ESP-9

Department of Education Region III DIVISION OF PAMPANGA

UNANG MARKAHANG PAGSUSUI! SA

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 9 P"!" #$%&'#$%( Panga Panga)an )an** ++++++ +++++++++ ++++++ ++++++ ++++++ ++++++ ++++++ ++++++ ++++++ ++++++ ++++++ +++++ ++  ++++++++++++++++++++++   ++++++++++++++++++++++ 

Grado Grado

at

Pang,a ang,at* t*

%" Ang )ipunan )ipunan a- .ama/an .ama/an ng mga tao tao na ma- +++++++ +++++++++++ ++++++++ ++++++++ +++++" +" a" Ii.ang )a-unin c" Mag,a,augna- na mit/iin 0" Ii.ang panini1a)a d" Magandang pangarap #" Kung ung nai. nai. nati nating ng ma0u ma0uo o ang ang i.an i.ang g )ipu )ipuna nan n at ma0u ma0u,) ,)od od ang ang mga mga tao2 tao2 ,ai)angan ang ++++++++++++++++++++++" ++++++++++++++++++++++" a" Kaganapan c" Pag'uugna-an 0" Pag0i0 Pag0i0iga-a iga-an n d" Paggag Paggaga)ang a)angan an 3" Ang mga paraan paraan at .i.tema .a )ipunan )ipunan a- ,ai)angang ,ai)angang +++++++++ +++++++++++++ ++++++++ ++++++" ++" a" Mag,a,ai0a c" Pinagde0ati/an 0" Mag,a,augnad" Pinag,a.unduan 4" Ma/a)a Ma/a)aga ga ang )ipunan2 )ipunan2 .apag,a .apag,att .a pamamag pamamagita itan n nito nito a- natatam natatamo o ng tao ang +++++++++++++++++++++" +++++++++++++++++++++" a" Kaganapan c" E.piritu1a)idad 0" Ka Ka.i.i-a/a a/an n d" Mataa. Mataa. na ,a ,a)ag )aga-a a-an n 5" A)in A)in .a mga .umu.un .umu.unod od ang /indi /indi ma0uting ma0uting ,atang ,atangian ian ng ma,ata ma,atarung rungang ang )ipunan6 a" Ang mga mga mamama-an mamama-an )amang )amang ang mama- mainam mainam na 0u/a0u/a0" Ang mga mga tao aa- na,i,i)a/o, na,i,i)a/o, .a .a mga pan)ip pan)ipunang unang ga1ain ga1ain c" Ang mga mga tao tao aa- ma- ma)a.a,it ma)a.a,it .a ,arapa ,arapatan tan ng i0a d" Ma- dignid dignidad ad at at pag,i)a)a pag,i)a)a .a .ari)i .ari)i ang mga tao tao &" Na,ita Na,ita mong puma.o puma.o, , .a facu)tfacu)t- room room ang ang ,a, ,a,)a.e )a.e mo mo da/i) da/i) 1a)ang 1a)ang tao dito at .a,tong .a,tong dumadaan dumadaan ,a ang ma,ita ma,ita mong 0inu0u,.an 0inu0u,.an ni-a ang mi.mong mi.mong 0ag ng i.ang tit.er .a facu)t- room at 0inu,.an ang 1a))et .a0a- ,u/a ng pera dito" u0/ang naa0a)a ,a .a i-ong na,ita at nagda)a1ang i.ip ,a 0a,a i,a a- mapa/ama, o madama- pa .a,a)ing mag.um0ong ,a" Ano ang i-ong magiging panana1 u,o) dito6 a" Dapat apat mag mag'i.i 'i.ip p ng a,.-o ,.-on n 0ata 0ata- .a ,ung ung anon anong g tama tama at ma) ma)i na ,ai)angang i.aga1a 0" Dapat Dapat a- manati)i manati)i na )amang )amang ta/imi, ta/imi, anuman anuman ang mang-a mang-ari ri c" Hu1ag Hu1ag na )ang )ang mag.um0 mag.um0ong ong d" I0a)e I0a)e 1a)a 1a)a na )amang )amang ang )a/at na na,ita na,ita (" Ang .a)i .a)ita tang ng ,omuni munid dad a- ga) ga)ing ing .a .a)i .a)ittang ang ati atin n na   communis na nanganga/u)ugang common o mag,a,apare/o" A)in .a mga .umu.unod ang /indi nagpapa)i1anag .a ,on.eptong ,on.eptong ito6 a" Ma. na0i0ig na0i0ig-an -ang'/ g'/a) a)aga aga ang mga natatan natatangin ging g ,a ,atan tangia gian n ng mga ,a ,a.ap .apii nito 0" 7inu0u 7inu0uo o ng mga indi0 indi0id1 id1a) a) na nag,a nag,a,a ,apar pare/o e/o ng mga inter intere.2 e.2 uga)i uga)i o pagpapa/a)aga c" Ang 0a1at 0a1at indi0id1 indi0id1a) a) a- ma- ,ani', ,ani',ani-a ani-ang ng )a-unin )a-unin o tungu/in tungu/in .a 0u/ad" Ang Ang mga mga tao tao a- mama- ,ina ,ina0i 0i0i 0i)a )ang ngan ang g pang pang,a ,att na ii.a ii.a ang ang tung tungu/i u/in n o )a-unin 8" A-on .a ,a ,an-a n-a22 9pamam 9pamamagi agitan tan )amang )amang ng )ipunan )ipunan ma,a, ma,a,ami amitt ng tao ang )a-unin ng ,an-ang pag,a,a)i,/a": a" ;ac" Ang mga .umu.unod .umu.unod aa- ang 0umu0uo 0umu0uo .a e)emento e)emento ng ,a0uti/ ,a0uti/ang ang pan)a/at2 pan)a/at2 ma)i0an .a+++++++++++++++++++++" .a+++++++++++++++++++++" a" Kapa-apaan c" Pagga)ang .a indi0id1a) na tao 0" Kapa, apa,an anan ang g pan) pan)ip ipun unan an ng )a/a )a/att d" Pagpa agpapa pa/a /a)a )aga gang ng nag0 nag0i0 i0ig igaa- ng tuna- na ,aganapan %$"Ang mga .umu.unod a- mga /ad)ang .a pag,a,amit ng ,a0uti/ang pan)a/at ma)i0an .a++++++++++++++++++++" .a++++++++++++++++++++"

a" Ang pa,iramdam na na)a)amangan o ma. ma)a,i ang naiaam0ag ,a-.a nagaga1a ng i0a 0" Ang pagga1a ng tao ng ,an-ang per.ona) na nai.in c" Na,i,ina0ang )amang .a 0enepi.-ong /atid ng ,a0uti/ang pan)a/at d" Ginugu.to ng taong mamu/a- .a )ipunan da/i) .a ,an-ang pangangai)angan %%"A)in .a mga .umu.unod ang mga ,ondi.-on .a pag,amit ng ,a0uti/ang pan)a/at6 a" Ang 0a1at indi0id1a) a- nararapat na mapaun)ad patungo .a ,an-ang ,aganapan 0" Ang panguna/ing ,arapatang pantao a- nararapat na mapanga)agaan c" Ang )a/at ng tao at nararapat na ma0ig-an ng pag,a,ataong ma,a,i)o. ng ma)a-a d" Mag,a/i1a)a- ang per.ona) na ,a0uti/an .a ,a0uti/ang pan)a/at

%#"Si-a a- i.ang /a)im0a1a ng ma- pu.o para .a )ipunan da/i) .a ad0o,a.i-a ni-a ng pag,i)a)a .a tao )agpa. .a ,u)a- ng 0a)at" a" Nino- A"Ang Prin.ip-o ng Pag,a,ai.a a- 0unga ng mga .umu.unod na .i.tema" A)in ang /indi a,ma dito6 a" !ung,u)in ng mga mamama-an ang magtu)ungan 0" Ang pama/a)aan a- ma- tung,u)ing magta-o ng a,mang e.tru,tura upang ma,apagtu)ungan ang mga mamama-an c" Ang pag'un)ad ng i.ang )ipunan a- /indi ga1a ng i.ang pinuno )amang d" !utu)ungan ng pama/a)aan ang mga mamama-an na maga1a ang ma,apagpapaun)ad .a ,ani)a #$"A)in .a mga .umu.unod ang /indi nagpapa,ita ng Prin.ip-o ng Su0.idiarit-6 a" Pag0i0iga- ng )i0reng )ote para .a pa0a/a0" Pag0i0iga- pag,a,ataon .a pu0)ic 0idding c" Pag.i.ingi) ng 0u1i. d" Pag.a.apri0ado ng mga ga.o)ina/an #%"A)in .a mga .umu.unod ang /indi nagpapa,ita ng Prin.ip-o ng Pag,a,ai.a6 a" 7a-ani/an c" =-c)ing =araBan for a =au.e 0" Pag0i0iga- pana/on .a pa,i,ipagpu)ong d" Pag,a,aroon ng ,aa)itan

##"Ang ma- tung,u)in na panga)agaan ang na0u0uong ,a.a-.a-an at ,ina0u,a.an ng pama-anan" a" 7ata. c" ipunan 0" Ka0ataan d" Pinuno #3"Ang da/i)an .a pag'un)ad ng i.ang )ipunan" a" Ang pag'aam0ag ng ta)ino at )a,a. ng mga ,a.api .a ,a0uuang pag.i.i,ap ng )ipunan 0" Ang pag.i.i,ap at pagiging ma.ipag ng namumuno c" Ang pag,u,u.a .a pag0i0iga- tu)ong ng mga ,a.api d" Ang pag/ingi ng tu)ong ng namumuno .a mga ,a.api nito #4"I.a .i-ang tinig ng mu.mo. na naninindigan para .a ,arapatan ng ,a0a0ai/an" a" Maine Mendo@a c" Kat/r-n 7ernardo 0" Ma)a)a ?ou.af@ai d" ea Sa)onga #5"Ito ang ,atoto/anan .a )i,od ng panini1a)a na ang tao a- ni)i,/ang panta-' panta-" a" Ang )a/at a- )i,/a ng Di-o. 0" Ang )a/at a- ii.a ang mit/iin c" Ang )a/at a- ,ai)angang mag,aroon ng pag'aari d" Anag )a/at a- ma- ,ani',ani-ang ang,ing ,aa)aman #&"A)in .a mga .umu.unod ang /indi nag)a)ara1an .a )ipunang pang' e,onomi-a6 a" Ang pag,i)o. para .a panta- na pag0a0a/agi ng -aman ng 0a-an 0" Ang pag0a'0ad-et .a 0a/a- ang .i-ang ,a/a)intu)ad c" Ang pag,i)o. upang ma.iguro na ang 0a1at 0a/a- a- magiging ta/anan .a panganga.i1a ng -aman ng 0a-an d" Ang panganga.i1a ng -aman ng 0a-an a-on .a ,aang,upan nito .a pangangai)angan ng tao #("A)in .a mga .umu.unod ang nagpapatuna- na naitata)i na ng tao ang ,an-ang .ari)i .a i.ang 0aga-6 a" Nangingi0ang 0an.a pa .i !onette para .a ,o)e,.-on ni-a ng re)o na nag0i0iga- .a ,an-a ng )a0i. na ,a.i-a/an" 0" Hindi ,a-ang ipamiga- ni !ina ang ,an-ang mga pinag)umaang gamit ,a/it na /indi na ni-a ito ginagamit c" Karapat'dapat )amang na magtama.a rin ng tu)ong ang mga na,aangat .a 0u/a- .a ating go0-erno ,a/it ,a-a naman 0i)/in ang )a/at ng gu.to ni)a .a 0u/ad" a/at ng na0anggit #8"9Na.a pag,i)o. ng tao .a anumang i0iniga- .a ,an-a ang ,an-ang i,a-a-aman": Ang pa/a-ag na ito a- nanganga/u)ugang  ++++++++++++++++++++++++++++" a" !una- na maipapagmama)a,i ng i.ang tao ang ,an-ang .ari)i da mga ,agamitang ma-roon .i-a 0" Ang tuna- na taong ma-aman a- /indi ta,ot na guma.to. .a mga /i)ig ni-a c" Ang tao a- ma/u.a- .a ,an-ang ,a,a-a/ang ma,a0i)i .a mga nai.in ni-a d" Ang tao a- naipapa,i)a)a ang ,an-ang .ari)i .a /u.a- ni-a .a pagga1a #>"Ma.a.a0ing mag,augna- ang pag'un)ad ng .ari)i .a pag'un)ad ng 0a-an .a pamamagitan ng ++++++++++++++++++++++++++++" a" Pag,a,aroon ng maraming oportunidad .a /anap0u/a- ang taong ma/i)ig paun)arin ang .ari)ing ,a,a-a/an 0" Kung maraming .a)api anag 0a1at tao a- ma)a,i ang ,an-ang ,a-ang itu)ong c" Ang /u.a- ng 0a1at tao .a pagga1a a- ma- ma0uting du)ot .a pag'un)ad ng 0an.a d" Mada)ing .umi,at at ma,i)a)a ang taong umuun)ad .a 0u/a3$"7a,it ma. epe,ti0o ang pata. ,a-.a .a panta- na pag0a0a/agi ng -aman ng 0an.a6 a" Ka/it /indi mag,a,apanta- ang 0a1at tao a- ma- ang,op para .a ,ani)a 0" Karapatan ng 0a1at mamama-an na matanggap ang nararapat para .a ,an-a c" Ang 0a1at mamama-an a- 1a)ang ,a,a,a-a/ang magpa.-a para .a .ari)i at .a ,ap1a d" Ma. nai.a.aa)ang'a)ang ang ,a,a-a/an at pangangai)angan ng 0a1at i.a

3%"Sa i-ong pa)aga-2 paano maipa,i,ita ng tao ang tamang ugna-an .a ,an-ang pag'aaari6 a" Sa pag'i1a. na maita)i ang ,an-ang /a)aga .a ,an-ang pag'aari 0" Sa pagpapatuna- na ma- ,a,a-a/an .i-ang 0umi)i ng mga mama/a)ing gamit c" Sa pagiging ma-a0ang na ipa,ita ang )a,i ng naimpo, na pera d" Sa pagmamaramot na mag0a/agi ,a/it .a )a,i ng tag)a- ni-ang -aman .a 0u/a3#"Sa )ipunang pang'e,onomi-a2 paano ma.i.iguro na ang 0a1at 0a/a- amagiging ta/anan6 a" Anga pama/a)aan a- nag0i0iga- ng tu)ong'pinan.-a) .a mga ma/i/irap 0" Ang e.tado ang nangunguna .a panganga.i1a at pag0a0a/agi ng pata. .a -aman ng 0an.a c" Ang e.tado ang tumutu)ong .a mga manggaga1a na ma/anap ang /anap0u/a- .a i0ang 0an.a e" Ang e.tado ang nag.i.i,ap na ma,apag0iga- ng tra0a/o .a 0a1at mamama-an ,a/it /indi ang,op ang ,a,a-a/an nito 33"Sa )ipunang pang'e,onomi-a2 ano ang pag,a,ai0a ng panta- .a pata.6 a" Panta- a- ang pag0i0iga- ng pare'pare/ong pagturing .a )a/at2 pata. aang pagre.peto .a ,ani)ang ,arapatan 0" Panta- a- ang pag0i0iga- ng pare'pare/ong pagturing .a )a/at2 pata. apagti-a, na natutugunan ng pama/a)aan ang )a/at ng pangangai)angan ng tao c" Panta- a- ang pag0i0iga- ng pare'pare/ong 0enepi.-o .a )a/at2 pata. aang pag0i0iga- ng nararapat para .a tao 0ata- .a tag)a- nitong ,a,a-a/an d" Panta- a- ang pare'pare/ong pag0i0iga- ng 0enepi.-o .a )a/at2 pata. aang pag0i0iga- ng nararapat para .a tao 0ata- .a ,an-ang pangangai)angan 34"A-on .a ,an-a2 0a/agi ng pagiging tao ng tao ang pag,a,aroon ng mag,a,ai0ang )a,a. at ,a/inaan" a" MaC Sc/e)er c" 7enigno A"Ang ma.. media a- ma- /atid ding ,a.inunga)ingan ,ung +++++++++++++++" a" Pag.am0it ng mga ma)i)iit na deta)-e 0" Pag)a)a/ad ng i.ang panig ng u.apin )amang c" Pagpapa/a-ag ng ,ani',ani-ang opin-on d" Pag)a)a/ad ng mga imporma.-ong /indi naman pa,i,ina0angan 4$"Ang mga .umu.unod a- ,atangian ng )ipunang .i0i)2 ma)i0an .a  +++++++++++++++++" a" Pang/i/ima.o, ng e.tado 0" Ka1a)an ng ,1a)ipi,a.-on ng mga ,aani0 nito c" Pag.a.a)ungatan ng i0at i0ang paninindigan d" Ka1a)an ng pangmataga)ang pamumuno

4%"A)in .amga .umu.unod na .ama/an ang maituturing na )ipunang .i0i)6 a" Ma)a-ang pag.i.i.id .a ,aragatan 0" Pagga1a ng compo.t pit upang pag)ag-an ng mga na0u0u)o, na 0a.ura c" Pamama.-a) .a mga par, o ma)) d" Pag.a)i .a mga fun run 4#"Ang ,a/u)ugan ng ma.. media a- +++++++++++++++++++" a" Imporma.-ong nagpa.a)in'.a)in .a marami 0" !aga/atid ng maraming imporma.-on c" Imporma.-ong /a1a, ng marami d" I.a/an ngunit marami/ang pag/a/atid ng imporma.-on 43"Ang panguna/ing )a-unin ng )ipunang .i0i) a- ++++++++++++++++++++" a" Ang pagpaparating .a mga /inaing ng mamama-an .a pama/a)aan 0" Ang paga0i0iga- ng )una. .a .u)iranin ng na,ararami c" Ang pagta)a,a- .a .u)iraning pan)ipunan d" Ang pag0i0iga- ng pan.in .a pag,u,u)ang ng pama/a)aan 44"Ang pama/a)aan a- gumaga1a at nagpapatupad ng mga 0ata. upang mati-a, na +++++++++++++++++" a" Matutugunan anag pangangai)angan ng )a/at 0" a)ang maagiging a0u.ado .a )ipunan c" 7a1at mamama-an a- ma- tung,u)ing dapat gampanan d" 7a1at mamama-an a- re.pon.a0)e .a ,an-ang 0a1at i,ini,i)o. 45"Ang pina,ama0igat na da/i)an ,ung 0a,it nararapat ta-ong magpatu)ong .a i0a" a" Gu.to nating mag,aroon ng ,a0u)u/an ang tag)a- na ,a,a-a/an ng i0a 0" Hindi natin ,a-ang tugunan )a/at ng ating pangangai)angan na nag'ii.a c" !a-o a- ma- tag)a- na i0at i0ang ,a,a-a/an d" Mag,a,aroon ng pana/on .a para .a i0a pa nating nai. ga1in 4&"Ang da/i)an ,ing 0a,it ta-o a- nag,u,u.ang mag'organi.a na tumugon .a pangangai)angan ng marami" a" Hindi natin ito maaaring ia.a na )amang .a i0a 0" a)ang i0ang gaga1a nito para .a ating pangangai)angan c" Dito natin maipapa,ita ang ating pag,a,ai.a d" Hindi .apat ang ,a,a-a/an ng pama/a)aan upang matugunan ang )a/at ng pangangai)angan ng mga mamama-an 4("Ang Ga0rie)a a- .ama/an ng mga ,a0a0ai/an na nagtipun'tipon noong %>84 at na0uo 0i)ang i.ang )ipunang .i0i) at ,a)aunan a- nag,aroon ng ,inata1an .a Kongre.o" Nag,aroon .i)a ng mga i.inu)ong at nai.a0ata. para na rin .a ,apa,anan ng mga ,a0a0ai/an2 ngunit a)in .a mga .umu.unod ang /indi6 a" Anti'.eCua) /ara..ment Act c" Anti' !rac,ing of Per.on. Act 0" Anti'Rape a1 d" =at/o)ic omen. eague

48"Ang mga .umu.unod a- ang i0at i0ang an-o ng )ipunang .i0i)a2 ma)i0an .a  ++++++++++++++++" a" Pagiging organi.ado c" 7u,a. na pagtata)a.ta.an 0" a)ang pang'uuri d" Pag0i0iga- ng tu)ong .a nangangai)angan 4>"Ang ta1ag .a mga paro,-a na nag'oorgani.a ng ma. ma)i)iit na -unit upang ma,atu)ong ang Sim0a/ang Kato)i,o .a ,a)aga-an ng i0at i0ang pama-anan" a" 7a.ic Ecc)e.ia) =ommunitc" Ga1ad Ka)inga Proect 0" =oup)e. for =/ri.t d" a)a .a mga na0anggit 5$"Si)a ang ,auna'una/anag nagpata-o ng pa0a/a- para .a i.ang ma/irap na mag'ana, .a 7agong Si)ang2 =a)oocan =it- " a" =oup)e. for =/ri.t c" ?o.i Kadiri 0" Ga0rie)a d" a)a .a mga na0anggit

KAGAARAN NG EDUKAS?ON REHI?ON III

SANGAY NG PAMPANGA SI?UDAD NG SAN FERNANDO TALAAN NG ISPESIPIKASYON

P"!" #$%&'#$%(

PAKSA

7IANG NG ARA

PORS?EN! O 

7IANG NG A?!EM

7IANG SA A?!EM

Mod-u) I* a-unin ng ipunan* Ka0uti/ang Pan)a/at

5

#5

%#

%2#2324252&2 (282>2%$2%%2%#

Mod-u) #* ipunang Po)iti,a)* Prin.ip-o ng Su0.idiarit- at Prin.ip-o ng So)idarit-

5

#5

%#

%32%42%52%&2%( 2%8 %>2#$2#%2##2#3 2#42

Mod-u) 3* ipunang Pang' e,onomi-a

5

#5

%3

#52#&2#(2#82#> 23$2 3%23#233234235 23&2 3(

Mod-u) 4* ipunang Si0i)2 Mid-a at Sim0a/an

5

#5

%3

3823>24$24%24# 2432 4424524&24(248 24>2 5$

#$

%$$

5$

KA7UUAN

SUSI PARA SA PAGWAWASTO SA ESP 9

UNANG MARKAHANG PAGSUSUI! P"!" #$%&'#$%(

%" A

%%" D

#%" D

3%" A

4%" 7

#" D

%#" D

##" D

3#" 7

4#" D

3" 7

%3" 7

#3" A

33" =

43" 7

4" A

%4" D

#4" 7

34" A

44" A

5" A

%5" A

#5" 7

35" A

45" 7

&" D

%&" =

#&" A

3&" A

4&" D

(" D

%(" D

#(" D

3(" D

4(" D

8" 7

%8" 7

#8" =

38" =

48" D

>"

=

%>" D

#>" A

3>" 7

4>" A

%$" D

#$" A

3$" 7

4$" A

5$" A