“The youth is the hope of our future." f uture."
JOSE RIZAL Group 4 IV4
Si Jose Rizal at ang kanyang Pamilya
• Ayon sa siyensyang biolohiokal, biolohiokal, may mga
katangian ang isang tao na sadyang minana mula sa mga nuno niya’t
magulang. Si Rizal bilang halimbawa: – Mula sa kanyang ama, minana niya ang tunay na pagpapahalaga sa sarili, pagmamahal sa gawa , at pagiging Malaya sa pag-iisip. pag -iisip. At mula sa kanyang ina, namana niya ang pagiging relihiyoso, diwa ng pagmamalasakit, at pagmamahal sa literature.
• Mula sa mga nunong Malaya, kitang-
kitang namana ni Rizal ang pag-ibig sa kalayaan, bukal na pagnanasang maglakbay, at katapangan. • Mula sa mga ninunong Tsino, nakuha niya ang pagiging seryoso, masinop, pasensyoso, at mapagmahal sa mga bata • Mula sa ninunong Espanyol, nakuha niya ang pagiging elegante, maramdamin sa mga insulto, at galante sa kababaihan. • Nahubog si Rizal bilang isang i sang mabuting mamamayan dahil pinalaki siya ng kanyang magulang na may takot sa Diyos.
Si Rizal at ang kanyang Edukasyon • Mga Unibersidad na kanyang pinasukan: – Ateneo Municipal de Manila » Modelong Modelong mag-a mag-aaral aral na Pilipi Pilipino no » Bat Batsil silyer yer sa Sin Sining ing » Pags Pagsas asak aka a
– Pamantasan ng Santo Tomas » Pi Pililiso sopi piya ya » Med Medisi isina na (na (naudl udlot) ot)
– Universidad Central de Madrid » Medisina Medisina (pina (pinagpatu gpatuloy loy at natapos) natapos) » Pil Pilosop osopiya iya-at -at-Ti -Titik tik
• Positibong Epekto – Maraming makabagong paraan ang
natutuklas sa kasalukuyan para mapabuti ang paraan ng pagtuturo. – Bukas ang edukasyon sa ating bansa sa mga pagbabagong dala ng mga dayuhan; pinagaaralan ang iba`t ibang kultura at kaalanan na hango sa ibang bansa. – Nakikilala ang iba`t ibang Pilipino sa buong mundo sa galing na ipinamamalas nila dala ng edukasyong natamasa nila sa panahong nagaaral sila.
• Negatibong Epekto: – Pamahal ng pamahal ang halaga ng
edukasyon sa ating bansa. – Maraming Pilipinong hindi nakapagaral ang hindi marunong magbasa at magsulat. – Maraming kabataan ang hindi na nakakapagaral dahil walang sapat na panustos ang kanilang mga magulang para sa isang kalidad na edukasyon.
– Bumababa na ang kalidad ng edukasyon
dahil sa hindi nabibigyan ng sapat na atensyon ng gobyerno ang edukasyon sa ating bansa. – Maraming kabataang Pilipino ang hindi makakuha ng trabaho dahil hindi sila nakapagtapos ng pagaaral.
Si Jose Rizal bilang Manunulat • Napakaraming sinulat na
akdang pampanitikan si Rizal. Nakahihigit siya sa mga kilalang manunulat sa buong daigdig na ang kadalubhasaan ay sa isa o
dalawang uri lamang kaya’t
may mga tanyag na nobelista, kuwentista, mandudula, makata, mananaysay, at poklorista.
• Ang nobelang "El Filibusterismo" ay isinulat ng ating magiting na bayaning si Dr. Jose Rizal na buong pusong inalay sa tatlong paring martir, na lalong kilala sa bansag na GOMBURZA - Gomez, Burgos , Zamora. • Ang nasabing nobela ay pampulitika na nagpapadama, nagpapahiwatig at nagpapagising nagpapag ising pang lalo sa maalab na hangaring makapagtamo ng tunay na kalayaan at karapatan ang bayan.
• Ang pamagat ng "Noli Me Tangere" ay salitang Latin na ang ibig sabihin sa Tagalog ay "Huwag Mo Akong Salingin" na hango sa Ebanghelyo ni San Juan Bautista. Itinulad niya ito sa isang bulok sa lipunan na nagpapahirap sa buhay ng isang tao. • Ginawa niya ang pag-laban na ito sa pagsulat ng "Noli Me Tangere" at "El Filibusterismo" na siyang naging pinakamalakas na propagan propagandang dang kanyang pinag-alayan ng kanyang talino.
Si Rizal at ang kanyang Pag-ibig sa Bayan
• Nagpatayo si Rizal ng isang klinika na kung saan ang mga gamot para sa mga mahihirap na tao ay libre lamang • SA KASALUKUYAN: wala nang gumagawa na ito dahil sa kahirapan ng buhay
• Nagpatayo si Jose Rizal ng isang gymnasium para sa mga kabataan noon na kung saan ipinakilala nya ang European sports. Sinubukang nyang ituro ang gymansatics sa kanyang mga kakilala sa bayan para mailayo sila sa pagsasabong pagsasabon g at pagmamadyong • SA KASALUKUYAN : dahil sa impluwensya ni Rizal ang mga Pilipino Ngaun ay nakakasali na sa mga internasyonal na palaro tulad nung sa Beijing Olympics. Maraming Pilipino ang nakasali rito ngaun.
• Ginamit ni Rizal ang kaalaman niya sa engineering para makagawa ng sistema ng patubig sa Dapitan para malinis na tubig ang dumadaloy sa lugar na ito. • SA KASALUKUYAN : Hindi na napanatili ng lugar na ito ang kaayusan sa sistema ng patubig ay dahil hindi na nila ito pinangangalagaan.
Ng dumating si Rizal sa Dapitan nilinis niya ang mga MARSH para hindi na maninirahan ang mga lamok at hindi na din magkaroon ng malaria ang taga rito. SA KASALUKUYAN : malaki ang itinaas na persyento ng mga taong nagkakaroon ng malaria dahil hindi na nalilinis ang mga putikan
• Pinaganda niya ang Dapitan sa pamamagitan ng pagpapaganda ng plaza nito. • SA KASALUKUYAN : Maraming dayuhan ang bumibisita sa atin at dahil dito nakikilala din ang ating mga kultura at tradisyon. Sa pangyayaring ito ang Pilipinas ay mas lalo pang nakilala ng mga taga-ibang bansa. • Bilang isang guro Nagpatayo siya ng isang eskwelahan noong July 1896. Sa paaralan na ito itinuturo niya ang heograpiya, matematika, kasaysayan, industrial na Gawain, kalikasan, kagandahang asal at pisikal na edukasyon. • SA KASALUKUYAN : Marami nang estuydyante ngayon ang hindi nakakapag-aral dahil sa kahirapan ng buhay.
• Namatay siya sa Bagumbayan • SA KASALUKUYAN : Dahil dito namulat ang mga tao at nagkaroon tayo ng lakas na loob para ipagtangol natin ang ating mga karapatan bilang isang mamamayan ng bansa.
Si Rizal at kanyang Prinsipyo sa Buhay Medisina • Para kay Rizal, para makatulong sa kanyang mga kababayang nagiging biktima ng mga sakit na laganap sa bayan. • Sa isang Doktor kailangang hindi maging layunin ang salapi at magtatag siya ng pangalan para sa kanyang sarili upang makamtan niya ang paggalang paggalang..
Edukasyon • Ang Edukasyon ay paglinang sa
katauhan ng isang mag-aaral at pagbibigay laya sa kanilang mga palagay. • Batid niyang makapagturo lamang ng mabuti sa isang klaseng kaunti lamang ang mga mag-aaral. • Ang isang guro ay mag paggalang sa pansariling katauhan ng isang mag-aaral. Ang isang guro ay dapat may DISIPLINA at KAGAMITAN.
• Nakita niyang ang isang Pilipino ay magiging mahalaga sa bayan kung siya’y mabuting tao at mamamayang may taglay ng talino ang puso at nagsisikap makatulong sa kaunlaran ng bayan. • Ang edukasyon ay sasakyang makakapagdala sa kaunlaran sa bilis at sa agwat. • Tinututulan ni Rizal ang pagsasaulo sa leksyon at korporal na pagpaparusa. • Naniniwala si Rizal na ang panlipunang pagbabago sa ating bansa ay nagaganap lamang hindi sa pamamagitan ng lakas kundi sa pagkakaroon ng edukasyong mga tao.
Panrelihiyon • Si Rizal ay hindi sumasalungat
sa simbahan kundi sa maling pagtuturo ng relihiyon. Ang tinutuligsa niya ay ang pagaabuso ng mga kleriko na inakala niyang mga kaaway na nagtatago sa tabing ng simbahan. Sa mga nobela, ipinakita ang di wastong pagpapakahulugan sa indulhensiya, misa, pangungumpisal,, pakikinabang, pangungumpisal kasal at iba pa. • Para kay Rizal, ang relihiyon ay isang makatwirang paniniwala at pamumuhay ng tunay na mga anak ng Diyos.
Pampulitika • Ipinaglaban ni Rizal ang katarungan at pagkapantaypantay sa harap ng batas ng Espanya. • Mul Mula a sa sa gin ginawa awang ng tula tula ni Riz Rizal, al, ang “Sa Kat Katama amaran ran ng Mga Pilipino”, may mga di mabuting ibinubunga nito. Una, ang kawalan ng pambansang damdamin ang nagbubuyo sa isang tao na mahalin lamang l amang ang kanyang sarili. Pangalawa, ang kakulangan sa pambansang damdamin ang humahadlang sa mga katutubo upang tuwirang salungatin ang mga ipinairal na batas na nakapagdulot ng di-mabuti sa mga tao. t ao. At pangatlo, ang kakulangan ng pambansang damdamin ang pumapatay sa pagganyak na makagawa ng ano mang makakabuti sa mga tao.
• Kailangan isipin ang pagbubuklod-buklod -
-- hindi ang paghihiwahiwalay at ang pinagmulang magkaibang lahi. • Sa pakikibahagi ng mga tao sa pamahalaan ay kailangan ng Demokrasya. • “Naniniwala akong makabubuti ang manirahan sa isang republika… na wala nang batas kaysa bansang may mahigpit na pagkakapantay- pantay pantay at katarungan.” - sulat ni Rizal kay Marcelo H. del Pilar
Kahalagahan ng Isang Pagkatao • Ayon kay Rizal, ang mga tao sa kanyang Sa Katamaran ng Mga Pilipino, “Ang mga tao na pinagkaitan ng dignida ay hindi lamang pinagkaitan ng lakas ng moral, kundi pinawalang halaga pa rin ng mga taong nagpapagawa sa kanila. Bawat nilalang ay may kanyang pampasigla, pinagkukunan ng lakas; ang tao’y may paggalang sa sarili, alisin ito sa kanya at siya’y magiging patay na katawan; sino mang umaasa sa kilos o gawa ng isang patay na katawan ay makakatagpo ng uod.”
• Sa pangangalaga sa karapatang
pantao ay kailangan ng isang kalayaan sa pagpapahayag. Sa pamamagitan ng kalayaan sa pagpapahayag ito’y
nangangalaga sa iba pang kalayaan. • Si Rizal ay may matibay na paniniwalang walang likas na pagkakaiba ang katangian ng lahing Kanluran at ng Silangan, ng mga Kastila at ng mga Pilipino.
Si Jose Rizal bilang Repormista
• Si Rizal ay isang repormista para sa isang lipunang malaya at hindi isang rebolusyonaryong naghahangad ng kasarinlan.. Bilang puno ng Kilusan ng kasarinlan Pagbabago ng Pilipinas na itinatag ng mga Pilipino sa Barcelona Barcelona,, Espanya, nagbigay siya ng ambag-sulatin sa La Solidaridad .
Naging bayani si Jose Rizal, hindi dahil sa "rebolusyon", kung hindi dahil ginawa niya lahat ng bagay na sa kanyang pananaw ay nararapat para sa ating bayang inibig niya ng buo.
•Hindi sumang-ayon sa Rizal sa madugong pamamaraan ng pagpapalaya sa ating bansa. Para kay Rizal, hindi daw natin makakamit ang tunay na kalayaan, kung ito ay ating kukunin sa paraang lumalabag sa kagustuhan ng Diyos. Ayaw niya na magbuwis ng buhay ang maraming Pilipino kayatinalikuran niya ang plano ng rebolusyon.
• Ginawa ni Rizal ang lahat ng kanyang
plano, at inalay ang kanyang sarili sa bansa, hindi para magbuwis ng buhay ang kanyang mga kababayan. Pinili niyang maging repormista , propagandistapara at hindi ang maging mapang-himagsik, para makamit ang kabutihang nararapat para sa kanila at sa inang bayan.
END
