Angela Mae M. Lopez 2013 -02328
Fil 40, THU7
1. Talakayin alakayin ang ang konsepto konsepto ng ng wikang wikang Filipino Filipino Ang konsepto ng wikang Filipino, aon ka !"nesto #onstantino, a na$a$ati sa pitong %ga sanga na konsepto. Ang %ga sanga na ito a ang %agsisil&ing &ataan sa pagpili sa Filipino &ilang wikang pa%&ansa. Una a ang pagiging nat'"al ng wika. Ang wikang Filipino a nat'"al (a$il ito ang ginaga%it na wika ng %ga )ilipino sa i&a*t i&ang &a$agi ng %'n(o. Maaa"ing %a i&a*t i&ang (aalekto sa i&a*t i&ang "e$ion sa )ilipinas ng'nit ang wikang Filipino ang linggwa p"angka sa $alos la$at ng pa"te ng &ansa. +ito na "in papasok ang pangalawang sanga na konsepto &'$a na wika. )a"a %aging &'$a ang isang wika a (apat ginaga%it ito sa kasal'k'an. onekta(o ang pagiging &'$a ng wika sa pagiging nat'"al nito. +a$il nga ito ang ginaga%it ng ka"a%i$an ng %ga tao sa )ilipinas a %as %a(ali itong napalalaganap k'ng kaa na%an a pat'lo pa "in ang pag ga%it sa wikang Filipino. Ang ikatlo at ikaapat na konsepto a %agkat'wang (in. inasa&i sa ikatlong konsepto na ang wikang Filipino a (e%ok"atiko sa%antalang nakasaa( na%an sa ikaapat na konsepto na ang wikang Filipino a (apat na isang egalita"an na wika. Ang wikang Filipino a (e%ok"atiko (a$il ang paglik$a at paglinang ng wika a $in(i la%ang ginawa ng iisang tao. Malaa ang la$at ng %ga )ilipino sa i&a*t i&ang panig ng &ansa na linangin at $'&'gin ang wikang Filipino. a%a-sa%a ang %ga )ilipino sa pag-&'o ng wika. !galita"an (in ang wikang )ilipino (a$il la$at ng tao sa &ansa, ano %ang esta(o ng &'$a, a ginaga%it ang wikang ito. /&ig sa&i$in nito a ang wika a pag%a%aa"i ng la$at ng %ga )ilipino. )anta la$at ng %ga )ilipino sa pag-ga%it at paglinang ng wika. Magka'gna (in ang ikali%a at ikaani% na %ga konsepto. a ikali%ang konsepto nakasaa( na ang wika (apat a isang (ina%iko na wika. +ina%iko (a$il ang wika a pa&ago&ago &ata sa pag-ga%it ng %ga tao (ito. Maaa"ing %a %ga salitang napapalitan o nawawala ng'nit %a"oon (in na%ang %ga salitang %ga &ago at ginaga%it sa kasal'k'an. Ang ilan sa %ga ito a %ga % ga &anagang salita na nakasanaan nakasanaan na (in na ga%itin ng %ga )ilipino kaa na%an a %asasa&ing kasa%a na ito sa wika. )'%apasok na (in (ito ang ikalawang konsepto ng wika na ang pagiging &'$a ng wika. Ala% natin na $in(i sa &ansa natin nagsi%'la ang %ga &anagang salita ng'nit (a$il %a(alas itong ginaga%it sa ating &ansa a %ait't'"ing na (in itong pa"te ng wikang Filipino. Ang ikaani% na%an na konsepto ng wika a t'ngkol sa pagiging isang inst"'%ento ng wika sa pagkakaisa isa ng %ga )ilipino. +a$il nga %a"oon i&a*t i&ang (aalekto sa &ansa a kailangan ng isang napagkas'n('an na wika 'pang %agkaintin(i$an ang %ga nanini"a$an sa &ansa. Ang wikang Filipino ang wikang ion k'ng kaa na%an a ito ang nagsisil&ing inst"'%ento sa pagkakaintin(i$an ng %ga )ilipino na t'%'t'ngo sa pagiging isa o &'o ng &ansa. Ma %ga pagkakataon (in na ang pag-ga%it ng wikang Filipino a tinatanggi$an. Ang (alawa sa pang'na$ing pang'na$ing (a$ilan na ito a ang pagtanggi ng %ga taong %aaa%an o elit (a$l tingin nila ang wikang /ngles la%ang ang %akat't'long sa kanila (a$il ito ang wika na ginaga%it sa e('kason a sa go&e"no. Ang ika-pito at $'ling konsepto ng wika a (apat na ga%panan ng wikang pa%&ansa ang t'ngk'lin ng isag wikang pa%&ansa.
2. Talakayin alakayin ang usaping usaping Filipino Filipino sa Historikal at Kultural Kultural na lawig. lawig. Histo"ikal oong 13 o&e%&"e 13 a inilik$a ng 'nang )a%&ansang )a%&ansang Ase%&lea ang '"ian ng 5ikang )a%&ansa, na pinili ang T ang Tagalog agalog&ilang &ilang &ataan ng isang &agong pa%&ansang wika. ai%pl'wensia$an ang pagpili sa Tagalog ng %ga s'%'s'no(
oong 16 na%an a nakilala ang wikang ito &ilang Pilipino 'pang %a$iwala ang ka'gnaan nito sa %ga Tagalog. agtak(a na%an ang aligang atas ng 173 ng pani&agong pa%&ansang wikang papalit sa )ilipino, isang wikang itinawag nitong Filipino . Hin(i &inanggit sa a"tik'long t'%'t'ko, A"tik'lo 9, eksion 32, na Tagalog:)ilipino ang &ataan ng Filipino; nanawagan ito sa $alip sa )a%&ansang Asa%&lea na %ag-
o"%al a(option o> a ?o%%on national lang'age to &e known as Filipino.@ a'n(in, nilaktawan ng A"tik'lo /9, eksion , ng aligang atas ng 187, na ipinag&isa %atapos ng pagpapatalsik ka Fe"(inan( Ma"?os, ang an'%ang pag&a&anggit ng Tagalog &ilang &ataan ng Filipino at %is%ong ipinagpat'lo na '"t$e" (e=elope( an( en"i?$e( on t$e &asis o> eDisting )$ilippine an( ot$e" lang'ages pag&i&iga-(iin i(inag(ag.@ Tiniak pa ng isang "esol'son ng 13 Mao 12, na ang Filipino
Mga angg'nian Tagalog 101 Pilipino: The National Language, A Historical Sketch , ni Anak ni File%on, 02 Ma"so 18 •
•
•
•
ak'$a sa $ttps::l40online.les.wo"(p"ess.?o%:2012:0:e?onstantino-konseptong-lipino.p(> anasa ni Al a"?ia. n.(.. Eet"ie=e( >"o% $ttp::%e(ia.$'%net.'?la.e(':?o'"ses:lipino:ko%'ni(a(:AlGa"?ia.$t%l 5e&#ite 'e" "es'lt. n.(.. Eet"ie=e( >"o% $ttp::www.we&?itation.o"g:'e"I i(J1264367407402K'"lJwww.geo?ities.?o%:At$ens:A?a(e%:3727:tagalog2.$t %
