1.1 1.% 1.) 1. 1.0 1. 1.
Departamento Académco Seme"tre Académco ! C*d+o de ,a a"+nat-ra A/o C r é d to " Hora Hora"" "em "emana, ana,e" e" tota tota,e ,e"" Ho Hora" de Teor6a Hora" de Semnaro Hora" de 7r$ctca Hora" de tra8a9o ndependente 1.: Re;-"to3"5 1.' Docente"
! Ce Cenca" #$"ca" % & 1' ( I ! 1 &1 % %1 ! Se+-ndo A/o ! &0 ! 2 3& 3& 4ora 4ora"" "ema "emana na,e ,e"5 "5 ! )% 3&% 4ora" "emana,e"5 ! )% 3&% 4ora" "emana,e"5 ! )% 3&% 4ora" "emana,e"5 ! 3& 4ora" "emana,e"5 ! #o,o+6a Ce,-,ar < Mo,ec-,ar ! Dr. Maro Napo,e*n Ca"tro Racc4-m.
La a"+nat-ra =orma parte de, $rea" de Cenca" #$"ca"> e" de car$cter te*rco?pr$ctco < "e orenta en ,o+rar en e, e"t-dante> ,a compren"*n < ap,cac*n de, proce"o de aprend@a9e de ,a cé,-,a> te9do"> *r+ano"> aparato" < ""tema" para e, conocmento de ,a anatom6a mcro"c*pca de, or+an"mo 4-mano> con e, prop*"to de ap,car,o de manera tran"er"a, en ,a" a"+nat-ra" de pato,o+6a> mportante para e, entend ent endm ment entoo de, pro proce" ce"oo "a,-d? "a,-d?en= en=erm ermeda edadd dentro dentro de "- da da académ académca ca < en "- de"emp de"empe/o e/o pro=e"ona,. E, c-r"o nc,- epte,o"> te9do conecto no e"peca,@ado < Te9do conecto e"peca,@ado> S"tema ,n=$tco ,n=$tco e nm-no,*+co nm-no,*+co>> Te9do e9do 4ematopo<ét 4ematopo<étco> co> S"tema S"tema te+-mentar te+-mentaro> o> S"tema S"tema Endocrno> Endocrno> Aparato Re"pratoro. Undad II Aparato Cardoa"c-,ar> Cardoa"c-,ar> S"tema d+e"to> Aparato Urnaro> Aparato Reprod-ctor Femenno> Aparato Reprod-ctor ma"c-,no> > S"tema nero"o. La a"+nat-ra eB+e de, e"t-dante e"t-dante e, aprend@a9e aprend@a9e co+nto de, c-r"o> ,a ea,-ac*n mcro"c*pca mcro"c*pca de ,o" d=erente" te9do" con ,a +ra=cac*n de ,o" m"mo" < e, de"arro,,o de c-e"tonaro" a"6 m"mo> e, de"arro,,o de "emnaro" medante ,a re"*n < d"c-"*n de tema" o de ,ect-ra". III.
1
-
Ap,ca e, an$,"" < ,a "6nte""> ,a nd-cc*n < ,a ded-cc*n> < e, en=o;-e ""témco> entre otro"> como e"trate+a" +enera,e" de ad;-"c*n de, conocmento. Ut,@a e, pen"amento cr6tco> a, ana,@ar ,o" d=erente" conteBto"> =-ente" de n=ormac*n < 4ec4o" de ,a rea,dad. Ap,ca adec-adamente e"trate+a" metaco+nta"> ,o ;-e ,o capacta para e, aprend@a9e a-t*nomo para toda ,a da 3Aprender a aprender.
-
7,an=ca < or+an@a e=ca@mente "-" actdade" < e, tempo dedcado a e,,a". Se com-nca a"ertamente en doma e"pa/o,. Ut,@a e=ca@mente ,a" n-ea" tecno,o+6a" de ,a n=ormac*n < ,a com-ncac*n. Re"-e,e de manera creadora ,o" pro8,ema" pro=e"ona,e" < per"ona,e" a ,o" ;-e "e en=renta. Ldera < partcpa actamente en e;-po" de tra8a9o> "e compromete con ,a" tarea" < ,o+ro" de ,o" m"mo".
-
EBp,ca correctamente ,a e"tr-ct-ra < e, =-nconamento de, or+an"mo 4-mano.
-
EBp,ca ,a mor=o,o+6a> e"tr-ct-ra < ,a =-nc*n t"-,ar en e, or+an"mo 4-mano.
-
Re"peto a, "er 4-mano> reconocmento de "-" derec4o" < de8ere". #";-eda de ,a erdad. Comprom"o étco en todo "- ;-e4acer. Inte+rdad 34one"tdad> e;-dad> 9-"tca> "o,dardad < ocac*n de "erco5. Comprom"o con ,a ca,dad < 8";-eda permanente de ,a eBce,enca. Actt-d nnoadora < emprendedora.
IV.
1. A,can@ar a traé" de ,a" c,a"e" te*rca"> conocmento" "o8re ,a cé,-,a> "-" d=erente" tpo"> como e"ta" cé,-,a" "e nterre,aconan para =ormar ,o" te9do" < como e, con9-nto de te9do"> =orma ,o" *r+ano" < como e"to" "e re,aconan para =ormar ,o" d=erente" aparato" < ""tema" de ,o" ;-e e"t$ comp-e"to e, c-erpo 4-mano %. La" c,a"e" pr$ctca" no" permten reconocer a traé" de, -"o de mcro"copo *ptco ,o" conocmento" ad;-rdo" en ,a teor6a> o8"eraremo" ,o" d=erente" tpo" de cé,-,a" "ean e"ta" epte,a,e" o me"en;-ma,e" ;-e componen ,o" te9do". ). Amp,ar a traé" de ,o" "emnaro"> ,o" conocmento" te*rco" de ,o" te9do" < *r+ano"> con ,a re"*n de tema" e"pec6=co" con en=o;-e en ,a 8o,o+6a mo,ec-,ar o a traé" de ,ect-ra" de re"ta" ndeBada" "o8re n-eo" concepto" o art6c-,o" or+na,e".
1. A,can@ar a traé" de ,a" c,a"e" te*rca"> conocmento" "o8re ,o" d=erente" te9do" < como e, con9-nto de te9do"> =orma ,o" *r+ano" < como e"to" "e re,aconan para =ormar ,o" d=erente" ""tema" de ,o" ;-e e"t$ comp-e"to e, c-erpo 4-mano %. La" c,a"e" pr$ctca" no" permten reconocer a traé" de, -"o de mcro"copo *ptco ,o" conocmento" ad;-rdo" en ,a teor6a> o8"eraremo" ,o" d=erente" tpo" de te9do" ;-e "e a+r-pan para =ormar ,o" *r+ano". 2
).
Ampliar a través de los seminarios, los conocimientos teóricos de los tejidos y órganos, con la revisión de temas específicos con enfoque en la biología molecular o a través de lecturas de revistas indexadas sobre nuevos conceptos o artículos originales.
EBp,ca ,a mor=o,o+6a> e"tr-ct-ra < ,a =-nc*n t"-,ar en e, or+an"mo 4-mano.
-
7rmera Semana &1&)1' A, &)&)1'
-
Se+-nda Semana &0&)1' a, 1&&)1'
-
Tercera Semana 1%&)1' F"o,o+6a de ,a A, 1:&)1' Mem8rana ce,-,ar
-
-
C-arta Semana 12&)1' a, %&)1'
-nta Semana %&)1' a, )1&)1'
SeBta Semana &%&1' A, &:&1' Septma Semana &2&1' a, 1&1' Octaa "emana 1&21' a, %1&1' Noena Semana %)&1' a, %'&1'
-
Renoacon> m+rac*n < d=erencac*n de ,a" cé,-,a" epte,a,e". Imp,canca" medca"
-
H"to="o,o+6a de ,a contracc*n < re,a9ac*n m-"c-,ar
-
Inm-ndad ce,-,ar < 4-mora,
-
F"o,o+6a de ,a Coa+-,ac*n
Conoce e, proce"o 4"to,*+co de m-e"tra" < Cto,o+a Conoce ,a c,a"=cac*n de ,o" epte,o" "mp,e" < comp-e"to". Aprende ,a c,a"=cac*n de Te9do epte,a,. Aprende ,a c,a"=cac*n de ,a Matr@ eBtrace,-,ar < te9do conecto. . 7r$ctca! 7roce"amento de te9do" . Reconoce < mane9a e, mcro"copo *ptco. Aprende ,a =-nc*n> e"tr-ct-ra < tpo" de, 4-e"o> cart6,a+o < te9do m-"c-,ar.. Reconoce a traé" de, -"o de, mcro"copo *ptco ,a" caracter6"tca" de ,a Matr@ eBtrace,-,ar < te9do conecto 7r$ctca! Reconoce a traé" de, -"o de, mcro"copo *ptco ,a" caracter6"tca" de ,o" d=erente" epte,o" Te9do conecto ,aBo> den"o < adpo"o. F8ra" de, Te9do conecto! e,$"tca"> retc-,are" < co,$+ena".
-
!
Teo Se tem 7r$ con
Aprende ,a" caracter6"tca" de, ""tema ,n=$tco e nm-no,*+co> "-" mecan"mo" de acc*n. Teo Se . tem 7r$ con
Reconoce a traé" de, -"o de, mcro"copo *ptco ,a" caracter6"tca" 4"to,*+ca" de, te9do *"eo> cart,a+no"o < m-"c-,ar
Conoce ,a or+an@ac*n < =-nc*n de, ""tema 4ematopo<étco. Reconoce a traé" de, -"o de, mcro"copo ,a" cé,-,a" < te9do" ;-e con=orman e, ""tema 4ematopo<étco. .
Entende ,a or+an@ac*n < =-nc*n de, ""tema te+-mentaro. Reconoce ,a" caracter6"tca" < cé,-,a" ;-e con=orman e, ""tema te+-mentaro
-
Se tem 7r$ pra Teo Teo Se tem 7r$ con
Aprende ,a =-nc*n < e"tr-ct-ra de, ""tema Te+-mentaro. Reconoce ,o" te9do" < cé,-,a" ;-e con=orman e, ""tema nero"o
Teo Se tem 7r$ con Teo Se tem 7r$ con Teo Se tem 7r$ con Teo Se tem 7r$ con
-
Décma Semana )&&1' a, &0&01'
-
Décmo prmera Semana &:&01' a, 1%&01' Décmo Se+-nda Semana 1&01' a, 12&01' Décmo tercera Semana %1&01' a, %&01' Décmo C-arta Semana %'&01' a, &%&1' Décmo -nta Semana 1%&1' a, 1&1'
-
-
-
Entende ,a or+an@ac*n < =-nc*n de, t-8o d+e"to de"de ,a 8oca a, Teo Se ano. O8"era < reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" de, t-8o d+e"to. tem 7r$ con Aprende ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de, ""tema Re"pratoro. Reconoce Teo Se ,a" cé,-,a" < te9do" de, S"tema Re"pratoro tem 7r$ con . Teo Conoce ,a or+an@ac*n < =-nc*n de, ""tema Cardoa"c-,ar. Se Reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" ;-e con=orman e, ""tema tem Cardoa"c-,ar 7r$ con A"m,a conocmento" "o8re ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de, ""tema -rnaro. O8"era < reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" de, ""tema -rnaro. Conoce ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de ,o" *r+ano" ;-e con=orman e, S"tema Urnaro. Reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" de, ""tema Urnaro < Endocrno Entende ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de ,o" *r+ano" ;-e con=orman e, S"tema Endocrno. Reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" de, ""tema Endocrno
-
-
A"m,a conocmento" "o8re ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de, aparato reprod-ctor Femenno < mama. .O8"era < reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" ;-e con=orman e, aparato reprod-ctor Femenno < mama. Conoce ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de ,o" *r+ano" ;-e con=orman e, aparato reprod-ctor =emenno < mama. Reconoce ,a" cé,-,a" < te9do" de, ""tema reprod-ctor ma"c-,no < =emenno.
-
Décmo "eBta "emana 1'&1' a, %)&1'
-
Decmo Séptma %0&1' a, )&&1'
"
A"m,a conocmento" "o8re ,a e"tr-ct-ra < =-nc*n de, aparato reprod-ctor ma"c-,no < 7ro"tata
Teo Se tem 7r$ con Teo Se tem 7r$ con
Teo Se tem 7r$ con
Teo Se tem 7r$ con
La car+a tota, de 4ora" ;-e p-ede a"-mr -n a,-mno> entre toda" ,a" a"+nat-ra"> no de8e eBceder de ' a ,a "emana> en pre+rado < po"+rado a tempo comp,eto> n de % a tempo parca,. En dependenca de ""t-ac*n académca> ,o" con"e9ero" de matr6c-,a> p-eden recomendar -na car+a menor. En e, de"arro,,o de e"ta "+nat-ra "e emp,ear$n ,a" c,a"e" ma+"tra,e" para e, de"arro,,o de ,a" -ndade" tem$tca". E, tra8a9o pr$ctco "e de"arro,,ar$ en ,o" ,a8oratoro" docente" a traé" de, -"o de mcro"copo" *ptco". 7ara e, de"arro,,o de ,o" "emnaro" "e emp,ear$ ,a dn$mca de +r-po" para eBponer tema" re,aconado" a ,a 4"to="o,o+6a. 7ara e,,o "e rea,@ar$! Ser$n de tpo Con=erenca"> de car$cter eBpo"to> nd-cto e nteracto. Se dctar$n do" ece" a ,a "emana "+-endo e, orden pro+ramado. La eBpo"c*n de tema" e"t$ a car+o de ,a p,ana docente "o8re de=nc*n> c,a"=cac*n < or+an@ac*n de ,a" cé,-,a"> aparato" < ""tema" ;-e componen e, c-erpo 4-mano. Lo" tema" a8ordar$n a"pecto" 4"to,*+co" < de 8o,o+6a ce,-,ar con -na 8ree ntrod-cc*n a ,a anatom6a pato,*+ca en -n ntento de nte+rar ,a cenca 8$"ca < ,a c,6nca. Ser$n =-ndamenta,mente partcpato". Todo" ,o" +r-po" "emana,mente rec8r$n a traé" de, a-,a rt-a, ,a" n"tr-ccone" para de"arro,,ar -n tema o -na ,ect-ra de -na re"ta cent6=ca. En e, d6a ;-e ,e" corre"ponde cada +r-po d"c-tr$ e, tema o ,ect-ra> "e 4ar$ -na p,enara < =na,mente "e ,,e+ar$ a ,a" conc,-"one". En cada +r-po> -n "-8+r-po de 0 a,-mno" aproBmadamente> por "orteo eBpondr$ en poKer pont e, tema o ,ect-ra < ,-e+o todo e, +r-po partcpar$ en ,a d"c-"*n < p,enara. Son docente" "on =ac,tadore" < t-tore" para e, de"arro,,o de, tema> "on eBperto" en e, pro+rama ed-cacona,> ,a metodo,o+6a> ,o" o89eto"> ,o" rec-r"o" ed-cacona,e" < ,a ea,-ac*n a emp,ear. S- ro, e" e, de =ac,tar e, aprend@a9e de ,o" e"t-dante" 3 no de en"e/ar,e"5 < a<-da a ;-e e, e"t-dante =9e "-" o89eto" dentro de, marco de ,o" o89eto" de, pro+rama> a"6 como ;-e é"te de"arro,,e ,a" de"tre@a" nece"ara" para contn-ar =orm$ndo"e d-rante toda "- da pro=e"ona,. Se de"arro,,ar$n en ,o" ,a8oratoro" docente" en +r-po" no ma de ac-erdo a, 4oraro e"ta8,ecdo para cada +r-po. Lo" a,-mno" rea,@ar$n cada "e"*n +-ado" por "re"pecto docente de pr$ctca> ca8e menconar ;-e e, o89eto prncpa, e" e, ;-e ,o" e"t-dante" ad;-eran < de"arro,,en ,a" competenca" < capacdade" de"crta" en cada "emana. E, docente> en ro, predetermnado> eBpondr$ en =orma m-< p-nt-a, ,o" t*pco" prncpa,e" de ,a pr$ctca> =na,dade" < o89eto de cada -na de ,a" ,$mna" a o8"erar. Lo" a,-mno" manp-,ar$n ,o" mcro"copo" *ptco" en ,o" ,a8oratoro" docente" 8a9o ,a "-per"*n < t-tor6a para ,a "-a,@ac*n e dent=cac*n de ,o" 4"to+rama". La" pr$ctca" "e+-r$n ,o" ,neamento" tra@ado" en ,a G-6a de 7r$ctca" ;-e d"pondr$ cada a,-mno. D-rante ,a "emana "e de"arro,,ar$ ,a d"c-"*n de, tema tratado < ,a re"pecta ea,-ac*n ndd-a, en todo" ,o" +r-po". La ea,-ac*n e" permanente> para e,,o cada e"t-dante tene do" pr$ctca" cada "emana> en ,a prmera aprende a reconocer e, 4"to+rama < en ,a "e+-nda practca> a, ncar ,a "e"*n de pr$ctca cada a,-mno pre"entar$ e, re"pecto n=orme de ,a "e"*n anteror> a=an@ar$ "-" conocmento" ,-e+o de ,o c-a, e" ea,-ado. E" de car$cter o8,+atoro e, -"o de, mand, < ,a" medda" de 8o"e+-rdad e"ta8,ecda" en e, Re+,amento nterno de cada ,a8oratoro docente. E9emp,o! 1. Hora" ,ecta"! 3ntrod-cc*n a, tema por e, docente> % 4ora". e9ercco" en a-,a> % 4ora".5 %. Hora" de tra8a9o ndependente 3no ,ecta"5! 1& Re"o,-c*n tarea" ? ) 4ora Tra8a9o de ne"t+ac*n ( % 4ora Tra8a9o +r-pa,! 0 4ora" Tota, 4ora"! 1&
La" a-,a" para c,a"e" te*rca" < de "emnaro c-entan con e;-po m-,tmeda. Lo" ,a8oratoro" docente" e"t$n dotado" con matera, m-,tmeda> -n pro+rama de mcro"copo rt-a, para ,o" o89eto" de ,a" pr$ctca"> mcro"copo" *ptco" < ,$mna" de 4ematoB,na < eo"na> a"6 como co,oracone" e"peca,e" para e, aprend@a9e de ,o" te9do". #
Lo" a,-mno" adem$" c-entan con -na +-6a de pr$ctca> "- ",a8o < +-ardapo,o. VII.
La ea,-ac*n de ,o" a,-mno" "er$ de car$cter permanente como ,o e"ta8,ece e, Re+,amento de Ea,-ac*n FMH?USM7 d-rante e, de"arro,,o de ,a" teor6a"> "emnaro" < ,a" pr$ctca". Lo" eB$mene" de teor6a < pr$ctca "e rea,@aran en ,a" =ec4a" ndcada" en ,a pro+ramac*n de contendo" en cada -ndad. La ea,-ac*n de ,o" "emnaro" "e rea,@ar$ de manera +r-pa, a traé" de ,a eBpo"c*n de, tema o de ,ect-ra < ,a pre"entac*n de -n tra8a9o e"crto de ,a" conc,-"one". La ea,-ac*n ndd-a, "er$ a traé" de -n pa"o corto "emana,. VIII.
1. A#RAHAM L. IERSEN#AUM 3%&&'5 HISTOLOGIA #IOLOGIA CELULAR! Introd-cc*n a La anatoma pato,*+ca EDITORIAL ELSEIER?MOS# %. SE7ULEDA SAAEDRA> ULIO MEDINA> ROSA MARIA 3%&&'5. HISTOLOGÍA! #IOLOGÍA CELULAR TISULAR! INSTRUCTIO. EDITORIAL MC GRAP HILL> MEJICO. ). ENARD> ALDO ALENTICH> MIRTA A. ROSARIO> RO#ERTO 3%&&'5. HISTOLOGÍA EM#RIOLOGÍA DEL SER HUMANO! #ASES CELULARES MOLECULARES. EDITORIAL MQDICA 7ANAMERICANA. . PELSH> ULRICH 3%&&'5. HISTOLOGÍA! SO#OTTA. EDITORIAL MQDICA 7ANAMERICANA> #UENOS AIRES. 0. GENESER> FINN 3%&&:5 HISTOLOGÍA! SO#RE #ASES MOLECULARES> EDITORIAL MQDICA 7ANAMERICANA> #UENOS AIRES. . 7IEI> RAMN S. FORNQS> MIGUEL P. 3%&&5 NUEO ALTAS DE HISTOLOGÍA NORMAL DE DI FIORE EDITORIAL EL ATENEO 1ra. EDICIN. :. STEENS> ALAN LOPE> AMES S 3%&&5. HISTOLOGÍA HUMANA. EDITORIAL ELSEIER> MADRID 0ta. EDICIN. '. GARTNER> LESLIE 7. HIATT> AMES L. 3%&&5 ATLAS COLOR DE HISTOLOGÍA EDITORIAL MDICA 7ANAMERICANA #UENOS AIRES )ra. EDICIN.
1.
MICROSCO7IO LI#RO IRTUAL DE HISTOLOGÍA HUMANA.. ING. MARCO LIARASO SOTO. E,a8orado por ,a Fac-,tad de Medcna H-mana de ,a USM7 4ttp!rt-a,=m4.-"mp.ed-.pe-"mpmedcna $
Ape,,do" < nom8re"!
CASTRO RACCHUMI> MARIO NA7OLEON
ES7INO SAAEDRA> PALTER
ELASCO ELA> ORLANDO
%