektKonstrukcja.plc’. Rezerwacja Członkowie Zespołu muszą rezerwować fragmenty projektu podczas dołączania się. Dzięki temu będą posiadać wyłączne prawo do pracy nad wybranym fragmentem. Każdy element projektu może należeć do określonego członka Zespołu lub do nikogo. Rezerwacja odbywa się w oknie dialogowym, które pojawia się po wybraniu polecenia Zespół > Dołącz się. Hasła Szczegóły, patrz Dołącz się w Pomocy ArchiCADa. W Zespole projektowym możliwe jest zabezpieczenie hasłem Projektantów, Administratora oraz Kierownika Zespołu. Definiowanie haseł odbywa się podczas uwspólniania projektu. Podczas całego procesu dołączania się Projektant informowany jest o opcjach, które nie są dla niego dostępne (tj. kondygnacje, warstwy, przekroje, itd.), ponieważ zostały już zarezerwowane przez innego Projektanta). Więcej szczegółów, patrz Ustawienia uwspólniania projektu w Pomocy ArchiCADa. Zdefiniowanie haseł dla Administratora oraz Kierownika Zespołu jest obowiązkowe. Administrator musi również posiadać Nazwę. Kierownikiem Zespołu może być każdy użytkownik zalogowany hasłem Kierownika Zespołu. Przy niewielkich projektach Zespołowych, możesz zdefiniować wszystkie obowiązkowe Nazwy i hasła jednym słowem np. "admin" w celu uniknięcia konieczności ich zapamiętania. Hasła dla użytkowników są raczej niepotrzebne. Pojedynczy użytkownicy ich nie potrzebują i nie muszą również mieć przypisanych Nazw przed uwspólnieniem projektu. Przy większych (bardziej skomplikowanych) projektach angażujących współwykonawców, niezbędna może okazać się ochrona niektórych Nazw użytkownika hasłami. W takim przypadku, jedna osoba (przeważnie jest to Menedżer CAD) odpowiedzialna jest za zarządzanie nazwami i hasłami wszystkich użytkowników (a także przechowywanie ich w bezpiecznym miejscu). Więcej informacji na temat odzyskiwania utraconych lub zapomnianych haseł, patrz Błędy użytkowników na stronie 514. 500 Widoki nie mogą być zarezerwowane w trakcie procesu dołączania się. Projektant, który zarezerwował dany widok projektu (np. kondygnację) podczas dołączania się, jest również posiadaczem wszystkich widoków utworzonych na jego podstawie. Zobacz także Mapy Widoków oraz Zestawy Publikacji w Pracy Zespołowej na stronie 503. Oznaczenia rezerwacji w Nawigatorze Ikony elementów Nawigatora w uwspólnionym projekcie pozwalają na rozeznanie się w ich statusie i przynależności: • Ikona projektanta wskazuje element Nawigatora, który nie należy do Ciebie (np. należy do innego projektanta lub jest nieprzypisany). • Zielona ikona oznacza element Nawigatora utworzony przez Ciebie, lecz jeszcze nie uwspólniony z innymi projektantami poleceniem Wyślij i pobierz zmiany. Dopóki tego nie zrobisz, pozostali projektanci nie będą mogli zobaczyć takiego elementu. • Wszystkie pozostałe elementy Nawigatora (nie posiadające ikony projektanta i nie wyświetlane w kolorze zielonym) należą do Ciebie. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Uwaga: Warstwy nie są wyświetlane w Nawigatorze, lecz te zarezerwowane przez innych projektantów oznaczone są w oknie dialogowym Ustawień warstw ikoną projektanta. Szczegóły, patrz System Kolorów Nawigatora na stronie 69. Modyfikowanie Atrybutów w Uwspólnionym projekcie Każdy projektant dołączony do wspólnego projektu ma możliwość wglądu do bieżących atrybutów projektu w menu Opcje > Atrybuty Elementów, lecz nie może ich edytować. Tylko Kierownik Zespołu może modyfikować poszczególne atrybuty lub (korzystając z wyłącznego dostępu) usuwać je. Jednakże każdy projektant może tworzyć nowe atrybuty i dowolnie je edytować przed wybraniem polecenia Wyślij i pobierz zmiany. Na tym etapie, nowe atrybuty wyświetlane są w ich oknach dialogowych z podkreśleniem, jak pokazano na ilustracji poniżej. Zmiana obszaru roboczego powoduje dezaktualizację wszystkich innych plików rysunków, a dokonane w nich zmiany nie będą już mogły zostać wysłane. Jeżeli chciałbyś zmienić obszar roboczy bez wysyłania zmian, musisz się najpierw odłączyć, a następnie dołączyć z inną definicją obszaru roboczego. Praca w Obszarze roboczym Kondygnacja lub Warstwa Rezerwacja kondygnacji lub warstwy oznacza rezerwację wszystkich znajdujących się na niej elementów; oznacza to wyłączne prawo do ich wstawiania lub edycji. (Wyjątek: Każdy Projektant może wstawiać elementy na Warstwie ArchiCADa bez konieczności jej rezerwowania.) Fragment ograniczony obszarem zaznaczenia zostanie oznaczony zieloną ramką oraz nazwą użytkownika. Fragmenty zarezerwowane przez innych projektantów oznaczane są czerwoną ramką. Po wysłaniu i pobraniu zmian, nowe atrybuty stają się atrybutami całego projektu i mogą być edytowane tylko przez Kierownika Zespołu. (Ich nazwy nie są już podkreślone.) Zmiana Obszaru Roboczego Po dołączeniu do projektu Zespołowego możesz zmienić ustawienie swojego obszaru roboczego; w tym celu skorzystaj z polecenia Zespół > Zmień mój obszar roboczy. Zostanie wyświetlona paleta Dołącz się, w której będziesz mógł zmienić ustawienia obszaru roboczego.. Uwagi: Przed zmianą obszaru roboczego musisz najpierw wysłać zmiany w projekcie. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Nie możesz wstawiać elementów poza własnym obszarem roboczym z wyjątkiem sytuacji, gdy pracujesz na zarezerwowanej warstwie oraz kondygnacji. Wszystkie elementy, których przynajmniej jeden punkt aktywny znajduje się wewnątrz, lub na granicy obszaru zaznaczenia definiującego zarezerwowany fragment Projektu, są traktowane 501 Współpraca jako należące do tego fragmentu. Jeżeli element znajduje się w obszarach roboczych dwóch, lub więcej osób, będzie on należał do fragmentu Projektu zarezerwowanego w pierwszej kolejności. Elementy znajdujące się w przestrzeniach roboczych ograniczonych obszarami zaznaczenia, zarezerwowanych przez różnych Projektantów, mogą być modyfikowane tylko przez jednego Projektanta jednocześnie. Aby przekazać te elementy, zaznacz je i wybierz polecenie Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Zostanie ponownie wyświetlone okno pozwalające uwolnić te elementy dla pozostałych Projektantów. Detal Jeżeli zarezerwowałeś Okno detalu, oznacza to, iż masz wyłączne prawo do modyfikowania Rysunku detalu (możesz np. dodawać nowe elementy lub modyfikować istniejące) oraz do jego aktualizacji. Znacznik detalu należy jednak do projektanta, który posiada Rzut lub Przekrój zawierający ten znacznik. Projektant ten może dokonywać zmian w zawartości detalu, lecz nie zostaną one wprowadzone dopóki Ty (posiadacz Detalu) ich nie zatwierdzisz. Szablony arkuszy oraz Teczka arkuszy Każdy członek Zespołu może utworzyć szablon arkusza, lecz po wybraniu polecenia Wyślij i pobierz zmiany, właścicielem wszystkich szablonów stanie się Kierownik Zespołu, który będzie mógł modyfikować ich ustawienia. Jednakże, każdy członek Zespołu będzie mógł korzystać z tych szablonów arkuszy. Kierownik Zespołu musi posiadać prawo wyłączności aby dokonywać zmian w strukturze teczki arkuszy takich, jak przenoszenie arkuszy, tworzenie zestawów czy usuwanie szablonów. (Jednakże ustawienia danego arkusza, kontrolowane są przez jego właściciela.) Uwaga: Szablony arkuszy zachowują się w Zespole projektowym podobnie jak atrybuty: każdy członek Zespołu może utworzyć nowy szablon, lecz od momentu wybrania polecenia "Wyślij i pobierz zmiany", nowy element staje się własnością Kierownika Zespołu, który musi użyć prawa wyłączności aby go usunąć. Przekrój/Elewacja/RŚ i Dokumenty 3D Zakreślacz projektu Jeżeli zarezerwowałeś okno Przekroju (lub Elewacji/RŚ/Dokumentów 3D), oznacza to, że masz wyłączne prawo do modyfikowania znacznika Przekroju oraz wstawiania nowych elementów do okna Przekroju. Pozostali projektanci mogą otworzyć to okno i modyfikować te elementy, które należą do ich obszarów roboczych. Każdy Projektant może korzystać z funkcji Zakreślacza pozwalającego na umieszczanie graficznych komentarzy i korekt w dowolnym miejscu uwspólnionego projektu, bez względu na jego status rezerwacji. Arkusze Dostęp do Ustawień arkusza zarezerwowany jest dla jego właściciela, lecz pozostali projektanci mogą umieszczać na nim swoje rysunki oraz inne elementy. Arkusze mogą być usunięte tylko przez ich właściciela lub Kierownika Zespołu. Więcej szczegółów, patrz Praca Zespołowa i Zakreślacz projektu na stronie 554. Połączone Moduły Używanie Połączonych Modułów może być przydatne w skomplikowanych Projektach Zespołowych, opracowywanych przez zespół złożony z wielu Projektantów. Uwaga: Same Rysunki nie mogą być zarezerwowane w trakcie procesu dołączania się. Moduły mogą być rezerwowane poprzez Kondygnacje, Warstwy i Obszary. Szczegóły, patrz Tworzenie dokumentacji w Pracy zespołowej na stronie 476. Więcej szczegółów, patrz Połączone Moduły w Pracy Zespołowej na stronie 536. 502 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Dodatkowe informacje Nawigatora pozwala na przełączanie pomiędzy nimi. • Zablokowane elementy (porzucone lub zarezerwowane przez inne osoby) nie mogą być modyfikowane, jednak można je oglądać w oknach wszystkich typów. Elementy te można zaznaczać, można przeglądać ich okna dialogowe ustawień a ich parametry mogą być pobierane poleceniem Edycja > Ustawienia elementów > Pobierz ustawienia lub odpowiadającym mu skrótem klawiszowym (Alt/Cmd + kliknięcie elementu). Każdy Projektant oraz Kierownik Zespołu posiada własne Moje Widoki, które może przeglądać i modyfikować tylko On. Widoki z grupy Moje Widoki mogą być dodawane (metodą przeciągnij i upuść) do Wspólnych Widoków Projektu Zespołowego, własnego Zestawu Publikacji (nie uwspólnionego) lub do Mapy Arkuszy. (Rysunki pochodzące z części "Moje Widoki" po umieszczeniu w Teczce arkuszy tracą swój status połączenia.) • Właściciel rysunku, detalu lub przekroju (o statusie Przebudowanie ręczne lub Rysunek) ma wyłączne prawo do ich aktualizacji. • Podczas uaktualniania Projektu Zespołowego, możesz zdecydować czy elementy utworzone poza Twoim obszarem roboczym mają zostać uwolnione dla innych Projektantów czy nadal pozostać zarezerwowane. • Jeżeli ktoś inny uwolnił element utworzony na Twoim obszarze, masz możliwość zachowania go lub odrzucenia. Więcej szczegółów, patrz Wyślij i pobierz zmiany w Pomocy ArchiCADa. Mapy Widoków oraz Zestawy Publikacji w Pracy Zespołowej Zarządzanie Mapami Widoków w Zespole projektowym Każdy Projektant oraz Kierownik Zespołu ma dostęp do Mapy Widoków projektu w Nawigatorze/Organizatorze. Więcej szczegółów dotyczących map Nawigatora/Organizatora, zobacz Paleta Nawigatora na stronie 65. W Zespole projektowym na Mapę Widoków składają się dwie części: “Wspólne Widoki” oraz “Moje Widoki”. Rozwijane menu znajdujące się u góry Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Widoki znajdujące się w części Wspólne Widoki są widoczne dla wszystkich Projektantów, lecz struktura Wspólnej Mapy Widoków zarządzana jest przez Kierownika Zespołu i tylko on może (korzystając z wyłącznego dostępu) zmieniać ustawienia widoków, klonować foldery lub usuwać widoki. Wszyscy Projektanci mogą przeglądać i duplikować widoki oraz umieszczać je w dowolnych Zestawach Publikacji. Nowe widoki lub foldery utworzone przez któregokolwiek z Projektantów są niewidoczne dla pozostałych członków Zespołu, dopóki nie wybrane zostanie polecenie Wyślij i pobierz zmiany. Do tego momentu ikony nowych widoków mają kolor zielony a Projektant, który je utworzył może dowolnie ustawiać ich parametry i położenie w strukturze. Po operacji wysłania i pobrania zmian, nowe widoki oraz foldery stają się własnością Kierownika Zespołu (ich ikony nie mają już zielonego koloru). Elementy Mapy Widoków utworzone przed uwspólnieniem projektu, automatycznie staną się częścią Wspólnej Mapy Widoków a ich właścicielem będzie Kierownik Zespołu. Oznacza to, iż tylko On będzie mógł modyfikować i usuwać te widoki. Mapa widoków będąca podstawą dokumentacji powinna być utworzona przez Kierownika Zespołu lub przez specjalny zespół zajmujący się przygotowaniem dokumentacji. Oto przykładowy scenariusz pracy: zespół tworzący dokumentację dołącza się do Zespołu projektowego nie rezerwując żadnych obszarów pracy oprócz arkuszy. W ten sposób nie zakłócając pracy architektów, może tworzyć potrzebne widoki. 503 Współpraca Zestawy Publikacji w Zespole projektowym Każdy Projektant może utworzyć dowolną ilość Zestawów Publikacji, które następnie mogą być uwspólnione. Aby uwspólnić zestaw należy skorzystać z menu rozwijanego znajdującego się u góry palety Nawigatora. Uwspólniony Zestaw Publikacji oznaczony jest ikoną otwartej dłoni. Uwspólniony zestaw publikacji dostępny jest dla wszystkich Projektantów, którzy chcą zrobić z niego użytek, jednakże nie mogą oni zmieniać ustawień formatu oraz publikacji jego elementów. Jeżeli element Kolportera znajdujący się w uwspólnionym zestawie połączony jest z widokiem, który następnie zostanie usunięty przez Kierownika Zespołu, wtedy właściciel zestawu publikacji zostanie o tym poinformowany. Nie uwspólniony Zestaw publikacji nie jest widoczny ani dostępny dla innych Projektantów. Może on zawierać dowolny widok pobrany z Moich Widoków, Wspólnych Widoków jak również z Arkuszy znajdujących się w Teczce arkuszy. Jeżeli jednak, nie uwspólniony zestaw zawiera widoki z mapy Moich Widoków nie będzie on mógł być uwspólniony. Możesz publikować wszystkie uwspólnione zestawy, nawet wówczas, gdy nie zawierają one Twojego Obszaru roboczego. W czasie zapisywania, lub wysyłania plików, używana jest lokalizacja, określona przez ich autora. Aby zapisać, lub wysłać pliki do innej lokalizacji, zaznacz Zestaw, a następnie dokonaj jego powielenia. Kierownik Zespołu może zmieniać ustawienia oraz zawartość szablonów arkuszy. Jednakże ustawienia danego arkusza, kontrolowane są przez jego właściciela. Zestawy Widoków Projektów Zespołowych utworzonych w ArchiCADzie 9 i wersjach wcześniejszych Zestawy widoków projektów zespołowych utworzonych w ArchiCADzie 9 są połączone w jedną Mapę Widoków w ArchiCADzie 10 w taki sposób, że każdy zestaw został umieszczony w oddzielnym folderze Mapy Widoków. Zostanie również utworzona taka sama ilość Zestawów Publikacji posiadających identyczne opcje formatu i publikacji co wcześniejsze zestawy. • Uwspólnione Zestawy Widoków ArchiCADa 9 zostaną połączone do Wspólnej Mapy Widoków (której właścicielem będzie Kierownik Zespołu) i zostaną również przekonwertowane na uwspólnione Zestawy Publikacji (zarezerwowane przez właściciela oryginalnego zestawu widoków). • Nie uwspólnione zestawy widoków z ArchiCADa 9 staną się częścią mapy Moje Widoki (właściciela oryginalnego zestawu widoków), oraz odpowiadającej im liczbie nieuwspólnionych Zestawów Publikacji (zarezerwowanych przez właściciela oryginalnych zestawów). System pracy w Zespole Ten podrozdział poświęcony jest funkcjom oraz działaniom związanym z pracą nad projektem Zespołowym. Wysyłanie i Pobieranie Zmian Zmiany dokonane przez któregokolwiek z członków Zespołu wysyłane są do Projektu Zespołowego dzięki poleceniu Zespół > Wyślij i pobierz zmiany lub (opcjonalnie) podczas odłączania się. Zmiany wysłane do Projektu Zespołowego nie powodują automatycznej aktualizacji kopii Projektu pozostałych Projektantów. Aby otrzymać zmiany dokonane przez innych projektantów, należy użyć polecenia Pobierz zmiany. Więcej szczegółów, patrz Wyślij i pobierz zmiany w Pomocy ArchiCADa. 504 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Praca nad Kopią Lokalną Praca w sieci może czasami dostarczać licznych problemów, ponieważ duża liczba osób zalogowana do sieci powoduje spowolnienie transferu danych u wszystkich jej użytkowników. Ponadto, czasami zachodzi konieczność pracy poza siecią. Podobnie jest w sytuacji, gdy chcesz zachować zmiany w projekcie, które nie nadają się do wysłania. W takich przypadkach istnieje możliwość skorzystania z opcji utworzenia Kopii lokalnej, która zawiera wszystkie informacje związane z Projektem Zespołowym. Aby utworzyć Kopię lokalną Uwspólnionego projektu, wybierz polecenie Plik > Zachowaj. Utworzony plik można otworzyć podobnie jak plik Projektu indywidualnego, tj. poprzez polecenie menu Plik > Otwórz (z wybranym typem pliku Kopia lokalna proj. Zespołowego) . Plik tego typu zawiera wszelkie informacje dotyczące Projektu Zespołowego, łącznie z rezerwacją Obszarów roboczych dokonaną przez Projektantów. Uwaga: Wysyłanie zmian do Uwspólnionego projektu nie oznacza, automatycznego zachowania Kopii lokalnej. Operacja ta uruchamia jednak proces Autozapisu, który umożliwia odtworzenie aktualnej Kopii lokalnej, w przypadku wystąpienia błędu w czasie wysyłania i pobierania zmian. Ponieważ Kopia lokalna zawiera wszystkie informacje dostępne w projekcie w momencie jej tworzenia, możesz w oparciu o nią kontynuować pracę tak samo, jak w przypadku podłączenia do sieci. Oczywiście dokonane zmiany zostaną wysłane dopiero po ponownym podłączeniu się do sieci. To samo dotyczy aktualizacji zmian dokonanych przez innych członków Zespołu. Dzięki temu podwykonawcy mogą także zostać włączeni do Zespołu, jako użytkownicy off-line posiadający zarezerwowany Obszar roboczy. Jeżeli zachowasz kilka Kopii lokalnych zawierających różne warianty projektu, możesz później wysłać zmiany z dowolnej z Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 tych Kopii. Nie będziesz mógł jednak wtedy kontynuować pracy nad pozostałymi zachowanymi Kopiami lokalnymi. Odłączanie się Wybranie polecenia Zespół > Odłącz się przerywa połączenie z Zespołem i oddaje Twój zarezerwowany obszar roboczy dla innych Projektantów, którzy chcieliby się do niego dołączyć. Jeżeli od ostatniego polecenia wysłania/pobrania dokonałeś zmian w Projekcie, zostaniesz o tym poinformowany i zapytany, czy chcesz wysłać te zmiany. Wybranie opcji Nie oznacza, że Twoje zmiany zostaną utracone. Uwaga: Jeżeli zachowałeś Kopię lokalną projektu a następnie odłączyłeś się bez wysyłania Twoich zmian, zostaną one utracone. Możesz jednakże wysłać później zachowane zmiany wybierając polecenie Plik > Opcje specjalne plików > Łącz. ArchiCAD zapamięta ostatnie ustawienia rezerwacji Twojego Obszaru roboczego i przy następnym dołączaniu, zostaną Ci one domyślnie zaoferowane. Techniki Pracy Zespołowej Przydzielenie Obszaru roboczego jest pierwszym znaczącym krokiem pracy w zespole. Istotne jest bowiem aby odpowiednia osoba zarezerwowała w odpowiednim momencie wybrane obszary, warstwy, kondygnacje lub przekroje/elewacje. Wybranie właściwego momentu może nie być tak oczywiste podczas dołączania się, niemniej jednak powinno być dokładnie rozważone i przeprowadzone. Moment dołączania się jest bardzo istotny zwłaszcza, gdy do rezerwacji Obszaru roboczego używa się obszaru zaznaczenia. Chodzi bowiem oto, iż elementy, których nawet jeden punkt aktywny znajduje się wewnątrz obszaru zarezerwowanego narzędziem Obszar zaznaczenia, będą przydzielone użytkownikowi, który jako pierwszy określił ten obszar. Jeżeli na przykład, jeden punkt aktywny ściany znajduje się wewnątrz obszaru zaznaczenia, wtedy ściana ta zarezerwowana będzie dla członka Zespołu, który zdefiniował ten obszar (chyba, że inny projektant wcześniej zarezerwuje obszar, na którym znajduje się pozostały fragment tej ściany). 505 Współpraca Zgrupowanie elementy mogą być rezerwowane jako całość. Jeżeli jakikolwiek element grupy znajduje się poza obszarem roboczym danego projektanta, nie będzie on mógł edytować całej grupy. Zawieszenie grupowania pozwoli mu modyfikować elementy znajdujące się wewnątrz jego obszaru roboczego. Konsekwencje związane z nieprzemyślaną rezerwacją obszarów roboczych mogą być uciążliwe: niepotrzebna monopolizacja całych kondygnacji lub warstw przez jednego członka Zespołu może przyczynić się do zakłócenia lub spowolnienia pracę całego Zespołu, zwłaszcza gdy pracuje się w trybie off-line (bez podłączenia do sieci). Uwaga: Jeżeli Kierownik Zespołu zdecyduje się na użycie narzędzia Obszar zaznaczenia do zdefiniowania obszarów roboczych, pomocne jest określenie tych obszarów w pierwszej kolejności za pomocą linii rysunkowych. Podczas dołączania się Projektanci mogą wykorzystać narzędzie Magiczna różdżka w celu wybrania odpowiedniego obszaru. Jest to wygodne rozwiązanie, zwłaszcza gdy geometria budynku wymaga określenia obszarów roboczych zawierających łuki. zachowaj ponownie przed jego uwspólnieniem. (Procedura ta umożliwia ArchiCADowi wykonanie wewnętrznych obliczeń poprawiających dokładność i wydajność w przypadku dużych projektów.) Poprawianie błędów oraz różnego rodzaju modyfikacje mogą być wykonywane na wiele sposobów, mniej lub bardziej wyszukanych. Sposoby te zostaną przedstawione na przykładach przedstawionych poniżej. Rozszerzanie Obszaru roboczego Użytkownik '"A" posiada ścianę znajdującą się w jego obszarze roboczym zdefiniowanym za pomocą narzędzia Obszar zaznaczenia, nad którą teraz pracę powinien rozpocząć użytkownik "B" (którego obszar roboczy nie jest zdefiniowany obszarem zaznaczenia). A" chciałby przekazać tę ścianę uwalniając ją. W tym momencie "A" nie może umieścić ściany na warstwie należącej do "B", ponieważ nie można korzystać z warstw zarezerwowanych przez innych użytkowników. Podobnie "B" nie może wykonać żadnej czynności z elementami znajdującymi się w Obszarze roboczym "A". Naturalny przebieg pracy nad projektem architektonicznym wymaga możliwości szybkiej korekty wybranego obszaru roboczego (gdy praca skupia się na innym fragmencie budynku) lub wymiany istniejących elementów. Jeżeli planujesz wstawianie elementów w znacznej odległości od Początku Projektu (np. gdy pracujesz w oparciu o rzeczywiste współrzędne), powinieneś odpowiednio przygotować plik projektu przed jego uwspólnieniem. W przypadku pustego projektu, należy wstawić jeden element w miejscu najdalej położonym od Początku Projektu. Jeśli chcesz uwspólnić już istniejący projekt, wstaw element w taki sam sposób następnie zachowaj plik, otwórz go i 506 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Metoda "Odłącz się - Dołącz się" "A" tworzy nową warstwę i umieszcza na niej ścianę. Następnie odłącza się, wysyłając zmiany i informując o tym "B". "B" wysyła i pobiera zmiany, następnie powtórnie dołącza się do projektu pod tą samą nazwą. Pojawi się okno dialogowe z pytaniem czy wysłać zmiany przed odłączeniem się i jeśli "B" nie wyśle zmian, program powróci do poprzednich ustawień obszaru pracy. Podczas kolejnego dołączania "B" rezerwuje nową warstwę utworzoną przez "A". Po wykonaniu tej operacji, "B" może poinformować "A" by ten dołączył się do projektu. Wady: Wymagana jest dobra komunikacja pomiędzy członkami Zespołu w celu uniknięcia niewłaściwego umieszczania elementów. Metoda ta sprzyja popełnianiu błędów. Zakłada również, że warstwa, na której znajduje się element zarezerwowana jest przez obu użytkowników. Zalety: Dzięki automatyczności poszczególnych operacji, sposób ten jest prosty do zapamiętania i zdecydowanie działa ze wszystkimi rodzajami elementów. Wady: Ponieważ Projektanci nie mogą usuwać warstw, metoda ta może skutkować wzrostem liczby niepotrzebnych warstw w Projekcie Zespołowym (chociaż dwóch użytkowników może umówić się, że będą korzystać tylko z jednej warstwy służącej do wymiany elementów). Element zostanie umieszczony na innej warstwie, co może być przyczyną problemów podczas awarii projektu. Proces dołączania i odłączania generuje nowe ID dołączania. Zobacz także Błędy użytkowników na stronie 514. Metoda "Przeciągnięcie elementu" Wykorzystanie tej metody możliwe jest tylko wtedy gdy Obszar roboczy "B" zdefiniowany jest obszarem zaznaczenia. "A" zaznacza i przeciąga element ze swojego Obszaru roboczego do Obszaru "B" o zadany wektor, a następnie wysyła zmiany. Gdy pojawi się okno dialogowe ostrzegające o elementach znajdujących się poza jego Obszarem, "A" uwalnia element. Następnie "A" informuje "B" o wartości wektora przesunięcia tak, aby "B" mógł umieścić go z powrotem na swoim miejscu. W wyniku tej operacji ściana umieszczona w Obszarze roboczym "A" należeć będzie do "B". Metoda "Kopiuj i wklej" "B" zaznacza ścianę, której punkty aktywne wyświetlane są na szaro (ponieważ ściana należy do "A") i zwyczajnie kopiuje ją korzystając z polecenia Edycja > Kopiuj a następnie wkleja w to samo miejsce poleceniem Wklej. W tym momencie dwa identyczne elementy zajmują tą samą przestrzeń. Różnica między nimi polega na tym, że jeden z nich należy do "A" a drugi do "B". Zalety: Brak zbędnych warstw pomocniczych, brak konieczności odłączania się i ponownego dołączania, ponadto elementy pozostają na tej samej warstwie. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 507 Współpraca "B" prosi "A" o usunięcie ściany. Gdy "A" już to uczyni, wybiera polecenia wyślij i pobierz zmiany w wyniku działania, którego ściana jest znowu w tym samym miejscu. Jednakże od tego momentu ściana zarezerwowana jest przez "B". Po wysłaniu i otrzymaniu zmian "B" widzi już tylko jedną ścianę należącą do niego. Zalety: Szybka i efektywna metoda, nie wymagająca żadnych pomocniczych warstw ani powtórnego dołączania się a elementy pozostają w tym samym położeniu i na tej samej warstwie. Działa z elementami każdego typu. Wady: Istnieje ryzyko utworzenia niezamierzonych duplikatów zmieniających wartości w zestawieniach. Uwaga: Wszystkie sposoby opisane powyżej mogą być użyte również w tej sytuacji. Metoda "Podzielenie elementu" "A" zaznacza element i za pomocą polecenia Edycja > Zmiana geometrii > Podziel, zwyczajnie przecina ścianę w miejscu gdzie kończy się jego Obszar roboczy. Następnie wysyła i pobiera zmiany uwalniając element "utworzony" poza własnym Obszarem roboczym. "B" pobiera zmiany i rezerwuje oferowany element znajdujący się w jego Obszarze. Przejęcie Obszaru roboczego Sytuacja podobna do poprzedniej, jednak w tym przypadku ściana znajduje się w obu Obszarach jednocześnie i jest zarezerwowana przez "A" ponieważ to on dołączył się jako pierwszy. Podobnie jak poprzednio, "B" chce rozpocząć pracę nad tym elementem. Zalety: Szybka i efektywna metoda, nie wymagająca żadnych pomocniczych warstw ani powtórnego dołączania się, pozostawiająca elementy w tym samym położeniu i na tej 508 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca samej warstwie. Dodatkowo obaj członkowie Zespołu mogą pracować na tym elemencie. Wady: Wymaga bardzo dobrej komunikacji w celu uniknięcia różnych modyfikacji "tego samego" elementu. (Na przykład, "A" i "B" nie powinni używać różnych kolorów, wypełnień, itp. dla obu fragmentów ściany.) Nie może być stosowana z każdym typem elementu (a przynajmniej nie tak prosto). W przypadku dachów, wypełnień lub stropów, przecięcie elementu spowoduje powstanie krawędzi wzdłuż linii cięcia, psując tym samym rysunek. Jeśli chodzi o ściany, jedynym problemem jest wstawianie okien lub drzwi. Metoda Uwalniania elementu "A" zaznacza ścianę i wybiera polecenie wysłania i pobrania zmian. Pojawia się okno dialogowe umożliwiające uwolnienie zaznaczonego elementu dla innych projektantów. Po uwolnieniu ściany przez "A", "B" wybiera polecenie Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Otrzymuje informację, że w jego Obszarze znajduje się uwolniony element. Klikając przycisk Dołącz do mojego obszaru roboczego "B" staje się właścicielem uwolnionego elementu. Więcej szczegółów, patrz Wyślij i pobierz zmiany w Pomocy ArchiCADa. Zalety: Szybka i efektywna metoda, nie wymagająca żadnych pomocniczych warstw ani powtórnego dołączania się a elementy pozostają w tym samym położeniu i na tej samej warstwie. Wady: Wymaga bardzo dobrej komunikacji pomiędzy członkami Zespołu. Działa tylko w przypadku elementów znajdujących się jednocześnie w obszarach zaznaczenia obu projektantów. Modyfikowanie Obszaru roboczego Podczas pracy projektowej konieczna może okazać się zmiana obszaru roboczego członków Zespołu (zarówno obszaru zaznaczenia jak i rezerwacji warstw, i/lub kondygnacji). Jednakże często zmiana taka bywa tymczasowa i po wykonaniu koniecznych Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 prac użytkownik musi powrócić do oryginalnie zarezerwowanego obszaru. Sytuacja 1. Użytkownik "A" musi czasowo popracować nad elementami znajdującymi się na innych warstwach i poza przydzielonym mu obszarem zaznaczenia. Nowy obszar roboczy nie jest przez nikogo zajęty. "A" nie musi się odłączać. Zachowuje Kopię lokalną i dołącza się pod inną nazwą (np. "A1") rezerwując potrzebny Obszar roboczy. Dzięki temu "A" zachowuje ustawienia oryginalnego obszaru roboczego nietknięte. Ponadto, obszar czasowo zajmowany przez "A1" zostanie uwolniony po jego odłączeniu. Sytuacja 2. Użytkownik "A" musi czasowo popracować nad elementami znajdującymi się na innych warstwach i poza przydzielonym mu obszarem zaznaczenia. Nowy obszar roboczy jest już zajęty; obejmuje w całości lub częściowo obszar roboczy "B". Oznacza to, iż "A" na pewien czas przejmie fragment obszaru należącego do "B", który będzie musiał ograniczyć pracę do pozostałego obszaru. "B" odłącza się, by następnie dołączyć się pod inną nazwą (np. "B1") rezerwując pozostały obszar. Również "A" odłącza się i ponownie dołącza do tego samego projektu pod inną nazwą (np. "A1"), rezerwując wymagany obszar. Alternatywnie, "A" nie musi się odłączać wystarczy , że zachowa Kopię lokalną i dołączy się pod inną nazwą (np. "A1") rezerwując tylko czasowo zajmowany obszar. Dzięki temu zarówno "A" jak i "B" mogą zachować oryginalne ustawienia i ponownie dołączyć się pod tymi nazwami. Ponadto, obszar czasowo zajmowany przez "A1" zostanie uwolniony po jego odłączeniu. Praca w trybie Off-Line (bez podłączenia do sieci) Podczas dłuższej pracy w trybie off-line wiele kopii lokalnych powinno być dodatkowo zachowanych jako kopie zapasowe w 509 Współpraca celach bezpieczeństwa. Odpowiednie zarządzanie tymi plikami pozwala na zaoszczędzenie czasu i niepotrzebnej pracy oraz zapobiega utracie danych. Organizacja plików powinna być dokonana według indywidualnych potrzeb. Plik Kopii lokalnej zawiera wszystkie informacje o stanie Projektu Zespołowego w momencie wykonania ostatniego polecenia Zespół > Wyślij i pobierz zmiany lub Pobierz zmiany. Od tego momentu, projektant może pracować nad tą Kopią jak nad zwykłym Projektem indywidualnym. Oznacza to, iż praca może być kontynuowana na innym komputerze. Chociaż sytuacja taka jest podobna do pracy w środowisku indywidualnego użytkownika ArchiCADa, należy wspomnieć o kilku ważnych różnicach. Biblioteki odłączone (off-line) Poniżej opisano różne typy bibliotek używanych w zależności od sposobów zarządzania bibliotekami w danej firmie oraz od dostępnych urządzeń przechowujących dane. Szczegóły, patrz Biblioteki na stronie 41. Kopia Biblioteki centralnej Wymaga pojemnego nośnika danych, na którym umieszczona zostanie kopia całej Biblioteki centralnej. Po wznowieniu pracy w zespole, elementy biblioteczne zmodyfikowane lub utworzone podczas pracy off-line muszą być ręcznie przekopiowane do Biblioteki centralnej. Kopia Biblioteki lokalnej Jest to tylko przeniesienie biblioteki. Plik Archiwum Podobnie jak w innych przypadkach plik archiwum może być utworzony za pomocą polecenie Plik > Zachowaj jako. Przed powtórnym dołączeniem do projektu, nowy plik archiwum powinien zostać jeszcze raz zachowany na lokalnym komputerze w celu odtworzenia biblioteki. Nowe lub zmodyfikowane elementy muszą zostać skopiowane ręcznie do biblioteki źródłowej zgodnie z przyjętą metodą zarządzania. Zarządzanie Bibliotekami w Pracy Zespołowej Odpowiednie zarządzanie Elementami bibliotecznymi, które stanowią podstawę codziennej pracy z ArchiCADem ma jeszcze większe znaczenie w Projekcie Zespołowym. Sposób zarządzania bibliotekami powinien być prosty i przejrzysty. Poniższe zalecenia pozwolą Ci na uniknięcie problemów. Szczegóły, patrz Biblioteki na stronie 41. • Unikaj przeładowania sieci. • Utrzymuj jednakowe ścieżki do Bibliotek dla każdego projektu. • Nowe elementy biblioteczne dotyczące danego projektu zachowuj w oddzielnej bibliotece projektu. Wymaga pojemnego nośnika danych, na którym umieszczona zostanie Biblioteka wtórna. Po wznowieniu pracy w zespole, musisz nadpisać Bibliotekę wtórną lub ręcznie przekopiować elementy biblioteczne utworzone podczas pracy off-line do starej Biblioteki wtórnej. • Zawsze przechowuj Standardową Bibliotekę (dostarczoną w pakiecie ArchiCADa) w jej oryginalnej lokalizacji (w folderze ArchiCADa). Usuń folder Własne teksty ze Standardowej biblioteki ArchiCADa i umieść go w Twoim folderze Wzorca projektu. Ważne: W drugim przypadku musisz również ręcznie przekopiować folder “Daty” zawierający informacje o modyfikacjach używane do zsynchronizowania Biblioteki wtórnej z Biblioteką główną. • Ustal zasadę obowiązującą w całej firmie, że zainstalowane biblioteki nie mogą być modyfikowane ani usuwane. • Umieść Bibliotekę projektu na serwerze w odpowiednim folderze projektu. Kopia Biblioteki wtórnej 510 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca • Umieść na serwerze wszystkie Biblioteki dodatków. • Na platformie MacOS: jeżeli przenosisz się z wersji systemu 10.2.xx do 10.3.xx, zachowaj i ponownie uwspólnij Projekt po pierwszym przeładowaniu bibliotek w pliku PLN. Zalety: Istnieje tylko jedna kopia wszystkich elementów; łatwiejsza w administrowaniu; dzięki ciągłemu połączeniu zmiany są bardziej widoczne. Wady: Może spowalniać komunikację. Struktura folderów na serwerze powinna wyglądać tak: Poniższe akapity opisują trzy sposoby zarządzania bibliotekami w zależności od prędkości sieci oraz używanych komputerów . Biblioteka centralna Tylko przy szybkiej i wydajnej sieci. Wszyscy projektanci korzystają z Biblioteki centralnej poprzez sieć. Podczas pracy z wykorzystaniem Biblioteki centralnej, nowe elementy utworzone przez któregokolwiek z użytkowników mogą być natychmiast używane przez pozostałych członków Zespołu po przeładowaniu bibliotek. Natomiast zmiany elementów bibliotecznych będą widoczne na Rzucie dopiero po wybraniu polecenia (z wciśniętym klawiszem Alt/Opt) Widok > Odśwież > Przebuduj. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Podręczna Biblioteka lokalna Każdy rodzaj sieci. Wszyscy projektanci posiadają własną kopię Biblioteki centralnej na swoich komputerach. Ostatni ekran Kreatora Dołączenia zawiera opcję Utwórz podręczną bibliotekę lokalną/LAN, po zaznaczeniu której możesz kliknąć przycisk Przeglądaj w celu 511 Współpraca wybrania jej położenia na swoim komputerze. We wskazanym folderze utworzona zostanie kopia Biblioteki centralnej i ustanowione zostaną połączenia między nimi. przeładowaniu bibliotek w oknie Menedżera bibliotek (menu Plik > Biblioteki i Obiekty > Menedżer bibliotek). Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Menedżera Bibliotek w Pomocy ArchiCADa. Pozostali projektanci używający własnych Bibliotek wtórnych mogą zobaczyć nowe lub zmienione elementy biblioteczne wybierając polecenie Wyślij i pobierz zmiany, Pobierz zmiany, Dołącz się lub przeładowując biblioteki za pomocą Menedżera bibliotek. Jednakże, jeżeli załadowane zostały dodatkowe biblioteki znajdujące się poza oryginalnie utworzonym folderem Biblioteki wtórnej, elementy w tej bibliotece nie zostaną automatycznie skopiowane do Biblioteki centralnej. Aby to zrobić należy skopiować je ręcznie (zobacz Oddzielne Biblioteki na stronie 512) lub otworzyć każdy element biblioteczny poleceniem Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt i zachować go w folderze Biblioteki wtórnej. Jeżeli dany obiekt zostanie usunięty z Biblioteki centralnej, pojawi się komunikat z ostrzeżeniem. W takiej sytuacji możliwe jest pozostawienie go lub usunięcie z Biblioteki lokalnej lub przekopiowanie z Biblioteki lokalnej do Biblioteki centralnej. Zalety: Łatwa w użyciu, nadaje się do wielosystemowego środowiska, pozwala na indywidualną pracę (off-line), nie obciąża sieci. Wady: Przygotowanie jej jest czasochłonne, wymaga pojemnych twardych dysków na lokalnych komputerach (biblioteka każdego projektu musi znajdować się na każdym komputerze przez cały okres pracy nad projektem). Oddzielne Biblioteki Jeżeli istnieje stałe połączenie z siecią, nowoutworzone lub zmodyfikowane elementy biblioteczne pojawią się natychmiast w Bibliotece centralnej. Jeżeli nie ma takiego połączenia, nowe lub zmienione elementy zostaną skopiowane do Biblioteki centralnej po wybraniu polecenia Wyślij i pobierz zmiany, Dołącz się lub po 512 Metoda tradycyjna, działająca z każdym typem sieci (lub nawet bez stałego połączenia). Biblioteka centralna jest ręcznie kopiowana na lokalne komputery jeszcze przed dołączeniem się członków Zespołu. Podczas pierwszego dołączania, należy wskazać Bibliotekę lokalną w Menedżerze bibliotek. (Jeżeli Menedżer bibliotek nie pojawił się podczas operacji dołączania się, należy go otworzyć i wybrać Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca biblioteki do załadowania ręcznie.) Po wybraniu Biblioteki lokalnej, Kopia lokalna nie będzie miała połączenia z Biblioteką centralną dlatego wszystkie zmiany muszą być dokonywane ręcznie przez użytkownika (tzn. kopiowanie nowych lub zmodyfikowanych elementów bibliotecznych z Biblioteki lokalnej do centralnej i odwrotnie). Zalety: Nie spowalnia transferu w sieci i może funkcjonować w przypadku zerwania połączenia. Pozwala na łatwiejsze monitorowanie i zarządzanie zmianami. Jest to tradycyjna metoda stosowana w ArchiCADzie, stąd bliższa użytkownikom. Pliki Projektu Zespołowego Podczas pracy nad Projektem Zespołowym tworzone są i wykorzystywane następujące pliki. • .plp jest plikiem Projektu Zespołowego. • .plc jest plikiem Kopii lokalnej dołączonego użytkownika. • .bpc jest zapasowym plikiem Kopii lokalnej. • .pca jest plikiem archiwum Kopii lokalnej. • .lck jest plikiem blokady. Pojawia się gdy projektant rozpocznie jedną z operacji Projektu Zespołowego (gdy się dołącza/odłącza, wysyła i/lub pobiera zmiany) uniemożliwiając pozostałym projektantom dostęp do pliku .plp. Znika po zakończeniu danej operacji. Jeżeli plik ten nie zniknie po zakończeniu operacji, powinien zostać ręcznie usunięty przez administratora. • .txt jest plikiem dziennika projektu, rejestrującym wszystkie procesy pracy Zespołowej. • ACScratch.tmp jest tymczasowym plikiem pojawiającym się podczas operacji zachowywania, zawierającym te same dane co plik .plp. Jeżeli nazwa tego pliku zostanie zmieniona na .plp, istnieje szansa na odzyskanie ostatnio zachowanej wersji utraconego pliku .plp. • orig_########## jest tymczasowym plikiem, który również pojawia się podczas operacji zachowywania, zawierającym te same dane co wcześniej zachowany plik .plp. Jeżeli nazwa tego pliku zostanie zmieniona na .plp, istnieje szansa na odzyskanie wcześniej zachowanej wersji utraconego pliku .plp. • .prf jest plikiem preferencji Projektu Zespołowego. Wady: Przygotowanie takiego systemu zajmuje więcej czasu, wymaga dużo wolnego miejsca na komputerach lokalnych oraz zdyscyplinowanego systemu pracy. Zmiana Biblioteki domyślnej Nazwy i lokalizacja oryginalnych bibliotek (aktywnych w momencie uwspólniania projektu) przechowywane są wraz z Projektem Zespołowym. Podczas dołączania się do projektu, użytkownicy otwierają plik, z domyślnie załadowanymi bibliotekami. Pomimo to, nowe biblioteki mogą być dodawane do projektu poprzez Menedżera bibliotek (menu Plik > Biblioteki i Obiekty). Podczas zachowywania Kopii lokalnej, lista załadowanych bibliotek zostanie zapisana tylko na danym komputerze. Podczas kolejnego dołączania się tego samego projektanta na tym samym komputerze, lista tych bibliotek zostanie zaproponowana do załadowania. Jeżeli, jednak dany projektant dołączy się do projektu z innego komputera, załadowana zostanie tylko Biblioteka centralna. Lokalna zmiana listy bibliotek nie ma wpływu na Projekt Zespołowy. Wszelkich zmian dotyczących ładowania bibliotek może dokonać jedynie Kierownik Zespołu w trybie wyłącznego dostępu. Aby zmienić Bibliotekę centralną, wszyscy Projektanci muszą się odłączyć a następnie Kierownik Zespołu dołącza się w trybie pełnego dostępu. Zmiana zestawu załadowanych bibliotek, będzie widoczna po wysłaniu i pobraniu zmian. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Podczas wysyłania i pobierania zmian lub łączenia się z głównym plikiem projektu (plp), Moduł Praca Zespołowa przeprowadza następujące operacje: 1) Tworzony jest plik .lck. 513 Współpraca 2) Tworzony jest tymczasowy plik projektu (ACScratch.tmp). 3) Dane zostają zapisane do plików ACScratch.tmp oraz Scratch_##########. 4) Stary plik .plp zmienia nazwę na orig_######. 5) Plik ACScratch.tmp zmienia nazwę na .plp. 6) Jeżeli operacje zmiany nazw przejdą pomyślnie, plik orig_###### jest przenoszony do folderu kopii zapasowej z nazwą zmienioną na .plp. Następnie Kierownik Zespołu powinien się odłączyć. Projekt Zespołowy zostanie w ten sposób uaktualniony i stanie się dostępny dla wszystkich członków Zespołu. Jednocześnie nie będzie już można używać go we wcześniejszej wersji programu. Ostatnio używane ustawienia rezerwacji obszarów roboczych członków Zespołu zostaną zachowane. Po zakończeniu tej operacji przez Kierownika Zespołu, wszyscy członkowie Zespołu będą mogli ponownie się dołączyć do Projektu i pracować w obrębie tych samych co wcześniej obszarów roboczych. 7) Plik .lck jest usuwany. Błędy użytkowników Rozwiązywanie problemów w Pracy Zespołowej Błędy popełniane przez użytkowników wynikają z nieznajomości procesu i zasad obowiązujących w Pracy Zespołowej lub z bardziej prozaicznych przyczyn jak np. zapomnienie hasła. Poniżej przedstawiono najczęstsze błędy popełniane przez użytkowników. Projekt Zespołowy wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na odpowiedni system pracy tzn. organizacji i administrowania projektem. W podrozdziale Błędy użytkowników przedstawiono typowe błędy popełniane przez członków Zespołu. Ponieważ Praca Zespołowa wykorzystuje sieć, prawdopodobieństwo wystąpienia awarii związanych z komputerami jest większe niż podczas pracy nad indywidualnym projektem. Podrozdział Problemy ze sprzętem/oprogramowaniem opisuje najczęstsze błędy i awarie związane z komputerem. Uwagi o kompatybilności Nie można pracować na różnych wersjach ArchiCADa w ramach jednego Projektu Zespołowego. Oznacza to, że zanim rozpocznie się pracę w zespole, konieczne jest sprawdzenie, czy wszyscy, potencjalni członkowie Zespołu dysponują tą samą wersją programu. Aby używać wcześniejszej wersji Projektu Zespołowego w nowszej wersji ArchiCADa, Kierownik Zespołu musi dołączyć się na prawach wyłączności. Przed dołączeniem ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie, iż Projekt Zespołowy będzie niedostępny dla poprzednich wersji programu. 514 Niepotrzebne Odłączanie się Chęć odłączenia się pod koniec dnia pracy jest przyczyną najczęstszych nieporozumień i błędów w Pracy Zespołowej. System Pracy Zespołowej nie wymaga stałego połączenia w sieci. Stąd nie ma powodów, żeby odłączać się, gdy chcemy kontynuować pracę osobno (np. w domu). Powoduje to bowiem, utratę numeru ID Odłączania i uniemożliwienie późniejszego wysłania pracy do centralnego pliku projektu. Nawet jeśli nie masz zamiaru kontynuowania pracy na innym komputerze, nie ma potrzeby odłączania się wieczorem i dołączania następnego dnia. Przy większych projektach, może to spowodować bardzo nieefektywne działanie Zespołu, gdyż proces dołączania i odłączania będzie zajmował dużo czasu. Zapomniane Hasło i Nazwa użytkownika Jest to najczęstszy problem występujący podczas codziennej pracy. Dołączając się do projektu jako Administrator można odzyskać wszystkie pozostałe hasła. Utracone hasło Administratora nie może być w żaden sposób odzyskane. Pomimo to, że hasło Administratora używane jest w celach bezpieczeństwa i monitoringu, jego zgubienie nie spowoduje utraty danych. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Zapomniane hasło Projektanta/Kierownika Zespołu w trakcie Dołączania się Administrator może przydzielić nowe hasło w oknie dialogowym Zespół > Ustawienia uwspólnienia projektu. Więcej szczegółów, patrz Parametry uwspólnienia projektu w Pomocy ArchiCADa. Zapomniane hasło Projektanta/Kierownika Zespołu podczas otwierania Kopii lokalnej Należy w takiej sytuacji otworzyć plik za pomocą hasła Administratora. Następnie, Administrator przydziela nowe hasło w oknie dialogowym Zespół > Ustawienia uwspólnionego projektu. Zapomniana Nazwa użytkownika Każdy może sprawdzić Nazwy wszystkich użytkowników w menu Zespół > Info uwspólniania projektu lub w pliku .txt. Szczegóły, patrz Info uwspólniania projektu w Pomocy ArchiCADa. Zapomniana Nazwa Administratora Każdy może sprawdzić Nazwę Administratora w menu Zespół > Info uwspólniania projektu. Zapomniane Hasło Administratora Wszyscy członkowie Zespołu muszą wysłać swoje zmiany i odłączyć się. Wtedy, Administrator dołącza się w trybie Tylko oglądanie i zachowuje plik jako projekt indywidualny. Po uwspólnieniu tego pliku, zespół może ponownie się dołączyć. Problemy z wersjami W czasie pracy Zespołowej zdarza się, że pliki wcześniejszych wersji projektu zawierają lepsze rozwiązania od obecnych. Niestety, czasami powrót do tych wcześniejszych wersji jest bardzo trudny lub wręcz niemożliwy. W Pracy Zespołowej każdy użytkownik posiada własny numer ID dołączania. Jest to liczba całkowita zwiększana każdorazowo Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 podczas dołączania się do projektu. Gdy dołączysz się powtórnie do projektu, dane z poprzedniego dołączanie nie mogą być przeniesione do Projektu Zespołowego. (Inaczej mówiąc, dane z kopii lokalnej z mniejszym numerem ID dołączania nie mogą być wysłane do Projektu Zespołowego.) Mniejszy numer oznacza, że uwolnione zostały wcześniejsze rezerwacje obszaru roboczego. Oznacza to, iż pozostali projektanci mogli w tym czasie dowolnie rezerwować uwolniony obszar. Wykorzystanie ID Dołączania z wcześniejszej Kopii lokalnej, mogłoby powodować konflikty pomiędzy elementami znajdującymi się w tym obszarze. Natomiast dane z plików o tym samym numerze ID Dołączania mogą być swobodnie wysyłane do Projektu Zespołowego, chociaż ArchiCAD śledzi wszelkie modyfikacje poprzez ID wysyłania zmian. Jest to kolejna liczba całkowita zwiększająca się po każdym wybraniu polecenia Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. W przypadku wysyłania danych z pliku o mniejszym numerze ID wysyłania zmian (tzn. z wcześniejszej fazy pracy nad projektem), program zapyta czy nadpisać nowsze dane i numer ID. Uwaga: ID dołączania pliku można znaleźć w oknie Get Info (MacOS)/Właściwości (Windows), w oknie dialogowym Info uwspólniania projektu, w sekcji Podgląd okna dialogowego Plik > Otwórz lub w pliku .txt. Wysłanie nieprzyjętych zmian Zamknij Kopię lokalną bez zapisywania jej (lub zachowaj pod inną nazwą), a następnie otwórz plik z wcześniejszą wersją projektu (nie zawierającą odrzuconych modyfikacji). Wybierz Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Program zapyta czy nadpisać zmiany dokonane z nowszym numerem ID zmianami ze starszym numerem ID. Przywracanie poprzedniego Dołączenia Czasami konieczne może okazać się przywrócenie fazy projektu utworzonej podczas wcześniejszego Dołączenia. Otwórz bieżącą Kopię lokalną (połączoną z Projektem Zespołowym) i dla bezpieczeństwa zachowaj ją pod inną nazwą jako projekt indywidualny. Usuń całą zawartość tego pliku a następnie dołącz 515 Współpraca zawartość wcześniejszej Kopii lokalnej. Na końcu, wyślij zmiany do Projektu Zespołowego. że operacja taka nie jest możliwa, gdyż jest właśnie przeprowadzana przez innego użytkownika. Problemy ze sprzętem/oprogramowaniem Należy w takiej sytuacji sprawdzić czy plik Projektu nie został zablokowany w systemie operacyjnym (np. jako Tylko do odczytu). Jeśli tak, należy go odblokować i ponownie wybrać żądane polecenie. Większość problemów związanych z komputerami wiąże się z niestabilnością sieci skutkującą przerywaniem procesów Dołączania, Odłączania oraz Wysyłania i pobierania zmian. Poniżej przedstawiono rozwiązania najczęstszych awarii związanych z komputerami. Brak Sieci W przypadku sieci na części lub na wszystkich komputerach, każdy członek Zespołu musi dołączyć się z komputera podłączonego do sieci (lub głównego). Utworzone na tym komputerze Kopie lokalne mogą być następnie przeniesione na poszczególne komputery użytkowników poprzez urządzenia przenośnej pamięci. Gdy któryś z projektantów zechce wysłać i pobrać zmiany, będzie musiał zachować Kopię lokalną bieżącego stanu projektu, przekopiować na nośnik pamięci, otworzyć na głównym komputerze i wybrać polecenie Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Ponieważ czynność taka musi być powtarzana za każdym razem gdy chcemy Wysłać i pobrać zmiany, system pracy powinien być starannie zorganizowany. Można np. określić momenty uzgadniania projektu, podczas których wszyscy członkowie przekopiowują swoje Kopie lokalne na główny komputer. Ważne: Wszyscy Projektanci z wyjątkiem ostatniego będą musieli wysłać i pobrać zmiany dwukrotnie aby zobaczyć zmiany dokonane przez innych. Uwaga: Chociaż taki sposób działania może wydawać się wygodny, należy pamiętać, że jest on tylko środkiem zaradczym i nie powinien być traktowany jako standardowa metoda pracy w sieci. Zablokowany Plik Projektu Problemy z siecią mogą spowodować blokadę pliku Projektu. Zdarza się, iż podczas próby wysyłania i pobierania zmian, dołączania się lub odłączania pojawia się komunikat, informujący 516 “Nie można utworzyć kopii zapasowej!” Ostrzeżenie wyświetlane podczas wysyłania zmian Komunikat ten informuje o wystąpieniu błędu podczas tworzenia kopii zapasowej. Oznacza to, iż stary plik .plp nie może zostać przeniesiony do folderu kopii zapasowych. Nie świadczy to jednak o tym, że proces wysyłania i pobierania zmian nie powiódł się. Należy sprawdzić czy ustawienia przywilejów użytkownika w systemie operacyjnym pozwalają na tworzenie i usuwania plików lub folderów. (Przywileje powinny umożliwiać czytanie, zapis oraz ich usuwanie.) Upewnij się również czy ścieżka dostępu do najgłębiej położonego folderu nie przekracza 256 znaków. “Nie mogę zapisać Notatek Zespołu” Ostrzeżenie Oznacza to, iż plik .txt nie może zostać utworzony. Sprawdź czy przywileje systemowe pozwalają na tworzenie/modyfikowanie tego pliku. “Nie można zapisać pliku projektu!” Ostrzeżenie wyświetlane podczas wysyłania zmian Wskazuje na wystąpienie problemów w procesie Wejścia/Wyjścia. Sprawdź czy utworzony został plik ACScratch.tmp. Jeśli tak, zmień jego nazwę na .plp. Pozwoli to na odzyskanie pliku projektu Zespołowego z wszystkimi jego modyfikacjami. Jeżeli plik ACScratch.tmp nie jest dostępny, lecz w folderze znajduje się plik orig_##########, należy zmienić mu nazwę na .plp. Także w ten sposób odzyskany zostanie plik projektu Zespołowego, lecz nie będzie on zawierał ostatnich modyfikacji. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Uszkodzona Kopia lokalna Otwórz ostatnią kopię zapasową bieżącej Kopii lokalnej. Kopie te znajdują się w folderze Kopii zapasowych utworzonym w folderze projektu. Nie otwieraj pliku kopii zapasowej bezpośrednio z folderu Kopii zapasowych; najpierw należy go skopiować i umieścić gdzie indziej, a dopiero potem otworzyć. Jeżeli niedostępna jest żadna kopia zapasowa, użyty powinien zostać plik ostatniej zachowanej wersji projektu, posiadający ten sam ID dołączania. Numer ten można znaleźć w oknie systemowym Get Info (MacOS)/Właściwości (Windows) lub w oknie dialogowym Ustawienia uwspólnienia projektu. Uwaga: Dane z Kopii lokalnej o niższym numerze ID dołączania nie mogą być wysłane do Projektu Zespołowego. Jeżeli nie istnieje kopia zapasowa ani plik wcześniejszej wersji projektu z odpowiednim ID, wszystkie zmiany poczynione od ostatniego wysłania i pobrania zmian zostaną utracone. W takim przypadku możesz dołączyć się ponownie z taką samą nazwą użytkownika i hasłem, odrzucając tym samym wcześniejsze połączenie lub Administrator może wybrać opcję Wymuś odłączenie w oknie dialogowym Ustawienia uwspólnienia projektu. Uszkodzony plik Projektu Zespołowego W przypadku pojawiania się błędów lub nienormalnego działania pliku Projektu Zespołowego (zawieszanie się programu podczas wysyłania zmian itp.), administrator powinien usunąć wszystkich dołączonych projektantów a Kierownik Zespołu powinien dołączyć się na prawach wyłączności. Następnie powinien podjąć próbę wysłania zmian i odłączenia się. Jest to podobna metoda do powtórnego uwspólnienia projektu i może pomóc w naprawieniu pliku. Jeśli i to nie pomoże, zastąp pliki Projektu, Administratora oraz Tekstowy ostatnimi zapasowymi kopiami. Kopie te znajdują się w folderze Kopii zapasowych utworzonym w folderze projektu. Nie otwieraj pliku kopii zapasowej bezpośrednio z folderu Kopii zapasowych; najpierw należy go skopiować i umieścić gdzie indziej, a dopiero potem otworzyć. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Jeżeli ID dołączania danego projektanta jest identyczny z kopią zapasową uszkodzonego pliku Projektu Zespołowego, wersja zapasowa może zostać doprowadzona do tego samego poziomu co uszkodzony plik, dzięki poleceniu Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Ci projektanci, których ID dołączenia jest nowszy (wyższy) od numeru zapisanego w kopii zapasowej, będą mogli jedynie wkopiować lub dołączyć (funkcją Łącz) swoją pracę do tego pliku. Jeżeli Kopia zapasowa nie istnieje, praca nad Projektem Zespołowym nie będzie mogła być kontynuowana. W takiej sytuacji wszyscy projektanci będą musieli wybrać opcję Pokaż tylko mój obszar roboczy, a następnie zachować ich Kopie lokalne jako Projekty indywidualne. Pliki te mogą być później połączone w jedną całość poleceniem Plik > Opcje specjalne plików > Łącz. Po złączeniu wszystkich plików, nowy projekt może zostać powtórnie uwspólniony. Ważne: Używaj tej metody tylko wtedy, gdy każdy element projektu zarezerwowany był przez któregoś z projektantów. Strategie pracy w Zespole projektowym Firmy architektoniczne zależnie od wielkości mają różnie zorganizowany system pracy nad projektem Zespołowym. Poniżej przedstawiono możliwe rozwiązania dla małych średnich i dużych biur architektonicznych. Małe firmy Biuro nie zatrudnia Menedżera CAD, komputery zorganizowane są w prostą grupę roboczą łączącą od 2 do 7 stanowisk lub w ogóle nie są połączone w sieć. Każdy pracownik odpowiedzialny jest za działanie swojego komputera i oprogramowania. Biuro zajmuje się małymi lub średnimi projektami i jeśli zachodzi potrzeba pracy Zespołowej, wszyscy architekci pracują nad tym samym projektem przez określony okres czasu. Każdy z pracowników wie jaką pracę wykonują pozostali, wszyscy mają ze sobą stały i bezpośredni kontakt (często pracują w tym samym pomieszczeniu). Przeważnie 517 Współpraca w zespole znajduje się dwóch doświadczonych architektów; pozostali są na tym samym poziomie a zakres ich obowiązków jest równo rozdzielony. Zespół Administrator nie jest jedną wyznaczoną osobą. Ponieważ ograniczenie dostępu do danych nie jest najistotniejszą kwestią, nazwa oraz hasło administratora powinno być proste i ogólnie dostępne dla wszystkich członków Zespołu. Każdy może przyjąć rolę Administratora, jeśli jest to konieczne. Hasło przechowywane jest w bezpiecznym, lecz dostępnym miejscu i nie jest używane w normalnych sytuacjach. Kierownikiem Zespołu jest przeważnie najstarszy (z największym doświadczeniem) architekt pracujący w biurze, przynajmniej w początkowej fazie projektowania. Pracuje on nad koncepcją, którą następnie przekazuje wraz z konkretnymi zadaniami pozostałym pracownikom. W późniejszym okresie, jeśli okaże się to konieczne, rolę Kierownika Zespołu może przejąć ktoś inny. Ponieważ komunikacja wewnątrz Zespołu jest łatwa, dobre przygotowanie pliku projektu przed uwspólnieniem jest ważne, lecz nie najistotniejsze. W przypadku wystąpienia problemów z ustawieniami lub opcjami projektu, wszyscy członkowie Zespołu mogą bez większych trudności Odłączyć się, aby jeden z nich dołączając się jako Kierownik Zespołu mógł zmienić nieprawidłowe ustawienia. Wszyscy pozostali pracownicy przyjmują rolę Projektantów. W pracowniach tej wielkości, podział pracy jest bardziej elastyczny, dlatego też dostęp do poszczególnych dołączeń (Projektantów) powinien być otwarty. Uwaga: Jeżeli z jakiś powodów uznasz, że lepszym rozwiązaniem będzie ograniczenie dostępu Tylko dla zarejestrowanych użytkowników, możesz to zmienić w dowolnym momencie dołączając się jako Administrator i wybierając polecenie Zespół > Ustawienia uwspólnienia projektu. 518 Dołączanie się Bez względu na wielkość biura, proces Dołączania musi być skoordynowany, ponieważ w danym momencie może się dołączyć tylko jedna osoba. Oczywiście w przypadku tak niewielkich pracowni architektonicznych, istnieje dobra komunikacja pomiędzy pracownikami i skoordynowanie tego procesu nie powinno stanowić problemu. Praca projektowa oraz kreślarska przydzielane są architektom oraz kreślarzom po wcześniejszych ustaleniach. Jednakże, mogą oni wspólnie dołączać się i uzgadniać szczegóły zmniejszając tym samym ryzyko błędnego przydzielenia obszarów roboczych. Nawet gdy wymagane będą pewne korekty, powtórne rezerwowanie obszarów roboczych jest bardzo proste i może być dokonywane w każdym momencie poprzez odłączanie się i powtórne dołączanie ze zmienionymi parametrami obszaru roboczego. Poinformowanie o zmianach wszystkich projektantów, których będą one dotyczyć nie stwarza żadnych problemów. Sieć Przy tak niewielkiej liczbie komputerów, sieć nie posiada serwera (głównego komputera) i Projekt Zespołowy znajduje się na komputerze, na którym został uwspólniony. W rzeczywistości plik Projektu Zespołowego może być umieszczony na każdym z tych komputerów pod warunkiem. że będzie miał połączenie z pozostałymi. (Serwer, jeśli istnieje jest najlepszą lokalizacją.) Biblioteki i Wzorce Biblioteka powinna znajdować się w tej samej lokalizacji co Projekt Zespołowy, tzn. na tym samym komputerze. Małe pracownie bardzo często wykonują podobne projekty, mogą więc wielokrotnie używać własnych elementów bibliotecznych. Elementy te powinny być umieszczone we własnej bibliotece na głównym komputerze, gdzie mogą być tworzone Biblioteki wtórne. Sieć może nie być wystarczająco szybka aby korzystać z Biblioteki centralnej. W takiej sytuacji, powinny być używane Biblioteki wtórne lub lokalne pobierane z Archiwum kopii roboczej. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Podstawowe parametry (cechy) podobnych projektów często są identyczne (materiały, warstwy, kombinacje warstw, ustawienia wymiarowania, itp.). Dla takich projektów można tworzyć odpowiednio skonfigurowane, lecz puste pliki o nazwach informujących o przeznaczeniu np. Supermarket, Dom mieszkalny, Garaż, itp. Pliki takie nazywane są Wzorcami projektu. Przygotowując Projekt Zespołowy możesz po prostu otworzyć taki Plik wzorca i zachować go pod nazwą bieżącego projektu. Podwykonawcy Partnerzy branżowi (konsultanci) to zazwyczaj niewielkie (nawet jednoosobowe) firmy, które wykorzystują specjalistyczne oprogramowanie CAD. ArchiCAD pozwala na odczytywanie i zapisywanie plików DXF i DWG, które są najbardziej popularnymi formatami CAD. Zakładając, że oprogramowanie wykorzystywane przez te firmy również potrafi zapisywać projekty w formacie DXF lub DWG ich praca może być z łatwością włączana w projekt Zespołowy. W trakcie pracy Zespołowej dołącza się konsultanta do projektu (pod osobną nazwą użytkownika) i rezerwuje dla niego określone warstwy. Następnie należy zachować Kopię lokalną, z której utworzone zostaną pliki DXF/DWG dla podwykonawcy. Zmiany wprowadzone przez podwykonawcę lub konsultanta (np. konstruktora) mogą być następnie dołączone do pliku Kopii lokalnej i wysłane Zespołowi poleceniem Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Firmy średniej wielkości Biuro prawdopodobnie nie zatrudnia Menedżera CAD. Sieć stanowi grupa robocza, lecz bardziej skomplikowana: serwer łączy ze sobą 10-20 komputerów oraz drukarki i plotery sieciowe. Każdy pracownik odpowiedzialny jest za działanie swojego komputera i oprogramowania. Firma zajmuje się średnimi lub dużymi projektami a architekci pracują w Zespołach nad tym samym projektem w określonym czasie. W firmie istnieje dwupoziomowa hierarchia, na którą składa się kilka Zespołów pracujących nad różnymi projektami i kierowanych przez jednego (doświadczonego) architekta. Każdy wie czym zajmują się inne Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Zespoły; współpracownicy mają ze sobą bezpośredni kontakt pracując przeważnie w tym samym pomieszczeniu, lecz zdarza się też praca poza siecią (off-line). Główny architekt jest szefem danego projektu i bierze za niego odpowiedzialność. Zespół Administratorem jest Główny architekt. Zabezpieczenie dostępu do danych jest ważną kwestią, ponieważ Główny architekt jest odpowiedzialny za projekt i musi mieć pełną kontrolę nad podstawowymi zmianami. Hasło przechowywane jest w bezpiecznym miejscu i w normalnych warunkach rzadko jest używane. Kierownikiem Zespołu również jest Główny architekt. Pracuje on nad projektem w fazie koncepcyjnej a następnie uwspólnia go z wybranymi architektami Zespołu. Proces uwspólniania może przebiegać w kilku etapach (patrz niżej akapit Dołączanie się). W kolejnym etapie do projektu dołączają się pozostali architekci i kreślarze. Komunikacja wewnątrz Zespołu nie stanowi problemu, jednakże, gdy zakłada się pracę poza siecią (off-line), staranne przygotowanie pliku projektu przed uwspólnieniem jest bardzo ważne. W przypadku wystąpienia problemów z ustawieniami lub opcjami projektu, wszyscy członkowie Zespołu mogą bez większych trudności Odłączyć się aby Główny architekt dołączając się jako Kierownik Zespołu mógł zmienić nieprawidłowe ustawienia. Uwaga: Nie powinno się używać polecenia Wymuś odłączenie Projektanta podczas pracy poza siecią. Korzystać z tej funkcji należy tylko w ostateczności, aby odłączyć “nielegalnych” użytkowników lub w celu uniknięcia ich duplikacji. Wszyscy pozostali pracownicy przyjmują rolę Projektantów. W zależności od wielkości projektu oraz ilości jednocześnie opracowywanych projektów, dostęp może być ustawiony na tryb Tylko dla zarejestrowanych użytkowników, lecz zaleca się wybranie trybu Swobodny dostęp. Tryb ten jest odpowiedniejszy, ponieważ główny architekt nie jest właściwym Administratorem, tak więc poprawianie listy użytkowników mogłoby oznaczać 519 Współpraca niepotrzebne zadanie, podczas gdy ustalanie obszarów roboczych mogłoby być kontrolowane osobiście. Uwaga: Jeżeli z jakiś powodów uznasz, że lepszym rozwiązaniem będzie ograniczenie dostępu Tylko dla zarejestrowanych użytkowników, możesz to zmienić w dowolnym momencie dołączając się jako Administrator i wybierając polecenia Zespół > Ustawienia uwspólnienia projektu. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia uwspólniania projektu w Pomocy ArchiCADa. Dołączanie się Proces dołączania musi być skoordynowany, ponieważ w danym momencie może się dołączyć tylko jedna osoba. Oczywiście w przypadku niewielkich Zespołów, których członkowie mogą się łatwo skomunikować, koordynacja tego procesu nie powinna stanowić problemu. W przypadku większych projektów zalecane jest ich wielostopniowe uwspólnianie. Kierownik Zespołu (główny architekt) przygotowuje i uwspólnia projekt tylko z wybranymi, doświadczonymi członkami Zespołu. Rozwijają oni pracę nad projektem aż do momentu, w którym potrzebna jest pomoc reszty Zespołu. Muszą się wtedy odłączyć aby ustanowić nową sesję dołączania się. Procedura ta powtarzana jest do momentu, aż nad projektem pracować będzie cały zespół. Na każdym poziomie uwspólniania zaleca się sprawdzenie całego projektu. Dzięki temu poszczególne etapy projektu są lepiej kontrolowane. Praca projektowa oraz kreślarska przydzielane są architektom oraz kreślarzom po wcześniejszych ustaleniach. Nawet gdy wymagane będą pewne korekty, powtórne rezerwowanie obszarów roboczych jest bardzo proste i może być dokonywane w każdym momencie poprzez odłączanie się i powtórne dołączanie ze zmienionymi parametrami obszaru roboczego. Uwaga: Więcej informacji na temat przenoszenia rezerwacji wybranych elementów bez zmiany obszaru roboczego poszczególnych projektantów, znajdziesz w podrozdziale Techniki Pracy Zespołowej na stronie 505. 520 Sieć Sieć firmy wyposażona jest w serwer. Projekt Zespołowy może być przygotowany i uwspólniony na dowolnym komputerze a następnie zachowany na serwerze. W celu lepszej integracji zaleca się aby wszystkie Kopie lokalne (wszystkich aktualnie dołączonych użytkowników) zachowywane były w oddzielnym folderze na serwerze. W ten sposób powstaje niejako "historia" projektu ułatwiająca poprawianie ewentualnych błędów. Komputer centralny (serwer) wykorzystywany jest tylko do przechowywania pliku Projektu Zespołowego i nie wymaga zainstalowanej kopii ArchiCADa. Serwer musi być dostępny przez cały czas, dla wszystkich komputerów znajdujących się w firmie. Biblioteki i Wzorce Biblioteka powinna znajdować się w tej samej lokalizacji co Projekt Zespołowy. Biura architektoniczne często wykonują podobne projekty lub dla tego samego klienta, mogą więc wielokrotnie używać własnych elementów bibliotecznych. Elementy te powinny być umieszczone we własnej bibliotece na serwerze, gdzie mogą być tworzone Biblioteki wtórne. Sieć może nie być wystarczająco szybka aby korzystać z Biblioteki centralnej. W takiej sytuacji, powinny być używane Biblioteki wtórne lub lokalne pobierane z Archiwum kopii roboczej. Podstawowe parametry (cechy) podobnych projektów często są identyczne (materiały, warstwy, kombinacje warstw, ustawienia wymiarowania, itp.). Dla takich projektów można tworzyć odpowiednio skonfigurowane, lecz puste pliki o nazwach informujących o przeznaczeniu np. Supermarket, Dom mieszkalny, Garaż, itp. Pliki takie nazywane są Wzorcami projektu. Przygotowując Projekt Zespołowy możesz po prostu otworzyć taki Plik wzorca i zachować go pod nazwą bieżącego projektu. Więcej na temat plików wzorców, zobacz Plik wzorca na stronie 17. Podwykonawcy Partnerzy branżowi (konsultanci) to zazwyczaj niewielkie (nawet jednoosobowe) firmy, które wykorzystują specjalistyczne oprogramowanie CAD. ArchiCAD pozwala na odczytywanie i Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca zapisywanie plików DXF i DWG, które są najbardziej popularnymi formatami CAD. Zakładając, że oprogramowanie wykorzystywane przez te firmy również potrafi zapisywać projekty w formacie DXF lub DWG ich praca może być z łatwością dołączana do projektu Zespołowego. W trakcie pracy Zespołowej dołącza się konsultanta do projektu (pod osobną nazwą użytkownika) i rezerwuje dla niego określone warstwy. Następnie należy zachować Kopię lokalną, z której utworzone zostaną pliki DXF/DWG przeznaczone dla podwykonawcy. Zmiany wprowadzone przez podwykonawcę lub konsultanta (np. konstruktora) mogą być następnie dołączone do pliku Kopii lokalnej i wysłane Zespołowi poleceniem Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Duże firmy Firma zatrudnia Menedżera CAD odpowiedzialnego za sprawne funkcjonowanie systemu CAD, a także zarządzającego utworzonymi plikami. Działanie komputerów, pozostałego oprogramowania oraz sieci kontrolowane jest przez grupę serwisującą. Sieć zbudowana jest na zasadzie klient/serwer, której podstawę stanowi pojemny komputer centralny (serwer) łączący wszystkie pozostałe komputery (klienci), znajdujące się w różnych miejscach (pomieszczeniach). Wszyscy pracownicy podzieleni są na wiele Zespołów różnej wielkości zorganizowanych w wielopoziomowej hierarchii, wszystkie kierowane są przez głównych architektów odpowiedzialnych za pracę Zespołów. Sieć podzielona jest na strefy obsługujące poszczególne Zespoły i posiadające ograniczenia dostępu. Główni architekci zdają sprawozdanie partnerom oraz menedżerom firmy. Menedżer CAD organizuje pracę wszystkich Zespołów i jest w stałym kontakcie z głównymi architektami. Firma zajmuje się przeważnie dużymi projektami, architekci w poszczególnych Zespołach pracują wspólnie nad jednym projektem, lecz zdarza się także, że wszystkie Zespoły wykonują jeden duży projekt. Członkowie Zespołu nie wiedzą nad czym pracują pozostali architekci, często zdarza się praca osobno (off-line). Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Zespół Administratorem wszystkich Zespołów jest Menedżer CAD. Uwspólnia on projekty przygotowane przez Kierownika Zespołu, zapewnia niezbędną przestrzeń na serwerze, ustanawia połączenia i pilnuje czy Załadowane biblioteki znajdują się w odpowiednich lokalizacjach, ustawia także dostęp do niezbędnych plików i innych elementów systemu operacyjnego. Uwaga: Jeżeli w firmie znajduje się tylko jeden serwer (dla wszystkich Zespołów) a projekt nie wymaga zaangażowania wielu Zespołów, wtedy plik Projektu oraz Biblioteki mogą być zachowane na komputerze jednego z członków Zespołu. Zabezpieczenie danych jest jedną z najważniejszych kwestii, zapewnia bowiem pełną kontrolę nad procesem przydzielania zadań. Menedżer CAD (razem z Kierownikiem Zespołu) tworzy listę Zespołu korzystając z trybu dostępu Tylko dla zarejestrowanych użytkowników przydzielając każdemu Projektantowi hasło. Tylko Administrator zna wszystkie hasła i przechowuje je w bezpiecznym miejscu. Odgrywa on zasadniczą rolę podczas sesji Dołączania się. Kierownikiem Zespołu jest Główny architekt (szef) Zespołu lub w przypadku wielozespołowego projektu, jeden z doświadczonych pracowników będący zastępcą architekta projektu. Pracuje on nad projektem w fazie koncepcyjnej, a następnie uwspólnia go z wybranymi architektami danego Zespołu. Uwspólnianie może przebiegać wieloetapowo. W kolejnym etapie do projektu dołączają się pozostali architekci i kreślarze. Z powodu dużej liczby uczestników, komunikacja wewnątrz Zespołu nie zawsze jest prosta. Dlatego też, szczególnie istotne jest gruntowne i dobrze przemyślne przygotowanie projektu. W przypadku wystąpienia problemów z ustawieniami lub opcjami projektu, wszyscy członkowie Zespołu mogą z pomocą Administratora odłączyć się, aby Główny architekt dołączając się jako Kierownik Zespołu mógł zmienić nieprawidłowe ustawienia. Kierownik Zespołu odgrywa również kluczową rolę w trakcie trwania sesji dołączenia. Uwaga: Nie powinno się używać polecenia Wymuś odłączenie Projektanta podczas pracy poza siecią. Korzystać z tej funkcji należy tylko w ostateczności, aby odłączyć 521 Współpraca “nielegalnych” użytkowników lub w celu uniknięcia ich duplikacji. Wszyscy pozostali pracownicy przyjmują rolę Projektantów. Ze względu na rozmiar projektu oraz ilość jednocześnie opracowywanych projektów, wybrany jest tryb dostępu Tylko dla zarejestrowanych użytkowników. Projektanci pracują w ArchiCADzie podobnie jak przy projektach indywidualnych, korzystając jedynie z poleceń Zespół > Wyślij i pobierz zmiany oraz Pobierz zmiany. Wszystkie istotne operacje jak Dołączanie/Odłączanie się, wykonywane są przez Administratora lub z jego pomocą. Z tego też powodu Projektanci posiadają własne hasła. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia uwspólniania projektu w Pomocy ArchiCADa. Dołączanie się Przy firmach i Zespołach o tej wielkości koordynacja procesu Dołączania się może być trudna. Projektanci muszą nie tylko wybrać odpowiednie warstwy, kondygnacje, przekroje/elewacje oraz obszary, lecz muszą to również uczynić w odpowiednim momencie. Dodatkowo Administrator oraz Kierownik Zespołu muszą czuwać nad procesem przydzielania obszarów roboczych, ponieważ biorą oni pełną odpowiedzialność za projekt. Najlepszym rozwiązaniem, pozwalającym na uniknięcie problemów jest osobiste przeprowadzenie procesu dołączania przez Administratora i Kierownika Zespołu. Po przygotowaniu pliku Projektu, Kierownik Zespołu kopiuje go na komputer Administratora wraz listą architektów oraz kreślarzy, z których chciałby utworzyć zespół. Następnie Administrator uwspólnia projekt w trybie Tylko dla zarejestrowanych użytkowników i osobiście dołącza każdego projektanta w odpowiedniej kolejności do ustalonych obszarów roboczych. Po każdym Dołączeniu Administrator zachowuje na komputerze danego członka Zespołu Kopię lokalną (lub Archiwum kopii roboczej) a następnie wręcza Projektantowi jego hasło dostępu. W przypadku dużych projektów, nieuniknione jest wieloetapowe ich uwspólnianie. Oznacza to, że Administrator uwspólnia projekt 522 przygotowany przez Kierownika Zespołu i dołącza tylko kilku wybranych pracowników firmy. Rozwijają oni pracę nad projektem aż do momentu, w którym potrzebna jest pomoc reszty Zespołu. Muszą się wtedy odłączyć aby Administrator mógł ustanowić nową sesję dołączania się. Procedura ta powtarzana jest do momentu, aż nad projektem pracować będzie cały zespół. Na każdym poziomie uwspólniania Kierownik Zespołu powinien gruntownie sprawdzić cały projekt. Dzięki temu poszczególne etapy projektu są lepiej kontrolowane. Nawet gdy wymagane będą pewne korekty, powtórne rezerwowanie obszarów roboczych jest bardzo proste i może być dokonywane w każdym momencie poprzez odłączanie się i powtórne dołączanie ze zmienionymi parametrami obszaru roboczego. Sieć Zadaniem Administratora jest wybranie komputera, na którym umieszczone zostaną Projekt Zespołowy, Biblioteki oraz Kopie zapasowe. Projekt Zespołowy może być przygotowany i uwspólniony na dowolnym komputerze a następnie zachowany na jego dysku (przeważnie jest to serwer). W celu lepszej integracji zaleca się aby wszystkie Kopie lokalne (wszystkich aktualnie dołączonych użytkowników) zachowywane były w oddzielnym folderze na serwerze. W ten sposób powstaje niejako "historia" projektu ułatwiająca poprawianie ewentualnych błędów. Wybrany komputer będzie używany tylko do przechowywania plików projektu, nie musi on zatem posiadać zainstalowanej kopii ArchiCADa. Serwer musi być dostępny przez cały czas, ze wszystkich komputerów znajdujących się w firmie. Biblioteki i Wzorce Biblioteka Zespołu powinna znajdować się w tej samej lokalizacji co Projekt Zespołowy. Duże pracownie architektoniczne oraz firmy konstruktorskie bardzo często posługują się typowymi elementami wykorzystywanymi w większości projektowanych przez nich budynków (np. ściany kurtynowe, panele elewacyjne, okna, itd.) Dodatkowo firmy takie skłaniają się ku specjalizacji, oznacza to pojawianie się podobnych typów problemów Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca wymagających podobnych rozwiązań. Wszystkie te często używane elementy powinny być umieszczone we własnym folderze na serwerze, gdzie możliwe będzie utworzenie Bibliotek wtórnych. W dużych firmach sieć funkcjonuje na tyle szybko, że możliwa jest obsługa wszystkich projektantów jednocześnie, użyta może być zatem Biblioteka centralna. Pomimo to, zastosowane powinny być odpowiednie przywileje dostępu uniemożliwiające usunięcie lub modyfikację elementów bibliotecznych. Podstawowe parametry (cechy) podobnych projektów często są identyczne (materiały, warstwy, kombinacje warstw, ustawienia wymiarowania, itp.). Dla takich projektów można tworzyć odpowiednio skonfigurowane, lecz puste pliki o nazwach informujących o przeznaczeniu np. Usługowe, Biura, Szpital, itp. Pliki takie nazywane są Wzorcami projektu. Przygotowując Projekt Zespołowy Menedżer CAD lub Kierownik Zespołu może po prostu otworzyć taki Plik wzorca i zachować go pod nazwą bieżącego projektu. Korzystanie z Wzorców pozwala na zmniejszenie ryzyka popełnienia różne rodzaju błędów. Połączone Moduły Moduły są bardzo przydatne w przypadku bardzo dużych projektów. Projekt taki może zostać podzielony na Moduły, np. na skrzydła lub etapy. Każdy Moduł traktowany jest jako uwspólniony Projekt Zespołowy. Kierownik Zespołu odpowiedzialny jest za centralny projekt oraz za uwspólnianie Modułów. Więcej szczegółów, patrz Połączone Moduły w Pracy Zespołowej na stronie 536. Podwykonawcy Partnerzy współpracujący z dużymi pracowniami architektonicznymi to przeważnie duże firmy, korzystające ze specjalistycznego oprogramowania CAD. ArchiCAD pozwala na odczytywanie i zapisywanie plików DXF i DWG, które są najbardziej popularnymi formatami CAD. Zakładając, że oprogramowanie wykorzystywane przez te firmy również potrafi zapisywać projekty w formacie DXF lub DWG ich praca może być Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 z łatwością włączana w projekt Zespołowy. Ponadto ArchiCAD potrafi interpretować Moduły XREF AutoCADa co oznacza, że jeśli pracownicy firm partnerskich (podwykonawcy) pracują w grupie, ich pliki mogą być odczytane w ArchiCADzie bez utraty połączenia. Podczas sesji dołączenia, podwykonawcy mogą się dołączyć (pod swoimi lub fikcyjnymi nazwami) rezerwując określone warstwy. Następnie należy zachować Kopię lokalną, z której utworzone zostaną pliki DXF/DWG przeznaczone dla podwykonawcy. Zmiany wprowadzone przez podwykonawcę lub konsultanta (np. konstruktora) mogą być następnie dołączone do pliku Kopii lokalnej i wysłane Zespołowi poleceniem Zespół > Wyślij i pobierz zmiany. Połączone Moduły O Połączonych Modułach Korzystanie z Połączonych Modułów pozwala na dołączanie elementów pochodzących z zewnętrznych (źródłowych) plików ArchiCADa, do aktualnie otwartych (docelowych) Projektów. Połączenie to wskaźnik logiczny odsyłający do zewnętrznego pliku źródłowego. Moduł to zestaw elementów konstrukcyjnych umieszczonych na Rzucie za pomocą Połączenia. Połączone Moduły mogą być na przykład wykorzystywane do odwzorowywania powtarzalnych elementów (takich jak identyczne pokoje hotelowe, czy biura) w dużych budynkach: jeżeli pomieszczenia są wstawiane w postaci połączonych modułów, możliwe jest jednoczesne modyfikowanie ich wszystkich, poprzez aktualizację pliku źródłowego modułu. Prócz tego, możliwe jest stosowanie tych samych struktur w wielu projektach jednocześnie. Jest to także dobry sposób podziału dużych Projektów na mniejsze, łatwiejsze do ogarnięcia fragmenty. 523 Współpraca • Plikiem źródłowym może być Projekt Indywidualny, Projekt Zespołowy lub Plik Modułu utworzony w programie ArchiCAD 12. Jeżeli chcesz użyć jako źródła połączenia pliku zapisanego w starszej wersji programu, najpierw musisz otworzyć i zachować plik źródłowy w ArchiCADzie 12. • Możliwe jest wstawianie wielu kopii tego samego Modułu. Parametry wstawienia każdego Modułu mogą być różne, nawet jeśli odwołują się do tego samego Połączenia. • Moduły mogą być edytowane tylko w całości (podobnie jak Elementy biblioteczne, czy Grupy). Nie można ich rozgrupować ani edytować ich elementów, dopóki stanowią one część wstawionego Modułu. • Z pomocą polecenia Znajdź i zaznacz możliwe jest wyszukiwanie Modułów według ich Połączenia. Szczegółowe informacje dotyczące konwertowania wcześniejszych modułów połączonych znajdują się w Podręczniku Migracji dla programu ArchiCAD 12, w broszurze Zaczynamy pracę. • Plik docelowy może zawierać dowolną liczbę Połączeń. • Zawartość Modułów można aktualizować przy pomocy odpowiedniego polecenia w przypadku, gdy plik źródłowy zostanie zmieniony. • Elementy zawarte są w projekcie, co oznacza, że nawet jeśli plik źródłowy jest chwilowo niedostępny, będą one widoczne. Nie można ich jednak uaktualnić dopóki plik źródłowy pozostaje niedostępny. • Punkty aktywne elementów należących do zaznaczonego Modułu oznaczone są przezroczystymi kwadratami. Aby ułatwić rozróżnianie zaznaczonych, kilku Modułów, punkty aktywne elementów należących do każdego z nich, będą oznaczone innym kolorem. 524 Więcej szczegółów, patrz Znajdź i Zaznacz w oparciu o Kryteria na stronie 86. • Operacje na Połączeniach (modyfikowanie, uaktualnianie, przerywanie, usuwanie) będą miały wpływ na wszystkie związane z nimi Moduły. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Istnieje różnica pomiędzy Modułami umieszczanymi w Projekcie a Modułem jako typem pliku. • Znaczniki Przekroju/Elewacji/RŚ oraz zawartość okien Przekroju/Elewacji/RŚ i Dokumentów 3D, podobnie jak Kamery wszystkich typów są pomijane w czasie wstawiania Modułów. • Elementy biblioteczne: Wstawienie Modułu nie powoduje importu odnośnych Elementów bibliotecznych. Upewnij się, że wszystkie Elementy biblioteczne używane przez plik źródłowy są dostępne dla pliku docelowego. Możesz używać tego samego zestawu bibliotek dla obu plików, dołączyć bibliotekę pliku źródłowego do zestawu bibliotek pliku docelowego, lub podać adres biblioteki pliku źródłowego w menedżerze bibliotek pliku docelowego. • Kondygnacje: Przy tworzeniu Modułów zawierających wielokondygnacjowe elementy lub Modułów składających się z więcej niż jednej kondygnacji, dostępna jest opcja włączenia wszystkich, bądź tylko wybranych kondygnacji do pliku Modułu. Moduły umieszczane w Projekcie to zestawy elementów pochodzących z Projektów indywidualnych, lub Zespołowy albo z plików typu Moduł. Pliki Modułów to uproszczone pliki Projektów ArchiCADa (o rozszerzeniu .mod). Nie zawierają one okien Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentów 3D, aktywnych bibliotek i informacji o preferencjach, a ich zestaw atrybutów jest ograniczony do tych, które odnoszą się bezpośrednio do elementów użytych w pliku. Można je umieszczać w Projektach w postaci Modułów, lub łączyć z plikami Projektów, za pomocą polecenia Plik > Opcje specjalne plików > Łącz. Połączone na stałe elementy nie mogą być uaktualniane poprzez plik źródłowy. Szczegóły, patrz Łączenie plików na stronie 20. Interpretacja danych pliku źródłowego Działanie funkcji Połączonych Modułów ograniczone jest do komunikacji Rzut > Rzut. Oznacza to, że tylko elementy pojawiające się na Rzucie pliku źródłowego, znajdą się w pliku docelowym. • Elementy pliku źródłowego zachowują wzniesienie w stosunku ich kondygnacji. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Więcej szczegółów, patrz Moduły obejmujące wiele kondygnacji na stronie 528. • Kolory piór: Moduł przejmuje bieżące ustawienia projektu docelowego. • Materiały, Rodzaje linii, Rodzaje wypełnienia oraz Struktury warstwowe: Jeżeli elementy połączonych Modułów używają atrybutów o nazwach obecnych w zestawie atrybutów pliku docelowego, zostaną użyte atrybuty pliku docelowego. Atrybuty użyte w Module, których nazwy nie występują w zestawie atrybutów pliku docelowego, zostaną dodane do tego zestawu. Jednak gdy dany atrybut stanie się już częścią pliku docelowego, nie będzie on aktualizowany w przypadku wprowadzania jakichkolwiek zmian do tego samego atrybutu w pliku Połączonych Modułów. Uwaga: Atrybuty importowane wraz z Połączonymi Modułami, są na stałe dodawane do zestawu atrybutów pliku docelowego. 525 Współpraca Wcześniejsze Moduły ze starszych wersji programu ArchiCAD Więcej szczegółów, patrz Moduły obejmujące wiele kondygnacji na stronie 528. Podczas otwierania projektu zawierającego połączone moduły z plików źródłowych zapisanych w starszych wersjach programu, ArchiCAD wyświetli ostrzeżenie dotyczące wcześniejszych plików oraz instrukcja dostosowania modułów do aktualizacji w wersji ArchiCAD 12: Kliknij OK aby utworzyć plik Modułu i zamknij okno dialogowe. Następnie będziesz mógł wstawić ten Moduł do Projektu. Zobacz Wstaw Moduł na stronie 527. Zachowaj zaznaczone elementy w postaci Modułu 1) Narysuj w oknie Rzutu elementy i zaznacz je. Można w ten sposób zachować elementy z wielu kondygnacji, używając wielokondygnacjowej metody narzędzia Obszar zaznaczenia. 2) Wybierz polecenie Plik > Pliki zewnętrzne > Zachowaj zaznaczone jako Moduł. Pojawi się okno folderów, w którym będziesz mógł wybrać nazwę i lokalizację Pliku Modułu. Szczegółowe informacje dotyczące konwertowania wcześniejszych modułów połączonych znajdują się w Podręczniku Migracji dla programu ArchiCAD 12, w broszurze Zaczynamy pracę. Utwórz Moduł Są dwa sposoby tworzenia Modułów: zachowanie projektu jako plik Modułu oraz zachowanie zaznaczonych elementów w postaci pliku Modułu. Zachowaj plik jako Moduł Wstaw na Rzucie zestaw elementów, na podstawie których chciałbyś utworzyć Moduł. • Zaznaczając opcję Zastąp zaznaczenie Wybranym Plikiem Modułu, możesz natychmiast podmienić zaznaczone elementy plikiem Modułu. • Jeżeli zaznaczyłeś grupę elementów i skopiowałeś je do schowka, będziesz miał możliwość zachowania w postaci Modułu tylko tych elementów: użyj polecenia Plik > Użyj polecenia Plik > Zachowaj jako, i wybierz typ pliku .mod. Uwaga: Jeżeli tworzysz Moduł obejmujący więcej niż jedną kondygnację, będziesz miał opcję wybrania zakresu kondygnacji. 526 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Zachowaj jako, a następnie wybierz format Plik modułu ze schowka. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Wstaw Moduł w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Jeżeli zaznaczenie zawiera elementy, które nie mogą być modyfikowane (np. są zablokowane, umieszczone na zablokowanej warstwie, lub należą do Obszaru Roboczego innego Członka Zespołu), zostanie wyświetlone ostrzeżenie. Będziesz miał wówczas możliwość utworzenia Modułu na podstawie edytowalnych elementów lub całkowitego anulowania operacji. Opcje znajdujące się w tym oknie dialogowym odnoszą się do bieżącego Połączenia wyświetlonego w polu "Połączenie z". Aby zmienić połączenie, wciśnij przycisk Wybierz połączenie. Szczegóły, patrz Wybierz połączenie w Pomocy ArchiCADa. Jeżeli dane połączenie jeszcze nie istnieje, wciśnij Nowe połączenie i dodaj je do listy. Opcja Zastosuj przesunięcie/obrót ostatniego Modułu, którego połączenie zostało przerwane będzie dostępna tylko wówczas, gdy w projekcie znajduje się Moduł o przerwanym połączeniu; w przeciwnym wypadku opcja jest nieaktywna. Zobacz Stosowanie Przesunięcia i Obrotu zmodyfikowanego Modułu na stronie 530. Wstaw Moduł Aby wstawić Moduł, skorzystaj z polecenia Plik > Pliki Zewnętrzne > Wstaw Połączony Moduł. W oknie dialogowy, będziesz mógł wybrać połączenie i metodę wstawienia (np. warstwę, orientację, efekt odbicia lustrzanego, wzniesienie), a następnie będziesz mógł wstawić Moduł. Zostanie wyświetlone okno dialogowe menedżera plików. Wybierz żądany plik, aby użyć go jako połączenia, a następnie kliknij Wstaw moduł, w celu umieszczenia go w projekcie. Jeżeli żądany plik źródłowy połączenia jest zapisany w starszej wersji programu ArchiCAD, wyświetli się informacja o konieczności otwarcia i zachowania tego pliku w wersji ArchiCAD 12 przed wykorzystaniem go jako źródła połączenia. Moduły są wstawiane w trybie grupowania. Nie można rozgrupowywać ich elementów i edytować ich indywidualnie. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 527 Współpraca Główna warstwa Modułu Edytuj parametry wstawionego Modułu Moduły są w całości wstawiane na jedną, Główną warstwę, którą można sprawdzić w oknach dialogowych Wstaw Moduł lub Ustawienia Modułu. Aby zmodyfikować parametry wstawionego modułu, zaznacz, a następnie użyj polecenia Plik > Pliki Zewnętrzne > Ustawienia Połączonych Modułów. Szczegóły, patrz Parametry modułu w Pomocy ArchiCADa. Moduły obejmujące wiele kondygnacji Elementy Modułu zachowują przypisane im warstwy pod warunkiem, że w pliku docelowym istnieją warstwy o tych samych nazwach. W razie konieczności zostaną utworzone nowe warstwy. Za pomocą Głównej warstwy można sterować widocznością i statusem zablokowania Modułu, jako całości. Główna warstwa, to jedna z warstw pliku docelowego, na której mogą być również umieszczane inne elementy. • Różne kopie tego samego Modułu mogą być umieszczane na różnych warstwach Głównych. • Poprzez warstwy, przypisane poszczególnym elementom Modułu, można kontrolować widoczność i status tych elementów. • Status Głównej warstwy jest nadrzędny w stosunku do poleceń Usuń i Przerwij połączenie w oknie dialogowym Menedżera połączeń. Polecenia te działają tylko w stosunku do Modułów, których Główne warstwy są odblokowane. 528 Zachowaj wybrane kondygnacje w Module Istnieje również możliwość zachowania tylko wybranych kondygnacji: przy zachowywaniu Modułu za pośrednictwem polecenia Plik > Zachowaj jako, kliknij przycisk Opcje w oknie Zachowaj jako... by wyświetlić okno Opcje zachowywania. Domyślnie są zaznaczone wszystkie kondygnacje, jednak istnieje możliwość wybrania tylko bieżącej kondygnacji lub zakresu kondygnacji, które zostaną włączone do pliku modułu. Wszystkie elementy znajdujące się w tym zakresie zostaną zachowane w pliku Modułu. Kombinacje warstw plików źródłowych nie są importowane wraz z modułami. Aby wstawić tego typu wielokondygnacjowy Moduł po raz pierwszy, skorzystaj z okna dialogowego Wstaw moduł. (Plik > Pliki Zewnętrzne > Wstaw Połączony Moduł), następnie kliknij przycisk Nowe połączenie aby dodać połączenie wielokondygnacjowego Modułu do listy dostępnych połączeń. Uwaga: Najlepiej jest stosować tę samą strukturę warstw w plikach źródłowych i docelowych. Przy wstawianiu Modułu zostanie wyświetlone okno “Łączenie pięter”. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Menedżera połączeń w Pomocy ArchiCADa. • Gdy zachowujesz plik projektu w formacie modułu, a projekt zawiera elementy wielokondygnacjowe lub więcej niż jedną kondygnację, ArchiCAD zachowa domyślnie wszystkie kondygnacje jako część modułu. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Wpisz w tym miejscu numer kondygnacji Modułu, która zostanie połączona z bieżącą kondygnacją Projektu. Wszystkie pozostałe kondygnacje Modułu zostaną wstawione zgodnie z tym ustawieniem. Uwaga: W przypadku próby wstawienia modułu wielokondygnacjowego do projektu zawierającego mniej kondygnacji niż wstawiany moduł, wyświetli się ostrzeżenie. Kondygnacje modułu, które nie "pasują" do projektu, nie zostaną wstawione. Wstaw pojedynczą kondygnację wielokondygnacjowego Modułu Możesz wstawić tylko pojedynczą kondygnację z modułu wielokondygnacjowego: Po wybraniu pliku Modułu w oknie Nowe Połączenie, możesz wybrać do wstawienia jedną z wielu kondygnacji Modułu: zaznacz opcję Otwórz w trybie jednej kondygnacji, a następnie wybierz jedną kondygnację zachowanego modułu (łącznie ze wszystkimi elementami znajdującymi się w całości lub częściowo na tej kondygnacji) w oknie dialogowym Wybierz kondygnację. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Edycja zawartości Modułu Poniżej opisano dwa sposoby edycji Modułów: Edytuj Źródło Modułu w drugiej kopii ArchiCADa Najłatwiejszym sposobem wyedytowania elementów wszystkich kopii wstawionego modułu, jest edycja pliku źródłowego. W Menedżerze połączeń (Plik > Pliki Zewnętrzne > Menedżer połączeń), wybierz żądany plik źródłowy z listy Źródeł Modułów. Następnie kliknij "Otwórz w oddzielnej kopii ArchiCADa". Inna kopia ArchiCADa zostanie otwarta na Twoim komputerze, przy pomocy pliku źródłowego. Zmodyfikuj plik zgodnie z potrzebami, a następnie go zachowaj. Porada: Jeżeli chcesz zobaczyć wstawiony moduł w oryginalnym kontekście na Rzucie, podczas edycji pliku źródłowego w drugiej kopii ArchiCADa, skorzystaj z funkcji "Podrysu": zachowaj Rzut (w pierwszej kopii ArchiCADa) jako Widok i wstaw go na Arkusz. W drugiej kopii ArchiCADa za pośrednictwem Organizatora otwórz utworzony przed chwilą Arkusz i skopiuj go do projektu otwartego w drugiej kopii ArchiCADa. Zaznacz ten Arkusz w drugim ArchiCADzie i wybierz z jego menu kontekstowego polecenie Wyświetl jako Podrys. 529 Współpraca Wróć do pierwszego (docelowego) projektu. Użyj polecenia Plik > Pliki zewnętrzne > Menedżer połączeń. Na liście Źródeł Modułów zaznacz, czy Status pliku źródłowego wyedytowanego modułu ma teraz opis Zmodyfikowany. (W razie potrzeby kliknij Odśwież Status, aby uzyskać najnowsze informacje o statusie.) Kliknij Uaktualnij, aby zaktualizować połączenie. Operacja ta zostanie wykonana, gdy klikniesz OK, aby zamknąć okno dialogowe Menedżera połączeń. 4) Dokonaj potrzebnych modyfikacji elementów. (Użyj polecenia Edycja > Grupowanie > Zawieś grupowanie aby umożliwić edycję elementów.) 5) Zaznacz ponownie elementy i wybierz Plik > Pliki zewnętrzne > Zachowaj zaznaczone jako Moduł. 6) Nadaj nowemu plikowi modułu indywidualną nazwę. Uwaga: Jeżeli wybierzesz starą nazwę pliku modułu, zastąpisz poprzedni plik źródłowy, a tym samym wszystkie wstawione kopie pliku modułu, a nie tylko zaznaczony moduł. Edytuj Moduł: Przerwij połączenie, Edytuj elementy, Zastąp połączenie 7) Kliknij Zachowaj. Zostanie wstawiony nowy, zmodyfikowany Innym sposobem edycji Modułów jest przerwanie połączenia, modyfikacja Modułu i zastąpienia połączenia zmodyfikowanym Modułem. Stosowanie Przesunięcia i Obrotu zmodyfikowanego Modułu 1) Zaznacz Moduł do edycji na Rzucie. 2) Wybierz Plik > Pliki zewnętrzne > Ustawienia Połączonych Modułów. Szczegóły, patrz Parametry modułu w Pomocy ArchiCADa. Moduł. Jeżeli kilka kopii Modułu zostało wstawionych w oparciu o różne parametry przesunięcia i obrotu, a zachodzi potrzeba modyfikacji pliku źródłowego, po zachowaniu zmian w tym pliku nastąpi zmiana parametrów wstawienia odnośnych Modułów. 3) Zaznacz pole przy opcji Przerwij powiązanie zaznaczonych Modułów i kliknąć OK, aby zamknąć okno. Aby naprawić tę sytuację: Postępuj zgodnie z powyższymi instrukcjami w celu przerwania połączenia Modułu i jego modyfikacji. 530 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Przy zachowywaniu zaznaczenia jako Moduł, w oknie Zachowaj zaznaczone jako moduł (zobacz punkt 5. powyżej): Zarządzanie Połączeniami Zaznacz opcję Zastąp zaznaczanie wybranym plikiem Połączonego Modułu oraz Zastosuj odsunięcie/obrót ostatniego Modułu, którego połączenie zostało przerwane. Kliknij przycisk Zachowaj. Skorzystaj z Menedżera połączeń (Plik > Pliki zewnętrzne > Menedżer połączeń), aby uzyskać listę i możliwość zarządzania wszystkimi modułami w danym projekcie. Wstawione kopie Modułu zachowają parametry położenia i obrotu. Patrz część Okno dialogowe Menedżera połączeń w Pomocy ArchiCADa, gdzie znajduje się opis wszystkich elementów sterujących. Na liście "Połączonych Modułów" (w górnej połowie okna dialogowego) wyświetla się położenie połączonych modułów w strukturze hierarchicznej bieżącego projektu. Każdy z modułów wymienionych na liście stanowi pionowy "wycinek" (jedno- lub wielokondygnacjowy) odpowiedniego pliku źródłowego. Lista ma układ hierarchiczny i są na niej wskazane wszystkie moduły zagnieżdżone na niższym poziomie struktury. Na poniższej ilustracji pokazano trzy moduły jednokondygnacjowe wstawione z pliku źródłowego A.pln oraz moduł wielokondygnacjowy (z pliku B.pln), który zawiera również moduł zagnieżdżony C.mod. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 531 Współpraca Jeżeli nie chcesz włączać do swojego projektu elementów z zagnieżdżonych modułów, możesz wybrać opcję pominięcia zagnieżdżonych modułów, zaznaczając odpowiednie pole w oknie dialogowym Menedżera połączeń. W takim przypadku elementy należące do zagnieżdżonych Modułów zostaną wyłączone z kopii wstawionych do Rzutu (jednak będą wciąż dostępne w plikach źródłowych). Zaznacz moduł na liście, aby wyświetlić typ połączenia (jedno- lub wielokondygnacjowy), nazwy i numery zawartych w nim kondygnacji oraz liczbę wstawionych kopii tego modułu w projekcie. Przesunięcie kursora na jakiekolwiek połączenie powoduje wyświetlenie informacji dotyczącej położenia modułu w pliku docelowym. Zwróć uwagę, że w wyniku zaznaczenia modułu na liście następuje również podświetlenie nazwy jego pliku źródłowego na liście "Źródła Modułów" w dolnej części tego okna dialogowego. Na liście "Źródła Modułów" wyświetlają się pliki źródłowe połączonych modułów, a także status każdego z tych plików. Jeżeli zaznaczysz zagnieżdżony moduł na liście Źródeł Modułów, nie będziesz mógł zmienić lub przerwać połączenia (te polecenia oraz nazwa samego modułu będą nieaktywne), ale będziesz mógł go zachować jako nowy plik. Możesz również otworzyć lub zaktualizować zagnieżdżony plik źródłowy w ramach tylko jednej operacji, klikając przycisk Uaktualnij znajdujący się w poniższej części "Źródeł Modułów". Polecenie Przywróć połączenie jest jednak dostępne tylko w przypadku plików źródłowych modułów znajdujących się na górze struktury hierarchicznej, natomiast nie jest dostępne w przypadku modułów zagnieżdżonych. Do zarządzania modułami, ich połączeniami i plikami źródłowymi służą przyciski z prawej strony listy Połączonych Modułów i listy Źródeł Modułów. Moduły zagnieżdżone Możliwe jest tworzenie "wielopoziomowych", Połączonych Modułów, o strukturze hierarchicznej. Moduły zagnieżdżone figurują na liście Menedżera połączeń, zgodnie z ich położeniem w strukturze hierarchicznej modułów. 532 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Jeżeli chcesz usunąć wszystkie kopie jednego, Połączonego Modułu, otwórz Menedżera połączeń, zaznacz nazwę Połączenia i kliknij przycisk Usuń. Przerywanie połączeń Aby przerwać połączenia i zachować elementy WSZYSTKICH kopii jednego lub wielu modułów, zaznacz moduł na liście Połączonych Modułów w oknie dialogowym Menedżera połączeń (Plik > Pliki Zewnętrzne > Menedżer połączeń). Następnie kliknij przycisk Przerwij połączenie. Wynik: elementy zawarte w module są teraz stałymi, edytowalnymi elementami ArchiCADa i nie stanowią już części modułu, a także nie są połączone z jakimkolwiek plikiem źródłowym. Opcja Pomiń moduły zagnieżdżone w Menedżerze połączeń jest użyteczna w przypadku, gdy dwa pliki odnoszą się do siebie wzajemnie (np. odnoszące się do siebie skrzydła dwuskrzydłowego budynku). Automatyczne zaznaczenie tej opcji pozwala uniknąć niepotrzebnego powielenia elementów. Istnieje również możliwość używania pliku jednocześnie jako źródłowego i docelowego. W tym przypadku musi być zaznaczona również opcja Pomiń moduły zagnieżdżone. Uwaga: Ponieważ opcja ta powoduje ignorowanie wszystkich zagnieżdżonych Modułów, używaj jej tylko w przypadku, jeśli pliki nie zawierają żadnych innych Modułów. Usuwanie Modułów z okna Rzutu Aby usunąć wstawiony Moduł, zaznacz go, a następnie wciśnij klawisz Backspace, lub Delete. (Aby zaznaczyć moduł, należy najpierw wyłączyć opcję Zawieś grupowanie, ponieważ moduł musi być w trybie grupowania.) Wszystkie elementy składające się na Moduł zostaną wyczyszczone z Projektu. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Aby przerwać połączenie dowolnej pojedynczej kopii wstawionego modułu, zaznacz moduł i użyj polecenia Przerwij połączenie zaznaczonego Modułu w menu Plik > Pliki Zewnętrzne > Ustawienia Połączonych Modułów. Po przerwaniu połączenia, wstawione elementy mogą być edytowane. Zobacz Edytuj Moduł: Przerwij połączenie, Edytuj elementy, Zastąp połączenie na stronie 530. Przerwanie Połączenia wstawionego Modułu spowoduje automatyczne zgrupowanie jego elementów. Ograniczenia grupowania zostaną jednak zachowane (np. łańcuchy wymiarowe nie zostaną włączone do grupy). Aktualizacja Połączeń Jeżeli plik źródłowy połączonego modułu zostanie zmodyfikowany, wstawione kopie modułu zostaną zaktualizowane dopiero po włączeniu polecenia Uaktualnij w oknie Menedżera połączeń. (Plik > Pliki zewnętrzne > Menedżer połączeń). Na liście Źródeł Modułów znajduje się informacja o tym, które pliki źródłowe zostały "Zmodyfikowane" (jeśli były wprowadzane jakieś modyfikacje) i są w związku z tym nieaktualne. Zaznacz plik i wciśnij Uaktualnij. 533 Współpraca Preferencje uaktualniania połączeń podczas uruchamiania pliku projektu znajdują się w menu Opcje > Środowisko pracy > Bezpieczeństwo danych > Uaktualnij połączenie. Szczegóły, patrz Uaktualnij połączenie w Pomocy ArchiCADa. Odzyskiwanie brakujących Połączeń Po wciśnięciu OK w celu zamknięcia okna dialogowego, kopie modułu powiązane z tym plikiem źródłowym zostaną zaktualizowane w danym projekcie. Gdy klikniesz polecenia Uaktualnij, Przywróć połączenie lub Przenieś, dla zaznaczonych plików źródłowych Połączenia, zaplanowane czynności zostaną oznaczone żółtym trójkątem w kolumnie statusu plików (na tym etapie możesz jeszcze anulować operację). Czynności te nie zostaną wykonane do momentu wciśnięcia OK w celu zamknięcia okna dialogowego Menedżera połączeń. Ostrzeżenie: Wykonanie tych operacji oznacza, że wszystkie polecenia "Odwołaj" w projekcie ArchiCAD zostaną usunięte! Elementy, składające się na Moduł, są rzeczywistymi elementami ArchiCADa, a nie tylko odniesieniami do elementów. Oznacza to, że po zachowaniu Projektu zawierającego Połączone Moduły, wszystkie niezbędne informacje zostają zachowane, niezależnie od tego, czy pliki źródłowe są dostępne, czy nie. Można pracować z plikami, zawierającymi Moduły, których pliki źródłowe nie są dostępne tak samo, jakby były one dostępne. Różnica polega na tym, że Moduły te nie mogą być uaktualniane. Aby odtworzyć Połączenie do modułu, którego plik źródłowy nie istnieje, bądź nie jest dostępny: 1) Wybierz Plik > Pliki zewnętrzne > Menedżer połączeń. 2) Na liście Połączonych Modułów, zaznacz nazwę połączenia, dla którego jest potrzebny nowy plik źródłowy. 3) Kliknij przycisk Zachowaj jako plik... i nazwę nowo utworzonego pliku (będzie to plik modułu z rozszerzeniem .mod). Aby przedefiniować położenie Źródeł Modułów, które figurują jako "Brakujące" w Menedżerze połączeń: Kliknij Przywróć połączenie i skorzystaj z okna dialogowego "Nowe połączenie", aby sprawdzić położenie Źródła Modułu (brak pliku źródłowego wynika prawdopodobnie z przeniesienia go w inne miejsce.) Dopóki brakuje Źródła Modułu, ArchiCAD nie może zaktualizować kopii modułu. Wklejanie, lub dołączanie Modułów do pliku, który zawiera już kopie tego samego Modułu, lecz o innych datach modyfikacji, powoduje zawsze aktualizację wszystkich Modułów, zgodnie z Modułem najpóźniejszym (najnowszym). Ostrzeżenie: Po tej operacji, Połączenie może być nadal przestarzałe. 534 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Uwaga: Polecenie Przywróć połączenie jest dostępne tylko dla plików źródłowych połączonych modułów znajdujących się na najwyższym poziomie; nie można przywrócić połączenia z plikiem źródłowym zagnieżdżonego modułu. Jeżeli źródło zagnieżdżonego modułu ma status "Brakujący", otwórz plik, w którym znajduje się zagnieżdżony moduł i przywróć połączenie z plikiem źródłowym. Zastępowanie Połączonych Modułów Aby zastąpić istniejące połączenie innym połączonym modułem, zaznacz je na liście Połączonych Modułów w górnej części Menedżera połączeń i kliknij Zmień połączenie. W wyświetlonym oknie dialogowym wybierz inny połączony moduł z tego projektu, albo kliknij Nowe połączenie, aby utworzyć nowy moduł. Możesz również zastąpić plik źródłowy połączonego modułu innym plikiem: na liście Źródeł Modułów w Menedżerze połączeń, zaznacz plik źródłowy, który chcesz zastąpić i kliknij Przywróć połączenie. Wszystkie kopie modułu powiązane z oryginalnym źródłem zostaną teraz zastąpione modułami powiązanymi z nowym źródłem, które podłączyłeś. Jeżeli nowy plik źródłowy ma odmienną strukturę kondygnacji niż plik docelowy, wyświetli się ostrzeżenie, że niektóre wymiary mogą zostać utracone w przypadku kontynuowania procedury przywracania połączenia: następnie kliknij Przenieś. W odpowiednim oknie dialogowym określ położenie folderu zawierającego nowe pliki źródłowe. Polecenie Przenieś będzie dostępne wyłącznie jeśli zaznaczysz wiele plików źródłowych. Moduływ różnych systemach operacyjnych Pliki docelowe, zlokalizowane na komputerach z systemem MacOS, lub Windows, mogą zawierać Moduły utworzone na obu platformach. Przy przenoszeniu plików docelowych z jednej platformy na drugą, zachodzi jednak konieczność wskazania odpowiednich plików źródłowych dla każdego z Modułów, przy użyciu przycisku Zmień połączenie, w oknie Menedżera połączeń. (Plik > Pliki Zewnętrzne > Menedżer połączeń). Po wykonaniu tej operacji, plik docelowy będzie zawierał informacje na temat ścieżek dostępu, zgodne z obiema platformami. Jeżeli jednak zmienisz ścieżkę, dla dowolnego połączenia, informacje o ścieżce zgodne z drugą platformą zostaną wyczyszczone. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Menedżera połączeń w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Istnieje jednak wyjątek od tej zasady. Jeżeli nowo połączony plik nosi tę samą nazwę co plik, na który poprzednio wskazywało Połączenie, ścieżka dla drugiej platformy zostanie zachowana. Istnieje możliwość używania Modułów o tych samych nazwach, jednak różnych zawartościach i ścieżkach dostępu, zarówno w Mac OS, jak i w Windows. Jednak przy przechodzeniu, z jednej platformy do drugiej, różnice ścieżek nie zostają zachowane. Dlatego zaleca się stosowanie różnych nazw, dla Modułów o różnej zawartości, nawet w przypadku pracy w jednym systemie operacyjnym. Możesz zastąpić wiele plików źródłowych innym zestawem plików źródłowych, jeżeli wszystkie te nowe pliki znajdują się w tym samym folderze: zaznacz pliki w Menedżerze połączeń, a Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 535 Współpraca Połączone Moduły w Pracy Zespołowej Używanie Połączonych Modułów może być przydatne w skomplikowanych Projektach Zespołowych, opracowywanych przez zespół złożony z wielu Projektantów. Więcej informacji dotyczących rezerwowania elementów w Pracy Zespołowej, patrz Rezerwacja na stronie 500. Projektanci mogą zarządzać kopiami Modułu znajdującymi się w ich obszarze roboczym. • 536 Możesz usuwać i przerywać połączenia tylko tych kopii, które zarezerwowałeś. Zauważ, że okno dialogowe Połączeń Moduły mogą być rezerwowane poprzez Kondygnacje, Warstwy i Obszary. • Aby zarezerwować Moduł poprzez Warstwę, musisz wybrać Główną warstwę Modułu, a nie poszczególne warstwy elementów składowych Modułu. • Moduł, którego przynajmniej jeden wierzchołek znajduje się wewnątrz obszaru roboczego zdefiniowanego narzędziem Obszar zaznaczenia, będzie należał do członka Zespołu, który zarezerwował ten obszar. wykaże zmianę wszystkich kopii , a nie tylko tych zarezerwowanych przez Ciebie. Kliknij OK i otwórz okno Połączeń ponownie, by wyświetlić w nim aktualną sytuację. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca • Możesz uaktualniać wszystkie Moduły wstawione do Projektu, zarówno te zarezerwowane przez Ciebie, jak też zarezerwowane przez innych Projektantów. Wybranie polecenia Zespół > Wyślij i pobierz zmiany lub Pobierz zmiany, spowoduje zastąpienie wszystkich Modułów ich najnowszymi wersjami. Aktualizacja Modułów Projektu Zespołowego nastąpi tylko wówczas, jeżeli dany Moduł mieścił się w Twoim obszarze roboczym. W przeciwnym razie, wszystkie zmiany zostaną utracone po wybraniu polecenia Wyślij i pobierz zmiany. • Możesz zmieniać Połączenia zarezerwowanych przez Ciebie kopii Modułów. Jeżeli to zrobisz, zauważysz, że po wybraniu polecenia Wyślij i pobierz zmiany, tylko Twoje kopie Modułów zostaną zmodyfikowane, podczas gdy kopie należące do innych Projektantów, zostaną przywrócone do poprzedniego Połączenia. Ważne: W celu uniknięcia nieporozumień, zaleca się aby zmian w Połączeniach dokonywał Kierownik Zespołu, w trybie Wyłącznego dostępu. Jeżeli jest to niemożliwe, wszyscy Projektanci powinni zmienić to samo połączenie niezależnie od siebie. • Wybranie opcji Sprawdzaj i uaktualniaj połączenia automatycznie z menu "Uaktualnij połączenie" okna Opcje > Środowisko pracy > Bezpieczeństwo danych nie będzie działało w przypadku, operacji Dołącz się > Odłącz się lub Wyślij i pobierz zmiany. Opcja ta będzie jednak działała przy otwieraniu Kopii lokalnych. Szczegóły, patrz Uaktualnij połączenie w Pomocy ArchiCADa. XREFy Pliki Zewnętrznych Odniesień (XREF) działają podobnie jak Połączone Moduły na stronie 523, z tą różnicą, że są to pliki DXF lub DWG, a nie pliki ArchiCADa. Zewnętrzne odniesienia pozwalają na zaoszczędzenie miejsca na dysku oraz pracy. Możesz dołączyć do swoich rysunków plik DWG lub DXF, który zostanie załadowany do Projektu i Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 wyświetlony. Opcje przyklejania działają z elementami rysunkowymi znajdującymi się wewnątrz XREFa, a ponadto mogą one być drukowane lub plotowane. XREFy służą głównie do tworzenia elementów wspólnych dla wielu rysunków Projektu (np. kontury zewnętrznych i wewnętrznych ścian). Plik zawierający takie dane może być dołączany do Projektu w wielu miejscach nie zwiększając jego objętości. Ponadto, jeżeli zmodyfikowany zostanie plik źródłowy (DWG lub DXF), do którego odnosi się XREF, zostanie on natychmiast zaktualizowany. XREFy dostępne są zarówno w ArchiCADzie jak i w AutoCADzie. W ArchiCADzie, pliki zewnętrznych odniesień działają tak samo, jak w programie AutoCAD. XREFy w ArchiCADzie umożliwiają wyświetlanie elementów 2D z plików DWG, ale trójwymiarowe elementy AutoCADa (np. elementy Pełne) nie są widoczne w oknie ArchiCADa. W ArchiCADzie można dołączać i odłączać pliki XREFów, ładować i przeładowywać je, a także wiązać je z plikami projektów i przeglądać informacje na ich temat. Funkcje te dostępne są w menu Plik > Pliki zewnętrzne > Menedżer Xref oraz Dołącz Xref. Więcej szczegółów, zobacz Okno dialogowe Zarządzanie Xref oraz Dołącz XREF w Pomocy ArchiCADa. Okno dialogowe pozwala przeglądać informacje na temat dołączanych plików, łącznie z nazwami odniesień (które zazwyczaj brzmią tak samo, jak nazwy dołączanych plików), ich statusem (Załadowany, Odłączony, Przeładowany, Wyładowany lub Związany), ich rozmiarem i typem (Załącznik lub Nakładka), a także datą i ilością wstawionych kopii. Uwaga: Jeśli którekolwiek funkcje opisane w niniejszym rozdziale nie działają poprawnie, przyczyną może być brak Dodatku DXF/DWG, lub brak konfiguracji Translatora DXF/DWG. Należy wtedy wybrać polecenie Plik > Otwórz i sprawdzić czy w rozwijanej liście Pliki typu znajdują się odpowiednie formaty. Brakujący Dodatek może zostać załadowany poleceniem Menedżer dodatków znajdującym się w menu Opcje. 537 Współpraca XREFy a Warstwy Podczas dołączania pliku zewnętrznego odniesienia, zostanie dla niego utworzona specjalna warstwa. Przyjmie ona następujący format: ‘NAZWA_XREF|NAZWA_WARSTWY’. Na przykład, warstwa PIÓRO_56 pliku DWG dołączonego do projektu pod nazwą XREF ELEMENTY_3D zostanie nazwana ELEMENTY_3D|PIÓRO_56. W oknie Ustawień Warstw, warstwy dołączonych XREFów są wymienione oddzielnie, u dołu listy. Jeżeli chcesz by warstwy XREFów nie były wyświetlane na liście warstw, wybierz opcję “Ukryj Warstwy Xref” z rozwijanego menu Filtrowanie warstw. Warstwy XREFów nie są dostępne w rozwijanych menu wyboru warstw w innych miejscach interfejsu (np. oknach Ustawień Narzędzi, czy palecie Info). Jeżeli jednak XREF jest zaznaczony wraz z innymi elementami, na rozwijanej liście wyboru warstw będą wyświetlane jego warstwy (kursywą) w celach informacyjnych . Jeżeli chcesz pominąć importowanie nieużywanych atrybutów pliku XREF: kliknij przycisk Parametry w aktywnym oknie Dołącz Xref. W wyświetlonym oknie Ustawienia zaznacz pole Skasuj wszystkie nieużywane atrybuty dostępne na stronie Różne w Ustawieniach wybranego Translatora. Korzystanie z XREFów w obustronnej komunikacji Warstwy XREFów nie mogą być odblokowywane, ale można przełączać ich wyświetlanie. Gdy XREF jest odłączony, wyświetla się okno dialogowe umożliwiające wybranie opcji zachowania lub usunięcia atrybutów odłączonego XREFu, do których zaliczają się warstwy, rodzaje linii i wypełnienia. 538 Wyobraź sobie sytuację, w której przydzielony zostałeś do pracy nad fragmentem większego projektu. Otrzymujesz cały projekt (lub część związaną z Twoim zadaniem), dodajesz swoje zmiany i odsyłasz z powrotem. W takim przypadku zaleca się skorzystanie z modelu XREF (Zewnętrznego odniesienia). Używanie tego modelu pozwala na wyświetlenie całego projektu i na pracę tylko nad przydzielonym fragmentem. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Model XREF opiera się na “szablonowym” pliku AutoCADa zawierającym ogólne informacje (np. mapę lokalizacji). Wymiana danych • Najpierw, dołącz plik "szablonu" jako XREF aby zobaczyć bieżący stan projektu. • Szczegółowe plany, w tym Twój plik zostaną dodane jako XREFy. Używając ArchiCADa dokonaj zmian w swoim zewnętrznym pliku. Będziesz mógł modyfikować tylko ten plik. ArchiCAD pozwala na współpracę z użytkownikami innych aplikacji CAD. W szczególności odnosi się to do plików w formatach DWG oraz DXF. • • W tym samym czasie, pozostali członkowie Zespołu pracują równolegle nad swoimi fragmentami projektu. Aby otrzymać zmiany dokonane przez innych przeładuj plik "szablonu". Zaktualizowany plik będzie zawierał modyfikacje uczynione przez wszystkie jednostki pracujące nad projektem. Jeżeli chcesz aby inni mogli zobaczyć pracę, którą wykonałeś do tej pory, musisz wysłać zmiany eksportując swoją pracę do formatu AutoCADa. Model XREF zachowuje "szablonowy" plik AutoCADa: każdy członek Zespołu pracuje tylko nad swoim fragmentem projektu bez możliwości modyfikowania pracy innych członków, ponieważ pliki odniesienia nie muszą być odsyłane do ich oryginalnych źródeł. Z powodu zasadniczych różnic pomiędzy ArchiCADem a AutoCADem, idealna obustronna komunikacja nie jest możliwa. (Np. jeżeli zaimportujesz a następnie wyeksportujesz jakiś fragment projektu, wszystkie polilinie oraz struktury zostaną utracone.) W praktyce jednak, możesz bez problemu opierać się na XREFach, które nie powodują nadpisania oryginalnego pliku źródłowego innego wykonawcy. Jeżeli pracujesz w systemie obustronnej komunikacji, Twój plik nigdy nie zostanie nadpisany. Podwykonawcy różnych branż będą od czasu do czasu otrzymywać od Ciebie nowe pliki DWG/DXF zawierające ich pracę zniekształconą Twoimi modyfikacjami. Aby uniknąć tych zniekształceń wystarczy przysłany przez podwykonawcę plik dołączyć jako zewnętrzne odniesienie do pliku, który wyślesz mu z powrotem. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Dodatek DXF/DWG instaluje się wraz z ArchiCADem i jest on zintegrowany z interfejsem tego programu. Dodatek pozwala na: • Otwieranie rysunków AutoCADa jako projektów, lub Elementów bibliotecznych ArchiCADa. • Łączenie rysunków AutoCADa z plikami projektów ArchiCADa. • Wstawianie rysunków AutoCADa jako Rysunków ArchiCADa na Arkusze lub do Widoków Modelu. • Dodawanie rysunków AutoCADa jako zewnętrznego odniesienia (XREFy) do Projektu ArchiCADa. • Importowanie Bloków z rysunków AutoCADa i tworzenie na ich podstawie Elementów bibliotecznych ArchiCADa, w tworzonych dla nich bibliotekach. • Zachowywanie Rzutów, Przekroju/Elewacji, Rysunków detali oraz Widoków 3D ArchiCADa w formatach AutoCADa. • Zachowywanie Arkuszy ArchiCADa do formatów AutoCADa. • Ustawienie Translatora pozwala na zastosowanie zestawu zasad konwersji pomiędzy odpowiadającymi sobie elementami ArchiCADa i plików DWG/DXF. Otwieranie plików DWG/DXF Możesz otwierać pliki formatu DWG i DXF w ArchiCADzie jako Rysunki lub Arkusze. Użyj polecenia Plik > Otwórz, a następnie wybierz plik w oknie folderów. Zasady konwersji danych pomiędzy ArchiCADem a AutoCADem umieszczone są w pliku nazywanym Translatorem (rozszerzenie XML). 539 Współpraca Aby skorzystać z domyślnego Translatora, po prostu wybierz polecenie Otwórz a wybrany plik zostanie otworzony w ArchiCADzie. Domyślny Translator ArchiCADa został tak ustawiony aby uzyskać poprawne rezultaty w większości przypadków. Ze względu na różnice pomiędzy AutoCADem i ArchiCADem w wielu przypadkach, uzyskanie poprawnej translacji wymaga indywidualnych ustawień. Aby zmienić translatora lub dopasować go do aktualnych potrzeb, należy otworzyć okno dialogowe Parametrów translacji DXF/DWG. Okno to jest dostępne: • przy rozpoczęciu przesyłu danych - poprzez wciśnięcie przycisku Ustawienia znajdującego się w oknach dialogowych Zachowaj, Otwórz oraz Łącz, lub okno dialogowe Dołącz XREF, gdy wybrane są Pliki typu DWG lub DXF • bezpośrednio poleceniem Plik > Opcje specjalne plików > Parametry translacji DXF-DWG • podczas otwierania pliku DXF/DWG poprzez polecenie Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt • poleceniem Plik > Biblioteki i Obiekty > Import bloków DXF/DWG Możesz zarządzać dostępnymi translatorami zawsze gdy pojawi się okno dialogowe Translatora – czy to podczas wymiany danych (otwierania i zachowywania plików) czy poprzez Parametry translatora. Uwaga dla członków Projektu Zespołowego: Używanie powszechnych Translatorów daje pewność, że wszyscy członkowie Zespołu korzystają z tych samych opcji konwersji. Dlatego zaleca się, by osoba odpowiedzialna za koordynację działania oprogramowania CAD w biurze, ustawiła zestaw Translatorów i umieściła go na serwerze. Aby móc korzystać z translatorów, każdy użytkownik musi najpierw przedstawić je na liście Dostępnych translatorów. Więcej informacji dotyczących ustawień Translatora, zobacz Parametry translacji DXF/DWG w Pomocy ArchiCADa. 540 Otwieranie plików DWG/DXF jako Elementy biblioteczne Możesz otworzyć plik DXF/DWG jako Element biblioteczny poleceniem Plik > Biblioteki i Obiekty > Otwórz obiekt. Spowoduje to otwarcie Głównego okna Elementu bibliotecznego, w którym będziesz mógł skonfigurować obiekt, utworzony na podstawie całego pliku. Szczegóły, patrz Główne okno GDL w Pomocy ArchiCADa. Otwieranie plików DWG/DXF metodą "przeciągnij i upuść" Możesz również importować rysunki DXF/DWG przy użyciu metody "przeciągnij i upuść": Operacja ta polega na kliknięciu lewym przyciskiem myszy rysunku AutoCADa, a następnie na przeciągnięciu go w żądane miejsce i upuszczeniu. Plik zostanie otworzony za pomocą ostatnio używanego Translatora DXF/DWG. Za pomocą tej metody plik DWG/DXF jest po prostu łączony z plikiem Projektu ArchiCADa. Dane 3D nie zostaną zaimportowane, lecz tylko ich widok 2D. Jeżeli przeciąganych jest kilka plików, tylko jeden z nich zostanie upuszczony. Ponieważ nie da się kontrolować tego, który plik zostanie upuszczony, zaleca się przeciąganie jednocześnie tylko jednego pliku. Istnieje kilka sposobów używania funkcji przeciągania i upuszczania przy otwieraniu/łączeniu rysunków AutoCADa: • Przeciągnięcie i upuszczanie pliku DXF/DWG nad tłem okna, paskiem menu, lub ikoną ArchiCADa, spowoduje otwarcie pliku. • Przeciągnięcie i upuszczenie pliku DXF/DWG w oknach Rzutu, Przekroju/Elewacji/RŚ lub Dokumentów 3D, albo Detali/Obszarów 2D ArchiCADa, spowoduje wstawienie tego pliku w postaci Rysunku. • Przeciągnięcie i upuszczenie pliku DXF/DWG w Arkuszu, spowoduje wstawienie Rysunku w Arkuszu. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Otwieranie plików DWG/DXF za pomocą funkcji i-Drop® (tylko Windows) ‘i-Drop®’ jest ogólnie udostępnioną technologią stworzoną przez firmę Autodesk. Pozwala ona użytkownikom na ściąganie obiektów DWG/DXF z internetu i umieszczanie ich bezpośrednio w stosowanym programie CAD. ArchiCAD również wykorzystuje możliwości tej technologii. Wymagane oprogramowanie (którym jest wtyczka do przeglądarki Internet Explorer) może być pobrane ze strony internetowej firmy Autodesk. Strony internetowe zazwyczaj wyświetlają podgląd danego obiektu. Przeciągnięcie kursora nad obrazkiem podglądu obiektu spowoduje zmianę jego kształtu na "Wskaźnik i-Drop" informując o tym, że dany obiekt może zostać przeciągnięty do Twojego programu CAD. Aby użyć takiego obiektu w ArchiCADzie, wciśnij lewy przycisk myszy gdy kursor znajdzie się nad jego obrazkiem podglądu. Następnie przeciągnij go na okno ArchiCADa (Rzutu, Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentów 3D lub Detali/Obszarów 2D) i zwolnij przycisk. ArchiCAD pobierze obiekt z internetu. Podczas tego procesu, wskaźnik i-Drop może wyświetlać pasek postępu pobierania. Każdy taki obiekt może składać się z dwóch plików: DWG/DXF oraz pliku graficznego podglądu. Jeśli są dostępne, ArchiCAD pobierze oba. Obrazek podglądu może, lecz nie musi być dostępny i może różnić się od tego umieszczonego na stronie. ArchiCAD zachowuje pobrane pliki w folderze zdefiniowanym w oknie dialogowym Opcje > Środowisko pracy > Opcje www. Domyślna lokalizacja tego folderu w systemie Windows to: C:\Dokumenty i Ustawienia\\Moje dokumenty\Graphisoft\Załadowane obiekty Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Otwieranie plików chronionych hasłem AutoCAD 2004 i wersje późniejsze pozwala na zablokowanie dostępu do rysunków hasłem. Podczas importowania lub otwierania takich plików możesz zostać poproszony o podanie hasła dostępu. Obecnie nie jest możliwe otworzenie na platformie MacOS plików DXF/DWG chronionych hasłem utworzonych w AutoCADzie 2004 i w wersjach późniejszych, ponieważ ten system operacyjny nie obsługuje metod kodowania zastosowanych w mechanizmie blokowania dostępu hasłem. W takiej sytuacji system MacOS wyświetli odpowiedni komunikat. Również system Windows może nie obsługiwać algorytmu blokowania hasłem. Zostaniesz wtedy poinformowany, że dany plik nie może być otworzony. Jeżeli system obsługuje ów mechanizm, wyświetlone zostanie okno, umożliwiające podanie hasła dostarczonego przez osobę, która przysłała plik. W przypadku plików XREF, program będzie wymagał wpisania hasła, podczas pierwszego przeładowania XREFa w ArchiCADzie. Jeżeli kilka plików XREF zostanie przeładowanych jednocześnie, pliki których hasła nie zostały poprawnie wpisane nie zostaną przeładowane. Otwieranie Bloków jako Elementy biblioteczne Najbliższą analogią do Bloków AutoCADa są Elementy biblioteczne ArchiCADa. Odniesienia Bloków (wstawione jednostki) są odpowiednikiem kopii (instancji) Elementów bibliotecznych. Różnica polega na tym, że podczas gdy elementy biblioteczne są oddzielnymi plikami, bloki umieszczone są w pliku AutoCADa. Konwersja bloków do elementów bibliotecznych jest jedynym sposobem na zachowanie informacji o ich strukturze 3D. Jednakże, może okazać się bardziej efektywne (zajmujące mniej miejsca na dysku) rozbicie bardziej skomplikowanych bloków (np. rozbicie 100 instancji bloków zawierających 100 linii spowoduje powstanie 10000 linii). 541 Współpraca Wady konwersji bloków na elementy biblioteczne: • Musisz regularnie przeglądać foldery obiektów tworzone w trakcie importowania plików DXF/DWG i usuwać powstające duplikaty i niepotrzebne elementy. • Niektóre funkcje edycyjne zawarte w blokach, nie będą dostępne po konwersji na elementy biblioteczne. Import ACIS Włącz tę funkcję, aby przekształcić elementy 3D AutoCADa na obiekty GDL. Otwarcie lub dołączenie takich obiektów spowoduje wyświetlenie okna dialogowego Przeglądarki umożliwiającego wybranie folderu, w którym będą zachowywane utworzone przez Ciebie obiekty GDL. Więcej szczegółów, patrz Parametry translacji DXF/DWG w Pomocy ArchiCADa. Otwieranie plików DWG/DXF Konwersja elementów Możesz zachować plik w formacie DWG lub DXF na podstawie widoku lub arkusza ArchiCADa. (Nie można zachować jako pliku DWG zestawienia, spisu lub widoku listy.) • Punkty aktywne na punkty • Linie (bez strzałek) na linie • Okręgi na okręgi • Łuki (bez strzałek) na łuki • Elipsy na elipsy • Eliptyczne łuki (bez strzałek) na eliptyczne łuki • Tekst na tekst wielowierszowy Uwaga: Przy otwieraniu pliku DWG w AutoCADzie, który był utworzony w ArchiCADzie, może zostać wyświetlone ostrzeżenie. Możliwa będzie jednak praca z tym plikiem w AutoCADzie i nie będzie miał on wpływu na stabilność programu. Po wybraniu polecenia Zachowaj jako, zostanie wyświetlone okno folderów. Z rozwijanego menu wybierz odpowiedni format pliku (DXF lub DWG) i wprowadź nazwę, pod którą zostanie zachowany plik. Rozwijana lista "Translator" w oknie dialogowym Zachowaj zawiera spis domyślnych translatorów przydatnych w większości sytuacji (np. “Eksport bez zmian”). Jeżeli nie wiesz, który translator wybrać, kliknij przycisk Ustawienia aby otworzyć okno dialogowe Parametry translacji DXF-DWG. Krótki opis każdego translatora umieszczony jest w zakładce Info. Proste elementy ArchiCADa konwertowane są na ich AutoCADowe odpowiedniki: • Wypełnienia na kreskowanie Uwaga: Wypełnienia ścian, słupów i elementów bibliotecznych traktowane są w taki sam sposób. • Obrazki na obrazki • Wymiarowanie (wszystkie rodzaje) na wymiarowanie Uwaga: Elementy wymiarowania ArchiCADa i AutoCADa konfigurowane są w inny sposób, stąd mogą być różnie wyświetlane. Najbardziej widoczną różnicą jest możliwa lokalizacja tekstu wymiarowania względem linii wymiarowej. 542 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Linie i łuki posiadające strzałki traktowane są w AutoCADzie jako “elementy złożone”. Elementy złożone: są to jednostki rysunku złożone z więcej niż jednego elementu podstawowego. Jeżeli nie zostane wybrana opcja “Rozbij złożone elementy ArchiCADa”, elementy połączone będą w bloki zawierające punkty wstawiania. • Ściany rysowane będą jako bloki o nazwie ŚCIANA_ gdzie n oznacza numer elementu ściany. Bloki takie zawierać będą widoczne linie konturów, wypełnienia, punkty wstawiania oraz dołączone etykiety. Na Punktach wstawiania okien i drzwi mogą być umieszczone ich bloki wymiarowania oraz etykiety, jeżeli zostały takie dodane. Uwaga: Kontury ścian łukowych nie będą łukami tylko poliliniami tworzącymi proste segmenty. • Słupy rysowane będą jako bloki o nazwie SŁUP_ gdzie n oznacza numer elementu słupa. Bloki takie zawierać będą widoczne linie konturów, wypełnienia oraz bloki odnoszące się do dołączonych etykiet. • Okna rysowane będą jako bloki o nazwie OKNO_ gdzie n oznacza numer elementu okna. • Drzwi rysowane będą jako bloki o nazwie DRZWI_ gdzie n oznacza numer elementu drzwi. • Obiekty rysowane będą jako bloki o nazwie OBIEKT_ gdzie n oznacza numer elementu obiektu. • Światła rysowane będą jako bloki o nazwie ŚWIATŁO_ gdzie n oznacza numer elementu światła. Uwaga dotycząca elementów okien, drzwi, obiektów oraz świateł: jeżeli element biblioteczny nie posiada żadnego skryptu 2D, może być wyświetlany na 8 różnych sposobów, zależnie od wyboru opcji “Użyj kolorów symboli,” “Użyj typu linii symboli”. A zatem elementy biblioteczne tego typu, nie mogą być wyeksportowane do więcej niż 8 bloków. Z pozostałych (posiadających skrypt 2D) elementów można utworzyć tyle bloków ile jest możliwości ich wyświetlania na rzucie. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Ponieważ wiele kopii elementów może używać tego samego bloku, dołączone etykiety nie będą znajdować się w tych blokach, lecz zostaną przyłączone do punktu wstawiania bloku. • Stropy rysowane będą jako bloki o nazwie STROP_ gdzie n oznacza numer elementu stropu. Taki blok będzie zawierać linie zewnętrznego konturu i otworów oraz punkt wstawienia przyłączonej etykiety. • Dachy rysowane będą jako bloki o nazwie DACH_ gdzie n oznacza numer elementu dachu. Taki blok będzie zawierać linie zewnętrznego konturu i otworów oraz punkt wstawienia przyłączonej etykiety. • Belki rysowane będą jako bloki o nazwie BELKA_ gdzie n oznacza numer elementu belki. Taki blok będzie zawierać linie zewnętrznego konturu i otworów oraz punkt wstawienia przyłączonej etykiety. • Siatki rysowane będą jako bloki o nazwie SIATKA_ gdzie n oznacza numer elementu siatki. Taki blok będzie zawierać linie zewnętrznego konturu i otworów, linie wysokości siatki oraz punkt wstawienia przyłączonej etykiety. • Strefy rysowane będą jako bloki o nazwie STREFA_ gdzie n oznacza numer elementu strefy. Taki blok będzie zawierać linie zewnętrznego konturu i otworów oraz punkt wstawienia przyłączonej etykiety. Uwaga: Ponieważ domyślne kolory wypełnienia stref są pastelowe a zestaw kolorów AutoCADa nie posiada ich odpowiedników, wszystkie kolory zostaną przedstawione w skali szarości zgodnie z systemem RGB. Jeżeli wolisz, możesz przypisać elementom stref nasycone kolory (np. czerwony lub żółty). • Kamery i ich ustawienia nie są eksportowane. Wykorzystanie Czcionek SHX podczas konwersji Dodatek DXF-DWG przenosi czcionki użyte w AutoCADzie, w tym czcionki SHX. W trakcie konwersji Dodatek poprosi o wskazanie położenia tych czcionek. 543 Współpraca Jeżeli czcionki te nie są dostępne na Twoim komputerze, może to skutkować błędnym formatowaniem tekstu (np. niepoprawnym podziałem wierszy). Zaleca się zdobycie od użytkowników AutoCADa plików czcionek SHX, które są częścią pakietu AutoCADa. (Chociaż czcionki te nie są dostępne w ArchiCADzie z powodu praw własności, użytkownicy AutoCADa mogą je legalnie rozpowszechniać.) W pakiecie AutoCADa dostępne są także wersje True-type tych czcionek. Gdy zdobędziesz już czcionki, utwórz dla nich oddzielny folder. Gdy Dodatek poprosi o pliki czcionek SHX, wybierz je z folderu. Jeżeli nie posiadasz akurat wymaganej czcionki, możesz użyć innej. (W takiej sytuacji, rezultaty konwersji mogą się różnić.) Po wskazaniu folderu zawierającego czcionki SHX, Dodatek będzie automatycznie szukał brakujących plików w tym folderze (lecz pominie zawartość nowych folderów w nim utworzonych). Uwaga dotycząca czcionek True-type: Możesz bez przeszkód korzystać z czcionek true-type w ArchiCADzie, zarówno w systemie Windows jak i na platformie MacOS. (Użytkownicy MacOS powinni przekopiować czcionki true-type do folderu Library/Font.) Uwaga dotycząca Czcionek i Kształtów: AutoCAD korzysta z plików SHX również do innych celów. Zawierają one informacje dotyczące typów złożonych linii składających się na kreskowania kształtów. Kształty mogą być umieszczany na rysunkach jako proste symbole. Wybranie pliku SHX tego typu (zamiast pliku czcionki) może spowodować wystąpienie błędów, dlatego jeśli nie jesteś pewien czy wskazany przez Ciebie plik jest właściwy, wciśnij przycisk "Pomiń". Nazwa wymaganego pliku powinna być wskazówką czy chodzi o czcionkę czy o kształt. Usuwanie Atrybutów W przypadku zachowywania pliku ArchiCADa jako DWG, włączone zostaną tylko te atrybuty ArchiCADa, które są rzeczywiście używane w projekcie. Jest to proces automatyczny, pozwalający zmniejszyć rozmiar pliku. Można wybrać opcję usunięcia kolejnych atrybutów: pole wyboru w ustawieniach Translacji DXF-DWG (Różne) umożliwia 544 Skasowanie wszystkich nieużywanych atrybutów, pochodzących z pliku wzorca DWG. Łącz plik DXF/DWG Możesz łączyć pliki w formatach DXF i DWG z Projektami otworzonymi w ArchiCADzie. Użyj polecenia Plik > Opcje specjalne plików > Łącz i wybierz odpowiedni plik DXF/DWG. Zostanie wyświetlone okno Łącz DXF-DWG. Masz możliwość dołączenia zawartości Przestrzeni Modelu do bieżącego Widoku lub dodania Przestrzeni Papieru do Teczki Arkuszy Projektu. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Łącz DXF-DWG w Pomocy ArchiCADa. Obustronna konwersja (Opcje inteligentnego łączenia) Opcje inteligentnego łączenia (konwersja w obu kierunkach) pozawalają na powtórne łączenie plików DXF lub DWG z plikiem ArchiCADa, na podstawie którego zostały utworzone. Funkcja ta pozwala na jednoczesną pracę nad projektem w ArchiCADzie i w AutoCADzie i wymianę dodatkowych informacji z zachowaniem spójności formy. Inteligentne łączenie pomaga dostosować: • Parametry nowych elementów dodawanych w ArchiCADzie i AutoCADzie. • Zachowanie elementów utworzonych w jednym z tych programów i modyfikowanych (rozciąganych, przesuwanych, obracanych, odbijanych) w drugim, bądź w obu programach. • Zachowanie obu programów w przypadku utworzenia elementu w jednym z nich, a następnie usunięcia go w drugim, bądź w obu programach. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Jeżeli współpracujesz z osobą, która używa AutoCADa (lub innego programu CAD obsługującego formaty DWG lub DXF), wasz system pracy mógłby wyglądać tak: 1) Doprowadzasz pracę nad projektem architektonicznym do momentu, w którym może on zostać przekazany Twojemu partnerowi odpowiedzialnemu za wprowadzenie szczegółów. 2) Następnie zachowujesz dla niego plik DXF lub DWG zawierający specyficzne informacje ArchiCADa dotyczące parametrów łączenia. Możesz dołączyć plik DWG/DXF do Projektu ArchiCADa, na podstawie którego go utworzyłeś: • Użyj polecenia Plik > Zachowaj jako, a następnie kliknij przycisk Ustawienie, by otworzyć okno dialogowe Parametry translacji DXF-DWG. • Na liście translatorów w panelu Dostępne translatory wybierz opcję zachowywania rzutu: Przygotuj plik do Inteligentnego łączenia niezbędne podczas operacji Łączenia. Jeżeli w pliku DXF/DWG nie znajdą się te informacje, podczas powtórnego łączenia ArchiCAD nie będzie mógł odbudować elementów modelu, i wczytane zostaną tylko dane AutoCADa. Jeżeli plik ArchiCADa nie zostanie zachowany, opcje te będą nieaktywne. Więcej szczegółów na ten temat, zobacz Parametry translacji DXF/DWG, Opcje zachowywania, Zachowanie rzutu w Pomocy ArchiCADa. 3) Możesz teraz kontynuować pracę nad oryginalnym projektem, podczas gdy partner będzie pracować na pliku DXF/DWG. Może na przykład dodawać własne detale i symbole (np. elektryczne, kanalizacyjne, etc.); czasami niezbędne okazuje się zmodyfikowanie utworzonych przez Ciebie elementów. Na przykład, konieczne może okazać się przesunięcie ściany lub jakiegoś obiektu. 4) W takim momencie, będziecie musieli połączyć zawartość waszych plików. Włącz polecenie Plik > Opcje specjalne plików > Łącz i zaznacz odpowiedni plik DXF/DWG. Jeżeli zachowałeś plik ArchiCADa do formatu DXF/DWG według podanych wyżej zaleceń, będziesz mógł teraz połączyć go z tym samym plikiem ArchiCADa korzystając z Opcji Inteligentnego łączenia. • Plik > Opcje specjalne plików > Łącz > Otwórz • W oknie Łącz DXF-DWG wybierz opcję Umieść zawartość Przestrzeni Modelu w bieżącym Widoku. • W oknie Łącz Przestrzeń Modelu DXF-DWG wybierz opcje łączenia. Uwaga: Musisz w pierwszej kolejności zachować projekt ArchiCADa (utworzyć plik PLN) aby zawierał on informacje Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 545 Współpraca • Pojawi się okno dialogowe Opcji Inteligentnego łączenia pozwalające na modyfikację pliku konfiguracyjnego Opcji inteligentnego łączenia oraz (jeśli to konieczne) opcji translatora. Uwaga: Istnieje również możliwość ustawienia tych opcji wcześniej korzystając z polecenia Plik > Opcje specjalne plików > Opcje Inteligentnego łączenia , które otwiera to samo okno konfiguracyjne. Szczegóły, patrz Opcje Inteligentnego łączenia w Pomocy ArchiCADa. 5) Powtarzaj fazę (2) tyle razy, ile będzie to konieczne. 546 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Konsultacja Recenzent projektu ArchiCAD posiada dwie funkcje pozwalające architektom na wysłanie projektu innym członkom Zespołu lub klientowi (który nie musi posiadać ArchiCADa) w celu wprowadzenia uwag lub podpowiedzi. Recenzent Projektu to aplet Javy umożliwiający podgląd plików DWF, JPG, GIF i TXT zapisanych w ArchiCADzie przy pomocy Kolportera projektu. Program pozwala także na wprowadzanie korekt do plików DWF. Jest to bardzo przydatne narzędzie przy komunikowaniu się z klientami lub decydentami, nie wymagające od nich znajomości ani nawet posiadania ArchiCADa. Recenzent uruchamiany jest w środowisku przeglądarki internetowej i wyświetla opublikowane przez Ciebie widoki. naniesione na Projekt poprzez funkcję Zakreślacza projektu opisaną poniżej. Więcej szczegółów, patrz Środowisko Recenzenta projektu w Pomocy ArchiCADa. Komentarze, poprawki oraz inne informacje dodane za pomocą narzędzi umieszczonych w palecie Korekty, mogą zostać Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Przykład zastosowania Recenzenta Wyobraźmy sobie taką sytuację: Kreślarz pracuje nad projektem budynku mieszkalnego. Architekt chciałby zobaczyć i ewentualnie wprowadzić zmiany w jednym z apartamentów (np. w Apartamencie B26). 547 Współpraca 2) Następnie Kreślarz publikuje wybrany rysunek lub cały zestaw. 1) Prosi Kreślarza aby ten przesłał mu rysunki do przeglądnięcia. Kreślarz otwiera Kolportera w ArchiCADzie. W Kolporterze zaznacza 2. kondygnację do opublikowania w formacie DWF. Plik DWF jest częścią Zestawu publikacji "Apartament B26 Korekta". W oknie dialogowym Właściwości Publikowania wskazuje gdzie mają zostać zachowane pliki. Zaznacza tam również opcję " Dołącz Internetowe środowisko Recenzenta projektu" powodującą, że do zachowanych plików dołączona zostanie specjalna aplikacja Java. 3) Utworzone rysunki kompresuje do jednego pliku (np. ZIP) i wysyła e-mailem bądź umieszcza na serwerze FTP, skąd 548 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Architekt będzie mógł je pobrać. Kreślarz powinien sprawdzić zawartość utworzonych plików przed wysłaniem. 4) Architekt otrzymuje pliki. Otwiera plik HTML uruchamiając Internetowe środowisko Recenzenta projektu. Może teraz sprawdzić te elementy, które budzą jego wątpliwości. Na przykład, może sprawdzić za pomocą narzędzia Miarka (w palecie Mierniczego) czy szerokość łazienki lub pokoju jest wystarczająca. 5) Rozpoczyna przeglądanie rysunków, o które prosił. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 549 Współpraca 6) Następnie, wprowadza ewentualne korekty oraz instrukcje dla Kreślarza, dotyczącego tego co powinno zostać zmienione. Może przygotować inną wersję projektu, zakładającą usunięcie ściany pomiędzy kuchnią a pokojem dziennym i zmianę rozmieszczenia blatu kuchennego oraz stołu jadalnianego. Chce również przesunąć ścianę pomiędzy pokojem dziennym a przedsionkiem zwiększając powierzchnię pokoju. Zaznacza wszystkie te zmiany korzystając z różnych narzędzi palety Zakreślacza takich jak Narzędzie elipsa, Narzędzie linia łamana, Narzędzie strzałka lub Narzędzie tekst. Architekt nie musi wysyłać wiadomości korzystając z zakładki E-mail Recenzenta. Może to uczynić poprzez program pocztowy, lecz wtedy będzie musiał ręcznie zlokalizować pliki Zakreślacza DWF i dołączyć je do wiadomości. 8) Po otrzymaniu wiadomości, Kreślarz zachowuje dołączony plik DWF na twardym dysku. Następnie otwiera paletę Zakreślacza i tworzy nowy wpis Zakreślacza projektu. Wskazuje otrzymany plik DWF, z którego zaimportowane zostaną zakreślenia. Będzie to plik (lub pliki) wysłany przez Architekta. 7) Następnie może, zapisać dane Zakreślacza do pliku DWF i wysłać go poprzez zakładkę E-mail Recenzenta projektu z powrotem do Kreślarza. Recenzent automatycznie dołącza do wysyłanej wiadomości plik DWF zawierający zakreślenia. Załącznikami mogą być również inne pliki. Oczywiście 550 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca 9) Informacje zakreślania pojawią się na Rzucie ArchiCADa. Elementy zakreślania umieszczone zostaną na warstwie "Korekta". 10) Teraz Kreślarz może wprowadzić do projektu zmiany wskazane przez Architekta. Gdy skończy, cały proces zaczyna się od nowa. Ponownie publikuje pliki DWF widoków projektu i wysyła je do Architekta, który upewnia się czy zmiany zostały poprawnie wprowadzone. Jeżeli wymagane są nowe modyfikacje, przesyła kolejny plik DWF z zakreśleniami. Proces powtarzany jest do momentu, aż uzgodnione zostaną wszystkie zmiany. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 551 Współpraca Zakreślacz Projektu O Zakreślaczu Projektu Umożliwia zaznaczanie kolorem elementów wymagających korekty oraz tworzenie nowych elementów. Zakreślacz może być pomocny przy dokonywaniu korekt błędów współpracowników oraz do proponowania alternatywnych rozwiązań projektowych. Zakreślacz projektu pozwala na sprawną wymianę informacji pomiędzy projektantami w trakcie procesu projektowania. Zakreślanie może być dokonywane przez więcej niż jedną osobę. Zakreślacz projektu pozwala na nakładanie komentarzy od wielu osób, ponieważ do wyboru dostępnych jest kilka kolorów zakreślania. 552 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca Gdy w panelu Zakreślacza wciśnięty jest przycisk Poprawki (panel Zakreślacza znajduje się w menu Dokument > Narzędzia Zakreślacza projektu), możesz używać dowolnego narzędzia z Paska narzędzi do zakreślania rysunku. Więcej szczegółów, patrz Paleta Narzędzi Zakreślacza Projektu w Pomocy ArchiCADa. Do dyspozycji są także specjalne obiekty Zakreślacza, które można znaleźć w Bibliotece ArchiCADa. W przypadku projektu Zespołowego, korekty i sugestie mogą być dokonywane w przestrzeni roboczej współprojektantów i po zatwierdzeniu wprowadzone do projektu. Można także importować korekty dokonane w Recenzencie projektu i włączać je do projektu. Pozycje Zakreślacza projektu należą do poszczególnych widoków. Oznacza to, że nie mogą zawierać elementów znajdujących się na wielu kondygnacjach oraz w oknach Przekroju/Elewacji/RŚ, Dokumentów 3D lub Detali/Obszarów 2D. Menedżer Wersji wpisu Zakreślacza Zakreślacz może być także stosowany do porównywania różnych wersji projektu. W tym przypadku, architekci wprowadzają poprawki zorganizowane w postaci wpisów Zakreślacza. Każdy taki wpis reprezentuje inną wersję. Zaprezentowanie danej propozycji polega na pokazaniu odpowiedniego wpisu Zakreślacza i ukryciu pozostałych. Gdy architekt chce przedstawić różne rozwiązania, przypisuje wszystkie wpisy głównemu architektowi projektu. Nie musi on rezerwować obszaru roboczego. Podczas dołączania się do projektu wybiera opcję Zakreślanie i pobiera przypisane mu wpisy Zakreślacza. Po podjęciu decyzji, główny architekt zmienia styl zaakceptowanej wersji na "Aprobata" i przypisuje wpis z powrotem architektowi, który go utworzył. Architekt (dołączony jako projektant) przekształca następnie zaaprobowany zestaw (wpis) na elementy konstrukcyjne. Pozostałe wersje mogą zostać usunięte lub oznaczone jako "odrzucone" i zachowane jako ukryte wpisy do późniejszego wykorzystania. Pozycje Zakreślacza projektu mogą być wyświetlane lub ukrywane pojedynczo w palecie Zakreślacza lub globalnie za pomocą odpowiedniej opcji w menu Widok > Opcje wyświetlania. Ukrycie pozycji powoduje, że dokonane poprawki są niewidoczne, a zaznaczone elementy są wyświetlane przy pomocy ich oryginalnych kolorów piór. Uwaga: Pojedyncze Pozycje Zakreślacza projektu mogą być wyświetlane lub ukrywane w palecie Zakreślacza. Narzędzia Zakreślacza projektu są przydatne przy większych Zespołach projektowych, gdzie bezpośrednia dyskusja nie zawsze jest możliwa lub gdy architekci pracujący nad projektem znajdują się w różnych miejscach a praca Zespołowa opiera się na wymianie plików kopii lokalnych. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 553 Współpraca Podstawowe pojęcia Pozycje (wpisy) Zakreślacza projektu to zestaw Poprawek, Zaznaczeń i etykiet (Metek) umieszczonych w projekcie oraz komentarzy dokonanych przez jednego, lub kilku użytkowników. Style Zakreślacza projektu definiują wygląd Poprawek lub Zaznaczonych elementów poprzez atrybuty Kolorów piór. Każda Pozycja Zakreślacza projektu wykorzystuje jeden Styl. Styl może świadczyć o statusie Pozycji (Korekta, Uwagi, Aprobata). Można także dokonywać Poprawek korzystając z różnych stylów, aby zasugerować odpowiednie ułożenie elementów w Projekcie, lub dodawać elementy dwuwymiarowe i adnotacje. Style Zakreślacza Projektu to atrybuty, które definiuje się w oknie Opcje > Atrybuty > Style Zakreślacza projektu. Więcej szczegółów, patrz Okno dialogowe Stylów Zakreślacza Projektu w Pomocy ArchiCADa. Możesz Zaznaczyć dowolny element projektu, w celu zwrócenia na niego uwagi, bez potrzeby modyfikowania go. Zaznaczenie to tymczasowe przypisanie atrybutów określonych w Stylu, bez zmiany oryginalnych atrybutów. 554 Publikowanie i odzyskiwanie danych Zakreślacza Skorygowany projekt możesz opublikować za pomocą funkcji Kolportera. W Kolporterze zachowane są informacje o sposobie wyświetlania danych Zakreślacza (menu Widok > Opcje wyświetlania). Nie są w nim jednak zachowane informacje na temat widoczności poszczególnych Pozycji w momencie tworzenia widoków. W czasie publikacji wszystkie Pozycje Zakreślacza będą widoczne. Przy pomocy środowiska Recenzenta projektu możliwe jest wprowadzanie dodatkowych korekt do projektu bez potrzeby instalowania ArchiCADa, pod warunkiem jednak, że widoki zostaną opublikowane w formacie DWF. Skorygowane pliki DWF mogą zostać odesłane, a następnie zaimportowane do ArchiCADa jako nowe Pozycje Zakreślacza. Praca Zespołowa i Zakreślacz projektu Każdy zarejestrowany członek Zespołu może dodawać Pozycje Zakreślacza projektu do Obszaru roboczego dowolnego Projektanta. W tym celu należy być dołączonym jako Projektant, lub w specjalnym trybie Zakreślania. W tym drugim przypadku nie ma możliwości tworzenia, modyfikacji i usuwania elementów. Można tylko dokonywać korekty poprzez dodawanie poprawek oraz zaznaczanie elementów. Każdy członek Zespołu może oglądać korekty dokonane przez pozostałych, jednak nie może on modyfikować żadnych Wpisów Zakreślacza prócz tych, które on sam wprowadził, lub które zostały mu przypisane. Przypisanie Wpisu Zakreślacza odbywać się może na dwa sposoby: • Przez Projektanta, który utworzył wpis dotyczący elementów w Obszarze roboczym innego Projektanta: w tym przypadku Projektant musi uaktywnić paletę Zakreślacza projektu, wybrać wpis w panelu Pozycje Zakreślacza projektu, a następnie wybrać nazwę osoby, której chce przypisać wpis w rozwijanym menu Przypisanie do, w panelu Zespół Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Współpraca projektowy. Przypisanie zostanie przeprowadzone po wybraniu polecenia Wyślij i pobierz zmiany. Jeżeli wpis, który utworzyłeś zawiera, oprócz poprawek i zaznaczonych elementów, także nowe elementy wprowadzone do Obszaru roboczego innej osoby, zostanie wyświetlone odnośne ostrzeżenie. W takim przypadku wysłanie zmian będzie wymagało wygenerowania nowego ID dołączania. Spowoduje to dezaktualizację utworzonych przez Ciebie kopii lokalnych Projektu Zespołowego. Musisz zatem, zachować nową kopie lokalną i kontynuować na tej kopii. • Przez Kierownika Zespołu, jeżeli istnieją "porzucone" Pozycje Zakreślacza projektu. Porzucone wpisy mogą powstać np. w przypadku, gdy Projektant zostanie usunięty z Zespołu przez Administratora, w oknie Ustawień uwspólnienia projektu. W tej sytuacji Kierownik Zespołu będzie mógł w trakcie dołączania się zdecydować, któremu z zarejestrowanych Projektantów przypisać porzucone wpisy. Jeżeli zostały Ci przypisane wpisy Zakreślacza, na jeden z omówionych wyżej sposobów, zostaniesz o tym fakcie poinformowany w momencie dołączania się, lub przy pobieraniu zmian. W oknie dialogowym Pobierz wpisy Zakreślacza projektu Kierownik Zespołu lub Projektant mogą zdecydować się na pobranie wpisów, bądź odłożenie tej operacji na później. W przypadku wybrania drugiej z opcji, okno to będzie wyświetlane przy każdym dołączaniu się oraz przy każdym pobieraniu zmian. Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Przykład działania Zakreślacza projektu w Pracy Zespołowej “A” tworzy nowy wpis Zakreślacza projektu. Następnie zaznacza ścianę i przypisuje do kategorii Korekta. W panelu Metka i dyskusja “A” dodaje komentarz lub wstawia metkę obok ściany z instrukcją dla projektanta "B”. Następnie “A” przypisuje “B” utworzony przez siebie wpis. Podczas wysyłania zmian przez “A”, wyświetlony zostanie komunikat informujący o tym, że dla "A" wygenerowany zostanie nowy numer ID dołączania. Po wysłaniu zmian, ściana nie będzie już należeć do obszaru roboczego "A". Gdy Projektant “B” pobierze zmiany, zostanie poinformowany o nowych wpisach Zakreślacza projektu przypisanych do niego. Pobranie wpisu, będzie oznaczało dla "B" nowy numer ID dołączania. Po pobraniu wpisu, "B" będzie mógł przeglądać Dyskusję zakreśleń oraz edytować przypisane mu elementy. Po usunięciu "Korekty" ściana zamieni się na zwyczajny element konstrukcyjny zarezerwowany dla projektanta “B”. Gdy “B” wyśle zmiany, będzie miał możliwość uwolnienia elementów znajdujących się poza jego obszarem roboczym. Zalety: Elementy mogą być przypisywane kolejno do wielu członków Zespołu bez potrzeby dołączania się i odłączania. Elementy pozostają w tym samym położeniu i na tej samej warstwie, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko ich powielenia. Sprawna komunikacja jest możliwa dzięki metkom i komentarzom zapisywanym w oknie Dyskusji zakreśleń. Historia projektu może by zapisana w hierarchicznej strukturze wpisów Zakreślacza. Wady: Wpisy zakreśleń muszą być sprawnie zarządzane aby uniknąć zbyt skomplikowanej struktury hierarchicznej. Nie wykorzystywane wpisy powinny być usuwane. Więcej szczegółów, patrz Paleta Narzędzi Zakreślacza Projektu w Pomocy ArchiCADa. 555 Współpraca 556 Podręcznik Użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja Wizualizacja Wizualizacja w ArchiCADzie obejmuje wszystkie narzędzia i techniki pozwalające na wyświetlanie i prezentację projektu architektonicznego na każdym etapie pracy. Prezentacje mogą być przygotowane w różnej formie (na przykład jako fotorealistyczne obrazki, animacje lub panoramy VR). ArchiCAD umożliwia wizualizowanie całego projektu lub wybranych jego części dzięki wbudowanym widokom lub za pomocą własnoręcznie wstawionych kamer pozwalających na przedstawienie projektu z określonego punktu widzenia. Niektóre specjalne widoki (np. sceny VR) wymagają użycia odpowiednich narzędzi. W ArchiCADzie domyślne widoki perspektywiczne i aksonometryczne mogą byś uaktywniane i modyfikowane za pomocą poleceń menu lub palety Nawigatora. Kamery i ich ustawienia odgrywają znaczącą rolę podczas definiowania nowych widoków. Chociaż ArchiCAD dysponuje dużymi możliwościami wizualizacyjnymi, czasami zachodzi potrzeba dopracowania wygenerowanych obrazków lub umieszczenia modelu w zewnętrznym programie 3D. Najczęściej używane polecenia związane z technikami wizualizacyjnymi zostały umieszczone w pasku narzędzi Wizualizacja 3D. Wybierz Okna > Paski narzędzi > Wizualizacja 3D aby wyświetlić ten pasek. (Znajdują się w nim również polecenia związane z konfiguracją oraz nawigacją w Oknie 3D.) Jeśli używasz wersji ArchiCAD 12, dla zapewnienia optymalnej nawigacji 3D oraz generowania modeli 3D zalecamy zastosowanie platform z wielordzeniowym procesorem. Kamery Możesz wstawić na Rzucie dowolną ilość kamer generujących pojedyncze widoki perspektywy, animacje oraz panoramiczne sceny Rzeczywistości wirtualnej, ścieżki łączące takie sceny lub obiekty VR. W oknie dialogowym Ustawień kamery lub w panelu Info dostępne są trzy rodzaje kamer: Kamera perspektywy, Obiekt VR oraz Scena VR. ArchiCAD umożliwia wyeksportowanie całego modelu do jednego z wielu popularnych formatów plików używanych przez profesjonalne programy renderujące. Więcej informacji, zobacz Obiekty VR na stronie 570, Sceny VR na stronie 571 oraz Ustawienia narzędzia Kamera/VR w Pomocy ArchiCADa. • Jednym z takich programów renderujących jest Art•lantis stworzony przez francuską firmę Abvent SA - partnera Graphisoftu. Pozwala on na tworzenie fotorealistycznych obrazków, animacji oraz scen VR na podstawie ustawień modelu zaimportowanego bezpośrednio z ArchiCADa. Ponadto, pomiędzy oryginalnym modelem a plikiem Art•lantisa ustanowione jest inteligentne połączenie uaktualniające wszelkie zmiany dokonane na modelu. Kamery perspektywy pozwalają na wgląd i edycję całego modelu projektu lub wybranego fragmentu w oknie 3D oraz na tworzenie wizualizacji bieżącego stanu projektu. Definiuje się je na podstawie położenia punktu widzenia, celu oraz kąta widzenia. • Istnieje również możliwość wyeksportowania widoków rzutu lub okna 3D do innych programów takich, jak Piranesi, 3D Studio czy Photoshop w celu dopracowania szczegółów lub dodania efektów specjalnych. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 557 Wizualizacja Uwaga: Jednocześnie może być wyświetlany tylko jeden typ Kamer. Przełączenie typu kamery w palecie Info, w Ustawieniach kamery lub w Nawigatorze, automatycznie schowa bieżący typ kamery. Po ustawieniu wszystkich parametrów w oknie dialogowym Ustawienia kamery/VR, możesz przystąpić do wstawiania Kamery na Rzucie. Pierwsze kliknięcie na Rzucie określi położenie samej kamery. Następnie określ kierunek patrzenia i kliknij aby wstawić poziome położenie Celu. Gdy operacja zostanie zakończona, pojawi się ikona domyślnych ustawień słońca. Na Rzucie, widoczne są cele oraz ścieżki wszystkich Kamer a także uchwyty umożliwiające manipulowanie nimi. Jednocześnie może być aktywna tylko jedna kamera o czym informuje znacznik słońca oraz linie stożka patrzenia. Parametry ścieżki kamery Opcje wyświetlania Kamery perspektywy można ustawić za pomocą rozwijanego menu w oknie dialogowym Parametry ścieżki dostępnym w Ustawieniach kamery/VR. Wybierając jedną z dostępnych opcji możesz ukryć wszystkie Kamery, lub tylko samą Ścieżkę a także wyświetlić podgląd klatek pośrednich. Szczegóły, patrz Parametry ścieżki w Pomocy ArchiCADa. Gdy aktywne jest Okno 3D, możesz modyfikować Kamery dzięki paletom Nawigatora oraz Podglądu nawigatora (kliknij odpowiednią Kamerę w Nawigatorze a następnie zmodyfikuj jej ustawienie w Podglądzie nawigatora). Położenie istniejącej kamery może być modyfikowane w 3D za pomocą standardowych narzędzi nawigacyjnych oraz tych znajdujących się w menu Dodatków Nawigacji 3D. Szczegóły, patrz Dodatki Nawigacji 3D na stronie 184. 558 Możesz w każdej chwili sprawdzić widok każdej kamery, zaznaczając ją i otwierając Okno 3D. Gdy to zrobisz, parametry perspektywy wybranej kamery zostaną wyświetlone w oknie dialogowym Parametry widoku 3D oraz w paletach Nawigatora i Podglądu nawigatora. Rendering ArchiCAD umożliwia tworzenie renderingów tzn. fotorealistycznych obrazków modelu odzwierciedlających bieżący stan projektu. Renderingi ArchiCADa pozwalają na osiągnięcie efektów wizualnych znacznie przekraczających możliwości widoków wygenerowanych bezpośrednio z okna 3D. Efekty te umożliwiają uzyskanie fotorealistycznych lub stylizowanych obrazków całego projektu lub tylko wybranego fragmentu. Renderingi są idealnym sposobem prezentowania projektu i komunikacji pomiędzy architektami a inwestorem. Są czytelne dla klientów i pokazują dokładny, rzeczywisty wygląd projektowanego budynku. Renderingi (lub obrazki modelu) generowane są w oddzielnym oknie Renderingu i nie mogą być edytowane. Aby zostały zachowane, należy zapisać je do oddzielnego pliku. Wybranie polecenia Zachowaj, gdy aktywne jest okno Renderingu, utworzy plik graficzny w wybranym formacie; Projekt pozostanie Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja wykorzystuje systemy wieloprocesorowe, dlatego jest ogólnie szybsza od innych procedur. nienaruszony. Zamknięcie okna Renderingu bez wcześniejszego zapisania, spowoduje utratę wyrenderowanego obrazka. Ważne: Wyrenderowane obrazki nie są zachowywane w projekcie. Jeżeli chcesz je zachować musisz to zrobić sam. Zamknięcie okna Obrazka modelu bez jego zachowania oznacza jego utratę. Lista Obrazków modelu znajduje się w menu Okna. Jednocześnie może być otwartych wiele okien obrazków, co pozwala porównać je ze sobą. Przy pomocy narzędzia Obszar zaznaczenia możesz zaznaczać i kopiować fragmenty Obrazków modelu. Szczegóły, patrz Kopiowanie Obrazka skadrowanego przy pomocy narzędzia Obszar Zaznaczenia na stronie 91. W oknach obrazka mogą być otworzone różne formatów plików graficznych. Dostępne są wszystkie formaty wspierane przez QuickTime'a oraz szereg innych. ArchiCAD wyposażony jest w kilka procedur graficznych generujących obrazki o różnych stylach. Można je wybrać z rozwijanego menu znajdującego się u góry okna dialogowego: Dokument > Wizualizacja > Ustawienia renderingu. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia renderingu w Pomocy ArchiCADa. Uwaga: Istnieje mo¿liwoœæ skorzystania z ró¿nych procedur renderingu dla ró¿nych czêœci widoku projektu (jedna procedura dla górnej po³owy okna, druga dla dolnej), a nastêpnie sklejenie uzyskanych obrazków ze sob¹ w programie do fotoedycji. Szczegóły, patrz Procedura renderingu LightWorks (Dodatek) w Pomocy ArchiCADa. • Rendering ArchiCADa: jest idealny do tworzenia szybkich, roboczych renderingów. Oferuje on cieniowanie powierzchni, proste cienie oraz efekt przeźroczystości. Więcej szczegółów, patrz Rendering ArchiCADa w Pomocy ArchiCADa. • Rendering Z-buffer: Jest bardzo podobny do procedury Renderingu ArchiCADa, lecz pracuje dużo szybciej w przypadku dużych modeli i przy włączonych cieniach. Jednakże procedura ta wymaga dużo pamięci operacyjnej. • Szkic: Dzięki tej procedurze możemy renderować obrazki naśladujące ręczne rysunki, nadające się do tworzenia szkicowych widoków we wczesnej fazie projektu. Dostępne efekty naśladują grafit ołówka, kredki lub marker. Pliki wykorzystywane do tworzenia tego typu renderingów, znajdują się w folderze Dodatki\Wizualizacja (główny folder ArchiCADa). W folderze Tekstury szkicu możesz odnaleźć plik zawierający definicje stylów (SketchPreset.txt) oraz graficzne pliki linii, umieszczone w oddzielnych folderach. Poniżej przedstawiono budynek wyrenderowany przy pomocy dwóch różnych stylów Szkicu. Aby utworzyæ obrazek (wyrenderowaæ), wybierz polecenie Dokument > Wizualizacja > Renderuj. W tym momencie ArchiCAD rozpocznie renderowanie obrazka na podstawie bieżącego widoku oraz zgodnie z ustawieniami w oknie dialogowym Ustawienia renderingu. Dostępne procedury to: • Rendering LightWorks: Ta procedura umożliwia generowanie bardzo wyszukanych obrazków, nawet w oparciu o domyślne ustawienia. LightWorks oferuje śledzenie promieni (ray-tracing), miękkie cienie, odbicia i możliwość edycji wielu cech materiałów. Renderingi powstające dzięki tej procedurze są najlepszej jakości. Procedura LightWorks Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Więcej szczegółów, patrz Procedura Renderingu Szkic w Pomocy ArchiCADa. 559 Wizualizacja Podstawowe Opcje procedury Lightworks Procedura LightWorks wbudowana w interfejs ArchiCADa pozwala na wykonywanie wysokiej jakości renderingów, które mogą być później publikowane w postaci widoków ArchiCADa. LightWorks oferuje śledzenie promieni (ray-tracing), miękkie cienie, odbicia i możliwość złożonej edycji materiałów, a jego interfejs jest zintegrowany z interfejsem ArchiCADa. Przykładowe obrazki wykonane za pomocą procedury LightWorks możesz zobaczyć w rozdziale Przykład sceny zewnętrznej LightWorks na stronie 564 oraz Przykład sceny wewnętrznej LightWorks na stronie 567. Podstawowe funkcje LightWorks zawierają zdefiniowane materiały (shadery), które z powodzeniem mogą być używane z ich domyślnymi ustawieniami. Opcje zaawansowane pozwalają na edycję tych materiałów oraz na używanie specjalnych obiektów świetlnych symulujących światło rozproszone, nadając renderingom większego realizmu. Następny obrazek przedstawia ten sam projekt wyrenderowany procedurą LightWorks. Dzięki technice śledzenia promieni, powierzchnie szklane w tym renderingu posiadają odbicia a cienie wyglądają znacznie naturalniej. LightWorks wykorzystuje również technikę śledzenia promieni (ray-tracing). Działanie śledzenia promieni polega na wypuszczaniu promieni z oświetlonego punktu w kierunku każdego źródła światła, co pozwala ustalić czy dany punkt oświetlony jest światłem bezpośrednim czy odbitym. W konsekwencji możliwe jest ustalenie czy dany fragment powierzchni znajduje się w cieniu. Włączenie procedury LightWorks w ArchiCADzie polega na wybraniu jej nazwy z rozwijanego menu okna dialogowego Ustawienia renderingu (menu Dokument > Wizualizacja). Procedura LightWorks przenosi wartości parametrów materiałów ArchiCADa (takie jak Przeźroczystość, Promieniowanie, Odbicia oraz Jaskrawość) do własnego formatu. Poniższy obrazek wykonany został za pomocą procedury Renderingu ArchiCADa. Przy pracy z procedurą LightWorks, po ukończeniu budowy modelu 3D należy zdefiniować materiały, a następnie załadować i zmodyfikować przypisane do nich shadery w panelu Ustawienia shadera LightWorks okna dialogowego Parametrów materiału (menu Opcje > Atrybuty elementów > Materiały). Więcej szczegółów, patrz Ustawienia shadera LightWorks w Pomocy ArchiCADa. 560 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja Do ArchiCADa dołączone są pliki archiwum zawierające setki zdefiniowanych shaderów. W większości przypadków odpowiadają one na potrzeby każdego użytkownika. Shadery LightWorks mogą zawierać tekstury podobnie jak w przypadku procedury Renderingu ArchiCADa. Ponadto dostępne są tzw. shadery proceduralne, których wygląd definiowany jest parametrycznie. • • W przypadku shaderów wykorzystujących bitmapy (pliki graficzne) zdarza się, że widoczne jest połączenie pomiędzy powtarzającymi się bitmapami a przy zwiększeniu ich rozmiarów tracą one swoją jakość. Mogą również zabierać dużo pamięci operacyjnej. Proceduralne shadery LightWorks nie powtarzają się w żadnym miejscu, wykorzystują mniej pamięci operacyjnej oraz dzięki ustawialnym parametrom mają bardziej wszechstronne zastosowanie. Ważne uwagi dla użytkowników Projektów utworzonych w wersji ArchiCAD 8.1 lub wcześniejszej: Chociaż wszystkie materiały ArchiCADa mają zdefiniowane wartości dla parametru Odbicia, wcześniejsze wersje procedur z nich nie korzystały. Ponieważ procedura LightWorks korzysta z tych wartości, jeśli nie będą poprawnie ustawione może to prowadzić do niespodziewanych rezultatów. Może zdarzyć się, iż materiał o nazwie Beton będzie bardzo lśnił i nienaturalnie rozpraszał światło. Będzie to wynikało z przypadkowych ustawień parametrów Światło otoczenia, Rozpraszanie i Ogniskowanie. W takim przypadku należy poprawić wartości tych parametrów, aż uzyskany rezultat będzie satysfakcjonujący. Ponadto, materiały ArchiCADa mogą mieć przypisane tekstury podobnie jak shadery LightWorks. Tekstury będą wyświetlane w oknie 3D ArchiCADa, gdy wybrany jest OpenGL jako silnik 3D oraz w renderingu, gdy w Ustawieniach renderingu wybrany jest Rendering ArchiCADa lub Z-Buffer. Jeżeli jednak, w oknie 3D zastosowany będzie OpenGL a do renderowania wybierzesz procedurę LightWorks, tekstury mogą wyglądać całkowicie inaczej. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Istnieją dwa rozwiązania tego problemu jeżeli chcesz korzystać z procedury LightWorks. Pierwszym sposobem jest zaniechanie stosowania silnika OpenGL w oknie 3D aby nie wprowadzał fałszywego wyobrażenia o wyglądzie renderingu. Drugi sposób to usunięcie wszystkich tekstur z materiałów ArchiCADa, do których przypisane są shadery LightWorks. Wtedy, materiały te nie będą wyświetlać żadnych tekstur w 3D, nawet z wybranym silnikiem OpenGL, co pozwoli uniknąć nieporozumień. LightWorks - Opcje zaawansowane Biblioteka LightWorks zawiera szczególny rodzaj obiektów świetlnych, które znacznie poprawiają realizm renderingów. Pomimo, że obiekty te są lampami, symulują one właściwości światła rozproszonego. Można je wstawiać do projektu za pomocą narzędzia Lampa: wystarczy tylko otworzyć okno dialogowe Ustawień lampy i z podfolderu Światła LightWorks wybrać jeden z trzech dostępnych obiektów: ObiektNieba, ObiektSłońce oraz ŚwiatłoOkna. Możesz zdefiniować jasność świecenia tych obiektów w zakładce Parametry. Należy jednak pamiętać, że wartości parametrów znajdujących się w sekcji Źródła światła w panelu Efekty LightWorks okna dialogowego Ustawień renderingu, również mają wpływ na jasność świecenia tych obiektów. Podobnie jak w przypadku pozostałych świateł, możesz włączać/wyłączać te światła oraz ustawiać ich jasność i kolor. Więcej szczegółów, patrz Ustawienia narzędzia Obiekt/Lampa w Pomocy ArchiCADa. ObiektNieba ObiektNieba symuluje rozproszone światło nieba (w postaci dużej kopuły z umieszczonymi na niej wieloma źródłami światła), dając efekt dziennego światła, bez potrzeby dodatkowego oświetlania modelu. Na działanie obiektu nieba nie ma wpływu, w którym miejscu w projekcie zostanie umieszczony. Kierunek słońca jest w nim określony na podstawie ogólnych ustawień renderingu, zatem nie jest konieczne oddzielne definiowanie tego parametru. 561 Wizualizacja Parametry Rozdzielczość w poziomie, Rozdzielczość w pionie oraz Intensywność światła określają jak wiele świateł i o jakiej sile świecenia zostanie równomiernie rozmieszczonych na powierzchni kopuły. Promień tej kopuły jest na tyle duży promień, że mieści w sobie cały model 3D. Pole Ilość źródeł światła informuje ile świateł zostanie wygenerowanych na podstawie ustawień powyższych parametrów. Ponadto, dostępne są również opcje rzucania cieni (Cieniowanie) oraz Miękkie cienie. Użytkownik może również ustawić Jakość rzucanych cieni, a także Kolor pióra obiektu w 2D. Parametry związane z cieniami dotyczą tylko źródeł światła pochodzących z tego obiektu. Aby użyć Obiektu Nieba wystarczy wstawić jedną jego kopię w dowolnym miejscu na Rzucie. Uwaga: Procedura LightWorks może nie renderować dobrej jakości obrazków, jeżeli model 3D wygenerowany jest na podstawie zaznaczania (bezpośredniego lub obszarem zaznaczenia), w którym nie znalazł się ObiektNieba lub żaden inny obiekt typu lampa. Na poniższej ilustracji przedstawiony został efekt miękkich cieni. Zwróć uwagę na realistycznie rozproszone cienie na podłodze korytarza. Uzyskanie tego efektu jest możliwe, ponieważ ObiektNiebo zawiera wiele lamp, w związku z czym światło jest rozproszone, tworząc miękkie cienie, zamiast skupiać cały strumień światła w jednym miejscu, co prowadziłoby do powstania cieni twardych. 562 ObiektSłońce Innym obiektem lampy symulującym zewnętrzne światło jest ObiektSłońce. Może on być wstawiony gdziekolwiek na Rzucie podobnie jak ObiektNieba. Wykorzystuje się go w renderingu do symulowania efektu światła słonecznego. W przypadku tej lampy, światło rozchodzi się z odległego, punktowego źródła. Używa się go podobnie jak ObiektNieba. ObiektSłońce również posiada parametry intensywności i koloru światła oraz jakości i miękkości rzucanych cieni. Inaczej niż to ma miejsce w przypadku ObiektuNieba, gdzie program automatycznie wylicza Ilość źródeł światła na podstawie wartości parametrów Rozdzielczości w pionie i w poziomie, tutaj użytkownik sam może określić tę liczbę. Używając procedury LightWorks możesz zasymulować efekt światła słonecznego na dwa sposoby: 1) zaznaczając opcję Słońce w sekcji "Źródła światła" w panelu Efekty LightWorks okna dialogowego Ustawień renderingu lub 2) wstawiając ObiektSłońce gdziekolwiek na Rzucie. Metody te dają różne efekty. Główna różnica polega na tym, że ObiektSłońce pozwala na swobodniejsze dobieranie intensywności światła. Chociaż obie metody mogą być używane jednocześnie, zaleca się stosowanie tylko jednej, pozwala to bowiem na łatwiejsze rozpoznanie uzyskanych przez nią rezultatów. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja ŚwiatłoOkna Podczas gdy ObiektNieba oraz ObiektSłońce używane są do symulowania naturalnego światła zewnętrznego, obiekt ŚwiatłoOkna naśladuje rozproszenie światła we wnętrzach, którego źródło znajduje się na zewnątrz. Zasada działania obiektu ŚwiatłoOkna zbliżona jest do technologii radiosity. Ten typ lampy musi być umieszczany po wewnętrznej stronie okna lub drzwi. Można tego dokonać na Rzucie lub w Oknie 3D. Szerokość i wysokość obiektu ŚwiatłoOkna powinny być takie same jak wymiary okna lub drzwi, do których obiekt ten został przyłączony. Upewnij się czy strzałka reprezentująca kierunek świecenia skierowana jest do wewnątrz budynku. Obiekt wyświetlony zostanie zarówno na Rzucie jak i w Oknie 3D. ŚwiatłoOkna również posiada parametry Cieniowanie, Miękkie cienie oraz Jakość rzucania cieni kontrolujące generowane przez ten obiekt cienie. Parametr Kąt obrotu używany jest gdy ŚwiatłoOkna przyłączone jest do świetlika w dachu. Poniżej możesz zobaczyć efekty działania parametru Jakość rzucania cieni. Obrazek po lewej stronie, Jakość rzucania cieni = 1. Zwróć uwagę na niedokładną krawędź cienia rzuconego na ścianę po lewej i na sufit. Na obrazku po prawej stronie, parametr Jakość Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 rzucania cieni = 3. Porównaj o ile gładsze są w tym przypadku cienie na ścianach i suficie. Na następnej ilustracji możesz zobaczyć efekty działania ObiektuSłońce oraz obiektu ŚwiatłoOkna. Spójrz na plamy odbitego światła znajdujące się na suficie korytarza, uzyskane właśnie dzięki działaniu tych dwóch obiektów lamp. Edycja Shaderów Możesz znacznie polepszyć jakość tworzonych renderingów, edytując dostępne shadery. Edycja shaderów może dotyczyć całego obrazka lub tylko pojedynczych materiałów. Istnieją różne rodzaje kontroli parametrów występujących w shaderach: tablice kolorów, suwaki, pola tekstowe i numeryczne oraz menu. • Możesz przypisać i zmodyfikować specjalne shadery Słońcu, Pierwszemu planowi oraz Tłu obrazka w panelu Środowisko 563 Wizualizacja LightWorks okna dialogowego Ustawienia renderingu. Shadery te zawierają parametry dotyczące cieni rzucanych przez słońce oraz wyglądu elementów znajdujących się na różnych planach w przestrzeni. • Aby edytować wygląd materiałów, otwórz okno dialogowe Opcje > Atrybuty elementów > Materiały. Każdy materiał może mieć przypisane sześć shaderów definiujących jego: Kolor, Odbicia, Przezroczystość, Przemieszczenie (lub nierówności), Tekstura oraz Kanał (lub promieniowanie). Oprócz tworzenia własnych, możesz również załadować materiały z wielu dostępnych plików archiwów zawierających rzeczywiste materiały takie jak cegły, wypolerowany plastik czy galwanizowany metal. Więcej szczegółów na temat edycji shaderów, zobacz Przykład sceny zewnętrznej LightWorks na stronie 564. LightWorks - Rady Ponieważ płynna praca z wykorzystaniem procedury LightWorks wymaga szybkiego komputera i dużo pamięci operacyjnej, poniżej przedstawiono kilka rad umożliwiających jej usprawnienie. • • Wyłącz opcję Odbicia W sekcji Efekty w panelu Efekty Lightworks okna dialogowego Ustawień renderingu. Odbicia są efektem, który w największym stopniu spowalnia czas renderowania. Wyłączenie Odbicia, nie będzie miało wpływu na efekt ustawienia oświetlenia, a dzięki temu renderingi generowane będą szybciej. Wybierz opcję Brak w sekcji Wygładzanie w panelu Efekty LightWorks okna dialogowego Ustawień renderingu. To posunięcie również przyczyni się do przyspieszenia czasu renderingu, nie wywierając jednoczenie wpływu na ustawienia oświetlenia. • Zaznacz niewielki fragment modelu Obszarem zaznaczenia (z wybraną metodą Wszystkie kondygnacje) i eksperymentuj na nim ustawienia oświetlenia oraz materiałów. Wyrenderuj cały model dopiero, gdy osiągnięty efekt będzie zadowalający. • Lampy ObiektNieba oraz ObiektSłońce działają dobrze nawet, gdy ustawisz niewiele źródeł światła (wystarczą 4). 564 Zmniejszenie tej ilości spowoduje, mniejsze wykorzystanie przez te obiekty pamięci komputera a co za tym idzie, przyspieszy czas renderowania obrazka. • Możesz próbować również włączyć twarde cienie. Renderują się one dużo szybciej niż miękkie cienie, nie wpływając drastycznie na zmianę wyglądu renderowanej sceny. • Innym sposobem na zaoszczędzenie czasu jest wykonywanie próbnych renderingów w niewielkiej rozdzielczości. Gdy na przykład, końcowy rendering będzie miał rozmiar 1600x1200 pikseli, wielkość renderingów próbnych można ustawić na 400x300 pikseli. Możesz również tworzyć renderingi o małych rozmiarach obejmujące niewielkie detale modelu. Poza odpowiednim ułożeniem kamery, dobry rendering wymaga dobrze ustawionych świateł oraz shaderów materiałów. Ustawianie oświetlenia powinno się odbywać na małym modelu (lub fragmencie dużego modelu) z wyłączonymi Odbiciami oraz Wygładzaniem i z niewielką ilością źródeł światła o Twardych cieniach. Także ustawianie materiałów winno być przeprowadzane na niewielkim fragmencie modelu. Gdy wszystko zostanie już ustawione Odbicia, Wygładzanie oraz Miękkie cienie mogą zostać włączone. Przykład sceny zewnętrznej LightWorks Gdy zbudujesz już model w ArchiCADzie, musisz wstawić w odpowiednim miejscu kamerę, przypisać shadery do materiałów, wstawić źródła światła (obiekty typu lampa) ustawić parametry renderingu i przeprowadzić testy. Wyniki testów pozwolą ocenić, które aspekty renderingu (materiały, oświetlenie, itp.) wymagają poprawienia. Rozpocznijmy pracę na przykładzie zewnętrznego detalu budynku mieszkalnego wyrenderowanego za pomocą procedury Renderingu ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja to ma miejsce w przypadku tekstur bitmapowych, gdzie bardzo często widać powtarzanie się wzoru oraz krawędzie samej tekstury. W powyższym przykładzie słoje drewna są zbyt "kanciaste", należy zatem to zmienić aby nadać im więcej realizmu. Parametr Sęk steruje krzywizną słojów. Po zmniejszeniu wartości tego parametru słoje będą wyglądać tak: Widzimy, że rendering zawiera tekstury i proste cienie, lecz przydałyby się odbicia, lepsze (miękkie) cienie pochodzące ze światła otoczenia oraz bardziej realistyczne proceduralne shadery materiałów. Rozpocznijmy od materiałów. Jako pierwszy, wybierz materiał drewnianych ram. W oknie dialogowym Ustawień materiału (menu Opcje > Atrybuty elementów > Materiały), wybierz shader dla Klasy Kolor lub załaduj jeden z przygotowanych shaderów dostępnych w archiwum. W naszym przykładzie użyty został delikatnie zmodyfikowany shader Dąb. Szczegóły, patrz Materiały na stronie 37. Pomocne, może okazać się utworzenie pojedynczego segmentu ściany i przypisanie mu aktualnie edytowanego materiału. Renderowanie jednego elementu trwa bardzo krótko i pozwala przetestować bieżące ustawienia edytowanego materiału. Przyjmijmy, że edytowany shader drewna przypisany został bocznej powierzchni ściany: Powyżej widzimy proceduralny shader "Drewno". Wzór powierzchni utworzonej przy pomocy tego shadera będzie niepowtarzalny, inaczej niż Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Możesz również zagęścić ten układ zmniejszając wartość parametru Szerokość pierścienia i zmniejszając względny rozmiar słojów parametrem Skala. Gdy uzyskasz już zadawalający efekt, możesz przejść do następnego materiału. Aby osiągnąć bardziej wyszukane efekty, możesz również edytować pozostałe Klasy materiału takie jak Odbicia czy Przezroczystość. Następnym krokiem będzie wstawienie na Rzucie źródeł światła. Światło słoneczne można symulować na dwa sposoby: zaznaczając opcję Słońce w panelu Efekty LightWorks okna dialogowego Ustawień renderingu lub wstawiając na Rzucie lampę ObiektSłońce. Każdy z tych sposobów posiada inny zestaw parametrów i pozwala na osiągnięcie różnych efektów. Do naszej sceny wybraliśmy ObiektSłońce ponieważ zapewnia dużo szerszy zakres intensywności uzyskiwanego światła, ustawiany przy pomocy suwaka Jasności lub parametru Ilość źródeł światła. Użycie tego obiektu pozwala na lepsze oświetlenie powierzchni oraz tworzy bardziej realistyczne cienie. 565 Wizualizacja Efekt światła odbitego można uzyskać włączając opcję Światło otoczenia w oknie dialogowym Ustawień renderingu. Natomiast lampa ObiektNieba generuje efekt rozproszonego światła pochodzącego z nieba. Zaznacz opcję Lampy w oknie Ustawień renderingu (sekcja Źródła światła) aby uaktywnić podczas renderowania działanie lamp ObiektSłońce i ObiektNieba. Możesz również uaktywnić opcję Kamera (symulującą efekt lampy błyskowej) i wstawić do sceny dodatkowe lampy i źródła światła. W naszym przykładzie zastosowane zostały lampy ObiektNieba oraz ObiektSłońce, a także opcja Światło otoczenia. Korzystanie z tych dwóch obiektów daje dużą swobodę przy konfigurowaniu warunków oświetlenia. Każdy z nich może mieć ustawioną inną jasność świecenia, kolor światła oraz jakość i miękkość rzucanych cieni. Na poniższej ilustracji ObiektSłońce emituje żółte światło (imitujące kolor światła słonecznego). Po ukończeniu ogólnych ustawień, możesz dopracować szczegóły. Na przykład zmienić teksturę cegły: Możesz dodać jej chropowatość lub głębokość. Użyj do tego parametrów Skali, Amplitudy wybrzuszeń oraz Szorstkości . Natomiast kolor światła ObiektuNieba ustawiony został na niebieski (podobnie jak kolor rozproszonego światła nieba). Porównaj na poniższych ilustracjach uzyskany rezultat. 566 Innym sposobem jest użycie shadera Zawiniętej mapy wybrzuszeń w klasie Przemieszczenie. Dzięki temu, będziesz mógł wskazać plik, który stanie się mapą nierówności powierzchni podobnie jak kanał Alfa w teksturach ArchiCADa. W naszym przykładzie użyliśmy jako mapy nierówności obrazka pokazanego poniżej. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja Po przypisaniu mapy nierówności, ceglana ściana wygląda bardziej realistycznie sprawiając wrażenie rzeczywiście nierównej. Przykład sceny wewnętrznej LightWorks Jako przykład posłuży model domu japońskiego. W czasie pracy nad renderingiem, może wystąpić problemem niedoświetlenia niektórych obszarów modelu przy jednoczesnym prześwietleniu innych. W takiej sytuacji należy zmniejszyć/zwiększyć natężenie światła otoczenia oraz światła rozproszonego (lampa ObiektNieba) lub zmodyfikować shadery poszczególnych materiałów zwłaszcza parametry shadera Odbicia: Współczynnik otoczenia oraz Współczynnik rozproszenia. W poniższym przykładzie parametr Współczynnika rozproszenia ustawiony jest na 1.0 co oznacza, że całe padające światło zostanie odbite. Może to powodować prześwietlanie powierzchni. W takiej sytuacji należy zmniejszyć wartość Współczynnika rozproszenia. Gdy zostaną już dobrane wartości wszystkich parametrów możesz wyrenderować obrazek w pełnych wymiarach posługując się procedurą LightWorks. Na Rzucie, jako światła zewnętrzne umieszczone zostały lampy ObiektSłońce i ObiektNieba. Konfiguracja ich parametrów jest bardzo podobna do tej z wcześniejszego przykładu. Także shadery ustawione zostały w ten sam sposób. Ponieważ rendering ma przedstawiać wnętrze korytarza, w dwóch dużych oknach oddzielających korytarz od zewnętrza umieszczone zostały lampy typu ŚwiatłoOkna. Celem ich zastosowania jest zasymulowanie rozproszonego światła wchodzącego przez te okna. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 567 Wizualizacja Obiekty ŚwiatłoOkna powinny mieć taką samą szerokość i wysokość jak okna, w które zostały wstawione. ŚwiatłaOkna powinny znajdować się blisko okien od strony wnętrza. Uwaga: źródła światła (małe kule) są widoczne w 3D tylko przy włączonej procedurze OpenGL. Celem tego renderingu jest uzyskanie miękkich, naturalnych cieni. A zatem, ostatnim parametrem obiektu lampy ŚwiatłoOkna, który należy określić dla tej sceny jest Jakość rzucania cieni ustawiony na 4, czyli prawie na maksimum. W oknie 3D możesz zauważyć małe kule reprezentujące pojedyncze źródła światła lamp ŚwiatłoOkna. Ich ilość generowana jest automatycznie na podstawie wartości parametrów Jasności i Rozdzielczości światła . 568 Następny obrazek przestawia rendering końcowy. Zwróć uwagę na łagodne odblaski znajdujące się na suficie korytarza oraz na miękkie rozmywające się cienie, rzucane przez słupki okienne. Zauważ, że cienie te są twarde bliżej słupka a im dalej do środka wnętrza, tym stają się bardziej rozproszone. ObiektSłońce został wstawiony do sceny, ponieważ Światło otoczenia oraz światła Kamery nie rzucają cieni, natomiast ObiektNiebo rzuca rozproszony cień ze wszystkich miejsc swojej kopuły. ObiektSłońce zapewnił odpowiednią ilość mocnego słonecznego światła dającego zdecydowane cienie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja Jeśli zachowasz animację jako zewnętrzny plik, będziesz mógł go odtwarzać na każdym komputerze (bez konieczności posiadania ArchiCADa). Uwaga: Większa ilość klatek oznacza płynniejszą animację, lecz także zwiększoną objętość pliku. Wybranie polecenia Utwórz animację z menu Dokument > Wizualizacja spowoduje wygenerowanie serii prostych obrazków 3D lub renderingów zgodnie z ustawieniami zestawu projekcji (w przypadku widoków aksonometrycznych) lub na podstawie bieżącej ścieżki kamery. Możesz wyświetlić utworzoną animację natychmiast po jej utworzeniu, lub zachować wszystkie klatki do wybranego formatu pliku i oglądnąć później przy pomocy programu odtwarzającego. Dodatkowe narzędzia wizualizacji Możesz wzbogacić prezentację projektu o dynamiczną animację lub scenę VR (Rzeczywistości wirtualnej). Ten fragment rozdziału poświęcony będzie dodatkowym narzędziom wizualizacji, które to umożliwiają. Animacja Stworzenie animacji projektu, pozwala na przedstawienie go klientowi z wielu różnych punktów widzenia. Animacja taka nazywana jest "Przelotem". Przygotowanie takiej animacji projektu polega na wstawieniu serii Kamer definiujących ścieżkę, wzdłuż której generowane będą kolejne widoki. W miejscach gdzie znajdują się kamery generowane są Punkty kluczowe. Pomiędzy nimi program dokonuje ekstrapolacji widoków (tworząc Klatki pomiędzy) i zapisuje całość do pliku filmowego. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Polecenie Utwórz animację będzie aktywne tylko wtedy, gdy zachowane są przynajmniej dwie projekcje aksonometrii lub gdy na Rzucie znajdują się przynajmniej dwie Kamery. Nazwa tego polecenia zmienia się zgodnie z bieżącym typem kamery w oknie dialogowym Ustawień kamery/VR (Kamera, Obiekt VR, Scena VR). Szczegóły, patrz Utwórz animację oraz Ustawienia narzędzia Kamera/VR w Pomocy ArchiCADa Ustawianie Animacji Wstawienie kilku Kamer spowoduje utworzenie ścieżki animacji, której parametry dostępne są w oknie dialogowym Parametry ścieżki (otwieranym z okna dialogowego Ustawień kamery lub z menu kontekstowego elementu Ścieżka znajdującego się w Mapie Projektu palety Nawigatora.) Więcej szczegółów na ten temat, zobacz Ustawienia narzędzia Kamera/VR i Parametry ścieżki w Pomocy ArchiCADa. Jednocześnie może być aktywna tylko jedna kamera. Będzie ona wyświetlona wraz z symbolem słońca oraz liniami określającymi kąt widzenia. Zawsze kamera wstawiona jako ostatnia jest aktywna chyba, że zaznaczysz inną. Każda kamera umieszczona na Rzucie zostanie dodana za aktywną kamerą do ścieżki Animacji przelotu. 569 Wizualizacja Łączenie poszczególnych widoków panoramicznych umożliwia przechodzenie z jednego miejsca na drugie i "zwiedzanie" Wirtualnego Budynku. Szczegóły, patrz Sceny VR na stronie 571. Uwaga: Polecenia te znajdują się w menu Dokument > Wizualizacja. Pojawiają się tylko wtedy, gdy aktywna jest zakładka Obiekt VR lub Scena VR w oknie dialogowym Ustawień kamery/VR. Obiekty VR wykorzystują technologię QTVR (Quick Time Virtual Reality) firmy Apple. Nawigacja w tych obiektach opiera się na sferycznej ścieżce, po której porusza się punkt patrzenia. Z punktu patrzenia wyprowadzony jest stożek patrzenia. Obiekt VR może być oglądany za pomocą programu QTVR Player firmy Apple. Uwaga: Na podstawie zapisanych Projekcji aksonometrii również można utworzyć animację, lecz wykonuje się to inaczej niż w przypadku perspektywy. Wystarczą tylko dwie zachowane projekcje aksonometryczne ustawiane w oknie dialogowym Zapamiętane projekcje dostępnym po wciśnięciu przycisku "Zapamiętaj" w oknie Widok > Tryby i Parametry widoku 3D> Parametry widoku 3D > Ustawienia aksonometrii(a nie poprzez okno Ustawień kamery). Ponieważ widok aksonometryczny nie ma określonego punktu patrzenia, nie istnieje symbol projekcji aksonometrycznej, który byłby widoczny w oknie Rzutu. Obiekty VR Rzeczywistość Wirtualna w ArchiCADzie obejmuje dwa narzędzia: Obiekty VR oraz Sceny VR. • • 570 Za pomocą Obiektu VR możesz utworzyć nawigowaną prezentację, pozwalającą na oglądanie modelu z różnych miejsc. Świetnie nadaje się do tworzenia widoków całego budynku lub układu urbanistycznego. Natomiast Scena VR pozwala na "umieszczenie" obserwatora wewnątrz projektu tak by mógł rozglądać się dookoła. Aby zdefiniować Obiekt VR i stworzyć Prezentację VR: Zaznacz narzędzie Kamera. Wybierz opcję Obiekt VR (otwórz zakładkę Obiekt VR w oknie dialogowym Ustawienia Kamery lub wybierz opcję Obiekt VR w palecie Info.) Szczegóły, patrz Ustawienia Obiektu VR w Pomocy ArchiCADa. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja Obiekt VR możesz wstawić pojedynczym kliknięciem w oknie Rzutu. Kolejne kliknięcia nie spowodują utworzenia nowych Obiektów; jednocześnie może być aktywna tylko jedna kamera. Jeżeli zaznaczysz Obiekt VR i otworzysz Okno 3D, będziesz mógł zobaczyć widok perspektywiczny wskazany przez stożek patrzenia. Aby zmienić położenie tego stożka, zaznacz go aktywnym narzędziem Kamera, wybierz polecenie Przesuń pod-element z palety pomocniczej i przeciągnij na inny wierzchołek obiektu. Sceny VR Kamery panoramiczne definiują Sceny VR wykorzystujące technologię QTVR firmy Apple lub RealSpace. Wystarczy tylko wstawić jedną lub cały zestaw cylindrycznych panoram, które następnie można przeglądać za pomocą odpowiednich programów odtwarzających. Informacje na temat ustawień Scen VR, zobacz Ustawienia Sceny VR w Pomocy ArchiCADa. Wybranie polecenia Utwórz obiekt VR z menu Dokument > Wizualizacja otworzy okno dialogowe Utwórz obiekt VR" zawierające kilka opcji umożliwiających utworzenie nawigowanego obiektu. Szczegóły, patrz Utwórz Obiekt VR w Pomocy ArchiCADa. Wciśnięcie Zachowaj wyświetli okno systemowe w którym będziesz mógł wpisać nazwę pliku Obiektu. Wszystkie dane 3D zostaną zapisane w nowym formacie. Możesz oglądnąć rezultat korzystając z programu odtwarzającego pliki QTVR. Aby zmienić pozycję wstawionego Obiektu VR, uaktywnij narzędzie Strzałka, zaznacz obiekt i przeciągnij go kursorem do nowego położenia lub skorzystaj z polecenia Przesuń/Obróć/Odbij lustrzanie znajdującego się w menu Edycja > Zmiana położenia. Przy aktywnym narzędziu Kamera możesz kliknąć na dowolny punkt aktywny zaznaczonego obiektu aby go przesunąć w płaszczyźnie poziomej. Słońce oraz kamera również mogą być przesunięte za pomocą ich własnych punktów aktywnych. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Uwaga: Technologia RealSpace wykorzystywana jest tylko do Scen VR i nie obsługuje Obiektów VR. Obie technologie (RealSpace i QTVR firmy Apple) posiadają identyczne funkcje i możliwości. Aby móc korzystać ze scen utworzonych za pomocą RealSpace na swoim komputerze, musisz mieć zainstalowany odpowiedni program odtwarzający lub wtyczkę do przeglądarki internetowej. Pierwsze kliknięcie na Rzucie wstawi panoramiczną kamerę Sceny VR. Drugim kliknięciem określisz kierunek patrzenia.Kamera ta określa początkowe położenie oraz kierunek patrzenia Sceny VR. Pierwsza kamera różni się od kolejnych podwójnym okręgiem. Każda wstawiona kamera panoramiczna posiada domyślne ustawienia położenia słońca oraz nazwę. Domyślna nazwa brzmi: Panorama-x (gdzie x jest numerem porządkowym kolejnej kamery). (Nazwa 571 Wizualizacja może zostać zmieniona w polu Nazwa panoramy w środkowej sekcji okna dialogowego Ustawień kamery/VR.) Jeżeli nie wstawisz dodatkowych kamer do bieżącej sceny, zostanie utworzona pojedyncza Scena QTVR. Aby utworzyć Scenę VR zawierającą więcej niż jeden punkt obserwacji, wstaw wiele kamer panoramicznych. Symbol słońca będzie widoczny tylko przy ostatniej zaznaczonej kamerze. Zawsze kamera wstawiona jako ostatnia jest aktywna chyba, że zaznaczysz inną. Każda kamera musi być połączona przynajmniej z jedną, inną kamerą w przeciwnym wypadku przy próbie wygenerowania Sceny VR za pomocą polecenia Utwórz scenę VR (menu Dokument > Wizualizacja) wyświetlony zostanie komunikat o braku takiego połączenia. Połączenia definiują sposób "przemieszczania się" w finalnej Scenie VR. Linia łącząca dwa położenia może być narysowana zarówno w trakcie wstawiania kamer panoramicznych jak i później. Aby połączyć nową kamerę z już istniejącą, kliknij na środkowy punkt istniejącej kamery, a następnie, rysując linię łączącą, wskaż położenie nowej kamery. Każde połączenie może zostać usunięte poprzez skasowanie punktu środkowego linii łączącej. Kierunek patrzenia oraz pozycja słońca mogą zostać zmienione poprzez kliknięcie ich wierzchołków kursorem Znaczka przy aktywnym narzędziu Kamera. Jeżeli chcesz aby widok z innej kamery był traktowany jako początkowy, wybierz aktualną kamerę początkową a następnie (przy aktywnym narzędziu Kamera) przeciągnij zewnętrzny okrąg, wskazujący położenie początkowe, na punkt środkowy innej kamery panoramicznej. Jeżeli aktywna jest zakładka Scena VR w oknie dialogowym Ustawień kamery/VR, polecenie Utwórz scenę VR pojawi się w menu Dokument > Wizualizacja. Możesz również tworzyć "obejście" pomiędzy kamerami klikając kursorem Znaczka (przy aktywnym narzędziu Kamera) węzeł, znajdujący się na środku linii łączącej położenia kolejnych Kamer. Dzięki temu możesz wskazać, gdzie będzie się znajdować połączenie pomiędzy poszczególnymi położeniami obserwatora w Scenie VR. Na przykład, aby uniknąć "przechodzenia przez ścianę" przy wskazywaniu drugiego punktu obserwacji, możesz przesunąć środkowy węzeł tak, by przejście wypadało w miejscu gdzie znajdują się drzwi. Dzięki temu nie musisz umieszczać dodatkowej Kamery w drzwiach. 572 Uwaga: Jeżeli w Ustawieniach kamery/VR jest włączona opcja Scena VR, wstawione Kamery lub Obiekty VR nie będą widoczne na Rzucie. Wybierz odpowiedni tryb kamery w Ustawieniach kamery/VR, aby Kamery lub Obiekty VR stały się ponownie widoczne. Wybranie polecenia Dokument > Wizualizacja > spowoduje otworzenia okna dialogowego Utwórz scenę VR zawierającego szereg opcji pozwalających na wygenerowanie interaktywnej panoramy lub obrazków. Szczegóły, patrz Utwórz scenę VR w Pomocy ArchiCADa. Można tam również określić wielkość panoramy oraz okna odtwarzacza QTVR. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja Analiza nasłonecznienia Analiza nasłonecznienia pozwala na zaobserwowanie projektowanego budynku w realnej sytuacji w celu sprawdzenia warunków nasłonecznienia w określonym miejscu (położeniu geograficznym) oraz przedziale czasu. Narzędzie to generuje serię widoków 3D (z okna 3D lub wyrenderowanych) w oparciu o bieżące ustawienia w oknach dialogowych Parametrów widoku 3D, bieżących Parametrów okna widoku 3D lub Ustawień renderingu oraz na podstawie Położenia słońca określonego w oknie dialogowym Analiza nasłonecznienia. Szczegóły, patrz Analiza nasłonecznienia w Pomocy ArchiCADa. Geograficzne położenie twojego projektu może być wybrane z przygotowanej listy miast dostępnej poprzez menu Widok > Tryby i Parametry widoku 3D > Parametry widoku 3D > Więcej o słońcu > Ustal Miasto. Możesz również utworzyć nową lokalizację wpisując odpowiednie wartości długości i szerokości geograficznej. W oknie dialogowym Słońca, możesz także zmienić orientację projektu, modyfikując kierunek północny, który domyślnie znajduje się w górnej części okna. Po utworzeniu, animacja może zostać odtworzona lub zachowana do wybranego formatu pliku. Na poniższych ilustracjach przedstawiony został ten sam fragment budynku o wschodzie słońca, godzinę później, dwie godziny później oraz popołudniu. Dopasuj widok Jeżeli używasz fotografii jako tła renderingu, może się zdarzyć, że będziesz chciał dopasować widok modelu do widoku na zdjęciu. W renderingu zrobionym przy użyciu kamery stworzonej za pomocą funkcji Dokument > Wizualizacja > Dopasuj widok, perspektywa budynku będzie odpowiadała perspektywie na fotografii. Szczegóły, patrz Rendering na stronie 558. Aby użyć tej funkcji potrzebujesz zdjęcie z dwoma wyraźnie widocznymi pionowymi odcinkami (np. dwiema krawędziami drzwi, okna lub ściany). Musisz oznaczyć te odcinki, a następnie połączyć z odpowiadającymi im punktami w wirtualnym modelu. Należy zatem, połączyć cztery punkty pionowych odcinków (górne i dolne ich wierzchołki) na wstawionej w okno Rzutu fotografii z ich odpowiednikami na rzucie, a następnie wpisać wartości współrzędnych Z ich wzniesienia w oknie dialogowym Dopasuj widok. Uwaga: Funkcja ta jest przydatna podczas odnawiania lub przebudowy, gdy dysponujemy zdjęciem istniejącego budynku. Dopasuj widok: Zdjęcie wnętrza Za pomocą narzędzia Obrazek wstaw fotografię o dowolnej wielkości i rozdzielczości do okna Rzutu. Szczegóły, patrz Obrazki na stronie 415. Istnieją dwa sposoby na dopasowanie widoku kamery do zdjęcia: możesz wykorzystać istniejące linie lub narysować ręcznie linie łączące punkty na fotografii z odpowiadającymi im punktami na Rzucie. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 573 Wizualizacja Aby narysować linie automatycznie należy: 1) Zaznaczyć wstawiony obrazek 2) Wybrać polecenie Dokument > Wizualizacja > Dopasuj widok. Zostaniesz poproszony o wskazanie kursorem w kształcie Ołówka sześciu punktów na Rzucie, określających wspólne punkty na rzucie i na fotografii. Linie zostaną narysowane automatycznie. 3) Wyświetli się okno dialogowe Dopasuj widok, w którym należy wpisać wartości wysokości dla czterech punktów. 4) Kliknąć OK. Kamera zostanie umieszczona na rzucie na nowej ścieżce. Aby narysować linie ręcznie należy: 1) Korzystając z narzędzia Linia połączyć końce pionowych odcinków na fotografii (np. dwóch krawędzi drzwi, okna lub ściany) z ich dokładnymi punktami położenia w wirtualnym modelu. Narysujesz cztery linie biegnące od końców odcinków na zdjęciu do dwóch punktów reprezentujących ich położenie na rzucie. 2) Zaznaczyć obrazek i cztery linie. 3) Wybrać polecenie Dopasuj widok. Pojawi się okno dialogowe Dopasuj widok, w którym będziesz mógł określić wartości wzniesień dla czterech punktów. 4) Kliknięcie OK zamknie okno Dopasuj widok. Kamera zostanie umieszczona na rzucie na nowej ścieżce. Zaznacz Kamerę oraz elementy, które mają zostać nałożone na zdjęcie i wybierz polecenie Renderuj z menu Dokument > Wizualizacja. W obrazku poniżej zaznaczone zostały tylko Obiekty i zostały one pokazane na tle zeskanowanego zdjęcia istniejącego kontekstu. 574 Uwaga: Aby kamera była dopasowana precyzyjnie, należy ją obrócić tak, aby jej linia horyzontu była równoległa do osi x (w przeciwnym razie polecenie Dopasuj Widok obliczy inny horyzont). Precyzja rezultatu zależy głównie od stopnia dokładności określenia punktów, jednak nawet przy bardzo uważnym przygotowaniu fotografii, utworzona kamera może czasem być nieznacznie przesunięta, lub obrócona. W takim przypadku zaleca się ustawienie fotografii jako Tła w Oknie 3D i w trybie Szkieletu (lub Ukrywania linii) dokonanie zmian w perspektywie używając Narzędzi nawigacji ArchiCADa. Dopasuj widok: Zdjęcie budynku Przyjmijmy, że posiadasz zdjęcie budynku i jego model w ArchiCADzie. Wstaw oryginalne zdjęcie do okna Rzutu, w którym znajduje się model budynku. Jeżeli zdjęcie nie zostało w żaden sposób obrócone, za linię horyzontu zostanie automatycznie uznana linia pozioma. Możesz oczywiście to zmienić (jeśli wynika to ze zdjęcia), obracając zdjęcie o określony kąt. Gdy zdjęcie obrócone jest na Rzucie o kąt inny niż 90ş (180ş lub 270ş), narzędzie Dopasuj widok wygeneruje odpowiednią linię horyzontu, w przeciwnym razie za horyzont uznana zostanie linia pozioma. Musisz ponadto, znać wysokości dwóch pionowych linii Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Wizualizacja (a dokładnie 4 punktów) na budynku oraz ich położenie na fotografii. Na ilustracji można zobaczyć dwa czarne punkty aktywne i wysokości wskazanych punktów poniżej każdego z nich. Powiększ widok i wskaż na zdjęciu położenie czterech punktów o znanej wysokości. Zaznacz zdjęcie i wybierz polecenie Dopasuj widok z menu Dokument > Wizualizacja. Aby połączyć wszystkie punkty w pierwszej kolejności kliknij punkt na Rzucie, który odpowiada dwóm punktom (pionowej linii) zaznaczonym na zdjęciu. (Na ilustracji powyżej, jest to lewa krawędź okna wskazana punktem aktywnym poniżej którego znajdują się wysokości punktów końcowych tej krawędzi +2.64 oraz -2.21.) Następnie, kliknij kolejno punkty aktywne znajdujące się na fotografii. Powtórz całą operację dla drugiego punktu na Rzucie i dla odpowiadających mu punktów na fotografii. Nie ma znaczenia, od którego punktu na Rzucie rozpoczniesz. Podobnie, gdy klikniesz już punkt na Rzucie, kolejność wskazania odpowiadających mu punktów na fotografii jest dowolna. Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Gdy wszystkie opisane czynności wykonane zostaną poprawnie, pojawi się okno dialogowe Dopasuj widok. Wpisz teraz wysokości punktów w odpowiednich polach. Górne punkty znajdują się na tych samych pionowych liniach co dolne. W tym przypadku będzie to 2.64m i -2.21m (lewy górny i dolny) oraz 3.08m i -3.40m (prawy górny i dolny). Po wciśnięciu OK, zostanie utworzona nowa kamera. Fotografię, do której dopasowałeś widok umieść jako tło obrazka w oknie dialogowym Ustawienia renderingu. Upewnij się czy proporcje fotografii w końcowym renderingu są identyczne z oryginalnymi. Możesz również zmienić rozmiar zdjęcia tak, aby pasowało do okna renderingu. Uwaga: Nie można kadrować zdjęcia. Jeżeli jednak musisz, zrób to tak, aby nie zmieniać oryginalnych proporcji zdjęcia (możesz np. zasłonić fragment zdjęcia białym wypełnieniem), ponieważ narzędzie Dopasuj widok potrzebuje oryginalnych proporcji aby odtworzyć położenie celu punktu widzenia na 575 Wizualizacja fotografii. Widok nie zostanie dopasowany precyzyjnie, jeżeli proporcje zdjęcia zostaną zmienione. Na przykład, jeżeli masz cyfrowe zdjęcie o rozdzielczości 1200 x 900 i chcesz aby rendering miał wielkość 600 x 450, możesz zmniejszyć rozmiar oryginalnego zdjęcia o 50 procent w oknie dialogowym Ustawień renderingu. (Możesz wybrać to samo tło w oknie 3D otwierając okno dialogowe Widok > Tryby i Parametry widoku 3D > Parametry okna widoku 3D i w sekcji Wyświetlanie ustawiając opcję “Tło" na "Jak w renderingu”.) Zaznaczając utworzoną kamerę i otwierając okno 3D lub generując rendering, zobaczysz rezultaty wstawienia budynku w otoczenie ze zdjęcia. 576 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Indeks 100% wypełnienia 399 3D Dokument 204 Przedefiniuj 207 Reprezentacja Modelu 210 Utwórz 205 Autotekst 446, 461 Rysunek jako Odniesienie 448 Słowa kluczowe 449 Autoukrywanie Nawigatora/Organizatora 68 Autozapis 118 A B Aktualizacja Stref 283 Okno dialogowe ~ 283 Analiza nasłonecznienia 573 Animacja 569 Anulowanie operacji 115 Anulowanie Zaznaczenia 86 Anuluj Edycję Przegrody 308 Archiwum Pliki 18 Arkusz 459 ID 470 Importowanie plików PDF 465 Modyfikowanie rysunków 465 Numerowanie 470 Numerowanie na jednym poziomie 471 Szablony arkusza 460 Użyj Hierarchii 471 Utwórz nowe 460 Wiele rysunków 464 Art•lantis 557 Atrybuty 26 Materiały 37 Pióra i Kolory 34 Rodzaje Linii 31 Rodzaje Wypełnienia 31 Struktury Warstwowe 32 Warstwy 26 Atrybuty elementów zobacz Atrybuty 26 Auto-grupowanie 146 Automatyczne dostosowanie widoczności koloru pióra 36 Automatyczne wymiarowanie 435 Wnętrze 436 Zewnętrze 435 Automatyczny wzrost numeru ID 494 Belka 250 modyfikowanie otworów 252 Oś odniesienia 250 Priorytet 250, 253 Wyświetlanie na Rzucie 250 Złożone Profile 254 Bezwzględny Zakres Widoczności 174 Biblioteka 41 Okno startowe 43 Raport Ładowania Bibliotek 46 Wczytywanie 45 Zbiór obiektów (.lcf) 43 Bloki tekstowe 444 Formatowanie 445 nie przełamane ~ 445 przełamane ~ 444 Wstawianie ~ 444 Zastosowywanie Ulubionych parametrów Tekstu 446 Zmiana wielkości tekstu 445 Blokowanie Elementów 147 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 C Czcionki SHX 543 Częściowe Wyświetlanie Struktury 385 D Długość Łuku 421 Dach 258 dach pofalowany 261 Dotnij elementy do dachu 266 Geometria 258 Kopuła 260 Linie odniesienia Dachów (Pokaż/Ukryj) 385 Linie poziomu 264 rysowanie w 3D 259 Utwórz otwór 263 Deskryptory użycie ~ w listach 487 Detale 211 ikony w Nawigatorze 214 Niezależny 213 Obrys 214 Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika 192 Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego 188 Połączony Znacznik Detalu 212 Przebudowanie 214 Samodzielny Znacznik 193 Widok Projektu 211 Zawartość okien Detali 212 Znacznik 211 Detale niezależne 213 Dodaj do wieloboku 133 Dodaj nowe wypełnienie 400 Dodaj Obszar Wieloboku 203 Dodaj Skrót 69, 480 Dodaj Wypełnienie do Obrysu 314 Dodatek DXF/DWG 539 Dodatki 21 Punkt wstawienia w menu ArchiCADa 21 Dodatki Nawigacji 3D 184 Dodaj bieżącą projekcję 184 Idź do poprzedniego/Idź do następnego 184 Modyfikuj zapamiętane projekcje 184 Patrz na 184 Prostopadle 184 Poziomuj oś widoku 184 Przywróć kąt obrotu 184 Przywróć zaznaczony widok 184 Ustaw kamerę na ścieżce 184 Wstaw nową kamerę za zaznaczoną 184 Zmień zaznaczone 184 Dodatkowe narzędzia wizualizacji 569 Dodatkowe Wymiary 435 Dodawanie segmentów do Polilinii 413 577 Indeks Dokumentacja 395 Dokumenty 3D Wymiarowanie 423 Dopasuj do okna 61 Dopasuj teksturę w 3D 38 Dopasuj widok 573 Dotnij do dachu 266 Dotnij strefę 281 Drukowanie 477 Drukowanie do PDF 483 Drzwi i Okna w ścianach wielokątnych/złożonych/pochyłych 352 wstawianie 354 zapisywanie dowolnych kształtów z pliku Projektu 347 zapisywanie prostokątnych kształtów z pliku Projektu 346 Dwusieczna kąta 107 Działania na elementach bryłowych 378 E Edytuj linię odniesienia Przegrody Strukturalnej 316 Edytuj Poziomy Kondygnacji 168 Edytuj Przegrodę Strukturalną 308 Eksploruj Model 63 Elementy biblioteczne brakujące 46 Duplikaty 45 Wyszukiwanie 337 zobacz Obiekty Parametryczne 335 Elementy konstrukcyjne Belka 250 Dach 258 Ściana 234 Przegroda Strukturalna 284 Słupy 247 Siatka 274 Strefa 277 Strop 273 Elementy opisowe 418 Autotekst 418 Etykiety 418 Narzędzie Siatka 418 Tekst 418 Wymiarowanie 418 578 Elementy rysunkowe 395 Łuk eliptyczny, Elipsa 410 Łuki, Okręgi 408 Elementy typu Linia 407 Wypełnienia 396 Elementy typu Linia 407 Połącz 414 Elewacje 113 Obszar Odległy 188 Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika 192 Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego 188 przemieszczanie Znacznika 197 Samodzielny Znacznik 193 status okna 189 Utwórz Niezależny Przekrój 193 Utwórz nowy Widok Projektu w Przekroju 186 Wstaw Połączony Znacznik Przekroju 191 Wyświetlanie Elementów 190 Wyświetlanie Linii i Znaczników 195 Zasięg Poziomy/Pionowy 187 Elipsy 410 Przekształcanie Elips w Okręgi 411 Email wysyłanie danych za pomocą Kolportera 482 Etykietuj Wszystkie Komponenty 334 Etykiety 451 elementu 453 Niezależne 451 powiązane 451 Symbolowe 451 Etykiety elementu 451, 453 F Filtry i Elementy widoczne w 3D 180 Formatowanie tekstu ~ Bloku Tekstowego 446 Formatowanie pojedynczych znaków lub akapitów tekstu 446 Paleta formatowania 444, 452 G GDL Web Control 337 Góra 324 Graficzne Schematy List 489 Grawitacja 114 Grubość linii 31 Grupuj 145 Rozgrupuj 146 Zawieś grupowanie 146 Grupy i Praca zespołowa 147 Grupy i Warstwy 147 Grupy Przecięć Warstw 29 GUID 45 I Idź do arkusza 459 Idź na kondygnację 166 ikona łańcucha 38 Import Rysunku/Arkusza 464 Importowanie plików PDF 465 Info Tag 83 Inteligentne łączenie 544 J Jednakowe Kategorie Paneli 305 Jednakowe Kategorie Profili 305 Jednostki i Poziomy 22 Jednoznaczny identyfikator (GUID) 45 K Każda płaszczyzna 423, 424 Każdy Kierunek 421, 423 Kamery 557 Animacja 569 Obiekty VR 570 parametry ścieżki ~ 558 Sceny VR 571 Ustawienia Kamery 557 Kategorie Paneli 288 Kategorie Profili 288 Kategorie wypełnienia 397 Wypełnienia przekrojowe 397 Wypełnienia rysunkowe 397 Wypełnienie kryjące 397 Klawisz Backspace 115 Klawisz Esc 115 Klonowanie Folderów 72 Kolejność wyświetlania 148 Domyślna ~ 148 Przenieś na spód 148 Przenieś na wierzch 148 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Indeks Przenieś niżej 148 Przenieś wyżej 148 Własna Kolejność wyświetlania 148 Kolor wydruku 477 Kolporter 479 ~ i Recenzent projektu 482 a Zakreślacz 554 Podgląd i korekta plików DWF 482 w Pracy Zespołowej 504 Kombinacje Warstw 28 Kompatybilność ~ w Pracy Zespołowej ze starszymi wersjami 514 Komponenty użytkownika 349 Kompresja plików 17 Kondygnacje 165 Linie Poziomów Kondygnacji 167 Nawigacja pomiędzy Kondygnacjami 165 Utwórz Nową Kondygnację 167 wyświetlanie w 3D 166 Wyświetlanie w Przekrojach/Elewacjach/RŚ 166 Konwersja DXF/DWG 539 Konwersja elementów 542 Otwieranie Bloków jako Elementy biblioteczne 541 Otwieranie plików DWG/DXF 539 Konwertuj wymiary 435 Kopie zapasowe Pliki 18 Kopiuj 116 Kopiuj Wzór Kwatery 320 Koty wysokościowe 427 edycja tekstu 428 Krawędź Zakrzywianie/Prostowanie 140 Kreator więźby 272 Kreskowanie wektorowe 401 Krzywe Bézier 411 Dodawanie krzywej nowych węzłów 412 Edycja 412 metoda geometrii krzywa odręczna 412 Naturalne 411 Połącz 412 Poruszanie uchwytami stycznych 412 rysowanie 411 Zmień ścieżkę krzywej 412 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Kształt Strefy 3D 279 Kursor 84 Metoda rzutowania ~a 106 Kursor Słońce 86 L LightWorks Opcje 560, 561 Shadery 560, 563 Linia odniesienia Ścian 234 Linia pomocnicza 419 modyfikowanie 432 Linia przekrojowa 407 Linia rozdzielająca warstwy 407 Linia szkicowa 407 Linie 407 łańcuch 413 Kategorie 407 Polilinia 413 Wyświetlanie Grubości Linii 31 Linie Pomocnicze 100 Blokowanie do 106 Lista stref 490 Lustrzane odbijanie elementów 121 Odbicie lustrzane kopii 141 Ł Łącz ~ plik DXF/DWG 544 łańcuch wymiarów 431 Pliki ArchiCADa 20 Łącz materiały 38 Łączenie elementów typu Linia 414 Łańcuch wymiarów 419 Łuki 408, 410 edycja krzywych 410 M Magiczna Różdżka 150 Magnes 85 Mapa Projektu 70 Mapa Widoków 72 Klonowanie Folderów 72 w Pracy Zespołowej 503 Materiały 37 Przypisywanie Materiałów 37 Tworzenie i Modyfikacja 40 wyświetlane w oknach Przekrój/Elewacja/3D 39 Wyświetlanie Materiałów w 3D 38 Wyświetlanie w Renderingach 40 Menedżer atrybutów 40 Menedżer bibliotek 44 Menedżer Dodatków 21 Menedżer ID elementów 494 Menedżer Rysunków 468 Menu 49 Menu Edycja ~ w oknach tekstowych 455 Menu rozwijane Reprezentacja na Rzucie 173 Miasto 573 Mini-Nawigator 59 Moduł 523 a wiele kondygnacji 528 Edytuj Moduł w drugiej kopii ArchiCADa 529 Edytuj parametry wstawionego Modułu 528 Główna warstwa 528 Moduły w różnych systemach operacyjnych 535 Odzyskiwanie brakujących Połączeń 534 Plik Modułu ze schowka 527 Przebudowanie 533 Przerwij połączenie, Edytuj elementy, Zastąp połączenie 530 Przerywanie połączeń 533 Usuwanie Modułów z okna Rzutu 533 Wstaw ~ 527 Wstaw pojedynczą kondygnację 529 Wyświetlanie zagnieżdżonego XREFa 532 Zachowaj plik jako Moduł 526 Zachowaj zaznaczone elementy w postaci Modułu 526 Zastąp zaznaczenie wybranym plikiem Połączonego Modułu 531 Zastosuj odsunięcie/obrót ostatniego ~ którego połączenie zostało przerwane 531 Moduły Interpretacja danych pliku źródłowego 525 Modyfikowanie wymiarów elementów 128 Modyfikuj ścianę 246 N Nadaj ustawienia 144 Narzędzie Elewacja 196 Narzędzie Miarka 98 579 Indeks Narzędzie Siatka 437 edytuj element siatki 440 Przesunięcie uskoku znaczników 441 Składniki Elementu Siatki 438 Widoczność 438 Narzędzie Strzałka 78, 80 Nawigacja 59 pomiędzy oknami ArchiCADa 59 Przemieść 61 wewnątrz aktywnego okna 59 Nawigacja 3D 62 Nawigacja w 3D 62 Eksploruj Model 63 Orbituj 64 Polecenia 62 Nawigator 65 Mapa Projektu 70 Mapa Widoków 72 Organizator 68 Otwieranie okien przez Nawigatora 67 Struktura Nawigatora 67 System Kolorów Nawigatora 69 Teczka arkuszy 457 Wyświetlanie Nawigatora 66 Niezależna Elewacja 193 Niezależny Obszar 2D 217 Niezależny Przekrój 193 Notatki o projekcie 71 Nowy Utwórz Nowy Projekt 15 Nowy / parametry domyślne 16 Nowy Dokument 3D 205 Numer ID dostosowywanie formatu 495 Wewnętrzny indywidualny ~ 494 zmiana 494 Numeracja (ID) Rysunków i Arkuszy 470 O Obiekt Łaty 343 ObiektNieba 561 ObiektSłońce 562 Obiekty zobacz Obiekty Parametryczne 335 Obiekty cech 487 Obiekty GDL Opcje wyświetlania Modelu 382 Parametry użytkownika 41 580 Przeciągnij i Upuść 144 zobacz Obiekty Parametryczne 335 Obiekty parametryczne 335 Drzwi i Okna 351 Świetliki 358 Okna narożne 357 Przenoszenie Parametrów pomiędzy Obiektami 342 rozciąganie 341 Schody 359 Tworzenie Obiektów za pomocą skryptu GDL 348 Własne komponenty 349 wstawianie 339 Zakończenia Ścian 359 Zapisywanie Drzwi i Okien o dowolnym kształcie z pliku projektu 347 Zapisywanie Elementów Bibliotecznych z pliku Projektu 344 Zapisywanie Modeli 3D w postaci Obiektów 345 Zapisywanie Prostokątnych Drzwi i Okien z pliku projektu 346 Zapisywanie Symboli 2D w postaci Elementów Bibliotecznych 345 Obiekty VR 570 Object Depository 337 Objects On Line 337 Obracanie elementów 120 Obrót kopii 141 Obrazki 415 Wstawianie ~ 416 Obrazki modelu 559 Obrazki tła 42 Obsługa 3Dconnexion 65 Obszar 2D 215 a Detal 215 Niezależny 217 Obrys 214 Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika 192 Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego 188 Samodzielny Znacznik 193 Tworzenie Obszaru 2D opartego o Model 216 Zawartość 216 Obszar Zaznaczenia 87 Kopiowanie Obrazka skadrowanego przy pomocy narzędzia 91 Metody geometrii 88 Opcje definiowania Obszaru 88 rozciągnięcie przy zastosowaniu Obszaru Zaznaczenia 133 usuwanie 90 Obustronna konwersja (Opcje inteligentnego łączenia) 544 Odbicie 326, 328 Odbij wymiarowanie 432 Odblokuj 147 Odejmij od wieloboku 133 Odejmij Wypełnienie od Obrysu 314 Odniesienie do stref 282, 330 Odniesienie tytułu rysunku 467 Odniesienie wsteczne 467 Odśwież 194 Odsuń Płaszczyznę Wymiarowania 424 odtwarzacz QTVR 571 Odwołaj/Przywołaj 118 Ograniczenia ruchu kursora 104, 105 Okna zobacz Drzwi i Okna 351 Okna edycyjne 455 Okna narożne 357 Okno 3D 177 Dodatki Nawigacji 3D 184 Filtruj Elementy widoczne w 3D 180 Kondygnacje widoczne w 3D 180 Otwórz ~ 177 Paleta Podglądu Nawigatora w 3D 183 Polecenia związane z Oknem 3D 177 Projekcje 183 Projekcje 3D 183 Przytnij elementy zgodnie z zakresem kondygnacji 166 Tryby wyświetlania 3D 182 Wyświetl Selekcję/Obszar zaznaczania w 3D 178 Wyświetl Selekcję/Obszar Zaznaczenia w 3D 178 Wyświetl wszystko w 3D 178 źródło dokumentu 3D 206 okno dialogowe Szukanie tekstu 456 Okno informacji o elemencie 83 Okno Raportu 71 Okno Rzutu 164 Okręgi 408 Opcje Podręczne 24, 29, 76 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Indeks Opcje Podrysu 153 Opcje wyświetlania (ekranowe) 384 Czyść połączenia ścian i belek 385 Elementy Szablonu na arkuszach (Pokaż/Ukryj) 385 Kreskowanie wektorowe 385 Linie osi dachu 385 Podświetl Znaczniki Źródłowe 385 Pogrubione linie przekroju 385 Pokaż Linie odniesienia Ścian i Belek 385 Pokaż Pomoce Rysunkowe 385 Prawdziwa grubość Linii 385 Ramki Rysunków (Pokaż/Ukryj) 385 Zasięg Znaczników 385 Opcje wyświetlania Modelu 382 Kombinacje 383 Opcje dla Obiektów GDL 382 Opcje Elementów konstrukcyjnych 382 Wyświetlenie Wypełnień 382 Opcje Wyświetlania Modelu dla Przegród Strukturalnych 306 Operatory w Działaniach na bryłach 379 Optymalizacja Linii 160 Optymalizacja Wypełnień 161 Orbituj (Nawigacja 3D) 64 Organizator 68 Otwórz Archiwum Projektu 19 poprzez sieć 19 P Płaszczyzna Cięcia dla Rzutu 169 Płn. 573 Paleta Edycji Poziomów kondygnacji 168 Paleta Info 48 Paleta Informacje o elemencie 492 Paleta kontrolna 51 Paleta narzędzi 48 Dostosuj 48 Paleta Podrys i Porównanie 153 Paleta Przełącznik Warstw 27 Paleta Sprawdź Znaczniki 221 Paleta Współrzędnych 51 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Paleta Zaznaczenia 87 Palety 51 ~ przyciągane dotyczy tylko MacOS) 53 ~ przytwierdzane 52 Grupa palet 52 Schematy Palet 51 Palety Pomocnicze 116 Panel stały 322 Parametry Obiektów GDL 41 Parametry przekroju 3D 185 Parametry translacji DXF/DWG 540 Pasek Narzędzi 50 pasek narzędzi Wizualizacja 3D 557 Pełna Struktura Oryginalna 389 Pełny ekran 164 i Ukryj wszystkie Palety 164 Pióra i Kolory 34 Plik > Nowy 15 Plik > Zamknij 16 Plik Wzorca 17 pliki DWF 482 Plotowanie 478 PlotWare 478 PMK 475, 482 Połączenie 523 Połączone Moduły zobacz Moduły 523 Pobierz profil elementu 255 Pobierz ustawienia 144 Początek Układu Współrzędnych 92 ~ dla Zmian 92 ~ projektu 92 ~ Użytkownika 92 Początek Układu Współrzędnych Projektu 92 Podgląd nawigatora (2D) 61 Podgląd nawigatora (3D) 64 Podświetlanie obrysu elementów 82 Podręczne współrzędne 94 Opcje zaawansowane 97 Parametry 94 Wprowadzanie wartości do palety ~ 96 Wybór wartości wyświetlanych w palecie ~ 95 Podrys Drukowanie 477 Intensywność 159 Kolejność wyświetlania 158 Odsłaniacze 159 Odsuń 159 Opcje koloru i widoczności 156 pokaż/ukryj 154 Polecenia Podrysu 153 Porównywanie Podrysu z Aktywnym Widokiem 158 Przełączanie Podrysu z Aktywnym Widokiem 157 Przebuduj 157 Przezroczyste Wypełnienia i Strefy 158 Wybierz 154 Zmiana położenia 156 Podział Elementów 135 Skróty dla operacji Podziału i Wyrównania 137 Podziel Przegrodę Strukturalną 330 Podziel rysunek na kilka arkuszy 231 Pojedynczo 325 Pokaż elementy siatki 438 Pokaż na kondygnacjach 171 Pokaż Pełną Strukturę 155 Pokaż Pojedynczy Wzór 404 Pole powierzchni 404 Polecenie Podniesienie 122 Polilinia 413 ~ i Łańcuch Linii 413 Dalej 413 Otwarcie zamkniętej polilinii 414 Połączenie w Polilinię 414 Rozbicie polilinii 414 Popchnięcie 99 Poręcze (StairMaker) 370 Porównanie Zobacz Podrys 152 Powiąż z początkiem wypełnienia 402 Powielenie Elementów 142 Powierzchnia Odniesienia 286 Powierzchnia strefy 282 Poziomy Odniesienia 115 Praca w Obszarze roboczym 501 Praca Zespołowa Administrator 498 Mapy Widoków w Pracy Zespołowej 503 Moje Widoki 503 Odłączanie się 505 Plik Archiwum 510 Podzielenie elementu 508 581 Indeks Praca nad Kopią lokalną 505 Praca w Obszarze roboczym 501 Praca w trybie Off-Line 509 Rozwiązywanie problemów 514 Strategie 517 System pracy w Zespole 504 Techniki Pracy Zespołowej 505 Tryby bezpieczeństwa 499 Tylko oglądanie 499 Ustawienia Projektu 497 Wspólne Widoki 503 Wyłączny dostęp 498 Wysyłanie i Pobieranie zmian 504 Zarządzanie Bibliotekami 510 Zmień mój obszar roboczy 501 Preferencje Zobacz Preferencje Projektu 22 Preferencje Projektu 22 Jednostki i Poziomy 22 Wymiarowanie 23 Procedura Renderingu Z-Buffer 559 Procedura Szkic 559 Procedury 3D procedura OpenGL 181 Wewnętrzny silnik grafiki 181 Profile (Środowisko Pracy) 57 Domyślne ~ ArchiCADa 11 57 Stosowanie Profili 57 Profile (Profile złożone) 254 Połącz równoległe elementy 257 Tworzenie i edycja 255 Zachowaj i zastosuj 257 Projekcje w 3D 183 Projekcje 3D 183 aksonometryczne 183 Perspektywy 183 Równolegle 183 Przebuduj Podsumowanie Poleceń Przebudowania 194 Przechwyć widok okna jako Dokument 3D 206 Przeciągnij i Upuść 143 Elementy Rzutu 144 Obiekty DWG/DXF 144 Obrazki 144 Pliki Obiektów GDL 144 Rysunki 144 Tekst 143 582 Przecięcie ~ dwóch elementów 137 Czyszczenie przecięć 244 Ścian 242 Przedefiniuj Obrys na podstawie Wypełnienia 314 Przedefiniuj Wybrany Dokument 3D 206 Przegroda Strukturalna 284 Łącznik 288 Łańcuch (Polilinia) 290 Akcesoria 289 Automatyczne Zaznaczanie Sekwencji Elementów 309 Cylindryczna 298 Dodaj nową linię siatki 312 Dodaj Obrys 315 Edycja linii odniesienia 316 Edytuj Obrys 312 Edytuj Siatkę 310 Etykietuj Wszystkie Komponenty 334 Etykiety elementu 453 i Strefy 330 Kategorie Paneli 321 Kategorie Profili 317, 318 Komponenty 286 Linia Odniesienia 286 Obrys 287 Opcje Wyświetlania Modelu 306 Płaszczyzna Konstrukcyjna w 3D 298 Paleta Trybu Edycji 308 Panel 288 Położenie w Przekroju 295 Pochyła 290 Polecenia 286 Powierzchnia Odniesienia 286 Powierzchnia Przegrody 287 Profil 288 Przecięcia Profili 320 Schemat 288 Siatka 287 Swobodny Obrót 334 Tryb edycji 306 Ustawienia narzędzia 306 Utwórz 289 Wprowadzenie 285 Wstawianie w Przekroju 292 Wyświetlanie 299 Wypukła 290 Zaznaczenie kilku Paneli i Profili 309 Przejdź do biblioteki 345, 349 Przekrój Dostosowywanie przebiegu Linii przekrojowych 195 Obszar Odległy 188 Określ Odniesienie dla Połączonego Znacznika 192 Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego 188 Przebudowanie 193 Samodzielny Znacznik 193 status okna 189 Utwórz Niezależny Przekrój 193 Utwórz nowy Widok Projektu w Przekroju 186 Wstaw Połączony Znacznik Przekroju 191 Wyświetlanie Elementów 190 Wyświetlanie Linii i Znaczników 195 Zasięg Poziomy/Pionowy 187 Zasięg Przekroju oraz Granica Obszaru Odległego 187 Przekrój jako symbol 173 Przekroje 3D 184 Przekształć Obrys na Wypełnienie 314 Przemieść 61 Przemieszczanie elementów 118 Przenieś 535 Przenoszenie Ustawień pomiędzy Obiektami 342 Przesuń węzeł 131 Przesunięcie i Wielokrotne przesunięcie 108 Przesuwanie elementów 119 Przesunięcie kopi 141 Przezroczystość w cieniowaniu 182 Przezroczysty 399 Przycinanie Elementów 138 Przydatne Narzędzia 22 Przyklejanie do istniejących elementów 110 Przyklejanie Elementów 110 Przywróć autom. położenie 434 Przywróć połączenie 535 Punkt wstawienia Drzwi/Okna 354 Punkty 414 punkty aktywne 414 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Indeks R Rdzeń 33 Recenzent projektu 547 ~ i Zakreślanie 554 Środowisko ~ 547 Rendering 558 Rendering ArchiCADa 559 Rendering LightWorks 559 Rendering ArchiCADa 559 Rendering LightWorks 559 Reprezentacja na rzucie 173 Resetowanie tekstury 39 Rodzaje Linii 31 Rodzaje Wypełnienia 31 Rodzaje wypełnienia Definiowanie 399 RŚ patrz Rozwinięcie Ścian 197 Rogi Ścian o rzucie wieloboku 245 RoofMaker 269 ~ Paletę narzędzi 269 Rozłóż Elementy 125 Rozłóż Specjalnie 127 Rozłożenie 441, 442 Rozbicie Polilinii 414 Rozbij do Bieżącego Widoku 140, 466 Rozciągnięcie Obiekty 341 Rozciągnij Belki 130 Elipsy 410 Linię bądź Łuk 408 Ściany 128 Ściany pochylone 129 pionowo 134 po promieniu 410 pod kątem 409 przy użyciu Obszaru Zaznaczenia 133 Słupy Pochylone 129 Rozciągnij ścianę trapezoidalną 129 Rozwinięcie Ścian (RŚ) 197 Edytowanie Linii Zasięgu 202 Edytowanie Widoków Projektów 201 ID i Nazwy 200 kształty Stref 203 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Określ Odniesienie dla Znacznika Źródłowego 188 Poziomy i Pionowy Zasięg 202 Przebudowanie 193 status okna 189 Tworzenie wielu Widoków RŚ jednocześnie 198 Utwórz pojedynczy Widok RŚ 198 Wyświetlanie Elementów 204 Rysunek ID 472 Rodzaj tytułu 466 Skala 451 status 469 Tytuł 466 Uaktualnia 468 Rzeczywistość wirtualna 570 Rzut i Pozawidokowe 173 S Słup i inne elementy 250 i Ściana 250 Modyfikowanie Pochylonych Słupów 129 nieobudowany 247 Obudowany 248 Priorytet 250 Tworzenie 249 w 3D 248 w ścianie o strukturze warstwowej 248, 249 Złożone Profile 254 Sceny VR 571 Schemat 288 Schemat (Środowisko Pracy) Stosowanie Schematów 56 Schematy Narzędzi 54 Schematy Palet 54 Schematy Preferencji Użytkownika 54 Schematy Układu Poleceń 55 Schematy Ustawień Firmowych 54 Schematyczne 306 Schody 359 Korzystanie ze StairMakera 361 oparte o narysowane elementy 361 Tworzenie w oparciu o standardowe typy schodów 361 Utwórz nowe Schody 361 Utwórz schody korzystając z zaznaczenia 374 wyświetlanie 359 Zależny od skali 360 Siatka 274, 287 Geometria 275 okno dialogowe Wysokość węzła siatki 276 Utwórz otwór 276 Siatka Dodatkowa 99 Siatka Modularna 98 Siatka Przyklejania 98 Siatka przyklejania 100 Siatki 98 ~ Modularne 98 ~ obrócone 99 ~ Przyklejania 98 Drukowanie 477 Sieć otwieranie projektów poprzez 19 Składniki dla Obliczeń 487 Skala 24 Elementy Skalowalne i Nieskalowalne 25 Skala oryginału 25, 451 Skala projektu 25 Skocz do linii 456 Skróty 50 Schematy 54 Sortuj elementy 495 Specjalne punkty przyklejania 110 Spisy treści Projektu 232 Sprawdzanie pisowni 455 StairMaker 361 Standardy wymiarowania 418 Stopień powiększenia 59 Strefy 277 Dotnij innym elementem 281 Granica strefy 282 Metryczka Strefy 278 Objętość strefy 282 Przebudowanie 283 Tworzenie 279 wyświetlanie w 3D 279 Strop 273 Otwory 274 Tworzenie 273 Struktury Warstwowe 32 Swobodny Obrót 334 Symbol i Pozawidokowe 173, 305 583 Indeks System siatek 437, 441 Wstaw obiekt/słup/belkę 442 Wymiar 443 Szablon arkusza 460 Siatka numeracji Rysunku 473 stosowanie dla Arkuszy 461 Tabelki 460 Ustaw jako domyślny 461 Szablony list 42 Szybkie zaznaczanie 78 Kliknięcie i przesunięcie przy aktywnym Szybkim Zaznaczeniu 79 Ś Ściana 234 Łukowa 236 łańcuch 237 Bal 241 Część wspólna 242 Kierunek 235 Linie Odniesienia 234 Modyfikowanie Pochylonych Ścian 129 Modyfikuj ścianę 235 Pochyły 241 Priorytet 242 Prostokąt 238 szczytowa 242 Trapezowa 239 Wieloboczna 239 Wyświetlanie 235 Złożone Profile 254 Ściana szczytowa 242 Ściana z bali 241 Ścięcie 137 Środowisko Pracy 54 Okno dialogowe Ustawień Środowiska Pracy 54 Profile 57 Stosowanie Schematów 56 Tworzenie Standardowego Środowiska Pracy dla Biura 57 Zachowywanie dostosowanych Schematów 56 ŚwiatłoOkna 563 Świetliki 358 584 T U Tabelki 460 Teczka arkuszy 76, 457 Kolporter 479 Rysunki w Teczce Arkuszy 462 Składniki 457 Układ szablonów 458 Układ zestawów 457, 460 Tekst Edytor tekstu 444 Przeciągnij i Upuść ~ 143 zobacz Bloki tekstowe 444 Tekst wymiarowania 433 Poziomo 433 Tekstury 40 Dopasowanie Tekstury w 3D 38 Transfer ustawień 144 TrussMaker 376 Edytowanie Dźwigarów 377 na Rzucie 376 W oknach Przekroju/Elewacji 377 Tryb Kamery 65 Tryb Obiektu 65 Tryby wyświetlania 3D 182 Kolorowanie 182 Szkielet 182 Ukrywanie linii 182 Tworzenie dokumentacji 456 w Pracy zespołowej 476 Tworzenie kopii elementów 141 Tylko Obrys 173 Tylko X-Y 421, 423 Typy linii elementów wyświetlanych na innych kondygnacjach 172 Typy plików odczytywanych przez ArchiCADa 16 Tytuł Blok 460 Rysunek 466 Typ 466 Uchwyty obrazków 415 Uchwyty pól tekstowych 444 Układ schodkowy 438 Ukryj elementy w przekroju 204 Ukryj Metryczkę 278 Ukryj ściany przesłaniające widok 204 Ulubione 46 Preferencje 47 w Ustawieniach Narzędzi 47 Załaduj ~ 47 Ulubione parametry Tekstu 446 Ustaw Elementy 122 Ustaw Specjalnie 125 Ustaw zgodnie z nachyleniem 403 Ustawienia obiektu (elementy biblioteczne) 336 Ustawienie powierzchni 108 Usuń 117 Usuń nieużywane 538, 544 Utwórz Łatę 343 Utwórz schody 361 Utwórz Wspólne Profile 321 W W/g linii zasięgu 203 Włącz Odniesienie wsteczne 467 Włącz wszystkie ukryte okna dialogowe 63 Własne komponenty 349 Warianty rzutowania kursora 106 Warstwy 26 Grupy Przecięć Warstw 29 Kombinacje Warstw 28 pokaż/ukryj 27 Przełącznik Warstw 27 zablokuj/odblokuj 27 Wartości względne w Podręcznych Współrzędnych 95 We Wszystkich Węzłach 325 Widok 72 Modyfikowanie Ustawień Widoku 75 Ustawienia 74 Zachowaj 75 Widoki Modelu 163 Wieloboki dodawanie wieloboków 132 odejmowanie ~ 132 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Indeks Odsunięcie krawędzi 132 Przesuń węzeł 131 Zmiana geometrii 131 Wierzchołki 139 Edycja 139 Wirtualny Budynek 163 Wirtualny Podrys 152 Wizualizacja 557 Wklej 116 Wstaw Przegrodę Strukturalną 290, 291, 295, 297 Wstaw Przegrodę Strukturalną w Przekroju 295 Wstaw Rysunek 69 Wstaw Rysunek zewnętrzny 417, 464 Wstaw/Łącz punkt wymiarowania 430, 431 Wszystko jako Pozawidokowe 174 Wybierz Projekt 68, 77 Wykonaj Kopię Zapasową 18 Wykończenie 33 Wymiana danych 539 Wymiarowanie 23 ~ elementów łukowych 422 ~ skojarzone w oknach Przekroju/Elewacji 434 automatyczne ~ wnętrza 436 automatyczne ~ zewnętrzne 435 Dodatkowe wymiary (Dodatek) 435 Dokumenty 3D 423 Elewacje 425 Kąt 428 Linia pomocnicza 432 Liniowe 420 Poziom 427 punkty pomiaru 419 Statyczne 420 Wymiarowanie kąta 428 Wymiarowanie liniowe 420 Wymiarowanie Systemu siatek 443 Wymiarowanie wzniesienia 420 ~ a Połączone moduły 426 Wyślij do Internetu 482 Wyświetl Selekcję/Obszar zaznaczania w 3D 89, 178 Wyświetlaj w Widokach 3D 439 WYPEŁNIENIA OBRAZKAMI 405 WYPEŁNIENIA SYMBOLAMI 32, 400 Wypełnienia 396 Gradient 405 Pokaż powierzchnię 404 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Przezroczystość 399 Rysowanie 399 Tryby wyświetlania 400 uchwyt wektora wypełnienia 402 Wypełnienie gradientowe 405 Wypełnienie pierwszego planu 399 Wypełnienie tła 399 Wypełnienie wektorowe 32, 400 Wyrównanie 136 Wyrównanie linii wymiarowej 432 Wytnij 116 Względny Zakres Widoczności 174 Wzniesienie Elementów i Grawitacja 114 i Kondygnacje 115 i Poziomy odniesienia 115 X XREFy 537 a Warstwy 538 w obustronnej komunikacji 538 Z Złożone Profile zobacz Profile 254 Zachowaj jako Pliki DWG/DXF 542 Zachowaj widok 68 Zachowaj widok i umieść na Arkuszu 462 Zakończ Edycję Przegrody 308 Zakończenia Ścian 359 Zakreślacz projektu 552 a Praca Zespołowa 554 Funkcje 554 Pokaż/Ukryj ~ 553 Publikowanie i pobieranie danych Zakreślacza projektu 554 Style Zakreślacza 554 zobacz Zakreślacz 552 Zaokrąglenie/Ścięcie 137 Zarządzanie ID 494 Zarządzanie Projektami 15 Łączenie plików 20 Otwieranie projektów poprzez sieć 19 Plik Wzorca 17 Projekt archiwalny 18 Użyj ostatnich parametrów Projektu 16 Użyj wzorca 15 Zasięg pionowy 202 Zasięg poziomy 203 Zasięg przyciągania kursora 112 Zasięg Znaczników (Opcje wyświetlania) 385 Zastąp Wypełnienia Stref 277 Zastosuj do wszystkich narożników 138 Zaznacz na Rzucie 226 Zaznacz w 3D 226 Zaznaczanie ~ nakładających się elementów 80 ~ wielu elementów przy pomocy Wieloboku 79 Dodaj elementy do Zaznaczenia 79 Korzystanie z Obszaru Zaznaczenia 87 Obszar ~, a Kondygnacje 88 Opcje kształtu Prostokąta/Wieloboku Zaznaczania 80 Podświetlanie Zaznaczenia 82 Punkty Zaznaczenia 80 Szybkie ~ 78 Zaznacz wszystko 78, 88 Zestaw Publikacji Cechy Publikacji 481 Definiowanie 480 Zestawienia 71 Zestawienia z listy 486 Cechy 487 Deskryptory 487 Źródła 487 Obiekty cech 487 Składniki 487 Typy list 489 Ustaw. 489 Wyświetlanie list 491 Zestawienie Elementów (Zestawienie Interaktywne) 224 Zestawienie Interaktywne 223 Definiowanie Ustawień 226 Edycja i uaktualnianie Zestawień 225 format 229 Przekształć Tabelę by zmieścić ją na Arkuszu 230 Sortuj Pola 228 Zestawienie Komponentów (Zestawienie Interaktywne) 224 Zestawy 461 Zestawy Piór 34 Zmiana parametrów 336 585 Indeks Zmień połączenie 535 Zmień wielkość elementów (Powiększ/Zmniejsz) 134 Znacznik Źródłowy Pokaż/Ukryj Podświetlenie 385 zobacz także Widok Projektu w Przekroju 186 Znacznik Siatki 438 Znaczniki 218 Linie Zasięgu 219 Nawigacja 220 Podświetlenie Znaczników Źródłowych 219 Zarządzanie 218 Znajdź Połączone 221 Znajdź element biblioteczny 338 Znajdź i zastąp tekst 454 Znajdź i zastąp w oknach tekstowych 456 Znajdź i zaznacz 86 Znajdź połączone Znaczniki 221 Znajdź zaznaczone 456 Zniekształć wg spadku 403 586 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 Indeks Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12 587 Indeks 588 Podręcznik użytkownika ArchiCADa 12

ArchiCAD 12-podręcznik

Recommend Documents