UNIVER.IDAD NACIONAL A1RARIA A1RARIA LA LA MOLINA
DEPARTAMENTO ACADEMICO DE QUIMICA QUIMICA ANALITICA-LABORATORIO
INFORME DE LA PRACTICA N° 3 TITULO:
Volumetría Ac!o-Ba"e Bro#"te! $ Lo%r$ Determinación de Alcalinidad en Carbonato de Sodio Comercial
INTEGRANTES:
MAMANI RAMIRE&' (EREN
)*+,*,
TORRE. /UARC /UARCA A0A' DIE1O
)*+,*2+
VILCAPOMA TORRE.' RODRI1O FACULTAD:
INDU.TRIA. ALIMENTARIA. *-*4-+2
FECHA DE PRACTICA: PROFESOR:
)*+,*2,
++am a +5m
ALE1RIA ARNEDO' MARIA CECILIA
FECHA DEL INFORE: +-*4-)*+2 GRUPO:
C6
2016 7A8o !e la Co#"ol!ac9# !el Mar !e 1rau:
1. INTRODUCCIÓN La "o"a comercal o "al !e "o!a e" u# materal #or;<#co co#"ttu!o 5r#c5alme#te 5or car=o#o !e "o!o >!rata!o co#tam#a!o e# al;?# ca"o co# >!r9@!o !e "o!o o =car=o#ato !e "o!o .e u"a como u# alcal#a#te ara el tratame#to !e a;ua" como =aar la !urea al reacco#ar co# calco' elear 5/ e# "oluco#e" acuo"a"' etc Tam=# e" u"a!o 5ara to"tar el cromo $ otro" e@tracto" $ !"m#u$e el co#te#!o !e auGre $ Go"Goro !e la Gu#!c9# $ !el aceroH tam=# "e u"a e# la Ga=rcac9# !e !eter;e#te"' $ 5roce"o" !e otac9#H otro" u"o" "o# e# la cer
2. OBJETIVOS: Determ#a la alcal#!a! total como 5or K !e Na )CO3 !e u#a mue"tra !e car=o#ato !e "o!o 5or la tc#ca !e la olumetría í!rco' /Cl e"ta#!ara!o $ a5lca#!o la" le$e" !e la e"teuometra
3. HIPOTESIS La 5urea !el car=o#ato !e "o!o' u#a =a"e Bro#"te! $ Lo%r$' 5ue!e !eterm#ar"e 5or reacc9# uímca ac!o- =a"e $ reacco#ara co# u# ac!o 5or la tc#ca !e la ttulac9# !el me!o acuo"o $ lue;o a5lcar la" le$e" !e la e"teuometra
4. MARCO TEORICO / REVISION DE LA LECTURA Para calcular el 5orce#tae 5 !e 5er9@!o !e >!ro;e#o e# u#a mue"tra !e a;ua o@;e#a!a "e 5ue!e u"ar la ";ue#te relac9# H 2 O 2=
w ( g ) de H 2 0 2 enla muestra mL deagua oxigenada
× 100
El 5e"o !e 5er9@!o !e >!ro;e#o "e !eterm#a co#oce#!o el #?mero !e ml mole" !e 5erma#;a#ato !e 5ota"o ue "e ;a"ta 5ara reacco#ar co# to!o el 5er9@!o !e u#a !eterm#a!a ca#t!a! !e la mue"tra !e a;ua o@;e#a!a !e acuer!o a la reacc9# uímca e# me!o ac!oH e" !ecr
2 +¿+ 8 H 2 O
+¿ → 5 O2 + 2 M n
¿
¿
−¿+ 6 H
¿
5 H 2 O 2+ 2 Mn O 4
La" "em-reacco#e" "o# e"5ecíJcame#te −¿ ¿ +¿+ 2 e ¿
H 2 O2 → 5 O2 + 2 H 2 +¿+ 4 H 2 O
−¿ → M n +¿+ 5 e
¿
¿ ¿
−¿+ 8 H ¿
MnO 4
1r
mmole"
H 2 O2
mmole" !e
KMnO 4
e# la mue"tra
e# el alora#te 5 mmolesH 2 O 2 milimolesde H 2 O2=mmoles de KMn O 4 consumidos× 2 mmoles KMn O4 milimoles KMnO 4=V KMnO × M KMnO consumidos 4
4
w ( g ) de H 2 O2=mmoles de H 2 O 2 × pesode 1 mmolde H 2 O2
El 5ro5o 5erma#;a#ato act?a como #!ca!orH e" !ecr e" u# auto #!ca!or 5orue u#a e lle;a!o al 5u#to !e euale#ca' al #o >a=er m<" 5er9@!o' la ;ota !e e@ce"o !e 5erma#;a#ato ma#te#e "u color ola lle;a!o al 5u#to J#al U#a G9rmula !e c
V KMnO × M KMnO × F .E . pesode 1 mmol de H 2 O2 4
4
mLde la muestratitulada
× 100
U#a #Gormac9# ue ;e#eralme#te acom5a8a al K !e 5er9@!o e" el O2 #?mero !e ol?me#e"H e"te #?mero #!ca cua#to" ml !e ;a" a CN "e l=era 5or ca!a ml !e a;ua o@;e#a!a' u#a relac9# o=te#er e"te alor a 5artr !el 5orce#tae e" Numero de volumenes de H 2 O2 ( ml O2 ) =
H 2 O 2 ( p / v ) × 224 68
5. MATERIALES Y MÉTODOS E!UIPOS: •
Bala#a a#alítca
ATERIALES • • • • • • •
*+ =ureta cal=ra!a !e ), o ,* mL *) matra eler#me$er !e ),* o ,** mL *) a"o !e 5rec5ta!o !e ,* o +** mL *+ Gra"co laa!or co# a;ua !e"tla!a P5eta" olumtrca" !e ,' +* o )* mL Matra olumtrco !e ,* o +** mL Pceta co# a;ua !e"tla!a
REACTI"OS: •
• • •
Sol#ción $in e$tandari%ar de HCl a&ro' ()*((( o lo +#e indica en la eti+#eta) Fra$co ,otero con $ol#ción indicadora de a%#l de bromo -enol) Patrón &rimario de carbonato de $odio) #e$tra de carbonato de $odio comercial)
Acti.idad *) E$tandari%ar / encontrar la concentración correcta con c#atro decimale$0 la di$ol#ción de HCl &re&arado &re.iamente como a&ro'imadamente ()*1)) #$ando carbonato de $odio +#2micamente ro /!P0 como &atrón &rimario: el ob3eti.o e$ e.itar #na -#ente de error en la molaridad) 1 Na4CO5 6 2 HCl •
•
•
1H4CO5 6 2NaCl
Pe"ar e@actame#te' co# cuatro !ecmale"' u#a ca#t!a! !e car=o#ato !e "o!o QP' ;ra!o 5atr9# 5rmaro $ erter a u# matra !e ),* mL A;re;ar a;ua !e"tla!a al m"mo matra >a"ta la marca !e ,* mL a5ro@ma!ame#te' !"oler a;ta#!o ma#ualme#te >a"ta ue to!a la "al "e !"uela A;re;ar !e , a 2 ;ota" !e aul !e =romo Ge#ol
•
•
•
E#raar la =ureta co# la !"oluc9# !e /Cl 5re5ara!o $ ue ueremo" e"ta#!arar Ttular a;re;a#!o ;ota a ;ota el /Cl !e la =ureta al matra erle#me$er $ a;tar co#"ta#teme#te >a"ta o="erar el rae o cam=o a color !e aul a amarllo er!o"o Lle#ar la ta=la + co# lo" !ato" o=te#!o" $ o=te#er lo" c
Acti.idad 4 Determ#ac9# !el K !e Na4CO5 5- e# la "o"a comercal
a Al"ar u# matra olumtrco o Jola !e ,* o +** mL #o ol!ar ue !e=e e"tar lm5a = Pe"ar e#tre *,** $ *2** ;ramo" !e mue"tra e# la =ala#a a#alítca c Verter "o=re u# a"o !e 5rec5ta!o !e ,* mL o +** mL $ !"olerlo co# u# 5oco !e a;ua !e"tla!a ! Tra"a"ar la !"oluc9# al matra olumtrco $ e#ra"ar co# a;ua !e"tla!a >a"ta el aGoro !e la Jola e Ta5ar $ a;tar 5or a5ro@ +* "e;u#!o" $ >omo;e#ar G I!e#tJcar como re5etc9# + ; Para la ttulac9#' tomar u#a alícuota e#tre +* o )* mL !e !"oluc9# 5re5ara!a > Verta "o=re u# erle#me$er lm5o !e +,* o ),* mL A;re;ar , o 2 ;ota" !el #!ca!or aul !e =romo Ge#ol Acti.idad 5 Proce"o !e ttulac9# •
•
•
Enra$ar la b#reta con la $ol#ción de HCl e$tandari%ado7 e'l$ar el aire o li+#ido e'tra8o del e'tremo de la b#reta 9 enra%ar a cero) Tit#lar a,re,ando ,ota a ,ota el acido $obre el erlenme9er mientra$ $e .a a,itando ;a$ta +#e .ire de a%#l a amarillo .erdo$o &ermanente) Anotar el .ol#men de HCl ,a$tado en el c#adro de re$#ltado$)
6. RESULTADOS Y DISCUSIONES T!" 1: E"ta#!arac9# !e la !"oluc9# !e /Cl alora#te A B C D E
Ma"a molar !el 5atr9# 5rmaro car=o#ato !e .o!o Pe"o !e 5atr9# 5rmaro car=o#ato !e "o!o toma!o ; N?mero !e mlmole" mole"@+*** !e car=o#ato !e "o!o ue corre"5o#!e BA+*** Factor e"teueomtrco !e co#er"9# car=o#ato a /Cl +Na) CO3 )/Cl --S /) CO3 )NaCl N?mero !e mlmole" !e /Cl euale#te" C@)
1#6 $/%&" #.#523 #.4' 2 #.'()
* +
Volume# !e /Cl ;a"ta!o ml Molar!a! e"ta#!ara!a !el /Cl' Mmmole" !e /Clml ;a"ta!o EF
Pu#to #cal Pu#to J#al
'.1 #.11
Determ#amo" la alcal#!a! !e la mue"tra !e car=o#ato me!a#te la ttulac9# u"a#!o el mto!o a#alítco 5ara cua#tJcar la ca#t!a! !e =a"e ue >a$ e# u#a !eterm#a!a ca#t!a! !e u#a mue"tra e" 5or olumetría ac!o =a"e el car=o#ato e" u#a =a"e Bro%"te!Lo%r$ ue reacco#ara co# í!rco' 5ero 5ara e"to Gue #ece"aro "a=er la co#ce#trac9# !el acer la e"ta#!arac9# &!,--0&
&-, 0- HC" #.11M. •
•
•
E# el 5roce"o !e ttulac9# el o=eto Gue lle;ar al 5u#to !e euale#ca' "# em=ar;o #o"otro" "a=emo" ue e"te 5u#to e" u# co#ce5to te9rco '$ ue e# la" 5rue=a" !e la=oratoro "9lo "e 5ue!e !eterm#ar 5or la o="erac9# !e al;?# cam=o Gí"co ' e# e"te ca"o el cam=o !e colorac9# ' me!a#te el #!ca!or 'Gue !e aul a er!e amarllo ' el cual e" co#oc!o como el 5u#to J#al
El #!ca!or u;9 u# 5a5el mu$ m5orta#te e# am=o" e@5erme#to"' ta#to e# la e"ta#!arac9# como e# la !eterm#ac9# !el K !e Na)CO3' $a ue "a=emo" ue e# trm#o" uímco" e" u#a "u"ta#ca ue cam=a !e color e# re"5ue"ta al me!o uímco e# el ue "e e#cue#tre Lo" #!ca!ore"' e# ;e#eral "e utla# 5ara o=te#er #Gormac9# "o=re el ;ra!o !e ac!e o P/' o "o=re el e"ta!o e# la "oluc9# ue "e e"t< a#ala#!o De e"ta ma#era "e 5u!o !eterm#ar el olume# !e /Cl ;a"ta!o $ me!a#te Gactore" e"teueometrco" $ molar!a!' lle;ar a la ca#t!a! !e =a"e ue e@"te e# la mue"tra E# el ca"o !el #!ca!or =romoGe#ol u"a!o' >u=o u# rae !e color alre!e!or !el P/ !etecta#!o a"í la 5re"e#ca !el
1I", -," BRO8N '-0.
17UIMICA L - P$. 124
OTRO. INDICADORE.
Ilustración 21Ilustración 1QUIMICA La ciencia central BROWN 9ed PAG6!
T!" 2 Determ#ac9# car=o#ato !e "o!o e# la "al "o!a H I J 9 L M N
Pe"o !e mue"tra or;#al toma!o ' ; Volume# J#al !e la !luc9# toma!o e# la Jola ' ml Volume# !e la alícuota !e !luc9# toma!a 5ara ttular 'ml Pe"o !e mue"tra or;#al ue >a$ e# la alícuota 'ml Volume# !e ;a"to !e /Cl !ura#te la ttulac9# 'ml Molar!a! !e /Cl e"ta#!ara!a cuatro !ecmale" Mlmole" !e /Cl ue corre"5o#!e 'L M
#.5( 5#%" 1#%" #.116 ).3 #.11 #.(#3
O
Factor e"teueomtrco !e co#er"9# car=o#ato a /Cl +Na)CO3 )/Cl /) CO3 )NaCl P Mlmole" !e Na)CO3 #.4#15 7 Ma"a molar !e Na)CO3 !ato 1#6.3 R 1ramo" !e Na)CO3 e# la alícuota toma!a ue #.#42) corre"5o#!e P+*** S Porce#tae !e alcal#!a! total como Na)cO3 a#>!ro 36.)'; 55 e#co#tra!o 5or a#
T U
Porce#tae !e Na) CO3 PV e#co#tra!o 5or a#/U?1##; )++2Y)++2K ZCu
•
.e trata !e u# error 5or e@ce"o' e"to !e=!o a ue el 5orce#tae !e alcal#!a! calcula!o X++++KY e" me#or al alor e"5era!o X)KY A"í m"mo "e e#cue#tra !e#tro !el ra#;o !e co#ce#trac9# ace5ta=le ue e" !e X* -KY' co# u# error !el )++2K' el cual e@"te u#a !Gere#ca co# el alor ace5ta!o ue e" !e +K
P&-0%-,& @- &0 !- &&0& -& 0-" 2.1164; •
La Galta !e la -! - !"& ' $a ue al #o realar"e e"ta 5rue=a' e@"te la 5o"=l!a! !e ue >a$amo" tra=aa!o co# "oluco#e" co#tam#a!a"' e# el ca"o ue "e trata"e !el í!rco al realar"e la 5rue=a' >a=ría ue >acer u#o" c
•
La mue"tra a#ala!a a!ur!a e# u# "u5ermerca!o' #o mo"tra=a el 5orce#tae !e co#ce#trac9# !e Na) CO3 e# la e#oltura' 5or lo ue >cmo" u#a a5ro@mac9# ue Gue !e )K' $ Gue co# e"e !ato ue
>cmo" la" com5araco#e" co# lo" re"ulta!o" e@5erme#tale" calcula!o" Lo ue co#!uce a u# alto 5orce#tae !e error
). CUESTIONARIO 1.= C" - -" &,& 0- " P, 3 Determ#ar la alcal#!a! total como K !e Na)CO3 !e u#a mue"tra !e car=o#ato !e "o!o 5or la tc#ca !e la olumetría !e
2.= C%& 0-%-, @- -" -",0& -&,0& & ,-0 - &F!"- Demue"tro ue el re"ulta!o re5orta!o e" co#Ja=le' >a=e#!o 5reame#te e"tu!a!o lo" !"t#to" 5roce"o" ue "e reala# !ura#te el e@5erme#to' 5re;u#t<#!ole a m 5roGe"or o e# to!o ca"o com5ara#!o u# Materal !e ReGere#ca CertJca!o MRC
3.= C%& 0-%-, ,-0 @- ,!G& 0- %- -$ Tra=aa#!o !e ma#era or!e#a!a $ "ecue#ca!a' "e lo;rar< u#a ma$or e@acttu! $ 5rec"9# .;ue#!o lo" l#eame#to" e"ta=lec!o" e# el Ma#ual !e Bue#a" Pracer recclae' $ "e;re;ac9# !e lo" reacto" $ materale" ue lo reuera
4.= C%& 0-%-, @- 0 -" %!-,- - -" "!&,&& .e !emue"tra al J#alar el e@5erme#to cua#!o lo" re"!uo" "9l!o" !e e"te "e !e"ec>a# e# el tac>o !e =a"ura me#tra" ue lo" re"!uo" líu!o" o re"to" !e reacto" "e !e"ec>a# e# u# co#te#e!or !e e"to" 5ara #o "er !e"ec>a!o" al ;rGo !el a;ua' 5o"terorme#te co#tam#<#!ola
5.= D-F -,0 0- &". La e"ta#!arac9# !e "oluco#e" e" el 5roce"o me!a#te el cual "e !eterm#a co# e@acttu! la co#ce#trac9# !e u#a "oluc9# Al;u#a" ece" "e 5ue!e 5re5arar u#a "oluc9# e"t<#!ar !"ole#!o u#a mue"tra 5e"a!a co# e@acttu! e# u# olume# !e "oluto me!!o co# e@acttu! Por lo ;e#eral e"te mto!o #o "e utla' $a ue mu$ 5oco" reacto" uímco" "e 5ue!e# o=te#er e# u#a Gorma lo "uJce#teme#te 5ura como 5ara "at"Gacer la e@acttu! reuer!a 5or el a#al"ta La" 5oca" "u="ta#ca" ue "o#
a!ecua!a" a e"te re"5ecto "o# co#oc!a" como e"t<#!are" 5rmaro" U#a "oluc9# "e e"ta#!ara e# Gorma com?# me!a#te u#a ttulac9#' e# la cual e"ta reacco#a co# u# e"t<#!ar 5rmaro 5reame#te 5e"a!o La reacc9# ue ocurre e#tre el ttula#te $ la "u"ta#ca "elecco#a!a como e"t<#!ar 5rmaro !e=e reu#r to!o" lo" reu"to" !el a#
6.= U %-, 0- & &%-" 0- #.3''2 $ - "& 0-,%-,- & 42.5 %L 0- HC" & -,00&. P-%-,- & "& -,0 -" "&,- - - #.1425 $ 0!&,& 0- &0& , K - $, 24.3 %L 0- " &" 0HC". C"" -" ; 0- !&,& 0- &0& K ,&%"& ; 0CO2. \ Prmer 5a"o e"ta#!arac9# !el /Cl + Na)CO3 ) /CL S] *+),@+*3+*2+3 + mol
Mmole" !e Na )CO3
) mole"
)2^^mmol /Cl M/Cl @
V/Cl +3 mmol M *++*2 M
)2^^ mmol
)2^^ M @ )3
\ .e;u#!o 5a"o >allar K !e Na)CO3 K Na)CO3 *++*2 ), *, +*2 +* -3@+** *344) 2)*K \ Tercer 5a"o tra#"Gormar K !e Na)CO3 a K !e CO) Por ;rametría 2)*K @ + @+@ +*2 Gorma ),4 K !e CO)
5or 2)K !e Na)CO3 "e
).= U %-, 0- 3.5((( $%& 0- !&,& 0- &0& %& 0-"- K - 0"K- , 25#%L & $ 0-,"0. S- ,&% "&, 0- 5#M" - ,," K - $, 3(.)%L 0- HC" #.1#1(M. C"" -" ; 0- - -?-0& &%&: + Car=o#ato !e "o!o +Na)CO3
3,^^; ---------- ),*mL -------------------,*ml @ *+2;
)/Cl ----------
+/)CO3
Volume# /Cl 3^ Ml
Molar!a! /Cl *+*+^M
# mlmole" /Cl 34342 +*23;mol
Ma"a Molar !el Na)CO3
Factor e"teuometrco +) mole"
Mlmole" !el Na)CO3 +424^
Ma"a !e Na)CO3 e# la alícuota +'424^@+*23 *)*43 El K !e 5urea *)*43*+2@+**K )4+4) K ) O@!o !e "o!o Na)O
K 5urea !e Na)O )4+4) K Na)CO3 @
2; Na
+*23; Na )CO3
@ 2); Na)O 2 ; Na
K Na)O +*+ K
(.= C" 0-!- - " %&"00 0- HC" @- -" &"%- $,0& - $" " ; 0- !&,& 0- &0& - #.5 $%& 0- %-, K M @ mL @ *, @ +*2 @+*-3 @ +** *,
M **43 M
'.= #.14## $%& 0- !&,& 0- &0& , - 0-"- - 5# %". 0- HC" #.114# M - -" @- -& ,&0& -" , K @-0 -%-,- 0- 0& C,& %". 0- NOH #.#'(# M - -@- -," ,&,"%-,- -" 0& -%-,- *+** ; Na)CO3 ,* ml @ *++* M , ; Na)CO3 NaO/ @ **4^* M , ; ,^+2 ; NaO/ ,^+2 1 @ ** )3)21 NaO/ 5ara #eutralar el
1#.= #.1314 $ 0- !&,& 0- &0& 0- ''.5; 0- - -@-23.3 %L 0- HC" -," & " 0- !&%&-&". C"" " M&"00 K &%"00 0- HC". 44,K *+3+ ; mtra @ +**K
; mtra *+3)*2 ;
44,K M @ )33 @ *, @ +*2 @ +* -3@ +** *+3)*2 ; M
M *+*2
11.= C,& %" 0- HCL #.1#56M - $, " -& #.15(4 $%& 0- !&,& 0- &0& , .U,"0&: Bromo Ge#ol como #!ca!or
1 NaCO 3 + 2 HC l →
3∗1 mol de Na 2 CO 3 0.1584
106 !"
gdeCa 2 CO
/) CO3 )Na Cl
∗2 molesde HCL
1 mol de Na 2 Co 3
−3
= 2.9886∗10
moles de HCL
# <¿ $ V =28.954 ml −3 2.9886∗10 moles de HCL 0.1056 M = ¿
12.= E" "& 0-" ; 0- !&,& 0- &0& 0- %-, - $" %K& & %-& @- -" "& &-,& - -" "& $-,- %!& " &-0%-,& -,!"-0& +)+ .e tom9 el !o=le !e la alícuota 5ara la ttulac9# $ "e re;"tra el cam=o ;ual +)) .e u"a u# alora#te !e co#ce#trac9# !o=le al #!ca!o $ "e re;"tra el cam=o ;ual +)3 .e a"e;ura el !o=le !e a;ua a lo #!ca!o 5ara la !luc9# !e la alícuota $ #o "e re;"tra el cam=o ;ual +) . el 5e"o !e mue"tra "e !lu$e e# u# Erle#me$er !e !o=le ca5ac!a! al #!ca!o $ #o "e re;"tra el cam=o ;ual
+), .e u"a Ge#olGtaleí#a como #!ca!or $ "e re;"tra $ toma e# cue#ta el cam=o ;ual
(. CONCLUSIONES Al realar"e lo" 5roce"o" u#taro" $ o5eraco#e" u#tara" "e lo;ra er ue "e "e5ara la" "u"ta#ca" ue co#Gorma# la mecla como el a;ua e# el "eca!o' la" ce#a" e# la calc#ac9#' la "e5arac9# !e la Ga"e "ol!a !e la lu!a e# la Jltrac9#' etc E# e"to" 5roce"o" $ o5eraco#e" "e e ue lo" 5r#c5o" 5or lo" ue "e 5ue!e# "e5arar "o# 5r#c5o" J"couímco" #o" re"ulta mu$ ?tl $ 5r
(. RECOMENDACIONES
. =e# "e tra=a9 co# u#a "oluc9# !lu!a !e í!rco' !e=e te#er"e e# cue#ta ue la m"ma e" corro"a e rrta#te 5or co#tacto $ t9@ca 5or #;e"t9# El !oce#te e#car;a!o !e=e 5la#Jcar la act!a! co# el J# !e !"m#ur lo" re";o" a"oca!o" a la utlac9# !e e"ta "u"ta#ca Utlíce"e 5rotecc9# 5ara lo" oo" E# ca"o !e co#tacto co# la 5el o lo" oo" l<e"e 5ro#tame#te co# a;ua e# a=u#!a#ca $ ac?!a"e #me!atame#te al m!co A!em<" !e la a!ecua!a utlac9# !e lo" materale" !e "e;ur!a! 5ara u# la=oratoro !e uímca a#alítcaH el u"o !e ma#!l' ;ua#te"' etc La correcta cal=rac9# !e lo" #"trume#to" !e me!c9# !e ca#t!a!e"H como la =ala#a !e 5rec"9# La a!ecua!a me!c9# !e la ca#t!a! !e mue"tra a tratar' ue "e e#cue#tre e# el ra#;o a!ecua!o
'. RE*ERENCIAS BIBLIORA*ICAS •
•
•
•
DIC(.ON T R' I#tro!ucc9# a la uímca' e!toral Pu=lcaco#e" Cultural' +2°e! M@co' +444 55)+-)3)' ))-)^) .(OO1 DOU1LA.' An