PERANAN DEWAN BAHASA DAN PUSTAKA pada tanggal 22 Jun 1956 Kerajaan ala!"#a tela$ %enu&u$'an De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a dala% u"a$a %e%arta&at'an Ba$a"a ela!u) Penu&u$an De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a *DBP+ &ertujuan untu' %enge%&ang'an Ba$a"a ela!u !ang &a'al d#jad#'an &a$a"a 'e&ang"aan pada 'et#'a #tu) Pada ta$un 1959, DBP tela$ d#na#''an tara- "e&aga# "e&ua$ &adan &er'anun %eneru"# .rd#nan De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a 1959) Peranan/peranan DBP 0 membina dan memperkaya bahasa kebangsaan dalam semua bidang termasuk sains dan teknologi. Sepert#%ana teknologi. Sepert#%ana !ang d#'eta$u# u%u% &a$a(a dala% &#dang "a#n" dan te'nlg#, $an!a per'ataan/per'ataan dar#pada Ba$a"a ngger#" !ang d#guna'an untu' %e%&#na atau %eng$a"#l'an "e"uatu pene%uan atau pen3#ptaan !ang &aru '$u"u"n!a dala% &#dang peru&atan) .le$ $al !ang de%#'#an, p#$a' De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a tela$ &eru"a$a dan %e%a#n'an peranan !ang "angat pent#ng &ag# %e%per'a!a &a$a"a 'e&ang"aan '#ta #a#tu Ba$a"a ela!u "upa!a lebih banyak perkataan daripada Bahasa Melayu dihasilkan d# dihasilkan d# dala% &#dang/&#dang !ang pe"at &er'e%&ang "pert# &#dang "a#n" dan te'nlg# Memajukan bakat kesusasteraan, terutama dalam bahasa kebangsaan.enurut kebangsaan.enurut Ber#ta Har#an, DBP %eng#at'an prgra% dar# "e%a"a 'e "e%a"a #a#tu #nggu Penul#" Re%aja dengan %t#- %ela$#r'an dan %e%upu' penul#" %uda) Prgra% #n# juga &ertujuan melahirkan pewaris ilmu kesusasteraan pada masa depan. Dala% depan. Dala% u"a$a %e%per'a"a'an #l%u 'e"u"a"teraan #n#, DBP "e'al# lag# %engguna'an 'aeda$ penganugera$an &ag# %enggala''a %enggala''an n "a"tera(an/"a"te "a"tera(an/"a"tera(an ra(an %en3e&ur# &#dang #n#) Kepent#ngan De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a *DBP+ adala$ &eg#tu pent#ng "e$#ngga #a d##'t#ra- le$ ja&atan 'erajaan "e&aga# Badan Ber'anun %elalu# A'ta Parl#%en pada ta$un 1959 dala% %e%antap'an lag# penge%&angan &a$a"a "a"tera) Beg#tu juga dengan pengaturan ran3angan r an3angan %e%upu' &a$a"a "a"tera dengan &a#') Mencetak atau menerbitkan atau membantu usaha percetakan atau penerbitan buku-buku, risalah-risalah dan lain-lain bentuk persuratan dalam bahasa kebangsaan. P#$a' kebangsaan. P#$a' DBP %erupa'an "e&ua$ rgan#"a"# !ang &eg#tu pent#ng dala% #ndu"tr# per3eta'an dan pener&#tan &u'u/&u'u, r#"ala$/r#"ala$, 'a%u"/'a%u", "erta pel&aga# &entu' &a$an #l%#a$ 'erana #a %erupa'an "ala$ "e&ua$ rgan#"a"# pener&#tan !ang ter&e"ar d# ala!"#a) P#$a' DBP tela$ &an!a' %en3eta' dan %ener&#t'an &u'u/&u'u untu' "e'la$/"e'la$ "epert# &u'u te'" dan &u'u ruju'an !ang %erupa'an &a$an #l%#a$ !ang "angat pent#ng &ag# pelajar/pelajar "e'la$ renda$ %a$upun "e'la$ %enenga$) DBP juga &erg#at a't#- dala% %ener&#t'an &u'u/&u'u 'e"u"a"teraan Ba$a"a ela!u %a$upun dala% Ba$a"a ngger#") n# &er%a'na peranan !ang d#%a#n'an le$ DBP adala$ "angat pent#ng dan #a juga memberi impak yang baik dalam bidang kesusasteraan, pendidikan, dan juga industri percetakan percetakan Negara.enurut Negara.enurut Be'a" enter# Ke$a'#%an ala!"#a, Dat4 Dr) Sula#%an Hj) Daud *1990 1+ &a$a(a De(an Ba$a"a dan Pu"ta'an *DBP+ "eja' 2 ta$un lalu &erja!a %ener&#t'an t#da' 'urang dar#pada 5 judul &u'u undang/undang Ba$a"a ela!u) n# %enunju''an DBP juga &ert#nda' "e&aga# %ed#u% penterje%a$aan 'ar!a/'ar!a a"#ng) a'a #l%u dar# luar dapat d#adapta"#'an dala% Ba$a"a ela!u &ag# %e%per'a!a'an per&enda$araann!a) Dala% %a"a !ang
"a%a DBP juga %e%erlu'an pengl#&atan para "arjana, peng'r#t#' dan pe%antau &a$a"a, agar &u'u/&u'u ter&#tan DBP dapat d#anal#"a dan d#&er# ula"an/ ula"an fragmentasi atau re"en"# &u'u, agar rang ra%a# a'an dapat %en#'%at# dan %e%a$a%# #nt#pat# &u'u/&u'u !ang d#ter&#t'an le$ DBP) membakukan ejaan dan sebutan, dan membentuk isti lah-istilah yang sesuai dalam bahasa kebangsaan; Pela'"anaan da"ar &a$a"a !ang %enjad#'an &a$a"a ela!u "e&aga# &a$a"a pengantar d# "e'la$ renda$, %enenga$ dan $#nggala$ 'e per#ng'at #n"t#tu"# pengaj#an t#ngg# %enggera''an 'eg#atan per#"t#la$an !ang d#du'ung le$ De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a *DBP+) Ban!a' Ja(atan'ua"a "t#la$ *JK+ tela$ d#tu&u$'an le$ DBP dengan 'erja"a%a #n"t#tu"# pengaj#an t#ngg# a(a% untuk mengumpul, membentuk dan menyebar luas istilah bahasa Melayu dalam bidang sains asas dan sains gunaan) Peru&a$an #n# %en!a'"#'an peran3angan 'rpu" &a$a"a ela!u &er'e%&ang dengan 3epat "e'al#) untuk menggalakkan penggunaan bahasa kebangsaan yang betul. Sepert#%ana !ang "ed#a %a'lu%, t#da' ra%a# atau $an!a "egel#nt#r "a$aja dar#pada r a'!at ala!"#a !ang %engguna'an Ba$a"a ela!u dengan &etul) ajr#t# dar#pada %ere'a %engguna'an Ba$a"a ela!u !ang t#da' &etul) Se&aga# 3nt$ !ang pal#ng 'etara #ala$ ra'!at ala!"#a %engguna'an &a$a"a pa"ar "e&aga# bahasa percakapan $ar#an %ere'a) Bu'an "a$aja "e&aga# &a$a"a per3a'apan $ar#an, %ala$ notis-notis ataupun risalah-risalah awam!ang d#edar'an 'e&an!a'ann!a t#da' %engguna'an Ba$a"a ela!u !ang &etul "epert# r#"ala$/r#"ala$ ataupun p"ter/p"ter untu' 'n"ert dan pr%"# '%ple'"/'%ple'" &el#/&ela$) .le$ $al !ang de%#'#an, p#$a' DBP perlu %e%a#n'an peranan !ang "angat pent#ng untu' %engata"# %a"ala$ !ang tela$ &erlelua"a $#ngga 'e $ar# #n# "epert# %e(ujud'an &u'u/&u'u dan r#"ala$/r#"ala$ dan akhbar-akhbar !ang %engguna'an dan %e%per&etul'an penggunaan Ba$a"a ela!u !ang t#da' &etul d# 'alangan ra'!at ala!"#a) Walaupun DBP %enggala''an penggunaan &a$a"a 'e&ang"aan na%un "etela$ %a"a &eredar %elang'au# peredaran a%an '#n# &an!a' pe3a%puran &a$a"a "epert# &a$a"a rja' !ang "edang %enular dala% %a"!ara'at %a"a '#n#) .le$ #tu, dengan adan!a DBP %a"ala$ pen!ala$gunaan &a$a"a #n# dapat d#&endung) D#"a%p#ng #tu, 'ea"l#an &a$a"a 'e&ang"aan #n# t#da' d#3e%ar) Beg#tu juga dengan penggunaan bahasa singkatan) 7nt$n!a, "#ng'atan &ag# "unga#, &u'#t, jalan, dan "e&aga#n!a) Penggunaan "#ng'atan #n# %e%uda$'an penul#" "urat &ag# ala%at dan 'a(a"an) untuk menggalakkan penggunaan bahasa kebangsaan supaya ia akan digunakan secara meluas bagi segala maksud mengikut undang-undang yang sedang berkuat kuasa. Dala% u"a$a %e%per'e%&ang'an &a$a"a ela!u DBP %ela'"ana'an pel&aga# prgra% %elalu# -ung"# pengu'u$an da"ar &a$a"a 'e&ang"aan, pe%antauan,pe%upu'an, penataran, pe'$#d%atan dan pen!e&aran) Pel&aga# 'eg#atan d#la'"ana'an %elalu# -ung"#/-ung"# #n# &ag# %e%a"t#'an 'edudu'an &a$a"a ela!u teru" %enjad# %antap "e&aga# &a$a"a 'e&ang"aan, &a$a"a ra"%# dan &a$a"a perpaduan negara ala!"#a) D# "#n#la$ peranan !ang d#%a#n'an le$ De(an Ba$a"a dan Pu"ta'a *DBP+ "angat pent#ng 'e ara$ %e%a"!ara'at'an "e3ara %elua" penggunaan &a$a"a ela!u dengan pende'atan dan 'aeda$ !ang %enar#' dan "elara" dengan per'e%&angan te'nlg# #n-/ tele'%un#'a"#) Dar#pada 'aeda$ &#a"a&#a"a dan stereotype !ang "er#ng d#guna'an, DBP perlu %ener'a pende'atan &aru %elalu# #ndu"tr# 'reat#-, %ed#a ""#al dan
ele'trn#' %engada'an prgra% pe%&elajaran &a$a"a ela!u dan %eng$a"#l'an pr%, #'lan, dra%a dan "#t'% tele8#"!en dan rad# !ang &er"ang'utan dengan &a$a"a ela!u) enjad#'an Ba$a"a ela!u "e&aga# &a$a"a '%un#'a"# !ang 3e'ap dan &er'e"an dala% "e%ua &#dang teruta%a dala% &#dang pentad&#ran negara, dala% &#dang pengaj#an t#ngg#, dan dala% 'eg#atan !ang %aju dan '%ple'" "epert# 'eg#atan #ntele'tual, 'eg#atan 'e&uda!aan, e'n%# dan perdagangan) a"ala$ dan kekangan !g t#%&ul #ala$ terdapat glngan !ang &erpandangan &a$a(a &a$a"a ngger#" %erupa'an &a$a"a !ang %aju dan &er"#-at "a#nt#-#') Tetap# '#ta jangan lupa &a$a(a &a$a"a ela!u perna$ %enjad# &a$a"a l#ngua -ran3a "uatu 'et#'a da$ulu !ang d#tutur'an dan d#guna'an "e&aga# &a$a"a '%un#'a"# le$ glngan pedagang, glngan aga%a, glngan pe%dal d# nu"antara #n#) Ba$a"a ela!u '#n# tela$ d#tutur'an le$ %a"!ara'at d# negara #n# "e&aga# &a$a"a '%un#'a"#, &a$a"a perpaduan d"&)
Antara per'ara !ang ter%a'tu& dala% perle%&agaan 152 d# ala!"#a (1 Ba$a"a 'e&ang"aan #ala$ &a$a"a ela!u dan $enda'la$ dala% tul#"an !ang d#peruntu''an %elalu# undang/undang le$ Parl#%en0 Dengan "!arat &a$a(a *a+ t#ada "erang pun &le$ d#larang atau d#$alang dar#pada %engguna'an *"ela#n &ag# %a'"ud ra"%#+, atau dar#pada %engajar'an atau &elajar, apa/apa &a$a"a la#n: dan *&+ t#ada apa/apa jua dala% ;a"al #n# &le$ %enjeja"'an $a' Kerajaan Per"e'utuan atau $a' %ana/ %ana Kerajaan Neger# untu' %e%el#$ara dan %eneru"'an penggunaan dan pengaj#an &a$a"a %ana/ %ana 'au% la#n d# dala% Per"e'utuan) (! Walau apa pun peruntu'an ;a"al *1+, "ela%a te%p$ "epulu$ ta$un "elepa" Har# erde'a, dan "elepa" #tu "e$#ngga d#peruntu''an "ela#nn!a le$ Parl#%en, &a$a"a ngger#" &le$ d#guna'an d# dala% 'edua/dua ajl#" Parl#%en, d# dala% De(an Undangan t#ap/t#ap Neger#, dan &ag# "egala %a'"ud ra"%# !ang la#n) (" Walau apa pun peruntu'an ;a"al *1+, "ela%a te%p$ "epulu$ ta$un "elepa" Har# erde'a, dan "elepa" #tu "e$#ngga d#peruntu''an "ela#nn!a le$ Parl#%en, te'" "a$#$ *a+ "egala Rang Undang/Undang !ang $enda' d#&a(a atau p#ndaan 'epadan!a !ang $enda' d#3adang'an d# dala% %ana/%ana "atu ajl#" Parl#%en: dan *&+ "egala A'ta Parl#%en dan "egala perundangan "u&"#d#ar# !ang d#'eluar'anle$ Kerajaan Per"e'utuan, $enda'la$ dala% &a$a"a ngger#") (# Walau apa pun peruntu'an ;a"al *1+, "ela%a te%p$ "epulu$ ta$un "elepa" Har# erde'a, dan "elepa" #tu "e$#ngga d#peruntu''an "ela#nn!a le$ Parl#%en, "egala pr"#d#ng d# dala% a$'a%a$ Per"e'utuan, a$'a%a$ Ra!uan atau a$'a%a$ T#ngg# $enda'la$ dala% &a$a"a ngger#"0 Dengan "!arat &a$a(a, j#'a a$'a%a$ dan pegua% &ag# 'edua/dua p#$a' &er"etuju, 'eterangan !ang d#a%&#l dala% &a$a"a !ang d#guna'an le$ "a'"# t#da' perlu d#terje%a$'an 'e dala% atau d#re'd'an dala% &a$a"a ngger#")
($ Walau apa pun peruntu'an ;a"al *1+, "e$#ngga d#peruntu''an "ela#nn!a le$ Parl#%en, "egala pr"#d#ng d# dala% %a$'a%a$ renda$, "ela#n penga%&#lan 'eterangan, $enda'la$ dala% &a$a"a ngger#")
a'"ud &a$a"a 'e&ang"aan dan &a$a"a ra"%#
*#+ Ba$a"a Ke&ang"aan 0 /#dent#t# na"#nal
.rgan#"a"#/rgan#"a"# !ang %e%perjuang'an &a$a"a ela!u "e&elu% %erde'a 1)Ang'atan Sa"tera(an 5*ASAS 5+ 2)=e%&aga Ba$a"a ela!u*=B+ >)Bala# Pu"ta'a
•
•
Ked(#&a$a"aan Ked(#&a$a"aan &erla'u dala% 'alangan %a"!ara'at !ang %engguna'an &an!a' &a$a"a) Ked(#&a$a"aan atau &#l#ngual#"%e #ala$ pengua"aan dua &a$a"a "epert# penutur &a$a"a a"l#) Penggunan!a %engguna'ann!a "e&aga# &a$a"a '%un#'a"#, !a'n# %engguna'an "atu &a$a"a ra"%# untu' &er'%un#'a"#, dan &a$a"a #&unda untu' $u&ungan la#n %#"aln!a rang 7#na
•
•
•
•
•
•
•
dan nd#a !ang %engguna'an &a$a"a ela!u untu' '%un#'a"# ra"%# tetap# &a$a"a #&unda d# ru%a$) Ked(#&a$a"aan !ang "e%purna #ala$ pengua"aan "epenu$n!a dua &a$a"a le$ penutur) Ked(#&a$a"aan %aj%u' #ala$ #nd#8#du !ang %e%perle$ dua &a$a"a "e%a"a 'e3#l) Ked(#&a$a"aan 'rd#nat pula &erla'u apa&#la #nd#8#du ter"e&ut %e%perle$ "ala$ "atu &a$a"a ter"e&ut "e&aga# &a$a"a perta%a dan &a$a"a 'edua pula d#perle$ 'e%ud#an) Ked(#&a$a"aan la$#r dala% %a"!ara'at %aj%u' !ang pel&aga# &uda!a, etn#',aga%a, &ang"a, 'au% dan la#n/la#n) nd#8#du d(#&a$a"a t#da' a'an %e%pun!a# pengeta$uan 'edua/dua &a$a"a !ang "a%a &a#') Kadang/'adang #nd#8#du ter"e&ut $an!a %e%a$a%# "a$aja tetap# t#da' &le$ %enul#" atau &ertutur dengan &a#') ala!"#a %engguna'an d#ale' ela!u/J$r "e&aga# &a$a"a ra"%# tetap# %engguna'an d#ale' %a"#ng/%a"#ng d# ru%a$ %#"aln!a d#ale' Kelantan, Terengganu, Pera', Neger# Se%&#lan, Keda$ dan "e&aga#n!a) Da"ar pend#d#'an "e"e&ua$ negara %en3er%#n'an %a"!ara'at !ang la$#r %#"aln!a ala!"#a !ang %enjad#'an &a$a"a ngger#" "e&aga# &a$a"a 'edua dala% "#"te% pend#d#'an negara a'an %ela$#r'an penutur d(#&a$a"a) Satu lag# un"ur !ang %e(ujud'an 'ed(#&a$a"aan #ala$ per'a$(#nan 3a%pur dala% %a"!ara'at %aj%u' !ang %ela$#r'an 'ana'/'ana' !ang &erd(#&a$a"a "eja' dar# la$#r lag#) Pe%erle$an dua &a$a"a "erenta' &erla'u apa&#la 'edua #&u dan &apa %engguna'an 'edua/dua &a$a"a #&unda %ere'a dala% 'e$#dupan "e$ar#an)
