KABANATA I INTRODUKSYON
Kaligiran ng Pag-aaral
Sumasabay ang pagbabago ng paraan ng pag-iisip ng mga tao sa mabilis na pag-inog ng mundo. Ang tila ba gripo na paraan ng pagbabahagi ng mga kaalaman ng mga propesor ay nagdudulot ng maganda at di magandang epekto sa pag-iisip ng mga mag-aaral. Ang mga kaalamang may kaugnayan sa akademikong buhay ng mga ito, kapag sinabayan ng panggigipit ng paligid at ng mataas na ekspektasyon ng mga taong nakapaligid kabilang na ang personal na kagustuhan na nagiging sanhi rin ng karagdagang bigat ay nagiging dahilan ng pagkakaroon ng depresyon at pagkabahala. Sa kasalukuyan, nakapagtala na ng mga insidente ng pagpapatiwakal at “suicidal attempt” ng ilan sa mga mag-aaral na nakaranas ng depresyon at pagkabahala. Kaya naman, mahalagang malaman ang dahilan ng mga ito sa pisyolohikal at sosyolohikal na pag-aaral na tunay nga namang magdadala ng napakalaking impak lalo na sa mga mag-aaral na kasalukuyang dumaranas nito at sa mga mag-aaral na makakaranas rin ng ganitong insidente sa hinaharap. Nang sa gayon ay maging bukas sila sa mga paraan na maaari nilang gamitin upang hindi na sila umabot sa ganitong lebel, ang lebel ng labis na pagkabahala na magiging isang malaking susi sa pagkakaroon nila ng depresyon.
1
Layunin ng Pag-aaral Pangkalahatang layunin ng pag-aaral na ito na suriin ang Pisyolohikal at Sosyolohikal na dahilan ng pagkakaroon ng depresyon at pagkabahala sa mga mag-aaral sa kolehiyo. May mga espesipikong layunin ang pananaliksik. Ang mga ito ay ang mga sumusunod
1. Suriin ang mga naging bunga ng pananaliksik ukol sa depresyon at pagkabahala; 2. Magbigay impormasyon sa mga mag-aaral ukol sa ugat ng depresyon at pagkabahala; 3. Makapaglatag ng ilan sa mga paraan upang maiwasan ang ganitong insidente; at 4. Alamin ang saloobin at paninindigan ng mga mag-aaral sa kolehiyo ukol sa ganitong usapin.
Kahalagahan ng Pag-aaral Ang mga mananaliksik ay buong pusong naniniwala na malaki ang maitutulong ng pananaliksik na ito upang maagapan ang mga nabibiktima ng depresyon. Bukod pa rito, maari rin itong magsilbing paalala sa kinauukulan na bumuo ng aksyon upang mabawasan o kung maari ay matigil ang paglaki ng bilang ng mga nabibiktima ng depresyon. Magsisilbi rin itong gabay nang sa gayon ay magkaroon ng kaalaman ang mga magulang upang mas lalo pang pag-ibayuhin ang paraan ng kanilang paggabay sa kanilang mga anak. Karagdagan pa, magsisilbi itong patununtunan sa mga mag-aaral sa sekondarya at kolehiyo na malapit sa pagkakaroon ng depresyon upang malaman ang mga dahilan at epekto ng depresyon na magsisilbing pangmulat upang hindi nila piliing magkaroon nito.
2
Saklaw at Limitasyon
Ang pag-aaral na ito ay sumasaklaw sa mga taong karaniwang nabibiktima ng depresyon partikular na sa mga mag-aaral sa kolehiyo na may malaking posibilidad na magkaroon nito. Tatalakayin rin sa pananaliksik na ito ang mga nagiging sanhi at bunga ng depresyon. Bukod pa rito, magbibigay kaalaman rin ito kung paanong nagkakaiba ang pagkabahala sa depresyon at kung paanong ang simpleng pagkabahala ay magsilbing tulay sa pagkakaroon ng depresyon kapag hindi naagapan. Ang limitasyon ng pag-aaral na ito ay tanging mga mag-aaral na magsisipagtapos lamang ng Far Eastern University ang bibigyang pansin nang sa gayon ay malaman at maintindihan kung bakit sila nagkakaroon nito at ano ang mga bagay na maaring magsilbing solusyon upang maagapan o malagpasan ang pagkakaroon ng depresyon. Depinisyon ng mga Termino Ang mga mananaiksik ay naglaan ng mga kahulugan ng mga pangunahing terminolohiya upang higit na maintindihan ang nais ipabatid ng pananaliksik na ito.
Depresyon – isang sakit sa pag-iisip na inilalarawan ng malawakang mababang mood na sinamahan ng mababang pagtingin sa sarili (nawala ang pagpapahalaga sa sarili), kawalan
ng interes o kasiyahan sa mga normal na nakasisiyang mga gawain. Pagkabahala- labis na pag-aalala sa kung ano ang pweden mangyari. Sosyolohikal- pag-aaral ng mga alituntunin ng lipunan at mga proseso na binibigkis at hinihiwalay ang mga tao hindi lamang bilang indibidwal kundi bilang kasapi ng mga asosasyon, grupo at institusyon.
Pisyolohikal- ay ang pag-aaral ng galaw at tungkulin ng bawat bahagi ng pangangatawan. Magulang- isang ina o ama na nagpupunla o nanganganak ng isang supling at/o nagpapalaki nito. 3
Biktima- ay ang mga taong nadadamay sa isang sitwasyon. Kapaligiran o paligid- katulad ng likas na kapaligiran, ay ang lahat ng panlabas na mga
puwersa, mga kaganapan, at mga bagay na gumagalaw sa ibabaw ng isang bagay. Mga gawaing pang-akademiko- ito ay ang iba’t-ibang gawain na ibinibigay sa loob ng
paaralan upang sanayin ang mga estudyante at subukin ang kanilang kakayahan. Problema- isang sitwasyon o kaganapan sa buhay na maaaring nahihirapan ang isang tao. Pag-iisa- Isang sitwasyon na kung saan pinipili ng isang taong mapag-isa o dumistansya sa mga tao at bagay sa kaniyang paligid
KABANATA II MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL Teoretikal na Balangkas
4
Ang teoryang realismo ni Francesca De Magliyo ay tumutukoy sa realidad ng buhay na kung saan binibigyang kahulugan nito na ang depresyon ay may paraan upang lokohin at ipagbigay-alam na kahit ang masaya para sa isang indibidwal ay hindi kanais nais na maranasan. Bigla bigla silang nanlalambot, yung nakakapag pasaya sa kanila ay maaaring maging dahilan ng kawalan nila ng gana. Sinasabi rito na ang mga bagay na nakakapagpasaya sa biktima noon ay hindi na ang mga bagay na makakapagpasaya sa kanila sa kasalukuyan. Sa kabilang banda, nagkakaroon rin ng mga pisikal na sintomas. Habang karamihan sa mga tao ay iniisip na ang sakit sa pag iisip ay isang dalamhati sa labas ng kanilang buhay, ang nakakalungkot na realidad ay; ang mga sakit na ito ay napaka-karaniwan na lamang. Ang teoryang romantisismo ay naipapakita rin sa pag-aaral na ito sapagkat mayroong pagtakas sa katotohanan na kung saan ang mga karaniwang nabibiktima ng depresyon ay ang mga taong nag-iisip na tumakas sa kung ano ang katotohanan. Sinasabing ang pagkakaroon ng depresyon ang isa sa mga bagay na makakapagpalaya sa kanila sa bigat ng pasanin na ibinibigay sa kanila ng buhay. Sa kabilang banda, sinasabi rin na ang depresyon ay hindi sakit bagkus ito ay nasa kaegorya ng maaring pagpilian sa panahon at pagkakataong ang isang tao ay wala ng maisip na maayos na paraan upang takas an ang problema at realidad ng buhay. Karagdagan pa, ang teoryang romantisismo ay nabigyang diin rin sa hindi maluwag na pagtanggap ng mga biktma sa hirap ng buhay na mas pinipili nilang ilagay sa kanilang isipan na ang mundo ay nararapat lamang maging masaya at maluwag para sa mga tao.
Konseptwal na Balangkas
Ang mga karaniwang nagiging biktima ng depresyon ay ang mga mag-aaral sa kolehiyo subalit mayroon ring iilan na nasa sekondarya. Isa sa mga tinitignang dahilan sa insidenteng ito ay ang dami ng 5
mga gawaing pang akademiko na naiipon sapagkat hindi binibigyang halaga ang oras. Karamihan sa mga mag-aaral ay pinipiling gawin ang sabay-sabay na mga gawain isang lingo bago ang itinakdang panahon o mas mababa pa sa isang lingo. Dahil ditto, hindi nila maiwasang mabahala na kalauna’y maaaring magbunga ng depresyon. Bukod pa rito, ang mga problemang kinahaharap ng bawat isa ay hindi rin natin maaaring isantabi. Ang bugso ng mga gawaing pang akademiko, ang mga problemang kinahaharap sa pisikal, mosyonal, mental, pinansyal at marami pang iba ay nakadaragdag ng posibilad upang ang isang tao ay makaranas ng sinasabing depresyon. Datapwat, hindi dapat nating alisin sa ating pag-iisip na ang buhay ay tunay ngang punong-puno ng pagsubok. Mga pagsubok na maaring magpalakas o maging dahilan n gating pagbagsak.
Kailangan ng isang taong nakararanas ng depresyon ang suporta at gabay ng mga malalapit na tao sa kaniya. Makakatulong rin ang pagsama sa kaniya sa mga pagkakataong sya’y nakararanas ng matinding kalungkutan o dinaman kaya ay matinding kasiyahan sapagkat hindi natin alam ang maaari nyang gawin sa kaniyang sarili sa mga pagkakataong sya’y nagiisa. Mainam rin ang positibong pakikipag komunikasyon sa mga nabibiktima nito sapagkat maaari iyong maing susi upang maibsan ang pagkabahala na kanilang pinagdadaanan.
Mula sa nakalap na impormasyon at sa tulong ng survey na ginawa ay nalaman na ang pinakadapat pagtuunan ng pansin ng mga mananaliksik ay ang mga bagay na makakatulong upang maiwasan na ang ganitong suliranin. Hangga’t walang aksyon ang pamahalaan at ang mga taong may sapat na kaalaman upang maibsan ito ay patuloy pa ring dadami ang mga magiging biktima nito sa mga susunod pang taon
PISYOLOHIKAL AT SOSYOLOHIKAL 6
PAGKABAH ALA
DEPRES YON
RESULTA Nawawalan ng ganang makipag-usap sa mga tao sa kanilang paligid ang karaniwang nagiging resulta ng pagkakaroon ng depresyon. Bukod pa rito, maaaring magpakamatay ang mga nabibiktima ng depresyon higit lalo kapag hindi na-solusyunan o naagaapan sa mas lalong madaling panahon.
BUNGA
SANHI
KABANATA III
MGA KAUGNAY NA LITERATURA
Banyaga 7
Natatandaan mo pa ba ang unang araw na kung saan hinatid mo ang iyong anak sa kindergaten? Tiyak, naramdaman mo ulit ito nang hinatid mo siya sa Kolehiyo. Ito’y pagdadaanan ng mga magulang at dapat na kanilang tanggapin at harapin na ang kanilang anak, ay hindi na bata. Pero, hindi katulad ng elementarya, ang iyong anak na nasa kolehiyo ay hindi makakauwi agad sa bawat araw. Marahil, siya ay titira malayo sa’yo, kung saan ay mahirap ito para pansinin ang mga maliit na pagbabago sa kanilang mood at behaviour. Bawat taon, mahigit sa 1,000 college students ang nagpapakamatay, at dahil dito, ang pagpapakamatay na ang pangatlong nangungunang sanhi ng kamatayan sa mga tao na ang edad ay nasa pagitan ng 15-24. Ayon sa pag-aaral na isinagawa ng American College Health Association (ACHA), 86% ng mga estudyante ay nakakaramdam ng kapuspusan ng kalooban sa kolehiyo sa panahon ng course ng isang taon. Isa pang 45% ay nakakaramdam ng kawalan ng pag-asa, at ang 57% naman ay nakakaramdam na sila ay mag-isa. Malapit sa 30% ng lahat ng estudyanteng nasa kolehiyo ay sobrang depressed na dumating sa punto na hirap na silang makapag-aral. Sa kasamaang palad, karamihan sa mga estudyante ay nahihiya sa kanilang mga nararamdaman, kaya bibihira lamang sila humingi ng tulong kahit ito’y abot kamay na.
Ayon kay Abby Jackson (2015), Depression is no longer the no. 1 Mental-health Concern among College Students, kung dati raw ay naging pangunahing karamdaman sa pag-iisip ang depresyon sa kolehiyo, nagtala naman ngayon ang New York times na hindi na daw ito napapanahon. Ayon sa huling pagsusuring naisagawa ng Times, isinaad nitong mahigit 100,000 na estudyante ang lumalapit sa mga campus clinics para humingi ng tulong ukol sa labis na pagkabahala. Sinasabi ng mga Mental health Counselors na mas nahihirapan ang mga kabataan na harapin ang stress, lalo na kung patungkol sa pang8
akademikong pagkabahala dahil sa mga magulang na patuloy ang pagbibigay ng preyur sa kanilang mga anak. Ayon kay Amy Novotney (2014) sa kaniyang pananaliksik na Students under Pressure, tumutulong na ang mga Psychologists upang mabigyan ng pansin ang lumalalang kaso ng mga mental health problems tulad ng pagkabahala. Sinasabing gumagawa na ng mga hakbang ang mga researchers upang maipahayag ang kahalagahan ng kaayusin ng mental health ng mga estudyante sa loob ng mga paaralan o campuses. Isinaad din sa artikulo na ang mga estudyanteng dumaraan sa labis na pagkabahla at depresyon ay ang mga batang mas malaki ang posibilidad na mag drop out, ngunit kung bibigyan ng sapat na tulong at counseling maaaring maagapan at matulungan ang mga ito. Ayon kay Michael Kerr (2015) sa kaniyang pananaliksik na Depression and College Students, ang kakulangan sa tulog, hindi tamang pagkain, at hindi sapat na pag-ehersisyo ay maaaring magtulak sa isang estudyante upang makaranas ng depresyon. Ang presyur ng mga pang-akademikong gawain, ang makakuha ng mataas na marka, mga pinansyal na problema, at problema sa relasyon sa mga taong nakapaligid ay sapat na upang mapilitan ang isang estudyante sa kolehiyo upang itigil ang pag-aaral. Sa makatuwid, ang depresyon ang pangunahing dahilan ng pagtigil ng mga estudyante sa kolehiyo. Ayon kay Tara Culp-Ressler (2015), Record Numbers of College Students that are Struggling with Depression and Anxiety, ang mga tagapagsaliksik ng UCLA. Para sa kanilang 2014 na pag-aaral tinanong nila ang mahigit kumulang 153,000 freshmen students upang malaman ang kabuuan na kalagayan ng kanilang mental health. At lumabas na ito ang pinakamababang naitala kung ikukumpara sa mga nauna nang sarbey na nagawa sa UCLA. Sa ibang pag-aaral naman na ginawa ng American College health association sinabing halos kalahati ng mga estudyante sa kolehiyo ang napag-alamang nakaranas ng "overwhelming anxiety". At mahigit 30% sakanila ang nagsabing sa sobrang pagkadepres ay nahihirapan
9
silang kumilos sa eskuwelahan. 40% naman ang nagsabing, naramdaman nila na wala na talagang pagasa. Ayon kay Lenore Skenazy (2015), College Students Anxious Like Never Before, dahil sa nagsimula nang magkaroon ng presyur sa mga estudyante sa mataas na paaralan pa lamang ay dumarating na ang mga estudyante sa kolehiyo ng may kaunting stress na namuo, marahil nasanay ang mga ito sa komportableng pag-alalay ng mga magulang ay hindi natuto at lumago ang kaalaman at kakayahan sa buhay. Hindi sila sanay na mahirapan at mapunta sa isang bagong sitwasyon kung saan walang pwedeng makatulong sakanila kundi ang sarili. Ayon kay Joel Brown (2015) sa kaniyang pananaliksik na Anxiety and Depression, lahat ng estudyante ay dumadaan sa tinatawag na tensyon o kung sa wikang ingles ay "stress". At normal lang rin daw na kung paminsan minsa'y makaramdam ng lungkot. Ngunit kailan mo nga ba malalaman kung hindi na ito normal? “When your mood state interferes with your ability to function at school,” sinabi ito ni hutchinson. Kung isasalin sa Wikang Filipino, ito iyong mga panahong apektado na pati ang abilidad ng isang bata upang makagawa ng mga pang-akademikong gawain at pagiging produktibo nito sa iba pang aspeto ng buhay. Ayon kay Jan Hoffman (2015), Anxious Students Strain College Mental Health Centers, ang pagkabahala ay isang terminolohiya kung saan sinasaklaw pa ang ilan sa mental disorders na mayroon tayo tulad ng social anxiety disorder at agoraphobia. Ang mga estudyanteng dumaraan sa mga ganitong mental health issue ay nakararamdam na para bang hindi totoo o importante ang mga inaalala nila dahil nga sa nagiging normal na ang mga ganitong kaso sa panahon ngayon. Sinabi ni Lindsay Holmes (2015), Statistics that will change the way you think about Depression, na ang depresyon ay mayroong paraan upang lasunin ang utak kahit pa ng pinakamasayang tao sa 10
mundo. Mapapansin na kung noon ang mga simpleng bagay na nakapagpapasaya sa tao ay kaaya-aya pa ngunit mababago ng depresyon ang paningin na ito at dahan dahang mawawalan ng interes ang sinumang dumaan sa kalagayang ito. Sinabing ang porsyento ng mga nagdadalaga at nagbibinatang may depressive disorder sa edad na 18 ay 70%. Ayon sa pagsusuring ginawa ng American College Health Association, College Depression: The warning signs you need to know, taun-taon ay umaabot sa mahigit 1,000 ang nagpapakamatay na mga estudyanteng may edad 15 hanggang 24 pataas sa kolehiyo, 86% ang nakararamdam ng pagkagalak habang 45% ang nawawalan ng pag-asa at 57% naman ang nakakaramdam ng kalungkutan. Halos 30% ng mga estudyante sa kolehiyo ang dumadaan sa depresyon at nahihirapang kumilos nang dahil dito. Maraming kabataan ang nahihiya o nakakaramdam ng pagiging mahina sa mga ganitong pinagdaraanan kung kaya't bihira ang mga lumalapit upang humingi ng tulong kahit nasa harap na nila ang mga ito. Ayon kay Rana Moustafa (2014) sa kaniyang pananaliksik na Students Depression often hidden from friends, professors, ang mga estudyante sa kolehiyong nakararanas ng depresyon ay madalas na humaharap sa mas mahihirap na sitwasyon o pagsubok. Silang mga mas nahihirapan ay hindi nabibigyan ng tulong na kinakailangan dahil madalas ang mga sintomas na nakikita ay nababasa ng mga taong nakapaligid na hindi nakakaintindi bilang isang "poor classroom or social performance.
Ayon kay Brianna Dennison (2015), What I Need my Professors to Understand about Dealing with Depression in College, ang stress sa kolehiyo ay hindi na bago sa lahat. Ngunit ang isang taong dumaraan sa matinding pagkabahala o sa ingles "anxiety disorder" kagaya ni Brianna, bukod pa sa tensyon na
11
binibigay ng mga pang akademikong gawain kasabay nito ang pagkabahala na binibigay ng buhay nya sa nakaraan. Ayon kay Andrews B. at Wilding, J.M (2004), sa kaniyang pananaliksik na The Relation of Depression and Anxiety to life-stress and achievement in Students, ang tumataas na kaso ng pinansyal na kahirapan at iba pang presyur sa buhay ang itinuturong mas nakaaapekto sa pang akademikong performance ng isang estudyante na sinasakop naman ng student mental health issues. Ang kasalukuyang nagsaliksik ay humalughog ng mga impormasyon kung lumalala nga ba ang depresyon at pagkabahala ng isang estudyante pag pasok nito sa kolehiyo. Sinuri din ang epekto ng depresyon at pagkabahala sa masamang kapaligiran at sa mga pang-akademikong gawain tulad ng pagsusulit. Ayon kay Margarita Tartakovsky sa kaniyang pananaliksik na Depression and Anxiety among College Students, ang depresyon at Pagkabahala ang pinakapangunahing problema na kinahaharap ng mga estudyante sa kolehiyo saan mang sulok ng daigdig. Sa katunayan, sa nakalipas na 15 taon, ang bilang ng mga nabibiktima ng depresyon ay dumoble samantalang ang bilang ng mga nagpapakamatay ay labis ang itinaas. Ayon rin sa isinagawang serbey sa anxiety disorder association of America, ang mga kolehiyo at unibersidad ay nakakitaan ng mga estudyanteng naghahanap ng paggabay mula sa ganitong karamdaman. Ayon kay John Hoffman sa kaniyang pananaliksik na Anxious Students Strain College Mental Health Centers, ang pinakapangunahing dahilan ng depresyon ay ang mala-bundok na gawaing pangakademiko mula sa murang edad pa lamang at ang labis na paghihigpit ng mga magulang kabilang na ang labis na paggamit ng “social media”. Ang pagkabahala ay naglalaro ng pinakaimportanteng ganap sa buhay ng isang estudyante. Subalit sa kasalukuyan, ang mga estudyante ay labis nang nakakaranas ng pagkabahala kaya naman sila ay naghahanap ng matinding paggabay at mga programa na makakatulong sa kanila. 12
Ayon kay Chasty Laskey, Anxiety on the rise among College Students, 83% ng mga eskwelahan sa mundo ay nagbibigay ng libreng paggabay at gamut upang maiwasan ang depresyon at hindi na ito lumala pa ng tuluyan. Sa kabilang banda, sinasabi rin na ang mga mag-aaral ay maaring magsagawa ng thereapy kasama ang CAPS counselores, o di kaya’y maaari rin silang ilipat sa ibang paaralan o unibersidad na nagbibigay rin ng gabay na ayon sa nais ng biktima Ayon kay Barb Nefer (2014) sa kaniyang pananaliksik na Anxiety Overtakes Depression as Most Common Mental Health Issue Among College Students, ang pagkabahala ay maaring malunasan sa pamamagitang ng pansariling mga paraan o ang medikasyon. Isa sa mga paraan ay ang pagbawas ng pag-inom ng kape, paglalaan ng oras para sa sarili tulad ng pagliliwaliw paminsan, pag-eehersisyo arawaraw at pagkain ng masusustansiyang pagkain. Kung ikaw ay estudyante sa kolehiyo na naghahanap ng gabay, isa sa mga taong maari mong lapitan ay ang inyong doctor sapagkat maari nila kayong bigayan ng pangunang lunas laban sa pagkabahalang inyong nararanasan. Ayon kay Sara Mackenzie (2011), Depression and Suicide Ideation among Students accessing campus Healthcare, ang depresyon at pagpapakamatay ang pangunahing binibigyang pansin sa iba’tibang unibersidad. 25% ang bilang ng mga lalaking nagkakaroon ng depresyon samantalang 26% naman ang sa mga babae. Ang porsyento ng pagpapakamatay naman ay nagsasabing ang mga lalaki ay mayroong 13% na mas mataas kumpara sa mga babae na may 10%. Ang paninigarilyo, emosyonal na pananakit, di inaasahang pagtatalik ay maaaring maging dahilan upang ang depresyon ay maranasan. Ayon kay Samantha Gomes (2009), Depression and Anxiety in College Students, ang pagbagsak at pagtatagumpay ng isang estudyante ay nakadepended sa kanilang mga pang akademikong gawain. Sinasabing ang pagbaba ng GPA ng isang estudyante ng .49 ay maaring magkaroon ng malaking impak sa pagkakaroon ng depresyon. Maaaring magamot ito kung magkakaroon muli ng karagdagang .49 ang GPA ng isang estudyante. Ang ganitong isyu ay nakakaapekto rin sa paraan ng pakikihalubilo ng isang 13
estudyante at nakakaapekto sa kanilang paggalaw sa araw-araw. Ang mga kagawaran sa loob ng unibersidad ay maaring makatulong upang mabawasan ang ganitong mga insidente, o magbigay gabay sa emosyonal na problemang pinagdadaanan ng isang mag-aaral. Importante rin na ang isang mag-aaral ay may kaalaman ukol sa mga programang ipinatutuad ng kaniyang institusyon ukol sa mga ganitong problema. Ayon kay Vivek B. Waghachavare, et al (2013) , A Study of Stress among Students of Professional Colleges from an Urban Area, sinasabing ang mga mag-aaral na kumukuha ng medisina ay mayroong mataas na posibilad na magkaroon ng depresyon. Ang mga akademikong aspeto ang nagbibigay ng mataas na posibilidad ng depresyon. Ang pagppakilala ng stress management education sa kurikulum sa kolehiyo ay mabisang paraan upang labanan ang ganitong problema. Ayon kay Justin Hunt, et al (2010), Mental Health Problems and Help-Seeking Behavior among College Students, ang mental na pangkalusugan sa mga mag-aaral sa klehiyo ay hindi lamang isa sa mga isyu na binibigyang pansin bagkus tinitignan rin ito bilang isang oportunidad. 65% na mga magsisipagtapos sa sekondarya ay maaaring umulit ng kanilang pag-aaral kung sila’y makakaranas ng mental disorder. Sa parte naman ng mga mag-aaral sa kolehiyo, sinasabing ang buhay rito ay isa sa mga paghahanda sa relidad kung kaya naman ang hirap at bigat ng mga gawain ay tumataas rin upang paglabas ng mga estudyante sa kani-kanilang institusyon, ay magiging handa sila sa mga hamon na ibibigay sa kanila ng buhay. Kung kaya naman, mahalagang magkaroon ng paggabay ukol sa isipan ng mga mag-aaral ng sa gayon ay hindi mapurnada ang kanilang pagtatapos ang pagiging malapit sa karanasan na maaari nilang maranasan paglabas ng kani-kanilang paaralan. Ayon kay Michelle Mckean (1997) sa kaniyang pananaliksik na College Students- Academic Stress and its relation to their Anxiety, Time Management and Leisure Satisfaction, Ang hindi tamang paggamit ng oras ay isa sa mga tinitignan na dahilan ng pagkakaroon ng matinding pagkabahala. Ang pagkabahala, 14
time management at leisure satisfaction ay mayroong kaugnayan sa isa’t-isa. Sinasabing ang nasabing tatlo; kapag binawasan ang pagkabahala; binigyan ng kaukulang pansin ang oras at dinagdagan ang leisure satisfaction, maaaring ang isang mag-aaral ay malayo sa pagkakaroon ng depresyon.
Lokal Ang mga sumusunod ay indikasyon na ang isang tao ay dumaranas ng depresyon. Kawalan ng interest sa mga libangan na minsan nakapag pasaya sa kaniya. Hirap gumawa ng desisyon. Bagsak na mga grado. Hirap sa pagtulog (kulang sa tulog o sobra sa pagtulog) Pagbabago ng timbang (bumibigat o pumapayat) Madalas na pagsakit ng ulo o sakit ng tyan. Bigla biglang nagagalit o umiiyak sa walang kadahilanan, Inaalala o pumipirmi sa mga bagay ng nakaraan. Hindi madaling mapansin ang mga pagbabago na ito, lalo na’t kung ang iyong anak ay nag aaral sa malayong lugar. Kaya importante na kausapin mo nang kausapin ang iyong anak ng madalas. Wag matakot na magtanong tungkol sa kanyang nararamdaman, at makinig sa mga palatandaan, dahil baka ang iyong anak ay depressed. Ipaalam mo sa iyong anak na ikaw ay handang tumulong. Marahil masabi mo sa iyong anak na “magiging maayos din ang lahat”, pero hindi ito makakatulong sa kaniya. Ayon kay Jason M. Nelson sa kaniyang pananaliksik na Depression and Anxiety among Transitioning Adolescents and College Students with ADHD, Dyslexia or Comorbid ADHD/Dyslexia, 15
sinasabing ang mga taong mayroon dyslexia, ADHD kabilang na ang mga transitioning adolescents ay hindi nalalayo sa mga mag-aaral sa kolehiyo, maliban na lamang ang pinakapangunahing epekto nito sa kasarian na sinasabing ang mga babaeng mayroong dyslexia ay nakararanas ng mas maraming sintomas ng depresyon at pagkabahala kumpara sa mga lalaking mayroon rin ng nasabing karamdaman. Samantalang ang transitioning high school students na mayroong ADHD/Dyslexia ay naiulat na nakakaranas lamang ng kaunting sintomas ng depresyon at pagkabahala. Ayon kay Franesca Di Meglio (2012), Stress takes its Toll on College Students, ang mga taong nagtatrabaho na hindi akma sa kanilang mga pinag-aralan ay sinasabing nakararanas ng matinding presyur sapagkat sa mahabang taon ng kanilang pag-aaral, na kung saan karamihan sa kanila ay nakapagbayad ng malaking halaga sa kanilang tuition fee na nagging dahilan ng pagkalubog nla sa utang ay sinasabing malaki ang posibilidad na dumanas ng depresyon. Ang pagtaas ng ekonomiya ng bansa na kung saan hindi nararamdaman ng mga tao partikular na ang mga mag-aaral na magsisipagtapos na sa kolehiyo ay nagiging dahilan ng kanilang pagkabahala kung makakakuha ba sila ng maayos at akmang trabaho bago nila lisanin ang kanilang institusyon. Ayon kay Diana Rodriguez (2015), How to cope with Anxiety and Depression, sinasabing isa sa mga mabisang paraan upang labanan ang depresyon ay ang paglalaan ng oras upang hindi gawin ang mga bagay na nagbibigay ng pagkabahala katulad ng pag-aaral, pagtatrabaho at pag-iisip ng mga bagay na nakakapagpasakit ng ulo. Kailangan ng bawat tao na maglaan ng oras para sa sarili upang makapagisip-isip at magsaya kahit sa maikling panahon lamang.
KABANATA IV DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
16
A. Disenyo ng Pananaliksik Ang pananaliksik na ito ay gumagamit ng quantitative na paraan ng metodolohiya. Ito ay nasa diskursong pananaliksik sa deskriptibong pamamaraan sapagkat ang halos lahat ng impormasyong nagamit sa pagpapatibay sa pag-aaral na ito ay nakalap sa pamamagitan ng survey. B. Mga respondente Ang piling respondente ay mga mag-aaral sa kolehiyo na may edad 16-17 na maaring maging biktima ng depresyon. Ang mga respondent ay binubuo ng 40 katao sapagkat limitado ang oras ng mga mananaliksik upang makapaghanap ng mas marami pang makakapanayam. C. Instrumentong Pananaliksik Gumamit ng survey ang mga mananaliksik upang makakalap ng impormasyon na gagamitin sa pag-aaral. Kinakailangan din ng Sarbey-kwestyuner upang malaman kung ano ang tunay na saloobin ng mga respondent ukol sa kanilang kalagayan. Ang kwestyuner ay nasa uri ng multiple choices kaya ito ay madaling masasagutan. Gumamit rin ang mga mananaliksik ng mga maaari pan pagkuhaan ng impormasyon tulad ng libro at dyaryo.
D. Paraan ng pagsasaayos ng Datos Pag-oorganisa at pagta-tally lamang ng mga nakalap na impormasyon mula sa sarbey ang tanging paraan na ginamit ng mga mananaliksik. Mahihinuhang hindi gumamit ang mga mananaliksik ng mataas na uri ng istatistika sapagkat ito ay isang panimulang pananaliksik lamang at nasa diskriptibong uri ng diskurso. Ang formula na ginamit ay bilang ng respondenteng sumagot over kabuuang bilang ng respondent. No. of Respondent Total no. of Respondent
x 50 + 50 = %
17
KABANATA V PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS Nakalap ng pananaliksik na ito ang mga sumusunod na datos at impormasyon: TALAHANAYAN 1 1. Ang depresyon at pagkabahala ay nagbubunga ng tangkang pagkitil ng buhay ng mga nabiktima at mabibiktima nito. SAGOT (1) Hindi sumasang-ayon (2) Sumasang-ayon (3) Medyo sumasang-ayon (4) Lubos na sumasang-ayon
BILANG 2 4 8 16
18
Grap 1: Depresyon at pagkabahala ang nagbubunga ng tangkang pagkitil ng buhay ng mga biktima at mabibikitma nito.
1.4 1.2 3.2
8.2
Ayon sa unang talahanayan at grap sa kabuuan ng 30 taong sumagot ng sarbey, 53.3% ang Lubos na sumasang-ayon na ang depresyon at pagkabahala ang nagbubunga ng tangkang pagkitil ng buhay ng mga bikitima at mabibikitima nito, 13.3% naman ang sumasang-ayon, 26.6% ang medyo sumasang-ayon, habang 6.6% ang hindi. TALAHANAYAN 2 2. Isa sa mga dahilan ng pagkakaroon ng depresyon ay ang pagkahumaling sa mga “online games” at “online sites” katulad ng Facebook, twitter, instagram at iba pa. SAGOT
BILANG
(1) Hindi sumasang-ayon (2) Sumasang-ayon (3) Medyo sumasang-ayon (4) Lubos na sumasang-ayon
9 9 11 1
Grap 2: Isa ang pagkakahumaling sa mga “online games” at “online sites” ang nakikitang dahilan ng pagkakaroon ng depresyon
19
1.1
3.2
8.2
3.2
Ipinakikita sa ikalawang talahanayan at grap na 3.34% lamang ang lubos na sumasang-ayon na isa ang pagkahumaling sa mga “online games” at “online sites” sa nakikitang dahilan ng pagkakaroon ng depresyon. Samantalang parehong 30% naman ang hindi sumasang-ayon at 30% rin ang sumasang-ayon. Pinakamataas naman ang nagsabing medyo sumasang-ayon lamang sila. TALAHANAYAN 3 3. Ang mga kabataan ang karaniwang nakararanas ng depresyon. SAGOT
BILANG
(1) Hindi sumasang-ayon (2) Sumasang-ayon (3) Medyo sumasang-ayon (4) Lubos na sumasang-ayon
0 10 13 7
Grap 3: Kabataan ang karaniwang nakararanas ng depresyon
1.4 3.2
8.2
20
Sa pangatlong talahanayan at grap 43.34% ang nagsabing medyo sumasang-ayon sila na kabataan ang karaniwang nakararanas ng depresyon. 33.34% naming ang sumasang-ayon, at 23.34% ang lubos na sumasang-ayon, habang wala naman ang hindi sumasang-ayon.
TALAHANAYAN 4 4. Malaki ang epektong dulot ng kapaligiran sa pagkakaroon ng depresyon SAGOT
BILANG
(1) Hindi sumasang-ayon (2) Sumasang-ayon (3) Medyo sumasang-ayon (4) Lubos na sumasang-ayon
0 8 12 10
Grap 4: Malaki ang epektong dulot ng kapaligiran sa pagkakaroon ng depresyon
1.4 3.2
8.2
21
Sa ika-apat na talahanayan at grap 40% ang nagsabing medyo sumasang-ayon sila na malaki ang epektong dulot ng kapaligiran sa pagkakaroon ng depresyon, 33.34% ang lubos na sumasangayon habang 26.67% naman ang sumasang-ayon lamang at 0 sa hindi sumasang-ayon.
TALAHANAYAN 5 5. Nararapat lamang na hayaang makapag-isa at makapag-isip-isip ang mga taong nakararanas ng depresyon. SAGOT
BILANG
(1) Hindi sumasang-ayon (2) Sumasang-ayon (3) Medyo sumasang-ayon (4) Lubos na sumasang-ayon
9 5 7 9
Grap 5: Nararapat na hayaang makapag-isa at makapag-isip-isip ang mga taong nakararanas ng depresyon
1.4 1.1
6.2
6.2
22
Sa panglimang talahanayan at grap 30% ang nagsagot ng lubos na pagsang-ayon samantalang 30% din ang hindi sumasang-ayon na nararapat na hayaang makapag-isa at makapag-isip-isip ang mga taong nakararanas ng depresyon. Habang 23.34% ang medyo sumasang-ayon lamang at 16.67% naman ang nagsabing sumasang-ayon sila.
TALAHANAYAN 6 6. Ang sobrang pag-iisip at pagbibigay ng labis labis na atensyon sa isang bagay ay nagdudulot ng matinding pagkabahala. SAGOT
BILANG
(1) Hindi sumasang-ayon (2) Sumasang-ayon (3) Medyo sumasang-ayon (4) Lubos na sumasang-ayon
1 7 9 13
Grap 6: Nagdudulot ng matinding pagkabahala ang pag-iisip at pagbibigay ng labis labis na atensyon sa isang bagay
1.7 3.2
1 8.2
23
Ayon sa pang-anim na talahanayan at grap 43.34% ang lubos na sumasang-ayon sa kaisipang ang sobrang pag-iisip at pagbibigay ng labis na atensyon sa isang bagay ay nagdudulot ng matinding pagkabahala. habang 30% ang medyo sumasang-ayon, 23.34% naman ang sumasang-ayon lamang at 3.34% ang nagsabing hindi sila sumasang-ayon.
KABANATA VI KONKLUSYON Lagom Ang pananaliksik na ito ay isang deskriptibong pananaliksik na nagtangkang mabatid ang Pisyolohikal at Sosyolohikal na aspeto ng pagkakaroon ng Depresyon at Pagkabahala ng mga mag-aaral sa kolehiyo partikular na ag mga magsisipagtapos at kung anu-ano ang maaring paraan upang hindi na umabot sa ganitong kalagayan. Ginamit ang qualitative na uri ng metodolohiya sa pananaliksik na ito sa tulong ng sarbeykwestyuner na pinasagutan sa tatlumpung (30) respondent na pawing mga mag-aaral ng Far Eastern University-Manila.
Obserbasyon Mula sa nakalap na datos, ang mga mananaliksik ay nakabuo ng mga sumusunod na obserbasyon: 24
1. Ang depresyon ay mAaaring magdulot ng pagkitil ng buhay ng sinumang mabibiktima nito higit lalo kapag ito’y hindi maaagapan 2. Ang mga karaniwang nagiging biktima ng depresyon ay mga mag-aaral sa kolehiyo dahil na rin sa bigat ng mga gawain na ipinapatong sa kanilang mga balikat 3. Ang labis na pagpapaliban ng mga gawain at pagsasawalang bahala sa mga itinakdang panahon ng pagpasa lalo na sa mga gawaing pang akademiko ay maaring magdulot ng depresyon 4. Isa sa pinakamahalagang paraan upang matulungan ang mga nagiging biktima ng depresyon ay ang hindi pagdistansya sa kanila bagkus ay ang pagbibigay ng tamang panahon, oras at aruga higit lalo ng mabisang komunikasyon sa parte ng mga magulang, kaibigan at iba pang mga taong malapit sa mga nabibiktima nito. 5. Ang labis na pagkahumaling sa mga online sites at online games ay isa rin sa mga dahilan ng pagkakaroon ng depresyon sapagkat kinakain nito ang oras at pokus ng mag-aaral na kung saan, nagiging dahilan ng tinatawag na caramming na nagiging mitsa ng pagpapatanong-patong ng mga gawaing dapat tapusin ng isang mag-aaral na kalauna’y maaring maging dahilan ng kanilang pagbagsak na isa rin sa maaring magtulak sa kanila upang magkaroon ng depresyon. Rekomendasyon Ang mga sumusunod ay mga rekomendasyong nais ipaalam ng mga mananaliksik sa mga mambabasa ng pag-aaral na ito.
25
1. Ang mga mananaliksik ay nais ibahagi ang mga nakalap na impormasyon sa mga kabataan partikular na ang mga mag-aaral sa kolehiyo upang mamulat ang kanilang isipan sa mga dahilan ng pagkakaroon ng depresyon. 2. Nais lamang magbigay ng mga mananaliksik ng suhestiyon sa pamahalaan o sa administrasyon ng mga pangkolehiyong paaralan na magkaroon ng mga programa na maglalayong ipabatid sa mga mag-aaral ang mga paraan upang maiwasan ang pagkakaroon ng depresyon. 3. Ang pananaliksik na ito ay nirerekomenda ng mga mananaliksik sa mga mag-aaral at sa mga taong nakapaligid sa kanila na maaring magdulot o di naman kaya ay makatulong kung sila man ay nakararanas o makakaranas ng depresyon. 4. Ang pananaliksik na ito ay naglalayon ding magbukas ng isip ng mga magaaral ng mga paraan upang hindi na maranasan ang depresyon ng sa gayon ay mabawasan o matigil kung maaari ang mga nabibiktima nito.
TALAAKLATAN A. Pananaliksik (Internet) Abby Jackson. (2015). Ang Depresyon sa mga mag-aaral sa Kolehiyo., mula sa http://www.businessinsider.com/anxiety-is-the-biggest-mental-health problem facing- college- students-2015-6 26
Amy Novotney. (2014). Students under Pressure., mula sa http://www.apa.org/monitor/2014/09/cover- pressure.aspx Andrews, B. and Wilding, J. M. (20014). The Relation of Depression and Anxiety to life-stress and Achievements in Children., mula sa http://onlinelibrary.wiley.com/doi/ 10.1348/0007126042369802/abstract . Barb Nefer. (2014). Anxiety Overtakes Depression as Most Common Mental Health Issue Among College Student., mula sa https://www.webpsychology.com/news /2015/05/28/anxiety-overtakes-depression-most-common-mental-health-issue-among\ college-students Brianna Dennison.(2015). What I Need My Professors to Understand About Dealing With Depression., mula sa. http://thoughtcatalog.com/brianna-dennison/2015/11/what-ineed-my-professors--to-understand-about-dealing-with-depression-in-college/ Chastity Laskey. Anxiety on the rise among college students., mula sa http://www.wildcat.arizona.edu/article/2015/09/anxiety-on-the-rise-among-collegeFrancesca Di Meglio. (2012) Stress Takes Its Toll on College Students., mula sa http://www.bloomberg.com/bw/articles/2012-05-10/stress-takes-its-toll-on-collegestudents
Hunt, Justin M.D. (2010). Mental Health Problems and Help - Seeking Behavior Among College Students., mula sa http://www.jahonline.org/article/S1054- 139X(09)00340-1/fulltext Jan Hoffman. (2015). Anxious Students strain college Mental health centers., mula sa
27
http://mobile.nytimes.com/blogs/well/2015/05/27/anxious-students-strain-collegementalhealth//centers/?referer= Joel Brown. (2015). Anxiety and Depression., mula sa http://www.bu.edu/today/2015/collegestudents/depression// John Hoffman . Anxious Students Strain College Mental Health Centers., mula sa http://well.blogs.nytimes.com/2015/05/27/anxious-students-strain-college-mentalhealth/centers/?_r=0 Lenore Skenazy. (2015). College Students Anxious Like Never Before., mula sa http://www.freerangekids.com/college-students-anxious-like-never-before-why/ Lindsay Holmes. (2015). Statistics that will change the way you think about depression., mula sa http://m.huffpost.com/us/entry/depression-statistics_n_6480412.html Margarita Tartakovsky (2006). M.S. Depression and Anxiety among College Students., mula sa http://psychcentral.com/lib/depression-and-anxietyMichael Kerr. (2015). Depression and College Students., mula sa http://www.healthline.com/health/depression/college-students McKean, Michelle (1997). College Students’ Academic Stress and its Relation to Their Anxiety, Time Management, And Leisure Satisfaction., mula sa http://search.proquest.com/openview/c2c1309ac42c1cc4b74e146f6b0e260c/1?pq-
Rana Moustafa. (2014). Students Depression often hidden from friends, professors., mula sa http://iowawatch.org/2014/03/02/ranas-depression-story/ Rodriguez, Diana. (2015). How to Cope With Anxiety and Depression., mula sa http://www.adaa.org/understanding-anxiety/depression 28
Samantha Gomes. (2009). Depression and Anxiety in College Students., mula sa http://www.aejmc.com/home/wp- content/uploads/2010/12/Depression-and-Anxietyin-College-Students.pdf Sara Mackenzie (2011). Depression and Suicide Ideation Among Students Accessing Campus Healthcare., mula sa http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3057910/ Tara Culp-Ressler. (2015). Record numbers of College Students that are struggling with Depresyon and Anxiety., mula sa http://thinkprogress.org/health/2015 /02/19/3624730/mental-health-college/ Unigo.(2015). College depression: The warning signs you need to know., mula sa https://www.unigo.com/in-college/college-experience/college-depression-thewarning-signs-you-need-to-know
29
