ISANG PAGAARAL UKOL SA MGA NEGATIBONG EPEKTO NG PAGTATAGO EMOSYON NG MGA NARS SA KANILANG MGA PASYENTE
Isang Pamanahong-Papel na Iniharap sa Kaguruan ng Departamento ng Filipino, Kolehiyo ng Narsing, Unibersidad ng Santo Tomas
Bilang Pagtupad sa Isa sa mga Pangangailangan ng Asignaturang Filipino 2, Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananliksik
ng Group I-11
Pebrero, 2010
DAHON NG PAGPAPATIBAY
Bilang Bilang pagtup pagtupad ad sa isa sa mga pangang pangangail ailanga angan n ng asignat asignaturn urnag ag Filipi Filipino no 2, Pagb Pagbas asaa at Pags Pagsul ulat at Tung Tungo o sa Pana Panana nali liks ksik ik,, ang ang pama pamana naho hong ng pape papell na ito ito na Isang Pagaa Pagaara rall Ukol Ukol sa mga mga Nega Negatib tibon ong g Ep Epekt ekto o ng Pagt Pagtago ago ng pinamagatang Isang
iniharap ng pangkat Emosyon ng mga Nars sa Kanilang mga Pasyente ay inihanda at iniharap ng mga mananaliksik mula sa I-11 na binubuo nina:
Tama Conchinati Martinez
Kimberly Mae Pascual
April Rose Matienzo
Kendrick Aaron Tan
Robelle Fatima Mercado
Nikka Ursula Timog
Arianne Joy Pascua
Tina Tinata tagg ggap ap sa ngal ngalan an ng kaga kagawa wara ran n ng Fili Filipi pino no,, Kole Kolehi hiyo yo ng Nars Narsin ing, g, Unibersidad ng Santo Tomas, bilang isa sa mga pangangailangan sa asignaturang Filipino 2, Pagbasa at pagsulat Tungo sa Pananaliksik.
Aissa Abegail Jimenez
Propesor
PASASALAMAT
Ang buong grupo ay nagbibigay ng kanilang pasasalamat sa mga sumusunod na indibi indibidwa dwall na nagbig nagbigay ay ng kanila kanilang ng mahala mahalagan gang g kontrib kontribusy usyon on sa pagkaku pagkakumpl mpleto eto ng proyektong ito:
•
sa Diyos na may kapal na nagalay ng husay, tiyaga at presensya ng isip sa lahat ng mga miyembro ng grupo upang makamit ang matiwasay na pagtatapos ng pamanahong papel na ito,
•
kay Ma’am Aissa Abegail Jimenez na nagsilbing aming gabay sa pagbuo at pagsulat ng bawat detalye ng aming papel,
•
kay Sir Aguedo Florence Jalin Jr., na nagbahagi ng makabuluhan at kapaki pakinabang na impormasyon ukol sa mga pangunang hakbang ng pananaliksik,
•
sa mga awtor, editor, at mananaliksik na lumikha ng mga aklat at artikulong nagsilbing resources kung saan nakasalalay ang kredibilidad, laman at kabuuan ng aming proyekto,
•
sa Central Library ng Unibersidad ng Santo Tomas na naging makabuluhan sa aming pagkakalap ng ebidensya’t impormasyon na nagsilbing suporta at sentral na punto ng aming pamanahong papel,
•
kay Veronica Timog, R.N. at na aming nakapanayam sa isang interbyu; ang kanilang mga opinion at kaalaman ay nagbigay-daan sa pagpapalawak ng aming kalinangan ukol sa ideyang aming sinaliksik,
•
sa laha lahatt ng mga mga resp respon onde dent nten eng g nagnag-is isan ang g tabi tabi ng kani kanila lang ng oras oras upan upang g makapagbigay ng impormasyong naging pangunahing materyales ng teoretikal na pundasyon n gaming pamanahong papel,
•
sa miyembro ng aming mga pamilya, na hindi lamang nagbigay ng pinansyal na tulo tulong ng nguni ngunitt pati pati na rin rin ang mas mas impo import rtan ante teng ng emos emosyo yona nall na supo suport rtaa at paghihikayat.
Maraming salamat!
— Mga Mga Mananaliksik
KABANATA I ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
1. Introduksyon
Noong araw na iyon, ako ay gumagamit ng internet. Sa kung anong pagkakataon na dumating, napadpad ako sa allnurses.com, isang internet forum na pinupuntahan ng parehong mga baguhan na nars (kalimitan ay humihingi ng tulong patungkol sa kung anong mga medikal na sitwasyong hindi nila gamay) at beteranong propesyunal (na nagbibigay ng tulong sa mga naunang nabanggit). Malimit kong nakikita ang aking nanay na pumupunta sa website na ito, at dahil sa bugso ng kagustuhang magsiyasat ng kaunti, tumingin-tingin ako. Mayroong isang partikular na mensahe ang sandaling nagpatigil sakin ng sa aking upuan at hiinikayat ang aking atensyon. (Ang orihinal na artikulo’y nakasulat sa Ingles.)
“.. Ako ay isang nars na nagtatrabaho sa araw araw na ginawa ng Diyos. Sa kada kada araw araw na lumi lumili lipa pass ay nakak nakakaki akita ta ako ako ng mga mga pasye pasyent nten eng g may may iba’t iba’t ibang ibang kondisyon, ngunit hindi ko naman talaga ito kinakainisan. Nakikita ko nga ito bilang isang pangaraw-araw na bagay na, katuwa-tuwa pa nga minsan kung ikukumpara sa maligamgam kong mga karanasan. Ngunit isang masamang balita ang dumating sa akin isang araw, at matapos kong marinig ito ang tanging nasa isip ko na lamang ay ‘na-rape ang asawa ko’. Nawala lahat ng mga mekanismo sa aking katawan na nagpapaandar sa aking responsableng sarili. Nakahiga lang ako isang umaga, naalalang kailangan ko palang pumasok sa trabaho, at nagtaka kung bakit ko pa ginagawa iyon. Nahirapan ako makihalubilo sa lahat noon. Nakakasira ng bait na kailangan mong ngumiti sa harap ng iba kahit na sa loob ay namamatay-matay ka na. ..”
Isa nang katanggap-tanggap na gawain sa mga nars ang pagtatago ng emosyon sa mga pasyente’t ibang mga tao. At tama ito; hindi saklaw ng pasyente ang personal na buhay ng mga propesyunal na nakapalibot sa kanya, kaya’t hindi niya kinakailangan na
matanaw ang kung ano mang bumabagabag sa isip ng mga taong wala naman direktang anxiety level ng pasy koneksy koneksyon on sa kanya. kanya. Nakakap Nakakapagpa agpataa taass lamang lamang ito ito anxiety pasyen ente te,, ang ang makitang nakabusangot at matamlay ang nagaalaga sa kanya. Maaari niyang makita ang ekspre ekspresyo syon n na ito ito bilang bilang replek repleksyo syon n ng saril sarilii niyang niyang kalaga kalagayan yan at kalusu kalusugan. gan. Ang pagpapakita ng emosyon ay nagbibigay daan rin sa masyadong personal na relasyon sa pasyente, na dapat iwasan ng isang miyembro ng medical staff upang staff upang maging matiwasay ang sinasabing termination phase ng kanilang samahan. Magbubunga sa transference o counter-transference ang samahan ng isang nars at pasyente kung hindi susundin ang tamang pamamaraan ng pakikitungo.
Ngunit ang pagaaral na ito ay hindi naglalayon na kontrahin ang kredibilidad ng katotohanang kakalahad lamang. Ang aming pananaliksik ay nakaayon sa pagtanggap na kinakailangan ang pagtago ng emosyon sa propesyong Narsing; ngunit ang tinutumbok nito ay ang pagkakaroon ng negatibong epekto, mapa-pisikal o sikolohikal, ng ganitong gawain.
Ang Ang paga pagaar aral al na ito ito ay suma sumasa sakl klaw aw sa iba’ iba’tt iban ibang g aspet aspeto o ng pagt pagtat atag ago o ng emosyon ng mga nars at ang pisikal at sikolohikal epekto nito, parehong panandalian at pangmatagalan.
2. Layunin ng Pag-aaral
•
Upang mag-karoon ng ideya kung ano ang epekto ng labis na pagdadamdam ng mga nars.
•
Upang mag-karoon ng kaalaman ukol sa masamang epekto ng labis na pag-iisip sa katawan ng tao lalo na sa propesyong napili.
•
Upang malaman ang sanhi o pinanggagalingan ng mga damdaming ito.
•
Upang malaman kung paano ito nakakaapekto sa pakikipag-kapwa ng mga nars.
•
Para magkaroon ng ideya ang mga nars at mga tao kung ano ang mga sintomas ng ganitong uri ng ‘stress’.
•
Upang matuklasan natin kung may mga masamang epekto ba sa mismong kalusugan ng mga nars ang masyadong pagtatago ng emosyon.
•
Upang matukoy ang mga sakit na naidudulot ng pagtatago ng emosyon upang matulungan hindi lamang ang mga nars o mga kolehiyong magaaral na gustong kumuha ng nursing, kung hindi pati narin ang mga taong mahilig magkimkim ng sama ng loob.
•
Upang malaman kung paano masosolusyunan ang mga suliraning ito na hindi lang para sa mga nars kung hindi para narin sa ikabubuti ng mga pasyente.
3. Kahalagahan ng Pag-aaral
Mahalaga ang pananaliksik na ito dahil ito’y magiging batayan ng pag-aaral ng mga emosyon ng isang nars at ang mga posibleng epekto nito sa kanyang sarili, sa kanyang propesyon, sa kanyang pasyente at sa kanyang kapwa ka-trabaho sa medical staff.
Ang pag-aaral na ito ay magbibigay linaw sa mga dahilan ng pagkakaroon ng negatibong emosyon ng isang nars at ang mga posibleng epekto nito lalo na sa kanyang propesyon. Magsisilbi itong gabay sa mga nars sa kung papaano nila maiiwasan ang pagkakaroon pagkakaroon ng negatibong negatibong emosyon o sa kung papaano papaano nila makokontrol makokontrol ang ganitong ganitong klaseng emosyon na hindi naapektuhan ang sinuman na nakapalibot sa kanya.
Inaasahan na sa pag-aaral na ito ay ma-eebaluweyt ng mga nars ang kanilang sarili sarili at ang kanilang emosyon emosyon at magkaroon magkaroon ng kaalaman kaalaman sa mga epekto ng negatibong negatibong emosyon, upang hindi ito maging hadlang sa kanilang pagtra-trabaho at hindi maging hadlang sa pakikipag-relasyon nila sa ibang tao.
4. Saklaw at limitasyon ng Pag-aaral
Ang pamanahong papel na ito ay nakatuon sa mga natatagong damdamin ng mga Nars sa kanilang propesyon at ang mga negatibong epekto nito sa kanilang pisikal at sikolohikal na kabutihan.
Ang sarbey na aming ginawa ay limitado lamang sa mga estudyante nag kolehiyo ng Narsing ng Unibersidad ng Santo Tomas. Ang dami ng respondente ay nasa 50 katao lamang, kung saan 25 ay nanggaling sa mga mag-aaral ng ikalawa at ikaapat na taon at 25 sa ikal ikalaw awaa at unan unang g taon taon ng Nars Narsin ing. g. Ito Ito ay upan upang g maka makaku kuha ha ng bala balans nsen eng g impormasyon na sumasangay rin sa grupo ng mag-aaral na mayroong karanasan na sa mga gawain ng pagiging nars.
Kinu Kinuha ha rin rin nami naming ng ang ang pana panaya yam m ng tatl tatlon ong g prop propes esyu yuna nall na nars nars upan upang g mapalawak ang aming kaalaman sa tulong ng kanilang importanteng mga opinion. Bilang mga propesyunal na, sila ang pangunang nakakaranas ng mga nais naming talakyin at ang kanilang pananaw ay mayroong malaking kabuluhan sa aming pananaliksik.
5. Depinisyon ng Terminolohiya
•
Motivation – Mga panloob at panlabas na faktors na naguudyok sa kagustuhan at
enerhiya ng tao upang patuloy na isa-alangalang ang kanyang sarili sa isang trabaho, responsibilidad o paksa, at maglabas ng sikap patungo sa pagkamit ng isang mithiin. Ang motivation ay ang ‘energizer’ ng asal at pinamumulan ng lahat ng paggawa. Ito ay ang resulta ng pangangalahok ng iba’t ibang faktors gaya ng (1) sidhi ng kagustuhan o pangangailangan, 2) incentive or reward value ng mithiin, at (3) expectations ng tao sa kanyang sarili at ng mga taong nakapalibot sa kanya. •
Emotion – karanasan ng damdamin kung saan umuusbong ang paggawa ng isang
bagay; naghihikayat at nakakaapekto sa pamamaraan ng pag-asal, ngunit mahirap mahulaan. •
Instincts – tiyak na pattern sa asal na nabibilang lamang sa isang kabuuan ng
specie; pinaniwalaan na pinaguugatan ng paraan ng pagasal ng tao hanggang 1920 nang malaman malaman na 1) ang asal ay natututunan, natututunan, at 2) ang asal ay malimit malimit na hindi umaayon sa pagbabago. •
Drive – isang kalagayan ng arousal/tensyon na nagtutulak sa pagusbong ng asal.
•
Drive-R Drive-Redu eductio ction n The Theory ory – Ayon sa teoryang ito, ang asa asal ay isang
pagta pagtatan tangkan gkang g mabawa mabawasan san ang kasalu kasalukuy kuyang ang tensyo tensyon/a n/arou rousal sal sa katawa katawan, n, at maibalik ito sa karapat dapat na balanse. •
Intrinsic Motivation – tinatawag din na internal motivation; pagkumpleto sa
isang gawain dahil sa kasiyahang makukuha rito. •
Extrinsic Motivation – tinatawag din na external motivation; pagkumpleto sa
isang gawain alang-alang sa kakalabasan nito, mapa gantimpala o pagiwas sa parusa.
•
Aggression Behavior –isang pag-aasal na minamarkahan ng pisikal o sikolohikal
na pagmamalabis; ang hangaring gawin ito ang pinaka-sentral na punto. •
Achievement Achievement Motive – sinu sinusu suka katt ng orye oryent ntas asyo yon n sa trab trabah aho o at pami pamily lya; a;
pangangalilangan na maging magaling sa isang tiyak na aspeto; pangangailangang malagpasan malagpasan ang mga hinaharap na problema, problema, mapa trabaho, trabaho, pag-aaral, isports at iba pa. •
Display Display Rules Rules – pagpa pagpapa paki kita ta ng pangu panguna nang ng emos emosyo yon; n; mali maliit it lama lamang ng ang
pagkak pagkakaib aibaa kung hindi hindi pare-pa pare-pareh reho, o, mapali mapalipat pat man galing galing sa isang isang kultur kulturaa papunta papunta sa iba, ngunit nakapagpapaus nakapagpapausbong bong parin ng pagkalito pagkalito sa iba; nakaturo nakaturo sa mga sitwasyon kung saan naaayon ang pagpapakita ng damdamin. •
Emotional Emotional Labor – naaayon naaayon sa sosyol sosyolohi ohikal kal na aspeto aspeto;; isinin isininasa asad d sa mga
partikular na trabaho ang pagbabago, patatago o pagkontrol sa emosyonal na ekspresyon; nangyayari sa mga propesyong katulad ng medisina at narsing. •
Arousal Theory – isang teorya ng motivation kung saan ang bawat tao ay may
optim optimal al na lebel lebel ng arousa arousall na nakasal nakasalala alay y sa sitwas sitwasyon yong g kinaro kinaroroo roonan nan nito. nito. Pinapanatili ito ng kanyang kagustuhan at nakakaapekto sa antas ng gawain. •
Affect – tumutukoy sa ekspresyon ng mukha.
•
Supression – batid na pagpigil sa isang hindi katanggap-tanggap na pakiramdam
o ideya. •
Anger Management – isang sistema ng sikolohical at terapyutikal tekniks at
gawain kung saan ang isang indibidwal na mayroong hindi ma-kontrol na galit ay maar maarin ing g mapab mapabab abaa ang ang masa masasa sama mang ng epekt epekto o ng negat negatib ibon ong g emos emosyo yonal nal na kalagayan. Sa mga ibang bansa, ang anger management ay isinasama sa isang paghatol na ginagawa ng kanilang legal system. •
isang pangmat pangmataga agalan lang g kondis kondisyon yon kung kung saan saan ang pisika pisikall na Somatization – isang sintomas ay umusbong galing sa sikolohikal na problema. Walang nakikitang pisikal na problema sa taong nasa ganitong kondisyon.
•
Termination Phase – ang huling hakbang sa ‘nurse-patient relationship’ kung
saan lahat ng mithiin ng nars para sa pasyente ay nakamit na; dito nagtatapos ang kanilang samahan. •
Transference – tumutukoy sa isang problema sa ‘termination phase’ kung saan
may nabuong ‘dependency’ ang pasyente sa nars na pumipigil sa maayos na pagtatapos ng samahan. •
Counter-transference – tumutukoy sa isang problema sa ‘termination phase’
kung kung saan saan ang nars nars nama naman n ang ang nagk nagkar aroo oon n ng ‘att ‘attat atchm chmen ent’ t’ sa pasy pasyen ente te na pumipigil sa maayos na pagtatapos ng samahan.
KABANATA II MGA KAUGNAY NA PAGAARAL AT LITERATURA
Bago natin mahunina ang mga negatibong epekto ng pagtatago ng emosyon ng isang nars sa pasyente nito, kinakailangan muna nating maintindihan ang pasikot-sikot ng rela relasy syong ong nagdu nagdudu dugt gton ong g sa dalaw dalawan ang g pani panig. g. Ang Ang nurse-patient nurse-patient relationships relationships ay relationships,, at sa iba naman ay therapeutic relationship tinatawag din na interpersonal relationships at helping relationships. relationships. Ang pagtulong ay isang prosesong naghihikayat sa pagsulong ng kalusugan ng isang indibidwal, at ito ay makakamit gamit ng dalawang tiyak na mithiin: una ay ang pagtulong pagtulong nitong nitong pangasi pangasiwaa waan n ang mga problema problema ng mga pasyente pasyente na magrer magreresu esulta lta sa maayos maayos na paggami paggamitt ng kanilan kanilang g mga natata natatagong gong oportu oportunid nidad, ad, at pangalawa ay ang matulungan ang mga pasyente na patnugutan ang kanilang pangarawaraw araw na gawain. Mayroong apat hakbang ang isang nurse-patient relationship at ito preinteraction on phase, phase, introductory introductory phase, phase, working working phase at panghuli ay ang ay ang preinteracti termination termination phase. phase. Ang preinteracti preinteraction on phase ay maaar maaarin ing g iham ihambi bing ng sa pana panahon hong g ginugugol upang maghanda para sa isang talumpati o interbyu. Kadalasan ang nars ay nakakalap na ng impormasyon tungkol sa kliyente gaya ng pangalan, tirahan, edad at medical medical histor historyy. Ang introductory introductory phase nama naman n ay impo import rtan ante te dahi dahill sa ito ito ang ang naghahanda ng tono sa kabuuan ng relasyon. Dito nangyayari ang masinop na pagoobserba ng dalawang panig sa isa’t isa. Kinakarakterisa ng tatlong pangyayari ang hakbang na ito: pagbubukas ng relasyon, paglilinaw ng problema ng pasyente, at pagbuo ng isang non-verbal na non-verbal na kontrata. Sa working phase naman nakakamit ang mga mithiin na introductory phase. phase. Gaya ng ibang mga hakbang, mayroong pinagisipan at hinulma sa introductory
dalawang pangyayari sa stage sa stage na ito: ang pagaanalisa ng emosyon at iniisip ng pasyente, at ang ang pagg paggaw awaa ng nara narara rapa patt na aksy aksyon on na naaa naaayo yon n dito dito.. Ang Ang pang panghu huli li ay ang ang termination termination phase, phase, kung saan nagtatapos ang relasyong binuo ng nars at ng pasyente. Kung maganda ang pagraan ng pagbuo sa relasyong ito, magkakaroon ng positibong pananaw ang indibidwal patungo sa paghihiwalay na kailangang maganap. Kung hindi naman, maaring magkaroon ng transference o counter-transference, counter-transference, kung saan mayroong salik na nagpipigil sa pasyente o sa nars na tuldukan ang pakikpagugnayan nila sa isa’t isa. (Berman, Snyder, Kozier & Erb, 2008, p. 472-475)
Nagkakaiba-iba tayo sa pagpapakita ng emosyon. Ayon sa mga sikolohogo na espesyalidad ang personalidad ng mga tao, mayroong tatlong aspeto ang emosyon, at binubuo ito ng affectivity, affectivity, intensity, intensity, at expressiveness. expressiveness. Ang affectivity ay tumutukoy sa karanasan ng pagdama ng emosyon (http://en.wikipedia.org/wiki/Affect_%28psychology (http://en.wikipedia.org/wiki/Affect_%28psychology %29). %29). Ito ay may dalawang dimensyon. Ang positive affect ay affect ay tumutukoy sa mga mga damdaming mayroong masayang kalikasan; gaya ng saya, pagkasabik, at iba pa. Ang negative negative affect affect nama naman n ay tumu tumutu turo ro sa mga mga damd damdam amin ing g mayr mayroon oong g malu malungk ngkot ot na kalikasan; ilang na rito ay ang galit, kaba at takot. Ayon kay Brissette at Cohen (2002), Tarlow at Haaga (1996), Watson, Clark, at Carey (1988), mayroong koneksyon ang negative affect sa sikolohikal na stress. stress. Pinapakita nito na ang mga taong mayroong mataas na antas ng ganitong klase ng mga emosyon ay nakakaranas ng mas maraming problemang pangkalusugan kung ikukumpara sa mga taong mayroong antas na mababa (Burger, 2007, p. 215). Kung titingan natin ng mabuti, ang pagkakaroon ng problema ay isang napapanahong pangyayari sa ating buhay. Mayroon ka mang positibo o negatibong affect , hindi makakailang makakapagdulot parin ito ng pagbabago sa stress sa stress level . Isang pamamaraan ng pagpapababa nito ay ang pamamahagi ng problema sa iba gamit ang pakikipagusap, gaya ng ipinapakita ng susunod na talata.
Ang person-centered Ang person-centered therapy ay umiikot sa pagbibigay ng naaayon na kapaligiran na makapagdudulot ng sikolohikal na pagsupling sa mga pasyente nito. Ayon kay Carl Rogers na gumawa sa ideyolohiyang ito, lahat ng mga tao ay umuusbong pasulong sa isang positibong pamamaraan, maliban nalang kung mapigilan ng ilang mga salik ang
pagunlad na ito. Kinakailangan lamang na magbigay ang naaayon na tulong ang therapist upang makabalik ang pasyente sa pamamaraang ito. Mithiin ng ng Rogerian therapy ang maging mas bukas ang kliyente sa sarili nilang personal na karanasan, maging palatanggap sa lahat ng aspeto ng kanilang sarili, at mabawasan ang pagiging depensibo sa mga bagay-bagay na maaaring humamon sa kanilang konsepto ng sarili. Dapat silang maging maging masaya masaya at umusad umusad ng kumple kumpleton tong g kumple kumpleto. to. Ngunit Ngunit paano paano ito nakakam nakakamit it?? Kinakailangan munang magkaroon ng magandang relasyon sa pagitan ng therapist at therapist at ng pasyente bago pa man ang kung anu-anong mga hakbang. Kailangan ng therapist na maging makatotohanan ngunit hindi nakakasakit, pala-tanggap ngunit kritikal sa mga maling maling gawain gawain ng pasyen pasyente te niya. niya. Mahalag Mahalagaa ang makato makatotoh tohanan anang g relasy relasyon on na ito sa kadahilanang malaki ang ginagampanan ng pagtitiwala sa nasabing prosesong, upang para sa ganoon ay hindi matakot sa rejection ang indibidwal. Magkakaroon lamang ng kalaya kalayaan an sa nadara nadaraman mang g kagipit kagipitan an sa pamama pamamaraa raan n ng pagmum pagmumula ulatt sa damdam damdamin in at pagpapahayag nito. (Burger, 007, p. 308-309)
Hindi naman kinakailan ng propesyunal na tulong ang mga problemang hindi naman naman ganoon ganoon kabiga kabigat. t. Kadala Kadalasan san,, isang isang simple simpleng ng paguusa paguusap p lamang lamang sa pagita pagitan n ng dalawang tao ang kinakailan upang mabawasan ang stress ang stress na naibibigay problema. Isang pamamaraan na ang tinatawag na self-disclosure. elf-disclosure. Nakaranas na ng ganitong klaseng pakikipagtalastasan ang karamihan. Nagsisimula ang paguusap sa mga pangkaraniwan na mga paksa lamang, ngunit habang lumilipas ang oras, unti-unting naipapasok ang mga mas pribadong pribadong usapin gaya ng mga maliliit maliliit na imporm impormasy asyon on ukol ukol sa kalaga kalagayan yan ng pamilya, o kaya’t sa inis na nararamdaman ng patungkol sa mga katrabaho. Ito ang panguna pangunang ng hakbang hakbang sa isang isang magand maganda’t a’t pang-pa pang-patag tagala alang ng pagkaka pagkakaibi ibigan gan.. Isa pang pang posit positibo ibong ng epekto epekto ng self-disclosure ay ang pagbib pagbibiga igay y nito nito ng isang isang kaaya-a kaaya-ayan yang g pakiramdam. Maraming humanistic psychologists ang nagtutulak sa ideyang mahalaga ang prosesong ito sa pag-hakbang patungong mainam na na personal growth at kasiyahan. Nakakatulong din ito sa pagtanggap ng sarili. (Burger, 2007, p. 322-323)
Isang importenteng terminolohiya ang anxiety sa pagaaral na ito. Ang anxiety o matatawag natin sa ating sariling wika na pag-aalala o pagkakabalisa ay maiilarawan na bago, kakaiba, kakaiba, mapagbabala mapagbabala o masasabing masasabing di kontroladong kontroladong sitwasyon. sitwasyon. Ito ay maaring maaring pumukaw pumukaw sa nervous system ng isang isang tao, tao, nakap nakapag agpap papat ataas aas ng pres presyo yon n ng dugo, dugo, pamamawis ng kamay, panginginig, pagkakaroon ng pakiramdam ng paru-paro sa tiyan, pangangailangang umihi ng madalian, pagsikip ng dibdib, hirap sa paghinga at ang huli ay pagkakaroon ng nasasabing insomnia o ang pakiramdam ng hindi makatulog sa gabi. Ang anxiety ay isang normal na pagtugon sa stress sa stress ngunit kung ito ay malala na, maaari itong magdala ng negatibong katangian sa buhay (Walker, Payne, Smith, & Jarret, 2008). Sa anxiety, anxiety, sa kawalan kawalan at pagkaka pagkakaroo roon n nito, nito, nakasal nakasalala alay y an gaming gaming pagaara pagaaral. l. Dito Dito mahuhunina ang mga iba’t ibang pagtugon sa mga problema at kung anong mga epekto ang puede nitong madulot. Coping strategies ang tawag sa mga gawaing isinasagawa ng isang tao upang isang-ayon ang sarili pabalik sa normal sa kalagayan nito bago pa man magkaroon ng stress sa kanyang pang-araw araw na buhay. Napakalawak ng reynds ng mga stratehiyang ginamit ng mga tao upang muli nilang makamit ang karaniwan o normal normal na kalida kalidad d ng kanilan kanilang g pamumu pamumuhay hay.. Maari Maari ay maglak maglakad-l ad-laka akad d sila, sila, o kaya kaya kausapin ang isang kaibigan na mayroong katulad na karanasan, o kung hindi naman kaaya-aya ang stratehiya maaring uminom na lamang ang indibidwal, o kaya piliting kalimutan kalimutan ang mga pangyayaring pangyayaring kinauugatan kinauugatan ng stress ng stress na ito. Dahil sa pagkakaiba-iba ng mga coping styles ng mga tao, mayroon ding iba’t ibang uri ng coping . Ang problemAng problem focused coping ay sumesentro sa direktang pagayos sa problema at sa ganoon ay ang emotion-focused ed coping , kung kumpl kumplet etong ong pagal pagalis is nito nito.. Iba Iba nama naman n ang ang emotion-focus kung saan saan mas mas binibigyang halaga ang pagbawas ng emosyunal na kabigatan at hindi ang problema avoidance coping , na gumaga mism mismo. o. Ang pangh panghul ulii ay ang avoidance gumagana na sa pamam pamamar araa aan n ng pagtulak ng nakakabagabag na karanasan paalis sa diwa o kamalayan ng tao. Ito ang pinakamasamang uri ng coping strategy dahil sa patalilis na katangian nito, na hindi nagpapahintulot ng pagusbong ng sikolohikal na kalusugan.
Hindi man ganoon kaangkop ang emotion-focuse emotion-focused d coping , karamihan parin ng popula populasyo syon n ang mayroo mayroong ng preper preperens ensya ya sa paggami paggamitt nito. nito. Isang Isang imbest imbestiga igasy syon on ang isinagawa upang malaman ang pinakasikat na istratehiyang pangangkop na naaayon sa
lipunan ngayon. Tinanong ang dalawang partikular na grupo (nahihiwalay sa babae at lalaki) lalaki) kung paano nila isinasaayos isinasaayos ang mga sitwasyong sitwasyong nakakapagbanta nakakapagbanta ng normalidad normalidad ng pangaraw-araw na buhay sa loob ng nakaraang pitong buwan. (Folkman & Lazarus, 1980). Nakuha ang mga opinion ng mga respondente gamit ang isang tseklist ng mga posibleng sagot. Sa mga pagpipilian, kasama dito ang mga emotion-focused at emotion-focused at problem problem focused na stratehiya. Mahigit kumulang na 1,300 na karanasan ang sinuri’t inalisa. Nakita sa pagaaral na ito na karamihan ng mga tao ay gumagamit ng kumbinasyon ng emotion-focused at problem-focused at problem-focused na na stratehiya, kung hindi man isa sa mga ito. Ayon naman naman sa ibang ibang mga pagaaral, pagaaral, mas tumutu tumutuon on ang mga kababai kababaihan han sa paggam paggamit it ng emotion-focused strategy at sa problem-focused sa problem-focused strategy naman ang preperensya preperensya ng mga lala lalaki ki (Bur (Burge ger, r, 2007) 2007).. Sa pagaa pagaara rall na ito ito naipa naipapak pakit itaa ang ang inis inisya yall na kahi kahili liga gan n ng karamihan na gumamit ng emosyonal na stratehiya ng pag-angkop. Kung ibabalik sa relationship, ang nars ay mayroong obligasyong itago ang sitwasyon ng nurse-patient relationship, personal na nararamdaman nito. Ito ay isang mahirap na gawain, lalo na sa sitwasyon kung saan sukdulan ang bigat at hirap na dinadala ng problemang nabanggit. Subalit dahil isang responsibilidad ito at isang parte ng protocol ng protocol ng isang propesyunal, pipilitin parin ng indibidwal na maskarahan ng ngiti ang kanyang mukha, na hindi nagtataguyod ng maayos maayos na pag-angk pag-angkop op sa proble problema. ma. Ayon Ayon sa artiku artikulo lo ni Burger Burger ukol sa Rogerian therapy mapapawi lamang ng tuluyan ang mga suliranin ng isang tao kung magkakaroon sila ng kalayaan sa mga emosyon na ito gamit ang pagpapahayag (Burger, 2007).
Ang pagtatago ng emosyon ay tumutukoy tumutukoy sa proseso proseso kung saan ang emosyon emosyon na nararamdaman ng indibidwal ay naaapektuhan pati kung paano nila ito nararanasan at ipapaki ipapakita. ta. (Vandek (Vandekerc erckhov khove, e, et al, 2008) 2008)
Ang propesy propesyon on na nursin nursing g ay isa sa mga
propesyong sanay na magtago ng emosyon dahil narin sa supporta ng kanilang pamilya, kaibigan at kung paano sila sinanay para sa propesyong ito. Ang pagtatago ng emosyon ay aspeto ng pagkontrol ng sarili at ito ay nanga ngailangan ng sikolohikal at kognitibong lakas para makontrol ang emosyon. Ang labis na pagdadamdam ay nakakaapekto hindi lamang sa mga indibidwal na direktang nakakaranas nito kung hindi pati na rin ang mga taong nasa kapaligiran nila. Isang epekto ng pagtatago ng emosyon ang tinatawag na learned helplessness. helplessness. Noong Noong mga taon ng 60’s, 60’s, sina sina Christ Christophe opherr Peters Peterson, on, Steven Steven E.
Maier, at Martin E. P. Seligman ay nagsama sama sa teoryang learned helplessness na Learned ed Helplessness: Helplessness: A kanilang inilarawan sa pamamagitan ng librong pinamagatang pinamagatang Learn Theory for the Age of Personal Control . Sa loob ng 9 nitong kabanata at 359 na pahina, tinalakay nila ang mga pagbabago sa teorya at ebidensya ng kanilang pananaliksik. Sinubukan nilang linawin ang tingin nila ay maling pamamaraan sa teorya at ang mga konsepto nito, at binigyan ng makatotohanang paliwanag ang mga napatunayan na at ang mga natitirang natitirang hindi pa. Nilalaraw Nilalarawan an nito ang nakaraan nakaraan at kasalukuyan kasalukuyan estado ng teorya teorya at ang mga nakasamang pananaliksik. Ipinagbigay alam din nila ang pananaliksik na ginawa sa mga hayop. Dito narin nagumpisa ang teorya. Sinunod nila ang buod at klaripikasyon ng biological factors na may kaugnayan at ang pananaliksik pananaliksik datos na may neurotransmitters. Isinalaysay dito ang kasalukuyang kaugnayan sa arousal states at neurotransmitters. estado ng datos na may kaugnayan sa mga tao at ang learned helplessness, helplessness, konsepto at pananaliksik na nakapaligid sa attribution theory na nakalarawan para mabigyang linaw ang penomenang penomenang na obserbahan, obserbahan, at ang kaugnayan kaugnayan ng depresyon depresyon sa nasabing nasabing teorya. Upang mas lalong mabigyang linaw ang napiling teorya, iniugnay ito sa mga piling problemang sosyal kung saan maipapakita ang mga makabuluhang aspekto ng human behavior . Ipinak Ipinakita ita sa dakong dakong huli huli ang mga pisika pisikall na kalusu kalusugan gan na maiuugn maiuugnay ay sa learned helplessness helplessness.. Ito’ Ito’y y nabi nabigy gyan ang g lina linaw w sa pama pamama magi gita tan n ng pagb pagbib ibig igay ay ng konklusyon at diskuyon sa nasabing konsepto.
giver ang responsable sa pagbibigay ng emosyunal at pisikal na Ang primary Ang primary care giver ang tulong at pagaaruga sa pasyente. Kasama na dito ang pagdadala o paglilipat ng indibidwal sa kung kung saan-s saan-saan, aan, pagbaba pagbabanta ntay y sa kanyang kanyang mga galaw, galaw, admini administr strasy asyon on ng gamot, gamot, pagsasa-ayos ng sintomas, pagpipigil ng krisis at pag-aanalisa ng intervention. intervention. Kapag nakakadama ng kahirapan at kawalan ng pagkakontento ang primary ang primary care giver , kahit ano mang dahilan dahilan ang sumusuporta sumusuporta rito, hindi maiiwasan maiiwasan ang pag-debelop pag-debelop ng caregiver stress. stress. Ito ay nagdudulot ng pagbaba ng pang-angkop na kapabilidad at nagpapataas ng stressors. Ang iba’t ibang taong nakapalibot sa pasyente ay mayroong antas o dami ng stressors. indibidwal na reaksyon sa kalagayan at sakit nito. Nakakaapekto sa ugali ng mga primary mga primary care givers ang kalagayang pangkalusugan ng pasyente. Nakakapagbago rin ito sa family sa family dynamics ng isang tao o grupo ng taong mayroong malapit na proksimiti sa kliyente. Ang
pinaka-importanteng kinakailangan ng mga indibidwal na responsable sa kapakanan ng isang isang pasyen pasyente te ay ang sikolo sikolohik hikal, al, emosyu emosyunal nal,, at konktre konktreton tong g suport suportaa at payo payo na naka nakatu tuon on sa isyu isyung ng napa napapa pali libo bott sa pasy pasyen ente te,, paki pakiki kisa sala lamu muha ha sa iban ibang g tao, tao, at side effects (Hileman, Lackey, & impormasyon ukol sa mga sintomas, medikasyon, at at side Hassan Hassanein ein,, 1992; 1992; Jed, Jed, 1989). 1989). Ang mainam mainam na istrat istratehi ehiya ya na makaka makakapagp pagpabut abutii ng nababaha nababahalan lang g relasy relasyong ong ito ito ay ang pagbib pagbibiga igay y ng oportun oportunida idad d na mapagus mapagusapan apan ng pasy pasyen ente te at ng prima primary ry care giver giver ang kanila kanilang ng indibi indibidwa dwall na pangang pangangail ailanga angan. n. Kailangang mabigyan ng naayon na suporta’t tulong ang pagbubukas ng damdamin at iniisip ng dalawang panig. Makakatulong din ng lubusan ang pagtataguyod ng family conference upang maanalisa ng kumpltong kumpleto ang mga iba’t ibang konsepto ng nurse-patient relationship relationship,, gaya ng rule change, change, role change, change, role reversal at reversal at iba pa. Sa ganitong pamamaraan makakamit ang pagpapahayag ng nadarama, bukas at malayang komunikasyon, at paglutas ng problema (Klebanoff & Smith, 1997). Kung makikita natin sa pahayag na nakalap naming galing sa mga katiwa-tiwalang sources katiwa-tiwalang sources,, karamihan ng pang-emosyunal na pagangkop ay nakasentro sa pagpapahayag ng nararamdaman at hindi ang pagtago at pag-maskara ng mga ito. Mas nakakapagsulong ng sikolohikal at pisikal na kalusugan ang pagiging bukas at pakikisama sa malayang talastasan ng mga di kaayaayang sitwasyon na nangyayari sa sarili. Kaya’t sa isang propesyong gaya ng Narsing, kung saan ipinoprohibita ang malayang pagpapahayag na ito, mataas ang antas ng mga pangyayaring konektado sa somatization sa somatization o somatic behavior .
Sa pangaraw-araw na gawain, isang importanteng salik ang kagustuhang gumawa at makakupleto ng mga tiyak na gawain. Ang kagustuhang ito ay naaapektuhan ng isang motivation. Ito ay tumutukoy sa mga bagay-bagay na nagtutulak sa ideyang tinatawag na motivation. isang isang indi indibi bidw dwal al na gawi gawin n ang isang isang bagay bagay (W (Wat atki kiss ss,, 2004) 2004).. Karam Karamih ihan an ng atin ating g ginagawa ay inaapektuhan ng mga pagiisip na sumesentro sa maaring matanggap na gantimpala, o ang kahihinatnang maidudulot ng hindi paggawa nito. Ang pormal na katawagan sa dalawang uri ng motivation ay extrinsic (pagkumpleto sa isang gawain dahil sa kasiyahang makukuha rito) at intrinsic (pagkumpleto sa isang gawain alangalang alang sa kakalab kakalabasa asan n nito, nito, mapa mapa gantimp gantimpala ala o pagiwa pagiwass sa parusa parusa)) motivation. motivation. Ang pagkakaroon ng pagnanais na gumawa ay nakakaapekto rin sa kagustuhan ng isang taong
magi maging ng maga magali ling ng sa ilan ilang g tiya tiyak k na aspe aspeto to ng kany kanyan ang g buha buhay, y, na tina tinata tawa wag g na achievement motive. motive. Isang proponent din dito ang pangangailangan ng taong malagpasan ang mga suliraning bumabagabag sa normal na daloy ng buhay. Kapag hindi nagamit ang coping mechani mechanism sm o hind tamang coping hindii naso nasolu lusy syun unan an ng tama tama ang ang mga mga prob proble lema ma,, magkakaroon ng negatibong epekto sa achievement motive ng nasabing indibidwal. At dahil dito, mababaling ang negatibong bungang ito sa antas ng arousal ng arousal ng isang tao. Ang arousal ay arousal ay maipapaliwanag ng arousal theory, theory, na nagsasaad na ang bawat tao ay may optimal na lebel ng arousal na nakasalalay sa sitwasyong kinaroroonan nito. Pinapanatili ito ng kanyang kanyang kagustuhan kagustuhan at nakakaapekto nakakaapekto sa antas ng gawain. Kaya’t makikita makikita na ang mga mga prop propes esyu yunal nal na nagt nagtat atra rabah baho o kahi kahitt na mayr mayroo oong ng kris krisis is sa buhay buhay (gay (gayaa ng pagkamatay ng mahal sa buhay, at iba pa) ay mayroong mababang lebel ng pagiging produktibo. produktibo. Ang pangkalahatan pangkalahatang g performance ay bumaba bumabags gsak ak,, at palab palabo-l o-lab abo o ang ang konsetrasyon, na higit na kinakailangan sa mga gawaing saklaw sa pagtatrabaho. Lahat ng impormasyong ibinigay ay nagtuturo sa isang mahalagang paghuhunina. Dahil lamang sa maling pagsalubong sa sikolohikal o pisikal na suliranin (na sa pagaaral na ito ay tinuturo bilang ang pagtatago ng emosyon), bumababa ang antas ng maraming aspeto ng healing ang pamumuhay ng taong nakakaranas nito. Hindi umuusad tungong therapeutic healing ang ganitong uri ng pamamaraan.
Somatic behavior ay ang proseso kung saan ang sikolohikal na paghihirap ay naipapakita bilang pisikal na sintomas. Ito ay isang di namamalyang pangyayari at wala sa control ng taong nakakranas dito. Ang somatization as isang posibleng epekto ng pagtatago ng emosyon dahil sa simpleng katotohanan na nagbibigay ito ng stress ng stress na nagpipigil sa maayos na paglulunas sa mga problemang nangyayari. Ang iba pang mga posbleng epekto ay depression, depression, withdrawal , at suspicion. suspicion. Ang depression ay isa sa mga karaniwang karaniwang epekto ng stress ng stress sa isang tao. Ang isang taong dumaranas ng depression ay kinaki kinakikit kitaan aan ng paulitpaulit-uli ulitt na karamd karamdama aman n ng pagkalu pagkalungk ngkot, ot, kawalan kawalan ng pag-as pag-asaa at pagkawala ng interes sa mga bagay na dating pinagmumulan ng kasiyahan. Ang kawalan ng pagas pagasam am pagka pagkalu lumb mbay ay at paki pakira ramd mdam am ng pagk pagkaka akasa sala la ay ilan ilan lama lamang ng sa mga mga naidudulot nito. Ang pagtingin ng isang taong may depression sa kanyang sarili ay untiunting nababawasan at unti-unting nahuhulma sa pagkawalng halaga. Anim hanggang
walong porsyento ng populasyon ang nagkakaroon at dumadanas ng ganitong klaseng withdrawal ay emosyon (Wayne, 1989). Bukod sa depression , ang pag-iiwas ng sarili o withdrawal ay isa sa mga epekto ng stress ng stress.. Ayon sa Merriam Merriam Webster’s Webster’s Collegiate Collegiate Dictionary Dictionary (1996), ang withdrawal ay ang pagtalikwas sa isang bagay o ang pagputol ng koneksyon sa anumang bagay na nakagawian na. Ang taong nag-iiwas ng kanyang sarili ay nawawalan ng sosyalismo sa kanyang buhay. Napuputol o nawawalan sila ng interaksyon sa mga taong nakapaligid sa kanila, maging ito man ay ang kanilang kamag-anak o kaibigan, dahil sa pagkawala ng tiwala sa sarili. Minsan, nais nilang mapag-isa, na humahantong isolation). naman sa pagbubukod o paghihiwalay sa kanilang sarili ((isolation ). Ang suspicion Ang suspicion ay isa ring posibleng epekto. Dahil sa kawalan ng tiwala sa sarili, naibabaling niya ito sa ibang tao. tao. Nagkaka Nagkakaroo roon n siya siya ng negati negatibon bong g pagting pagtingin in sa mga taong taong nakapal nakapaligi igid d sa kanya kanya (Goldberger & Breznitz, 1982).
Isang konkretong halimbawa ng epekto ng stress ng stress ay ang pagkakulang sa tulog ng stress. Dumadating ang ilang panahon sa buhay ng isang tao na ang isang taong may stress. stressor na narara nararanas nasan an nito nito ay linala linalagpas gpasan an na ang resources na meron ang ating deprivation.. katawan. Maraming epekto ang overflow na ito, at isa na dito ang sleep deprivation Ayon sa restorative theory, ang NREM ( Non-rapid Non-rapid Eye Movement ) na klase ng pagtulog ay responsable sa paghihilom at pagtanda ng mga tisyu ng ating utak. Ito ay isang mahalagang kontribusyon sa pagbuo at paglago ng Central Nervous System ng ating katawan. Sa mga taong mas nakakabit sa negatibong pagangkop ng problema, sleep problema, sleep deprivation ay isa sa mga pinaka ebidenteng problema. Ito ay nagpapababa ng ilang mga kakayahan at abilidad ng katawan. Isa pa itong karagdagan, particular sa mga nars at mga team, na stressor miyembro ng medical team, na stressor sa sa di kaya-ayang pangyayaring ito.
KABANATA III DISENYO AT PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK
1. Disen Disenyo yo ng Panan Pananali aliksi ksik k
Ang pagaaral na ito ay ginamitan ng diskriptib-analitikal na pagsusuri gamit ang proseso ng pagsasarbey, pananaliksik at interbyu upan g masuri ng mabuti ang mga damdamin, iniisip at pananaw ng mga tao ukol sa ideya ng pagtatago ng emosyon ng nars sa kanynag pasyente.
2. Mga Res Respo pond nden ente te
Ang sarbey na aming ginawa ay ipinamahagi sa mga estudyante nag kolehiyo ng Narsing ng Unibersidad ng Santo Tomas. Ang dami ng respondente ay nasa 50 katao, kung saan 25 ay nanggaling sa mga mag-aaral ng ikalawa at ikaapat na taon at 25 sa ikalawa at unang taon ng Narsing. Ito ay upang makakuha ng balanseng impormasyon na sumasangay rin sa grupo ng mag-aaral na mayroong karanasan na sa mga gawain ng pagiging nars at sa grupong naghihintay na makaranas nito.
3. Instr Instrum umen enton tong g Pamp Pampana ananal naliks iksik ik
Sa pag-aaral naming ginawa patungkol sa “negatibong epekto ng pagtatago ng emosyon ng mga nars sa mga pasyente” gumamit kami ng mga aklat at internet para makakalap kami ng impormasyon tungkol dito. Nagsarbey din kami sa mga 2nd year pataas para malaman namin ang kanilang saloobin patungkol sa pag-aaral na ito. Nais naming malaman sa pagsasarbey kung gaano nga ba kalakas ang impak sa mga nars ang pagkakaroon ng matinding problema sa kanilang mga pasyente. Nais din naming malama malaman n sa pagsasa pagsasarbe rbey y kung paano paano nila nila hinaha hinaharap rap ang ganiton ganitong g mga klasen klaseng g problema, kung paano nila hinaharap ang iba pang mga gawain kapag nakakaramdam sila ng “stress” at kung paano nila idedescribe ang kanilang personalidad.
Bukod sa mga nabanggit, nagkaroon kami ng interbyu sa isang propesyunal na nars na aming kilala at inalam naming ang kaniyang opinion at saloobin tungkol sa aming paksa. Nais naming malaman na kahit ba matagal na ang tao sa propesyon nakararanas parin ba sila ng matinding stress at kung nahihirapan pa rin ba silang harapin ang mga problemang dumadating at kung nagkakaroon pa rin ng pagkakataon kung nag-papanik sila dahil sa matinding stress na nararamdaman.
Sa amin aming g pagka pagkaka kala lap p ng impo imporm rmas asyo yon n nais nais nami naming ng masa masago gott ang amin aming g katanungan at mabigyan solusyon ang naihayag problema.
4. Tr Trit itme ment nt n ng g mga mga Dato Datoss
Dahil ang pamanahong papel na ito ay pagsasanay lamang at hindi naman isang pangan pangangai gailan langan gan sa pagtat pagtatamo amo ng isang isang digri digri tulad tulad ng tisis, tisis, walang walang ginawa ginawang ng matinding pagsusuri sa mga datos sa pamamagitan ng kompleks na pamamaraan. Bilang lamang ng mga respondente sa bawat aytem sa sarbey ang inalam ng mga mana manana nali liks ksik ik.. Sama Samaka katw twid id,, pagt pagtat atal ally ly lama lamang ng at pagku pagkuha ha ng pors porsye yent nto o ang kinailangang gawin. Napadali para sa mga mananaliksik ang paggawa ng pagsasarbey sapagkat ang lahat ng respondent ay limitado lamang saestudyante ng nursing sa Unibersidad ng Santo Tomas. Dalawampu’t limang katao lamang sa ika-unang taon at dalawampu’t limang katao rin sa nakatataas na taon. Ang pagkakaroon ng diperensya sa pagitan dalawang grupo ng respondente ay upang makapanayam hindi lamang ang mayroong karanasan na sa pakikihalubilo sa pasyente, ngunit pati ang mga indibidwal na gagawin din ito sa hinaharap.
KABANATA IV PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
Grap 1 Kasarian ng mga Respondente
Sa grap na ito nakikita ang distribusyon ng sarbey sa mga respondent ayon sa kanilang kasarian. Ang pagbibigay na ito ay ginawa ng walang sadya’t eksaktong bilang
ng mga respondenteng kalalakihan o kababaihan. Ito ay ginawa sa isang random na pamamaraan. Apat na pu’t dalawang porsyento porsyento ang mga respondenteng respondenteng babae at nilaan naman ang natitirang limampu’t walong porsyento sa mga respondenteng lalaki.
Grap 2 Pagkakaroon ng Duty Experience ng mga Respondente
Sa limampung (50) respondent, limampung porsyento (50 %) ang mayroon nang karana karanasa san n sa pags pagsis isil ilbi bi sa pasy pasyen ente te at panga pangang ngas asiw iwaa ng mga mga gawa gawain ing g ospi ospita tal. l. Limamp Limampung ung porsye porsyento nto rin ang nabahag nabahaging ing opinion opinion ng mga hindi pa nagkaro nagkaroon on ng hospit hospital al duty duty. Isin Isinaa aayo yoss nami naming ng ang ang sarb sarbey ey ng gani ganito to sa kagu kagust stuh uhan an nami naming ng
makapanayam hindi lamang ang mga taong direktang nakakaranas ng bigat ng pagtatago ng emosyon, ngunit pati ang mga indibidwal na makakaranas din nito sa hinaharap.,
Grap 3 Edad ng mga Respondente
Kung pagbabasehan ang grap na ito, makikitang karamihan ng mga respondente ay galing sa edad na labing-pito (17) at labing-walong (18) taong gulang. Nahahati ang grap sa mga porsyentong ito: Labing-dalawang porsyento (12 %) sa mga labing-anim (16) na taong gulang, tatlongpu’t dalawang porsyento (32%) sa mga labing-pintong (17)
taong gulang, tatlongpung porsyento (30%) sa mga labing-walong taong gulang, walong porsyento (8%) sa mga labing-siyam na taong gulang, at labing-dalawang porsyento (12%) sa mga dalampung taong gulang.
Grap 4 “Madalas ka bang magkaroon ng problema?”
Sa grap na ito pinapakita pinapakita ang distribusy distribusyon on ng panayam panayam ng mga respondente respondente ukol sa kadalasan ng kanilang pagdanas ng problema. Animnapu’t dalawang porsyento (62%) ang nagsasabing oo, madalas ang pagkakaroon nila ng suliranin. Tatlongpu’t walong porsye porsyento nto (38%) (38%) naman naman ang nagsas nagsasabi abing ng pamins paminsanan-min minsan san at hindi hindi naman naman gaanong gaanong
kadalas kadalas ang pagkakar pagkakaroon oon nila nila ng proble problema. ma. Habang Habang walang walang respond respondent entee naman naman ang nagsasabing hindi sila nagkakaroon ng problema.
Grap 5 Mga Paraan ng Pagtugon sa Suliranin
Hinggil naman sa mga pamamaraan ng pagtugon sa mga suliranin, apatnapu’t dalawang porsyento (42%) ang tumutugon gamit ang pagiyak. Dalawampung porsyento (20%) ang sumisigaw at nagdadabog. Limampung porsyento (50%), kalahati ng mga resp respon onden dente te,, ay mas mas kompor komporta tabl blee sa panan pananah ahim imik ik.. Tatl Tatlong ongpu pu’t ’t dala dalawa wang ng (32% (32%)) porsyento naman ang mas kinahihiligan ang pagkwento sa mga kaibigan at pamilya, at
ganoong porsyento rin ang humihingi ng payo at tulong tulong sa mga kaibigan at pamilya. At panghuli, labing-walong porsyento (18%) naman ang nagsasangtabi ng kanilang mga problema.
Grap 6 “Nakikita mo ba ang iyong mga problema bilang positibo o negatibo?”
Ayon sa grap na ito, apatnapu’t anim na porsyento (46%) ang naniniwalang para sa ikabu ikabubu buti ti ang pagka pagkaka karo roon on ng mga mga suli sulira rani nin n sa buha buhay. y. Tatl Tatlon ongpu gpu’t ’t dala dalawa wang ng porsyento (32%) naman ang naniniwalang nasa negatibong aspeto lamang ang naidudulot
na epekt epekto o ng mga mga suli sulira rani nin. n. Dala Dalawa wamp mpu’ u’tt dala dalawa wang ng pors porsye yent nto o (22% (22%)) nama naman n ang ang nagsasabing maari itong makapagdulot ng positibo at negatibong epekto.
Grap 7 “Naapektuhan ban g iyong mga problema ang pangaraw-araw mong mga gawain?”
Pitompu’t dalawang porsyento (72%) ang naniniwalang mayroong natuturing na epekt epekto o sa pang pangar araw aw araw araw na buhay buhay ang ang mga mga suli sulira rani nin, n, mapa mapama magan ganda da man man ito ito o
mapasa mapasama. ma. Dalawa Dalawampu mpu’t ’t walong walong prosye prosyento nto (28%) (28%) naman naman ang naniniw naniniwala alang ng hindi hindi kapansin-pansin ang mga epekto ng mga suliranin sa kanilang sariling gawain.
Grap 8 “Halimbawa ay nalaman mong nagkaroon ng isang malaking lindol salungsod na pinagtatrabahuan ng iyong ina. Makakapagbigay ka ban g isang daang porsyentong atensyon sa iyong mga gawain?”
Sa sitwas sitwasyon yonal al na halimb halimbawa awang ng ito, ito, pitomp pitompu’t u’t apat apat na porsye porsyento nto (74%) (74%) ang nagsasabing magiging mahirap para sa kanila ang magpatuloy ng kahit anong gawain habang nalalaman na nasa piligro ang isang mahal sa buhay. Dalawampu’t anim na porsyento (24%) naman ang nagsasabing kaya nilang magpatuloy sa mga gawain kahit sa kaalaman na ito.
Grap 9 “Ano sa tingin mo ang iyong personalidad?”
Animnapu’t porsyento (60%) ang nagsasabing mas nakikita nila ang kanilang sarili bilang isang introvert . Dalawampung porsyento (20%) naman ang naniniwalang mas naayon ang kanilang personalidad sa isang extrovert .
Grap 10 “Maganda bang gawain ang pagkikimkim ng problema?”
Pitompung Pitompung porsyento porsyento (70%) ang nagsasabing nagsasabing hindi isang magandang kasanayan ang pagtago ng nararamdaman na emosyon, lalo na ang mga suliranin na mayroong negat negatib ibon ong g pina pinaguu guuga gata tan. n. Tatl Tatlom ompu’ pu’tt pors porsye yent nto o (30% (30%)) naman naman ang nanin naniniw iwal alang ang mayr mayroo oong ng subs substa tans nsya yall na kada kadahi hila lana nan n at ikab ikabub ubut utii ang ang pags pagsas asan angt gtab abii ng mga mga nararamdaman. Ilan sa mga rasong ibinahagi ng mga respondente ay ang pagnanais na gawing pribado ang kanilang emosyunal na buhay (ang piniling sagot ay hindi), at pagpapanatili pa lalo ng problema kapag hindi hinarap ng kusa (ang piniling sagot ay oo).
Grap 11 “Komportable ka bang magtago ng emosyon sa harap ng iba?”
Dalawam Dalawampu’ pu’tt dalawan dalawang g porsye porsyento nto (22%) (22%) ang nagsas nagsasabi abing ng oo, isang isang madali madali lamang lamang para para sa kanila kanila ang pagmama pagmamaska skara ra ng narara nararamdam mdaman. an. Tatlom Tatlompu’ pu’tt anim anim na porsyento (36%) naman ang nagsasabing hindi ganoong kadali ang pagtago ng kanilang tunay tunay na narara nararamda mdaman man ukol sa mga bagaybagay-baga bagay. y. Apatna Apatnapu’ pu’tt dalawa dalawang ng porsye porsyento nto naman (42%) ang pumiling manatili sa linyang pumapagitna sa dalawa.
Grap 12 “Halimbawa ay nahuli ka ng pasok sa klase dahil nanggaling ka sa burol ng isang mahal sa buhay. Pagdating mo sa silid aralan ay pinagalitan ka kaagad ng iyong guro ng hindi manlang alam ang kasalukuyan mong sitwasyon. Ano ang mararamdaman mo?”
Bata Batay y sa sitw sitwas asyo yon n na gina ginami mitt sa kata katanu nunga ngan n na ito, ito, ang pinak pinakam amal alaki aking ng porsyento ay napunta sa pagkainis, na nagkamit ng apatnapung porsyento (40%) ng kabuu kabuuang ang resu result lta. a. Sumu Sumunod nod ang ang pagpa pagpapa paku kumb mbaba aba at paguu paguunaw nawa, a, na pare pareho hong ng dalawampu’t dalawampu’t dalawang dalawang porsyento porsyento (22%) (22%) ang nakalap. nakalap. Panghuli Panghuli naman ang galit, galit, na nakakuha ng labing-anim na porsyento (16%).
Grap 13 “Sumasangayon ka bas a ideya na kahit anong pagtago ng isang tao sa kanyang totoong emosyon, nakikita’t nakikita parin ito sa galaw nito?”
Sa kabuuan at pagtatapos ng sarbey na ito, animnapu’t apat na porsyento (64%) ang sumasangayon sa ideyang lumalabas parin sa iba’t ibang aspeto ng tao ang totoong emosyon nito. Tatlompu’t anim na porsyento naman ang di-sumasangayon.
KABANATA V LAGOM, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON
1. Lagom
Ang pag-aaral na ito ay nagnanais na malaman ang mga saloobin at pananaw ng bawat bawat estudy estudyant antee ng kurson kursong g Narsin Narsing g sa Uniber Unibersid sidad ad ng Santo Santo Tomas Tomas tungkol tungkol sa pagtatago ng emosyon sa mga pasyente at ang mga negatibong epekto nito at kung paano naapektohan ang kanilang performance sa kanilang propesyon.
Ang mga mananaliksik ay gumawa ng sarbey-kwestyoneyr na pinasagutan sa (50) respondente. respondente. Nahati ang (50) respondente respondente sa dalawang dalawang pangkat: pangkat: (25) sa mga estudyante estudyante sa unang taon, ito ang mga estudyanteng wala pang karanasan sa pakikihalubiho sa mga pasyente at (25) sa mga estudyanteng nasa ikalawang taon pataas na may mga karanasan na sa pakikihalubiho sa mga pasyente. Ang mga mananaliksik ay nagkaroon din ng panayam sa isang propesyunal na nars.
2. Kongkl gklusyo usyon n
Nor Norma mall sa atin ating g buha buhay y ang ang pagk pagkak akar aroo oon n ng prob proble lema ma o “str “stres ess” s”.. Laha Lahatt ay nakararanas nito anong mang uri ng propesyon. Ayon sa aming pananaliksik, may mga iba’t-ibang kadahilanan ang pagtatago ng emosyon ng isang nars sa kanyang pasyente. Ang mga kadahilanang ito ay maituturing na personal na bagay. Maaaring ang pagtatago ng emosyon ay isang madaling gawain para sa iba ngunit hindi sa lahat ng oras ay kaya nilang panatilihin ang pagtatago nito. Nakikita parin ito sa kanilang kilos o galaw. Ang epekto ng pagtatago ng kanilang emosyon ay maaring magdulot ng negatibong epekto hindi lamang sa kanilang performance sa trabaho ngunit pati na rin sa relasyon nila sa kanilang pasyente.
Ang mga nars na walang tigil na nakikipag-interak sa pasyente ay dapat magkaroon ng limita limitasyo syon n at hanggan hangganan an sa pagpapa pagpapakit kitaa o pagtata pagtatago go ng kanilan kanilang g emosyo emosyon n may problema man o wala. Dapat parin nilang panatilihin ang propesyonalismo sa kanilang pagtratrabaho. Dapat nilang isantabi ang kanilang personal na buhay sa tuwing sila’y
nasa nasa oras oras ng kani kanila lang ng pagt pagtra ratr trab abah aho o nang nang sa gayo gayon n ay wala walang ng maap maapek ektu tuha han n o madadamay ng kanilang emosyon.
3. Reko Rekome mend ndas asyo yon n
Buong-pagpapak Buong-pagpapakumbaba umbaba naming inihahandog inihahandog ang ilang mga rekomendasy rekomendasyong ong ito gamitan gaming pag-aaral bilang batayan.
•
Para sa pamahalaan, pagbutihin pa ang diseminasyon ng impormasyon ukol sa mga negatibong epekto ng pagtatago ng emosyon ng nars, at bumuo ng nauukol na programang makakatulong sa usaping ito.
•
Para sa mga nars, maglaan ng nararapat na oras upang isaayos ang nararanasang suliranin upang maiwasan ang mga di-kanaisnais na sitwasyon at epekto.
•
Para sa mga admisnistrador ng mga ospital, pagbigyan pa ng nauukol na atensyon ang kapakanan at [tag of performance] ng kanilang mga manggagawa.
•
Para sa mga propesor ng kolehiyo ng Narsing, pagbigyan pa ng mas malawak na kaalaman ang mga estudyante sa mga paraan ng [tagalong ng pag-deal] sa mga nurse-patient relationship relationship upang nega negati tibo bong ng epekt epekto o na maid maidud udul ulot ot ng nurse-patient upang mas mas madagdagan ang kanilang pagiging handa.
•
Para Para mga mga estu estudy dyan ante te,, ihan ihanda da na ang sari sarili li sa posib posibil ilid idad ad ng pagko pagkont ntro roll ng nararamdaman, upang hind imaging isang napakalaking kagulatan ito pagdating duty. ng panahon ng pagkumpleto ng naaayon na duty.
•
Para sa iba pang mga mananaliksik, ipagpatuloy pa ang pagsusuri sa usaping ito upang mas mabigyang linaw pa ang mga importanteng detalyeng hindi natalakay ng aming grupo.
LISTAHAN NG MGA SANGGUNIAN
Berman, A., Snyder, S. J., Kozier, B., & Erb, G. (2008). Koizer & Erb’s Fundamentals of Nursing. (8/e) New Jersey, USA: Prentice Hall. Wikipedia. (2010). Psychology. Psychology. Retrieved February 13, 2010, from http://en.wikipedia.org/wiki/Psychology Wikipedia. (2010). Affect (psychology). Retrieved February 13, 2010, from http://en.wikipedia.org/wiki/Affect_%28psychology%29 Burger, J. M. (2007). Personality Seventh Koizer & Erb’s Fundamentals of Nursing. (8/e) USA: Prentice Hall. [Country of pub]: Thomas Wadsworth. Walker, J., Payne, S., Smith, P., & Jarret, N. (2008). Psychology for Nurses and the Caring Professions. (3/e) London: McGraw Hill. Klebanoff, N. A., & Smith, N. M. (1997). Lipincott’s Guide to Behavior Management in Home Care. (1/e) Philadelphia, USA: Lipincott-Raven. Watkiss, S. (2004). Retrieved February 13, 2010, from http://www.watkissonline.co.uk/ebooks/motivation.pdf Merriam Webster’s Webster’s Collegiate Collegiate Dictionary. Dictionary. 1996. Goldberger & Breznitz, 1982 Vandekerckhove, M., Von scheve, C., Ismer, S., Jung, S., S., & Kronast, S. (Eds.). (Eds.). (2008) Regulating Emotions: Culture, Social Necessity, and Biological and Biological Inheritance. USA: Blackwell Publishing.
APENDIKS A
Pangalan: ___________________ (optional) ___________________ (optional) Taon at Pangkat: _____________ (optional)
Kasarian: ___________________ Edad: ______________________
Isan Isang g maga magand ndan ang g araw araw sa iyo! iyo! :] Kami Kami ay ang ang pan pangk gkat at 11, 11, kasa kasalu luku kuya yang ng nasa nasa unan unang g taon taon ng Narsing. Nais naming makahingi ng ilang impormasyon na makatutulong sa aming pagaaral sa pamanahong papel para sa asignaturang Filipino. Ang mga tanong na nakapaloob sa kwestyoneyr na ito ay umiikot sa “Isang Pagaaral ukol sa mga Negatibong Epekto ng Pagtatago ng Emosyon ng mga Nars sa mga mga Pasy Pasyen ente te”. ”. Pina Pinaki kiki kius usap ap nami namin n ang ang iyon iyong g makatotohan makatotohanang ang mga sagot upang maging possible possible ang pagkala pagkalap p ng eksakt eksaktong ong datos. datos. Sinisi Sinisigur gurado ado ng buong grupo ang pagpapanatili ng lihim ang lahat ng impormasy impormasyong ong maibibigay maibibigay sa kwenstyoney kwenstyoneyrr na ito. Maraming salamat sa iyong pakikisama at hanggang sa muli! :))
1) Madalas ka bang magkaroon ng problema? ___ Oo. ___ Hindi. ___ Paminsan-minsan lang.
2) Sa paanong paraan mo tinutugunan ang iyong mga suliranin? (Markahan ang lahat ng naaayon sa iyo.) ___ Pag-iyak ___ Pagsigaw at Pagdabog ___ Pananahimik at Pagiisip ___ Pagkukwento sa mga kaibigan at pamilya ___ Paghingi ng payo at tulong sa mga kaibigan at pamilya ___ Sadyang paglimot sa problema o “Bahala na” mentality
3) Nakikita mo ba ang iyong mga problema bilang positibo o negatibo? ___ Positibo ___ Negatibo
4) Naaapektuhan ba ng iyong mga problema ang pangaraw-araw mong mga gawain?
___ Oo. ___ Hindi.
5) Halimbawa ay nalaman mong nagkaroon ng isang malaking lindol sa lungsod na pinagtatrabahuan ng iyong ina. Makakapagbigay ka ba ng isang daang porsiyentong atensyon sa iyong mga gawain? ___ Oo. ___ Hindi.
6) Ano sa tingin mo ang iyong personalidad? ___ Introverted ___ Extroverted
7) Magandang gawain ba ang pagkikimkim ng problema? ___ Oo. ___ Hindi. Pakipaliwanag kung bakit napili ang sagot: _________________________________________________________________ _
8) Komportable ka bang magtago ng emosyon sa harap ng iba? ___ Oo. ___ Hindi. ___ Paminsan-minsan.
9) Halimbawa ay nahuli ka ng pasok sa klase dahil nanggaling ka sa burol ng isang mahal sa buhay. Pagdating mo sa silid aralan ay pinagalitan ka kaagad ng iyong guro ng hindi manlang alam ang kasalukuyan mong sitwasyon . Ano ang mararamdaman mo? ___ Galit ___ Pagkainis ___ Paguunawa ___ Pagpapakumbaba
10) Sumasangayon ka ba sa ideya na kahit anong pagtago ng isang tao sa kanyang totoong emosyon, nakikita’t nakikita parin ito sa galaw nito? ___ Sumasangayon ___ Hindi sumasangayon Maraming Salamat!
APENDIKS B
TRANSKRIPSYON NG INTERBYU KAY MRS. VERONICA C. TIMOG, R.N., MARSO 9, 2010
Mga Interbyuwer: Nikka Ursula Timog Kimberly Mae Pascual Kendrick Aaron Tan
(Si Veronica C. Timog as isang propesyunal n a nars na isang rehistradong nars ng Estados Unidos. Nakapagtrabaho siya sa isang nursing home sa Bakersfield, California.)
Nikka: Magandang hapon po, Misis Timog. Kamusta po kayo? VCT: VCT:
interviewee, honored ako. honored ako. Mabu Mabuti ti nama naman. n. Thank you for choosing me as an interviewee,
Kim: Kim:
Nagkar Nagkaroon oon na po ba ba kayo kayo ng mga mga karana karanasan san kung kung saan saan nagt nagtrab rabaho aho ka ka ng mayroong iniisip na suliranin sa buhay?
VCT: Oo, nagkaroon nagkaroon na ako ng ganitong ganitong karanas karanasan an noong nagtrab nagtrabaho aho ako bilang bilang isang isang nars sa isang pribadong institusyon. institusyon. Bilang rehistradong nars , mayroon mayroon akong malawak na responsibilidad hindi lang lang sa mga pasyente ko kundi pati sa mga katrabaho ko na nasa puder katulad ng mga nursing aid. aid. Mahirap ang sitwasyon sitwasyon na mayroong suliranin sa buhay habang nagtratrabaho bilang isang nars kasi nakasalalay ang buhay ng mga pasyente sa nars. Pwedeng mawala ang lisensiya niya pag mayroong masamang nangyari sa pasyente. Ken: Ken:
Maaa Maaari ri ka ka po bang bang magb magbig igay ay ng ng halim halimba bawa wa??
VCT: Nagkasakit Nagkasakit ang aking aking anak noon noon at naospital naospital siya. siya. Kailangang Kailangang nasa nasa tabi niya niya ako noon habang nasa ospital siya kaya lang lang hindi pwede kasi may trabaho ako at hindi pwedeng iwanan ang mga pasyente ko. Ang isang rehistradong nars kasi ay may sinumpaan na hindi niya pwedeng iwanan ang mga pasyente niya pag nasa gitna ito ng trabaho niya. Nikka: Nikka: Nakapag-pokus Nakapag-pokus ka po ba ng mabuti sa trabaho trabaho mo? VCT: Hindi ako ako maka-pokus maka-pokus noon dahil dahil sa sulirani suliranin n nayon kaya kaya lang lang wala akong akong magawa kundi ipagpatuloy ng maayos ang trabaho ko dahil sa responsibilidad ko
sa mga pasyente ko. Pinairal ko ang pagiging propesyunal na napaka importanteng katangian ng isang nars . Kim: Mas mahira mahirap p po bang bang makapagbiga makapagbigay y ng isang isang daang daang porsyento porsyento sa trabaho trabaho niyo? niyo? VCT: Napakahirap Napakahirap talaga talaga pero pero nangibaba nangibabaw w na mag mag pokus ako at magdasal magdasal na malampasan ko ang pagsubok na yun. Hindi ko pinakita sa mga pasyente ko na may bumabagabag sa akin noong panahon na yun kasi ang mga pasyente ko sa kadahilanan na ayaw kong mahalata nila na may iniisip akong suliranin. Dahil tao lang ako, di ko talaga maiwasan na magisip sa suliranin ko habang nasa trabaho. Ken:
Mas gugu gugustu stuhin hin mo mo po bang bang maglaa maglaan n ng ilang ilang minut minuto o upang upang maiayo maiayoss ang nababagabag mong isip at panandaliang mag-break muna sa trabahong ginagawa mo noong panahong iyon?
VCT: Oo, kung kung wala wala naman naman sa mga pasyent pasyentee ko ang ang nasa nasa kritikal kritikal na kundisyo kundisyon n na dapat pagtuunan ng pansin. Kahit papano sa maiksing break na yun makausap ko man lang ang nagbabantay sa anak ko sa ospital para kamustahin and kalagayan niya. Nikka: Ano sa tingin po ang importansya importansya ng pagtatago ng emosyon emosyon sa mga pasiyente? pasiyente? VCT: Napakaimport Napakaimportante ante na itago sa mga mga pasyente pasyente ang ano mang mang emosyon emosyon na dulot dulot ng personal na problema. Dapat parang walang iniisip ang nars na suliranin para hindi sila maaepektuhan . Ang pagiging nars ay nakapukos sa pasyente at hindi sa nars. Kim:
Maraming salamat po sa pakikipanayam niyo sa amin!
VCT: Walang ano man. Nagpapasalamat din ako sa pagbibigay sakin ng pagkakataon na magbigay ng opinion.