TUGAS TEKNIK TENAGA LISTRIK
MOTOR UNIVERSAL
DISUSUN OLEH :
Arasdo Irpan
(03021181419056)
Indra Ramadhan
(03021381419191)
M. Ir Irvan Fa Fajar S.
(03021281419083)
UI!"RSI#AS SRI$I%A&A '"AS A %URUSA #"'I' *"R#AM+A,A *"R#AM+A,A FA'U#AS #"'I' UI!"RSI#AS SRI$I%A&A 2015 - 2016
a/ar Is Halaman Judul Daftar Isi
1
Bab 1 !nda"uluan
1.1aar 1.1aar +a +aan an 2 1.2 #jan 2 1.3 Ran np Mar
3
Bab # !mba"asan
2.1 Moor A7 1 Fasa
4
2.2 Moor Unvrsa
10
2.2.1 +a +aan Mo Moor Un Unvrsa
10
2.2. .2.2 *rnsp 'rja Moor Unvrsa
13
2.2 2.2.3 ' ha han n dan dan 'm mah ahan an Moor or Unv nvrs rsa a 2.2.4 *nnaan Moor Unvrsa
14
14
Bab $ !nutu%
3.1 'smpan Daftar usta&a
1
1'
1
BAB 1 ENDAHULUAN 1(1 Latar B!la&an) aar +aan *maan maaah :an rjd Moor Unvrsa n adaah saa saah sa as daam maa ah #n naa sr jrsan n pramanan 2015-2016 pada smsr 3. #n #naa sr sndr adaah sa;san:a dan :an s
*sa sr #naa Uap (*#U)*man sr jns n mman/aaan ahan aar mn:a= as aam= aa aara n mmanan panas dan ap pada +?I"R. *sa sr #naa ,as (*#,)Saamana han:a *sa sr #naa s= *#, mrpaan msn dnan pross pmaaran daam (nrna
1(# Tu*uan #jan dar pnsan maaah :an rjd Moor Unvrsa n adaah >
2
1. Saa saah sa s:ara daam na as maa ah #n #naa sr 2. Mnna h anj nan Moor Unvrsa
1($ Ruan) Lin)&u% +at!ri Ran np dar maaah n adaah mnna mar dar moor sr :an rdr dar moor nds 1 /asa dan 3 /asa. Sra pnjasan dar saah sa
3
BAB # E+BAHASAN
1( +,t,r A- Satu .asa +rdasaran arars dar ars sr :an mnar= moor A7 (Arnan 7rrn= Ars +oa;a) rdr dar 2 jns= :a • •
Moor sr A7 - ars oa;a 1 /asa Moor sr A7 - ars oa;a 3 /asa
2. rinsi% &!r*a +,t,r A- Satu .asa Moor A7 sa /asa rda
,amar 1. *rnsp Mdan Man Uama dan Mdan man +an Moor Sa /asa
4
+an ama mnnaan pnampan a@a maa h sar shna mm mpdans h <. Sdanan an an da dar maa rpnampan < dan jmah ann:a h an:a= shna mpdansn:a h sar dandn mpdans an ama. ,ra/ ars an an Ian dan ars an ama Iama rda /asa ssar B= ha n dsaan arna prdaan sarn:a mpdans da an rs. *rdaan ars da /asa n mn:aan ars oa= mrpaan pnjmahan vor ars ama dan ars an. Mdan man ama :an dhasan an ama ja rda /asa ssar B dnan mdan man an.
,amar 2. ra/ ,oman ars mdan an dan ars mdan ama
5
,amar 3. Mdan man pada Saor Moor sa /asa +an an 1;2 prama dar ars Ian mnhasan /s man C a rs= rapa saa mdan an ama U1;U2 dar ars ama Iama. :an rna posp. Dasn:a adaah mdan man :an rsr ssar 45E dnan arah ra@anan jarm jam. 'jadan n ransn rs sampa sa ss snsoda= shna mnhasan mdan man :an rpar pada an saorn:a.Roor moor sa /asa sama dnan roor moor a /asa :a rn aan;aan a@a :an jn;jnn:a dhn snaan dan mn:rpa n sanar pa= maa srn ds roor sanar.
,amar 4. Roor sanar
6
+an roor :an dpoon oh mdan par saor= mnhasan anan nds= nras anara mdan par saor dan mdan man roor aan mnhasan ors par pada roor.
$( +,t,r Ka%asit,r Moor apasor sa phasa an:a dnaan daam praaan rmah ana spr moor pompa ar= moor msn <<= moor mar s= moor ar
,amar 5. Moor apasor +an saor rdr aas an ama dnan noas rmna U1;U2= dan an an dnan noas rmna 1;2 %aa;jaa 1 rhn dnan rmna U1= dan a@a nra rhn dnan rmna U2. 'ondnsaor rja r/ns aar prdaan sd phasa an ama dnan an an mnda 90E. *naran arah paran moor apasor dapa daan dnan (ha amar6) •
Un mnhasan paran r (ra@anan jarm jam) ondnsaor rja
•
7+ dsamnan rmna U1 dan 2 dan rmna 1 dop dnan rmna. *aran anan (sarah jarm jam) ondnsaor rja dsamn an rmna 1 dan U1 dan rmna 2 dop dnan rmna U1.
7
,amar 6. *na@aan moor apasor dnan pma paran.
Moor apasor dnan da:a daas 1 '$ d nap dnan da ah ondnsaor dan sa ah saar snr/a. +an ama U1;U2 dhnan dnan jaa;jaa 1 dan ra . +an an 1;2 dsamnan sr dnan ondnsaor rja 7+= dan sah ondnsaor sarn 7A dsr dnan ona norma: <os (7) dar saar snr/a= ha amar . A@an:a an ama dan an an mndapaan anan dar jaa; jaa 1 dan ra. 'mdan da ah ondnsaor 7+ dan 7A= dan:a mmn oop rp shna roor ma rpar= dan a paran mnda 0 paran nomnan:a= saar snr/a aan mma dan ona norma: <os mmsan ondnsaor an 7A.
,amar . *na@aan dnan a 'apasor
8
Fns dar da ondnsaor :an dsamnan para= 7AG7+= adaah n mnnaan na ors a@a n mnana an. Sah paran moor mn
,amar 8. 'arars #ors Moor apasor
4. +,t,rS"ad!d ,l! Moor shadd po aa moor phasa rah rmas moor sa phasa da:a <= dan an:a dnaan n praaan rmah ana saa moor pnra pas ann= ndr. 'onsrsn:a sana sdrhana= pada da jn saor ada da a@a :an rpasan dan dhn snaan /nsn:a saa pmah phasa. +an saor dan sn n mmn spr an rans/or maor. Roorn:a rn sanar pa dan porosn:a dmpaan pada rmah saor dopan da ah arn.
9
,amar 9. Moor shadd po= Moor /asa rah. Irsan pnampan moor shadd po mmprhaan da aan= :a aan saor dnan an saor dan da a@a shadd po. +aan roor sanar dmpaan d nah;nah saor= ha amar 10.
,amar 10. *nampan moor shadd po.
#ors par dhasan oh adan:a pmahan phasa oh a@a shadd po. 'onsrs :an sdrhana= da:a :an <= handa= mdah doprasan= as pra@aan dan <p d spa dnan #anan A7 220 != jns moor shadd po an:a dnaan n praaan rmah ana <.
10
5. +,t,r Uni/!rsal Moor Unvrsa rmas moor sa phasa dnan mnnaan an saor dan an roor. Moor nvrsa dpaa pada msn jah= moor or anan. *ra@aan rn daan dnan mnan sa aran :an mmnd aa pas sa aran :an m. 'onrsn:a :an sdrhana= handa= mdah doprasan= da:a :an <= orsn:a :an <p sar moor nvrsa dpaa n praaan rmah ana. Moor nvrsa pada dasarn:a mrpaan moor 7 :an dmod/as sdman rpa shna dapa djaanan dnan spa anan A7. *ada moor 7 sr= ja arah aran arsn:a da maa arah mdan mann:a ja ra shna os dar moor ap mm arah :an sama sm arah aran ars da= arn:a moor sa rpar pada sa arah saja da rann arah arsn:a.
0( +,t,r uni/!rsal t!rdiri dari : •
•
•
•
Stat,r Saor adaah mpa mparan mdan man daan= pada mmn:a moor nvrsa mmpn:a da . R,t,r Roor ds ja janar (armature) :a aan :an rpar. Roor rdr dar da aan :a janar dan omaor. %anar adaah mpa an a@a ma dan jn;jn an:a dmpaan pada omaor :an ssa dnan anah an janar. K,mutat,r *ada prmaan omaor daan sa aron :an r/ns n mnar ars dar smr ar daam janar moor. Ki%as !ndin)in Dampr sma moor nvrsa mm pas pndnn d aan jn poros; n:a.
11
,amar 11. omaor pada moor nvrsa.
+n saor dar moor nvrsa rdr dar da saor. +an roor mm da as ar an dan dnap omaor dan sa aran :an mnhnan s
,amar 12. saor dan roor moor nvrsa
Apas moor nvrsa n msn jah= n mnar <paan dhnan dnan ahanan sr daam n pda :an dan dan dpasan. Moor nvrsa adaah moor ars oa a = onsrs mapn arars moor nvrsa sama dnan moor ars sarah . 'nnan moor nvrsa n dapa doprasan dnan smr anan oa a aa dna anan ars sarah pada na anan :an sama. 12
Saor moor nvrsa dapa rpa spa (san po) mapn saor sndr (non san). Moor nvrsadnan saor spa mmn:a ropras n da:a 250 $a (1-4 D*) a@ah. Sdanan saor non san doprasan n da:a d aas 250 $a. '<paan an no moor n sana n= ap pada saa an dpasan <paan moor rran dan aan rs rran ja ann:a ramah a. *naran <paan moor nvrsa dapa daan dnan
,amar 0.(a) Moor nvrsa dnan pnaran <paan
,amar 0 () Moor nvrsa dnan pma arah paran
13
aas ah djasan ah@a moor n dapa djaanan dnan smr A7 mapn 7 arna s/an:a n maa moor n ja mmpn:a an mdan dan janar :an da jah rda dnanmoor 7 mmn:a. Moor jns n an:a dnaan pada aa rmah ana msan:a ndr= mHr= msn jah dan saan:a. 'arars moor nvrsa A7 dan 7 <p rda arna moor nvrsa dnan smr anan A7= anan raans jah d daam mdan dan andar mparan mn:rap saan anan :an dran. ?h sa = ors dan ars a@an prparan :an danan pada andar mparan h < dan <paann:a <ndrn mnjad h rndah dandnan dnan smr anan 7.San dnan smr anan A7= ranaan mns mnjad <p jnh pada pn
( rinsi% &!r*a *rnsp rja moor nvrsa mdah dmnr dandnan dn an prnsp rja moor 7. +rdasaran prsamaan ors T= k Ia f dengan : T = momen kopel (Nm) k = angka kontanta pem!and"ng Ia = aru #angkar (ampere) f = fl"k magnet (kg$A%& atau tela)
'( K!l!bi"an m,t,r uni/!rsal 14
andnan dnan jns moor a< /as na ann:a= moor nvrsa mm rapa nnan Un ra rn= nvrsa moor mnhasan naa :an h sar dar jns ann:a. Moor nvrsa mnhasan Sarn ors :an sar anpa ars :an rhan 'a an ors mnna= moor nvrsa mama. ?h arna = da:a dhasan ra/ onsan= dan sarn:a ars mash daam aas @ajar aas. nan dman= nvrsa moor n h
2( K!l!ma"an m,t,r uni/!rsal Saah sa mahan nvrsa moor (sra msn 7 pada mmn:a) adaah ah@a sa dan omaor sana <pa mnjad as.
13(-ara m!n),ntr,l &!4!%atan m,t,r uni/!rsal A. +!t,d! R!sistansi Mod n mrpaan mod pnonroan <paan dnan
mnar sd pn:an pada S7R mapn #RIA7.
11( A%li&asi m,t,r uni/!rsal +rapa pnapasan moor nvrsa pada hdpan shar;har anara an
15
!a<m 7anr
Gambar 0(16 va<m <anr
Dand r
Gambar 0(10 hand dr
Msn %ah
Gambar 0(1 msn jah
MHr
16
Gambar 0(1' mHr
BAB $ KESI+ULAN KESI+ULAN 'smpan :an dapa dam dar maaah n adaah > 1. Moor Unvrsa adaah moor sa /asa :an sa dnaan daam 2 jns anan :a anan A7 dan 7 2. Moor nvrsa mmpn:a paran roor :an sama mspn poaras drah arna ha rs arna arah a:a orn :an dhasan sama pada poaras :an rda. 3. Moor nvrsa mmpn:a ors :an <p n shna sa dnaan saa hand dr aa msn jah 4. '<paan par moor nvrsa dapa dar dnan mnnaan ponsomr :an rdapa pada pda moor nvrsa arna mnar ars :an mas dan s
. #anan randn rs dnan a ars pada moor nvrsa
DA.TAR ISI
AHandra= ora. 2013. Mar *rahan #n #naa sr. "tt%:77d!b,ral!8andra#(bl,)s%,t(4,(id7#31$7367mat!ri5%!r&ulia"an5t!&ni&5 t!na)a5listri&("tml ( ndh pada 10 ovmr 2015 p 20.00 $I+ Anon:m. 2015.#n #naa sr J?nnK. #rsda "tt%:77b!la*arlistri&(4,m7 ( ndh pada 10 ovmr 2015 p 20.10 $I+ Anon:m.2015. Mod *r
18
Anon:m. 2015. Moor Unvrsa J?nnK. #rsda "tt%s:77id(9i&i%!dia(,r)79i&i7+,t,r
S?A U#S 1. %asan prnsp rja moor nvrsa dnan anan amar dan prsamaan dasar2. %asan apa saja /ns apasor daam moor nvrsa dan aamana
%a@aan 1. *rnsp rja moor nvrsa > Moor nvrsa adaah moor sr 7 :an dmod/as sdman rpa. Moor sr as dnaan pada ars A7 mapn 7. Moor nvrsa n asa dnaan n aran :an mmhan ors a@a :an n= arnan:a hampr sma moor nvrsa n da n ropras pada <paan n (h dar 3500 R*M). Sah moor nvrsa rja pada ars 7 aa A7. 'a moor nvrsa dar ars 7= a rja saa ranaan moor 7. 'a ars mnar d nan mdan= maa aan mnhasan mdan roman. Ars :an sama ja mnar dar ondor anr. 'a ars :an mma@a ondor dmpaan daam mdan roman= maa aan mnhasan a:a man. 'arna a:a man n aa ors= roor ma rpar. Arah a:a n dran oh aran anan r Fmn.
19
'a dar dnan ars A7= moor mash mnhasan ors sarah. 'arna= ondor anr dan nan mdan :an rhn daam sr= mra rada daam /as :an sama. ?h arna = a poaras A7 rah s
20
,amar 1. Moor Unvrsa
,amar 2 > Moor Unvrsa adaah moor 7 :an dmod/as
21
,amar 3. 'a Moor dar ars 7 maa aran arah ars aan sarah mn nan mdan
,amar 4. 'a ars mnar pada nan maa aan r<pa mdan man< pada omaor dan mn:aan a:a man :an mma moor rpar (aran anan r /mmn) 22
,amar 5 moor dar ars A7= mspn dar ars A7 moor ap dapa rpar arna ondor anr dan nan mdan :an rhn daam sr= mra rada daam /as :an sama. ?h arna = a poaras A7 rah s
23
,amar 6 Shna mspn dar ars A7 adah anan r /mmn mash ap rja dan mnhasan ors :an mma omaor rpar dan mma moor rpar *rnsp rja moor nvrsa mdah dmnr dandnan dn an prnsp rja moor 7. +rdasaran prsamaan ors T= k Ia f dengan : T = momen kopel (Nm) k = angka kontanta pem!and"ng Ia = aru #angkar (ampere) f = fl"k magnet (kg$A%& atau tela)
24
2. Fns 'apasor daam moor sr 1. Mmpr<pa paran moor sr 2. Saa ors a@a n mnraan moor namn sah rpar (nsas) maa apasor rs da a rja. Aa dnan ahasa :an h ns saa pn:pa da:a ra/ (!AR) n an nd/ 3. Fns apasor san n mman sar dnamo moor ja saa pnamah da:a dnamo. 7onohn:a adaah dnamo apasor
+,t,r &a%asit,r start >startin) 4a%a4it,r m,t,r=
Moor n adaah mrpaan jmaan dar moor /asa ah= ap mmpn:a apasor :an dhnan sr dnan an an dan saar snr/a= s
Faor rjan:a h sar (mnda 1)
25
Adapn aan;aan :an rpnn dar moor n adaah Saor (mpa an ama dan an) pada ar;ar saor
#=
Roor sanar dnan porosn:a
+anaan prh (ahr)
#p saor dan rana od:
'apasor
Ujn;jn rmna moor
+,t,r &a%asit,r t!ta%7runnin) >%!rman!nt 4a%a4it,r m,t,r=
Moor n mmpn:a apasor :an dhnan sr dnan mparan an= rhn para dnan mparan ama dan rhn ansn para dnan smr sr. +an ama= an an dan apasor ap rhn pada sr jaa; jaa saa moor rja. %ns moor n an:a dnaan pada pompa ar sa /asa= dmana an ama dan an jmah ann:a sama an:a ap damr a@an:a rda danara dan:a. amr a@a an ama h sar dandn damr an ann:a. #:p moor n op a@an:a ran as= ap op jaan (ors jaan) mraa. 'an:aan pompa ar raa mr an:a mnnaan jns moor rnnn apasor dnan <paan mnda 3000 rpm. $=
+,t,r &a%asit,r start7 runnin) >start5runnin) 4a%a4it,r m,t,r=
%ns moor n adaah prpadan anara moor sar apasor dan rnnn apasor= dmana jan dan:a do apasor adaah n mmproh op a@a :an h sar dan op jaan :an mraa. %ns moor n an:a dnaan pada room ar
26