VIDNI PUT
Mentor: Prof. dr Antoaneta Adzic- Zecevic
Student: Rolovic Ranka 579/07
ANATOMIJA VIDNOG ZIVCA Ektodermalnog porijekla Istureni dio mozga – isti omotaĉi i intervaginalni prostori ispunjeni likvorom
1. INTRABULBARNI DIO (papila, lamina cribrosa) 2. ORBITALNI DIO (S, corpus adiposum orbitae) 3. INTRAKANALIKULARNI DIO 4. INTRAKRANIJALNI DIO (chiasma n. Optici, tractus opticus do corpus geniculatum laterale)
PATOLOGIJA OĈNOG ŢIVCA ZAPALJENJA ZASTOJNA PAPILA ATROFIJA TUMORI
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 1. Papilitis n. optici 2. Neuritis retrobulbaris 3. Promjene intrakanalikularnog dijela ţivca 4. Neuritis optochiasmatica
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 1. Papilitis n. optici -
Primarni Sekundarni (horioretinitis -> neurohorioretinitis ; iz retrobulbarnog dijela zivca)
Kliniĉki : - Opadanje vida - Centralni skotomi za crvenu i zelenu boju - Proširenje slijepe mrlje - Nekada promjene u širini vidnog polja
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 1. Papilitis n. optici Oftalmoskopskim pregledom: - Papila optiĉkog ţivca hiperemiĉna, edematozna (do 2-3 dioptrije), nejasnih granica prema okolnoj retini. DDg : papila stagnans
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 2. Neuritis retrobulbaris - Ne vidi ni doktor ni pacijent - Tek nakon 3 sedmice, ispolje se descedentno znaci atrofije nervnih vlakana, što se oftalmoskopski vidi kao bljedilo papile - Pacijenti se zale na smanjenje vida (zbog većeg centralnog skotoma) i bolove pri pokretanju oĉne jabuĉice. Prognoza – razliĉita.
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 2. Neuritis retrobulbaris Etiologija : 1) intoksikacija alkoholom i nikotinom : - akutno (!trovanje metil-alkoholom -> moţe doći i do sljepila) - hroniĉno (prvi simptom- centralni skotom za crvenu i zelenu boju. Vid postepeno i neprimjetno opada) 2) multipla skleroza – kod mladih osoba lijeĉenje moţe da popravi oštrinu vida, ali kasnije ima recidiva, što na kraju dovodi do bljedila papile vidnog ţivca i smanjenje oštrine vida
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 2. Neuritis retrobulbaris Terapija : A) etiološka: - Prestanak upotrebe alkohola i nikotina (neuropsihijatrijski tretman) - U sluĉaju MS-a, lijeĉenje se sprovodi u saradnji sa neurolozima B) Za bolju ishranu zivca : - vazodilatatori i vitamini B grupe
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 3. Promjene intrakanalikularnog dijela živca Ţivac je obavijen koštanim kanalom – edem usled zapaljenja -> uklještenje ţivca Kod povreda glave (prostrane frakture baze lobanje) – kompresija, ĉak i sekcija ţivca koštanim fragmentom –> naglo sljepilo
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 4. Neuritis optochiasmatica - primarno - sekundarno (meningitis, encefalitis)
Etiologija : 1) infekcija (bakterijska ili virusna) 2) intoksikacija (endogena ili egzogena) 3) procesi iz okoline (paranazalne šupljine i procesi iz orbite)
ZAPALJENJA OĈNOG ŢIVCA 4. Neuritis optochiasmatica Kliniĉka slika : - kao i kod retrobulbarnog neuritisa, mada su ovdje nešto karakteristiĉne promjene vidnog polja. Terapija : - etiološka - kortikosteroidi - ishrana ţivĉanog tkiva : vazodilatatori, vitamini B grupe, glukoza
ZASTOJNA PAPILA NIJE OBOLJENJE, VEĆ SIMPTOM POVIŠENOG INTRAKRANIJALNOG PRITISKA!!!
Etiologija (procesi i promjene u CNS-u): - Ekspanzivni procesi (tumori) - Zapaljenski procesi (encefalitisi, apscesi) - Promjene na krvnim sudovima (HTA, tromboza krvnih sudova, hemoragija) - Povrede lobanje
ZASTOJNA PAPILA Naĉin nastajanja : 1. mehaniĉki faktor 2. neurovaskularni uticaji Pregled oĉnog dna : - edem papile - granice papile prema retini su zbrisane - krvni sudovi prave pregib prelazeći sa edematozne papile na normalnu retinu - Kada je potruno izraţen, edem ima peĉurkast oblik
ZASTOJNA PAPILA ZASTOJNA PAPILA
PAPILITIS N. OPTICI
- edem prominira preko 3 dioptrije (preko 1 mm)
- edem ne prelazi 3 dioptrije (1 mm)
- vid je normalan na - vid je od poĉetka poĉetku (dok ne doĊe do oštećen atrofije n.opticus)
ZASTOJNA PAPILA Terapija : - u saradnji sa neurologom, neurohirurgom i internistom Prognoza : - zavisi od etiologije i mogućnosti lijeĉenja
ATROFIJA VIDNOG ŢIVCA ZAVRŠNI STADIJUM RAZLIĈITIH PROMJENA NA NERVNIM VLAKNIMA Totalna ili parcijalna Etiologija : 1) zapaljenja (neuritisi) 2) kompresija (tumori, povrede, uroĊene malformacije lobanje) 3) degenerativna nasledna oboljenja
ATROFIJA VIDNOG ŢIVCA 1. Ascedentni tip! : - najĉešće nakon papilitisa i zastojne papile, - zatim i kod difuznog horiretinitisa, - kod degenerativnih retinopatija i - okluzionog sindroma na krvnim sudovima retine. 2. Descedentni tip! : - neuritisi, kompresije, degenerativne promjene i povrede. 3. Zastojna papila koja dugo egzistira 4. Hroniĉni glaukom, usled pritiska na nervna vlakna istovremeno sa pojavom glaukomatozne ekskavacije.
ATROFIJA VIDNOG ŢIVCA Kliniĉki : - Slabljenje vida - Centralni skotomi - Suţenja vidnog polja - Oftalmoskopski izgled papile (bleĊa -> bijela) Oftalmoskopskim pregledom moţemo da razlikujemo da li se radi o ascedentnom ili descedentnom tipu atrofije, tako što posmatramo granice papile nakon povlaĉenja edema: - Kod ascedentnog tipa, granice ostaju nejasne, - Kod descedentnog tipa granice su jasne.
TUMORI VIDNOG ŢIVCA Porijeklo : vlakna, vezivne pregrade ili omotaĉ ţivca. Najĉešći : meningeomi (kod odraslih) i gliomi (kod djece) Simptomi : rano smanjenje vida (do sljepila), egzoftalmus aksijalnog tipa, dok je pokretljivost bulbusa dugo oĉuvana. Dijagnoza : lokalni nalaz (oštećenje vida), RTG snimak, EHO i CT Prognoza – zavisi od prirode tumora (kod djece gliomi se mogu proširiti prema mozgu – optiĉki kanal na RTG snimku proširen) Terapija : hirurška (radikalno)
Dg lokalizacije procesa : - poremećaj u pupilarnoj reakciji na svjetlost, - poremećaj u vidnom polju .
1. Lezija jednog optikusa
- gubitak vida i direktne reakcije pupile na svjetlost sa iste strane - konsenzualna rekcija je oĉuvana (centrifugalni put refleksa ne ide optiĉkim vlaknima)
2. Lezija centralnog dijela hijazme
- bitempotalna hemianopsija - izostanak pupilarne reakcije ako se osvjetljavaju nazalni djelovi retine oba oka
3. Lezije optiĉkog traktusa
- homonimna hemianopsija sa suprotne strane - izostanak reakcije nasvjetlost pri osvjetljavanju istostranih polovina retine u odnosu na oštećeni optiĉki traktus
4. Lezije Gratioletti snopa
- homonimna hemianopsija - postoji reakcija zjenice na svjetlost (vlakna pupilarnog refleksa su oĉuvana) - oĉuvan predio makule (zbog bilateralne inervacije)
HVALA NA PAZNJI!