SAN JUAN NATIONAL HIGH SCHOOL
HANDONG, LIBMANAN, CAMARINES SUR
ISANG PANANALIKSIK: PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
ISANG REKWARYMENT SA PAGBASA AT PAGSUSURI
NG IBA'T-IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK
Marlon F. Butac Jr.
2017
ii
PAGPAPATIBAY
Bilang pagtupad sa isa sa mga pangangailangan ng asignaturang Filipino sa Pagbasa at Pagsusuri ng iba't-ibang Teksto tungo sa Pananaliksik ng Mataas na Paaralan ng San Juan National HighSchool na may pamagat na "Isang Pananaliksik: Pag-aaral ng Wikang Jejemon"
Inihanda ni: Jessa M. Enciso
Pinagtuunan ng Pansin Ni:
G. Salvador V. Cañete
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
iii
PASASALAMAT
Malaki ang aking pasasalamat sa mga taong naging inspirasyon ko at taos-pusong tumulong sa akin upang maisagawa ang pamanahong papel na ito. Unang-una, sa aking pamilya na tumulong para sa aking pampinansyal na pangangailangan at sapat na suportang kanilang ibinigay saakin sa pagsagawa ng pamanahong papel na ito. Sa aking mahal na guro na si G. Salvador V. Cañete sa pagbibigay niya ng pagkakataon sa aming mga mag-aaral na matutong gumawa ng isang pamanahong papel, suporta at tiwalang magagawa namin ng maayos ang ibinigay niyang rekwaryment sa amin at lalong lalo na sa pagbabahagi niya ng kaniyang mga kaalaman sa paggawa ng isang pamanahong papel. Gusto ko rin pasalamatan ang aking malapit na kaibigan na si Sheila Mae Boral na naging kasama-sama ko sa paggawa ng rekwaryment na ito at naging tanungan ko sa mga pagkakataong kulang ang aking nalalaman sa pananaliksik.
Higit sa lahat, ang nasa itaas, ang Poong Maykapal na naggabay saakin, nagbigay ng katatagan ng loob, kaalaman at lakas, malawak na isipan upang magpagtagumpayang maisagawa ko ng maayos ang rekwaryment na ito.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
iv
TALAAN NG NILALAMAN
PAHINA
PAMAGAT i
PAGPAPATIBAY ii
PASASALAMAT iii
TALAAN NG NILALAMANiv
PANIMULA v
PAKSA
Pag-Aaral ng Wikang Jejemon 1
Pinagmulan ng Jejemon 4
Jejemon at Wikang Filipino 6
Epekto ng wikang Jejemon sa 9
Pagwawasto ng wikang Filipino
Pagsilang ng mga makabagong wika, 11
Dulot ay pagkalimot sa Kultura
REPLEKSIYON vi
BIBLIOGRAPHY vii
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
v
PANIMULA
Paglalahad ng suliranin
Ang pag-aaral ng sariling Wika ay isang maganda at mahabang talakayan, bahagi ng pagkakakilanlan ng isang tao ang kaniyang sariling wika. Ayon kay Dr. Pamela Constantino sa artikulo niyang Tagalog Pilipino/Filipino: Do they Differ(1937) kinilala ang Tagalog bilang basehan ng pagbubuo ng Wikang Pambansa. Wikang sumisimbulo ng kinagisnan at pagkakabuklod-buklod ng bawat isa. Ngunit dala ng sinasabing pagbabago o modernization ay pati ang wikang kinagisnan ay ating nabihisan, nagkaroon ng bagong anyo at sari-saring ispelling o salita maging sa tunog ay nabago. Ayon kay Dr. Aurora Batnag ( Kabayan, 2001) sapagkat ang Pilipinas ay multilinggwal at multicultural, nabubuklod ang ating mga watak-watak na isla ng iisang mithiin na ipinapahayag hindi lamang sa maraming tinig ng iba't- ibang rehiyon kundi gayon din sa isahang midyum na Wikang Filipino. Samakatuwid hindi matutumbasan ang papel ng wika sa pagtatangkang baguhin ang kalagayan ng lipunan ng isang bansa.Kaya't marapat lamang na ating pag aralan ang mga pagbabagong nagaganap sa ating bansa partikular na sa ating Wikang Pambansa. Kung bakit ngayon ay ang ating wikang pambansa ay unti-unti ng nabibihisan ng mga panibagong salita na kung saan ito'y dala ng modernization na ating kinakapitan tungo sa kaunlaran na kalauna'y sumisira sa ating pinagmulan. Kinagisnan ng lahat ang purong Wikang Filipino ngunit ngayon ay marahil unti-unting nahahaluan na ito ng sinasabi nilang Wikang Jejemon.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
1
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
Ang pangunahing layunin ng pag-aaral na ito ng jejemon ay makahanap ng mga solusyon samga suliraning hatid ng wikang Jejemon sa wikang Filipino. Ayon kina Barker at Barker (1993), ikinukunekta ng wika ang nakaraan, ang kasalukuyan at ang hinaharap. Iniingatan din nito ang ating kultura at mga tradisyon. Maari raw mawala ang matatandang hehnerasyon, subalit sa pamamagitan ng wika, naipapabatid pa rin nila ang kanilang mga ideya, tagumpay, kabiguan, at maging ang kanilang mga plano o adhikain sa hinaharap. Sa pamamagitan nito, ang mga sumusunod at sumusunod pang henerasyon ay natututo o maaaring matuto. Ang wikang jejemon ay ang wikang kakausbong pa lamang ngunit madaming kabataan ang naiimpluwensyahan dahil sa madaming kabataan ang nagamit nito ay naapektuhan ang madaming klaseng salita na nagagawa nila at dahil dito ang mga kabataan ay nguguluhan dahil naghahalo na ang dalawang wikang ito. Ang wikang jejemon ay impormal di katulad ng wikang Filipino na higit pormal kesa sa jejemon. Parehas silang gumagamit ng iba't ibang paraan upang mapaunawa sa mga tao. Ang wikang jejemon ay hindi dapat sanayin dahil madami ang maaapektuhan.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
2
Sinasabi sa Wikipedia, ang wikang Jejemon ay sumikat noong taong 2010. Ang paggamit ng "jejeje" sa text o sa chat ay isang paraan ng paggamit ng Jejemon ngunit hindi pa ito kilala sa ganyang bansag. Sumikat ang salitang Jejemon, matapos magkaroon ng isang blog patungkol sa kandidato sa pagkabise-presidente na si Jejomar Binay kung saan binansagan siyang Jejemon Binay na kandidato ng mga Jejemon.Ang wikang jejemon ay naangkop sa wikang balbal dahil ang balbal ay ang wika na nagmula sa kalye at nabubuo ito dahil sa mga tunog na naririnig ng mga tao na tinatawag na ponema. Bukod pa dito ang wikang Jejemon ay hindi pormal na pagsasalita at tinutukoy bilang labis na paggamit ng numerikong arabiko at iba pang espesyal na karakter at ang pagpapalit ng posisyon ng nga letra sa isang salita.
Ayon naman sa pag-aaral ni Kimberly Q. Querubin, malaki ang naging epekto nito sa mga tao, lalong lalo na sa mga mag-aaral. Masayang gamitin ang mga salitang ito sa text o sa chat, ngunit kapansin-pansin na kahit sa paraan ng pagsasalita at pagsulat, ay nadadala ang wikang ito. Kapag kumokopya ng leksyon ang mga estudyante, gumagamit sila ng mga salitang "h3re" (here), "4yon" (ayon), "s4n" (saan), at marami pang iba. Ito ay mula sa wikang –mon, na masasabing parte ng kulturang Pilipino, ngunit mali pagdating sa pormal na pagsusulat at pagbigkas.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
3
Sinasabi rin sa kanyang pag-aaral na nagpapakita ng pagkamalikhain ng mga Pilipino ang wikang Jejemon dahil naipapakita nito na ang ating wika ay buhay at nagbabago. Isa rin itong paraan upang maihayag ng mga kabataan ang nais nilang iparating ngunit kahit isa itong malikhaing paraan ng pagpaparating ng mensahe, hindi maikakailang hindi ito pormal at hindi dapat gamitin sa pormal na mga okasyon. May pagkakataong hindi maiiwasan ng isang estudyante ang wikang Jejemon. Hindi ito magandang tignan o pakinggan dahil naipapakita lamang na higitna nabibigyang pansin at higit na inaalala ang mga salitang mula sa –mon language kaysa sa mga salitang mula sa wikang Filipino. Nakakalimutan na ng mga kabataan na bigyang halaga at respeto ang sarili nating wika.
Ayon naman sa pampanahong papel ni John Andrew Samonte, nagdudulot ng hindi pagkakaintindihan ang wikang Jejemon dahil sa diskriminasyon lalo na sa kabataan. Nagkakaroon ng pagkakaiba o diversitydahil sinasabing ang mga taong gumagamit ng wikang ito o ang mga mismong Jejemon ay ang mga makabagong jologs. Bukod pa rito hindi nila naiinindihan ang mga sinasabi ng mga naturang Jejemon dahil sa labis na paggamit nila ng ibang espesyal na karakter at numero.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
4
PINAGMULAN NG JEJEMON
Ang salita Jejemon ay parang nanggaling mula sa mga online na mga gumagamit 'malaking pagkakagusto sa i-type na "hehehe" bilang "jejeje", alinman dahil sa "jeje" ay nagmula mula sa Espanyol paggamit ng "j", na ang mga nagsasalita magpakilala ang pandamdam bilang pagtawa, o dahil ang mga titik "h "at" j "ay sa tabi ng bawat isa, at ito ay idinagdag sa pamamagitan ng"-Mon "na dumating mula sa Japanese Pokémon Anime, sa"-Mon "na ibig sabihin " halimaw, "kaya" jeje monsters. "
Ang mga pinagmulan ng mga maikling-kamay-type ay sa pamamagitan ng maikling messaging service, kung saan ang bawat text message na ipinadala sa pamamagitan ng isang cellphone ay limitado sa 160 mga character. Bilang isang resulta, ang isang "wika SMS" binuo na kung saan ang mga salita ay pinaikling upang magkasya sa 160-karakter na limitasyon. Gayunman, ang ilang jejemons ay hindi talagang "conserving" character;. Halip, sila ay lengthening kanilang mensahe Sa Abril 14, 2010, sa isang Pinoy Tumbler, isang post tungkol sa vice pampanguluhan kandidato Jejomar Binay ipinahiwatig na siya ay ginustong vice ang Jejemon ng pampanguluhan kandidato, kumpletuhin sa isang pekeng poster sa kanya na tinatawag na bilang "Jejemon Binay."
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
5
Ang sociolect ng ang Jejemons, na tinatawag Jejenese, ay nagmula sa Ingles, na Filipino at ang kanilang mga code ay lumipat, Taglish. Ito ay may sarili nitong ispeling, na kilala bilang Jejebet, na gumagamit ng Filipino na iba ang Roman alpabeto, Arabic numerals at iba pang mga espesyal na character. Mga salitang nilikha sa pamamagitan ng rearranging ng mga titik sa isang salita, alternating ang capitalization, higit sa-paggamit ng mga titik H, X o Z. kalabisan pati na rin ang pagkakaroon ng mga tahimik na titik magpakilala ang spelling convention nito. Ito ay mga similarities may Leetspeak, lalo na ang mga alphanumeric likas na katangian ng kanyang pagsusulat.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
6
JEJEMON AT WIKANG FILIPINO
Marahil kung wala ang sumunod na pangungusap, mahihirapan ang sino man na basahin at intindihin ang simpleng tanong na nakasulat sa paraang kinaiinisan ng marami sa kasalukuyan— ang jejemon language.
Maliban sa kakaiba nilang pananamit – maluwag na kasuotan at makulay na cap na pinapatong lamang sa halip na isinusuot– pinupukol ng mga batikos ngayon ang mga taong tinaguriang "jejemon" dahil sa paraan nila ng pagsulat at pagbaybay ng mga salita sa text message: ang pagpapahaba ng mga salita sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga letrang h, w, y, z, at paggamit ng mga numero kapalit ng ilang letra (gaya ng "4" sa halip na "a," at "1" sa halip na "I"). Dahil dito, inilarawan ng Urbandictionary.com ang mga jejemon bilang "anyone with a low tolerance in correct punctuation, syntax and grammar."
Ngunit sa panayam ng Varsitarian kay Nero San Juan, isang estudyante sa mataas ng paaralan at aminadong jejemon, sinabi niya na ang pagsusulat at paggamit ng jejemon language ay style lamang niya.
"Noong una nga, hindi ko naman alam na jejemon na pala tawag doon sa estilo ng pagte-text ko. Design ko lang kasi 'yong ganoon sa pagte-text tulad 'nong iba na may sariling style din sa pagte-text," ani San Juan.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
7
Kaya naman hindi raw niya maisip kung bakit pinalaki ng mga tao ang isyu tungkol dito.
Ayon kay Fernando Pedrosa, sosyologo at tagapangulo ng Department of Social Sciences, maituturing na "status symbol" ang pagiging jejemon dahil sa pangangailangan ng mga taong ito na mapabilang sa isang natatanging grupo kung saan malaya nilang naipapahayag ang kanilang mga sarili.
Ayon naman kay Eros Atalia, propesor sa Filipino sa Faculty of Arts and Letters, bumubuo ng isang language trend ang mga jejemon.
"Maaaring sabihin na ang jejemon language ay bunga lamang ng nagbabagong panahon na dulot ng mabilis na pag-usad ng teknolohiya hatid ng texting at Internet," ani Atalia.
Iginaya ni Atalia ang jejemon language sa mga sa nausong salita noong dekada '70 tulad ng "kilig to the bones," "kilig to death," at "yosi." Ang sward speak o ang salita ng mga bakla, at ang pasosyal na pamamaraan ng pagsasalita ng ilang kolehiyala ay halimbawa din ng mga ito.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
8
Ngunit para kay Jose Dakila Espiritu, guro sa Filipino at dating katulong na dekano ng College of Education, magdudulot ang jejemon language ng malaking kamaliang intelektuwal ang mga kabataang gumagamit nito.
Kamakailan nga ay naglunsad ng isang "all-out war" ang Department of Education laban sa mga jejemon sa nalalapit na pasukan. Ayon kay Mona Valisno, kalihim ng kagawaran, magdudulot ng masamang epekto sa sistema ng edukasyon sa bansa ang jejemon language.
"Mas makakalito sa larangan ng wastong gamit, ng wastong gramatika, at wastong balarila [ang paggamit ng jejemon language]," ani Espiritu. "Imbes na makatulong para mas mapahalagahan ang wika sa tunay na essence nito, mas magugulo pa."
Aniya, kahit pa nagbabago ang wika kasabay ng panahon, marapat pa rin daw na gamitin ng kabataan kung ano ang tama at nakasanayang gamit ng balarila..
Hindi rin nakikitaan ni Espiritu ng sining ang ganitong pamamaraan ng paggamit sa wika, kung hindi "sinisira lamang nito ang wastong baybay ng mga salita, hindi bumubuo ng bagong bokubolaryo at higit sa lahat, walang bagong matututunan."
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
9
EPEKTO NG WIKANG JEJEMON SA PAGWAWASTO NG WIKANG FILIPINO
Dahil sa labis na paggamit ng wikang Jejemon, nagkakaroon ng maling paggamit sa wikang Filipino. Bukod pa rito, ang mga sumusunod ay mga suliranin na dulot ng wikang Jejemon sa ating wikang Filipino:
Isa sa mga ito ay ang kilos ng isang tao. Kung anong nakikita ng tao mula sa kanyang kapwa ay kanya ding ginagawa at ginagaya upang makisabay sa uso o di kaya naman ay upang hindi maiba sa isang grupo.
Isa ding aspeto ay ang pakikipag-ugnayan. Karamihan sa mga Jejemon ay mga taong nakatira sa skwater o tinatawag na informal settlers. Dahil sa kagustuhan nilang makisabay sa uso, natututo silang gumamit ng wikang Jejemon lalo na sa pang araw araw nilang pakikipag ugnayan sa ibang tao. Dito pumapasok ang suliranin sa araw araw na ugnayan ng tao sa kanyang kapwa dahil unti unti nang nagiging kaswal ang paggamit ng wikang Jejemon at tuluyan nang nakakalimutan ang wikang Filipino.
. Isa ding aspeto ay ang pananamit ng tao. Sa unang tingin pa lamang ay mahahalata na agad kung ang isang tao ay isang Jejemon dahil makikitang may pagka exeharada ang mga damit nito at kung ano ano ang mga nakalagay sa damit o di kaya naman sa katawan tulad ng mga naglalakihang bling bling o alahas.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
10
Ang propesyon ng isang tao ay isa ring aspeto na naaapektuhan ng wikang Jejemon. Hindi angkop ang wikang Jejemon sa mga pormal na trabaho partikular na sa mga kumpanya lalong lalo na sa call centers or Business Product Outsourcing dahil ang paggamit ng wikang ito ay maaaring maging sanhi upang hindi maintindihan ng mga kliyente ang nais iparating ng mga empleyado o di kya naman ay magkalituhan ang mga taong kasangkot sa ugnayan.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
11
PAGSILANG NG MGA MAKABAGONG WIKA, DULOT AY PAGKALIMOT SA KULTURA
Ang sariling wika ay sumasalamin sa kulturang ating kinagisnan. Sa pamamagitan ng wika nakikilala ang kultura ng isang bansa. Dahilan sa ito ang nagbibigay ng titulo , katawagan o paglalarawan sa kulturang mayroon tayo. Ngunit sa pagbabago ng panahon, nagkakaroon din ng pagbabago sa wikang kinagisnan na maaaring magdulot ng paglimot sa kulturang iningatan ng ating mga ninuno.
Sa pag-usbong ng makabagong henerasyon ay marami naring pagbabago sa pamumuhay ng mga Pilipino. Naging madali sa atin ang makasagap ng impormasyon sa pamamagitan ng mga social networking sites, text messaging, mass media at iba pa. Halimbawa na lamang ang pagkakaroon ng impormasyon ukol sa mga nangyayaring karahasan, kalamidad, at kasiyahan sa bansa. Dahilan nga sa laganap na ang iba't ibang uri ng media mabilis tayong magkaroon ng komunikasyon sa ibang tao sa loob at labas ng bansa. Ito rin ang nagbunsod upang makagawa ng maraming bagong salita na hindi nararapat na mabuo sapagkat ito'y hindi angkop sa lengwaheng nakasanayan. Dahilan sa kagustuhan ng mga Pilipino na mapadali ang komunikasyon sa ibang tao kaya pinaiikli nila ang mga salita o "shortcut". Ang pagnanais na makisabay sa kung ano ang uso at pagkakaroon ng sariling pagkakakilanlan ng grupo ay nagdudulot upang mabuo ang mga salitang pabebe, jejemon, bekimon, mga wikang fliptop, mga ginawang bagong terminolohiya sa mga malalalim na salita, tulad ng "beki" na ang ibig sabihin ay "bakla", at "mudrabels" na ang ibig sabihin ay "nanay". Mabilis itong kumalat o matutunan ng iba sapagkat laganap ang iba't ibang uri ng media sa bansa.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
12
Ang isyung ito ang lubhang makakaapekto sa kulturang kinagisnan sa oras na hindi natin gamitin ang sariling wika. Sa pagsilang ng makabagong wika hindi na napagtutuunan ng pansin ang wikang Pilipino halimbawa na lamang ang mga wika sa mga literaturang Ibong Adarna kung susuriin marahil wala pa sa kalahati ng mga salitang naroon ang alam natin ang ibig sabihin. Ito ay dahil nasakop na ang ating isipan ng makamodernong salita. Ang isyung ito ay magdudulot ng kalituhan sa ating pagkakakilanlan sa oras na ibaon natin ang wikang kinagisnan.
Ayon kay Kimberly Q. Querubin - Ang Panahon ng mga maka-MON, Ajejeje ayon sa kanya ; "Usong-uso ang paggamit ng mga salita o katagang, "ajejeje", "3ow f0usz", "akekeke", "pagoda lotion na aketch", at "lafangin na itech". Kung sa isang dayuhan, ito ay maiisip na salita ng mga nilalang mula sa ibang planeta. Ang mga wikang ito ay nagpapakita ng pagkamalikhain ng mga Pilipino. Isa rin itong paraan upang maipakita na buhay ang ating wika at patuloy itong nadaragdagan ng mga bagong salita. Isa ring daan upang maipahayag ng mga tao, lalo na ang kabataan, kung ano ang nais nilang ipaabot sa kanilang sariling malikahaing paraan. Minsan, kahit na nasa isang pulong o klase ang isang estudyante, hindi niya maiiwasang gumamit ng mga salitang Jejemon o Bekimon. Hindi ito magandang tignan o pakinggan dahil naipapakita lamang na mas nabibigyang pansin at mas inaalala ang mga salitang mula sa –mon language kaysa sa mga salitang mula sa wikang Filipino. Nakakalimutan na ng mga kabataan na bigyang halaga at respeto ang sarili nating wika.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
vi
REPLEKSIYON
Sa paggawa ko ng pamanahong papel na ito ay masasabi kong ako'y nahirapan ngunit sa kabilang banda ay natuwa, natuwa dahil sa wakas ay nakagawa ako ng isang pamanahong papel, di man lubos na maganda subalit ito'y aking kinagagalak sapagkat nagbunga ang aking paghihirap at nagkaroon pa ako ng panibagong kaalaman at pagkatuto sa mga paksang aking sinaliksik. Kung ako'y tatanungin, ang paggawa ng research base saaking naging karanasan sa pananaliksik ay isang mahirap nagawain, mahirap sapagkat ito ang kauna-unahang paggawa ko ng isang pormal na pananaliksik sa asignaturang Filipino. Kung kaya't hindi ko masasabing madali lang dahil ako mismo'y naglaan ng mahabang oras matapos lamang ang pamanahong papel na ito.
Nakaranas man ako ng kalungkutan sa paggawa ng pananaliksik na ito dahil sa isa lamang ang naging kaagapay o nagbigay ng bahagi saakin sa paggawa ng pananaliksik, gayunman hindi ito naging hadlang upang hindiko ito pagbutihin at nagpapasalamat ako na sa huli'y nakaramdam ako ng aking pagkapanalo dahil natapos ko ang aking rekwaryment na paggawa ng isang pamanahong papel.
Masasabi mang hindi maganda ang aking pagkakagawa ng pamanahong papel na ito, ito'y akin paring ipinagmamalaki spagka't ito'y bunga ng aking pagsusumikap na maituturing kong isang kayamanang aking pagmamay-ari mula sa aking paghihirap.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
Sa kabuuan ng aking pananaliksik anuman ang maging resulta o reaksiyon ng makakabasa ay maluwag kong tatanggapin sapagkat ito ang naging bunga o kinalabasan ng aking pagsusumikap. Anuman ang maging puna ay malugod kong tinatanggap na aking pagkakamali. Panghuli, nagkaroon ako ng mga panibagong kaalaman na magiging aral ko sa aking buhay.
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON
vii
BIBLIOGRAPHY
a b c Nacino, Joseph (2010-04-26). "Jejemon in the Philippines".CNET Asia.RetriNved 2010-04-30.
a b "'Anti-jejemon' campaign goes viral on the web". ABS-CBNnews.com. 2010-05-01.Retrieved 2010-05-01.
a b "'Anti-jejemon' campaign goes viral on the web". ABS-CBNnews.com. 2010-05-01.Retrieved 2010-05-01.
Jose Dakila Espiritu, guro sa Filipino at dating katulong na dekano ng College of Education (2010-6-18). "Jejemon at wikang Filipino", The Varsitarian.
https://wikangjejemon.wordpress.com
http://d1apagsilangngmakabagongwika.blogspot.com
PAG-AARAL NG WIKANG JEJEMON