ospe-psu

ค  ม อ ท กษะตามเกณฑ ก ษะตามเกณฑความร ค วามร  ความสามารถทางว ค วามสามารถทางวชาช ช าชพ ของผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม สภาเ สภ าเภส ภสชกรรม ช กรรม

ส ร ป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 R x 28-29 มหาวทยาล ท ยาลยสงขลานคร ย สงขลานครนทร น ทร

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

สารบญ เร เร  อง อ ง 



เทคนคทางเภส คทางเภสชกรรม ช กรรม ชน ด/ร ด/รปแบบของยาจากล ป แบบของยาจากลกษณะภายนอก ก ษณะภายนอก  การระบชน ก ษณะของยาทเส เส  อมค อ มคณภาพ ณ ภาพ ยาหมดอาย  การตรวจสอบลกษณะของยาท   จารณาวนหมดอาย น หมดอาย หร  ห ร อคาดการว อ คาดการวนหมดอาย น หมดอายจากว จากวนผล น ผลต และการ  การพจารณาว ก าหนดว า หนดวนส นส  นส นส ดการใช ดการใชยา ยา และการเกบ รกษายาบางชน ก ษายาบางชนดท ดท  ส าค า ค ญ  การแนะน า การใชและการเก อ กบรรจภ ณฑ ณฑ ให ใ ห เหมาะสมก เ หมาะสมกบชน บ ชนด/ร ด/รปแบบของยา ป แบบของยา  การเลอกบรรจ ดเลอกผล อ กผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ยาท   ย าทม คคณภาพโดยพ ณ ภาพโดยพจารณาข จารณาขอ ก าหนดมาตรฐานของ า หนดมาตรฐานของ  การคดเล ผ ลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ  ค การชง  เทคนคการช   ค การตวง  เทคนคการตวง ค การลดขนาดผงยาและการผสม  เทคนคการลดขนาดผงยาและการผสม ค การกรอง  เทคนคการกรอง ค การหลอม  เทคนคการหลอม ค การเตรยมยาเตร ยมยาเตรย ม  เทคนคการเตร เภสชกรรมคล ชกรรมคลนก  การซกประว ก ประวตต การจ   การจายยาและการให า ยยาและการใหคคาแนะน าแนะนา/การสงต งต อแพทย อ แพทย การตรวจสอบใบสงยา/ซองยา/ความเหมาะสมของการส ง ยา/ซองยา/ความเหมาะสมของการส  งใช งใชย า  การตรวจสอบใบส   ด ยาดวยถาดน วยถาดนบเม บ เมดยา/การจ ดยา/การจดท ดท าฉลาก า ฉลาก  การน บ เมดยาด เศ ษ  ยาเทคนค พ เศษ คาแนะน าแนะนาสาหร า หรบยาท   บ ยาทตตองระม อ งระมดระว ด ระวงในการใช งในการใช  การใหค  อาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จากการใชย า น ผลการตรวจทางหองปฏ อ งปฏบ ตต การ กา ร  การประเมนผลการตรวจทางห

หนา หน

3 10 12 14 15 17 20 22 24 27 28 29

37 41 47 53 75 85 89

1

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

สารบญ เร เร  อง อ ง 







หนา หน

การสบ คนข นข อม อม ลจากแหล ล จากแหลงข งข อ มลท ลท  เหมาะสม เ หมาะสม งส อทางเภส อ ทางเภสชกรรม ช กรรม  ห นงส

101

การคานวณทางเภส า นวณทางเภสชกรรม ช กรรม า นวณทางคลนนก  การคานวณทางคล า นวณทางเคม  การคานวณทางเคม า นวณทางเทคโนโลยเภส เภสชกรรม ช กรรม  การคานวณทางเทคโนโลย

108 10 8 111 11 1 114 11 4

ความร  ทางกฎหมายและจรรยาบรรณว ท างกฎหมายและจรรยาบรรณวชาช ชาชพ ต ยา ยา พ.ศ.2510  พระราชบญ ญ ต ต ววตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ตตอ จตและประสาท ต และประสาท พ.ศ. 2518  พระราชบญ ญ ต  พระราชบญ ญ ต ต ยาเสพต ย าเสพตดให ด ใหโทษ โ ทษ พ. พ .ศ.2522 ต ววชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม พ.ศ. 2537  พระราชบญ ญ ต ง ค บสภาเภส บ สภาเภสชกรรม ชกรรม  ข อ บ งค วาด าด วยจรรณยาบรรณแห ว ยจรรณยาบรรณแหงว งว ชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม พ.ศ. 2538

116 11 6 125 12 5 131 13 1 137 13 7 139 13 9

คณะผ  จจดท ดท า

143 14 3

1

หากมขขอ ผ ดพลาดประการใดขออภ ด พลาดประการใดขออภยมา ย มา ณ ท ท น  ด วย ว ย คณะผ  จจด ท า

2

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม การระบชน ชน ด/ร ด/รปแบบของยาจากล ปแบบของยาจากลกษณะภายนอก แนวขอสอบ อ สอบ ออกข อ สอบป ล ะ 1 -2 ข อ โดยน า เภส ช ภ ณ ฑ ใ นร ป แบบต า งใส ไ ว ใ นขวด ไม ม  ฉ ลากระบ ใ ดๆท  ดๆท งส น ท  งหมด ง หมด 5 ผลตภ ตภ ณ ฑ  ไม ไม สามารถเป ส ามารถเปดขวดได ด ขวดได จ บขวดได บ ขวดไดห รอไม อ ไมข  ขนอย   น อยกกบสนามสอบ บ สนามสอบ เน เน  อ หา ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ  รปต ปต วอย ว อยาง าง Bulk pow ders

Mucilln ® (Isphagula husk)  

อันน นน  เป เปน GRANULES

ยาผงบรรจในขวดหร ใ นขวดหร อ กระป ก ปากกวาง าง สามารถใช ช  อ นตวง แบงผงยาใหไดขนาดตาม ตองการ อ งการ Divided pow ders

Agiolax ® (Isphagula husk+Senna)

Mucilln® (Isphagula husk)

ORS

ยาผงแบงบรรจ ง บรรจในบรรจ ใ นบรรจ ภณ ฑ  ตามขนาดการใช มกแบ ก แบงบรรจ ง บรรจ ในซองเพ   ในซองเพอให อ ใหสะดวกในการใช ส ะดวกในการใช โดยสวนใหญ ว นใหญตตองละลายน อ งละลายน  า กอนร อ นรบประทาน บ ประทาน Dusting pow ders

ผงพเศษ เศ ษ

ยาผงโยค

แ ปงโรยผ ง โรยผวหน ว หนง ) ประกอบด ว ยตวยาท  ยตวยาท เ ป น ผ ง ละเอยดซ   ย ดซงกระจายบนผ ง กระจายบนผ ว หน ง ได ได ดด (

Granules

ยาผงท  ยาผงท ท า ใ ห ผ ง ย า เ ก า ะ ต ด ก น เป น อน ภ าคใหญ ข  น ขนาด ระหวาง าง  0 .2 –  .2 – 4 mm

Agiolax ®   (Isphagulahusk+Senna)

Fluimucil ®   (Carbocysteine)

3

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ 

รปต ปต วอย ว อยาง าง ENO®

Effervescent granules

ยาแกรน ล ท  ทเ ม ม อ น า ไ ป ผ ส ม น   า จะเกดฟองฟ ด ฟองฟ  ของก ข องก า ซเพ  ซเพ อ ก ล บ รสเฝ  อ น ข อ ง ย า ท า ใ ห ร ส ช า ต ดด ข  ขน Hard gelatin capsules

เปล อ ก  capsule ทาจาก  gelatin ประกอบด ว ยส ว น   cap แ ล ะ ย ภ า ย ใ น  bo dy ซ ง บ ร ร จ ย า ผ ง อ ย  หรอบรรจเมดกลมเลกๆ (pellets) Soft gelatin capsules

Vitamin E

Isotretinoin

เปล อ ก  capsule ทาจาก  gelatin และสารช ว ยหย  ยหย น ยาท   ยาท บ ร ร จ ภายในอาจเปนของเหลว น ของเหลว ยาน  า แขวนตะกอน ห รอยาก   อ ยากงแข ง แขง Plain com pressed pressed tablets

ยาเมดตอกอ ด ตอกอ ด ธรรมดา ผ ว ของ เม เม ดยาจะไม ด ยาจะไม แ ววเหม อ น Filmcoated tablets

Multiple com pressed pressed tablets

®

Magesto  

Decolgen

ยาเม ด ตอกอ ด หลายช  หลายช น จะม ล ก ษณะของเม ด ยาเป น ช ช น ๆ ส  ตางก า งกน Effervescent tablets

ขนาดของเม ด ยาจะม ข นาด ใหญ จ นไม ส ามารถกล น ได ส วนมากจะม ว นมากจะมลลกษณะกลม ก ษณะกลม เม เม อ ใส ล งไปในน   า จ ะ เ ก ด ฟ อ ง ฟ   ของกาซ าซ

CDR®

®

4

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ  Sugar-coated tablets

ยาเม ด เคล อ บน  า ต า ล ล ก ษณะ เม ด จะแวว ไม ม  เ หล   หล ย ม ห ร อ ขอบของเม ด ยาช ด เจน และจะ ไม ไม มม  ตตวอ วอ กษรหร ก ษรหรอส อส ญ ลกษณ ก ษณใด ใด บนเมดยา ดย า Film-coated tablets

ยาเมดเคล ด เคลอบฟ อ บฟลลม ลกษณะเม ก ษณะเม ด จะแวว ม เ หล  หล ย ม ห ร อ ข อ บ ข อ ง เม ด ยาช ด เจน และมกจะม ตวอ วอ กษรหร ก ษรหรอส อ ส ญ ล ก ษณ ใ ดบน เม เม ดยา ด ย า Lozenges, Troches

ยาอมเมดแข ด แข ง ใช อ มเพ  มเพ อ ใ ห ต ว ยาออกฤทธ  ยาออกฤทธ ในช ใ นชองปาก อ งปาก

Pastilles, Jujubes

ยาอมเมดน ดน  ม

Pills

ยาเมดท ดท  ม ลลกษณะปั ก ษณะปั  น ห ร อ ต อ ก อดเม ด เม ด เป น ก อ นกลม และต อ ง กล กล นลงไป น ลงไป โดยไมเค เค  ยวหร ย วหร อ อม ไว ไว 

รปต ปต วอย ว อยาง าง

5

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ  Rectal suppositories

ยาเหน บ ทวารหน ก ต ว ยาจะ ละลายหรอกระจายต อ กระจายต ว อย  อย ใ น ย า พ  น  น ท  ห  ห ล อ ม ห ร อ ล ะ ล า ย ท  ท อณหภ ณ หภ ม  ข องร า งกายหล ง สอด ใ ส  ล ก ษณะส ว นใหญ เ หม อ น ดงร งร ป Vaginal suppositories suppositories , Pessaries

ล ก ษณะเม ด ค อ นข า งใหญ ไ ม สามารถกลนได น ไดงงา ย น ย มทาใน ลกษณะร ก ษณะรปแบบเม ป แบบเมดแบน ด แบน ปลาย ด า นหน  นหน ง เ ร ย ว เ พ   อ ใ ห ส อ ด ไ ด งาย าย Solutions

ต ว ยาท  ยาท เ ป น ส า ร ล ะ ล า ย ใ ส ไ ม หน ด

Syrups

ยาน   า เ ช  ช อ ม ช น ด รบ ร บ ป ร ะ ท า น กระสายยาแต ง รสหวานด ว ย น  าตาลหร า ตาลหรอสารแต อ สารแตงรสหวาน ง รสหวาน ม ลกษณะหน ก ษณะหนด Elixirs

ยาน  าร าร บประทานม บ ประทานม น  า ก ร ะ ส า ย ยาประกอบดวยน ว ยนาและ า และ  alcohol แต ง รสหวานด ว ยน า ตาลหร อ สารแตงรสหวาน ง รสหวาน มลล  ก ษณะใส มรสหวาน ร สหวาน ใช ใช รร บประทาน บ ประทาน

รปต ปต วอย ว อยาง าง

6

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ  Spirits ( เหลายา าย า ) เป น สารละลายของสารหอม ร ะ เ ห ย ใ น   alcohol หรอ ส ว นผสมของน  า แ ล ะ   alcohol ม ตตวยาประกอบอย  ว ยาประกอบอย ใ น Spirit ท  ม ต า ร บ ม ก อย   อยใ น ร ป ส ด ด ม ห ร อ รบประทาน บ ประทาน Mixtures

รปต ปต วอย ว อยาง าง

ยาธาตนน  าแดง า แดง

ยาแกไอน ไ อน  าดด า

ยาน   า ผ ส ม ใ ชร ช ร บ ป ร ะ ท า น อน ภ าคยาละเอ ย ดเป น  colloid กระจายต ว ในน  า ก ร ะ ส า ย ย า ท   เ ห ม า ะ ส ม มลกษณะข   มลกษณะข น เล เล กน ก น อย อ ย

Suspensions

ยาลดกรดชนดน ดน  า

ยาธาตนน  าขาว าขาว

ยาน  าแขวนตะกอน า แขวนตะกอน) ประกอบดวยต ว ยต ว ยาท  ยาท ไ ม ล ะ ล า ย และแขวนตะกอนในนา กระสายยาท   กระสายยาทเหมาะสม เ หมาะสม ม ค วาม หนดเลกนอย อาจใช รบประทานหร บ ประทานหร อ ใช ภ ายนอกก ได ได  (

Emulsions

ประกอบด ว ยต ว ยาเป น น  า ม น กระจายต ว ในน  า ก ร ะ ส า ย ย า ท   เหมาะสม

Scott's® emulsion (Cod liver oil)

7

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ  Lotions

ใช ท าภายนอกโดยไม ต  อ งถ นวด นว ด ประกอบดวยต ว ยต ว ยาส า ค ญ ท  ละลายหร ล ะลายหร อ กระจายต ว ในน  า กระสายยาท  กระสายยาท เ ห ม า ะ ส ม อาจจะ เป น   Suspensions Solutions Emulsions Liniments

ยาทาถนวด นว ด ใช ใช ทาภายนอกโดย ท าภายนอกโดย การถ น วด ประกอบด ว ยต ว ยา ห น  น ง ห ร อ ม า ก ก ว า ห น  น ง ช น ด ละลายผสมในยาพ  ละลายผสมในยาพ น ท เ ป น นา น า มนหร น หรอ  emulsions Creams

ยาครมใชทาภายนอก ประกอบด ว ยต ว ยากระจายต ว ในยาพ   ในยาพนท นท  เป เ ป น  emulsion

ยาข  ผ  ง ) ใช ใช ทาภายนอกประกอบด ท าภายนอกประกอบดว ยต ว ยาละลายหรอกระจายต อ กระจายต ว ในยา พ  น ท   เ ป น ม น ไ ม ล ะ ล า ย น   า เพ เพ  อให อ ใหเคล เ คลอบคล อ บคลมผ มผ วได ว ไดดด Ointments (

Pastes

ม ก ใช ท าเฉพาะท   าเฉพาะท เช น ในช อ ง ป าก ม กม กม ลลกษณะแข ก ษณะแข ง กว า และ เ ป  น ม  น น  อ ย ก ว  า ย า ข   ผผ   ง เ น  น อ ง จ า ก ม ผ ง ย า ผ ส ม อ ย  ย มากกวายาข   า ยาขผผ   ง

รปต ปต วอย ว อยาง าง

8

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ชน ชน ดของเภส ด ของเภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ 

รปต ปต วอย ว อยาง าง

Gels

ใช ใช ทาภายนอกม ท าภายนอกมลลกษณะใส ก ษณะใส

Emulsion gels, Emulgels

ใช ท าภายนอกม ล กษณะข   กษณะขน เล ก น อ ย สามารถซ ม เข า ส   ส ผ ว หน ง ได ด  ละลายน  า งา ย ไ ม เหนยวเหนอะหนะ ย วเหนอะหนะ ยาปาย าย ) ใช ใช ป ายทาฆ า ยทาฆาเช   าเชอแก อ แกเจ เจ บ คอ

Paints (

Transdermal patches

(

ยาแผนแปะผ น แปะผวหน ว หนง )

เภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ ยาตา ย าตา หจม จม กและคอ ก และคอ (eye, ear, nose and throat preparations) เภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑย าฉด (parenteral products) เภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ ค วบคมการปลดปล ม การปลดปลอยยา อ ยยา ( controlled released products) ระบบการนาส าส งยา งยา ( drug delivery systems)

9

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม การตรวจสอบลกษณะของยาท   ก ษณะของยาทเส เส  อมค อมคณภาพ ณ ภาพ ยาหมดอาย เภส ช กรสามารถตรวจสอบและแยกยาท  เ ส อ ม ค ณ ภ า พ แ ล ะ ย า ห ม ด อ า ย ไ ด จ า ก ก า ร ส ง เ ก ต ก า ร เปล   เปลยนแปลงทางกายภาพของเภส ย นแปลงทางกายภาพของเภส ชภ ชภ ณฑ ณ ฑ ไดแก แก  การเปล     การเปลยนแปลงของ ย นแปลงของ ส กล ก ล  น ร ส ค ว า ม เ ป น ก ร ด ด า ง ค ว า ม ขนหน น หนด การแตกหก ส กกร ก กรอน อ น การตกตะกอน การจบเป บ เปนก นก อนแข อ นแขง การแยกช   การแยกชน การละลาย การเปล   การเปลยนแปลงทางกายภาพท ย นแปลงทางกายภาพท  พบได พ บไดบบอยและบ อ ยและบงบอกความไม ง บอกความไมคงสภาพของผล ค งสภาพของผลตภ ตภ ณ ฑ ยาม ย ามดดงน งน   ชภ ณ ฑ ในร ใ นรปแบบของแข ป แบบของแขงควรเก ง ควรเกบในบร บ ในบร เ วณท  วณท ม ค ว า ม ช ช น ต  า 1. เภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ ในร  ใน  รปแบบของแข ป แบบของแข ง   เภสชภ ดงน งน  นจ น จ งควรเก ง ควรเกบใน บ ใน tight container ห รอในภาชนะบรรจ อ ในภาชนะบรรจจ ากบร ษ ท ผ  ผล ผล ต สภาพท   สภาพทมมไอน ไ อน  าหร า หร อ หยดน  า ห ร อ ยาจ บ ก น เป น ก อ นภายในภาชนะบรรจ แ สดงถ ง สภาพท  สภาพท ไ ม ดด ถ า เภ ส ช ก ร ส ง เ ก ต เห เห น ส า ร กน ค ว า ม ช ช น ( desiccant) ภายในภาชนะบรรจ จากบร จ ากบรษ ทผ ท ผ  ผล ผล ตแสดงว ต แสดงวาควรระม า ควรระมดระว ด ระวงความช   ง ความชนในการเก น ในการเกบยาและควรบอก บ ยาและควรบอก ผ  ปป ว ยเม   ยเมอจ อจ ายยา า ยยา สารท   สารทเก เก ดจากการสลายต ด จากการสลายตวบางชน ว บางชนด เชน salicylic acid ท  ทสลายต ส ลายตวจาก ว จาก aspirin สามารถระเห ด และตกผลกกล ก กลบมาเกาะอย   บ มาเกาะอยตามผน ต ามผนงของภาชนะบรรจ ง ของภาชนะบรรจ Hard Gelatin Capsules และ Soft Gelatin Capsules การเปล  การเปล ย น แ ป ล ง ลก ษ ณ ะ ท า ง ก า ย ภ า พ ข อ ง เปลอก อ ก ซ  ซงท งท าจากเจลาต า จากเจลาตน เชนการเปล   น การเปลยนแปลงความย ย นแปลงความยดหย   ด หยน ความแขง ความน  ความน ม ช ช ใ ห เ ห น ถ ง ค ว า ม ไ ม ค ง ตว ของผลตภ ตภ ณ ฑ  เปล   เปลอกของยาแคปซ อ กของยาแคปซลท ลท  เก เ ก บในสภาวะท   บ ในสภาวะทไม ไม เหมาะสมอาจน   เ หมาะสมอาจนมและต ม และตดก ดก น หรอแข อ แขงและแตกแม ง และแตกแม ม  แรงกดออนๆ อ นๆ Uncoated Tablets ยาเมดท ดท คงต ง ตวต วต องม อ งมขนาด ข นาด รปร ปร าง า ง น  าหน า หนกและส ก และสเหม เ หมอนตอนท  อ นตอนท เรร  มผล ม ผลตตลอดอาย ต ตลอดอาย ของยา นอกจากน  นอกจากน ก า ร แ ต ก ก ร ะ จ า ย ตว แ ล ะ ก า ร ล ะ ล า ย ต อ ง ไ ม เป เป ล ล ย น แ ป ล ง เ ก น ข อ ก า ห น ด ใ น เ ภ ส ช ต า ร บ ลกษณะความไม ก ษณะความไม ค งต ว ทางกายภาพของยาเม ด ส ง เกตได จ ากผงยาจ า นวนมากหร อ เศษเม ด ยาท  ยาท แ ต ก ร อ น ออกมาจากเม ด ยาท  ยาท ก น ภ า ช น ะ ร อ ย ร า ว ห ร อ ร อ ย บ น ท  ท ผผ ว เ ม ด ย า เ มด ม ด ย า บ ว ม ร อ ย ด า ง ท เ ม ด ย า ( เ ร ย ก ว า เม ดยาเปล   ด ยาเปลยนส ย นส เมดยาเกาะต ด ยาเกาะตดก ดก น หรอผล อ ผลกท กท  เม เ ม ดยาหร ด ยาหรอท อท  ผน ผน งของภาชนะบรรจ ง ของภาชนะบรรจ mottling) เม Coated Tablets ล ก ษณะท  ษณะท ไ ม ค ง ตว ท า ง ก า ย ภ า พ ค อ ร อ ย ร า ว ร อ ย ด า ง ท ท เ ม ด ย า ส า ร ท ใ ช เ ค ล อ บ เหนยว ย ว และเมดยาเกาะก ด ยาเกาะกนเป น เปนก นก อน อ น Dry Powders and Granules อาจเกาะกนเป น เปนก นก อนแข อ นแขงหร ง หรอเย   อ เยมเหลว ม เหลว ผงยาและแกรน ล ท ท ต อ ง ผ ส ม น  า ใ ห อ ย ย ใ น ร ป ข อ ง ส า ร ล ะ ล า ย ห ร อ ย า น  า แ ข ว น ต ะ ก อ น ก อ น ใ ช ม ก เ ป น ย า ป ฏ ชช ว น ะ ห ร อ ว ต า ม น ท ไ ว ต อ ความช   ความชน ลกษณะความไม ก ษณะความไมคงสภาพได ค งสภาพไดแก แ ก การจบก บก นเป น เป น กอนแข อ นแข ง การม ห ยด น  า เ ก า ะ ข า ง ผ นง ภ า ช น ะ บ ร ร จ ดานใน า นใน นอกจากน   นอกจากนตต อ งสงเกตส ง เกตสและกล   แ ละกลนของผล น ของผลตภ ตภ ณ ฑ ท   งในร ง ในรปผงแห ป ผงแหงและหล ง และหลงจากผสมน ง จากผสมน  าแล า แลว ความช น ส ง ลก ษ ณ ะ ค ว า ม ไ ม ค ง Effervescent Effervescent Tablets, Granules, and Powders ม ค วามไวต อ ความช  สภาพ ไดแก แ ก การบวมของซองบรรจเน เน  องจากแรงด อ งจากแรงดนจากก น จากกาซ า ซ ท  ทเก เก ดจากปฏ ด จากปฏกกรรยาของสารประกอบ ย าของสารประกอบ ยาเม ด อา จ

10

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

มความแข ค วามแขงมากข   ง มากขนไม น ไม เ ก ด การฟ  เ ม ม อ ผ ส ม น  า ย า ผ ง ฟ  อ า จ ม ลลก ษ ณ ะ ช ช น เ ย ย ม เ ห ล ว ไ ม เ ก ด ฟ อ ง ฟ  เ ม ม อ ผ ส ม น  า เร เร ยกว ย กวา เกด dead mixture Rectal suppositories suppositories ลกษณะความไม ก ษณะความไมคงสภาพค ค งสภาพค อ อ อ นน  นน ม เก เก น ไ ป โ ค ง ง อ ม ค ร า บ น  า ม น ท ท ก ล อ ง บรรจ ยาเหน  ยาเหนบ ท  ทวไปควรเก ว ไปควรเกบในต บ ในต  เย เย น (2 -8 ºC ) Vaginal suppositories suppositories ตองม อ งมขนาด ข นาด รปร ปร าง า ง น  าหน า หน ก และส เ หม อ นตอนท  นตอนท เ ร ร ม ผ ล ต ต ล อ ด อ า ย ข อ ง ย า ลกษณะความไม ก ษณะความไมคงสภาพค ค งสภาพคอ การแตกหก กรอน อ น บ  บนของเม น ของเมดยา ดย า ค งสภาพอาจสงเกตจากสารละลายข ง เกตจากสารละลายข  น ห ร อ ต ก ต ะ ก อ น 2. เภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑ ในร  ใน  รปแบบของเหลว ป แบบของเหลว  ความไมคงสภาพอาจส อมมลช ลช นแยก น แยก ยาน  าแขวนตะกอนไม า แขวนตะกอนไมสามารถแขวนลอยได ส ามารถแขวนลอยได ห ลงจากเขย ง จากเขย า ขวด การเจร ญ ของเช  ของเช อ จ ลล น ท ร ยย ก า ร เปล   เปลยนแปลงของส ย นแปลงของส กล กล  นและรส น และรส ก ษณะทแสดงถ แ สดงถ ง ความไม ค งสภาพท ส า คญ ไ ด แ ก ก า ร ข ข น ก า ร Solutions, Elixirs, และ Syrups ลกษณะท   ตกตะกอน การเกดก ดก าซจากปฏ า ซจากปฏกกรรยาเคม ย าเคม การเจร   การเจรญของเช   ญ ของเชอ จ ลลนทร น ทรยย การเปล    การเปลยนแปลงของส ย นแปลงของส กล กล  นและรส น และรส Emulsions ลกษณะไม ก ษณะไมคงสภาพของอ ค งสภาพของอมมลช ลช นค น ค อ การแยกช   การแยกชน ( cracking ) ของผล ต ภ ณ ฑ ไม ส ามารถ ผสมเขาก าก นได น ไดเม เม  อเขย อ เขยา การเจรญของเช   ญ ของเชอจ อจ ลลนทร น ทรยย การเปล     การเปลยนแปลงของส ย นแปลงของส กล กล  นและรส น และรส ก ษณะไมคงสภาพค ค งสภาพคอ การเกดก ดก อนแข อ นแขง ( caking) ซ ง เ ป น ลก ษ ณ ะ ท ท ผ ง ย า ไ ม ส า ม า ร ถ Suspensions ลกษณะไม กระจายตวแขว ว แขว นตะก อนได อ ก ดด ว ยแรงเขยาปานกลาง า ปานกลาง หร อ ผงยาท  ผงยาท ม ข น า ด อ น ภ า ค โ ต ข ข น ก า ร เ จ ร ญ ข อ ง เช เช  อจ อ จ ลลนทร น ทรยย การเปล     การเปลยนแปลงของส ย นแปลงของส กล กล  นและรส น และรส Tinctures และ Fluidextracts ลกษณะไม ก ษณะไมคงส ค งส ภาพ ค อ มกม ก ม ส  เข ม ข น การเจร ญ ของเช  ของเช อ จ ลล น ท ร ยย การเปล   การเปลยนแปลงของส ย นแปลงของส กล กล  นและรส น และรส Sterile Liquids ลกษณะไม ก ษณะไมคงสภาพค ค งสภาพคอ การปนเป  อนของเช  อ นของเช อ จ ลล น ท ร ยยใ น ข อ ง เ ห ล ว ป ร า ศ จ า ก เ ช ช อ มกส กส งเกตไม ง เกตไมได ได ดดวยตาเปล ว ยตาเปลา การข   การขน การเปล   การเปลยนส ย นส การเกาะกนเป น เปนก นก อนแข อ นแขงของผงยา ง ของผงยา ห รอการเก อ การ เก ด กก า ซ ก ารม อน อน ภาคปนเป ภ าคปนเป  อน อน 3. เภสชภ ชภ ณฑ ณ ฑรปแบบก   ป แบบกงแข ง แขง Creams ลกษณะความไม ก ษณะความไมคงสภาพ ค งสภาพ ได แ กก การแยกข ก ารแยกข องอ ม ลช ล ชน การโต ของผ ล ก (crystal (crystal g rowth) ความขนหน น หนดเปล   ด เปลยนไป ย นไป การหดตวของเน   ว ของเนอคร อ ครมเน   ม เนองจากการระเหยของน อ งจากการระเหยของน  า ก า ร เ จ ร ญ ข อ ง เ ช ช อ จ ลล น ท ร ยย ก า ร เปล   เปลยนแปลงของส ย นแปลงของสและกล   แ ละกลน Ointments ลกษณะความไม ก ษณะความไมคงสภาพ ค งสภาพ ไดแก แก  การแยกขอ   การแยกของของเห งของเห ลว เชน น  า มน อ อ ก ม า จ า ก ย า ข ข ผ   ง ( bl น หนดเปล   ด เปลยนไป ย นไป การเกดเม ด เมดหยาบ ด หยาบ การเจรญของเช   ญ ของเชอจ อจ ลลนทร น ทรยย การเปล   การเปลยนแปลงของส ย นแปลงของส แ ละ  bl eed in g) ความขนหน กล กล  น

11

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม การพจารณาว จ ารณาวนหมดอาย น หมดอาย หร  ห รอคาดการว อ คาดการวนหมดอาย น หมดอายจากว จากวนผล น ผลต และการกาหนดว า หนดวน ส  น ส ดการใช ดการใชยา ยา

 ใ ห พ จารณาจากฉลาก จ ารณาจากฉลาก ผลตภ ต ภณฑ ณ ฑ  การดว นหมดอาย น หมดอายของผล ข องผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ยาส ย าสาเร า เรจ รป ท  ท จ ายโดยเภส า ยโดยเภสชกร ชก ร  ให ยาและผลตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพท ข ภาพทกชน ก ชนดต ดต องบอกว อ งบอกวนหมดอาย น หมดอาย ( ( expiration date) ท  ทเข เข าใจได า ใจไดงงายและช า ยและชดเจน ด เจน โดยท   โดยทว ไ ป กาหนดว า หนดวนหมดอาย น หมดอายของยาเม ข องยาเมดไม ด ไมเก เก น 5 ป และยาน  และยาน  า 2 -3 ป น  น บจากว บ จากวนท นท  ผล ผ ล ตเม   ต เมอเก อ เก บ ภายใต ส ภาวะท ก า ห น ด ห รอเม   อ เมอก อก าหนดไว า หนดไวเป เป นอย น อยางอ   า งอน ถาว าว นหมดอาย น หมดอายของยาระบ ข องยาระบไว ไว ในร ใ นรป “เด เด อน/ป อ น/ป” หมายถงว งว นส นส ดท ด ท ายของเด า ยของเด อ นท   นท กาหนด า หนด วนหมดอาย น หมดอายท  ทกกาหนดโดยบร า หนดโดยบร ษ  ท ผ  ผ ล ต น น ไ ม ส า ม า ร ถ น า ไ ป ใ ช กกบ ผ ล ต ภ ณ ฑ ท แ บ ง บ ร ร จ ใ น ภ า ช น ะ บรรจท  ทแตกต แ ตกตางไปจากเด า งไปจากเดม  ว นส นส  นส น ส ดการใช ด การใชเป เป นว น ว นท นท  กก าหนดและระบ า หนดและระบ ฉ ลาก 2. การกาหนดว า หนดวนส นส  นส น ส ดการใช ด การใช ( ( beyond-use date ) ว ของภาชนะท   ของภาชนะทจจายให า ยใหผผ   ปปวยโดยเภส ว ยโดยเภสชกรได ช กรไดกกาหนดเป า หนดเปนว นว นท นท  ผผ    ปปวยควรส   ว ยควรสนส นส ดการใช ด การใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ น  น น า หนดวนส นส  นส น ส ดการใช ด การใช ของผล  ของผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ยาจากบร ย าจากบรษ ทผ ท ผ  ผ ล ตท ต ท  จจายโดยเภส า ยโดยเภสชกร ชก ร -  การกาหนดว ให ให ใช ใ ช ตามว ต ามวนหมดอาย น หมดอายของผล ข องผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ห รอภายใน อ ภายใน 1 ปจากว จ ากว น ท ท จ า ย ย า ( dispensed) โดยให เ ล อ กใช วนท นท  ส   นกว น กวา การกาหนดด า หนดดงกล ง กลาวเป า วเปนการก น การกาหนดระยะเวลาการใช า หนดระยะเวลาการใชท  ยาวท   ย าวทส ด ซ  งสภาพจร ง สภาพจรงอาจจะส   ง อาจจะสนกว น กวาเน   าเนองจาก อ งจาก ม ป ัจจ จจ ยท ยท  มม ผลต ผ ลตอค อค ณภาพเม   ณ ภาพเมอผ อผ  ป วยได ว ยไดรรบผล บ ผลตภ ตภ ณ ฑ ยาไป ย าไป -  การกาหนด า หนด วนส นส  นอาย น อายการใช การใช ของยาท     ของยาทปร ปร งโดยเภส ง โดยเภสชกร ชก ร ส าหร า หรบยาเตร บ ยาเตรยมท   ย มทวไปซ   ว ไปซงเป ง เปนการก น การกาหนดระยะเวลาเม า หนดระยะเวลาเม  อ เ ก บ รก ษ า ใ น ภ า ช น ะ ป ด แ น น ป อ ง กน แ ส ง และเกบ ท  ทออณหภ ณ หภม ห อง อง ( tight, light -resistant งน   -resistant containers stored at controlled room temperature temperature) ดงน 1) ตาร าร บยาเตร บ ยาเตรยมร ยมรปแบบของเหลวท   ไม ป แบบของเหลวท ไม ใช  ใช น  า ( non-aqueous ) หร อ รร ป แบบข อง แข ง ท เ ต ร ย ม จ า ก ผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ยาส ย าสาเร าเรจร จร ปเป ป เปนแหล น แหลงของต ง ของตวยาส ว ยาสาค าค ญ กาหนดว า หนดวนส นส  นอาย น อายการใช การใช ไม  ไม เก เก น 25 %  ของอาย ผ ล ต ภ ณ ฑ ท     เช น ถาน าน า diazepam tablet ท  ทเหล เ หลอว อว นหม น หม ดอาย 1 ป มาบด เหลอหร อ หรอ 6 เดอนโดยเล อ นโดยเลอกใช อ กใชระยะเวลาท   ร ะยะเวลาทสส  นกว น กวา  เช เตรยมเป ย มเปนยาแคปซ น ยาแคปซลจะม ล จะมววนส นส  นส น ส ดการใช ด การใช เทาก าก บ 3 เดอน อ น (25 % ของ 1 ป) แตถถาเตร า เตรย มจากต ว ยาส า ค ญ ท  เ ข า ตามมาตรฐานเภสชต ชต าร าร บ จะมว นส นส  นส น ส ดการใช ด การใชไม ไม เก เ ก น 6 เดอน อ น เชน เตรยมจาก ย มจาก Diazepam Diazepam U SP powder 2 ) ต าร  เป นแหล น แหล ง ของต ว ยาส า ค ญ หร อ จากต ว ารบยาเตร บ ยาเตรยมท   ใช ย มท ใชนน   าท าท  เตร เ ตรยมจากผล ย มจากผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ยาส ย าสาเร าเรจร จร ป  เป ยาสาค าค ญ ท ท เขข ามาตรฐานตามเภส า มาตรฐานตามเภสชต ชต าร าร บ กาหนดว า หนดวนส นส  นอาย น อายการใช ไม การใช ไม เก เก น 14 วน เม   เมอเก อ เกบในท   บ ในทเยเยน  เช น ในต  เ ย น เช น เตร ย ม Diazepam ส น อ า ย Diazepam o ral suspension จาก Diazepam tablet หร อ Diazepam Diazepam USP powder จะม ว  น ส  การใชไม ไม เก เ ก น 14 วน แตถถาม าม ขขอม อม ลการศ ล การศกษาย ก ษายนย นย น เชน ม ขขอม อ ม ล วาความคงต า ความคงตวอาจถ ว อาจถง 60 วน กอาจก อ าจก า หนดว น ส  นส นส ดการใช ด การใช ให  ใ ห ยาวข   ย าวขนกว น กวา 14 วนได น ได 3) ตาร าร บอ บ อ  นๆก น ๆกาหนดว า หนดวนส นส  นอาย น อายการใช ก ารใชไม ไม เก เ ก นระยะเวลาท   น ระยะเวลาทใช ใช ในการร ใ นการรกษา ก ษา ( duration of therapy) หร อ 30 วน โดยเลอกระยะเวลาท   อ กระยะเวลาทส  นกว น กวา แตถถาม าม ขขอม อม ลการศ ล การศกษาย ก ษายนย นย นว น ว าความคงต า ความคงตวยาวกว ว ยาวกว า น  น  กก ส า ม า ร ถ ก า ห น ด 1.

12

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ยาวกวา 30 วนได น ได เช  เช น เตรยม ยม Diazepam suppositories จาก Diazepam tablet (วนหมดอา น ห มดอายยเหล เ หล อ 1 ป ) หร อ วนส นส  นส น ส ดการใช ด การใช 3 3 เดอน อ น (25 %  ของวนหมดอาย น หมดอาย 1 1 ป ของ ข อง Diazepam tablet) หรอ Diazepam Diazepam USP powder จะมว 6 เดอน อ น (ตามวนหมดอาย น หมดอายเก เก น 6 เดอนของ อ นของ Diazepam อ อาจกาหนดไม า หนดไม เ ก น 30 ว น หร อ ตาม Diazepam USP po wder ) หรออาจก ระยะเวลาการรกษา กษ า 4) การกาหนดว า หนดวนส นส  นส น ส ดการใช ด การใชของยาเตร ข องยาเตรยมโดยเภส ย มโดยเภสชกรข   ช กรขนเอง น เอง จะตองพ อ งพจารณาจากว จ ารณาจากวนหมดอาย น หมดอายข อ ง สารทกชน ก ชนดท ดท  ใช ใช ในการปร ใ นการปรงยา ง ยา วนหมดอาย น หมดอายของผล ข องผลตภ ตภ ณ ฑ นน าจะต า จะตองส   อ งสนกว น กวาว าว นหมดอาย น หมดอายของสารแต ข องสารแต ล ะชน ด ท  ท เป เป นส น สว นประกอบการก าหนดว า หนดวนส นส  นอาย น อายการใช ก ารใช จะต  จะตองพ อ งพจารณาปั จ ารณาปัจจ จจ ย ไดแก แ ก ค ณ สม บตต ความ ค วาม คงต ว ของส าร ลกษณะของสารท   ก ษณะของสารทรวมก ร วมกนอย   น อยในส ใ นสตรต ต รตาร าร บ ลกษณะร ก ษณะรปแบบยาท   ป แบบยาทเตร เตรยม ย ม วธ การเตร ก ารเตรยมยา ย มยา การบรรจและการเก แ ละการเก บ รกษา กษ า

13

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม การแนะนาการใช าการใชและการเก แ ละการเกบ รกษายาบางชน กษายาบางชนดท ส  าค าค ญ

1.

2.

3. 4.

การเกบร บร กษายาภายใต ก ษายาภายใตสภาวะท   ส ภาวะทกกาหนดซ   า หนดซงรวมถ ง รวมถงการขนส ง การขนสงไปถ ง ไปถงผ งผ  ใช ใช ผล ผ ลต ภณ ฑ ยา ย า ไดแก แก   ไ ดแก แก  อณหภ ณ หภมม ได อ งแชแ ขง ( freezer )   -25 °C ถ  ถ ง -10 °C - ชองแช ท  เย เย นจ น จ ด ( cold) ส งไม ง ไมเก เก น 8 °C เย น (refrigerator ) 2 -8 °C - ต  เย เย น ( cool) 8 -15 °C  การเกบในท   บ ในทเย เย น ( in a cool p lace) อาจเกบร บร กษาในต ก ษาในต  เย เย น - ท  เย ณ หภมม ห อง อง (room temperature ณ หภมมของอากาศแวดล ข องอากาศแวดลอมในห อ มในหอง อง temperature) อ ณหภ - อ ณหภ ณ หภมม ห องแบบควบค อ งแบบควบคม (controlled room temperature, CRT) ควบคมท มท   20  2 0-25 °C - อ ณหภ - ท  อ  อน ( warm ) 30-40 °C ท  รรอนหร อ นหรออ ออ ณหภ ณ หภมม ส งเก งเกน ( excessive heat) ส งเก ง เกน 40 °C อ งกนการเย น การเยอกแข อ กแขง ( pr ot ecti on fro m freez บ ไวส งกว ง กวา 0 °C - ป องก fr eezin in g) เกบไว ในทแห แห ง (dry place) เกบแบบ บ แบบ CRT (20 (2 0 -25 °C ) โดยมความช   ค วามชนส นส ม พ ท ธ  (  (relative humunity, RH) สส ง -  ในท   ไม ไม เก เ ก น 40 % ไม ระบ ร ะบออณหภ ณ หภ ม การเก ก ารเกบ รกษา ก ษา ใหเก เก บโดยป บ โดยปองก อ งกนความช  น ความช น การ ก ารเยเยอกแข อ กแขงหร ง หรออ ออ ณหภ ณ หภมม ส งเก ง เกน -  ในกรณไม โดนเกบ ท  ท CRT เภสชภ ชภ ณ ฑ หลายชน ห ลายชนดต ดต องเก อ งเกบในท   บ ในทเย เย น โดยเฉพาะท   โดยเฉพาะทออณหภ ณ หภมม ตต  ากว า กวา 15 °C  เช  เช นยาเหน น ยาเหนบทวารหน บ ทวารหนก ย า ปฏ ปฏ ชช วนะในร ว นะในรปแบบยาน ป แบบยาน  าแขวนตะกอน า แขวนตะกอน ผลตภ ตภ ณ ฑ ท   มมนน  าม าม นหอมระเหย น หอมระเหย และคร ม บางชน ด ท  ท ตต อ ง เก เก บ ใ น ท  ทเย เย น ส วนยาฉ ว นยาฉดอ ดอ นซ นซ ลล นควรเก น ควรเกบ ท  ทออณหภ ณ หภมม  2 2 -8 (หรอ 10) °C  ค  ค อในต อ ในต  เย เย นแต น แตไม ไม ใช ใ ช ชช องแช อ งแชแข แข ง ยาน  าเช   าเชอมอาจม อ มอาจมป ัญหาการตกผล ญ หาการตกผลกของน ก ของน  าตาล า ตาล จงควรหล ง ควรหลกเล   ก เลยงเก ย งเกบในต บ ในต  เย เย น ป แบบของแขงควรป ง ควรป อ งก น ความช  ความช น ผ ล ต ภ ณ ฑ เ ห ล า น น ค ว ร บ ร ร จ ใ น ภ า ช น ะ ท ท ป อ ง กน ความช  น ยาในรปแบบของแข อากาศและความช  อากาศและความช น ไ ด แ ล ะ ค ว ร ช ช แจ ง ใ ห ผ  ป ว ย ป  ด ฝ า ห ลง จ า ก ใ ช ย า ย า ผ ง ท แ บ ง บ ร ร จ ใ น ก ล อ ง / ห  อ กระดาษควรเกบในท   บ ในทแห แห ง ช าใชป องก อ งกนผล น ผลตภ ตภ ณ ฑ ท   ไวต ไ วต อ แสง การใส ก ล อ งช ว ยป อ งก น แสงได ภาชนะบรรจ ไ ม ค วร แสง  ขวดสชาใช ส มผ มผ สแสงอาท ส แสงอาทตย ตยโดยตรงแมจะเป จ ะเปนภาชนะป น ภาชนะปองก อ งกนแสงก น แสงกตาม ตา ม  ผ ลตภ ตภ ณ ฑ ท   มม ตตวท วท าละลายอ า ละลายอนทร น ทรยยท  ทตตดไฟได ด ไฟไดควรม ค วรมฉลาก ฉ ลาก “ตดไฟได ด ไฟได เก  เก บให บ ใหหห  า งจากเปลวไฟ ” การตด ไฟ  ผล ตวอย ว อยาง าง ยาเตรยม ยม Salicylic Acid ใช กก บหน บ หนงศ งศ รษะ ร ษะ ควรแนะ นาให า ให ห ล ก เล  เล ย ง ก า ร เ ป า ผ ม ใ ห  Acid Lotion BP ท  ใช แห แห งในบร ง ในบรเวณใกล เ วณใกลไฟหร ไ ฟหรอเปลวไฟ อ เปลวไฟ

14

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม การเลอกบรรจ อ กบรรจภภณ ฑ ให  ให  เหมาะสมก เ หมาะสมกบชน บชนด/รปแบบของยา ป แบบของยา ภาชนะท   ภาชนะทมมการส ก ารสมผ มผ ส กบยาเตร บ ยาเตรยมโดยตรงตลอดเวลา ย มโดยตรงตลอดเวลา ซ  งรวมถ ง รวมถงส งส วนของ ว นของ  closure เร ย กว า   immediate ภาชนะทใช ใช ไม ไ ม ควรท ค วรทาปฏ า ปฏกกรรยาก ย ากบยาเตร บ ยาเตรยมท   ย มทบรรจ บ รรจอย อย  ท  ท งทางกายภาพและ ง ทางกายภาพและ เคม จนท า ใหความแรง ค วามแรง container ภาชนะท   ( strength) คณภาพ ณ ภาพ ( quality) และความบรส ทธ ทธ  (  ( pu rity ย มเปลยนแปลงไปเก ย นแปลงไปเกน กว า ท ก า ห น ด ไ ว ri ty ) ของยาเตรยมเปล   ตามเภสชต ชต าร าร บ เภสชต ชต าร าร บ กาหนดภาชนะส า หนดภาชนะสาหร า หรบบรรจ บ บรรจยาเตร ยาเตรยมชน ย มชนดต ดต างๆส า งๆสาหร า หรบเภส บ เภสชกรและผ ช กรและผ  จจายยาด า ยยาดงน งน   เป นบรรจ น บรรจภ ณฑ ณ ฑท   มมการป ก ารปอ งกนไม น ไมให ให เด เ ด กเล ก เล ก - บรรจภ resistant packaging ) เป ภณฑ ณฑ ก นเด น เดกเป ก เปด ( child resistant เป เป ดได ด ไดงงาย า ย ตวอย ว อยางเช างเชน ออกแบบฝาปดขวดยาให ด ขวดยาให ข ณะหมนเป น เปดออกต ด ออกตองม อ งมการกดฝาด ก ารกดฝาดวย ว ย หร อ กดฝาลงและ ยกข   ยกขนเพ   น เพอให อ ใหฝาเป ฝ าเปดออก ด ออก -  บรรจ ภ  ณ ฑ ก  น เป ด ก อ น (tamper resistant packaging, tamper evident packaging, tamper proof เป นบรรจ น บรรจภ ณ ฑ ท   ได ได มมการป ก ารป ด ผน ก ไว ซ  ง จ ะ ต อ ง ท า ล า ย ห ร อ ฉ ก ผ น ก เ ห ล า น น น เ ม ม อ ต อ ง ก า ร เ ป ด  pa ckag ck agin in g ) เป ภาชนะบรรจยา ย า วตถ ตถ ประสงค ป ระสงคเ พ  พอให อ ใหเก เก ดความปลอดภ ด ความปลอดภยแก ย แกผผ  ใช ใช  ทสามารถปกป ส ามารถปกปองยาจากแสง อ งยาจากแสง เชน ภาชนะ า นแสง  ( light-resistant - ภาชนะตานแสง light-resistant container) ภาชนะบรรจท   บรรจส ชาหร ช าหรออาจใช อ อาจใชภาชนะใส ภ าชนะใส ปราศจากสหร ห ร อ โปร ง แสงซ  แสงซ ง ม ก า ร ห  ม ภ า ช น ะ ด ว ย วส ด ท บ แ ส ง ใ น ก ร ณ น   ตองม อ งมฉลากท   ฉ ลากทระบ ร ะบว าภาชนะน   า ภาชนะนตตองป อ งปดด ดด วยว ว ยวส ดท บแสงจนกว บ แสงจนกวาจะม า จะมการใช ก ารใชหร ห ร อ จ า ยยา light-resistant light-resistant container ใช ใช ส าหร า หรบบรรจ บ บรรจยาท   ย าทระบ ร ะบวว า “ pr ot ect from อป องก อ งกนแสง) น แสง) fr om ligh li gh t” (หรอป เป นภาชนะบรรจ น ภาชนะบรรจท   ใช ใช ปป องก อ งกนยาจากฝ น ยาจากฝ  น ล ะ อ อ ง ภ า ย น อ ก - ภาชนะปดอย well-closed container) เป ด อยาด าด  ( ( well-closed และปองก อ งกนการส น การสญเส ญ เสยยาท   ย ยาทบรรจ บ รรจอย อย   ภายใต   ภายใตสภาวะการใช ส ภาวะการใช ขนสง เกบ รกษา ก ษา และระหวางการจ า งการจายยา า ยยา เป  อ น ข อ ง ส า ร จ า ก -  ภาชนะป ด แน น (tight container) เป น ภาชนะบรรจ ท ป อ ง กน ย า จ า ก ก า ร ป น เป ภายนอกท   ภายนอกทงในสภาวะของเหลว ง ในสภาวะของเหลว ของแขงและก ง และกาซ า ซ ปองก อ งกนการส น การ ส ญ เส ย ยา แล ะป อ งก น การเปล  การเปล ย น แ ป ล ง จ า ก การเสยน ยน  าผล า ผลก (efflorescence) การช   การชนเหลวของยาจากการด น เหลวของยาจากการด ด น  า ( deliquescence) หร อ การระเหย ภายใต สภาวะการใช ขนส  ขนสง เกบร บร กษาและระหว ก ษาและระหว า งการจ า ยยา และย ง สามารถป ด ได แ น น หล ง จากเป ด ใช อาจใช ภาชนะปดสน ด สนท (hermetic container) แทน แท น ในกรณของยาท   ข องยาทมมการจ ก ารจายแบบ า ยแบบ single dose ได ได  เป นภาชนะบรรจ น ภาชนะบรรจท ป องก อ งกนซ นซ มผ ม ผ านของอากาศหร า นของอากาศหรอ ก า ซอ น ๆ -  ภาชนะปดสน ด สนท (hermetic container) เป ภายใตสภาวะการใช ส ภาวะการใช ขนส  ขนสง เกบร บร กษาและระหว ก ษาและระหวางการจ า งการจายยา ายยา เป นภาชนะบรรจ น ภาชนะบรรจ ท บ ร ร จ ย า ใ น ป ร ม า ณ ท พ อ ด ว ยเดยว ยว (single-unit container) เป - ภาชนะบรรจ ย าหนวยเด ก บ หน  หน ง ห น ว ย ข น า ด ย า  (single dose) และม ก ารใช ท  น ท ห ล ง จากเป ด ภาชนะ ด ง น น น   immediate container และ แล ะ /ห รอ ห บห บห อภายนอกควรม อ ภายนอกควรม ล  ก ษณะเป น tamper-resistant packaging ด ว ย แต ล ะ  single-unit container ควรม ฉ ลากแสดงเอกล ก ษณ ปร ม าณ แ ล ะ /หร อ ความแรง ช ช อ บ ร ษ ท ผ  ผ ล ต ร ร น ผ ล ต  (lot number) และว น หมดอายของยาเตร ข องยาเตรยมด ย มดว ย

15

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

ภาชนะบรรจหน หน  ง ม  อยาภาชนะบรรจ อ ยาภาชนะบรรจห น น ง ห น ว ย ข น า ด ย า (single-dose container) ค อ  single-unit ท ใ ช บ ร ร จ ย า เ ต ร ย ม ท ท เ ป น ย า ฉ ด เ ท า น น น จ ง ควรแสดงฉลากในล ก ษณะเด ย วก น เช น   pre-filled container ท  แล ะ  closure-sealed containers syringes, cartridges, fusion-sealed containers และ น ง ม  อ ย า ภ า ช น ะ (unit-dose container) ค อ   single-unit container ท ท ใ ชบ ร ร จ ย า - ภาชนะบรรจ ห น  เตรยมท   ย มทไม ไม ใช ใ ช ยาฉ ย าฉด  ร ร จ ย า ท ไ ม ใ ช ย า ฉ ด - ภาชนะบรรจ ย าหลายขนาด ( multiple-unit container) ค อ ภาชนะบรรจ ท บ ยอมใหมมการน ก ารนายาเตร า ยาเตรยมออกจากภาชนะในปร ย มออกจากภาชนะในปร มาณต ม าณตางๆโดยไม า งๆโดยไม เ ปล  ปล ย น แ ป ล ง ค ว า ม แ ร ง ค ณ ภาพ และความ บ รส ทธ ทธ ของยาเตร ข องยาเตรยมท   ย มทเหล เ หลอ - ภาชนะบรรจ ห ลายม  อ ย า ( multiple-dose container) ค อ  multiple-unit container ส า หร บ ยาฉ ด เท เท าน า น  น ภาชนะบรรจสามารถผล ส ามารถผลตจากว ต จากวส ดตตางๆ างๆ เชน แกว พ ลาสต ก โลหะ ซ ซ ง ม คค ณ ส ม บ ต ใ น ก า ร ป อ ง กน แสง ความช   ความชน แตกตางก า งกน -

ภาพตวอย ว อยาง าง

16

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม การคดเล ด เลอกผล อ กผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ยาท   ยาทมมคคณภาพโดยพ ณ ภาพโดยพจารณาข จ ารณาขอก อก าหนดมาตรฐานของผล า หนดมาตรฐานของผล ตภ ตภ ณฑ ณ ฑ 

แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะของข ก ษณะของขอสอบจะให อ สอบจะใหใบ ใบ Certificate ของยามา 1 ชน ชน ด กบเกณฑ บ เกณฑขขอก อก าหนดในห า หนดในหวข ว ข อ ต า งๆ หร อ เปรยบเท ย บเทยบยาจาก ย บยาจาก 2 บร บร ษ ท ซ  งม งม ตตวยาส ว ยาสาค าค ญเด ญ เดยวก ย วกนก นก บเกณฑ บ เกณฑ ขอก อ ก าหนดในห า หนดในหวข วข อต อต างๆ า งๆ ในฐานะท  ในฐานะท ท า น เ ป น เภสชกร ช กร ใหอธ อธ บายข บ ายขอม อม ลและเกณฑ ล และเกณฑต างๆของยาด า งๆของยาดงกล ง กลาวให า วใหแก แกผ  ออานวยการโรงพยาบาลฟั า นวยการโรงพยาบาลฟั งเพ   ง เพอพ อพ จารณายาเข จ ารณายาเขา โรงพยาบาล ตวอย ว อยาง าง Certificate Certificate of analysis Product Name

: CALTA B-1250

Registered No.

: 1A 251/45

Batch Size

: 400,000 400,000 tablets

Lot & Control No.

: CUT 1204

Mfg. Date

: 11-01-12

Analytical No.

: 1201/135 1201/135

Exp. Date

: 11-01-16

Active Ingredients Ingredients

: Each tablet contains contains :

Description

Calcium carbonate

1250.0 1250.0 mg

Equivalent to calcium

500.0 mg

White ,oblong ,oblong ,biconvex, with engraved “CAL TAB” on one side and “1250” on the other  other 

TESTS

Identification Range of mean weight Uniformity of dosage units

REQUIREMENT

RESULTS

Positive

Positive

293.0-332.6 293.0-332.6 mg/tab

1406.64 1406.64 mg/tab

Acceptance value value is not more than L 1

1.9%

(Weight variation)

(L1 = 15.0)

Disintegration Disintegration time

Not more than 10 mins

6 mins 54 seconds

Not less than 75% (Q)of LA of Calcium carbonate

Min. 87.2%, 87.2%, Max 98.0%

is dissolved in 30 minutes

Av. 93.3% 93.3%

Not less than 5 mEq of acid is consumed by the

23.2 mEq/tab

Dissolution

Acid neutralizing neutralizing capacity

minimum single dose recommended in the labeling and and not less than 22.5 mEq/tab Assay Reference

92.5-107.5 92.5-107.5 %LA of Calcium carbonate : USP 30

Raw material : Calcium Carbonate Carbonate Light Batch No. 12610

99.7%

17

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

1. 2.

3.

ว ธ การอธ ก ารอธบายให บ ายใหพ ดด ดด งน งน   บอกช   บอกชอต อต วยาส ว ยาสาค าค ญ ว าช าช  ออะไร อ อะไร ปรมาณเท ม าณเทาไหร า ไหร ม  ม ช  ชอทางการค อ ทางการคาว าว าอย า อยางไร า งไร ให ให บอกเกณฑ บ อกเกณฑแ ตละห ล ะหว ขอเป อ เปนช นช  อภาษาอ อ ภาษาองกฤษ ง กฤษ และภาษาไท และภาษาไทยแปล ยแปล ว า อะไร โ ดยม เ กณฑ ก าหน า หน ดอย า งไร และยาของเราน   และยาของเรานนผ นผ านเกณฑ า นเกณฑแต แต ละข ล ะขอหร อ หรอไม อ ไม ส ดท ดท ายให า ยใหส รป ดวยว ว ยวาควรพ า ควรพจารณายาด จ ารณายาดง กลาวเข า วเขาโรงพยาบาลหร า โรงพยาบาลหรอไม อ ไม เพราะอะไร

ว อยางค า งคาท าท  ควรร ค วรร  ความหมาย ค วามหมาย เน เน  อ หา : ตวอย ว ยาสาค าค ญ  Active ingredient ตวยาส สารทเป เป นผลผล น ผลผลตจากกระบวนการเปล ต จากกระบวนการเปล  ยนแปลงสารในร ย นแปลงสารในรางกาย า งกาย  Metabolite สารท   ลกษณะเฉพาะทางกายภาพของยา ก ษณะเฉพาะทางกายภาพของยา การตรวจลกษณะของผล ก ษณะของผลตภ ตภ ณ ฑ 



Description



Identification

การตรวจพส จน จน เอกล เ อกลกษณ ก ษณของยา ข องยา แบ แบ งเป ง เปน เป เป นการตรวจสอบทางเคม น การตรวจสอบทางเคม  เพ  เพ  อพ อพ ส จน จน วว าเป า เปนสารท   น สารทตตองการหร อ งการหรอไม อ ไม

-

Chemical test

-

Chromatographic method

เป เป นการตรวจว น การตรวจวเคราะห เ คราะหสารต ส ารตางๆโดยใช า งๆโดยใช เ ทคน ค ทางโครมาโตกราฟ เช น

HPLC, IR



Uniformity of dosage unit

ความสม  าเสมอหร า เสมอหรอความเป อ ความเปนเน   น เนอเด อ เดยวก ย วกนของยาเม น ของยาเมดแต ด แตละหน ล ะหน ว ย สามารถ

ทาการประเม า การประเมนได น ไดจาก จ าก 2 ว ธ  (ความแปรปรวนของน  าหน า หนก) ก) า เสมอของตวยาส ว ยาสาค าค ญในยาเม ญ ในยาเมด ) - Content uniformity (ความสม  าเสมอของต -

Weight variation

Type



≥  25 mg

และ ≥ 25%

< 25 mg

หร หร อ < 25%

Uncoated

WV

CU

Film coated coated

WV

CU

Other coated coated

CU

CU

Thickness

การหาความหนาของยาเมด ความหนาของยาเมดข ดข  นก นก บ ปรมาณต ม าณตวยาส ว ยาสาค าค ญ สารเต สารเตมแต ม แตง

ขนาดของ  pu nch nc h -d ie แรงตอกอด การไหลของแกรนล เครองม อ งมอ ช  ชอ Teclock micrometer caliper  - เคร   ก หนวยอ ว ยอานหน า นหนาปั าป ัดเล ด เลก 1  ต  ต าแหน า แหนง ทศนยมอ ย มอานหน า นหนาปั าป ัดใหญ ด ใหญ 3 ตาแหน า แหนง หนวย วย - ห ลกหน 

Hardness

การหาความแขงของเม ง ของเมดยา ดย า

เครองม อ งมอ ช  ชอ Stoke-Monsanto hardness tester - เคร   า นคาท าท  ได ได บนสเกล บ นสเกล ทศนยม ยม 1 ตาแหน า แหนง หนวย วย - อานค

kg

mm

18

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร 

Friability

คาความกร า ความกรอนของเม อ นของเมดยาหาได ด ยาหาไดจากส จ ากสตร ตร %

ความกรอน อ น = (น  าหน า หนกก กก อนการทดสอบ อ นการทดสอบ  –  น  าหน า หนกหล ก หลงการทดสอบ) ง การทดสอบ) х  100 น  าหน า หนกก กก อนการทดสอบ อ นการทดสอบ

เกณฑการประเม ก ารประเมนตาม น ตาม USP 30 1.

กรณมมเม เม ดยาห ด ยาหกหร ก หรอแตกหล อ แตกหลงการทดสอบ ง การทดสอบ ถอว อว าต าต วอย ว อยางไม า งไมผผานการทดสอบ า นการทดสอบ

2.

กรณไม ไม มม เม เม ดยาแตกหร ด ยาแตกหรอห อห ก และค า % ความ กรอนท  อ นท ห า ย ไ ป น อ ย ก ว า target value (<1.0%) ถ อ ว า

3.

ผานการทดสอบ า นการทดสอบ กรณไม ไม มม เม เม ดยาแตกหร ด ยาแตกหรอห อห ก และคา % ความกรอนท  อ นท ห ายไป าย ไปมา มากก กกววา target value ให ให ทดสอบเพ   ท ดสอบเพมอ มอ ก 2

คร คร  ง หาคาเฉล   า เฉลยของน ย ของน  าหน า หนกท กท  หายไป ห ายไป โดยน  าหน า หนก ท  ทหายไปจะต ห ายไปจะตองไม อ งไมเก เก น 1.0 %



Disintegration Disintegration time



Dissolution

เวลาในการแตกตวของเม ว ของเมดยา ดย า

การละลายของยา/การปลดปล อยต อ ยตวยาออกจากเม ว ยาออกจากเมดยา ดย า

เร เร ยกว ย กวา  bask ใช กก บ ยาเมดแข ด แขง  ba sk et ใช เร ยกว ย กวา  padd ใช กก บ capsule  pa dd le ใช - Apparatus 2 เร -

Apparatus 1

-

การประเมนม นม  2 ว ธ  ค   ค อ Unit sample และ Pooled sample (ถาไม าไมกกาหนดใน า หนดใน monograph จะใช Unit sample)



Acid neutralizing capacity



pH



Particulate matter



Sterility



Loss on drying

ความสามารถในการสะเท นกรด น กรด

 การตรวจหาความเปนกรด น กรด -ดาง าง  การตรวจหาการปนเป  อนของอน อ นของอนภาคแปลกปลอม ภ าคแปลกปลอม

การทดสอบความปราศจากเช อ  ผลการเพาะเช   ผลการเพาะเชอไม อ ไมพบเช   พ บเชอข อข  น เป เป นการทดสอบเพ   น การทดสอบเพอหาปร อ หาปรมาณความช   ม าณความชนและสารระเหยอ  น และสารระเหยอ น ๆ ท ท ร ะ เห ย ไ ด ณ อ ณ ห ภ ม ท  

กาหนด า หนด 

Bacterial endotoxins test

เป เป นเกณฑ น เกณฑมาตรฐานในการก ม าตรฐานในการกาหนดค า หนดคณ ลกษณะเฉพาะ ก ษณะเฉพาะ ของยาฉด เพ  เพ อ ดว า ม

สารปนเป  อนท   อ นทกกอให อ ใหเก เก ดไข ด ไขในผล ใ นผลตภ ตภ ณ ฑ ยาฉ ย าฉดน ดน  นหร น หรอไม อ ไม การวเคราะห เ คราะหหาปร ห าปรมาณต ม าณตวยาส ว ยาสาค าค ญ



Assay



Degradation product



Average weight Range of mean weight)

  

การตรวจสอบการร  วซ วซ มของภาชนะบรรจ ม ของภาชนะบรรจยาฉ ย าฉด

คาเฉล   า เฉลยน ยน  าหน ห นก ( Heavy metal โลหะหนก จะเปนเกณฑ น เกณฑห น  นงท งท  กก าหนดปร า หนดปรมาณท   ม าณทสามารถปนเป ส ามารถปนเป  อนได อ นได T เวลาท   เวลาทใช ใช ในจนกว ใ นจนกวาความเข า ความเขมข มข นของยาในกระแสเล น ของยาในกระแสเลอดส อ ดสงส งส ด T คาคร   า ครงช งช ว ตของยา ต ของยา MA X

1/2

19

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม เทคนคการช   คการชง แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะข ก ษณะขอสอบในปั อ สอบในปั จจ จจ บ นจะเป น จะเปน station ท  ทตตองม อ งมการท ก ารทาข าข อสอบต อ สอบตอเน   อ เนองก อ งกน 2 station คอช อช ง station นงแล ง แลว นาสารไปใช า สารไปใช station ตอไป อ ไป โดยโจทยท  ทให ให มาจะเป ม าจะเปนส นส ตรต ต รตาร าร บ ตองระว อ งระวงให ง ใหดดววาโจทย า โจทยให ให ช  ช งสารอะไร ง สารอะไร แล แล ว คานวณปร า นวณปรมาณสารท   ม าณสารทตตองช   อ งชง (ไมตตองร อ งรบอ บอ านโจทย า นโจทยห รอร อร บค บ ค านวณเร า นวณเรวเก ว เกนไป) น ไป) เน เน  อ หา การเลอกใช อ กใชววสด สด หร หร อภาชนะรองร อ ภาชนะรองรบในการช บ ในการช  ง 1. กระดาษ ใช ช  ช งยาท   ง ยาทเป เป นของแข น ของแขง ผงแหงไม ง ไมซ มเน   ม เนอกระดาษ อ กระดาษ - กระดาษธรรมดา : ใช ว หรอกระดาษม อ กระดาษมน  : ใช ใช ช  ช งสารก   ง สารกงแข ง แขงและสารท   ง และสารทซ มในกระดาษธรรมดา ม ในกระดาษธรรมดา (ถ า กระดาษหนา - กระดาษแกวหร ไม ไม พอให พ อใหวางซ ว างซอนกระดาษธรรมดา อ นกระดาษธรรมดา)  ใ ชกระดาษสะอาด ก ระดาษสะอาด ตดเป ด เปนร นร ป ส  เหล   เ หลยมผ ย มผ น ผผ า ขนาดเหมาะส มกบปร บ ปร ม าณ สารท   สารท การพบกระดาษช บ กระดาษช  ง  ใช ตองการช   อ งการชง เชน 8×10 cm ว ธ การพ ก ารพบกระดาษเพ   บ กระดาษเพอป อป องก อ งกนสารหก น สารหก สามารถพบได บ ไดหลายแบบ ห ลายแบบ เชน บ กระทงแบบมปลายเป ป ลายเปด 1 ดาน าน - การพบกระทงแบบม บ ทแยง (เหมาะกบงานว บ งานวเคราะห เ คราะห เพ  เพ  อเทสารใส อ เทสารใส volumetric flask ) - การพบทแยง 2. กระจกนาฬกา ใช ช  ช งสารท   ง สารทเป เป นของเหลว น ของเหลว สารก  สารก ง แ ข ง ป ร ม า ณ ม า ก สารท  สารท ห น ด น า อ อ ก จ า ก ก ร ะ ด า ษ ย า ก กา  : ใช สารทกกดกระดาษ ด กระดาษ  (Iodine) สารท   สารทเม เม  อวางไว อ วางไวท  ทบรรยากาศแล บ รรยากาศแลวเย   ว เยมเป ม เปนน น นา /ช ช น ไ ด งงา ย (Petrolatum/Vaseline) สารท   (NaOH, KOH) 3. 4.

ใช ช  ช งของเหลว ง ของเหลว บ กเกอร ก เกอร : : ใช ห ลายรป ราง า ง ทาจากว า จากวส ดหลายชน ห ลายชนด เชน อลมมเน เน ยม ย ม พลาสตก ถวยช ว ยช  ง : มหลายร กระดาษธรรมดา ว หรอกระดาษม อ กระดาษมน ------ กระดาษแกวหร

** White bee wax, Stearyl alcohol, Cetyl alcohol -----** Wool fat, White petrolatum

การเขยนช   ย นชอสารและน อ สารและน  าหน า หนก ท  ทตตองการช อ งการช  ง โดยเขยนลงบนภาชนะรองร ย นลงบนภาชนะรองรบในการช   บ ในการชงสาร ง สาร ท  ทงน งน  ให ใ ห ห ลกเล   ก เลยงม ย งมให ให สารส ส ารสมผ มผ ส กบบร บ บรเวณท   เ วณทใช ใช เข เ ข ยน ย น การอานฉลาก า นฉลาก อานคร   า นครงท งท   1 1 : กอนหย อ นหยบ อานคร   า นครงท งท   2 2 : กอนช   อ นชงสาร ง สาร อานคร   า นครงท งท   3 3 : ห ลงช งช  งสารก ง สารกอนเก อ นเกบขวด บ ขวด

20

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร balance) การใชเคร   เ ครองช อ งช  งไฟฟ ง ไฟฟา (top loading balance) บ กระดาษชงแบบกระทง ง แบบกระทง 1. พ บกระดาษช   2. 3.

เข เข ยนช   ย นชอยาและน อ ยาและน  าหน า หนกท กท  ตต องการช  อ งการช ง ปร ปร บสมด บ สมดลของเคร   ล ของเครองช   อ งชง ให ให ส งเกตฟองอากาศอย   ง เกตฟองอากาศอยตรงกลางเป ต รงกลางเปนต นต วบ วบ งช งช  สมด ส มดล  ( ในข   ในขนตอนน  น ตอนน เนน อ ง จ า ก เ ว ล า จ าก าก ดอาจม ด อาจมการปร ก ารปรบเคร   บ เครองช   อ งชงให ง ใหสมด ส มดลแล ล แลว ซ  งจะแจ ง จะแจงให ง ใหผผ  สอบทราบ ส อบทราบ )

4. Tare

เคร   เครองช   อ งชง

5.

อานฉลากขวดยา า นฉลากขวดยา คร คร  งท ง ท   1 1 (กอนหย อ นหยบ )

6.

ห ยบขวดยา บ ขวดยา อานฉลากคร   า นฉลากครงท งท   2 2 (กอนเป อ นเปดฝา ดฝ า )

7.

เป เป ดฝาขวด ด ฝาขวด วางฝาหงายบนพ นท  นท  สะอาด ส ะอาด

8. 9.

ช  ชงสารตามปร ง สารตามปรมาณท   ม าณทตตองการ อ งการ เม เม  อได อ ไดป รมาณท   ม าณทตตองการ อ งการ ยกกระดาษช   ยกกระดาษชงออกจากจานช ง ออกจากจานช  ง

10. Tare

เคร   เครองช   อ งชง

11 .

ทาความสะอาดเคร   า ความสะอาดเครองช   อ งชงด งด วยแปรงปั ว ยแปรงปัด

12.

ปดฝาขวดยาให ด ฝาขวดยาใหส นท อานฉลากคร   า นฉลากครงท งท   3 3 (กอนเก อ นเกบ )

การช  งผงยา ง ผงยา เม เม  อใกล อ ใกลจะได จ ะไดปร ปร มาณตามท   ม าณตามทตตองการให อ งการใหคคอยๆ อย ๆ เคาะผงยาลงบนกระดาษช   เคาะผงยาลงบนกระดาษชง หากน  า ห นก เ ก น สามารถ ตกค กค นลงขวดได น ลงขวดได ยกเวนสารน   น สารนนเป น เปนสารท   น สารทไวต ไ วตอความช   อ ความชนให น ใหตตกท กท  งไป ง ไ ป การช  งของเหลวข ง ของเหลวขนหน น หนด ปร มาณน ม าณนอย อย   ------ ใช ใช กระจกนาฬ ก ระจกนาฬกา กา  ปร ปร มาณมาก ม าณมาก  ------ ใช ใช บบ กเกอร ก เกอร  ปร กรณ ท  ไ ม ม เ ค ร ร อ ง ช ช ง ท  ท มม ค ว า ม ไ ว ท  ท เ ห ม า ะ ส ม ก า ร ช ช ง ข อ ง เ ห ล ว ป ร ม า ณ น อ ย อ า จ ใ ช ก า ร เ ท ย บ ( calibrate) จจ านวนหยดของของเหลวต า นวนหยดของของเหลวต อกร อ กรม แลวค วค านวณปร า นวณปรมาณหยดตามปร ม าณหยดตามปรมาณน ม าณน  าหน า หนกท กท  ตต องการ อ งการ การช  งสารก   ง สารกงแข ง แขง ใช ใช  spatula บ แทงแก ง แกวคน วค น ชวยในการต ว ยในการตกสาร ก สาร   spatula 2 อน ห ร อ  spatula กบแท ปร มาณน ม าณนอย อย   ------ ใช ใช กระดาษแก ก ระดาษแกวหร ว หรอกระดาษม อ กระดาษมน  ปร ปร มาณมาก ม าณมาก  ------ ใช ใช กระจกนาฬ ก ระจกนาฬกาหร ก าหรอบ อบ กเกอร ก เกอร  ปร

21

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม เทคนคการตวง คการตวง แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะข ก ษณะขอสอบในปั อ สอบในปั จจ จจ บบนจะเป น จะเปนเทคน น เทคนครวมอย   ค รวมอยใน ใน Station เตรยมยาน ย มยาน  าจากยาเม า จากยาเมด ซะส วนใหญ ว นใหญ เทคนคการตวงสาร ค การตวงสาร 1

. เล อ กกระบอกตวงให เ หมาะสมก บ ปร ม าณของเหลวท ต อ ง ก า ร ต ว ง โ ด ย เ ล อ ก ก ร ะ บ อ ก ต ว ง ข น า ด ท   ใกลเค เค ยงก ย งกบปร บ ปรมาณท   ม าณทตตองการตวงมากท   อ งการตวงมากทส ด ห ามตวงปร า มตวงปร ม าตรท  าตรท น อ ย ก ว า

20 %

 ขอ งปรมาตรความจ ม าตรความจ ข อง

ภาชนะ  (mL) ความจ (mL)

ปร ปร มาตรต ม าตรต  าส าส ด ท  ทตวงได ต วงได (mL)

5

1

10

2

25

5

50

10

100

20

500

100

3.

เข เข ยนช   ย นชอสารและปร อ สารและปรมาณท   ม าณทตตองการตวงลงบนฐานกระบอกตวง อ งการตวงลงบนฐานกระบอกตวง อานฉลากคร   า นฉลากครงท งท   1  1 (กอนหย อ นหยบ) บ)

4.

ห ยบขวดยา บ ขวดยา เปดฝาขวด ด ฝาขวด วางฝาหงายบนพ   วางฝาหงายบนพนท นท  สะอาด ส ะอาด

5.

ถอกระบอกตวงด อ กระบอกตวงด วยม ว ยมอข อข างท   า งทไม ไม ถน ถ น ด โดยวางฐานกระบอกตวงตรงไวระหว ร ะหวางน   า งนว

2.

6. 7.

อานฉลากคร   า นฉลากครงท งท   2 (กอนตวง) อ นตวง) ถอขวดยาด อ ขวดยาดวยม ว ยมอข อข างท   า งทถน ถน ด โดยใหดด า นท   นทมมฉลากอย   ฉ ลากอยในอ ใ นอ  งม งม อ ยกกระบอกตวงระดบสายตา บ สายตา แตะขวดยากบปากกระบอกตวง บ ปากกระบอกตวง รนยาออกจากขวดช น ยาออกจากขวดชาๆ า ๆ หากตวงยาหกหร อ หยด ใชกระดาษเช ก ระดาษเชดให ด ใหสะอาดก ส ะอาดกอนจะตวงต อ นจะตวงตอ โดยของเหลวใสจะอ โดยของเหลวใสจะอานปร า นปรมาตรตรงระด ม าตรตรงระดบ

lower m eniscus

คอส อส วนโค ว นโคงต งต  าส าส ดของของเหลว ด ของของเหลว หากตวงไดปร ปร มาณเก ม าณเกนให น ใหเทส เ ทสวนเก ว นเกนออกจากกระบอกตวงท น ออกจากกระบอกตวงท  ง ไ ม เ ท ค น ลงขวด 8.

เม เม  อได อ ไดป รมาณท   ม าณทตตองการให อ งการใหเทลงในภาชนะรองร เ ทลงในภาชนะรองรบ

9.

ปดฝาขวด ด ฝาขวด อานฉลากคร   า นฉลากครงท งท   3 (กอนเก อ นเกบสาร) บ สาร)

22

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

การอานปร า นปรมาตร ม าตร :

า นปรมาตรท   ม าตรทระด ร ะดบ lower miniscus - ของเหลวใส (น  า,า , แอลกอฮอล)  ------ อานปร -

ของเหลวขนหน น หนด ( Mineral oil, Glycerin, Syrup) ------ อานปร า นปรมาตรท   ม าตรทระด ร ะดบ lower miniscus

เข ม (ดางท า งทบ ทม/ ม/ Potassium permanganate, Iodine soluton) ------ อานปร า นปรมาตรท   ม าตรทระด ร ะดบ -  ของเหลวสเข upper meniscus

การตวงของเหลวปรมาณน ม าณนอย อย

การตวงของเหลวปร มาณน ม าณนอยท   อ ยทไม ไม สามารถใช ส ามารถใชกระบอกตวง ก ระบอกตวง ทาได าไดโดยการเท โ ดยการเทยบหยด ย บหยด (calibration dropper)

ตวอย ว อยาง า ง ตวงสาร A 0.8 mL 1.

ใช ใช หลอดหยดด ห ลอดหยดดดสารมา ด สารมา โดยใหหลอดหยดต   ห ลอดหยดตงตรงอย   ง ตรงอยในแนวด   ใ นแนวดง

2.

หยดสารลงในกระบอกตวงขนาดใดกได ได  น  น บจ บ จ านวนหยดจนได า นวนหยดจนไดป รมาตร ม าตร 20 % ของภาชนะบรรจ ของภาชนะบรรจ

3.

4.

คานวณจ า นวณจานวนหยดของสารท า นวนหยดของสารท  ตตองการตวง อ งการตวง ส าร A ปร ปร มาตร ม าตร ได ได  2 mL

x

ห ยด

สาร A ปร ปร มาตร ม าตร

……

ห ยด

0.8

mL

ได ได 

หยดของเหลวจานวนเท า นวนเทาก าก บ จานวนหยดท   า นวนหยดทคคานวณได า นวณไดลงในภาชนะรองร ล งในภาชนะรองรบ

23

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม เทคนคการลดขนาดผงยาและการผสม ค การลดขนาดผงยาและการผสม แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะข ก ษณะขอสอบม อ สอบมกเป ก เปน station ตอเน   อ เนองมาจาก อ งมาจาก station ช  ชงสาร ง สาร ใหออ  า นโจทย ด ๆ ว า ก า หนด ค า อะไร มาใหบบาง า ง อยาท าท าด าด วยความเคยช ว ยความเคยชนเก น เกนไป น ไป เชน คาการละลายของสาร า การละลายของสาร เน เน  อ หา เทคนคการลดขนาดผงยา ค การลดขนาดผงยา (Communication) การลดขนาดโดยการบดผสมดวยโกร ว ยโกรง (Trituration) 

ผงยาท   ผงยาทวไป วไ ป >> โกรงกระเบ ง กระเบ อง อง



ผงยาตดส ดส  เช  เช น Activated charcoal, ผงขม   ผงขมน



Calamine

>>

โกรงแก ง แกว

และ Sulfur เป เป นผงยาท   น ผงยาทไม ไ มตดส ด ส  จ  จ งใช ง ใชโกร โ กรงกระเบ   ง กระเบอง อง

การลดขนาดโดยการปาดบดหร อการบดให อ การบดใหเน เน ยน ย น (Levigation)

เป เป นเทคน น เทคนคการลดขนาดผงยาโดยใช ค การลดขนาดผงยาโดยใช สารช ส ารชวยปาดบดหร ว ยปาดบดหรอ ชวยบดให ว ยบดใหเน เน ยน ย น ( levigating agent) ซ  งเป ง เปน ของเหลวหนดท ดท  สามารถท ส ามารถทาให า ใหผงยาเป ผ งยาเปยกแต ย กแตไม ไม ละลายผงยา ล ะลายผงยา และเขาก า กน ไดกกบยาพ   บ ยาพน เช น glycerine, mineral oil

โดยท   โดยทวไปม ว ไปมกใช ก ใช slab & spatula ห รออาจท อ อาจทาโดยใช า โดยใชโกร โ กรง และลกโกร กโกรง การบดเป น ผงละเอ ย ดโดยใชสารช ว ย เช น ตวท า ละลายท  ละลายท ร ะ เห ย ง  า ย ( Pulverization

interventon

by

)

ของแขงบางชน ง บางชนดเม   ด เมอบดโดยตรงจะจ อ บดโดยตรงจะจบเป บ เปนก นก อนเหน อ นเหนยว ย ว เชน Camphor, Menthol สามารถบดเบาๆ โดยใชโก โก งแก ง แกว โดยการเตมแอลกอฮอล ม แอลกอฮอลในปร ใ นปรมาณเล ม าณเลก นอยพอเป อ ยพอเปยกลงบนสารระหว ย กลงบนสารระหวางบด า งบด โดยตองบดเบาๆ อ งบดเบาๆ เม เม  อต อ ต วท วท าละลายะเหยจะได า ละลายะเหยจะไดผงละเอ ผ งละเอยด ยด เ ทคนค geometric dilution เทคนคการผสม ค การผสม ใ ชเทคน 2.

ใส ใส ผงยาท   ผ งยาทมม ปร ปร มาณน ม าณนอยท   อ ยทส ดก ดก อน อน เต เต มสารอ   ม สารอนจ นจ านวนเท า นวนเทาก าก นก น ก บ ท ท ม อย อย  ในโกร ใ นโกรง บดผสมจนเขาก าก นเบาๆ น เบาๆ

3.

เต เต มสารท   ม สารทเหล เ หลอในล อ ในลกษณะเท ก ษณะเทาก าก บ ท  ทมมในโกร ใ นโกรงไปเร   ง ไปเรอยๆจนสารหมด อ ยๆจนสารหมด

1.

24

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

การบดผสมดวยโกร ว ยโกรง (trituration) 1) 2)

3)

นาผงยาใส า ผงยาใสตรงกลางของโกร ต รงกลางของโกรง ม อข อข างท   า งทไม ไม ถน ถ น ดจ ด จ บด บด านข า นขางโกร า งโกรง มอข อข างท   า งทถน ถน ดถ ด ถ อล อล กโกร ก โกรงล งล กษณ ก ษณ ะคล า ยจ ยจบปากกา บ ปากกา หนปากโกร น ปากโกร ง ออก จากตว ห มนโกร น โกรงตามเข ง ตามเขมนาฬ ม นาฬกา ก า หรอทวนเข อ ทวนเขมนาฬ ม นาฬกา ก า จากกนโกร น โกร ง ข ข น ไ ป ใ ก ล ข อ บ โ ก ร ง แ ล ว ล ง อ ก ส ลบ กน จนไดผงยาละเอ ผ งยาละเอยดตามต ย ดตามตองการ อ งการ

4) 5)

เทสารอ   เทสารอนในปร น ในปรมาณท   ม าณทเท เท าก า ก นลงไปบดผสม น ลงไปบดผสม ตามหลกการ ก การ geometric dilution หากผงยาตดข ดข างโกร า งโกรง ใชมม อข อข างท   า งทไม ไม ถน ถ น ดถ ด ถ อ spatula แซะขดได ด ได โดยไม  โดยไมจ าเป า เปนต น ต อ งวาง ลกโกร ก โก รงลง ง ลง เพ  เพ อ เปล   เปลยนมาถ ย นมาถอ spatula เพราะทาให า ใหเส เส ยเวลา ย เวลา และสญเส ญ เสยผงยาจากล ย ผงยาจากลกโกร ก โกรงท งท  นน ามาวางพ า มาวางพกไว ก ไว รวมท    รวมทงอาจท ง อาจทา

6)

ให ให เก เ ก ดการปนเป ด การปนเป  อนได อ นได บดผสมจนไดเป เป นเน   น เนอเด อ เดยวก ย วกน การผสมโดยใช slab และ spatula (spatulation)

1) 2)

วาง slab ท  ขอบโต ข อบโตะให ะ ใหส นด นด านล า นลางอย   า งอยนอกขอบโต น อกขอบโตะ เพ   เพอให อ ให slab วางราบ มอข อข างท   า งทไม ไม ถน ถ น ดจ ด จ บด บด าม าม slab เทผงยาลงกลาง slab ใช ใช มม  อข อข างท   า งทถน ถน ดจ ด จ บ spatula การจบ spatula ให ให จจ บในล บ ในลกษณะคว ก ษณะคว  า ม อ น น ว ช ช ท า บ ไ ป ตามแผน spatula

3)

เต เต ม levigating agent ห รอ solvent โดยหยดในปรมาณท   ม าณทพอให พ อใหผงยาเป ผ งยาเปยกท  ย กท ว บ ด ผ ส ม เ ป น เ ล ข แ ป ด ห ร อ

4)

วนเปนขดลวดอย น ขดลวดอยางใดอย า งใดอยางหน   า งหนงจนได ง จนได smooth paste วางยาพ   วางยาพนบน น บน slab ดานข า นขางผงยา า งผงยา ใช spatula ปาดยาพ  ปาดยาพ น ป ร ม า ณ ใ ก ล เ ค ย ง กบ ผ ง ย า ผ ส ม แ บ บ geometric dilution

ท าเช าเชนน นน  จนได จ นไดคร คร มหร ม หรอข อข  ผผ   งเป  ง เปนเน   น เนอเด อเดยวก ย วกน

(Incorporation) การผสมตวยาเข ว ยาเขาก าก บยาพ บ ยาพ  น (Incorporation)

1)

ตวยาเป ว ยาเปนผง น ผง ไมละลายน ล ะลายน  า 

บดผงยาใหละเอ ล ะเอยดด ย ดดวย วย levigating agent จนได smooth paste จากน  จากน น น า ม า ผ ส ม กบ ย า พ น โ ด ย ว ธ  geometric dilution



การเลอก อก levigating agent จะตองเล อ งเลอก อก levigating agent ท  ท  ผสมเข ผ สมเขาก าก บยาพ   บ ยาพน ( ba  ba se ) ได

25

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

Water in oil cream base

Oil in water cream base

(Levigating agent = Mineral oil*)

(Levigating agent = Glycerin, Propylene glycol)

- Water in oil cream base

- Oil in water cream cream base

- White ointment USP

- Water soluble ointment base

- Wool alcohols ointment USP

- Hydrophilic ointment USP

- Simple ointment USP

- Macrogol ointment ointment BP (PEG ointment ointment USP)

- Emulsifying ointment BP

- PEG base

- Paraffin ointment

- Vanishing cream

- Hyd rophobic petrolatum petrolatum US P - Petrolatum** - Cold cream

ม ช  ชอพ อพ องว อ งวา Liqid petrolatum, Liquid paraffin ชอพ อพ องว อ งวา  Vaseline, Yellow soft paraffin, Soft paraffin ** Petrolatum Petrolatum ม ช  

* Mineral oil

นอกจากการใช levigating agent ดงกล ง กลาวแล า วแลว ยงอาจใช ง อาจใชยาพ   ย าพนปร น ปรมาณเล ม าณเล ก น อ ยมาหลอมเพ  อ ใ ช เ ป น  ก ได ไ ด  levigating agent ก levigating agent

คอ ของเหลวท   ของเหลวทสามารถท ส ามารถทาให า ใหผงยาเป ผ งยาเปยกแต ย กแตไม ไม ละลายผงยา ล ะลายผงยา และเข า ก น ได ก  บ ยาพ  ยาพ น

เช เช น น  า , glycerin, mineral mineral oil 2)

ให ดด จากค จ ากคาการละลายท   า การละลายทโจทย โ จทยให ให มา ม า ) ตวยาเป ว ยาเปนผง น ผง ละลายน  าได า ได ( (ให 

3)

ให ให นน าต าต วยามาละลายในน ว ยามาละลายในน  าปร า ปรมาณเล ม าณเลก นอย อ ย จากน   จากนน นาไปผสมก า ไปผสมกบยาพ   บ ยาพน ( ba se)

ตวยาเป ว ยาเปนของเหลวหร น ของเหลวหรอเตร อ เตรยมในร ย มในรปของเหลว ป ของเหลว 

ให ให นน าต าต วยาด ว ยาดงกล ง กลาวมาผสมก า วมาผสมกบยาพ   บ ยาพนได น ไดเลย เล ย

26

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม เทคนคการกรอง ค การกรอง แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะข ก ษณะขอสอบม อ สอบมกรวมอย   ก รวมอยใน ใน station เด เด ยวก ย วกบการเตร บ การเตรยมยา ย มยา Solution เทคนคการกรอง ค การกรอง 1. เล เล อกขนาดกรวยกรองให อ กขนาดกรวยกรองใหพอเหมาะ พ อเหมาะ เลอกวั อ กวัสด สด ชช  วยกรองท ว ยกรองท เหมาะสม เ หมาะสม เช น กระดาษกรอง สาล าล  ผ   ผา ขาว บาง หากใชกระดาษกรองควรอย ก ระดาษกรองควรอย ต ต ากว า กวาขอบกรวยประมาณ า ขอบกรวยประมาณ 0.5-1 cm  กระดาษกรอง (Plain Filter)  ใช  ใช กับการกรองส กั บการกรองสาหรับเก า หรั บเกบตะกอน บ ตะกอน พับกระดาษกรองทบให พั บกระดาษกรองทบให ไ ด 60 องศา โด องศา  โดยย พับทบส บ ทบส แล แล วให วใหเหล  เ หล อมเล อ มเลกน กน อย อ ย ฉกม กม มกระดาษกรองเล ม กระดาษกรองเล ก น อ ยเพ  ยเพ อ ให ให ก ร ะ ด า ษ ก ร อ ง แนบกรวย  กระดาษกรอง (Plaited Filter)  ใช  ใช สสาหรับการกรองเพ า หรั บการกรองเพ  อเก อ เกบน บน ายาท า ยาท กรอง ก รอง พับกระดาษกรองแบบ พับกระดาษกรองแบบ จบให บ ให ได  ได  32 จบ โดยการพับทบไปเร โดยการพั บทบไปเร  อยๆ อ ยๆ ควรระวังให ควรระวั งใหขนาดจ ข นาดจบเท บ เทากั ากัน จบเข บ เขาออ า ออ กสลั กส ลับกั บ กัน ไม กร กร ดส ดส วนปลาย ว นปลาย  ส าล าล   ใช  ใช กรณ ก รณกรองฝ  ก รองฝ นผง น ผง และใชกับของเหลวข กั บของเหลวขนหน น หนด เช น น า เช เช อ ม ส า ร ส กัด ซ  ง ไ ม ค ว ร ก ร อ ง ดวยกระดาษกรอง ว ยกระดาษกรอง เน  เน องจากกรองได อ งจากกรองไดชชามาก า มาก เม เม อกรองเสร อ กรองเสรจให จให ใช  ใช แท แท งแก ง แกวกดบ ว กดบ บ ให น า ย า ท ท ค าง ย  ในแผ  ใน  แผนส นส าล า ล กรองให ก รองใหหมด หม ด  ผาขาวบาง ใช า ขาวบาง  ใชกรณ ก รณกรองฝ  ก รองฝ นผง น ผง และใช กับของเหลวข น หน ด เช น น  า เช เช อ ม ส า ร ส กัด  ใช  ใช ผา ท ท  สะอาดพับ สะอาดพั บ 2 หร หร อ 4 ทบ วางบนกรวยกรอง (ยาข  (ยาข ผ ผ งต งต องกรองขณะร อ งกรองขณะรอนและไม ใช อ นและไม ใชกรวยกรอง) ก รวยกรอง) 2. วางวัสด สด ชช วยกรองลงในกรวย ว ยกรองลงในกรวย นากรวยไปวางบน า กรวยไปวางบน separatory funnel 3.  ใช  ใช บบ กเกอร ก เกอรหร หร อ flask รองรั บน บน ายาท า ยาท กรอง ก รอง โดยใหปลายกรวยด ป ลายกรวยดานปลายตัด า นปลายตั ด ท ท ย า ว ก ว า แ ต ะ ท ท ผ นัง บ ก เกอรหร หร อ flask ตลอดการกรอง 4. ทากระดาษกรองหร า กระดาษกรองหรอส อส าล า ล ให  ให  เป เ ป ยกช  ย กช น ดวยน ว ยน าหร า หรอแอลกอฮอล อ แอลกอฮอล ด  ด วยหลอดหยดพอเป ว ยหลอดหยดพอเปย ก 

ลงทายด า ยดวย วย - sprit ------   ใช  ใช แอลกอฮอล แ อลกอฮอล เทน ายาลงในกรวยกรองโดยใช า ยาลงในกรวยกรองโดยใช แท แท งแก ง แกวตั วต ังตรงหร ง ตรงหร อ เอ ย ง 45 องศา น า ไมควรเทโดย ค วรเทโดย ตรงลงกลาง กรวย เพราะกระดาษกรองอาจทะล เพราะกระดาษกรองอาจทะล หากกรองสารท  หากกรองสารท ระเหยง ร ะเหยงาย า ย ให น  า กระจกนาฬ ก าป ด ท ท ก ร ว ย ก ร อ ง แ ล ะ ใช ใช แ ผ น ฟ ล ม ป ด ป า ก ภ า ช น ะ รองรั บหร บ หรอใช อ ใชขวดปากแคบรองรับน ข วดปากแคบรองรั บน ายาท า ยาท กรอง ก รอง 

5.

6.

ลงทายด า ยดวย วย - water  ( ( Perpermint water ) ------   ใช  ใช น า

27

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม เทคนคการหลอม ค การหลอม เน เน  อ หา 1. เทคนคการควบค ค การควบคม และใหความร ค วามรอน อน 1) การใหความร ค วามรอนโดยตรง อ นโดยตรง ( direct heat) ยง ( bu อ เตาไฟฟา ( hot plate) บนแผนกระเบ  น กระเบ อ ง ท น ไ ฟ ร ะ ว ง ใ ห ห า ง จ า ก วส ด ตต ด ไ ฟ  วางตะเกยง  bu rn er ) หรอเตาไฟฟ และเคร   และเครองม อ งมออ ออ  น เชน เคร   เครองช   อ งชง ด ตะเกยง ย ง ปรล collar ท  ทตะเก ต ะเกยงให ย งใหอากาศเข อ ากาศเขาพอเหมาะ า พอเหมาะ  การจดตะเก เป ดก ด ก าซ า ซ จากน   จากนนจ นจ ดไฟ ด ไฟ ปรบช บช องอากาศ อ งอากาศ ( air intake) จนไดเปลวไฟชน เ ปลวไฟชนด nonluminou s flame เป น เปลว  เป ไฟสฟ า  หากใชตะเก ต ะเกยง ย ง ใหวางขาต   ว างขาตง ( tripod ) นน าแผ า แผน wire gauze มาวางบนขาต   มาวางบนขาตง เ ตาไฟฟา ใหนนาแผ า แผน wire gauze มาวางบนเตาไฟ  หากใชเตาไฟฟ  ต   ตงภาชนะท   ง ภาชนะทใส ใส สารท   ส ารทตตองการให อ งการใหความร ค วามรอนบน อ นบน wire gauze เช เช น  be aker, ak er, casser cas ser ol e หากต อ งการควบค ม ความรอนให อ นใหใช ใช เทอร เ ทอรโมม โ มมเตอร เ ตอรววดอ ดอ ณหภ ณ หภมม ท  ทของเหลว ข องเหลว 2) การใหความร ค วามรอนจากหม อ นจากหมออ อ อง ไอน  า ( water bath) ใช ใช กรณ ก รณตตองการให อ งการใหความร ค วามรอนแก อ นแกสารท   ส ารทสลายได ส ลายไดงงายท   า ยทออณหภ ณ หภมม ไม ไม เก เ ก น 100 °C เช เช น wax, fat บางชนด ห รอใช อ ใชในการระเหยแห ใ นการระเหยแหงสารท   ง สารทระเหยง ร ะเหยงาย าย เต มน มน  าลง า ลง water bath พอประมาณไมเต เต มเก ม เกนไป น ไป ปดฝา ด ฝา วางต  วางต งบ น ข า ต ต งห ร อ เ ต า ไ ฟ ฟ า โ ด ย ไ ม ตต อ ง ใ ช  เต wire guaze

เม เม อน น  าเด า เดอด อ ด เปดฝาท   ด ฝาทเป เป นวงแหวนจนได น วงแหวนจนไดขนาดท   ข นาดทพอต   พ อตงภาชนะได ง ภาชนะไดพอด พ อด ต ต งภ า ช น ะ ล ง บ น ฝ า ใ ห ไ อ น  า แ ผ กระจายความรอน อ น (ในบางกรณ สามารถใช   สามารถใชภาชนะจ   ภ าชนะจมลงในหม ม ลงในหมออ ออ งไอน ง ไอน  า)า) 2. การหลอม   า ห า ก ส ง เ ก น ใ ห ค ว า ม ร อ น โ ด ย ค ต ร ง อ ย า ง  หากจ ด หลอมเหลวไม ส  ง เก น 100 ° C ใช ห ม อ อ ง ไอน ระมดระว ด ระวงเพราะจะสลายง ง เพราะจะสลายง าย าย ใช  casserole ห รอ  be aker ใส สารท   ส ารทตตองการหลอม อ งการหลอม โดยท   โดยทวไปน ว ไปนยมหลอมสารท  ย มหลอมสารท ม จ ด ห ล อ ม เ ห ล ว ส ง ส ด  ใช ak er ใส กอน อ น จากน   จากนนจ นจ งต งต องเต อ งเตมสารท   ม สารทมม จจดหลอมเหลวต ด หลอมเหลวต  ากว า กวาลงมาเป า ลงมาเปนล นล าด า ด บ ( order of melting point) ในบาง กรณ เช  เช นจ น จ ดหลอมเหลวของสารไม ด หลอมเหลวของสารไมส งมากน ง มากนกและม ก และมคคาใกล า ใกลเค เค ยงก ย งกน อาจนามาหลอมรวมก า มาหลอมรวมกนได น ได ใช แท แ ท งแก ง แกวคนขณะให ว คนขณะใหความร ค วามรอนตลอดเวลา อ นตลอดเวลา  ใช ฝ  นผง น ผง ตองกรองขณะ อ งกรองขณะ ร อ น โดยใช ผ าขาวบาง า ขาว บาง (ไ ม ต อ งท า ใหเป เ ป ย ก) ห  ม ว า ง บ น บ ก เ ก อ รข น า ด  หากมฝ พอเหมาะโดยไมใช ใช กรวยกรอง ก รวยกรอง เทสารท   เทสารทหลอมเหลวลงบนผ ห ลอมเหลวลงบนผา ใชแท แท งแก ง แกว บ บส บส วนค ว นคางออกจนหมด า งออกจนหมด 

28

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE ต ลาคม ล าคม 2555 จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ปร บปร บ ปรงเพ   งเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU ปร

เทคนคทางเภส ค ทางเภสชกรรม ช กรรม เทคนคการเตร คการเตรยมยาเตร ย มยาเตรย ม แนวขอสอบ อ สอบ ขอสอบออก อ สอบออก 1 - 3 ขอม อม กออกการเตร ก ออกการเตรยม ยม suspension, syrup ห รอการเตร อ การเตรยมแอลกอฮอล ย มแอลกอฮอลท  ทความเข ค วามเข ม ข น ตางก า งกน (คานวณการเจ า นวณการเจอจางแอลกอฮอล อ จางแอลกอฮอล+เตร +เตรยม) ยม ) โดยสวนใหญ ว นใหญมมกออกเป ก ออกเปน station ตอเน   อ เนอง อง 6 นาท ย มตาร าร บ Mucilages ; Magmas ; Gels : bentonite, carbop - การเตรยมต carbop ol, MC, suspension, syrup Etc. ย มแอลกอฮอลท  ความเข ค วามเขมข มข นต น ต างก า งกน (คานวณการเจ า นวณการเจอจางแอลกอฮอล อ จางแอลกอฮอลน  นนเอง) น เอง) - การเตรยมแอลกอฮอล เน เน  อ หา การเตรยมต ย มตาร าร บ กอนเตร อ นเตรยมต ย มตาร าร บเราควรท   บ เราควรทจะร จ ะร  คคาย าย อ ท  วไปหร ว ไปหรอค อค าย า ย อลาต อ ลาตน ท  นน ยมใช ย มใชในทางเภส ใ นทางเภสชกรรม ช กรรม เผ  เผ อ ม คค า น ว ณ

จะไดคคานวณได า นวณไดถถกต กต องแม อ งแมนย นย า ตวอย ว อยางค า งคาย าย อ คาย าย อ

คาแปล า แปล

คาย าย อ

คาแปล า แปล

aa,

อย อย างละ า งละ

mEq

กร กร มสมม ม สมมลย ลย 

ad

จนครบปรมาณ มา ณ

mg

ม ลล ลล กร ก ร ม

div

จงแบง

ml., mL.

ม ลล ลล ลล ตร ตร

d.t.d, DTD

ให ให ยาในขนาดเช ย าในขนาดเชน น  นน

mmol

ม ลล ลล โมล โ ม ล

DW

น  ากล   า กลน

mOsm, mOsmol

ม ลล ลล ออสโมล อ อสโมล

et

และ แล ะ

 No ., #

จ านวน า นวน

ft.,Ft.

ให ให ทท า

oz.

ounce =

fl.oz.

fluid ounce =

q.s. ad

ปร ปร มาณมากพอท   ม าณมากพอทจะท จ ะทาให าใหไดค รบ

g.

กร กร ม

Rx

จงนาไป าไ ป

gr.

เกรน = 65 ml

Sig

เข เข ยนฉลาก ย นฉลาก

gutt.

ห ยด

tbsp.

ชอนโต อ นโตะ = 15  1 5 ml

M.

จงผสม

Tsp.

ชอนชา อ นชา = 5 ml

30 ml

30 g

29

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การแปลงหนวยท   ว ยทควรจ ค วรจาได า ได  1 kg

= 2.2 lb (pound)

 1 pint

= 16 fl.oz. fl.oz. = 400 mL

 2 pint

= 1 quart

 4 quart

= 1 gallon

 1 gallon

= 3840 mL

 1 grain

= 65 mg

 1 oz.

= 30 g

 1 fl.oz.

= 30 mL

การเตรยมยาร ย มยารปแบบของเหลวจากยาเม ป แบบของเหลวจากยาเม ดหร ด หรอยาแคปซ อ ยาแคปซล

ยม Metronodazole oral suspension จาก Metronidazole tablet 200 mg ตวอย ว อยางท   า งท 1 1  การเตรยม Rx

Metronidazole Metronidazole

100 mg/tsp

Syrup

15 ml

Purified water

q.s. to

2 fl.oz.

1.อนด นด บแรกต บ แรกตองค อ งคา นวณวาใช า ใช metronidazole 200 mg ก  กเม เม ด ทตตองใช อ งใช Metronidazole ท   = (100 mg/5 ml) × 60 ml = 1200 mg

จานวนยาเม า นวนยาเมด 200 mg ท  ตตองใช อ งใช

= 1200 mg/ 200 mg = 6

เม เม ด

จะตองใช อ งใชเม เม ดยาจ ด ยาจานวน า นวน 6 เมด 2.วธ เตร เ ตรยม ยม 1) ใช ใช โกร โ กรงกระเบ   ง กระเบองบดยาเม อ งบดยาเมดจ ดจ านวน า นวน 6 เมดให ด ใหเป เป นผงละเอ น ผงละเอยด ย ด เตม syrup ลงไปในปร ม าณพอให พ งยาเป ย ก ท  ทว บดผสมเปนเน   น เนอเด อ เดยวก ย วกน จนได smooth paste 2) เต เต ม  syrup ท  เหล เ หลอท อท ละส ล ะสวน ว น (อยางน า งนอยแบ อ ยแบ ง 2 คร  คร ง) บ ด ผ ส ม ใ ห เ ข า กน ท ก ค ร ร งทท เ ต ม ( เ ว ล า เ ท ส า ร ต อ ง ม า ใหเห เห นไม น ไมใช ใช แค แ ค พ ดออกมา ด ออกมา) draining time โดยทาให 3) ปร ปร บปร บ ปรมาตรในกระบ ม าตรในกระบ อกตวง กล  กล ว ล า ง ผ ง ย า ท ต ด ใ น โ ก ร ง ล ง ใ น ก ร ะ บ อ ก ต ว ง ใ ห ห ม ด จ า ก น น น เต เต ม น  า กระสายเพ   กระสายเพอปร อ ปรบปร บ ปรมาตรให ม าตรใหครบ ค รบ 60 ml บ ลงในบกเกอร ก เกอร ผสมให   ผสมใหเข เข าก า ก นอ น อ กคร   ก ครงโดยใช ง โดยใชแท แท งแก ง แกวคน ว คน จากน   จากนนบรรจ น บรรจขวด ขว ด 4) เทกลบลงในบ

30

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ย มยาสารละลาย Tetracycline solution 2.5 % w/v จาก Tetracycline capsule 250 mg ตวอย ว อยางท   า งท2   การเตรยมยาสารละลาย Rx

Tetracycline HCl M.Ft. Solution

2.5 % w/v 1 fl.oz.(1*30 = 30 ml)

1. อนด นด บแรกต บ แรกตองค อ งคานวณว า นวณวาใช า ใช tetracycline  ก  แคปซ แ คปซล tetracycline 250 mg ก ตองใช อ งใช Tetracycline HCl ท  ต = (2.5g/100 ml) × 30 ml = 0.75 g

อย อย าล าล มว ม ว าต าต องเป อ งเปนหน น หนวยเด ว ยเดยวกัน ย วกั น !!!! ) )

= 750 mg ( 

ตองใช อ งใชจจานวนยาแคปซ า นวนยาแคปซล 250 mg ท  ตตองใช อ งใช =

750 mg/ 250 mg

แคปซล

= 3

จะตองใช อ งใชเม เม ดยาจ ด ยาจานวน า นวน 3 แคปซล 2. วธ เตร เ ตรยม ยม 1) นายาแคปซ า ยาแคปซลแกะแยกเอาส ล แกะแยกเอาสวนเปล ว นเปลอกแคปซ อ กแคปซลออกจากก ล ออกจากก น เคาะให ผ งยาออกจากแคปซ ล จนหมด ลงใน โกรงหมดท   ง หมดทง 3 แคปซล เต มน มน  าใช า ใชป รมาตร ม าตร ¾ ของปรมาตรกระสาย ม าตรกระสาย (3/4 × 30 ml = 22 ml) ควรผสมใหผงยาละลาย ผ งยาละลาย 2) เต 3) ปรบปร บ ปรมาตรในกระบอกตวง ม าตรในกระบอกตวง ให ให ครบ ค รบ 30 ml ดวยน ว ยน  าล าล างโกร า งโกรง เทกลบลงไปในบ บ ลงไปในบกเกอร ก เกอรออกคร   ก ครง ผสมให เ ข า กน 4) กรองแยกสารเตมแต ม แตง หรอ additive ท  ไม ไม ละลายน ล ะลายน  า หรอน อน  ากระสายท  า กระสายท ใ ช อ อ ก ไ ป โ ด ย ก ร อ ง ด ว ย ก ร ะ ด า ษ กรองใหสารละลายใส ส ารละลายใส (32 จบ ใชแท แท งแก ง แกวคนน ว คนนา)า ) จากน   จากนนบรรจ น บรรจขวด ขว ด การเตรยมยาเจลจากยาฉ ย มยาเจลจากยาฉด ยม Clindamycin gel 1 % w/w จาก Clindamycin injection injection 300 mg/2 ml ตวอย ว อยาง าง  การเตรยม Rx

Clindamycin Phosphate

1 % w/v

Carbopol 940

2 % w/v

Purified water q.s. ad

1 fl.oz.

1. อนด นด บแรกต บ แรกตองค อ งคานวณว า นวณวาใช า ใช Clindamycin และ Carbopol เท เท าไหร า ไหร ใช ใช  Clindamycin Phosphate = (1 g/100 mL) × 30 mL

ตองใช อ งใช

Clindamycin injection injection

=

0.3 g

=

300 mg

=

2 ml

=

1 ampule

31

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ใช ใช  Carbopol

=

(2 g/100 mL) × 30 mL

=

0.6 g

ตองใช อ งใช Carbopol = 0.6 g 2. วธ เตร เ ตรยม ยม ม าณ 30 กรม โดยใช Carbopol 0.6 g (ว  ( ว ธ เตร เ ตรยม ย ม สามารถกระจาย Carbopol เข  เข าก า ก บน บ น  า 1) เตร ย ม gel base ป รมาณ ได ได  2 วธ  ค  ค อ บดในโกรงกระเบ ง กระเบ อง อ ง และ กระจายในบกเกอร ก เกอร) 2) คานวณปร า นวณปรมาณท   ม าณทใช ใช เตร เ ตรยมเจลโดยห ย มเจลโดยหกลบน ก ลบน  าหน า หนก Carbopol ออก ปร ปร มาณน ม าณน  า = 30 g - ผง  Carbopol 0.6 g = 29.4 g ¾ × 29.4

= 22 ml

กระเบ อ ง ค อ ย ๆ เ ต ม น  า ล ง ไ ป บ ด แ ร ง ๆ ใ ห ผ ง เ ป ย ก น  า แ ล ะ ว ธ  แ รก ใส ผ ง Carbopol ในโกร ง กระเบ  กระจายไมจจบ กอน อ น เตมน มน  าเพ   า เพมจนครบ ม จนครบ 22 ml ปร ปร บปร บ ปรมาตรจนครบ ม าตรจนครบ 30 ml ดวยน ว ยน  าล าล างโกร า งโกรง า ใสบ กเกอร ก เกอร 2 2 2 ml คอยๆโปรยผง อ ยๆโปรยผง Carbopol ลงทละน ล ะนอยในน อ ยในน  า คนผสมเร ว ๆให ฟ  ง วธ ท  ท 2 2 ตวงน  าใส กระจายตวไม ว ไมจจบ กอน อ น ปรบปร บ ปรมาตรจนครบ ม าตรจนครบ 30 ml ดวยน ว ยน  าล าล างบ า งบกเกอร ก เกอร 3) ใชเข เข มฉ ม ฉ ดยาด ด ยาดด  Clindamycin จากแอมพลให ล ใหครบตามจ ค รบตามจานวนท   า นวนทคคานวณได า นวณได (2  (2 ml ) เต  เต มต มต วยาลงผสมในเจล ว ยาลงผสมในเจล ให ให เข เ ข าก า ก น 4) เตมสารบางชน ม สารบางชนดท ดท  จจาเป า เปน ส าหร า หรบ Carbopol ตองเต อ งเตมด มด าง าง เชน Triethanolamine ลงปรบ  pH ให ให เจลใส เ จลใส การเตรยมยาน ย มยาน  าให ได า ให ไดความเข ค วามเขมข มข นหร น หรอ สด สวนท   ว นทกกาหนด า หนด เป เป นเทคน น เทคนคในการละลายต ค ในการละลายตวยาท   ว ยาทเป เป นของแข น ของแขงในต ง ในตวท วท าละลาย า ละลาย หร อ ผสมตวยาท  ว ยาท เ ป น ข อ ง เ ห ล ว ใ น น  า กระสาย ย มสารละลาย Sodium citrate ความเขม ขน 2 % w/v ตวอย ว อยาง าง  การเตรยมสารละลาย Rx

Sodium citrate citrate

2 % w/v

Purified Water q.s. ad

50

ml

ว ธ เตร เ ตรยม ยม า นวณวา Sodium citrate ท  ทตตองใช อ งใช = (2 g / 100 1. คานวณว 100 ml) × 50 50 ml = 1.00 g เน  องจาก อ งจาก sodium citrate เป เป นผงผล น ผงผลกหร ก หรอผงหยาบจ อ ผงหยาบจงบดให ง บดใหละเอ ล ะเอยด ย ด กอนน อ นนาไปช   า ไปชงจ งจ านวน า นวน 1 กรม 2. เน 3. คานวณปร า นวณปรมาตรน ม าตรน  ากระสายยาในต า กระสายยาในตาร าร บ ป รมาตรกระสายท   ม าตรกระสายทใช ใช  = 50 –  ปร มาตรของยา ม าตรของยา 1 g < ซ  งม 50  –  ปร ง ม ป รมาตรเม ม าตรเม  อละลายลดลงคร อ ละลายลดลงคร งหน ห น  ง > = 50 ml - 0 .5 ml = 49.5 ml

ของแขง ปรมาตรลดลงคร มาตรลดลงคร งหน งหน ง ของเหลว เทาเด าเดม

32

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ใช ใช ส วนหน   ว นหนงในน ง ในน  ากระสายยาในการละลาย า กระสายยาในการละลาย ซ  ซงน งน ยมใช ย มใชป รมาณ ม าณ ¾  ของปรมาณน ม าณน  ากระสายยา า กระสายยา ป รมาตรกระสายยาท   ม าตรกระสายยาทใช ใช  = ¾ × 49.5 m l = 37 ml ม าณน  าด าด วยกระบอกตวง ว ยกระบอกตวง 37 ml ดวยกระบอกตวงท   ว ยกระบอกตวงทใกล ใ กลเค เค ยงท  ย งท ส ด 5 0 ml เทลงในบ ก เกอร โ ดยใช 5. ตวงปรมาณน แท แท งแก ง แกวคนน ว คนนาสาร า สาร 6. คอยๆเต อ ยๆเตมผงยาลงในน ม ผงยาลงในน  าท าท ละน ล ะนอย อ ย โดยใชแท แท งแก ง แกวคนให ว คนให ผ งยาละลายจนหมด แล ว ใช แ ท ง แก ว คนน า สาร จากบกเกอร ก เกอรลงในกระบอกตวง ล งในกระบอกตวง ปรบปร บ ปรมาตรในกระบอกตวงโดยการเต ม าตรในกระบอกตวงโดยการเต มน มน  าท าท เ ห ล อ จ น ป ร ม า ต ร ค ร บ 5 0 4.

ml 7.

เทสารละลายท   เทสารละลายทได ได กล กล บลงในบ บ ลงในบกเกอร ก เกอรแล แล วคนผสม ว คนผสม จากน   จากนนบรรจ น บรรจขวด ขว ด

การเจอจางยาให อ จางยาใหมมความแรงตามท   ค วามแรงตามทกกาหนด า หนด เช เช น alcohol, น  ายาฆ ายาฆาเช   เชอ เปนเทคน น เทคนคท คท  ใช ใ ช เม เ ม  อจ อ จ าเป าเปนต นต องเตร อ งเตรยมสารละลายท   ย มสารละลายทตตองการ อ งการ จากสารละลาย ท  มมความเข ค วามเขมข มข นส น สง กวา เชน stock solution ตางๆ า งๆ ย มสารละลาย  benz  be nzak akon on iu m chlo ch lori ri de 1:2 500 50 0 ตวอย ว อยาง าง  การเตรยมสารละลาย Rx

 be nzak nz akon on iu m chlo ch lo rid e

1: 2500 25 00

M.Ft. Solution

50 ml

โดยใช Benzakonium chlori chloride de 1% w/v ว ธ เตร เ ตรยม ยม า นวณปรมาณของ ม าณของ stock solution 1. คานวณปร ความแรงท   ความแรงทตตองการ อ งการ 1  : 2500 = (1 g/ 2500 ml) × 100 = 0.04 % จาก  N V = N V 1

1

2

2

(0.04% (0.04% × 50 ml)

=

(1% × V2  ml)

V2

=

2 ml

ตวงสารละลาย Benzakonium chloride เข เข มข ม ข น 1% w/v โดยใชเคร   เ ครองตวงท   อ งตวงทเหมาะสม เ หมาะสม เชนด นด ดโดยใช ด โดยใชป เปต เ ปต ห รอตวงโดยใช อ ตวงโดยใชกระบอกตวงขนาด ก ระบอกตวงขนาด 10 ml นามาใส า มาใสภาชนะเตร ภ าชนะเตรยมท   ย มทมมขนาดเหมาะสมเช ข นาดเหมาะสมเชน บกเกอร ก เกอร 3. คานวณปร า นวณปรมาตรน ม าตรน  ากระสายยาท   า กระสายยาทใช ใช  = 50 –  ม าตรยา 50  –  ป ร มาตรยา 2.

=

50 ml –  ml  – 2 2 ml = 48 ml

ของปรมาตรน ม าตรน  ากระสาย า กระสาย = ¾ × 48 ml = 36 ml   ากระสายยา า กระสายยา 36 ml  ด  ด วยกระบอกตวง ว ยกระบอกตวง แลวเทลงในบ ว เทลงในบกเกอร ก เกอรอย อย างช า งชาๆ า ๆ (ใช แ ท ง แก ว คนน า ) พร อ มก บ 4.   ตวงน ใช ใช แท แ ท งแก ง แกวคนผสมให ว คนผสมใหเข เข าก า ก น 5. ปร บ ปร ม าตรด ว ยกระบอกตวงขนาด 50 ml โดยการเต ม น  า ก ร ะ ส า ย ย า จ น ถ ง ป ร ม า ต ร ท ต อ ง ก า ร เ ท สารละลายกลบลงในบ บ ลงในบกเกอร ก เกอร คนผสมให   คนผสมใหเข เข าก า ก น บรรจขวด ขว ด ¾

33

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การเตรยมกระสายยาท   ย มกระสายยาทมมความหน ค วามหนด เช เช น ยาน  าเม า เมอก อก ( Mucilages) ,Magmas, Gels ทาได า ไดโดยการ โ ดยการละลาย ละลาย ห รอกระ อ กระ จาย  po ly mer ท ม ค ว า ม me r ท  ห นดในน ด ในน  าหร า หรอต อต ว ทาละลายท   า ละลายทเหมาะสมโดยเทคน เ หมาะสมโดยเทคน คท คท  ถถ กต กต อง อง ว ธ เตร เ ตรยมกระสายยาท   ย มกระสายยาทมมความหน ค วามหนด ม หลายว ห ลายวธ  ข   ข  นก น ก บค บ ค ณสมบ ณ สมบตตสารเพ   ส ารเพมความหน ม ความหนดท ดท  เล เล อกใช อ กใช ย มโดยใชโกร ย มโดยการบดผสมสารเพ ม ค ว า ม ห น ด กบ น  า อ า จ เตร เต ร ย ม ใ ห ก ร ะ จ า ย ตว ไ ด 2 โ กรง   เตรยมโดยการบดผสมสารเพ   การเตรยมโดยใช

แบบ คอ



-

การเตรยมโดย ย มโดย ไม ใช ส ารชวยกระจาย ว ยกระจาย เชน Acacia  ใช สารช

-

การเตรยมโดย ย มโดย ใช ส ารชวยกระจาย ว ยกระจาย ( dispersing agent) เช  เช น glycerin , alcohol  ใช สารช

ก เกอร การเตรยมโดยใช ย มโดยใชบ กเกอร -

เตร ย มโปรยสารเพ  มโปรยสารเพ ม ค ว า ม ห น ด ล ง ใ น น  า ตว อ ย า ง เ ช น Bentonite, Sodiumcarboxymethylcellulose, Carbopol

-

สารเพ   สารเพมความหน ม ความหนดชน ด ชนดใช ด ใชนน  าร าร อนช อ นชวยในการพองต ว ยในการพองตว เชน Bentonite,Veegum

-

สารเพ   สารเพมความหน ม ความหนดชน ด ชนดใช ด ใชนน  าร าร อนช อ นชวยในการกระจาย ว ยในการกระจาย เชน Methylcellulose จากน  จากน น เ ต ม น  า เย เย น เ พ อ ใ ห  ละลายใส

ยม Acacia mucilage ตวอย ว อยางท  า งท  1 การเตรยม Rx

Acacia

10 g (10% w/v)

Purified water to make

100 ml

(ละลายน  า)า)

ว ธ เตร เ ตรยม ยม 1. เตรยมในโกร ย มในโกรงกระเบ   ง กระเบองเพ   อ งเพอกระจาย อ กระจาย acacia โดยเตม acacia ลงในโกร ง กระเบ   กระเบอง อง 2. คานวณปร า นวณปรมาตรของน ม าตรของน  าในต า ในตา รบ ป รมาตรกระสายท   ม าตรกระสายทใช ใช  = 100 - ป รมาตรผงยา ม าตรผงยา =

100 ml - 5 ml

= 95 m l

ของปรมาตรน ม าตรน  า = ¾ × 95 ml = 71.25 ml ห ร อ 7 2 ml   า 72 ml เต เต มลงบดผสมก ม ลงบดผสมกบ acacia ในโกรงท งท ละน ล ะนอยจน อ ยจน acacia ละลายหมด 3. ตวงน 4. เท acacia mucilage ท  ละลายหมดแล ล ะลายหมดแลวในโกร ว ในโกรงลงในกระบอกตวง ง ลงในกระบอกตวง (ใชแท แท งแก ง แกวคนน ว คนนา)า ) แลวใช ว ใชนน  าส า ส ว นหน  นหน ง มากล   มากลว acacia mucilage ท  ทอย อย  ในโกร ใ นโกรง แลวเทลงในกระบอกตวงขนา ว เทลงในกระบอกตวงขนาดด 100 ml ปร บ ปร ม าตรให ค รบด ว ย น  า จากน   จากนนเทกล น เทกลบลงในบ บ ลงในบกเกอร ก เกอร ผสมให   ผสมใหเข เข าก า ก นเบาๆ น เบาๆ ¾

34

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยม Bentonite ตวอย ว อยางท  า งท  2  การเตรยม

magma

Rx

Bentonite

5 % w/w

Purified water to make

100 g

(ไมละลายน ล ะลายน  า)า)

ว ธ เตร เ ตรยม ยม ใช การเตร ก ารเตรยมโดยการกระจายน ย มโดยการกระจายน  าร าร อนในบ อ นในบกเกอร ก เกอร โดยช   โดยช ง น  า ห นก บ ก เ ก อ ร โ ด ย เ ล อ ก ใ ช บบ ก เก อ รท ม ข น า ด 1. ใช ใหญพอเหมาะ พ อเหมาะ 2. คานวณปร า นวณปรมาตรของน ม าตรของน  าในต า ในตา รบ ป รมาตรกระสายท   ม าตรกระสายทใช ใช  = 100  –  ปร ปร มาตรผงยา ม าตรผงยา ไมละลายน ละลายน  หนักเท กเทาเด าเดม =

100 ml –  ml – 5 5 ml = 95 ml ml

ของปรมาตรน ม าตรน  า = ¾ × 95 ml = 71.25 ห ร อ 72 ml   า 72 ml แล แล วเทลงในบ ว เทลงในบกเกอร ก เกอรท ช  งน ง น  าหน า หนกไว ก ไวแล แล ว น าไปต า ไปตมให ม ใหเด เด อด อด 3. ตวงน 4. คอยๆโปรย อ ยๆโปรย Bentonite ท ละส ล ะสวนลงในน ว นลงในน  าร าร อน อ น ใหแต แต ละส ล ะสวนเป ว นเปยกน ย กน  า เ อ ง โ ด ย ไ ม ตต อ ง ค น แ ล ว จ ง เ ต ม ส ว น ตอไปจนหมด อ ไปจนหมด ต  ตงท งท  งไว ง ไว 24  24 ชม. โดยคนเปนคร   น ครงคราว ง คราว เม   เมอครบเวลาให อ ครบเวลาใหคนจนเข ค นจนเขาก าก น เตมน มน  าส า ส ว นท   นทเหล เ หลอ 5. ปร ปร บน บ น  าหน า หนกให ก ใหได ได  100   100 กรม ผสมใหเข เข าก า ก น ¾

ยม Methylcellulose solution ตวอย ว อยางท  า งท  3  การเตรยม Rx

Methylcellulose Methylcellulose 1500

1 % w/w

Purified water to make

100 ml

ว ธ เตร เ ตรยม ยม ใช ใช การกระจายผง ก ารกระจายผง Methylcellulose ในน  าร าร อนและละลายในน อ นและละลายในน  าเย า เยน ในบกเกอร ก เกอร 1. ตวงน  าประมาณ า ประมาณ 1/3 ของน  าในต า ในตาร าร บ ประมาณ 30 ml ใส ใส ในบ ใ นบกเกอร ก เกอรท  ทมมขนาดใหญ ข นาดใหญพอเหมาะ พ อเหมาะ นาไปต า ไปต ม ให เด เด อด อด 2. โปรย methylcellulose ลงไปทละน ล ะนอยพร อ ยพรอมก อ มกบใช บ ใชแท แท งแก ง แกวคนเร ว คนเรวๆเพ   ว ๆเพอให อ ให methylcellulose กระจายท   กระจายทว 3. เตมน มน  าเย าเยนจ นจ ดประมาณ ด ประมาณ 2/3 ในตาร าร บ ประมาณ 60 ml ลงไปผสม คนให เ ขาก าก น โดยระวงไม ง ไมให ให เก เ ก ดฟอง ด ฟอง 4. ปรบปร บ ปรมาตรให ม าตรใหครบด ค รบดวยน ว ยน  า จากน   จากนนเทกล น เทกลบลงในบ บ ลงในบกเกอร ก เกอร คนผสมให   คนผสมใหเข เข าก า ก นเบาๆ น เบาๆ การเตรยมแอลกอฮอล ย มแอลกอฮอลท  ทความเข ค วามเขมข มข นต นต างก า งกน วธ  Allegation method เป นว น ว ธ ทางเลขคณ ท างเลขคณตท ตท  ใช ใ ช ใ นการค า นวณปั ญ หาการเจ อ จางและการเพ ม ค ว า ม Allegation method : เป เข เข ม ขน โดยความแรงตองระบ อ งระบเป เป น % ท  ทงหมด ง หมด

35

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ว ธ การท ก ารทา 2.

เร เร ยงความแรงของสารเร   ย งความแรงของสารเรมต มต นจากมากไปน น จากมากไปนอยในแนวต   อ ยในแนวตง (คอลมน มน  A ) ให ให ความแรงท   ค วามแรงทตตองการอย   อ งการอยตรงกลาง ต รงกลาง (คอลมน มน  B )

3.

หาผลตางระหว า งระหวางความแรงท   า งความแรงทตตองการก อ งการกบความแรงของสารต บ ความแรงของสารต  งตนแต น แตละต ล ะตว แลวเข ว เขยนผลต ย นผลตางน   า งนให ให อย อ ย  ดด  า น

1.

ขวามอของความแรงท   อ ของความแรงทตตองการ อ งการ (คอลมน มน  C) 4.

เข เข ยนจ ย นจานวนของผลต า นวนของผลตางของข า งของขอ 3 อย   อยขวาม ข วามอตรงข อ ตรงขา มกบความแรงของสารแต บ ความแรงของสารแต ละต ล ะตว จ านวนด า นวนดงกล ง กลาวค า วคด เป เป นส น ส ดส ด ส วนของสารเร   ว นของสารเรมต มต นแต น แตละต ล ะตว เช น Allegation method 0.1%

0.01

ส วน วน (ไดจาก จ าก 0.01% - 0.0%)

0.09

ส วน ว น (ไดจาก จ าก 0.1% - 0.01%)

0.01%

0.0% (column (column A)

(column B)

(column (column C)

ยม Iso-alcoholic ได จากการผสม จ ากการผสม alcohol ความเขมข มข นต น ต  าและส า และ ส ง ในอ ต ราส ว นตางๆ า งๆ Iso-alcoholic elixir ได ตวอย ว อยาง าง  การเตรยม เพ เพ  อให อ ใหได ได ความแรงของ ค วามแรงของ alcohol ตามตองการ อ งการ สมมตตตตองการเตรยม ยม Iso-alcoholic ทมม alcohol 40 %v/v Iso-alcoholic elixir ท   9

100 ml

จาก alcohol 9 % และ 75 %v/v

35 40

+

75

31 66

- สารละลาย

66

ถาสารละลาย า สารละลาย 100 - สารละลาย

66 ถาสารละลาย า สารละลาย 100

ml

ตองใช อ งใช alcohol

9%

จานวน า นวน 35

ml

ตองใช อ งใช alcohol

9%

จานวน า นวน (35/66)×100

= 53 ml

จานวน า นวน 31 ml จานวน า นวน (31/66)×100

= 47 ml

ml ml

ตองใช อ งใช alcohol ตองใช อ งใช alcohol

75 % 75 %

ml

ดงน งน  น การเตรยม ยม Iso-alcoholic elixir ท  ทมม alcohol อ งใช alcohol 9 % และ 75 % จ า นวน alcohol 40 % v/v ต องใช 53 ml  และ47 ml ตามลาด าด บ

36

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก การซกประว ก ประวต  การจ   การจายยาและการให ายยาและการใหคาแนะน าแนะนา/การส า/การสงต งต อแพทย อ แพทย แนวขอสอบ อ สอบ ออกขอสอบท อ สอบทกป กป  ป   ป ละ ละ 1-4 ขอ (โดยสวนใหญ ว นใหญจะออกข จ ะออกขอสอบป อ สอบป ล ะ 2-3 ข อ ) โดยม ล  ก ษณะข อ สอบ คอ ก ประวตตผผ   ปปวย ว ย จ า ยยาใหถถกต กต องพร อ งพรอมให อ มใหคคาแนะน า แนะนา 1. ซ กประว ก ประวตตผผ   ปปวย ว ย ซ  ซงมาด ง มาดวยอาการไม ว ยอาการไมพ งปรสงค ง ปรสงคจากการใช จ ากการใชยา ย า ใหเราค เ ราค น หาปั ญ หาท  เ ก ด ข ข น พ ร อ ม แ ก ไ ข 2. ซ กประว ปั ญหาและให ญ หาและใหคคาแนะน า แนะนาแก า แกผผ   ปปวย วย ขอ พงระว ง ระวงในการสอบ ง ในการสอบ า ความเขาใจแต า ใจแตละข ล ะขออย อ อยางละเอ า งละเอยด ย ด และตอบอยางตรงประเด า งตรงประเดน  ท าความเข 

ฐานท   ฐานทเป เป นการส   น การสอสาร อ สาร (เภส ช กร VS  ผ  ผ  ป วย ว ย หรอ เภ ส ช กร VS  บ ค ลากรทางการแพทย ) เร  เร ม ต น ด ว ย ก า ร



แนะนาต าต วและป ว และปดท ดท ายโดยการเป า ยโดยการเปดโอกาสให ด โอกาสใหสอบถามข ส อบถามขอสงส อ สงสย ฐานท   ฐานทอาจารย อ าจารยเล เล นบทบาทสมมต น บทบาทสมมต ให  ใ ห ปฏ ป ฏ บบ ตตโดยวางต โ ดยวางตว และใชคคาพ าพ ดตามสถาน ด ตามสถานการณ การณ อ ยางเหม า งเหม าะส ม เชน กรณอาจารย อ าจารยเป เป นผ น ผ  ป วย ว ย ใหห ลกเล   ก เลยงค ย งคาพ าพ ด ท เ ป น technical term ถ า อาจารย เ ป น บ ค ลการทางการแพทย สามารถส   สามารถสอสารโดยใช อ สารโดยใช technical termได ได 

เน เน  อ หา แนวทางการซกประว ก ประวตต อผ  ปปวย วย  ใครคอผ 

อายเท เท าไหร า ไหร



น  าหน า หนกของผ ก ของผ  ปปวย ว ย กรณเป เป นเด น เดก



เพศชายหรอหญ อ หญง กรณเพศหญ เ พศหญง กาล าล งต ง ต  งครรภ ง ครรภอย อย  ห รอไม อ ไม ก  ก าล า ล งให ง ใหนมบ น มบตรหร ต รหรอไม อ ไม วนน นน  มาด ม าดวยโรคหร ว ยโรคหรออาการอะไร อ อาการอะไร



เร เร  มม ม ม อาการด อ าการดงกล ง กลาวต   า วตงแต ง แตเม เม  อไหร อ ไหร เป  เป นมานานเท น มานานเทาไร าไร





ความรนแรงของอาการเป น แรงของอาการเปนอย น อยางไร า งไร เม   เมอเท อ เทยบก ย บกบ วนแรกท   น แรกทเร เร  มเป ม เปน เคยมอาการเช อ าการเชน น  นมาก ม ากอนหร อ นหรอไม อ ไม



มอาการอ   อ าการอนร นร วมอ ว มอกหร ก หรอไม อ ไม



ม ส  งใดท   ง ใดทท าให า ใหอาการแย อ าการแยลง ล ง หรอ ดข  ขน เช น ยา อาหาร หรอการปฏ อ การปฏบบตตตวอ วอ  นๆ นๆ



37

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

โรคประจาต าต ว ท  ท ผผ   ปปวยเป ว ยเปน ยาและผลตภ ตภ ณ ฑ เสร เ สรมอาหารรวมท   ม อาหารรวมทงสม ง สมนไพรท   น ไพรทได ได รรบ



อาชพหร พ หรอสภาวะแวดล อ สภาวะแวดลอมท   อ มทอาจเก   อ าจเกยวข ยวของก อ งกบการเจ บ การเจบป บป วย ว ย ใช ใช ยาหร ย าหรอผล อ ผลตภ ตภ ณ ฑ อ  อ นๆ น ๆ เพ   เพอบรรเทาอาการมาก อ บรรเทาอาการมากอนหร อ นหรอไม อ ไม



ตอนน   ตอนนกกาล าล งได ง ไดรรบยา บ ยา หรอผล อ ผลตภ ตภ ณ ฑ เสร เ สรมอาหารอะไรอย   ม อาหารอะไรอยห รอไม อ ไม



มประว ป ระวตตแพ แพ ยาหร ย าหรอส อส  งอ งอ  นหร น หรอไม อ ไม (ถ  ( ถ าม าม ) มม อาการอย อ าการอยางไร างไร



มประว ป ระวตตอาการไม อ าการไมพ งประสงค ง ประสงคอ  อนนอกเหน น นอกเหนอจากการแพ อ จากการแพยาหร ย าหรอไม อ ไม (ถ  (ถ าม าม ) มอาการอย อ าการอยางไร า งไร



อาการท   อาการทจจาเป าเปนในการส น ในการสงต งต อ ผ  ป วยไปพบแพทย ว ยไปพบแพทย 1.

2.

3.

อาการผดปกต ด ปกตเก เก  ยวก ย วกบระบบทางเด บ ระบบทางเดนหายใจ นหายใจ 

ปวดบรเวณหน เ วณหนาอกเวลาหายใจเข า อกเวลาหายใจเขา



หายใจส  หายใจส นและเ แล ะเรรว

 

หายใจออกมเส เส ยงหว ย งหวด (wheeze ) เสมหะมเล เล อดปน อ ดปน



ห วใจเต ว ใจเตนเร นเรว ผดปกต ด ปกต



ไอตดต ดต อก อก นเป น เปน เวลานานตอเน   อ เนองอย อ งอยา งนอย อย 3 - 4 ส ปดาห ป ดาห

อาการผดปกต ด ปกตเก เก  ยวก ย วกบระบบห บ ระบบหวใจและหลอดเล ว ใจและหลอดเลอ ด 

ปวดเคนหน น หนาอก าอ ก



ห วใจเต ว ใจเตนเร นเรว หรอจ อจ งหวะการเต ง หวะการเตนผ นผ ดปกต ด ปกต

 

นอนราบไมไ ด เหน   เหนอยง อ ยงายผ า ยผดปกต ด ปกต



ห นาม าม ด เปนลมหลายคร   น ลมหลายครง โดยไมมมสาเหต ส าเหต

อาการผดปกต ด ปกตเก เก  ยวก ย วกบระบบทางเด บ ระบบทางเดนอาหาร น อาหาร 

กล กล นล น ล าบาก า บาก



อาเจยนม ย นมเล เล อดปน อ ดปน

 

อจจาระม จ จาระมเล เล อดปนในปร อ ดปนในปรมาณมาก ม าณมาก ห รอเป อ เปนแบบเร   น แบบเรอร อร ง อาเจยนร ย นรนแรงร น แรงรวมก ว มกบถ บถ ายอ า ยอจจาระไม จ จาระไมออกมาหลายว อ อกมาหลายวน



การคลาพบก า พบกอนเน   อ นเนอในช อ ในชองท อ งทอง อง

38

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

ตวเหล ว เหลองตาเหล อ งตาเหลอง อง



น  าหน า หนกลดมากผ ก ลดมากผดปกต ด ปกตโ ดยไมทราบสาเหต ท ราบสาเหต การขบ ถายแปรปรวนจากปกต า ยแปรปรวนจากปกตมาก ม าก เช น ทองร อ งรวงสล ว งสลบก บก บท บ ท องผ อ งผก ทองร อ งรวงร ว งรนแรง น แรง



4.

5.

6.

7.

39

อาการผดปกต ด ปกตเก เก  ยวก ย วกบ ห 

ปวดหมาก มา ก

 

มของเหลวไหลออกจากห ข องเหลวไหลออกจากห ห หนวก ห นวก ไมได ได ยยนเส น เสยง ย ง หรอได อ ไดยยนเส น เสยงน ย งนอยลงกว อ ยลงกวาปกต า ปกต



ว งเว ง เวยนศ ย นศรษาะท   ร ษาะทไม ไม ทราบสาเหต ท ราบสาเหต เด  เด นเซ น เซ หรอไม อ ไมสามารถทรงต ส ามารถทรงตวได ว ได

phenytoin, antihistamin drug/ anticholinergic

อาการผดปกต ด ปกตเก เก  ยวก ย วกบตา บต า 

ตาแดงรวมก ว มกบปวดตามาก บ ปวดตามาก มภาวะตาส ภ าวะตาส  แสงไม แ สงไมได ได 



ตามว หรอมองเห อ มองเหนผ นผ ดปกต ด ปกต เช  เช น มองเหนภาพซ น ภาพซอน อ น มองเหนวงแสงรอบว น วงแสงรอบวตถ ตถ 

อาการผดปกต ด ปกตเก เก  ยวก ย วกบระบบส บ ระบบสบพ บพ นธ น ธ  และทางเด แ ละทางเดนปั นป ัสสาวะ ส สาวะ 

ป ัสสาวะไม ส สาวะไมออก ออ ก



ป ัสสาวะม ส สาวะมเล เล อดปน อ ดปน

 

ป ัสสาวะแสบข ส สาวะแสบขดร ดร วมก ว มกบอาการปวดท บ อาการปวดทอ ง/สะโพก/หล ง ป ัสสาวะแสบข ส สาวะแสบขดร ดร วมก ว มกบม บม ไข ไข 



เล เล อดออกจากช อ ดออกจากชองคลอดในหญ อ งคลอดในหญงต งต งครรภ ง ครรภ



มระด ร ะดผผดปกต ด ปกต

cancer drug/ wafarin/ pyrazinamide/ rifam

อาการผดปกต ด ปกตทางระบบประสาท ท างระบบประสาท 

ปวดศรษะร ร ษะรนแรง น แรง



การชา หรออ ออ อนแรงท   อ นแรงทเก เก ดข ด ข นอย อ ยางเฉ างเฉยบพล ย บพลน และ/หรอเป อ เปนข นข างใดข า งใดขางหน   า งหนงของร ง ของรางกาย า งกาย เชน แขน ขา ใบหนา isoniazid/ alcoholism



การมองเหนภาพผ น ภาพผดปกต ด ปกตท  เก เกดข  ขนอย น อยางเฉ า งเฉยบพล ย บพลน



การพดไม ด ไมชชด หนาเบ   า เบยว ย ว ปากบ   ปากบยว ย ว ล  ลนอ นอ ยง ย ง พดไม ด ไมได ได  ไม ไม สามารถตอบสนองต ส ามารถตอบสนองต อค อ คา พดซ ดซ  งเก งเกดข ดข  นอย น อยาง าง เฉ เฉ ยบพล ย บพลน



อาการชก

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

8.

อาการผดปกต ด ปกตอ  อนๆ นๆ 

โรคผวหน ว หนงท งท  มม อาการร อ าการรนแรง น แรง เชน สะเกดเง ด เงน หรอเร   อ เรอนกวาง อ นกวาง

 

คอแขงร งร วมก ว มกบ ม ไข ไข  อาเจยนเร   ย นเรอร อร ง



ซ ม



ไม ไม คค อยร อ ยร  ส กต กต ว ภาวะการร ภ าวะการรบร บร  เก เ ก  ยวก ย วกบเวลา บ เวลา สถานท   สถานท บ  บ คคล ค คล ลดลง หมดสตอย อย างเฉ า งเฉยบพล ย บพลน ตวเย ว เยน



9.

อาการตดเช ด เช  อ อ  อนๆ น ๆ เชน ไขหว หว ดนก ด นก ไขหว หว ดใหญ ด ใหญ ไข  ไข เล เล อดออก อ ดออก ไขมาลาเร มาลาเรย โรคมอเท อ เทาปาก า ปาก

10 .

อาการแพยา ย า อาหาร สารพษ

40

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก การตรวจสอบใบส  งยา/ซองยา/ความเหมาะสมของการส ง ยา/ซองยา/ความเหมาะสมของการส  งใช งใชย า แนวขอสอบ อ สอบ จากการ review ขอสอบป อ สอบป 2545 –  ตรวจสอบใบสงยาม ง ยามท กป กป  และพบว   และพบวาส า ส ว นใหญ 2545  –  2555  2555 จะม station ตรวจสอบใบส   แล แล วแต ว แตละป ล ะปจะออก จ ะออก 1-2 Station โดยลกษณะของข ก ษณะของขอสอบ อ สอบ คอ ตรวจสอบใบสงยาซ   ง ยาซงถ งถ กต ก ต อง(ย อ ง(ยดเป ด เปนหล น หลก) ก ) กบซองยาท   บ ซองยาทจจดมาว ด มาวาถ าถ กหร ก หรอไม อ ไม ฉลากบนซองเข ฉลากบนซองเข ย นถ ก หร อ ไม 1. ตรวจสอบใบส   จดยาครบ ด ยาครบ ขาด หรอเก อ เกนหร น หรอไม อ ไม ตรวจสอบความเหมาะสมของใบสงแพทย ง แพทย โดยให   โดยใหเข เข ยนส   ย นสงท งท  ผผ ด และแนวทางแกไขให ไ ขใหถถกต กต อง อง 2. ตรวจสอบความเหมาะสมของใบส   เน เน  อ หา

การตรวจสอบจะยดใบส   ด ใบสงยาจากแพทย ง ยาจากแพทยเป เป นหล น หลก ถงแม ง แมวว า station ใดจะใหตรวจสอบท   ต รวจสอบทงใบส   ง ใบสงยาและ ง ยาและ ซองยากตาม ต าม กให ให ยย ดใบส   ด ใบสงยาท   ง ยาทผผดน ดน นเป เป นหล น หลก ให ตรวจสอบส   ต รวจสอบสงต งต อไปน   อ ไปน หล หล กการตรวจสอบใบส ก การตรวจสอบใบส  งยา ง ยา ให ชอและสถานท   อ และสถานทต  ตงของสถานพยาบาล ง ของสถานพยาบาล  ช   ชอ -ส กลผ ลผ  ปปวย ว ย คาน าน าหน า หนาช าช  อ , HN, อาย, วนท นท    ช   ชอยาสาม อ ยาสามญ /  ช  ช  อการค อ การคา  ช   

บางคร   บางครงถ งถ าให า ใหช  ชอการค อ การคามา า มา ไมจจาเป า เปนต นต องม อ งมช  ชอสาม อ สามญและถ ญ และถาให า ใหช  ชอสาม อ สามญมาก ญ มากไม ไม จจ าเป า เปนต นต องม อ งมช  ช อการ อก ารคคา

 

ความแรงของยา รปแบบของยา ป แบบของยา



ว ธ การใช ก ารใช



รบประทานก   บ ประทานกเม เม ด /ชอนชา อ นชา /ชอนโต อ นโตะ /ซ อง , ว  ว นละก   น ละกคร คร  ง

 

จานวนเม า นวนเมดท ดท  เหมาะสม เ หมาะสม ส วนใหญ ว นใหญแล แล วยาท   ว ยาทใช ใช ส าหร า หรบโรคเร   บ โรคเรอร อร งน ง น  นม น ม กจะใช ก จะใช 30 วน



ลายเซนแพทย น แพทยผผ  ส  งใช ง ใชยา ยา

หล หล กการตรวจสอบซองยา ก การตรวจสอบซองยา ชอ -ส กลผ ลผ  ปปวย ว ย คาน าน าหน า หนาช าช  อ , วนท นท    ช   ชอยาสาม อ ยาสามญ , ช  ชอการค อ การคา อย   อยในเคร   ใ นเครองหมาย อ งหมาย ( )  , รปแบบ ป แบบ , ความแรงของยา , จานวนเม า นวนเมด  ช  

41

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

รปแบบยาในใบส   ป แบบยาในใบสงยาก ง ยากบต บต วยาในซองยาต ว ยาในซองยาตองเป อ งเปนร นร ปแบบเด ป แบบเดยวก ย วกน หากใบส  หากใบส ง ย า เ ป น ย า เ ม ด เ ค ล อ บ ฟ ล ม แ ต ยาเมดท ดท  จจดไว ด ไวเป เป นร น ร ปแบบยาเม ป แบบยาเมดปลดปล ด ปลดปลอยแบบทยอยก อ ยแบบทยอยกอาจเก อ าจเกดปั ดป ัญหาได ญ หาได เพราะ   เพราะ regimen ของการใช ท  ง 2 รปแบบไม ป แบบไมเหม เ หมอนก อ นกน และอาจมขขอผ อผ ดพลาดเน   ด พลาดเนองจากยาบางชน อ งจากยาบางชนดม ดม ช  ชอพ อพ อง อ ง หร อ ล ก ษณะคล า ยก น จ ง ต อ ง ระวงเป ง เปนพ นพ เศษ เศ ษ



ว ธ การใช ก ารใช -----บ ประทานกเม เม ด /ชอนชา อ นชา /ชอนโต อ นโตะ /ซ อง , ว  ว นละก   น ละกคร คร  ง เช เช า เท   เทยง ย ง เยน กอนนอน อ นนอน   ------ รบประทานก  



ฉลากเสรม ------   จะตองวงกลมส อ งวงกลมสวนท   ว นทตต อ งการ สวนท   ว นทไม ไม ตต องการให อ งการใหขขดออก ด ออก

อ กษรย ก ษรยอเก   อ เกยวก ย วกบยาหยอดตา บ ยาหยอดตา / หยอดห

วธ รรบประทานยาและฉลากเสร บ ประทานยาและฉลากเสรมท มท  ควรร ค วรร   ยา Cloxacillin /

ว ธธ รรบประทาน บ ประทาน

q 8 hrs

ฉลากเสรม บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด - รบประทานยาต บ ประทานยากอนอาหารคร  อ นอาหารคร ง  - 1 - รบประทานยาก ช  ชวโมงหร ว โมงหรอหล อ หลงอาหาร ง อาหาร 2 ช  ช  วโมง ว โมง บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด - รบประทานยาต บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด - รบประทานยาต

1  2 ac

-

1  4 ac

Dicloxacillin 500 mg

Amoxycillin 500 mg Amoxycillin+Clavulanate Amoxycillin+Clavulanate 6 50

1  4 pc

 หร  ห รอ 2  2 pc

mg, 1000 mg Azithromycin 250 mg Roxitromycin 150 mg

Erythromycin 250 mg

1  4 ac

 No rflox rf lox aci n 400 40 0 mg

1  2 ac

รบประทานยาต บ ประทานยาตดต ด ตอ ก น ทกว กว นจนหมด น จนหมด บ ประทานยากอนอาหารคร  อ นอาหารคร ง - 1 - รบประทานยาก ช  ชวโมงหร ว โมงหรอหล อ หลงอาหาร ง อาหาร 2 ช  ช  วโมง ว โมง บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด - รบประทานยาต า มรบประทานพร บ ประทานพรอมยาลดกรด อ มยาลดกรด - ห ามร บ ประทานยากอนอาหารคร  อ นอาหารคร ง  - 1 - รบประทานยาก ช  ชวโมงหร ว โมงหรอหล อ หลงอาหาร ง อาหาร 2 ช  ช  วโมง ว โมง  ร บประทานยาต บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด -  ร ไม กก นพร น พรอมนม อ มนม ธาตเหล เ หลก ยาลดกรด - ไม ก เลยงไม ย งไมให ให ผผ ว ส มผ มผ สแสงไฟหร ส แสงไฟหรอ - ห ล กเล   แสงอาทตย ตย โดยตรง โ ดยตรง

42

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยา

ว ธธ รรบประทาน บ ประทาน

ฉลากเสรม  ร บประทานยาต บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด Doxycycline 500 mg -  ร 1  2 pc ไม กก นพร น พรอมธาต อ มธาตเหล เ หลก ยาลดกรด - ไม ก เลยงไม ย งไมให ให ผผ ว ส มผ มผ สแสงไฟหร ส แสงไฟหรอ - ห ล กเล   แสงอาทตย ตย โดยตรง โ ดยตรง  ร บประทานยาต บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด Tetracycline 500 mg -  ร 1  2 pc  ไ มกกนพร น พรอมนม อ มนม ธาตเหล เ หลก ยาลดกรด -  ไม า ใหผผ วแพ ว แพแสง แส ง - อาจทาให  ร บประทานยาต บ ประทานยาตดต ดต อก อ กน ทกว กว นจนหมด น จนหมด - ร Ketoconazole 200 mg, 400 mg 1  1 pc  ไ มกกนพร น พรอมยาลดกรด อ มยาลดกรด -  ไม บ ประทานหลงอาหารท ง อาหารทนท นท  - รบประทานหล บ ประทานหลงอาหารท ง อาหารทนท นท  Metronidazole ( trichromoniasis ) 1000 mg SD - รบประทานหล (บ ดม ดม ตตว)ว) า มดมเหล ม เหลาหร า หรอเคร   อ เครองด   อ งดมท มท  มม Metronidazole (บ ช 400 mg 1 3 pc 5 ว  ว น - ห ามด   ญ 200 mg 1  4 pc 5 วน แอลกอฮอล  ร บประทานหล บ ประทานหลงอาหารท ง อาหารทนท นท  - ร  NS AI Ds 1  1 pc, 1  3pc และด   และดมน มน  าตามมากๆ า ตามมากๆ (แลวแต ว แตชน ช นด ของยา) กล กล  มยา ม ยา Sulfa  ด  มน มน  าตามมากๆ า ตามมากๆ - ด ยาพนโรคหอบห น โรคหอบหดเพ   ด เพอบรรเทา อ บรรเทา กล  นปากหล น ปากหลงจากใช ง จากใชยา ยา 1 ห ร อ 2 puff prn - กล อาการ (เชน SABA  ) ยาพนโรคหอบห น โรคหอบหดเพ   ด เพอควบค อ ควบคม กล  นปากหล น ปากหลง จากใชยา ย า (ไมใช ใช ฉลาก ฉ ลาก 1 ห ร อ 2 puff OD - กล อาการ ( เชน steroid พ น ) เสรมแต ม แตเป เป นการให น การใหคคาแนะน า แนะนา ) า มหยดยาน   ด ยานจนกว จ นกวาแพทย า แพทยจะส   จ ะสง Simvastatin Simvastatin 10, 20 mg - ห ามหย 1  1 hs า มหยดยาน   ด ยานจนกว จ นกวาแพทย า แพทยจะส   จ ะสง Metformin 500 , 850 mg max dose 2550 mg/day - ห ามหย า มหยดยาน   ด ยานจนกว จ นกวาแพทย า แพทยจ ะส   ะสง Furosemide 5 mg เช า หรอ 1  2 - ห ามหย 1  1 เช บ ประทานผลไม ส  ส ม กลวยร ว ยรวมด ว มดวย วย -  ควรรบประทานผลไม า มหยดยาน   ด ยานจนกว จ นกวาแพทย า แพทยจะส   จ ะสง HCTZ - ห ามหย เช า 1  1 เช บ ประทานผลไม ส  ส ม กลวยร ว ยรวมด ว มดวย วย -  ควรรบประทานผลไม

43

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

Drug interaction interaction

 ท  ท  จ าเป าเปนต นต องร อ งร  

Substrate

Inhibitor

Itraconazole,

-

Inducer

Phynytoin

(CYP 3A4)

Ketoconazole

ผลท   ผลทเก เก ดข ดข  น แก แก ไข  เพ เพ  มการ ม การ ห ลกเล   ก เลยงการใช ย งการใชรรวมก ว มกน metabolism ของ Itraconazole, Ketoconazole

Rifampicin

ลดระดบ

ใช ใช  Fluconazole แทน แท น

(CYP 3A4)

Rifampicin

 ใน  ใ น

เล เล อด อ ด Simvastatin,

Protease

Lovastatin

inhibitor

เพ เพ  มข มข  น อาจเก ด

เล เล  ยงการใช ย งการใชรรวมก ว มกน หรอ เปล   เปลยนไปใช ย นไปใช Atorvastatin,

(CYP 3A4)

rhabdomyolysis

Pravastatin

ทาให า ให

ใช ใช  Amitriptyline ขนาดต  า กอน อ น ตดตามอาการ ด ตามอาการ ขางเค า งเคยง ย ง เม   เมอหย อ หยดยาท   ด ยาทเป เป น ตวย วย บย บย  งต ง ต องรอ อ งรอ 2-4 weeks กอนปร อ นปรบขนาดยา บ ขนาดยา  อาจเลยงไป ย งไป Amitriptyline  อาจเล   ใช ใช  fluvoxamine แทน แท น เล เล  ยงไปใช ย งไปใช Ranitidine

Amitriptyline

Theophylline

Fluoxetine/

-

-

Simvastatin

Sertraline

Amitriptyline

(CYP 2D6)

เพ เพ  มข มข  น

Cimetidine

-

ทาให า ให

(CYP 1A2)

Theophylline

 No rflox rf lox aci n/

เพ เพ  มข มข  น อาจเกด อาการใจส   อาการใจสน ทาให า ให

Ciprofloxacin

(CYP 1A2) Erythromycin

(CYP 1A2)

-

เล เล  ยงการใช ย งการใชรรวมก ว มกนหร น หรอ เล เล  ยงไปใช ย งไปใช Levofloxacin Theophylline เพ เพ  มข มข  น ห รอ Ofloxacin เปลยนเป ย นเปน Amoxycillin Erythromycin ไป เปล   ยบ ย  ยงเอนไซม ง เอนไซม ท  ท   ห รอ Roxithromycin ทาลายยา า ลายยา Theophylline all make theophylline inc dose//

44

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

Substrate

ผลท   ผลทเก เก ดข ดข  น เพ เพ  มฤทธ  ม ฤทธ ของ ข อง  ท าให า ให Wafarin  ท เก เก ด  bl eed in g

แก แก ไข  เล เล  ยงการใช ย งการใชรรวมก ว มกน

ทาให า ใหระด ร ะดบ

เปล   เปลยนเป ย นเปนยากล   น ยากลมอ มอ น เช เช น

(CYP 2C9/19)

Phenytoin

Ranitidine, Lansoprazole

Omeprazole

เพ เพ  มข มข  น

Inhibitor

Wafarin

Cimetidine

Inducer

-

(CYP 1A2)  No rflox rf lox aci n/ Ciprofloxacin

(CYP 1A2) Fluoxetine

(CYP 1A2) Phenytoin

Cimetidine

-

(CYP 2C9/19) S-warfarin S-warfarin

-

ระดบ warfarin ในเลอดลดลง อ ดลดลง

Cabamazepine

(CYP 2C19) Phenobarbital

(CYP 2C9/19)

ตดตาม ด ตาม PT และ INR เม เม  อ ใช ใช ยาร ย ารวมก ว มกนและปร น และปรบเพ   บ เพม ขนาดยาตามความ เหมาะสม

Phenytoin

(CYP 2C9) Rifampicin

(CYP 2C9) ยาท   ยาทหหามใช ใน า มใช ในผผ  ป วย วย G6 PD ก ล  มยาแก ม ยาแกปวด ป วด ลดไข

ก ล  มยาร มยารกษาโรคมาเลเร ก ษาโรคมาเลเรย



Acetanilide



Chloroquine



Aceophenetidine (phenaceti)



Hydroxychloroquine



Amindopyrine (amiopyrine) (amiopyrine)



Mepacrine (quinacrine)



Antipyrine



Pamaquine



Aspirin



Pentaquine



Phenacetin



Primaquine



Probenicid



Quinine



Pyramidone



Quinocide

45

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาปฏชชวนะกล   ว นะกลมซ มซ ล ฟ า

ยากล   ยากลมอ มอ  นๆ นๆ



Dapsone



Alpha-methyldopa



Sulfacetamide



Ascobic acid



Sulfamethoxazole (Bactrim)



Dimercapol Dimercapol (BAL)



Sulfamethoxypyrimidine



Hydrazine



Sulfanilamide



Mestranol



Sulfapyridine



Methylene blue



Sulfasalazine



 Na lidix li dix ic aci d



Sulfisoxazole



 Na ph th alene ale ne



 Ni ri dazo da zole le



Phenylhydrazine

กล กล  มยาโรคห มยาโรคหวใจ ว ใจ และหลอดเลอด อด 

Procainamide



Toluidine blue



Quinidine



Trinitrotoluene



Urate oxidase



Vitamin K (water soluble)



Pyridium

46

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก การนบเม บเมดยาดวยถาดนบเม บ เมดยา/การจ ดยา/การจดทาฉลาก า ฉลาก แนวขอสอบ อ สอบ โจทยจะส   จ ะสงให ง ใหนนบเม บ เมดยาโดย ด ยาโดยบอกจ บอกจานวน า นวน เม ด มาเลย หร อ อาจต อ งค า นวณ งายๆ า ยๆ เชน 1  3 pc 7 วน พ รอมเข อ มเขยนซองยาให ย นซองยาใหเร เร ยบร ย บรอย อ ย แนะนาให า ใหเข เข ยนซองยาก ย นซองยากอนใส อ นใสยาลงซอง ย าลงซอง และตองเล อ งเลอกซองส อ กซองสใสหร ใ สหรอส อส ชากรณ ช ากรณ ท  มม  ให ให เล เ ล อก อ ก เน  อ หา เน วธ การน ก ารนบเม บ เมดยาด ด ยาดวยถาดน ว ยถาดนบเม บ เมด ยา เชดถาดและท   ด ถาดและทนนบยาให บ ยาใหสะอาด ส ะอาด ในแตละว ล ะวนควรม น ควรมการเช ก ารเชดด ดด วยแอลกอฮอล ว ยแอลกอฮอลเป เป นคร   น ครงคราว ง คราว และควรม ถ าดน บ  เช ยาแยกสาหร า หรบยาบางชน บ ยาบางชนดเพ   ด เพอป อป องก อ งกนการปนเป น การปนเป  อน อ น เชน เพนนซ ลล ลล น เคมบบาบ าบ ดเป ด เปนต นต น เม  อหย อ หยบยาท   บ ยาทตตองการได อ งการไดแล แล ว เทลงในถาดดวยจ ว ยจานวนพอสมควรก า นวนพอสมควรก บ ปร ม าณยาท จ ะ นบ โ ด ย ยง ไ ม เ ป ด ฝ า  เม ดานช า นชองเทยา อ งเทยา เปดฝาช ด ฝาชองเทยา อ งเทยา จบด บด านเร า นเรยวของท   ย วของทนนบยา บ ยา นบยาจากในถาดลงใ บ ยาจากในถาดลงใ นช อ งเทยา น บ คร  คร งล ะ กก  เ ม ด ก ไ ด แ ตน ย ม  เป นบคร   บ ครงละ ง ละ 5 เมด เพราะนบ งาย า ย นบจนครบจ บ จนครบจานวน า นวน หากยาท  เทไว เ ทไวไม ไม พอก พ อกบ จ านวนยาท   า นวนยาทตตองการ อ งการ ปดฝาช ด ฝาชองเทยา อ งเทยา แลวจ วจ งเทยาจากขวดลงเพ ง เทยาจากขวดลงเพ  มในถาด ม ในถาด เปดฝาช ด ฝา ช อ ง  หากยาท เทยาใหม น  น บจนครบ บ จนครบ  ป ดฝาช ด ฝาชองเทยา อ งเทยา  เทยาท เทยาท  เหล เ หลอลงในภาชนะเด อ ลงในภาชนะเดม เทยาลงในภาชนะท  เตร เตรยมไว ย มไว (ค  ( คอซองยาท   อ ซองยาทเข เข ยนเร ย นเรยบร ย บรอยแล อ ยแลว)ว)  เทยาลงในภาชนะท า ความสะอาดถาดและท  นนบยาอ บ ยาอกคร   ก ครงหน   ง หนง  ท าความสะอาดถาดและท การจด ท าฉลากเพ   า ฉลากเพอการจ อ การจายยาอย า ยยาอยางม า งมคคณภาพ ณ ภาพ ฉลากยาทกขนานท   ก ขนานทจจ ายควรพ า ยควรพมพ มพ ห รอเข อ เขยนให ย นใหออานง า นงาย า ย โดยอยางน า งนอยต อ ยตองม อ งมขขอม อม ลต ลต อไปน   อ ไปน นท  จจ  ายยา ายยา  ว นท เลขท  จจ ายยา า ยยา หรอเลขท   อ เลขทใบส   ใ บสงยา ง ยา (กรณการจ ก ารจายยาในโรงพยาบาล า ยยาในโรงพยาบาล หรอร อร านยาท   า นยาทจจ ายยาตามใบส   า ยยาตามใบสง)ง)  เลขท ช  อ -นามสกลผ ลผ  ป วย ว ย  ช ช  อยา อ ยา ความแรง และจานวน า นวน (ควรมท  ทงช งช  อสาม อ สามญและช   ญ และชอการค อ การคา)า)  ช อบ งใช ง ใชของยา ข องยา  ขอบ ใ ช ยาท   ย าทชชดเจน ด เจน และเขาใจง า ใจงาย าย  ว ธ ใช ว ยเพอแสดงค อ แสดงคาแนะน า แนะนาหร า หรอค อค าเต า เตอนท   อ นทจจ าเป า เปน  ฉลากชวยเพ   ช  อท อท  ต  ต ง หมายเลขโทรศพ ท ของสถานท   ข องสถานทขายยา ข ายยา  ช

47

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

นอกจากนนอาจม นอกจากน   น อาจมช  ชอแพทย อ แพทยผผ  ส  งใช ง ใช ย าและเภสชกรผ ช กรผ  จ ายยาเพ   า ยยาเพอกรณ อ กรณเก เก ดเหต ด เหตฉฉกเฉ ก เฉนก นก บผ บ ผ  ปป  ว ย หร อ เก ด ความผดพลาดท   ด พลาดทเร เร งด ง ด ว น ฉลากเสรมท มท  ควรร ค วรร   ฉลากชวย วย ยาใชภายนอกห ภ ายนอกหามร า มรบประทาน บ ประทาน

ยาใชเฉพาะท   เ ฉพาะทห ามร า มรบประทาน บ ประทาน เขยาขวดก า ขวดกอนใช อ นใช

ห ามใช า มใชยาน   ย านห ลงจากว ง จากวนท นท   ........................ กนยาน  น ยาน แลล วอาจท ว อาจทาให า ใหงงวงนอน ว งนอน จง ไม ไม ควรข ค วรขบ ข  ขยานยนต ย านยนต ห รอท อท างาน างาน เก เก  ยวก ย วกบเคร   บ เครองจ อ งจกร ก ร หลกเล   ก เลยงการ ย งการ ด  ดมเหล ม เหลาหร า หรอเคร   อ เครองด   อ งดมแอลกอฮอล ม แอลกอฮอล

การนาไปใช าไปใช   าท าท  ใช ใช ทาภายนอก ท าภายนอก นว ด - ยาทาถนวด - ยาน  ยาขผผ   ง -  ยาข   - ยาทาผว - ยาผงโรง - ยาครม ยาทใช ใช เฉพาท   เ ฉพาทส าหร า หรบจม บ จมก ตา ปาก ห  ทวารหนก - ยาท   อ งคลอด หรอท อท อปั อป ัสสาวะ ส สาวะ - ชองคลอด - ยาแขวนตะกอน  อ มมลช ลช  น -  อ ยาทมมการตกตะกอนหร ก ารตกตะกอนหรอแยกต อ แยกตวเม   ว เมอวางไว อ วางไวนานๆ น านๆ - ยาท   เช น ยาน  าผสม( า ผสม( mixtures) บางชน ด - เช ชวนะชน ว นะชนด ผงแหง ควรใชภายใน ภ ายใน 1- 2 ส ปดาห ปดาห - ยาปฏช  ห ลงจากเจ ง จากเจอจางด อ จางดวยน ว ยน  าแล า แลว -  หล เด อนหล อ นหลงเป ง เปดใช ด ใช - ยาหยอดตา  1 เด - Antihistamine: Brompheniramine, - Chlorpheniramine, Chlorpheniramine, Dimenhydrinate,Diphenhydramine, Dimenhydrinate,Diphenhydramine, Hydroxyzine, Triprolidine - Sedative: Sedative: Alprazolam, Alprazolam, Bromazepam, Bromazepam, - Chlordiazepoxide, Clonazepam, Diazepam, Haloperidol, Lorazepam, Lorazepam, M idazolam, Zolpidem - Antidepressants: Amitriptyline, Nortriptyline, - Doxepin, Imipramine, - Anticonvulsants: Carbamazepine, Phenobaebital, - Primidone - Analgesic: Analgesic: Methadone, Morphine, Pentazocine Pentazocine - Atc: Cinnaricine, Disulfuram, Methyldopa, - Orphenadrine. Pizotifen

48

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ฉลากชวย วย กนยาน  น ยาน แลล วอาจท ว อาจทาให า ใหงงวง วง ยาน   ยานอาจท อ าจทาให า ใหงงวงซ ว งซมในว ม ในวนถ นถ ดไป ด ไ ป ห ลงจากก ง จากกนยา น ยา ดงน งน  น จงไม ง ไมควรข ค วรขบ ข  ขยานยนต ย านยนต ห รอท อท างานเก   า งานเกยวก ย วกบ เคร   เครองจ อ งจกรกล ก รกล และหามด   า มดมเหล ม เหลา ห รอเคร   อ เครองด   อ งดมท มท มแอลกอฮอล แ อลกอฮอล กนยาน  น ยาน แลล วห ว ห ามด   า มดมเหล ม เหลาหร า หรอ เคร   เครองด   อ งดมท มท  มมแอลกอฮอล แ อลกอฮอล ไม ไม ควรก ค วรกนยาน   น ยานพ รอมนม อ มนม ผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ จากนม จ ากนม ยาลดกรด และ ยาท   ยาทม ธาต ธ าตเหล เ หลก ไม ไม ควรก ค วรกนยาน   น ยานพ รอมก อ มกบยาลดกรด บ ยาลดกรด

การนาไปใช าไปใช ยาในหวข วข อท อท  กกนยาน   น ยานแล แล วอาจท ว อาจทาให า ใหงงวงนอนข ว งนอนขางต า งตนท นท  จ ายให า ยใหแก แก เด เ ด ก ยานอนหลบ

- Disulfuram, Chlorpropamide, Glibenclamide, - Metronidazole, Tinidazole - Tetracyclines: Chlortetracycline, Demeclocyclin, - Oxytetracycline, tetracycline

ยกเวน Doxycycline, Minocyclin

ยาท   ยาทมมการด ก ารดดซ ดซ มของยาลดลงเม   ม ของยาลดลงเมอให อ ใหรรวมก ว มกบยาลดกรด บ ยาลดกรด าจ าเป า เปนต นต องให อ งใหรรวมก ว มกน ควรใหห างก า งกนอย น อยางน า งนอย อย 2-4 ช  ชวโมง ว โมง : - ถ าจ -

Azithromycin, Cefpodoxime, Gabapentin, Itraconazole, Ketoconazole, Sucralfate - Enteric coat: Bisacodyl, Diclofenac, Lansoprazole, - Omeprazole, Sodium valproate, Sulfasalazine,

ไม ไม ควรก ค วรกนยาน   น ยานพ รอมยาลดกรด อ มยาลดกรด ห รอยาท   อ ยาทมม ธาต ธ าตเหล เ หลก ห ามหย า มหยดยาน   ด ยานจนกว จ นกวาแพทย า แพทยส  ง

- Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin, Doxycycline, - Minocycline, Penicillamine Cefdinir 

ยารกษาโรคห ก ษาโรคหวใจ ว ใจ และ/หรอ โรคความดนโลห น โลหตส ตส ง ก ษาโรคเบาหวาน - ยารกษาโรคเบาหวาน า นวณโรค ณ โรค - ยาตานว -

- Glucocorticosteroids: cortisone, Dexamethasone, - Prednisolone

ยารกษาโรคเร   ก ษาโรคเรอร อร งกล   ง กลมอ มอ  นๆ นๆ : Allopurinol, Dapsone ยาตานจ า นจลช ลช พ ท กต กต ว -

กนยาต น ยาตด ตอก อก นท น ท กว ก ว นจนหมด น จนหมด เม เม  อใช อ ใชยาน   ย านแล แล วควรหล ว ควรหลกเล   ก เลยงไม ย งไมให ให  ผ วส วส ม ผสแสงแดด ส แสงแดด หรอแสง อ แสง อลตราไวโอเลต ล ตราไวโอเลต

- Amiodarone, Demeclocycline, Doxycycline, - Griseofulvin, Minocycline, Ofloxacin, Chlorpromazine

49

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ฉลากชวย วย ควรละลายยาหรอผสมยาในน อ ผสมยาในน  า กอนร อ นรบประทาน บ ประทาน

การนาไปใช าไปใช ดฟ    ยาผง ยาแกรนล เชน Metamucil, - ยาเมดฟ - Ascorbic acid effervescent, Calcium effervescent tablet, Cholestyramine Cholestyramine powder

กนยาน  น ยาน แลล วปั ว ป ัสสาวะหร ส สาวะหรออ ออ จจาระ จ จาระ อาจมส 

ปั สสาวะม ส สาวะมส แดง แด ง : Levodopa ส สาวะมส เหล เ หลองหร อ งหรอส อส นน  าตาลเข า ตาลเขม : Nitrofurantoin - ปั สสาวะม ส สาวะมส ส มแดง ม แดง : Rifampicin, Rifabutin - ปั สสาวะม ส สาวะมส ชมพ ช มพ: Phenolphthalein - ปั สสาวะม ส สาวะมส ฟ า: Triamterene - ปั สสาวะม จ จาระหรอปั อป ัสสาวะอาจเป ส สาวะอาจเปนส นส ดด า: Ferrous fumarate, Ferrous - อ จจาระหร -

Gluconate, Ferrous Sulfate -

กนยาพร น ยาพรอมอาหารหร อ มอาหารหรอหล อ หลงอาหาร ง อาหาร ท นท น ท 

อจจาระเป จ จาระเปนส นส ดด า : Activated Charcoal

- Steroid: Dexamethasone, Prednisolone -  NS AI Ds : As pir in , Dic D iclof lof enac, en ac, Ib up rof en, en , K etop et op rof en, en , - Indomethacin, Mefenamic acid, Naproxen, Piroxicam, Sulindac, Tenoxicam - Xanthine der.: Aminophyline, Theophyline - Atc: Allopurinol, Bezafibrate, Bromocriptine, - Clofibrate, Cyprosterone, Fenofibrate, Ferrous salt, Gancyclovir, Griseofulvin, Itraconazole, Ketoconazole, Levodopa, Lithium carbonate, Metformin, Metronidazole,  Ni cotin co tin ic aci d, Nif endip en dip in e, Nit rof ur ant oin , P antaz an tazoc ocin in Potassium chloride, Thiabendazole, Tinidazole

เค เค  ยวเม ย วเมดยาให ด ยาใหละเอ ล ะเอยดก ย ดกอนกล อ นกลน

-

ยาเมดแก ด แกททองอ อ งอด, ด , ยาเม ด แกลดกรดบางชน ล ดกรดบางชนด

- Mebendazole, Niclosamide

กนยาน   น ยานกกอนอาหารคร   อ นอาหารครงถ งถ งหน  ง หน ง ช  ชวโมงหร ว โมงหรอหล อ หลงอาหาร ง อาหาร 2 ช  ชวโมง ว โมง

- Penicillin: Ampi cillin, cillin, Cloxacillin, Dicloxacillin, - Cephalexin, Cefaclor - Macrolide: Azithromycin, Erythromycin, - Tetracycline: Doxycycline, tetracycline - Atc: Penicillamine, Sucralfate, Domperidone, - Metoclopramide

50

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ฉลากชวย วย ห ามร า มรบประทานเก บ ประทานเกน 2 เม เม ดใน ด ใน 1 คร คร  ง ห ห ามร า มรบประทานเก บ ประทานเกน 8 เม เม ดใน ด ใน ชวโมง ว โมง ใชยาต ยาตดตอก อก นไม น ไมเก เก น 5 24 ช   วน ห ามใช า มใชเก เก น 6 เม เม ดใน ด ใน 24 ช  ชวโมง ว โมง ห รอ 10 เม เม ด ใน 1 ส ปดาห ป ดาห ทายาบางๆบรเวณท   เ วณทเป เป น ไม ไม ใช ใ ช ยาน   ย านรรวมก ว มกบ ผ  อ  อน และหามใช า มใช ห ลงจากเป ง จากเปดยาน   ด ยานแล แล วเก ว เกน 1 เด เด อน อน ยาน   ยานใช ใช อมใต อ มใตล  ลน กนยาน  น ยาน แลล วด ว ด  มน มน  าตามมากๆ า ตามมากๆ

การนาไปใช าไปใช Paracetamol

Ergotamine tartrate

Corticosteroid

ท  ใช ใช ภายนอก ภ ายนอก

ยาหยอดตา Isordil

®

- Allopurinol, Allopurinol, Chloral hydrate, Cy clophosphamide, clophosphamide, - Ferrous sulfate, Iodine solution, Metronidazole, Phenytoin, Potassium chloride

กนยาน  น ยาน แลล วควรก ว ควรกนน นน  าผลไม า ผลไม ส ม กล กล วย ว ย รวมด ว มดวย วย กล กล นท น ท  งเม ง เมด ห ามเค   า มเคยว ยว

- Furosemide, HCTZ,

- Enteric coat: Bisacodyl,Diclofenac, Lansoprazole, - Omeprazole, Sodium valproate, Sulfasalazine - Sustain release

รายการยาท   รายการยาทตตองเก อ งเกบพ บพ นแสงหร น แสงหรอบรรจ ใน อ บรรจ ในขว ขวดด ส ช า ( protect from light)  Ac eta m ino ph en (Par (P ar ac eta m ol)

Ac yc lov ir

Allo pu rin ol

 Alp ra zo lam

Am iod ar on e

As co rb ic acid ac id (Vita (V itam m in C )

 Ate no lol lo l

Az ath iop ine

Az idoth id oth ym idine idi ne (AZT, Zidovudine)

Benzocaine

Benzyl benzoate

Betacarotene Betacarotene

Betamethasone Betamethasone

Bromocriptine Bromocriptine

Brompheniramine maleate

Buspirone

Calcifediol

Calciferol, choleca lciferol

Calcitriol Calcitriol

Carbamaze pine

Carbidopa

Chlortetracy cline HCl

Cime tidine

Ciprofloxac in

Cisplatin Cisplatin

Clarithromycin Clarithromycin

Clomiphene

Clonidine

Colch icine

Co-trimox azole

51

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม Cromolyn sodium

Dexam ethasone

Digitoxin/ Digitoxin/Digoxin Digoxin

Diphenhydramine

Disulfiram Disulfiram

Doxycycline

Ephedrine

Ergotamine Ergotamine

Erythromycin

Estradiol

Estrone

Ethinylestradiol

Felodipine

Ferrous salts

Finasteride

Floctafeni Floctafenine ne

Fluocinolone Fluocinolone acatonide

Fluoxymesterone

Fluvastatin

Folic acid

Folinic acid(Leu covorin)

Furazolidone Furazolidone

Furosemide(Frusemide)

Glipizide Glipizide

Glyce ryl trinitrate trinitrate

Griseofulvin

Indomethac in

Isoniazid(INH )

Isotretinoin

Isosorbide dinitrate dinitrate

Itraconazole Itraconazole

Kanamycin

Ketoconazole

Levodopa

Leflunomide Leflunomide

Levothyroxine

Losartan

Melphalan

Methimazole

Methotrexate(MTX) Methotrexate(MTX)

Methydopa

Metoclopramide Metoclopramide

Metoprolol

Metronidaz ole

Micona zole nitrate

Morphine

Naphazoline nitrate nitrate

Naproxen

Neostigmine

Neomy cin sulphate

Nicardipine Nicardipine

Nifedipine Nifedipine

Nimodipine

Nitrazepam

Nitrofurantoin

Nitrofurazone

Nor ethisterone

Norfloxac in

Nor triptyline triptyline

Nys tatin tatin

Orphenadrine citrate citrate

Omeprazole

Oxyetracycline Oxyetracycline

Para-am inosalicylic acid(PAS)

Pentoxifylline Pentoxifylline

Perphe nazine

Pheny lephrine

Phenytoin

Pilocarpine

Piperazine

Prednisolone

Provas tatin tatin

Propanolol

Pyrimethamine Pyrimethamine

Pyridoxine

Ran itidine itidine

Riboflavine

Rifampicin

Salbutamol

Sulphonamides

Tamoxifen

Tetracycline

Theophylline

Thyroxine

Timolol

Triamcinolone Triamcinolone acetonide

Verapamil

Vitamin Vitamin A

Warfarin

ยามะเรง ยาเมดส ดสสดๆผสมส สดๆผสมส ยาในฟอย  ยาในฟอย

52

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก ยาเทคนคพ คพ เศษ เศ ษ แนวขอสอบ อ สอบ ออกขอสอบท อ สอบทกป กป  ป   ป ละ ละ 1-4 ขอ (ปห ลงๆจะออกป ง ๆจะออกปละ ละ  2-3 ขอ ) โดยใหโจทย โ จทยมาว ม าวาให า ใหอธ อธ บายว บ ายว ธ  ก ารใช อะไร แลวก วก ททาตามค า ตามคาส าส  ง เวนเวลาให น เวลาใหผผ   ปปวยทวนว ว ยทวนวธ การใช ก ารใชดดวยเพราะเค ว ยเพราะเคาจะทวนจร า จะทวนจรง ไมมมสมมต ส มมตววาทวนแล า ทวนแลว เน เน  อ หา ยาหยอดตา ( Eye drops ) ยาหยอดตามท  ทงชน ง ชนดท ดท  เป เป นน น น  าใสและเป า ใสและเปนยาน น ยาน  าแขวนต า แขวนตะกอน ะกอน การใ ชยาหยอดตา ย าห ยอดตา ท ท เ ป น ย า ฆ า เ ช ช อ ต า ม ทฤษฎแล แล วต ว ต องใช อ งใชยาให ย าใหหมดตามท   ห มดตามทแพทย แ พทยส  ง โดยเฉล  โดยเฉล ย ย า ห ย อ ด ย า 1 ห ย ด ม ป ร ม า ต ร 5 0 ไ ม โ ค ร ล ต ร ( ท ท งนน   ข  ขนอย   น อยกกบความหน บ ความหนดและขนาดของหลอดยาด ด และขนาดของหลอดยาด วย) วย ) . ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทบทวนใบส ง เ เ พ ท ย เช น Chloramphenicol eye drop เป น ยาร ก ษาอาการต ด เช  เช อ 2. ทบทวนใบส  แบคทเร เร ยในตา ย ในตา หยอดตาขวา 2 หยด วนละ น ละ 4 คร   ครง า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 3. ล างม เป ดฝาครอบขวดยาออก ด ฝาครอบขวดยาออก โดยไมวางฝาคว ว างฝาคว  าลงบนพ  า ลงบนพ น หากเป น ยาท  ยาท ม ห ล อ ด ห ย ด ซ ง 4. เป เอาหลอดออกจากตวขวดได ว ขวดไดยยงไม ง ไมตตองเอาหลอดหยดออกจากขวด อ งเอาหลอดหยดออกจากขวด อน  งเงยหน ง เงยหนาข าข  น 5. นอนหรอน อ ยๆ ใชมมออ ออ กข กข างด า งดงเปล ง เปลอกตาล อ กตาลางลงมาให า งลงมาใหเป เป นกระพ น กระพ  งและเหล ง และเหลอบตาข   อ บตาขนข นข างบน า งบน 6. คอยๆ ห ยดลงในกระพ กระพ  งของเปล ง ของเปลอกตาล อ กตาลาง า ง ระวงอย ง อยาให า ใหปลายหลอดหยดส ป ลายหลอดหยดสม ผ ส 7. หยอดยา 1 หยดลงใน ส วนของล ว นของลกตา กต า ปล อยม อ ยมอ และอยากระพร า กระพรบตาส บ ตาสกคร  ก คร ( อ ย า ง น อ ย 3 0 ว น า ท ) ห ร อ อ า จ ห ลบ ต า เ บ า ๆ 8. ปล ส กคร   ก คร ป  ป ดฝาให ด ฝาใหส นท ขอแนะน อ แนะนาอ าอ  นๆ นๆ อ งใชมากกว ม ากกวา 1 หยด ใหหยดคร   ห ยดครงแรก ง แรก 1 หยดกอน อ น ทาจนครบข   า จนครบขนตอนและเร  น ตอนและเร ม - หากตองใช ข  ขนตอนใหม น ตอนใหมเพ เพ  อหยดอ อ หยดอก 1 หยด แตละหยดห ล ะหยดหางก า งกนประมาณ น ประมาณ 1  –  5 5 นาท าต องการใช อ งการใชยาหยอดตา ย าหยอดตา 2 ชนด ข  ขนไป น ไป ควรเวนระยะห น ระยะหางในการหยอดยาแต า งในการหยอดยาแต ล ะชน ด ประมาณ 5 -10 นาท น าท - ถาต จงหยอดยาชน ง หยอดยาชนดต ดต อไป อ ไป ถายาอ า ยาอกชน ก ชนดเป ด เปนยาข   น ยาขผผ  งป  งป ายตาให า ยตาใหใช ใช ยาหยอดตาก ย าหยอดตากอนและรอ อ นและรอ ประมาณ 10 นาท จ ง ใช ใช ยาข  ย าข งผ  ผงป งป ายตา า ยตา ย าลนออกมาจากตา น ออกมาจากตา อาจซบด บด วยผ ว ยผาหร า หรอกระดาษท   อ กระดาษทสะอาด ส ะอาด - หากมยาล

53

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

-

-

-

-

-

ห ามใช า มใชยาหยอดตาร ย าหยอดตารวมก ว มกบ ผ  อ  อน เพราะอาจทาให า ใหตตดโรคได ด โรคได ยาอาจทาให า ใหตาพร ต าพรา แสบตา หรอเค อ เคองตาหล อ งตาหลงจากหยอดตาได ง จากหยอดตาได ด  ด งน งน  นไม น ไม ค วรข บ รถหร อ ต อ งท า งานท  งานท เ ส ย ง ตออ ออ นตราย น ตราย จนกวาจะมองเห า จะมองเหนได น ไดชชดเจนตามปกต ด เจนตามปกต ห ามล า มลางยาหยอดตา า งยาหยอดตา ถาล าล มหยอดตา ม หยอดตา ใหหยอดตาท ห ยอดตาทนท นท ท   นนกข กข  นได น ได แต  แ ตถถาใกล า ใกลจะถ จ ะถงเวลาท  ง เวลาท จ ะ ห ย อ ด ต า ค ร ร งตต อ ไ ป ใ ห ร อ ห ย อ ด ต า คร คร  งต ง ต อไปได อ ไปไดเลย เล ย ถายาหยอดตาเป า ยาหยอดตาเปนชน น ชนดยาน ด ยาน  าแขวนตะกอน า แขวนตะกอน จะตองเขย อ งเขยาขวดก า ขวดกอนใช อ นใช ยาหยอดตาท   ยาหยอดตาทเป เป ดใช ด ใชแล แล ว ห ามใช า มใชเก เก น 1 เดอน อ น ถาม าม ยาเหล ย าเหลอให อ ใหท  ทงไป งไ ป ยาหยอดตาบางชนดควรเก ด ควรเกบในต บ ในต  เย เ ยน ฉะน   ฉะนนต นต องอ อ งอานฉลากให า นฉลากใหเข เข าใจ า ใจ หลงจากเอายาออกจากต ง จากเอายาออกจากต  เย เ ย น ควรคล ง ห รอก อก าขวดยาหยอดตาให า ขวดยาหยอดตาให ออณหภ ณ หภมมของยาใกล ข องยาใกลเค เค ยงก ย งกบ อณหภ ณ หภมมของร ข องรางกาย า งกาย ยาหยอดตาบางชนด จะทาให า ใหรร  ส กขมในคอได ก ขมในคอได เพราะตา เพราะตาและค และค อม ท างต ด ตต อ ถงก ง กนได น ได การกดห การก ดห ว ตาเบาๆ ชวยลดการไหลของยาจากตาลงคอได ว ยลดการไหลของยาจากตาลงคอได ผ  ใช ใช เลนส เ ลนสส มผ มผ ส ควรถอดเลนสส มผ มผ ส ออกกอนหยอดยาตา อ นหยอดยาตา

ยาข  ผ  งป ง ป ายตา า ยตา ( Eye ointment ) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทบทวนใบส ง เเพ เเ พ ท ย เ ช น Terramycin eye ointment เป น ยาร ก ษาอาการต ด เช  เช อ 2. ทบทวนใบส  แบคทเร เร ยในตา ย ในตา ปายตา า ยตา ขางซ า งซาย า ย วนละ น ละ 1 คร   ครง กอนนอน อ นนอน า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 3. ล างม เป ดจ ด จ กหลอดยาไว ก หลอดยาไว โดยวางให ฝ าหลอดหงายข   าหลอดหงายขน 4. เป อน  งเงยหน ง เงยหนาข าข  น 5. นอนหรอน อ ยๆ ใชมมออ ออ กข กข างด า งดงเปล ง เปลอกตาล อ กตาลางลงมาให า งลงมาใหเป เป นกระพ น กระพ  งและเหล ง และเหลอบตาข   อ บตาขนข นข างบน า งบน 6. คอยๆ ใช มม ออ ออ กข กข างจ า งจบหลอดข  บ หลอดข ผ   งปป า ย ต า แ ล ะ บ บ ข ข ผ   งข น า ด ย า ว ป ร ะ ม า ณ 1 เซ น ต เ ม ต ร 7. ใช ห รอ ½  น    นว ลงในกระพ  งของเปล ง ของเปลอกตาล อ กตาลาง า ง ระวงอย ง อยาให า ใหปลายหลอดหยดส ป ลายหลอดหยดสมผ มผ ส ส วน วน ของลกตา ก ตา ขนตา เปลอกตา อ กตา มอ หรอส อส  งใดๆ ง ใดๆ ปล อยม อ ยมอจากการด อ จากการดงเปล ง เปลอกตาล อ กตาลาง าง 8. ปล อ ยๆ หลบตาและกลอกตาไปมาท บ ตาและกลอกตาไปมาทกท กท ศทางส ศ ทางสกคร   ก คร 9. คอยๆ ด ฝาจกหลอดยาให ก หลอดยาใหส นท 10 . ป ดฝาจ

54

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ขอแนะน อ แนะนาอ าอ  นๆ นๆ าต องใช อ งใชยาข   ย าขผ  ผงป งป ายตา า ยตา 2 ชนดข ดข  นไป น ไป ควรเวนระยะห น ระยะหางในการป า งในการปายตาแต า ยตาแต ล ะชน ด ประมาณ 10 นาท ถ า ยา - ถาต อกชน ก ชนดเป ด เปนยาหยอดตาให น ยาหยอดตาใหหยอดยาก ห ยอดยากอนและรอประมาณ อ นและรอประมาณ 10 นาท จ  จ งใช ง ใชยาข   ย าขผผ  งป  งป ายตา า ยตา า มใชยาป ย าปายตาร ายตารวมก ว มกบ ผ  อ  อนเพราะอาจท น เพราะอาจทาให า ใหตตดโรคได ด โรคได - ห ามใช า ใหตาพร ต าพรา แสบตา หรอเค อ เคองตาหล อ งตาหลงจากหยอดตาได ง จากหยอดตาได ด  ด งน งน  นไม น ไม ค วรข บ รถหร อ ต อ งท า งานท  งานท เ ส ย ง - ยาอาจทาให ตออ ออ นตราย น ตราย จนกวาจะมองเห า จะมองเหนได น ไดชชดเจนตามปกต ด เจนตามปกต า มลางปลายหลอดยาข   า งปลายหลอดยาขผ  ผงป งป ายตา า ยตา - ห ามล าล มป มป ายตาให า ยตาใหป ายตาท า ยตาทนท นท ท  ท นนกข กข  นได น ได แต  แ ตถถาใกล า ใกลจะถ จ ะถงเวลาท   ง เวลาทจะป จ ะปายตาคร   า ยตาครงต ง ต อ ไปให ร อป า ยตาคร  ยตาคร งตต อ ไ ป - ถาล ได ได เลย เล ย ยาพนจม น จมก (Nasal spray ) ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย เช เช น 2. ทวนใบส   ใช เพ เ พ  อควบค อ ควบคมอาการภ ม อาการภมม แพ แพ  ใช  ใ ช 1 1  puff  (กด   (กด 1 คร   ครง) ง ) เวลา เช า - Rhinocort® ใช และ เยนควรใช น ควรใชยาน   ย านตตดต ดต อก อก นเป น เปนประจ น ประจาท าท กว กว น ใช เพ เ พ  อบรรเทาอาการค อ บรรเทาอาการคดจม ด จมก ใช 1 1  puffs เม เม  อจ อ จ าเป า เปน - Otrivin® ใช าจ ดน ดน  าม าม กออกจากจม ก ออกจากจมกให ก ใหหมด ห มด (ถาม าม ) 3. ก าจ น ง ตว ต ร ง เ ง ย ศ ร ษ ะ ข ข น เ ล ก น อ ย ห ร อ ต ต งศศ ร ษ ะ ต ร ง ห ร อ ก ม ศ ร ษ ะ เ ล ก น อ ย 4. น  (ข (ข  นก น ก บยาแต บ ยาแตละชน ล ะชนด) ด ) หบ รม ฝป าก า ขวดยา เปดฝาขวดยา ด ฝาขวดยา 5. เขยาขวดยา สอดปลายทพ นยาเข น ยาเขาในร า ในรจม จม ก ใชน  นวม วม ออ ออ กข กข างป า งปดร ดร จม จม กข กข างท   า งทเหล เ หลอ 6. สอดปลายท   ด หายใจเขาช าช าๆ า ๆ พรอมก อ มกบกดท   บ กดทพ นยาเข น ยาเขาจม า จม ก โดยให  ป ลายห ลอดพ ลอดพ  น ช ไป 7. ส ดหายใจเข ทางผนงด งด านข า นขางจม า งจมกมากท   ก มากทส ด ห ามพ า มพนยาไปท   น ยาไปทผน ผน งก งก  นจม น จมก กล  นหายใจ น หายใจ 2 -3 ว นาท น าท 8. กล น ยาในรจม จม กอ กอ กข ก ข างด า งดวยว ว ยวธ เด เ ด ยวก ย วกน (ถาต าต องพ อ งพนยา น ยา 2ขางจม า งจมก) ก) 9. พ นยาในร าต องการพ อ งการพนข นข างละ า งละ 2 คร   ครง ควรพนข นข างละ า งละ 1 คร   ครงให ง ใหครบท  ค รบท ง 2 ข า ง ก อ น แ ล ว 10 . ถ าต จงเร   งเรมพ มพ นคร   น ครงท งท   2  2 ใหครบท   ค รบทงสองข ง สองขาง าง เช ดท ด ท าความสะอาดท า ความสะอาดท ปลายพ  ป ลายพน ปดฝาให ด ฝาใหเร เร ยบร ย บรอย อย 11 . เช ขอแนะน อ แนะนาอ าอ  นๆ นๆ เป นยาพ น ยาพนบรรเทาอาการค น บรรเทาอาการคดจม ด จมก สามารถใช บ รรเทาอาการได เ ปป น คร ง - กรณเป คราวเม   คราวเมอจ อจ าเป า เปน แตถถายาพ า ยาพนท นท  เป เ ปน สเต ย รอยด จ ะต อ งใช อ ย า งสม  า เ ส ม อ ต า ม แพทยส  ง

55

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

-

-

กรณผผ  ป วยต ว ยตองใช อ งใชยาอย ย าอยางสม า งสม  าเสมอ า เสมอ ถาล าล มพ มพ นยาให น ยาใหพ นท นท นท น ท ท   นนกได ก ได แต  แ ตถถาน าน กได ก ได ใ นระยะเวลาท ใ ก ล เ ค ย ง กบเวลาท   บ เวลาทจะพ จ ะพนคร   น ครงต งต อไป อ ไป กให ให พ นยาของคร   น ยาของครงต งต อไปเลย อ ไปเลย โดยไมตตองเพ   อ งเพมปร ม ปรมาณการพ ม าณการพนยาเป น ยาเปน 2 เทา ไม ไม ควรหย ค วรหยดยา ด ยา ลดขนาดยา หรอเพ   อ เพมขนาดยาเอง ม ขนาดยาเอง โดยไมปร ปร กษาแพทย ก ษาแพทย การใชยาพ ย าพนจม น จมก อาจทา ใหรร  ส กถ กถ งรสขมของยาได ง รสขมของยาได เพราะช   เพราะชองจม อ งจมกก กก บล บ ล าคอม า คอมการต ก ารตดต ดต อถ อถ งก งก น ว ธ การใช ก ารใชยาพ ย าพนจม น จมกท กท  ผล ผ ล ตโดยบร ต โดยบรษ ท ตางๆ า งๆ อาจมความแตกต ค วามแตกตาง า ง ใหดดรายละเอ ร ายละเอยดจากผล ย ดจากผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ แ ต ล ะชน ด ดวย วย

ยาหยอดจมก (Nasal drops ) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย เช เช น  O xymetazoline ใช ใช เพ เ พ  อบรรเทาอาการค อ บรรเทาอาการคดจม ด จมก ใช 2  หยดเม    หยดเมอจ อจ าเป า เปน 2. ทวนใบส   าจ ดน ดน  าม าม กออกให ก ออกใหหมด ห มด (ถาม าม ) 3. ก าจ า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 4. ล างม เป ดฝาครอบขวดยาออก ด ฝาครอบขวดยาออก 5. เป นงต งต วตรงเงยศ ว ตรงเงยศรษะข  ร ษะข นเล เล กน ก น อย อ ย หรอ อาจนอนหงายหอยศ อ ยศรษะลงต ร ษะลงต  า 6. น   จม กตามจ ก ตามจานวนท   า นวนทกกาหนด า หนด ไมให ให ปลายหลอดส ป ลายหลอดสมผ มผ ส กบโพรงจม บ โพรงจมก 7. หยอดยาในรจม นงท งท าเด า เดมประมาณ ม ประมาณ 5  นาท เพ  เพ  อป อป องก อ งกนยาไหลย น ยาไหลยอนออกมา อ นออกมา 8. น   จม กอ กอ กข ก ข างด า งดวยว ว ยวธ การเด ก ารเดยวก ย วกน (ถาต าต องหยอดยาในร อ งหยอดยาในรจม จม กท กท  งสองข ง สองขาง) า ง) 9. หยอดยาในรจม ด ฝาเกบให บ ใหเร เร ยบร ย บรอย อย 10 . ป ดฝาเก ขอแนะน อ แนะนาอ าอ  นๆ นๆ ทเป เป นยาหยอดจม น ยาหยอดจมกบรรเทาอาการค ก บรรเทาอาการคดจม ด จมก ควรใชเป เป นคร   น ครงคราวเม   ง คราวเมอจ อจ าเป า เปน ไมควรใช ค วรใชต  ด ต อ ก น เก น 3- กรณท    ว น 5  ว า ยาหยอดจมกเปล   ก เปลยนส ย นสห รอม อม ตะกอนให ต ะกอนใหท  งไป งไ ป - ถายาหยอดจม ไม ควรใช ค วรใชยาน   ย านรรวมก ว มกบ ผ  อ  อน - ไม น  ายาสวนล า ยาสวนลางจม า งจมก ( Nasal wash, Nasal douche ) เชนน นน  าเกล า เกลอ (0.9 % normal saline) ลล างจม า งจมก ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย คอ 0.9% Normal saline nasal wash ใช ใช สวนล ส วนลางจม า งจมก 2. ทวนใบส   ใส ถถ วยหร ว ยหรอแก อ แกวท วท  เตร เตรยมไว ย มไว แล  แ ลวใช ว ใชกระบอกบอกฉ ก ระบอกบอกฉดยาด ด ยาดด 3. เท 0.9%  Normal saline ใส น  าเกล า เกลอจนเต อ จนเตม นงหร ง หรอย อย นก น ก มหน ม หนาเล าเลกน กน อยเอนศ อ ยเอนศรษะไปด ร ษะไปดานใดด า นใดดานหน   า นหนงเล ง เลกน กน อย อ ย กล   กลนหายใจหร น หายใจหร อ 4. น  

56

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

5. 6.

หายใจทางปากเพ  อ ป องก อ งกนการส น การส า ลก ฉ ด น  า เ ก ล อ ป ร ะ ม า ณ 5 -1 0  cc เข า ไปในร จม จม กด กด านบน า นบน ในกรณเด เด กเล ก เลกท กท  ยย งส งส ง น  า ม ก เ อ ง ไ ม ไ ด ใ ห เ ด ก น อ น ใ น ท า ศ ร ษ ะ ส ง พ อ ค ว ร เพ เพ  อป อป องก อ งก น การส า ลก หร อ ในก รณ เ ดกโตท  ก โตท ส ง น  า ม ก เ อ ง ไ ด ใ ห  เด เด ก น น ง ห ร อ ย น แหงนหนาข าข  นเล น เลกน กน อย อ ย ถากล า กลวเด ว เดกส กส าล า ล กอาจให ก อาจใหกกมหน ม หนาสอดปลายหลอดฉ า สอดปลายหลอดฉ ดเข ด เข า ไป ในรจม จม ก ให ปลายกร ะบอกฉ ะบ อกฉ ด ชดด ด ด า นบนขอ งร จ มก ค อ ยๆฉ ด น  า เ ก ล อ ค ร ร งล ะ ประมาณ 0.5 - 1 cc ใช ใช ลล กยางแดงด ก ยางแดงดดน ดน  าม าม กออก ก ออก หรอ ใหส  งน งน  าม า ม กออก ก ออก ทาซ าซ  าหลายๆคร า หลายๆคร  งในร ง ในรจม จม กแต ก แตล ะขางจนไม า งจนไมมมน  าม าม ก

ยาสด กาหนดขนาด า หนดขนาด ( Metered Dose Inhaler หร หร อ M D I) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย เช เช น 2. ทวนใบส   ใช เพ เ พ  อควบค อ ควบคมอาการหอบห ม อาการหอบหด ใช 1 1  puff  (กด  (กด 1 คร   ครง)ง) เวลา เชา และ เยนควรใช น ควรใช ย าน   าน - Seretide Evohaler  ใช ตดต ดต อก อก นเป น เปนประจ น ประจาท าท กว กว น ใช เพ เ พ  อบรรเทาอาหารห อ บรรเทาอาหารหด ใช 2 2  puffs เม เม  อม อ ม อาการ อ าการ - Ventolin Evohaler  ใช อ หลอดพนยาในแนวต   น ยาในแนวตง เปดฝาครอบปากหลอดยาพ ด ฝาครอบปากหลอดยาพ น 3. ถ อหลอดพ ออก เขยาหลอดยาในแนวต   า หลอดยาในแนวตง 3 -4 คร   ครง (กรณท ท  ใ ช เ ป น ค ร ร ง แรก หรอใช อ ใชเพ เพ  อบรรเทาอาการเป อ บรรเทาอาการเปนคร   น ครงครา ง คราวว ควรทดล อง กดท   กดทพ นยาก น ยากอนใช อ นใชจร จร ง)ง) ดเตมท มท   4. หายใจออกทางปากให ส  ดเต ใช รร ม ฝปากอมรอบป ป ากอมรอบปากขวดพ ากขวดพ น ยาให ส น ท เงยศ ร ษะข  ษะข น 5. ใช เลก นอ ย (ว ( ว ธ  น เ ห ม า ะ ก บ ผ   เ ร ร ม ใ ช ย า พ  น แ ต วว ธ  น น  ย า จ ะ ตกคางในช า งในชองปากได อ งปากไดมาก) ม าก) หรอ อาปากให า ปากใหปากหลอดพ ป ากหลอดพ น ยาอย   ยาอยห างจากปากประมาณ า งจากปากประมาณ 3 -4 เซนต เ มตร หร อ 1 -2 น น ว เอนศรษะไปด ร ษะไปดานหล า นหลงเล ง เลกน กน อย อ ย (วธ น  น มมขข  อ ด ท ย  า ต ก ค า ง ใ น ชองปากน อ งปากนอยกว อ ยกวาและจะท า และจะทาให า ใหได ได ละอองยาขนาดเล ล ะอองยาขนาดเล ก กว า เข เข าไปในปอดได า ไปในปอดไดดดกว กว า)า) าช าๆ า ๆ และลกๆ ก ๆ ทางปากพรอมๆก อ มๆกบกดท   บ กดทพ นยา น ยา 1 คร   ครง ตวยาจะเข ว ยาจะเขาส าส  ลลาคอพร า คอพรอมก อ มกบลมหายใจ บ ลมหายใจ 6. หายใจเขาช น ยาออกจากปาก ห ห บปากให บ ปากใหส นท กล   กลนหายใจประมาณ น หายใจประมาณ 10 วนาท น าทห รอให อ ใหนานท   น านทส ดเท ด เทาท าท   จ ะ ท า 7. เอาหลอดพนยาออกจากปาก ได ได  ®

®

57

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ผอนลมหายใจออกทางปากหร อ นลมหายใจออกทางปากหรอจม อ จมกช กช าๆ า ๆ ตองพ อ งพนยาอ น ยาอกคร   ก ครง ควรเวนระยะห น ระยะหางจากคร   า งจากครงแรกอย ง แรกอยางน า งนอย อย 1 -2 นาท จ  จ งปฏ ง ปฏบบตตใหม ใ หมตามข ต ามขางต างตน 9. กรณต ง ใชเสร เ สรจควรท จ ควรทาความสะอาดปากหลอดพ า ความสะอาดปากหลอดพนด นด วยน ว ยน  าสะอาด า สะอาด เชดด ดด วยกระดาษซ ว ยกระดาษซบให บ ใหแห แห ง ปดฝาครอบให ด ฝาครอบให 10 . ห ลงใช เร เร ยบร ย บรอย อย ง จากพนยาเสร น ยาเสรจเร จ เรยบร ย บรอย อ ย กล   กลวในปากและคอด ว ในปากและคอด ว ยน  า ส ะ อ า ด แ ล ว บ ว น ท ท งเพ เ พ อ ล ด อ า ก า ร ป า ก ค อ แ ห ง 11 . ห ลงจากพ ชวยลดการเก ว ยลดการเกดเช   ด เชอราในช อ ราในชองปาก อ งปาก และการเกดเส ด เสยงแหบโดยเฉพาะจากการใช ย งแหบโดยเฉพาะจากการใชยาสเต ย าสเตยรอยด ย รอยด ขอแนะน อ แนะนาในการใช า ในการใชยาพ ย าพนส นส ด 2 ชนด กรณท  ผผ  ป วยต ว ยตองใช อ งใชยาพ ย าพนส นส ดร ด ร วมก ว มกน 2 ชน ด ตองเว อ งเว น ระยะ ในการพ ในกา รพ น ยาแต ล ะชน ด เชน ยา พ น ส ด ขยายหลอดลม และยาสเตยรอยด ย รอยด ควรพ   ควรพนยาขยายหลอดลมก น ยาขยายหลอดลมก อน อ น เพ   เพอให อ ใหยาออกฤทธ  ย าออกฤทธ กก อ น จ ะ ท า ใ ห ก า ร พ น ย า สเตยรอยด ย รอยดเข เข าปอดได า ปอดไดมากข   ม ากขน และเวนระยะ น ระยะ 5 นาทจจ งค งค อยพ อ ยพนยาสเต น ยาสเตยรอยด ย รอยด ขอแนะน อ แนะนาเพ   า เพมเต ม เตมอ มอ  นๆ นๆ อ นใชยา ย า ผ  ปปวยควรฝ ว ยควรฝกซ กซ อมการหายใจทางปากก อ มการหายใจทางปากกอน อ น โดยสดหายใจเข ด หายใจเขาออกช า ออกชาๆล า ๆล ก ๆจนชานาญ านาญ - กอนใช ว ยอาจทดลองพนยาหน น ยาหนากระจก า กระจก ถาขณะพ า ขณะพนยาม น ยามไอระเหยของละอ ไ อระเหยของละอ องยารอบๆป าก แสดงว า ใช ใช ย าไม าไม - ผ  ป วยอาจทดลองพ ถกต กต อง อง าผ  ปปวยม ว ยมเสมหะ เ สมหะ กอนพ อ นพนยาควรก น ยาควรกาจ าจ ดเสมหะออกจากล ด เสมหะออกจากลาคอก า คอกอน อน - ถาผ มพ นยาให น ยาใหพ นท นท นท น ท ท  ท นนกข กข  นได น ได และพ  และพนคร   น ครงต ง ตอ ไปตามปกต แต ถ  า น ก ข ข น ไ ด ใ น ร ะ ย ะ เ ว ล า ท ท ใ ก ล กกบ - การลมพ เวลาของการพนคร   น ครงต งต อไป อ ไป ใหพ นคร   น ครงต งต อไปได อ ไปไดเลย เ ลย โดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาดการพ ม ขนาดการพนเป น เปน 2 เทา นท  เป เ ป นยาขยายหลอดลมเท น ยาขยายหลอดลมเทาน าน  นท น ท  สามารถใช ส ามารถใชกกบอาการจ บ อาการจบห บห ดฉ ดฉ บพล บ พลนได น ได ส  ส วนยาพ ว นยาพนท นท  เป เ ป นสเต น สเต ย รอยด - ยาพนท และยาอ   และยาอนๆ น ๆ ไมสามารถขย ส ามารถขยายหลอ ายหลอดลม ดลมได ได แตจะใช จ ะ ใช ส าหร า หร บ ป อ งกนอาก น อาก ารในร ะยะ ยาวแล ะใช เ วลา 1- 4 ส ปดาห ป ดาหจจงจะเห ง จะเหนผลเต น ผลเตมท มท   ด  ด งน งน  นจ น จ งควรใช ง ควรใชยาพวกน   ย าพวกนตามแพทย ต ามแพทยส  งอย ง อยางต า งตอเน   อ เนอง อง เม  อใช อ ใชยาหมดแล ย าหมดแลว ไมควรท ค วรทบหลอดยาหรอเผาไฟ บ หลอดยาหรอเผาไฟ เพราะอาจท เพราะอาจทาให า ใหหลอดยาระเป ห ลอดยาระเปดได ด ได - เม 8.

ยาสด Accuhaler ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย เช  เช น  Seretide accuhaler เป เป นยาควบค น ยาควบคมโรคหอบห ม โรคหอบห ด ใชคร  ค ร งล ะ 2. ทวนใบส   1 ส ด วนละ น ละ 2 คร  คร ง เช เช า -เย เย น ควรใชยาน   ย านตตดต ดต อก อก นเป น เปนประจ น ประจาท าท กว กว น อ เครองในแนวราบขนานก อ งในแนวราบขนานกบพ บพ  น 3. ถ อเคร   เคร อ ง accuhaler โดยใช ม  อ ข า งหน ง จ บ ต ว เค ร ร อ ง ด า น น อ ก ไ ว แ ล ว ใ ช 4. เป ด เคร  น  นวห วห วแม ว แมมมอของม อ ของมออ ออ กข กข างหน   า งหนงวางท   ง วางทรรอง อง นน  ว ห วแม ว แมมมอในท อ ในทศออกจากต ศ ออกจากตวไปจนส ว ไปจนสด 5. ดนน อ เครองไว อ งไวในแนวนอน ใ นแนวนอน โดยใหปากกระบอกห ป ากกระบอกหนเข น เขาหาต า หาตว ดนแกนเล   น แกนเลอนออกไป อ นออกไป 6. ถ อเคร  

58

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

จนสดจนได ด จนไดยยนเส น เสยง ย ง “คลก” ก ” และหามด า มดนกล น กลบ ากทส ด ร ะ วง อ ย า พ  น ล ม ห า ย ใ จ เ ข า ไ ป ใ น เ ค ร ร อ ง 7. หายใจออกทางปากให ม ากท   (เชนเด นเดยวก ย วกบ M DI ) 8. อมปากกระบอกใหส น ท 9. ส ด ลมหายใจเข า ทางปากโดยผ า นเคร  อ ง ม อ ใ ห  “เรว แรง และ ล ก ” แล ว เอา เคร   เครองม อ งมอออกจากปาก อ ออกจากปาก กล  นหายใจประมาณ น หายใจประมาณ 10 วนาท น าท หรอนานท   อ นานทส ดเท ด เทาท าท  จะท จ ะทาได าได แลวหายใจออกช ว หายใจออกชาๆ าๆ 10 . กล ด เครองโดยวางน   อ งโดยวางนวห วห วแม ว แมมมอบนร อ บนรอง อ ง แลวเล  ว เล อ น ก ลบ ม า ห า ตว จ น ส ด เม เม อ เ ค ร ร อ ง 11 . ป ดเคร   ถกป กป ดจะได ด จะไดยยนเส น เสยง ย ง “คลก” ก ” แกนเล   แกนเลอนจะค อ นจะคนกล น กลบมาในต บ มาในตาแหน า แหนงเด งเดมโดยอ ม โดยอต โนม ต  ส าหร า หรบพร บ พรอมท   อ มทจะใช จ ะใชงานในคร   ง านในครงต งต อไป อไ ป ง จากสดยาเสร ด ยาเสรจเร จ เรยบร ย บรอย อ ย ใหกล กล  วปากและคอด ว ปากและคอด ว ยน  า ส ะ อ า ด แ ล ว บ ว น ท ท ง เ พ อ ล ด อ า ก า ร ป า ก ค อ แ ห ง 12 . ห ลงจากส ชวยลดการเก ว ยลดการเกดเช   ดเชอราในช อ ราในชองปาก อ งปาก และการเกดเส ด เสยงแหบโดยเฉพาะจากการใช ย งแหบโดยเฉพาะจากการใชยาสเต ย าสเตยรอยด ย รอยด ขอแนะน อ แนะนาเพ   า เพมเต ม เตมอ มอ  นๆ นๆ าผ  ปปวยม ว ยมเสมหะ เ สมหะ กอนส อ นสดยาควรก ด ยาควรกาจ าจ ดเสมหะออกจากล ด เสมหะออกจากลาคอก า คอกอน อน - ถาผ ก ครงท งท  ไม ไ ม ได ไ ด ใช ใช  และด   และดนแกนเล   น แกนเลอนเม   อ นเมอต อต องการจะใช อ งการจะใชยาในคร   ย าในครงต งต อไปเท อ ไปเทาน าน  น - ป ด accuhaler ท กคร   า มใชนน  าล าล างเคร   างเครอง อ ง แตให ใ หใ ชผผาหร า หรอกระดาษท อ กระดาษทชช ช ชส ะอาดเชดท ดท าความสะอาดแทน า ความสะอาดแทน และเก บ accuhaler ไ ว  - ห ามใช ในท   ในทแห แห ง ย าหมดจะปรากฏเลข 0 - กรณยาหมดจะปรากฏเลข ยาสด Turbuhaler ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย เช  เช น ยา Budesonide ใช ใช เพ เ พ  อควบค อ ควบคมอาการหอบห ม อาการหอบหด ส ดคร   ด ครงละ ง ละ 1 2. ทวนใบส   ส ด วนละ น ละ 2  คร  ค ร  งเวลา งเวลา เชา และ เยน เป ดฝาครอบขวดยาออก ด ฝาครอบขวดยาออก 3. เป อ ขวดยาในลกษณะต   ก ษณะตงตรง ง ตรง ปลายหลอดอย   ปลายหลอดอยดดานบน า นบน 4. ถอขวดยาในล ด ฐานหลอดยาไปดานขวา า นขวา (ทว นเข ม นาฬ ก า) ให ส  ด แล ว บ ด กลบมาด บ มา ดานซ า นซ า ย 5. บ ดฐานหลอดยาไปด (ตามเขมนาฬ ม นาฬกา) ก า) ใหส ดจะได ด จะไดยยนเส น เสยง ยง “คล คล ก ” แสดงวายาบรรจ า ยาบรรจพ รอมท   อ มทจะส จ ะสด ากทส ด ร ะ วง อ ย า พ  น ล ม ห า ย ใ จ เ ข า ไ ป ใ น เ ค ร ร อ ง 6. หายใจออกทางปากให ม ากท   (เชนเด นเดยวก ย วกบ M DI ) ใช รร ม ฝปากอมปลายหลอดให ป ากอมปลายหลอดใหส นท 7. ใช ด หายใจเขาทางปากให า ทางปากใหแ รงและลก 8. ส ดหายใจเข

59

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

กล กล  นหายใจไว น หายใจไวอย อย างน า งนอย อย 10  ว  ว นาท น าท หร อ ให น านท  านท ส ด เ ท า ท จ ะ ท า ไ ด แ ล ว ห า ย ใ จ ออกชาๆ าๆ าต องการส อ งการสดยามากกว ด ยามากกวา 1 คร   ครง ใหเร เร  มท ม ท าใหม า ใหมต  ตงแต ง แตตตน 10 . ถ าต เม  อใช อ ใชเสร เ สรจแล จ แลว ให ท าความสะอาดปากหลอดด า ความสะอาดปากหลอดดวยผ ว ยผ า หร อ กระดาษท ช ช ส ะอาด 11 . เม แล แล ว ปดฝาให ด ฝาใหส นท ง จากสดยาเสร ด ยาเสรจเร จ เรยบร ย บรอย อ ย ใหกล กล  วปากและคอด ว ปากและคอดวยน ว ยน  าสะอาดแล า สะอาดแลวบ ว บ ว นท  นท ง เ พ อ 12 . ห ลงจากส ลดอาการปากคอแหง ชช วยลดการเก ว ยลดการเกด เช  เช อ ร า ใ น ช อ ง ป า ก แ ล ะ ก า ร เ ก ด เ ส ย ง แ ห บ โดยเฉพาะจากการใชยาสเต ย าสเตยรอยด ย รอยด ขอแนะน อ แนะนาเพ   า เพมเต ม เตมอ มอ  นๆ นๆ าผ  ปปวยม ว ยมเสมหะ เ สมหะ กอนส อ นสดยาควรก ด ยาควรกาจ าจ ดเสมหะออกจากล ด เสมหะออกจากลาคอก า คอกอน อน - ถาผ มส ดยาให ด ยาใหส ดท ดท นท นท ท  ท นนกข กข  นได น ได และส  และสดคร  ด คร งตต อ ไ ป ต า ม ป ก ต แ ต ถถ า น ก ข ข น ไ ด ใ น ร ะ ย ะ เ ว ล า ท ท ใ ก ล กกบ - หากลมส เวลาของการสดคร   ด ครงต งต อไป อ ไป ใหส ดคร   ด ครงต งต อไปได อ ไปไดเลย เ ลย โดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาดการส ม ขนาดการสดเป ด เปน 2 เทา ใช ยาตามค ย าตามคาแนะน า แนะนาของแพทย า ของแพทย ไม ไม ควรลดขนาดการใช ค วรลดขนาดการใชยา ย า หรอหย อ หยดใช ด ใชยาเองโดยไม ย าเองโดยไมป รกษาแพทย ก ษาแพทย - ใช ดท  เป เป นยาขยายหลอดลมเท น ยาขยายหลอดลมเทาน าน  นท น ท บ ร ร เท า อ า ก า ร ห อ บ ฉบ พ ลน ไ ด ส ว น ย า ส ด ส เ ต ย ร อ ย ดใ ช ส า ห รบ - ยาสดท ปองก อ งกนในระยะยาว น ในระยะยาว และใชเวลา เ วลา 1 -4 ส ปดาห ป ดาห จ  จ งจะเห ง จะเหนผลเต น ผลเตม ท  ท  ด  ด งน งน  นจ น จ ง ควรใช ย าน  าน ต า ม แ พ ท ยส ง อ ย า ง ตอเน   อ เนองสม อ งสม  าเสมอ า เสมอ า พบแถบสแดงปรากฏท   แ ดงปรากฏทดดานบนของช า นบนของช อ งท  งท แ ส ด ง จ า น ว น ข น า ด ย า ท  ท เห เห ล อ อ ย ย  แ ส ด ง ว า ย า เ ห ล อ 20 ค ร ร ง - ถาพบแถบส (dose) ใหผผ   ปปวยร ว ยรบไปพบแพทย บ ไปพบแพทย เ พ พ อ รบ ย า ต อ แต ถ  า แถบส แ ดงเล อ น ล ง ม า อ ย ย ส ว น ล า ง แ ส ด ง ว า ย า ห ม ด แม แม ววาเขย า เขยาขวดยาแล า ขวดยาแลวจะย ว จะยงได ง ไดยยนเส น เสยงก ย งกตาม ตา ม

9.

ยาหยอดห ( ( Ear drops ) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบส ง แ พ ท ย เ ช น  Ne om ycin เช อ 2. ทวนใบส  yc in ear dr op เป น ยาหยอดห ใ ช ร  ก ษาการต ด เช  เเบคทเร เร ยภายในร ย ภายในรห  ให  ใ ห หยอด ห ยอด 4 หยดลงในหขขางขวา า งขวา วนละ น ละ 4 คร   ครง า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 3. ล างม เอ ยงศ ย งศรษะให ร ษะใหห ขขางท   า งทจะหยอดยาอย   จ ะหยอดยาอยดดานบน า นบน 4. เอ า ไปในหต ามท   ามทกกาหนด า หนด ระวงอย ง อยาเอาหลอดหยดสอดเข า เอาหลอดหยดสอดเข าไปในร า ไปในรห  5. หยอดยาเขาไปในห เอ ยงตะเเคงอย  ย งตะเเคงอย ท าเด า เดม 3 -5 นาท และอาจเอาส   และอาจเอาสาล าล ใส ใส ในร ใ นรหหไวเลกน กน อย อ ย เพ   เพอไม อ ไมให ให ยาไหลออกมา ย าไหลออกมา 6. เอ า เปนยาน น ยาน  าแขวนตะกอน า แขวนตะกอน ให ให เขย เ ขยาขวดก า ขวดกอนใช อ นใช 7. ถ าเป า เพมเต ม เตมว มว า ยาหยอดห บ างชนดท ดท  เก เก บไว บ ไวในต ใ นต  เย เย น กอนใช อ นใชย าให ก  า ยาหยอดห ใ นม อ ไว ป ระมาณ 8. อาจแนะนาเพ   2 -3 นาท เพ  เพ  อปร อ ปรบ อณหภ ณ หภมมให ใ หใ กลเค เค ยงก ย งกบ รางกายก า งกายกอนหยอดยา อ นหยอดยา

60

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาอมใตล  น (Sublingual tablets ) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทย เช  เช น Isosorbide dinitrate 5 mg เปนยาอมใต น ยาอ มใต ล  น ใ ช ข ย า ย ห ล อ ด เ ล อ ด รก ษ า อ า ก า ร เจ เจ บ 2. ทวนใบส   แน แน นหน น หนาอก า อก ใชเฉพาะเวลาม เ ฉพาะเวลามอาการเจ อ าการเจบแน บ แนนหน น หนาอก าอ ก เม  อม อ ม อาการปวดหน อ าการปวดหนาอก า อก แนนหน น หนาอกหร า อกหรอเจ อ เจบหน บ หนาอกให า อกใหน  นง หรอ นอนลง 3. เม  เม ด ไวใต ใต ล  ลน โดยปลอยให อ ยใหยาละลายจนหมด ย าละลายจนหมด ห ห ามเค  า มเค ย ว ย า ห า ม ก ล น 4. อมยา 1  เม ยาท   ยาทงเม ง เมด ห ามบ า มบวนหร ว นหรอกล อ กลนน นน  าลาย า ลาย ขนหล น หลงจากอมยาไปแล ง จากอมยาไปแลว 5  นาท หากอาการไม  หากอาการไมด  ข  น ส า ม า ร ถ อ ม ซ  า 5. อาการจะดข   ได ได  ถาอาการไม า อาการไมดดข   น ห ลง จ า ก อ ม เ ม ด ท   2  ให อ มเม ด ท  ท 3 แล ว ร บ น า ผ  ป ว ย ส ง โรงพยาบาล ง จากอมยาแลวให ว ใหอย อย  ในท ใ นทาเด าเดมส มส กพ กพ ก อยาเพ   า เพงเปล   ง เปลยนท ย นทาทางรวดเร า ทางรวดเร ว เพราะ 6. ห ลงจากอมยาแล จะทาให า ใหห น าม าม ดได ด ได อาจอมยานเพ เพ  อป อป องก อ งกนการเก น การเกดอาการ ด อาการ กอนประกอบก อ นประกอบกจกรรมท   จ กรรมทคาดว ค าดวาจะท า จะทาให า ใหมมอาการ อ าการ 5-10 นาท 7. อาจอมยาน   ยาเหนบทวารหน บ ทวารหนก (Rectal suppositories) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช 1. 2.

ทกทาย ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย ทวนใบส  ทวนใบส ง แ พ ท ย ย า เ ช น Glycerol

suppository

ขนาด

2250 mg

ใ ช

ส าหร า หรบอาการท บ อาการทองผ อ งผก 3. 4.

ลางม า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด ถายาเหน า ยาเหนบน บน  มให ม ใหแช แช ยาในต ย าในต  เย เ ยนก น กอนแกะออ อ นแกะออ กจากห อ หร อ อาจแช ใ นน  า เย เย นก น ก ได ไ ด  เพ เพ  อให อ ใหย าแขงต งต วจะสอดได ว จะสอดไดงงายข   า ยขน

5. 6.

แกะเมดยาออกจากห ด ยาออกจากหอ นอนตะแคงโดยใหขาล ข าลางเหย า งเหยยดตรง ย ดตรง และงอขาบนข  และงอขาบนข น จ น ห ว เ ข า ช ด อ ก มากท   มากทส ด หรอย อย นตรงยกขาข น ตรงยกขาขางหน   า งหนงข งข  นโดยให น โดยใหเท เท าเหย า เหยยบบนเก ย บบนเกาอ าอ    เอาม อ ออมไปด อ มไปดานหล า นหลงแล ง แลวสอดยาเหน ว สอดยาเหนบ

7.

สอดยาเหนบเข บ เขาไปในทวารหน า ไปในทวารหนก เอาดานท   า นทมมปลายแหลมกว ป ลายแหลมกวาเข า เข า ไปก อ น โดยใชน  นวด วด นยาเข น ยาเขาไปช า ไปชาๆ า ๆ และเบาๆ พยายามสอดให ล  ก เพ  เพ อ ไ ม ใ ห แ ท ง ยาหลดออกมา ด ออกมา

61

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 8.

นอนทาเด าเดมซ มซ กคร   ก ครห น  นง (ประมาณ

15

นาท) ถาเป า เปนยาเหน น ยาเหนบ ระบายควรนอนในท า เด ม ไม ต  า ก ว า

15-20

นาท จ งล งล กข ก ข  นไปถ น ไปถายอ า ยอจจาระ จ จาระ แมวว าหล า หลงสอดยาแล ง สอดยาแลวจะม ว จะมความร ค วามร  ส กอยากถ ก อยากถา ยก ต  อ งกล  งกล น อ จ จ า ร ะ ไ ว กก อ น หากลกไปถ ก ไปถายท า ยทนท นท ห ลงสอดยาจะท ง สอดยาจะทาให า ใหยาหล ย าหลดออกมาจากทวารหน ด ออกมาจากทวารหนกก กก อนท   อ นทจะออกฤทธ  จ ะออกฤทธ ได ได เต เต มท มท   enema) ยาสวนทวารหนก ( Rectal enema) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ย า เช น Sodium Chloride enema ขนาด 250 ml ใ ช 2. ทวนใบส   ส าหร า หรบอาการท บ อาการทองผ อ งผก า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 3. ล างม าม ฝาป ฝ าปดหลอดสวนให ด หลอดสวนใหเอาฝาป เ อาฝาปดออกก ด ออกก อ น และหล อ ล ล น ป ล า ย ห ล อ ด 4. ถ าม สวนดวยสารหล ว ยสารหลอล อล  น ข าลางเหย า งเหยยดตรง ย ดตรง และงอขาบนข   และงอขาบนขนจนห น จนห ว เข า ช ด อก 5. นอนตะแคงโดยให ขาล มากท   มากทส ด า ไปในทวารหนก สอดโดยค อ ยๆหม น ขวดยา 6. สอดปลายหลอดสวนเขาไปในทวารหน ชาๆ า ๆ และเบาๆ (ขณะสอดควรหายใจเขาล า ลก ๆ เพ   เพอให อ ใหสอดใส ส อดใสได ได งงายข   า ยขน) น) อ ยๆบบยาจากขวดหร บ ยาจากขวดหรอภาชนะบรรจ อ ภาชนะบรรจนน  ายาอย า ยาอยางช างชาๆจนน า ๆจนน  ายาหมด า ยาหมด 7. คอยๆบ บ ทวารหนกไว ก ไว 2- 3  ว  ว นาท น าท 8. พยายามขมบทวารหน าเดมประมาณ ม ประมาณ 15-30  นาท ถ า เป น การสวนระบายแม จ ะม 9. นอนในทาเด ความร  ส กอยากถ ก อยากถายก า ยกให ให กล ก ล  นเอาไว น เอาไวกกอน อ น หากล ก ไปถ า ยท น ท ห ล ง สอด ยาจะทาให า ใหยาหล ย าหลดออกมาจากทวารหน ด ออกมาจากทวารหน ก ก อ นท  นท จ ะ อ อ ก ฤ ท ธ ไ ด เ ต ม ท  ท โดยกล   โดยกลนไว น ไวนานส น านสดเท ด เทาท าท  จะท จ ะทาได าได

suppositories ) ยาเหนบ ชองคลอดโดยใช อ งคลอดโดยใชมมอ ( Vaginal suppositories ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน ยา Clotrimazole ขนาด 500  m g ใช ใช ส าหร า หรบร บ ร ก ษา 2. ทวนใบส   อาการตดเช   เชอราในช อ ราในชองคลอด อ งคลอด โดยสอดยาเหนบช บช องคลอดก อ งคลอดกอนนอน อ นนอน า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 3. ล างม ม เมดยาในน ด ยาในน  าสะอาดพอให า สะอาดพอใหยาช   ยาชน ( 1 -2 ว นาท น าท) เพ   เพอช อช วยลดการระคายเค ว ยลดการระคายเคอง อง 4. แกะยาออกจากกระดาษห อ จ  มเม

62

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 5. 6.

นอนหงาย โดยชนห นห วเข ว เขาข าข  นและแยกขาออก น และแยกขาออก สอดยาเขาในช า ในชองคลอด อ งคลอด ใหลลกท กท  ส ดเท ด เทาท าท  จะท จ ะทาได า ได  โดยใช น  ว ช ว ย ดน ย า เข เข า ไป

นอนทาเด าเดมส มส กคร   ก คร  ประมาณ 15 นาท เพ  เพ อ ไ ม ใ ห ย า ไ ห ล อ อ ก ม า จ า ก ช อ ง คลอด ขอแนะน อ แนะนาเพ   า เพมเต ม เตมอ มอ  นๆ นๆ ควรเหนบยาต บ ยาตดต ดต อก อก นท น ท กว ก ว นอย น อยางน า งนอย อ ย ตามจานวนว า นวนวน หรอขนาดยาท อ ขน าดยาท   กาหนด า หนด เชน 7 วน หรอข อข  นก น ก บชน บ ชนดของยาและตามค ด ของยาและตามค า แนะน า ของแพทย ห ร อ เภสชกร ช กร เม   เมอสอดยาเหน อ สอดยาเหนบแล บ แลวควรนอนท ว ควรนอนทาเด า เดม น น ง ๆ จ น ก ว า ย า จ ะ ล ะ ล า ย ห ม ด ปกตมมกจะเหน ก จะเหนบก บก อนนอน อ นนอน ควรใชกระดาษช ก ระดาษชาระซ า ระซ อ นท บ ก น หลายๆช น ร อ ง ท  ท กางเกงในไว เพ เพ  อรองร อ รองรบ ส วนของเม ว นของเมดยาท   ด ยาทจะละลายไหลออกมา จ ะละลายไหลออกมา 7.

แผนอนามั นอนามัย

suppositories) ยาเหนบ ชองคลอดโดยใช อ งคลอดโดยใชเคร   เครองม อ งมอ ชวยสอด ว ยสอด (Vaginal suppositories) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตว ผ  ป วย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน ยา Clotrimazole ขนาด 500 mg ใช ใช ส าหร า หร บ ร ก ษา 2. ทวนใบส   อาการตดเช   ดเชอราในช อ ราในชองคลอด อ งคลอด โดยสอดยาเหนบ ชองคลอดก อ งคลอดกอนนอน อ นนอน า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 3. ล างม 4. แกะยาออกจากกระดาษห อ ใส เม เ ม ดยาในเคร   ด ยาในเครองม อ งมอช อช วยสอด ว ยสอด โดยมข  ขนตอนด น ตอนดงน งน   5. ใส งก านส า นสบของเคร  บ ของเคร อ งม งม อออกมาจนส อ ออกมาจนสด - โดยดงก ใส ยาในช ย าในชองใส อ งใสยาท   ย าทปลายของเคร   ป ลายของเครองม อ งมอ เมดยาจะต ด ยาจะตดท ดท  ชชองใส อ งใสยา ยา - ใส นห วเข ว เขาข าข  นและแยกขาออก น และแยกขาออก 6. นอนหงาย โดยชนห า ในชองคลอด อ งคลอด โดยมข  ขนตอนด น ตอนดงน งน   7. สอดยาเขาในช บต วเคร   ว เครองม อ งม อ สอดยาท  ใ ส ย า แ ล ว ด ว ย น น ว ห ว แ ม มม อ แ ล ะ น น ว ก ล า ง - โดยจบต ส วนน   ว นนว ช  ชให ให แตะอย   แ ตะอยท  ทปลายก ป ลายกานส า นสบ น ปลายทมมยาเข ย าเขา ไปในช อ งคลอด ค อ ยๆสอดเคร  ยๆสอดเคร อ ง ม อ เ ข า ไ ป เ บ า ๆ - ห นปลายท   เม เม  อสอดเข อ สอดเขาไปล า ไปลกพอควรให ก พอควรใหใช ใช น  น วช วช  ดดนก นก นล น ล กส ก ส บ เพ  เพ อ ไ ล ตตว ย า อ อ ก จ า ก เคร   เครองม อ งมอ โดยยาจะตกอย   โดยยาจะตกอยในช ใ นชองคลอด อ งคลอด เอาเครองม อ งมอออกจากช อ ออกจากชองคลอด อ งคลอด - เอาเคร   าเดมส มส กคร   ก คร  ประมาณ 15   นาท เพ เพ  อไม อ ไมให ให ยาไหลออกมาจากช ย าไหลออกมาจากชองคลอด อ งคลอด 8. นอนทาเด

63

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาฉด อ นซ นซ ล น (Insulin injection) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช 1. ทกทาย ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 2. ทวนใบส   ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ย า เช เช น ยาท ย าท  ค ณ ไ ด รรบ ค อ ย า ฉ ด อ น ซ ล น ใ ช เ พ อ ล ด ร ะ ดบ น  าตาลในเล า ตาลในเลอด อ ด ขนาดยาของ regular insulin ใช ใช  60   60 ยนนต โดยใหฉฉดอ ดอ นซ นซ ลล  น กอนร อ นรบประทานอาหาร บ ประทานอาหาร 15 -30 นาท 3. ลางม า งมอด อด วยสบ   ว ยสบและน แ ละน  าให า ใหสะอาด ส ะอาด เชดม ดม อให อ ใหแห แห ง 4. คล คล งขวดยาอ ง ขวดยาอน ซลลนเบาๆ น เบาๆ บนฝาม าม อท อท  งสองข ง สองขางเพ   า งเพอให อ ใหตตวยาผสมเข ว ยาผสมเข า ก น และ ม ออณหภ ณ หภมม ใ กลเค เค ยงก ย งกบร บร างกายจะช า งกายจะชวยลดอาการปวดหล ว ยลดอาการปวดหลงการฉ ง การฉดยา ดย า 5. เป เป ดฝาครอบจ ด ฝาครอบจกยางออก ก ยางออก (ถาม าม ) เชดจ ดจ กยางด ก ยางดวยส ว ยสาล า ล ช  บ แอลกอฮอล บ นขวด ยา 6. นากระบอกฉ า กระบอกฉดยา ด ยา (syringe)(โดยเลอกขนาด อ กขนาด syringe ให ให เหมะสมก เ หมะสมกบปร บ ปรมาณ ม าณ

ท  ตตองการ) อ งการ) ท  ทสะอาดออกมาจากภาชนะ ส ะอาดออกมาจากภาชนะ บรรจ ดดอากาศเข ด อากาศเข ามาใน กระบอกฉดยาให ด ยาใหมม ปร ปร มาตรเท ม าตรเทาก าก บขนาดอ บ ขนาดอนซ นซ ลล นท นท  ตต องการ อ งการ 7. แทงเขมฉ มฉ ดยาให ด ยาใหทะล ท ะลจจกยางของยาลงไปในขวดยา ก ยางของยาลงไปในขวดยา แล แล วฉ ว ฉ ด อากาศเข า ไปใน ขวดยา 8. คว คว  าขวดยาท   า ขวดยาทมม เข เข มปั ม ป ักค กค างอย   า งอย ค  ค อยๆ อ ยๆ ดดอ ดอ นซ นซ ลล นจากขวดเข น จากขวดเข า ไปในหลอดฉ ด ยาในขนาดเทาท าท ตตองการ อ งการ 9. ตรวจดวว าม าม ฟองอากาศหร ฟ องอากาศหรอไม อ ไม ถ  ถ าม าม ให ให ฉฉ ดยากล ด ยากลบเข บ เขาไปในขวดใหม า ไปในขวดใหม แล  แลว ด ด ยากลบเข บ เขามาอ า มาอกคร   ก ครงจนได ง จนไดตามขนาดท   ต ามขนาดทตตองการ อ งการ insulin

ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใชก รณท  ฉฉดยาผสมสองชน ด ยาผสมสองชนด 1. ทกทาย ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 2. ทวนใบส   ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน ยาท   ยาทคคณได ณ ไดรรบค บค อ ยาฉ ยาฉ ด อนซ น ซ ล นชน น ชน ด ออก ฤทธ ฤทธ ส น (น (น  าใส) า ใส) และชนดออกฤทธ  ด ออกฤทธ ยาว ย าว (น  าข าข  น) น ) เพ เพ  อลดระด อ ลดระดบน บน  าตาลในเล า ตาลในเลอด อด 3. ลางม า งมอด อด วยสบ   ว ยสบและน แ ละน  าให า ใหสะอาด ส ะอาด เชดม ดม อให อ ใหแห แห ง 4. คล คล งขวดยาอ ง ขวดยาอน ซลลนเบาๆ น เบาๆ บนฝาม าม อท อท  งสองข ง สองขางเพ   า งเพอให อ ใหตตวยาผสมเข ว ยาผสมเข า ก น และ ม ออณหภ ณ หภมม ใ กลเค เค ยงก ย งกบร บร างกายจะช า งกายจะชวยลดอาการปวดหล ว ยลดอาการปวดหลงการฉ ง การฉดยา ดย า 5. เป เป ดฝาครอบจ ด ฝาครอบจกยางออก ก ยางออก (ถาม าม ) เชดจ ดจ กยางด ก ยางดวยส ว ยส า ล ช  บ แอลกอฮอล บ นขวด ยา

64

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

65

6. นากระบอกฉ า กระบอกฉดยา ด ยา (syringe) ท  ทสะอาดออกมาจากภาชนะบรรจ ส ะอาดออกมาจากภาชนะบรรจ ด ด อากาศ เข เข ามาในกระบอกฉ า มาในกระบอกฉ ด ยาให ม  ป ร ม าตรเท า ก บ ขนาดอ น ซ ล  น ชน ด น  า ข ข น ท  ท ตองการ อ งการ แลวฉ วฉ ดลมเข ด ลมเขาไปในขวดอ า ไปในขวดอนซ นซ ลล นชน น ชนด น  าข าข  น อยาเพ   า เพงด งด ดยา ดย า 7. นากระบอกฉ า กระบอกฉดยา ดยา ( syringe) ออ นเด น เดม ดดอากาศเข ด อากาศเขามาในกระบอกฉ า มาในกระบอกฉ ด ยาให ม  ปร ปร มาตรเท ม าตรเทา ก บ ขนาดอ น ซ ล  น ชน ด น  า ใ ส ท ท ต อ ง ก า ร แ ล ว ฉ ด ล ม เ ข า ไ ป ใ น ขวดอนซ นซ ลล นชน น ชนดน ดน  าใส า ใส และ 8.

9.

ดดอ ดอ นซ นซ ลล นชน น ชนดน ดน  าใสออกมาเท า ใสออกมาเทาก าก บปร บ ปรมาตรท   ม าตรทตตองการ อ งการ

นากระบอกฉ า กระบอกฉดยา ด ยา ( syringe) อ น เด ม ท ท ม อ น ซ ล น ช น ด น  า ใ ส อ ย ย  ก ลบ ม า ด ด อนซ นซ ลล นชน น ชนดน ดน  าข าข  นเท น เทาก าก บปร บ ปรมาตรท   ม าตรทตตองการ อ งการ แลวน วน าไปฉ า ไปฉดท ดท นท นท 

ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การฉ ก ารฉดอ ดอ นซ นซ ลล น า ความสะอาดผ วหน ว หนงบร ง บรเวณท   เ วณทจะฉ จ ะฉดด ดด วยส ว ยสาล าล ชชบแอลกอฮอล บ แอลกอฮอล 1. ท าความสะอาดผ ใช มม  อข อข างหน   า งหนงด งด งผ งผ วหน ว หนงท งท  ฉฉ ดยาให ด ยาใหส งข งข  น ม อข อข างท   า งทเหล เ หลอจ อจ บกระบอกฉ บ กระบอกฉ ด ยา 2. ใช คล คล ายก า ยกบการจ บ การจบปากกา บ ปากกา แลวแทงเข ว แทงเขมผ มผ านผ า นผวหน ว หนงอย ง อย า งรวดเร ว โดยวางเข ม เอ เอ ยงท ย งทาม าม ม 45 -90 องศากบ ผวหน ว หนงบร ง บร เ วณน  วณน น แ ล ว ค อ ย ๆ ฉ ด อ น ซ ล น ช า ๆ โดยกดกานส า นสบของกระบอกฉ บ ของกระบอกฉดยาจนส ด ยาจนสด ม ออกอยางรวดเร า งรวดเรว และกดบร เ วณท   วณทฉฉดด ดด วยส ว ยสาล าล ชชบแอลกอฮอล บ แอลกอฮอล 3. ถอนเขมออกอย เม  อฉ อ ฉ ดเสร ด เสรจ และตองการเก อ งการเก บ เข ม ไว ฉ  ด ซ  า ใ ห ห ล ก เ ล ล ย ง ก า ร เ ช ด ท า ค ว า ม 4. เม สะอาดเขมด มด วยแอลกอฮอล ว ยแอลกอฮอล เน  เ น  องจากท อ งจากทาให า ใหลดความคมของ ล ดความคมของ เขม ในการท  ในการท ง กระบอกฉดยาและเข ด ยาและเขมฉ มฉ ดยาอย ด ยาอยางเหมาะสม า งเหมาะสม ฉดช ดชาๆ าๆ แตถอดไว ถอดไว ขอแนะน อ แนะนาเพ   า เพมเต ม เตม อ  อนๆ นๆ า แหนงท งท  เหมาะสมก เ หมาะสมกบการฉ บ การฉด อ นซ นซ ลล น คอ หนาท าท อง อ ง หนาขา า ขา บ  บนเอว น เอว และหนาแขน า แขน - ตาแหน ไม ควรฉ ค วรฉดยาในต ด ยาในตาแหน า แหนงเด งเดมบ มบ อยๆ อ ยๆ ควรเล   ควรเลอนต อ นตาแหน า แหนงในการฉ ง ในการฉดยาให ด ยาใหห างจากต า งจากตาแหน า แหนงหล ง หลงส งส ดประมาณ ด ประมาณ 1 - ไม น  นว ไม ควรคล ค วรคลงหร ง หรอนวดบร อ นวดบรเวณฉ เ วณฉดยาหล ด ยาหลงฉ งฉ ดยาเสร ด ยาเสรจ - ไม

คว ทั  งสองขวด งสองขวด

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม -

ผล ต ภณฑ ณ ฑ ออ  น ซ ล นแต น แต ล ะช นด อ าจม ข อแน อ แ น ะน า วธธ  ก ารใ ชเพ   เ พม เ ต ม หร อ แตกต า งไปจากน  งไปจากน  ใ ห ย ด ต า ม ผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ น  น นๆ นๆ

ปากกาฉด อ นซ นซ ลลน ( Insulin pen) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบส ง แ พ ท ยย า เ ช น   Mixtard 30 HM Penfill เป น ยาท  ยาท ใ ช ล ด ร ะ ดบ น  า ต า ล ใ น เ ล อ ด ส า ห รบ ผ  ป ว ย 2. ทวนใบส  เบาหวาน ใหใช ใชปรมาณ ม าณ 15 unit ฉดก ดก อนร อ นรบประทานอาหารเช บ ประทานอาหารเชา 30 นาท น ปากกา เพ   เพอถอดส อ ถอดสวนใส ว นใสหลอดอ ห ลอดอนซ นซ ลล นออก น ออก ใสหลอดอ ห ลอดอนซ นซ ลล นเข น เขาไปในส า ไปในสวนบรรจ ว นบรรจหลอดอ ห ลอดอนซ นซ ลล น 3. ห ม นปากกา

4. 5. 6.

เช เช ดบร ด บรเวณจ เ วณจกยางหลอดอ ก ยางหลอดอนซ นซ ลล นด นด วยแอลกอฮอล ว ยแอลกอฮอล ใส ใส เข เ ข มของปากกาเข ม ของปากกาเขาไปท   า ไปทปลายหลอดอ ป ลายหลอดอนซ นซ ลล น ห ม นต นต วเลขให ว เลขใหเท เท าก า ก บขนาดยาท  บ ขนาดยาท ฉด เขยาปากกา า ปากกา โดยแกวงไปมาประมาณ ง ไปมาประมาณ 10 คร  คร ง

ท า ความสะอาดผ ว หน ง ท  จ ะ ฉ ด ด ว ย แ อ ล ก อ ฮ อ ล รอใหแห แห ง ใช มม  อด อด งผ งผ วหน ว หนง บรเวณท   เ วณทฉฉดยาให ด ยาใหส งข งข  น 8. ใช มฉ ดยาต   ด ยาตงฉากก ง ฉากกบผ บผ วหน ว หนงบร ง บรเวณท  เ วณท ฉ ด จ น ม ด 9. แทงเขมฉ เข เข ม เดนยาโดยกดป น ยาโดยกดป  มท มท  ฉฉดยาจนหมด ด ยาจนหมด ถอนปากกา ออก ใชส าล าล กดต ก ดตาแหน า แหนงท งท  ฉฉ ดไว ด ไวสส ก คร   คร ง จากจบข น ต อ น ก า ร ฉ ด อ น ซ ล น แ ล ว ใ ห ส ว ม 10 . ห ลงจากจบข  ปลอกนอกห ว เข ม แล ว บ ด ห ว เข ม ท  ง ล ง ใ น ถง ท   ปลอดภย 7.

66

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การใชชชดตรวจต ด ตรวจตงครรภ ง ครรภ ( Pregnancy test ) ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ด ทดสอบการตงครรภ ง ครรภเป เป นการตรวจหาฮอร น การตรวจหาฮอร โ มน Human Chorionic Gonadotropin (HCG) ซ ง ส า ม า ร ถ 2. ชดทดสอบการต   ตรวจพบไดห ลงจากประจ ง จากประจาเด าเดอนขาดหายไป อ นขาดหายไป 1 วน บป ัสสาวะคร   ส สาวะครงแรกหล ง แรกหลงต งต  นนอน น นอน และควรเกบปั บป ัสสาวะช ส สาวะชวงกลาง ว งกลาง (ปั สสาวะท   ส สาวะทงไปก ง ไปกอนแล อ นแลวค วค อยเก อ ยเก บ ) 3. ควรเกบปั โดยอปกรณ ป กรณชชดทดสอบสามารถแบ ด ทดสอบสามารถแบงตามว ง ตามวธ การใช ก ารใชดดงน งน   แบบจม จ ม แ ถ บ ท ด ส อ บ ล ง ใ น ถ า ด ป ัส ส า ว ะ ใ น ร ะ ดบ ข ด ลก ล ก ศ ร ท ท ก  า ห น ด บ น แ ถ บ - แบบจ   : จ  30ว?นานไปไหม ?นานไปไหม 10-15วพอมะ พอมะ ทดสอบ 30 วนาท น าท น  น าแถบทดสอบวางในระด า แถบทดสอบวางในระดบ พ  น ร า บ ( ห ร อ ว า ง บ น ถ า ด ใ ส  ป ัสสาวะ) ส สาวะ) รออานผลภายในเวลา า นผลภายในเวลา 1 -5 นาท ใช หลอดพลาสต ห ลอดพลาสตกท กท  ให ใ ห มาด ม าดดปั ดป ัสสาวะซ   ส สาวะซงอย   ง อยในถ ใ นถวยท   ว ยทเตร เ ตรยมไว ย มไว ห ยดปัสสาว ส สาว ะ - แบบหยด : ใช ลงในหลมทดสอบ ม ทดสอบ 3 หยด ชาๆ า ๆ โดยให ห ยดแรกซ ม ก อ นถ ง จะหยดปั ส สาวะ หยดตอไป อ ไป วางชดทดสอบไว ด ทดสอบไวประมาณ ป ระมาณ 1 -5 นาท จ  จ งอ งอ านผลการทดสอบ า นผลการทดสอบ ส สาวะผาน าน : ป ัสสาวะผ ส สาวะผานลงบนแผ า นลงบนแผนด นด ดซ ดซ บ ท  ทงไว ง ไวจนแถบส จ นแถบส ป รากฏภายใน 1 – 5 นาท น าท แล ว - แบบปั สสาวะผ อานผลทดสอบ า นผลทดสอบ า นผล 4. อ านผล ขนท นท   C แสดงวาไม า ไมต  ตงครรภ ง ครรภ ให ให ตรวจซ ต รวจซ  าอ าอ กคร   ก ครงถ งถ าประจ า ประจาเด าเดอนไม อ นไมมา มา - ผลออกมา 1  แถบ ข   ขนท นท   C และ T แสดงวาต าต  งครรภ ง ครรภ - ผลออกมา 2  แถบ ข   ไม แสดงผลหร แ สดงผลหรอผลออกมา อ ผลออกมา 1 แถบ ข  ขนท นท   T ให ให ตรวจอ ต รวจอกคร   ก ครง เพราะเคร   เพราะเครองตรวจอาจเส อ งตรวจอาจเสย - ไม

การใชหมากฝร ห มากฝร  ง น โค น โคตตน ( Nicotine gum ) ขอแนะน อ แนะนาและว า และวธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน หมากฝร   หมากฝรงน งน โคต โ คตน 2 mg เป เป นหมากฝร   น หมากฝรงท งท ชวยในการเล ว ยในการเลกบ กบ ห ร  ร 2. ทวนใบส   า ใหห ยดส ดส บบ บบ ห ร ร เมม  อใช อ ใชหมากฝร   ห มากฝรงช งช วยเล ว ยเลกบ กบ ห ร  ร 3. แนะนาให เค  ยวหมากฝร   ย วหมากฝรงช งช าๆ า ๆ จนกระท   จนกระทงม งม รสเผ ร สเผดซ ดซ า (แสดงวาม าม นนโคต โ คตนถ นถ กปลดปล ก ปลดปลอยออกมา) อ ยออกมา) 4. เค

67

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ห ยดเค   ด เคยวแล ย วแลวพ วพ กหมากฝร   ก หมากฝรงไว ง ไวท  ทกระพ ก ระพ  งแก ง แกม หรอบร อ บรเวณเหง เ วณเหงอกจนกระท   อ กจนกระทงรสเผ ง รสเผดซ ด ซ า หมดไป (ประมาณ 1 นาท) จ งเร   ง เรมเค   ม เคยวใหม ย วใหม เค  ยวช ย วชาๆสล า ๆสลบ กบการพ บ การพก ท าต า ต อเน   อ เนองเป อ งเปนเวลา น เวลา 30 นาท 6. เค เม  อใช อ ใชเสร เ สรจแล จ แลว ห อกระดาษให อ กระดาษใหมม ดช ดช ด ป องก อ งกนเด น เดกหร ก หรอส อส ตว ตว นนาไปเล า ไปเลน 7. เม ขอแนะน อ แนะนาเพ   า เพมเต ม เตม อ  อนๆ นๆ ควรงดเครองด   อ งดมท มท  เป เป นกรด น กรด เชน กาแฟ น  าส าส ม น  าอ าอ ดลม ด ลม 15 นาท น าท กอนใช อ นใชหมากฝร   ห มากฝรง - ควรงดเคร   นน  าลายอาจท า ลายอาจทาให า ใหระคายเค ร ะคายเคองทางเด อ งทางเดนอาหาร น อาหาร หรอเก อ เกดอาการแสบยอดอกได ด อาการแสบยอดอกได ( heart burn) - การกลนน ขนาดหมากฝรงท งท  ใช ใ ช  - ขนาดหมากฝร   บบ ห ร  ร < 25 มวน/วน ใช ใช หมากฝร   ห มากฝรงขนาด ง ขนาด 2 mg โดยใชไม ไม เก เ ก น 30 ช  ชน/ว น /วน  ส บบ  ส บบ บบ ห ร  ร > 25 มวน/วน ใชหมากฝร   ห มากฝรงขนาด ง ขนาด 4 mg โดยใชไม ไม เก เ ก น 15 ช  ชน/ว น /วน 5.

การใชแผ แผ นแปะน โค น แปะน โคตตน  (Nicotine patch) ขอแนะน อ แนะนาและว า และวธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน แผนแปะน น แปะนโคต โ คตน เปนแผ น แผนแปะท   น แปะทชชวยในการเล ว ยในการเลกบ กบ ห ร  ร 2. ทวนใบส   า ใหห ยดส ดส บบ บบ ห ร ร เมม  อใช อ ใชแผ แผ นแปะช น แปะชวยเล ว ยเลกบ กบ ห ร  ร 3. แนะนาให ด แผนแปะในบร น แปะในบรเวณท   เ วณทไม ไม มม ขน ข น ไมมมบาดแผล บ าดแผล โดยตดระหว ด ระหวางบร า งบรเวณ เ วณ คอ สะโพก หร อ ต น แขนด า น 4. ควรตดแผ นอก โดยควรทาความส า ความส ะอาดผ ะอาด ผ ว กอน อ น แล ว ทาให า ให แ ห ง ถ า จ า เป เป น ตองต อ งต ด บร เ วณท  วณท ม ข น ไ ม ค ว ร โ ก น ข น เพราะอาจทาให า ใหผผ วหน ว หนงม งม บาดแผลได บ าดแผลได แต  แ ตให ให ใช ใ ช การต ก ารตดเล ด เลมขนออก ม ขนออก อ นตดล ดล างม า งมอให อ ใหสะอาดและเช ส ะอาดและเชดให ด ใหแห แห ง 5. ก อนต น ใสทคล คล ม ส วนเหน ว นเหนยวท   ย วทมม ตตวยาออก ว ยาออก 6. ลอกแผนใสท   ด แผน ใหกดแผ ก ดแผนไว น ไวประมาณ ป ระมาณ 10 วนาท น าท เพ  เพ  อให อ ใหแ ผนแปะต น แปะตดแน ด แนน เสร จ แล ว ล า งม อ ให ส ะอาด เพ  เพ อ 7. เวลาปดแผ กาจ าจ ดน ดน โคต โ คตนท นท  ตต ดท ดท  เล เล บและน   บ และนว ด แผนแปะท น แปะทกว ก วนในเวลาเด น ในเวลาเด ย วกน โดยต ด แผ น ตลอด 24 ช ช ว โ ม ง แ ม วว า จ ะ น อ น ห ร อ อ า บ น  า ย ก เ ว น ม  8. ตดแผ อาการนอนไมห ลบหร บ หรอ ฝั นร นร าย า ย ใหเอาแผ เ อาแผนแปะออกก น แปะออกกอนนอน อ นนอน หรอต อต ดแผ ด แผนแปะเพ น แปะเพยง ย ง 16 ช  ชวโมง ว โมง ด แผนแปะ น แปะ ควรเปล   ควรเปลยนบร ย นบรเวณท   เ วณทตตดท ดท กว กว น เพ   เพอป อป องก อ งกนการระคายเค น การระคายเคองผ อ งผวหน ว หนง 9. การตดแผ ไม ควรต ค วรตดแผ ด แผนแปะเพ   น แปะเพอปร อ ปรบขนาดยา บ ขนาดยา 10 . ไม เม  อใช อ ใชเสร เ สรจแล จ แลว ห อกระดาษให อ กระดาษใหมม ดช ดช ด เพ   เพอป อป องก อ งกนเด น เดกหร ก หรอส อส ตว ตว นนาไปเล า ไปเลน 11 . เม น แปะทใช ใช  12 . ขนาดแผนแปะท    ส บบ บบ ห ร  ร < 20 มวน/วน ใชแผ แผ นแปะน น แปะนโ ตตนขนาด น ขนาด 20 cm  1 ช  ชนเป น เปนเวลา น เวลา 6 -8 ส ปดาห ป ดาห จากน    จากน น ใ ช ข น า ด 10  cm 2 1 ช  ชน เปนเวลา น เวลา 3 - 4 ส ปดาห ป ดาห 2

68

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

ส บบ บบ ห ร  ร > 20 มวน/วน ใชแผ แผ นแปะน น แปะนโตต โ ตตนขนาด น ขนาด 30 cm 2 1 ช  ชนเป น เปนเวลา น เวลา 3 -4 ส ปดาห ป ดาห จากน    จากน น ใ ช ข น า ด 20 cm 2 1 ช  ชน เปนเวลา น เวลา 3 - 4 ส ปดาห ป ดาห จากน     จากนนใช น ใชขนาด ข นาด 10 cm 2 1 ช  ชน เปนเวลา น เวลา 3 -4 ส ปดาห ป ดาห

การใชแผ แผ นแปะ น แปะ Nitroglycerin ขอแนะน อ แนะนาและว า และวธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน แผนแปะ น แปะ  Ni trog  ใ ชส าหร า หรบร บร กษาอาการเจ ก ษาอาการเจบหน บ หนาอก าอ ก 2. ทวนใบส   tr og ly cerin cer in  ใช ด แผนแปะในบร น แปะในบรเวณท   เ วณทไม ไม มม ขน ข น ไมมมบาดแผล บ าดแผล โดยตดระหว ด ระหวางบร า งบรเวณ เ วณ คอ ส ะโพก หร อ ตต น แขน ดาน าน 3. ควรตดแผ นอก โดยควรทาความส า ความส ะอาดผ ะอาด ผ ว กอน อ น แล ว ทาให า ให แ ห ง ถ า จ า เปนต น ต อ งตดบร ด บร เ วณท  วณท ม ข น ไ ม ค ว ร โ ก น ข น เพราะอาจทาให า ใหผผ วหน ว หนงม งม บาดแผลได บ าดแผลได แต  แ ตให ให ใช ใ ช การต ก ารตดเล ด เลมขนออก ม ขนออก อ นตดล ดล างม า งมอให อ ใหสะอาดและเช ส ะอาดและเชดให ด ใหแห แห ง 4. ก อนต อฉ กแผ ก แผนอะล น อะลมมเน เน ยมท   ย มทคล คล มส ม ส วนเหน ว นเหนยวท   ย วทมม ตตวยาออก ว ยาออก และหามจ า มจบแผ บ แผนแปะส น แปะสวนท   ว นทเหน เ หนยวน   ย วนน 5. ลอกหรอฉ ด แผน ใหกดแผ ก ดแผนไว น ไวประมาณ ป ระมาณ 10 วนาท น าท เพ  เพ  อให อ ใหแผ แผ นแปะต น แปะตดแน ด แนน เสรจแล จ แลวล วล างม า งมอให อ ใหสะอาด ส ะอาด 6. เวลาปดแผ ด แผนแปะท น แปะทกว กว นในเวลาเด น ในเวลาเดยวก ย วกน โดยตดแผ ด แผนแปะ น แปะ 12 -14 ช  ชวโมง ว โมง หรอตามท  อ ตามท แ พ ท ยส ง แ ล ะ ใ ห เ อ า แ ผ น 7. ตดแผ แปะออกเพ   แปะออกเพอให อ ใหมม  Ni ชวโมง ว โมง ตอนกลางคน  Ni trat tr atee f ree in terv te rv al time ti me 12 ช   ด แผนแปะ น แปะ ควรเปล   ควรเปลยนบร ย นบรเวณท   เ วณทตตดท ดท กว กว น เพ   เพอป อป องก อ งกนการระคายเค น การระคายเคองผ อ งผวหน ว หนง 8. การตดแผ ไม ควรต ค วรตดแผ ด แผนแปะเพ   น แปะเพอปร อ ปรบขนาดยา บ ขนาดยา 9. ไม เม  อใช อ ใชเสร เ สรจแล จ แลว ห อกระดาษให อ กระดาษใหมม ดช ดช ด เพ   เพอป อป องก อ งกนเด นเดกหร ก หรอส อส ตว ตว นนาไปเล า ไปเลน 10 . เม reconstitution ) ยาท   ยาทตตองผสมน อ งผสมน  าก าก อนใช อ นใช ( ( Powder for reconstitution ยาน  าเช   าเชอมผงแห อ มผงแหง ( Dry syrup ) ถาผ าผ  ปปวยได ว ยไดรรบยาขวดเด บ ยาขวดเดยว ย ว ควรผสมน  าให า ใหผผ   ปปวยเลย ว ยเลย ถาได าไดรรบสองขวด บ สองขวด ควรผสมให 1 ขวด อ ก ขวด อธ อธ บายว บ ายวธ การผสม ก ารผสม ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน Amoxicillin เป เป นยาร น ยารกษาต ก ษาตอมทอนซ อ มทอนซลอ ลอ กเสบท   ก เสบทเก เก ดจากการต ด จากการตดเช   ดเชอเเบคท อ เเบคท เ ร ย ให 2. ทวนใบส   ทานคร   ทานครงละ ง ละ 2.5  m l วนละ น ละ 3 คร   ครง หลงอาหาร ง อาหาร เชา เท   เทยง ย ง เยน อ งใชนน  าต าต มส มส กท กท  เย เ ย นแล น แลว หรอน อน  าสะอาดท   า สะอาดทเย เย น ห ามใช า มใชนน  าร าร อนหร อ นหรอน อน  าอ า อ  น 3. การผสมยาตองใช อ นผสมน  าควรเคาะผงยาในขวดให า ควรเคาะผงยาในขวดให รรวน ว น ไมจ บต บต ว กน 4. กอนผสมน เต มน มน  าคร   า ครงแรก ง แรก ประมาณ ½  ของขดท ดท  กกาหนด า หนด หรอพอท อ พอทวมผงยา ว มผงยา 5. เต า ใหยากระจายต ย ากระจายตวท วท  ว ไมจจบเป บ เปนก นก อนแข อ นแขง 6. เขยาให เต มน มน  าปร า ปรบระด บ ระดบให บ ใหพอด พ อดขขดท ดท  กกาหนด า หนด แลวเขย ว เขยา อกคร   ก ครง 7. เต

69

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 8. 9.

ห ลงผสมน ง ผสมน  าแล า แลว เกบท บท  ออ ณหภ ณ หภมม ห องได อ งได 7 7 วน ถาเก า เกบในต บ ในต  เย เย นจะเก น จะเกบได บ ไดนาน น าน 2 สปดาห ป ดาห ควรรอใหยาขวดแรกหมดก ย าขวดแรกหมดกอน อ น แลวจ วจ งผสมขวดท   ง ผสมขวดท 2 2 ถายาเหล า ยาเหลอให อ ใหท  งไป งไ ป

Sodium tha iosulfate for solution

ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบส ง แ พ ท ยย า เ ช น   Sodium thaiosulfate for solution ใช รกษาโรค ก ษ าโรค เกล  เกล อ น โ ด ย ท า บ ร เวเว ณ ท เ ป น 2. ทวนใบส  เกล   เกลอน อ น หลงอาบน ง อาบน  า รวน ว น แลวเต ว เตมน มน  าละลายยาท   า ละลายยาทเตร เตรยมไว ย มไวให ให  หร   ห รอ น  าต าต มส ม ส ก ท ท เ ย น แ ล ว ผ ส ม ป ร ะ ม า ณ 1/2 3. เคาะผงยาในขวดใหร บ คอขวด 2/ 3  ของระดบคอขวด า ยาใหละลาย ล ะลาย 4. เขยายาให เต มน มน  าปร า ปรบระด บ ระดบ ถงคอขวด ง คอขวด 5. เต ใช ยาขวดแรกจนหมดก ย าขวดแรกจนหมดก อน อ น จงผสมยาขวดท   ง ผสมยาขวดท 2 6. ใช ยากนอย นอย ได ได 7  7 วัน ยาใชภายนอกจนกว ภายนอกจนกวาจะม าจะมสสเปล เปล ยน ยน ง ผสมน  าแล า แลวสามารถเก ว สามารถเกบไว บ ไวไ ดนาน น าน จนกวาจะเก า จะเกดตะกอนส ด ตะกอนสเหล เ หลองข   อ งขนจ นจ งท งท  งไป ง ไ ป 7. ห ลงผสมน ยานเป เป นยาใช น ยาใชภายนอก ภ ายนอก หามร า มรบประทาน บ ประทาน 8. ยาน    (Oral rehydration salt) ผงเกลอแร อ แร (Oral ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนาต าต วเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน ผงเกลอแร อ แร ORS ใช ใช ทดแทนการส ท ดแทนการสญเส ญ เสยน ยน  าและเกล า และเกล อ แร เ น น อ ง จ า ก อ า ก า ร ท อ ง เ ส ย 2. ทวนใบส   อาเจยน ยน แกวน วนง-ขวดน ง-ขวดน นอยอั อยอันน นนง ใช นน   าต าต มส มส กท กท  เย เ ย นแล น แลว หรอน อน  าสะอาดท   า สะอาดทเย เย น ปรมาตรตามท   ม าตรตามทกกาหนด า หนด เช น 250, 750 ml ละลายผงเกล อ แร 1 3. ใช ซอง คนใหละลายจนหมด ล ะลายจนหมด ง ผสมน  าแล า แลวควรด   ว ควรดมภายใน ม ภายใน 24 ช  ชวโมง ว โมง ไมควรท   ค วรทงไว ง ไวขขามค า มคน เพราะอาจม เพราะอาจมจจ ลลนทร น ทรยยเจร เ จรญได ญ ได 4. ห ลงผสมน

70

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาผง Cholestylamine ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช ก ทาย แนะนา ตวเอง ว เอง ระบตตวผ วผ  ปปวย วย 1. ทกทาย ทวนใบสงแพทย ง แพทยยา ยา เชน ยาผง Cholestylamine เป เป นยาลดระด น ยาลดระดบไขม บ ไขมนในเล น ในเลอด อด รบประทานว บ ประทานวนละ น ละ 2. ทวนใบส   กอนอาหาร อ นอาหาร นอยเท อยเทาขวดยาเด าขวดยาเดก   าต าต มส มส กท กท  เย เ ย นแล น แลวประมาณ ว ประมาณ 60 -90 ml คนใหเข เข าก า ก น 3. เทยา 1 ซองลงในน ดมช มช าๆ า ๆ ถาม าม ยาเหล ย าเหลอให อ ใหเต เต มน มน  า ผสมยาสวนท   ว นทเหล เ หลอด อด  มจนหมด ม จนหมด 4. ด   ไม ชอบรสชาต ช อบรสชาตย า ใหผสมก ผ สมกบเคร   บ เครองด   อ งดมอ มอ  นๆ น ๆ ได เช  เชน น  าผลไม า ผลไม น  าส าส ม 5. กรณไม ยาทผสมแล ผ สมแลวเก ว เกบในต บ ในต  เย เย นได น ไดน าน 3 วน 6. ยาท  

3

คร คร  ง

การใชกระบอกฉ ก ระบอกฉดยา ด ยา ( Syringe) ในการปอนยาเด อ นยาเดกเล ก เลก ขอแนะน อ แนะนาว าว ธ การใช ก ารใช เล อกขนาดกระบอกฉ อ กขนาดกระบอกฉดยา ด ยา ใหเหมาะสมก เ หมาะสมกบปร บ ปรมาตรยา ม าตรยา 1. เล ชแจงถ แ จงถงจ งจ านวนยาท   า นวนยาทระบ ร ะบเป เป นหน น หนวยว ว ยวดท ดท  ใช ใ ชต ามบาน าน ( household measurement) เชน ชอนชาให อ นชาใหเป เป น 2. ช   ปร ปร มาตรยาท   ม าตรยาทตตองด อ งดดด ดด วยกระบอกฉ ว ยกระบอกฉดยา ด ยา ซ  ซงระบ ง ระบเป เป นม น ม ลล ลล ลล ตร ต ร หรอซ อซ ซ  ชให ให เห เ ห นถ น ถ งข ง ข ด จ านวนม า นวนมลล ลล ลล ตรท   ต รทตตองด อ งดดแต ด แตล ะคร   ะครง ท  ทกระบอกฉ ก ระบอกฉดยาแก ด ยาแกผผ  รรบบร บ บรการ กา ร 3. ช    อน อ น ควรฉดยาเข ด ยาเขากระพ า กระพ  งแก แ กมของเด ม ของเดก 4. ว ธ ป า ความสะอาดกระบอกฉ ดยาหล ด ยาหลงการใช ง การใช 5. ท าความสะอาดกระบอกฉ ยาเมด คมก มก าเน า เนด ( Oral contraceptive tablets ) วธ การร ก ารรบประทานยาเม บ ประทานยาเมด คมก มก าเน าเนด ยาคมก มก าเน าเนดชน ด ชนดแผง ด แผง 21 เมด ยา 1 แผง ประกอบด ว ยเม ด ยาฮอร โ มน 21 เม ด ให เ ร  ร ม ร บ ป ร ะ ท า น ย า ต ต ง แ ต ววน ท ท  1 ข อ ง ร อ บ ประจาเด าเดอน อ น (นบ วนแรกท  น แรกท ม ประจ ป ระจาเด าเดอนเป อ นเปนว นว นท นท   1)   1) อาจเร   อาจเรม รบประทานยาช บ ประทานยาชากว า กวาน าน  ได ไ ดแ ต ต  อ งไม เ ก น ว น ท ท  5 ของรอบประจาเด าเดอน อ น รบประทานยาต บ ประทานยาตดต ดต อก อก นท น ท กว ก ว นจนหมดแผงและควรร น จนหมดแผงและควรรบประทานยาเวลาเด บ ประทานยาเวลาเด ย วก น ท ก ว น (เชน หลงอาหารเย ง อาหารเยน หรอก อก อนนอน) อ นนอน) หยดยา ด ยา 7 วน ระหวางหย า งหยดยา ดยา 2 - 4 วน จะมเล เล อดประจ อ ดประจาเด าเดอนมา อ นมา เม  เม อ ห ย ด ยาครบกาหนด า หนด 7 วน ใหเร เร  มแผงใหม ม แผงใหมในว ใ นวธ เช เ ช นเด น เดมโดยไม ม โดยไมตตองสนใจว อ งสนใจวาประจ า ประจาเด าเดอนจะย อ นจะยง มอย อย  ห รอไม อ ไม

71

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาคมก มก าเน าเนดชน ด ชนดแผง ด แผง 28 เมด ยา 1 แผง ประกอบดวยเม ว ยเมดยาฮอร ด ยาฮอรโมน โ มน 21 เมด และเมดท ดท  ไม ไม มม ฮอร ฮ อรโมน โ มน 7 เมด ให เ ร ร ม รบ ป ร ะ ท า น ย า ในวนแรกของรอบประจ น แรกของรอบประจ า เด อ น โดยร บ ประทานยาเม ด แรกในส ว นท  นท ร ะ บ บ น แ ผ ง ว า เ ป น จ ด เ ร ร ม ต น ใ ช ย า รบประทานยาเวลาเด บ ประทานยาเวลาเดยวก ย วกนต นต ดต ดต อก อก นท น ท กว ก ว น ตามว น ก า ก บ หร อ ตามท ศ ล ก ศรจนหมดแผง ร บ ประทานแผง ใหมตต อได อ ได เ ลยไม ต อ งหย ด ยา ยากล  ยากล ม น น ตอ ง ก น ต ด ต อ กน ท ก วน ไ ป ต ล อ ด โ ด ย ป ร ะ จ า เด เด อ น จ ะ ม า ใ น ช ว ง ท   รบประทานยาเม บ ประทานยาเมดท ดท ไมม มม ฮอร ฮ อรโมน โม น

การปฏบ ตต ระหว ร ะหวางร า งรบประทานยาเม บ ประทานยาเมดค ด คม กาเน าเนด การปฏบ ตต เม เม อล อ  ล มร มร บประทานยาเม บ ประทานยาเมด คมก มก าเน า เนดชน ด ชนด combined pills ทลลมก มก นเม น เมดแป ด แปงท งท ไ มมมฮอร ฮ อรโมนให โ มนใหท  ทงเม ง เมดท ดท  ลลมและก ม และกนยาเม น ยาเมดต ดต อไปตามปกต อ ไปตามปกต 1. กรณท   ทลลมก มก นยาเม น ยาเมดค ดค มก มก าเน าเนดท ดท  มม   ethinylestradiol อเรม กนยาแผงใหม น ยาแผงใหมชชาไป า ไป 1 2. กรณท   ethinylestradiol 30-35 µg 1 ห ร อ 2 เมด (หรอเร   ห รอ 2 วน) น ) หรอยาท   อ ยาทมม ethinylestradiol อ เรมก มก นยาแผงใหม น ยาแผงใหมชชาไป า ไป 1 วน) น) ethinylestradiol 20 µ g (หรอเร   ลมก มก นยาท   น ยาทมมฮอร ฮ อรโมน โ มน 1 เมด ให ให กก นเม น เมดท ดท  ลลมท มท นท นท ท   นนกได ก ได และก  และกนยาเม น ยาเมดต ดต อไปท อ ไปทกว กว นตามเวลา น ตามเวลา  ในกรณท  ล กนยาปกต น ยาปกต และไม   และไมตตองใช อ งใชวธ การค ก ารคมก มก าเน าเนดอ ดอ  นเพ   น เพมเต ม เตม  ในกรณท  ล ลมก มก นยาท   น ยาทมมฮอร ฮ อรโมน โ มน 2 เมด (เฉพาะชนดท ดท  มม ethinylestradiol 30 - 35 µ g ) ท  ทงน งน  ข  ข นก นก บว บ ว าล าล มก มก น ยาเม   ยาเมอไร อไ ร น เมดแรกท ด แรกทนท นท ท   นนกได ก ได แล แล วท ว ท  งยาอ ง ยาอกเม ก เมดท ดท  ลลม และกนยาเม น ยาเมด ต อ ไปท ก ว น ตามเวลาก น ยาปกต จ น - ก นเม หมดแผง ไม ไม ตต องใช อ งใชวว ธ การค ก ารคมก มก าเน าเนดอ ดอ  นเพ   น เพมเต ม เตม น เมดแรกท ด แรกทนท นท ท   นนกได ก ได แล  แ ลวก วก นอ นอ กเม ก เมดท ดท  ลลมพร ม พรอมก อ มกบการก บ การกนยาตามเวลาก น ยาตามเวลากนยาปกต น ยาปกต และก น ยาเม ด - ก นเม ตอไปท อ ไปทกว กว นตามเวลาก น ตามเวลากนยาปกต น ยาปกตจนหมดแผง จ นหมดแผง ไม ไม ตต องใช อ งใชว ธ การค ก ารคม กาเน าเนดอ ดอ  นเพ   น เพมเต ม เตม น พรอมก อ มกน 2 เมดในเวลาเด ด ในเวลาเดยวก ย วกนท นท นท น ท ท   นนกได ก ได และกนยาเม น ยาเมดต ดต อไปท อ ไปทก วนตามเวลาก น ตามเวลาก น ยาปกต จ น - ก นพร หมดแผง ไม ไม ตต องใช อ งใชวว ธ การค ก ารคมก มก าเน าเนดอ ดอ  นเพ   น เพมเต ม เตม ก รณลลมก มก นยาค น ยาคมก มก าเน าเนดท ดท  มม ethinylestradiol ดข  นไป นไ ป (หรอเร   อ เรมก มก นยาแผงใหม น ยาแผงใหม ช  า ไป 3 3. กรณกรณ ethinylestradiol 30-35 µg 3 เมดข วนข นข  นไป) น ไป) หรอยาท   อ ยาทมม ethinylestradiol เม ดข ด ข  นไป น ไป (หรอเร   อ เรมก มก นยาแผงใหม น ยาแผงใหมชชาไป า ไป 2 วนข นข  นไป) น ไป) ethinylestradiol 20 µg 2 เม น ยาทลลมเม ม เมดแรกในท ด แรกในทนท นท ท   นนกได ก ได ท  ท  งยาเม ง ยาเมดท ดท ล ม ท ท เ ห ล อ แ ล ะ ก น ย า เ ม ด ต อ ไ ป ท ก วน ต า ม เ ว ล า ก น ย า  ก นยาท   ปกต

72

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 





กนเม น เมดแรกท ด แรกทนท นท ท   นนกได ก ได แล  แ ลวก วก นอ นอ กเม ก เม ด ท ท ล ม พ ร อ ม กบ ก า ร ก น ย า ต า ม เ ว ล า ก น ย า ป ก ต แ ล ะ ก น ย า เ ม ด ตอไปท อ ไปทกว กว นตามเวลาก น ตามเวลากนยาปกต น ยาปกตจนหมดแผง จ นหมดแผง กนพร น พรอมก อ มกน 2 เมดในเวลาเด ด ในเวลาเดยวก ย วกนท น ท น ท ท  น ก ไ ด และก น ยาเม ด ต อ ไปท ก ว น ตามเวลาก น ยาปกต จ น หมดแผง ตองใช อ งใชวว ธ การค ก ารคมก มก าเน าเนดอ ดอ  นเพ   น เพมเต ม เตม เชน ใชถถงยางอนาม ง ยางอนามยหร ย หรองดเว อ งดเวนการม น การมเพศส เ พศสมพ มพ นธ น ธ จ นกว า จะก น ยา เม เม ดท ด ท  มมฮอร ฮ อรโมนต โ มนตอไปจนครบ อ ไปจนครบ 7 วน และใหพ จารณาเพ   จ ารณาเพมเต ม เตมด มด งน งน   าล มก มก นยาในช น ยาในชว ง 1 อาทตย ตย  แรกของแผงยา   แรกของแผงยา (วนท นท   1  1 -7) และมเพศส เ พศสมพ มพ นธ นธ โดยไม โ ดยไม ไ ด ป องก อ งก น ค วร - ถ าล ใช ใช ยาค ย าคมก มก าเน าเนดฉ ดฉ กเฉ ก เฉน าล มก มก นยาในช น ยาในชวงอาท ว งอาทตย ตย ท    3 3 ของแผงยา (วนท นท   15   1 5 -21) ควรกนยาเม น ยาเมดต ดต อไปในแผงเก อ ไปในแผงเกาจนหมดและ า จนหมดและ - ถ าล เร เร  มก ม ก นยาแผงใหม น ยาแผงใหมเลย เ ลย โดยไมตตองเว อ งเวน 7 วน (ในกรณท  ทเป เป นแบบไม น แบบไมมม เ ม ด แป ง ) หร อ ไม ต  อ งก น เม ด แป แป ง (ในกรณท  ทเป เป นแบบ น แบบ 28 เมด) ด ) และใหเร เร  มก ม ก นแผงใหม น แผงใหมโดยเร   โ ดยเรมจากยาเม ม จากยาเมดท ดท  มมฮอร ฮ อรโมนเลย โ มนเลย

การปฏบ ตต อ  นๆระหว น ๆระหวางร า งรบประทานยาเม บ ประทานยาเมด คมก มก าเน าเนด 1. หากมการอาเจ ก ารอาเจยนหร ย นหรอท อท องร อ งรวงร ว งรนแรงหลายคร   น แรงหลายครง ใหยยงคงร ง คงรบประทานยาตามปก บ ประทานยาตามปก ต แต ต  อ งใช ว  ธ  ค มก ม ก า เน ด อ  อนๆ น ๆ รวมด ว มดวย ว ย เชน การใชถถงยางอนาม ง ยางอนามย หรองดการม อ งดการมเพศส เ พศสมพ มพ นธ นธ ในระหว ใ นระหวางน   า งนน และตอไปอ อ ไปอก 1 ส ป ดาห ห ลงจากอาการด ง จากอาการดงกล ง กลาวหายแล า วหายแลว 2. หากตองก อ งกนยาปฏ น ยาปฏชชวนะท   ว นะทออกฤทธ  อ อกฤทธ กว กว าง าง ไดแก แ ก ยากล   ยากลม tetracyclines, penicillins, quinolones, cephalosporins และ metronidazole ซ  งอาจม ง อาจมผลลดประส ผ ลลดประสทธ ทธ ภาพของยาค ภ าพของยาคมก มก าเน าเนด ท า ให ม  เ ล อ ดออกกะปร บ กะปรอยใน ระหวางท   า งทยยงร งร บประทานยาไม บ ประทานยาไมหมดแผง ห มดแผง และเส   และเสยงต ย งตอการต   อ การตงครรภ ง ครรภ ด ง น น น ค ว ร ใ ช วว ธ ค ม ก า เ น ด อ อ น เ ช น ใ ช ถงยางอนาม ง ยางอนามย รวมด ว มดวยระหว ว ยระหวางท   า งทรรบประทานยาปฏ บ ประทานยาปฏ ช  ว นะท  นะท อ อ ก ฤ ท ธ ก ว า ง ห ร อ เ ป ล ล ย น ช น ด ข อ ง ย า เ ม ด คมก มก าเน าเนดจากชน ด จากชนดรวมเป ด รวมเปนชน น ชนดท ดท  มม แต แต   pr og est in อย อย างเด า งเดยว ยว 3. หากตองร อ งรบประทานยา บ ประทานยา rifampicin ห รอยาอ   อ ยาอนท นท  มม  คคณสมบ ณ สมบตตเป เ ปน enzyme inducer ท า ให ป ระส ท ธ ภ าพใน การคมก มก าเน าเนดของยาค ด ของยาคมก มก าเน าเนดลดลง ด ลดลง ควรใชวว ธ คค มก มก าเน าเนดอ ดอ  นท นท  ไม ไ ม ใช ใ ช ฮอร ฮ อรโมนเพ   โ มนเพอป อป องก อ งกนการต  น การต งค ร ร ภ  เช เช น ใช ใช ถถ งยางอนาม ง ยางอนามย รวมด ว มดวยระหว ว ยระหวางท   า งทรรบประทา บ ประทา นยา และต อ งป อ งกนต น ต อ ไปอ ก อย า งนอย อ ย 4 ส ป ดาห ห ล ง ห ยดยา ด ยา rifampicin  หร  ห รอยาอ   อ ยาอนท นท  มม  คคณสมบ ณ สมบตตเป เป น enzyme inducer แล แล ว อาการขางเค า งเคยงของยาเม ย งของยาเมด คมก มก าเน าเนดและการปฏ ด และการปฏบ ตต ตตว อาการคลนไส น ไสอาเจ อ าเจยน ย น มกพบได ก พบไดใน ใน 2 -3 แผงแรก แกไขได ไ ขไดโดยให โ ดยใหรบประทานยาหล บ ประทานยาหลง อาหารเย น หร อ ก อ น 1. อาการคล   นอน ถาปั าป ัญหาย ญ หายงคงอย   ง คงอยควรปร ค วรปรกษาเภส ก ษาเภสชกรเพ   ช กรเพอเปล   อ เปลยนชน ย นชนดยาเม ด ยาเมดค ดค มก มก าเน าเนด ดเตานม า นม พบในระยะแรกของการใชยา ย า ซ  ซงผ งผ  ใช ใช ส วนใหญ ว นใหญจะม จ ะมอาการลดลงหร อ าการลดลงหรอหายไปในเวลา อ หายไปในเวลา 2. อาการเจบ คดเต ตอมา อม า 3. เลอดออกกระปร อ ดออกกระปรบกะปรอย บ กะปรอย มกพบในผ ก พบในผ  ท  ทลลม รบประทานยาบ บ ประทานยาบอยๆ อ ยๆ และอาจเกดได ด ไดในระยะแรกของการใช ใ นระยะแรกของการใช ยาเชนก นก น ซ  งผ งผ  ใช ใช ควรร ค วรรบประทานยาอย บ ประทานยาอยางสม า งสม  าเสมอ า เสมอ

73

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

4. การขาดประจาเด าเดอนระหว อ นระหวางการใช า งการใชยา ย า ควรตรวจดให ให แน แ น ใจว ใ จวาไม า ไมได ได เก เก ดการต  ด การต งค ร ร ภ  โ ด ย เฉ พ า ะ ผ  ท ก น ย า ไม ไม ส ม  าเสมอหร า เสมอหรอล อล ม รบประทานยายาบ บ ประทานยายาบอยๆ อย ๆ 5. ผลขางเค างเคยงอ   ย งอนๆ น ๆ ไดแก แก  น   น  าหน า หนกต กต วเพ  ว เพ ม ส ว ฝ า ผมรวง ว ง ปวดศรษะ ร ษะ เปนต นต น อาการท  อาการท ก ล า ว ม า น น น จ ะ เ ก ด ข ข น ในระยะแรกของการใชยา ย า และสวนใหญ ว นใหญหายได ห ายไดเองเม  เ องเม อ ใ ช ย า ไ ป 2 -3 เด อ น แตถถ  า หากม อ าการม ากห รอ เป เป นอย   น อยนานจนเป น านจนเปนปั นป ัญหา ญ หา หรอเก อ เกดความก ด ความก ง วลใจควรปร ก ษาแพทย ห ร อ เภส ช กร ซ ซ ง อ า จ แ ก ไ ข โ ด ย ก า ร เปล   เปลยนชน ย นชนดยา ด ยา ตลอดจนอาจแนะนาให า ใหใช ใช วว  ธ คค มก มก าเน าเนดอ ดอ  นๆแทน น ๆแทน การใชยาค ยาคมฉกเฉ ก เฉน Levonorgestrel 750 mcg/tablets (Madonna®, Postinor®) ยาเมด คมก มก าเน า เนด ท  ม โป ม  โปรเจ  รเจสต สตนอย น อยางเด า งเดยว ยว : Levonorgestrel ว ธ ใช ใ ช  การรบประทานยาค บ ประทานยาคมก มก าเน า เนด ฉ ก เฉ น Levonorgestrel 750 mcg 2 เม ด ห า งก น 12 ช ช ว โ ม ง แ น ะ น า ใ ห  รบประทานยาเม บ ประทานยาเมดแรกเร ด แรกเรวท วท  ส ดเท ด เทาท าท  จะท จ ะทาได า ได ภ ายใน 72 ช ช ว โ ม ง นบ จ า ก ท ม เ พ ศ ส ม พ น ธ ท ไ ด ไ ม ไ ด ปป อ ง กน และรบประทานอ บ ประทานอก 1 เม เม ดภายใน ด ภายใน 12 ช  ชวโมงต ว โมงตอมาหล อ มาหลงจากการร ง จากการรบประทานยาเม บ ประทานยาเมดแรก ด แรก ไมควรใช ค วรใชเ กน 4 เม ด ( 2 แผง) ตอเด อ เดอน อน การร บ ประทานยาค ม ก า เน ด ฉ ก เฉ น Levonorgestrel 750 mcg ท ท งส อ ง เม เม ด พ ร อ ม กน ใ น ค ร ร งเด เ ด ย ว

ภายใน 72-120 ช  ชวโมงหล ว โมงหลงม ง ม เ พศส ม พ น ธ ท   ไ ม ไ ด ปป อ ง กน ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ แ ล ะ ผ ล ข า ง เ ค ย ง ไ ม แ ต ก ต า ง กบ ว ธ การร ก ารรบประทานยาสองเม บ ประทานยาสองเมดห ดห างก า งกน แนะนาผลข า ผลขางเค างเคยงเพ   ย งเพมเต ม เตม ค ล ล น ไ ส อ า เ จ ย น ( ถ า อ า เ จ ย น ภ า ย ใ น 2 ช ช ว โ ม ง ข อ ง ก า ร รบ ป ร ะ ท า น ย า ใ ห ร บ ป ร ะ ท า น ย า ซ  า แ ล ะ สามารถรบประทานยาต บ ประทานยาตานการอาเจ า นการอาเจยนก ย นกอนคร   อ นครงถ งถ ง 1  ช  ช  วโมง) ว โมง) นอกจากน   นอกจากนยยงพบว ง พบว า สามารถรบกวนรอบเด อ น ถดไป ดไ ป

74

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก การใหคาแนะน าแนะนาส าสาหรบยาท   บ ยาทต องระม อ งระมดระวงในการใช งในการใช แนวขอสอบ อ สอบ ออกขอสอบท อ สอบทกป กป  ป   ป ละ ละ 0 - 2 ขอ (ปห ลงๆจะออกป ง ๆจะออกปละ ล ะ 1 ขอ) อ ) โดยลกษณะของข ก ษณะของขอสอบม อ สอบมดดงน งน   ให ใบส   ใ บสงยาจากแพทย ง ยาจากแพทยมา ม า และมโจทย โ จทยส  งให ง ใหอธ อธ บายการใช บ ายการใชยาด ยาดงกล ง กลาวบอกก า วบอกกบให บ ใหคคาแนะน า แนะนาอ าอ  นๆ นๆ 1. ให ว ยมาดวยอาการข ว ยอาการขางเค า งเคยงจากการใช ย งจากการใชยา ย า ใหถามด ถ ามดวยว ว ยว า ช ว งน  งน ใ ช ย า อ ะ ไ ร อ ย ย เ ป น ป ร ะ จ า ห ร อ ไ ม ห า ก ไ ม 2. ผ  ป วยมาด ถามเคาก าก จะไม จ ะไมห ยบข บข  นมาให น มาใหดด หล  ห ลงจากน   ง จากนนก นก ให ใ ห หาสาเหต ห าสาเหตและปั แ ละปัญหา ญ หา พรอมให อ มใหคคาแนะน า แนะนา เน เน  อ หา การใหคคาแนะน า แนะนาการใช าการใชยาท   ย าทมมด ชน ชน ในก  ใน  ก ารร าร รกษาแคบ ก ษาแคบ Digoxin

ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช ยาเมด digoxin ใช ใช ในการร ใ นการรกษาภาวะ...ห ก ษาภาวะ...หวใจล ว ใจลมเหลว/ห ม เหลว/หวใจวาย ว ใจวาย หรอห อห วใจเต ว ใจเตนผ นผ ดจ ดจ งหวะ...(ข งหวะ...(ขอบ อบ งใช ง ใช ข  ขนก นก บโรคท   บ โรคทผผ   ปปวยเป ว ยเปน) น)  ขนาด วธ ธการใช ก ารใช และการเก   และการเกบ รก ษ า รบประทานยา บ ประทานยา digoxin ขนาด ..... µg คร คร  งละ ง ละ ..... เม ด วนละ น ละ ..... คร  คร ง ( ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง ย า ข อ ง 

แพทย) ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด ไมควรเพ   ค วรเพมขนาดยาหร ม ขนาดยาหรอลดขนาดยาห อ ลดขนาดยาห รอหย อ ห ยดยาเอง ด ยาเอง โดยไม ม  ค า ส ง จ า ก แ พ ท ย และควรรบประทานยาในเวลาเด บ ประทานยาในเวลาเดยวก ย วกน หากล ม ร บ ประทานยา (ไม เ ก น 12 ช ช ว โ ม ง จ า ก ก า ห น ด ) ให ร  บ ประทานยาทนท ท   นน  ก ไ ด ถ า ล ม รบประทานยาเก บ ประทานยาเกน 12 ช  ชวโมง ว โมง ให ให ขข ามยาม   า มยามอน อน  นไปและเร   น ไปและเรมร ม ร บ ประทานยาม  ประทานยาม อ ถด ไ ป ต า ม ป ก ต โ ด ย ไ ม ตต อ ง เ พ ม ขนาดยา และหากผ  ปปวยล ว ยลมร มร บประทานยามากกว บ ประทานยามากกว า 2 คร คร  งข ง ข  นไป น ไป ควรแจงให ง ใหแพทย แ พทยทราบ ท ราบ เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนท ท  ทออณหภ ณ หภมม ห องและเก อ งและเกบให บ ใหพ นม นม อเด อ เดก 

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอปฏ อ ปฏบ ตต เม เม อเก อ  เกด ปัญหาในการใช ญ หาในการใชยา ยา หากเกดอาการผ ด อาการผดปกต ด ปกตไปน   ไ ปน ได  ไ ดแก แก  เบ   เบ  ออาหาร อ อาหาร คล   คลนไส น ไส การมองเห   การมองเหนเปล  น เปล ย น ไ ป เ ช น เห เห น แ ส ง ว บ ว า บ

ภาพพราม าม ว การมองเห น ส เ ปล  ปล ย น ไ ป (เห น เปนส น ส เ หล อ งหร อ เข ย ว) หร อ เห น แสงม ร ศม ศ ม ร อบว ต ถ ส บ ส น เม เม  อยล อ ยลาและกล า และกลามเน   า มเนออ ออ อนแรง อ นแรง หวใจเต ว ใจเตนช นช าลง า ลง หนาม าม ด เปนลม น ลม ให ร บพบแพทย บ พบแพทยท นท น ท  ไม ไม ควรร ค วรรบประทานยาน   บ ประทานยานพร พ รอมยาลดกรด อ มยาลดกรด หากใช ย าลดกรดรวมด ว มด ว ยใหรร บประท บ ประท านยาลดกรดหล ง รบประทานยา บ ประทานยา digoxin แล แล วอย ว อยางน า งนอย อย 2 ช  ชวโมง ว โมง แจ แจ งแพทย ง แพทย ท  ท นตแพทย น ตแพทย หร  ห รอเภส อ เภสชกรท ช กรทกคร   ก ครงท งท  ไปขอร ไ ปขอรบบร บ บรการว ก ารวาก าก าล า ล ง รบประทาน บ ประทาน digoxin

75

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม ®

Phenytoin (Dilantin )



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช ใช ในการร ใ นการร ก ษา.....ต า นการช ก หร อ ภาวะห ว ใจเต น ผ ด ปกต หร อ ปวดประสาท ยาเมด  ph enyt en yt oi n ใช

บ รเวณใบหน เ วณใบหนา.....(ข า.....(ขอบ อบ งใช ง ใช ข  ข  นก น ก บโรคท   บ โรคทผผ   ปปวยเป ว ยเปน) น) 

ขนาด วธธการใช ก ารใช และการเก   และการเกบ รก ษ า รบประทานยา บ ประทานยา ph enyt ร ง ล ะ . . . . .เม .เ ม ด ว น ล ะ ... .. . . . ค ร ร ง ( ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง ย า ข อ ง en yt oi n ขนาด..... mg ค ร 

แพทย) ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด ไมเพ เพ  มขนาดยาหร ม ขนาดยาหรอลดขนาดยาหร อ ลดขนาดยาหรอหย อ ห ยดยาเอง ด ยาเอง โดยไม ม  ค า ส ง จ า ก แ พ ท ย ก า ร ห ยดยาท ด ยาทนท นท ทท นใดสามารถเป น ใดสามารถเปนสาเหต น สาเหตให ให เก เ ก ดการช ด การชกได ก ได หากลม รบประทานยา บ ประทานยา ให รบประทานยาท บ ประทานยาทนท นท ท ท   นกได ก ได แต  แต หากน ห ากนกได ก ไดเม เม  อต อ ต องร อ งรบประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปให ด ไปให ขามม   า มมอน อน  นไปและเร   น ไปและเรม รบประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปตามปกต ด ไปตามปกต  โดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาดยา ม ขนาดยา รปแบบยาเป ป แบบยาเปนแคปซ น แคปซลท ลท  ควบค ค วบคมการปลดปล ม การปลดปลอยต อ ยตวยา ว ยา หามบดหร า มบดหรอเค   อ เคยวหร ย วหรอเป อ เปดแคปซ ด แคปซล 

เก เก บในภาชนะป บ ในภาชนะปดสน ด สนทป ทป องก อ งกนแสง น แสง ท  ทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง และเกบให บ ใหพ นม นม อเด อ เดก ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกด ข  น ยา  ph enyt า ใหเก เก ดอาการว ด อาการวงเว ง เวยน ย น การมองเหนพร น พราม าม วหร ว หรอเห อ เหนภาพ น ภาพ ซ อ น และง ว งซม ควร en yt oi n อาจทาให

แนะนาให า ใหห ลกเล   ก เลยงการข ย งการขบ ข  ขยานพาหนะหร ย านพาหนะหรอท อท างานใกล า งานใกลเคร   เ ครองจ อ งจกร กร ผลขางเค า งเคยงอ   ย งอนๆ น ๆ เชน ส บสน บ สน นอนไมห ลบ กลามเน  า มเน อกระ ก ระตตก ปวดศรษะร ร ษะรนแรง น แรง หากมอาการด อ าการดง กล า ว ให ให ปร ป ร กษาแพทย ก ษาแพทย อาการพษจากยา ษ จากยา  ph enyt ได แก แก  ม   ม นงง นงง เดนเซ นเ ซ ตากระตก en yt oi n ได 

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอปฏ อ ปฏบ ตต เม เม อเก อ  เกด ปัญหาในการใช ญ หาในการใชยา ยา หากเกดอาการคล   ด อาการคลนไส น ไส อาเจ  อาเจยน ย น ทองผ อ งผก ปวดทอง อ ง สญเส ญ เสยการร ย การรบรสและความอยากอาหาร บ รสและความอยากอาหาร น  า ห นก

ลด กลนยาก น ยาก ใหรรบประทานยาพร บ ประทานยาพรอมอาหารหร อ มอาหารหรอด อด  มน มน  าตามม า ตามม ากๆ แต ถ า ยงคงม ง คงม อ าการอ ย ย อ ก ใ ห ก ลบ ไ ป พ บ แพทย หากเกดอาการเหง ด อาการเหงอกบวมแดง อ กบวมแดง มเล เล อดออก อ ดออก ควรจะไปพบทนตแพทย น ตแพทย แต  แตหากอาการ ห าก อาการดดงกล ง กล า วม ค วาม รนแรง น แรง ใหรรบพบแพทย บ พบแพทยททนท นท  การด   การดมเคร   ม เครองด   อ งดมท มท  มม ส วนผสมของแอลกอฮอล ว นผสมของแอลกอฮอล หร อ รรบประ บ ประ ทานยานอนห ล บ หร อ ยาแก ยาแก แ พ จะเพ  จะเพ ม อาการงวงซ ว งซมจากยา ม จากยา  ph enyt ง ควรใชอย อย างระม า งระมดระว ด ระวง en yt oi n จ งควรใช หากขณะใชยา ยา  ph enyt ว ยมอาการช อ าการชก ใหปร ปร กษาแพทย ก ษาแพทย en yt oi n ผ  ป วยม

76

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

แจ แจ งแก ง แกแพทย แ พทย และเภส  และเภสชกรเก   ช กรเกยวก ย วกบยาท   บ ยาทใช ใช อย อ ย  ท   งท ง ท  แพทย แ พทยส  งจ งจ ายหร า ยหรอยาท   อ ยาทซ  อใช อ ใชเอง เ อง เพ   เพอ ท ท จ ะ ห ล ก เ ล ล ย ง การส   การสงจ งจ ายยาท   า ยยาทมมผลรบกวนผลของยา ผ ลรบกวนผลของยา  ph enyt en yt oi n Theophylline

ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช ยา Theophylline ใช ใช ในการร ใ นการรกษา.....โรคห ก ษา.....โรคหด หลอดลมอกเสบเร   ก เสบเรอร อร งและถ ง และถงลมโป ง ลมโปง พอง.....(ขอบ อบ งใช ง ใช ข  ขนก นก บโรคท   บ โรคทผผ   ปปวยเป ว ยเปน) น)  ขนาด วธ ธการใช ก ารใช และการเก   และการเกบ รก ษ า รบประทานยา บ ประทานยา theophylline ขนาด..... mg คร คร  งละ.....เม ง ละ.....เมด วนละ.....คร  น ละ.....คร ง ( ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง ย า ข อ ง แพทย) ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด 

ไม ไม ควรเค   ค วรเคยวหร ย วหรอบดยาท   อ บดยาทออกฤทธ  อ อกฤทธ นาน น าน ควรกลนยาท   น ยาทงเม งเมด หากลมร มร บประทานยาให บ ประทานยาใหรรบประทานยาท บ ประทานยาท น ท ท น  ก ไ ด แ ล ะ รบ ป ร ะ ท า น ย า ใ น ค ร ร ง ถด ไ ป ข อ ง ว น น น น ในชวงระยะเวลาท   ว งระยะเวลาทห างเหมาะสม า งเหมาะสม ห ห ามเพ  า มเพ ม ย า เป เป น 2 เท า ถ า เร  เร ม ม อ า ก า ร ห า ย ใ จ ห อ บ ถ  ถ (shortness of breath) อย อย างร า งรนแรงควรปร น แรงควรปรกษาแพทย ก ษาแพทย เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนท ท  ทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง และเกบให บ ใหพ นม นม อเด อ เดก 

ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทเก เก ด ข  น การรบประทานยา บ ประทานยา theophylline อาจทาให า ใหเก เก ดอาการคล  ด อาการคล น ไ ส  อ า เ จ ย น ป ว ด ท อ ง เ ป น ต ะ ค ร ว ท ท ท อ ง

เบ เบ  ออาหาร อ อาหาร ควรรบประทานยาหล บ ประทานยาหลงอาหารท ง อาหารทนท นท ห รอร อร บประทานพร บ ประทานพรอมก อ มกบยาลดกรดหร บ ยาลดกรดหร อ ด ด ม น  า ม า ก ๆ ถ า ห า ก อาการขางเค า งเคยงด ย งดงกล ง กลาวย า วยงม งม อย อย  ควรปร ค วรปรกษาแพทย ก ษาแพทย ถาเก าเกดผ ดผ  นผ นผ ดปกต ด ปกตทผผ    วหน ว หนง (ปฏกกรรยาแพ ย าแพยา) ย า) ควรปรกษาแพทย ก ษาแพทยท นท น ท  

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอปฏ อ ปฏ บ ตต เม เม อเก อ  เกด ปัญหาในการใช ญหาในการใชยา หากเกดอาการ ด อาการนอนไม นอนไมหล ห ล บ ห ว ใจเต น เรว หายใ จเร ว พฤ ตกรรม ก รรม ผ ด ปกต ไ ป ม ไ ขตต  า ๆ เ ห ง ง อ อ อ ก

กระหายน  ามาก า มาก มเส เส ยงกร   ย งกรงในห ง ในห กล า มเน  มเน อ ชก ก ร ะ ต ก อ า เ จ ย น บ อ ย ห ร อ อ า จ ม เ ล อ ด ป น ชก ค ว ร ร บ ป ร ก ษ า แพทย แจ ง แพทย ห ร อ เภส ช กรท ก คร  ง เ ก  ก ย ว ก บ ย า ท ใ ช อ ย ย ท ง ท  ท แ พ ท ย ส   ง แ ล ะ ย า ท  ท ซ อ เ อ ง เ พ ร า ะ ย า theophylline

อาจเกดปฏ ด ปฏกกรรยาก ย ากบยาอ   บ ยาอนได น ได

77

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

Warfarin



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช

ยา warfarin ใช ใช เพ เ พ  อต อต านการแข า นการแขงต งต วของเล ว ของเลอด อ ด ปองก อ งกนอ นอ นตรายท  น ตรายท เ ก ด จ า ก ก า ร เ ก ด ล ล ม เ ล อ ด อ ด ตน  ..... (ข (ข อบ อ บ งใช ง ใช ข  ข  นก น ก บโรคท   บ โรคทผผ   ปปวยเป ว ยเปน ) 

ขนาด วธธการใช ก ารใชและการเก แ ละการเกบ รกษา ก ษา

รบประทานยา บ ประทานยา warfarin  ขนาด.....mg คร คร  งละ.....เม ง ละ.....เม ด ว น ละ.....คร  ละ.....คร ง ห ร อ เ ฉ พ า ะ บ า ง วน ใ น ส ป ด า ห  (ตามท   (ตามทระบ ร ะบในใบส   ใ นใบสงยาของแพทย ง ยาของแพทย) ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด หากลมร มร บประทานยาให บ ประทานยาใหรรบประทานยาท บ ประทานยาทนท น ท ท  น ก ไ ด ถ า เ ก น 12 ช ช ว โ ม ง ใ ห ข า ม ม ม อ น น น ไ ป แ ล ะ เ ร ร ม รบประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปตามปกต ด ไปตามปกตโดยไม โ ดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาดยา ม ขนาดยา และหากผ  ป ว ย ล ม รบ ป ร ะ ท า น ย า ม า ก ก ว า 2 ค ร ร งขข น ไป ควรแจงแพทย ง แพทยทราบ ท ราบ ควรบนท นท กว ก ว นท นท  ลล มร มร บประทานยา บ ประทานยา และแจงแก ง แกแพทย แ พทย ใ นการน ด คร  คร งตต อ ไ ป เ พ ร า ะ การลม รบประทานยาอาจท บ ประทานยาอาจท าให า ใหผลการทดสอบการแข ผ ลการทดสอบการแข งต งต วของเล ว ของเลอ ดเปล   ดเปลยนแปลงไปได ย นแปลงไปได เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนทป ทป องก อ งกนแสงท   น แสงทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง และเกบยาให บ ยาใหพ นม นม อเด อ เดก 

ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกด ข  น

หากเกดอาการเล ด อาการเลอดออกผ อ ดออกผดปกต ด ปกต เช เช น จ  าเล า เลอดใต อ ดใตผผ วหน ว หนง เลอดออกท  อ ดออกท ต า ข า ว เ ล อ ด ก า เ ด า ไ ห ล ม า ก และนานผดปกต ด ปกต  เสลดเปนก นก อนเล อ นเลอด อ ด เลอดออกมากผ อ ดออกมากผดปกต ด ปกตในช ใ นชองปาก อ งปาก อาเจยนหร ย นหรอน อน  าลายม า ลายม เ ล อ ดปนหร อ ม ส นน  าตาล า ตาล อจจาระม จ จาระมส แดงสดหร แ ดงสดหรอม อม ส ดดาเหม า เหมอนน อ นน  าม าม นด นด น ปั สสาวะม ส สาวะมเล เล อดปนหร อ ดปนหรอม อม ส แดงหร แ ดงหรอส อส นน  า ต า ล เ ข ม ประจาเด าเดอนมามากกว อ นมามากกวาปกต า ปกต มอาการปวดโดยไม อ าการปวดโดยไมทราบสาเหต ท ราบสาเหต เช เช น ปวดศรษะ ร ษะ ปวดทอง อ ง ควรมาพบแพทย เม เม  อเร   อ เรมเก ม เกดอาการ ด อาการ 

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอควรปฏ อ ควรปฏบ ตต ตตวเม   วเมอเก อ เกด ปัญหาจากการใช ญ หาจากการใชยา ยา

หล ก เล  เล ย ง ก จ ก ร ร ม ท ท ม ค ว า ม เส เส ย ง ต อ ก า ร เ ก ด อ บต  เห เห ต ไ ด สส ง ค ว ร พ ก บต ร ท ท แ ส ด ง ว า ก า ล ง ไ ด รรบ ย า Warfarin เพ เพ  อท อ ท  จะได จ ะไดรรบการด บ การดแลร แ ลรกษาได ก ษาไดถ ก ตองเม   อ งเมอได อ ไดรรบอ บอ บบตต เหต เ หต ไม ไม ควรเปล   ค วรเปลยนแปลงปร ย นแปลงปรมาณอาหารพวกต ม าณอาหารพวกต บ และผ ก ใบเข ย วต า งๆต อ ม ม อ เ น  อ ง จ า ก อ า ห า ร เห ล า น น ม วตาม ต ามนเคในปร น เคในปรมาณมากอาจส ม าณมากอาจสงผลต ง ผลตอผลการร อ ผลการรกษาด ก ษาดวยยา ว ยยา Warfarin แจ แจ งแพทย ง แพทย ทนตแพทย น ตแพทย หร หร อเภส อ เภสชกรทราบท ช กรทราบทกคร   ก ครงท งท  ไปขอร ไ ปขอรบบร บ บรการว ก ารวาก าก าล า ล งร ง ร บประทานยา บ ประทานยา Warfarin แจ แจ งแก ง แกแพทย แ พทยและเภส แ ละเภสช กรเก   กรเกยวก ย วกบยาท   บ ยาทใช ใช อ ย  ยท  ทงท งท  แพทย แ พทยส  สงจ งจ ายหร า ยหรอยาท   อ ยาทซ  ซอใช อ ใชเอง เ อง เพ   เพอ ท  ทจะหล จ ะหลกเล   ก เลยงการ ย งการ ส  สงจ งจ ายยาท   า ยยาทมมผลรบกวนผลของยา ผ ลรบกวนผลของยา Warfarin ก อนใช อ นใชอาหารเสร อ าหารเสรม สมนไพร น ไพร และวตาม ต ามนเสร น เสรม ควรปรกษาแพทย ก ษาแพทยและเภส แ ละเภสชกรท ช กรทกคร   ก ครง หากไดรรบยาท   บ ยาทแตกต แ ตกตางไปจากเด า งไปจากเดมให ม ใหสอบถามแพทย ส อบถามแพทยหร ห รอ เภสชกรท ช กรทน ท

78

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การใหคคาแนะน า แนะนาการใช า การใชยาท  ย าท ม ความเส  ค วามเส ยงส ง สง ตอการเก อ การเกดอาการไม ด อาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากยา จ ากยา Methotrexate



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช

ยาเมด Methotrexate ใช ใช ในการร ใ นการรกษาโรค.....มะเร ก ษาโรค.....มะเรงชน ง ชนดต ดต างๆ า งๆ หรอเพ   อ เพอกดภ อ กดภมม คค  มก มก นในการร น ในการร ก ษาโรค ขออ ออ กเสบร ก เสบรมาตอยด ม าตอยด โรคสะเกดเง ดเงน..... น..... (ขอบ อบ งใช ง ใช ข  ข  นก น ก บโรคท   บ โรคทผผ   ปปวยเป ว ยเปน) น)  ขนาด วธ การใช การใช และการเกบ รก ษ า รบประทานยา บ ประทานยา Methotrexate คร คร  งละ.....เม ง ละ.....เมด วน/ส น /สปดาห ป ดาห ล ะ.....คร ง ( ป ร ม า ณ ค ว า ม ถ ถ ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใบส   ใบสงแพทย ง แพทย) ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด ไมควรเพ   ค วรเพมขนาดยาหร ม ขนาดยาหร อ ลดขน าดยาห รอห อ ห ยดยาเอง ด ยาเอง โดยไม ม  ค า ส ง จ า ก แพทย และควรร   และควรรบประทานยาในเวลาเด บ ประทานยาในเวลาเดยวก ย วกน หากร บ ประทานยาส ป ดาห ล ะ 1 ค ร ร ง ก ค ว ร ร บ ป ร ะ ท า น ย า ใ น ว น เ ด ย ว กน ข อ ง แ ต ล ะ ส ป ด า ห  หากลมร มร บประทานยา บ ประทานยา (ไมเก เก น 12 ช  ชวโมงจากก ว โมงจากกาหนด) า หนด) ใหรรบประทานยาท บ ประทานยาทนท นท ท  ท นนกได ก ได ถ  ถ าเก าเกน 12 ชม. ชม . ให ข  า มยาม  มยาม อ น น น ไ ป แ ล ะ เ ร  ร ม รบ ป ร ะ ท า น ม ม อ ถด ไ ป ต า ม ป ก ต โ ด ย ไ มต ม ต อ ง เ พ ม ข น า ด ย า ถ า แ พ ท ยส  ง ใ ห  รบประทานส บ ประทานสปดาห ป ดาหละ ละ 1 คร คร  งให ง ใหรรบประทานยาท บ ประทานยาทน ท ท   น ก ไ ด แ ล ว รบ ป ร ะ ท า น ย า ต า ม ป ก ต ใ น ส ป ด า ห ถ ด ไ ป และหากผ  ปปวยล ว ยลมร มร บประทานมากกว บ ประทานมากกวา 2 คร คร  งข ง ข  นไป น ไป ควรแจงแพทย ง แพทยทราบ ท ราบ การเกบร บร กษา ก ษา : เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนท ปองก อ งกนแสงท   น แสงทออณหภ ณ หภมมหห  อ ง หลกเล   ก เลยงความร ย งความรอน อ น ความช  ความช น แ ล ะ เ ก บ ยาใหพ นม นม อเด อเดก ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกดข ดข  น -

:

อาจทาให า ใหเก เก ดอาการแพ ด อาการแพได ได โดยม โ ดยมอาการค อ าการคน ผ นลมพ  น ลมพษบร ษ บรเวณใบหน เ วณใบหนาและม า และมอ บวมบรเวณร เ วณรมฝ มฝ ปากหร ป ากหรอ ลาคอ า คอ แนนหน น หนาอก า อก หายใจลาบาก า บาก หากเกดอาการเหล ด อาการเหลาน าน  ควรร ค วรรบมาพบแพทย บ มาพบแพทยททนท นท 

-

อาการไมพ งประสงค ง ประสงคอ  อนๆท   น ๆทอาจพบได อ าจพบได เช  เช น ผ นแดง/ต    น แดง/ตมน มน  าท าท  ผผ วหน ว หนง ผผ วหน ว หนงลอก ง ลอก ไอ มไข ไข  เจ   เจ บหน บ หนาอก า อก รม ฝปากหร ป ากหรอน อน  วม ว ม อม อม ส คล คล  า ตาหรอผ อผ วหน ว หนงเปล   ง เปลยนเป ย นเปนส นส เหล เ หลอง อ ง ปั สสาวะม ส สาวะมส เข เข มหร ม หรออ ออ จจาระม จ จาระมสซ ด คล   คลนไส น ไส อาเจยน ย น ทองร อ งรวง ว ง เบ   เบออาหาร อ อาหาร ปวดทอง อ ง เจบปากและล บ ปากและลาคอ า คอ มเล เล อดออกผ อ ดออกผดปกต ด ปกต แผลฟกช  แผลฟกช  า ออนแรง อ นแรง ผมรว ง

ปวดศรษะ ร ษะ มนงง น งง หากเกดอาการข ด อาการขางต างตนควรแจ น ควรแจงให ง ใหแพทย แ พทยทราบ ท ราบ ขอควรระว อ ควรระวงหร ง หรอข อข อควรปฏ อ ควรปฏบบตตตตวเม   ว เมอเก อ เกดปั ดป ัญหาในการใช ญ หาในการใชยา ยา : -

ระหวางใช า งใชยาอาจเก ย าอาจเกดแผลในปากได ด แผลในปากได จ  จ งควรร ง ควรรกษาความสะอาดของช ก ษาความสะอาดของชองปากระหว อ งปากระหวางใช า งใชยา ยา

-

ผ  ป วยว ว ยวยเจร ย เจรญพ ญ พน ธ  ควรค ค วรคมก มก าเน าเนดระหว ด ระหวางใช า งใชยาน   ย าน

-

ผ  ป วยโรคต ว ยโรคตบหร บ หรอม อม ป ัญหาเก   ญ หาเกยวก ย วกบระบบเล บ ระบบเลอด อ ด (เชน โลหตจาง) ต จาง) หรอภ อภ มม  คค  ม กน (เชน เอดส หร  ห รอต อต ดเช   ดเชอ ง แพทยกกอนจ อ นจายยา ายยา Methotrexate HI V ) ควรแจงแพทย

79

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ทกคร   ก ครงท งท  รร บยา บ ยา Methotrexate ควรแจงแก ง แกแพทย แ พทยและเภส แ ละเภสชกรเก   ช กรเกยวก ย วกบยาท   บ ยาทใช ใช อย อ ย  ท  ท งท งท แ พ ท ยจ ายและยาท  า ยและยาท ซ อ

-

ใช ใช เอง เ อง เน   เนองจากยาน   อ งจากยานสามารถเก ส ามารถเกดปฏ ด ปฏกกรรยาระหว ย าระหวางยาได า งยาไดกกบยาหลายชน บ ยาหลายชนด ง แกแพทย แ พทยเก เก  ยวก ย วกบประว บ ประวตตการด   ก ารดมแอลกอฮอล ม แอลกอฮอล - ควรแจงแก Cyclophosphamide



และขอ บ งใช ง ใช



ยาเมด Cyclophosphamide ใช ใช ในการร ใ นการรกษาโรคมะเร ก ษาโรคมะเรง ขนาด วธ การใช การใช และการเกบ รก ษ า รบประทานยา บ ประทานยา Cyclophosphamide พ รอมอาหารคร   อ มอาหารครงละ.....เม งละ.....เมด วนละ.....คร   น ละ.....ครง (ตามท   (ตามทระบ ร ะบในใบส   ใ นใบสง ย า

ของแพทย) และด   และดมน มน  ามากๆ า มากๆ ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด ไมควรเพ   ค วรเพมขนาดยาหร ม ขนาดยาหร อ ลดขนาดยาหร อ หย ด ยาเอง โดย ไม ไม มม  คคาส าส  งจากแพทย ง จากแพทย และควรร   และควรรบประทานยาในเวลาเด บ ประทานยาในเวลาเดยวก ย วกน หากลมร มร บประทานยา บ ประทานยา ไม เ ก น 12 ช ช ว โ ม ง จ า ก ก า ห น ด ใ ห ร บ ป ร ะ ท า น ย า ท น ท ท น ก ไ ด ถ า เ ก น 1 2 ช  ชวโมง ว โมง ใหขขามยาม   า มยามอน อน  นไป น ไป และเร   และเรมร มร บประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปตามปกต ด ไปตามปกต โดยไม ต  อ งเพ  งเพ ม ข น า ด ย า แ ล ะ ห า ก ผ  ป ว ย ลมร มร บประทานมากกว บ ประทานมากกวา 2 คร   ครงข งข  นไปควรแจ น ไปควรแจงแพทย ง แพทยทราบ ท ราบ เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนท ปองก อ งกนแสง น แสง ท  ทออณหภ ณ หภมม  ห อง อ ง หลกเล   ก เลยงความร ย งความรอนช  อ นช น แ ล ะ เก เก บ ย า ใ ห พ น ม ม อ เด เด ก 

ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกด ข  น

หากเกดอาการต ด อาการตอไปน  อ ไปน  ได ไ ด แ ก อ า ก า ร แ พ  คน ผ ผ น ล ม พ ษ บ ร เ ว ณ ใ บ ห น า แ ล ะ ม อ บ ว ม ห ร อ ป ว ด เ ส ย ว บ รเวณปากหร เ วณปากหรอล อล าคอ า คอ แนนหน น หนาอก า อก หายใจลาบาก า บาก ใหรรบมาพบแพทย บ มาพบแพทยททนท นท  รวมท     รวมทงอาการอ   ง อาการอน เชน ผ  ผนแดง/ต  น แดง/ต ม น  าท าท  ผผ วหน ว หนง ไอ มไข ไข  ส   ส  น เจบหน บ หนาอก า อก รมฝ มฝ ปากหร ป ากหรอน อน  วม ว ม อม อม ส คล คล  า ต า ห ร อ ผ ว ห นง เ ป ล ล ย น เป เป น ส เ ห ล อ ง ป ว ด มากเม   มากเมอถ อถ ายปั า ยปัสสาวะ ส สาวะ ปั ส สาวะหร อ อ จ จาระม เ ล อ ดปน ปั ส สาวะม ส  เ ข ม หร อ อ จ จาระม ส  ซ  ด ม เ ล อ ดออก ผ ดปกต ด ปกต แผลฟกช  แผลฟกช  าผ าผ ดปกต ด ปกต อ  อ อนแรง อ นแรง แผลในปา แผลในปากก หายใจล า บาก หายใจส หาย ใจส  น เ ม ม อ ย ล า ม น ง ง บ ว ม บ ร เ ว ณ เ ท า ห รอห อห วเข ว เขา และปัสสาวะล ส สาวะลาบากหร า บากหรอปวด อ ปวด และปั สสาวะม ส สาวะมส แดง แ ดง ใหรรบพบแพทย บ พบแพทยท นท น ท  นอกจากน   นอกจากนการร ก ารรบประทานยา บ ประทานยา Cyclophosphamide อาจรบกว นการม ป ระจาเด า เดอน อ น คล  คล น ไ ส  อ า เ จ ย น ท องร อ งรวง ว ง ลดความอยากอาหาร เจบหร บ หรอม อม ฝฝาขาวท   า ขาวทรรมฝ มฝ ปาก ป าก ภายในปากหรอล อล าคอ า คอ ผมรวง ว ง ผวหน ว หนงหร ง หรอเล อ เลบ ม ส  เปล   เปลยนไป ย นไป หากเกดอาการข ด อาการขางต างตนควรแจ น ควรแจงให ง ใหแพทย แ พทยทราบ ท ราบ

80

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

ขอควรระว อ ควรระวงหร ง หรอข อข อควรปฏ อ ควรปฏบ ตต ตตวเม   วเมอเก อ เกด ปั ญหาในการใช ญหาในการใชยา

ควรด   ควรดม น  าว าว นละประมาณ น ละประมาณ 10 แกว และปั สสาวะบ ส สาวะบอยๆ อ ยๆ เพ   เพอป อป องก อ งกนการระคายเค น การระคายเคองไต อ งไต และกระเพาะ ป ัสสาวะจากผลของยา ส สาวะจากผลของยา ควรแจงแก ง แกแพทย แ พทยและเภส แ ละเภสชกรเก   ช กรเกยวก ย วกบยาท   บ ยาทใช ใช อย อ ย   ท   ท งทท แ พ ท ยส ง จ า ย แ ล ะ ย า ท ซ  อ ใ ช เ อ ง เน เน อ ง จ า ก ย า Cyclophosphamide

สามารถเกดปฏ ด ปฏกกรรยาระหว ย าระหวางยาได างยาไดกกบยาหลายชน บ ยาหลายชนด

แจ แจ งแพทย ง แพทย ท  ท นตแพทย น ตแพทยทราบท ท ราบทกคร   ก ครงท งท  ไปขอร ไ ปขอรบบร บ บรการว ก ารวาก าก าล า ล งร ง ร บประทานยา บ ประทานยา

Cyclophosphamide

ผ  ปปวยว ว ยวยเจร ย เจรญ พ นธ นธ  ควรค ค วรคมก มก าเน าเนดระหว ด ระหวางการใช า งการใชยาน   ย าน ผ  ปปวยโรคไต ว ยโรคไต โรคตบหร บ หรอม อม ป ัญหาเก   ญ หาเกยวก ย วกบระบบเล บ ระบบเลอดหร อ ดหรอไขกระด อ ไขกระดก คว รแจ ง แกแพท แ พท ยกก  อ นส  นส ง จ า ย ยาน   ยาน ยาตานว า นวณโรค ณ โรค Isoniazid



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช



ยา Isoniazid  ใช  ใ ชในการร ใ นการรกษาว ก ษาวณโรค ณ โรค ขนาดยา วธธการใช และการเกบ รกษา กษ า รบประทานยา Isoniazid ค ร ร ง ล ะ ... ..เม ด วนล น ล ะ …. .ค ร ร ง ( ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส  ง ย า ข อ ง แ พ ท ย )

รบประทานยาก บ ประทานยากอนอาหารหร อ นอาหารหรอ อย า งน อ ย 2 ช ช ว โ ม ง ห ลง อ า ห า ร ห ร อ ก อ น น อ น ( ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง ย า ข อ ง แพทย) ตองร อ งรบประทานยาท บ ประทานยาทกว กว นอย น อยางต า งตอเน   อ เนองถ อ งถงแม ง แมจะร จ ะร  ส ก วา ว า อ า ก า ร ด ข ข  น แ ล ว ห ร อ ไ ม มม อ า ก า ร แ ล ว ก ห า ม ห ยดยาเองโดยไม ด ยาเองโดยไมมม คคาส าส  งจากแพทย ง จากแพทย หากลมร มร บประทานยา บ ประทานยา ใหรรบประทานยาท บ ประทานยาทนท นท ท   นนกได ก ได แต แต หากน ห ากน ก ได เ ม ม อ ต อ ง รบ ป ร ะ ท า น ม ม อ ถด ไ ป ให ให ขข ามม   า มมอน อน  นและเร   น และเรมร มร บประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปตามปกต ด ไปตามปกตโดยไม โ ดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาดยา ม ขนาดยา เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนท ป องก อ งกนแสงท   น แสงทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง หลกเล   ก เลยงความร ย งความรอนความช   อ นความชน และเกบยาให บ ย าให พ  น มอเด อ เดก 

ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกด ข  น

ขณะใชยาอาจม ย าอาจมอาการร อ าการร  ส กเส ก เสยวแปลบ ย วแปลบ เจบเหม บ เหมอนถ อ นถกหนามต ก หนามตา ชาบรเวณปลายม เ วณปลายมอหร อ หรอปลายเท อ ปลายเท า ให ป รกษาแพทย ก ษาแพทย ซ  งแพทย ง แพทยจะจ จ ะจายว า ยวตาม ต ามน บ 6 6 เพ เพ  อร อร กษาหร ก ษาหรอป อป องก อ งกนอาการด น อาการดงกล ง กลาว าว ผลขางเค า งเคยงจากการใช ย งจากการใชยาพบในผ ย าพบในผ  ปปวยบางรายเท ว ยบางรายเทาน าน  น

81

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอควรปฏ อ ควรปฏบ ตต ตตวเม   วเมอเก อ เกด ปัญหาจากการใช ญ หาจากการใชยา ยา

ห ลกเล   ก เลยงการร ย งการรบประทานยาน   บ ประทานยานรรวมก ว มกบยาลดกรด บ ยาลดกรด โดยใหรรบประทานยาลดกรดหล บ ประทานยาลดกรดหล ง จากร บ ประทาน ยา Isoniazid อย อย างน า งนอย อย 1  ช  ช  วโมง ว โมง ห ลกเล   ก เลยงการด   ย งการดมเคร   ม เครองด   อ งดม ท  ทมมแอลกอฮอล แ อลกอฮอล เน เน  องจากจะเพ   อ งจากจะเพมพ มพ ษ ตอต อต บของยา บ ของยา  Isoniazid หากขณะใชยาม ย ามอาการต อ าการตวเหล ว เหล อ ง ตาเหล อ ง ปัสส ส ส าวะม าวะ ม ส ดด าหร า หร อ ส เ หล อ งอาพ า พ น ปวดท ปว ดท อ งรนแรง น แรง คล คล  นไส น ไส อาเจ  อาเจยน ย น ออนเพล อ นเพลย การมองเหนผ นผ ดปกต ด ปกต ปวดตาหร   ปวดตาหรอม อม ไข ไข ให ใ ห รร บปร บ ปรกษาแพทย ก ษาแพทย หากกาล าล งต ง ต  งครรภ ง ครรภห รอให อ ใหนมบ น มบตรควรแจ ต รควรแจงแก ง แกแพทย แ พทยกกอนการใช อ นการใชยา ยา Rifampin



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช

ยาเมด Rifampin ใชในรกษา กษ า.....ว .ว ณโรคหร ณ โรคหรอการต อ การตดเช   ดเชอ .....(ข (ข อบ อ บ งใช ง ใชข  ขนก นก บโรคท   บ โรคทผผ   ปปวยเป ว ยเปน) น) 

ขนาด วธธการใช ก ารใชและการเก แ ละการเกบ รก ษ า

รบประทาน บ ประทาน Rifampin ยาคร   ยาคร งล ะ ... ..แคปซ ล ว น ละ …. .ค ร ร ง ( ต า ม ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง ย า ข อ ง แ พ ท ย) รบประทานยา บ ประทานยา 1 ช  ชวโมงก ว โมงกอนอาหารหร อ นอาหารหรออย อ อยางน า งนอย อย 2 ช  ชวโมงหล ว โมงหลงอาหาร ง อาหาร หรอก อก อนนอน อ นนอน (ตามท  (ตามท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง ยาของแพทย) ตองร อ งรบประทานยาท บ ประทานยาทกว กว นอย น อยางต า งตอเน   อ เนองถ อ งถงแม ง แมจะม จ ะมอาการด อ าการดข  ขนแล น แลวหร ว หรอไม อ ไมมมอาการก อ าการก ห  า มหย ด ยา เองโดยไมมม คคาส าส  งจากแพทย ง จากแพทย หากลมร มร บประทานยา บ ประทานยา ใหรรบประทานยาท บ ประทานยาทนท นท ท   นนกได ก ได แต แต หากน ห ากนกได ก ไดเ ม ม อ ต อ ง รบ ป ร ะ ท า น ม ม อ ถด ไ ป ให ให ขข ามม   า มมอน อน  นและเร   น และเรมร มร บประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปตามปกต ด ไปตามปกตโดยไม โ ดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาดยา ม ขนาดยา เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนทป ทป องก อ งกนแสงท   น แสงทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง หลกเล   ก เลยงความร ย งความรอนความช   อ นความชน และเกบยาให บ ยาใ ห พ  น มอเด อ เดก  ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกดข ดข  น หากเก ด ลมพษ เปนแผลท  น แผลท ผ  ว ห นง ห ร อ ใ น ป า ก มไ ม ไ ข ด ซ  า น ( ตว เ ห ล อ ง ต า เ ห ล อ ง ) ข ณ ะ ใ ช ย า Rifampin

ให ให รร บปร บ ปรกษาแพทย ก ษาแพทยท นท นท 

การร บ ประทานยา Rifampin อาจ ทาให า ให เ กก ด อาการปวดศ ร ษะ ปวดกล า มเน  มเน อ ป ว ด แ ส บ ท ล น ป   คล คล  นไส น ไส อาเจ  อาเจยน ย น เปนตะคร น ตะครวท วท ท อ ง แ ล ะ ท อ ง ร ว ง ไ ด ห า ก ม อ า ก า ร ดง ก ล า ว ร น แ ร ง ค ว ร ป ร ก ษ า แ พ ท ย ส ว น ป ัญหาในทางเด ญ หาในทางเดนอาหารอาจบรรเทาได น อาหารอาจบรรเทาไดดดวยการร ว ยการรบประทานยาพร บ ประทานยาพรอมอาหาร อ มอาหาร

82

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม 

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอควรปฏ อ ควรปฏบ ตต ตตวเม   วเมอเก อ เกดปั ดป ัญหาจากการใช ญ หาจากการใชยา ยา

ระหวางร างรบประทานยา บ ประทานยา Rifampin อาจทาให า ใหปัปั สสาวะ ส สาวะ อจจาระ จ จาระ น  าลาย า ลาย เสมหะ เหง   เหงอและน อ และน  าตาเป าตาเปนส นส  ส มแดง ม แดง รวมถงคอนแทคเลนส ง คอนแทคเลนสจะเปล   จ ะเปลยนเป ย นเปนส นส ส มแดงอย ม แดงอยางถาวรด า งถาวรดวย ว ย จงควรหล ง ควรหลกเล   ก เลยงการใส ย งการใสคอนแทคเลนส ค อนแทคเลนส ขณะใชยาน   ย าน ห ลกเล   ก เลยงการด   ย งการดมเคร   ม เครองด   อ งดม ท  ทมม แ อลกอฮอล เน เน  องจากจะเพ   อ งจากจะเพมพ มพ ษ ตอต อต บของยาน   บ ของยาน ยา Rifampin เก  เก ดปฏ ด ปฏกกรรยาก ย ากบยาหลายชน บ ยาหลายชนด จ งต งต องบอกให อ งบอกใหแพทย แ พทยทราบว ท ราบวาก าก าล า ล งใช ง ใชยาอะไรอย   ย าอะไรอยบบ า ง เพ   เพอ จะไดป รบขนาดหร บ ขนาดหรอให อ ใหห ยดยาอ   ด ยาอนก นก อน อ น ขณะท   ขณะทใช ใ ชย า Rifampin ยา Rifampin จะลดประสทธ ทธ ภาพของยาเม ภ าพของยาเมดค ดค ม กาเน าเนด จ งควรปร ง ควรปรกษาแพทย ก ษาแพทยห รอเภส อ เภสชกรเพ   ช กรเพอ ห ลกเล   ก เลยงไปใช ย งไปใชคคมก มก าเน า เนด วธ อ  อ น เชน การใชถถงยางอนาม ง ยางอนามย ระหวางการใช า งการใชยา ยา Rifampin หากต   หากตงครรภ ง ครรภห รอให อ ใหนมบ น มบตรให ต รใหแจ แจ งแก ง แกแพทย แ พทยกกอนการใช อ นการใชยา ยา Pyrazinamide



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช

ยาเมด Pyrazinamide ใช ใช ในการร ใ นการรกษาโรคว ก ษาโรควณโรค ณ โรค 

ขนาด วธธการใช การใช และการเกบ รกษาใช ก ษาใชรรกษา กษ า

ร บ ประทานยา Pyrazinamide ค ร ร ง ล ะ . ... .. . . เม เม ด ว น ล ะ .. . . . ค ร ร ง ( ต า ม ท ท ร ะ บ ใ น ใ บ ส ง แ พ ท ย) อ า จ รบประทานยาร บ ประทานยารวมก ว มกบอาหารหร บ อาหารหรอนมหร อ นมหรอไม อ ไมกกได ได  ต  ต องร อ งรบประทานยาท บ ประทานยาทกว ก ว น อย า งต อ เน  เน อ ง ถ ง แ ม จ ะ ม อ า ก า ร ด ข  ขนแล น แลว หรอไม อ ไมมมอาการก อ าการกห ามหย า มหยดยาเอง ด ยาเอง โดยไมมม คคาส าส  งจากแพทย ง จากแพทย หากลมร มร บประทานยา บ ประทานยา ใหรรบประทานยาท บ ประทานยาทนท นท ท  น กได ก ได  แต ห ากนกได ก ไดเม เม  อต อ ต องร อ งรบประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไป ด ไป ให ให ขข ามม   า มมอน อน  นและเร   น และเรมร มร บประทานม   บ ประทานมอถ อ ถด ไปตามปกตโดยไม โ ดยไมตตองเพ   อ งเพมขนาด ม ขนาด เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปดสน ด สนทป ทป องก อ งกน แสงท   แสงทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง หลกเล   ก เลยงความร ย งความรอน อ น ความช   ความชน และเกบยาให บ ยาให พ นม นม อเด อเดก 

ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกดข ดข  น

การรบประทานยา บ ประทานยา Pyrazinamide อาจเกดอาการคล   ด อาการคลนไส น ไส อาเจ   อาเจ ย น ไม อ ยากอาหาร ร  ส ก ไ ม ส บ า ย ตว ปวดกลามเน   า มเนอ อ ควรระวงและข ง และขอควรปฏ อ ควรปฏบบตตตตวเม   ว เมอเก อ เกดปั ดป ัญหาจากการใช ญ หาจากการใชยา ยา  ขอควรระว หากขณะใชยาม ย ามอาการปวดหร อ าการปวดหรอบวมท   อ บวมทขขอ ม ผผ  นท  นท  ผผ วหน ว หนง ตวเหล ว เหลอง อ ง ตาเหลอง อ ง มไข ไข  ห รอหนาวส   อ หนาวสน ป ัสสาวะเป ส สาวะเปนส นส ดด า ใหรรบปร บ ปรกษาแพทย ก ษาแพทยททนท นท 

83

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

หากกาล าล งต ง ต  งครรภ ง ครรภห รอให อ ใหนมบ น มบตรควรแจ ต รควรแจงแก ง แกแพทย แ พทยกกอนการใช อ นการใชยา ยา ผ  ปปวยโรคต ว ยโรคตบ เกาต เบาหวานหร  เบาหวานหรอไตวาย อ ไตวาย ควรแจงแพทย ง แพทยกกอนม อ นมการส   ก ารสงจ งจ ายยา า ยยา Pyrazinamide Ethambutol



ช  ชอยาและข อ ยาและขอบ อบ งใช ง ใช

ยาเมด Ethambutol ใช ใช ในการร ใ นการรกษาว ก ษาวณโรค ณ โรค 

ขนาด วธธการใช การใช และการเกบ รก ษ า

รบประทานยา บ ประทานยา Ethambutol พ รอมอาหาร อ มอาหาร คร  คร งล ะ … .. เม ด ว น ละ …. .ค ร ร ง ( ห ร อ รบ ป ร ะ ท า น ย า ก อ น นอน ตามท   ตามทระบ ร ะบในใบส   ใ นใบสงยาของแพทย ง ยาของแพทย) ใชยาน   ย านอย อย างเคร า งเครงคร ง ครด ไมควรเพ   ค วรเพมขนาดยาหร ม ขนาดยาหร อ ลดขนาดยาหร อ หย ด ยาเอง โดยไมมม คคาส าส  งจากแพทย ง จากแพทย  และควรรบประทานยาในเวลาเด บ ประทานยาในเวลาเดยวก ย วกน หากลมร ม ร บ ประทานยาไม เ ก น  1 2 ช ช ว โ ม ง จ า ก ก า ห น ด ใ ห ร บ ป ร ะ ท า น ย า ท น ท ท น ก ไ ด ถ า เก เก น 12 ช  ชวโมงให ว โมงใหขขามม   า มมอน อน  นไปและเร   น ไปและเรม รบประทานม   บ ประทานมอถ อถ ดไปตามปกต ด ไปตามปกต โ ดยไม ต  อ งเพ ม ข น า ด ย า แ ล ะ ห า ก ผ  ป ว ย ล ม รบประทานยามากกว บ ประทานยามากกว า 2 คร คร  งข ง ข  นไป น ไป ควรแจงแพทย ง แพทยทราบ ท ราบ เก เก บยาในภาชนะป บ ยาในภาชนะปด สนท ปองก อ งกนแสงท   น แสงทออณหภ ณ หภมม ห อง อ ง หลกเล   ก เลยงความร ย งความรอน อ น ความช  ความช น และ แ ละเกเกบยาให บ ยาใหพ น มอเด อ เดก 

ผลขางเค า งเคยงและอาการไม ย งและอาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จ ากการใชยาท   ย าทอาจเก อ าจเกด ข  น

การรบประทานยา บ ประทานยา  Ethambutol อาจท า ให เ ก ด อาการคล  อาการคล น ไ ส  อ า เจ เจ ย น ล ด ค ว า ม อ ย า ก อ า ห า ร ป ว ด ศ รษะ ร ษะ มนงง น งง หากเกดอาการข ด อาการขางต างตนควรปร น ควรปรกษาแพทย ก ษาแพทยเพ เพ  อปร อ ปรบเปล   บ เปลยนการร ย นการรบประทานยา บ ประทานยา 

ขอควรระว อ ควรระวงและข ง และขอควรปฏ อ ควรปฏบ ตต ตตวเม   วเมอเก อ เกด ปัญหาจากการใช ญ หาจากการใชยา ยา

หากเกดอาการต ด อาการตอไปน   อ ไปน  การมองเหนภาพไม น ภาพไมชชดเจน ด เจน ความสามารถในการมองเห น ส แ ดงและส เ ข ย ว เปล   เปลยนไป ย นไป ปวดตา ผ  ผนค นค น บวมบรเวณใบหน เ วณใบหนา รมฝ มฝ ปากและล ป ากและลาคอ า คอ หายใจมเส เส ยงหว ย งหวดหร ด หร อ หายใจล า บากปวด ห รอปวดเส อ ปวดเสยวท   ย วทมมอหร อ หรอเท อ เทา ปวดขอไข อ ไขห รอส อส  น ควรหยดยาแล ด ยาแลวร วร บปร บ ปรกษาแพทย ก ษาแพทยททนท นท  ไม ไม ควรร ค วรรบประทานยาน   บ ประทานยานพ รอมยาลดกรด อ มยาลดกรด หากใช ย าลดกรดร ว มด ว ยให ร  บ ประทานยาลดกรดหล ง รบประทานยาแล บ ประทานยาแลวอย ว อยางน า งน อ ย  2 ช ช ว โ ม ง แ จ ง แ พ ท ยห ร อ เ ภ ส ช ก ร ท ร า บ ท ก ค ร ร งทท ไ ป ข อ รบ บ ร ก า ร ว า ก า ลง รบประทานยา บ ประทานยา ethambutol หากต   หากตงครรภ ง ครรภห รอก อก าล า ล งให ง ใหนมบ น มบตรให ต รใหแจ แจ งแก ง แกแพทย แ พทยกกอนใช อ นใชยา ยา ผ  ปปวยโรคไต ว ยโรคไต เกาต หร  ห รอม อม ป ัญหาเก   ญ หาเกยวก ย วกบตาควรแจ บ ตาควรแจงแก ง แกแพทย แ พทยกกอนส   อ นสงจ งจ ายยา า ยยา  Ethambutol

84

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก อาการไมพ งประสงค ง ประสงคจากการใช จากการใชย า แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะข ก ษณะขอสอบเร   อ สอบเรองผ   อ งผนแพ น แพยา ย า สวนใหญ ว นใหญจะม จ ะมขขอสอบแค อ สอบแค Maculopapular (ผ  นลมพ น ลมพ ษ )   Maculopapular rash, Urticaria (ผ และ Steven-Johnson syndrome จ  จ ารายละเอ า รายละเอยดแค ย ดแค 3 แบบน   แบบนกกได ได  โดยลกษณะข ก ษณะขอสอบม อ สอบมดดงน งน   ว ยมาดวยอาการผ   ว ยอาการผนข นข  นท น ท ว ร า ง ก า ย ใ ห ซ ก ป ร ะ ว ตต ผผ  ป ว ย พ ร อ ม ใ ห ค า แ น ะ น า ต อ ง บ อ ก ใ ห ผ  ป ว ย ว า ย า 1. ผ  ป วยมาด ดงกล ง กลาวช   า วชออะไร อ อะไร ใชรรกษาโรคอะไร ก ษาโรคอะไร ผ  ผนด น ด ง กล า วเป น ผ ผ น แ พ ย า ช น ด ใ ด ( บ อ ก ช ช อ ผ ผ น เป เป น ภ า ษ า ไ ท ย ) แ ล ะ แนะนาให า ใหผผ   ปปวยหย ว ยหยดยาด ด ยาดงกล ง กลาว า ว และไปพบแพทย ให ขข อม อม ลการร ล การรกษาก ก ษากอนหน อ นหนาของผ า ของผ  ป วยมาว ว ยมาวาเคยได า เคยไดรรบยาอะไรมาบ บ ยาอะไรมาบ า ง ในว น น น ผ  ป ว ย ม า ด ว ย อ า ก า ร ผ ผ น ข ข น 2. ให ท  ทงต งต ว โดยจะบอกลกษณะของผ   ก ษณะของผนและม น และมรรปให ป ใหดด โจทย  โจทยจะให จ ะใหตอบว ต อบวาผ าผ  นด น ด ง กล า วเร ย กว า อะไร และเดจาก การแพยาชน ย าชนดใด ดใ ด เน เน  อ หา ลักษณะของผ   ก ษณะของผนแพ น แพยาท   ย าทพบบ พ บบอ ย ล กษณะของผ   ก ษณะของผน Maculopapular rash

เป น ต ต ม น น แ ล ะ ร อ ย แ ด ง ผ ส ม กน ม ท ท  ง เก เก  ด เ ด ด ย ว ๆ แ ล ะ ร ว ม กน เ ป น ป  น ข น า ด ใ ห ญ  ข อ บ ผ  ผ น ไ ม ชดเจน ด เจน ระยะแรกผ   ระยะแรกผนจะม น จะมส แดง แดง เม   เมออาการท อ อาการท เ ลาลงจะ เปล   เปลยนเป ย นเปนส นส คล ค ล  า ม อ าการค น และอ าจม ไ ข ต  า ๆ ร ว ม ดว ย

ผ  นลมพ น ลมพษ ) ม ล  ก ษณะเป น รอยแดงและขยายใหญ ข  น ขอบยกนนเป น เปนรอยหย น รอยหยกๆ ก ๆ ไมเป เป นวงกลม น วงกลม สตรงกลาง ต รงกลาง ซ ดกว ด กวาขอบ า ขอบ Urticaria (

รปต ปต วอย ว อยาง าง

85

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ล กษณะของผ   ก ษณะของผน

Fixed drug eruption

ผ  ผนร นร ปร ป ร างกลมหร า งกลมหรอร อร  ส แดงจ แ ดงจด ตรงกลางเปน ส แดงคล แ ดงคล  าอมส า อมสมมวงหร ว งหรอพองเป อ พองเปนต นต  มน มน  า ผ นม  นม กจะม ก จะม อาการเจบๆค บ ๆคนๆ นๆ เม เม  อหายแล อ หายแลวจะท   ว จะทงเป ง เปนรอยด น รอยดา

Eczematous drug eruption

ม ลลกษณะเป ก ษณะเปนต นต  มน มน นและป น และป  นแดงคล น แดงคลา ย M P  แ ตจะม จ ะมความน ค วามนนหนามากกว น หนามากกวา มขนาดใหญ ข นาดใหญ อาจ  อ าจ rash  แต บวมเปนต นต  มน มน  าใสๆและแตกเป า ใสๆและแตกเปน น  าเหล า เหลองไหลเย   อ งไหลเยม ตอมาจะตกสะเก อ มาจะตกสะเกด มกม กม อาการค อ าการคนมาก น มาก

Erythema multiforme (EM)

ผ  ผนม นม ลลกษณะคล ก ษณะคลายเป า ยเปาย าย งธน ง ธน เป  เป นวง น วง 3 ช  ชน ช  ชนในส น ในสดม ดม ส แดงเข แ ดงเขมจ มจ ดหร ด หรอเป อ เปน ต  ตมน มน  าพอง า พอง ช  ชนถ น ถด มา ม ส ซ ดจาง ด จาง และช   และชนนอกส น นอกสดเป ด เปนส นส แดงจางๆ แ ดงจางๆ ผ ผ น จะเก จะ เกด ตามผวหน ว หนงร งร วมก ว มกบผ บผ  นตามเย   น ตามเยอบ อบ ออก 1 แห แห ง เชน เย   เยอบ อบ  ตา เย เย  อบ อ บ ชชองปาก อ งปาก รมฝ มฝ ปาก ป าก เปนแผลถลอกต  น แผลถลอกต นๆม ๆ ม เล เล อดออก อ ดออก เม   เมอแห อ แหงจะเป ง จะเปนสะเก น สะเกดส ดส ดดา

Steven - Johnson syndrome (SJS)

ม ลลกษณะคล ก ษณะคลายก า ยกบ ผ  ผน EM แต แต เป เป นวงกลมไม น วงกลมไม ครบ 3 ช  ชน ม ส แดงจ แ ดงจดหร ด หรอเข อ เขม ตรงกลางเปนส นส เทา เ ทา ด า หร อ พองเป น ต ต ม น  า ผ ผ น ท ข น ต า ม ร า ง ก า ย จ ะ ม นน อ ย กว กว าร าร อยละ อ ยละ 10 ของพ   ของพน ท ผ ว ท ท งห ม ด แ ล ะ จ ะ พ บ ร อ ย โรคบรเวณเย   เ วณเยอบ อบ มากกว ม ากกวา 1 แห แห งข งข  นไป น ไ ป

รปต ปต วอย วอยาง

86

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ล กษณะของผ   ก ษณะของผน

รปต ปต วอย ว อยาง าง

Toxic E pidermal pidermal Necrolysis (TEN)

ผ  ป วยม ว ยมกม กม อาการน อ าการนาคล า คลายไข า ยไขห วด ม ไ ข ป ว ด ศรษะ ร ษะ คล   คลนไส น ไส อาเจยน ยน ทองเส อ งเสย ปวดเจบตามต บ ตามต ว และ ผ ว หน ง ต อ มาจะเก ด ผ ผ น ลก ษ ณ ะ ผ ผ น ลก ษ ณ ะ ค ล า ย ต ม น  า แ ล ะ ห ล ด ล อ ก อ อ ก อ ย า ง MP rash พองเป น ต  รวดเร รวดเรวเป ว เป น แผ น ใหญ ๆ แผลต  แผลต น ๆ ม นน  า เ ห ล อ ง ห ร อ เล เล อดซ อ ดซมคล ม คล า ยน  า ร อ น ล ว ก เ ย ย อ บ ตต า ง ๆ มก ถ ก ท า ล า ย ดว ย เช เช น ชองปา อ งปา ก เย เย อ บ ต า อว ย วะเพศ เ ม ม อ แ ห ง จ ะ เป เป นแผ น แผนส นส ดด าเหม า เหมอน อน SJS SJ S การประเม น ความสมพ มพ นธ นธ ของผล ข องผลตภ ตภ ณฑ ณ ฑ กบอาการอ บ อาการอนไม นไมพ งประสงค ง ประสงคต าม WHO criteria 1. Certain (ใชแน แน นอน) น อน) เก ดข ด ข  นในช น ในชวงระยะเวลาท   ว งระยะเวลาทสอดคล ส อดคลองก อ งกบการใช บ การใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ (1 ) เก ไม สามารถอธ ส ามารถอธบายด บ ายดวยโรคท   ว ยโรคทเป เป นอย   น อยหร ห รอ ยาหรอสารเคม อ สารเคมอ  อนๆท   น ๆทใช ใชรว ม (2 ) ไม เม  อหย อ หยดใช ด ใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ อาการอ อาการอนไม น ไมพ งประสงค ง ประสงคดดข  ขนหร น หรอหายจากอาการน   อ หายจากอาการนนอย น อยางเห า งเหนได น ไดชชด (3 ) เม ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพซ ข ภาพซ  าใหม า ใหม จะสามารถอธ   จะสามารถอธบายอาการไม บ ายอาการไมพ งประสงค ง ประสงคท  เก เก ดข ด ข  นได น ได (4 ) หากใชผล 2. Probable (น (น าจะใช า จะใช) เก ดข ด ข  นในช น ในชวงระยะเวลาท   ว งระยะเวลาทสอดคล ส อดคลองก อ งกบการใช บ การใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ (1 ) เก ไม สามารถอธ ส ามารถอธบายด บ ายดวยโรคท   ว ยโรคทเป เป นอย   น อยห รอยาหร อ ยาหรอสารเคม อ สารเคมอ  อนๆท   น ๆทใช ใช รร วม วม (2 ) ไม เม  อหย อ หยดใช ด ใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ อาการอ อาการอนไม น ไมพ งประสงค ง ประสงคดดข  ขนหร น หรอหายจากอาการน   อ หายจากอาการนน (3 ) เม ไม มม  ขขอม อม ลของการให ล ของการใหซ  า (4 ) ไม 3. Possible (อาจจะใช) เก ดข ด ข  นในช น ในชวงระยะเวลาท   ว งระยะเวลาทสอดคล ส อดคลองก อ งกบการใช บ การใชผล ผล ตภ ตภ ณฑ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ (1 ) เก บ ายดวยโรคท   ว ยโรคทเป เป นอย   น อยห รอยาหร อ ยาหรอสารเคม อ สารเคมอ  อนๆท   น ๆทใช ใ ชรวม ว ม (2 ) อาจสามารถอธบายด ไม มม  ขขอม อม ลการหย ล การหยดเก   ด เกยวก ย วกบการหย บ การหยดใช ด ใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ หรอม อม แต แต ขขอม อม ลไม ล ไมสมบ ส มบรณ รณ  (3 ) ไม 4. Unlikely (สงสย ) เก ดข ด ข  นในช น ในชวงระยะเวลาท   ว งระยะเวลาทไม ไม สอดคล ส อดคลองก อ งกบการใช บ การใชผล ผล ตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ (1 ) เก บ ายดวยโรคท  ว ยโรคท เปป นอย   น อยห รอยาหร อ ยาหรอสารเคม อ สารเคมอ  อนๆท   น ๆทใ ชรรวมได ว มไดอย อย างช า งชดเจน ด เจน (2 ) สามารถอธบายด

า หลก 4 ขอ ของ certain กพอ พ อ แลวให ว ใหไล ไล ระด ร ะดบลงมา บ ลงมา หล หล กการจ ก การจา : จ าหล  ม  2 Certain ม 4 Probable ม 3 Possible ม

Unlikely

ไม ไม มม 

87

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การประเม น การแพยาตาม ยาตาม Naranjo’s algorithm คาถาม าถาม

เคยมส รปหร ป หรอรายงานปฏ อ รายงานปฏกกรรยาน   ย านมาแล ม าแลวหร ว หรอไม อ ไม ง ประสงคน  นเก เก ดข ด ข  นภายหล น ภายหลงจากได ง จากไดรรบ ย า 2. อาการไมพ งประสงค ท  คคดว ดว าเป า เปนสาเหต น สาเหตห รอไม อ ไม   ข น เ ม ม อ ห ย ด ย า ด ง ก ล า ว 3. อาการไม พ  ง ประสงค น ด หร อ เม   เมอ ใ ห  ย า ต า น ท  ท จจ า เ พ า ะ เ จ า ะ จ ง ( specific อ ไม antagonist) หรอไม ง ประสงคดดงกล ง กลาวเก า วเกดข ดข  นอ น อ ก เม  เม อ เ ร ร ม ใ ห  4.   อาการไมพ งประสงค ยาใหมห รอไม อ ไม าทเ ก ด ข ข น ส า ม า ร ถ เ ก ด จ า ก ส า เ ห ต อ  อ น 5. ปฏ ก  ร  ย าท   (นอกเหนอจากยา) อ จากยา) ของผ  ป วยได ว ยไดห รอไม อ ไม กรรยาด ย าดงกล ง กลาวเก า วเกดข ดข  นอ นอ กเม   ก เมอให อ ใหยาหลอกหร ย าหลอกหรอไม อ ไม 6. ป ฏ ก 7. สามารถตรวจว ด ปร ม าณยาได ใ นเล อ ด (หร อ ของเหลวอ  ของเหลวอ น ) ใ น ป ร ม า ณ ค ว า ม เ ข ม ข น ท เ ป น พ  ษ ห รอไม อ ไม กรรยาร ย ารนแรงข   น แรงขน เม  เม อ เ พ ม ข น า ด ย า ห ร อ ล ด ค ว า ม 8. ป ฏ ก รนแรงลงเม   น แรงลงเมอลดขนาดยาหร อ ลดขนาดยาหรอไม อ ไม ปวยเคยม ว ยเคยมป ฏกกรรยาท   ย าทเหม เ หมอนหร อ นหรอคล อ คลายคล า ยคลงก งก น น น ม า 9. ผ  ป กอนในการได อ นในการไดรรบยาคร   บ ยาครงก งก อนๆหร อ นๆหรอไม อ ไม น ไมพ งประสงค ง ประสงคไ ด ร  บ การย น ย น โดยม ผ ล 10. อาการอนไม ป ฏบบตตการหร ก ารหรอผลจากการตรวจสอบอ   อ ผลจากการตรวจสอบอน ๆ ยน ยน รวม รว ม 1.

ระดบคะแนน บ คะแนน 

≥9

Definite



5-8

Probabl e



1-4

Possible



≤0

Doubtful

 ใช  ใช 

 ไม ใช  ใช 

 ไม ทราบ ท ราบ

+1

0

0

+2

-1

0

+1

0

0

+2

-1

0

-1

+2

0

-1

+1

0

+1

0

0

+1

0

0

+1

0

0

+1

0

0

คะแนน (ระบ)

88

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เภสชกรรมคล ช กรรมคลนนก การประเมนผลการตรวจทางห น ผลการตรวจทางหองปฏ อ งปฏบ ต การ ก า ร แนวขอสอบ อ สอบ ขอสอบออกป อ สอบออกปละ ละ 1 ขอ บางปกกไม ไม ออก อ อก แตป ห ลงๆออกท ง ๆออกทกป กป  โดยขอสอบม อ สอบม 2 รปแบบ ป แบบ คอ 1. 2.

การอธบายค บายคา lab + แนะนาการปฏ า การปฏบบตตตตว มาขอซ   มาขอซอยา อ ยา (ใหตตดส ดส นใจว น ใจวาจะจ า จะจายยาหร า ยยาหรอไม อ ไม) +อธ อธ บายค บ ายคา lab+แนะนาการปฏ า การปฏบ ตต ตว

เน เน  อ หา Lipid profile profile

แนวขอสอบ อ สอบ จ ะใหคคานวณค า นวณคา LDL, แปลผลคา lab (ตองจ อ งจา goal ของแตละค ล ะคา ) และแนะนาการปฏ า การปฏบ ตต ตตว -  โจทยจะให า นวณ LDL; ห นวย วย mg/dL, mg% (ใช ใช ส ตรน   ต รนไ ดเม เม  อ TG < 400 mg/dL) -  การคานวณ เน เน  อหา อ ห า สตรค ต รคานวณค า นวณคา L ab

เป เป าหมายการร า หมายการรกษาตาม ก ษาตาม NCEP ATP III คา Lab

Goal

Total cholesterol (TC)

< 200

Triglycerid e (TG)

< 150

VLDL (VLDL

ม คคาประมาณ า ประมาณ TG/5 )

HDL

< 50 40-59

การกาหนดเป า หนดเปาหมายของค า หมายของคา LDL จะตองพ อ งพจารณาถ จ ารณาถงระด ง ระดบความเส   บ ความเสยงต ย งตอการเก อ การเกด CH D Risk

LDL goal

CHD/ CHD risk equivalent equivalent

< 100

Risk factor ≥ 2

< 130

Risk factor = 0-1

< 160

89

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

CHD an d CHD risk equivalent 1. Coronary heart disease (CHD) =

-

คนท   คนทเป เป น CHD อ ย  ยแล แล ว

Acute miocardial infarction

กล กล ามเน   า มเนอห อห วใจตาย ว ใจตาย น บรเวณอก เ วณอก - Unstable angina pectoris or stable angina pectoris = ปวดเคนบร -

Silent miocardial infarction or miocardia ischemia =

-

Coronary procedure (coronary angioplasty, coronary surgey) =

เคยใส ส ายสวนเข า ห ว ใจหร อ เคย

ผ าต าต ดห ดห วใจ วใ จ 2. CHD risk equivalent =

คนท   คนทเป เป นโรคอ   น โรคอนท นท  มม ความเส   ค วามเสยงเท ย งเทาก าก บเป บ เปน C HD



เป เป นโรคเบาหวาน น โรคเบาหวาน



Other clinical atherosclerotic diseases =

-

Peripheral arterial disease =

หลอดเลอดบร อ ดบรเวณอ   เ วณอนท นท  ไม ไ ม ใช ใ ช ห ว ใจ

โรคหลอดเลอดแดงส อ ดแดงสวนปลาย ว นปลาย

โรคหลอดเลอดแดงท   อ ดแดงทชชองท อ งทองโป อ งโปงพอง ง พอง อ ดใหญ ท ค  อ ผ ด ป ก ต ห ร อ ต บ disease on angiography or ultrasound = หลอดเลอดใหญ - Carotid artery disease -

Abdominal aortic aneurysm =

มากกวา 50% -

Renal artery disease =

โรคหลอดเลอดท   อ ดทไต ไต

Risk factors

เกณฑ อาย ชาย ≥ 45 ป ห ญ ง ≥ 55 ป ประวตตคนในครอบคร ค นในครอบครวตายก ว ตายกอนว อ นวยอ ยอ น ญาตฝฝายชาย า ยชาย (พอ พ   ญาตฝฝ ายหญ า ยหญง (พอ พ พ   ควรดวยโรค ว ยโรค CHD นอง) อ ง) เปน CHD นอง) อ ง) เปน CHD ตาย ตา ย ตายกอนอาย อ นอาย 55 ป กอนอาย อ นอาย 65 ป ประวตตการส ก ารสบบ บบ ห ร  ร ส บ บห ร  ร เป เป นโรคความด น โรคความดนโลห น โลหตหร ต หรอก อก าล า ลงไดรรบยา บย า เป เป นโรคความด น โรคความดนโลห น โลหตหร ต หรอก อก าล า ลงไดรรบยา บย า รกษาโรคความด ก ษาโรคความดนโลห น โลหตหร ต หรอไม อ ไม รกษาโรคความด ก ษาโรคความดนโลห น โลหต คา HDL < 40mg/dL Risk factor

≥ 60mg/dL

คะแนน +1 +1

+1 +1

+1 -1

90

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

คาแนะน า แนะนาในการปฏ า ในการปฏบ ต ตตว 

ลดน  าหน า หนกในคนท   ก ในคนทนน  าหน า หนกเก ก เกนหร น หรออ ออ วน วน



จ าก าก ดการร ด การรบประทานอาหารประเภทไขม บ ประทานอาหารประเภทไขมน โดยเฉพาะไขมนปะเภทอ   น ปะเภทอมต มต วและคอเลสเตอรอล ว และคอเลสเตอรอล เช น ไขม น ส ตว ตว  เน  เน  อส อ ส ตว ตว  ผล  ผ ล ตภ ตภ ณ ฑ จากนม จ ากนม อาหารทอด เปนต นต น



ลดปร ม าณพลงงานท   ง งานทได ได รรบรวมต บ รวมตอว อว น (ถาอ าอ วน) วน )



ควรรบประทานอาหารประเภทโปนต บ ประทานอาหารประเภทโปนตนและคาร น และคารโบไฮเดรต โ บไฮเดรต และไขมนในส น ในสดส ดส วนท   ว นทเหมาะสม เ หมาะสม

 

ควรเพ   ควรเพมการร ม การรบประทานผ บ ประทานผกและผลไม ก และผลไม ให ให ผผ   ป วยระล ว ยระลกเสมอว ก เสมอวาอาหารท   า อาหารทมมไขม ไ ขมนและคอเลสเตอรอลต น และคอเลสเตอรอลต  าก าก ยย งม งม พ ลงงานส ง งานสงได ง ได



ออกกาล าล งกายระด ง กายระดบปานกลาง บ ปานกลาง ( aerobic exercise) ข ข น ไ ป เ ช น เ ด น เ ร ว ๆ เป เป น อ ย า ง น อ ย ค ร ร งล ะ 30 นาท 3 คร คร  งต ง ต อส อส ปดาห ป ดาห

ลดน หนัก - การกน - ออกกลั งกาย งกาย

ความดนโลห น โลหต

แนวขอสอบ อ สอบ ให อธ อ ธ บายถ บ ายถงเป ง เปาหมายของ า หมายของการ การลดคว ลดความด ามด น โลห ต (ควร จะบอก จะ บอกวว า ความด น โลห ต ของผ  ป ว ย อ ย ย ใ น - โจทยให ใดและเปาหมายของความด า หมายของความดนโลห น โลหตอย   ต อยท  ทเท เท าใด) า ใด) และคาแนะน า แนะนาในการปฏ า ในการปฏบบ ต ตตว ว ยโรคความดนโลห น โลหตส ตส งมาขอซ   ง มาขอซอยา อ ยา HCTZ และ Enalapril ท  ทรรานขายยา า นขายยา มคคาเฉล   า เฉลยของความด ย ของความด น โลห ต - ผ  ป วยโรคความด stage

คร คร  งล ง ล าส า ส ดท ดท  โรงพยาบาลมาด โ รงพยาบาลมาดวย วย โจทยให ให ซ กประว ก ประวตต ต  ต ดส ดส นใจว น ใจวาจะจ า จะจายยาหร า ยยาหร อ ไม และ แนะน า การป ฏ บ ตต  ตว เน เน  อหา อ ห า ระดบความด บ ความดนโลห น โลหตส ตส ง SBP Optimal

<120

Prehypertension

120-139

Stage 1 Hypertension

140-159

Stage 2 Hypertension

≥ 160 +20

DBP

and

<80 80-89

or

90-99

≥ 100 +10

91

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เป เป าหมายของการลดความด า หมายของการลดความดนโลห น โลหต Goal (mmHg) Pt .

 ท  ท  วไป ว ไ ป

<140/90

Pt. Chronic kidney disease / D iabetes mellitus

<130/80

Pt. Protienuria

<125/75

การซกประว ก ประวตต ผ  ป วยโรคความด ว ยโรคความดนโลห น โลหตส ตส ง ท  มาขอซ ม าขอซ  อ ยา 

แนะนาต าต วว วว าเป า เปนเภส น เภสชกร ชก ร สอบถามวาใครเป า ใครเปนผ นผ  ใช ใช ยา ย า



ประวตตแพ แพ ยา ย า และโรคประจาต าต วอ วอ  นท นท  เป เ ป นร น ร วม ว ม ยาท   ยาทกกาล าล งใช ง ใชอย อย  



คนหาสาเหต น หาสาเหตขอการมาซ   ข อการมาซอยา อ ยา

 

ประวตตลลาส าส ดท ดท  ไปร ไ ปรบยา บ ยา /แพทยนนดล ดล าส าส ดเม   ด เมอไหร อ ไหร ความถกต กต องและความสม อ งและความสม  าเสมอในการร า เสมอในการรบประทานยา บ ประทานยา



ตดส ดส นใจว น ใจวาจะจ า จะจายยาหร า ยยาหรอไม อ ไม ข  ขนอย   น อยกกบเหต บ เหตผลท   ผ ลทผผ   ปปวยมาขอซ   ว ยมาขอซอยา อย า



แนะนาผ าผ  ปปวยว ว ยวาผ าผ  ปปวยไม ว ยไมควรซ   ค วรซอยาร อ ยารบประทานเอง บ ประทานเอง ควรไปพบแพทย ต ามน ด เพ  เพ อ ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร รก ษ า และแพทยอาจปร อ าจปรบเปล   บ เปลยนยาให ย นยาใหตามความเหมาะสม ต ามความเหมาะสม



คาแนะน า แนะนาในการปฏ า ในการปฏบ ต ตตว 

จ าก าก ดอาหารท   ด อาหารทมมรสเค ร สเคม หรออาหารท   อ อาหารทมมเกล เ กลอเป อ เปนส นส วนประกอบ ว นประกอบ



ลดการรบประทานเกล บ ประทานเกลอโดยการไม อ โดยการไมเต เต มเกล ม เกลอเพ   อ เพมในอาหาร ม ในอาหาร



จ าก าก ดการร ด การรบประทานอาหารประเภทไขม บ ประทานอาหารประเภทไขมน โดยเฉ โ ดยเฉพาะไขม พาะไขมนปะเภทอ   น ปะเภทอมต มต วและคอเลสเตอรอล ว และคอเลสเตอรอล (ถ (ถ าม าม ภาวะ ภ าวะ ไขมนในเล น ในเลอดส อ ดสงร งร วมด ว มดว ย)



ควรเพ   ควรเพมการร ม การรบประทานผ บ ประทานผกและผลไม ก และผลไม

 

ถาผ าผ  ปปวยม ว ยมภาวะอ ภ าวะอวนหร ว นหรอน อน  าหน า หนกเก ก เกน การลดน  าหน า หนกจะม ก จะมผลช ผ ลชวยลดความด ว ยลดความดนโลห น โลหตได ต ได ควรงดการสบ บห ร  ร



จ าก าก ดการด   ด การดมเคร   ม เครองด   อ งดมท มท  มม แ อลกอฮอล



ออกกาล าล งกายระด ง กายระดบปานกลาง บ ปานกลาง ( aerobic exercise) ข  ขนไป น ไป เช น เดนเร น เรวๆ ว ๆ เปนอย น อยางน า งนอยคร  อ ยคร งละ ล ะ 30 นาท นา ท 3 3



คร คร  งต ง ต อส อส ปดาห ป ดาห ควรทาจ าจ ตใจให ต ใจใหแจ แจ มใส ม ใส ไมเคร เครงเครยดจนเก ย ดจนเกนไป นไ ป

92

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ระดบ น  าตาลในเล า ตาลในเลอ ด

แนวขอสอบ อ สอบ อย  วว  าผ าผ  ป วยมาขอซ   ว ยมาขอซอยา อ ยา ใหอธ อธ บายค บ ายคา FBS และ Hb  ซ  ซ กประว ก ประวตต ต  ต ดส ดส นใจว น ใจวาจะจ า จะจายยาหร า ยยาหรอไม อ ไม และ  แ ละ - โจทยมม อย A1C

แนะนาการปฏ า การปฏบบตตตตว เน เน  อหา อ ห า อ ธ บายค บ ายคา lab  FBS

เป เป นค น ค าท า ท  แสดงถ แ สดงถงระด ง ระดบน บน  าตาลในเล า ตาลในเลอดหล อ ดหลงจากอดอาหารอย ง จากอดอาหารอยางน า งนอย อย 8 ช  ชวโมง ว โมง เป น ค า ของน  า ต า ล ท ท จ บ อ ย ย บ น Hemoglobin (เม ด เล อ ดแดง ) ใ น 3  เด อ นท  นท ผ า น ม า เ พ อ วด ค ว า ม

 Hb A1C

รวมม ว มมอในการใช อ ในการใชยาของผ ย าของผ  ปปว ย เป เป าหมายของค า หมายของคา FBS และ Hb

A1C

เกณฑ diagnosis DM

Goal

Fasting blood sugar (FBS)

≥ 126

70-130

H b A1 C

≥ 6.5%

< 7%

ซ กประว ก ประวตต 

แนะนาต าต วว วว าเป า เปนเภส น เภสชกร ชก ร



สอบถามวาใครเป า ใครเปนผ นผ  ใช ใช ยา ย า

 

ประวตตแพ แพ ยา ย า และโรคประจาต าต วอ วอ  นท นท  เป เ ป นร น ร วม ว ม ยาท   ยาทกกาล าล งใช ง ใชอย อย   คนหาสาเหต น หาสาเหตขอการมาซ   ข อการมาซอยา อ ยา



ประวตตลลาส าส ดท ดท  ไปร ไ ปรบยา บ ยา /แพทยนนดล ดล าส าส ดเม   ด เมอไหร อ ไหร



ความถกต กต องและความสม อ งและความสม  าเสมอในการร า เสมอในการรบประทานยา บ ประทานยา



ตดส ดส นใจว น ใจวาจะจ า จะจายยาหร า ยยาหรอไม อ ไม ข  ขนอย   น อยกกบเหต บ เหตผลท   ผ ลทผผ   ปปวยมาขอซ   ว ยมาขอซอยา อย า แนะนาผ าผ  ปปวยว ว ยวาผ าผ  ปปวยไม ว ยไมควรซ   ค วรซอยาร อ ยารบประทานเอง บ ประทานเอง ควรไปพบแพทย ต ามน ด เพ  เพ อ ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร รก ษ า



และแพทยอาจปร อ าจปรบเปล   บ เปลยนยาให ย นยาใหตามความเหมาะสม ต ามความเหมาะสม คาแนะน า แนะนาในการปฏ า ในการปฏบ ต ตตว 

รบประทานอาหารได บ ประทานอาหารได ตามปกต ต ามปกตเหม เ หมอนคนท   อ นคนทวไป ว ไป แตป รบส บส ดส ดส วนอาหารชน ว นอาหารชนดต ด ต า งๆใหเหมาะสมด เ หมาะสมดงน งน  

93

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ก เลยงการร ย งการรบประทานอาหารท   บ ประทานอาหารทมมนน  าตาล ต าลสส ง ได แ ก น  น  าตาลและของหวาน า ตาลและของหวาน เชน ทองหยบ ทองหยอด - ห ล กเล   ส งขยา ง ขยา นมขนหวาน น หวาน เคร   เครองด   อ งดมเกล ม เกลอแร อ แร น  น  าอ า อ ดลม ด ลม รวมถงผลไม ง ผลไมท  ทมมนน  าตาลในปร า ตาลในปรมาณส ม าณสง เชน ลาไย า ไย ส บปะรด บ ปะรด ทเร เร ยน ย น เปนต นต น ก เลยงการร ย งการรบประทานอาหารท   บ ประทานอาหารทมมไขม ไ ขมน อ  อมต มต ว เชน ไขม น สตว ตว  กะท  กะท น  น  าม า ม นปาล น ปาลม - ห ล กเล   เล อกร อ กรบประทานอาหารท   บ ประทานอาหารทมมเส เส นใยส น ใยสง เชน ผกใบเข ก ใบเขยว ยว - เล 

รบประทานอาหารและยาตรงเวลา บ ประทานอาหารและยาตรงเวลา เพ   เพอให อ ใหระด ร ะดบน บน  าตาลในเล า ตาลในเลอดและยาออกฤทธ  อ ดและยาออกฤทธ ส มพ มพ นธ นธ กก น ลดน  าหน า หนกในคนท   ก ในคนทนน  าหน า หนกเก ก เกน หรออ ออ วน วน



ออกกาล าล งกายระด ง กายระดบปานกลาง บ ปานกลาง ( aerobic exercise) ข  ขนไป น ไป เช น เดนเร นเรวๆ ว ๆ เปนอย น อยางน า งนอยคร  อ ยคร งละ ล ะ 30 นาท นา ท  3  3



คร คร  งต ง ต อส อส ปดาห ป ดาห ควรเลอกสวมรองเท อ กสวมรองเทาท าท  พอด พ อด ไม  ไ มคคบเก บ เกนไป น ไป และหม   และหมนด นด แลส แ ลสขภาพเท ข ภาพเทาอย า อยางสม า งสม  าเสมอ า เสมอ



Thyroid function

แนวขอสอบ อ สอบ ให คค า lab มา ใหประเม ป ระเมนว นว าผ าผ  ปปวยเป ว ยเปนโรคอะไร น โรคอะไร ซกประว ก ประวตตเพ เพ  อส อส บหาสาเหต บ หาสาเหตของโรค ข องโรค และให - โจทยให คาแนะน า แนะนาแก า แกผผ   ปปวย วย เน เน  อหา อ ห า Thyroid disorders disorders

จะตรงขาม าม T T 4  & T T 3 

TSH

Hyperthyrodism Hypothyrodism

1. Hyperthyrodism

อาการแสดง น ระบบประสาท Sympathetic  Hypermetabolism & กระต  นระบบประสาท 

เหน   เหนอยง อ ยงาย า ย เพลย นอนไมห ลบ ม อส อส  น (โดยเฉพาะเวลาทางานละ า งานละ เอ ย ด เช น งานฝ ม อ เข ยนห นงส ง ส อ ) ห ว ใจเตนเร น เรว ใจส   ใจสน กระวนกระวาย น  าหน า หนกต กต วจะลดลงเร ว จะลดลงเรว โดยท   โดยทผผ   ปปวยก ว ยกนได น ไดปกต ป กตห รออาจก อ อาจก น จ ข  น ก ว า เ ด ม ดวยซ ว ยซ  า ทนรอนไม อ นไมได ได  เหง     เหงอออกมาก อ ออกมาก ผวหน ว หนงช งช  น อย   อยไม ไม ส ข ชอบทาโน า โนนท นท าน า น   ตาโปน

94

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

สาเหต 

เป เป นโรค น โรค Grave’s disease (เป เป นสาเหต น สาเหตท  ทพบบ พ บบอยท   อ ยทส ด ) เป เป นโรคต น โรคตอมไทรอยด อ มไทรอยดออกเสบ ก เสบ



เป เป นเน   น เนองอกท   อ งอกทตตอมใต อ มใตสมอง ส มอง ท  มมการหล   ก ารหลงฮอร ง ฮอรโมนกระต โ มนกระต  นต นต อมไทรอยด อ มไทรอยดมากเก ม ากเกนไป นไ ป



การไดรรบสารไอโอด บ สารไอโอด น มากเก น ไป ( ซ ง อ า จ อ ย ย ใ น อ า ห า ร ห ร อ ย า ท บ ร โ ภ ค จ ะ ก ร ะ ต  น ใ ห ต อ ม ไ ท ร อ ย ด



ทางานเก า งานเกนได น ได) เก ด จากการใช ย า Amiodarone (ยาน  ยาน ม ส ว น ผ ส ม ข อ ง ไ อ โ อ ด น ถ า ใ ช ใ น ข น า ด ส ง อ า จ ก ร ะ ต  น ใ ห ต อ ม



ไทรอยดททางานมากข   า งานมากขน ) ภาวะแทรกซอน อน ว ใจขาดเลอด อด (Congestive heart failure),  Atrail fibrillation, Hypothyrodism, โรคหวใจขาดเล

ภาวะหวใจวาย, ว ใจวาย, ภาวะ

กระดกพร ก พรน 2. Hypothyrodism

อาการแสดง  Hypometabolism 

เฉ เฉ  อย อ ย เหน   เหนอยง อ ยงาย า ย ทนเย น ไมได ได  ห  ห วใจโต ว ใจโต เตนช นช า ผผ วหน ว หนงแห ง แหงหยาบ ง หยาบ น  าหน า หนกเพ   ก เพม บวมแตกดไม ก ดไมบบ  ม ปวด กล กล ามเน   า มเนอ ทองผ อ งผก (ลาไส า ไสมมกเคล   ก เคลอนไหวช อ นไหวชา)า ) ขาดสมาธ ค  ค ดช ด ช า ความจาไม า ไมดด ข  ข  หนาว ห นาว ผ  ปปวยม ว ยมกม กม รรปร ปร างอ า งอวน วน ข  ขน ท  งท ง ท  กก นไม น ไมมาก ม าก (เน   (เนองจากร อ งจากรางกายท า งกายทางานเช   า งานเชองช อ งชา มม การใช ก ารใชพ ลงงานน ง งานนอย) อย ) สาเหต



เป เป นโรค น โรค Has Ha simoto’s thyroid ขาดไอโอด น



เก เก ดจากการใช ด จากการใชยา ยา Lithium (Lithium จะยบ ย  ยงการปล ง การปลอย อย Thyroid hormone จากตอมไทรอยด อ มไทรอยด ),),



Amiodarone

ภาวะแทรกซอน อน 

ภาวะหวใจโต ว ใจโต หวใจวาย ว ใจวาย ซมเศร ม เศรา กลามเน   า มเนออ ออ อนแรง อ นแรง ปวดขอ และอาจสงผลต ง ผลตอระบบการเมทาบอล อ ระบบการเมทาบอล ซ  ม ตางๆของร า งๆของรางกายได า งกายได ***

จะเหนได น ไดวว า Amiodarone อาจทาให า ใหเก เก ดภาวะ ด ภาวะ Hyperthyrodism ห รอ Hypothyrodism ก  ก ได ไ ด  ***  ***

95

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การซกประว ก ประวตต 

แนะนาต าต วว วว าเป า เปนเภส น เภสชกร ชก ร

 

ผลตรวจน   ผลตรวจนเป เป นของใคร น ของใคร ทาไมจ า ไมจงไปตรวจ ง ไปตรวจ มอาการอะไร อ าการอะไร



ประวตตโรคประจ โ รคประจาต าต ว ประวตตแพ แพ ยา ยา



ประวตตการใช ก ารใชยา ยา



ประเมนภาวะโรคของผ น ภาวะโรคของผ  ปปว ย ส บหาสาเหต บ หาสาเหตท  ทแท แท จร จ รง ของผ  ป วย วย



การใหคคาแนะน า แนะนาแก า แกผ  ปป  ว ย 

แนะนาให า ใหผผ   ปปวยไปพบแพทย ว ยไปพบแพทย และอธ  และอธบายถ บ ายถงภาวะแทรกซ ง ภาวะแทรกซอนของโรค อ นของโรค เพ   เพอให อ ใหผผ  ป วยตระหน ว ยตระหนกถ ก ถ ง การร ก ษา โรค โร ค

Hematorogy

แนวขอสอบ อ สอบ ถ ามในลกษณะท   ก ษณะทผผ   ป วยน ว ยนาผล า ผล lab มาใหดด และถามว   และถามวาจะบร า จะบรจาคเล จ าคเลอดได อ ดไดห รอไม อ ไม - โจทยถามในล เน เน  อหา อ ห า การซกประว ก ประวตตและการให แ ละการใหคคาแนะน า แนะนาในการปฏ า ในการปฏบ ตต ตตว 

กล กล าวท า วทกทายและแนะน ก ทายและแนะนาต าต ว

 

ถามผ  ปปวยว ว ยวาเป าเปนผล น ผล Lab ของใคร อาการท   อาการทเก เก ดข ด ข  นร นร วม ว ม เชน ตบโต บ โต เปลอกตาซ อ กตาซด



ประวตตคนในครอบคร ค นในครอบครวหร ว หรอญาต อ ญาตสายตรง ส ายตรง มโรคประจ โ รคประจาต าต ว เชน โรคโลหตจาง ต จาง โรคทาลส ซ เม เม ย หรอไม อ ไม



ประวตตโรคประจ โ รคประจาต าต ว และยาท   และยาทกกาล าล งใช ง ใชอย อย  

 

มประว ป ระวตตแพ แพ ยาหร ย าหรอไม อ ไม ถ  ถ าม าม  อาการเป  อาการเปนอย น อยางไร า งไร การเลอกร อ กรบประทานอาหาร บ ประทานอาหาร เชน ไมรรบประทานเคร   บ ประทานเครองในส อ งในสตว ตว  ผ  ผ กใบเข ก ใบเขยว ย ว เปนต นต น



ให ให ผผ   ป วยไปพบแพทย ว ยไปพบแพทยโดยตรง โ ดยตรง เพ   เพอการว อ การวนนจฉ จฉ ยท ยท  ถถ กต กต องและต อ งและตดส ดส นใจว น ใจวาจะให า จะใหบ รจาคเล จ าคเลอดได อ ดไดห รอไม อ ไม

96

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

Liver function test

แนวขอสอบ อ สอบ จ ะใหผล ผล lab มา  ( โจทยจะให จ ะใหคคาปกต า ปกตของค ข องคา lab กาก าก บมาด บ มาด ว ย  ) + อธ บ ายค า lab (ข อ สอบท   สอบท review - โจทยจะให มา จะใหอธ อธ บายเฉพาะค บ ายเฉพาะคา AST, ALT  แล  แ ล ะ  Alkaline phosphatase) + ซ ก ประว ต  ห าสาเหต ท เ  อ น ไ ซ ม ตตบ ส งข งข  น + แนะนาการปฏ า การปฏบบตตตตว เน เน  อหา อ ห า อ ธ บายค บ ายคา lab  AST

 เป นค น ค าท า ท  แสดงถ แ สดงถง อนตรายท   น ตรายทเก เก ดข ด ข  นก นก บเซลล บ เซลลตตบ เม   เมอม อม คคาส าส งผ งผ ดปกต ด ปกต แสดง ว า มการท ก ารท า ลาย และ A L T  เป

ของเซลลตตบ  Alkaline phosphatase ( A L P )

เป น เอนไซ น ไซ มในท ใ นท อ น  า ด มก เ พ ม ส ง ข ข น ใ น ก ร ณ ท ม ก า ร อ ด ตน ใ น ร ะ บ บ

ไหลเวยนน ย นน  าด าด   Billirubin

เป น  by

pr od uct uc t

ท   ไ ด จ า ก ก า ร ท า ล า ย heme โดยเม   โดยเม อ heme สลายให  bi li ru bi n จะเก ด

ท  ตตบ ไดเป เป น Conjugated bilirubin ซ  งละลายน ง ละลายน  าได า ไดดด และข  และขบออกได บ ออกไดงงายท   า ยทงทางปั ง ทางปั สสาวะและ ส สาวะและ อจจาระในร จ จาระในรป urobilirubin

conjugation

เม เม  อม อ ม การตรวจต ก ารตรวจตวอย ว อยางเล า งเลอด อ ด อาจแบง Billirubin เปน 2 กล กล  ม คอ Direct Bilirubin (Conjugated) และ  โดยรวมอย    โดยรวมอยในค ใ นคา Total Bilirubin  เม  เม  อพบว อ พบวาค าค าท า ท  งสามน   ง สามนส งกว ง กวาปกต า ปกต

Indirected Indirected Bilirub in (Unconjugated)

อาจแสดงถงการลดลงของการท ง การลดลงของการทางานของต า งานของตบ การสลายเมดเล ด เลอดมากข  อ ดมากข น ห ร อ ก า ร อ ด ตน ข อ ง ท า ง เ ด น น  า ด ได ได  -

Total Bilirubin (TB)/ Bilirubin  =

สารน  าด าด ท  ทงหมดในกระแสเล ง หมดในกระแสเล อด อด ถาม า ม ม าก เรยกว ย กว า ม ภ าว ะด ซ าน าน

(Juandice) มอาการตาเหล อ าการตาเหลองต อ งตวเหล ว เหลอง อง -

Direct Bilirubin (DB)  =

สารน  าด าด ชน ชน ดท ด ท  ได ได รรบการเปล   บ การเปลยนแปลง ย นแปลง ( Conjugated) ท ท ต บ แ ล ว ( เ ป น พ ว ก ท  

ละลายในน  า)า) -

Indirect Bilirubin (

ปกต จ ะไม ร ายงาน แต ห าได จ าก   TB-

DB

) เป น พวกน  า ด ซ ง ยง ไ ม ไ ดร บ ก า ร

เปล   เปลยนแปลงท   ย นแปลงทตตบ ( Unconjugated Bilirubin) ซ  งเป ง เปนพวกท   น พวกทละลายในไขม ล ะลายในไขมน

97

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

คา Lab

คาปกต า ปกต

AST(Aspatate transaminase, transaminase, SGOT)

0-35

ALT(Alanine transaminase, SGPT)

0-35

Alkaline phosphatase phosphatase (ALP) Total bilirubin

อธบายความหมายของค บายความหมายของคา

30-120

(TB)

0-1.4

Direct bilirubin (DB)

0-0.30

การซกประว ก ประวตต 

แนะนาต าต วว วว าเป า เปนเภส น เภสชกร ชก ร



ผลตรวจน   ผลตรวจนเป เป นของใคร น ของใคร



ทาไมจ า ไมจงไปตรวจ ง ไปตรวจ ม อ าการอะ ไร (เบ  (เบ อ อ า ห า ร ค ล ล น ไ ส  อ า เ จ ย น ป ว ด ท อ ง ต า เห ล อ ง ตว เ ห ล อ ง ม ไ ข ตต  า )



ระยะเวลาท   ระยะเวลาทเป เป น ประวตตโรค โ รค ประวตตแพ แพ ยา ยา



ประวตตการใช ก ารใชยา ยา



ส บหาสาเหต บ หาสาเหตท  ทท าให า ใหเอ เอ นไซม น ไซมตตบ ส งข งข  น

สาเหตท  ททาให าใหเอ เอ นไซม น ไซมตตบ สง ข  น 

ตบ อกเสบจากไวร ก เสบจากไวรส เชน ไวรส ตบอ บอ กเสบ ก เสบ



การด   การดมเคร   ม เครองด   อ งดมแอลกอฮอล ม แอลกอฮอลมากๆ ม ากๆ การใชยาบางชน ย าบางชนดเป ด เปน เวลานาน เช น



ยาไขมัน*ยาวั น*ยาวัณโรค ณโรค มผลต ผลตอตั อตับ พารา

ก ษาวณโรค ณ โรค ( Pyrazinamide, Isoniazid, Rifampin) - ยารกษาว ก ษาภาวะไขมนในเล น ในเลอดส อ ดสงกล   ง กลม Statins (Atorvastin, Simv astatin, Lovastatin, Pravastatin, - ยารกษาภาวะไขม Rosuvastatin)



-

Methotrexate

-

Paracetamol

ห รอกล   อ กลม Fibric acid derivatives (Gemfibrozil, Clofibrate, Benzafibrate)

การพกผ กผ อนไม อ นไมเพ เพ ยงพอ ย งพอ

98

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

 ไวร  ไว รสต สต บเอกเสบบ บ เอกเสบบ ( (Hepatitis B virus)

แนวขอสอบ อ สอบ จ ะใหอธ อธ บายค บ ายคาแลป า แลป ระยะของโรค สาเหตของการต ข องการตด ตอ และใหคคาแนะน า แนะนาในการปฏ า ในการปฏบบตตตว - โจทยจะให เน เน  อหา อ ห า อ ธ บายค บ ายคา Lab  AST

และ ALT เป เป นค น ค าท า ท  แสดงถ แ สดงถงอ งอ นตรายท  น ตรายท เ ก ด ข ข น กบ เ ซ ล ลต บ จ ะ ม คค า ส ง ผ ด ป ก ต เ ม ม อ ม ก า ร ท า ล า ย ข อ ง

เซลลตตบ  HBsAg ( + )

แสดงว า ตดเช   ดเชอหร อ หรอม อม เช เช  ออย   อ อยในร ใ นรางกาย า งกาย

 AntiHBs Ag (+)  HBeAg ( + )

แสดงวาม าม ภ มม  คค  มก มก นแล น แลว

แสดงวาอย   า อยในระยะท   ใ นระยะทแพร แ พรเช เช  อได อ ได ( ( เช เช  อม อ ม การแบ ก ารแบงต งต ว ม การแพร ก ารแพรเช เช  อ/การเพ   อ /การเพมจ มจ านวนของเช   า นวนของเชอ )

แสดงวาไม า ไมมมการแพร ก ารแพรเช เช  อ/ อ / ไมมมการแบ ก ารแบงต งต วของเช   ว ของเชอ เป นค น ค าท า ท  ยยนย นย นว น ว าเช   าเชอก อก าล า ล งแบ ง แบงต งต วอย   ว อย HBV DNA ( + ) เป

 AntiHBe Ag (+) 

 HBsAg ( + ) + AntiHBs Ag (+) =

แตตตดเช ด เช  อ? อ?

ตดเช   ดเชอแล อ แลว + ม ภ มม  คค  มก มก นแล น แลว

ฉดว ดว คซ คซ นแล น แลว ดเชอแล อ แลว หายแลว ม ภ มม  คค  มก มก นแล น แลว AntiHBe Ag (+) + AntiHBs Ag (+) = ต ดเช  

 HBsAg ( - ) + AntiHBs Ag (+) = 

ระยะของโรค

น ไมนานเก น านเกน 6  Acute  (เปนไม

เด เด อน) อน )

อ าการตวเหล ว เหลอง อ ง ตาเหลอง อ ง เบ   เบออาหาร อ อาหาร เหน   เหนอยง อ ยงาย า ย อดโรย ด โรย เป น ไข - ม อาการต -

AL T

 ส  ส ง (ALT > 2.5 เท เท าของ า ของ upper limit ของคาปกต า ปกต)

น นานกวา 6 เด เด อน อน )  Chronic  (เปนนานกว อ าการตอเน   อ เนอง อ ง หรอเป อ เปนๆหายๆนานกว น ๆหายๆนานกวา 6 เด เด อน อน - ม อาการต -

AST > ALT

-

HBeAg ( + ) = Active (

เช เช  อก อ ก าล า ล งแบ ง แบงต งต ว/แพร ว /แพรเช เช  อได อ ได)

HBeAg ( - ) = Persistance

 Carrier

ไม มม อาการ อ าการ แตพบเช   พ บเชอในกระแสเล อ ในกระแสเลอด อด - ไม -

normal AST & ALT

****

99

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

-

แพรเช เช  อได อ ได)

HBeAg ( + ) = Asymtomatic (

ไม ไม สามารถแพร ส ามารถแพรเช เช  อได อ ได)

HBeAg ( - ) = Active (

สาเหตของการต ข องการตด ตอ 

ตดต ดต อได อ ไดทางเล ท างเลอด อ ด (การใหเล เล อด อ ด การสก การฉดยา ด ยา การฝั งเข ง เขม การทาฟั าฟ ัน) น ) สารคดหล   ด หลง (น  าตา าตา น  าลาย า ลาย น  านมปั า นมปัสสาวะ ส สาวะ น  าอส า อสจจ ) และตดต ดต อจากแม อ จากแมส  ลลกได ก ได

คาแนะน า แนะนาในการป า ในการปองก อ งกนและการปฏ น และการปฏบ ตต ตตว 

ให ให ไปพบแพทย ไ ปพบแพทย เพ  เพ  อต อต ดตามตรวจด ด ตามตรวจดเช เช  อและทดสอบการท อ และทดสอบการทางานของต า งานของตบ ใช ใช ถถ งยางอนาม ง ยางอนามยท ยท กคร   ก ครงท งท  มม เพศส เ พศสมพ มพ นธ นธ 



ห ลกเล   ก เลยงการส ย งการสก หรอการใช อ การใชเข เขมฉดยาร ด ยารวมก ว มกน



พ กผ กผ อนให อ นใหเพ เพ ยงพอ ย งพอ

 

ห ามบร า มบรจาคเล จ าคเลอด อด ห ามด   า มดมเคร   ม เครองด   อ งดมแอลกอฮอล ม แอลกอฮอล



แยกสาร าร บ ขาวและเคร   า วและเครองใช อ งใชส วนต ว นตวออกจากผ ว ออกจากผ  อ  อน



ระหวางท   า งทเป เป นโรคหล น โรคหลกเล   ก เลยงการใช ย งการใชยาท ย าทมม พ ษ ตอต อต บ เชน Paracetamol, Isoniazid, Erythromycin เป เป นต น ต น



100

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การสบ ค นข น ข อ มลจากแหล ล จากแหลงข งข อ มล ท  เหมาะสม เ หมาะสม หนงส หน งส อทางเภส อทางเภสชกรรม ช กรรม แนวขอสอบ อ สอบ ขอสอบจะออกป อ สอบจะออกปละ ละ 1  –  3 3 ขอ ออกทกป กป  เป เป าหมายหล า หมายหลกของ ก ของ station น  น ค  ค อ เปดให ด ใหเจอข เ จอข อ ม ล ท ท ถ ก ต อ ง ครบถวน ว น และสมบรณ รณ  หา   ห า Key word ให ให ได ไ ด   และตองร อ งร  ววาควรใช า ควรใชห นงส งส อเล อ เลมไหนในการท   ม ไหนในการทจะได จ ะไดมาซ   ม าซงค ง ค า ตอบ โดยหน ง ส อ หล ก ๆท  ๆท ใ ช ข อ ส อ บ ท ท อ อ ก ส ว น ใ ห ญ จ ะ เ ป น ก า ร เ ป ด ห นง ส อ Drug information handbook , MIMs  , Drug interaction interaction facts เน เน  อ หา ช  ชอหน อ หนง สอ AHFS Drug Information

 



วธธการเป ก ารเปดหน ด หนงส งส อ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ เป เป ดจาก ด จาก index ดานหล า นหลง ซ ง ถ า Availability & Indentification เฉพาะใน USA ยานอกบางต ว ซ  ไม ไม พบใน พ บใน Drug information จะสามารถพบไดในน   ใ นน ห วข วข อท อท  พบได พ บได - ช  ชอ - Pharmacology -

MIMS Annual

 

Use

- Mechanism of action

Dosage & admini stration

- Pharmacokin etic

Caution

- Chemistry & stability

Pregnancy & lactation

เป เป ดตาม ด ตาม Generic & brand name index ซ  งอย   ง อยดดานหน า นหนาของเล า ของเลม เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย - Trade name, Generic name - Dosage & Administration Administration - Description - Indication - Storage - Presentation - Action - Pharmacology - Pharmacokinetic

101

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ช  ชอหน อ หนง สอ Drug information handbook



วธธการเป ก ารเปดหน ด หนงส งส อ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ เป เป ด International brand names index ระวงเล ง เลมท มท  ไม ไม มม  International trade names index

 

Drug fact & com parison parison





เป เป ดแบบเร ด แบบเรยงตามต ย งตามตวอ วอ กษรจาก ก ษรจาก A- Z เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย name/Canadian Brand name - Generic name / U.S. Brand name/Canadian -

Pharmacology categories

-

Additional appendix information

-

Uses/Unlabeled use

-

Restrictions

Pregnancy Medical safety issues Warning/precaution

-

Overdose/Toxicity

-

Test interaction

Stability Pharmacokinetic Administration Reference range

Extemporaneous prep.

-

Lactation Contraindication Adverse reaction Drug interaction Mechanism of action Dosage Dosage form Monitoring parameter Additional information Appendix table of contents

เป เป ดจาก ด จาก index ดานหล า นหลงก งก อน อ น กรณถามข ถ ามขอม อม ลเปร ล เปรยบเท ย บเทยบยาในกล   ย บยาในกลม ให ให เป เ ป ดไปย ด ไปยอนกล อ นกลบไปด บ ไปดานหน า นหนา เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย ล ะกลมยา มย า ขอม อ มล เปรยบเท ย บเทยบยาในกล   ย บยาในกลม - Information ของแตละกล   - Indications - Admi nistration & Dosage - Actions - Contraindications - Warnings & Preca Precautions utions - Drug Interactions - Adverse reactions - Overdosage - Patient information

102

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ช  ชอหน อ หนง สอ Handbook on



Injectable Drug



วธธการเป ก ารเปดหน ด หนงส งส อ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ เป เป ดจาก ด จาก index ดานหล า นหลง เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย -

Products (size, strength, volume, form) Administration Stability Compatibility & additional Information

(เปนตาราง) น ตาราง)

(Solution, Additive, Drug in syringe, Y-site) บร กษา ก ษา -   การเกบร

Drug interaction facts





เป เป ดจาก ด จาก index ดานหล า นหลง ซ  งจะม ง จะมตามช   ต ามชอยา, อ ยา, กล   กลมยา, ม ยา, trade name ซ  งจะ งจ ะ ม significant rate ดวย วย เล เล มน ม น  จะประกอบด จ ะประกอบดวย วย -

Drugs or drug classes

-

1- 5 Onset , Severity , Documentation

-

Drug in pregnancy &



lactation



Significance

-

Effects

-

Management

Mechanism

Discussion

เป เป ดจาก ด จาก index ดานหล า นหลง เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย -

Fatal risk summary & recommendation

-

Breast feeding feeding summary & recommendation

103

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ช  ชอหน อ หนง สอ MIMS Thailand

 

วธธการเป ก ารเปดหน ด หนง สอ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ เป เป ดจาก ด จาก index กอน อ น ซ  ซงเป ง เปดได ด ไดท  ทง trade names & generic name name เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย -



manufacturer Content (C) Dosage (D) Contraindication (CI) Adverse reaction (AR) Presentation/price (P/P)

-

Distributor Indication (I) Administration of oral drugs (A) Special precaution (SP) Drug interaction (DI) Pregnancy category

Poison classification

ประเภทยาตามกฎหมาย  วตถ ตถออกฤทธ  อ อกฤทธ  2 ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ  3&4 - P3&P4 = วตถ - S = ยาควบคมพ มพ เศษ เศ ษ - NDD = ยาท   ยาทวไป วไ ป - P2 =

Pharmacotherapy :



a pathoph ysiologic ysiologic approach

 

Remington

 

ยาเสพตดประเภท ด ประเภท 3 D = ยาอนตราย น ตราย E  –  D  D = ยาอนตรายใช น ตรายใชภายนอก ภายนอก exteranal

- N3 = -

เป เป ดตามสารบ ด ตามสารบญ ตามระบบอวยวะของร ย วะของรางกาย า งกาย เป เป ดจาก ด จาก index ดานหล า นหลง ตามช   ตามชอโรคหร อ โรคหรอช อช  อยา อ ย า เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดว ย ย ดของโรค -  รายละเอยดของโรค กษ า -  แนวทางการรกษา

เป เป ดจาก ด จาก index ได ได เลย เล ย จะมเน เน  อหาท อ หาทกส กส วนท   ว นทเก เก  ยวข ย วของก อ งกบเภส บ เภสชศาสตร ช ศาสตร อม ลยาตามการออกฤทธ ล ยาตามการออกฤทธ   - ลกษณะทางกายภาพ ก ษณะทางกายภาพ - ข อม ต รโครงสราง าง - ส ตรโครงสร

-  การละลาย

ต รโมเลกล - ส ตรโมเลก

ท างคลนนก -   การใชทางคล

า หนกโมเลก ก โมเลกล - น  าหน ง เคราะห -   การสงเคราะห

104

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ช  ชอหน อ หนง สอ Merck index index



วธธการเป ก ารเปดหน ด หนงส งส อ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ จดเด ดเดนค นค อ ม index 2 แบบ ไดแก แก  name index และ formula index



เป เป ดจาก ด จาก index โดยจะเรยงตามต ย งตามตวอ วอ กษร ก ษร A-Z และตวเลข ว เลข 0- 9  เป ด ไล ตามตวอ วอ กษรได ก ษรไดเลย เล ย เม เม  อพบช   อ พบชอสารจะเห อ สารจะเหน ตวเลข ว เลข ซ  ซงไม ง ไมใช ใช เลขหน เ ลขหนาแต า แต เป เป นเลขล น เลขลาด าด บสาร บ สาร นาเลขล า เลขลาด าด บสารไปเป บ สารไปเป ด หาด า นหน า โดยหาเลขท   ใกลเลขสารเรามากท   เ ลขสารเรามากทส ด



เวลาเขยนอ ย นอางอ า งองเลขหน ง เลขหนา จะอย   จะอยดดานล านลาง ระวงตอบเลขล ง ตอบเลขลาด าด บสาร บ สาร



ม ขขอม อม ลทางกายภาพของสารท ล ทางกายภาพของสารท  ใช ใช ในทางเภส ใ นทางเภสชกรรม ช กรรม า หนกโมเลก ก โมเลกล - น  าหน ก ษณะทางกายภาพ - ลกษณะทางกายภาพ ดเดอด จดหลอมเหลว ด หลอมเหลว - จ ดเด ดเยอกแข อ กแขง - จ ดเย ต รโมเลกล - ม ส ตรโมเลก ต รโครงสราง าง - ส ตรโครงสร อม ลทางคล ล ทางคลนนก เชน therapeutic category, antidote เป เป นต น ต น - ข อม

Martindale

 

เป เป ดจาก ด จาก index ได ได เลย เล ย เล เล มน ม น  ประกอบด ป ระกอบดวย วย แบ งยาตามกล   ง ยาตามกลมการร ม การรก ษา ม ข อม อม ลของโรคในส ล ของโรคในสวนน ว นนาของบทน  า ของบทน น - แบ ต รโมเลกล - ส ตรโมเลก ต รโครงสราง าง - ส ตรโครงสร า หนกโมเลก ก โมเลกล - น  าหน ก ษณะทางกายภาพ - ลกษณะทางกายภาพ า งเคยง ย ง การรบยาเก บ ยาเกน ขนาด -   ผลขางเค อ ควรระวง - ขอควรระว - Interaction Pharmacokinetic -

ขอบ อบ งใช ง ใช ขนาดและว   ขนาดและวธ การใช ก ารใช

อม ลต ลต าร าร บ - ข อม อ การคา - ช  ชอการค

105

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ช  ชอหน อ หนง สอ British pharmacopoeia (BP)



วธธการเป ก ารเปดหน ด หนงส งส อ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ ร  รนเก น เกา ( BP 1993, 1998, 2001) จะมแค แค  2 Volume -



จะอย   จะอย Vol.2

Appendix

อย อย  ท   ห นา A3 ของ Vol.2 ร  รนใหม น ใหม เช  เช น BP 2011 จะม 6 6 Volume -

Content of appendix

-

Vol.1& 2 --> Medicinal substance -->

-

Vol.3 -->

ยาท   ยาทเป เป นต น ต า รบ เชน tablets, suspensions

-

Vol. 4 -->

ส ม นไพร น ไพร Blood Product, Immun e, Radiopharmacy Radiopharmacy

ขอม อม ลยาท   ล ยาทยยงไม ง ไมเป เ ปน ตาร าร บ

etc.



-

Vol.5 --> --> Appendix and index

-

Vol.6 -->

ยาสตว ตว 

ข อ ส ง เกต  Ap pendices ใ น B P ก จ ะคล า ยๆก บ General Chapter ใ น USP



ใ น monograph ม น อาจจะเข ย นเป น Appendix

IIIA

หร อ ต ว เลข

อย อย าง า ง เชน 2.2.27 กได ได  ด  ด งน งน  น ถาเจอเลขช า เจอเลขชดแบบน   ด แบบนกกให ให รร  ไว ไว เลยว เ ลยว า ม น ก คอ Appendix โดยตางก า งกนแค น แคท  ทมา ม า กลาวค า วคอ -

2.2.27

มาจาก European

Pharmacopoiea

แต Appendix มาจาก

BP -

ตวอย ว อยางเช างเชน ใน monograph บอกวา ให ไ ปด ใ น 2.2.27 เราก เ ป ด ไปหาท   ไปหาท หน  หนา Appendices กจะเจอว จ ะเจอวา 2.2.27 คอ App. IIIA แล แล วก ว ก  ไปด ต  อ ว า App.IIIA ม น อย  อย ห น า A122 ซ ง ก คค อ ท า Thin-Layer Chromatography

น  นนเอง น เอง

106

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ช  ชอหน อ หนง สอ U.S. Pharmacopeia N ational

 USP(30)

Formulary (USP)

วธธการเป ก ารเปดหน ด หนงส งส อ/รายละเอ อ /รายละเอยดในหน ย ดในหนง สอ ร น ป ร ะ ก อ บ ด ว ย 3 2007 และ USP(34) 2011 ท ง 2 ร 

Volume -

Volume 1  --> General Chapter

ตางๆ า งๆ (อย   (อยในเคร   ใ นเครองหมาย อ งหมาย

เช เช น  <621> กคคอ Chromatography โดยการเปด ใหเป เป ดท ด ท   Page 29 ของ Vol.1 แล แล ว ห า  <621> ซ  งพอ งพ อ )

เจอ กจะบอกเลขหน จ ะบอกเลขหนามา า มา แลวก วก หาค ห าคาตอบ า ตอบ ส วนห ว นหวข วข ออ ออ  นๆใน น ๆใน Vol.1 ท  ทส าค าค ญ เชน monograph ของ Excipients, Dietary Supplements

แลสารตางๆ า งๆ ** แต แต เน เ น นย นย  าค าคอ

ไม ไม มมตัวยาใน ตั วยาใน Vol.1 นะ -

Volume 2  -->Monograph

ยา A-L (USP 30/2007)

ห รอยา อ ยา A-I (USP 34/2011) -

Volume 3  -->Monograph

ยา M-Z(USP 30/2007)

ห รอยา อ ยา J-Z (USP 34/2011) 

เด เด นๆ นๆ -

Microbial limit test

-

Dissolution -->Tolerance -->

บอกคา Q

107

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การคานวณทางเภส า นวณทางเภสชกรรม ช กรรม การคานวณทางคล านวณทางคลน ก แนวขอสอบ อ สอบ ขอสอบออกป อ สอบออกปละ ละ 1 ขอ ออกเกอบท อ บทกป กป  โดยโจทย   โดยโจทยจะเน จ ะเนนให น ใหคคานวณและเข า นวณและเขยนฉล ย นฉล าก ซ ซ ง ม 2 ร ป แบบ ดงน งน   น ยาครงละก   ง ละก mL +  ต  ต องจ อ งจายยาก   า ยยากขวด ขว ด  +  เล  เล อกว อ กวาจะจ า จะจายยาขวดไห า ยยาขวดไห น (เช น ให เ ลอกระ อ กระ หว า ง  Paracetamol 1. ก นยาคร    เข ยนฉลากยา ย นฉลากยา drop 60 mg/0.6 ml ขนาด 15 ml ห ร อ Paracetamol Paracetamol syrup 125 mg/5 ml ขนาด 60 ml )  +  เข น ยาครงละก   ง ละก mL + ตองจ อ งจายยาก  า ยยาก ขวด ว ด  +  เข  เข ยนฉลากยา ย นฉลากยา 2. ก นยาคร   จากการท   จากการท review ข อ สอบ ข อ สอบม ก จะให regimen การจ า ยยามาแลว ยกเว น regimen ข อ ง อ งจาเอง าเอง Paraceta Paracetamol mol (10-15 mg/kg/dose) จะตองจ ถาโจทย า โจทยไม ไม ได ไ ด บอกความแรงของยา บ อกความแรงของยา แสดงวาเขาต าเขาตองการให อ งการใหเราอ เ ราอานความแรงของยาท   า นความแรงของยาทขวดยาเอง ข วดยาเอง ตวอย ว อยาง าง เด เด กชายแดง ก ชายแดง มส ข น  าหน า หนก 10  k g ได ได รรบการว บ การวนนจฉ จฉ ยว ยว าเป า เปนโรคไซน น โรคไซนส อกเสบ ก เสบ เภสชกรจ ช กรจ ง จ า ย Amoxicillin 125 ให แก แ ก ผผ    ปปวย ว ย จงเขยนฉลากยาให ย นฉลากยาใหครบถ ค รบถว น mg / 5 ml ขวดละ 60  m l ให Rx Amoxicillin 80  mg/kg/day devided 2  dose for 14  days เน เน  อ หา การคานวณขนาดยาส า นวณขนาดยาสาหร าหรบเด บ เดก 

Paracetamol

10-15 mg/kg/dose



C PM

0.35 mg/kg/day mg/kg/day in divided dose q 4-6 hr



Ibuprofen

Analgesic

: 4-10 mg/kg/dose q 6-8 hr

Antipyr etic

: 5-10 mg/kg/dose q 6-8 hr 

Otitis media

: 80-90 mg/kg/day divided 2-3 dose 10 days

GAS pharyngitis pharyngitis

: 40-50 mg divided 2-3 dose 10-14days 10-14 days



Amoxicillin

Sinusitis; High risk risk (

ปกต

: 40-50 mg divided 2-3 dose 10-14 days : 80-90 mg divided 2-3 dose 10-14 days

ใช ใช  ATB ภายใน 1-3 เด เด อน/ อน / อย อย   nursery)

108

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การคานวณทางคล า นวณทางคลนนกอ กอ  น ๆ Body Mass Index (BMI)

(

ห นวย วย : kg/m ) 2

การประเม น ภาวะโภชนาการในคนไทย 2

BMI (kg/m )

18.5-22.9

≥  2 3 ≥  2 5

ภาวะโภชนาการ ปกต น  าหน า หนกเก ก เกน โรคอวน วน

Body Surface Area (BSA)

1.

มการค ก ารคานวณ า นวณ 2 แบบ ดงน งน   การคานวณจากส า นวณจากสตร ต ร ใชส าหร า หรบเด บ เดกและผ ก และผ  ใหญ ใ หญ ห นวย วย : m )

(

2.

หาจาก No mo gr am  ใช  ใ ชส าหร า หรบเด บ เดก ( ห น ว ย : m ) 2

2

109

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

Ideal Body Weight (IBW)

ผ  ใหญ ใ หญ ผ  ชาย ชา ย

(

ห นวย วย : kg)

ผ  ห ญ ง

(

ห นวย วย : kg)

Creatinine clearance (CrCl)

ผ  ชาย ชา ย

ผ  ห ญ ง

× 0.85

(

ห นวย วย : mL/min, L/hr)

(

ห นวย วย : mL/min, L/hr)

110

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การคานวณทางเภส า นวณทางเภสชกรรม ช กรรม การคานวณทางเคม า นวณทางเคม สตรท   ต รทควรทราบ ค วรทราบ 1. การคานวณเก   า นวณเกยวก ย วกบ Osmol: า นวน ion ท  ทแตกต แ ตกตว Osmol = molar x จ านวน 2. การคานวณเก   า นวณเกยวก ย วกบ drip, drop 1 ml = 60 microdrop

การคานวณเก   า นวณเกยวก ย วกบ % Labeled amout ปร มาณสารท   ม าณสารทว เคราะห เ คราะหได ได  / / ปรมาณสารท   ม าณสารทระบ ร ะบไว ไว ในฉลาก) ใ นฉลาก) x 100 % Labeled Labeled amout = (ปร ality 4. การคานวณเก   า นวณเกยวก ย วกบ Molarity, Norm ality 3.

Eq. wt = MW / Valency Valency Mole = g/MW

Number of Eq. = g/Eq.wt

Molarity = (g/MW) /L

Normality = (g/Eq.wt) /L  N = M x va lenc le ncy y

ตวอย ว อยาง าง 1 ส ตรยาตา ต รยาตา

 Na Cl

Rx

Boric acid

1.24

g

Sodium borate

0.02

g

Sodium chloride chloride

0.29

g

Water qs.

100

ml

ม คคาก าก   mOsmol/L (ก (ก าหนดให า หนดให NaC  Na C l ม MW = 58)

เฉลย สารละลาย 100 ml ม  Na  Na C l สารละลาย 1000 ml ม  Na  Na C l

= 0. 29 g = 2. 9 g = 2 .9/58 = 0 .05 mol = 50 mmol

mOsmol

= mmol x

จ านวน า นวน ion ท  ทแตกต แ ตกตว

= 50 x 2 = 100 mOsmol  Na Cl

ม คคา 10 0 mOsmol/L

111

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ตวอย ว อยาง าง  2 แพทยส  งจ งจ าย าย Dopamine (1:1) ขนาด 5 mcg/kg/min ให ให ผผ   ป วยหน ว ยหนก 60 kg จะตองใช อ งใชก  ก microdrop / min เฉลย แพทยส  งจ งจ าย าย Dopamine 5 mcg/kg/min ผ  ปปวยหน ว ยหนก 60 kg ; 5 x 60 = 300 mcg/min เปลยน ยน mcg เป เป น mg = 300 /1000 mg/min --------------------------------- > เปล   = 0.3 mg/min = 0.3 ml/min ----------------------------------------------- >

Dopam ine 1 mg : 1 ml

= 0.3 x 60 microdrop / min -------->

1 ml = 60 microdrop

= 18 microdrop / min

ตวอย ว อยาง าง  3 แพทยส  งจ งจ าย าย Dopamine (2:1) rate 5 microdrop/min ให ให ผผ   ป วยหน ว ยหนก 50 kg ผ  ปปวยรายน   ว ยรายนจะได จ ะไดรรบ dopamine ใน ขนาดก   ขนาดก mcg/kg/min เฉลย Dop amine

5 microdrop/min

=

ml/min -------------------------------------------------- >

=

mg/m in ----------------------------------------- >

=

mg/k g/mi --------------------------- >

=

mcg/kg /min --->

1 ml = 60 microdrop Dopam ine 2 mg : 1 ml

ตอน อน  าหน า หนกผ กผ  ป วย วย 50 kg เปล   เปลยน ยน mg เป เป น mcg

= 3.33 mcg/kg/min

ตวอย ว อยาง าง  4 จากผลการทดลองหา % label amount ของยา จ า นวน 5 เม ด พบว า ยาม 95.68, 97.42, 99.16, 105.42 และ ง ฉลากระบ 100 mg active ingredient/tab 101.68 mg ซ  งฉลากระบ ingredient/tab จงหา % label amount และระบวว าผ าผ านมาตรฐานหร า นมาตรฐานหรอไม อ ไม ก  ก าหนดมาตรฐานท   า หนดมาตรฐานท 95.0-105.0 % เฉลย ปร มาณสารท   ม าณสารทววเคราะห เ คราะหได ได  / / ปรมาณสารท   ม าณสารทระบ ร ะบไว ไว ในฉลาก) ใ นฉลาก) x 100 % Labeled Labeled amout = (ปร % Label amount

= (95.68 + 97.42 97.42 + 99.16 + 105.42 105.42 + 101.68)/5

(เฉล   (เฉลยของยาท ย ของยาท ง  5 เมด ) = 99.87 mg

ส รป ผ านมาตรฐานท  า นมาตรฐานท ก าหนด า หนด

112

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ตวอย ว อยาง าง  5 ผงน  าตาลเกล า ตาลเกลอแร อ แร 1 ซอง มส วนประกอบด ว นประกอบดงน งน   Sodiu m chloride

2.9 g

Trisodiu m citrate dehydrate

2.9 g

Potassium chloride

1.5 g

Glucose anhydrous

13.5 g

ละลายในน  า 1 L ความเข ม ข น ของ sodium ม ค  า ก  ก mEq/L ( M W ของ Sodium chloride = 58, Trisodium citrate dehydrate = 290, Potassium chloride = 74)

เฉลย Sodium

ในสตรม ต รม 2 ตว คอ Sodium chloride และ Trisodium citrate dehydrate

Sodium chloride chloride

Trisodium citrate citrate dehydrate dehydrate

2.9 g

2.9 g

= 2900 mg = 2900/58

= 50 mmol

= 50 x 1

= 50 mEq

 N = M x valen va len cy Eq = m ol x valency valency

= 2900 mg = 2900/290

= 10 mmol

= 10 x 3

= 30 mEq

ความเขมข มข นของ น ของ sodium ม คคา 50 + 30 = 80 mEq/L

ยากจจัง จะออกหรอ

113

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การคานวณทางเภส า นวณทางเภสชกรรม ช กรรม การคานวณทางเทคโนโลย า นวณทางเทคโนโลยเภส เ ภสชกรรม ชกรรม สตรท   ต รทควรทราบ ค วรทราบ 1. ยาเหนบ Displacement Value =

น  าหน า หนกเป ก เปน g ของตวยาท   ว ยาทแทนท   แ ทนท Theobroma oil 1 g

2. ยาตา (Tonicity adjustment) คา E = จ านวน า นวน g ของ  Na Cl ท  เท เท ยบได ย บไดกกบต บต วยา ว ยา 1 g 3.

Required HLB

ตวอย ว อยาง าง 1 จงคานวณปร า นวณปรมาณยาพ   ม าณยาพนท นท  ใช ใ ช ของยาเหน ข องยาเหนบ 10 แท แท ง Rx

กาหนดค า หนดคา

Aspirin

300 mg

PEG base

q.s.

ของ ขอ ง aspirin = 1.5 น  าหน า หนกยาพ   ก ยาพนเปล น เปลา 1 แท แท ง = 2.2 g

displacement value

เฉลย Aspirin

1.5 g

Aspirin

0.3 x 10 g

PEG base

1

PEG base

แท แท ง แท ง 10 แท

แทนท   แทนทยาพ   ย าพน 1 g แทนท   แทนทยาพ   ย าพน (1 x 0 .3 x 10)/1.5 10)/1.5 = 2 g หนก 2.2 g หนก 2.2 x 10 = 22 g

จะตองใช อ งใชยาพ   ย าพน 22  –  2 2 = 20 g

ตวอย ว อยาง าง 2 จงค า นวณปร ม าณ sodium chloride ท ท จ ะ ต อ ง เ ต ม ล ง ไ ป ใ น ย า   gentamicin แบบหยอดตา ความเข ม ข น า นวน  50 mL เพ เพ  อให อ ใหได ได สารละลายแบบ ส ารละลายแบบ  isotonic mg/mL จ านวน กาหนดให า หนดให คา E ของยา gentamicin คอ  0 .3  และ  แ ละ คา E ของ ขอ ง NaCl คอ  1

1

114

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

เฉลย ยา  gentamicin 1 mg/mL จ านวน า นวน  50 mL จะมยา ยา 50 mg คา E ของยา  gentamicin คอ  0.3 ; ยา 1 g ยา 0.05g จะตองเต อ งเตม  Na Cl ลงไปเพ   ลงไปเพอให อ ใหได ได ความเข ค วามเขมข มข น 9% า นวน 50 mL  จะม Na  Na Cl 0. 9% จ านวน  Na Cl ตองเต อ งเตม  Na Cl =

= 0.05 g = NaCl NaCl 0.3 g = NaCl 0.015 g

= ( 0. 9/1 00 ) x 50 = 0 .4 5 g

0.4 5  – 0.015  –  0.015 = 0.435 g

ตวอย ว อยาง าง 3 จงหาคา required HLB ของตาร าร บ และปรมาณ ม าณ emulsifier ท  ใช ใช  Mineral oil

30 g

(HLB = 12)

Wool fat

2g

(HLB=10)

Stearyl alcohol 1.5 g Emulsifier

10 g

Water

56.5 g

(HLB = 14)

กาหนด า หนด Span 80 และ Tween 80 ม คคา HLB = 4.3 และ 15.0 ตามลาด าด บ เฉลย ส วนประกอบช   ว นประกอบชนน นน  าม า ม น จ านวน า นวน อตราส ต ราสวนในน ว นในน  าม าม น HLB

HLB

Mineral oil

30%

12

30/33.5 = 0.896

0.896 x 12 = 10.75

Wool fat

2%

10

2/33.5 = 0.060

0.060 x 10 = 0.597

Stearyl Stearyl alcohol

1.5%

14

1.5/33.5 = 0.045

0.045 x 14 = 0.627

รวม รว ม Tween 80

33.5%

required required HLB = 11.974

15.0

7.7 12

Span 80

ท  คคานวณได า นวณได

4.3

3.0 10.7

ใช ใช  Tween 80 (7.7/10.7) (7.7/10.7) x 10 = 7.2 g ใช ใช  Span 80 10 –  10  – 7.2 7.2 = 2.8 g

มาเทยบหา ยบหา ในกรณ 10  10 ก ตอ

115

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ความร  ทางกฎหมายและจรรยาบรรณว ท างกฎหมายและจรรยาบรรณวชาช ช าชพ พระราชบญ ญ ต ยา ย า พ.ศ.2510 แนวขอสอบ อ สอบ ลกษณะข ก ษณะขอสอบของ อ สอบของ Station กฎหมาย มท  ทงหมดประมาณ ง หมดประมาณ 3 รปแบบ ป แบบ เป ดหน ด หนงส งส อทางกฎหมายว อ ทางกฎหมายว า จากโจทย ท  ใ ห ม า น น น ผ ด พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ใ ด ม า ต ร า ใ ด ว ง เ ล บ ใ ด บ า ง ( ผ ด 1. เป อย อย างไร า งไร แลวแต ว แตปปวว าให า ใหอธ อธ บายหร บ ายหรอไม อ ไม) ม บทก บ ทกาหนดโทษอย า หนดโทษอยางไร า งไร โดยใน  Station น  นจะม จ ะมห นงส งส อกฎหมาย อ กฎหมาย วางไวให ให  1  1 เลม หรออาจเป อ อาจเปนฉบ น ฉบบถ บถ ายเอกสารเฉพาะเร   า ยเอกสารเฉพาะเรองน   อ งนนแต น แตมมสารบ ส ารบญเร ญ เรยบร ย บรอย อย ตวอย ว อย างยามาว างไว 5 ชน ด เรยงข ย งขอ 1 -5 ให ต อบว า เป น ยา 2. ถามประเภ ทยาตามก ฎหม าย โดย จะน า ต ประเภทใดตามกฎหมาย ประเภทใดตามกฎหมาย บางปจะถามต จ ะถามตอด อด วยว ว ยวาต าต องใช อ งใชใบส   ใ บสงแพทย ง แพทยห รอไม อ ไม ผ  ผ  ชชวยเภส ว ยเภสชกรจ ช กรจา ยได ห ร อ ไม ขายไดท  ทไหนบ ไ หนบาง า ง เพราะฉะน   เพราะฉะนนต นต องร อ งร  ให ให ครอบคล ค รอบคลม ว นมากจะเปนยาเก   น ยาเกยวก ย วกบเหต บ เหตการณ ก ารณห รอสถานการณ อ สถานการณใ นปั จ จ บ  น ท ท ก า ลง เป เป น ข า ว โ ด ย 3. Station ถามตอบ สวนมากจะเป จะเปนผ นผ  ป วยมาขอซ   ว ยมาขอซอบ อบ าง า ง หรออาจจะเป อ อาจจะเป น ประกาศกระทรวงมาให แ ล ว ตอบค า ถามคนค ม Station โ ด ย ส วนใหญ ว นใหญตตองร อ งร  ว ายาด ายาดงกล ง กลาวเป า วเปนยาอะไร น ยาอะไร รกษาโรคอะไร ก ษาโรคอะไร เปนยาประเภทใดตามกฎหมาย น ยาประเภทใดตามกฎหมาย ขายได ห ร อ ไม หาซ   หาซอท อท  ไหนได ไ หนไดบบาง า ง เชน ป 55  55 จะเปน Pseudoephedrine ยาแกไอผสม ไ อผสม Codeine เน เน  อ หา  ม รายละเอ ร ายละเอย ดซ   ดซงจะแบ ง จะแบงตามห ง ตามหว ขอของสารบ อ ของสารบญได ญ ไดดดงน งน   พระราชบญญ ญญ ตตยา ย า พ.ศ. 2510  ม บทนยามศ ย ามศพ ท  บอกความหมายของคาศ าศ พ ทท  ทใช ใช ใน ใ น พรบ.น   พรบ.น เช  เช น ความหมายของค า ว า “ยา” “ผล ต ” “ขาย” เป น ต น มาตรา 4 ในพระราชบญ ญ ตตน  น “ ยา ” หมายความวา ตถ ท  รร บรองไว บ รองไวในต ใ นตารายาท   า รายาทรรฐมนตร ฐ มนตรประกาศ ป ระกาศ ( 1) ว ตถ ตถ ท  ม  ม  งหมายส ง หมายสาหร า หรบใช บ ใชในการว ใ นการวนนจฉ จฉ ย บ าบ า บ ด บรรเทา รกษา ก ษา หรอป อ ป อ งก น โรค หร อ ความเจ บ ป ว ยของ ( 2) วตถ มนษ ยห รอส มน อส ตว ตว  ตถ ท  เป เ ป นเภส น เภสชเคม ช เคมภ ณ ฑ  หร   ห รอเภส อ เภสชเคม ช เคมภ ณ ฑ ก  ก งส งส าเร า เรจร จร ป หรอ ( 3) วตถ ตถ ท  ม  ม  งหมายส ง หมายสาหร า หรบให บ ใหเก เ ก ด ผลแก ส  ข ภาพ โครงสร า ง หร อ การกระท า หน า ท ท ใ ด ๆ ข อ ง ร า ง ก า ย ข อ ง ( 4) วตถ มนษ ยห รอส มน อส ตว ตว  อ แปรสภาพ และหมายความร และหมายความรวมถ วมถงเปล   ง เปลยนร ย นรปยา ป ยา แบ ง ยาโดย “ผ ลต  ” หมายความวา ทท า ผสม ปรง หรอแปรสภาพ ม เจตนาให เ จตนาใหเป เป นยาบรรจ น ยาบรรจเสร เ สรจ ทท  งน งน   จะม   จะมฉลากหร ฉ ลากหรอไม อ ไมกกตาม ตา ม า หนาย า ย จาย า ย แจก แลกเปล  แลกเปล ย น เ พ อ ป ร ะ โ ย ช นใ น ท า ง ก า ร ค า “ ขา ขายย ” หมายความวา ขายปลก ขายสง จาหน และใหหมายความรวมถ ห มายความรวมถ ง การมไว ไว เพ เ พ  อขายด อ ขายดวย วย

116

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

หมวด 1  คณะกรรมการยา บอกวาคณะกรรมการยาม า คณะกรรมการยามใครบ ใ ครบาง าง ดารงต า รงตาแหน า แหนงวาระละก   ง วาระละกปป ม  ม ออานาจย า นาจยงไง ง ไง และจะพ น จากต า แหน ง เม เม  อไหร อ ไหร หมวด 2  การขออนญาตและออกใบอน ญ าตและออกใบอนญาตเก   ญ าตเกยวก ย วกบยาแผนปั บ ยาแผนปัจ จ บ น า มมให ให ผผ   ใดผล ใ ดผลต ขาย หรอน อน าหร า หรอส อส  งเข ง เขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจ ก รซ   รซงยาแผนปั ง ยาแผนปั จ จ บบน เวนแต น แตจ ะ มาตรา 12 ห ามม ไดรร บใบอน ได บ ใบอนญาตจากผ ญ าตจากผ  อน อน ญ าต การขออ นญาตแล ญ าตแล ะการอน ญ าตให เ ปปนไป น ไป ตามห ลกเกณ ก เกณ ฑ วธธ การและ ก ารและ เงเง อ น ไ ข ทท   กก า ห น ด ใ น กฎกระทรวง ม าตรา 12 ไมใช ใช บบ งค งค บแก บ แก มาตรา 13 บทบญ ญ ตตมาตรา ต ยาซงผล ง ผล ต โดยกระทรวง ทบวง กรม ในหน า ท ท ป อ ง กน ห ร อ บ า บ ด โ ร ค ส ภ า ก า ช า ด ไ ท ย แ ล ะ ( 1) การผลตยาซ   องคการเภส ก ารเภสชกรรม ช กรรม ต ยาตามใบสงยาของผ ง ยาของผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเวชกรรมหร พ เวชกรรมหรอของผ อ ของผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะท   ล ปะทส  งส ง ส า หร บ คนไข ( 2) การผลตยาตามใบส   เฉพาะราย หรอตามใบส   อ ตามใบสงยาของผ ง ยาของผ  ประกอบการบ ป ระกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคสตว ตว ส าหร า หรบ ส ตว ต ว เฉพาะราย เ ฉพาะราย น ไพรทไม ไม ใช ใ ช ยาอ ย าอนตราย น ตราย การขายยาสามญประจ ญ ประจาบ าบ าน า น การขายยาซ  การขายยาซ ง ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ว ช ( 3) การขายยาสมนไพรท   กรรมหรอผ อผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะในสาขาท ล ปะในสาขาทนตกรรมขายเฉพาะส น ตกรรมขายเฉพาะส า หร บ คนไข ข องตน หร อ การขายยาซ  การขายยาซ ง ผ  ประกอบการบ ป ระกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคสตว ตว ขายส ข ายสาหร า หรบส บส ตว ต ว ซ ง ต น บ า บ ด ห ร อ ป อ ง กน โ ร ค ห ร อ ก า ร ข า ย ย า ซ ง ข า ย โ ด ย กระทรวง ทบวง กรม ในหนาท าท  ป องก อ งกนหร น หรอบ อบ าบ า บ ดโรค ด โรค สภากาชาดไทย และองคการเภส ก ารเภสชกรรม ช กรรม า ยาตดต ดต วเข ว เขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกร ก ร ซ  ซงไม ง ไมเก เก นจ น จ านวนท   า นวนทจจ าเป า เปนจะต น จะตองใช อ งใชเฉพาะต เ ฉพาะตวได ว ไดสามส ส ามสบ วน ( 4) การนายาต า หรอส อส  งยาเข ง ยาเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจ ก รโดยกระทรวง ท บวง กรม ในหน า ท ป อ ง กน ห ร อ บ า บ ด โ ร ค ( 5) การนาหร สภากาชาดไทย และองคการเภส ก ารเภสชกรรม ช กรรม ผ  ได ได รร บยกเว บ ยกเวนตาม น ตาม (1) และ (5) ตองปฏ อ งปฏบบตตตามหล ต ามหลกเกณฑ ก เกณฑวว ธ การ ก าร และเง   และเงอนไขท   อ นไขทกกาหนดในกฎกระทรวง า หนดในกฎกระทรวง อน ญาตจะออกใบอน ญ าตจะออกใบอนญาตให ญ าตใหผล ผล ต ขาย หรอน อน า หรอส อส  งเข งเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรซ   ก รซงยาแผน ง ยาแผน มาตรา 14 ผ  อน ป ัจจ จจ บ นได น ได เม  เม  อปรากฏว อ ปรากฏวาผ าผ  ขออน ข ออนญ าต ชอในการประกอบพาณ อ ในการประกอบพาณ ช ยก จ ไม ซ  า ห ร อ ค ล า ย ค ล ง กบ ชช  อ ทท  ใ ช ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ พ า ณ ช ย ก จ ข อ ง ผ  ร บ ( 8) ใชช   อนญาตซ   อน ญ าตซงอย   ง อยในระหว ใ นระหวางถ า งถกส กส  งพ ง พ กใช ก ใชใบอน ใ บอนญาตหร ญ าตหรอซ อซ  งถ งถ กเพ ก เพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาตย ญ าตยงไม ง ไมครบหน   ค รบหนงป งป  ผ   ท  ทจะปฏ จ ะปฏบบตตการตามมาตรา ก ารตามมาตรา 38 มาตรา 39 มาตรา 40 มาตรา 40 ทว  มาตรา  มาตรา 41 มาตรา 42 มาตรา 43 หร ห รอ ( 9) มผ มาตรา 44 แลวแต ว แตกรณ ก รณ ผ  มม ห นาท าท  ปฏ ป ฏ บบ ตการตาม ก ารตาม (9) ตองอย   อ งอยประจ ป ระจา ณ สถานท   สถานทผล ผล ตยา ต ยา สถานท   สถานทขายยา ข ายยา หรอสถานท  อ สถานท น า ห ร อ ส ง ยาเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรได ก รไดแต แต เพ เพ ยงแห ย งแหงเด งเดย ว ญ าตสาหร า หรบยาแผนปั บ ยาแผนปั จจ จจ บบน มาตรา 15 ประเภทของใบอนญาตส

117

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

บอกประเภทของใบอนญาต ญ าต วาม าม ก  กประเภท ป ระเภท อะไรบาง า ง รวมท   รวมทงบอกว ง บอกวนหมดอาย น หมดอายดดวย ว ย (ใชได ได จนถ จ นถง  3 1 ธ.ค. ของปท  ออกใบอน อ อกใบอนญ าต ) บอกวาถ าถ าใบอน า ใบอนญาตหมดอาย ญ าตหมดอายจะขอต จ ะขอตอใบอน อ ใบอนญาตได ญ าตไดยยงไง ง ไง เม   เมอไหร อ ไหร หมวด 3  หน  ห นาท าท  ของผ ข องผ  รรบอน บ อนญาตเก   ญ าตเกยวก ย วกบยาแผนปั บ ยาแผนปั จจ จจ บ น  หามม า มมให ให ผผ   รรบอน บ อนญ าต มาตรา 19  ห ต หรอขายยาแผนปั อ ขายยาแผนปั จจ จจ บบนนอกสถานท   น นอกสถานทท  ทกกาหนดไว า หนดไวในใบอน ใ นใบอนญาต ญ าต เวนแต น แตเป เป นการขายส น การขายสง ( 1) ผลตหร มาตราอ   มาตราอนๆ นๆ บอกส   บอกสงท งท  ผผ    รรบอน บ อนญาตท ญ าตทาไม า ไมได ได  และส    และสงท งท  ตต องท อ งทา เชน การจดให ด ใหมมเภส เ ภสชกรประจ ช กรประจา จดให ด ใหมม ปปาย า ย จดให ด ใหม  การวเคราะห เ คราะหยา ยา /วตถ ตถ ดดบ จดให ด ใหมมฉลาก ฉ ลาก จดให ด ใหมมการแยกเก ก ารแยกเกบยา บ ยา ทาบ าบ ญ ช...... บอกหนาท าท  ของผ ข องผ  รรบอน บ อนญาตว ญ าตวาต าต องท อ งทาอะไรบ า อะไรบา งในกรณท  ทใบอน ใ บอนญาตหาย ญ าตหาย หรอถ อถ กท กท าลาย า ลาย หมวด 4 หน หนาท า ท  ของเภส ข องเภสชกร ชก ร ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเวชกรรม พ เวชกรรม ผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะแผนปั ล ปะแผนปั จจ จจ บ นช น ช  นหน   น หนง ในสาขา ท นตะกรรม น ตะกรรม การผดงครรภ ง ครรภ หร  ห รอการพยาบาล อ การพยาบาล หรอ ผ  ประกอบการบ ป ระกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคสตว ตว  ใหเภส เ ภสชกรช   ช กรชนหน   น หนงตามมาตรา ง ตามมาตรา 20 ประจ า อย  อย  ณ ส ถ า น ทท  ผ ล ต ย า ต ล อ ด เ ว ล า ท เ ป ด ท า ก า ร มาตรา 38 ให และใหมม ห นาท าท ป ฏบ ตต ดดงต งต อไปน   อ ไปน ม การผลตยาให ต ยาใหเป เป นไปโดยถ น ไปโดยถกต กต องตามต อ งตามตาร า ร บ ยาท   ยาทได ได ข  ข นทะเบ น ทะเบยนไว ย นไวตามมาตรา ต ามมาตรา 79..........(เภส 79 ..........(เภส ช กร ( 1) ควบคมการผล ฝ ายการผล า ยการผลต) ต) ม การทาบ าบ ญ ชยาและการเก ย าและการเกบยาต บ ยาตวอย ว อยางตามมาตรา า งตามมาตรา 25(6).........(เภส 25(6) .........(เภสชกรฝ ช กรฝายควบค า ยควบคมค มค ณภาพ) ณ ภาพ) ( 5) ควบคมการท ใหเภส เ ภสชกรช   ช กรชนหน   น หนงตามมาตรา ง ตามมาตรา 21 ประจาอย   า อย ณ  ณ สถานท  สถานท ข า ย ย า แ ผ น ปั จ จ บบน ต ล อ ด เ ว ล า ท   มาตรา 39 ให เปดท เป ด ท าการ า การ และใหมม ห นาท าท  ป ฏบบตตดดงต งต อไปน   อ ไปน ม การแยกเกบยาตามมาตรา บ ยาตามมาตรา 26 (2) และ (3) ( 1) ควบคมการแยกเก ม การปฏบบตตเก เก  ยวก ย วกบฉลากตามมาตรา บ ฉลากตามมาตรา 26 (5) ( 2) ควบคมการปฏ ม การขายยาใหเป เป นไปตามพระราชบ น ไปตามพระราชบญ ญ ตตน  น …………… า ยผดมาตราน   ด มาตราน) ( 3) ควบคมการขายยาให … ………… (แขวนปายผ ง ยาในทท  ทผผ   รรบอน บ อนญาตขายยาได ญ าตขายยาไดจจดไว ด ไวตามมาตรา ต ามมาตรา 26 (4) ( 4) ปรงยาในท   ด ใหมม ฉลากท   ฉ ลากทภาชนะและห ภ าชนะและหบห บห อบรรจ อ บรรจยาท   ย าทป รงตามใบส   ง ตามใบสงยาของผ ง ยาของผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเวชกรรม พ เวชกรรม ผ  ป ร ะ ก อ บ ( 5) จดให โรคศลปะแผนปั ล ปะแผนปัจจ จจ บ น หรอผ อผ  ประกอบการบ ป ระกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคส ต ว ท ท งนน  ตา ต า ม ห ลก เ ก ณ ฑ  ว ธ ก า ร แ ล ะ เงเง อ น ไ ข ทท   กาหนดในกฎกระทรวง า หนดในกฎกระทรวง ม การสงมอบยาอ ง มอบยาอนตราย น ตราย ยาควบคมพ มพ เศษ เ ศษ หรอยาตามใบส  อ ยาตามใบส ง ย า ข อ ง ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ว ช ก ร ร ม ผ   ( 6) ควบคมการส ประกอบโรคศลปะแผนปั ล ปะแผนปัจจ จจ บ น หรอผ อผ  ประกอบการบ ป ระกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคสตว ตว  ม การทาบ าบ ญ ชยาตามมาตรา ย าตามมาตรา ๒๖ (๖) ( 7) ควบคมการท การอนตามท   น ตามทกกาหนดในกฎกระทรวง า หนดในกฎกระทรวง ( 8) การอ  

118

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

า มมให ให เภส เ ภสชกร ช กร ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเวชกรรม พ เวชกรรม ผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะแผนปั ล ปะแผนปัจจ จ จ บ  น ช ช น ห นน  ง มาตรา 45 ห ามม ในสาขาทนตกรรม น ตกรรม การผดงครรภ ง ครรภห รอการพยาบาล อ การพยาบาล ผ  ป ร ะ ก อ บ ก า ร บ า บด โ ร ค ส ต ว ป ฏ บบต ห น า ทท  ผ  ม ห น า ทท   ป ฏบบตตการในสถานท ก ารในสถานท  ผล ผล ตยา ต ยา สถานท   สถานทขายยา ข ายยา หรอสถานท   อ สถานทนนาหร า หร อ ส ส ง ย า เขเขา ม า ใ น ร า ช อ า ณ า จก ร โ ด ย ต น ม ไ ด มม ชช  อเป อ เปนผ นผ  มม ห นาท าท  ป ฏบบตตการในสถานท   ก ารในสถานทน  นน ขอเนนย นย  าซ า ซ กน กน ด...ตรงหน ด ...ตรงหนาท าท   ม  ม ท  งของผ ง ของผ  รรบอน บ อนญาต ญ าต และของเภสชกร ช กร กอนตอบอย อ นตอบอยา ล ม ด ใ ห ด  น ะ คะวา โจทยถามถ ถ ามถงหน ง หนาท าท  ของใคร ข องใคร และอยาล าล มด มด ให ให ดด ดดวยว ว ยวา เขาหมายถ ง เภส ช กรท  กรท ท า ง า น ด า น ก า ร ผ ล ต ข า ย ห รอน อน าเข า เขายา า ยา *** ***

หมวด 5 การขออนญาตและออกใบอน ญ าตและออกใบอน ญาตเก   ญ าตเกยวก ย วกบยาแผนโบราณ บ ยาแผนโบราณ หมวด 6 หนาท าท  ของผ ข องผ  รรบอน บ อนญาตเก   ญ าตเกยวก ย วกบยาแผนโบราณ บ ยาแผนโบราณ หมวด 7 หนาท าท  ของผ ข องผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะแผนโบราณ ล ปะแผนโบราณ หมวด 5 - 7 จะเก    จะเกยวก ย วกบยาแผนโบราณ บ ยาแผนโบราณ รายละเอยดด ย ดดานในหมวด า นในหมวด จะคลายก า ยกบ หมวดท   หมวดท 2 - 4 หมวด 8 ยาปลอม ยาผดมาตรฐาน ด มาตรฐาน ยาเส   ยาเสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ า มมให ให ผผ   ใดผล ใ ดผลต ขาย หรอน อน าหร า หรอส อส  งเข ง เขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรซ   ก รซงยาต ง ยาตอไปน   อ ไปน มาตรา 72 ห ามม ( 1) ยาปลอม ด มาตรฐาน ( 2) ยาผดมาตรฐาน ยาเสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ ( 3) ยาเส   ยาทมม ได ได ข  ข นทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บ ยา .. ..เชน Kamagra (Sidenafil ของอนเด นเดย ไมได ไ ด ขนทะเบ น   ทะเบยนต ย นต า รบยาในไทย บ ยาในไทย ) ( 4) ยาท   ยาท  ทะเบ ท ะเบยนต ย นตาร าร บยาถ บ ยาถกยกเล ก ยกเลก ส าหร า หร บ ผ  ร บ อ น ญ า ต ผ ล ต ย า แ ล ะ ผ  ร บ อ น ญ า ต ใ ห น า ห ร อ ส ง ย า เ ข า ม า ใ น ( 5) ยาท ราชอาณาจกร ก ร หร อ ยาท  ยาท ท ะ เบ เบย น ต า รบ ย า ถ ก ย ก เ ล ก เ ก น ห ก เ ดอ น ส า ห รบ ผ  ร บ อ น ญ า ต ข า ย ย า ... เช น ยา Sibutamine

6) ยาท   ยาทรรฐมนตร ฐ มนตรส  งเพ ง เพกถอนทะเบ ก ถอนทะเบยนต ย นตาร าร บ ย า ความใน (4) ไมใช ใช บบ งค งค บแก บ แกกระทรวง ก ระทรวง ทบวง กรม ในหนาท าท  ป องก อ งก น หร อ บ า บ ด โรคสภากาชาดไทย และองคการเภส ก ารเภสชกรรม ช กรรม อว ตถ ตถ ตตอไปน   อ ไปนเป เป นยาปลอม น ยาปลอม มาตรา 73 ยาหรอว อว ตถ ตถ ท  ทท าเท า เทยมท   ย มทงหมดหร ง หมดหรอแต อ แตบางส บ างสวนว ว นวาเป า เปนยาแท น ยาแท ( 1) ยาหรอว ยาทแสดงช   แ สดงชอว อว าเป า เปนยาอ   น ยาอน หรอแสดงเด อ แสดงเดอน อ น ป ท  ท  ยาส   ย าสนอาย น อาย ซ  ซ  งม งม ใช ใ ช ความจร ค วามจรง ( 2) ยาท   ยาทแสดงช   แ สดงชอหร อ หรอเคร   อ เครองหมายของผ อ งหมายของผ  ผล ผล ตหร ต หรอท อท  ต  ต งสถานท   ง สถานทผล ผ ล ต ยา ซ  ซงม งม ใช ใ ช ความจร ค วามจรง ( 3) ยาท   ยาท  แสดงว แ สดงวาเป า เปนยาตามต น ยาตามตาร าร บยาท  บ ยาท ข  นทะเบ น ทะเบยนไว ย นไว ซ  ซ  งม งม ใช ใ ช ความจร ค วามจรง ( 4) ยาท ยาท  ผล ผล ตข ตข  นไม น ไมถถก ตองตามมาตรฐานถ อ งตามมาตรฐานถ งขนาดท   ง ขนาดทปร ปร มาณหร ม าณหรอความแรงของสารออกฤทธ อ ความแรงของสารออกฤทธ ขาดหร ข าดหรอเก อ เกนกว น กวา ( 5) ยาท รอยละย   อ ยละยส บจากเกณฑ บ จากเกณฑตต  าส าส ดหร ด หรอส อส งส งส ด ซ  งก งก าหนดไว า หนดไวในต ใ นตาร าร บยาท   บ ยาทข  ขนทะเบ น ทะเบยนไว ย นไวตามมาตรา ต ามมาตรา 79 (

119

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

อ ไปนเป เ ป น ยาผดมาตรฐาน ด มาตรฐาน มาตรา 74 ยาตอไปน   ยาทผล ผล ตข ตข  นไม น ไมถถกต กต องตามมาตรฐานโดยปร อ งตามมาตรฐานโดยปรมาณหร ม าณหรอความแรงของสารออกฤทธ อ ความแรงของสารออกฤทธ ขาดหร ข าดหร อ เก น จากเกณฑ ( 1) ยาท   ต  าส าส ดหร ด หรอส อส งส งส ดท ด ท  กกาหนดไว า หนดไวในต ใ นตาร าร บยาท   บ ยาทข  ขนทะเบ น ทะเบยนไว ย นไวตามมาตรา ต ามมาตรา 79 แตไม ไม ถถ งขนาดด ง ขนาดด ง กล า วในมาตรา 73(5) ยาทผล ผล ตข ตข  นโดยความบร น โดยความบร ส  ท ธ ธ ห ร อ ลก ษ ณ ะ ออ  น ซ ง ม ค ว า ม ส า คญ ต อ ค ณ ภ า พ ข อ ง ย า ผ ด ไ ป จ า ก เ ก ณ ฑ ท   ( 2) ยาท   กาหนดไว า หนดไวในต ใ นตาร าร บยาท   บ ยาทข  ขนทะเบ น ทะเบยนไว ย นไวตามมาตรา ต ามมาตรา 79 หรอต อ ต า ร บ ยาท  ยาท ร ฐ ม น ต ร ส ง แ ก ไ ข ท ะ เบ เบย น ต า รบ ย า แลวตามมาตรา แล ว ตามมาตรา 86 ทว อ ไปนเป เ ป น ยาเส   ยาเสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ มาตรา 75 ยาตอไปน   ยาทส  นอาย น อายตามท   ต ามทแสดงไว แ สดงไวในฉลาก ใ นฉลาก ( 1) ยาท   ยาทแปรสภาพจนม แ ปรสภาพจนมลลกษณะเช ก ษณะเชนเด น เดยวก ย วกนก นก บยาปลอม บ ยาปลอม ตามมาตรา ๗๓(๕) หรอยาผ อ ยาผดมาตรฐานตามมาตรา ด มาตรฐานตามมาตรา ( 2) ยาท   74 เปน ช ด ใ น ค ร า ว เ ดย ว กน โ ด ย ม  มาตรา 75 ทว ห า มม ใ ห ผ  ใ ด ข า ย ย า บ ร ร จ เ ส ร จ ห ล า ย ข น า น โ ด ย จด เป เจตนาให ผ   ซ อ ใ ช ร ว ม ก น เ พ อ บ  า บ ด บ ร ร เ ท า รก ษ า ห ร อ ป อ ง กน โ ร ค ห ร อ อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค ใ ด โ ร ค ห นน   ง หามคนท ามคนท ไม ไมใช ใชเภสั เภสัชขายยาช ชขายยาชด โดยเฉพาะ เภสัชขายได ชขายได ความในวรรคหน  งไม ความในวรรคหน ง ไมใช ใช บบ งค งค บแก บ แกเภส เ ภสชกรช   ช กรชนหน   น หนง ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเวชกรรม พ เวชกรรม หร อ ผ  ป ร ะ ก อ บ โ ร ค ศ ล ปะในสาขาท น ตกรรมซ  ตกรรมซ ง ข า ย เ ฉ พ า ะ ส า ห รบ ค น ไ ข ข อ ง ต น แ ล ะ ผ  ป ร ะ ก อ บ ก า ร บ า บ ด โ ร ค ส ต วซ ง ข า ย ส าหร า หรบ ส ตว ต ว ซ  งตนบ ง ตนบาบ าบด หมวด 9 การประกาศเก   การประกาศเกยวก ย วกบ ยา ให รร ฐมนตร ฐ มนตรมม ออานาจประกาศในราชก า นาจประกาศในราชกจจาน จ จานเบกษาระบ เ บกษาระบเ ก  กยวก ย วกบต บต ารายา า รายา ยาประเภทตางๆ าง ๆ มาตรา 76 ให หมวด 10 การข  นทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บ ยา มาตรา 79 ผ  ร บ อ น ญ า ต ผ ล ต ย า ห ร อ ผ  ร บ อ น ญ า ต ใ ห  นน า ห ร อ ส ง ย า เ ข า ม า ใ น ร า ช อ า ณ า จก ร ผ  ใ ด ประสงคจะผล จ ะผลตหร ต หรอน อน าส า ส  งเข งเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรซ   ก รซงยาแผนปั ง ยาแผนปั จจ จจ บบนหร น หร อ ยาแผนโบราณ ต อ งน า ต า ร บ ยาน  ยาน น มาขอข  นทะเบ มาขอข น ทะเบยนต ย นตอพน อ พนกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท  แ ล ะ เ มม  อ ไ ด รรบ ใ บ ส า คญ ก า ร ขข  น ท ะ เ บ ย น ต า รบ ย า แ ล ว จ ง จ ะ ผ ล ต ย า ห รอน อน าหร า หรอส อส  งยาน   ง ยานนเข น เขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรได ก รได ม าตรา 79 ไมใช ใช บบ งค งค บแก บ แก มาตรา 79 ทว บทบญ ญ ตตมาตรา ยาทเป เป นเภส น เภสชเคม ช เคมภ ณฑ ณ ฑ หรอเภส อ เภสชเคม ช เคมภ ณ ฑ ก  ก งส งส าเร า เรจ รป ซ  งม ง ม ใช ใ ช ยาบรรจ ย าบรรจเสร เ สรจ ( 1) ยาท   น ไพร ( 2) ยาสมนไพร ว อยางท   า งทได ได รร บอน บ อนญาตให ญ าตใหผล ผล ต หรอน อน าหร า หรอส อส  งเข งเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรเพ   ก รเพอขอข   อ ขอขนทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บยา บ ยา ตาม ( 3) ยาตวอย ห ลกเกณฑ ก เกณฑ ว  ว ธ การ ก าร และเง   และเงอนไขท   อ นไขทกกาหนดในกฎกระทรวง า หนดในกฎกระทรวง ยาทได ได รร บอน บ อนญาตให ญ าตใหนนาหร า หรอส อส  งเข งเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจ ก รตามหล ก เกณฑ ว ธ  ก าร และเง  และเง อ น ไ ข ท ร ฐ ม น ต ร ( 4) ยาท   โดยความเหนชอบของคณะกรรมการประกาศกาหนดในราชก น ชอบของคณะกรรมการประกาศกาหนดในราชกจจาน จ จานเบกษา เ บกษา

120

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ย ดการขอขนทะเบ น ทะเบยนต ย นต า รบยาตามมาตรา บ ยาตามมาตรา 79 มาตรา 80 รายละเอยดการขอข   หมวด 11 การโฆษณา อง มาตรา 88 การโฆษณาขายยาจะตอง เป นการโอ น การโออวดสรรพค อ วดสรรพคณยาหร ณ ยาหรอว อว ตถ ตถ ออนเป น เปนส นส วนประกอบของยาว ว นประกอบของยาวาสามารถบ า สามารถบาบ าบ ด บรรเทา รกษาหร ก ษาหร อ ( 1) ไมเป ปองก อ งกนโรคหร น โรคหรอความเจ อ ความเจบป บป วยได ว ยไดอย อย างศ า งศกด กด ส ท ธ ห รอหายขาด อ หายขาด หรอใช อ ใชถถอยค อ ยคาอ าอ  นใดท   น ใดทมม ความหมายท ค วามหมายท า นอง เดเดยวก ย วกน แ สดงสรรพคณยาอ ณ ยาอนเป น เปนเท น เทจหร จ หรอเก อ เกนความจร น ความจรง ( 2) ไมแสดงสรรพค นประกอบของยาซ ง ค ว า ม จ ร ง ไ ม มม วว ต ถ ห ร อ ( 3) ไม ท  า ให เ ข า ใจว า ม ว  ต ถ ใ ดเป น ต ว ยาหร อ เป น ส ว นประกอบของยาซ   ส วนประกอบน   ว นประกอบนนในยา น ในยา หรอม อม แต แต ไม ไม เท เ ท าท า ท  ทท าให า ใหเข เข าใจ า ใ จ ทาให า ใหเข เข าใจว า ใจวาเป า เปนยาท น ยาทาให า ใหแท แท งล ง ล กหร ก หรอยาข อ ยาขบระด บ ระด อ ยางแรง า งแรง ( 4) ไมท ทาให า ใหเข เข าใจว า ใจวาเป า เปนยาบ น ยาบาร าร งกามหร ง กามหรอยาค อ ยาคม กาเน าเนด ( 5) ไมท แ สดงสรรพคณยาอ ณ ยาอนตรายหร น ตรายหรอยาควบค อ ยาควบคมพ มพ เศษ เศ ษ ( 6) ไมแสดงสรรพค ม การร ก ารรบรองหร บ รองหรอยกย อ ยกยองสรรพค อ งสรรพคณยาโดยบ ณ ยาโดยบคคลอ   ค คลอน ( 7) ไมม แ สดงสรรพคณยาว ณ ยาวาสามารถบ า สามารถบาบ าบ ด บรรเทา ร ก ษาหร อ ป อ งก น โรค หร อ อาการของโรคท  อาการของโรคท ร ฐ ม น ต ร ( 8) ไมแสดงสรรพค ประกาศตามมาตรา 7 ความใน (5) และ (6) ไมใช ใช บ งค ง ค บแก บ แกขขอความในฉลากหร อ ความในฉลากหรอเอกสารก อ เอกสารกาก าก บยาและความใน บ ยาและความใน (1) (4) (5) (6) (7) และ (8) ไมใช ใช บบ งค งค บแก บ แกการโฆษณาซ   ก ารโฆษณาซงกระท ง กระทาโดยตรงต า โดยตรงตอผ อผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะ ล ปะ ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเวช พ เวช กรรม หรอผ อผ  ประกอบการบ ป ระกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคสตว ตว  ทย กระจายเส ก ระจายเสยง ย ง เคร   เครองขยายเส อ งขยายเสยง ย ง วทย ทย โทรท โ ทรทศ น ทางฉายภาพ   ทางฉายภาพ มาตรา 88 ทว การโฆษณาขายยาทางว ทย ห รอภาพยนตร อ ภาพยนตร หร  ห รอทางส   อ ทางสงพ งพ มพ มพ จะต จ ะตอง อง รบอน บ อนมมตตขขอความ อ ความ เสยง ย ง หรอภาพท   อ ภาพทใช ใช ในการโฆษณาจากผ ใ นการโฆษณาจากผ  อน อน ญ าต ( 1) ไดร ต ตามเง   ต ามเงอนไขท   อ นไขทผผ   อน อน ญาตก ญ าตกาหนด า หนด ( 2) ปฏบ ต หมวด 12 พนกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท   าท   ให   ใ ห พ นกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท  มม  ออานาจด า นาจดงน งน   มาตรา 91 ในการปฏบ ตต ห นาท า ไปในสถานทผล ผล ตยา ต ยา สถานท   สถานทขายยา ข ายยา สถานท   สถานทนนาหร า หรอส อส  งยาเข ง ยาเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกร ก ร หรอสถานท   อ สถานทเก เก บยา บ ยา ( 1) เขาไปในสถานท   ในระหวางเวลาท า งเวลาทาการ า การ เพ   เพอตรวจสอบควบค อ ตรวจสอบควบคมให ม ใหการเป ก ารเปนไปตามพระราชบ น ไปตามพระราชบญ ญ ตตน  น า ยาในปรมาณพอสมควรไปเป ม าณพอสมควรไปเปนต นต วอย ว อยางเพ   า งเพอตรวจสอบหร อ ตรวจสอบหรอว อว เคราะห เ คราะห ( 2) นายาในปร หมวด 13 การพกใช ใบ ก ใช ใบอน อนญาตและการเพ ญ าตและการเพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาต ญา ต มาตรา 95 เ มม  อ ป ร า ก ฏ ต อ ผ  อ น ญ า ต ว า ผ  ร บ อ น ญ า ต ผ  ใ ด ไ ม ป ฏ บบ ตต ต า ม พ ร ะ ร า ช บญ ญ ต น  ห ห ร อ กฎกระทรวงท  อ อ ก ต า ม พ ร ะ ร า ช บญ ญ ต น น  ผผ  อ น ญ า ต โ ด ย ค า แ น ะ น า ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ม ออ า น า จ ส ง พ ก ใ ช กฎกระทรวงท

121

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ใบอนญาตได ญ าตไดโดยม โ ดยมกกาหนดคร   า หนดครงละไม ง ละไมเก เก นหน   น หนงร งร อยย   อ ยยส บ วน หรอในกรณ อ ในกรณ ม  ก ารฟ อ งผ  ร บ อ น ญ า ต ตอ ศ า ล ว า ไ ด กระทาความผ า ความผดตามพระราชบ ด ตามพระราชบญ ญ ตตน  น จะส    จะสงพ งพ กใช ก ใชใบอน ใ บอนญาตไว ญ าตไวรอค ร อคาพ าพ พากษาอ พ ากษาอนถ นถ งท ง ท  ส ดก ดก ได ได  หมวด 14 บทกาหนดโทษ า หนดโทษ าท  ปฏ ป ฏ บ ตต การผ ก ารผ  ใดไม ใ ดไมป ฏบบตตตามมาตรา ต ามมาตรา 38 มาตรา 39 มาตรา 40 มาตรา 40 ทว มาตรา 109 ผ  มม ห นาท มาตรา 41 มาตรา 42 มาตรา 43 หรอมาตรา อ มาตรา 44 ตองระวางโทษปร อ งระวางโทษปรบต บต  งแต งแตห นน  งพ งพ นบาทถ น บาทถงห งห าพ า พ นบาท น บาท ใ ดฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 45 ตองระวางโทษปร อ งระวางโทษปรบต บต  งแต งแตห นน  งพ งพ นบาทถ น บาทถงห งห าพ า พ นบาท น บาท มาตรา 110 ผ  ใดฝ ใ ดผลตยาปลอมอ ต ยาปลอมอนเป น เปนการฝ น การฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 72 (1) ต อ งระวางโทษจ า ค ก ต ต งแต แ ต ส า ม ป ถถ ง มาตรา 117 ผ  ใดผล ตลอดชวว ต และปรบต บต  งแต งแตห นน  งหม   ง หมนบาทถ น บาทถงห งห าหม   า หมนบาท น บาท การผลตยาปลอมท   ต ยาปลอมทมม ลลกษณะตามมาตรา ก ษณะตามมาตรา 73 (2) (3) หรอ (4) อนเป น เปนการฝ น การฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 72 (1) ถาผ าผ  ผล ผล ต สามารถพส จน จน ได ได วว  ายาน   า ยานนไม น ไมถถงก งก บเป บ เปนอ นอ นตรายแก น ตรายแกผผ   ใช ใช ยาต ย าตองระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค า ค ก ไม เ ก น ห า ป และปร บ ไม เ ก น สองหม  นบาท สองหม น บาท ใ ดขาย หรอน อน าหร า หรอ ส  งเข ง เขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรซ  ก รซ งยา ย า ป ล อ ม อน เ ป น ก า ร ฝ า ฝ น ม า ต ร า 7 2 มาตรา 119 ผ  ใดขาย (1) ตองระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค าค กต ก ต  งแต ง แตห นน  งป งป ถถ งย งย  ส บป บป  และปร   และปรบต บต  งแต งแตสองพ ส องพนบาทถ น บาทถงหน   ง หนงหม   ง หมนบาท น บาท ถาผ าผ  กระท ก ระทาการตามวรรคหน   า การตามวรรคหนงกระท ง กระท า โดยไม   รว า เป เปน ย า ป ล อ ม ต อ ง ร ะ ว า ง โ ท ษ ป รบ ตต  งแต แ ต ห นน  ง พ น บาทถงห งห าพ า พ นบาท น บาท ใ ดผลต ขาย หรอน อน าหร า หรอ ส  งเข งเขามาในราชอาณาจ า มาในราชอาณาจกรซ   ก รซงยาท   ง ยาทมม ได ได ข  ข นทะเบ น ทะเบ ย นต า ร บ ยาอ น มาตรา 122 ผ  ใดผล เปนการฝ เป น การฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 72 (4) ตองระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค าค กไม ก ไมเก เก นสามป น สามป หร  ห รอปร อ ปรบไม บ ไมเก เก นห น ห าพ า พ นบาท น บาท หรอท อท  งจ ง จ าท าท  งปร ง ปรบ ใ ดฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 75 ทว ต  ต องระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค าค กไม ก ไม เ ก น ห า ป ห ร อ ปร บ ไม เ ก น ห า หม  น มาตรา 122 ทว ผ  ใดฝ บาท หรอ ทท  งจ งจ าท าท  งปร ง ปรบ ใ ดโฆษณาขายยาโดยฝ า ฝนมาตรา น มาตรา 88 มาตรา 88 ทว มาตรา  มาตรา 89 หรอมาตรา อ มาตรา 90 ตอง อง มาตรา 124 ผ  ใดโฆษณาขายยาโดยฝ ระวางโทษปรบไม บ ไมเก เก นหน   น หนงแสนบาท ง แสนบาท ตวอย ว อยางประเภทยาตามกฎหมาย า งประเภทยาตามกฎหมาย ยาสามญประจ ญ ประจาบ าบ าน า น ขนาดบรรจ แผง 4 และ 10 เมด

ตวอย ว อยางยา า งยา 20 0 -600 60 0   mg. Aluminium H ydroxide 200 20 0-400 mg. Magnesium Hydroxide 200 ทงเจอร ง เจอรมหาห ม หาหงค งค   Asafetida  20  2 0 %w/v ขวด 15, 30 และ 60 ml

ผงน  าตาลเกล า ตาลเกลอแร อ แร OR S

1 ซอง ผสมน  า 250 ml

สรรพคณ บรรเทาอาการจ ก เสยด ย ด ท อ งข   งขนทอง น ทอง เฟ เฟ อ บรรเทาอาการทองข  อ งข น ทอ งเฟ งเ ฟ อ ป วด ท องในเด อ งในเดก ทดแทนการเส ย น  าในรายท   า ในรายทมมอาการ อ าการ ท องร อ งรวงหร ว งหรอ ในรายท  ในรายท มอาเจ อ าเจยนมากๆ ย นมากๆ

122

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ตวอย ว อยางยา า งยา Glycerin suppository 91%

ยาระบายมะขามแขก ม Sennosides เท เท ยบเท ย บเทาก าก บ Sennoside B 7.5 mg  Na Cl enem en emaa 15 %w/v

Mebendazole 100 mg Paracetamol Paracetamol 500 mg Paracetamol Paracetamol 325 m g Paracetamol Paracetamol 325 mg/5 ml Chlorpheniramine maleate 2 mg

ยาแกไอน ไ อน  า ดา Dimenhydrinate 50 mg

1 % w/v ยาใสแผล แ ผล ทงเจอร ง เจอรไอโอด ไ อโอดน ยาใสแผล แ ผล โพวโนไอโอด โ นไอโอดน Gentian Violet

Isopropyl Alcohol Solution 70%v/v Ethyl Alcohol Solution 70%v/v Sodium Chloride 0.9 %w/v Benzyl Benzoate Coal Tar

25 % w/ v

1 % w/w

ขนาดบรรจ เด เด ก แทงละ1.5 ง ละ1.5 g ผ  ใหญ ใ หญ แท  แ ทงละ ง ละ 2.55 g แผง 4 และ 10 เมด

สรรพคณ ส าหร า หรบบรรเทาอาการท บ บรรเทาอาการทอ งผ ก ใช เหนบทวารหน บ ทวารหนก เพ  เพ อชช วยการข ว ยการขบถาย ยาระบาย

หลอดพลาสต ก 10  และ 20 ml แผง 6 เมด แผง 4 และ 10 เมด แผง 4 และ 10 เมด ขนาด 30 และ 60 ml แผง 4 และ 10 เมด ขวด 60 ml แผง 2 เมด ขวด 15 และ 30 ml ขวด 15 และ 30 ml ขวด 15 และ 30 ml ขวด 30 ml ขวด 30 ml ขวด 500 ml ขวด 30 และ 60 ml ขวด 5 g และ 15 g

ส าหร า หรบบรรเทาอาการท บ บรรเทาอาการทองผ อ งผก ใชส วน ทวารใหถถายอ า ยอจจาระ จ จาระ รกษาพยาธ ก ษาพยาธเส เส นด น ด าย า ย พยาธตตวกลม ว กลม ลดไข บรรเทาอาการปวด   บรรเทาอาการปวด ลดไข บรรเทาอาการปวด   บรรเทาอาการปวด ลดไข บรรเทาอาการปวด   บรรเทาอาการปวด อาการแพ เช  เช น ลมพษ น  าม าม กไหล ก ไหล บรรเทาอาการไอ และชวยข ว ยขบ เสมหะ ใช ใช ปป องก อ งกนอาการเมารถเมาเร น อาการเมารถเมาเรอ รกษากระพ ก ษากระพ  งแก แ กมและล  ม และล นเป เป นฝฝ าขาว า ขาว รกษาแผลสด ก ษาแผลสด รกษาแผลสด ก ษาแผลสด ท าความสะอาดบาดแผล า ความสะอาดบาดแผล ท าความสะอาดบาดแผล า ความสะอาดบาดแผล ท าความสะอาดบาดแผล า ความสะอาดบาดแผล รกษาห ก ษาหด เหา และโลน รกษาโรคผ ก ษาโรคผวหน ว หนงเร   งเรอร อร งบางชน ง บางชนด เช น เร เร  อนกวาง อ นกวาง ผวหน ว หนงเป งเปนผ  ผนค นค น บรรเทาอาการคันเน องจากผดผ  อ งจากผดผ นคัคัน ลมพษ ป องกั อ งกันการขาดว น การขาดวตาม ต ามนบ น บ และบาร าร ง รางกาย างกาย ป องกั อ งกันการขาดว น การขาดวตาม ต ามนซ นซ  รกษาโรคโลห ก ษาโรคโลหตจางเน   ต จางเนองจากขาดธาต อ งจากขาดธาต เหลกในผ ก ในผ  ใหญ ใ หญ ป องก อ งกนการขาดว น การขาดวตาม ต ามน A และ D

ขวด 60, 120, 180 ml

Calamide 8-15 %w/v Zinc Oxide 3-12 3-12 %w/v

วตาม ต ามนบ นบ รวม รว ม  (B  ( B  5 mg + B  2 mg + 1

2

แผง 4 และ 10 เมด

B 6 2 mg + Nicotinamide Nicotinamide 20 mg) Vitamin C (Ascorbic (Ascorbic Acid) Ferrous Sulfate Equivalent to Iron

น  ามั ามันตั นตับปลา บ ปลา

100

mg

แผง แผ ง  4 และ 10 เมด แผง 4 และ 10 เมด

60 mg แผง 4 และ 10 Cap

123

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาท   ไม ยาท ไม ใช  ใ ชยาอ ย าอนตรายหร น ตรายหรอ ยาควบคมพ มพ เศษ เศ ษ

ยาอนตราย น ตราย

ยาควบคมพ มพ เศษ เศ ษ

Paracetamol Paracetamol 500 mg + CPM 2 mg

 NS AI Ds

An ti -neop -ne op lasti la sticc

แผง 10 เมด

Antituberculosis

Barbiturate

แผง 4 และ 10 เมด ว หนง  NS AI Ds ทาผวหน CPM 2 mg แผง 4 และ 20 เมด Aminophylene 100 แผง 4 เมด HCTZ 50 mg

Penicillin V Potassium equivalent to Penicillin V 200,000 unit

ขวด

60 ml

Antihelmintic :

เมลดสลอด ด สลอด น  าม าม นสลอด น สลอด ยากมม มม นตร น ตรงส งส 

- Albendazole 200 mg

General Anesthetic

Fluoxetine

Corticosteroid

Manoxidil

Clofibrate

Amitriptyline

Chlorampinical

Antimalarial

Dextromethophan HBr 15 mg

Erythropoietin Erythropoietin

Dimenhydrinate 50 mg

Cafergot

Gancyclovir

แผง 4 และ 10 เมด

แผง 2 เปนสามัญ

Ambroxal HCl 30 mg

กน เด เด กและใช ก และใช

ภายในผ  ใหญ ใ หญ ยาฉดท ดท กชน ก ชนด รวมถงน งน  ากล  า กล น ส าหร า หรบ ฉด อันตรายยยย น ผสม Steroid พ นผสม นตรายยยย น เดยว ยว ผสมเปนควบค Steroid พ นเด   นควบคม Retinoids

แผง 6 เมด Mebendazole 500 mg แผง 1 เมด รกษาพยาธ ก ษาพยาธเส เส นด น ด าย า ย ตวกลม ว กลม ตวต วต ด Mebendazole 100 mg

ยามะเรง - ยาวัณโรค ณโรค

Valproic acid

mucolic เปนยาสามั นยาสามัญ ???

ยากันชั นชัก

Anti HIV (AIDs)

Tramadol Tramadol

Clozapine

ยาแกไอข ไ อขบเสมหะ บ เสมหะ

Amoxycillin

Sidenafil

Phenylephene 10 mg +

Azethromycin

Cisapride

 No rflox rf lox aci n

M is op ro stol

Finesteride

Lamivudine

Sumatriptan

Oseltamivir

Cinn arizine

Antipsych otic drugts

Paracetamol Paracetamol 325 mg + CPM

ห รอ

Bromphenniramine 4 mg Phenylephene 10 mg + CPM Bromphenniramine 4 mg Chloramphenicol eye drop

ห รอ

ไวอากรา

รกษา ก ษา Hepatitis B ไขหวั หวัดนก ดนก

Aspirin 81 mg Haloperidol

ยากล   ยากลม  NS AI Ds )

 Ni me su li de (

มผลต ผลตอตั อตับบ บบ

124

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ความร  ทางกฎหมายและจรรยาบรรณว ท างกฎหมายและจรรยาบรรณวชาช ช าชพ พระราชบญ ญ ต วว ต ถออกฤทธ   ออกฤทธต อจ อ จ ตและประสาท ต และประสาท พ.ศ.251 พ .ศ.25188 บทนยามศ ย ามศพ ท  มาตรา 4   ในพระราชบญ ญ ตตน  น ตถ ท  ทออกฤทธ  อ อกฤทธ ตอจ ตอ จ ตและประสาทท   ต และประสาททเปนส   เ ปนสงธรรมชาต ง ธรรมชาต ห ร อ ท ท ไ ด จ า ก “ วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธ” หมายความวา วตถ ส  งธรรมชาต ง ธรรมชาตห รอว อว ตถ ตถ ท  ทออกฤทธ  อ อกฤทธ ตอจ ต อจตและประสาทท   ต และประสาททเปนว เ ปนวตถ ต ถสส งเคราะห ง เคราะห ท ท งนน ตาม า ม ท ท ร ฐ ม น ต ร ป ร ะ ก า ศ ใ น ราชกจจาน จ จานเบกษา เ บกษา “ วตถ หมายความวา ยความวา ส ส ง ป ร ง ไ ม ว า จ ะ ม รร ป ลก ษ ณ ะ ใ ด ท ท ม ว ต ถ อ อ ก ฤ ท ธ ร ว ม อ ย ด ว ย ท ท ง น  น ตถ ตตาร าร บ ” หมา รวมท   รวมทงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ท  ทมม ลลกษณะเปนว ก ษณะเปนวตถ ตถ ส าเร าเรจร จร ปทางเภส ป ทางเภสชกรรม ช กรรม ซ  ซงพรอมท   ง พรอมทจะน จ ะนาไปใชแกคนหร า ไปใชแกคนหรอส อส ตวได ต วได อ แปรสภาพ และห มายความรว มถ งเปล  เปล ย น ร ป แ บ ง บ ร ร จ “ผลต  ” หมายความวา ทา ผสม ปรง หรอแปรสภาพ ห รอรวมบรรจ อ รวมบรรจ า หนาย จาย แจก แลกเปล   แลกเปลยน ย น สงมอบหรอม อม ไวเพ   ไ วเพอขาย อ ขาย “ ขาย ขา ย ” หมายความรวมถง จจ าหนาย “ น าเขา า หรอส อส  งเขาในราชอาณาจ ง เขาในราชอาณาจกร กร าเขา ” หมายความวา นาหร า หรอสงออกจากราชอาณาจ อ สงออกจากราชอาณาจ กร ก ร เพ   เพอไปตางประเทศ อ ไปตางประเทศ “ สงออก ” หมายความวา นาหร า หรอสงผานราชอาณาจ อ สงผานราชอาณาจกรแตไมรวมถ ก รแตไมรวมถงการน ง การนาหร า หรอสงว อ สงวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ผผ า น “ น าผาน า ผาน ” หมายความวา นาหร ราชอาณาจกรโดยม ก รโดยมไดม ไ ดมการขนถายออกจากเคร   ก ารขนถายออกจากเครองบ อ งบนท นท  ใชในการขนสงสาธารณะระหวางประเทศ ใ ชในการขนสงสาธารณะระหวางประเทศ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ เขาส เ ขาสร างกายโดยร อ ยวาเปนว ว าเปนวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ไมวาดวยว ไ มวาดวยวธ ใ ด “ เสพ เส พ ” หมายความวา การรบ วตถ ห รอทางใด อ ทางใด าต ดตอก ด ตอกนจนตกอย น จนตกอย ใ นสภาพท  จจาเปนตองพ  า เปนตองพ ง ว ต ถ “ ต ด วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธ” หมายความวา เสพเปนประจาต ออกฤทธ  ออกฤทธ น  นน โดยสามารถตรวจพบสภาพเชนวาน โดยสามารถตรวจพบสภาพเชนวาน  นไดตามหล น ไดตามหลกว กว ชาการ ช าการ หมวด 1 คณะกรรมการวตถ ตถ ท  ทออกฤทธ   อ อกฤทธตอจ ต อจตและประสาท ต และประสาท บอกวาคณะกรรมการว า คณะกรรมการวตถ ต ถ ท  อ อ ก ฤ ท ธ ต อ จ ต แ ล ะ ป ร ะ ส า ท ม ใ ค ร บ า ง ด า ร ง ต า แ ห น ง ว า ร ะ ล ะ ก ก ป  ม อานาจย า นาจยงไง ง ไง และจะพนจากต น จากตาแหน า แหนงเม   งเมอไหร อ ไหร หมวด 2 การขออนญาตและการออกใบอน ญ าตและการออกใบอนญ าตเก ยวก ย  วกบ วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธ ใ หผใดผล ใ ดผลต ขาย นาเขา า เขา หรอสงออก อ สงออก ซ  ซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 1 มาตรา 13  หามมใหผ ความในวรรคหน   ความในวรรคหนงไมใชบ ง ไมใชบงค งค บแก บ แ ก กระทรวงสาธารณส ข หร อ ผ ซ   ง ไ ด รบ ม อ บ ห ม า ย จ า ก ก ร ะ ท ร ว ง สาธารณสข เวนแตพระราชบญ ญ ตตน  นจะไดก จ ะไดกาหนดไวเปนอยางอ   า หนดไวเปนอยางอน

125

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

 หามมใหผ ใ หผใดผล ใ ดผลต ขาย นาเขา า เขา หรอสงออก อ สงออก ซ  ซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 2 เวนแต การ มาตรา 13 ทว หามม ผล ผล ตเพ   ต เพอสงออกและการสงออกซ  อ สงออกและการสงออกซ ง วต ถ อ อ ก ฤ ท ธ ใ น ป ร ะ เ ภ ท 2 บ า ง ช น ด ท ร ฐ ม น ต ร ป ร ะ ก า ศ ร ะ บ ช ช อ ต า ม มาตรา 6 (4 ทว) โดยไดรบใบอน บ ใบอนญ าต ความในวรรคหน   ความในวรรคหนงและวรรคสองไมใชบ ง และวรรคสองไมใชบงค งค บแกกระทรวงสาธารณส บ แกกระทรวงสาธารณสขหร ข หรอผ อ ผซ   งไดร ง ไดรบมอบหมายจาก บ มอบหมายจาก กระทรวงสาธารณสข เวนแตพระราชบญ ญ ตตน  นจะไดก จ ะไดกาหนดไวเปนอยางอ   า หนดไวเปนอยางอน ม าตรา 13 ทวไมใชบ ไ มใชบงค งค บแก บ แ ก มาตรา 15  บทบญ ญ ตตมาตรา ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 2 ท  ทผผประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเวชกรรมหร พ เวชกรรมหรอผ อ ผป ระกอบโรคศลปะแผนปจจ ล ปะแผนปจจ บ  น ( 1) การขายวตถ ช  ชนหน   น หนงในสาขาท ง ในสาขาทนตกรรม น ตกรรม ขายเฉพาะสาหร า หรบคนไขของตน บ คนไขของตน หรอผ อ ผป ระกอบการบ า บ ด โรคส ต ว ช ช น ห น น ง ขายเฉพาะสาหร า หรบใชก บ ใชกบส บส ตวท   ต วทตนบ ต นบาบ าบ ดหร ด หรอปองก อ ปองกนโรค น โรค ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 2 โดยกระทรวง โดยกระทรวง ทบวง กรมสภากาชาดไทย กรมสภากาชาดไทย หร อ ส ถาบ น อ อ น ข อ ง ท า ง ( 2) การขายวตถ ราชการตามท   ราชการตามทรรฐมนตร ฐ มนตรประกาศในราชก ป ระกาศในราชกจจาน จ จานเ บกษา อกฤทธ ใ น ป ร ะ เ ภ ท 2 ต ด ตว เ ข ามาในหร อ ออกไปนอกราชอาณาจ ก รไมเก น ปร ม าณท   าณท ( 3) การน า ว ต ถ อ อกฤทธ  จาเป า เปนตองใชร น ตองใชรกษาเฉพาะต ก ษาเฉพาะตวภายในสามส ว ภายในสามสบ วนโดยม น โดยมห นงส งส อร อ ร บรองของแพทยหร บ รองของแพทยหรอ า เขาหรอสงออก อ สงออก ซ  ซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 2 ในปรมาณเทาท   ม าณเทาทจจาเปนตองใชประจ า เปนตองใชประจ า ในการปฐม ( 4) การนาเขาหร พยาบาลในกรณเก เก ดเหต ด เหตฉฉกเฉ ก เฉนในเร น ในเรอ เคร   เครองบ อ งบน หร อ ยานพาหนะอ  ยานพาหนะอ น ใ ด ท ใ ช ในการขนสงสาธารณะ ระหวางประเทศท  ระหวางประเทศท ไ ม ไ ด จ ด ท ะ เ บ ย น ใ น ร า ช อ า ณ า จ ก ร แ ต ถ า ย า น พ า ห น ะ ดง ก ล า ว จ ด ท ะ เ บ ย น ใ น ราชอาณาจกรใหย   ก รใหยนค นค าขอร า ขอรบใบอน บ ใบอนญาตตามมาตรา ญ าตตามมาตรา 14 ใ หผใดผล ใ ดผลต ขาย นาเขา า เขา หรอสงออกซ   อ สงออกซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 มาตรา 16   หามมใหผ ห รอน อน าผานซ   า ผานซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ท กประเภท ก ประเภท เวนแตไดรบใบอน บ ใบอนญ าต ม าตรา 16 ไมใชบงค งค บ แก มาตรา 17   บทบญ ญ ตตมาตรา (1) การผลตยาท   ต ยาทมม ววตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 ตามใบส   ตามใบสงยาของผ ง ยาของผประกอบว ป ระกอบว ช าช พ เวชกรรม ห รอผ อผ ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศลปะแผนปจจ ล ปะแผนปจจบบนช นช  นหน   น หนงในสาขาท ง ในสาขาทนตกรร น ตกรรมม สาหร า หรบคนไข บ คนไข เฉพาะราย หร อ ของผ ประกอบการบาบ าบ ดโรคส ด โรคสตวช   ต วชนหน   น หนงส งส าหร า หรบส บส ตวเฉพาะราย ต วเฉพาะราย (2) การผลต ขาย นาเขาหร า เขาหรอสงออก อ สงออก ซ  ซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ใ น ป ร ะ เภ ท 3 ห ร อ ป ร ะ เ ภ ท 4 โ ด ย ก ร ะ ท ร ว ง ท บ ว ง กรม สภากาชาดไทย องคการเภสชกรรมหร ช กรรมหรอสถาบ อ สถาบนอ นอ  นของทางราชการตามท   น ของทางราชการตามทรรฐมนตร ฐ มนตร ป ระกาศในราช กจจาน จ จานเบกษา เ บกษา (3) การขายวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 ท  ทผผ  ป ระกอบว ช าช าช พ เวชกรรม ห รอผ อ ผ ป ระกอบโ รค ศ ลปะแผนปจจ ล ปะแผนปจจบบนช นช  นหน   น หนงในสาขาท ง ในสาขาทนตกรรม น ตกรรม ขายเฉพาะส า หร บ คนไข ของตน ห รอท  อ ท ผ  ป ร ะ ก อ บ ก า ร บาบ าบ ดโรคส ด โรคสตวช   ต วชนหน   น หนงขายเฉพาะส ง ขายเฉพาะสาหร า หรบส บส ตวซ   ต วซงตนบ ง ตนบาบ าบ ดหร ด หรอปองก อ ปองกนโรค น โรค (4) การนาว าว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 ตดต ดต วเขามาในหร ว เขามาในหรอออกไปนอกราชอาณาจ อ ออกไปนอกราชอาณาจ ก รไมเก น จานวนท   า นวนทจจาเปนตองใชร า เปนตองใชรกษาเฉพาะต ก ษาเฉพาะตวภายในสามส ว ภายในสามสบว บว นโดยม น โดยมห นงส งส อร อ ร บรองของแพทยหร บ รองของแพทยหรอ

126

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

(5) การนาเขาหร า เขาหรอสงออก อ สงออก ซ  ซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 ในปรมาณพอสมควรเทาท  ม าณพอสมควรเทาท จ า เ ป น ตองใชประจ อ งใชประจาในการปฐมพยาบาลหร า ในการปฐมพยาบาลหรอในกรณ อ ในกรณเก เก ดเหต ด เหตฉฉกเฉ ก เฉนในเร น ในเรอ เคร   เครองบ อ งบน หรอยานพาหนะอ  อ ยานพาหนะอ น ใ ด ท  ท ใชในการขนสงสาธารณะระหวางประเทศท ใช ในการขนสงสาธารณะระหวางประเทศท  ไ ม ไ ด จ ด ท ะ เ บ ย น ใ น ร า ช อ า ณ า จก ร แ ต ถ า ย า น พ า ห น ะ ดงกล ง กลาวจดทะเบ า วจดทะเบยนในราชอาณาจ ย นในราชอาณาจกร ก ร ใหย   ใหยนค นค าขอร า ขอรบใบอน บ ใบอนญาตตามมาตรา ญ าตตามมาตรา 16 หมวด 3 หนาท   หนาทของผ ข องผรรบอน บ อนญาต ญา ต บอกส   บอกสงท งท  ผผ    รรบอน บ อนญาตท ญ าตทาไม า ไมได ได เชน หามมใหผ ใ หผรรบอน บ อนญาต ญ าต ผลต ขาย นาเขาห า เขาห รอเก อ เกบไว บ ไว ซ ซ ง วต ถ อ อ ก ฤทธ  ฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 นอกสถานท  นอกสถานท  เป เป นต น ต น และส   และสงท งท  ตต องท อ งทา เชน การจดให ด ใหมมเภส เ ภส ช กรประ จ า จด ให ให มม  ปปาย า ย จดให ด ใหมมการว ก ารวเคราะห เ คราะหยา ยา /วตถ ตถ ดดบ จดให ด ใหมมฉลาก ฉ ลาก จดให ด ใหมมการแยกเก ก ารแยกเกบยา บ ยา ทาบ าบ ญช ญ ช เปนต นต น บอกหนาท าท  ของผ ข องผ  รรบอน บ อนญาตว ญ าตวาต าต องท อ งทาอะไรบ า อะไรบางในกรณ า งในกรณท  ทใบอน ใ บอนญาตหาย ญ าตหาย หรอถ อถ กท กท าลาย า ลาย หมวด 4 หนาท าท  เภส เ ภสชกร ชก ร ช กรผมหนาท   ห นาทควบค ค วบคมการผล ม การผลตว ตว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภ อ ประเภ ท 4 ป ฏบบ ตต  มาตรา 33   ใหเภสชกรผ

ดงตอไปน   ง ตอไปน (1) ควบคมการผล ม การผลตใหเปนไปตามพระราชบ ต ใหเปนไปตามพระราชบญ ญ ตตน  น (5) ตองอยประจ ป ระจาควบค า ควบคมก มก จการตลอดเวลาท   จ การตลอดเวลาทเปดด เ ปดดาเน าเนนการ น การ ช กรผมหนาท   ห นาทควบค ค วบคมการขายว ม การขายวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 ห รอประเภ อ ปร ะเภทท 4 ป ฏ บ ตต  มาตรา 34   ใหเภสชกรผ ดงตอไปน   ง ตอไปน (1) ควบคมการแยกเก ม การแยกเกบ วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ตามมาตรา ต ามมาตรา 28 (2) (3) ควบคมการขายใหเปนไปตามพระราชบ ม การขายใหเปนไปตามพระราชบ ญ ญ ตตน  น (5) ดแลใหม แ ลใหมฉลากท   ฉ ลากทภาชนะหร ภ าชนะหรอห อห บหอบรรจ บ หอบรรจ ว  ต ถ อ อกฤทธ  ท ป ร ง ต า ม ใ บ ส ง ย า ข อ ง ผ ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ว ช กรรม ผ ป ระกอบโรคศลปะแผนปจจ ล ปะแผนปจจบบนช นช  นหน   น หนงในสาขาท ง ในสาขาทนตกรรม น ตกรรม หรอผ อ ผ ป ระกอบการบ า บ ด โรคส ต ว ช  ชนหน   น หนง ท  งน ง น  ตามหล ต ามหลกเกณฑว ก เกณฑวธ การและเง   ก ารและเงอนไขท   อ นไขทกกาหนดในกฎกระทรวง า หนดในกฎกระทรวง (7) ควบคมการท ม การทาบ าบ ญ ชรรบจายว บ จายวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ตามหล ต ามหลกเกณฑว ก เกณฑวธ การ ก าร และเง   และเงอนไขท   อ นไขทกกาหนดในกฎกระทรวง า หนดในกฎกระทรวง (8) ควบคมม มม ใหม ใ หมการขายว ก ารขายวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ แกผ แ กผซ  งไมม ง ไมมใบส   ใ บสงยาของบ ง ยาของบคคลซ   ค คลซงกลาวใน ง กลาวใน (5) หรอแกผ อ แกผ ซ  ง ไ ม ไ ด รบ ใบอนญาตผล ญ าตผลต ขาย หรอน อน าเขาซ   า เขาซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ  (9) ตองอยประจ ป ระจาควบค า ควบคมก มก จการตลอดเวลาท   จ การตลอดเวลาทเปดด เ ปดดาเน าเนนการ น การ หมวด 5 วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธปลอม ป ลอม วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธผ ดมาตรฐาน ด มาตรฐาน และวตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธเส เส  อมค อ มคณภาพ ณ ภาพ ใ หผใดผล ใ ดผลต ขาย หรอน อน าเขา า เขา ซ  ซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ดดงตอไปน   ง ตอไปน มาตรา 36   หามมใหผ (1) วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ปลอม ป ลอม

127

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

(2) (3) (4) (5)

วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ผผดมาตรฐาน ด มาตรฐาน วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ เส เส  อมค อ มคณภาพ ณ ภาพ วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ท  ตองข   ต องขนทะเบ น ทะเบยนว ย นวตถ ตถ ตตาร าร บแตม บ แตมไดข   ไ ดขนทะเบ น ทะเบยนไว ย นไว วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ท  รรฐมนตร ฐ มนตรส  งเพ ง เพกถอนทะเบ ก ถอนทะเบยนว ย นวตถ ตถ ตตาร ารบ เป นน น น ยามของว ย ามของวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ปลอม ป ลอม ผดมาตรฐาน ด มาตรฐาน และเส   และเสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ มาตรา 37, มาตรา 38, มาตรา 39 เป

หมวด 6 การข  นทะเบ น ทะเบยนว ย นวตถ ตถ ตตาร าร บ บ อนญาตผล ญ าตผลตหร ต หรอผ อ ผรบอน บ อนญาตน ญ าตนาเขาซ   า เขาซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในประเภท ใ นประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 ผ มาตรา 40 ผ รรบอน ใดจะผล ต หร อ น า เขาซ  เขาซ ง วต ถ ตต า รบ ท ม ว ต ถ อ อ ก ฤ ท ธ ดดง ก ล า ว ต อ ง น า ว ต ถ ตต า รบ น น น ม า ข อ ข ข น ท ะ เ บ ย น ต อ พ นกงานเจาหนาท   ก งานเจาหนาทกอน ก อน และเม   และเมอไดร อ ไดรบใบส บ ใบสาค าค ญการข   ญ การขนทะเบ น ทะเบยนว ย นวตถ ตถ ตตาร าร บแลว บ แลว จ ง จะผล ต หร อ น า เขาซ  เขาซ ง ว ต ถ ตาร าร บน บ น  นได น ไ ด รายการทตตองแจ อ งแจงการขอข   ง การขอขนทะเบ น ทะเบยนว ย นวตถ ตถ ตตาร าร บตามมาตรา บ ตามมาตรา 40 มาตรา 4 1 รายการท   หมวด 7 การโฆษณา ใ หผใดโฆษณาเพ   ใ ดโฆษณาเพอการคาซ   อ การคาซงว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ เวนแต เ วนแต มาตรา 48   หามมใหผ (1) การโฆษณาซ   การโฆษณาซงกระท ง กระทาโดยตรงตอผ า โดยตรงตอผประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเวชกรรม พ เวชกรรม ผ ป ระกอบโรคศลปะแผนปจจ ล ปะแผนปจจ บ  น ช ช น ห น น ง ในสาขาทนตกรรม น ตกรรม เภสชกร ช กร หรอผ อ ผป ระกอบการบ าบ าบ ดโรคส ด โรคสตวช   ต วชนหน   น หนงหร ง หรอ (2) เปนฉลากหรอเอกสารก อ เอกสารกา กบ วตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ท  ทภาชนะหร ภ าชนะหรอห อห บหอบรรจ บ หอบรรจววตถ ต ถอ อกฤทธ  อกฤทธ  หมวด 8 พนกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท   นาท  พ นก ง า น เ จ า ห น า ท ม อ า น า จ เข า ไ ป ใ น ส ถ า น ท ท ผ ล ต ส ถ า น ท ข า ย มาตรา มาตรา 49 4 9   ในการปฏ บ  ต  ห นาท 

สถานท   สถานทนนาเขา า เขา หรอสถานท   อ สถานทเก เก บ ซ  งว งว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในระหว ใ นระหว างเวลาทาการ า การ เพ  เพ อ ต ร ว จ ส อ บ ใ ห ก า ร เ ป น ไ ป ต า ม พระราชบญ ญ ตตน  นและม แ ละมออานาจน า นาจนาว าว ตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ในปร ใ นปรมาณพอสมควรไปเปนต ม าณพอสมควรไปเปนต ว อยางเพ  อ ต ร ว จ ส อ บ ห ร อ ใ น กรณม เหต เ หตออ  น ควรสงส ย วาม ก ารกระท า ความผ ด ตามพระราชบ ญ ญ ต  น   อ า จ ย ด ห ร อ อ า ยด วต ถ อ อ ก ฤ ท ธ ท   เก เก  ยวข ย วของก อ งกบการกระท บ การกระทาความผ า ความผด ตลอดจนภาชนะหร ตลอดจนภาชนะหรอห อห บหอบรรจ บ หอบรรจววตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ และเอกสารท   แ ละเอกสารทเก เก ย ว ข อ ง ด ว ย เพ เพ  อประโยชนในการด อ ประโยชนในการดาเน าเนนคด น คด หมวด 9 การพกใชใบอน ก ใชใบอนญาตและการเพ ญ าตและการเพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาต ญา ต

มาตรา 53 ผ รบอน บ อน ญ าตผ ใ ดฝ าฝน หร อ ไมปฏ บ ตต  ต ามพระราชบ ญ ญ ต น ห ร อ ก ฎ ก ร ะ ท ร ว ง ห ร อ ประกาศท   ประกาศทออกตามพระราชบ อ อกตามพระราชบญ ญ ตตน  นผผ อ นญาตโดยความเห ญ าตโดยความเห น หร อ ค า แนะน า ของคณะกรรมการม อ  า นาจส  นาจส ง พ กใชใบอน ก ใชใบอนญาตไดโดยม ญ าตไดโดยมกกาหนดคร   า หนดครงละไมเก ง ละไมเกนหน   น หนงรอยย   ง รอยยส บ วน แตในกรณมมการฟองผ ก ารฟองผรบอน บ อน ญ าตตอศาลว า ไดกระทาความผ า ความผดตามพระราชบ ด ตามพระราชบญ ญ ตตน  นผผ อ นญาตจะส   ญ าตจะสงพ งพ กใชใบอน ก ใชใบอนญาตไวรอค ญ าตไวรอคาพ าพ พากษาถ พ ากษาถงท งท  ส ดก ดก ได ได

128

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ประเภทของวตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธตตอ จ ตและประสาท ต และประสาท

วตถออกฤทธ  อ อกฤทธ แบ แบ งได ง ได 4  ประเภท ตามระดบความเข บ ความเข ม งวดในการควบ คม และ บทก า หนดโทษก ม  ความแตกตางก า งกนด นด วย ว ย โดยแบงได ง ไดดดงน งน   ไม มม ประโยชน ป ระโยชนทางการแพทย ท างการแพทย ม  ม แต แต โทษมาก โ ทษมาก 1. วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธตตอ จ ตและประสาทประเภท ต และประสาทประเภท 1 : ไม วตถ ตถ ออกฤทธ   ใน อ อกฤทธ ในปร ประเะเภท ภท  1 Cathinone

M escaline analog

เช เช น

4-methylaminorex

DET

Escaline

Parahexyl

DMHP

Isoproscaline

PCE

DMT

Proscaline

PHP(PCPY)

GHB (Gamma-hydroxybutyrate) (Gamma-hydroxybutyrate)

Methcathinone Mescaline

Mescaline derivatives

ห รอ  4-TM 4-Thioescaline ห รอ  4-TE 4-Thioproscaline ห รอ  4-TP 3-Thiomescaline ห รอ  3-TM 3-Thioescaline ห รอ  3-TE 3-Thiometaescaline ห รอ  3-TME เป เป นต น ต น 4-Thiomescaline

Etryptamine

Psilocine Psilocybine TCP Tetrahydrocannabinol

ป ระโยชนในทางการแพทย ใ นทางการแพทย บ  า ง แต ม  โ ทษมากหากใช ไ ม 2. วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธตตอ จ ตและประสาทประเภท ต และประสาท ประเภท 2 : ม ประโยชน ถกต กต อง อง วตถ ตถ ออกฤทธ   ใน อ อกฤทธ ในปร ประเะเภท ภท  2 Amfepramone

Flunitrazepam

Nimetazepam

Secobarbital

(diethylpropion)

Flurazepam

* Nitrazepam Nitrazepam

Temazepam

Amineptine

Haloxazolam

Pemoline

Triazolam

Phenylpropanolamine

Zaleplon

Aminorex

* Ketamine

(ยาเค)

Butorphanol

Loprazolam

* Phencyclidine

Zipeprol

Brotizolam

Lormetazepam

Phendimetrazine

Zolpidem

Cathine

Ma zindol

Phenmetrazine

Zopiclone

* Ephedrine

Methylphenida Methylphenidate te

* Phentermine Phentermine

Buprenorphine

Estazolam

Mesocarb

Pipradrol

ยาแกปวด ป วด อมใตล ล  น

Fencamfamin

* Midazolam

Pseudoephedrine Pseudoephedrine

Fenethylline

N-Ethylamphetamine

Quaze pam

129

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

3.

ป ระโยชนในทางการแพ ใ นทางการแพ ทยมาก ม าก แต ก ม ออ นตรายและก น ตราย และก าร วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธตตอ จ ตและประสาทประเภท ต และประสาท ประเภท 3 : ม ประโยชน เสพตดมาก ด มาก วตถ ตถ ออกฤทธ   ใน อ อกฤทธ ในปร ประเะเภท ภท  3

4.

Amobarbital

Glutethimide

-

Meprobamate

Butalbital

Pentazocine

Cyclobarbital

Pentobarbital

ป ระโยชนในทางการแพทย ใ นทางการแพทยมาก ม าก และม และม อ  น ตรายน ตราย น อ ย แต ม  วตถ ตถ ออกฤทธ   อ อกฤทธตตอ จ ตและประสาทประเภท ต และประสาท ประเภท 4 : ม ประโยชน การเสพตดได ด ได วตถ ตถ ออกฤทธ   ใน อ อกฤทธ ในปร ประเะเภท ภท  4

ยกเวน Lithium bromide ท   ทใช ใชใน ใน Clorazepate ซ  งได ง ไดแก แก เกล เกลอ อตสาหกรรมเคร   ต สาหกรรมเครองท องทาความ โมโนโปแตสเซยม ย ม หรอได อไ ด เย เย น และ  Potassium bromide โปแตสเซยมของกรดคลอรา ย มของกรดคลอรา Technical grade กบ  sodium ซ ปป ค  (Clorazepic acid)  bro mide mi de tec hn ica l grad gr ad e ท   ทใช ใช ในอตสาหกรรมล ต สาหกรรมลางร างรป ) Inorganic bromide (

Allobarbital

ยายไป ายไป 2 มะ ?

Pinazepam

* Alprazolam Alprazolam

Clortermine

Ketazolam

Prazepam

Barbital

Clotiazepam

Lorazepam

Propylhexedrine

Benzphetamine

Cloxazolam

Medazepam

Pyrovalerone

Bromazepam

Diazepam

Mefenorex

Secbutabarbital

Butobarbital

Delorazepam

Me thyprylon

SPA

Cam azepam

Ethchlorvynol

M ethylphenobarbital

Tetrazepam

Ethinamate

Nordazepa m

Tofisopam

Chlordiazepoxide

Ethyl loflazepate

Oxaze pam

Vinylbital

Chlorphentermine

Fenproporex

Oxazolam

Clobazam

Fludiazepam

Perlapine

Clonazepam

Halazepam

Phenobarbital

Chloral hydrate and its

adducts

130

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ความร  ทางกฎหมายและจรรยาบรรณว ท างกฎหมายและจรรยาบรรณวชาช ช าชพ พระราชบญ ญ ต ยาเสพต ย าเสพตดให โท ดให โทษษ พ. พ.ศศ .2.252 5222 บทนยามศ ย ามศพ ท  มาตรา 4 ในพระราชบญ ญ ตตน  น อว ตถ ตถ ชน ชน ดใด ด ใด ๆ ซ  ซงเม   ง เมอเสพเข อ เสพเข า ส ส ร า ง ก า ย ไ ม ว า จ ะ โ ด ย “ ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ” หมายความวา สารเคมห รอว รบประทาน บ ประทาน ดม สบ ฉด หรอด อด วยประการใด ว ยประการใด ๆ แลว ท าให า ใหเก เก ดผลต ด ผลตอร อร างกายและจ า งกายและจ ต ใจในล ก ษณะส า ค ญ เช น ตองเพ   อ งเพมขนาดการเสพข   ม ขนาดการเสพขนเป น เป น ลาด าด บ ม อาการถอนยาเม   อ าการถอนยาเมอขาดยา อ ขาดยา มความต ค วามตองการเสพท  อ งการเสพท งท า ง ร า ง ก า ย แ ล ะ จ ต ใ จ อยางร อย า งรนแรงตลอดเวลา น แรงตลอดเวลา และสขภาพโดยท   ข ภาพโดยทวไปจะทร ว ไปจะทรดโทรมลง ด โทรมลง กบให บ ใหรวมตลอดถ ร วมตลอดถงพ งพ ชหร ช หรอส อส วนของพ ว นของพชท ชท เ ป น ห รอให อ ใหผลผล ผ ลผลตเป ต เปนยาเสพต น ยาเสพตดให ด ใหโทษหร โ ทษหรออาจใช อ อาจใชผล ผล ตเป ต เป น ยาเสพต ด ให โ ทษและสารเคม ท   ใ ช ใ น ก า ร ผ ล ต ย า เสพตดให ด ใหโทษด โ ทษดวย ว ย ท  ทงน งน   ตามท     ตามทรรฐมนตร ฐ มนตรประกาศในราชก ป ระกาศในราชกจจาน จ จานเบกษา เ บกษา แต ไ ม ห มายความถ ง ยาสาม ญ ประจ า บ านบางต า นบางตาร าร บตามกฎหมายว บ ตามกฎหมายวาด าด วยยาท   ว ยยาทมม ยาเสพต ย าเสพตดให ด ใหโทษผสมอย   โ ทษผสมอย หมวด 1 คณะกรรมการควบค ม ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ บอกวาคณะกรรมการคณะกรรมการควบค า คณะกรรมการคณะกรรมการควบคมยาเสพต ม ยาเสพตดให ด ใหโทษ โท ษ มใครบ ใ ครบาง า ง ดารงต า รงตาแหน า แหนงวาระละก   ง วาระละก ปป ม อานาจย า นาจยงไง ง ไง และจะพนจากต น จากตาแหน า แหนงเม   งเมอไหร อ ไหร หมวด 2 การขออนญาตและการออกใบอน ญ าตและการออกใบอน ญาตเก   ญ าตเกยวก ย วกบยาเสพต บ ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ า มมให ให ผผ   ใดผล ใ ดผลตน ตน าเข าเขา ส งออก ง ออก จาหน า หนายหร า ยหรอม อม ไว ไว ในครอบครองซ   ใ นครอบครองซงยาเสพต ง ยาเสพต ด ให โ ทษใน มาตรา 15 ห ามม ประเภท 1 เวนแต น แตรรฐมนตร ฐ มนตรได ได อน อ น ญาตเฉพาะในกรณ ญ าตเฉพาะในกรณจ าเป าเปนเพ   น เพอประโยชน อ ประโยชนของทางราชการ ข องทางราชการ า มมให ให ผผ    ใดผล ใ ดผลต น าเข า เขา หร อ ส ง ออก ซซ  ง ย า เ ส พ ต ด ใ ห โ ท ษ ใ น ป ร ะ เ ภ ท 2 เ ว น แ ต ไ ด รรบ มาตรา 16 ห ามม ใบอนญาตจากผ ญ าตจากผ  อน อน ญาตเฉพาะในกรณ ญ าตเฉพาะในกรณจจ าเป า เปนเพ   น เพอประโยชน อ ประโยชนของทางราชการ ข องทางราชการ า มมให ให ผผ    ใดจ ใ ดจาหน า หนาย า ย หรอม อม ไว ไว ในครอบครองซ   ใ นครอบครองซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภ โ ทษในประเภ ท 2 เว น แต แต มาตรา 17 ห ามม ไดรร บใบอน ได บ ใบอนญ าต า มมให ให ผผ   ใดผล ใ ดผลต นาเข า เขา สส งออก ง ออก จาหน า หนายหร า ยหรอม อม ไว ไว ในครอบครองเพ ใ นครอบครองเพ อ จ า ห น า ย ซ ง ย า เ ส พ มาตรา 20 ห ามม ตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 เวนแต น แตได ได รร บใบอน บ ใบอนญาตจากผ ญ าตจากผ  อน อน ญ าต ความในวรรคหน  งไม ความในวรรคหน ง ไมใช ใช บบ งค งค บแก บ แก า หนายหร า ยหรอม อม ไว ไว ในครอบครองเพ   ใ นครอบครองเพอจ อจ าหน า หนายซ   า ยซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ท ท ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ ( 1) การจาหน เวชกรรมหรอผ อผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพ ทนตกรรมจ น ตกรรมจาหน า หนายหร า ยหรอม อม ไว ไว ในครอบครองเพ   ใ นครอบครองเพอ จ าหน า หน า ยเฉพาะผ  ป ว ย ซ ง ตนใหการร ก ารรกษา กษ า า หนายหร า ยหรอม อม ไว ไว ในครอบครองเพ   ใ นครอบครองเพอจ อจ าหน า หนายซ   า ยซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ท  ทผผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพ ( 2) การจาหน การสตวแพทย ต วแพทย ชนหน   น   หนงจ งจ าหน า หนายหร า ยหรอม อม ไว ไว ในครอบครองเพ   ใ นครอบครองเพอ จ าหน า หนายเฉพาะส า ยเฉพาะสตว ตว ท  ทตนบ ต นบาบ าบ ด

131

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

า มมให ให ผผ    ใดผล ใ ดผลต จ าหน า หนาย าย นาเข าเขา ส งออก ง ออก หรอม อม ไว ไว ในครอบครองซ   ใ นครอบครองซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษ โท ษ มาตรา 26 ห ามม ในประเภท 4 หรอในประเภท อ ในประเภท 5 เวนแต น แตรรฐมนตร ฐ มนตรจะได จ ะได อ นญาตโดยความเห ญ าตโดยความเหนชอบของคณะกรรมการเป น ชอบของคณะกรรมการเป น ราย ๆ ไป หมวด 3 หนาท าท  ของผ ข องผ  รรบอน บ อนญาต ญา ต บอกส   บอกสงท งท  ผผ   รรบอน บ อนญาตท ญ าตทาไม า ไมได ได  และส    และสงท งท  ตต องท อ งทา เชน การจดให ด ใหมมเภส เ ภสชกรประจ ช กรประจา จจ ดให ด ใหมม ป าย า ย จดให ด ใหมม การวเคราะห เ คราะหยา ยา /วตถ ตถ ดดบ จดให ด ใหมมฉลาก ฉ ลาก จดให ด ใหมมการแยกเก ก ารแยกเกบยา บ ยา ทาบ าบ ญ ช...... บอกหนาท าท  ของผ ข องผ  รรบอน บ อนญาตว ญ าตวาต าต องท อ งทาอะไรบ า อะไรบา งในกรณท  ทใบอน ใ บอนญาตหาย ญ าตหาย หรอถ อถ กท กท าลาย า ลาย หมวด 4 หนาท าท ของ อ ง เภส เภสชกร ช ก ร ใหเภส เ ภสชกรผ ช กรผ  มม ห นาท าท  ควบค ค วบคมการผล ม การผลตยาเสพต ต ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ปฏบ ตต ดดงต งต อไปน   อ ไปน มาตรา 36 ให ม การผลตให ต ใหเป เป นไปตามพระราชบ น ไปตามพระราชบญ ญ ตตน  น ( 1) ควบคมการผล ม ใหมม ฉลากและเอกสารก ฉ ลากและเอกสารกาก าก บยาเสพต บ ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ตามมาตรา 29 (3) ( 2) ควบคมให ม การบรรจ และการป   และการปดฉลากท  ด ฉลากท ภ า ชน ชนะห ะหรรอห อห บ ห อบรรจ อ บรรจให ให เป เ ป นไปตามพระราชบ น ไปตามพระราชบญ ญ ตตน  น ( 3) ควบคมการบรรจ ม การจาหน า หนายยาเสพต า ยยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ใหเป เป นไปตามมาตรา น ไปตามมาตรา 31 ( 4) ควบคมการจ อ งอยประจ ป ระจาควบค า ควบคมก มก จการตลอดเวลาท   จ การตลอดเวลาทเป เป ดท ด ท าการ า การ ( 5) ตองอย   มาตรา 37 ให เ ภส ช กรผ  ม ห น า ทท  ค ว บ ค ม ก า ร จ า ห น า ย ย า เส พ ต ด ใ ห โ ท ษ ใ น ป ร ะ เ ภ ท 3 ป ฏ บ ต  ดงต งต อไปน   อ ไปน ม การแยกเกบยาเสพต บ ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ตามมาตรา 31 (2) ( 1) ควบคมการแยกเก ม การปฏบบตตตามมาตรา ต ามมาตรา 31 (3) ( 2) ควบคมการปฏ ม การจาหน า หนายให า ยใหเป เป นไปตามพระราชบ น ไปตามพระราชบญ ญ ตตน  น ( 3) ควบคมการจ อ งอยประจ ป ระจาควบค า ควบคมก มก จการตลอดเวลาท   จ การตลอดเวลาทเป เป ดท ด ท าการ า การ ( 4) ตองอย   หมวด 5 ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ใน ในปป ระเ ระเภท ภท 3 ปล ปลอม อม ผดมาตรฐาน ด มาตรฐาน หรอเส   อ เสอมค อ มค ณ ภาพ มาตรา 39 ห า มม ใ ห ผ  ใ ด ผ ล ต จ า ห น า ย น า เ ข า ห ร อ ส  ง อ อ ก ซ ง ย า เส พ ต ด ใ ห โ ท ษ ใ น ป ร ะ เ ภ ท 3 ดงต งต อไปน   อ ไปน ( 1) ยาปลอมตามมาตรา 40 ด มาตรฐานตามมาตรา 41 ( 2) ยาผดมาตรฐานตามมาตรา ยาเสอมค อ มคณภาพตามมาตรา ณ ภาพตามมาตรา 42 ( 3) ยาเส   ยาทตตองข   อ งขนทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บยาแต บ ยาแตมม ไ ดข  ขนทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บยาตามมาตรา บ ยาตามมาตรา 43 ( 4) ยาท   ยาทรรฐมนตร ฐ มนตรส  งเพ ง เพกถอนทะเบ ก ถอนทะเบยนต ย นตาร าร บยาตามมาตรา บ ยาตามมาตรา 46 ( 5) ยาท   เป นน น น ยามของ ย ามของ ยาเสพตดให โท ด มาตรฐาน มาตรา 40, มาตรา 41, มาตรา 42 เป ด ให โทษษ ใน ในปป ร ะ เภ เภทท 3 ปลอม ผดมาตรฐาน

และเส   และเสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ

132

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

หมวด 6 การข  นทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บยาเสพต บ ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ใน ในปร ประเภ ะเภทท 3 บ อนญาตผล ญ าตผลตหร ต หรอน อน าเข า เขาซ าซ  งยาเสพต ง ยาเสพต ด ให โ ทษในประเภท 3 จะผล ต หร อ น า เข า ซ ซ ง ย า มาตรา 43 ผ  รรบอน เสพ ตดให ด ให โ ทษ ดงกล ง กล า ว ตองน อ งน า ตาร า รบยาเส บ ยาเส พต ด ให โ ทษน ทษ น น ม า ข อ ขข  น ท ะ เบ เบย น ต า รบ ย า เ ส พ ต ด ใ ห โ ท ษ ต อ พ นกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท  กก อน อ น และเม   และเมอได อ ไดรรบใบส บ ใบสาค าค ญการข   ญ การขนทะเบ น ทะเบยนต ย นตาร าร บยาเสพต บ ยาเสพต ด ให โ ทษแล ว จ ง จะผล ต หร อ นาเข าเขาซ าซ  งยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษน   โ ทษนนได น ได หมวด 7 การโฆษณา า มมให ให ผผ   ใดโฆษณายาเสพต ใ ดโฆษณายาเสพตดให ด ใหโทษ โ ทษ เวนแต น แต มาตรา 48 ห ามม น การโฆษณายาเสพต ดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 2 หรอประเภท อ ประเภท 3 ซ  ซงกระท ง กระทาโดยตรงต า โดยตรงตอผ อผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพ ( 1) เปนการโฆษณายาเสพต เวชกรรม ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพ ท นตกรรม น ตกรรม ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพการส พ การสตวแพทย ต วแพทย ชช  นหน  น หน ง หร ห รอ น ฉลากหรอเอกสารก อ เอกสารกาก าก บยาเสพต บ ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 2 ประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 ท  ทภาชนะหร ภ าชนะหรอห อห บ ( 2) เปนฉลากหร ห อบรรจ อ บรรจยาเสพต ย าเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 2 ประเภท 3 หรอประเภท อ ประเภท 4 โฆษณาตามวรรคหน  งท โฆษณาตามวรรคหน งท  เป เ ป นเอกสาร น เอกสาร ภาพ ภาพยนตร การบ  การบนท นท กเส ก เสยงหร ย งหรอภาพต อ ภาพตองได อ งไดรรบอน บ อนญาตจาก ญ าตจาก ผ  อน อน ญาตก ญ าตกอนจ อ นจงจะใช ง จะใชโฆษณาได โ ฆษณาได การขออนญาตและการออกใบอน ญ าตและการออกใบอนญาต ญ าต ใหเป เป นไปตามหล น ไปตามหลกเกณฑ ก เกณฑ ว   ว ธ การ ก าร แล ะเง ะเง  อ น ไ ข ท ก า ห น ด ใ น กฎกระทรวง หมวด 8 พนกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท   ก ารตามพระราชบญ ญ ตตน  น ให  ใ ห พ นกงานเจ ก งานเจาหน า หนาท าท  มม  ออานาจด า นาจดงต งต อไปน   อ ไปน มาตรา 49 ในการปฏบ ตต การตามพระราชบ า ไปในสถานท  ททาการของผ า การของผ  รรบอน บ อนญาตน ญ าตนาเข า เขาหร า หรอส อส งออก ง ออก สถานท   สถานทผล ผล ต สถานท   สถานทจจ าหน า หนาย า ย สถ สถานท านท  เ ก บ ย า ( 1) เขาไปในสถานท เสพตดให ด ใหโทษ โ ทษ หรอสถานท   อ สถานทท  ตต องได อ งได ร  บ อน ญ าตตามพระราชบ ญ ญ ต  น   เพ เ พ อ ต ร ว จ ส อ บ ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม พระราชบญ ญ ตตน  น า ไปในเคหสถาน หรอสถานท   อ สถานทใด ใ ด ๆ เพ   เพอตรวจค อ ตรวจคนเม   น เมอม อม เหต เ หตออนควรเช   น ควรเชอได อ ไดตามสมควรว ต ามสมควรว า ม ท ร พ ย ส  น ซ  ซ ง ( 2) เขาไปในเคหสถาน ม ไว ไว เป เ ป นความผ น ความผดหร ด หรอได อ ไดมาโดยการกระท ม าโดยการกระท า ความผ ด หร อ ได ใ ช ห ร อ จะใช ใ นการกระท า ความผ ด ตาม พระราชบญ ญ ตตน  น หร  ห รอซ อซ  งอาจใช ง อาจใชเป เป นพยานหล น พยานหลกฐานได ก ฐานได ประกอบก  ประกอบกบ ม เหต เ หตออนควรเช   น ควรเชอว อว าเน   าเนองจากการเน  อ งจากการเน น ชากว า กวาจะเอาหมายค า จะเอาหมายคนมาได น มาได ทร  ท รพ ยส นน นน  นจะถ น จะถกโยกย ก โยกยาย า ย ซกซ กซ อน อ น ทาลาย า ลาย หรอท อ ท า ให เ ปล  ปล ย น ส ภ า พ ไ ป จ า ก เดเดม นบ คคลหร ค คลหรอยานพาหนะใด อ ยานพาหนะใด ๆ ท  ทมม เหต เ หตออนควรสงส น ควรสงสยตามสมควรว ย ตามสมควรวาม าม ยาเสพต ย าเสพตดให ด ใหโทษซ โ ทษซกซ กซ อนอย   อ นอยโดยไม โ ดยไม ( 3) คนบ ชอบดวยกฎหมาย ว ยกฎหมาย น ตามบทบญ ญ ตตแห แห งประมวลกฎหมายว ง ประมวลกฎหมายวธ พ จารณาความอาญา จ ารณาความอาญา (4 ) ค นตามบทบ ด หรออาย อ อายดยาเสพต ด ยาเสพตดให ด ใหโทษท   โ ทษทมม ไว ไว โดยไม โ ดยไมชอบด ช อบดวยกฎหมาย ว ยกฎหมาย หรอทร อ ทรพ ยส น ออ  นใดท  น ใดท ไ ด ใ ช ห ร อ จ ะ ใ ชใ น ( 5) ย ดหร การกระทาความผ า ความผดตามพระราชบ ด ตามพระราชบญ ญ ตตน  น

133

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

หมวด 9 การพกใช ใบ ก ใช ใบออ นญาตและการเพ ญ าตและการเพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาต ญา ต มาตรา 52 ผ  ร บ อ น ญ า ต ผ  ใ ด ฝ า ฝ น ห ร อ ไ ม ป ฏ บบ ตต ต า ม พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต น น  ห ร อ ก ฎ ก ร ะ ท ร ว ง ห ร อ ประกาศท  อ อ ก ต า ม พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต น น  ผ  อ น ญ า ต โ ด ย ค ว า ม เ ห น ช อ บ ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ม ออ า น า จ ส ง พ ก ใ ช ประกาศท ใบอนญาตได ญ าตไดโดยม โ ดยมกกาหนดคร   า หนดครงละไม ง ละไมเก เก นหน   น หนงร งร อยแปดส อ ยแปดสบว บว น แตในกรณ ใ นกรณท  มม  ก ารฟ อ งผ  ร บ อ น ญ า ต ต อ ศ า ล ว า ไดกระท ได ก ระทาความผ า ความผดตามพระราชบ ด ตามพระราชบญ ญ ตตน  น ผ  อน อน ญาตจะส   ญ าตจะสงพ งพ กใช ก ใชใบอน ใ บอนญาตไว ญ าตไวรอค ร อคาพ าพ พากษาถ พ ากษาถงท งท  ส ดก ดก ได ได  ผ  ถถกส กส  งพ ง พ กใช ก ใชใบอน ใ บอนญาตจะขอร ญ าตจะขอรบใบอน บ ใบอน ญ าตใด ๆ ตามพ ระราชบญญ ญ ญ ต น ใ น ร ะ ห ว า ง ถ ก ส ง พ ก ใ ช ใบอนญาตอ ญ าตอกไม ก ไมได ได  หมวด 10 มาตรการควบคมพ มพ เศษ เศ ษ า มมให ให ผผ   ใดเสพยาเสพต ใ ดเสพยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 1 หรอประเภท อ ประเภท 5 มาตรา 57 ห ามม า มมให ให ผผ   ใดเสพยาเสพต ใ ดเสพยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 2 เวนแต น แตการเสพน  ก ารเสพน น เ ป น ก า ร เ ส พ เ พ อ ก า ร มาตรา 58 ห ามม รกษาโรคตามค ก ษาโรคตามคาส าส  งของผ ง ของผ  ป ระ ระกอ กอบว บวชาช ช าชพเวชกรรมหร พ เวชกรรมหรอผ อผ  ประกอบโรคศ ป ระกอบโรคศ ล ปะแผนปั จ จ บ  น ช ช น ห นน  ง ใ น ส า ข า ท นตกรรมท   น ตกรรมทได ได รร บใบอน บ ใบอนญ าต ตามมาตรา 17 หมวด 11 การนาผ าผ านซ   า นซงยาเสพต ง ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ หมวด 12 บทกาหนดโทษ า หนดโทษ ใ ดผลตหร ต หรอน อน าเข า เขาซ าซ  งยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 อ น เป น การฝ า ฝ น มาตรา 20 ต อ ง มาตรา 70 ผ  ใดผล ระวางโทษจาค าค กต ก ต  งแต งแตห นน  งป งป ถถ งสามป ง สามป และปร   และปรบ ตต  งแต ง แตห นน  งแสนบาทถ ง แสนบาทถงสามแสนบาท ง สามแสนบาท ใ ดจาหน า หนาย า ย มไว ไว ในครอบครองเพ   ใ นครอบครองเพอจ อจ าหน า หนาย า ย หรอส อส งออกซ   ง ออกซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท มาตรา 71 ผ  ใดจ 3 อนเป น เปนการฝ น การฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 20 วรรคหน   วรรคหนง โดยมจจ านวนยาเสพต า นวนยาเสพตดให ด ใหโทษไม โ ทษไมเก เก นท น ท  กก าหนดตาม า หนดตามมาต มาตรา รา 20 ว รรค ส   ต  ต องระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค าค กไม ก ไมเก เก นหน   น หนงป งป  หร   ห รอปร อ ปรบไม บ ไมเก เก นสองหม   น สองหมนบาท น บาท หรอท อท  งจ ง จ าท าท  งปร ง ปรบ กรณตามวรรคหน   ต ามวรรคหนง ถาม า มยาเสพต ย าเสพต ด ใหโทษใ โ ทษใ นประเภ ท 3 เกนจ น จานวนตามมาตรา า นวนตามมาตรา 20 วรรค สส   ต อ ง ระวางโทษจาค าค กไม ก ไมเก เก นสองป น สองป และปร   และปรบไม บ ไมเก เก นสองแสนบาท น สองแสนบาท ใ ดผลต นาเข า เขา หรอส อส งออกซ   ง ออกซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภ โ ทษในประเภทท 3 ป ลอม อนเป น เป น การฝ า ฝน มาตรา 82 ผ  ใดผล มาตรา 19 (1) ตองระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค าค กต ก ต  งแต ง แตสามป ส ามปถถงย งย  ส บป บป  และปร   และปรบ ตต  งแต งแตสามแสนบาทถ ส ามแสนบาทถงสองล ง สองลานบาท า นบาท ใ ดจาหน า หนายซ   า ยซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษใน โ ทษใน ประเภท 3 ปลอ ม อนเป น เปนการฝ น การฝาฝ า ฝนมาตรา น มาตรา 3 9 (1) มาตรา 83 ผ  ใดจ ตองระวางโทษจ อ งระวางโทษจาค าค กไม ก ไมเก เก นห น ห าป า ป  และปร   และปรบไม บ ไมเก เก นห น ห าแสนบาท า แสนบาท ใ ดผลต นาเข า เขา หรอส อส งออกซ   ง ออกซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ผดมาตรฐานหร ด มาตรฐานหร อ ยาเสพ มาตรา 84 ผ  ใดผล ตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 เส   เสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ อนเป น เปนการฝ น การฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 39 (2) หรอ (3) ตองระวางโทษจ อ งระวางโทษจ า ค ก ไม เ ก น สามป หร  ห รอปร อ ปรบไม บ ไมเก เก นหกหม   น หกหมนบาท น บาท หรอท อท  งจ ง จ าท าท  งปร ง ปรบ ใ ดจาหน า หนายซ   า ยซงยาเสพต ง ยาเสพตดให ด ใหโทษในประเภท โ ทษในประเภท 3 ผ ด มาตรฐานหร อ ยาเสพต ด ให โ ทษใน มาตรา 85 ผ  ใดจ ประเภท 3 เส   เสอมค อ มคณภาพ ณ ภาพ อนเป น เปนการฝ น การฝาฝ าฝ นมาตรา น มาตรา 39 (2) หรอ (3) ตองระ อ งระ วางโท ษจ า คกไม ก ไม เ กนห น ห น น ง ป  ห ร อ ป รบไม บ ไมเก เก นสองหม   น สองหมนบาท น บาท หรอท อท  งจ งจ าท าท  งปร ง ปรบ

134

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ แบ แบ งเป ง เปน 5 ประเภท คอ 1. ประเภท 1 ยาเสพตดให ด ใหโ ทษชนดร ดร ายแรง า ยแรง

*LSD (d-lysergic (d-lysergic acid)

*MDA (

ยาเลฟ ) 

Thiofentanyl

2.

ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ในป ใน ป ระเภท ระเ ภท 1 *MDMA ( ยาสาย *Amphetamine า ย ยาอ ( ยาบา ยามา) หร หร อ Ectasy หร หร อ Adam) า)

*Methamphetamine (

ยาบา)า)

*Heroin

Etorphine

PMA

Desomorphine

Dexamphetamine

Dihydroetophine

ด ใหโทษท   โ ทษทวไป ว ไป ประเภท 2 ยาเสพตดให ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ในป ใน ป ระเภท ระเ ภท 2 ซ  งหมายถ ง หมายถง ฝ  น ด บ ฝ  นส น ส ก หรอม อม ล ฝ  น

*Opium

*Medicinal Opium (

*Pethidine

ฝ  นยา) น ยา)

*Cocaine

*Fentanyl

*Dextropropoxyphene

*Morphine

*Coca bush

ROPECT เมดแดง ดแดง แกไอ ไอ *Codeine *Diphenoxylate

เด เด  ยว ยว

*Methadone

Trimepridine

ท  งน ง น   ตามท     ตามทรรฐมนตร ฐ มนตรประกาศระบ ป ระกาศระบช  ชอยาเสพต อ ยาเสพตดให ด ใหโทษตามมาตรา โ ทษตามมาตรา 8  ( 1 ) เพ เพ  อประโยชน อ ประโยชนแห แห งมาตราน   ง มาตราน ค  ค าว า ว า ฝฝ  นยา น ยา ( Medicinal Opium) หมายถง ฝ  นท นท  ได ไ ด ผผานกรรมว า นกรรมวธ  ป ร ง แต ง โดยมความม   ค วามมงหมายเพ   ง หมายเพอใช อ ใชในทางยา ใ นทางยา 3.

ด ใหโทษท   โ ทษทมม ลลกษณะเป ก ษณะเปนต นต าร าร บยา บ ยา และมยาเสพต ย าเสพตดให ด ให โ ทษในประเภท 2 ผสมอย  ผสมอย ด ว ย ประเภท 3 ยาเสพตดให ตามหลกเกณฑ ก เกณฑท  ทรรฐมนตร ฐ มนตรประกาศก ป ระกาศกาหนดในราชก า หนดในราชกจจาน จ จานเบกษา เ บกษา

1.

ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ในป ใน ป ระเภท ระเ ภท 3 ยาสาเร าเรจร จร ป ท  ทมม codeine เป เป นส น ส วนผสม ว นผสม แกไอน ไอน ด ขวด มากกวา 60มล

2.

ยาสาเร าเรจร จร ป ท  ทมม codeine phosphate เป เป นส น ส วนผสม ว นผสม

3.

ยาสาเร าเรจร จร ป ท  ทมม dextropropoxyphene เป เป นส น ส วนผสม ว นผสม

4.

ยาสาเร าเรจร จร ป ท  ทมม dihydrocodeine tartrate เป เป นส น ส วนผสม ว นผสม

5.

ยาสาเร าเรจร จร ป ท  ทมม diphenoxylate เป เป นส น ส วนผสม ว นผสม

6.

ยาสาเร าเรจร จร ป ท  ทมมฝฝ  นยาเป น ยาเปนส นส วนผสม ว นผสม เชนยาแก น ยาแกไ อน  าด าด าขนาดเก า ขนาดเกน กวา 60  ม  ม ลล ลล ลล ตร ตร

lomotil

135

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

4.

ใช ในการผล ใ นการผลตยาเสพต ต ยาเสพตดให ด ใหโทษประเภท โ ทษประเภท 1 ห รอประเภท อ ประเภท 2 (ไม ไม รวม ร วม ergot alkaloid ท   ประเภท 4 สารเคมท  ทใช ผสมอย  ผสมอย ใ น ต า รบ ย า ท เ ป น ย า ต า ม ก ฎ ห ม า ย ว า ด ว ย ย า เ ช น ย า cafergot หร อ ท  ท เ ป น ว ต ถ อ อ ก ฤ ท ธ ฯ ต า ม กฎหมายวาด าด วยว ว ยวตถ ตถ ออกฤทธ  อ อกฤทธ ฯ) ฯ) พวก acid acid

ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ในป ใน ป ระเภท ระเ ภท 4 *Ergotamine *Acetic Anhydride

*Acetyl Chloride

รวมท  งอน ง อนพ นธ น ธ ตต างๆ า งๆ เกลอ เอสเทอร และอ  และอเทอร ใด เ ทอร ใดๆๆ *Ergometrine

5.

*Lysergic Acid

Safrole

Piperonal

Phenyl acetic Acid

รวมท  งอน ง อนพ นธ น ธ ตต างๆ า งๆ เกลอ เอสเทอร และอ  และอเทอร ใด เ ทอร ใดๆๆ Ethylidine Diacetate

Chlorp seudoeph edrine

ด ใหโทษท   โ ทษทมม ได ได เข เข าอย   า อยในประเภท ใ นประเภท 1 ถงประเภท ง ประเภท 4 เช เช น กญชา ญ ชา พชกระท ช กระทอม อม ประเภท 5 ยาเสพตดให

1.

ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ในป ใน ป ระเภท ระเ ภท 3 ง หมายความรวมถงท งท กส ก ส ว นของพ ช ก ญ ชา ( Cannabis sativa L. และ Cannabis ก ญชา ญ ชา (Cannabis) ซ  งหมายความรวมถ indica Auth)

และวตถ ตถ  หร  ห รอสารต อ สารตางๆ า งๆ ท  ทมมอย อย  ในพ ใ นพชก ชก ญชา ญ ชา เชน ใบ ดอก ดอก ยอด ผ ล ยาง ย าง แล ะล า ตน เป น

ตน 2.

ง หมายความรวมถ รวมถ ง ทกส ก ส ว นขอ งพ ช กระท อ ม ( Mitragyna speciosa Korth) และว ต ถ พ ชกระท ช กระทอ ม ซ  งหมายความ ห รอสารต อ สารตางๆ า งๆ ท  ทมมอย อย  ในพ ใ นพชกระท ช กระทอม อ ม เชน ใบ ดอก ยอด ผล อลกาลอยด ล กาลอยด และล   และลาต าต น เปนต นต น

3.

พ ช ฝ   น ซ ง ห ม า ย ถ ง พ ช ท ใ ห ฝ   น ห ร อ อล ก า ล อ ย ด ข อ ง ฝ  น เ ป น ผ ล ต ผ ล ส า คญ เ ช น พ ช ท ท ม ช อ ท า ง

พฤกษศาสตร ว  า Papaver

somiferum Linn

และ Papaver

bracteatum

หร อ ท ท ม ช อ อ อ น ใ น ต ร ะ ก ล

เด เด ยวก ย วกน ท  ทงน งน  ให ใ ห หมายความรวมถ ห มายความรวมถงส งส วนต ว นตางๆของพ า งๆของพชด ชด งกล ง กลาวด า วดวย ว ย เปนต นต นว นว า พ น ธ  ฝ   น เ ม ล ด ฝ  น ก ล า ฝ  น หรอฟางฝ อ ฟางฝ  น 4.

 ท  มม ช  ชอทางพฤกษศาสตร อ ทางพฤกษศาสตรวว า Psilocybe cubensis ห รอท อท  มม ช  ชอ อ อ น ใ น ต ร ะ ก ล เ ด ย ว กน ซ ง พ ชเห ช เหด ข  ควาย ค วาย  ท หมายความรวมถงพ งพ ชท ชท  ให ใ ห สาร ส าร Psilocybin ท  งน ง น  ให ใ ห หมายความรวมถ ห มายความรวมถงส งส วนต ว นตางๆของพ า งๆของพชด ชด งกล ง กลาวด า วด ว ย เป เป นต น ต นว นว า ดอกเหด กานเห า นเหด สปอรของเห ข องเหด ดงกล ง กลาว าว

ยาเสพตดให โท ด ให โทษษ ในปร ใน ประเภ ะเภทท 1 , 2, 4 และ 5 ใหรวม รว ม ว ตถ ตถ ท  ทเร เร ยกช   ย กชอเป อ เปนอย น อยางอ   า งอน แตมม ส ตรโครงสร ต รโครงสรางทางเคม า งทางเคมอย อยางเดยวก ย วกน 1 . ว ใด ๆ ของยาเสพต ของยาเสพตดให ด ใหโทษประเภท โ ทษประเภท 1 และ 2 2 . ไอโซเมอรใด  และอเทอร เ ทอรใด ใด ๆ ของยาเสพตดให ด ใหโทษประเภท โ ทษประเภท 1 และ 2 3 . เกลอ เอสเทอร และอ

136

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ความร  ทางกฎหมายและจรรยาบรรณว ท างกฎหมายและจรรยาบรรณวชาช ช าชพ พระราชบญ ญ ต วว ชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม พ .ศ .2537 หมวด 5 การควบคมการประกอบว ม การประกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม า มมให ให ผผ   ใดซ   ใ ดซงม งม ได ไ ด เป เ ป นผ น ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมท ช กรรมทาการประกอบว า การประกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม มาตรา 28 ห ามม ห รอแสดงด อ แสดงดวยว ว ยวธ ใด ใ ด ๆ ใหผผ   อ  อนเข น เขาใจว า ใจวาตนเป า ตนเปนผ นผ  มม ส ทธ ทธ ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพ ดงกล ง กลาว า ว โดยมได ได ข  ข นทะเบ น ทะเบยนและร ย นและรบ ใบอนญาต ญ าต เวนแต น แตในกรณ ใ นกรณอย อย างใดอย า งใดอยางหน   า งหนง ดงต งต อไปน   อ ไปน เดกมาขายยาแทน กมาขายยาแทน ชาชพเภส พ เภสชกรรมท   ช กรรมทกระท ก ระทาต าต อตนเอง อ ตนเอง ( 1) การประกอบวชาช ก เร ย น นกศ ก ศ ก ษ า ห รอผ อ ผ  ร บ ก า ร ฝ ก อ บ ร ม ซ   ง ท า ก า ร ฝ ก ห ด ห ร อ ฝ ก อ บ ร ม ใ น ค ว า ม ค ว บ ค ม ข อ ง ( 2) นกเร สถาบนการศ น การศ ก ษาว ช าเภส ช ศาสตร ข องร ฐ หร อ ท ไ ด รรบ อ น ญ า ต จ า ก ท า ง ร า ช ก า ร ใ ห จ ด ตต  งส ถ า บน ท า ง การแพทยของร ข องรฐ หร อ สถาบ น การศ ก ษาหร อ สถาบ น ทางการแพทย อ น  ทท  ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร รบ ร อ ง ทท  ง นน   ภายใตความควบค ค วามควบคมของเจ ม ของเจาหน า หนาท าท  ผผ    ฝฝกห กห ดหร ด หรอผ อผ  ให ให การฝ ก ารฝกอบรมซ   ก อบรมซงเป ง เปนผ นผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม ค คลซงกระทรวง ง กระทรวง ทบวง กรม กร ง เทพมหานคร เม อ งพ ท ยา องค ก ารบร ห ารส ว นจ ง หว ด เทศบาล ( 3) บ คคลซ   ส ขาภ ข าภบาล บ าล องคการบร ก ารบรหารส ห ารสวนท ว นทองถ   อ งถนอ นอ  นตามท   น ตามทรรฐมนตร ฐ มนตรประกาศในราชก ป ระกาศในราชกจจาน จ จานเบกษา เ บกษา หร อ สภากาชาด ไทย มอบหมายใหประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมในความควบค ช กรรมในความควบคมของเจ ม ของเจ า หน า ท ท ซ ง เ ป น ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เภสชกรรม ช กรรม ทท  งน งน   ตามระเบ   ตามระเบยบท   ย บทรรฐมนตร ฐ มนตรกกาหนดโดยประกาศในราชก า หนดโดยประกาศในราชกจจาน จ จานเบกษา เ บกษา ช   ย ว ช า ญ ข อ ง ท า ง ร า ช ก า ร ห ร อ ผ   ส อ น ใ น ( 4) การประกอบว ช าช พ เภสชกรรมของท  ป ร ก ษ า ห ร อ ผ   เ ช สถาบนการศ น การศกษาของร ก ษาของรฐ ซซ  งม ง ม ใบอน ใ บอนญาตเป ญ าตเปนผ นผ  ประกอบว ป ระกอบว ช าช าชพเภส พ เภส ช กรรมของตางประเทศ า งประเทศ ท งนน  โด โ ดย อนมม ตตของคณะกรรมการ อน ข องคณะกรรมการ า มมให ให ผผ    ใดใช ใ ดใชคคาหร า หรอข อข อความด อ ความดวยอ ว ยอกษรไทยหร ก ษรไทยหรออ ออ กษรต ก ษรตางประเทศว า งประเทศว า เภส ช กร เภส ช มาตรา 29 ห ามม กรหญง แพทยป รงยา ง ยา นกปร ก ปรงยา ง ยา ห รอใช อ ใช อ กษรย ก ษ รย อ ของค า ดงกล ง กล า ว หร อ ใช ค าแสดงว า แสด งว ฒ การศ ก ารศ ก ษาทางเภ ษา ทางเภ ส ช ศาสตร หร  ห รอใช อ ใชออกษรย ก ษรยอของว อ ของวฒ ดดงกล ง กลาวประกอบก า วประกอบกบช บช  อหร อ หรอช อช  อสก อ สกลของตน ล ของตน หรอใช อ ใชคคาหร า หร อ ข อ ความอ  ความอ น ใ ด ท   ม ความหมายเช ค วามหมายเชนเด น เด ย วกน ห รอแส อ แส ดงด ว ยว ธ ใด ใ ด ๆ ซซ  ง ท า ใ ห ผ  อ  น เ ข า ใ จ ว า ต น เ ป น ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ภ ส  ช กรรม ทท  งน งน   รวมถ   รวมถงการใช ง การใช จ  จ าง า ง วาน หรอย อย นยอมให น ยอมใหผผ  อ  อนกระท น กระทาด าด งกล ง กลาวให า วใหแก แก ตน ต น เวนแต น แตผผ   ไ ด รรบ ป ร ญ ญ า ห ร อ เดกบอกว กบอกวาตั าตัวเองเป วเองเปนเภสั นเภสัช ประกาศนยบ ยบ ตรในว ต รในวชาเภส ช าเภสชศาสตร ช ศาสตร า มมให ให ผผ   ใดใช ใ ดใชคคาหร า หรอข อข อความท   อ ความทแสดงให แ สดงใหผผ   อ  อนเข น เขาใจว า ใจวาตนเป า ตนเปนผ นผ  มม ความร ค วามร  ความช ค วามชานาญใน า นาญใน มาตรา 30 ห ามม การประกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมสาขาต ช กรรมสาขาตาง าง ๆ ทท  งน งน   รวมถ   รวมถงการใช ง การใช จ  จ าง า ง วาน หรอย อย นยอมให น ยอมใหผผ   อ  อนกระท น กระทาด า ด ง กล า ว ใหแก ให แ ก ตน ต น เวนแต น แตผผ  ได ได รร บหน บ หนงส งส ออน อ อนมมตตห รอว อว ฒ ฒ  บ  ต รว า เป น ผ  ม ค ว า ม ร  ค ว า ม ช า น า ญ ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เภสชกรรมสาขาน   ช กรรมสาขานน ๆ จากสภาเภสชกรรมหร ช กรรมหรอท อท  สภาเภส ส ภาเภสชกรรมร ช กรรมรบรองหร บ รองหรอผ อผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าช พ เภส ช กรรมผ   ม คคณสมบ ณ สมบตตตามท   ต ามทกกาหนดในข า หนดในขอบ อบ งค ง ค บสภาเภส บ สภาเภสชกรรม ช กรรม

137

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

การข  นทะเบ น ทะเบยน ย น การออกใ การออกใบอน บอน ญ าต การอ การออกห อกห นงส ง ส อ อน ม ตต หร ห ร อ ว ฒ บบ ตรแส ต รแส ดงคว ดงความร ามร   มาตรา 31 การข ความชานาญในการประกอบว า นาญในการประกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมสาขาต ช กรรมสาขาตาง า ง ๆ และหนงส งส อแสดงว อ แสดงว ฒ  อ  น ใ น ว ช า ช พ เ ภ ส ช ก ร ร ม ใหเป ให เ ป นไปตามข น ไปตามขอบ อบ งค ง ค บสภาเภส บ สภาเภสชกรรม ช กรรม ป ระกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองร อ งรกษาจรรยาบรรณแห ก ษาจรรยาบรรณแหงว งว ชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมตามท  ช กรรมตามท ก า ห น ด มาตรา 33 ผ  ประกอบว ไวในข ไว ใ นขอบ อบ งค ง ค บสภาเภส บ สภาเภสชกรรม ช กรรม ง ค บมาตรา บ มาตรา 28 หามม า มมให ให ผผ   ประกอบว ป ระกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมซ   ช กรรมซงอย   ง อยในระหว ใ นระหว า งถ ก ส ง พ ก มาตรา 44 ภายใตบ งค ใชใบอน ใช ใ บอนญาตหร ญ าตหรอซ อซ  งถ งถ กส ก ส  งเพ ง เพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาตประกอบว ญ าตประกอบวชาช ช าช พ เภสชกรรม ช กรรม หร อ แสดงด แสด งดวยว ว ยว ธ  ใ ด ๆ ให ผ  อ  น เข า ใจว า ตนเป น ผ  ม  ส ท ธ ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ภ ส ช ก ร ร ม นบ แ ต วว น ทท  ท ร า บ ค า ส ง ส ภ า เ ภ ส ช ก ร ร ม ทท  ส ง พ ก ใ ช ใบอนญาตหร ญ าตหรอส อส  งเพ ง เพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาตน   ญ าตนน ป ระกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมซ   ช กรรมซงอย   ง อยในระหว ใ นระหวางถ า งถกส กส  งพ ง พ กใช ก ใช ใ บอน ญ าตผ  ใ ด ก ร ะ ท า ก า ร ฝ า มาตรา 45 ผ  ประกอบว ฝ นตามมาตรา น ตามมาตรา 44 และถกลงโทษจ ก ลงโทษจาค าค กตามมาตรา ก ตามมาตรา 50 โดยคาพ าพ พากษาถ พ ากษาถงท งท  ส ด ใหคณะ ค ณะ กรรมการส กรรมการส  ง เ พ ก ถ อ น ใบอนญาตของผ ญ าตของผ  น  นนน นน บแต บ แตววนท นท  ศาลม ศ าลมคคาพ าพ พากษาถ พ ากษาถงท งท  ส ด ป ระกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมซ   ช กรรมซงถ งถ กส ก ส  งเพ ง เพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาตอาจขอร ญ าตอาจขอรบใบอน บ ใบอนญาตอ ญ าตอ ก ได เ ม ม อ มาตรา 46 ผ  ประกอบว พ นสองป น สองปนนบแต บ แตววนท นท  ถถ ก ส  งเพ ง เพกถอนใบอน ก ถอนใบอนญาต ญ า ต แต เ มม อ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ไ ด พ จ า ร ณ า ค า ข อ รบ ใ บ อ น ญ า ต แ ล ะ ป ฏเสธการออกใบอน เ สธการออกใบอน ญ าต ผ  น น จ ะ ยย  น ค า ข อ รบ ใ บ อ น ญ า ต ไ ด ออ ก ต อ เม เม อ ส น ร ะ ย ะ เ ว ล า ห นน  ง ป นนบ แ ต ววน ทท   คณะกรรมการปฏเสธการออกใบอน เ สธการออกใบอนญาต ญ าต ถาคณะกรรมการปฏ า คณะกรรมการปฏเสธการออกใบอน เ สธการออกใบอน ญ าตเป น คร งทท ส อ ง แ ล ว ผ   นน  นเป น เปนอ น อ น หมดสท ธ ขอร ข อรบใบอน บ ใบอนญาตอ ญ าตอกต กต อไป อไ ป

138

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ขอ บ งค ง ค บสภาเภส บ สภาเภสชกรรม ช กรรม วาด า ด ว ยจรรณยาบรรณแหงว งว ชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ชกรรม พ.ศ.2538 อาศ ย อ า นาจตามความในมาตรา 23 (4 ) (ฎ ) แห ง พระราชบ ญ ญ ต  ว  ช าช พ เภส ช กรรม พ .ศ .2537 คณะกรรมการสภาเภสชกรรม ช กรรม โดยความเหนของสภานายกพ น ของสภานายกพเศษ เ ศษ จงออกข ง ออกข อ บ ง ค บ ว า ด ว ยจรรยาบรรณแห ง ว ชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมไว ช กรรมไวดดงต งต อไปน   อ ไปน หมวด 1 หลกการท หล ก การท  วไป วไ ป ขอ 1 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมย ช กรรมยอมด อ มดารงตนให า รงตนใหสมควรในส ส มควรในสงคมโดยธรรมและเคารพต ง คมโดยธรรมและเคารพต อ กฎหมายของ บ านเม า นเมอง อง ขอ 2 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมย ช กรรมยอมไม อ มไมประพฤต ป ระพฤตห รอกระท อ กระทาการใด า การใด ๆ อ น เป น เหต ใ ห เ ส ส อ ม เ ส ย เ ก ย ร ต ศ กด ก ด แห แห งว ง ว ชาช ชาชพ ขอ 3 ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ภ ส ช ก ร ร ม ย อ ม ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ ด ว ย เจ ต น า ด โ ด ย ไ ม คค า น ง ถ ง ฐ า น ะ เ ชช  อ ช า ต ศาสนา สงคม ง คม หรอล อล ท ธ การเม ก ารเมอง อง ขอ 4 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม พงสร ง สรางท า งทศนคต ศ นคตและความเข แ ละความเขาใจต า ใจตอเพ   อ เพอนมน อ นมนษ ย และส  และสงคม ง คม นาความร า ความร   ดานส า นสงคมศาสตร ง คมศาสตร พฤต   พฤตกรรมศาสตร ก รรมศาสตร มาประย   มาประยกต กต ในการประกอบอาช ใ นการประกอบอาชพ ขอ 5 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม พงพยายามแสวงหาความร ง พยายามแสวงหาความร   ความก   ความกาวหน า วหนาทางว า ทางวชาการต ช าการต า ง ๆ เพ อ ก า ร พ ฒนาองค ฒ นาองคกร ก ร และวชาช ชาชพให พ ใหท นต น ต อย อย คสม ค สมย หมวด 2 การประกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม

ขอ 6 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองร อ งรกษามาตรฐานของการประกอบว ก ษามาตรฐานของการประกอบว ช าช พ เภส ช กรรมในระด บ ท ด  ท  ส ด ขอ 7 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมจจ งใจหร ง ใจหรอช อช กชวนให ก ชวนให ม าร บ บร ก ารทางว ช าช พ เภส ช กรรมเพ  กรรมเพ อ ผลประโยชนของตน ข องตน ขอ 8 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองปฏ อ งปฏบบตตตตอผ อผ  มาร ม ารบบร บ บรการโดยส ก ารโดยสภาพและปราศจากการบ ภ าพและปราศจากการบงค งค บ ขข  เข เ ข ญ ขอ 9 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมหลอกลวงหร ห ลอกลวงหรอให อ ใหคคาร าร บรออ บ รออนเป น เปนเท น เทจหร จ หรอให อ ใหความเห ค วามเห น โดยไม ส จร จร ตในเร   ต ในเรองใด อ งใด ๆ ภายใตออ  า นาจหน า ท ท แ ก ส า ธ า ร ณ ช น ห ร อ ผ  ม า รบ บ ร ก า ร ใ ห ห ล ง เขเขา ใ จ ผ ด เ พ อ ประโยชนของตน ข องตน

139

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ขอ 10 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองประกอบว อ งประกอบวชาช ช าชพ โดยคาน าน ง ถงความปลอดภ ง ความปลอดภ ย และเศรษฐานะของ ผ  ปปวยหร ว ยหรอผ อผ  มาร ม ารบบร บ บรการ กา ร ขอ 11 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมใช ใช ห รอสน อ สนบสน บ สนนการใช น การใชยาต ย าตาร าร บล บ ล บ ขอ 12 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมเป เป ดเผยความล ด เผยความลบของผ บ ของผ  มาร ม ารบบร บ บรการซ   ก ารซงตนทราบมาเน  ง ตนทราบมาเน อ ง จ า ก ก า ร ประกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม เวนแต น แตความย ค วามย น ยอมของผ  มาร ม ารบบร บ บรการหร ก ารหรอเม   อ เมอต อต องปฏ อ งปฏบ ตต ตามกฎหมาย ต ามกฎหมาย ห รอตามหน อ ตามหนาท าท   ขอ 13 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมใช ใช ห รอสน อ สนบสน บ สนนให น ใหมม การประกอบว ก ารประกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมหร ช กรรมหร อ การ ประกอบโรคศลปะ ล ปะ โดยผดกฎหมาย ด กฎหมาย ขอ 14 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองปฏ อ งปฏบบตตตามข ต ามขอจ อจ าก าก ดและเง   ด และเงอนไขการประกอบว อ นไขการประกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม ท  ท คณะกรรมการสภาเภสชกรรมก ช กรรมกาหนดโดยเคร า หนดโดยเครงคร ง ครด หมวด 3 การโฆษณาการประกอบว ชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม

ขอ 15 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภ พ เภ สชกรรมต ช กรร มต อ งไม โ ฆษณ า ใช จาง า ง หร ห ร อ ยย น ยอมให ยอมใ ห ผ  อ  น โ ฆ ษ ณ า ก า ร ป ร ะ ก อ บ ว ชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม ความร  ความช ค วามชานาญในการประกอบ า นาญในการประกอบ วชาช ช าชพเภส พ เภส ช กรรม ของตน หร อ ของผ  อ น เวเวนแต น แต หามเสนอตั ามเสนอตัว (1) การแสดงผลงานทางวชาการ ช าการ (2) การแสดงผลงานในหนาท าท   ห รอในการบ อ ในการบาเพ า เพญประโยชน ญ ประโยชนสาธารณะ ส าธารณะ (3) การประกาศเกยรต ย รตคคณเป ณ เปนทางการโดยสถาบ น ทางการโดยสถาบนว นว ชาการ ช าการ สมาคม หร ห รอม อม ลน ลน ธ  ทท  ง นน  ตอ ง ล ะ เ วน ก า ร แสวงหาประโยชนท  ทจะเก จ ะเกดต ดต อการประกอบว อ การประกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมส ช กรรมสวนบ ว นบคค คค ขอ 16 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมอาจแสดงข ช กรรมอาจแสดงขอความเก   อ ความเกยวก ย วกบการประกอบว บ การประกอบว ช าช พ เภส ช กรรมของตนท   สถานประกอบวชาช ชาชพได พ ไดเพ เพ ยงข ย งขอความเฉพาะเร   อ ความเฉพาะเรองต อ งตอไปน   อ ไปน (1) ช  ชอ นามสกล และอาจมคคาประกอบช   า ประกอบชอได อ ไดเพ เพ ยงค ย งค า วาเภส า เภสชกร ช กร เภสชกรหญ ช กรหญง หรออ ออ กษรย ก ษรยอของค อ ของคา ดงกล ง กลาว า ว ตาแหน า แหนงทางว ง ทางวชาการ ช าการ ฐานนดรศ น ดรศก ดด   ยศ   ยศ และบรรดาศกด กด  (2) ช  ชอปร อ ปรญญา ญ ญา วฒ บบตร ต ร หรอหน อ หนงส งส ออน อ อนม ตต หร  ห รอหน อ หนงส งส อแสดงค อ แสดงคณ วฒ อย อย างอ   า งอน ซ  งตนได ง ตนไดรรบจากสภา บ จากสภา เภสชกรรม ช กรรม หรอสถาบ อ สถาบนน นน  น ๆ (3) สาขาของวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม (4) เวลาทาการ า การ ขอ 17 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมอาจแจ ช กรรมอาจแจงความการประกอบว ง ความการประกอบว ช าช พ เภส ช กรรมเฉพาะการแสดงท  กรรมเฉพาะการแสดงท อ ยย   ท ต งส ถ า น ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ภ ส ช ก ร ร ม ห ม า ย เ ล ข โ ท ร ศ พ ท  ห ร อ เ ค รร  อ ง ม อ ส อ ส า ร ออ  น แ ล ะ ห ร อ ขอความท   อ ความทอน อน ญาตตามข ญ าตตามขอ 16

140

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

ขอ 18 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมผ ช กรรมผ  ททาการเผยแพร า การเผยแพรห รอตอบปั อ ตอบปั ญหาทางส  ญ หาทางส อ ม ว ล ช น ถ า แ ส ด ง ต น ว า เป เปน ผ   ประกอบวชาช ชาชพเภส พ เภส ช กรรม ตองไม อ งไมแจ แจ งสถานประกอบว ง สถานประกอบวชาช ช าชพ ส วนต ว นตวเป ว เปนท นท านองการโฆษณา า นองการโฆษณา และ ตองไม อ งไมมม การแจ ก ารแจงความตามข ง ความตามขอ 17 ในท   ในทเด เด ยวก ย วกนหร น หรอขณะเด อ ขณะเดยวก ย วกนน นน  นด น ด วย วย ขอ 19 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองระม อ งระมดระว ด ระวง มให ให การประกอบว ก ารประกอบวชาช ชาชพเภส พ เภสชกรรมของตนแพร ช กรรมของตนแพร ออกไปในส  อ มวลชนเปนท ออกไปในส นท านองโฆษณาความร า นองโฆษณาความร  ค วา วามส มสาม ามาร ารถถ หมวด 4 การปฏบ ตต  ตต อ ผ  รร วมว ว มวชาช ช าชพ

ขอ 20 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองยกย อ งยกยองให อ งใหเก เก ยรต ย รตเคารพในศ เ คารพในศกด กด ศ รซ  งก งก นและก น และก น ขอ 21 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมททบถมให บ ถมใหรรายหร า ยหรอกล   อ กลนแกล น แกล ง กน ขอ 22 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมชชกจ กจ งผ งผ  มาร ม ารบบร บ บรการของผ ก ารของผ  อ  อนมาเป น มาเป น ของตน หมวด 5 การปฏบ ตต  ตต อ ผ  รร วมงาน ว มงาน

ขอ 23 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมพ ช กรรมพงยกย ง ยกยองให อ งใหเก เก ยรต ย รตและเคารพในศ แ ละเคารพในศกด กด ศ รของผ ข องผ  ร วมงาน ว มงาน ขอ 24 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมต ช กรรมตองไม อ งไมททบถมให บ ถมใหรราย า ย หรอกล   อ กลนแกล น แกล ง ผ  รรวมงาน ว มงาน ขอ 25 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมพ ช กรรมพงส งส งเสร ง เสรมและสน ม และสนบสน บ สนนการประกอบว น การประกอบวชาช ชาชพของผ พ ของผ  รรวมงาน ว มงาน หมวด 6 การปฏบ ต ใน ต  ในก  ก าร ารปร ประก ะกออ บ วชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม

ขอ 26 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม ตองไม อ งไมโฆษณาหร โ ฆษณาหรอย อย นยอมให น ยอมใหผผ   อ  อนโฆษณาในล น โฆษณาในลกษณะว ก ษณะวาม า ม ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ชาช ช าชพอย   พ อยปฏ ปฏ บ ตต การในสถานปฏ ก ารในสถานปฏบบตตการหร ก ารหรอสถานพยาบาลน อ สถานพยาบาลน  น โดยไมเป เ ป น ความจรง ขอ 27 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรม ช กรรม จะโฆษณาหรอย อย นยอมให น ยอมใหผผ   อ  อนโฆษณาว น โฆษณาวาม าม เภส เ ภส ช กรประจ า หร อ ขาย ยาโดยเภส ช กร หร อ แจ ง ช ช อ ว า เ ป น เภ ส ช ก ร ป ร ะ จ า ห ร อ ข อ ค ว า ม ออ  น ทท  ก อ ใ ห เ ก ด ค ว า ม เ ข า ใ จ ใ น ลกษณะด ก ษณะดงกล ง กลาวได า วได เฉพาะกรณ  เฉพาะกรณท  ทผผ   ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพ ดงกล ง กลาวได า วไดอย อย  ป ฏบบตต  ก ารจรงเป ง เปนการประจ น การประจ า หร อ ไดอย ได อ ย  ป ฏบบตตการตลอดเวลาท   ก ารตลอดเวลาทเป เป ดท ด ท าการเท า การเทาน าน  น ขอ 28 กรณ ผ  ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ เ ภ ส ช ก ร ร ม ไ ม อ ยย  ป ฏ บบต ก า ร จ ร ง เ ป น ก า ร ป ร ะ จ า ห ร อ ไ ม ไ ด อ ยย  ป ฏ บ ต ก า ร ตลอดเวลาท  เป ตลอดเวลาท เป ดท ด ท าการ า การ จะสามารถโฆษณาหรอย อย นยอมให น ยอมใหผผ   อ  อนโฆษณาว น โฆษณาวาม าม เภส เ ภสชกรได ช กรได โดยต  โดยตองระบ อ งระบ

141

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

วน เวลา ท  ทอย อย  ปฏ ป ฏ บบ ตตการจร ก ารจรงประกอบช   ง ประกอบชอของตนหร อ ของตนหรอประกอบค อ ประกอบคาว าว า เภสชกรประจ ช กรประจา ขายยาโดยเภ ขายยาโดยเภ ส ช กร หรอ ขอความอ   อ ความอนในล น ในลกษณะด ก ษณะดงกล ง กลาว า ว ใหชชดเจน ด เจน ขอ 29 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมผ ช กรรมผ  ใดท   ใ ดทม ช  ชอเป อ เปนผ นผ  มม ห นาท าท  ปฏ ป ฏ บบ ตตการหร ก ารหรอเป อ เปนเภส น เภสชกรประจ ช กรประจ า ถ า ม ไ ด อ ย  ย ป ฏบบตตงานประจ ง านประจาหร า หรอไปปฏ อ ไปปฏ บ ตตงานไม ง านไมเป เป นเวลาท   น เวลาทแน แน นนอน น นอน ไม ม  ส  ท ธ ท จ  ะ โ ฆ ษ ณ า ห ร อ ย น ย อ ม ใ ห  โฆษณาหรอแจ อ แจงว งว า ม เภส เ ภสชกรประจ ช กรประจา หรอ ขายยาโดยเภส ช กร หร อ แจ ง ช ช อ ว า เป เปน เ ภ ส ช ก ร ป ร ะ จ า ห รอ ขอความอ   อ ความอนท นท  กก อให อ ใหเก เก ดความเข ด ความเขาใจในล า ใจในลกษณะด ก ษณะดงกล ง กลาวได า วได ขอ 30 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพ ท  เป เป นผ น ผ  ให ให ความร ค วามร  เร เร  องยาและผล อ งยาและผลตภ ตภ ณ ฑ ส ขภาพ ข ภาพ ในลกษณะต ก ษณะตาง า ง ๆ และโ และโดยส ดยส  อ ต า ง ๆ ตองพ อ งพงระว ง ระวงม งม ให ใ ห การกระท ก ารกระทาด าด งกล ง กลาวของตน า วของตน หรอให อ ใหผผ  อ  อนน นน าการกระท า การกระทาด าด งกล ง กลาวไปท า วไปท า ให เ ข า ใจว า ส งเสร ง เสรมหร ม หรอสน อ สนบสน บ สนน ผลตภ ตภ ณ ฑ ใดผล ใ ดผลตภ ตภ ณ ฑ ห นน  งท งท  เก เ ก  ยวก ย วกบเร   บ เรองท   อ งทให ให ความร ค วามร  น  นน ขอ 31 ผ  ประกอบว ป ระกอบวชาช ช าชพเภส พ เภสชกรรมผ ช กรรมผ  ใดร ใ ดรบ จ างหร า งหรอร อร บท บ ท นสน น สนบสน บ สนนจากบร น จากบรษ ทเอกชนในการกระท ท เอกชนในการกระท า ใด ๆ ห รอจ อจ ดท ดท าผลงานใด า ผลงานใด ๆ จะตองเป อ งเปดเผยข ด เผยขอม อม ลให ล ใหทราบว ท ราบวาผ าผ  ใดเป ใ ดเปนผ นผ  จ างหร า งหรอให อ ใหท นสน น สนบสน บ สนนควบค  น ควบค ไ ป ดวยท ว ยทกคร   ก ครงเม   ง เมอม อม การแสดง ก ารแสดง อางอ า งองผลงาน ง ผลงาน หรอเผยแพร อ เผยแพรผลการกระท ผ ลการกระทาหร า หรอผลงานท   อ ผลงานทจจดท ดท าข าข  น

142

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

คณะผ  จจดทา

คณะเภสชศาสตร ช ศาสตร มหาว  มหาวทยาล ท ยาลยสงขลานคร ย สงขลานครนทร น ทร

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10 . 11 . 12 . 13 . 14 . 15 . 16 . 17 . 18 . 19 . 20 . 21 . 22 . 23 . 24 .

นายบญโชต ญ โชต นางสาวอราภรณ ร าภรณ นางสาวกลธ ลธ ดา ด า นางสาวพชรพรรณ ช รพรรณ นางสาวสภาภรณ ภ าภรณ นางสาวกานตธ รา ร า นายจกรพงษ ก รพงษ นางสาวจมพ มพ ตา ตา นายชวณฐ นางสาวฐชากร ช ากร นายณฏฐพร ฏ ฐพร นางสาวปยะนาถ ย ะนาถ นายพฒ ววชร ชร  นายภเบศ เ บศ นางสาวมณฑพร นางสาวเมลนนา นางสาวศตารา ต ารา นางสาววลภา ล ภา นายวศร ศร ต นางสาวสนนนาถ น าถ นายอนพงศ พ งศ นางสาวณฏฐกานป ฏ ฐกานป นางสาวณฐฐ ฐฐ ชา ช า นางสาวอรญา ญา

ลมปนานนท ม ปนานนท ส ขบ ขบ ว ขาคง าค ง สกลหน ล หน ส ทธ ทธ วว ฒ นมงคล ม งคล จ  วพ วพ ฒนก ฒ นกล ท ศพ ศ พ วน ว น ยอดสรางค ร างค ประทป อษานนท ษ านนท สนต นต ประเสร ป ระเสรฐ สงฤทธ  สงฤทธ  พงษเพชร เ พชร ส งวรกาญจน ง วรกาญจน แกวขว ว ขวญเพชร ญ เพชร สนตะการ น ตะการ มาลนน ท  ทงหว ง หวา รอดภย ล ลาส ล าสธานนท ธ านนท สงห งห ส ท ธ  รตนพ ต นพนธ นธ  เรเรองว อ งวฒนาไชย ฒ นาไชย สวรรณะ ว รรณะ กองพล

Rx 27

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

077

Rx 28

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

131

Rx 28

Pharmaceutical Pharmace utical Care

2002

Rx 28

Pharmaceutical Pharmace utical Care

2020

Rx 28

Pharmaceutical Pharmace utical Care

2031

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

008

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

009

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

011

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

019

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

024

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

026

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

055

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

070

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

073

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

075

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

081

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

090

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

098

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

099

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

109

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

117

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

119

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

130

Rx 29

Pharmaceutical Pharmace utical Scienc Sciences es

131

143

เน อหาสร อ  หาสรป OSPE จดท ดท าโดย า โดย Rx 28 –  ล าคม 2555 แก แก ไขเพ   ไ ขเพมเต ม เตมโดย ม โดย Dutch 099 Rx 29 28 – 29 2 9 PSU OSPE ต ลาคม

144