Pyetjet nga E drejta kushtetuese 1. Çfar domethënije ka e drejta kushtetuese?Termi e drejtë kushtetuese ka domethënie të dyfishtë . Përdoret për të shënuar njëdegë të veçantë të sistemit të së drejtës pozitive të një vendi, sistem normash juridike që kanë vlerë kushtetuese, si dhe për të shënuar disiplinën shkencore e cilamerret me studimin e sendërtimit të normave, përkatësisht të së drejtës kushtetuese pozitive në praktikë. 2. Kur është paraqitur e drejta kushtetuese si deg e së drejtës?E drejta kushtetuese paraqitet nga shekulli XVIII në Evropë dhe më pas edhe nëAmerikë, kur u paraqitën kushtetutat e para të shkruara. E drejta kushtetuese nëesencë është paraqitur atëherë kur janë paraqitur edhe shtetet e para dhe është njëndër degët më të vjetra të së drejtës sepse ka të bëjë: me ato rregulla, adete,konvencione që ndikuan në paraqitjen e pushtetit politik dhe të organizatës politike. 3.Çka nënkuptojm me drejtën kushtetuese si disiplin shkencore juridike? E Drejta kushtetuese si disiplinë shkencore merret me studimin e së drejtëskushtetuese si degë e së drejtës, me sqarimin, interpretimin e normave të cilatrregullojnë materien kushtetuese, me formulimin e instituteve juridike .4. Kur u paraqit e Drejta kushtetuese si disiplin shkencoro juridike ?E drejta Kushtetuese si shkencë paraqitet shumë më vonë, krahas paraqitjes sëkushtetutave të para të shkruara nga fundi i shek.18 dhe 19, fillimisht në Itali,Francë, Angli, SHBA etj .5. E drejta kushtetuese, emërtohet në disa emërtime, cilat jan ato ?Mvarësisht nga vendi në vend, e dr. Kushtetuese si shkencë juridike dhe politiko juridike emërtohet ndryshe-ndryshe. Në historikun dhe teorinë e së dr. Kushtetuese prej kohëve më të hershme kjo e drejtë është emërtuar sipas dy termeve:1. E drejtë kushtetuese2. E drejtë shtetërore,3.në disa vende edhe si e drejtë publike .6. Emërtimi i së drejtës kushtetuese, si e drejt kushtetuese, bazohet?E drejta kushtetuese e fitoi bazën e vet teorike nga filozofia juridiko-natyrore dhe nga pikëpamjet demokratike të lidhura me popullin dhe kombin e veçmas me individin. 7. Emërtimi i së drejtës kushtetuese, si e drejtë shtetërore, bazohet?Termi E drejtë shtetërore është sajuar nën ndikimim e teorisë së Hegelit nëGjermani. Përfaqësuesit e teorisë juridike gjermane që e përqafuan këtë teori ishin :L. Laband Jhe Georg Jellinek, profesor të së drejtës shtetërore.Sipas kësaj teorie, “esenca e rregullimit politik është pushteti dhe organizimi I tij .8. Dallimi mes të drejtës kushtetuese dhe drejtës shtetrore?Dallimi mes të drejtës kushtetuese dhe drejtës shtetrore qëndron aty se në tëdrejtën shtetërore kushtetuta konsiderohej si akt i rëndomtë juridik e jo ligj themelor i shtetit. Ajo nuk e njihte të drejtën natyrore sikur tek e drejta kushtetuese, dhesovraniteti nuk i takonte popullit, por shtetit .9. Në cilin fakultet u paraqit emërtimi e Drejta kushtetuese për herë të par si lëndë mësimore?Për herë të parë emërtimi i kësaj disipline shkencore u paraqit në Fakultetin Juridik në Ferarë të Italisë në vitin 1797 " Dirito constituzionale " edh 10. Cili është kuptimi i së Drejtës.kushtetuese si shkencë dhe si deg e sëdrejtës positive të një vendi të caktuar?Kuptimi i së dr. Kushtetuese si shkencë dhe si degë e drejtës pozitive, ështekuptim pozitivo-juridik, materialist ose sociologjiko-politik dhe teorik aposhkencor. 11. Çka nënkuptojmë me kuptimin pozitivo juridik?Kuptimi më i përgjithshëm i së dr. Kushtetuese si shkencë dhe si degë e drejtës pozitive, ështe kuptim pozitivo-juridik. Sipas kësaj teorie E drejta kushtetuesenënkupton sistemin e rregullave (normave) juridike me karakter kushtetues të cilatrregullojnë marrëdhëniet shoqërore e politike të pushtetit shtetëror që janë tëkodifikuara në një dokument të përbashkët që e quajmë KUSHTETUTË. 12.Çka nënkuptojm me kuptimin materialist?Sipas këtij kuptimi E drejta kushtetuese nënkupton të drejtat ekzistuese qematerializohen në jetën e një vendi,si dhe edrejta pozitive me të gjitha raportetrealoformale e normative, pavarësisht se kto norma a janë ose jo të kodifikuara nënjë kushtetutë.Ky kuptim është karakteristik për Anglinë, për teorecientët dheshkencën juridike 13. Çk është randësia e se Drejtës kushtetuese?Rëndësia e saj buron nga disa faktorë të ndryshëm që kësaj discipline i sigurojnë njëvend qendror në sitemin juridik e kushtetues.1Kjo degë bënë mbrojtjen e vlerava më të rëndësishme të qyteterimit siç është :qeverisja e drejtësisë, bashkëjetesa paqësore përmes lirive të njeriut dhe pushtetit,rregullon marëdhënjet themelore politike, si një lëmi parësore e marëdhënjeveshoqërore në përgjithësi etj.2E drejta kushtetuese paraqet degë themelore të së drejtës, sepse normatkushtetuese i nxjerr organi më i lartë shtëtërorë (Kuvendi) e që kanë fuqinë më tëlartë
juridike, si dhe është bazë për të drejtat tjera sepse burim i saj themelor ështëkushtetuta.3E drejta kushtetuese si disiplinë shkencore ka rëndësi të veçantë politiko-juridike.Rëndësia e saj është e dyflshtë: teorike dhe pedagogjike, si dhe ajo mësohet nëshumë shkolla dhe universitete për arsimimin e kuadrove profesionale dhe specialenë lëminë e shkencave shoqërore. 14. Cili është objekti i së Drejtës kushtetuese?Si objekt i së drejtës kushtetuese mund të jenë normat pavarësisht se a janë tëshkruar-kodifikuara, të pa shkruara 15. Cilat janë metodat e së Drejtës Kushtetuese? Në teorinë e së dr.kushtetuese janë të njohura disa metoda si:1.Metoda normative ose dogmatike2.Metoda politikologjike3.Metoda aksiologjike 16. Çka nënkuptojmë më metodën dogmatike?Metoda dogmatike është metodë themelore dhe më e vjetër e studimit të së drejtëskushtetuese si degë e së drejtës. Përmes saj pasqyrohet përmbajtja e normave dhe erregullave juridike me të cilat rregullohen raportet politike dhe institucionet e saj nënjë vend.17. Çka nënkuptojm me metodën politikologjike?e ate, nën ndikimindirekt të teorisë juridike freng 17)Metoda politikologjike ka të bëj me analizën e funksionimit të institucioneve dhe proceseve politike. Përmes saj studiohet zbatimi konkret i normave dhe rregullavekushtetuese në praktikë. 18. Çka nënkuptojm me metodën aksiologjike?Metoda aksiologjike-Me ndihmën e kësaj metode zbulohet përmbajtja e vlerave juridike të sanksionuara me norma dhe rregulla kushtetuese si dhe sendërtimi i tyrenë praktikë .19. Çka nënkuptojm me burimet formale?Burimet formale të së drejtës kushtetuese janë aktet e përgjithshme juridike tëformës së shkruar që janë në fuqi, me të cilat rregullohet materia kushtetuese dhenga të cilat burojnë aktet individuale ,20. Cilat janë burimet formale?Burimet formale mund të jenë ekskluzive dhe të përziera .21.Çka nënkuptojm me burimet materiale?Burimet materiale të së drejtës kushtetuese janë faktorë që ndikojnë dhekushtëzojnë formimin e normave kushtetuese. Burimet materiale jane nëlidhshmëri të ngushtë me ato formale. 22. Cilat janë burimet materiale?Burimet materiale mund të karakterizohen në dy mënyra:a). Doket kushtetuese, konventat, normat e përgjithshme ndërkombëtare, praktikagjyqësore dhe faktet juridike. b). Teoria juridike, doktrinat politike, programet e partive politike etj .23. Çka nënkuptoj me aneksin kushtetues?Aneksi kushtetues është shtojcë e posaçme e kushtetutës, i cili bashkë me tekstinnormativ të kushtetutës paraqet një tërësi .24. Cka nënkuptojmë me amandamentin kushtetues?Amandamenti kushtetues është akt i cili paraqitet në kushtct e ekzistimit tëkushtetutës në një vend. Me të bëhet plotësimi i kushtetutës ekzistuese osendryshimi dhe zëvendësimi i normave të caktuara të saj. 25. Cka paraqesin burimet formale ekskluzive dhe cka ato të përzieraBurimet formale ekskluzive paraqesin aktet kur në tërësi rregullojnë materienkushtetuese ndërsa burimet formale të përziera paraqesin aktet të cilët përveçmateries kushtetuese regullojnë edhe materie tjetër juridike 26. Cka paraqesin Konentat kushtetuese?Konventat kushtetuese janë rregulla të pashkruara të parlamentit dhe qeverisë tënjë vendi që mbështeten dhe dalin nga pikëpamjet e përgjithshme dhe praktikashumëvjecare.Konventat kushtetuese janë veçori e Anglisë, e SH.B.A, dhe pjesërishte Francës. 27. Numëro kuptimet e kushtetutës? Në shkencën juridike janë të njohura disa kuptime të kushtetutës:a). Formal b). Materialc). Politik d). Filozofik dhee). Teorik 28. Kushtetuta në kuptimin formal, nënkupton?Në kuptimin formal kushtetuta është akt juridik i shkruar dhe i kodifikuar, me fuqi mëtë lartë juridike, i miratuar nga organi më i lartë shtetëror sipas procedurës sëveçantë, e cila dallohet nga procedurat e tjera të nxjerrjes së ligjeve 29. Kushtetuta në kuptimi material, nënkupton ? Në kuptimin material vjen në shprehje esenca shoqërore e kushtetutës.Në këtëkuptim kushtetuta paraqet tërësi normash juridike me të cilat rregullohen bazat erendit shoqëror, shtetëror e juridik të një vendi. 30. Kushtetuta në kuptimi politik, paraqet ? Në kuptimin politik kushtetuta paraqet deklaracion të proklamuar solemnisht, që përmban rregulla për kufizimin dhe kontrollin e pushtetit politik. Përfaqësues i këtijdrejtimi është amerikani Karl Levenshtajn .31. Kushtetuta në kuptimin filozofik, paraqet ? Në kuptimin filozofik kushtetuta është shprehje e vullnetit më të lartë me të cilatvendoset rendi brenda shtetit dhe kosmosit Përfaqësues është Aristoteli .32. Cilat janë llojet e kushtetutave?Llojet e kushtetutave janë:a). Kushtetuta të shkruara b). Kushtetuta jo të shkruarac). Kushtetuta të kodifikuarad). Kushtetuta jo të kodifikuarae). Kushtetuta të forta dheJ). Kushtetuta të buta(fleksibile, elastike)g). Kushtetuta të dhuruara, pakte kushtetueseh). Kushtetuta të miratuara nga kuvendi kushtetues j). Kushtetuta realek). Kushtetuta fiktlvel). Kushtetuta realoprogramatikell).Kushtetuta programatiko-deklarative dhem) kushtetuta normative,si dhe nominale dhe
semantike 33.Cila është kushtetuta e parë e shkruar?Kushtetuta e SH.B.A-ve e miratuar në vitin 1787 cila filloi të zbatohet në vitin 1789 pas marrjes së detyrës së presidentit të parë G. Ëashington-it, paraqet kushtetutën e parë të shkruar në historinë bashkëkohore .34. Çka janë kushtetutat e forta?Kushtetutat që i miraton dhe ndryshon organi i posaçëm apo ai i rregullt, por imiraton sipas procedurës së posaçme dhe me shumicë votash e cila është më emadhe se ajo e nxjerrjes së ligjeve konsiderohen kushtetuta të forta .35. Çkajanë kushtetutat buta?Kushtetutat që miratohen nga organi i cili nxjer ligje të rëndomta, ose sipas procedurës për nxjerjen e këtyre ligjeve konsiderohen kushtetuta të buta 36. Çka janë kushtetutat reale?Kushtetuta reale konsiderohen ato kushtetuta që shprehin gjendjen ekzistuesereale në shoqëri. 37. Çka janë kushtetutat fiktive?Kushtetuta fiktive konsiderohen ato kushtetuta që nuk zbatohen në praktikë, që efshehin gjendjen ekzistuese dhe u shërbejnë partive në pushtet për ta maskuar pushtetin e tyre autokrat .38. Cilat jënë vetit e kushtetutës?Së pari Kushtetuta është ligj themelor i një vendi. Me kushtetutë caktohet organidhe procedura e nxjerjeve të ligjeve dhe përmban rreguila juridike të përgjithshme.Dispozitat e saj kanë fuqi më të lartë juridike në raport me dispozitat ligjore.Së dyti, ku'shtetuta ka vetin e aktit më të lartë juridik, ku nga kushtetuta buron dhembështetet i tërë rendi jurldik i një shteti.Së treti kushtetuta ka vetin e aktit ideo-politik.Së katërti paraqitet si akt programoro-deklarativ 39. Çka, regullon përmbajtja e kushtetutës?Se çfarë përmbajtje do të ketë kushtetuta mvarret nga vullneti i kushtetutvënësit Aiëhtë i lirë të caktoj përmbajtjen, strukturën, vëllimin dhe çështjet tjera që do t'irregullojë me kushtetutë.Kushtetuta përmban liritë dhe të drejtat e njeriut dhe shtetasit, të gjitha kushtetutat përmbajnë dispozita kushtuar pushtetit shtetëror. 40. Prej çka përbëhet kushtetuta?Shumica e kushtetutave përbëhen nga preambula dhe pjesa normative 41. Në sa forma miratohet kushtetuta? Në praktikën kushtetuese janë të njohura tre forma të miratimit të kushtetutës për nga aspekti i sovranitetit popullor, ato janë :a). Miratimi i drejtëpërdrejtë nga populli përmes referendumit b). Miratimi nga ana e organit (kuvendit) kushtetutvënësc). Miratimi nga ana e organit të rëndomtë (legjislativ) përfaqësues .42. Cilat janë mënyrat për ndryshmin e kushtetutës?Ekzistojnë tre mënyra sipas të cilave mund të ndryshohet kushtetuta, ato janë :a). Ndryshimi me anë të referendumit kushtetutvënës b). Nga ana e kuvendit kushtetutvënësc). Nga ana e organit të rregullt legjislativ 43. Nga e ka prejardhjen kushtetuta?Elementet e para të kushtetutës në kuptimin formal paraqiten në Greqinë dheRomën e Vjetër. Aristoteli në veprën e tij " Politika " i pari përdor termin "politeia "-kushtetuta 44.Cilat janë kushtetutat e para të shkruara?Anglia është vendi i parë ku është paraqitur dokumenti i quajtur " InstrumentiQeverisjes "- " The Instrument of Government " në vitin 1653, i cilikonsiderohej sikushtetutë e parë e shkruar, Kushtetuta e parë në Evropë paraqitet në Francë nëvitin 1791, ajo e dyta e pastaj edhe e dyta e njohur si Kushtetuta e Montanjarit nëvitin 1793, Kushtetuta e SH.B.A-ve e miratuar në vitin 17871 cila filloi të zbatohet nëvitin 1789 45. Cilat ishin shkaqet e paraqitjes së kushtetutave të shkruara?Disa mendojnë se në zbatimin e kushtetutave të shkruara në Amerikën Veriore kanëndikuar mendimtarët e shek.XVIII, sipas të cilëve normat duhet formuluar nëdokument të shkruar-kushtetutë dhe ajo të trajtohet si Kontratë shoqërore për formimin e shtetit. 46. Kur u paraqit kushtetutshmëria?Kushtetutshmërm paraqitet nga fundi i shek.XVIII dhe gjutë shek.XIX, k uparaqiten kushtetutat e para të shkruara. 47. Çka nënkuptojm me kuptimin pozitivo juridik të kushtetutshmëris?Sipas kuptimit pozitivistojuridik me kustetutshmëri nënkuptojmë pajtueshmërinë mekushtetutë të të gjthë akteve më të ulta nga ajo më e lartë kushtetuta .48. Çka nënkuptojm me kuptimin politik të kushtetutshmëris? Në kuptimin politik me kushtetutshmëri kuptojmë zbatimin e kufizimeve dhe tëmasave mbrojtëse në ushtrlmin e pushtetit politik. 49. Çka nënkuptojm me kuptimin politiko-juridik të kushtetutshmëris? Në kuptimin politiko-juridik, me kushtetutshmëri nënkuptojmë ekzistimin erregullave themelore kushtetuese-shoqërore në bazë të së cilave organizohet,ushtrohet dhe kufizohet pushteti politik. .50. Çka nënkuptojm me parimin e ligjshmëris?Për nga përmbajtja , parimi i ligjshmërisë është parim politiko-juridik,ai formalishtnënkupton pajtueshmërinë e akteve materiale me të gjitha aktet juridike më të
ulëtame ligjin .51. Çka nënkuptojm me sundimin e së drejtës?Termi sundim i së drejtës përdoret në dy kuptime :·Të ngushtë·Të gjërë Në kuptimin e ngushtë Sundimi i së drejtës nënkupton parimin dhe praktikën enënshtrimit të të gjithë akteve të legjislativit dhe ekzekutivit, Në kuptimin e gjërë meSundimin e së drejtës ose me iigjshmëri nënkuptojmë vënien e të gjitha organeve të pushtetit, çdo individ nën kushtetutë dhe ligj .52. Nga cilat organe bëhet mbrojtja e kushtetutshmëris? Në teorinë kushtetuese krahasuese na paraqiten tre sisteme të kontrollit: nga ana eorganit legjislativ, nga ana e organit t veçantë kushtetues ose polittk dhe nga ana egjykatave .53. Pushteti kushtetutëdhënës dhe legjislativ,konsiston në?Pushteti kushtetutdhënës dhe legjistlativ konsiston në 54. Pushteti ekzekutiv, konsiston në?1Të shpall gjendje lufte, dhe të nënshkruaj traktatin e paqes2Të konvokoj dhe shpërbëjë parlamentin3Të emërtojë anëtarët e qeverisë. 55. Pushteti gjyqësor,konsiston në?·Pushteti gjyqësorë konsiston në Normat juridike·Vlerësimin e sjelljeve të njerëzve në shoqëri sipas normave juridike dhe·Zgjidhja e kontesteve që paraqiten në shoqëri 56.Cilat janë parimet kryesore të ushtrimit të pushtetit shtetëror?1.parimi i unitetit të pushtetit shtetërorë2.parimi i ndarjes së pushtetit shtetërorë 57. Parimi i unitetit të pushtetit shtetëror, nënkupton?Uniteti i pushteti është formë e rregullimit të raporteve midis pushtetit legjislativ,ekzekutiv-administrativ dhe gjyqësor, sipas të cilit:1. Që të tre pushtetet i ushtron një organ i vetëm.2. Secilin nga tre pushtetet e ushtrojnë organet e veçanta, por organi përfaqësues eka epërsinë mbi dy të tjerëtur
1.Cili eshte roli i komisioneve funksionale ne kuvendin e kosoves ne proceduren e shqyrtimit te project-ligjeve? 2.Aka kompetenc gjykata kushtetuse e kosoves te shikoj kushtetutshmerine e projekt-amandamenteve kushtetuse,nese po cilat jan parametrat e ketij kontrolli te kushtetutshmeris. 3.Parimi i enumeracionit taksativ te juridiksionit kushtetues? 4.Pjesa hyrse e Kushtetutes se Pavaresis se Kosoves, 17 shkurt 2008? 5.Kancelari gjerman ka fuqine t'i propozoj presidentit te emroj dhe shkarkoj ministrat e kabinetit qeveritar... 6.Parimi i Vedvendosjes per her te par per Kosoven u percaktua ne : a)konferencen e rambujes b)konferencen e helsinkut c)konferencen e dejonit d)konferencen e bujanit 7.Qfar eshte vota konstruktive e mosbesimit me theks te veqant ne Kushtetuten e RF te Gjermanis (neni 68)
