UNIVERSIDAD TÉCNICA DE MACHALA UNIDAD ACADÉMICA CIENCIAS AGROPECUARIAS CARRERA: MEDICINA VETERINARIA Y ZOOTECNIA TEMA: MÚSCULOS DEL BOVINO
DOCENTE: DR. ESMERALDA PINBOSA AUTORA: LOZANO VELEPUCHA GINGER GIN GER DAY DAYA ANA
ASIGNATURA: ANATOMÍA I CICLO: PRIMERO
Machala, 08 de e!"e"# e!"e"# de $0%&
TA'LA DE CONTENIDO 1. INTRODUCC INTRODUCCIÓN.. IÓN....... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............... ................... ................... ...........8 .8 2. MARCO MARCO TEÓRICO.. TEÓRICO....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............. .................9 .........9 2.1. Mús!"#s Mús!"#s $% "& &'&..... &'&.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............9 .......9 2.1.1. 2.1.1. O'()!"&' O'()!"&' $% "#s "&()#s... "&()#s........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ................ ...........9 .9 2.1.2. 2.1.2. E"%*&$#' E"%*&$#' +&s# "&()&"... "&()&"........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ...........9 ......9 2.1.,. 2.1.,. E"%*&$#' E"%*&$#' -'#-)# -'#-)# $%" $%" "&()# "&()# s!-%')#' s!-%')#'..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................ ................... .............1 ...1 2.1./. 2.1./. D)"&0&$#' D)"&0&$#' "&0%'& "&0%'&"" $% "& +&')..... +&').......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ....................1 ..........1 2.1.. 2.1.. D%-'%s#' D%-'%s#' $%" "&()# s!-%')#'..... s!-%')#'.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ...........1 ......1 2.1.3. 2.1.3. B!)+&$ B!)+&$#'... #'........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ .............1 ......1 2.1.4. 2.1.4. D)"&0&$#' D)"&0&$#' $% $% "& -!+0& -!+0& $% "& +&')..... +&').......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..............1 .....1 2.1.8. 2.1.8. D%-'%s#' D%-'%s#' $%" "&()# )+5%')#'.. )+5%')#'....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ...............1 .........111 2.1.9. 2.1.9. C)6#70) C)6#70)#.... #......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............1 ........111 2.2. Mús!"#s Mús!"#s $% "#s -&'-&$#s -&'-&$#s %" #:#....... #:#............ .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .............. .................. .................11 ........11 2.2.1. 2.2.1. O'()!"&' O'()!"&' $%" #:#....... #:#........... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................ ..............11 .....11 2.2.2. 2.2.2. M&"&'.... M&"&'......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ............11 ...11 2.,. Mús!"#s Mús!"#s $% "& 7&s0)&);+. 7&s0)&);+...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............... .................... ................11 ......11 2.,.1. 2.,.1. M&s%0%'#. M&s%0%'#...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .........1 ....111 2.,.2. 2.,.2. T%7-#'& T%7-#'&".... "......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................12 .......12 2.,.,. 2.,.,. P0%')6#)$% P0%')6#)$%## )+0%'+#..... )+0%'+#.......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................12 ..........12 2.,./. 2.,./. P0%')6#)$% P0%')6#)$%## %<0%'+#.. %<0%'+#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............. ............12 ....12 2.,.. 2.,.. D)6s0') D)6s0')#.... #......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... ..........1 .....122 2./. Mús!"#s Mús!"#s =)#)$%#s. =)#)$%#s...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... .............1, ....1, 2./.1. 2./.1. M)"#=)#)$% M)"#=)#)$%#.... #......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... .............1, ....1, 2./.2. 2./.2. Es0)"#=#)$ Es0)"#=#)$%#.. %#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..................1, .........1, 2./.,. 2./.,. O)-)0#= O)-)0#=)#$% )#$%#.... #......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ........... .......1, .1, 2././. 2././. G%+)#=)#$ G%+)#=)#$%#.. %#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........1, ...1, 2./.. 2./.. H)#)$%# H)#)$%# 0'&+s*%'s# 0'&+s*%'s#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..............1/ .....1/ 2.. Mús!"#s Mús!"#s %'*)&"% %'*)&"%ss *%+0'&"%s *%+0'&"%s..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .........1/ ....1/ 2..1. 2..1. B'&>!)# B'&>!)#%5") %5")#... #........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............1/ .......1/ 2..2. 2..2. Es0%'+# Es0%'+# %5")#. %5")#...... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ...................1/ .........1/ 2..,. 2..,. O7#?0'&+s O7#?0'&+s*%'s& *%'s&".... "......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... ..........1 .....1 2../. 2../. Es0%'+#0)' Es0%'+#0)'#)$% #)$%#.... #......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ........... .......1 .1 2... 2... T)'#=)# T)'#=)#)$%# )$%#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......1 .1 2..3. 2..3. E<0%'+# E<0%'+# =)#)$%#.. =)#)$%#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........1 ...1 2..4. 2..4. O7#=)#$% O7#=)#$%#... #........ .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ...................1 .........1 2..8. 2..8. Es&"%+# Es&"%+#s.... s......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ...............13 .....13 2
ANATOMÍA
2..9. 2..9. R%0# R%0# *%+0'&" *%+0'&" 7&#' 7&#' $% "& &(% &(%&... &........ .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ...........13 .13 2..1. 2..1. R%0# R%0# *%+0'&" *%+0'&" 7%+#' 7%+#' $% "& &(%&.. &(%&....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ...........13 .13 2..11 2..11.. R%0# R%0# "&0%'&" "&0%'&" $% "& &(%&. &(%&...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ..................13 ........13 2..12. I+0%'0'&+s*%'s# $%" !%""#.................................... !%""#........................................................... .............................................. ..............................14 .......14 2..1,. L&'6# $%" !%""#................................. !%""#........................................................ .............................................. ............................................. ........................14 ..14 2.3. Mús!"#s Mús!"#s %'*)&"% %'*)&"%ss "&0%'&"%s. "&0%'&"%s..... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ..........14 ....14 2.3.1. 2.3.1. T'&-% T'&-%)# )# %'*)&". %'*)&"...... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......14 ..14 2.3.2. 2.3.2. R#7(#)$% R#7(#)$%s... s........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..................18 .........18 2.3.,. 2.3.,. S%''&0# S%''&0# *%+0'&" *%+0'&" # 6'&+ $%+0%""&$# $%+0%""&$#..... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ .............18 ......18 2.3./. 2.3./. Es-"%+)# Es-"%+)#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ........... ................ ................... ..........18 .18 2.3.. 2.3.. L&'6# L&'6# $% "& &(%&.. &(%&....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ............19 ..19 2.3.3. 2.3.3. L&'6# L&'6# $%" &0"&s.... &0"&s......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......19 ..19 2.3.4. 2.3.4. C#7-"%<# C#7-"%<#..... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... ..........1 .....199 2.3.8. 2.3.8. M!"0)5)$# M!"0)5)$# %'*)&". %'*)&"...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. .................19 .......19 2.3.9. 2.3.9. O(")!# O(")!# -#s0%')#' -#s0%')#' $% "& &(%&.. &(%&....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .........2 ....2 2.3.1. 2.3.1. O(")!# O(")!# &+0%')#' &+0%')#' $% "& &(%&.. &(%&....... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ................2 ......2 2.3.11 2.3.11.. R%0# R%0# $#'s&" $#'s&" 7&#' 7&#' $% "& &(%&... &(%&........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................ ................... .............2 ...2 2.3.12. 2.3.12. R%0# R%0# $#'s&" $#'s&" 7%+#' 7%+#' $% "& &(%&... &(%&........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................ ................... .............21 ...21 2.3.1,. Es-)+&"................................ Es-)+&"....................................................... .............................................. .............................................................. ....................................... 21 2.3.1/. L&'6# %'*)&"................................. %'*)&"........................................................ .............................................. .................................................. ...........................21 21 2.4. Mús!"#s Mús!"#s $% "& %s-&"$ %s-&"$&& "#s "#7#s..... "#7#s.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................... ..........21 .21 2.4.1. 2.4.1. T'&-% T'&-%)# )# 0#')#.. 0#')#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ..............21 ....21 2.4.2. 2.4.2. D#'s&" D#'s&" # $#'s&" $#'s&" &+=#..... &+=#.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. .................22 .......22 2.4.,. 2.4.,. R#7(#)$& R#7(#)$&"" 0#')#. 0#')#...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............2 .......222 2.4./. 2.4./. S%''&0# S%''&0# $#'s&" $#'s&" &+0%')#'.. &+0%')#'....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... .............22 ....22 2.4.. 2.4.. S%''&0# S%''&0# $#'s&" $#'s&" -#s0%')#' -#s0%')#'..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............22 .......22 2.4.3. 2.4.3. L&'6# L&'6# #s0&"... #s0&"........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................ ................... ...............22 .....22 2.4.4. 2.4.4. L&'6# L&'6# $#'s&".. $#'s&"....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................2, .........2, 2.4.8. 2.4.8. M!"0)5)$#s M!"0)5)$#s $#'s&" $#'s&" # 0'&+s*%'s 0'&+s*%'s## %s-)+#s %s-)+#s#.... #......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................2, ......2, 2.4.9. 2.4.9. I+0%'0'&+s I+0%'0'&+s*%'s# *%'s# "!7(&'%s "!7(&'%s..... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ...........2 ......2,, 2.8. Mús!"#s Mús!"#s $% "& #"&..... #"&.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ..........2, ....2, 2.8.1. 2.8.1. C#@6%# C#@6%#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ...................2, ..........2, 2.8.2. 2.8.2. S&'# S&'# #@6%# #@6%# $#'s&"....... $#'s&"............ .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................. ................2/ ......2/ 2.8.,. 2.8.,. S&'# S&'# #@6%# #@6%# *%+0'&"...... *%+0'&"........... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ .............2/ ......2/ 2.9. Mús!"#s Mús!"#s $%" 0;'&<..... 0;'&<.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ................2 ..........2// 2.9.1. 2.9.1. G'&+ $%+0&$ $%+0&$## # s%''&0# 0#') 0#')#... #........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............... ...........2/ .2/ 2.9.2. 2.9.2. E"%*&$#'% E"%*&$#'%ss $% "&s #s0)""&s #s0)""&s..... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................. ................2/ ......2/ 3
ANATOMÍA
2.9.,. 2.9.,. I+0%'#s0 I+0%'#s0&"%s &"%s %<0%'+#s. %<0%'+#s...... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................2 ..........2 2.9./. 2.9./. I+0%'#s0 I+0%'#s0&"%s &"%s )+0%'+#s.. )+0%'+#s....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................. ................2 ......2 2.9.. 2.9.. R%0# R%0# 0#')#. 0#')#...... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............... .................2 .......2 2.9.3. 2.9.3. T'&+s* T'&+s*%'s# %'s# 0#')#.. 0#')#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ...........2 ....2 2.9.4. 2.9.4. R%0'&0#' R%0'&0#' $% "&s #s0)""&s #s0)""&s..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ................ ..............23 ....23 2.9.8. 2.9.8. P%0#'&" P%0#'&" s!-%'5))& s!-%'5))&".... "......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. .................23 .......23 2.9.9. 2.9.9. P%0#'&" P%0#'&" -'#5!+$#.. -'#5!+$#....... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................23 ..........23 2.9.1. D)&5'&67&................................ D)&5'&67&....................................................... .............................................. ......................................................... ..................................23 23 2.1. 2.1. &s)&s &s)&s 7ús!" 7ús!"#s #s &($#7)+&"% &($#7)+&"%s.... s......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ .............24 ......24 2.1.1. 2.1.1. Tú+)& Tú+)& &($# &($#7)+&" 7)+&".... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................... ..........24 .24 2.1.2. 2.1.2. L@+%& L@+%& &"(&..... &"(&.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................... ................28 .......28 2.1.,. C&+&" )+6!)+&".................................... )+6!)+&"........................................................... .............................................. ...............................................28 ........................28 2.1./. T%+$;+ T%+$;+ -'% -ú()#................................... -ú()#.......................................................... ................................................................ ......................................... 28 2.11. 2.11. Mús!"#s Mús!"#s &($# &($#7)+& 7)+&"%s.. "%s....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ...................28 ..........28 2.11.1. 2.11.1. O(")!# O(")!# &($# &($#7)+& 7)+&"" %<0%'+#s. %<0%'+#s...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..............28 .....28 2.11.2. 2.11.2. O(")!# &($#7)+&" )+0%'+#s................................ )+0%'+#s....................................................... .............................................. ..............................29 .......29 2.11.,. 2.11.,. R%0# &($#7)+&"............................... &($#7)+&"...................................................... .............................................. ................................................ .........................29 29 2.11./. 2.11./. T'&+s*%'s# T'&+s*%'s# &($#7)+&".............................. &($#7)+&"..................................................... .............................................. .........................................29 ..................29 2.11.. 2.11.. C'%7&s0%'............................... C'%7&s0%'...................................................... .............................................. .............................................. ....................................29 .............29 2.12. 2.12. Mús!"#s Mús!"#s $%" 7)%7('# 7)%7('# 0#')#.. 0#')#....... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ............., ..., 2.12.1. 2.12.1. Mús!"#s Mús!"#s $%" )+0!';+ )+0!';+ %s&-!"&' %s&-!"&'..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ............. ................... ..................., ........., 2.1,. 2.1,. Mús!"#s Mús!"#s $%" =#7('#... =#7('#....... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............... ................., ......., 2.1,.1. D%"0#)$%s............................... D%"0#)$%s...................................................... .............................................. .............................................. ..................................... .............., , 2.1,.2. S!-'& %s-)+#s#.............................. %s-)+#s#..................................................... .............................................. ...................................................., ............................., 2.1,.,. I+5'&?%s-)+#s#.......................... I+5'&?%s-)+#s#................................................. .............................................. ......................................................... .................................., , 2.1,./. R%$#+$# 7%+#'....................................... 7%+#'.............................................................. .............................................. ..........................................,1 ...................,1 2.1,.. 2.1,.. G'!-# G'!-# 7%$)&" 7%$)&" s!(s&s!(s&-!"&'. !"&'...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................... ..........,1 .,1 2.1,.3. R%$#+$# 7&#'....................................... 7&#'.............................................................. .............................................. ..........................................,1 ...................,1 2.1,.4. C#'&#('&>!)&"..................... C#'&#('&>!)&"............................................ ............................................... ............................................... .....................................,2 ..............,2 2.1/. 2.1/. Mús!"#s Mús!"#s $%" ('&#.. ('&#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ..........., ......,22 2.1/.1. 2.1/.1. B@%-s B@%-s ('&>!)&".. ('&>!)&"....... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ..............,2 ....,2 2.1/.2. 2.1/.2. B'&>!)&". B'&>!)&"...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................,2 ..........,2 2.1/.,. T%+s#' T%+s#' $% "& 5&s)& &+0% ('&>!)&"................................... ('&>!)&".......................................................... ...........................................,2 ....................,2 2.1/./. 2.1/./. T'@%T'@%-ss ('&>!)&".. ('&>!)&"....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... .................,, .......,, 2.1. 2.1. &s)&s &s)&s 7ús!"#s 7ús!"#s $%" &+0%('& &+0%('&#.. #....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .........,, ....,, 2.13. 2.13. Mús!"#s Mús!"#s %<0%+s#'%s %<0%+s#'%s..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................,/ ..........,/ 2.13.1. 2.13.1. E<0%+s#' E<0%+s#' &'-# &'-# '&$)&".... '&$)&"......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............... .................,/ .......,/ 4
ANATOMÍA
2.13.2. E<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# )+0%'+#.................................... )+0%'+#........................................................... .........................................,/ ..................,/ 2.13.,. 2.13.,. E<0%+s#' E<0%+s#' $)6)0&" $)6)0&" #7ú+.... #7ú+......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..............,/ .....,/ 2.13./. 2.13./. E<0%+s#' E<0%+s#' -'#-)# -'#-)# $%" $%$# %<0%'+#.. %<0%'+#....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. .............., ....., 2.13.. 2.13.. E<0%+s#' E<0%+s#' #(")!# #(")!# $%" &'-#... &'-#........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... .............., ...., 2.14. 2.14. Mús!"#s Mús!"#s 5"%<#'%s.. 5"%<#'%s....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... ............., ...., 2.14.1. 2.14.1. "%<#' "%<#' !()0&" !()0&" "&0%'&" "&0%'&" $%" &'-#..... &'-#.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............... ................... ..........., .., 2.14.2. "%<#' &'-# '&$)&"........................................ '&$)&"............................................................... .............................................. ....................................,3 .............,3 2.14.,. 2.14.,. "%<#' "%<#' &'-# !()0&"... !()0&"........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ........... ................ ..............,3 ....,3 2.14./. "%<#' $)6)0&" s!-%'5))&"................................ s!-%'5))&"....................................................... .............................................. ...................................,3 ............,3 2.14.. 2.14.. "%<#' "%<#' $)6)0&" $)6)0&" -'#5!+$#. -'#5!+$#...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ................, ..........,33 2.14.3. 2.14.3. P'#+&$#' P'#+&$#' '%$#+$#. '%$#+$#...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................,4 ..........,4 2.14.4. I+0%';s%#s........................... I+0%';s%#s.................................................. .............................................. .............................................. ........................................,4 .................,4 2.18. 2.18. &s)&s &s)&s 7ús!"#s 7ús!"#s $%" 7)%7('# 7)%7('# -%"*)&+#. -%"*)&+#...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. ...............,4 .......,4 2.18.1. 2.18.1. &s)& &s)& )")&&..... )")&&.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ ................ ................... .............,4 ...,4 2.18.2. 2.18.2. &s)& &s)& -%"*)&+&. -%"*)&+&...... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................,4 ..........,4 2.18.,. 2.18.,. &s)& &s)& s!-%'5))&" s!-%'5))&" $% "& '%6);+ '%6);+ 6"ú0%&.... 6"ú0%&......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ............. ................... ................... .............,4 ....,4 2.18./. 2.18./. &s)& &s)& s!-%'5))& s!-%'5))&"" $%" 7!s"#..... 7!s"#.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................,8 ..........,8 2.18.. 2.18.. &s)& &s)& $% "& -)%'+&.... -)%'+&......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ................,8 ......,8 2.18.3. &s)& 0&'s)&+&.................................. 0&'s)&+&......................................................... .............................................. .................................................,8 ..........................,8 2.19. 2.19. Mús!"#s Mús!"#s s!("!7(& s!("!7(&'%s.. '%s....... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ...................,8 ..........,8 2.19.1. Ps#&s 7%+#'...................................... 7%+#'............................................................. .............................................. ................................................,8 .........................,8 2.19.2. Ps#&s 7&#'...................................... 7&#'............................................................. .............................................. ................................................,8 .........................,8 2.19.,. I")&#.................................... I")&#........................................................... .............................................. ............................................................. ......................................,9 ,9 2.19./. 2.19./. C!&$'&$# C!&$'&$# "!7(&'.... "!7(&'......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ...................,9 .........,9 2.2. 2.2. Mús!"#s Mús!"#s %<0%'+#s %<0%'+#s $% "& &$%'& &$%'& %" 7!s"#..... 7!s"#.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ................ ..............,9 ....,9 2.2.1. T%+s#' T%+s#' $% "& 5&s)& "&0&...................................... "&0&............................................................. .............................................. ................................,9 .........,9 2.2.2. G"ú0%# 7%$)#.................................... 7%$)#........................................................... .............................................. .................................................... ............................./ / 2.2.,. G"ú0%# -'#5!+$#.................................. -'#5!+$#......................................................... .............................................. ............................................../ ......................./ 2.2./. G"ú0%# (@%-s.................................. (@%-s.......................................................... ............................................... ................................................ ........................../ ./ 2.2.. 2.2.. S%7)0%+$) S%7)0%+$)+#s# +#s#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... ............./ ..../ 2.2.3. 2.2.3. S%7)7%7('& S%7)7%7('&+#s# +#s#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ................/1 ....../1 2.21. 2.21. Mús!"#s Mús!"#s &+0%')#'%s &+0%')#'%s $%" 7!s"#..... 7!s"#.......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ............../1 ...../1 2.21.1. 2.21.1. R%0# R%0# 5%7#'&"... 5%7#'&"........ .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ..................../1 ........../1 2.21.2. V&s0# "&0%'&"%s................................... "&0%'&"%s.......................................................... .............................................. ................................................ ........................./1 /1 2.21.,. V&s0# 7%$)#................................... 7%$)#.......................................................... .............................................. ....................................... ............................ ............/2 /2 2.21./. V&s0# 7%$)&"..................................... 7%$)&"............................................................ .................................................................... ................................................/2 .../2 2.22. 2.22. Mús!"#s Mús!"#s 7%$)&"%s 7%$)&"%s $%" 7!s"#.... 7!s"#......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... ............./2 ..../2 5
ANATOMÍA
2.22.1. S&'0#')#..................................... S&'0#')#............................................................ .............................................. ............................................................/2 ...................................../2 2.22.2. 2.22.2. R%0# R%0# )+0%'+# )+0%'+# # 6')"%s. 6')"%s...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ............./, .../, 2.22.,. 2.22.,. P%0@+%# P%0@+%#..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ................... ............./, ..../, 2.22./. A$!0#'................................ A$!0#'....................................................... .............................................. ............................................................. ....................................../, /, 2.22.. 2.22.. C!&$'&$# C!&$'&$# 5%7#'&".... 5%7#'&"......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................... ........../, ./, 2.22.3. O(0!'&$#' %<0%'+#.................................. %<0%'+#......................................................... .............................................. .........................................../, ..................../, 2.22.4. O(0!'&$#' %<0%'+#.................................. %<0%'+#......................................................... .............................................. ...........................................// ....................// 2.22.8. 2.22.8. O(0!'&$#' O(0!'&$#' )+0%'+#.. )+0%'+#....... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ................... ....................// ..........// 2.22.9. G%7%"#................................. G%7%"#........................................................ .............................................. .............................................. ......................................// ...............// 2.2,. 2.2,. Mús!"#s Mús!"#s $% "& "& -)%'+& -)%'+& $%" $%" -)%..... -)%.......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ..............// .....// 2.2,.1. 2.2,.1. T)()&" T)()&" &+0%')#'.. &+0%')#'...... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ........... ................. ................... ............../ ...../ 2.2,.2. P%'#+%# 0%')# # &+0%')#'..................................... &+0%')#'............................................................ .............................................. ............................../ ......./ 2.2,.,. E<0%+s#' $)6)0&" "&'6#................................. "&'6#........................................................ .............................................. ......................................./ ................/ 2.2,./. P%'#+%# "&'6#............................... "&'6#...................................................... .............................................. ...................................................../ ............................../ 2.2,.. 2.2,.. E<0%+s#' E<0%+s#' $)6)0&" $)6)0&" )+0%'+#s.. )+0%'+#s....... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. ............../3 ...../3 2.2,.3. E<0%+s#' $)6)0&" "&0%'&".......................................... "&0%'&"................................................................. .................................................../3 ............................/3 2.2,.4. G&s0'#+%7)#......................... G&s0'#+%7)#................................................ .............................................. .............................................. ..................................../3 ............./3 2.2,.8. S#"%#................................ S#"%#....................................................... .............................................. ................................................................./3 ........................................../3 2.2,.9. "%<#' $)6)0&" s!-%'5))&"................................ s!-%'5))&"....................................................... .............................................. .................................../4 ............/4 2.2,.1. 2.2,.1. "%<#' "%<#' $)6)0&" -'#5!+$#... -'#5!+$#........ .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... ........... ................ ................... ........../4 ./4 2.2,.11 2.2,.11.. P#-"@0%#. P#-"@0%#...... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ............... ................... ............/4 ../4 ,. GLOSARIO................................... GLOSARIO.......................................................... .............................................. .............................................. .........................................../8 ..................../8 /. CONCLUSIÓ CONCLUSIÓN... N........ .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ............. ... . BIBLIOGRA BIBLIOGRAÍA.... ÍA......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ......... ......... ............. ........11 3. ANEOS................................... ANEOS.......................................................... .............................................. .............................................. ...............................................1 ........................1
%( INTRODUCCI)N L& 7)#"#6@& %s "& '&7& $% "& &+&0#7@& >!% %s0!$)& "#s 7ús!"#s s!s %"%7%+0#s &%s#')#s. L& 5!+);+ %s-%@5)& $% !+ 7ús!"# %s "& #+0'&0)()")$&$ & 0'&*s $% %""& s% #+5#'7&+ "#s 7#*)7)%+0#s $%" !%'-# $% !+ &+)7&" # $% s!s -&'0%s. E+ s0% )+5#'7% s% $&'+ & #+#%' 7%$)&+0% $)(!:#s &-!+0%s "#s 7ús!"#s $% (#*)+# %s-%)5)&+$# "&s -&'0%s $%" !%'-#. D)5%'%+)&+$# &s@ 7!s!"&0!'& $% &'& &-&s s!-%'5))&" 7%$)& -'#5!+$& $%" !%""# 0;'&< &($#7%+ 5)+&"7%+0% 7)%7('#s &+0%')#' # 0#')# -#s0%')#' # -"*)#. %+ *)s0& "&0%'&" 7%$)&" &7(#s. A $%7s s%'+ &+%<&$&s "&s 5!+)#+%s. #')6%+ % )+s%');+ $% "#s 7ús!"#s. 6
ANATOMÍA
L& %s-%)% >!% *%'%7#s s%' %" (#*)+# )%+0@5)&7%+0% ""&7&$& B#s T&!'!s. Ms #+#)$# #7# *&&F %+ %" &s# $% "&s =%7('&s %+ "#s 7&=#s #7# 0#'#. Es !+ 7&7@5%'# &'0)#$0)"# %s0# >!)%'% $%)' >!% 0)%+% !+ +ú7%'# -&' $% $%$#s $% "& 5&7)")& $% "#s (;*)$#s s% &")7%+0& $% 5#''&:%s %s !+ &+)7&" 7! 6'&+$% '#(!s0# #+ !+#s 12 &" 7 $% &+!& ""%6&+$# & -%s&' $% !+#s 3 & 8 6. Es0& %s-%)% %s !0)")&$& -&'& "& -'#$!);+ $% "%=% &'+%. L& #+5%);+ $% %s0% &0"&s 0)%+% #7# #(:%0)*#J L#6'&' '%#+#%' "& $)s-#s));+ $% &$& 7!s!"# %s0!$)&$#. •
•
•
Es0!$) Es0!$)&' &' &-'%+$ &-'%+$%' %' $%0&"" $%0&""&$& &$&7%+ 7%+0% 0% %" #')6% #')6%+ + )+s%' )+s%');+ );+ 5!+); 5!+);++ $% "#s 7ús!" 7ús!"#s #s 7%+)#+&$#s. A$>!)')' #+#)7)%+0#s -#' 7%$)# $% $)(!:#s -&'& &-'%+$%' & '%#+#%' "&s s)7)")0!$%s $)5%'% $)5%'%+) +)&s &s "&s &-&s &-&s s!-%' s!-%'5) 5))&" )&" 7%$)& 7%$)& -'#5!+ -'#5!+$& $& $%" !%""# !%""#.. 0;'&<. 0;'&<. &($#7 &($#7%+ %+ 7)%7('#s K7&)% -"*)# -#' "&0%'&" 7%$)&" , $% "&s %s0'!0!'&s %s0!$)&$&s.
$( MARCO TE)RICO $(%( $(%(%(
M*SCULOS DE LA CARA
OR'ICULAR DE LOS LA'IOS
R#$%& "& (#& %s0 !()%'0& -#' "& -)%" +# 5#'7& !+ &+)""# #7-"%0# & >!% s% $)*)$% %+ %" %+0'# $%" "&()# s!-%')#'. S!s 5)('&s s)6!%+ !+& $)'%);+ -&'&"%"& & "#s "&()#s +# s% )+s%'0& %+ %" %s>!%"%0#. Acc+-: %''&' "#s "&()#s.
$(%($( ELEVA ELEVADOR NASO LA'IAL Es0% 7!s!"# s% s)0ú& $%(&:# $% "& -)%" %+ "& '%6);+ +&s&" %s $%"6&$# %<0%+s# s% $)*)$% %+ $#s &-&s $&+$# -&s# &" 7!s!"# %"%*&$#' -'#-)# $%" "&()# s!-%')#' %" $)"&0&$#' "&0%'&" +&s&". O"+.e-: %+ "#s =!%s#s 5'#+0&" +&s&" -#' !+& $%"6&$& &-#+%!'#s)s. I-/e"c+-: %+ %" "&()# s!-%')#' #7)s!'& +&s&". L& &-& s!-%'5))&" &-;5)s)s +&s&" $%" -'% 7&<)"&' "#s &'0@"&6#s +&s&"%s "&0%'&"%s "& &-& -'#5!+$&. Acc+-: %"%*&' %" "&()# s!-%')#' $)"&0&' "#s #')5))#s $% "& +&'). Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" %"%*&$#' -'#-)# $%" 7
ANATOMÍA
"&()# s!-%')#' %" $)"&0&$#' "&0%'&" +&s&" (!)+&$#'.
$(%(( ELEVA ELEVADOR PROPIO DEL DEL LA'IO SUPERIOR SUPERIOR S% s)0ú& %+ "& -&'0% $#'s# "&0%'&" $% "& &'& s% =&""& !()%'0# %+ -&'0% -#' " &+0%')#'7%+0% $%s')0#. O"+.e-J '#s0'&" & "& 0!(%'#s)$&$ 5&)&". I-/e"c+-: %+ %" "&()# s!-%')#' -#' *&')#s 0%+$#+%s -%>!%#s $%"6&$#s. Acc+-: %+ %" #+:!+0# $%" "&$# #-!%s0# %"%*& %" "&()# s!-%')#'. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" &" %"%*&$#' +&s# "&()&" >!% "# '!& -'#5!+$&7%+0% %" 7!s!"# (!)+&$#'.
$(%(1( DILATADOR DILATADOR LATERAL DE LA NARIZ Es %" 7!s!"# -%>!%# >!% s% s)0ú& +&s&" %<0%'+& -&s& %+0'% "&s $#s '&7&s $%" %"%*&$#' +&s# "&()&" s% s)0ú& :!+0# &" %"%*&$#' $%" "&()# s!-%')#'. O"+.e-: '#s0'&" & "& 0!(%'#s)$&$ 5&)&". I-/e"c+-: %+ %" &"& "&0%'&" $% "& " & +&'). Acc+-: $)"&0&' "&s *%+0&+&s $% "& +&'). Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" "&s 5&s)&s -'#5!+$&7%+0% #+ %" 7&<)"&' "& '&7& +&s&" $%" %"%*&$#' +&s# "&()&".
$(%(2( DEPRESOR DEL LA'IO SUPERIOR S% #')6)+& %+ "& 0!(%'#s)$&$ 5&)&" %s !+ $%"6&$# 7!s!"# >!% s% $)*)$% %+ $#s '&7&s s% )+s%'0& %+ %" "&()# s!-%')#' $#+$% 0%'7)+& %+ *&')#s 0%+$#+%s -%>!%#s >!% 5#'7& !+& 7&""& %+ %" =#)#.
O"+.e-: '#s0'&" & "& 0!(%'#s)$&$ 5&)&". I-/e"c+-: %+ %" "&()# s!-%')#' $#+$% 0%'7)+& %+ -%>!%#s 0%+$#+%s. Acc+-: $%-')7% '%0'&% %" "&()# s!-%')#'. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& -)%" -'#5!+$&7%+0% #+ %" 7&<)"&' "& '&7& -'#5!+$& $%" %"%*&$#' +&s# "&()&". $(%(&( $(%(&( 'UCCINADO 'UCCINADOR R S% =&""& %+ "& -&'%$ %<0%'+& $% "& (#& s% %<0)%+$% $%s$% %" A+6!"# $% "& (#& =&s0& "& 0!(%'#s)$&$ 5&)&".
O"+.e-: %+ "& &'& %<0%'+& $%" 7&<)"&'. I-/e"c+-: %+ %" A+6!"# $% "& (#& !+)+$#s% &" #'()!"&' $% "#s "&()#s %+ %" (#'$% &"*%#"&' $%" =!%s# 7&+$)(!"&'. Acc+-: %s0% 7!s!"# )+0%'*)%+% %+ "& 7&s0)&);+ &-"&+&+$# "&s 7%:)""&s 0&7()+ '%0'&% "#s +6!"#s $% "& (#&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& )6#70)# %"%*&$#' +&s# "&()&" $%-'%s#' $%" "&()# s!-%')#' -'#5!+$&7%+0% -'#5!+$&7%+0% #+ "& 7%7('&+& 7!#s& $% "& (#&. $(%(3( DILATADOR DILATADOR DE LA PUNTA DE LA NARIZ S% s)0ú& %+ %" =#)# -#' $%(&:# $%" 7#''# s% !+% #+ %" $%" "&$# #-!%s0# %+ "& "@+%& 7%$)&.
O"+.e-: %" (#'$% '#s0'&" $%" !%'-# $%" =!%s# -'% 7&<)"&'. I-/e"c+-: &"& )+0%'+& $% "& +&'). Acc+-: $)"&0& "& -!+0& $% "& +&'). 8
ANATOMÍA
Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& '&7& -'#5!+$& $%" %"%*&$#' +&s# "&()&". E/4"5c45"a: %s $%"6&$# s!s 5)('&s 7!s!"&'%s s% $)')6%+ #(")!&7%+0% =&)& &'')(& =&)& 5!%'& (!s&+$# %" &"& $% "& +&'). $(%(8( DEPRESOR DEL LA'IO IN6ERIOR Es0% 7!s!"# s% =&""& %+ "& &'& %<0%'+& $% "& '&7& $% "& 7&+$@(!"& & "# "&'6# $%" (#'$% *%+0'&" $%" (!)+&$#' %s $%"6&$# -%>!%#.
O"+.e-: %+ %" (#'$% &"*%#"&' $% "& 7&+$@(!"& I-/e"c+-: %+ %" "&()# )+5%')#' Acc+-: $%-')7% '%0'&% %" "&()# )+5%')#'. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" -'#5!+$&7%+0% #+ "& '&7& =#')#+0&" $% & 7&+$@(!"&. $(%(7( $(%(7( CIGOMTI CIGOMTICO CO Es !+ $%"6&$# 7!s!"# >!% s% =&""& s)0!&$# (&:# "& -)%" $% "&s 7%:)""&s.
O"+.e-: %+ "& 5&s)& s!-%'5))&" $%" 7&s%0%'#. I-/e"c+-: %+ "& #7)s!'& "&()&" %" "&()# s!-%')#'. Acc+-: "%*&+0& %" +6!"# $% "& (#&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& -)%" -'#5!+$&7%+0% #+ %" (!)+&$#' !0+%# 5&)&".
$($(M*SCULOS DE LOS PARPADOS Y EL O9O $($(%( OR'ICULAR DEL O9O Es0% 7!s!"# s)'*% $% %s5@+0%' s)0!&$# &"'%$%$#' $%" -&'-&$# s% )+s%'0& %+ "& -)%" $% "#s -&'-&$#s %" =!%s# "&6')7&" s! &);+ #+s)s0% %+ %''&' %" -&'-&$#. Es !+ 7!s!"# $%"6&$# -%'# ()%+ $%s&''#""&$#.
$($($( $($($( MALAR MALAR Es !+ 7!s!"# 7! $%"6&$# &+=# >!% *&'@& #+s)$%'&("%7%+0% %+ "#s &+)7&"%s s% "# =&""& *%+0'&" "&0%'&"7%+0% $% "& ;'()0& #!"&' %+ %" =!%s# 7&"&' "&6')7&". O"+.e-: %+ "& 5&s)& %<)s0%+0% '#s0'&" & "& ;'()0& $%" -&'-&$# )+5%')#'. Acc+-: #+s)s0% %+ $%-')7)' %" -&'-&$# )+5%')#'.
$((M*SCULOS DE LA MASTICACI)N MASTICACI)N $((%( MASETERO Es0% 7!s!"# s% %<0)%+$% $%s$% %" &'# )6#70)# "& '%s0& 5&)&" =&s0& %" +6!"# 7&+$)(!"&' %<0%'+&7%+0%. S% %+!%+0'& '%!()%'0# -#' !+& 5!%'0% &-#+%!'#s)s (')""&+0%.
O"+.e-: -#' 5!%'0%s 0%+$#+%s %+ %" &'# )6#70)# "& '%s0& 5&)&". I-/e"c+-: %+ "& &'& "&0%'&" $% "& '&7& -%'-%+$)!"&' +6!"# $% "& 7&+$@(!"&. Acc+-: &-'#<)7& "&s 7&+$@(!"&s %s %" 7!s!"# -')+)-&" $% "& 7&s0)&);+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" %" 7!s!"# !0+%# %" (!)+&$#' &!$&"7%+0% &!$&"7%+0% #+ "& 6"+$!"& -&';0)$& -'#5!+$&7%+0% #+ "& 7&+$@(!"&. $(($( $(($( TEMPORAL TEMPORAL 9
ANATOMÍA
S% =&""& #!-&+$# "& 5#s& 0%7-#'&". Es0% 7!s!"# &" )6!&" >!% %" 7&s%0%'# s% '%!('% $% !+& &-#+%!'#s)s (')""&+0% %+ s! )+5%')#' s% =&""&+ 5!%'0%s )+0%'s%)#+%s 0%+$)+#s&s.
O"+.e-: %+ %" )+0%')#' $% "& 5#s& 0%7-#'&" I-/e"c+-: %+ "& &-;5)s)s #'#+#)$%& $% "& 7&+$@(!"&. Acc+-: %"%*& %"%*& "& 7&+$@( 7&+$@(!"& !"& #('&+$ #('&+$## #+ #+:!+ :!+0&7 0&7%+0 %+0%% #+ #+ %" 7!s!" 7!s!"## 7&s%0% 7&s%0%'# '# 7!s! 7!s!"# "# -0%')6#)$%s. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" &'0@"&6# #!"&' -'#5!+$&7%+0% -'#5!+$&7%+0% #+ "#s =!%s#s >!% 5#'7&+ "& 5#s& 0%7-#'&". $((( PTERIGOIDEO INTERNO Es0% 7!s!"# %s *#"!7)+#s# s% =&""& %+ "& &'& )+0%'+& $% "& 7&+$@(!"& %+ )6!&" -#s));+ >!% #!-& %" 7&s%0%'# "&0%'&"7%+0%. " &0%'&"7%+0%.
O"+.e-: &'& "&0%'&" $% "& -#');+ -%'-%+$)!"&' $%" =!%s# -&"&0)+# &-;5)s)s -0%')6#)$%s $%" %s5%+#)$%s. I-/e"c+-: &'& )+0%'+& $%" +6!"# $% "& 7&+$@(!"& Acc+-: %"%*& "& 7&+$@(!"& "% $& 7#*)7)%+0#s $% "&0%'&")$&$. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% %" =!%s# 7&+$)(!"&' %" 7!s!"# -0%')6#)$% %<0%'+# 7%$)&"7%+0% "& &s0& 7&#' $%" =)#)$%s "& 5&')+6% "&')+6% 7!s!"# $) 6s0')# %s0)"#=#)$%# 6"+$!"& s&")*&" 6&+6")# 7&+$)(!"&'. $((1( PTERIGOIDEO ETERNO Es %" 7!s!"# $%"6&$# 7!=# 7s -%>!%# >!% %" &+0%')#' s% s)0ú& -#' &5!%'& $%" 7!s!"# -0%')6#)$%# )+0%')#' &$#s&$# &" &" =!%s# 7&+$)(!"&'. 7&+$)(!"&'.
O"+.e-: %+ "& &'& %<0%'+& $% "& &-;5)s)s -0%')6#)$%& $%" %s5%+#)$%s. %s5%+#)$%s. I-/e"c+-: %+ "& &'& 7%$)&" $%" !%""# -&'0% $%" ;+$)"# $% "& 7&+$@(!"&. Acc+-: &!$& %+ %" 7#*)7)%+0# $% "& 7&+$@(!"& '#s0'&" # =&)& !+# ! #0'# "&$#. Relac+#-e/: -#' &5!%'& "& &'0)!"&);+ 0%7-#'#7&+$)(!"&' -#' $%+0'# "#s 7ús!"#s -0%')6#)$%# )+0%'+# 0%+s#' $%" -&"&$&'. $((2( $((2( DIGSTRI DIGSTRICO CO Es0% 7!s!"# 0)%+% $#s -&'0%s # *)%+0'%s &-"&+&$#s !+)$#s -#' !+ 0%+$;+ '%$#+$#.
O"+.e-: %+ "& &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" #)-)0&" -#' 7%$)# $% !+ 0%+$;+ #'0# 6'!%s#. I-/e"c+-: %+ "& &'& 7%$)&" (#'$% *%+0'&" $% "& 7&+$@(!"&. Acc+-: #+0')(!% & $%-')7)' "& 7&+$@(!"& &(')' "& (#&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "&s 7&+$@(!"&s -'#5!+$&7%+0% #+ "& 5&')+6% "& 6"+$!"& s&")*&" 7&+$)(!"&' 7!s!"# 7)"#=)#)$%#.
$(1(M*SCULOS HIOIDEOS L#s 7ús!"#s =)#)$%#s s% $%+#7)+&+ &s@ -#'>!% 0#7&+ )+s%');+ %+ &"6ú+ -!+0# $%" =!%s# =)#)$%# & %<%-);+ $%" %s0%'+#0)'#)$%# #7#=)#$%# >!% s% $%s')()'+ 7s &$%"&+0% %s0#s s#+J
$(1(%( $(1(%( MILOHIOI MILOHIOIDEO DEO 10
ANATOMÍA
S% %+!%+0'& "#&")&$# %+0'% "&s '&7&s $% "&s 7&+$@(!"&s s)'*)%+$# s% s#s0+ & "& "%+6!&. Es !+ 7!s!"# !+ -## $%"6&$# !'*#.
O"+.e-: "& &'& )+0%'+& $%" (#'$% &"*%#"&' $% "& 7&+$@(!"&. I-/e"c+-: !+ '&5% 5)('#s# %+0'&" >!% s% %<0)%+$% $%s$% "& s@+5)s)s 7&+$)(!"&' =&s0& %" =)#)$%s "& -&'0% &!$&" '#s0'&" '#s0'&" s% )+s%'0& %+ "& &-;5)s)s ")+6!&" &s0& &s0& 0)'#)$%& $%" =)#)$%s. =)#)$%s. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "&s '&7&s $% "& 7&+$@(!"& 6"+$!"&s 7&+$)(!"&'%s 6&+6")#s ")+50)#s "& -)%" -'#5!+$&7%+0% #+ %" 7!s!"# 6%+)#=)#$%# 6%+)#6"#s# 6"+$!"& s&")*&" s!(")+6!&". $(1($( $(1($( ESTILOHOI ESTILOHOIDEO DEO Es !+ 7!s!"# -%>!%# $%"6&$# #+ $)'%);+ &s) -&'&"%"& &" &s0& 7&#' $%" =)#)$%s.
O"+.e-: L& %<0'%7)$&$ $#'s&" $%" &s0& 7&#' $%" =)#)$%s. I-/e"c+-: "& -&'0% &+0%')#' $%" &s0& 0)'#)$%& $%" =)#)$%s. Acc+-: $)')6% "& (&s% $% "& "%+6!& "& "&')+6% $#'s# &!$&"7%+0%. &!$&"7%+0%. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% #+ %" 7!s!"# -0%')6#)$%# )+0%'+# 6"+$!"& -&';0)$& 7%$)&"7%+0% #+ "& 5&')+6%.
$(1(( $(1(( OCCIPIT OCCIPITOHIO OHIODEO DEO Es -%>!%# '%$#+$%&$# s% =&""& s)0!&$# %+ "& " & &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" #)-)0&".
O"+.e-: &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" #)-)0&". I-/e"c+-: +6!"# 7!s!"&' $%" &s0& 7&#' $%" =!%s# =)#)$%s. Acc+-: $)')6% &!$&"7%+0% %" &s0& 7&#' 7& #' $%" =)#)$%s. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& 6"+$!"& -&';0)$& 7%$)&"7%+0% "& 5&')+6%. $(1(1( $(1(1( GENIOHIOD GENIOHIODEO EO Es !+ 7!s!"# '%$#+$%&$# "&'6# >!% s% =&""& s)0!&$# *%+0'&" & "& "%+6!& :!+0# &" $%" "&$# #-!%s0#.
O"+.e-: %+ "& &'& 7%$)&" $% "& 7&+$@(!"& %'& $% "& s@+5)s)s 7&+$)(!"&'. I-/e"c+-: %+ "& &-;5)s)s ")+6!&" $%" =)#)$%s. Acc+-: $)')6% "& "%+6!& %" =)#)$%s '#s0'&"7%+0%. Relac+#-e/: *%+0'&"7%+0% %" 7)"#=)#)$%# $#'s&"7%+0% #+ "#s 7ús!"#s $% "& "%+6!& 6"+$!"& s&")*&" s!(")+6!&". $(1(2( HIOIDEO TRANSVERSO Es !+ -%>!%# 7!s!"# (@5)$# >!% s% %<0)%+$% 0'&+s*%'s&"7%+0% %+0'% "&s &s0&s 7%+#'%s $%" =)#)$%s.
Acc+-: %"%*& "& '&@ $% "& "%+6!&.
$(2(M*SCULOS CERVICALES CERVICALES VENTRALES 11
ANATOMÍA
S#+ "#s 7ús! 7ús!"#s "#s >!% s% =&""&+ =&""&+ s)0!&$ s)0!&$#s #s *%+0' *%+0'&"7 &"7%+0 %+0%% #+ '%"&) '%"&);+ ;+ & "&s *'0%( *'0%('&s '&s %'*)&"%s s% &'&0%')&+ -#' s%' $%"6&$#s #+ 5#'7& $% )+0& "&'6#s 5#'7&s %" %s0!=% $% "& 0'>!%&.
$(2(%( $(2(%( 'RA;UIOC 'RA;UIOCE6L E6LICO ICO Es0% 7!s!"# s% %<0)%+$% & "# "&'6# $%" !%""# $%s$% "& &(%& &" ('&# %s0 $)*)$# )+#7-"%0&7%+0% %+ $#s -#')#+%s "%)$#7&s0#)$%# "%)$# #)-)0&".
O"+.e-: %" 7!s!"# "%)$#7&s0#)$%# %+ "& &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" #)-)0&" "& -#');+ %")$#)-)0&" %+ "& '%s0& +!&" &"& $%" &0"&s "& &-;5)s)s 0'&+s*%'s& $% "& s%6!+$& *'0%('& %'*)&". I-/e"c+-: %+ "& 0!(%'#s)$&$ $%"0#)$%s '%s0& $%" =!7%'# &$%7s $% "& 5&s)& $%" =#7('# ('&#. Acc+-: $)')6% %" 7)%7('# &!$&"7%+0% %<0%+$)%+$# "& &'0)!"&);+ $%" =#7('# )+")+& "& &(%& &" !%""# "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& %'*)&" 6"+$!"& -&';0)$& -'#5!+$&7%+0% #+ "#s 7ús!"#s %s-"%+)# "&'6# $% "& &(%& $%" &0"&s #7#=)#)$%# s%''&0# *%+0'&" 6&+6")# ")+50)# '&7& $% "#s +%'*)#s %'*)&"%s. E" (#'$% *%+0'&" $%" 7!s!"# 5#'7& %" ")7)0% $#'s&" $%" s!'# !6!"&'.
$(2($( $(2($( ESTERNO ESTERNO CE6LICO CE6LICO Es0% 7!s!"# %s "&'6# %s0'%=# >!% s% %<0)%+$% & "# "&'6# $% "&s &'&s *%+0'&" "&0%'&" $% "& 0'>!%& $%s$% %" %s0%'+;+ &" A+6!"# $% "& 7&+$@(!"& &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" #)-)0&". E" %s0%'+#%5&")# #+s0& $% $#s 7ús!"#s >!% s% #')6)+&+ %+ %" 7&+!(')# $%" %s0%'+;+ %+ "& -')7%'& #s0)""&. E" 7!s!"# -'#5!+$# %s %" %s0%'+#7&s0#)$%# %s0%'+#7&s0#)$%# >!% '!& *%+0'&" &" &+0%')#' 0%'7)+& %+ "& &-;5)s)s -&'&7&s0#)$%s.
O"+.e-: %+ %" 7&+!(')# $%" %s0%'+;+ %+ "& -')7%'& #s0)""&. I-/e"c+-: %" %s0%'+#7&+$)(!"&' %+ %" (#'$% '#s0'&" $%" 7&s%0%'# "& '&7& $% "& 7&+$@(!"&. E" %s0%'+#7&s0#)$%# %+ "& &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" =!%s# #)-)0&". Acc+-: #('&+$# s)7!"0+%&7%+0% 5"%<)#+&+ "& &(%& &" !%""# "# )+")+&+ =&)& %s% "&$# !&+$# 0'&(&:& !+#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" -'#5!+$&7%+0% #+ "#s 7ús!"#s %s0%'+#0)'#)$%# #7#=)#$%# "%)$#7&s0#)$%#. E" (#'$% $#'s&" $%" 7!s!"# %s0& %+ '%"&);+ #+ "& *%+& !6!"&'. L& &'0%')& &';0)$& +%'*)#s. $(2(( $(2(( OMO!% s% =&""& *%+0'&"7%+0% $%" ('&>!)#%5")#.
O"+.e-: -#' 7%$)# $% !+& $%"6&$& 5&s)& s% #')6)+& $%" &"& &0"&s. I-/e"c+-: -#' 7%$)# $% !+& $%"6&$& 5&s)& %+ "& %s-)+& $% "& %s&-!"& 5&s)& $%" =#7('#. Acc+-: #&$!*& "& &);+ $%" ('&>!)#%5")# %+ "#s 7#*)7)%+0#s $% "&0%'&")$&$ $%" !%""#. Relac+#-e/: s!-%'5 s!-%'5)) ))&"7 &"7%+ %+0% 0% "& -)%" -)%" ('&>!) ('&>!)#% #%5" 5")# )# *%+0' *%+0'&" &" %" %s0%'+ %s0%'+;+ ;+ 7&+$)( 7&+$)(!"& !"&' ' -'#5!+$&7%+0% %" %" s%''&0# %'*)&" %s-"%+)#. %s-"%+)#. $(2(1( $(2(1( ESTERNOTI ESTERNOTIROID ROIDEO EO 12
ANATOMÍA
Es !+ 7!s!"# "&'6# $%"6&$# >!% s% &-")& #+0'& "& &'& *%+0'&" $%" 0'&>!% %s0 !+)$# &" "&$# #-!%s0# %+ s! #')6%+.
O"+.e-: 7&+!(')# $%" %s0%'+;+. I-/e"c+-: %" &'0@"&6# 0)'#)$%s $% "& "&')+6%. Acc+-: '%0'&%' %" =)#)$%s "& "&')+6% %+ "& $%6"!);+. Relac+#-e/: %+ "& '&@ '&@ $%" $%" !%" !%""# "# %" *)%+ *)%+0' 0'%% #7ú #7ú++ s% '%"& '%"&) )#+ #+&& *%+0 *%+0'& '&"7 "7%+ %+0% 0% #+ #+ %" %s0%'+#%5&")# $#'s&"7%+0% #+ "& &'0%')& &';0)$& +%'*)#s. C'&+%&"7%+0% %+0'& %+ '%"&);+ #+ "& 0'>!%& %" #7#=)#)$%#. $(2(2( $(2(2( TIROHIOID TIROHIOIDEO EO Es !+ 7!s!"# -%>!%# >!% s% #+0)+ú& $%" &+0%')#'.
O"+.e-: &'0@"&6# 0)'#)$%s $% "& "&')+6%. I-/e"c+-: %+ %" !%'-# "& &-;5)s)s ")+6!&" $%" =!%s# =)#)$%s. Acc+-: '%0'&%' "& (&s% $% "& "%+6!& %+ "& $%6"!);+. Relac+#-e/: "& "&')+6% %" #7#=)#$%# 6"+$!"& 0)'#)$%s 7ús!"#s -'#-)#s $%" =)#)$%s.
$(2(&( $(2(&( ETERNO ETERNO HIOIDEO HIOIDEO Es !+ 7!s!"# >!% 0)%+% 5#'7& $% )+0& %s "&'6# $%"6&$# s% s)0ú& %+ "& s!-%'5))% *%+0'&" $% "& 0'>!%&. Es &'+#s# #+ 5)('&s "#+6)0!$)+&"%s -&'&"%"&s s% =&""&+ :!+0# &" $%" "&$# #-!%s0# @+0)7&7%+0% !+)$&s 5#'7& -&'0% $%" %s0!=% $% "& 0'>!%&.
O"+.e-: %" 7&+!(')# $%" %s0%'+;+ :!+0# &" $%" "&$# #-!%s0#. I-/e"c+-: %" !%'-# $%" =)#)$%s. Acc+-: '%0'&% %" =!%s# =)#)$%s (&s% $% "& "%+6!& %+ %" &0# $% "& $%6"!);+. Relac+#-e/: %<0%'+# 0)'#)$%# %<0%'+# %5")# "& 0'>!%& "&')+6% 6"+$!"& 0)'#)$%s. $(2(3( $(2(3( OMOHIODEO OMOHIODEO Es !+ 7!s!"# $%"6&$# #'0# %+ 5#'7& $% )+0& >!% '!& "& 0'>!%& 7! #(")!&7%+0% %+ s! '%6)# '&+%&". Es0 #7-!%s0# $% 5)('&s &'+#s&s -&'&"%"&s %<%-0# %+ s! ')6%+ %+ $#+$% %<)s0% !+ $%"6&$# 0%+$;+.
O"+.e-: "& 5&s)& $%" 7!s!"# %s0%'+#7&s0#)$%#. I-/e"c+-: %" !%'-# "& &-;5)s)s 0)'#)$%& $%" =)#)$%s %+ #7ú+ #+ "& '&7& =)#)$%& $%" 7!s!"# &+0%')#'. Acc+-: '%0'&% %" =!%s# =)#)$%s "& '&@ $% "& "%+6!&. Relac+#-e/: &!$&"7%+0% #+ %" %<0%'+# 7&+$)(!"&' *%+& !6!"&' "& 0'>!%& %" %s;5&6#. E+ s! -#');+ '&+%&" %" 7!s!"# s% !+% #+ %" %s0%'+#=)#)$%#. $(2(8( $(2(8( ESCALENO ESCALENOS S Es0#s 7ús!"#s s% =&""&+ -'#5!+$&7%+0% s)0!&$#s & &$& "&$# $% "& 7)0&$ &!$&" $%" !%""# 0)%+%+ $#s -&'0%s %+0'% "&s >!% %7%'6%+ "&s '&@%s $%" -"%<# +%'*)#s# ('&>!)&". 13
ANATOMÍA
a( El e/cale-# e/cale-# =e-4"al =e-4"al O"+.e-: %+ "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "& 0%'%'& & "& s-0)7& *'0%('& %'*)&". I-/e"c+-: %+ "& -')7%'& #s0)""&. !( E/cale-# E/cale-# d#"/al d#"/al I-/e"c+-: %+ "& &'& "&0%'&" $% "& 0%'%'& !&'0& #s0)""&. Acc+-: %" !%""# s% 5"%<)#+& # s% )+")+& "&0%'&"7%+0% s%6ú+ &7(#s 7ús!"#s # !+# s#"#. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5 '5) ))& )&"7 "7%+ %+0% 0% #+ #+ %" -%0 -%0#' #'&" &" &+0% &+0%')# ')#' ' %" 7!s 7!s!" !"## ('&> ('&>!) !)# #%5 %5" ") )# # -'#5!+$&7%+0% #+ "&s *'0%('&s 7!s!"# "&'6# $%" !%""# % )+0%' 0'&+s*%'s#s $%" !%""# %" %s;5&6# "& 0'>!%&. L&s '&@%s $%" -"%<# ('&>!)&" %7%'6%+ %+0'% "#s $#s 7ús!"#s. $(2(7( RECTO VENTRAL MAYOR MAYOR DE LA CA'EZA S% =&""& & "# "&'6# $% "& &'& *%+0'&" "&0%'&" $% "&s *'0%('&s %'*)&"%s '&+%&"%s (&s% $%" '+%#.
O"+.e-: s% #')6)+& %+ "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "& 0%'%'& & "& s%<0& *%'0%('& %'*)&"%s. I-/e"c+-: %+ "#s 0!('!"#s %<)s0%+0%s %+ %" -!+0# $% !+);+ $% "& -#');+ (&s)"&' $%" #)-)0&" #+ %" !%'-# $%" %s5%+#)$%s s% 5!s)#+& %+ s! )+s%');+ #+ %" 7!s!"# %<0%'+# 7&s0#)$%# "%)$#7&s0#)$%#. Acc+-: #('&+$# "#s $% &7(#s "&$#s 5"%<)#+&+ "& &(%& !&+$# &0ú& %" $% !+ s#"# "&$# )+")+& "& &(%& & $)=# "&$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" ('&>!)#%5")# %" #7#0'&+s*%'s# "& 6"+$!"& 7&+$)(!"&' -'#5!+$&7%+0% #+ #+ "&s *'0%('&s %" %" 7!s!"# "&'6# $%" !%""# "#s )+0%' )+0%' 0'&+s*%'s#s $%" !%""#. !%""#. $(2(%0( RECTO VENTRAL VENTRAL MENOR DE LA CA'EZA Es0% 7!s!"# s% =&""& s)0!&$# $#'s&"7%+0% '%s-%0# $%" &+0%')#' &" >!% !('% %+ -&'0%. Es -%>!%# &'+#s#. &'+#s#.
O"+.e-: %" &'# *%+0'&" $%" &0"&s. I-/e"c+-: "& -#');+ (&s)"&' $%" #)-)0&" %+ "& -'#<)7)$&$ $%" 7!s!"# &+0%')#'. Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ &0"&+0# #)-)0&". Relac+#-e/: *%+0'&"7%+0% #+ %" 7!s!"# -'%%$%+0% $#'s&"7%+0% #+ %" &0"&s "& &'0)!"&);+ &0"&+0#?#)-)0&" "& -#');+ (&s)"&' $%" #)-)0&" "&0%'&"7%+0% #+ %" '%0# "&0%'&" $% "& &(%&. $(2(%%( RECTO LATERAL DE LA CA'EZA Es !+ 7!s!"# 7s -%>!%# >!% %" &+0%')#' "& 7&#' -&'0% s% =&""& s)0!&$# %+ "& -&'0% *%+0'&" $%" #(")!# &+0%')#' $% "& &(%&. Es -%>!%# &'+#s#.
O"+.e-: %" &0"&s "&0%'&" &" 7!s!"# -'%%$%+0%. -'%%$%+0%. I-/e"c+-: "& &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" #)-)0&". Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ &0"&+0#?#)-)0&". Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" #(")!# &+0%')#' $% "& &(%& *%+0'&"7%+0% "#s =!%s#s #)-)0&" &0"&s. $(2(%$( INTERTRANSVERSO INTERTRANSVERSO DEL CUELLO CUELLO S#+ s%)s -&>!%0%s $% 7ús!"#s >!% #!-&+ "#s %s-&)#s %<)s0%+0%s %+0'% "&s s!-%'5))%s "&0%'&"%s $% "&s *'0%('&s "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s &'0)!"&'%s. C&$& !+# #+s0& $% !+& -#');+ $#'s&" 14
ANATOMÍA
#0'& #0'& *%+0 *%+0'& '&". ". S#+ S#+ -%>! -%>!% %#s #s *#"! *#"!7) 7)+# +#s# s#ss & -&'0) -&'0)'' $% "& s%<0 s%<0&& *'0 *'0%( %('& '& %'* %'*) )&" &" '&+%&"7%+0% 5#'7&+ !+& 7&s& 7!s!"&' >!% s% )+s%'0& %+ %" &"& $%" &0"&s.
O"+.e-: "#s 5&s@!"#s $#'s&"%s s% $)')6%+ $% "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s & "&s &-;5)s)s &'0)!"&'%s "#s -&>!%0%s *%+0'&"%s *%+0'&"%s s% %<0)%+$%+ %<0)%+$%+ %+0'% "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s =&)& =&)& %" %+0'#. Acc+-: 5"%<)#+& %" !%""# "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" ('&>!)#%5")# '%0# *%+0'&" 7&#' $% "& &(%& #(")!# -#s0%')#' $% "& &(%& #7-"%<# %s-"%+)# %s&"%+# %" $#'s&" "&'6# -'#5!+$&7%+0% #+ "&s *'0%('&s %" 7!s!"# "&'6# $%" !%""#. $(2(%( LARGO DEL CUELLO Es0% 7!s!"# !('% "&s &'&s *%+0'&"%s $% "&s *'0%('&s s% %<0)%+$% $%s$% "& s%<0& *%'0%('& 0#')& =&s0& %" &0"&s %s0 !+)$# #+ s! =#7;"#6# $%" "&$# #-!%s0#. C#+s0& $% $#s -&'0%sJ 0#')& %'*)&". Es0 #7-!%s0# $% !+& s%')% $% =&%s 7!s!"&'%s. L#s 7s *#"!7)+#s#s #+s0)0!%+ "& -#');+ 0#')&.
O"+.e-: "& -#');+ 0#')& s% #')6)+& %+ "#s !%'-#s $% "&s s%)s -')7%'&s *%'0%('&s 0#')&s. L& -#');+ %'*)&" %+ %+ "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s 0'&+s*%'s&s *%+0'&"%s $% "&s *'0%('&s %'*)&"%s. I-/e"c+-: "& -#');+ 0#')& "# =&% %+ "#s !%'-#s "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s $#s ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s "& -#');+ %'*)&" %+ "#s !%'-#s $% "&s *'0%('&s %'*)&"%s %" 0!('!"# $%" &0"&s. Acc+-: 5"%<)#+& %" !%""#. Relac+#-e/: "&s -')+)-&"%s '%"&)#+%s $% "#s $#s 7ús!"#s %+ %" 0;'&< s#+J *%+0'&"7%+0% "& 0'>!%& %" %s;5&6# $#'s&"7%+0% "&s *'0%('&s "&s &'0)!"&)#+%s #s0# *%'0%('&"%s. E+ %" !%""# *%+0'&"7%+0% "& 0'>!%& %" %s;5&6# $#'s&"7%+0% "&s *'0%('&s %+ "& -&'0% %+0'&" $%" !%""# "#s 7ús!"#s )+0%' 0'&+s*%'s#s "&0%'&"7%+0% "#s %s&"%+#s %" '%0# *%+0'&" 7&#' $% "& &(%&.
$(&( M*SCULOS CERVICALES LATERALES $(&(%( TRAPECIO CERVICAL CERVICAL E" 0'&-%)# %s !+ 7!s!"# -"&+# 0')&+6!"&' !& (&s% s% %<0)%+$% & "# "&'6# $%" ")6&7%+0# s!-'& %s-)+#s#. Es0 $)*)$)$# %+ $#s -&'0%s -#' &-#+%!'#s)sJ "& -#');+ %'*)&" "& -#');+ 0#')&.
O"+.e-: "& -#');+ %'*)&" %+ "& -&'0% 5!+)!"&' $%" ")6&7%+0# $% "& +!& $%s$% "& s%6!+$& *'0%('& %'*)&" & "& 0%'%'& *%'0%('& 0#')&. E" 0'&-%)# $#'s&" s% #')6)+& %+ %" ")6&7%+0# s!-'& %s-)+#s# $%s$% "& 0%'%'& & "& #0&*& *%'0%('& 0#')&. I-/e"c+-: "& %s-)+& $% "& %s&-!"& %+ "& 5&s)& $%" =#7# $%" ('&#. Acc+-: #('&+$# #+:!+0&7%+0% -'#$!%+ "& %"%*&);+ $%" =#7('# "& -#');+ %'*)&" $)')6% "& %s&-!"& '+%# $#'s&"7%+0% "& -#');+ 0#')& # $#'s&" "& $)')6% =&)& "& -&'0% &!$&" $#'s&". Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" '#7(#)$% $#'s&" &+=# s!-'& %s-)+#s# )+5'& %s-)+#s# $%"0#)$%s %s-"%+)# s%''&0# *%+0'&" %" &'0@"&6# $% "& %s&-!"&. $(&($( $(&($( ROM'OIDE ROM'OIDES S Es0% 7!s!"# #+s0& )6!&" >!% %" &+0%')#' $% $#s -&'0%sJ %'*)&" 0#')&. L& -#');+ %'*)&" %s %s0'%=& 0%'7)+& %+ -!+0& %+ s! %<0'%7)$&$ '&+%&" s% =&""& s)0!&$# & "# "&'6# $% "& -#');+ 5!+)!"&' $%" ")6&7%+0# $% "& +!& &" >!% s% )+s%'0& -#' -%>!%&s $)6)0&)#+%s. 15
ANATOMÍA
O"+.e-: %" '#7(#)$% %'*)&" %+ "& -#');+ 5!+)!"&' $%" ")6&7%+0# $% "& +!& $%s$% "& s%6!+$& *'0%('& %'*)&" & "& s%6!+$& *%'0%('& 0#')&. E" '#7(#)$% $#'s&" s% #')6)+& %+ "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s $%s$% "& s%6!+$& & "& s-0)7& *%'0%('& 0#')& -#' 7%$)# $%" ")6&7%+0# $#'s# %s&-!"&'. I-/e"c+-: "& &'& )+0%'+& $%" &'0@"&6# $% "& %s&-!"&. Acc+-: $)')6% "& %s&-!"& '+%# $#'s&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" 0'&-%)# %" s%''&0# $#'s&" &+0%')#'. $(&(( SERRATO SERRATO VENTRAL O GRAN DENTELLADO Es !+ &+=# 7!s!"# %+ 5#'7& $% &(&+)# s)0!&$# %+ "& &'& $%" !%""# 0;'&<. S! +#7('% $%')*& $% "& 5#'7& $%+0%""&$& $%" (#'$% *%+0'&". C#+s0& $% !+& -#');+ %'*)&" #0'& 0#')&.
a( Se""a4# Se""a4# ce"=+cal ce"=+cal O"+.e-: "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s !&0'# # )+# ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s. I-/e"c+-: %+ "& &'& 7%$)&" $% "& %s&-!"& "& -#');+ &$&%+0% $%" &'0@"&6# %s&-!"&'. !( Se""a4# Se""a4# 4#">c+c# 4#">c+c# O"+.e-: "&s &'&s %<0%'+&s $% "&s #=# -')7%'&s #s0)""&s. I-/e"c+-: %+ "& &'& 7%$)&" $% "& %s&-!"& "& -#');+ &$&%+0% $%" &'0@"&6# %s&-!"&' %s&-!"&' &!$&" & "& )+s%');+ $% "& -#');+ %'*)&". Acc+-: "#s $#s 7ús!"#s 5#'7&+ !+ s#-#'0% %"s0)# >!% 7&+0)%+% %" 0'#+# %+0'% "&s $#s %s&-!"&s. C#+0'&+$#s% "#s $% &7(#s "&$#s %"%*&+ %" 0;'&< &" #+0'&%'s% !+# s#"# "& '! s% $%s*@& =&)& %" "&$# %+ >!% %" 7!s!"# s% =& #+0'&@$#. L&s $#s -#')#+%s -!%$%+ #('&' s%-&'&$&7%+0%. L& -#');+ %'*)&" $)')6% "& (&s% $% "& %s&-!"& =&)& %" !%""# 7)%+0'&s "& -#');+ 0#')& %:%'% %:%'% "& &);+ #-!%s0&. #-!%s0&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "#s 7ús!"#s ('&>!)#%5")# 0'&-%)# -%0#'&" -'#5!+$# '%$#+$# 7&#' $#'s&" &+=# "& 0ú+)& &($#7)+&" -'#5!+$&7%+0% #+ %" 7!s!"# %s-"%+)# %" #7-"%<# %" s%''&0# $#'s&" %" s%''&0# "&'6# "&s #s0)""&s "#s 7ús!"#s )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s. %<0%'+#s. $(&(1( $(&(1( ESPLENIO ESPLENIO Es !+ 7!s!"# 0')&+6!"&' -"&+# !()%'0# -&')&"7%+0% -#' "#s 0'%s 7ús!"#s &+0%')#'%s.
O"+.e-: %+ "&s 0'%s -')7%'&s &-;5)s)s %s-)+#s&s 0#')&s -#' 7%$)&);+ $%" ")6&7%+0# $#'s# %s&-!"&' %s&-!"&' $% "& -#');+ 5!+)!"&' $%" ")6&7%+0# $% "& +!& =&s0& "& #0&*& *%'0%('& 0#')&. I-/e"c+-: %+ %" #)-)0&" #+ !+& $%"6&$& &-#+%!'#s)s %" &"& $%" &0"&s "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $%" &<)s. Acc+-: #('&+$# #+:!+0&7%+0% #+ %" $%" "&$# #-!%s0# %"%*& "& &(%& %" !%""# #('&+$# !+# s#"# s% )+")+& "& &(%& %" !%""# =&)& %" "&$# $%" 7!s!"# >!% &0ú&. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5 '5) ))& )&"7% "7%+0 +0%% #+ #+ %" 0'&0'&-% %)# )# %" '#7( '#7(#) #)$% $% %'* %'*) )&" &" %" s%'' s%''&0 &0## *%+0 *%+0'& '&" " -'#5!+$&7%+0% #+ #+ %" #7-"%<#. $(&(2( LARGO DE LA CA'EZA Es0% 7!s!"# s% =&""& s)0!&$# %+0'% "& &'& -'#5!+$& $%" %s-"%+)# "& -#');+ *%+0'&" $%" #7-"%<# -'#5!+$& "&0%'&"7%+0% $%" !%""#.
O"+.e-: &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s "&s $#s -')7%'&s *'0%('&s $#'s&"%s %+ "&s &-;5)s)s &'0)!"&'%s $% "&s *'0%('&s %'*)&"%s. I-/e"c+-: &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& $%" =!%s# #)-)0&". Acc+-: #('&+$# :!+0# #+ %" $%" "&$# #-!%s0# %<0)%+$% "& &(%& %" !%""# #('&+$# !+# s#"# 16
ANATOMÍA
$% %""#s 5"%<)#+& "&0%'&"7%+0% "& &(%& %" !%""#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" 7!s!"# %s-"%+)# "#s +%'*)#s %'*)&"%s -'#5!+$&7%+0% #+ %" #7-"%<# "#s 7ús!"#s #(")!#s $% "& &(%& %" #')6%+ $%" "&'6# #s0&". V%+0'&"7%+0% V%+0'&"7%+0% #+ %" "&'6# $%" &0"&s.
$(&(&( LARGO DEL ATLAS TLAS Es !+ 7!s!"# 5!s)5#'7% >!% #+s0& $% $#s -#')#+%s !+& $#'s&" !+& *%+0'&" s% s)0ú& :!+0# &" 7!s!"# "&'6# $% "& &(%&.
O"+.e-: &-;5)s)s &'0)!"&'%s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s. I+s%');+J "&s &"&s $%" &0"&s. Acc+-: -'#$!% "& '#0&);+ $%" &0"&s. $(&(3( $(&(3( COMPLEO COMPLEO Es !+ *#"!7)+#s# 7!s!"# 0')&+6!"&' >!% s% =&""& s)0!&$# -')+)-&"7%+0% s#('% %" ")6&7%+0# $% "& +!& !()%'0# -#' %" %s-"%+)#. O"+.e-: %+ "&s &-;5)s)s &'0)!"&'%s $% "& s%6!+$& 0%'%'& !&'0& *'0%('& %'*)&" %+ "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s $% "&s )+# -')7%'&s *%'0%('&s $#'s&"%s. I-/e"c+-: !+ '%& '!6#s& $%" =!%s# #)-)0&" s)0!&$& )+7%$)&0&7%+0% *%+0'&" & "& '%s0& +!&". Acc+-: #(s&+$# %+ #+:!+0# %"%*&$#' $% "& &(%&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" '#7(#)$%s %" s%''&0# *%+0'&" %" %s-"%+)# %" "&'6# $% "& &(%& $%" &0"&s -'#5!+$&7%+0% #+ %" ")6&7%+0# $% "& +!& %" 7!"0)5)$# %'*)&" %" 6'&+ $#'s&" "#s 7ús!"#s #(")!#s '%0# $#'s&" 7&#' $% "& &(%&.
$(&(8( MULTI6 MULTI6IDO IDO CERVICAL CERVICAL S% s)0ú& s#('% "#s &'#s $% "&s )+# ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s #+s0& $% )+# -%>!%#s s%67%+0#s.
O"+.e-: "&s &-;5)s)s &'0)!"&'%s $% "&s )+# ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s "& -')7%'& 0#')&. I-/e"c+-: "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s &'0)!"&'%s $% "&s *'0%('&s %'*)&"%s. Acc+-: &0!&+$# #+ %" $%" "&$# #-!%s0# %<0)%+$%+ %" !%""# &" #+0'&%'s% !+# s#"# %" !%""# s% 5"%<)#+& s#('% %" "&$# $%" 7!s!"# #+0'&@$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" #7-"%<# "&'6# $% "& &(%& $%" &0"&s -'#5!+$&7%+0% #+ %" ")6&7%+0# $% "& +!& "#s &'#s $% "&s *'0%('&s. $(&(7( O'LICUO POSTERIOR DE LA CA'EZA Es !+ 7!s!"# '%0&+6!"&' >!% '%!('% "& s!-%'5))% $#'s# "&0%'&" $%" &0"&s %" &<)s. S% #7-#+% $% 5)('&s &'+#s&s -&'&"%"&s $)')6)$&s #(")!&7%+0% '&+%&" "&0%'&"7%+0%.
O"+.e-: &-;5)s)s %s-)+#s& $%" &<)s K%+ s!s "&$#s "& &-;5)s)s &'0)!"&' &!$&" $%" &<)s. I-/e"c+-: "& s!-%'5))% $#'s&" $%" &"& $%" &0"&s. Acc+-: -'#$!% "& '#0&);+ $% "& &(%& 0&7()+ &0ú& %+ "& %<0%+s);+ 5):&);+ $% "& &'0)!"&);+ &0"&+0# &<)#)$%&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" %s-"%+)# %" #7-"%<# "&'6# $% "& &(%& %" &0"&s -'#5!+$&7%+0% #+ "& &-;5)s)s %s-)+#s& $%" &<)s &'0)!"&);+ &0"&+0# &<#)$%& %" '%0# $#'s&" 7&#' $% "& &(%&. $(&(%0( O'LICUO ANTERIOR ANTERIOR DE LA CA'EZA CA'EZA 17
ANATOMÍA
Es !+ 7!s!"# 7s -%>!%# >!% %" &+0%')#' #'0# 6'!%s# $% 5#'7& !&$')"0%'& >!% s% =&""& &" "&$# $% "& &'0)!"&);+ &0"&+0#?#)-)0&". C#+0)%+% 6'&+ &+0)$&$ $% 0%:)$# 0%+$)+#s# s!s 5)('&s s% $)')6%+ '#s0'&" $#'s&"7%+0%.
O"+.e-: %" (#'$% '&+%&" *%+0'&" $%" &"& $%" &0"&s. I-/e"c+-: "& &-;5)s)s -&'& 7&s0#)$%& "& '%s0& +!&" $%" =!%s# #)-)0&". Acc+-: #('&+$# :!+0# &" $%" "&$# #-!%s0# %<0)%+$% "& &(%& s#('% %" &0"&s &" &0!&' !+# s#"# 5"%<)#+& "& &(%& "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: $#'s&"7%+0% #+ %" #7-"%<# "& &-#+%!'#s)s $%" %s-"%+)# %" 7!s!"# "&'6# $% "& &(%& $%" &0"&s *%+0'&"7%+0% #+ %" '%0# $#'s&" 7&#' "& &'0)!"&);+ &0"&+0# #)-)0&".
$(&(%%( RECTO DORSAL MAYOR DE LA CA'EZA Es0% 7!s!"# *& $%s$% %" &<)s &" =!%s# #)-)0&" %s0 %+ #+0&0# #+ %" ")6&7%+0# $% "& +!&. Es &'+#s# s% "# #+s)$%'& $)*)$)$# %+ $#s -#')#+%s -&'&"%"&sJ s!-%'5))&" -'#5!+$&.
O"+.e-: %" (#'$% $% "& &-;5)s)s %s-)+#s& $%" &<)s. I-/e"c+-: %+ !+ '%& '!6#s& $% "& %s&7& $%" #)-)0&" -'#5!+$&7%+0% $%" 0%+$;+ $% )+s%');+ $%" #7-"%<#. Acc+-: %<0%+$%' "& &(%&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" #(")!# &+0%')#' $% "& &(%& %" %s-"%+)# %" #7-"%<# 7%$)&" #+ %" ")6&7%+0# $% "& +!& -'#5!+$&7%+0% #+ %" &0"&s "& &'0)!"&);+ &0"&+0#?#)-)0&" %" '%0# $#'s&" 7%+#' $% "& &(%&. $(&(%$( RECTO DORSAL MENOR DE LA CA'EZA Es !+ -%>!%# 7!s!"# >!% s% =&""& !()%'0# -#' %" -'%%$%+0%. Es &'+#s# s! *#"!7%+ %s *&')&("% s)%+$# & *%%s 7! -%>!%# $)5@)" $% '%#+#%'.
O"+.e-: "& &'& $#'s&" $%" &0"&s. I-/e"c+-: %+ %" =!%s# #)-)0&" *%+0'&" $% "& )+s%');+ $%" 7!s!"# &+0%')#'7%+0% $%s')0# "&0%'&"7%+0% $% "& -#');+ 5!+)!"&' $%" ")6&7%+0# $% "& +!&. Acc+-: #+0')(!% & %<0%+$%' "& &(%& -'%%$%+0%. -'%%$%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" 7!s!"# -'%%$%+0% %" #(")!# &+0%')#' $% "& &(%& -'#5!+$&7%+0% #+ #+ %" &0"&s "& &'0)!"&);+ &'0)!"&);+ &0"&+0#?#)-)0&". $(&(%( $(&(%( ESPINAL ESPINAL Es0% 7!s!"# #+s0)0!% "& -#');+ *%+0'&" $%" "&'6# $#'s&" %+ s! -&'0% '&+%&". Es *#"!7)+#s# #+ =&%s 7!s!"&'%s >!% s% $)')6%+ &!$#?$#'s&"7%+0% %+ s! -&'0% &!$&" 5#'7& $%" 7!s!"# $#'s&" "&'6# -#' 7%$)# $% !+ $%"6&$# 0%+$;+ >!% $)*)$% "#+6)0!$)+&"7%+0% &" $#'s&" "&'6#.
O"+.e-: %" #')6%+ $%" 7!s!"# "&'6# $#'s&" >!% %s "& 0!(%'#s)$&$ s&'& =!%s# )")#+. I-/e"c+-: %+ "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s !&0'# ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s &'& "&0%'&" $% "&s -')7%'&s #s0)""&s. Acc+-: #&$!$& "& &);+ $%" 7!s!"# $#'s&" "&'6# %<0%+$)$# %" !%""#. Relac+#-e/: s!-%' s!-%'5) 5))&"7 )&"7%+0 %+0%% %" s%''&0 s%''&0## *%+0' *%+0'&" &" #7-"% #7-"%<# <# -'#5!+ -'#5!+$&7 $&7%+0 %+0%% "#s 7ús!" 7ús!"#s #s 7!"0)5)$#s %'*)&" ")6&7%+0# $% "& +!&. 18
ANATOMÍA
$(&(%1( LARGO CERVICAL CERVICAL Es0% 7!s!"# #+s0)0!% "& -#');+ %'*)&" $%" "&'6# #s0&" %s $%)' >!% "& )+s%');+ $% $)=# 7!s!"# %+ s! -&'0% '&+%&" 0#7& %s0% +#7('% '&;+ -#' "& !&" %+ "& $%s')-);+ $%" "&'6# #s0&" s% $%+#7)+&'&+ s!s $%0&""%s.
$(3( M*SCULOS DE LA ESPALDA Y LOS LOMOS Es0& '%6);+ $% +!%*% -&'%s $% 7ús!"#s
$(3(%( TRAPECIO TORCICO TORCICO Es0% 7!s!"# s% "# =& $%s')0# &+0%')#'7%+0% &" =&%' "& $%s')-);+ $% "& -#');+ %'*)&".
O"+.e-: %s %+ %" ")6&7%+0# s!-'& %s-)+#s# $%s$% "& 0%'%'& & "& #0&*& *%'0%('& 0#')&. I-/e"c+-: %+ "& %s&-!"&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& 5&s)& #+ "& -)%" -'#5!+$&7%+0% #+ %" 7!s!"# '#7(#)$% 0#' 0#')# )# 7!s! 7!s!"# "# s!-'& s!-'& %s-)+# %s-)+#s# s# )+5'& )+5'& %s-)+ %s-)+#s# #s# $%"0#) $%"0#)$%s $%s *%+0'& *%+0'&"7% "7%+0% +0% #+ #+ %" 7!s!" 7!s!"## #7#0'&+s*%'s# ('&>!)#%5")# ('&>!)#%5")# &!$&"7%+0% #+ %" $#'s&" &+=#. $(3($( DORSAL O DORSAL DORSAL ANCHO Es !+ 7!s!"# &+=# >!% 0)%+% 5#'7& 0')&+6!"&' 0' )&+6!"&' s% =&""& (&:# "& -)%" 7!s!"# !0+%# s% s)0ú& %+ "& -&'%$ $#'s# "&0%'&" $%" 0;'&< $%s$% %" '&>!)s =&)& %" ('&#.
O"+.e-: -#' )+0%'7%$)# $% "& 5&s)& "!7(# $#'s&" %+ "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s 0#')&s =&s0& "& '%6);+ $% "& '!. I-/e"c+-: %" 0!('!"# '%$#+$# ' %$#+$# $%" =!7%'# :!+0# #+ %" '%$#+$# 7&#'. Acc+-: $)')6% %" =!7%'# $#'s# &!$&"7%+0% 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& 5&s)& s!-%'5))&" -)%" 7!s!"# !0+%# %" 0'&-%)# 0'@%-s -'#5!+$&7%+0% #+ %" &'0@"&6# %s&-!"&' %" '#7(#)$% s%''&0# % )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s. $(3(( ROM'OIDAL TORCICO Es0% 7!s!"# %s0& $%s')0# &" $%s')()' & "#s 7ús!"#s '#7(#)$%s %+ "& '%6);+ %'*)&".
$(3(1( SERRATO SERRATO DORSAL ANTERIOR ANTERIOR Es !+ 7!s!"# $%"6&$# !&$')"0%'# #+ %" (#'$% *%+0'&" $%+0%""&$# %s0 !()%'0# -#' %" '#7(#)$% s%''&0# *%+0'&" 6'&+ $#'s&".
O"+.e-: ")6&7%+0# $#'s#?%s&-!"&'. I-/e"c+-: %+ "& &'& %<0%'+& $%" 0%')# -'#<)7&" $% "& >!)+0& s%<0& s-0)7& #s0)""& !&+$# %s0 #7-"%0&7%+0% $%s&''#""&$# -%'# & *%%s %s0& '%$!)$& & $#s # 0'%s $)6)0&)#+%s # -!%$% 5&"0&'. 19
ANATOMÍA
$(3(2( SERRATO SERRATO DORSAL POSTERIOR Es0% 7!s!"# %s s)7)"&' &" &+0%')#' s% "#&")& %+ "& '%6);+ "!7(# $#'s&". Es $%"6&$# #+ !&0'# # )+# $)6)0&)#+%s "&s >!% s% !('%+ -&')&"7%+0% %+0'% %""&s.
O"+.e-: "& 5&s)& "!7(#$#'s&". I-/e"c+-: %+ "&s &'&s "&0%'&"%s $% "&s 0'%s # !&0'# ú"0)7&s ú"0) 7&s #s0)""&s. Acc+-: '%0'&% &!$&"7%+0% "&s #s0)""&s %+ %" 7#7%+0# $% "& )+s-)'&);+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" 6'&+ $#'s&" "&'6# #s0&" )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s '%0'&0#' $% "&s #s0)""&s #s0)""&s. $(3(&( LARGO COSTAL COSTAL Es !+ "&'6 "&'6## 7!s 7!s!" !"## s%67 s%67%+ %+0& 0&$# $# >!% >!% s% '! '!&& 0#$& 0#$&ss "&s "&s #s0 #s0)"" )""&s &s :!+0 :!+0## &" 6'&+ 6'&+ $#'s $#'s&" &" "&0%'&"7%+0%. Es0 #7-!%s0# $% !+& s%')% $% 7&+#:#s 7!s!"&'%s !&s 5)('&s s% $)')6%+ '&+%&"7%+0% $&+$# #')6%+ & $#s s%')%s $% 0%+$#+%s. O"+.e-: "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s "!7(&'%s "& 0!(%'#s)$&$ #<&" $%" )")#+ "& &'& $#'s&" $% &s )+ !"0)7&s #s0)""&s %+ "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&". I-/e"c+-: "#s (#'$%s &!$&"%s $% "&s #s0)""&s "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s. Acc+-: -')+)-&"7%+0% $%-')7% '%0'&% "&s #s0)""&s %+ "& %<-)'&);+ &$%7s -!%$% #+0')(!)' & "& %<0%+s);+ $%" '&>!)s # "& )+")+&);+ "&0%'&". Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "#s s%''&0#s -'#5!+$&7%+0% #+ "#s )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s "&s #s0)""&s. E+ s! #')6%+ "!7(&' %s0 !()%'0# -#' %" "&'6# $#'s&". $(3(3( $(3(3( LARGO LARGO DORSAL DORSAL Es %" 7!s!"# 7s "&'6# 6'!%s# $%" (#*)+# s% %<0)%+$% $%s$% %" s&'# %" )")#+ =&s0& %" !%""# ""%+&+$# %" %s-&)# >!% >!%$&+ %+0'% "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s &$%7s $% "&s %<0'%7)$&$%s $#'s&"%s s% "&s #s0)""&s -'%s%+0&+$# !+& 5#'7& 0')&+6!"&' 0'%s -&'0%sJ "!7(&' 0#')& %'*)&".
O"+.e-: "& 0!(%'#s)$&$ s&'& &'& *%+0'&" $%" )")#+ "&s -')7%'&s &-;5)s)s %s-)+#s&s $%" s&'# ")6&7%+0# s!-'& %s-)+#s# 0%'7)+& %+ "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s %s-)+#s&s $% "&s 0'%s ú"0)7&s *'0%('&s %'*)&"%s &$%7s "&s %<0'%7)$&$%s $#'s&"%s $% "&s #s0)""&s. Acc+-: #('&+$# "#s $#s 7ús!"#s %s %" 7s -#0%+0% %<0%+s#' $% "& %s-&"$& "#s "#7#s %" !%""#. O('&+$# %" $% !+ s#"# "&$# 5"%<)#+& %" '&>!)s "&0%'&"7%+0% !+% "&s &'0)!"&)#+%s #s0# *%'0%('&" %+0'% s@. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5 '5) ))& )&"7 "7%+ %+0% 0% %" 6"ú0 6"ú0%# %# 7%$) 7%$)# # 5&s 5&s)& )& "!7( "!7(## $#'s $#'s&" &" %" $#'s $#'s&" &" &+= &+=# # -'#5!+$&7%+0% %" 7!"0)5)$# )+0%' 0'&+s*%'s#s "!7(&'%s %"%*&$#'%s $% "&s #s0)""&s % )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s. $(3(8( MULTI6 MULTI6IDOS IDOS DORSAL O TRANSVERSO TRANSVERSO ESPINOSO ESPINOSO Es !+ 7!s!"# >!% #+s0& $% *&')&s -&'0%s s% =&""& s)0!&$# & "# "&'6# $% "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s *%'0%('&"%s *& $%s$% %" s&'# =&s0& %" !%""#. Es0& %+0'% !+& &-;5)s)s #0'& !('% %" ")6&7%+0# )+0%' %s-)+#s# "&0%'&"7%+0%.
O"+.e-: "& -#');+ "&0%'&" $%" s&'# &-;5)s)s &'0)!"&'%s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s 0#')&s. I-/e"c+-: "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s 0#')&s $#s ú"0)7&s %'*)&"%s. Acc+-: s#+ %<0%+s#'%s $%" '&>!)s !&+$# &0ú& !+# s#"# 5"%<)#+& "&0%'&"7%+0%. 20
ANATOMÍA
Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% %" $#'s&" "&'6# -'#5!+$&7%+0% #+ "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s. $(3(7( INTERTRANSVERSO INTERTRANSVERSO LUM'ARES S#+ "&7)+&s 7!s!"&'%s >!% #!-&+ "#s %s-&)#s >!% %<)s0%+ %+0'% "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s.
Acc+-: 5"%<)#+& %s0& '%6);+ "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" "&'6# $#'s&" -'#5!+$&7%+0% #+ "#s 7ús!"#s $#'s&"%s $% "& &*)$&$ &($#7)+&" # s!( "!7(&'%s.
$(8( M*SCULOS DE LA COLA Es0#s 7ús!"#s %s0+ %+*!%"0#s -#' "& 5&s)& #@6%& s% %+!%+0'&+ '#$%&+$# "&s *'0%('&s #@6%&s. S#+ "#s s)6!)%+0%sJ
$(8(%( $(8(%( COCC?GEO COCC?GEO Es !+ 7!s!"# $%"6&$# 0')&+6!"&' -%>!%# >!% s% s)0ú& %+0'% %" ")6&7%+0# s&'# )0)# %" '%0#.
O"+.e-: %" ")6&7%+0# s&'# )0)# %+ s! (#'$% &!$&". I-/e"c+-: "&s -')7%'&s !&0'# *%'0%('&s #@6%&s "&0%'&"7%+0% "& 5&s)& #@6%&. Acc+-: #('&+$# &7(#s 7ús!"#s 5"%<)#+&+ "& #"& *%+0'&"7%+0% #('&+$# !+# s#"# "& )+")+& "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: "&0%'& "&0%'&"7% "7%+0% +0% #+ %" ")6&7% ")6&7%+0# +0# s&'# s&'# )0) )0)## %" 7!s!" 7!s!"## s%7)7% s%7)7%7(' 7('&+ &+#s# #s# 7%$)&"7%+0% #+ %" '%0# %" 7!s!"# s&'# #@6%# *%+0'&". $(8($( $(8($( SACRO SACRO COCC?G COCC?GEO EO DORSA DORSAL L Es !+ 7!s!"# $%"6&$# "&'6# >!% s% s)0ú& %+ "& s!-%'5))% $#'s&" $% "& #"& -#+)+$#s% %+ #+0&0# #+ %" s)7)"&' $%" "&$# #-!%s0#. Es '%$#+$%&+$# >!% '%#''% "&s *'0%('&s #@6%&s.
O"+.e-: "&s 0'%s ú"0)7&s &-;5)s)s %s-)+#s&s $%" s&'#. Acc+-: #('&+$# %+ #+:!+0# %"%*&+ "& #"&. C!&+$# &0ú& %" $% !+ s#"# "&$# "& )+")+& "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5) '5)) )&" &"7% 7%+0 +0%% "& 5&s 5&s)& )& # #@6 @6%& %& 7%$) 7%$)&" &"7% 7%+0 +0%% #+ #+ %" $%" $%" "&$# "&$# ##-!% !%s0 s0# # "&0%'&"7%+0% #+ %" s&'# #@6%# "&0%'&" -'#5!+$&7%+0% "&s *'0%('&s. $(8(( SACRO COCC?GEO VENTRAL Es0% 7!s!"# s% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& *%+0'&" $%" s&'# "& #"& %s '%$#+$%&$# &"&'6&$# s% &$#s& %+ "&s *'0%('&s *%+0'&"7%+0%.
O"+.e-: "& &'& *%+0'&" $%" s&'# &!$&"7%+0% "&s #=# -')7%'&s *%'0%('&s #@6%&s. I+s%');+J %+ "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s &'& *%+0'&" $% "&s *'0%('&s #@6%&s. Acc+-: #('&+$# %+ #+:!+0# 5"%<)#+&+ "& #"& &0!&+$# %" $% !+ s#"# "&$# )+")+&+ "& #"& "&0%'&"7%+0% Relac+#-e/: *%+0'&" #+ "& 5&s)& 5 &s)& #@6%& $#'s&" #+ %" s&'# "&s *'0%('&s "#s 7ús!"#s )+0%' 0'&+s*%'s#s "&0%'&"7%+0% "& 5&s)& #@6%& 7%$)&"7%+0% #+ $%" "&$# -!%s0#.
$(7( M*SCULOS DEL T)RA T)RA E+ %s0& '%6);+ s% %+!%+0'& s)%0% 7ús!"#s "#s >!% s% )+s%'0&+ %+ "&s *'0%('&s $#'s&"%s 21
ANATOMÍA
L&s #s0)""&s s!s &'0@"&6#s %" %s0%'+;+ s% "#s &6'!-& $% &!%'$# & "&s '%6)#+%sJ #s0&" &<)"&' $)&6'&70)&.
$(7(%( GRAN DENTA DENTADO DO O SERRATO SERRATO TORCICO TORCICO Es0% 7!s!"# =& s)$# $%s')0# &" %s0!$)&' %" s%''&0# *%+0'&" 7!s!"# $% "& s%6!+$& &-& $% "& '%6);+ %'*)&" "& !&" #+s0& $% $#s -&'0%sJ !+& %'*)&" #0'& 0#')& -%'# >!% &" %s0!$)&' "& -&'0% %'*)&" s% %s0!$); s! -#s));+ -#s));+ 0#')&.
$(7($( ELEVA ELEVADORES DE DE LAS LAS COSTILLAS COSTILLAS S#+ !+& s%')% $% -%>!%#s 7ús!"#s %+ +ú7%'# $% $)% ! #+% -&'%s >!% #!-&+ "&s %<0'%7)$&$%s $#'s&"%s $% "#s %s-&)#s )+0%'#s0&"%s. C&$& !+# s% #')6)+& $% 0%+$#+%s -%>!%#s &" #7)%+# &" 5)+&" $% "& s%')% %s0#s 7ús!"#s +# s% $)s0)+6!%+ $% "#s )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s. %<0%'+#s.
O"+.e-: "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s $#'s&"%s 0#')&s. I-/e"c+-: "&s &'&s (#'$%s &+0%')#'%s $% "&s %<0'%7)$&$%s s!-%')#'%s $% "&s #s0)""&s. Acc+-: %+ "& )+s-)'&);+ &0ú&+ $)')6)%+$# "&s #s0)""&s =&)& &$%"&+0%. Relac+#-e/: s!-%'5 s!-%'5)) ))&"7 &"7%+0 %+0% % #+ %" "&'6# "&'6# $#'s&" $#'s&" -'#5!+ -'#5!+$&7 $&7%+0 %+0%% "&s #s0)"" #s0)""&s &s 7ús! 7ús!"#s "#s )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s "&s &'0)!"&)#+%s. $(7(( INTERCOSTALES INTERCOSTALES ETERNOS Es0#s 7ús!"#s s% %+!%+0'&+ #!-&+$# "#s %s-&)#s %+0'% "&s #s0)""&s $%s$% "#s %"%*&$#'%s #s0&"%s =&)& "& -&'0% $)s0&" s)+ ""%6&' & "#s %s-&)#s &'0)"&6)+#s#s.
O"+.e-: "#s (#'$%s &!$&"%s $% "&s #s0)""&s. I-/e"c+-: "#s (#'$%s '&+%&"%s $% "&s #s0)""&s. Acc+-: %+ "& )+s-)'&);+ $)')6%+ "&s #s0)""&s '&+%&"%s 7&+0)%+%+ "&s #s0)""&s %+ s! -#s));+ Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" s%''&0# *%+0'&" K-#');+ 0#')& $#'s&" &+=# s%''&0# $#'s&" "&'6# #s0&" #(")!# &($#7)+&" %<0%'+# -'#5!+$&7%+0% #+ "#s )+0%'#s0&"%s )+0%'+#s. $(7(1( INTERCOSTALES INTERCOSTALES INTERNOS S% s)0ú&+ %+ 0#$# %" %s-&)# )+0%'#s0&" )+"!s)*% "#s %s-&)#s &'0)"&6)+#s#s # )+0%'#+$'&"%s -'#5!+$&7%+0% & "#s )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s. %<0%'+#s.
O"+.e-: "#s (#'$%s '&+%&"%s $% "&s #s0)""&s s!s &'0@"&6#s. I-/e"c+-: "#s (#'$%s &!$&"%s $% "&s #s0)""&s s!s &'0@"&6#s. Acc+-: %+ "& )+s-)'&);+ $)')6%+ "&s #s0)""&s &!$&"7%+0% %s #+0'&')& & "& $% "#s 7ús!"#s -'%%$%+0%s 7&+0)%+% "&s #s0)""&s #s0)""&s %+ s! -#s));+. -#s));+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "#s %"%*&$#'%s $% "&s #s0)""&s % )+0%'#s0&"%s -'#5!+$&7%+0% #+ "& -"%!'& %" $)&5'&67& 0'&+s*%'s# &($#7)+&". $(7(2( $(7(2( RECTO RECTO TORCIC TORCICO O Es !+ $%"6&$# 7!s!"# >!% %s0 !()%'0# -#' "#s -%0#'&"%s. S% $)')6% #(")!&7%+0% &!$# *%+0'&"7%+0% %+ "& -&'0% $)s0&" $% "&s !&0'# -')7%'&s #s0)""&s.
O"+.e-: "& &'& "&0%'&" $% "& -')7%'& #s0)""& -'#5!+$&7%+0% $%" 7!s!"# %s&"%+#. I-/e"c+-: %" &'0@"&6# $% "& )+s-)'&);+ #+:!+0&7%+0% #+ %" '%0# $%" &($#7%+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "#s -%0#'&"%s -'#5!+$&7%+0% #+ "#s )+0%'#s0&"%s "&s 22
ANATOMÍA
#s0)""&s.
$(7(&( TRANSVERSO TORCICO TORCICO Es !+ 7!s!"# 0')&+6!"&' >!% s% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& $#'s&" # 0#')& $%" %s0%'+;+ "#s &'0@"&6#s #s0&"%s.
O"+.e-: &'& $#'s&" $%" %s0%'+;+ ")6&7%+0# %s0%'+&". I-/e"c+-: "#s &'0@"&6#s $% "&s #s0)""&s $%s$% %" s%6!+$# =&s0& %" #0&*# &'0@"&6#. Acc+-: $)')6% "&s #s0)""&s &'0@"&6#s #s0&"%s &!$# 7%$)&"7%+0% %+ "& %<-)'&);+. Relac+#-e/: $#'s&"7%+0% #+ "& 5&s)& -"%!'& *%+0'&"7%+0% "& &'& $#'s&" $%" %s0%'+;+ "#s &'0@"&6#s #s0&"%s 7ús!"#s )+0%'#s0&"%s )+0%'+#s. $(7(3( RETRACTOR DE LAS COSTILLAS Es0% 7!s!"# %s $%"6&$# $% 5#'7& 0')&+6!"&' s% %+!%+0'& !()&$# %+ %" %s-&)# >!% >!%$& %+ "& &-;5)s)s 0'&+s*%'s& $% "& -')7%'& *'0%('& "!7(&' (#'$% &!$&" $% "& ú"0)7& #s0)""&. Es0 #7-!%s0# $% $%"6&$&s 5)('&s 7!s!"&'%s )+")+&$&s $#'s# '&+%&"7%+0%.
O"+.e-: &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s $#s -')7%'&s *'0%('&s "!7(&'%s. I-/e"c+-: (#'$% &!$&" $% "& ú"0)7& #s0)""&. Acc+-: '%0'&% "&s #s0)""&s "&s ""%*& &!$&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "#s 7ús!"#s #(")!# &($#7)+&" )+0%'+# %<0%'+# -'#5!+$&7%+0% %" 0'&+s*%'s# &($#7)+&". $(7(8( PECTORAL SUPER6ICIAL Es !+ 7!s!"# #'0# 6'!%s# >!% s% !()& %+ "& -&'0% '&+%&" $%" %s0%'+;+ =&s0& "& &'& 7%$)&" $%" ('&#.
O"+.e-: %+ "& &'& *%+0'&" $%" -'% %s0%'+;+ s! (#'$% *%+0'&" =&s0& %" >!)+0# &'0@"&6# #s0&". I-/e"c+-: "& 0!(%'#s)$&$ $%"0#)$%s '%s0& $%" =!7%'#. Acc+-: -'#$!% "& &$!);+ $%" 7)%7('# "# $)')6% '&+%&"7%+0%. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" -%0#'&" -'#5!+$# (@%-s %" ('&>!)&". ('&>!)&". $(7(7( PECTORAL PRO6UNDO Es0% 7!s!"# %s 7s 6'!%s# %<0%+s# >!% %" -%0#'&" s!-%'5))&" %" !&" "# '%!'% %+ -&'0% s% %+!%+0'& '%!(')%+$# "& &'& *%+0'&" $%" %s0%'+;+ &!$&"7%+0%. Es &'+#s# %+ s! -&'0% '&+%&" s! -#');+ &!$&" %s &+=& $%"6&$& -&'& 0%'7)+&' -#' 7%$)# $% !+& 5&s)&.
O"+.e-: &'0@"&6# <)5#)$%s s!-%'5))% *%+0'&" $%" %s0%'+;+. I-/e"c+-: 0!(%'#s)$&$ 7%+#' $%" =!7%'#. Acc+-: '%0'&% 7&+0)%+% %" 7)%7('# &+0%')#' %s $%)' ""%*& %" ('&# =&)& $%+0'# # -'#$!% "& &$!);+. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5 '5) ))& )&"7% "7%+0 +0%% #+ #+ "& -)%" -)%" %" 7!s 7!s!" !"## !0 !0+% +%## %" -%0 -%0#' #'&" &" s!-% s!-%'5) '5)) )&" &" -'#5!+$&7%+0% #+ "& 0ú+)& &($#7)+&" %" #(")!# &($#7)+&" %<0%'+# %" '%0# 0#')# '%0# &($#7)+&". $(7(%0( $(7(%0( DIA6RAGM DIA6RAGMA A 23
ANATOMÍA
E" $)&5'&67& %s !+ %<0%+s# 7!s!"# )7-&' >!% s%-&'& "& &*)$&$ 0#')& $% "& &($#7)+&" -'%s%+0& !+& $)'%);+ )+")+&$& $#'s# '&+%&"7%+0% $%s$% "&s *'0%('&s "!7(&'%s =&s0& %" &'0@"&6# <)5#)$%s $%" %s0%'+;+ s! &'& '&+%&" # 0#')& s% =&""& !()%'0& -#' "& -"%!'& "& &'& &($#7)+&" # &!$&" %s0 '%!()%'0& -#' %" -%')0#+%#. Es0% 7!s!"# s% "# $)*)$% %+ 0'%s -#')#+%sJ #s0&" %s0%'+&" -#');+ "!7(&' !+ %+0'# 0%+$)+#s#.
I-/e"c+#-e/: "& -#');+ #s0&" %+ "#s &'0@"&6#s $%" ú"0)7# -&' $% #s0)""&s %s0%'+&"%s %+ "&s #s0)""&s $% "& +#*%+& & "& !+$)7& %+ 5#'7& )+")+&$& =&)& "& -&'0% $#'s&". P#');+ %s0%'+&" %+ "& &'& $#'s&" $% "#s &'0@"&6#s <)5#)$%s. P#');+ "!7(&' s% $)*)$% %+ $#s -&'0%s >!% s#+ "#s ""&7&$#s -)"&'%s $%'%=# % )>!)%'$#. E" -)"&' $%'%=# s% )+s%'0& %+ %" ")6&7%+0# "#+6)0!$)+&" *%+0'&" -#' )+0%'7%$)# $% %s0% %+ "&s !&0'# -')7%'&s *'0%('&s "!7(&'%s & s! *% %s0% -)"&' s% s!($)*)$% %+ $#s '&7&s "&s !&"%s '#$%&+ %" =)&0# %s#56)# s% !+%+ *%+0'&"7%+0% $% %s0%. E" -)"&' )>!)%'$# %s -%>!%# ""%6& )6!&"7%+0% =&s0& "& s%6!+$& *'0%('& "!7(&'.
Acc+-: %s %" 7!s!"# $% "& )+s-)'&);+ #+ -'#-)%$&$%s $% %<-&+$)'s% # #+0'&%'s% s%6ú+ %" &0# $% "& )+s-)'&);+ &!7%+0&+$# # $)s7)+!%+$# %" $)7%0'# $%" 0;'&<. E" $)&5'&67& %s0 -%'5#'&+$# -#' 0'%s &6!:%'#s =)&0# &;'0)# =)&0# %s#56)# %" =)&0# $% "& *%+& &*& &!$&". E" =)&0# &;'0)# s% =&""& %+0'% "#s -)"&'%s & +)*%" $% "& ú"0)7& *%'0%('& 0#')& #+0)%+% & &'0%')& '0& "& *%+& )6#s )>!)%'$&. E" =)&0# %s#56)# s% s)0ú& !+ -## & "& )>!)%'$& $%" -"&+# 7%$)# %+ $)'%);+ $% "& #0&*& *%'0%('& 0#')& $& -&s# &" %s;5&6# &" +%'*)# *&6# &$%7s $% &'0%')& -%>!%&s. E" =)&0# $% "& *%+& &*& s% =&""& &s) %+ %" -"&+# 7%$)# -%'5#'&+$# %" %+0'# 0%+$)+#s# "& *&+& &*& s% 5):& 5):&7%+0% &" -&s&' -#' %s0% #')5))#. L&s $)s0&+)&s >!% s%-&'&+ %s0#s #')5))#s %+0'% s@ #+ "& #"!7+& *%'0%('&" *&'@&+ s%6ú+ "& '%-"%);+ $% "&s *@s%'&s &($#7)+&"%s $%" 6'&$# $% #+0'&);+ $%" $)&5'&67&.
Relac+#-e/: "& &'& 0#')& #+ "& 5&s)& %+$#0#'&)& -"%!'& -%')&'$)# "&s (&s%s $% "#s -!"7#+%s %+ -&'0% #+ "&s #s0)""&s. L& &'& &($#7)+&" !()%'0& -#' %" -%')0#+%# s% '%"&)#+& #+ %" '%0@!"# '!7%+ =@6&$# %s0#7&6# 6"&+$!"&' (&#.
%(%( 6ASCIAS 6ASCIAS Y M*SCULOS M*SCULOS A'DOMIN A'DOMINALES ALES L& 5&s)& s!-%'5))&" $%" &($#7%+ %s0& %+ -&'0% 5!s)#+&$& $#'s&"7%+0% #+ "& 5&s)& "!7(#? $#'s&" '&+%&"7%+0% #+0)+!& #+ "& 5&s)& s!-%'5))&" $%" =#7('# $%" ('&# &!$&" #+ "& 5&s)& $% "& '%6);+ 6"ú0%&. E+ "& '%6);+ )+6!)+&" 5#'7& -&'0% $% "& 5&s)& $%" -%+% # $% "& 5&s)& $% "&s 6"+$!"&s 7&7&')&s. E+ "& -&'0% *%+0'&" $% "& 5#s& -&'& "!7(&' 5#'7& %" -")%6!% $% "& ):&$& >!% s% #+0)+ú& #+ "& 5&s)& $%" 7!s"# %'& $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. E+ "& "@+%& 7%$)& s% 5!s)#+& #+ "& "@+%& &"(&. C#+0)%+% %" 7!s!"# &($#7)+&". L& 5&s)& -'#5!+$& %s0 '%-'%s%+0&$& -')+)-&"7%+0% -#' "& 0ú+)& &($#7)+&".
%(%(%( T*NICA A'DOMINAL C#+s)s0% %s0& %+ !+& "7)+& $% 0%:)$# 5)('& %"s0)# >!% &!$& & "#s 7!s!"# & s#-#'0&' %" 6'&+ -%s# $% "&s *@s%'&s *@s%'&s &($#7)+&"%s. &($#7)+&"%s. 24
ANATOMÍA
Es -'0)&7%+0% #%<0%+$)$& #+ %" #(")!# %<0%'+# &" >!% !('%. V%+0'&"7%+0% %s 6'!%s& &$=)%'% #+ 5!%'& & "& &-#+%!'#s)s $%" 7!s!"#. L&0%'&"7%+0% s% =&% 7s $%"6&$& %s s%-&'&("% #+ 7s 5&)")$&$ &!+>!% &"6!+&s $% s! 5)('& s% =!+$%+ %+0'% "#s 7&+#:#s 7!s!"&'%s. S% #+0)+ú& & &"6!+& $)s0&+)& -#' %+)7& $% "#s )+0%'#s0&"%s $%" s%''&0# *%+0'&". C'&+%&"7%+0% -&s& %+ 5#'7& $% &-& $%"6&$& -'#5!+$& &" 7!s!"# -%0#'&" -'#5!+$#. C&!$&" s% )+s%'0& %+ "& 0!(%'#s)$&$ #<&". E+ "& '%6);+ )+6!)+&" 5#'7& "& 5&s)& -'#5!+$& $%" -'%-!)# # $% "&s 6"+$!"&s 7&7&')&s.
%(%($( L?NEA AL'A Es !+ '&5% 5)('#s# %+0'&" >!% s% %<0)%+$% $%s$% "#s &'0@"&6#s <)5#)$%s &" 0%+$;+ -'%? -ú()#. Es0 5#'7&$# -')+)-&"7%+0% -#' "& !+);+ $% "&s &-#+%!'#s)s $% "#s 7ús!"#s #(")!# 0'&+s*%'s# &($#7)+&". U+ -## &!$&" $% s! %+0'# %<)s0% !+& )&0') %" #7(")6# >!% )+$)& "& -#s));+ $%" #')5))# !7()")&" $%" 5%0#.
%(%(( CANAL INGUINAL Es !+ -&s# #(")!# >!% %<)s0% %+ "& -&'0% &!$&" $% "& -&'%$ &($#7)+&" *%+0'&"7%+0%. S% ú+)& %+ %" &+)"" &+)""## )+6!)+ )+6!)+&" &" &($ &($#7) #7)+& +&"" # )+0%'+ )+0%'+# # -&'& -&'& %<0%+ %<0%+$%' $%'s% s% #(")! #(")!&7 &7%+0 %+0%% =&)& =&)& &$%"&+ &$%"&+0% 0% 0%'7)+&' %+ %" &+)""# )+6!)+&" %<0%'+# # s!(!0+%#.
%(%(1( %(%(1( TEND)N TEND)N PRE P*'ICO P*'ICO Es !+& '#(!s0& -%>!%& )+0& 0%+$)+#s& >!% s% =&""& %+ %" (#'$% '&+%&" $%" -!()s >!% #+s0)0!% %" 0%+$;+ $% )+s%');+ $%" 7!s!"# '%0# &($#7)+&" -'%s0& )+s%');+ & "#s 7ús!"#s #(")!# '%0# )+0%'+# -%0@+%# >!% "&0%'&"7%+0% 5#'7& "#s "@7)0%s $% "#s &+)""#s )+6!)+&"%s. L& $)'%);+ $%" 0%+$;+ %s #(")!& =&)& $#'s# &!$&"7%+0% #(")!)$&$ >!% *&'@& #+ "#s &+)""#s )+6!)+&"%s. L& $)'%);+ $%" 0%+$;+ %s #(")!& =&)& $#'s# &!$&"7%+0% #(")!)$&$ >!% *&'@& #+ "#s )+$)*)$!#s >!% 0)%+% )7-#'0&+)& -&'& "& 7&+)-!"&);+ $%" 5%0# %+ %" 7#7%+0# $%" -&'0#.
%($( M*SCULOS M*SCULOS A'DOMI A'DOMINALES NALES %($(%( O'LICUO A'DOMINAL ETERNOS Es %" 7s &7-")# $% "#s 7ús!"#s &($#7)+&"%s s% "#&")& %+ "& -&'0% "&0%'&" $% "&s ú"0)7&s #s0)""&s -&'%$ &($#7)+&". Es !+& "7)+& 7!s!"&' &+=& #+ 5)('&s >!% s% $)')6%+ =&)& "& -&'0% &!$&" =#')#+0&"7%+0%. =#')#+0&"7%+0%. S% #7-#+% #7-#+% $% !+& -#');+ 7!s!"&' 7!s!"&' #0'& &-#+%!';0)&. &-#+%!';0)&. O"+.e-: $%s$% %" >!)+0# %s-&)# )+0%'#s0&" %+ "& -&'0% $)s0&" $% "&s &'&s "&0%'&"%s $% "&s #s0)""&s &$%7s %+ "& 5&s)& "!7(#?$#'s&". I-/e"c+-: %+ "& "@+%& &"(& 0%+$;+ -'%?-ú()# !"0)7& #s0)""& 0!(%'#s)$&$ #<&". Acc+-: 5#'7& -&'0% $% "&s -&'%$%s $%" &($#7%+ -#' #+s)6!)%+0% #7-')7% "&s *@s%'&s &($#7)+&"%s %+ %" &0# $% $%5%&);+ # 7));+. Relac+#-e/: s!-%' s!-%'5)) 5))&"7 &"7%+0 %+0%% #+ #+ "& -)%" -)%" %" s!(!0 s!(!0+ +%# %# &($ &($#7) #7)+&" +&" 0ú+)& 0ú+)& &($#7 &($#7)+& )+&" " -'#5!+$&7%+0% #+ "&s #s0)""&s s!s &'0@"&6#s 7ús!"#s )+0%'#s0&"%s %<0%'+#s #(")!# &($#7)+&" )+0%'+# %" #+0%+)$# $%" &+&" )+6!)+&".
%($($( O'LICUO A'DOMINAL INTERNOS Es0% 7!s!"# s% =&""& -'#5!+$# &" &+0%s $%s')0# s!s 5)('&s s% $)')6%+ *%+0'&"7%+0% &!$& & 25
ANATOMÍA
5#'7&' "&s -&'%$%s $%" &($#7%+.
O"+.e-: "& 0!(%'#s)$&$ #<&" 5&s)& "!7(#?$#'s&". I-/e"c+-: "#s &'0@"&6#s $% "&s !&0'# ú"0)7&s *%'0%('&s &($#7)+&"%s %+ %" &0# $% $%5%&);+ # 7));+ s)7)"&' & "& $%" 7!s!"# #(")!# &($#7)+&" %<0%'+#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" #(")!# &($#7)+&" %<0%'+# -'#5!+$&7%+0% #+ %" '%0# &($#7)+&" 0'&+s*%'s# &($#7)+&" %+ -&'0% #+ %" -%')0#+%#. %($(( RECTO A'DOMINAL Es0% 7!s!"# s% =&""& %+ "& -#');+ *%+0'&" $% "& -&'%$ &($#7)+&". S% %<0)%+$% $%s$% %" %s0%'+;+ H&s0& %" -!()s &7(#s 7ús!"#s %s0+ s%-&'&$#s.
O"+.e-: %+ "&s -&'0%s "&0%'&"%s $% "& '%6);+ &!$&" $%" %s0%'+;+ "#s &'0@"&6#s $% "& !&'0& & "& +#*%+& #s0)""&. I-/e"c+-: %+ %" -!()s -#' 7%$)# $%" 0%+$;+ -'%? -ú()#. Acc+-: s)7)"&' & "& $% "#s 7ús!"#s #(")!#s. Relac+#-e/: s!-%'5 s!-%'5)) ))&"7 &"7%+ %+0% 0% #+ "& &-# &-#+% +%!'# !'#s)s s)s $% "#s 7ús!" 7ús!"#s #s #(")! #(")!#s #s %" -%0#' -%0#'&" &" -'#5!+$&7%+0% #+ %" 0'&+s*%'s# &($#7)+&" "#s )+0%'#s0&"%s "#s &'0@"&6#s #s0&"%s %" %s0%'+;+. %($(1( TRANSVERSO A'DOMINAL A'DOMINAL Es0& 7!s!"# %+0'& %+ "& 5#'7&);+ $% "&s -&'%$%s $%" &($#7%+ %s !+& "7)+& !'*& 0')&+6!"&' !& -#');+ *%+0'&" %s 7!s!"&' "& $#'s&" %s &-#+%!';0)&.
O"+.e-: "&s &'&s )+0%'+&s $% "#s &'0@"&6#s $% "&s #s0)""&s %s0%'+&"%s :!+0# #+ "&s )+s%')#+%s $%" $)&5'&67& "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s -#' 7%$)# $% "& 5&s)& "!7(#? $#'s&". I-/e"c+-: %+ %" &'0@"&6# <)5#)$%s "& "@+%& &"(&. Acc+-: )6!&" & "& $% "#s 7ús!"#s #(")!#s. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "#s 7ús!"#s #(")!#s '%0#s $%" &($#7%+ "#s &'0@"&6#s $% "&s #s0)""&s %s0%'+&"%s 7ús!"#s )+0%'#s0&"%s )+0%'+#s -'#5!+$&7%+0% #+ %" -%')0#+%#. %($(2( %($(2( CREMASTE CREMASTER R Es0% -%>!%# 7!s!"# s% "# =& )+"!)$# -%'# +# %s &($#7)+&" s% "# #+s)$%'& #7# !+& -#');+ $%s-'%+$)$& $%" #(")!# &($#7)+&" )+0%'+# #+ >!)%+ s% =&""& !+)$# %+ s! #')6%+ -&s&s -#' %" &+&" )+6!)+&" 5#'7&+$# -&'0% $%" #'$;+ %s-%'70)# %s0 5!%'& $% "& &*)$&$ &($#7)+&". O"+.e-: %+ "& 5&s)& )+0%'+& $%" )")#+. I-/e"c+-: "& 0ú+)& *&6)+&" #7ú+. Acc+-: %"%*& %" 0%s0@!"#. Relac+#-e/: #+ %" -%')0#+%# "& 5&s)& )")&& ")6&7%+0# )+6!)+&" &!$&"7%+0% $%s)%+$% -#' %" &+&" )+6!)+&" !(')%+$# &" #'$;+ %s-%'70)#.
%(( M*SCULOS M*SCULOS DEL MIEM'RO MIEM'RO TORCIC TORCICO O %((%( M*SCULOS DEL CINTUR)N ESCAPULAR Es !+ #+:!+0# $% 7ús!"#s >!% -#+%+ %+ #+%<);+ %" 7)%7('# &+0%')#' #+ "& &(%& !%""# %" 0'#+# %s $%)' "& 5#'7& #7# s% !+% %" 7)%7('# &" 0'#+# $%" &+)7&" -#' 7%$)# $% %s0#s 26
ANATOMÍA
7ús!"#s >!% =& s)$# $%s')0& #+ &+0%')#')$&$ &" )+"!)'"#s %+ #0'&s '%6)#+%s & %s0!$)&$&s. S% "#s -!%$% #+s)$%'&' $)*)$)$#s %+ $#s 6'!-#sJ G'!-# $#'s&"J T'&-%)# O7#?0'&+s*%'s# R#7(#)$% D#'s&" &+=# G'!-# *%+0'&"J B'&>!)#%5")# S%''&0# *%+0'&" P%0#'&" s!-%'5))&" P%0#'&" -'#5!+$#
%(1( %(1( M*SCUL M*SCULOS OS DEL HOM'RO HOM'RO S% )+"!%+ &>!@ &>!%""#s 7ús!"#s >!% -&'0%+ $% "& %s&-!"& 0%'7)+&+ %+ %" ('&# s% "#s $)*)$% %+ $#s 6'!-#sJ 6'!-# "&0%'&" 6'!-# 7%$)&". G'!-# "&0%'&"J D%"0#)$%s S!-'& %s-)+#s# I+5'& %s-)+#s# R%$#+$# 7%+#' G'!-# 7%$)&"J S!(s&-!"&' R%$#+$# 7&#' #'&#('&>!)&".
%(1(%( DELTO DELTOIDES IDES Es0% 7!s!"# s% %+!%+0'& !(')%+$# %" A+6!"# >!% 5#'7& "& %s&-!"& %" =!7%'# s% s)0ú& s#('% %" 0'@%-s %+ -&'0% s#('% %" )+5'& %s-)+#s# %" '%$#+$# ' %$#+$# 7%+#'. 7%+#'.
O"+.e-: %+ "& -#');+ $#'s&" %s-)+& $% "& %s&-!"& -#' 7%$)# $% !+& 5!%'0% &-#+%!'#s)s. I-/e"c+-: "& 0!(%'#s)$&$ $%"0#)$%s $%" =!7%'#. Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" =#7('# -'#$!% "& &($!);+ $%" ('&#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& ('&>!)&" s!(!0+%& -'#5!+$&7%+0% #+ %" )+5'& %s-)+#s# '%$#+$# 7%+#' 0'@%-s. %(1($( %(1($( SUPRA SUPRA ESPINOSO ESPINOSO Es0% Es0% 7!s 7!s!" !"## #!#!-&& "& 5#s& 5#s& s!-' s!-'&& %s-) %s-)+# +#s& s& $% "& %s& %s&-! -!"& "& "& !&" !&" "& ""%+& ""%+& "& '%(& '%(&s& s& '&+%&"7%+0%. S!-%'5))&"7%+0% s% '%!('% $% !+& 5!%'0% &-#+%!'#s)s s)%+$# $%"6&$& %+ s! #')6%+ %+6'#s+$#s% "!%6# %+ s! )+s%');+ $#+$% s% s%-&'& -&'& $&' -&s# &" 0%+$;+ $%" (@%-s.
O"+.e-: "& 5#s& s!-'& %s-)+#s& %" &'0@"&6# %s&-!"&' %+ s! -&'0% )+5%')#' "& %s-)+& %s&-!"&'. %s&-!"&'. I-/e"c+-: "&s -#')#+%s '&+%&"%s $% "&s 0!(%'#s)$&$%s 7&#' 7%+#' $%" =!7%'#. Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ $%" =#7('# %*)0& "&s "!<&)#+%s $% %s0& &'0)!"&);+. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5) '5)) )&" &"7% 7%+0 +0%% #+ #+ "& -)%" -)%" 5&s 5&s)& )& 7!s 7!s!" !"## 0'&-% 0'&-%) )## ('&> ('&>!) !)# #%5 %5" ") )# # -'#5!+$&7%+0% #+ "& %s&-!"& s! &'0@"&6# '&+%&"7%+0% #+ %" 7!s!"# -%0#'&" &+0%')#' &!$&" #+ "& %s-)+& %s&-!"&' %" )+5'& %s-)+#s#. %(1(( %(1(( IN6RA!% "% s)'*% $% 7%$)# $% )+s%');+ %+ "& %s&-!"& %+ s! )+0%')#' %<)s0%+ )+0%'s% )+0%'s%)#+% )#+%ss 0%+$)+#s& 0%+$)+#s&s s "& !+);+ !+);+ &" =!7%'# "& '%&")& '%&")& -#' !+ 5!%'0% &+=# &+=# 0%+$;+ 0%+$;+ %+ !& -&'0% *%+0'&" s% %+!%+0'& %+!%+0'& !+& (#"s& (#"s& s)+#*)&".
O"+.e-: %" &'0@"&6# %s&-!"&' "& 5#s& )+5'& %s-)+#s&. I-/e"c+-: "& 0!(%'#s)$&$ "&0%'&" $%" =!7%'# $%(&:# $% "& )+s%');+ $%" s!'& %s-)+#s#. Acc+-: &($!);+ '#0&);+ %<0%'+& $%" ('&# &$%7s #+s0)0!% !+ ")6&7%+0# %<0%'+# $% "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& -)%" "& 5&s)& s!(!0+%& 0'&-%)# $%"0#)$%s -'#5!+$&7%+0% "& %s&-!"& s! &'0@"&6# &'0)!"&);+ $%" =#7('# &(%& "&'6& $%" 0'@%-s '%$#+$# 7%+#'. %(1(1( %(1(1( REDONDO REDONDO MENOR MENOR 27
ANATOMÍA
Es !+ 7!s!"# -%>!%# >!% s% =&""& s)0!&$# s#('% %" 0'@%-s !()%'0# -#' %" )+5'& %s-)+#s#. Es ")6%'&7%+0% '%$#+$%&$#.
O"+.e-: %+ "& -&'0% %+0'&" %+0'&" $)s0&" $)s0&" $% "& 5#s& )+5'& %s-)+#s %s-)+#s %'& $% "& &*)$&$ &*)$&$ 6"%+#)$%& 6"%+#)$%& !+& -%>!%& 0!(%'#s)$&$. 0!(%'#s)$&$. I-/e"c+-: %+ "& 0!(%'#s)$&$ $%"0#)$%& -#' &-#+%!'#s)s %+ "& &(%& "&'6& $%" 0'@%-s. 0' @%-s. Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Relac+#-e/: s!-%'5) s!-%'5))& )&"7% "7%+0% +0% %" 7!s! 7!s!"# "# $%"0#) $%"0#)$%s $%s %" )+5'& )+5'& %s-)+# %s-)+#s# s# -'#5!+ -'#5!+$&7 $&7%+0 %+0%% "& %s&-!"& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. %(1(2( GRUPO MEDIAL SU'SCAPULAR Es %" 7!s!"# >!% !('% "& 5#s& s!(?%s&-!"&' %<0%+$)+$#s% -#' 0#$& %s0& &'& #+s0& $% 0'%s -&'0%s #+ !+ 0%+$;+ #7ú+ $% )+s%');+. Es !+ 7!s!"# -"&+# s!s -&'0%s '%!('%+ $% !+& &-#+%!'#s)s.
O"+.e-: "& 5#s& s!( %s&-!"&'. I-/e"c+-: %7)+%+)& &!$&" $% "& 0!(%'#s)$&$ 7%+#' $%" =!7%'#. Acc+-: -'#$!% "& &$!);+ $%" ('&#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& %s&-!"& &'0)!"&);+ $%" =#7('# 7!s!"# s!-'& %s-)+#s# 0'@%-s. P'#5!+$&7%+0% %" 7!s!"# s%''&0# *%+0'&". %(1(&( REDONDO MAYOR MAYOR Es0% 7!s!"# 7!s!"# %s -"&+# 5!s)5#'7% 5!s)5#'7% >!% s% =&""& %+ %" (#'$% &!$&" &!$&" $% "& %s&-!"& %s&-!"& &$#s&$# %+ "& &'& )+0%'+& $%" 0'@%-s. Es &'+#s# %+ s! %+0'# %+ s! #')6%+ &-#+%!';0)# s! )+s%');+ "& '%&")& -#' !+ 0%+$;+ -"&+# >!% s% 5!s)#+& #+ %" $%" $#'s&" &+=#.
O"+.e-: %" +6!"# &!$#$#'s&" $% "& %s&-!"& s! -#');+ &$&%+0% &" (#'$% &!$&" %s&-!"&'. I-/e"c+-: "& 0!(%'#s)$&$ '%$#+$& $%" =!7%'# :!+0# #+ %" 7!s!"# $#'s&" &+=#. Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+ "&0%'&"7%+0% 0% #+ %" 0'@%-s 0'@%-s -'#5!+$&7 -'#5!+$&7%+0% %+0% #+ %" s%''&0# s%''&0# *%+0'&" *%+0'&" &'0)!"&) &'0)!"&);+ ;+ $%" =#7('#. %(1(3( %(1(3( CORACO'R CORACO'RA;UIA A;UIAL L Es0% 7!s!"# s% =&""& %+ "& &'& )+0%'+& $%" ('&# $% "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Es -%>!%# -"&+# s% #')6)+& -#' !+ "&'6# 0%+$;+ %" !&" %7%'6% %" s!( %s&-!"&' %" s!-'& %s-)+#s# %s0 -'#*)s0# $% !+& (#"s& s)+#*)&" s! *)%+0'% s% %+s&+=& s% $)*)$% %+ $#s '&7&s -%>!%&s -&'& )+s%'0&'s% &s@ %+ %" =!7%'# %'& $%" 0!('!"# '%$#+$#.
O"+.e-: "& &-;5)s)s #'&#)$%s $% "& %s&-!"&. I-/e"c+-: %+ "& &'& 7%$)&" $%" =!7%'# %+ !+ '%& -%>!%& $)s0&" &" 0!('!"# '%$#+$#. Acc+-: -'#$!% "& &$!);+ $%" ('&# 5"%<);+ $% "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% %" s!(s&-!"&' ('&>!)&" %" =!7%'# 7%$)&"7%+0% #+ %" (@%-s ('&>!)&" -%0#'&" -%0#'&" &+0%')#'.
%(2( %(2( M*SCUL M*SCULOS OS DEL 'RAZO 'RAZO Es0% Es0% 6'!-# 6'!-# $% 7ús! 7ús!"#s "#s s% s)0ú& s)0ú& &"'%$% &"'%$%$#' $#' $%" =!7%'# =!7%'# 0)%+%+ 0)%+%+ s! #')6%+ #')6%+ %+ "& %s&-! %s&-!"& "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $%" =!7%'# 0%'7)+&+ %+ %" &+0%('&# #('&+$# #7# 5"%<#'%s # %<0%+s#'%s 28
ANATOMÍA
$% "& &'0)!"&);+ $%" #$# "& 5&s)& $%" &+0%('&# s#+J (@%-s?('&>!)&" B'&>!)&" T%+s#' $% "& 5&s)& &+0% ('&>!)&" T'@%-s T'@%-s ('&>!)&".
%(2(%( %(2(%( '?CEPS '?CEPS 'RA;UIAL 'RA;UIAL Es !+ 7!s!"# '%$#+$%&$# 5!s)5#'7% >!% s% =&""& s)0!&$# s#('% "& &'& '&+%&" $%" =!7%'#.
O"+.e-: "& 0!(%'#s)$&$ $% "& %s&-!"&. I-/e"c+-: %+ "& 0!(%'#s)$&$ '&$)&" #0'# 0%+$;+ $% )+s%');+ %+ %" ")6&7%+0# 7%$)&" $% "& &'0)!"&);+ $%" #$# 5&s)& &+0% ('&>!)&". Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" #$# 5):& %" =#7('# #$#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% #+ "#s 7ús!"#s ('&>!)#%5")# ('&>!)&" '&+%&"7%+0% %" -%0#'&" &+0%')#' &!$&" #+ %" =!7%'# %" 7!s!"# #'&#('&>!)&". %(2($( %(2($( 'RA;UIAL 'RA;UIAL Es0% 7!s!"# #!-& "& 6#0%'& $% 0#'s);+ $%" =!7%'#. Es &'+#s# s% )+s%'0& -#' !+ 0%+$;+ -%>!%#. E+ s! %<0'%7)$&$ -'#<)7&" s% 5):& & "& &-s!"& &'0)!"&' $%" =#7('# -#' 5)('&s 7!s!"&'%s.
O"+.e-: %+ "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $% "& &'& &!$&" $%" =!7%'#. I-/e"c+-: 0!(%'#s)$&$ '&$)&" %+ %" '&$)#. Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% "#s 7ús!"#s $%"0#)$%s &(%& 7&#' $%" 0'@%-s ('&>!)#%5")# -'#5!+$&7%+0% #+ #+ %" '%$#+$# 7&#' 7&#' %" (@%-s (@%-s %" =!7%'#.
%(2(( TENSOR DE LA 6ASCIA 6ASCIA ANTE 'RA;UIAL 'RA;UIAL Es !+ 7!s!"# $%"6&$# &'+#s# >!% s% &$#s& %+ %" (#'$% &!$&" $%" 0'@%-s.
O"+.e-: -#' 5&s)&s %+ %" 0%+$;+ $% )+s%');+ $%" $#'s&" &+=#. I-/e"c+-: "& 5&s)& -'#5!+$& $%" &+0%('&# $%" #"%'&+#+. Acc+-: 0%+s#' $% "& 5&s)& $%" &+0%('&# %<0%+$)%+$# "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% %" 7!s!"# s!(!0+%# %" 0'@%-s 7%$)&"7%+0% %" $#'s&" &+=# s%''&0# *%+0'&" -%0#'&" -#s0%')#' %+ "& -&'0% -'#<)7&". %(2(1( %(2(1( TR?CEPS TR?CEPS 'RA;UIAL 'RA;UIAL C#7-'%+$% 0#$& "& 7&s& 7!s!"&' >!% #!-& %" A+6!"# %<)s0%+0% %+0'% %" (#'$% &!$&" $% "& %s&-!"& %" =!7%'#. S% $)*)$% %+ 0'%s &(%&s >!% s#+J "& &(%& 7&#' "& &(%& "&0%'&" &(%& 7%$)&".
a( ca!e@a ca!e@a aB#" aB#" del 4"ce/( 4"ce/( S% ""&7& 0&7()+ "&'6# &+#+%# %s "& &(%& 7s *#"!7)+#s& $% 0#$&s s% s)0ú& %+ %" A+6!"# >!% s% 5#'7& %+0'% %" (#'$% &!$&" $% "& %s&-!"& %" =!7%'#. Es $% 5#'7& 0')&+6!"&' 6'!%s#. S!-%'5))&"7%+0% %s0 !()%'0# -#' !+& &-#+%!'#s)s >!% s% $%s&''#""& %+ "& -#');+ $)s0&" )6!&"7 )6!&"7%+ %+0% 0% s% #')6)+ #')6)+&& -#' !+& 5!%'0% 5!%'0% &+=& &+=& &-#+% &-#+%!'# !'#s)s s)s %s0& %s0& s!'& s!'&$# $# -#' )+0%'s )+0%'s% %)#+ )#+%s %s 0%+$)+#s&s. O"+.e-: %+ %" (#'$% &!$&" $% "& %s&-!"&. 29
ANATOMÍA
I-/e"c+-: %+ %" #"%'&+#+. Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ $%" #$# 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" =#7('#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% %" 7!s!"# s!(!0+%# $%"0#)$%s )+5'& %s-)+#s '%$#+$# 7%+#' 7%$)&"7%+0% %" '%$#+$# 7&#' $#'s&" &+=# -%0#'&" -#s0%')#' '&+%&"7%+0% #+ %" ('&>!)&" &(%& 7%$)&" &!$&" #+ "& -)%" "& 5&s)&. !( ca!e@a ca!e@a la4e"al la4e"al del 4"ce 4"ce/ / Es "& ""&7&$& &+#+%& %<0%'+# s% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& $%" ('&# %+ !+& -%>!%& -#');+ -'#<)7&" s% =&""& !()%'0# !()%'0# -#' %" $%"0#)$%s $%"0#)$%s %" '%s0# -#' %" 7!s!"# 7!s!"# s!(!0+%# s!(!0+%# "& -)%". O"+.e-: "& 0!(%'#s)$&$ $%"0#)$%& $%" =!7%'#. I-/e"c+-: %+ %" #"%'&+#+ "&0%'&7%+0% -&'0% %+ %" 0%+$;+ $% "& &(%& 7&#'. Acc+-: %<0%+$%' "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% %" $%"0#)$%s %" s!(!0+%# "& -)%" 7%$)&"7%+0% #+ "& -#');+ 7%$)&" $%" 0'@%-s %" ('&>!)&". c( ca!e@a ca!e@a e-#" e-#" del 4"ce/ 4"ce/ Es "& 7s -%>!%& $% "&s -#')#+%s %s0 s)0!&$& %+ "& &'& 7%$)&" $%" ('&# s% %<0)%+$% $%s$% %" !%""# $%" =!7%'# &" #"%'&+#+ s% "# ""&7& 0&7()+ &+#+%#. Es &'+#s# s! )+s%');+ s% '%&")& -#' !+ 0%+$;+ -"&+#. -"&+#. O"+.e-: %" !%""# $%" =!7%'#. I-/e"c+-: "& -#');+ 7%$)&" '&+%&" $%" *'0)% $%" #"%'&+#+. Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% %" =!7%'# %" ('&>!)&" "& &(%& "&0%'&" 7%$)&"7%+0% #+ %" -%0#'&" &+0%')#' #'&#('&>!)&" '%$#+$# 7&#'.
%(&( 6ASCIAS 6ASCIAS Y M*SCULOS DEL ANTE'RAZO ANTE'RAZO L& 5&s)& $%" &+0%('&# 5#'7& !+ '%*%s0)7)%+0# 7! 5!%'0% #7-"%0# $% 0#$#s "#s 7ús!"#s $% %s0& '%6);+. L& 5&s)& s!-%'5))&" %s $%"6&$& s% 5!s)#+& %+ %" &'-# #+ "& 5&s)& -'#5!+$&. L& 5&s)& &'-)&+& %s #+0)+!&);+ $)'%0& $% "& $%" &+0%('&# s% )+s%'0& -')+)-&"7%+0% %+ "&s 0!(%'#s)$&$%s $% "& %<0'%7)$&$ $)s0&" $%" '&$)# %+ %" =!%s# &%s#')# $%" &'-# %+ "#s ")6&7%+0#s #"&0%'&"%s $%" 7)s7#. D#'s&"7%+0% 5#'7& %" ""&7&$# ")6&7%+0# &+!"&' $#'s&" $%" &'-# >!% -&s& & 7#$# $% -!%+0% s#('% "#s s!'#s 5):& %" ")6&7%+0# &+!"&' -&"7&' # 0'&+s*%'s# $%" &'-#. S% %<0)%+$% 0'&+s*%'s&"7%+0% $%s$% %" =!%s# &%s#')# $%" &'-# &" ")6&7%+0# #"&0%'&" 7%$)&" & "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $%" 6'&+ 7%0&&'-)&+#. E" &+0%('&# %s0 '#$%&$# %+ 0'%s $% s!s &'&s -#' 7ús!"#s 5"%<#'%s %<0%+s#'%s $%" 7)%7('# 7)%+0'&s >!% "& &'& )+0%'+& $%" '&$)# %s %+ s! 7&#' -&'0% s!(!0+%&.
%(3( %(3( M*SCU M*SCULOS LOS ETENS ETENSORE ORES S L#s 7ús!"#s %<0%+s#'%s $%" &'-# $%$#s s% =&""&+ %+ "& -&'0% '&+%&" "&0%'&" $% %s0& '%6);+ %s0#s s#+J E<0%+s#' &'-# '&$)&" E<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# )+0%'+# E<0%+s#' $)6)0&" #7ú+ E<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# %<0%'+# E<0%+s#' #(")!# $%" &'-#.
%(3(%( ETENSOR CARPO RADIAL Es %" 7&#' $% "#s 7ús!"#s %<0%+s#'%s s% =&""& s)0!&$# s#('% "& &'& '&+%&" $%" '&$)#. S! 30
ANATOMÍA
#')6%+ %s 0%+$)+#s# s% &$=)%'% & "& &-s!"& &'0)!"&' $%" #$#. S! *)%+0'% %s '%$#+$%&$# s% $)')6% $)s0&"7%+0% -&'& *#"*%'s% 0%+$)+#s# %" !&" -&s& -#' !+ s!'# s#('% "& &'0)!"&);+ $%" &'-# $#+$% s% 5):& -#' %" ")6&7%+0# &+!"&' $#'s&" #+0)+!# $)s0&" =&)& "& 0!(%'#s)$&$ $%" 7%0&&'-#.
O"+.e-: "& '%s0& #+$)"%& %<0%'+& $%" =!7%'#. I-/e"c+-: %+ "& 0!(%'#s)$&$ "&0%'&" $%" 7%0&&'-#. Acc+-: %<0)%+$% 5):& "&s &'0)!"&)#+%s $%" &'-# 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" %<0%+s#' #(")!# $%" &'-# &'0)!"&);+ $%" #$# $%" &'-# %" '&$)# &!$&" #+ %" %<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# )+0%'+# #+ %" ('&>!)&". %(3($( ETENSOR PROPIO DEL DEDO INTERNO Es !+ $%"6&$# 7!s!"# >!% s% =&""& %+ "& &'& '&+%&" $%" '&$)# "& 7&+# :!+0# &" %<0%+s#' &'-# '&$)&". Es $%"6&$# '%$#+$%&$# 0%+$)+#s# s% #+0)+ú& $)s0&"7%+0% #+ !+ 0%+$;+ "&'6# >!% #7# s% )+s%'0& %+ "&s 5&"&+6%s.
O"+.e-: %" %-)#+$)"# "&0%'&" $%" =!7%'#. I-/e"c+-: -#' 7%$)# $% s! 0%+$;+ $)*)$)$# %+ '&7&s %+ "& s%6!+$& 0%'%'& 5&"&+6% $%" $%$# )+0%'+# # 7%$)&". Acc+-: %<0)%+$% "&s &'0)!"&)#+%s $%" $%$# )+0%'+# 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ "& &'0)!"&);+ $%" #$# %" '&$)# '&+%&" #+ %" %<0%+s#' &'-# '&$)&" &!$&" #+ %" %<0%+s#' #7ú+ $% "#s $%$#s. %(3(( ETENSOR DIGITAL DIGITAL COM*N Es0% 7!s!"# s% "#&")& &!$&" &" %<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# )+0%'+# #+ %" >!% s% -#+% %+ @+0)7# #+0&0#.
O"+.e-: s% #')6)+& %+ %" %-)#+$)"# "&0%'&" $%" =!7%'# %" !()0#. I-/e"c+-: "& &-;5)s)s %<0%+s#'& $% "& 0%'%'& 5&"&+6% &$%7s %+ "&s %<0'%7)$&$%s -'#<)7&"%s $% "& -')7%'& s%6!+$& 5&"&+6%. Acc+-: %<0)%+$% "&s &'0)!"&)#+%s $%" &-# $% "#s $%$#s 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" #$#. Relac+#-e/: s!-%'5 s!-%'5)) ))&"7 &"7%+ %+0% 0% #+ "& -)%" -)%" 5&s)& 5&s)& -'#5!+ -'#5!+$&7 $&7%+0 %+0%% #+ %" !()0 !()0## '&$)# '&$)# '&+%&"7%+0% %" %<0%+s#' $%" $%$# )+0%'+# &!$&" #+ %" %<0%+s#' $)6)0&" "&0%'&". %(3(1( ETENSOR PROPIO DEL DEDO ETERNO Es0% 7!s!"# s% s)0ú& &!$&" $%" %<0%+s#' $)6)0&" #7ú+ %+0'% %" '&$)# %" !()0#. Es %" 7s '#(!s0# $% "#s 7ús!"#s %<0%+s#'%s $% "#s $%$#s %s 6'!%s# %+ '%"&);+ & "#s &+0%')#'%s %<0%+s#'%s s% %+*!%"*% %+ !+& *&)+& 5)('#s& 0)%+% %+ s! )+0%')#' )+0%'s%)#+%s 0%+$)+#s&s. T%'7)+& %+ %" &'-# s% #+0)+!& #+ !+ 0%+$;+ %" !&" '%#''% "&0%'&"7%+0% %" &'-# 7%0&&'-# -&'& 0%'7)+&' %+ "& 0%'%'& 5&"&+6%. I6!&" >!% %" &+0%')#' %+ %" &'-# s% '#$%& $% !+& *&)+& s)+#*)&" $%"6&$&.
O"+.e-: %+ %" ")6&7%+0# "&0%'&" $% &'0)!"&);+ $%" #$# 0!(%'#s)$&$ "&0%'&" $%" '&$)# !()0#. I-/e"c+-: s! 0%+$;+ 0%'7)+& %+ "&s 5&"&+6%s $% "& 7)s7& 7&+%'& >!% %" $%" 7!s!"# -'%%$%+0%. Acc+-: %<0)%+$% %" $%$# %<0%'+# # "&0%'&" "& &'0)!"&);+ $%" &'-# &-'#<)7& "#s $%$#s. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ "& &'& $%" '&$)# !()0# '&+%&"7%+0% #+ %" %<0%+s#' $)6)0&" #7ú+ &!$&" #+ %" 5"%<#' !()0&" "&0%'&". 31
ANATOMÍA
%(3(2( ETENSOR O'LICUO DEL CARPO Es !+ -%>!%# $%"6&$# 7!s!"# >!% s% %+#'*& #(")!&7%+0% -#' %+)7& $% "& 7)0&$ 7)0 &$ $)s0&" $%" '&$)# %" &'-#. Es $%"6&$# $% *)%+0'% -"&+# >!% s% %+#'*& $)s0&"7%+0% %" 0%+$;+ -&s& s!-%'5))&" &" 0%+$;+ s% %<0%+s#' &'-# '&$)&" 0%'7)+& %+ %" 7%0&&'-#.
O"+.e-: &'& '&+%&" (#'$% "&0%'&" $%" '&$)# %+ s! 0%')# -'#<)7&". I-/e"c+-: %+ "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $%" 7%0&&'-# %+ s! &'& &!$&". Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ $%" &'-#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% %" %<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# )+0%'+# "& -)%" 5&s)& 5 &s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" '&$)# "& &-s!"& $%" &'-#.
%(8( %(8( M*SCUL M*SCULOS OS 6LEORE 6LEORES S L#s 7ús!"#s 5"%<#'%s $%" &'# $% "#s $%$#s s% =&""&+ #!-&+$# "& &'& )+0%'+& $%" '&$)# !()0# %s0#s s#+J "%<#' !()0&" "&0%'&"%s "%<#' &'-# '&$)&" "%<#' &'-# !()0&" "%<#' $)6)0&" s!-%'5))&" "%<#' $)6)0&" -'#5!+$# P'#+&$#' '%$#+$#
%(8(%( 6LEOR CU'ITAL CU'ITAL LATERAL LATERAL DEL CARPO Es0% 7!s!"# s% =&""& "&0%'&"7%+0% %+ %" &+0%('&# &!$&" $%" %<0%+s#' -'#-)# $%" $%$# %<0%'+#. Es 5!s)5#'7% &"6# &-"&+&$# s% #')6)+& -#' !+ #'0# 0%+$;+ %" 0%+$;+ $% )+s%');+ #7)%+& %'& $% "& %<0'%7)$&$ $)s0&" $%" '&$)# $%s%+$)%+$# -#' %" &+&" $%" &'-#.
O"+.e-: %" %-)#+$)"# "&0%'&" $%" =!7%'#. I-/e"c+-: "& &'& "&0%'&" (#'$% $#'s&" $%" =!%s# &%s#')# &%s#')# $%" &'-#. Acc+-: 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $%" &'-# %<0%+s#' $%" #$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ "& &'0)!"&);+ $%" #$# %" '&$)# !()0# %" 5"%<#' -'#5!+$# %" 5"%<#' &'-# !()0&". %(8($( 6LEOR CARPO RADIAL L"&7&$# 0&7()+ 5"%<#' )+0%'+# $%" &'-# >!% s% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& 7%$)&" $%" &+0%('&# &!$&"7%+0% $%" '&$)#. T)%+% 5#'7& '%$#+$%&$& $%"6&$# %+ s! #')6%+ 0)%+% !+ #'0# 0%+$;+ >!% s% #+0)+!& #+ s! *)%+0'% 5!s)5#'7% $)s0&"7%+0% s% -'#*%% $% !+ 6'!%s# 0%+$;+ &" '!&' "& '%6);+ $%" &'-# 0)%+% !+& *&)+& s)+#*)&".
O"+.e-: %-)#+$)"# 7%$)&" $%" =!7%'#. I-/e"c+-: %<0'%7)$&$ -'#<)7&" %+ "& &'& -&"7&' $%" 6'&+ 7%0&&'-)&+#. Acc+-: 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $%" &'-# %<0%+s#' $%" #$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& -)%" -%0#'&" &+0%')#' -'#5!+$&7%+0% -'#5!+$&7%+0% "& &'0)!"&);+ $%" #$# %" '&$)# 5"%<#' -'#5!+$# 5"%<#' &'-# !()0&". %(8(( 6LEOR CARPO CU'ITAL CU'ITAL O"+.e-: %" %-)#+$)"# 7%$)&" $%" =!7%'# :!+0# &" 7!s!"# &+0%')#' "& &'& )+0%'+& $% #"%'&+#+. I-/e"c+-: %+ %" (#'$% s!-%')#' $%" &%s#')# $%" &'-#. Acc+-: 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $%" &'-# %<0)%+$% %" #$#. Relac+#-e/: s!-% s!-%'5) '5)) )&" &"7% 7%+0 +0% % -%0 -%0#' #'&" &" s!-% s!-%'5 '5) ))& )&" " 5"%< 5"%<#' #' &'&'-## '&$) '&$)&" &".. P)%" P)%" 5&s 5&s)& )& -'#5!+$&7%+0% #+ #+ %" 5"%<#' s!-%'5))&" -'#5!+$# $% "#s $%$#s. $%$#s. 32
ANATOMÍA
%(8(1( 6LEOR DIGITAL DIGITAL SUPER6ICIAL Es0% 7!s!"# %s0 s)0!&$# %+ %" %+0'# $% %s0% 6'!-# $% 7ús!"#s 5"%<#'%s %+0'% %" 5"%<#' &'-# !()0&" "& 5"%<#' $)6)0&" -'#5!+$# %" 5"%<#' &'-# '&$)&". Es0 5#'7&$# -#' $#s &(%&sJ "& s!-%'5))&" "& -'#5!+$&. A +)*%" $%" &'-# s% #+0)+ú& #+ !+ 6'!%s# 0%+$;+ >!% s% ()5!'& %+ %" 7%+!$)""# -&'& 5#'7&' !+ &+)""# -#' $#+$% #''% %" 5"%<#' -'#5!+$#.
O"+.e-: %" %-)#+$)"# 7%$)&" $%" =!7%'# '%s0& %+ "& &'& &!$&" $%" '&$)#. ' &$)#. I-/e"c+-: "&s %7)+%+)&s %+ "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $% "&s s%6!+$&s 5&"&+6%s "& %<0'%7)$&$ $)s0&" $% "&s -')7%'&s 5&"&+6%s %+ s! &'& -&"7&'. Acc+-: 5"%<#' $% "#s $%$#s %" &'-# &$%7s %<0)%+$% %" #$#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& &(%& !()0&" $%" 5"%<#' -'#5!+$# 5"%<#' &'-#?!()0&" -'#5!+$&7%+0% #+ "& &(%& =!7%'&" $%" 5"%<#' -'#5!+$#. E" 0%+$;+ s% '%"&)#+& #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" 0%+$;+ $%" 5"%<#' -'#5!+$#. %(8(2( 6LEOR DIGITAL DIGITAL PRO6UNDO Es0% 7!s!"# s% =&""& &-")&$# & "& &'& &!$&" $%" '&$)# %s0 &s) 0#0&"7%+0% !()%'0# -#' "#s 7ús!"#s -'%%$%+0%s. Es0 5#'7&$# -#' 0'%s &(%&sJ =!7%'&" %s "& 7s 6'&+$% "& &(%& !()0&" %s 7s -%>!%& >!% "& &+0%')#' "& '&$)&" %s "& 7s -%>!%&. A +)*%" $%" &'-# s% 5!s)#+&+ "#s 0'%s 0%+$#+%s s% '#$%& $% !+& *&)+& %+ %" 7%+!$)""# s% ()5!'& -&'& &s&' -#' %" &+)""# >!% 5#'7& %" 5"%<#' s!-%'5))&".
O"+.e-: "& &(%& =!7%'&" %+ %" %-)#+$)"# 7%$)&" $%" =!7%'# "& &(%& !()0&" + "& &'& 7%$)&" $%" #"%'&+#+ "& &(%& '&$)&" %+ !+& -&'0% %+0'&" $% "& &'& &!$&" $%" '&$)#. I-/e"c+-: "&s '%s&s s%7)"!+&'%s $% "&s 0%'%'&s 5&"&+6%s. Acc+-: 5"%<#' $% "#s $%$#s %" &'-# %<0%+s#' $%" #$#. Relac+#-e/: &!$&"7%+0% #+ %" 5"%<#' &'-# !()0&" 5"%<#' s!-%'5))&" $% "#s $%$#s %" 5"%<#' &'-# '&$)&" "&0%'&"7%+0% #+ %" !()0&" "&0%'&" '&+%&"7%+0% #+ %" '&$)# !()0#. D)s0&" &" &'-# #+ "& -)%" "& 5&s)&. %(8(&( %(8(&( PRONADOR PRONADOR REDONDO REDONDO Es !+ $()" -%>!%# 7!s!"# >!% s% "#&")& %+ "& &'& 7%$)&" $%" #$# & "# "&'6# $%" ")6&7%+0# ")6&7%+0# #"&0%'&" #"&0%'&" 7%$)&" 7%$)&" $% %s0& &'0)!"&);+ &'0)!"&);+ s! &);+ &);+ %s )+&-'%)& )+&-'%)&("% ("% s! $)7%+s);+ $)7%+s);+ %s0 s!:%0& & 6'&+$%s *&')&)#+%s.
%(8(3( %(8(3( INTER)SEO INTER)SEOS S S#+ -%>!%#s $%"6&$#s 7ús!"#s >!% s% =&""&+ %+ "& &'& -&"7&' $%" 7%0&&'-# #+s0)0!% !+& 5!%'0% "7)+& 0%+$)+#s& >!% %s %" ")6&7%+0# s!s-%+s#')# $%" 7%+!$)""#. N# 0)%+% !+& &);+ &-&'%+0% -%'# s% #')6)+&+ %+ "& &'& -&"7&' $%" &'-# 7%0&&'-# s% $)')6%+ $)s0&"7%+0% $#+$% s! "7)+& 5)('#s& s% !+% #+ %" 0%+$;+ $%" 5"%<#' s!-%'5))&" &!$& %'& $%" 7%+!$)""# & "& 5#'7&);+ $%" &+)""# -#' $#+$% s% $%s")& %" 5"%<#' -'#5!+$#. Ms $)s0&" s% $)*)$% %+ 0'%s '&7&s >!% s% )+s%'0&+ %+ "#s =!%s#s s%s&7#)$%#s 0%+$#+%s $% "#s %<0%+s#'%s -'#-)#s $% "#s $%$#s.
%(7( 6ASCIAS 6ASCIAS Y M*SCULOS DEL MIEM'RO PELVIANO PELVIANO L& 5&s)& %<)s0%+0% %+ %s0& '%6);+ $%" #'6&+)s7# $%" &+)7&" s% "& $%s')(% s%6ú+ "&s -&'0%s $#+$% 33
ANATOMÍA
s% %+!%+0'% s% $)*)$% %+J 5&s)& )")&& 5&s)& -%"*)&+& 5&s)& s!-%'5))&" $% "& '%6);+ 6"ú0%& 5&s)& s!-%'5))&" $%" 7!s"# 5&s)& '!'&" 5&s)& 0&'s)&+&.
%(7(%( 6ASCIA 6ASCIA ILIACA Es "& >!% !('% *%+0'&"7%+0% & "#s 7ús!"#s s!( "!7(&'%s %s $%"6&$& &$%7s $& #')6%+ & 7ús!"#s #7# s&'0#')# '%7&s0%' 0'&+s*%'s# &($#7)+&". %(7($( 6ASCIA 6ASCIA PELVIANA PELVIANA R%*)s0% "& &*)$&$ -%"*)&+& & 7&+%'& $% !+& &-& >!% s% &$#s& & "&s -&'%$%s %+ %" #')5))# &!$&" $% "& -%"*)s s% '%5"%:& #('% "&s *@s%'&s %+ $)=& &*)$&$.
%(7(( 6ASCIA 6ASCIA SUPER6ICIAL DE LA REGI)N GL*TEA C!('% "#s 7ús!"#s s!-%'5))&"%s $% "& '%6);+ %7)0% 0&()>!%s )+0%'7!s!"&'%s >!% -&s&+ %+0'% "#s 7ús!"#s $% %s& '%6);+. S% )+s%'0& %+ "& %s-)+& $%" s&'# %+ "& 0!(%'#s)$&$ $%" )")#+ s% #+0)+ú& '&+%&"7%+0% #+ "& 5&s)& "!7(#$#'s&" &!$&" #+ "& 5&s)& #@6%&. %(7(1( 6ASCIA 6ASCIA SUPER6ICIAL DEL MUSLO S% %+!%+0'& '%!(')%+$# %s0& '%6);+ 0)%+% $#s &-&s !+ s!-%'5))&" #0'& -'#5!+$&. L& &-& -'#5!+$& %s 7! 6'!%s& 5!%'0% %+ "&s &'&s '&+%&" "&0%'&" %s ""&7&$& 5&s)& "&'&F -'%s0& )+s%');+ &" 7!s!"# 0%+s#' $% "& 5&s)& "&0& &" 6"ú0%# (@%-s s% )+s%'0& %+ "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+& s% #+0)+!& 7%$)&"7%+0% #+ "& 5&s)& 5%7#'&" )+0%'+&. %(7(2( 6ASCIA 6ASCIA DE LA PIERNA T&7()+ s% "& #+#% #7# 5&s)& '!'&" s% =&""& '%!(')%+$# %s0& '%6);+ $%" 7)%7('# "& !&" #+s0& $% $#s 0'%s &-&s "& &-& s!-%'5))&" %s #+0)+!&);+ $% "& &+0%')#' 7)%+0'&s "&s &-&s -'#5!+$&s s% "&s -!%$% #+s)$%'&' #7# "& #+0)+!&);+ $% "#s 0%+$#+%s $% 7ús!"#s s!-%'5))&"%s $%" 7!s"#. %(7(&( 6ASCIA 6ASCIA TARSIANA TARSIANA S% 5!s)#+& #+ "#s ")6&7%+0#s %7)+%+)&s Os%&s $% "& '%6);+ %s 5!%'0% $% &'0%' 0%+$)+#s# '&+%&"7%+0% =&)& "#s "&$#s %s $%"6&$& s% 5!s)#+& & "#s ")6&7%+0#s $%" 0&'s#.
%(%0( M*SCULOS SU'LUM'ARES Es0#s 7ús!"#s 5#'7&+ 0&7()+ %" 6'!-# $% "#s 7ús!"#s &($#7)+&"%s $#'s&"%s & >!% s% "#&")&+ %+ %" 0%=# $% "& &*)$&$ &($#7)+&" %+0'% %""#s 0%+%7#sJ Ps#&s 7%+#' Ps#&s 7&#' I")&# C!&$'&$# "!7(&'.
%(%0(%( %(%0(%( PSOAS PSOAS MENOR Es !+ 7!s!"# &"6# &-"&+&$# >!% s% =&""& s)0!&$# & "# "&'6# $% "& s!-%'5))% *%+0'# "&0%'&" $% "&s *'0%('&s 0#')& III $% "&s "!7(&'%s. S% #')6)+& -#' $)6)0&)#+%s &'+#s&s >!% s% $)')6%+ &!$&"7%+0% -&'& 0%'7)+&' %+ !+ 0%+$;+ &-"&+&$# >!% s)'*% $% )+s%');+ %+ %" )")#+. ) ")#+.
O"+.e-: !%'-# $% "& ú"0)7& *%'0%('& 0#')& "&s !&0'# -')7%'&s *'0%('&s "!7(&'%s. I-/e"c+-: %" 0!('!"# $%" -s#&s %<@s0%0% %+ %" !%'-# $%" )")#+. Acc+-: 5"%<)#+& "& -%"*)s s#('% "& '%6);+ "!7(&' # "& )+")+& "&0%'&"7%+0%. Relac+#-e/: *%+0'&"7%+0% s% '%"&)#+& #+ "#s -)"&'%s $%" $)&5'&67& *%+& &*& &'0%')& '0& %" ');+ )>!)%'$# $#'s&"7%+0% #+ "&s *'0%('&s %" -s#&s 7&#'. 34
ANATOMÍA
%(%0($( PSOAS MAYOR MAYOR Es 7s *#"!7)+#s# >!% %" -'%%$%+0% -#' %" >!% %s0 !()%'0# %+ -&'0% %s $% 5#'7& ")6%'&7%+0% 0')&+6!"&' #+ "& (&s% '&+%&". S! #')6%+ %s &'+#s# $% *)%+0'% 6'!%s# &-"&+&$# &!$&"7%+0% %s $%"6&$# s! *#"!7%+ $)s7)+!% 0#7& 5#'7& '%$#+$%&$& -&'& 0%'7)+&' %+ !+ 5!%'0% 0%+$;+ %+ #7ú+ #+ %" 7!s!"# )")&# #+ %" !&" s% =&& 7! !+)$#.
O"+.e-: -#' !+ $%"6&$# 0%+$;+ %+ %" (#'$% &!$&" $% "&s $#s ú"0)7&s #s0)""&s &$%7s %+ "&s s!-%'5))%s *%+0'&"%s $% "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s s! #')6%+ %s &'+#s#. I-/e"c+-: %" 0'#+0%' 7%+#' $%" 57!' -#' !+ 0%+$;+ #7ú+ #+ %" )")&#. Acc+-: -'#$!% 5"%<);+ $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& '#0&);+ $%" 7!s"#. Relac+#-e/: $#'s&"7%+0% "&s $#s ú"0)7&s *%'0%('&s 0#')&s "&s *'0%('&s "!7(&'%s %" 7!s!"# )")&# *%+0'&"7%+0% #+ "& -"%!'& -%')0#+%# 5&s)& )")&& $)&5'&67& -s#&s 7%+#'. %(%0(( %(%0(( ILIACO ILIACO Es0% 7!s!"# !('% "& &'& *%+0'&" )")#+ -#' 5!%'& $% "& &'0)!"&);+ s&'# )")&&. Es0% %<&*&$# -#' %" -s#&s 7&#' 7&#' -%'# s)+ s)+ ""%6&' & $)*)$)'"# #7-"%0&7%+0% #7-"%0&7%+0% &" !&" s% !+% @+0)7&7%+0%. @+0)7&7%+0%.
O"+.e-: "& s!-%'5))% *%+0'&" $%" )")#+ -&'0% *%+0'&" $%" !%'-# $% "& s%<0& *'0%('& "!7(&'. I-/e"c+-: %" 0'#+0%' 7%+#' $%" 57!' -#' !+ 0%+$;+ #7ú+ #+ %" -s#&s 7&#'. Acc+-: 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& '#0&);+ $%" 7!s"#. Relac+#-e/: $#'s&"7%+0% #+ %" )")#+ %" s&'# "& &'0)!"&);+ s&'# )")&& *%+0'&"7%+0% #+ "& 5&s)& )")&& 7ús!"#s -s#&s 7&#' &($#7)+&" s&'0#')# %+ s! )+s%');+ s% '%"&)#+& #+ "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& %" '%0# 5%7#'&" 0%+s#' $% "& 5&s)& "&0&. E0. %(%0(1( %(%0(1( CUADRADO CUADRADO LUM'AR Es0% 7!s!"# s% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& *%+0'&" $% "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s "!7( "!7(&' &'%s %s.. Es $%"6 $%"6&$ &$## &+= &+=## #+ #+ )+0% )+0%'s 's% %) )#+ #+%s %s 0%+$ 0%+$)+ )+#s #s&s &s &(!+ &(!+$& $&+0% +0%s s s% %<0)% %<0)%+$ +$%% '&+%&"7%+0% =&s0& %" !%'-# $% "& $)7& *%'0%('& 0#')& 7s &"" $%" (#'$% "&0%'&" $%" -s#&s 7&#'.
O"+.e-: %+ "& &'& *%+0'&" $%" !%'# $% "& $)7& *%'0%('& $#'s&" "&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s "!7(&'%s. I-/e"c+-: "& s!-%'5))% *%+0'&" $%" &"& s&'#. Acc+-: 5):& "&s $#s ú"0)7&s #s0)""&s "&s *'0%('&s "!7(&'%s !&+$# &0ú&+ &7(#s 7ús!"#s #('&+$# %" $% !+ s#"# "&$# 5"%<)#+& "&0%'&"7%+0% %" "#7#. Relac+#-e/: *%+ *%+0'& 0'&"7% "7%+0% +0% #+ %" -s#&s -s#&s 7&#' 7&#' $#'s&" $#'s&"7%+ 7%+0% 0% #+ "&s $#s $#s ú"0)7& ú"0)7&ss #s0)" #s0)""&s "&s *%'0%('&s 0#')&s &-;5)s)s 0'&+s*%'s&s $% "&s *'0%('&s "!7(&'%s.
%(%%( %(%%( M*SCULOS ETERNOS DE LA CADERA Y EL EL MUSLO MUSLO E+ %s0% 6'!-# s% )+"!%+ "#s 7ús!"#s $% "& -#');+ "&0%'&" $% "& -%"*)s &>!%""#s >!% 5#'7&+ %" #+0#'+# &!$&" $%" 7!s"# %s0#s s#+J T%+s#' $% "& 5&s)& "&0& G"ú0%# 7%$)# G"ú0%# -'#5!+$# G"ú0%# (@%-s S%7)0%+$)+#s# S%7)7%7('&+#s#. S%7)7%7('&+#s#.
%(%%(%( TENSOR TENS OR DE D E LA 6ASCIA LATA LATA Es0% 7!s!"# s% =&""& %+ "& -&'0% '&+%&" $%" 7!s"# s!-%'5))&"7%+0% %s $% 5#'7& 0')&+6!"&' *#"!7)+#s&. 35
ANATOMÍA
O"+.e-: "& 0!(%'#s)$&$ #<&". I-/e"c+-: "& 5&s)& "&0& $% %s0& 5#'7& 5#' 7& )+$)'%0&7%+0% %+ "& ';0!"&. Acc+-: 0%+s#' $% "& 5&s)& "&0& 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% #+ "& -)%" "& 5&s)& )+0%'+&7%+0% #+ %" #(")!# &($#7)+&" %<0%'+# )")&# '%0# 5%7#'&" *&s0# "&0%'&". %(%%($( GL*TEO MEDIO Es0% 7!s!"# *#"!7)+#s# !('% "& 7&#' -&'0% $% "& -#');+ "&0%'&" $% "& -%"*)s s% %<0)%+$% &$%7s s#('% "& -#');+ "!7(&' $%" "&'6# $#'s&" %+ -%>!%& -#');+.
O"+.e-: "& &-#+%!'#s)s $%" $#'s&" "&'6# =&s0& "& &"0!'& $% "& !&'0& *'0%('& "!7(&'. L& 0!(%'#s)$&$ #<&". L#s ")6&7%+0#s s&'#s )0)#s "& 5&s)& 6"ú0%&. I-/e"c+-: %+ "& -&'0% $)s0&" $%" 0'#&+0% 0' #&+0% 7&#' $%" 57!'. Acc+-: %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& &($!0#' $%" 7)%7('#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& "!7(#$#'s&" 6"ú0%& 0%+s#' $% "& 5&s)& "&0& %" 6"ú0%# (@%-s -'#5!+$&7%+0% #+ %" "&'6# $#'s&" %" =!%s# )")#+ ")6&7%+0# s&'# )0)# 7ús!"#s 6"ú0%# -'#5!+$# )")&# '%0# 5%7#'&". 5 %7#'&". %(%%(( GL*TEO PRO6UNDO Es0% 7!s!"# %s $%"6&$# s% =&""& s)0!&$# *%+0'&" &"& -#');+ &!$&" $%" 7!s!"# -'%%$%+0% s% "#&")& $#'s&" & "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'&.
O"+.e-: %s-)+& )0)& 0!(%'#s)$&$ #<&". I-/e"c+-: %+ !+ 0!('!"# %<)s0%+0% $)s0&"7%+0% $%" 0'#+0%' 7&#' $%" 57!'. Acc+-: -'#$!% &($!);+ $%" 7!s!"# '#0&);+ )+0%'+&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" 6"ú0%# 7%$)# -'#5!+$&7%+0% #+ %" '%0# 5%7#'&" "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'&. %(%%(1( GL*TEO '?CEPS Es %" 7s *#"!7)+#s# $% "#s 7ús!"#s $% %s0& '%6);+ s% =&""& s)0!&$# &!$&" &" 6"ú0%# 7%$)# s! $)'%);+ %s !'*& $%s$% "&s &-;5)s)s %s-)+#s&s s&'&s & "& &'& "&0%'&" $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+& $% "& -)%'+&.
O"+.e-: &-;5)s)s %s-)+#s&s s&'&s ")6&7%+0# s&'# )")&# $#'s&" 0!(%'#s)$&$ s&'& "& 5&s)& 6"ú0%& #@6%& "& 0!(%'#s)$&$ )s>!)0)&. I-/e"c+-: -#' 7%$)# $% !+& &-#+%!'#s)s s% )+s%'0& %+ "& ';0!"& ")6&7%+0# '#0!")&+# L&0%'&" $#+$% s% 5!s)#+& #+ "& 5&s)& "&0& #0'# 0%+$;+ s% )+s%'0& %+ "& 0!(%'#s)$&$ &"+%#. Acc+-: %s !+ 0&+0# #7-"%:& & >!% #+s0& $% $#s -#')#+%s *&')#s -!+0#s $% )+s%')#+%s &0!&+$# %+ *&')#s &0#s #7# %+ "& %<0%+s);+ $%" 7)%7('# %+ "& -'#-!"s);+ $%" !%'-# %+ "& &($!);+ $%" 7)%7('# &$%7s "& %<%+);+ $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+& $% "& &$%'& -!$)%+$# &0!&' 0&7()+ %+ "& %<0%+s);+ $%" #'*%:;+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ "#s ")6&7%+0#s s&'# I")& I")&# # s&' s&'## 0!(% 0!(%'& '&" " "& 5&s 5&s)& )& # #@6 @6%& %& %" 57! 57!' ' #(0! #(0!'& '&$# $#' ' !&$ !&$'& '&$# $# 5%7# 5%7#'& '&" " s%7)7%7('&+#s# s%7)7%7('&+#s# *&s0# %<0%'+# 6&s0'#+%7)# *&s#s +%'*)#s 5%7#'&"%s #(0!'&$#'%s '&+%&" #+ %" 6"ú0%# 7%$)# &!$&" #+ %" s%7)0%+$)+#s#. %(%%(2( SEMITENDINOSO 36
ANATOMÍA
Es !+ 7!s!"# "&'6# >!% s% $)')6% =&s0& "& -&'0% $)s0&" -#' "& &'& &!$&" $%" 7!s"# %+0'% %" 6"ú0%# ()%#s %" s%7)7%7('&+#s#. Es 6'!%s# &'+#s# %+ s! #')6%+ 0%'7)+& %+ !+ &+=# 0%+$;+ %+ "& &'& )+0%'+& $%" 0%')# -'#<)7&" $% "& -)%'+&.
O"+.e-: "& s!-%'5))% *%+0'&" $% "& 0!(%'#s)$&$ )s>!)0)&. I-/e"c+-: %+ "& '%s0& 0)()&" "& 5&s)& '!'&" "& 0!(%'#s)$&$ &"+%#. Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& %" #'*%:;+ #('&+$# :!+0# #+ %" 6"ú0%# (@%-s %" s%7) s%7)7% 7%7 7('&+ ('&+#s #s## %+ "& -'#-'#-!" !"s) s);+ ;+ $%" $%" 0'#+ 0'#+# # 5"%< 5"%<)# )#+& +& 0&7( 0&7() )++ "& &'0) &'0)! !"& "&) );+ ;+ 5%7#'0)()#'#0!")&+& -'#$!% "& '#0&);+ )+0%'+& $% "& -)%'+&. Relac+#-e/: "&0% "&0%'& '&"7 "7%+ %+0% 0% #+ #+ "& -)%" -)%" 5&s 5&s)& )& %" (@% (@%-s -s 7%$) 7%$)&" &"7% 7%+0 +0%% #+ #+ %" 7!s 7!s!" !"## s%7)7%7('&+#s# s%7)7%7('&+#s# '&+%&" #+ %" (@%-s 5%7#'&" %(%%(&( SEMIMEM'RANOSO Es0% 7!s!"# %s 7! *#"!7)+#s# $% 5#'7& 0')&+6!"&' &"&'6&$# >!% s% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& 7%$)&" $%" s%7)0%+$)+#s# s% $)')6% $% &'')(& =&)& &(&:#. O"+.e-: "& &'& *%+0'&" $% "& 0!(%'#s)$&$ )s>!)0)&. I-/e"c+-: %" %-)#+$)"# 7%$)&" $%" 57!' #0'& '&7& >!% s% )+s%'0& %+ %" ;+$)"# 7%$)&" $% "& 0)()&. Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& %s &$!0#' $%" 7)%7('# 0&7()+ %<0)%+$% %" 0&'s# 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $% "& '#$)""&. Relac+#-e/: &!$#"&0%'&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& %" s%7)0%+$)+#s# 7%$)&"7%+0% #+ %" &+# s!s 7ús!"#s "& *!"*& %+ "& =%7('&. E+ "& -&'0% *%+0'&" $% "& -%"*)s s% '%"&)#+& "&0%'&"7%+0% #+ %" s%7) s%7)0% 0%+$ +$)+ )+#s #s# # %" (@% (@%-s -s %" 6&s0 6&s0'# '#+ +%7 %7)# )# 7%$) 7%$)&" &"7% 7%+0 +0%% "& '&@ '&@ $%" $%" -%+% -%+% 7!s 7!s!" !"## )s>!)#&*%'+#s# )s>!)#&*%'+#s# %+ %" 7&=#.
%(%$( M*SCULOS ANTERIORES ANTERIORES DEL MUSLO Es0% 6'!-# $% 7ús!"#s %s0 #7-!%s0# -#' %" !$')%-s 5%7#'&" >!% #+s0& $% !&0'# -&'0%s # &(%&s $% "&s !&"%s "& 7s '&+%&" s% ""&7& '%0# 5%7#'&" "&s #0'&s 0'%s &(%&s s#+ "#s ""&7&$#s *&s0#s 7%$)#s "&0%'&" 7%$)&". Es0& *#"!7)+#s& 7&s& 7!s!"&' !('% "& -&'0% '&+%&" "&$#s $%" 57!' %+ $#+$% s% #')6)+& 0%'7)+&+ )+s%'0+$#s% %+ "& ';0!"&.
%(%$(%( %(%$(%( RECTO RECTO 6EMORAL 6EMORAL Es !+ 7!s!"# '%$#+$%&$# >!% s% =&""& s)0!&$# %+ "& -&'0% '&+%&" $%" 7!s"#. O"+.e-: %" !%'-# $%" )")#+ $#'s&" '&+%&"7%+0% $% "& &*)$&$ &%0&(!"&'. I-/e"c+-: "& (&s% "& &'& &+0%')#' $% "& ';0!"&. Acc+-: %<0)%+$% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+& 5 %7#'0)()#'#0!")&+& 5"%<)#+& "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'&. Relac+#-e/: -&'& $%+0'# #+ %" s&'0#')# *&s0# 7%$)&" -#' 5!%'& #+ " 0%+s#' $% "& 5&s)& "&0& %" *&s0# "&0%'&" -#' $%0's #+ %" *&s0# 7%$)# &'0)!"&);+ $% "& &$%'& =&)& &'')(& -#' $%"&+0% #+ "& 5&s)& "&0& "& -)%". %(%$($( VASTO LATERALES LATERALES Es0% 7!s!"# s% =&""& s#('% "& &'& "&0%'&" $%" 57!' %<0%+$)+$#s% $%s$% %" 0'#+0%' 7&#' =&s0& "& ';0!"&. Es $%"6&$# s!s 5)('&s s% $)')6%+ $)s0&" '&+%&"7%+0% )+s%'0+$#s% 7!=&s $% %""&s %+ "& 7%7('&+& 0%+$)+#s& >!% '%!('% %" '%0# 5%7#'&" %+ "& )+s%');+ s% =&""& !+& (#"s& s)+#*)&" %+0'% %s0% "& ';0!"&. O"+.e-: %+ %" (#'$% %<0%'+# $%" 0'#+0%' 7&#' $%" 57!'. 37
ANATOMÍA
I-/e"c+-: "& -&'0% "&0%'&" $% "& ';0!"& %" 0%+$;+ $%" '%0# 5%7#'&" -#' 7%$)# $% !+ 0%+$;+ -"&+#. Acc+-: %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. Relac+#-e/: "&0%'&"7%+0% #+ "& 5&s)& "&0& "& -)%" %" 7!s!"# 0%+s#' $% "& 5&s)& "&0& 6"ú0%# 7%$)# %$)# 6"ú 6"ú0%# 0%# (@ (@%-s 7%$)& $)&"7%+ "7%+0% 0% #+ %" 57 57!' !' "& &-s!" -s!"&& $% "& &'0) '0)!" !"& &); );++ 5%7#'0)()#'#0!")&+& %" '%0# 5%7#'&" %" *&s0# 7%$)#. %(%$(( VASTO MEDIO Es !+ 7!s!"# >!% %s0 s)0!&$# -'#5!+$&7%+0% s#('% "& &'& '&+%&" $%" 57!' !()%'0# -#' %+0%'# -#' "&s 0'%s &(%&s &+0%s $%s')0&s. Es0& &$#s&$# &" =!%s# %s $)5@)" s%-&'&'"# $% "#s #0'#s *&s0#s %s $%"6&$# &'+#s# &!7%+0& s! 6'#s#' %+ s! -&'0% $)s0&". E+ s! -#');+ 0%'7)+&" s% &$=)%'% & "& &-s!"& $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. O"+.e-: "& &'& '&+%&" -'#<)7&" $%" 57!'. I-/e"c+-: "& (&s% $% "& ';0!"& &-s!"& $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. Acc+-: %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. Relac+#-e/: 7%$)&"7%+0% #+ %" *&s0# 7%$)&" "&0%'&"7%+0% #+ %" *&s0# "&0%'&" '&+%&" #+ %" '%0# 5%7#'&" &!$&" #+ %" 57!' "& &-s!"& 5%7#'0)()#'#0!")&+&. %(%$(1( VASTO MEDIAL Es0% 7!s!"# s% -&'%% &" *&s0# "&0%'&" & >!% s% =&""& %+ !+& -#s));+ s)7)"&' s#('% "& &'& 7%$)&" $%" 57!'. O"+.e-: "& &'& 7%$)&" $%" 57!' $%s$% %" !%""# =&s0& %" 0%')# $)s0&". I+s%');+J %" (#'$% 7%$)&" $% "& ';0!"& s! &'0@"&6# -&'0% -'#<)7&" $%" ")6&7%+0# '#0!")&+# 7%$)&" 0%+$;+ $%" '%0# 5%7#'&". Acc+-: %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. Relac+#-e/: 7%$)&"7%+0% #+ "& 5&s)& )")&& s&'0#')# -%0@+%# &$!0#' "&0%'&"7%+0% #+ %" 57!' &-s!"& &-s!"& $% "& &'0)!"&);+ $% "& '#$)""& %" '%0# 5%7#'&" *&s0# 7%$)#.
%(%( M*SCULOS MEDIALES DEL MUSLO L#s 7ús!"#s $% %s0% 6'!-# %s0+ $)s-!%s0#s %+ 0'%s &-&s s#+J P')7%'& &-&J R%0# )+0%'+# S&'0#')# S%6!+$& &-&J P%0@+%# A$!0#' T%'%'& T%'%'& &-&J C!&$'&$# 5%7#'&" O(0!'&$#' %<0%'+# O(0!'&$#' )+0%'+# G%7%"#.
%(%(%( %(%(%( SARTO SARTORIO RIO Es !+ 7!s!"# "&'6# %s0'%=# s)0!&$# %+ "& -&'0% '&+%&" $%" 7!s"# s% %<0)%+$% $%s$% "& -#');+ &!$&" $% "& '%6);+ s!(?"!7(&' =&s0& "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+& #+ $)'%);+ &!$&". O"+.e-: s% #')6)+& -#' $#s &(%&sJ !+& %+ "& 5&s)& )")&& "& #0'& %+ %" !%'-# $%" )")#+. I-/e"c+-: %" ")6&7%+0# '#0!")&+# 7%$)&" "& 0!(%'#s)$&$ $% "& 0)()&. Acc+-: 5"%<);+ $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& &$!0#' $%" 7)%7('#. Relac+#-e/: -'#5!+$&7%+0% "#s 7ús!"#s &($#7)+&"%s 5&s)& )")&& "&0%'&"7%+0% #+ %" -s#&s %" !$')%-s 5%7#'&". 38
ANATOMÍA
%(%($( RECTO INTERNO INTERNO O GRCILES GRCILES Es !+ $%"6&$# &+=# 7!s!"# $% 5#'7& !&$')"0%'& s)0!&$# &!$&" &" s&'0%')# !('% &s) 0#$& "& &'& 7%$)&" $%" 7!s"# s% !+% %+ s! #')6%+ &" $%" "&$# #-!%s0#. O"+.e-: "& -&'0% 7%$)& $% "& s@+5)s)s -%"*)&+& %" 0%+$;+ -'%?-ú()# s!-%'5))% *%+0'&" $%" -!()s. I-/e"c+-: ")6&7%+0# '#0!")&+# 7%$)&" &'& 7%$)&" $% "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $% "& 0)()& "& 5&s)& '!'&". Acc+-: &$!0#' $%" 7)%7('# -#s0%')#'. Relac+#-e/: s!-%' s!-%'5) 5))&"7 )&"7%+0 %+0%% #+ "& -)%" -)%" 5&s)& 5&s)& 7)%7(' 7)%7('## 6%+)0 6%+)0&" &" # 6"+$! 6"+$!"& "& 7&7&' 7&7&')& )& -'#5!+$&7%+0% #+ %" -%0@+%# &$!0#' s%7)7%7('&+#s# s%7)0%+$)+#s# '&+%&"7%+0% #+ %" s&'0#')#. %(%(( %(%(( PECT?NEO PECT?NEO Es !+ 7!s!"# )"@+$')# 5!s)5#'7% >!% s% %<0)%+$% $%s$% %" (#'$% '&+%&" $%" -!()s & "& 7)0&$ $%" 57!'. Es '%$#+$%&$# *#"!7)+#s# 7!s!"#s# #+ -## 0%:)$# 0%+$)+#s#. O"+.e-: %" 0%+$;+ -'%?-ú()# %" (#'$% '&+%&" $%" -!()s. I-/e"c+-: %+0'# $%" (#'$% 7%$)&" $%" 57!' %-)#+$)"# 7%$)&" $%" 57!'. Acc+-: &$!0#' $%" 7)%7('# 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'&. Relac+#-e/: 7%$)&"7%+0% #+ %" '%0# )+0%'+# "&0%'&"7%+0% #+ %" 57!' *&s0# 7%$)&" -#');+ 0%'7)+&" $%" -s#&s 7&#' %" )")&# '&+%&"7%+0% #+ %" s&'0#')# 6&+6")#s ")+50)#s )+6!)+&"%s -'#5!+$#s &!$&" &!$&" #+ %" &$!0#' &$!0#' #(0!'&$#' $% "& &$%'&. &$%'&. %(%(1( %(%(1( ADUCTOR ADUCTOR Es !+ 7!s!"# &'+#s# >!% s% s)0ú& &!$&" &" -%0@+%# *&s0# )+0%'+# s% %<0)%+$% $%s$% "& s!-%'5))% *%+0'&" $% "& -%"*)s =&s0& "& %<0'%7)$&$ $)s0&" $%" 57!'. O"+.e-: "& &'& *%+0'&" $%" -%"*)s % )s>!)#+. I-/e"c+-: "& &'& &!$&" $%" 57!' =&s0& "& %<0'%7)$&$ $)s0&". Acc+-: &$!0#' $%" 7)%7('# %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& &$%7s -'#$!% "& '#0&);+ )+0%'+& $%" 57!'. Relac+#-e/: 7%$)&"7%+0% #+ %" '%0# )+0%'+# "&0%'&"7%+0% %" 57!' #(0!'&$#' %<0%'+# %" !&$'&$# 5%7#'&" '&+%&"7%+0% #+ %" -%0@+%# &!$&" #+ %" s%7)7%7('&+#s#. s%7)7%7('&+#s#. %(%(2( CUADRADO 6EMORAL Es !+ 7!s!"# $%"6&$# >!% %s0 !()%'0# -#' "& -&'0% s!-%')#' $%" &$!0#' &$#s&$# & "& &'& *%+0'&" $%" )s>!)#+. O"+.e-: "& &'& *%+0'&" $%" )s>!)#+ '&+%&" &" s%7)7%7('&+#s#. I-/e"c+-: %+ "& &'& &!$&" $%" 57!' %'& $% "& -&'0% )+5%')#' $%" 0'#+0%' 7%+#' &);+J %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& &$!0#' $%" 7!s"#. Relac+#-e/: )+0%'+&7%+0% #+ %" &$!0#' s%7)7%7('&+#s# %<0%'+&7%+0% #+ %" #(0!'&$#' %<0%'+# (@%-s 5%7#'&". %(%(&( O'TURADOR ETERNO Es !+ 7!s!"# %s $% 5#'7& -)'&7)$&" s% %<0)%+$% & 0'&*s $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& $#'s&"7%+0% $%s$% "& &'& *%+0'&" $% "& -%"*)s &"'%$%$#' $%" &6!:%'# #(0!'&$#' 5#s& 0'#&+0% ')&. Es &'+#s# s!s =&%s 7!s!"&'%s s#+ -&'&"%"&s !+)$&s 5!%'0%7%+0% "& )+s%');+ %s %+ 39
ANATOMÍA
-&'0% 0%+$)+#s& %+ s! #')6%+ %s0 %s0 -%'5#'&+$# -#' "#s *&s#s +%'*)#s +%'*)#s #(0!'&$#'%s.
%(%(3( O'TURADOR ETERNO Es !+ 7!s!"# %s $% 5#'7& -)'&7)$&" s% %<0)%+$% & 0'&*s $% "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& $#'s&"7%+0% $%s$% "& &'& *%+0'&" $% "& -%"*)s &"'%$%$#' $%" &6!:%'# #(0!'&$#' 5#s& 0'#&+0% ')&. Es &'+#s# s!s =&%s 7!s!"&'%s s#+ -&'&"%"&s !+)$&s 5!%'0%7%+0% "& )+s%');+ %s %+ -&'0% 0%+$)+#s& %+ s! #')6%+ %s0& %s0& -%'5#'&$# -#' "#s *&s#s *&s#s +%'*)#s #(0!'&$#'%s. O"+.e-: "& &'& *%+0'&" $%" -!()s $%" )s>!)#+. I-/e"c+-: %" '%(#'$% $%" &6!:%'# #(0!'&$#' "& 5#s& 0'#&+0% ')& $%" 57!'. Acc+-: &$!0#' $%" 7!s"# -'#$!% '#0&);+ )+0%'+& $%" 7)s7#. Relac+#-e/: 7%$)&"7%+0% #+ %" &$!0#' %" !&$'&$# 5%7#'&" "&0%'&"7%+0% #+ %" #(0!'&$#' )+0%'+# (@%-s 5%7#'&" '&+%&" #+ "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'& %" 7!s!"# -%0@+%#. %(%(8( O'TURADOR INTERNO Es0% 7!s!"# %s -%>!%# s% #')6)+& %+ %" )+0%')#' $% "& &*)$&$ -%"*)&+& s! 0%+$;+ -&s& & 0'&*s $%" &6!:%'# #(0!'&$#'. S% s)0ú& %+ %" s!%"# $% "& -%"*)s !('% %" &6!:%'# #(0!'&$#' %s $%"6&$# &+=# 0%'7)+& %+ !+ 0%+$;+ -"&+# >!% s% $)')6% =&)& &5!%'& & 0'&*s $%" &6!:%'# #(0!'&$#' -&'& )' & )+s%'0&'s% %+ "& 5#s& 0'#&+0% ')&. O"+.e-: "& &'& -%"*)&+& $%" -!()s $%" )s>!)#+ $%" &6!:%'# #(0!'&$#'. I-/e"c+-: "& 5#s& 0'#&0%')&. Acc+-: -'#$!% "& '#0&);+ %<0%'+& $%" 57!'. Relac+#-e/: "& &'& -%"*)&+& %s0 !()%'0& -#' "& 5&s)& -%"*)&+& -%')0#+%# s! &'& *%+0'&" &$#s&$& &" -!()s &" )s>!)#+. %(%(7( %(%(7( GEMELO GEMELO Es !+ -%>!%# *#"!7)+#s# 7!s!"# 0')&+6!"&' >!% s% %<0)%+$% $%s$% %" (#'$% "&0%'&" $%" )s>!)#+ & "& 5#s& '%s0& 0'#&+0%')&. Es *#"!7)+#s# s% #')6)+& -#' !+ $%"6&$# 0%+$;+ "!%6# &!7%+0& s! *#"!7%+ *&')#s $% s!s =&%s 7!s!"&'%s s% )+s%'0&+ %+ %" 0%+$;+ $%" #(0!'&$#' )+0%'+#. O"+.e-: %" (#'$% "&0%'&" $%" )s>!)#+ %'& $% "& %s-)+& )0)&. I-/e"c+-: "& 5#s& '%s0& 0'#&+0%')&. Acc+-: -'#$!% "& '#0&);+ %<0%'+& $%" 57!'. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" 6"ú0%# (@%-s %" 6"ú0%# 7%$)# -'#5!+$&7%+0% #+ %" #(0!'&$#' %<0%'+# "& &'0)!"&);+ $% "& &$%'&.
%(%1( M*SCULOS DE LA PIERNA Y DEL DEL PIE Es0#s 7ús!"#s s% =&""&+ !(')%+$# &s) 0#$& "& 0)()& & %<%-);+ $% "& &'& )+0%'+& >!% %s s!(!0+%&. S% "#s -!%$% $)*)$)' %+ $#s 6'!-#s !+# $#'s# "&0%'&" #0'# &!$&". L#s $%" 6'!-# $#'s#?"&0%'&" s#+. E<0%+s#'%s $% "#s $%$#s 7)%+0'&s >!% "#s $%" 6'!-# &!$&" s#+ 5"%<#'%s $% "#s $%$#s %s0#s s#+J T)()&" &+0%')#' -%'#+%# 0%')# # &+0%')#' %<0%+s#' $)6)0&" "&'6# %<0%+s#' "&0%'&" %<0%+s#' $)6)0&" )+0%'+& 6&s0'#+%7)# s#"%# 5"%<#' $)6)0&" s!-%'5))&" 5"%<#' $)6)0&" -'#5!+$#s -#-"@0%#.
%(%1(%( TI'IAL ANTERIOR ANTERIOR Es0% 7!s!"# s% =&""& %+ "& -&'0% $#'s&" $% "& 0)()&. Es -%>!%# $% 5#'7& 0')&+6!"&' %s $%"6&$# 40
ANATOMÍA
-%>!%# $% #')6%+ &'+#s# $)s0&"7%+0% s% #+0)+ú& -#' !+ 0%+$;+ %+ %" 7%0&0&'s#.
O"+.e-: s% #')6)+& -#' $#s &(%&s "& 7s *#"!7)+#s& %+ "& &'& "&0%'&" $% "& 0!(%'#s)$&$ '%s0& $% "& 0)()& "& 7s -%>!%& %s %<0%'+& s% #')6)+& %+ "& -&'0% s!-%')#' $%" (#'$% "&0%'&" $% "& 0)()&. I-/e"c+-: %+ %" 7%0&0&'s# %+ %" 2$# ,'# 0&'s)&+& 5!s)#+&$#s. Acc+-: %s 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $%" #'*%:;+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% %" %<0%+s#' "&'6# %" -%'#+%# 0%')# -'#5!+$&7%+0% #+ "& 0)()& %" 5"%<#' -'#5!+$#. %(%1($( PERONEO TERCIO TERCIO O ANTERIOR ANTERIOR Es !+ 7!s!"# ()%+ $%s&''#""&$# >!% s% =&""& !()&$# %+ "& &'& '&+%#"&0%'&" $% "& -)%'+&. O"+.e-: 5#s& $%" %<0%+s#' %+ %" ;+$)"# "&0%'&" $%" 57!'. I-/e"c+-: %s !+& '%s0& $#'s&" $% "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $%" 7%0&0&'s# =!%s# &"+%#. Acc+-: 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ $%" #'*%:;+. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% "& 0)()& 7ús!"# 0)()&" &+0%')#' %<0%+s#' )+0%'+# &!$&"7%+0% #+ %" %<0%+s#' "&'6# -%'#+%# "&'6#. %(%1(( ETENSOR DIGITAL DIGITAL LARGO Es0% 7!s!"# s% =&""& s)0!&$# s!-%'5))&"7%+0% %+ "& -&'0% '+%# "&0%'&" $% "& -)%'+& &!$&" $%" &+0%s $%s')0# s#('% L& -&'0% $#'s&" $%" 0&'s# s% 5):& -#' ")6&7%+0#s &+!"&'%s %+*!%"0# -#' !+& *&)+& s)+#*)&" #+0)+!& $)s0&" & +)*%" $% "& &'0)!"&);+ 7%0&0&'s# 5&"+6)& s% ()5!'& -&'& 0%'7)+&' %+ "#s $%$#s. O"+.e-: %+ "& 5#s& $%" %<0%+s#' $%" ;+$)"# "&0%'&" $%" 57!' -#' !+ 5!%'0% 0%+$;+ %+ #7ú+ #+ %" -%'#+%# 0%')#. I-/e"c+-: %+ "& &-;5)s)s %<0%+s#'& $% "&s $#s 5&"&+6%s $)s0&"%s &$%7s %+ "&s &'&s $#'s&"%s $% "& -')7%'& s%6!+$& 5&"&+6% $% &7(#s $%$#s. Acc+-: %<0)%+$% "#s $%$#s 5"%<)#+& %" #'*%:;+ 5):& "& &'0)!"&);+ $% "& '#$)""&. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& 5&s)& "& -)%" -'#5!+$&7%+0% "& &'0)!"&);+ 5%7#'#0)()&" %<0%+s#' $)6)0&" )+0%'+& &!$&"7%+0% #+ %" %<0%+s#' "&0%'&" '&+%&"7%+0% #+ %" -%'#+%# 0%')#. %(%1(1( %(%1(1( PERONEO PERONEO LARGO S% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& '&+%#"&0%'&" $% "& -)%'+& &!$&" &" %<0%+s#' $)6)0&" "&'6#. O"+.e-: -#' 7%$)# $% !+& )+0& 5)('#s& %+ "& &(%& $% -%'#+%# &!$&" s% *!%"*% &'+#s# +!%* +!%*&7 &7%+ %+0% 0% 0%'7 0%'7)+ )+&& %+ !+ 0%+$ 0%+$;+ ;+ "&'6 "&'6## >!% >!% s% #+0 #+0)+ )+ú& ú& =&) =&)&& %" 0&'s 0&'s## $#+$ $#+$%% s% 0#'+ 0#'+&& #(")!&7%+0% &!$&". I-/e"c+-: "&0%'&"7%+0% %+ "& %<0'%7)$&$ -'#<)7&" $%" 7%0&0&'s#. Acc+-: -'#$!% "& '#0&);+ $%" 0&'s# =&)& "& -&'0% 7%$)&". Relac+#-e/: s!-%'5))&" s!-%'5))&"7%+0% 7%+0% 5&s)& -)%" -'#5!+$&7%+ -'#5!+$&7%+0% 0% 0)()& -%'#+ -%'#+ '&+%&"7% '&+%&"7%+0% +0% %" -%'#+%# 0%')# %<0%+s#' %<0%+s#' "&'6# &!$&"7%+0% %" %<0%+s#' %<0%+s#' "&0%'&".
%(%1(2( ETENSOR DIGITAL DIGITAL INTERNOS S% =&""& !()%'0# -#' "#s 7ús!"#s -%'#+%# 0%')# %<0%+s#' $)6)0&" "&'6# %+ "& 5#s& %<0%+s#'& $%" 57!'. Es $%"6&$# &" )6!&" >!% 0#$#s "#s 7ús!"#s $% %s0& '%6);+ #+0)%+% +!7%'#s&s 41
ANATOMÍA
)+0%'s%)#+%s 0%+$)+#s&s #7)%+& #+ !+ -%>!%# 0%+$;+ s% *!%"*% &'+#s# #+0)+!& $)s0&" #+ !+ "&'6# 0%+$;+.
I-/e"c+-: %+ "& s%6!+$& 5&"&+6% $%" $%$# )+0%'+# >!% %" 7!s!"# &+0%')#'. Acc+-J %<0)%+$% %" $%$# )+0%'+#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ %" -%'#+%# %<0%+s#' "&'6# -'#5!+$&7%+0% #+ %" 0)()&" "& 0)()&. %(%1(&( ETENSOR DIGITAL DIGITAL LATERAL LATERAL C#+#)$# 0&7()+ #7# %<0%+s#' $% "&s 5&"&+6%s. S% =&""& s)0!&$# %+ "& &'& %<0%'+& $% "& -)%'+& :!+0# &" -%'#+%# 0%')# 0%')# %<0%+s#' "&'6# "&'6# &!$&"7%+0% %" %<0%+s#' "&0%'&". O"+.e-: %" ")6&7%+0# "&0%'&" $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'#0)()&" %" ;+$)"# "&0%'&" $% "& 0)()& I-/e"c+-: %+ "& &'& $#'s&" $% "& s%6!+$& 5&"&+6% $%" $%$# %<0%'+#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% "& 5&s)& -)%" -'#5!+$&7%+0% 0)()& -%'#+ '&+%&"7%+0% %" -%'#+%# &+0%')#' %<0%+s#' "&'6# %<0%+s#' $)6)0&" )+0%'+#. )+0%'+#. %(%1(3( %(%1(3( GASTROCNE GASTROCNEMIO MIO Es0% 7!s!"# s% s)0ú& %+ "& &'& &!$&" $% "& -)%'+& $%s$% %" 0%')# $)s0&" $%" 57!' & "& -!+0& $%" #'*%:;+. Es0 5#'7&$# -#' $#s &(%&sJ s!-%'5))&" -'#5!+$&. L&s &(%&s s#+ 6'!%s&s 5!s)5#'7%s #+ !+& &-#+%!'#s)s >!% #+0)%+% *&')&s )+0%'s%)#+%s 0%+$)+#s&s 0%'7)+& %+ !+ 0%+$;+ #7ú+ %" !&" s% 5!s)#+& 5 !s)#+& #+ %" 0%+$;+ $%" 6"ú0%# (@%-s s%7)0%+$)+#s#. A %s0% #+:!+0# $% 0%+$#+%s s% "# ""&7& %" %" 0%+$;+ &"+%#F # 0%+$;+ $% &>!)"%sF. O"+.e-: s% #')6)+& -#' $#s &(%&s %+ "&s '%s0&s s!-'& #+$)"%& "&0%'&" 7%$)&" $%" 57!'. I-/e"c+-: "& -&'0% &!$&" $% "& 0!(%'#s)$&$ &"+%#. Acc+-: %<0%+s#' $%" #'*%:;+ 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'0)()#'#0!")&+&. Relac+#-e/: '&+%&"7%+0% #+ "& &'0)!"&);+ $% "& '#$)""& %" 5"%<#' s!-%'5))&" %" -#-"@0%# 0)()&" -#s0%')#' 7%$)&"7%+0% 7%$)&"7%+0% #+ %" 0%+$)+#s# "&0%'&"7%+0% "&0%'&"7%+0% #+ %" ()%#s 5%7#'&" 5&s)& "& -)%" %+ "& -&'0% )+5%')#'. %(%1(8( %(%1(8( SOLEO SOLEO Es !+ 7!s!"# 7! -%>!%# s% s)0ú& %+ "# "&'6# $%" (#'$% %<0%'+# $%" 6&s0'#+%7)# %+ "& &'& "&0%'&" -'#<)7&" $% "& -)%'+&. Es !+& $%"6&$& )+0& &'+#s& >!% 0%'7)+& %+ !+ $%"6&$# 0%+$;+. I-/e"c+-: 5&s)& 0%+$;+ $%" 6&s0'#+%7)#. Acc+-: '%5!%'& "& &);+ $%" 6&s0'#+%7)#. Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& -'#5!+$&7%+0% #+ %" %<0%+s#' %<0%+s#' -'#5!+$#. %(%1(7( 6LEOR DIGITAL DIGITAL SUPER6ICIAL SUPER6ICIAL S% s)0ú& %+ "& -&'0% &!$&" $% "& -)%'+& %+ 7%$)# $%" 6&s0'#+%7)# %" !&" "# '%!('% $#'s&"7%+0%. Es !+ 7!s!"# 5!%'0% &'+#s# %+ s! #')6%+ >!% 0)%+% +!7%'#s&s )+s%')#+%s 0%+$)+#s&s %+ s! '%#'')$# $)s0&" s! 0%+$;+ s% !()& &!$&" &" =!%s# &"+%# %+ "& &'& &!$&" $% "& -')7%'& 5&"&+6% $#+$% s% ()5!'& '%)()%+$# &$& '&7& !+ '%5!%'# 0%+$)+#s# 5#'7&+$# !+ &+)""# -&'& &$& '&7& #''%s-#+$)%+0% $%" 5"%<#' -'#5!+$#. O"+.e-: "& 5#s& s!-'&#+$)"%& $%" 57!'. I-/e"c+-: %+ "&s %7)+%+)&s &!$&"%s $% "&s s%6!+$&s 5&"&+6%s. Acc+-: 5"%<#' $%" #$# %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ $%" #'*%:;+. 42
ANATOMÍA
Relac+#-e/: s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& %" 7!s!"# s#"%# '&+%&"7%+0% #+ %" %<0%+s#' "&0%'&" -'#5!+$&7%+0% #+ %" 5"%<#' -'#5!+$#. %(%1 %(%1(% (%0( 0( 6LE 6LEOR OR DIGI DIGIT TAL PRO6 PRO6UN UNDO DO Es0% 7!s!"# s% %+!%+0'& %+ "& &'& &!$&" $% "& 0)()&. S% $)*)$% %+ 0'%s &(%&sJ &(%& s!-%'5))&" # 0)()&" -#s0%')#' # 0)()&" &(%& 7%$)&" # 5"%<#' $)6)0&" "&'6# &(%& 7&#' # 5"%<#' "&'6# $% "&s 5&"&+6%s. O"+.e-: %+ %" ;+$)"# "&0%'&" $% "& 0)()& %+ !+ '%& :!+0# & "& &'0)!"&);+ #+ %" -%'#+ %" 0%')# 7%$)# $% "& &'& &!$&" $% "& 0)()&. I-/e"c+-: '%s0& s%7)"!+&' $% "& 0%'%'& 5&"&+6%. Acc+-: 5"%<#' $%" $%$# %<0%+s#' $% "& &'0)!"&);+ $%" #'*%:;+. Relac+#-e/: 7!s!"# -#-"@0%# %" %<0%+s#' $)6)0&" "&0%'&" 5"%<#' $)6)0&" s!-%'5))&" &!$&" #+ %" 6&s0'#+%7)# s!-%'5))&"7%+0% #+ "& -)%" 5&s)& $%" 7!s!"# s#"%#. %(%(%( %(%(%( POPL?TEO POPL?TEO Es !+ 7!s!"# $%"6&$# $% 5#'7& 0')&+6!"&' >!% s% =&""& %+ %" 0%')# -'#<)7&" $% "& &'& &!$&" $% "& 0)()&. O"+.e-: "& 5#s& -#-"@0%& $%" ;+$)"# "&0%'&" $%" 57!' 5 7!' -#' 7%$)# $% !+ #'0# '#(!s0# 0%+$;+. I-/e"c+-: %+ "&s "@+%&s -#-"@0%&s $% "& &'& &!$&" $% "& 0)()&. Acc+-: 5"%<#' $% "& &'0)!"&);+ 5%7#'#0)()&". Relac+#-e/: &!$&"7%+0% #+ "& 5"%<#' $)6)0&" s!-%'5))&" 6&s0'#+%7)# '&+%&"7%+0% #+ "& 0)()& &'0)!"&);+ 5%7#'#?0)()&".
43
ANATOMÍA
$( GLOSARIO 1. Ad5cc+-: M#*)7)%+0# >!% &%'& %" %:% & "& %<0'%7)$&$ & "& "@+%& 7%$)& $%" !%'-#. 2. A+/+/: P'#7)+%+)& ;s%&
(
A+ A+/+/ /+/ Ma/4#+ Ma/4#+de/ de/:: P'#7)+%+)& ;s%& !()&$& %+ %" =!%s# 0%7-#'&" >!% &$#-0& "& 5#'7& $% !+& 7&7&.
1( Caa Se"#/a Se"#/a:: M%7('&+& $% 0%:)$# %-)0%")&" >!% #+0)%+% 6"+$!"&s s%'#s&s >!% !('% "& s!-%'5))% $% )%'0#s ;'6&+#s 0#')#s &($#7)+&"%s.
2( C>/5l C>/5la: a: E+*#"0!'& 7%7('&+#s& 5)('#s& >!% '#$%& & !+
;'6&+#
&( C#-d+l C#-d+lea: ea: A'0)!"&);+ s)+#*)&" !&s s!-%'5))%s &'0)!"&'%s &$#-0&+ "& 5#'7& %")-s#)$%& #+*%<&.
3( C#-d5c C#-d5c4# 4# I-.5 I-.5+-a +-al: l: C#+$!0# $% -&'%$%s 7ús!"#? &-#+%!';0)&s -#' $#+$% -&s& %" #'$;+ %s-%'70)# %+ %"
=#7('% ")6&7%+0# '%$#+$# %+ "& 7!:%'.
8( C5e"da/ C5e"da/ Te-d+-#/a/: -d+-#/a/: B')$&s 0%+$)+#s&s %<0%+$)$&s %+0'% "#s 7ús!"#s -&-)"&'%s $% "#s *%+0'@!"#s "&s *&"*&s $% "&s *"*!"&s &0')#?*%+0')!"&'%s. &0')#?*%+0')!"&'%s.
7( D+>+/ D+>+/+/: +/: Z#+& 7%$)& $% !+ =!%s# "&'6#. %0( D+a"a.a: T&()>!% 7ús!"#?7%7('&+#s#. %%( %%( D+/4al: T'7)+# &+&0;7)# >!% $%+#0& "%:&+@& '%s-%0# $%" -!+0# $% )+s%');+ $% "& %<0'%7)$&$ s!-%')#' # )+5%')#' &" 0'#+#.
%$( E+/+/: E<0'%7#s $% !+ =!%s# "&'6#. %( E/-4e": Mús!"# %+ 5#'7& $% &+)""# >!% )%''& !+ #')5))# +&0!'&". %1( E4eE4e-/+-: /+-: M#*)7)%+0# $% !+& &'0)!"&);+ >!% &!7%+0& %" +6!"# 5#'7&$# -#' "#s =!%s#s. 44
ANATOMÍA
%2( 6a/c+a: T%:)$# #+:!+0)*# $%+s#. %&( 6a/cc5l#: H& # 6'!-# '%6!"&' $% 5)('&s +%'*)#s&s # &<#+%s !()&$#s $%+0'# $%" s)s0%7& +%'*)#s# %+0'&".
%3( 6le+-: M#*)7)%+0# >!% '%$!% %" +6!"# 5#'7&$# -#' "#s =!%s#s >!% s% &'0)!"&+. %8( I-/e"c+-: E<0'%7# $% !+ 7ús!"# >!% s% 7#*)")& $!'&+0% "& #+0'&);+ 7!s!"&'. %7( MF/c5l#/ MF/c5l#/ E/4"+ad#/ E/4"+ad#/:: T%:)$# #7-!%s0# -#' "!"&s 7!s!"&'%s %s0')&$&s $% &'0%' *#"!+0&')#.
$0( MF/c5l# L+/#: T%:)$# T%:)$# #7-!%s0# -#' "!"&s 7!s!"&'%s ")s&s $% &'0%' )+*#"!+0&')#. $%( MF/c5l#/ Pa+la"e/: C#"!7+ C#"!7+&s &s &'+# &'+#s& s&ss !()& !()&$& $&ss %+ "&s -&'%$ -&'%$%s %s )+0%'+ )+0%'+&s &s $% "#s *%+0'@!"# *%+0'@!"#ss &'$@&#s &'$@&#s $#+$% s% )+s%'0&+"&s )+s%'0&+"&s !%'$&s 0%+$)+#s& 0%+$)+#s&ss $%"&s $%"&s *"*!"&s &0')# *%+0')!"&'%s.
$$( O"+.e-: E<0'%7# $% !+ 7ús!"# >!% -%'7&+%% 5):# $!'&+0% %" 7#*)7)%+0#. $( S-+/+/ : A'0)!"&);+ s%7)7;*)" #+ 0%:)$# 5)('#&'0)"&6)+#s# )+0%'-!%s0# %+0'% "#s %<0'%7#s ;s%#s.
$1( S/4#le: C#+0'&);+ $% "& 7!s!"&0!'& 7!s!"&0!'& &'$@&& >!% >!% 6%+%'& %" (#7(%# (#7(%# $% !+ *#"!7%+ $% s&+6'%. O-!%s0# & $)&s0#"%.
$2( T5!e"#/+dad: S!-%'5))% ;s%& 7s # 7%+#s #+*%<& +# &'0)!"&'.
45
ANATOMÍA
( CONCLUSI)N L!%6# $% =&(%' '%&")&$# %" 0'&(&:# -!%$# $&'7% !%+0& $% "& )7-#'0&+)& >!% 0)%+% &$& 7!s!"# %+ !%s0);+ "#s !&"%s s#+ "#s %+&'6&$#s $% $&'"% 7#*)7)%+0# &" !%'-# 6'&)&s & s! &'&0%'@s0)& #+0'&);+ 7!s!"&'. C&(% 7%+)#+&' 0&7()+ >!% & -&'0)' $% %s0% 0'&(&:# s% &$>!)')$# #+#)7)%+0# $%0&""&$# $% "&s 5!+)#+%s 5 !+)#+%s &'&0%'@s0)&s $% &$& 7!s!"# #7# "# s#+ s!s )+s%')#+%s #'@6%+%s "&s $)5%'%+)&s *&')&("%s $% &$& 7!s!"# $%-%+$)%+$# $% >! %s-%)% s% 0'&0%.
1( 'I'LIOGRA6?A 46
ANATOMÍA
S. S)ss#+ D G'#ss7&+. K198. Anatomia de los animales animales domesticos domesticos K/ %$))#+ %$.. B&'%#+&J S&*&0 E$)0#'%s.
2( ANEOS(
47
ANATOMÍA