CLAUDINE T. ROSETE
APAT NA MAKRONG KASANAYAN
I.PAKIKINIG Ang PAKIKINIG ay isang proseso ng pagtanggap ng mensahe mula sa narinig.Ito ay mula sa tunog o salita na narinig, sa pamamagitan ng auditory nerve, mabilis na dinadala sa utak(brain) upang bigyan ng pagpapakahulugan at pagsusuri(analyze) kung ano ang narinig.Ang utak ang siyang nagbibigay ng interpretasyon at paguna!a at doon nagkakaroon ng kahulugan ng narinig. (http"##!!!.slideshare.net#ghy$#apatnam (http"##!!!.slideshare.net#ghy$#apatnamakrongkasanayansa!ika) akrongkasanayansa!ika)
%inatayang mga &' ng panahon ng isang tao ay inuukol sa pakikinig,ngunit hindi lahat ng naririnig ay dapat tanggapin, kailangang matutong magsuri ngmga bagay na naririnig. Ang isang tgapakinig ay madalin madaling g umuna! umuna!a a ng mensah mensahekun ekung g kaya kaya t nagkaka nagkakaroo roon n siya ng ng pagkakataon na magisip at magdagdag pa ng mgabagong kaisipan mula sa kaniyang mga naririnig. (http"##!!! http"##!!!.sribd.om#do#** .sribd.om#do#**&'+''#Ang &'+''#AngApatNa-akrongKasanayang ApatNa-akrongKasanayangPang!ikas Pang!ikasribd ribd )
KAHALAGAHAN NG PAKIKINIG /.Ang pakikinig ay isang mabilis at mabisang paraan ng pagkuha ng impormasyon.
CLAUDINE T. ROSETE 0.Ang pakikinig sa kap!a ay daan upang ang ba!at isa ay magkauna!aan. 1.2a pakikinig kinakailangan ang ibayong konsentrasyon sa paguna!a.
Ang pakikinig ay isang masalimu! a! maikling kasanayan. I! y "uma#aan sagani!ng p#s$s% a.%atanggapin ang mensahe b.Pagtutuunan ng atensyon ang tinanggap na mensahe .3ibigyan ng kahulugan ang mensahe d.%atandaan ang mensahe e.%utugon sa mensahe Ta!anggapin ang M$ nsa&$ 4pang maging mabisa ang pakikinig, ihanda muna ang sarili sa pakikinig sapamamagiatan ng inyong mga malinis na tainga. 5alang kahulugan ang anumang tunog o mensahe na manggagaling sa labas kung hindi ito handang tanggapin. Pag!u!uunan ng a!$nsyn ang !inanggap na m$nsa&$ -atapos tanggapin ang mensahe, pagtuunan ito ng buong atensyon, hu!ag ibaling saibang bagay o tunog ang inyong pansin, sapagkat makakasira ito ng pokus ng atensyonsapinapakinggan, kundiman ay mababa!asan ang pagkauna!a. -alaking bagay din sapakikinig ang kapaligiran. Kung maingay at magulo, tiyak na makasisira ito ng atensyon sapakikinig.
'i(igyan ng k a&ulugan ang m$nsa&$ -akabubuti sa isang tagapakinig na mgakaroon ng mayamang talasalitaan (!ordapaity) upang madali niyang mabigyan ng tumpak na kahulugan ang anumang tunog omensaheng naririnig.-arami ang nagkakamali ng akala sa narinig lamang. -adalas na dito nagsisimula angdi pagkakauna!aan na nagtatapos ng masaklap na pangyayari . -aging positibo sapagbibigay ng
CLAUDINE T. ROSETE kahulugan sa mensahe upang mai!asan ang masamang pagtugon samensahe. Ta!an"aan ang m$nsa&$ 6indi lahat ng maririnig ay matatandaan. Imposible ito sapagakat hindi tayo makina natulad ng isang tape reorder. Ang mahalaga at may kahulugan lamang sa atin ang dapat tandaan, upang mai!san ang pagkalito sa mensaheng narinig . -akabubuti ang magtala,sapagkat maktutulong ito sa pagalaala ng naririnig. Tu!ugn sa m$nsa&$ Ang pagtugon sa mensahe ang batayang sukatan n gating kasanayan sa mabisangpakikinig.Kapag ang pagtugon sa mensahe ay nagbubunga ng mabuti, mabisa ang nangyaringpakikinig ngunit kung nagbubunga ng di mabuti, tiyak na may mali sa gina!ang pakikinig.
MGA SALIK NA NAKAKA'ISA SA MA'UTING PAKIKINIG /.7ras may mga taong nagtatakda ng oaras sa pakikinig. -ay mga oras na aya!nating making o kung tayo ay nagugutom. 0.8aluyan maipapahatid natin ang mensahe sa iba t ibang paraan, maaring hatinig,internet, 9a:, atb, ngunit hanggat maari mabisa parin ang personal na paghahatid ngmensahe. 1.Gulang piliin ang mga salita o paksang ipararating sa kausap ayon sa kaniyanggulang. 3aka hindi makuha ang mensahe ng matanda sa bata o mensahe ng bata samatanda. &.Kasarian
CLAUDINE T. ROSETE may mga mensaheng nababagay lamang sa mga babae at mayroonnaming naangkop lamang sa mga lalake. '.Kailangan mahalagang isalangalang ang kalinangan ng kausap upang mai!asanang dipagkakauna!aan. +.Konseptong pansarili magiging mabisa ang pakikinig kung ang naghahatid ngmensahe ay katulad ng magiisip o panini!ala ng tumatanggap.
ILANG KASANAYAN SA PAKIKINIG /.IMPORMAL NA PAKIKINIG A.Paglalago m -alilinang ang kasanayan sa pakikinig sa isang magaaralkung mula sa isang napakinggang k!eno, panayam, talumpati at iba pang katuladnito ay makapagbibigay siya ng kasiyasiayang lagom nito. 3.Pagga!a ng 3alangakas -akatutulong sa masisitemang kasanayan sa pakikinig ng mga mag aaralkung sila ay pagaga!ain ng isang balangkas mula sa narinig na talumpati opanayam.Ang balangkas ng isang teksto ay maaring ga!ing papaksa o pangungusap.-agaga!a ang balangkas sa pamaamgitan ng mga titik at tambilang.%andan na ang mga mahahalagang kaisipan lamang ang dapat isama sabalangkas. ;.Pagtatala Ang kasanayan sa pakikinig ay mapapaunlad kung gagamit ng pagatatalahabang nakikinig sa isang panayam o talumpati. -alilinang ang kakayahan ngisang magaaral o tagapakinig sa pagpili ng mahahalagang puntos sa sinsabi ngnagsasalita, maihihi!alay niya ang may halaga at
CLAUDINE T. ROSETE !alang ka!alang kaisipan sapamamagitan ng pagtatala mula sa kaniyang naririnig. %andaan, di dapat italaang lahat ng naririnig sa isang panayam. 2apagkat lalong hindi niyamauuna!aan ang mensahe ng nagsasalita. -aari naming gumamit ngpagdadaglat o pagpapaikli ng salita upang mapadali ang pagtatala. 8.Pagalaalao Pagsusunod sunod ng mga Pangyayari-asususkat din ang kasanayan sa pakikinig kung ipasasalaysay satagapakinig nang may tumpak na pagkakasunod ng mga pangyayari ang binidangk!ento. -alilinang din dito ang alaala ng nakikinig. 0.MAPANURING PAKIKINIG itoy hindi lamang paguulit ng narinig kundipaghahanap ng mahalagang mensahe mula sa pinakinggang a!it o anumang akdangpamapanitikan< gayundin ay pagbibigay ng puna sa pagkakatulad at pagkakaiba. 1.PAGHUSGANG PAKIKINIG marahil, ito na ang mapanuring antas ng pakikinig,sapagkat hindi lamang paguulit ng narinig< pagkuha ng mensahe sa akdangnapakinggan< kundi magbibigay pa ng reaksyon sa narinig na komentaryo opanayam. Ang kasanayang ito ng pakikinig ay maarig mkapagbigay din ng pagtatayasa mga pangyayari mula sa narinig na pagsasalaysay. &.PAKIKINIG PARA MAGPAHALAGA ito ay isang mapanurio kritikal na pakikinig,sapagkat kailangang magisip at damhin ang mensaheng narinig mula sa isangakdang pampanitikan tuladng isang tula, upang mabigyan niya ito ngpagpapahalaga.
II.PAG'A'ASA
CLAUDINE T. ROSETE Pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga nakasagisag na nakalimbag upang mabigkas ng pasalita. Pangunahing kasangkapan sa pansariling lakbayin tungo sa paghanap ng kaalaman at katotohanan. Instrumentopagapuhap ng kahulugan at kabuluhan ng mga bagaybagay sa paligid o maging sa paglinang ng mapanuri at malikhaing kaisipan. -alaking kapakinabamgan ang makukuha sa pagbasa. Nagbibigay ito ng mga bagong kaalaman, kalibangan, pagkatuto at mga karanasang maaring mangyari satunay na buhay. 2a pagbabasa hindi sapat na may kakayahan sa mabilis na pagbasa, angmahalaga ay pagtugon ng isipan sa binabasa maging ang paksang binabasa aypangkalibangan o pangkaalaman.
Ang Pag(a(asa ay Isang P#s$sng 'inu(u ng Ma#ami&ang Kasanayan)Mul!i*mpn$n! Skills+ •
Ang pagbabasa ay hindi lamang ugnayan ng tunog at letra, hindi ito dapat ihi!alay sa pagbibigay kahulugan at komprehensyon.Isang proseso ito na nagiging ganap kung ang mambabasa ay nagkaroon ng interaksyon sa nabasa.Nakakamit ang pagkuha ng kahulugan ng binasa kung nagamit ang interaktibong sistema ng semantika, sintaks at grapoponemika sa paguna!a ng binasa.
An ang Ma&i&inu&a na!in sa Pag(a(sa, 8ito nagiging ganap ang pagkataao ng isang tao. 2apat na kaalaman Kaligayahan at kasiglahan sa mga gaga!in =pagpapaunlad sa sarili
=kap!a =lipunang kinabibilangan
CLAUDINE T. ROSETE Nabubuksan ang lahat ng landas ng karunungan
=pandisiplina =pagtuklas ng lahat ng bagay na kailangan ng tao sa daigdig
(http"##!!!.slideshare.net#ghy$#apatnamakrongkasanayansa!ika )
U#i ng Pag(asa Ayn sa Layunin Pa&apya- na Pag(asa* may layunin na makakuha ng panlahat na impormasyon.
Masusing Pag(asa*may layuning makapagbigay ng detalye o makapagbigay halimba!a.
MGA KASANAYAN SA AKADEMIKONG PAG'ASA Pag*uu#i ng mga i"$ya a! "$!aly$ >Paguuri ng mga ideya at detalye"makakatulong ang kaalaman sa paksangpangungusap at pantulong na mga kaisipan >-akikita ang pamaksang pangungusap madalas sa unang talata at huling talata.-aaari ding makita sa gitna ngunit bibihira. >Implied kung sa simula at konklusyon kung sa hulihan Pag!uky sa layunin ng !$ks! >Ibaibang mga layunin"maglibang, magbigay ng impormasyon, magmulat,magtanggol, mangaral at iba pa. Pag!iyak sa Dam"amin Tn a! Panana- sa T$ks! =8amdamin ng %eksto tumutukoy sa kung ano ang naging saloobin ng mambabasa sa binasang teksto< maaaring saya#tu!a, lungkot, takot, at pagkabahala at iba pa. =%ono ng %eksto tumutukoy sa saloobin ng a!tor yungkol sa paksang kanyang tinatalakay
CLAUDINE T. ROSETE =Panana! ng %eksto tumutukoy sa punto de bistang ginamit ng a!tor sa teksto. Pag(igay ng In!$#p#$!asyn sa mapa /&a#! !ala&anayan =Ang interpretasyon ng mapa ay kung ika! ay gumaga!a ng mapa, ika! ay magkakaroon ng mabigat na responsibilidad sa trabaho ngunit katumbas nito ay karagdagang sahod. Pagkilala sa pagkakai(a ng pinyn a! ka!!&anan >Katotohanan ay 9atual >7pinyon ay maaaring sangayunan o hindi Pag(u ng lagm a! knklusyn >?agom ang pinakapayak at pinakamaikling anyo ng diskurso batay sa binasangteksto taglay ang pinakadi!a ng binasa. >Konklusyon ay tumutukoy sa mga implikasyong hinango sa binasa o kaya aymga bagay na napatunayan. Pagbibigay interpretasyon sa mapa, tsart, graph at talahanayan >Nangangailangan ito ng puspusang mental at konsiderableng antas ngkaalamang teknikal at pagkamalikhain (3ernales, et al., 0@@0) >Nakapagpapadali ito sa paguna!a ng mga sa pag datos. >Ayon kina ing at Bin (/C), isa itong komprehensibong kakayahan nanaglalaman ng !astong gamit, talasalitaan, pagbuo ng kaisipan, retorika at iba pangelemento kaugnay sa komunikasyon. >isa itong mataas na uri ng komunikasyon dahil esensyal dito ang napakaramingelemento at reDuirement ng gramatika at bokabularyo (:ing at $in) >Ayon kay 3adayos (0@@@), napagaaralan ang !asto at epektibong pagsusulat. >Ayon kay Keller (/C'), isa itong biyaya mula sa -aykapal, isa itongpangangailangan, at isang kaligayahan.
CLAUDINE T. ROSETE >Ayon kina Pek at 3ukingham (sa Eadillo, /C), ang pagsulat ay ekstensyonng !ika at karanasang natamo ng isang tao sa kanyang pakikinig, pagsasalita atpagbabasa. (http"##!!!.sribd.om#do#*+*@@/CC#-gaKasanayan2aAkademikongPagbasasribd)
III.PAGSASALITA
=2a apat na kasanayang pang!ika, ang pagsasalita ang kaunaunahang natututuhan ng tao. -aaaring sabihing kaalinsabay itong natututuhan ng kasanayan sa pakikinig. Ngunit tiyak nab ago niya matutunang bumasa at sumulat, nagsasalita at nmakikinig na muna siya.
(Sining ng Pakikipagtalastasan-Filipino 1)
KAHULUGAN NG PAGSASALITA Ito ay pagbibigay, pagbabahagi ng kaisipan at mensahe sa pamamagitan ng verbal na paraan na ginagamit ang !ika na may !astong tunog, tamang gramatika, upang malina! na maipali!anag ang damdamin at kaisipan.
Ka&alaga&an Ng Paglinang Ng Kasanayan Sa Ma(isang Pagsasali!a Ang isang taong epektibo na magsalita sa harap ng pangkat ng mga tao ay higit na madaling nakakakuha ng respeto sa iba.Ang pakikipagusap sa harap ng maraming tao o sa harap ng isa lamang ay laging isang hamon sa iyong kakayahang masabi ang nais mong ipakahulugan at maipahatid ang mensahe sa kung paano mo ito inaasahang matanggap.
KASANAYAN SA PAGSASALITA 0. Pakikipag*usap
CLAUDINE T. ROSETE Ang pagpapalitan ng mga kaisipan at damdamin sa pamamagitan ng pagsasalita ay itinituring na pakikipagusap.Isa ring sining ang pakikipagusap kaya may masasabing mahusay na kausap at may kausap na !alang buhay at nakakabagot. -agagamit ang pakikipagusap sa ibaFtibang layunin.-aaaring gamitn ito sa pagtuturo upang matuklasan ang kamalian sa pagbigkas, malaman ang la!ak ng talasalitaan ng magaaral o ipagamit ang natutuhan sa !ika, linangin ang kasanayan sa pkikinig at masanay sa pagdadala ng isang pakikipagusap. 1.
Pag!a!alumpa!i
2ining ng pasalitang pagpapahayag ang pagtatalumpati na ang layunin ay makaakit at makahikayat sa mga nakikinig.
TATLONG KATANGIAN NG MANANALUMPATI /.KAALAMAN Hou annot say !hat you do not kno!. =Kailangan alam mo ang paksa sa isang usapan. =6indi mo malilinlang ang iyong tagapakinig. =Kailangang may sapat kang alam sa gramatika. =-ay sapat na kaalaman sa kultura at maging sa kultura ng iyong kausap. =Kailangang may sapat na kasanayan sa pagiisaip ng mensahe sa pinakamaikling panahon. =Kailangang may sapat na kasanayan sa paggaming mga kasangkapan sa pagsasalita. =kailangang may sapat na kasanayan sa pagpapahayag ng ibaFtibang genre.
0.PAGTITI2ALA SA SARILI hindi magkakaroon ng ti!ala sa sarili kung hindi sapat ang kaalaman at kahandaan sa talumpating bibigkasin.
CLAUDINE T. ROSETE 1.KASANAYAN sanayin ang sariling magsalita ng malakas at malina! sa himig na nakikipagusap.
MGA DAPAT TANDAAN SA PAGTATALUMPATI 0.TINIG Ito ay mahalagang puhunan ng mambibigkas.Narito ang buhay ng isang talumpati.Ang palakas o paghina ng tinig ay dapat naaayon sa di!a ng talumpati.Ang paglalapat ng tindi o bigat sa tinig ay mahalagang sangkapsa pagbibigkas 1.TIKAS O TINDIG Ang katauhan sa tanghalan ng mambibigkas ay agad nakikilala sa kanyang tikas.Ang tikas ay nakikita sa pagtindig, pagkilos, at pagkumpas ng isang mambibigkas.Ang bigat ng kata!an ay kailangang nakasalalay sa nauunang paa. 3.PANUUNAN NG PANINGIN Ang isang mambibigkas ay nagkakaroon ng mabisang pakikipagugnay sa kanyang madla, kung alam niya ang pagtutuunan ng paningin upang maging mala!ak ang masasakla! nito.Karani!an ng panuunan ng paningin ng isang mambibigkas ay sa gitna, sa ga!ing likuran nagsisimula.Kung nais niyang baguhin ang panuunan ng paningin niya, mallipat ito sa ga!ing likuran sa kanan o kali!a ngunit hindi niya malalata!an ang ga!ing gitna. 4.PAG'IGKAS ang mali!anang na pagbigkas ng mga salita ay isa sa mga dapat isaga!a ng isang mahusay na mambibigkas.Kailangan magkaroon siya ng tatas sa malina! na pagbigkas ng salita na naaayon sa pagkakapantig pantig nito at sa !astong diing taglay ng salitang binibigkas.3igkasin ng malina! ang ba!at pantig hanggang sa huli. 5.PAGKUMPAS Ang kumpas ay ginagamit upang maihatid ang damdamin ng tula sa madla o mailara!an ang inilalahad nito.Ang mga kumoas ay mahalagang sining ng pagbigkas. (!!!.slideshare.net#GinoongGood#makrongkasanayansapagsasalita) (old notes)
CLAUDINE T. ROSETE
I6.PAGSUSULAT
Ang pagsula! ay pagsasalin sa papel o sa anumang kasangkapang maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo at ilustrasyon ng isang tao o mga tao sa layuning maipahayag ang nasa kanyang kaisipan (2auo, et al., /C).
-
Isang paraan ng pagpapahayag ng mag saloobin, damdamin at kaalaman
ang pagsulat katulad ng pagsasalita. 2a apat na makrong kasanayang pang!ika (pakikinig, pagsasalita, pagbasa at pagsulat), ang pagsulat ang sinasabing pinakamahirap matutuhan. 8i tulad ng pagsasalita, hindi mga tunog kundi may mga titik ang simbolong ginagamit ng manunulat upang makapagpahayag. 3umubuo siya ng makahulugang salita mula sa mga titik, at ng mga pangungusap at kabuuang diskors mula sa mga salita.
Ang pagsulat ay ekspresyon ng pagpapagala! ng isipan at emosyon ng tao. Ang mga bagay na hindi kayang sabihing pasalita ay ginaga!a sa paraang pasulat. -aaaring sumulat ng pansarili o personal< kasabay nang pagunlad ng sariling ideya tungkol sa sarili at karanasan. Ang ganitong uri ng pagsulat ay makatutulong sa pagpapabuti ng kasanayang ito sapagkat ang paksang isinusulat ay pinakamalapit sa interes mo.
Nagsusulat ang isang tao upang makapagambag ng kaalaman o kaisipang maaaring manguudyok sa mambabasang sumulat nang makabuluhan.
Ka&alaga&an ng Pagsula! Inilahad ni Arrogante (0@@@) ang mga kahalagahan ng pagsulat"
CLAUDINE T. ROSETE a.
Ka&alaga&ang Pan!$#apyu!ika
Ang taong may kahinaan sa pagsasalita ay mahilig sumulat para mailabas lamang ang nasa kalooban may babasa man o !ala. Gumagaan ang kanilang pakiramdam pagkatapos makapagsulat. Para bang naibsan sila ng isang mabigat na dalahin.
(.
Ka&alaga&ang Panssyal
2umusulat ang mga tao dahil may namamagitang katahimikan o mga bagay na siyang nagpapalayo sa isang relasyon ngunit likas ng tao ang magkarelasyon. Kung nasasaktan ka at hindi mo masasabi nang tu!iran ang iyong nadarama, isulat mo lang iyon. -adali ang ugnayan sa pamamagitan ng pagsulat. Ang isang mamamayang sosyal ay sandatang panulat ang ginagamit para maipadama ang kanyang saloobin tungkol sa mga pangyayari sa kanyang kapaligiran. /.
Ka&alaga&ang Pang*$knmiya
Ang taoFy sumusulat dahil kailangan para siyaFy mabuhay, sa madaling salita itoFy nagiging kanyang hanapbuhay. Pangara!ara! na ga!ain niya ang pagsusulat at ang paghahanap ng mga dapat isulat, lalo na kapag may hinahabol na deadline. ".
Ka&alaga&ang Pangkasaysayan
Ang panulat ay mahalaga sa pagreserba ng ating kasaysayang pambansa at ang mga naisasatitik ay nagsisilbing dokumento para sa mga sumusunod na henerasyon. (http"##thesilentlearner0@/&.blogspot.om#0@/@+#Jlipino0kahuluganatkahalagahan ngC.html)
CLAUDINE T. ROSETE
U#i Ng Pagsula!
AKADEMIK* Ito ay isang intelektual na pagsulat dahil layunin nitong pataasin ang antas at kualidad ng kaalaman ng mga estudyante sa paaralan. kritikal na sanaysay lab report eksperimento term paper o pamanahong papel TEKNIKAL* Isang uri ng tekstong ekspositori na nagbibigay ng
impormasyon para sa teknikal o komersyal na layunin. ulat panlaboratorio kompyuter 7ORNALISTIK* 2akla! nito ang pagsulat ng balita, editorial, kolum, anunsiyo at iba pang akdang karani!ang nakikita sa mga pahayagan o
magasin. RE8ERENSYAL* 4ri ng pagsulat na naglalayong magrekomenda ng iba pang sanggunian hinggil sa isang paksa. 3ibliography, inde:, note ards PROPESYONAL* 4ri ng pagsulat na nakatuon o eksklusib sa isang tiyak na propesyon. polie report medial report investigate report legal 9orms MALIKHAIN* masining ang uring ito ng pagsulat.Ang pokus ditto ay ang imahinasyon ng mannunulat bagamat maaaring piksyonal o dipiksyonal ang akdang isinusulat. pagsulat ng tula nobela maikling katha
PROSESO NG PAGSULAT Ang proseso ng pagsulat ay nahahati sa ibaFtibang yugto.Ang mga yugtong ito ay ang mga sumusunod"
CLAUDINE T. ROSETE >PREWRITING >WRITING >REVISING >EDITING (http"##!!!.slideshare.net#$ombasto*#pagsulat/'''&*LrelatedM/)
MGA HAK'ANG SA PAGSULAT /. Ang Paksa o Ideya Kailangang may paksang susulatin bago magsulat. Kung !ala ang paksa, ano ang susulatinL-aaari tayong mangalap ng paksa tungkol sa mga pang ara!ara! na buhay, problema, at iba pa. -angyari pa, sa pagsulat pipiliin iyong hindi lamang mahalagang prolema kundi iyong naka!i!ili sa sumusulat at sa kanyang mambabasa. 0. Pagga!a ng 3alangkas 6Igit na mabuting magsulat sa gabay ng isang balangkas.Ang iba, sa halip na balangkas ang ga!in, ang story line ang kanilang binubuo.-aging story line o balangkas man ito, iyan ang pinakaplano ng manunulat sa kanyang susulatin. %otoo na anuman ang Ga!ain, higit na mainam ang may plano. Gabay ito sa pagga!a, sa kasong ito, sa pagsulat. 1. Paga!a ng 3urador Ang pagsulat ng burador ay ang paglalagay ng kalamnan sa kalansay na balangkas.Isulat ito ng tuloytuloy at hu!ag matakot na magbura o magkamali.Kaya burador ang ta!ag dito ay talagang ditto ginaga!a ang pagtatama sa mga mali, pagdaragdag sa kulang o nai!ang kaisipan at pagbaba!as sa labis na naisulat.2ikaping maging tapat o makatotohanan, payak at malina! sa pagsulat.Ang burador na ang kabuuan ng isinusulat ayon sa balangkas at siyang pagbabatayan ng !akas o pinal na sulatin. &. Pagtatama sa 3urador
CLAUDINE T. ROSETE 8ahil sa tuloytuloy na pagsulat ng burador, possible na may mg adapt isama na nakaligtaan o baka !ala sa balangkas kaya hindi naisama sa burador ngunit sa huli ay naipasya na dapat palang maisam sa sulatin. '. Pagsulat ng Pinal na Anyo Ayon sa ini!astong burador, isulat na ang pang!akas na anyo ng sulatin.3igyan ng partikular na atensyon ang kalinisan nito, ang tamang paglulugit sa mga talataan at ang tamang pagmamargin. (Sining ng Pakikipagtalastasan-Filipino 1,Grandwater Publication)
9999999999999999999N8 999999999999999999