Safari 170

±_¿fi_—170

;f+5ffnsgff[ 5fTf

á…\·Î¥2008áF›ıWÃ-±ÎÊÎœ1930

÷_hÎÌ,‹ƒ¿±fiı≠¿ÎÂ¿— fi√ıLƒÏ‰…› Á_’Îÿ¿— ËWÎ˝·’W¿HÎÎ˝ ‹¬M≤WÃÏÕ{Î¥fi÷◊Î·ı±ÎµÀ˚Á— ËWÎ˝·’W¿HÎÎ˝ ¿·ÎÁËÎ›¿˘— ¿ıÂ‰«Î‰ÕÎ,±Ï‹÷ÂÎË,ÁÏfi·ÏøÏç›fi ‹ÎÏ·¿— ËWÎ˝·’„O·¿ıÂLÁ,±‹ÿÎ‰Îÿ. ‹ƒHÎV◊Îfi — ±ı·Î¥Õ±˘ŒÁıÀ,√˘‹÷Ì’fl,±‹ÿÎ‰Îÿ. Ï¿o‹÷—±œÎflwÏ’›Î 12±_¿˘fi_·‰Î…‹— ¤Îfl÷‹Î_—wÎ.200.’flÿıÂ‹Î_—wÎ.1,400 24±_¿˘fi_·‰Î…‹— ¤Îfl÷‹Î_—wÎ.400

‰ı⁄ÁÎ¥À—www.safari-india.com ¥-‹ı·— ·‰Î…‹‹ÎÀı— [email protected]

ÁÒ«fi˘,’˛Ï÷¤Î‰˘÷◊Î±L›‹ÎÏË÷Ì‹ÎÀı— [email protected]

’hÎT›‰ËÎflfi_ÁflfiÎ‹_— ËWÎ˝·’„O·¿ıÂLÁ,212-215, ±Îfi_ÿ‹_√·-3,¿˘fl⁄Î›˘Àı¿fiÌÁÎ‹ı, ’Ïfl‹·ø˘ÏÁ_√’ÎÁı,±ıÏ·ÁÏ⁄˛…, ±‹ÿÎ‰Îÿ-380006. Œ˘fifi_⁄Á˝—26461698/66056050 Printed and published by Nagendra Vijay for Harshal Publications. 212 to 215, Anand Mangal-3, Opp. Core Biotech, Near Parimal Crossing, Ellisbridge Ahmedabad-380 006. Printed at Allied Offset Printers, 14/2, Kalidas Mill Compound, Gomtipur, Ahmedabad. Printer, Publisher & Editor: Nagendra Vijay Owner: Harshal Publications Registered with the RNI.

No. 38380/80

¿Î›‹Ì√˛ÎË¿˘±ı’hÎT›‰ËÎfl‰¬÷ı ’˘÷Îfi˘·‰Î…‹fi_⁄fl±«Ò¿·¬‰˘.

±ı¿ ÷ÎΩı (±fiı ÷Î…√Ì¤›˘˝) ‹t˘ √›ı‹ÏËfiı Ï‰fiÎ ¿ÎflHÎı Ï‰‰ÎÿÎV’ÿ ⁄fiÌ flÎ…¿ÎflHÎ‹Î_ ¬’Ì √›˘ ±fiı ÷ıfiÎ ’Î›Î‹Î_ flËı·_ Ï‰«Îfl’˛  ıfl¿ ±◊˝¿ÎflHÎ ±ı … flÌ÷ı Ï‰fiÎ ¿ÎflHÎı ⁄Î…\ flËÌ …‰Î ’ÎQ›_. ’˘Ï·ÏÀU›fi˘◊Ì ‹Î_ÕÌfiı ’˛«Îfl ‹ÎK›‹˘ ÁÏË÷ ⁄‘Î±ı ÷ıfiı 1800 fiÎ ¬ÒHÎı Œıfl‰Ì fiÎA›˘. ‰Î÷ »ı¿ sedition/flÎ…ƒ˘ËfiÎ ±ÎZÎı’ Á‘Ì ’Ë˘Ó«Ì--±fiı ÷ı ‹ÎhÎ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ‹t˘ √…flÎ÷ flÎF›fiÎ V’WÀ‰@÷Î ‹A› ‹_hÎÌ±ı ∂ÃÎT›˘. ‰Õ˘ÿflÎ ¬Î÷ı …^fi 9, 2008 fiÎ fl˘… ‹A› ‹_hÎÌ±ı √…flÎ÷fiı ±ÎÏ◊˝¿ ⁄Î⁄÷ı ◊÷Î ±L›Î› ÁÎ‹ı ±‰Î… ¿Îœ÷˘ ’Õ¿Îfl µE«Î›˘˝ ¿ı ¿ıLƒ Áfl¿Îfl √…flÎ÷‹Î_ ¿fl‰ıflÎ µCÎflÎ‰‰Îfi_ ⁄_‘ ¿flı ±fiı ⁄Ì∞ ÷flŒ √…flÎ÷fiı fiÎHÎÎ_ ŒÎ‚‰‰Îfi_ ’HÎ ⁄_‘ ¿flÌ ÿı. ±ı¿ ‰Ê˝ Á‘Ì ±Î‰Ì T›‰V◊Î «Î· fl¬Î›Î ’»Ì ‰Ê˝fiÎ ±_÷ı Ωı‰Îfi_ ¿ı √…flÎ÷ı ’˘÷Îfi˘ ±ÎÏ◊˝¿ ¿Îfl˘⁄Îfl Á‹ıÁÒ÷fl «·ÎT›˘ ¿ıfiÏË. V‰Î¤ÎÏ‰¿ »ı ¿ı ‹A› ‹_hÎÌfiÎ ’˛V÷Î‰fi_ ±◊˝CÎÀfi ¿ıLƒfiÌ ›.’Ì.±ı. Áfl¿Îflı ’˘÷ÎfiÌ flÌ÷ı ¿›* ±fiı ÷ı±˘ ¤Îfl÷ ÁÎ◊ıfi˘ √…flÎ÷ flÎF›fi˘ »ıÕ˘ ŒÎÕ‰Î ‹Î√÷Î Ë˘‰Îfi¿_ ËÌ ÷ı‹fiÎ ’fl flÎ…ƒ˘Ëfi˘ ’˘¿‚ ±ÎZÎı’ ‹Ò@›˘. ±Î‹Î_ ¬flı¬fl ÷˘ flÎ…ƒ˘Ë ¿ı flÎ…¿ÎflHÎ @›Î_› ±Î‰÷Î_ fi◊Ì. Á‰Î· ±ÎÏ◊˝¿ ÏÂV÷’Î·fifi˘ »ı. ≥L¿‹ ÀıZÎ, ±ı@ÁÎ≥{ ‰ıfl˘, ¿VÀ‹ ÕuÒÀÌ ‰√ıflı ‹◊Î‚Î_ fiÌ«ı¿ıLƒ Áfl¿Îfl √…flÎ÷‹Î_ ‰Êı˝ ÿËÎÕı wÎ. 40,000 ¿fl˘ÕfiÎ Àı@Á ‰ÁÒ· ¿flı »ı, F›Îflı flÎF› Áfl¿Îflı ‰ıÀ ±fiı VÀıQ’ ÕuÒÀÌ …ı‰Î ‹Î‹Ò·Ì jÎ˘÷˘ ¶ÎflÎ ¤_Õ˘‚ ±ı¿Ã<_ ¿fl‰Îfi_ flËı »ı. ¿ıLƒ Áfl¿Îflı ¿flı·Ì ‰ÁÒ·Î÷ ’ˆ¿Ì ±‹¿ fl¿‹ …ı ÷ı flÎF›fiı ‹‚ı »ı ¬flÌ, ’fl_÷ ±ı ŒÎ‚‰HÎÌ ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ±ÎÏ◊˝¿ ZÎıhÎı flÎF›fiÌ ‰ËÌ‰ÀÌ ¿Î›˝ZÎ‹÷Î K›Îfi‹Î_·ı‰Î÷Ì fi◊Ì. ¿ıLƒ Áfl¿Îfl ’˘÷ı flÎF›˘ ¶ÎflÎ ’˛ÎM÷ ◊›ı·Ì fl¿‹ ¬«˝÷Ì ‰¬÷ı ±ÎÏ◊˝¿ ÏÂV÷ Ω‚‰÷Ì fi◊Ì, ⁄·¿ı CÎHÎÌ fl¿‹ ÷ı’˘÷ÎfiÎ flÎ…¿Ì› ‰Î˜À ⁄ıL¿ ±_¿ı ¿fl‰Î ‹ÎÀı ¬«a fiÎ¬ı »ı--…ı‹ ¿ı wÎ. 71,000 ¿fl˘Õ …ıÀ·_ ¿ÚÏÊÿı‰_ ‹ÎŒ ¿fl‰ÎfiÎ ÷ıfiÎ M·Îfi‹Î_ ±Õ‘Î ¿fl÷Î_ ‰‘ fiÎHÎÎ_ ±ı ¿ı …ı ÷ıfiı √…flÎ÷ ¶ÎflÎ ’˛ÎM÷ ◊›Î_ »ı. µkÎfl ’˛ÿıÂ ±fiı Ï⁄ËÎfl …ı‰Î_ ±ÎÏ◊˝¿ flÌ÷ı ÷tfi Ï⁄fi¿Î›˝ZÎ‹ ÷◊Î ⁄ı…‰Î⁄ÿÎfl flÎF›˘ ‰Ê˘˝ ◊›ı ¿ıLƒfiÎ ËÎ◊ı …ı «HÎ ¬Î÷Î_ ±ÎT›Î_ »ı ÷ı‹Î_ ’HÎ √…flÎ÷, ÷ÎÏ‹· fiÎÕ<, ‹ËÎflÎWÀˇ ‰√ıflı flÎF›˘fi _ fiÎHÎÎ_¿Ì› ›˘√ÿÎfi ±˘»\_fi◊Ì. µkÎfl ’˛ÿıÂfiı √_√ÎfiÌ Œ‚ƒ’ ¤ÒÏ‹ ‹‚Ì ±fiı {Îfl¬_Õ »^À_ < ’Õu_ ±ı ’Ëı·Î_ Ï⁄ËÎflı ¬ÏfiΩıfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ‹˘fi˘’˘·Ìfi˘ ÿflFΩı ¤˘√T›˘, »÷Î_ @›Îflı› ÷ı‹fiı ¿Â< ‚ ±ÎÏ◊˝¿ ‰ËÌ‰ÀfiÌ Œfl… ’ÎÕ‰Î‹Î_ ±Î‰Ì fi◊Ì. ¿ıLƒ Áfl¿Îfl ÷◊Î ±Î›˘…fi ’_« ¿Î›˝ZÎ‹ flÎF›˘fi˘ ÏËVÁ˘ ¿Î’Ì ÷ı‹fiÌ fiÎHÎÎ_¿Ì› …wÏfl›Î÷˘ ’ÒflÌ ¿flı »ı. ±Î ’˛¿Îflfi˘ “…‹‰Î‹Î_ …√·˘ ±fiı ¿>À‰Î‹Î_ ¤√·˘” …ı‰˘ ø‹ ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ‰Î…⁄Ì √HÎÎ÷˘ ±fiı ⁄‘Î_ flÎF›˘fiı ÏÁ_√· ·Î¿ÕÌ±ı ËÎ_¿‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î_, ’fl_÷ ±Î…ı ’Ïfl„V◊Ï÷ …\ÿÌ »ı. Ï‰¿ÎÁfiÌ ⁄Î⁄÷ı flÎF›˘ ‰E«ı ÷Ì‰˛ V’‘Î˝ «Î·ı »ı. Ï‰ÿıÂÌ ‹ÒÕÌfl˘¿ÎHÎ ¬ıÓ«Ì ·Î‰‰_, ≥¿˘fi˘Ï‹¿ {˘fi V◊Î’‰Î, ±˙z˘Ï√¿ ¿o’fiÌ±˘fiı ±Î¿Ê˝‰Ì ‰√ıflı ÷¿ÎÿÎ±˘ ‹Ëk‰fiÎ ⁄L›Î »ı ±fiı ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ¿Î›˝ZÎ‹ ±ÎÏ◊˝¿ ‰ËÌ‰À ±Ïfi‰Î›˝ ⁄L›˘ »ı. ±ÎfiÌ ÁÌ‘Ì (±fiı flÎF› Ωı √…flÎ÷ …ı‰_ Ë˘› ÷˘ Á¿ÎflÎI‹¿) ±Áfl ¿ıLƒ Áfl¿ÎflfiÌ Ï÷ΩıflÌ ’fl ◊Î› »ı. ’ÏflHÎÎ‹ı flÎF› ’˘÷ÎfiÎ ›˘√ÿÎfi ’˛‹ÎHÎı ÷ıfi _ ‰‚÷fl ‹Î√ı ÷ı flÎ…ƒ˘Ë fi◊Ì. ‹Î√HÎÌ ±ÎÏ◊˝¿ L›Î›fiÌ »ı, …ı L›Î› ±˘fl‹Î›Î √…flÎ÷fiı¿ÿÌ ‹Y›˘ fi◊Ì. flËÌ ‰Î÷ flÎ…ƒ˘ËfiÌ, ÷˘ ¬w_ Ωı÷Î_ ÷ıfi˘ ¿ıÁ …Q‹-¿ÎU‹Ìflfiı ¤Îfl÷◊Ì »^À<_ ’ÎÕ‰Î ‹Î√÷Î ‹N˚÷Ì Ï‹fl‰Î≥{ ±fiı Áˆ›ÿ ±·Ì Ï√·ÎfiÌ ÁÎ‹ı ¿fl‰˘ Ωı≥±ı.á --ËWÎ˝· ’W¿HÎÎ˝ …\·Î¥2008áÁŒÎflÌ á1

df+tfjif

±_¿ fi_. 168 fiÎ 46 ‹ı ’Îfiı “ÁŒÎflÌ”±ı ·A›_ »ı ¿ı √Ì÷ÎfiÎ 11 ‹Î ±K›Î›fi˘ lÌ ¿ÚWHÎfiÎ ‹¬ı fiÌ«ı ‹…⁄fi˘ f·˘¿ T›@÷ ◊›˘ Ë÷˘— ±Î f·˘¿ ‰ÎV÷‰‹Î_ lÌ ¿ÚWHÎfiÎ fiÏË, ’HÎ Á_…›fiÎ ‹¬ı T›@÷ ◊›˘ »ı.

vf+s gf+p !^(

≥Áfl˘fi˘ ≥Ï÷ËÎÁ ±fiı ÷ıfiÎ ‰îÎÎÏfi¿˘±ı ¿fl‰Î ’Õı·Î Á_CÎÊ˝fiÌ Ï‰√÷˘ ’˛ıflHÎÎÿÎ›¿

√Ì÷ÎfiÎ»ı-11 ÷ı 9 ‹˘ f·˘¿ -±fiı‹Î flÎ˜±K›Î›fi˘ ⁄ÀÛ ±Î˜’fiËÎ≥‹flı ±b Ï‰VŒ˘Àfi˘ ’˛¤Î‰ ±fiı ’˛¿ÎÂ ‰HÎ˝‰‰Î ‹ÎÀı ÷ı f·˘¿ µE«Î›˘˝ Ë÷˘.

…Òfi ‹ÎÁfi˘·ÎB›˘. ±_¿ ¬Ò“⁄fiÎ‰ ⁄ … flÁ’˛ ‹ÎÏË÷ÌÁ¤fl ±fiı ÿ⁄ı¿±fiı √˛ÎµLÕ”◊Ì ‹Î_ÕÌfiı “Á’flÁ‰Î·” Á‘ÌfiÌ ÿflı¿ ‹ÎÏË÷Ì iÎÎfi‹Î_ ‰‘Îfl˘ ¿flfiÎflÌ Ë÷Ì. ÏËÀ·flı ¿S’ı·Ì …√÷fiÌ ’Ëı·Ì fiıfi˘ ¿Îfl Ï‰ÂıfiÌ ‹ÎÏË÷Ì “±ı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›._ ..”fiÎ ÂÌÊ˝¿ ËıÃ‚ ‰Î_«‰ÎfiÌ ¬Ò⁄ ‹Ω ±Î‰Ì. ∞‰_÷ ÿo÷¿◊Î ⁄fiı·Ì ±ı ‹˘Àfl¿ÎflfiÎı ≥Ï÷ËÎÁ ÷ı‹… ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ Œ˘À˘√˛ÎN˚Á ÿ·˝¤ ¿ËÌ Â¿Î› ÷ı‰Î Ë÷Î. Œ˘@Á‰ı√fiı Áfl ¿flı·Î ‰ı«ÎHÎfiÎ ±Î_¿ÕÎ ±Îç›˝…fi¿ ·ÎB›Î ÷ı‹… …√÷fiÎ Ï‰Ï‰‘ ÿıÂ˘‹Î_ ÷ıfiı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î_ Ë·Î‹HÎÎ_ fiÎ‹˘ ‰Î_«Ìfiı fi‰Î≥ ·Î√Ì. ±…\˝fi ÀıL¿fiÎ_ M·Á ±fiı ‹Î≥fiÁ ±ı‹ ⁄ıµ ’ÎÁÎ_fi˘ Á_flZÎHÎ Àı@fi˘·˘Ï…fiÌ º„WÀ±ı ’Ïfl«› ¿flÎ‰÷˘ ·ı¬ flÁ’˛ÿ flèÎ˘. ·ı¬ ‰Î_E›Î ⁄Îÿ ¬flı¬fl ±ı‹ ·ÎB› _ ¿ı Áfl¿Îflı ÂjÎµI’Îÿfifi_ ¿Î‹ ’˛Î≥‰ıÀ ¿o’fiÌ±˘fiÎ ÏÂflı fiÎ¬Ì ÿı‰_ Ωı≥±ı. ÁÎÕÎ hÎHÎ ÿÎ›¿Î Á‘Ì ¿fl˘Õ˘ wÏ’›Î ±…\˝fi ’Î»‚ ¬«Î˝›Î, »÷Î_ ±_÷ı ÷˘ ¿Î_I›_ ’ÌF›_ wfi_ w …ı‰˘ CÎÎÀ ÁΩ˝›˘ ÷ı ÿ—¬ÿ ⁄Î⁄÷ ¿Ëı‰Î›. ÷_√V¿ÎfiÎ ’˛«Õ_ (±fiı flËV›‹›) ‘ÕÎ¿ÎfiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ fl…^ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì fi‰Ì ‰îÎÎÏfi¿ Ï◊±flÌ±˘ ¬Ò⁄ ≥LÀflı„VÀo√ Ë÷Ì. ¤Îfl÷fiÌ Ë˘¿Ì ÀÌ‹ ‹ÎÀı ËÎflfi_ ¿ÎflHÎ ⁄fi÷Î ÏÁL◊ıÏÀ¿ ‹ıÿÎfi ±ıVÀˇ˘ÀŒÛ Ï‰ÂıfiÌ ‹ÎÏË÷Ì ÷tfi ±ΩHÎÌ ·Î√Ì. ±Î’HÎÌ Ë˘¿Ì ÀÌ‹ »ıS·Î ¿ıÀ·Î› Á‹›◊Ì ÁÎw_ ’˛ÿÂ˝fi ¿fl÷Ì fi◊Ì ±ı ¬⁄fl Ë÷Ì, ’fl_÷ ÷ıfiÌ

Ë÷Ì. “Á’‹ÎÏË÷Ì fl„@‰{”‹Î_ ¤Ò·¤flı Ì À’Î· ÏÀÏ¿À˘fiÌ ’HÎ ŒVÀÛ ËıLÕ·flËÌ. ±Î‰˘ ·Î…‰Î⁄ ±_¿ ±Î’‰Î ⁄ÿ· ◊ıÓ@Á.

‰îÎÎÏfi¿˘ ’˘÷ÎfiÌ Á_Â˘‘fi ’˛Ïø›Î ÿflQ›Îfi Ωı‰Î ‹‚÷Ì CÎHÎÌ CÎÀfiÎ±˘◊Ì ’˛¤ÎÏ‰÷ ◊≥fiı ±ı¿ Á’fl ¿ı Á’fl ’Î‰fl ±ı‰Ì ≥ÂÂ„@÷‹Î_ ‹Îfi÷Î Ë˘› »ı ±fiı ÷ı‹Î_ l©Î ‘flÎ‰÷Î Ë˘› »ı. ¿˘≥ ’HÎ Á∞‰fiÌ fl«fiÎ ±fiı ¿Î›˝ … ≥rfl Ë˘‰ÎfiÌ ‹…⁄Ò÷ ÁÎÏ⁄÷Ì ¿ı ’˛‹ÎHÎ »ı. ’Ïfl‹· ’_ÕuÎ, ¤Î‰fi√fl

jffrfsf[gf[ bff;f Ljfgf+tfl

à “Œı@ÀŒÎ≥LÕfl”fiı ’f˛ fi˘ ‹˘¿·‰Î Œ@÷ ’˘VÀ ¿ÎÕÛ ‰Î’fl˘. ’fl⁄ÌÏÕ›_ fiÏË. à ’˛ffi˘ ÁÎ◊ı ’Òw_ fiÎ‹, ÁflfiÎ‹_, Ï’fi ¿˘Õ ±fiı ÀıÏ·Œ˘fi fi_⁄fl ’HÎ ±«Ò¿ ·¬˘. à ÿflı¿ ’˛ffi À>_¿˘ ±fiı ‹tÎÁflfi˘ ÷ı‹… ⁄ÌΩ Á˙ ‰Î«¿˘fiı flÁ ’Õı ±ı‰˘ Ë˘› ÷ı …wflÌ »ı. à “Œı@ÀŒÎ≥LÕfl”fiÎ ’˛ffi˘, “‰Î«¿˘fi˘ ‰‚÷˘ …‰Î⁄”, ¿˘›ÕÎfiÎ …‰Î⁄˘ ÷◊Î “±Î ’hÎ...” ‹ÎÀı ÁÒ«fi˘ ±fiı ‹_÷T›˘ ±ı‹ ÿflı¿ Ï‰¤Î√ ‹ÎÀı ±·√ ±·√ ’hÎ˘ ·¬˘, …ı◊Ì …ı ÷ı Ï‰¤Î√ ‹…⁄ ÷ı‹fi_ ‰√a¿flHÎ ¿fl‰_ Áfl‚ ⁄fiı. 2áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

’Î»‚fiÎ_ ·˘Ï…¿· ¿ÎflHÎ˘ Ï‰Âı “ÁŒÎflÌ” ΩHÎ‰Î_ ‹Y›Î_ . fl‹÷√‹÷ fi˘ ±ı¶ÎflÎ ¿Îÿ ·ı¬ Â@› Ë˘› ÷˘ ÿflı¿ ±_¿‹Î_ ±Î’Â˘. »ıS·ı “Á’flÁ‰Î·” ±fiı “Á’fl„@‰{” ⁄Lfiı Á’flÕ<’fl flèÎÎ. “Á’flÁ‰Î·”fiÎ …‰Î⁄‹Î_

fiflıÂ ±ıÁ. ’fi˘÷, ‹. ’Ì’fl·Î, Ï…. ¤Î‰fi√fl; Ïÿ’ ·˘Ïœ›Î, ÏË‹Î_Â Õ˘ÏÕ›Î, ‹›Òfl ±fiı ËÌfiÎ ÀÌ⁄Î, ⁄ÎÀ‰Î, Ï…. …^fiÎ√œ; ‹Î‘‰, ÿı‰, „V◊÷’˛iÎ, Áfl÷; ¿˙ÏÂ¿, ¤Î‰fiÎ, ËÊ˝ÿ ±fiı ÏÿT›ıÂ, ÁflÁ’fl, ±‹ÿÎ‰Îÿ; Ï«flÎ√ ’fl‹Îfl, ·÷Î, ÏflÏ©, ËÊ˝ ±fiı Ï‹hÎ˘, ⁄ÎÏ·›ÎÁHÎ, ‹ËıÁÎHÎÎ; ±Ïfi· ±ıÁ. ‰Î{Î, ⁄˘ÀÎÿ, ¤Î‰fi√fl; ¤Î·«_ƒ ÏhÎ‰ıÿÌ, flÎ…¿˘À

…Òfi, 2008 fi˘ “ÁŒÎflÌ”fi˘ ±_¿ iÎÎfi‰‘˝¿ flèÎ˘. “FYI” ‹Î_ ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰÷Ì ’›Î˝‰flHÎ ±fiı ∞‰…√÷fiı ·√÷Ì ‹ÎÏË÷Ì ‰Î_«Ì ¬Ò⁄ … ÿ—¬ ◊Î› »ı. √›Î ±_¿ı fi˘Ï‚›ÎfiÎ Ïfi¿oÿfi Ï‰Âı ±fiı Ïfi¿oÿfi ’Î»‚fiÎ ¿ÎflHÎ ±_√ı ΩHÎ‰Î ‹Y›_. ÁÎ‹ÎL› ’ı≥LÀ ⁄˛Â …ı‰Ì ‰V÷ ⁄fiÎ‰‰Î ‹ÎÀı ‹Îfi‰Ω÷ ±ıÏfiÿ˘˝Ê ’˛ÎHÎÌfi˘ ⁄ıŒÎ‹ ÏÂ¿Îfl ¿flÌ flËÌ »ı ÷ı CÎHÎÌ Âfl‹…fi¿ ⁄Î⁄÷ »ı. ‰L›∞‰˘fiÌ ÁflZÎÎ ‹ÎÀı CÎÕ‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ¿Î›ÿÎ ‹ÎhÎ Áfl¿ÎflÌ √ı{ıÏÀ›fl˘ ’Òfl÷Î ÁÌÏ‹÷ flËÌ …÷Î Ë˘› ±ı‹ ·Î√ı »ı. ±Îfi_ÿ flÎ‘fi’flÎ, flÎ…¿˘À; ≥¿⁄Î· ∞. ¬·ÌŒÎ, …ı÷’fl-¿ÎÃÌ; µkÎ‹¤Î≥ ’Àı·, ¤Îfi⁄ıfi, flÎ…ıÂ, ’˛Ï÷¤Î, ÏËÏ‰˝÷Î ±fiı ËÏÊ˝· ’Àı·, ±‹·ÁÎÕ, fi‰ÁÎflÌ; Ïfi¿<_…, ¤˙Ï‹¿ ÷◊Î Ï‹hÎ˘ ‰Õ˘ÿflÎ

“ÁŒÎflÌ”fi˘ ±_¿ fi_. 169 ±ΩHÎÌ ‹ÎÏË÷Ì ±fiı ÿ·˝¤ Ï«hÎ˘◊Ì ¤fl’Òfl flèÎ˘. “ Never say die ”fi˘ ±Î√‰˘ Ï‹Ω… ‘flÎ‰÷Ì Ì ’˛ΩfiÎ ‹fi˘⁄‚ Ï‰Âı “Á_’≥{flÎ›ı Îÿ¿fiÎ ·’hÎ”‹Î_ ‰Î_E·˘¬_ÕÌ ›._ ±Õ‘˘ Õ{fi ÿU‹fi flÎWÀˇ˘ ‰E«ı CÎıflÎ›ı· _ ≥{flÎ›ı· 60 ‰WÎ˝ Á‘Ì ¿ı‹ À¿Ì flèÎ_ ±ı fi_ Ï‰f·ıWÎHÎ ÁflÁ flèÎ_. “⁄fiÎ‰ ±fiı ⁄ı¿√˛ÎµLÕ” Ï‰¤Î√ Ëo‹ıÂ

‹…⁄ √Î√fl‹Î_ ÁÎ√fl Á‹˘ Ë÷˘. ÁÎˆ◊Ì ·Î_⁄˘ Á‹› rÎÁ fl˘¿‰ÎfiÎ flı¿˘ÕÛfiÎ ⁄ËÎfiı ‹Îfi‰ÂflÌflfiÌ rÁfiÏø›Î √˛ÎÏŒ@Á ÁÎ◊ı Á‹Ω‰‰Î ⁄ÿ· ±Î¤Îfl. fi˘Ï‚›ÎfiÎ ‰Î‚fi˘ µ’›˘√ ’ı≥LÀ ⁄˛Â ⁄fiÎ‰‰Î‹Î_ ¿flÎ› »ı‹t˘ ’Ëı·Ì ‰Îfl ΩH›˘. ¿À¿ ÂËıfl‹Î_ fi˘Ï‚›ÎfiÎ ¬flÌÿ-‰ı«ÎHÎfi_ ⁄Ωfl ¤flÎ› ±fiı ±ÎıÏflVÁÎfiÌ Áfl¿Îfl fiÌ ÷ı ÁÎ‹ı ‰Î_‘˘ fi µÃÎ‰ı ±ı ±Îç›˝fiÌ ‰Î÷ »ı. Â_ ¿fl‰_ ÷ı‹˘⁄Î≥· fiı ·√÷Î_Œ˘fi‹Î√˝·Î’kÎÎ ÿÂ˝fi˘ ⁄fiı ¬Ò⁄I›Îflı … µ’›˘√Ì ·ÎB›Î. ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi Ï‰Âı ±Î‰Ì ±ΩHÎÌ ‹ÎÏË÷Ì ±Î’÷Î flËıÂ˘. ‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_ ‰Êı˝ÿËÎÕı ±⁄Ωı ÀfifiÎ ÏËÁÎ⁄ı Ã·‰Î÷Î CO 2 fiı ¤Ï‰W›‹Î_ B·˘⁄· ‰Î˜Ï‹*√fiÌ ÿ‰Î ÷flÌ¿ı ±…‹Î‰‰ÎfiÎ ‰îÎÎÏfi¿ fiÁ¬Î flÁ’˛ÿ Ë÷Î. ±Î…ı d·√·Î⁄Ì ·Î√÷_ Ï«hÎ ¤Ï‰W›‹Î_ ‰ÎV÷Ï‰¿ V‰w’ ‘ÎflHÎ ¿flı ÷˘ B·˘⁄· ‰Î˜Ï‹*√fiÌ ⁄√Õı·Ì ⁄Î∞ ◊˘ÕÌCÎHÎÌ Á‘flı ¬flÌ. ÁÎ÷ ÿÎ›¿Î ’Ëı·Î_ ⁄fiı·Ì ’Ì’SÁ ¿Îfl Ï‰Âı “±ı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›_...”‹Î_ ÷_hÎÌlÌfiÌ ¿·‹ı ·¬Î›ı·Ì ‹ÎÏË÷Ì ⁄ıVÀ flËÌ. ±Î µ’flÎ_÷ ¿‰fl VÀ˘flÌ‹Î_ ±…\fi˝ ÀıL¿ ±fiı ÷_√V¿ÎfiÎ ’˛«_Õ ‘ÕÎ¿Î Ï‰ÂıfiÎ Ï‰VI≤÷ ·ı¬˘ ¬Ò⁄ … flÁ’˛ÿ flèÎÎ. Ë˘¿ÌfiÎ ÏÁL◊ıÏÀ¿ ‹ıÿÎfi ±ıVÀˇ˘ÀŒÛ Ï‰ÂıfiÌ ‹ÎÏË÷Ì ⁄˛ÎLÕ L›Ò ·Î√Ì. Ï‰Ï‰‘ Ï‰WÎ›˘fiı±Î‰flÌ ·ı÷Î Á‰Î·˘fiÎ Á_÷˘Ê¿Îfl¿ …‰Î⁄˘ “Œı@ÀŒÎ≥LÕfl” Ï‰¤Î√‹Î_ ‰Î_«‰Î ¬Ò⁄ √‹ı »ı. “Á’flÁ‰Î·” ’HÎ Á’⁄˝flèÎ˘. ¤Ò·¤flı·Ì ÀÎ˜’ Àıfi À’Î·ÏÀÏ¿À˘fiÌ “Á’fl„@‰{” µkÎ‹ flËÌ. fi˘±ı· ±fiı Ï‰SÁfi flÎÃ˘Õ, ‰Õ˘ÿflÎ; …√ÿÌÂ¿<‹Îfl, ÂÌ÷· ±fiı µLfiÒfl, ±‹ÿÎ‰Îÿ; ÏfiÏ¬· «Î‰ÕÎ, ΩıÀÎHÎÎ, Ï…. ‹ËıÁÎHÎÎ; Ïfi¿<_… ±fiı ∑I‰Ì ’Ì. ÿ·ÁÎÏHÎ›Î, flÎ…¿˘À; ¿flfi ±ı . ’fl‹Îfl, ‹. ÿı‰√ÎHÎÎ, Ï…. ¤Î‰fi√fl; CÎfiU›Î‹ ±ı«. ¤w«Î, ËoÁÎ⁄ıfi ∞. ¤w«Î, ·˘±fl ’flı·, ‹_⁄≥

fiÎ “Á’flÁ’˛ flÁ‰Î·”‹Î_ ±Î’ı“ÁŒÎflÌ”-169 ·Ì ISRO fiÌ ‹ÎÏË÷Ì ÿ ·Î√Ì. ±Î Á_V◊ÎfiÎ Ï‰iÎÎfiÌ±˘±ı ¿fl‰Î ’Õı·Î Á_CÎÊ˝fi_ “ÁŒÎflÌ”±ı …ı ±Î·ı¬fi ¿›* ±ı‰_ ±√Îµ @›Îflı› ¿˘≥ »Î’Î ¿ı ÁÎ‹Ï›¿‹Î_

‰Î_E›_ fiË˘÷_. RH-75 ◊Ì ·≥fiı PSLV Á‘ÌfiÌ ≥Áfl˘fiÌ ÁŒfl ’˛ıflHÎÎÿÎ›¿ ·Î√Ì. ±Î’HÎÎ ‰îÎÎÏfi¿˘fiÌ ‹Ëk‰Î¿Î_ZÎÎ, ‹Ëıfi÷ ±fiı ÿÒfl_ÿıÂÌ±ı ±Î…ı ±Î’HÎfiı V’ıÁ Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ ZÎıhÎıV‰Î‰·_⁄Ì ⁄fiÎT›Î, »÷Î_ ÷ı‹fiÌ ±‰√HÎfiÎ ◊÷Ì flËı ±ı ±ZÎQ› ⁄Î⁄÷ √HÎ‰Ì Ωı≥±ı. Ï‰fl¤ƒ ΩÕıΩ, ≥Lƒ, ËÊ˝ÿ, ÷’fi ±fiı Ë‚ÿı‰, Ω‹-√œ¿Î, Ï…. Ω‹fi√fl; ‹ËıÂ ±ı‹. ’_ÕuÎ, ‹. ’˘. ¿oÕÎflÌ, Ï…. ‰Õ˘ÿflÎ; Ï«flÎ√ ±ı‹. ¬ı÷ÎHÎÌ, ‹Î_Õ‰Ì-¿E»; K›ı› ÂÎË, fiÏÕ±Îÿ; Ïfi¿<· ±ı‹. ÁıÓCÎÎHÎÌ, √œÂÌÂÎ-¿E»

“ÁŒÎflÌ”fiÎ ±ıÏ’˛· ‹ÎÁfiÎ ±_¿‹Î_ Ïfl‹˘À Áı„LÁ_√ µ’√˛Ë˘ Ï‰Âı ¬Ò⁄ … µ’›˘√Ì ‹ÎÏË÷Ì ΩHÎÌ. ‹Îw_ ¬ı÷fl ÁflıLƒfi√flfiÎ ÁÎ›·Î ÷Î·¿Î‹Î_ ±Î‰ı·_  »ı. ¬ı÷fl‹Î_ ’J◊fl‰Î‚Ì …‹Ìfi »ı, F›Î_ ⁄ı ‰¬÷ ¿>‰˘ ¬˘ÿ‰Îfi˘ ’˛›Ifi ¿flÌ Ωı›Î »÷Î_ ’ÎHÎÌ fiÌ¿‚÷_ fi◊Ì. ¿≥ …B›Î±ı ¿>‰˘ ¬˘ÿ‰Î◊Ì ’ÎHÎÌ fiÌ¿‚ı ÷ıfi_ «˘yÁ V◊Îfi ΩHÎ‰Î ‹ÎÀıµ’√˛ËfiÌ ‹ÎÏË÷Ì @›Î_◊Ì ±fiı ¿≥ flÌ÷ı ‹‚Ì Â¿ı ? ’˛Ï‰HÎ¤Î≥ ‰Î·Î, Ï‰…·’fl, ’˘. ±ıw, Ï…. fi‰ÁÎflÌ

á ±Î ‹ÎÀı ≥Áfl˘fiÌ ÁË›˘√Ì Á_V◊Î fiıÂfi· Ïfl‹˘À Áı„LÁ_√ ±ı…LÁÌfi˘ fiÌ«ıfiÎ ÁflfiÎ‹ı Á_’¿Û ¿flÌ …\±˘. National Remote Sensing Agency. Department of Space. Government of India. Balanagar, Hyderabad-500 037. Phone : 040-23879572 / 2389576.

Â±Î’fi˘·‰Î…‹fi_ _ ⁄fl

*****/170 »ı? ÷˘Á¬ıÿ…HÎÎ‰‰Îfi¿ı _ iÎÎfi-Ï‰iÎÎfifiÌÿÏfi›Î‹Î_±Î’fiÌ ÁŒfl«Î·±_¿ı’ÒflÌ◊Î›»ı... ...ÏÁ‰Î›¿ı±Î’fi_ 170 ‹Î±_¿ı («Î·±_¿ı)’Òw_◊›ı·_·‰Î…‹ ±Î’‰ı‚ÎÁflflÌL›Ò¿flÎ‰˘!

Website : www.nrsa.gov.in

±Î…ı ±_√ı∞˛ ±ı¿ ±Ïfi‰Î›˝ ¤ÎÊÎ ⁄fiÌ «Ò¿Ì »ı ±fiı ¤Îfl÷‹Î_ ÷ıfi_ «·HÎ ‰‘Ì flèÎ_ »ı I›Îflı √…flÎ÷ ±fiı ¬ÎÁ ÷˘ Á˙flÎWÀˇfiÎ_ ⁄Î‚¿˘ ÷ı ¤ÎWÎÎ‹Î_ fi⁄‚Î_ ’Õı »ı. ËÊ˝· ’„O·¿ıÂLÁfiı ‹ÎflÌ fi‹˛ Ï‰fi_÷Ì ¿ı ÁÎ‹ÎL› ‰Î«¿˘‹Î_ flËı·˘ ±_√∞fi˘ ˛ı ¤› ÿÒfl ¿fl‰Î ‹ÎÀı Lƒ Ï‰…›fiÌ Áfl‚_ ±ı±fiı Âˆ·Ì‹Î_fi√ıV’˘¿fi ∫„B·Âfi ¿Îÿ flÁÎ‚ ÿ‚ÿÎfl ’V÷¿ ⁄ËÎfl ’ÎÕ˘. flÏ‰ ⁄Ì. ¿˘flÏÕ›Î, √Î_‘Ì√˛Î‹, flÎ…¿˘À; ±…› ¿ı. ’_ÕuÎ, ÁflıLƒfi√fl

±Î’Ωı¿Î›‹Ì√˛ÎË¿Ë˘±fiı«Î· ±_¿fiÎ¿‰fl’fl±Î’fiÎÁflfiÎ‹Î‹Î_ ·‰Î…‹fi_⁄flfi˘»ıS·˘±Î_¿Õ˘Ωı

170 Ë˘›÷˘fi‰_·‰Î…‹‰ı‚ÎÁfl¤flÌÿ˘, …ı◊ÌiÎÎfi-Ï‰iÎÎfifiÌÁŒfl«Î·flËı!

‰‘Ï‰√÷‹ÎÀı…\±˘’Îfi4 _ 3áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

O >+wf6 vfgf[ QJ: O

dff>,f[hdff+ df[nfgf dffztfl J5fgflH dff[8z

O 5fiff:jfz6 O

gff
’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÌ fl˘…⁄fl˘… CÎıflÌ ⁄fi÷Ì ¿À˘¿ÀÌfiı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚‰ÎfiÌ Œ@÷ ⁄ı flÌ÷˘ ‹Îfi‰Ω÷ ’ÎÁı »ı. ±Î ŒÎ˜ÏÁ· ŒuÒ·fiÎ V◊Îfiı ⁄Î›˘ŒuÒ·, Á˘·Îfl ’Î‰fl ¶ÎflÎ ’˛ÎM÷ ◊÷Ì ‰Ì…‚Ì, ¿˘·ÁÎ ¶ÎflÎ ‹ı‚‰Î÷_ ÏÁL◊ıÏÀ¿ ’˛‰ÎËÌ ⁄‚÷HÎ ¿ı ’»Ì Á·¤ flÌ÷ı ËV÷√÷ ◊Î› ±ı‰˘ ËÎ≥Õˇ˘…fi ‰’flÎ› ÷˘ ’ıÀˇ ˘Ï·›‹fiÎ ‹Î‹·ı ÏÕ‹ÎLÕ-ÁM·Î›fih_ ÎÎ…‰ _ Á‹÷˘· ⁄fiı. ±Î ⁄‘Î_ ‰ˆ¿„S’¿ ⁄‚÷HÎ˘fiÎ ’˛˘…ı@À ·Î_⁄Î √Î‚ÎfiÎ »ı ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ √ıflLÀÌ ¿ÎÕÛ ‰√flfiÎ »ı. ’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÌ ¿À˘¿ÀÌfiı ±‹¿ Ëÿı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚‰Îfi˘ ⁄ÌΩı flV÷˘ À>_¿Î √Î‚Îfi˘ »ı, …ı‹Î_ ‹˘Àfl‰ÎËfi˘fiı ·ÌÀflÿÌÃ ⁄‚÷HÎı ‹‚÷Ì ±ı‰flı…‹Î_ Â@› ±ıÀ·˘ ‰‘Îfl˘ ¿fl‰Îfi˘ flËı »ı-±◊Î˝÷˚ Ï¿·˘‹ÌÀflÿÌÃ ⁄‚÷HÎfiÎ ‰’flÎÂ‹Î_ CÎÀÎÕ˘ ¿fl‰Îfi˘ flËı »ı. ‰’flÎÂ …ıÀ·˘ CÎÀı ±ıÀ·_ Áfl‰Î‚ı ⁄‚÷HÎ ÷ıfiÎ ‹˘ÓCÎÎ ¤Î‰ı ’HÎ Á˘ÓCÎ_ ⁄fiı.

fiÎ˜ fi-‰ıÏ…ÀıÏfl±fi ·˘¿˘fiı ∞‰ÿ›ÎfiÎ fiÎ‹ı ÂÎ¿ÎËÎfl ÷flŒ ‰Î‚‰ÎfiÌ ¿˘ÏÂWÎ˘ V‰›_Áı‰Ì Á_V◊Î±˘ ‰WÎ˘˝◊Ì ¿flÌ flËÌ »ı. Ïfl{SÀw’ı µS·ı¬fiÌ› ÁŒ‚÷Î ‹‚‰ÎfiÌ ‰Î÷ ÷˘ ÿÒflfiÌ flËÌ, ∂·À<_ …√÷‹Î_ fiÎ˜fi-‰ı… ¬˘flÎ¿fiÌ ‰ÎÏWÎ˝¿ ¬’÷fi_ ’˛‹ÎHÎ ⁄Ë {Õ’¤ıfl ‰‘Ì flèÎ_ »ı. 1961‹Î_

Btu …ıÀ·Ì ±ıfi∞˝ Ë˘› »ı. ±Î ±ı¿ “⁄fiÎ‰ ·ÌÀfl ’ıÀ±fiı ˘·‹Î_ ˇ ⁄ı¿±ÎÂflı ÏÀÂK›_ ◊‹˝· ÏfiÀ/13.6Ñ ‰¬÷ı √˛ÎµLÕ”33,000 Ï‰¤Î√‹Î_Ï⁄˛fi˘Ó ÷ı‹ ›‹ÎhÎ (4,488 Btu) ±ıfi∞˝ ‹˘Àfl¿Îflfiı √Ï÷ ±Î’‰Î ‹ÎÀı‰’flÎ› »ı. ÿT›˝› ÷flÌ¿ı ±ZÎQ› ¿ËÌ Â¿Î› ±ı‰˘ 28,512 Btu …ıÀ·˘ ’fl‰Ã˘ ¿Î‹ ·Î√÷˘ fi◊Ì. Ï‰Ï‰‘ flÌ÷ı◊÷˘ ±ı ⁄√ÎÕ ‹Ëÿ˚ ±_Âı fl˘¿Ì Â¿˘ ÷˘ ‹Î≥·ı… ¿ıÀ·_ ‹‚ı ÷ıfi˘ ’flÎ‰˘ ±ËŸ Œ˘À˘√˛ÎŒ‹Î_ ÿı¬Î÷Ì Ω’fiÌ{ ‹˘Àfl¿Îflfi˘ »ı, …ıfi˘ ÿı¬Î‰ ⁄ıÂ¿ ‹˘Àfl¿Îfl …ı‰˘ fi◊Ì. Ë‰Îfi˘ ±‰fl˘‘ Ï‹Ïfi‹‹ fiÕı±ı ‹ÎÀı ÷ıfi_ ‹Î‚¬_ ⁄ıÃÎ CÎÎÀfi_ fl¬Î›_ »ı. ±Î¿Îfl ’HÎ ±˜fl˘ÕÎ›fiÎÏ‹¿ »ı. ±ı¿‹ÎhÎ «Î·¿ ‹ÎÀı Ï⁄»ÎfiÎ …ı‰Ì ÁÌÀ »ı ±fiı fiÎfiÌ ÁÎ≥{fiÎ_ ’Õˆ Î_ Œ@÷ hÎHÎ »ı . ±ıÁÁı Ïfl{ fiÎ‹‹ÎhÎ fi◊Ì, F›Îflı ¿Îflfi _ ⁄Î˜ Õ Ì Ë‚‰Î M·Î„VÀ¿’ÿÎ◊˝fi _ ⁄fiı·_ »ı. ∂Ω˝fi˘ ⁄√ÎÕ ¿flı ÷‰ı Î_ ⁄‘Î_’ÎÁÎ_fi˘»ıÿ¿’Î›Î ’»Ì Ω’fiÌ{ ‹˘Àfl¿Îfl ’˛ Ï ÷·ÌÀflı ¬ÎVÁ _ ±_÷fl ¿Î’Ì ÿı¬ÎÕı ±ı‹Î_ ÷˘ ΩHÎı Â¿_ Î fi◊Ì,»÷Î_ ÷ıfiÌ ±ı‰flı… ¿ıÀ·Ì ‘Îfl˘ »˘ ? ≥…fiıflÌ º„WÀ±ı ’˛Îfl_Ï¤¿ «¿ÎÁHÎÌ ’»Ì

‰’flÎÂfi˘ ±Î_¿Õ˘ 7 ¿fl˘Õ ÀfifiÎı Ë¿fl˘Õ ÷˘, ÷˘ 2007fiÎ ‰WÎı˝ ±Î_ ¿Õ˘ 28.4 Àfiı ’Ë˘ÓE›˘. ±Î√Î‹Ì ⁄ı ÿÁ¿Î‹Î_ ‰’flÎÂfi˘ ±Î_¿Õ˘ ⁄‹HÎ˘ ◊Î› ÷ı‰˘ ±_ÿÎ… »ı. …√÷‹Î_ ÁÎˆ◊Ì ‰‘ (10 ±⁄…) œ˘flœÎ_¬fl˘fi˘ ¤˘√ ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ·ı‰Î› »ı ±fiı ¿<· ‰ˆÏr¿ ‰’flÎÂfi_ 15Ñ ‹Î_Á ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ’˛˘ÁıÁ ◊Î› »ı. ÁflıflÎÂ ±‹ıÏfl¿fi fl˘…fi_ 360 √˛Î‹ fiÎ˜fi-‰ı… eÕ ±Îfl˘√ı »ı--±fiı ÷ı ±Î_¿Õ˘ ‰ˆÏr¿ ÁflıflÎÂ ¿fl÷Î_ Õ⁄· »ı. ∞‰ËI›ÎfiÎ ‹tÎfiı CÎÕÌ¤fl ⁄Î…\±ı

‹˘Àfl¿ÎflfiÌ ŒuÒ· ÀıL¿‹Î_ ÏfiWHÎÎ÷˘ ΩHÎı ÀÌ’ıÀÌ’_ √HÎ÷Î Ë˘› ±ı flÌ÷ı ÷ı‹HÎı 1 ·ÌÀfl ’ıÀ˘· ˇ ¤›*. ‰÷˝‚Î¿Îflı ⁄_‘Î›ı·Î 19.2 Ï¿·˘‹ÌÀfl ·Î_⁄Î Àˇ¿ı ’fl ‹˘Àflı Ëo¿Îfl‰Îfi_ Âw ¿›* I›Îflı ÿflı¿ ÀÌ’_ ¬flı¬fl ‹Ëk‰fi_ ⁄fiÌ flèÎ_. ±ı ¿ ·ÌÀfl ’ıÀˇ˘· ⁄Î‚Ìfiı »ı‰Àı ÷ıHÎı 4,900 («Îfl ËΩfl fi‰Á˘) Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ’˛‰ÎÁ ¬ı ÕÌ ⁄÷ÎT›˘. fiÎÀuÎI‹¿ 6áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

FOR YOUR INFORMATION

‹Ò¿Ì ÿ˘ ±fiı ’›Î˝‰flHÎfiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ±Î¬Ì ‰Î÷fiı ‹Ò·‰Ìfiı …\±˘ ¿ı ÁflıflÎÂ ±‹ıÏfl¿fi ’›Î˝‰flHÎfi_ ¿ı‰_ fiA¬˘ÿ ‰Î‚ı »ı — á ±ı¿ Ï¿·˘√˛Î‹ √Îˆ‹Î_Áfiı ⁄Ωw ’˛˘Õ@À ÷flÌ¿ı ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î ‹ÎÀı ’˛˘ÁıÏÁ_√ M·ÎLÀ‹Î_ …ı ∂Ω˝ ‰’flÎ› ÷ı ‹K›‹ ¿ÿfiÌ ‹˘Àfl¿Îflfiı 250

flÌ÷ı ’fl‰Îfl ¿flÌ ⁄÷ÎT›_ ¿ı ±‰fl˘‘¿ ’Ïfl⁄‚˘ ±ÎÕı fi ±Î‰ı, flV÷˘ Á’ÎÀ Ë˘› ±fiı ‹˘Àfl¿Îfl ±Î‰Ì Ï‹Ïfi Ë˘› ÷˘ 1 ·ÌÀfl ’ıÀ˘·ˇ ‰Õı ¿ÎU‹Ìfl◊Ì ¿L›Î¿<‹ÎflÌ Á‘Ì ’Ë˘Ó«‰_ ‹U¿ı· fiÏË--±fiı ÷ı ›ÎhÎÎfiÎ ±_÷ı ŒuÒ· ÀıL¿‹Î_ ·√¤√ 350 ‹Ì·Ì·ÌÀfl ’ıÀˇ˘· ±fiÎ‹÷ ⁄E›_ Ë˘› ’HÎ ¬w_.á

Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ÎÁ ‹ÎÀı …wflÌ ’ıÀ˘·fiÎ ˇ …J◊Î’˛⁄flÎ⁄fl ±◊‰Î 100 ‰Î˜ÀfiÎ ·Î≥À ⁄S⁄fiı 20 Ïÿ‰Á Á‘Ì ±ı¿‘Îfl˘ …·÷˘ flÎ¬‰Î‹Î_ ‰’flÎ÷Î ‰Ì…’fl‰ÃÎ ⁄flÎ⁄fl ±◊‰Î 36.4 Ï¿·˘√˛Î‹ ¿Î⁄˝fi ÕÎ›˘@ÁÎ≥Õ ‰kÎÎ 340 √˛Î‹ ÁSŒfl ÕÎ›˘@ÁÎ≥Õ ‰Õı ‰Î÷Î‰flHÎfiı ÿÒÏWÎ÷ ¿fl‰Î ⁄flÎ⁄fl »ı. á ∂Ω˝‰’flÎÂfi˘ …ı ±Î_¿Õ˘ µ’fl ·A›˘ ÷ı‹Î_ ’Â±˘fiı ÷◊Î ÷ı‹fiÎ ±ÎËÎflfiı ‰ÎËfi ¶ÎflÎ ·Î‰‰Î-·≥ …‰Î‹Î_ ±fiı ÷ˆ›Îfl ‹Î·fiı ⁄Ωfl Á‘Ì ’Ë˘Ó«÷_ ¿fl‰Î‹Î_ ‰’flÎ÷Î ⁄‚÷HÎfi˘ ÏËÁÎ⁄ …\ÿ˘ √HÎ‰Îfi˘.

±„V÷I‰ ÷ıfiı ¿ı¿ÎflHÎı ±ı flèÎ ‰Î÷_ »ı¿˘‹fi ÁıLÁfiı√HÎÎ÷Î ’Õ¿ÎflıCO ÷ı‰Ì2 ¤·ı Ë˘›, ’HÎ Á˘›Î⁄ÌfifiÎ Á‹Î_ ±ıΩı‰¬‹‹Î_ _ … ¿o≥‹Ò¿¿Î›⁄fiÌ . ’˛ÎHÎÿÎ÷Î ‰Î›fi˘·Î√÷Ì ±Î˜‰flÕÎ˜ { Ë‰ı ÷ıfiı ‹ÎÀı ’˛ÎHÎË÷Î˝ ÁÎÏ⁄÷ ◊≥ flèÎ˘ »ı. ÷Î…ı÷fl‹Î_ ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ›Ïfi‰ÏÁ˝ÀÌ ±Î˜Œ ≥Ï·fi˘≥ÁfiÎ Á_Â˘‘¿˘±ı …HÎÎT›_ ÷ı‹ ‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_ ¿Î⁄˝fi ÕÎ›˘@ÁÎ≥ÕfiÎ ‰‘ ’Õ÷Î ’˛‹ÎHÎfiÌ fiÃÎflÌ ±Áfl Á˘›Î⁄ÌfifiÎ »˘Õ ’fl ◊≥ flËÌ »ı. ±Î »˘Õ ÷ıfiı ¿˘Ï‚›˘ ⁄fiÎ‰÷Î ÏÂ¿ÎflÌ ¿ÌÀ¿˘ (‹A›I‰ı Ω’fiÌ{ ⁄ÌÀ· ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î œÎÏ·›Î ∞‰ÕÎ) ÁÎ‹ı ¿ıÏ‹¿· ›© ¬ı·‰ÎfiÌ ZÎ‹÷Î ø‹Â— √‹Î‰Ì flèÎ˘ »ı. ≥›‚˘ ±fiı ¿ÌÀ¿˘fiÎ ±Îø‹HÎfiı ¬Î‚‰Î ‹ÎÀı ¿<ÿfl÷ı CÎHÎÌ ‰fiV’Ï÷±˘fiı ÏÕŒı„LÁ‰ ¿ıÏ‹¿· “ÂjÎ” ‰Õı ÁF… ¿flÌ »ı. ±Î√_÷¿ ÏÂ¿ÎflÌ±˘fi˘ Ë‹·˘ ◊÷Î‰ıÓ÷ ±Î‰Ì ‰fiV’Ï÷±˘ ±Î’‹ı‚ı ±ıÏÁÏÕ¿ ºT›˘fi_ µI’Îÿfi Âw ¿flÌ Ï‰ÂıWÎ ’˛¿ÎflfiÎ ±ıL{Î≥QÁ ÷ˆ›Îfl ¿flı »ı, …ı »ı‰Àı ÏÂ¿ÎflÌ ≥›‚fiı ›Î ¿ÌÀ¿fiı ±ı¿ ›Î ⁄Ì∞ flÌ÷ı ‰Á‹Î ’Õı »ı. Á˘›Î⁄ÌfifiÎı »˘Õ CystPls fiÎ‹fiÎ ±ıL{Î≥QÁ ’ıÿÎ ¿flı »ı, …ı ÷ıfiÎ ’HÎ˘˝fiı ¿˘flÌ ¬Î÷Î ¿ÌÀ¿˘ ‹ÎÀı ±’ÎE› »ı. ÂflÌfl‹Î_ ÷ı ÿÎ¬· ◊›Î ’»Ì ÏÂ¿ÎflÌfi_ Á‹√˛ ’Î«fi÷_hÎ ¬˘fl‰Î≥ Ω› »ı. ±Î‹, CystPls fi˘ V‰Îÿ «Î¬Ì √›ı·Î ¿ÌÀ¿˘ ⁄Ì∞ ‰¬÷ Á˘›Î⁄Ìfi ’fl ±Îø‹¿ Ë‹·˘ ·Î‰÷Î fi◊Ì. Ë‹·Î¬˘fl ¿ÌÀ¿˘ ÁÎ‹ı ±ı

á …√÷‹Î_ ·˘¿˘ ¤Ò¬‹flÎfiÌ±_ÿ÷ıÎ…ı‹…80±’Ò¿fl˘Õ fl÷Î ¬˘flÎ¿fiÌ Á‹V›Îfi˘ ÁÎ‹fi˘ ¿flı »ı. ⁄Ì∞ ÷flŒ Á˘›Î⁄Ìfifi_ ±fiı ‹¿Î≥fi_ CÎb_¬w_ µI’Îÿfi ¿ıÀ· ŒÎ‹˝‹Î_ √Î›, ¤ıÓÁ ±fiı Õ
flÌ÷ı±ÎÁ˘›Î⁄ÌfifiÎı »˘Õ À¿Ì flËı »ı. ¿<ÿfl÷Ì ÏÁVÀ‹ Ë‰ı Á˘›Î⁄ÌfifiÎ ¿ıÁ‹Î_ ø‹Â— ¬˘À¿Î÷Ì Ωı‰Î ‹‚Ì flËÌ »ı. ≥Ï·fi˘≥Á ›Ïfi‰ÏÁ˝ÀÌfiÎ Á_Â˘‘¿˘±ı …HÎÎT›_ ÷ı‹… ·ı⁄˘flıÀflÌ‹Î_ Á˘›Î⁄ÌfifiÎ »˘Õ ’fl ’˛›˘√˘ ¿flÌfiı ÷ÎflHÎ ‹ı‚T›_ ÷ı‹ ¿Î⁄˝fi ÕÎ›˘@ÁÎ≥Õfi˘ ‰‘ ’Õ÷˘ ÕÎ˜{ ±ı »˘Õ‹Î_ CystPls ±ıL{Î≥QÁ ’ıÿÎ ¿fl÷Ì ¿<ÿfl÷Ì ¿ıÏ‹¿· Œı@ÀflÌfiı ·Î˜ √Ì±fl‹Î_ fiÎ¬Ì ÿı »ı. ’˛ ˘Õ@Âfi ·√¤√ ’«ÎÁ À¿Î …ıÀ·_ CÎÀÌ Ω› »ı. (±Î‹ ⁄fi‰Îfi_ ⁄Î›˘·˘Ï…¿· ¿ÎflHÎ Â_ ÷ı ΩHÎ‰Î ‹ÎÀı ◊˘ÕÌ flÎË …\±˘. Á_Â˘‘fi «Î· »ı.) Á˘›Î⁄ÌfifiÎ »˘Õfiı ¬˘flÎ¿ ⁄fiÎ‰÷Î ¿ÌÀ¿˘fiÎ ÂflÌfl‹Î_ÿÎ¬· ◊÷Î CystPls fi_ ’˛‹ÎHÎ I›Îfl ’»Ì ±ıÀ·_ fi∞‰_ Ë˘› »ı ¿ı ’˘÷ÎfiÌ fiÃÎflÌ ±Áfl ÷ı ⁄÷Î‰÷_ fi◊Ì. fi÷ÌΩw’ı±ËŸ Ï«hÎ‹Î_ ⁄÷ÎT›_ »ı ÷ı‹ ¿ÌÀ¿˘ ‹@÷’HÎı Á˘›Î⁄ÌfifiÎ »˘Õfiı ¿˘flÌ ¬Î› »ı ±fiı »˘Õ ¿‹ÿ÷ı ‹flÌ ’fl‰Îflı »ı. ±Î „V◊Ï÷ Á˘›Î⁄Ìfifi_ ÁÎˆ◊Ì ‰‘ (8.40

…_√·˘fiÎ V◊Îfiı I›Î_ ’Â±˘fiÎ ŒÎ‹˝ V◊Î’Î≥ flèÎÎ_ »ı. ⁄˛ÎÏ{·‹Î_ ±ı‹{ı ˘fi …_√·˘fi˘ CÎHÎ˘ ‹˘À˘ ’˛ÿıÂ ¿ıÀ· ŒÎ‹˝ ‹ÎÀı ÁÎŒÁÒ◊fl˘ ⁄fiÎ‰Ì ÿı‰Î›˘ »ı. ·˘¿˘fiı ÂÎ¿ÎËÎfl ÷flŒ ‰Î‚‰Î ‹Î√÷Ì Á_V◊Î±˘±ı ∞‰ÿ›Îfiı ⁄ÿ·ı Ë‰ı “’›Î˝‰flHÎ ⁄«Î±˘”fiÎ fiÎ‹ı{_⁄Ò Âı µ’ÎÕ‰Ì Ωı≥±ı ±‹ı fi◊Ì ·Î√÷_?á

¿fl˘Õ Àfi) µI’Îÿfi ¿fl÷Î ±‹ıÏfl¿Î ‹ÎÀı Ï«_÷Î…fi¿ »ı. Á˘›Î⁄Ìfifi˘ Àfi⁄_‘ ’Î¿ ·ı÷Î ⁄˛ÎÏ{·, ±Î˜VÀˇıÏ·›Î, ±Î…ı˝„LÀfiÎ, «Ìfi ±fiı ¤Îfl÷ …ı‰Î ÿıÂ˘ ‹ÎÀı ’HÎ ‰Î˜Ïfi*√ ±Î·Î‹˝ …ı‰Ì »ı. ±Î¿ÛÏÀ¿fiÌ ÷ı‹… ±˜LÀÎ¿ÛÏÀ¿ÎfiÌ ÏË‹«Îÿfl ø‹Â— Á_¿˘«Î‰Ì, ÏË‹fiÿÌ±˘fiÌ ’Ì»ıËÃ ◊‰Ì, Ë‰Î‹Îfifi_ ∑÷«ø ⁄ÿ·Î‰,_ M≤J‰ÌfiÎ ÁflıflÎÂ ÷Î’‹Îfi‹Î_ ‰‘Îfl˘ ◊‰˘, µkÎfl ‘˛‰’˛  ÿÂı fi∞¿fiÎ ’˛ÎHÎÌ-’_¬˘±˘ ÷ı‹… …‚«fl˘fi_ ‰‘ µkÎflı V◊‚Î_÷fl ◊‰_ ‰√ıflı Ï«é˘ √˛Ìfi ËÎµÁ ≥Œı@Àı Á…ı˝·Ì ÁÎ≥Õ ≥Œı@ÀÁfiÎ_ »ı. ±Î ⁄‘Î_ Ï«é˘ ‰‚Ì ÿı¬Ì÷Î »ı. ‹Îfi‰Ω÷ ÷ı‹fiı fi…fl˘fi…fl Ωı≥ Â¿ı».ı ’˛I›ZÎ Ωı≥ fi Â¿Î÷Ì ¿ıÀ·Ì¿ ÁÎ≥Õ ≥Œı@ÀÁ ¬flı¬fl √_¤Ìfl »ı. ∞‰Î÷˘fi˘ ÷ı‹… ¿ÌÀ¿˘fi˘ ’˛Ï÷¿Îfl ¿fl‰ÎfiÌ ¿<ÿfl÷Ì Â„@÷ √‹Î‰Ì flËı·˘ Á˘›Î⁄Ìfifi˘ »˘Õ ÷ıfi˘ ÿÎ¬·˘ »ı.á

O 5fUyjfl vfgf[ 5?n}qf6 O

sl8sf[ ;ffdf[gfl s[Ldfs,f jff
…\·Î¥2008áÁŒÎflÌá7

z+wff> zcl k[ O vfjfsfxfiffTflvff[ dff8[ sd5if}8zVdf[>0 jffgfuflvff[gfl z[L;fL5f gfjf]+ ;f+xff[wfgf

±_÷ÏflZÎfiÎ ’˛‰ÎÁ ÿflQ›Îfi ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘ ËÎ· ÷˘ ·A¬Ì ÷◊Î Ï·Ï‹ÀıÕ ‰Îfi√Ì±˘ ‰Õı ¿Î‹ «·Î‰ı »ı, ’HÎ ±Î‰÷Ì ¿Î· ±Lfi¿>ÀfiÌ »ı ±fiı ¿QM›ÒÀfl ÷ı‹fiÎ ‹ÎÀı ’Î¿ÂÎjÎÌ ‹ËÎflÎ… ⁄fi‰Îfi_ »ı

M≤J‰ÌfiÌ Œfl÷ı ·√¤√ 350 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ·ı‰·ı ¿·Î¿fiÎ 27,700 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı CÎÒ‹Ì flËı·Î ≥LÀflfiıÂfi· V’ıÁ VÀıÂfi‹Î_ ⁄ı ±fiı @›Îflı¿ hÎHÎ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘ ’ÕÎ‰ fiÎ¬ı±ı ’»Ì ÁflıflÎÂ » ‹ÏËfiÎ Á‘Ì ÷ı‹fi˘ »^À¿Îfl˘ ◊÷˘ fi◊Ì. Ïÿ‰ÁfiÎ ÷ı‹fiı 16 ÁÒ›˘˝ÿ› Ωı‰Î ‹‚ı ±ıÀ·Î ’Òfl÷Ì fi‰Î…^fiÌfiı ⁄Îÿ ¿fl˘ ÷˘ ⁄Ì∞ ÿflı¿ ‰Î÷ı Ïÿ‰Á CÎflıÕ‹› Ë˘› »ı. ¬ÎÁ ¿flÌfiı ¬Î‰Î’Ì‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷ı, ¿ÎflHÎ ¿ı Ï·Ï‹ÀıÕ ‰ıflÎ›ÀÌfiÌ …ı ÷ı ÁÒ¿‰ı·Ì/dehydrated ‰Îfi√Ì‹Î_ √fl‹ ’ÎHÎÌ ¤ı‚‰Ìfiı ’ıÀ ¤fl‰Î ¬Î÷fl ±Îfl˘√Ì …‰Î ÏÁ‰Î› Ï‰ÂıÊ ·ËÎ‰˘

÷ı‹fiı ‹‚÷˘ fi◊Ì. ŒÎ≥‰-VÀÎfl ¤˘…fifiÌ ÷˘ ¿S’fiÎ ’HÎ ÷ı±‰¿ÎÂ‹◊¿‹Î_ ¿flÌ Â¿Î› fiÏË. Ïfi›÷ ¿flÎ›ı·Î ⁄˛ı¿ŒÎVÀfi˘, ·L«fi˘ ±fiı ÏÕfiflfi˘ flÎµLÕ ‰‚Ì ÿfl ±ÎÃ Ïÿ‰Áı Ïfl’ÌÀ ◊Î› »ı, ±ıÀ·ı »±ı¿ ‹ÎÁfiÎ fl˘¿ÎHÎ ÿflQ›Îfi ±ÎÂflı 550 ‰¬÷ …ı ’ıÀ’ÒΩ ¿fl‰Ì ’Õı ÷ı ’HÎ ±_÷ı CÎflıÕ‹› ⁄L›Î ‰√fl flËı÷Ì fi◊Ì. ±Î Á_Ωı√˘‹Î_ ±ı‰˘ ¿›˘ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ Ë˘› ¿ı …ı ‹˘{flı·Î «Ì{fiÎ √fl‹Î√fl‹ Ï’{Îfiı, ¡ıÂ «˘¿·ıÀ ¿+¿fiı, Œ‚Œ‚÷Ì ’˘ÀıÀ˘ Ï«MÁfiı ±◊‰Î ÷˘ ËıQ⁄√˝flfiı ¿ı ’ÏÕo√fiı @›Îflı› ÷·’¤ıfl ›Îÿ ’HÎ ¿flı fiÏË ?

±Î Á‹V›ÎfiÎ ’√·ı ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌfiı “VÀÎfl Àˇı¿” fiÎ‹fiÌ ’ı·Ì ÀÌ.‰Ì. ÏÁÏfl±·fiÎ_ ºU›˘ ’HÎ ¿ÿÎ« ›Îÿ ±Î‰ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ı‹Î_ ±Î¿ÎÂ√_√Î±˘ ‰E«ı ’˛‰ÎÁ ¿fl÷Î “±ıLÀfl’˛Î≥{” ›ÎfifiÎ ÁÎËÏÁ¿˘ ‹ÎÀı ÷ı‹fiÌ ‹fi√‹÷Ì ÿflı¿ ‰Îfi√Ì Á·¤ »ı. ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ÁŒfl F›Î_ ‰Ê˘˝ Á‘Ì ·_⁄Î÷Ì Ë˘› I›Î_ fl˘Ï…_ÿÎ ¬˘flÎ¿fi_ ¤Î◊_ ⁄Î_‘Ìfiı fiÌ¿‚‰Îfi˘ ÷˘ ΩHÎı ’˛ffi flËı÷˘ fi◊Ì, ±ıÀ·ı ÁÎËÏÁ¿˘±ı …\ÿÌ ¿flÎ‹÷ ›˘∞ »ı. ¿QM›ÒÀflfiÎ VøÌfi ’fl ‹ıfi-¿ÎÕÛ ‰Î_«Ì ±ı¿Îÿ ‰Îfi√Ì ’Á_ÿ ¿›Î˝ ’»Ì ±ı ‰Îfi√Ì ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ ¿‹ÎLÕ ±Î’ı »ı. ‰Îfi√ÌfiÎ Ï‰Ï‰‘ flıb⁄_‘ÎflHÎfiÌ …ı 3- D ≥‹ı… ¿QM›ÒÀfl‹Î_ VÀ˘fl ◊›ı·Ì Ë˘› ÷ıfi˘ Á_ÿ¤˝ ’¿ÕÌ ¿QM›ÒÀfl flıb‹Î‚¬_ fl«ı »ı ±fiı Á_A›Î⁄_‘ flıb±˘fiıI›Îfl ⁄Îÿ ’˛˘√˛Î‹ ‹…⁄ ¤ı√Î ¿flÌ Œfl‹Î≥ÂÌ ‰Îfi√Ì ⁄fiÎ‰Ì fiÎ¬ı »ı. À>_¿‹Î_,

±_÷ÏflZÎ‹Î_ Ïfifl_÷fl ’˛‰ÎÁ ¬ıÕ÷Î “VÀÎfl Àıˇ¿”fiÎ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘fiı (ÕÎ⁄ı) ¬˘flÎ¿’ÎHÎÌfiÌ Ï«_÷Î fiË˘÷Ì, ¿ı‹ ¿ı ±‰¿ÎÂ›Îfifi_ ¿QM›ÒÀfl ÷ı‹fiı ≥LVÀLÀ ‘˘flHÎı ‹fi’Á_ÿ ‰Îfi√Ì (fiÌ«ıfi_  Ï«hÎ) ⁄fiÎ‰Ì ÿı÷_ Ë÷_

8áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

±bfiÎ Á‹L‰› ‰Õı ’Ëı·Î_ flıbfi_ ‹Î‚¬_ fl«Î› ±fiı Ï‰Ï‰‘ flıb±˘ «˘yÁ ‹Î‚¬Î‹Î_ √˘Ã‰Î› ±ıÀ·ı «˘yÁ ’˛¿ÎflfiÌ ‰Îfi√Ì ⁄fiı. ÀÌ. ‰Ì.fiÌ “VÀÎfl Àˇı¿” ÏÁÏfl±· ¿ÎS’Ïfi¿ ÁÎ›LÁ ÏŒ@Âfi Ë˘‰Îfiı ·Ì‘ı ÷ı‹Î_ ·ı‰Î›ı·Ì ⁄‘Ì »^À»ÎÀ˘fiı ‹ÎŒ ¿fl‰Ì Ωı≥±ı. ±Î‹ »÷Î_ Ï‰iÎÎfi¿◊Îfiı ⁄ÿ·ı ‰ÎV÷Ï‰¿÷Îfiı fi…fl ÁÎ‹ı flÎ¬Ì ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ±Î…fiÎ V’ıÁÏfiWHÎÎ÷˘fiı ’HÎ ±‰Îflfi‰Îfl ◊÷˘ Á‰Î· ±ı »ı ¿ı “VÀÎfl Àˇı¿”fiÎ ¿flÎ‹÷Ì ±Î≥ÏÕ±Îfi_ ◊˘Õo CÎb_›ı ±‹·Ì¿flHÎ ¿flÌ Â¿Î› ¿ı fiÏË ? ‹ı, 1962 ‹Î_ ±‹ıÏfl¿Îfi˘ ’Ëı·˘ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ FË˘fi B·ıfi M≤J‰ÌfiÌ hÎHÎ ’˛ÿÏZÎHÎÎ±˘ ¿fl‰Î ±_÷ÏflZÎ‹Î_ √›˘ I›Îflı ‹ÎHÎÁ ‰…fiËÌfi ÿÂÎ ‰E«ıfiyfl ¬˘flÎ¿fi˘ ¿˘Ï‚›˘ √‚ı µ÷ÎflÌ Â¿ı ¿ı ¿ı‹ ±ı ¶Ì‘Î…fi¿ Á‰Î· ’HÎ Ë∞ fiË˘÷˘ µ¿S›˘. ±Î◊Ì fiÎÁÎ±ı B·ıfifiı ±ı’· ÁÎ˜Á ¿Ëı‰Î÷˘ ÁŒfl…fifi˘ ‹Î‰˘ À>◊’ıVÀ …ı‰Ì ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fiÌ ÀuÒ⁄‹Î_ ¤flÌ ±ÎM›˘ Ë÷˘. B·ıfiı ’˘÷ÎfiÎ À>_¿Î ’˛‰ÎÁ ÿflQ›Îfi ±ı … ±S’ÎËÎfl ‰Õı ¿Î‹ «·ÎT›._ ±Î Á‰˝’˛◊‹ ’˛‰ÎÁ ‹@›Ò˝flÌ ’˛˘…ı@ÀfiÎ ¤Î√w’ı ËÎ◊ ‘flÎ›˘ Ë÷˘. ‰…fiËÌfi ±‰V◊Î‹Î_ ’HÎ ¬˘flÎ¿ √‚Ì Â¿Î› ±ı‰Î÷ ’fl‰Îfl ◊›Î ’»Ì ±ı ’˛˘…ı@À ËıÃ‚ ›ÎhÎÎ ¬ıÕfiÎfl ⁄ÌΩ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘ ‹ÎÀı Ï…·ıÏÀfifiÎ ·ÌVÁÎ ±Î‰flHÎ‹Î_ ’˜¿ ◊›ı·Î ’˙„WÀ¿ ¬˘flÎ¿fiÎ ¿˘Ï‚›Î ⁄fiÎ‰‰Î‹Î_±ÎT›Î,

Œ˚·Î≥À ’Ëı·Î_ ÿflı¿ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ ’˘÷ÎfiÌ √‹÷Ì ‰Îfi√Ìfi_ ¤Î◊_ ’Á_ÿ ¿flÌ Â¿÷˘ Ë÷˘, ’HÎ Ï‰¿S’˘ ⁄Ë ±˘»Î Ë÷Î. «_ƒ›ÎhÎÎfiÎ_ ±ı’˘·˘ Ï‹Âfi˘ ‰¬÷ı ¬ÎHÎÌ’ÌHÎÌfiÌ ⁄Î⁄÷ı ◊˘Õ˘¿ ⁄ÿ·Î‰ ±ÎT›˘. ·√¤√ 6 ·Î¬ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ À<-‰ı ’˛‰ÎÁ˘‹Î_ ±Ã‰ÎÏÕ›Î ¿fl÷Î_ ‰‘ Á‹› ‰Ì÷Ì Ω›, ‹ÎÀı¿ıMÁÒ· …ı‰Î ¿˘Ï‚›Î √‚Ìfiı ¿Î‹ «Î·ı fiÏË. fiÎÁÎ±ı 1969 ‹Î_ ±ı’˘·˘-11 fiÎ fiÌ· ±Î‹˝VÀˇ˘Ó√fiı, ‹Î≥¿· ¿˘Ï·LÁfiı ÷◊Î ±ıÕÏ‰fi

1973 ‹Î_ ·˘L« ¿flÎ›ı·Î ±‰¿ÎÂ‹◊¿ V¿Î›·ı⁄fiÎ ±‹ıÏfl¿fi ›ÎhÎÌ±˘ ¬Î‰Î’Ì‰ÎfiÎ ‹Î‹·ı …flÎ fiÁÌ⁄ÿÎfl Ë÷Î. ‹˘¿‚Ì …B›Î ‘flÎ‰÷Î ±ı ‹◊¿‹Î_ eÕ ¡Ì{fl ±fiı flıÏ¡…flıÀfl Ë÷Î_, ±ıÀ·ı fiÎÁÎ±ı V¿Î›·ı⁄fiÌ ÏhÎ’ÒÀÌfiı ⁄Ë˘‚Ì ’Á_ÿ√Ìfi˘ ‹˘¿˘ ±Î’‰Î ¿<· 72 Ω÷fiÌ ‰Îfi√Ì±˘ ÷ˆ›Îfl ¿flÎ‰Ì Ë÷Ì ±fiı ‰‘‹Î_ ‹◊¿fiÌ ±_ÿfl Ï‹Ïfi ÁÎ≥{fi_ ÕÎ≥Ïfi_√ Àı⁄· ’HÎ ‹Ò¿Ì ±ÎM›_ Ë÷._ ÏhÎ’ÒÀÌ±ı ±_÷ı Ωı ¿ı Ïÿ‰Á˘ …^fi_ ±fiı ·Ëı…÷ ‰√flfi_

±ı„SÕˇfifiı M·Î„VÀ¿fiÎ ’Îµ«‹Î_ÁÒ’fi˘ ÷◊Î ’ÏÕo√fi˘ ÁÒ¿‰ı·˘ ’Î‰Õfl ¤flÌ ±ÎM›˘. ’Îµ«fiÎ fiÌ«·Î »ıÕı fi‚Ì ¶ÎflÎ √fl‹ ¿ı ÃoÕ<_ ’ÎHÎÌ ÿÎ¬· ¿flÌ ÷ı ’Î‰Õflfiı fifl‹ ‰Îfi√Ìfi_ V‰w’ ±Î’Ì

… ¤˘…fi ¬Î‰_ ’Õ÷_ Ë÷._ ±Î…ı V’ıÁ ÂÀ·fiÎ ›ÎhÎÌ±˘ ‰ı∞Àı⁄· ÁÒ’, Ï‹S¿ Â˜¿, «Î, ¿Î˜ŒÌ, ·ı‹fiıÕ ‰√ıflı ±fiı¿ «ÌΩı ‹ÎHÎÌ Â¿ı »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ı‹fi˘ ’˛‰ÎÁ ‹˘Àı ¤Î√ı

…ı ‹Î_ ÿ‰ÎfiÌ ¿Â˘ V‰Îÿ ±fiı¿fl÷Î_ ¤˘…fifi ¿Î›˝ ÀıO·ıfiÀ Ë÷˘ √‚‰Î …\ÿ_ fi Ë÷_. ±ı ’· ÁÎ˜Á ÷◊Î ⁄ÀflV¿Î˜«fiÎ ’ÏÕo√ …ı‰Ì ‹Î‰ÎÿÎfl ‰Îfi√Ì±˘ Ωı ¿ı ÷ı‹HÎı ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fiÌ ÀuÒ⁄ ÿÎ⁄Ìfiı … ‹˘‹Î_ ¬ıÓ«‰ÎfiÌ flËı÷Ì Ë÷Ì. ‹@›Ò˝flÌ ’»Ì …ıÏ‹fiÌ ’˛˘…ı@ÀfiÎ_ Ï‹Âfi˘ ‰¬÷ı ’HÎ „V◊Ï÷ ±ı … Ë÷Ì.

Â¿Î÷ Ë÷_. ÷ˆ¶ÎflÎ ›Îfl ‹˘‹Î_ ‰Îfi√Ì ’»Ì ⁄Ì∞ _ fi‚Ì ¬ı Ó«I›Îfl Ì Â¿Î÷Ì Ë÷Ì. «_ƒ ’fl ÁŒ‚÷Î’Ò‰˝¿ ·ı„LÕo√ ¿flÎ›_ I›Îflı ÷˘ S›fiÎfl ‹˘ÕuÒ·fiÌ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚÷Î ’Ëı·Î_ ±Î‹˝VÀˇ˘Ó√ı ÷◊Î ±ı„SÕˇfiı Ë˘À Õ˘√ ±fiı ÀÌfi eÕfiÌ …›ÎŒ÷ ‹ÎHÎÌ, »÷Î_ ⁄˘Ó÷flı ¿˘Ãı ÿÌ‰Î ⁄‚ı ±ı‰Ì ÷˘ ÁËı…ı fiÏË.

⁄ı ÁM÷ÎË›ÎhÎÎ ¿fl÷Î_ ‰‘ ·_‹ÿ÷fiÌ ⁄Î÷˘ fi◊Ì. ÂÀ·fiÌ Ï·Ï‹ÀıÕ Ë˘›, ±ıÀ·ı ‰Îfi√Ì±˘ ÷ı‹fiı ⁄Ë ‰ÎÁÌ …HÎÎ÷Ì fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_·√¤√ ÿflı¿ ‰Îfi√Ì ÁÌ·⁄_‘ ’Îµ«‹Î_ ¤flı·Î ’Î‰ÕflfiÎ V‰w’ı Ë˘› »ı, …ı‹Î_ ±√ÎµfiÌ …ı‹ ÃoÕ<_ ¿ı √fl‹ ’ÎHÎÌ ¤ı‚T›Î ’»Ì … ‰Îfi√Ì ⁄fiı.

Á‹Îfi‰ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÎfiÎ ’˛Îfl_Ï¤¿ ‰WÎ˘˝‹Î_ flÏÂ›fi-±‹ıÏfl¿fi ›ÎhÎÌ±˘ ÀıVÀflÏË÷ ’ıVÀ-eÕ ’fl fi¤÷Î Ë÷Î. ±Î…ı ’ıVÀfi_ V◊Îfi eÕ ’ı¿ıÀ˘±ı ·Ì‘_ »ı. ±Î‰÷Ì ¿Î·ı ±ı‰Î ’ı¿ıÀ˘fiı› Ï‰ÿÎ› ‹‚ı ±ı Á_¤‰ »ı

…\·Î¥2008áÁŒÎflÌá9

’Îµ«‹Î_◊Ì … ÷ı‹HÎı ±ı ¤˘…fi ’fl⁄Îw_ ±Îfl˘√‰_ flèÎ,_ ¿ı‹ ¿ı ‰…fiËÌfi ÿÂÎ ‰E«ı ¿Â_ … ⁄ËÎfl ‰ıflÎ‰_ fi Ωı≥±ı. ÂÀ·fiÌ ±_ÿfl ÷fl÷Î ¿HÎ˘ fl¬ı ‰ÌΩb ÁÎ‘fi˘‹Î_ ¤flÎ› ÷˘ ±ı ›_hÎ˘fiÎ ¿Î‹¿Î…fiı ÷ı±˘ ¬˘fl‰Ì fiÎ¬ı. ±Î ¿ÎflHÎÁfl ‹ÌÃ<_ ±fiı ‹flÌ ’HÎ Ëo‹ıÂÎ_ ’˛‰ÎËÌ Œ˘‹˝‹Î_ Ë˘› »ı. Ï…·ıÏÀfifi_ ¿ı «˘¿·ıÀfi_ fiyfl ±Î‰flHÎ «ÕÎ‰ı·Ì ⁄Ë ◊˘ÕÌ «ÌΩı ±ı‰Ì Ë˘› ¿ı…ı‹fiı »^À¿ ¿˘Ï‚›Î ÷flÌ¿ı ‰fi’ÌÁ‹Î_ ¬Î‰Îfi_ Â@› ⁄fiı. (…\±˘, ⁄Î…\fi_ Ï«hÎ). V‰ÎÿfiÌ ±fiı Á_÷˘ÊfiÌ º„WÀ±ı ÷ı «ÌΩı flÁ˘ÕÎfiÎ «Ò·ı ÷Î∞ fl_‘Î›ı·Ì ‰Îfi√ÌfiÌ ÷˘·ı ±Î‰ı fiÏË. ¤ı…flÏË÷ ÁÒ¿Î ±Î≥Á øÌ‹fiÎ «˘Á·Î ÷˘ V’ıÁ ÂÀ·fiÎ ÿflı¿ ›ÎhÎÌ±ı ‹˘‹Î_ @›Î_› Á‘Ì ‹‹‚Î‰‰Î ’Õı »ı. fiı«fl· ±Î≥Á øÌ‹fiÌ ·Ëı…÷ ÷ı‹Î_ ÁËı…ı fiÏË. ¬Î‘Î¬˘flÎ¿ÌfiÌ Á‹V›Î ÂÀ·fiÎ ›ÎhÎÌ±˘ ¿fl÷Î_ ≥LÀflfiıÂfi· V’ıÁ VÀıÂfifiÎ ›ÎhÎÌ±˘fiı ‰‘ fiÕı »ı, …ı‹fiı »±ı¿ ‹ÏËfiÎ Á‘Ì flıÂfifi˘ fi‰˘ ’fl‰Ã˘ ‹‚÷˘ fi◊Ì. ¤Ï‰W›‹Î_ Ë∞ »ıÀı fi…fl ¿fl˘ ÷˘ ‰¬÷ …÷Î_ Á‹Îfi‰ ‹_√‚›ÎhÎÎ ›˘Ω› I›Îflı ¬Î‘Î¬˘flÎ¿Ìfi˘ ’˛ffi ±˘fl √_¤Ìfl ⁄fiı.

±Î…fiÌ Àı@fi˘·˘Ï… ‹…⁄ ÷˘ ±ı ’˛ffifiı Ë· ’HÎ ¿flÌ Â¿Î› ÷ı‹ fi◊Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ı ’˛‰ÎÁfi˘ Á‹›√Î‚˘ Ïÿ‰Á˘fiı ¿ı ‹ÏËfiÎfiı ⁄ÿ·ı ‰Ê˘˝‹Î_ √HÎÎ‰Îfi˘ »ı. fiÎÁÎ±ı 2005 ‹Î_ ±ıÀ·ı … ¤˘…fiT›‰V◊Î ±_√ı Á_Â˘‘fi ±Îfl_¤‰Î ‹ÎÀı 75,000 ÕÎ˜·flfi_ ’˛Î◊Ï‹¿ ⁄…ıÀ ŒÎ‚T›_ ±fiı ¿ıÀ·Î¿ Á_Â˘‘¿˘ ’ı·Î “VÀÎfl Àˇ¿”fiÎ ı ÁÎ›LÁ ÏŒ@Âfifiı ÁÎ›LÁ Œı@Àfi_ V‰w’ ±Î’Ì Â¿Î› ¿ı ¿ı‹ ÷ıfiÌ

Â@›÷Î ÷’ÎÁ‰ÎfiÎ ¿Î‹ı ·ÎB›Î. ‹Îfi˘ ¿ı ±‹¿ Ëÿı ’HÎ ±Î’Ì Â¿Î›_ ±fiı ¿QM›ÒÀfl ‹ı≥Õ-À<-±Î˜ÕÛfl ‰Îfi√Ì±˘ ±_÷ÏflZÎ›Îfi‹Î_ … ŒÀÎŒÀ flÎ_‘Ì ±Î’÷_ ’Î¿ÂÎjÎÌ ⁄L›_ ÷˘ V‰¤ÎÏ‰¿ »ı ¿ı ±ı Â˘‘fi˘ ·Î¤ ‹_√‚›ÎhÎÌ±˘fiÌ ’Ëı·Î_ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ±‰¿ÎÂ‹◊¿‹Î_ »±ı¿ ‹ÏËfiÎfiÌ Á‚_√ ÕuÒÀÌ Á_¤Î‚÷Ì ›ÎhÎÌÀ<¿ÕÌfiı ‹‚‰Îfi˘ »ı. ±Î‹ »÷Î_ ±‰¿ÎÂ‹◊¿ ’˘÷ı ‹_√‚›ÎhÎÎfiÌ ’Ò‰˝÷ˆ›ÎflÌfiÎ ¤Î√w’ı ’˛◊‹ «flHÎ

÷flÌ¿ı ⁄_‘Î› »ı ±ı ‰Î÷fiı K›Îfi‹Î_ ·ı÷Î_ ««Î˝‹Î_ ÁËı… ’Òfl÷˘ ⁄˛ı¿ ’ÎÕÌfiı ‹_√‚fiı ±fi·ZÎÌ ¬˘flÎ¿’ÎHÎÌfi˘ ’˛ffi …flÎ ÷’ÎÁÌ ·≥±ı. M≤J‰Ì◊Ì ‹_√‚ ÁflıflÎÂ 7,83,41,200 Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀıfi˘ √˛Ë »ı. ±Î flÎ÷Î √˛ËfiÌ ‹·Î¿Î÷ı …‰Î ‹Î√÷Î ›Îfiı Ë¿Ì¿÷ı ¬ÎVÁ_ ‰‘Îflı ±_÷fl ¿Î’‰Îfi_ ◊Î›, ¿ÎflHÎ ¿ı ‹_√‚ ’˘÷ÎfiÌ ¤˛‹HÎ¿ZÎÎ‹Î_ ’˛Ï÷Áı¿LÕı 24.13 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ‘V›˘ Ω› »ı. …\ÿÌ flÌ÷ı ¿Ë˘ ÷˘ ›Îfiı ÷ıfiÌ ÁÎ◊ı ’¿ÕÿÎ‰ ¬ı·‰˘ flèÎ˘. Ï‰Ï{À √˘Ã‰‰Î ‹ÎÀı ÁÒ›˝‹Î‚Î‹Î_ M≤J‰Ìfi_ ±fiı ‹_√‚fi_ V◊Îfi À>_¿Î‹Î_ À>_¿Ì ÁŒflfiı ±fiw’ Ë˘‰_ Ωı≥±ı. ±Î Ω÷fi˘ ‹˘¿˘ ±‹¿ Á‹›ÎL÷flı … ‹‚ı »ı. ›Îfifiı I›Îflı Áı¿LÕfiÎ 11.9 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ·˘L« ¿fl‰_ …wflÌ »ı. M≤J‰Ìfiı·Î√ ’Õ÷Î Ï‰‹˘«fi ‰ı√/escape velocity ¿fl÷Î_ ±ı {Õ’ 0.64 Ï¿.‹Ì./Áı¿LÕ …ıÀ·Ì ‰‘Îflı»ı. ±Î ÷flŒ ¬ÿ M≤J‰Ì Áı¿LÕfiÎ 29.78 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı √Ï÷ ¿flı »ı, ‹ÎÀı ›Îfifi˘ ŒÎ≥fi· ‰ı√ 0.64 Ü 29.78 = 30.42 Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ◊Î› »ı ±fiı fiÌ«ıfiÎ ÕÎ›Î√˛Î‹‹Î_ ⁄÷ÎT›Î ‹…⁄ ›Îfi ’˛Ï÷Áı¿LÕı 24.13 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ V’ÌÕ‰Î‚Î flÎ÷Î √˛Ëfiı ±Î_⁄Ì ·ı »ı. ±·⁄kÎ, ‹˘¿ÎfiÎ Á‹›ı ·˘„L«_√ ¿›Î˝ »÷Î_ ±Î‰Î‹ÏËfiÎ ’˛‰ÎÁ‹Î_ »-ÁÎ÷ ¿fl÷Î_ ±˘»˘ Á‹› ‰Ì÷ı fiÏË. ±Î ’˛‰ÎÁ Œ@÷ ‰fi-‰ı ◊›˘, ‹ÎÀı ‰‚÷Ì ÁŒfl ’HÎ ±ıÀ·Ì … ·Î_⁄Ì

10 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

√HÎÌ ·˘. Á_CÎ ¿ÎÂÌ±ı’Ë˘ÓE›Î ⁄Îÿ ±ı Ï¿·˘√˛Î‹ «˘¬ÎfiÌ ¿<Â¿Ìw’ı ŒÎ≥⁄fl. flÎ÷Î √˛ËfiÎ Õı·ı ËÎ◊ ‹Ò¿Ìfiı ÷˘ ±Î‰ı ±Î ⁄‘Ì «ÌΩıfiÎ ’fl‰ÃÎfi¿_ <· fiÏË. Ï‰Ï‰‘ Á_Â˘‘fi˘ «·Î‰‰Î‹Î_ ‰…fi ·√¤√ 400 Ï¿·˘√˛Î‹ ◊Î› ±fiı Áı‹Ì-fl˘⁄˘ÏÀ¿ ‰ÎËfi‹Î_ ⁄ıÁÌ ±fiı ›ÎhÎÌ ÀÌ‹fiÎ ÁP›˘ Ωı «Îfl Ë˘› ‹˘ÀÎ Ï‰V÷Îflfiı ¬Ò_ÿÌ ‰‚‰Î‹Î_ ±ı¿Îÿ ÷˘ ÿ˘œ Àfi ¿fl÷Î_ ‰‘ ¤Î◊_ Ωı≥±ı. ‰Ê˝ ·Î√ı, ‹ÎÀı ’˛‰ÎÁfiÌ ¿<· ±‰Ï‘ ±·⁄kÎ, ¬˘flÎ¿ ¤ı√Ì ’ÎHÎÌfiÌ ⁄ı ‰Ê˝fiÌ ‘ÎflÌ ·˘. …wÏfl›Î÷ ’HÎ ¬flÌ. ËÎ≥Õˇ˘…fi ÷◊Î ‹_√‚›ÎhÎÎfi˘ ÂÎflÌÏfl¿ ÷ı‹… ±Î˜„@Á…fi ¶ÎflÎ ‰Ì…‚Ì ’ıÿÎ ¿fl÷Î ‹ÎfiÏÁ¿ ÿ⁄Î‰ ‰ıÃÌ ŒuÒ· Áı· ⁄Î›’˛˘Õ@À Â¿÷Î ±fiı fl˘Ï…_ÿÌ ÷flÌ¿ı fl˘…fiÎ ·ÌÀfl⁄_‘ ¿Áfl÷ ‰Õı ÷_ÿflV÷ ’ÎHÎÌfi˘ ÁM·Î› ±Î’Ì flËı÷Î ¬‹÷Ì‘fl Â¿ı, ‹ÎÀı ÷ıfiÎ ’fl‰ÃÎ ‹_√‚›ÎhÎÌfiı ÿflfl˘… 2,500 ¿ı·flÌ, 83 √˛Î‹ «fl⁄Ì, 60 √˛Î‹ ’˛ ˘ÏÀfi, 25 √˛Î‹ flıÁÎ Ïfl¿fi ±ıÀ·ı ¿ı ŒÎ≥⁄fl ±fiı ⁄Î›˘¿ı±‹ıÏ‹VÀ ±ıÏfl¿ ›˘B› ‹ÎhÎÎ‹Î_ ⁄˘fiıO›Ò (µ’fl) Ï‰ÀÎÏ‹LÁ ÷◊Î ±fiı ¡ıL« ’Î¿ÂÎjÎÌ Ëı‰ı˝ ÀÌÁ Ï‹fiflSÁ Ωı≥±ı. ±Î »ıS·Î_ ⁄ı ÷k‰˘ ÀıO·ıÀfiÎ V‰w’ı ’HÎ ±_√ı ¬ÎÁ ¿ÂÌ Á‹V›Î flËı÷Ì fi◊Ì. ‹‚Ì flËı, ±ıÀ·ı ›Îfi‹Î_ ·Îÿ‰˘ ’Õ÷˘ ÿflı¿ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌfiı fl˘…fiÎ ÁflıflÎÂ ÷ı‹fi˘ …J◊˘ ¬ÎÁ ‰‘Îflı Ë˘› fiÏË. 8 B·ÎÁ ’ÎHÎÌfiÌ ±Î‰U›¿÷Î flËı ‹A› ’˛ffi ¿ı·flÌ, «fl⁄Ì, ’˛˘ÏÀfi ±fiı ±ı‹ ‘ÎflÌfiı Áfl‰Î‚˘ ‹Î_Õ˘ ÷˘ ⁄ı ‰Ê˝ ŒÎ≥⁄flfiı ·√÷˘ »ı. ±ËŸ ’HÎ ·Î_⁄Ì ‹_√‚›ÎhÎÎ ÿflQ›Îfi ÷ıfiı fl˘…⁄fl˘…fiÎ ¤˘…fi‹Î_ ·ı‰Î÷Ì 1,725 ·ÌÀfl ’ÎHÎÌ Ωı≥±ı. ±‰fi‰Ì ‰Îfi√Ì±˘ (ÿÎ. ÷. Ï’{Î ‹Îfi˘ ¿ı ¬Î‘Î¬˘flÎ¿Ìfi˘ ⁄‘˘ ±fiı ¿+¿) ÀÎ‚Ì ‹ÎhÎ …ı ÷ı ’˘ÊHÎ ‰Õı …wflÌ ’fl‰Ã˘ ‹_√‚›Îfi‹Î_ VÀ˘fl ¿flÌ ÁQ≤© ±ı‰Ì «ÌΩı ‰Õı ¿Î‹ «·Î‰Ì ÿı‰Î›˘, ’fl_÷ ±ıÀ·_ ¿›Î˝ ’»Ì Â_ ? Â¿Î› »ı. ¿ı·flÌ ‹ÎÀı ¬Î_Õ ‰Î’flÌ ÏflŒÎ≥fi ¿flı·Ì ¬Î_ÕfiÎ ±fiı «˘¬ÎfiÌ Â¿Î›, ÷˘ «fl⁄Ì ‰fiV’Ï÷ ÷ı· ¶ÎflÎ ¿<Â¿ÌfiÎ ŒÎ_¿Î ÷˘ ‹flÎ› fiÏË. ‹‚Ì Â¿ı »ı. ’˛˘ÏÀfi ‹ÎÀı ÷ıfi˘ fi¿fl˘ ‰fiV’Ï÷ ÷ı· …ı‹fi_ ÷ı‹ ’Ì‰_ Â@› ’Î‰Õfl ‰Î’flÌ Â¿Î›, F›Îflı ŒÎ≥⁄fl fi◊Ì. ’˛˘ÏÀfi ‘flÎ‰÷Î ’Î‰Õfl ‰Õı ’ıÀ ‹ÎÀı «˘¬ÎfiÌ ¿<Â¿Ì ’Òfl÷Ì »ı. Á‰Î· ¤flÎ› fiÏË. flÁ˘≥ ⁄fiÎ‰‰Î ‹ÎÀıfiÎ

Á‹V›Îfi˘ ÷˘Õ ¿Îœ‰Îfi_ ‹U¿ı· fi◊Ì. ±ı¿ ¬ÎÁ ’˛¿Îflfi˘ ¿QM›ÒÀfl ’˛˘√˛Î‹ ÷ˆ›Îfl ¿fl˘ ±fiı ÷ı‹Î_ …ı ÷ı ‰Îfi√Ìfi_ «˘yÁ flıb⁄_‘ÎflHÎ ÁÒ«‰÷Ì ‹ı◊ı‹ıÏÀ¿· Œ˘Q›˝·Î ÁÎ‹ı· ¿flÌ ÿ˘. ±Î Œ˘Q›˝·Î‹Î_ ÿflı¿ flÎ˜-‹ÏÀÏfl±·fiÌ Á_iÎÎ ÷˘ ΩHÎı Ë˘›, ’fl_÷ ÷ı ÁÎ◊ı ‰Îfi√Ì ⁄fiÎ‰‰ÎfiÌ flıÏÁÏ’ ’HÎ Ë˘‰Ì Ωı≥±ı--±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ¿QM›ÒÀflfiÎ Á˘Œ˚À‰ıfl‹Î_ ‰Îfi√Ì ÷ˆ›Îfl ¿fl‰ÎfiÌ flÌ÷ VÀı’-⁄Î›-VÀı’ ‰HÎ˝‰ı·Ì fi Ë˘› ÷˘ “eÕ flı„M·¿ıÀfl”

±ı ±Î‰Î ’˛÷flÌ¿ı ¿ÎflfiÌÁfl‰Î‚ı «ÌΩı ’HÎ ‰Ê˝»ı fiÎ ¿ıÁM·Î› ¿ıÀ·Ì⁄ı Ωı≥±ı. ÏfiWHÎÎ÷˘fi_ ±fi‹Îfi fiÌ«ı ‹…⁄fi_ »ı — á 274 Ï¿·˘√˛Î‹ ÏflŒÎ≥fi ¿flı·Ì ¬Î_Õ; á 60 Ï¿·˘√˛Î‹ ÁÒ›˝‹¬Ì  …ı‰_ ‰fiV’Ï÷ ÷ı·; á 43 Ï¿·˘√˛Î‹ …ıÀ·˘ ’˛˘ÏÀfifi˘ Â© ’Î‰Õfl; á 18

’HÎ ‰¬÷ı Vflı‰Îÿ, ±fiı ‰Îfi√Ì Á_÷˘Ê ±ı¬Î÷Ì ‰Îfi√ÌfiÎ b⁄_‘Á˘Õ‹ ÎflHÎ/ molecular structure ¶ÎflÎ … ‹‚ı ±ı ‰Î÷ Œ@÷ ±»Õ÷Ì ‰Î÷«Ì÷ ÿflQ›Îfi ‹√…‹Î_ ÃV›Î ’»Ì ±ıÏfl¿ ⁄˘fiıO›Òfiı ◊›_ ¿ı ‰Îfi√ÌfiÎ ‹Ò‚ CÎÀ¿˘ Ωı flıb±˘ Ë˘› ÷˘ flıb±˘fiı «˘yÁ ‹Î‚¬Î‹Î_ Á_√ÏÃ÷ ¿flÌ ‰Îfi√Ì

flÎ˜ ±ı ⁄‘Ì «ÌΩı ÷˘-‹ÏÀÏfl±SÁ ÃÌ¿ »ı, ’HÎ ÷flÌ¿ı ÷ı ‰Îfi√Ì±˘ fi◊Ì. ⁄ı ‰Ê˝fiÎ ·Î_⁄Î ’˛‰ÎÁ ÿflQ›Îfi «Îfl …HÎÎfiÌ ›ÎhÎÌ ÀÌ‹fiı ÷˘ fl˘…ıfl˘… ÷Î…\_ ¤˘…fi Ωı≥±ı±fiı ÷ı ¤˘…fi‹Î_‰‚Ì ¬ÎVÁÌ ‰ıflÎ›ÀÌ ’HÎ Ωı≥±ı. ±Î…fiÌ ÷ÎflÌ¬ı ’˛ı„@À¿· flÌ÷ı ¤·ı fiÏË, ’HÎ Áˆ©Î_Ï÷¿ flÌ÷ı

÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷_ ¿QM›ÒÀfl ÷ıfiı ’˘ÀıÀ˘ Ï«MÁ ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ Œfl‹Î≥ÂÌ ±Î˜ÕÛfl ‹Y›Î ⁄Îÿ ’˛◊‹ VÀı’ ÷flÌ¿ı ’˘ÀıÀ˘ Á©Î_ ⁄fiÎ‰ı fiÏË. ’Ëı·Î_ ÷˘ ⁄ÀıÀÎfi_ Á…˝fi ◊‰_ flèÎ_, …ıfiÎ ‹ÎÀı ‰‚Ì …\ÿÎ_ flÎ˜-‹ÏÀÏfl±SÁ Ë˘› »ı. ±Î Ω÷fi_ “eÕ flı„M·¿ı Àfl” ±ıÀ·ı ¿ı ¿ÚÏhÎ‹ flÌ÷ı ¿<ÿfl÷Ì eÕ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ ±Î’÷_ ¿QM›ÒÀfl ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ A›Î· ’Ëı·Ì‰Îfl …ıfiÎ ‹fi‹Î_ ±ÎT›˘ ÷ı Á_Â˘‘¿ ±‹ıÏfl¿Îfi˘ ⁄Î›˘¿ıÏ‹VÀ ±ıÏfl¿ ⁄˘fiıO›Ò Ë÷˘. ’˛ıflHÎÎ ÷ıfiı ¡ıL« ’Î¿ÂÎjÎÌ Ëı‰ı ˝ ÀÌÁ ÁÎ◊ı flÎ_‘HÎ¿‚Î ±_√ı √’Á’ ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ‹‚Ì. ¿˘≥

…\·Î¥2008 á ÁŒÎflÌá11

⁄fiÎ‰Ì Â¿Î› ¿ı fiÏË ? ±√Îµ fi˘ÓK›_ ÷ı‹ Áˆ©Î_Ï÷¿ flÌ÷ı ±ı Â@› Ë÷_. ÏÁ©Î_÷fi_ ‹ÎhÎ ’˛ı„@À¿· ±‹·Ì¿flHÎ ¿fl‰Îfi_ flËı÷_ Ë÷._ ±·⁄kÎ, ⁄˘fiıO›Ò “VÀÎfl Àˇı¿”fiÌ Ëÿı …‰Î ‹Î√÷˘ fi Ë÷˘. ‹¿Î≥, CÎ™, Á˘›Î⁄Ìfi, ‰ı∞Àı⁄· ÷ı·, VÀÎ«˝, ¬Î_Õ, B·Àıfi, ÂÎ¿¤Î∞fiÎ ±fiı Œ‚˘fiÎ ÁÒ¿‰ı·Î ¿˘Ê˘, ‹Î¬HÎ ‰√ıflı ·Î_⁄˘ Á‹› Ω‚‰Ì Â¿Î÷Ì «ÌΩı ‰Õı… ÷ı ±‰fi‰Ì ‰Îfi√Ì±˘ “eÕ flı„M·¿ıÀfl”‹Î_ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ Ωı‰Î ‹Î√÷˘ Ë÷˘. ±Î A›Î· fiÎÁÎfiı ’HÎ …E›˘. ‹_√‚›ÎhÎÎ ÷˘ ΩHÎı ÿÒflfi˘ ’˛ ˘…ı@À ◊›˘, ’fl_÷

Ëı‰˝ı ÀÌÁfi˘ ¿QM›ÒÀfl ’˛˘√˛Î‹ ¤·Ì¤Î_÷Ì ’Îfl µ÷›˘˝ ÷˘ ±Î…ı flÁ˘ÕÎ‹Î_ …Ëı‹÷ ⁄Îÿ ÷ˆ›Îfl ¿flÎ÷Ì ’Œ’ıVÀˇÌ ±Î‰÷Ì ¿Î·ı ¿QM›ÒÀfl Ωı÷Ωı÷Î‹Î_ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ ÿıÂı

±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ±‰¿ÎÂ‹◊¿‹Î_ Ωı “eÕ flı„M·¿ıÀfl” Ë˘› ÷˘ Á÷÷ »±ı¿ ‹ÏËfiÎ Á‘Ì ±‰fi‰Ì ÷Î∞ ‰Îfi√ÌfiÌ ÷·’ ±fi¤‰÷Î ÷ıfiÎ ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘fiı⁄Ì…_ Â_ Ωı≥±ı? ’˛Îfl_Ï¤¿ ÏflÁ«˝ ‹ÎÀı fiÎÁÎ±ı 75,000 ÿÌ‘Î.÷ˆ›Îfl ‹ı≥Õ-À<ÕÎ˜-·±Î˜fl ÕŒÎ‚‰Ì Ûfl ‰Îfi√Ì ¿flÌ ±Î’÷_ ¿QM›ÒÀflÎ≥{˚Õ ‹ÂÌfi ¿ÿÎ« ÁÎ¿Îfl ◊Î› ÷˘ ¿ı‰_ ⁄fiı ? ¤ı√Î¤ı√ ’Ò»‰Î …ı‰˘ ⁄ÌΩı Á‰Î· — ±Î ‹ÂÌfi‹Î_ ±ıÀ·ı ¿ı “eÕ flı„M·¿ıÀfl”‹Î_ Œfl‹Î≥ÂÌ ‰Îfi√Ì ¿ı‰Ì flÌ÷ı ⁄fiı ? ‹ÂÌfifiÌ fl«fiÎ ±À’ÀÌ 12 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

Ë˘› ±ı‹Î_ ÷˘ ΩHÎıÂ¿_ Î fi◊Ì. flÁ˘≥fiı ·√÷Ì ±fiı¿ ÁÎ‹√˛Ì±˘ ¤fl‰Î ‹ÎÀı …\ÿÌ …\ÿÌ VÀ˘flı… «ıQ⁄fl, Ï‹·Î‰À ¿fl‰Î ‹ÎÀı ¿ıÀ·Î_¿ Ï‹@ÁÁ˝, ’ÎHÎÌ ¤ı‚‰÷Î Ï‹Ïfi ‰Î˜Àfl ’Q’ ÷◊Î ‰ÎS‰, ÁÎ‹√˛ÌfiÌ ÀˇÎLÁŒfl ‹ÎÀı fi‚Î¿Îfl˘, flÎ_‘‰Îfi<_ ¿Î›˝ ⁄Ω‰÷Î ±Î˜‰fi ÷ı‹… ’˛ ıÂfl ¿>¿fl, ’ÏÕo√ ÷◊Î ±Î≥Á øÌ‹ ⁄fiÎ‰‰Î ¡Ì{fl, ‹flÌ‹ÁÎ·˘ »Î_À÷Î „V’˛¿_ ·fl ‰√ıflfiı _  Á_ ¿ÌHÎ˝ fiıÀ‰¿Û ±Î¬Î ¿QM›ÒÀflÎ≥{˚Õ ‹ÂÌfi‹Î_ Ë˘‰_ Ωı≥±ı. Ï‰Ê› Ï‹¿ıÏfi¿· ±ı„L…Ïfi±Ïfl_√fi˘ »ı, …ıfiÌ Àı@fi˘·˘Ï… ËÎ◊‰√Ì »ı. ±Î◊Ì ‹ÂÌfi ’Òfl÷Ì ‰Î÷ »ı I›Î_Á‘Ì ±ıÏfl¿ ⁄˘fiıO›Ò ±fiı Ëı‰ı˝ ÀÌÁ …ı‰Î Á_Â˘‘¿˘fi_ ¿Î‹ ¬ÎÁ ¿’w_ fi◊Ì. ¿’fl˘ Á‰Î· «˘yÁ Ω÷fiÌ ÁÎ‹√˛Ì±˘ «˘yÁ ’˛‹ÎHÎ‹Î’ı ‰Î’flÌfiı “eÕ flı„M·¿ıÀfl” ’ÎÁı «˘yÁ ’˛¿ÎflfiÌ ‰Îfi√Ì fl_‘Î‰‰Îfi˘ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ı‹Î_ ËΩfl˘ ¿˘„Q⁄fiıÂLÁ ÁÎ◊ı ¿Î‹

⁄ı ’Õ ‰E«ı ÁÎ_Ωı ’Î◊fl‰Îfi˘ flËı, ÁÎ‹√˛Ìfiı ⁄ÎŒ‰Ì, ÷‚‰Ì ¿ıÏ√˛· ¿fl‰Ì ’Õı, «Ì{ ¬‹HÎ‰Îfi_ ◊Î› ±√fl ÷˘ Ï’{Î ‹ÎÀı ⁄˜Ï¿o√fiÌ Ï‰Ï‘ …wflÌ ⁄fiı. ±Î≥Á øÌ‹ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰_ Ë˘› ÷˘ ‰‚Ì Œ˚·ı‰ÕÛ ÿÒ‘fiı ◊ÌΩ‰÷Ì ‰¬÷ı ÷ı‹Î_ Ë‰ÎfiÎ ÁÒZ‹ ’fl’˘ÀÎ ÿÎ¬· ¿fl‰ÎfiÎ flËı, ¿ÎflHÎ ±ı ‰√fl ±Î≥Á øÌ‹ Á˘Ï·Õ √ßÎ …ı‰˘ ⁄fiı. ‹·Î›‹ ◊Î› fiÏË. ¿≥ ÁÎ‹√˛Ì ¿ıÀ·Î ’˛‹ÎHÎ‹Î_ ·ı‰Ì ±ı ’HÎ ¿QM›ÒÀflfiı ÷ıfiÎ ’S·ı ’Õı ±ı‰Ì ¤ÎÊÎ‹Î_ …HÎÎ‰‰_ flèÎ_-±◊Î˝÷˚ ¿QM›ÒÀflfiı flıÏÁÏ’ Á‹Ω‰÷Ì …ı ÷ı ‹ı◊ı‹ıÏÀ¿· Á_iÎÎ‰Î‚Ì ÏÕÏ…À· ·ıLB‰ı…fi_ ±Î›˘…fi ¿fl‰_ flèÎ._ ±Î ⁄Î⁄÷‹Î_ Á_Â˘‘fifi_ ±Î_‘HÎ Ë∞ ÷˘ «Ò·ı »ı, »÷Î_ Ëı‰ı˝ ÀÌÁı ’˛Î◊Ï‹¿ ¿ËÌ Â¿Î› ÷ı‰˘ ’˛Î›˘Ï√¿ Á˘Œ˚À‰ıfl ÷ˆ›Îfl ¿flÌ fiÎA›˘ »ı. ‹ÎfiÌ ·˘ ¿ı ±Î’HÎı I›Î_ ⁄ı¿flÌfiÌ ±Î≥À‹ ÷flÌ¿ı ‰ı«Î÷Ì ÏhÎ¿˘HÎÎ¿Îfl ’Œ ’ıVÀˇÌ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ±‰¿ÎÂ‹◊¿fiÎ ›ÎhÎÌ±˘ ‹ÎÀı ⁄fiÎ‰‰ÎfiÌ »ı ±fiı ‹ËÎflÎ…fi˘ ’ÎÃ ±ÿÎ ¿fl÷_ “eÕ flı„M·¿ıÀfl” fiÎ‹fi_ ¿QM›Ò Àfl ’HÎ ±ı ‹◊¿‹Î_ »ı. ⁄ı¿flÌfiÌ ’Œ ’ıVÀˇÌ ‹Ò‚¤Ò÷ hÎHÎ ·ı›fl‹Î_ ‰ËıÓ«Î›ı·Ì Ë˘› »ı. ’˛◊‹ ·ı›fl ÷flÌ¿ı ‹ıÓÿÎfiÎ ‰HÎı·Î ·Ò±Îfi_ ’Õ ‰’flÎ›, ⁄Ì…\_ ·ı›fl ‹Î¬HÎfi_ ±fiı hÎÌ…\_ ‰‚Ì ·Ò±ÎfiÎ ’Õfi_ Ë˘› »ı. ‰HÎ‰Î‹Î_ ±Î‰ı I›Îflı hÎHÎı› ’Õ ·_⁄«˘flÁ Ë˘›, …ı‹fiÌ ÁÎ‹ÁÎ‹Ì Ï¿fiÎfl˘ ±ı¿ ’fl ±ı¿ ¿flÌfiı 1/3 …ıÀ·Ì

‰Î‚˘ I›Îflı…ı 3Á‹«˘flÁ Ü 3 Ü 3÷ˆ›=Îfl9◊›˘ ’Õ ⁄fiı. Ë‰ı ÷ıfiÎ ’fl hÎÎ_Á˘ ¿Î’ ‹Ò¿Ì ’Œ ’ÎÕ‰Îfi_ flËı »ı . ’Ëı·Ì ‰Î÷ ÷˘ ±ı ¿ı ’ıVÀˇ ÌfiÎ ⁄ı ÏhÎ¿˘HÎ ±·√ ’ÎÕ‰Î‹Î_ flÎ_‘‰ÎfiÌ Ï‰Ï‘‹Î_ … ‰ˆÏ‰K›fi˘ ’Îfl ±Î‰ı »ı. ±_Ï÷‹ ¿Î›˝ Ï√˛Ï·_√fi_ »ı. fi◊Ì. ¿˘≥ ‰Îfl ⁄ı «ÌΩıfiÌ Ï‹·Î‰À ±Î ÷‹Î‹ ¿Î›˘˝⁄Ω‰‰ÎfiÎ ÿflı¿ ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘›, ·˘À ‰Õı ¿HÎ¿ ⁄Î_‘Ì ¿‹ÎLÕfiı ±Î‰flÌ ·ı÷˘ …ı Á˘Œ˚À‰ıfl Ëı‰˝ı @›Îflı¿ ’Õ ‰HÎ‰ÎfiÎ flËı ±fiı ‰‘‹Î_ ÀÌÁı ⁄fiÎT›˘ ÷ıfiÌ ±»Õ÷Ì {·¿ ⁄Ë

Áfl‚ ¤ÎÊÎ‹Î_ Ωı≥±ı. ‰‘ ±ı¿ ’Œ ’ıVÀˇ ÌfiÎ ·Ò±Î ‹ÎÀı ÿÎ¬·˘ — ‘Îfl˘ ¿ı ‰’flÎ÷Î ‹ıÓÿÎfiÎ_ ⁄ı ±‰¿ÎÂ‹◊¿fiÎ ‹Ò‚¤Ò÷ CÎÀ¿˘ ±fiø‹ı ›ÎhÎÌ±˘ ’Î¿ÂÎjÎÌ VÀÎ«˝ ±fiı B·Àıfi »ı. ¿QM›ÒÀfl ’ÎÁı CÎ™fiÌ ÷ı ’»Ì ⁄ÀıÀÎfiÌ, ‹¿Î≥fiÎ ±‰¿ÎÂ‹◊¿‹Î_ …wfl ·˘ÀfiÌ ±ıÀ·ı ¿ı fiÏË. B·Àıfifi˘ ±fiı ¿˘fi˝ Œ˚·˘flfiÌ ±fiı VÀÎ«˝fi˘ fi¿fl˘ ÁÒ¿‰ı·˘ ⁄˛ıÕfiÎ «ÒflÎfiÌ ’Î‰Õfl Ë˘› ÷˘ «Î·ı. ¿À·ıÀ ÷ˆ›Îfl ⁄ÀflfiÎ ‹Ò‚ CÎÀ¿˘ ÷flÌ¿ı ¿flÎ‰‰Î ‹Î√ı »ı. ±Î˜≥· ÷◊Î ’ÎHÎÌ «Î·ı. ±ÎfiÎ ‹ÎÀı Œ˘Q›·Î ˝ ·Ò±Îfiı ±◊Î˝÷˚ ¿≥ ? V‰Î¤ÎÏ‰¿ »ı ¿HÎ¿fiı ±_√ı∞ ˛ ‹Î_ dough ¿ı ‹ÏËfiÎ±˘ ·Î_⁄˘ ¿Ëı‰Î›, ±ıÀ·ı Ëı‰ı˝ ÀÌÁı ’˛‰ÎÁ ¬ıÕÌ flËı·Î ’˘÷ÎfiÎ ‹ı◊ı‹ıÏÀ¿· ±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘ ’˛˘√˛Î‹‹Î_ ÷ıfiÎ ‹ÎÀı D ’ÎÁı ⁄ÀıÀÎ fi◊Ì, ±fiı ⁄Àfl ‹ÎÀı B Á_iÎÎ ‹ÎÀı ’Ëı·Î_ ÷˘ ÷ıfi_ ’Á_ÿ ¿flÌ. ⁄ıµfiÎ_ ·ı›flfiı ±Î‰÷Ì ¿Î·fi_ eÕ flı„M·¿ıÀfl, …ıfiÌ Á…˝fi ¿fl‰_ flèÎ_. ±ı¿⁄ÌΩ ’fl ÏÕ{Î≥fi Ë∞ ¿Î√‚ ’Òfl÷Ì ÁÌÏ‹÷ »ı ±ÎfiÎ ‹ÎÀı ⁄ÀıÀÎfiÎ ±K›Îfl˘Ï’÷/superimpose ¿fl‰ÎfiÎ ÁÎ≥À˘M·Î{‹ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î ¿˘Ê˘ ±ıÀ·ı ¿ı Ï⁄»Î‰‰ÎfiÎ ¿‹ÎLÕ ÷flÌ¿ı (ÀÌÁfiÎ Á˘Œ˚À‰ıfl ‹…⁄ W 1 ) √˛Ì¿ ¤ÎÊÎfi˘ ÏÁB‹Î ›Îfiı ‹Ò‚ÎZÎfl ¿QM›ÒÀflfiÌ VÀ˘flı… «ıQ⁄fl‹Î_ »ı, …ıfiÌ ÷ıHÎı ’˛˘√˛Î‹‹Î_ ‰Î’›˘˝. À>_¿‹Î_, ÁÎ◊ı ’ÎHÎÌ W ±fiı VÀÎ«˝ S1 ¤ı‚T›Î flÎ_‘‰ÎfiÌ Ï‰Ï‘fi˘ ’˛◊‹ ¿‹ÎLÕ D ’»Ì ÷ı±˘ ¿<ÿfl÷Ì ⁄ÀıÀÎfiÌ „V◊Ï÷‹Î_ B D ⁄L›˘, ’fl_÷ ±√Îµ …HÎÎT›Î ±Î‰Ì Ω› »ı. Ëı‰ı˝ ÀÌÁfiÎ Á˘Œ˚À‰ıfl ‹…⁄ ⁄ı ‰¬÷ √ÕÌ ¿fl‰ÎfiÌ Ë˘‰Îfiı ‹…⁄ ±Î‰˘ ¤ı√ ¿fl‰ÎfiÌ Á_iÎÎ / »ı ·Ì‘ı ’Òfl˘ ¿‹ÎLÕ (D B D) ±fiı ÷ı ‹ÎÀı¿Ì-⁄˘ÕÛ ’fl ‹ÎhÎ V·ıÂfiÌ (D B D) (D B D) ±ı ¿Ì ÿÎ⁄‰ÎfiÌ flËı »ı. ‹¿Î≥fi˘ ·˘À flÌ÷ı ¿QM›ÒÀflfiı ±Î’‰˘ flèÎ˘. ±Î ±fiı ⁄˛Õı fi˘ ‹ıÓÿ˘ ’HÎ VÀÎ«˝ S1 ±fiı ¿‹ÎLÕfiÎ ±Î‘Îflı ¿QM›ÒÀfl ’Œ ’ıVÀˇÌ B·Àıfi S 2 ‘flÎ‰ı »ı. ’ÏflHÎÎ‹ı ÷ˆ›Îfl ¿flÌ fiÎ¬ı. ±‰¿ÎÂ‹◊¿fiÎ ¿QM›ÒÀflfiı (S1 / W1) ±·⁄kÎ, B·Àıfi ±fiı VÀÎ«˝ ‰Õı / W / S2 fi˘ ¿‹ÎLÕ ±ÎM›Î ’»Ì ¿Î«Ì ‹ıÿÓ ˘ ⁄fiÎ‰‰Î ‹ÎÀı Âw±Î÷‹Î_ …\ÿÎ ±ı‰Ì …ı ¿À·ıÀ ÷ˆ›Îfl ◊Î› ÷ıfiı ‹ÎhÎ σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

±‰¿ÎÂ›ÎhÎÌ±˘ ‹ÎÀı ±_÷ÏflZÎ‹Î_ fl˘¿ÎHÎfi˘ Á‹›√Î‚˘ ‰‘‰Îfi˘ »ı ±fiı ‘fl’÷ ‰Î‚÷Ì ’ıÀ’ÒΩfi˘ Á‰Î· ‹Ëk‰’ÒHÎ˝ ⁄fi‰Îfi˘ »ı. ±_÷ÏflZÎfi_ ¬ıÕÎHÎ ‰‚Ì ±‰¿ÎÂ‹◊¿fiÎ VÀı…ı ±À¿Ì …‰Îfi_ fi◊Ì. ∂Ω˝fiÌ ±¬ÒÀ Áfl‰ÎHÎÌ ±Î’÷Î Œu{fi ’Î‰fl ‹ÎÀı «_ƒfi˘ ÏËÏ·›‹-3 ‹ı‚‰‰Î ±‹ıÏfl¿Î I›Î_ ’˛˘ÁıÏÁ_√fiÎ_ ‹◊¿˘fiÌ V◊Î’fiÎfi˘ ‹fiÁÒ⁄˘ Áı‰ı »ı. ÁÒ›˝fiÎ e_ŒÎÕÎ»Î’ Á˙fl’‰fi ¶ÎflÎ ±Î‰÷˘ ÏËÏ·›‹-3 M≤J‰ÌfiÌ Á’ÎÀÌ±ı ’Ë˘Ó«÷˘ fi◊Ì, ±ıÀ·ı ÷ıfiÌ Á’ÎÀÌ ’fl ·√¤√ 10,00,000 Àfi ÏËÏ·›‹3 …‹Î ◊›˘ Ë˘‰Îfi˘ ±_ÿÎ… »ı. ⁄‘˘ Á‹ıÀÌ ·ı‰Î› ÷˘ ±ı ’fl‰Ã˘ 20 ±⁄… Ï¿·˘‰Î˜À/‰Ê˝ …ıÀ·Ì ⁄ıÁ‹Îfl ‰Ì…‚Ì ±Î’Ì Â¿ı ÷ı‹ »ı. Á‹Ωı ¿ı Œu{fi ’Î‰fl I›Îfl ’»Ì ÁÎ«Î ±◊˝‹Î_ ∂Ω˝fi_ ±ZÎ›’ÎhÎ ⁄fiı. ⁄Ì∞ ÷flŒ ‹_√‚fi˘› ’˛‰ÎÁ ‰Ëı·˘‹˘Õ˘ ›˘Ω›Î ‰√fl flËı‰Îfi˘ fi◊Ì. ±Î ⁄Lfiı Ï‹Âfi˘ ⁄ıÂ¿ ·Î_⁄Î √Î‚ÎfiÎ_ »ı, ’fl_÷ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ±‰¿ÎÂ‹◊¿fi_ ⁄Î_‘¿Î‹ À>_¿ Á‹›‹Î_ ’Òw_ ◊›Î ’»Ì ÷ı‹Î_ ’ÕÎ‰ fiÎ¬fiÎfl ±Õ‘˘ Õ{fifiÌ ÀÌ‹ı fl˘…ıfl˘… Â_ ¬Î‰_ ±ı ’˛ffi ÷Î¿Ìÿfi˘ »ı. flÁ˘≥›Îfi˘ ’ÎÃ ¿QM›ÒÀflfiı Á’fl÷ ¿fl‰Î ±_√ıfi_ Á_Â˘‘fi ÷ıfiı … ±fi·ZÎÌfiı «Î·Ì flèÎ_ »ı. ±ıÏfl¿ ⁄˘fiıO›Ò ±fiı Ëı‰ı˝ ÀÌÁ ’˛Îfl_Ï¤¿ Á_Â˘‘fifiÎ fiÎ‹ı ÿÎ‚-«˘¬Î ‰ÌHÎÌ «Ò@›Î »ı. ¿QM›ÒÀflfiÌ ¬Ì«ÕÌ @›Îflı fl_‘Î› ±ı … ‹ÎhÎ Ωı‰Îfi_ flËı

O

¿‹ÎLÕ ±Î’‰Î flèÎÎ.‰÷ÌËı‰Á_ı˝ iÀÌÁfiÎ ’˛˘√˛Î‹‹Î_ VÀÎ«˝ ÿÂÎ˝ ÎÎ S1 »ı ±fiı B·ÀıfifiÌ Á_iÎÎ S2 »ı. ⁄Àfl ’HÎ ±Î¬flı Â_ »ı ? ±Î˜≥· («fl⁄Ì) ÷◊Î ’ÎHÎÌfi_ Á_›˘…fi »ı. ’ÎHÎÌ ›Îfiı‰Î˜Àfl ‹ÎÀı W ÷◊Î ±Î˜≥· ‹ÎÀı O Á_iÎÎfi˘ ±ÎÿıÂ ¿QM›ÒÀflfiı ±Î’Ì ÿı‰Î›, ±ıÀ·ı ÷ı ⁄Àfl ÷ˆ›Îfl ¿flÌ fiÎ¬ı.

±Î˜≥·±Î ⁄‘‰Õı_ ËÎ· ÁÎ_÷÷˘‚‰ÎfiÌ flËı ËÎ_»ı.Õ·Ì ¿Î√‚fiÌ «Ò·ı «ÕÎ‰‰Î …ı‰_  ·Î√ı, ’fl_÷ Á_Â˘‘fi ⁄Ë √_¤Ìfl÷Î’Ò‰˝¿ ±fiı √Ëfi flÌ÷ı «Î·Ì flèÎ_ »ı. Á_Â˘‘fi‹Î_ ‹ËkÎ‹ Ïÿ·«V’Ì ·ı÷_ Ë˘› ÷˘ fiÎÁÎ, ¿ı‹ ¿ı 2010 Á‘Ì‹Î_ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ±‰¿ÎÂ‹◊¿ ’Òflı’Òw_ ⁄_‘Î›Î ’»Ì

»ı ¿ı ±ı±_‰÷_ ÏflZÎ ¿QM›Ò’ÒÀflfl÷˘⁄L› _, ÷˘ ÷ıfi. ˘‘Îfl˘ ‰’flÎÂ ÁÌÏ‹÷ flËı‰Îfi˘ fi◊Ì. ŒÎ≥‰-VÀÎfl Ë˘À·˘◊Ì ‹Î_ÕÌfiı fl˘ÕÁÎ≥Õ œÎ⁄Î Á‘Ì ¬ÎHÎÌ’ÌHÎÌfiÎ ¿ıÀ·Î› ±~Îfiı ÷ıfi˘ ·Î¤ ‹‚ı ±ı‰Ì ’ÒflÌ ‰¿Ì »ı. ¿QM›ÒÀfl flÁ˘≥›˘ ⁄L›Î ’»Ì flÁ˘≥›Î±˘ ¿ÿÎ« ‰ı≥Àfl ⁄fiı.á …\·Î¥2008 á ÁŒÎflÌá13

‰Ê˝ ’Ëı·Î_ ¬ΩfiÎfi± _ „V÷I‰ ’˛¿ÎÂ‹Î_ ±Î‰‰Îfi_ Ë÷,_ »÷Î_ ¬Ωfi˘ ’˘÷ıfiÏË. ≥Ï÷ËÎÁ¿Îfl˘±ı ‹Î_Õı·Î ±ÕÁ|Î ‹…⁄ ‰÷˝‹Îfi ÿflı ±ı Á_’ÏkÎfi_ ‹ÒS› wÎ. 1.5 ±⁄… …ıÀ·_ ◊Î›, ’fl_÷ ÿ˘œ Áˆ¿Î ’flÎHÎ˘ Á‰Î· Ë∞ …ı‹fi˘ ÷ı‹ »ı ¿ı Á_’ÏkÎfi˘ ±Î‰Õ˘ ‹˘À˘ ¤_ÕÎfl √›˘ @›Î_?

gffgff;ffc[af 5f[Xjffgff[ bfJgff[ Biffz[ zc;ifgff 5f8fzfdff+ ;fl,f yfiff[ ±_√˛ı… ÁˆL›fiı ËÎ◊÷Î‚Ì ±Î’Ìfiı Ï⁄◊flfiÎ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ ¿fl˘Õ˘fiÎ ‹ÒS›fiÎı ’ırÎ≥ ¬ΩfiÎı ·≥fiı ¿˘”¿ ±iÎÎ÷ V◊‚ı «ÎS›Î √›Î ±ı ÁÎ◊ı ÷ı‹fi_ ±fiı ¬ΩfiÎfi_ ÃÎ‹Ãı¿Îb_ ÁV’ıLÁ ⁄L›_

±ı¿ ‰¬÷ ⁄L›_ ±ı‰_ ¿ı 1857fiÎ Ï‰M·‰ ÿflQ›Îfi …fifl· Ëıfi˛Ì Ëı‰·Î˜¿fiÎ

±_√ı…˛ ·U¿flı øÎ_Ï÷¿Îfl˘fiÎ ‹◊¿ ¿Îfi’fl ’fl Ï‰…› ‹ı‚T›Î ’»Ì ◊˘ÕÎ¿ Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀı ±Î‰ı·Î Ï⁄◊fl ÷flŒ {Õ’Ì ¿>« Âw ¿flÌ, F›Î_ ‰Ëı·Ì ÷¿ı ’Ë˘Ó«‰Î ‹ÎÀı ±Î¿Ê˝HÎ˘ ÷flÌ¿ı ⁄ı ‹…⁄Ò÷ ¿ÎflHÎ˘ Ë÷Î_. ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌ ÁÎ‹ı‹ıÿÎfiı ’Õı·Î fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfi˘ ‹¿Î‹ Ï⁄◊fl ¬Î÷ı Ë÷˘ ±fiı …fifl· Ëı‰·Î˜¿ ÷ı‹fiı ∞‰÷Î ’¿ÕÌ ŒÎ_ÁÌ±ı ·À¿Î‰‰Î ‹Î√÷˘ Ë÷˘. ⁄Ì…\_ ±Î¿Ê˝HÎ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfiÎ (…‹b_ Ï«hÎ) ±œ‚¿ ¬ΩfiÎfi_ Ë÷_. Á˘fiÎ-«Î_ÿÌfiÌ ¿·ÎI‹¿ «ÌΩı, ËÌflÎ…ÏÕ÷ {‰ıflÎ÷, ‹˘÷ÌfiÎ_ ±Î¤ÒÊHÎ˘, Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘ ±fiı fiÌ·‹-‹ÎHÎı¿ …ı‰Î_ »^À¿ flIfi˘ ÁÏË÷ ±ı ‘fi¤_ÕÎflfi_ ‰…fi Áı Ó¿Õ˘ ‹HÎ Ë˘‰Îfi˘ ±_ÿÎ… Ë÷˘. …fifl· Ëıfi˛Ì Ëı‰·Î˜¿ ‹ÎÀı ⁄Lfiı ±Î¿Ê˝HÎ˘ »ı‰Àı Q≤√…‚ ’fl‰Îfl ◊›Î_. Ï⁄˛ÏÀÂ Áˆ⁄L›’ırÏ⁄◊ fl ◊’Ë˘Ó E›_ ±ı flÌ÷ı ’ËıÁ·fl¿Ì Î_ fiÎfiÎÁÎËı Î I›Î_ Ì Á·Î‹÷ √›Î Ë÷Î ±ıÀ·_ … fiÏË, ’fl_÷ flÎ÷˘flÎ÷ ⁄‘Ì fl˘fi¿ √‹Î‰Ìfiı ÁÒfiÎ ’Õı·Î ÷ı‹fiÎ flÎ…‹Ëı·‹Î_ ¬ΩfiÎfi˘ @›Î_› ’kÎ˘ fi Ë÷˘. ±ı¿ ÁÿÎ⁄ËÎfl flËV›fi_ ‹ÎhÎ ¿˘¿Õo ‹Ò¿Ìfiı ±ı »ıS·Î ’ırÎ ¬ÿ ’HÎ ·Î’kÎÎ ⁄L›Î Ë÷Î. ⁄Ì…ı ‰Êı˝ 1858 ‹Î_ ±ıÀ·ı ¿ı ⁄flÎ⁄fl 150 14 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

±ı ¿ı @±Î‰Õ˘ ‹˘À˘ ’Ëı ¤_Õ·Îfl˘ Á‰Î· ’ırÎfi˘÷˘ÿflFΩı ›Îflfi˘ √‹Î‰Ì ⁄ıÃ·ı Î fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ÎÁı ±ÎT›˘ @›Î_◊Ì ? ÏÂ‰Î∞±ı 17 ‹Ì ÁÿÌ‹Î_ ’ırÎfi˘ Ë˘t˘ ’˘÷ÎfiÎ ±ÎÃ ’˛‘Îfi˘fiÎ ‰ÕÎfiı ±ÎM›˘ Ë÷˘, …ı ‰¬÷ …÷Î_ ‰ÎflÁÎ√÷ ⁄fi‰Îfi˘ Ë÷˘. ‹flÎÃÎ ÁÎ‹˛ÎF›fi˘ ‰ËÌ‰ÀÌ ¿Îfl˘⁄Îfl «·Î‰‰Î ‹ÎÀı ’ırÎfiı T›Î’¿ ÁkÎÎ±˘ Ë÷Ì. Á_¤Î∞fiÎ ’hÎ ÁÎËfiÎ «Î·ÌÁ ‰Ê˝ ·Î_⁄Î ÂÎÁfi¿Î‚ ÿflQ›Îfi ’ıœÌ ÿfl ’ıœÌfiÎ ø‹ı ⁄Î·Î∞ Ï‰rfiÎ◊, ⁄Î∞ flÎ‰ ’˛◊‹ ±fiı ⁄Î·Î∞ ⁄Î∞ flÎ‰ ±ı‹ Á‚_√ hÎHÎ ’ırÎ±˘ ±ı‰Î {‚@›Î ¿ı ’ırÎfi˘ Ë˘t˘ ‹flÎÃÎ ÁÎ‹˛ÎF›fi˘ ’›Î˝› ⁄L›˘. hÎHÎı› …HÎÎ ±fiø‹ı Ï’÷Î, ’hÎ ±fiı ’˙hÎ Ë÷Î, …ı‹fiÎ ’»Ì Ë˘t˘ ±ı … flÌ÷ı ‰ÎflÁÎ√÷ ÀˇÎLÁŒfl ◊÷˘ flèÎ˘. (…\±˘, ÁÎ‹ıfiÎ ’Îfiı ¿˘Ã˘). ’ırÎ≥fi˘ ÁÒ›˝ ±œÎfl‹Ì ÁÿÌfiÎ ±_÷ı œ‚‰Î ·ÎB›˘. 1795 ‹Î_ ’ırÎ ‹Î‘‰ flÎ‰ ⁄ÌΩ±ıÏ¿S·ÎfiÌ ±ÀÎflÌ ’fl◊Ì ¿>ÿ¿˘ ‹ÎflÌ ±ÎI‹ËI›Î ¿flÌ I›Îflı ⁄Î∞ flÎ‰ ⁄ÌΩfiı’r ı Î’ÿ ‹Y›_. ±Îfi‰_ÏÂ¿ flÌ÷ı Ëo‹Âı ‹…⁄ ±Î√‚ «Î·‰Îfiı ⁄ÿ·ı ÷ı ±¿Î‚ı ÷ı‹… ±ı¿Î±ı¿ fiÎ⁄Òÿ≥VÀ ◊‰Îfi _ Ë÷_.¿o’fiÌfiÎ ·U¿fl ≥„LÕ›Î ÁÎ‹ı 1818 ‹Î_ ¬ı·Î›ı·Î ›©‹Î_ ⁄Î∞ flÎ‰ ⁄ÌΩfi_ ÁˆL› ËÎ›* ±fiı ‹flÎÃÎ Ë¿>‹÷fi_ ’ÎÀfi√fl √HÎÎ÷_ ’HÎı ±_√˛ıΩıfiÎ ËÎ◊‹Î_ ±ÎT›_. Ï‰…ı÷Î ·U¿flfiÎ ±_√˛…ı ÁıfiÎ’Ï÷ FË˘fi ‹ÎS¿‹ı …^fi 18, 1818

fiÎ fl˘… ›©¿ıÿÌ ⁄Î∞ flÎ‰ ⁄ÌΩfiı ∞‰÷ÿÎfi ±Î’‰ÎfiÎ ÁÎÀÎ‹Î_ ¿ıÀ·Ì¿ Âfl÷˘ ‹Ò¿Ì. ⁄‘_ ‹‚Ìfiı 6 Ë÷Ì. ±Î‹Î_ ‹A› ±ı ¿ı ’ırÎfi˘ Ë˘t˘ ÷I¿Î‚ flÿ⁄Î÷· Ãfl÷˘ Ë÷˘, ‹flÎÃÎ ÁÎ‹˛ÎF›fiı ¬Î·ÁÎ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰÷_ Ë÷_ ±fiı ⁄Î∞ flÎ‰ı ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ’HÎı »˘ÕÌ ±ı¿Îÿ ÿÒflfiÎ V◊‚ı ∞‰fifiÎ_ ÂıÊ ‰Ê˘˝ fi…fl¿ıÿ‹Î_ ‰Ì÷Î‰‰ÎfiÎ_ Ë÷Î_. ±Î Âfl÷˘ ⁄‘Ì flÌ÷ı ⁄Î∞ flÎ‰fiÎ_ ¿Î_ÕÎ_ µ÷ÎflÌ ·ı÷Ì Ë÷Ì, ’HÎ ÷ı ÁÎ◊ı FË˘fi ‹ÎS¿‹ı µÿÎfl÷Î ±ı ‰Î÷ı ÿı¬ÎÕÌ ¿ı ⁄Î∞ flÎ‰fiı ÷‹Î‹ ’ırÎ≥ ¬Ωfi˘ ÁÎ◊ı·ı÷Î …‰ÎfiÌ

‰V÷Ìfi_ Ï⁄◊fl Á·Î‹÷ Ë÷._ ±Î¬flÌ ’ırÎfi_ I›Î_ ±Î√‹fi ◊›Î ’»Ì Ωı ¿ı ‰V÷Ìfi˘ Á‹Îfl fi flèÎ˘, ¿ı‹ ¿ı ⁄Î∞ flÎ‰ ÁÎ◊ı ÷ı‹fiÎ 15,000 …ıÀ·Î ’ırÎ¤@÷ ±fi«fl˘ Ë÷Î. Ï⁄◊fl ¬Î÷ı ’HÎıfiÎ Âfi‰Îfl‰ÎÕÎ

»^À ±Î’Ì. Ï‰ÂıÊ‹Î_¿o’fiÌfiÎ wÎ. 8,00,000 fi_ ±Î∞‰fi Î_‘Ì ±ÎM›._ ≥VÀ ≥„LÕ›Î √‰fi˝fl-…fifl· Ëı„VÀoBÁfiıÁÎÏ·›Îb_ ·ÎB›_ ¿ı⁄ÁÎÏ·›ÎHÎÎfiÌ ⁄Î⁄÷ı FË˘fi ‹ÎS¿‹ı ‰‘ ’Õ÷Ì »^À ‹Ò¿Ì Ë÷Ì. ’ırÎ ‹ÀÌfiı ›©¿ıÿÌ ◊›ı·Î ⁄Î∞ flÎ‰fiı ‰Êı˝ ÿËÎÕı ±ÎÀ·Ì ‹˘ÀÌ (Ï‰Ïfi‹›fiÎ ÷I¿Î·Ìfi ÿflı Ωı÷Î_ 80,000 ’ÎµLÕ …ıÀ·Ì) fl¿‹ ±Î’‰Îfi_ ÷ıfiı ¬À@›_, ’fl_÷ Á‹…^÷Ì ◊›Î ’»Ì Ëı„VÀoBÁ ·Î«Îfl Ë÷˘. ¬flı¬fl ÷˘ ÁıfiÎ’Ï÷ ‹ÎS¿‹ı ÁÎÏ·›ÎHÎÎ ÷flÌ¿ı ‰‘ ’Õ÷Ì fl¿‹ fiË˘÷Ì ÀÎ_¿Ì, ¿ı‹ ¿ı ’ırÎ ÷flÌ¿ı ⁄Î∞ flÎ‰fiı ⁄Îfl ‹ÏËfiı I›Îflı wÎ. 97,00,000 fiÌ ‹ËıÁ·Ì Ò ±Î‰¿ ’˛ÎM÷ ◊÷Ì Ë÷Ì ±fiı ‰Ê˘˝‰Ê˝fi˘ ÷ı ÿS·˘ Ë‰ı ±_√ıΩ ˛ fiı ı ‹‚‰Îfi˘ Ë÷˘. ’ırÎ≥ ¬Ωfi˘ ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ı·‰ı ÎfiÌ »^À ⁄Î∞ flÎ‰fiı ±Î’‰Î‹Î_ ’HÎ ÁıfiÎ’Ï÷ ‹ÎS¿‹ı µÿÎfl÷ÎfiÎ fiÎ‹ı ‹˘À˘ µ’¿Îfl fiË˘÷˘ ¿flÌ fiÎA›˘, ¿ÎflHÎ ¿ı Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘, {‰ıflÎ÷, ¿·Î¿ÚÏ÷±˘ ±fiı Ï¿o‹÷Ì flIfi˘ ¿fl÷Î_ ±fiı¿√HÎÌ ‹ÒS›‰Îfi V◊Î‰fl Ï‹·¿÷˘fi˘ ¿⁄Ωı ⁄Î∞ flÎ‰ı √‹Î‰‰Îfi˘ ◊›˘ Ë÷˘. ¿Îfi’fl◊Ì ‰ÌÁı¿ Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀı ±Î‰ı·_ Ï⁄◊fl fiÎ‹fi_ ±ΩH›_ √Î‹ ±_√˛ıΩı±ı »ıS·Î ’ırÎfiÎ ‰fi‰ÎÁ ‹ÎÀı ’Á_ÿ ¿›*. ÏfiT≤ÏkÎfiÎ_ ‰Ê˘˝ ⁄fiÎflÁ‹Î_ ¿ı ‹◊flÎ‹Î_ ‰Ì÷Î‰‰Îfi˘ ⁄Î∞ flÎ‰ı

… ‹flÎÃÎ Âˆ·±fi Ìfi˘ w’ ‹Ëı·¿·Î¿Ú ⁄Î_‘ÏÌ÷±˘ ÷ıfiı ’ı…ır‰˘ÎfiÎ ÿ⁄ÿ⁄Îfiı ‰Õı ÂHÎ√Îfl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ÏfiT≤ÏkÎ‹› ∞‰fi ‰ˆ¤‰’Ò‰˝¿ √Ωfl‰Î ‹ÎÀı ⁄Î∞ flÎ‰ ⁄ÌΩ ’ÎÁı ‘fiÿ˙·÷fiÌ ¿‹Ì fi Ë÷Ì. ∂SÀ<_, ÁÎÏ·›ÎHÎÎ ÷flÌ¿ı ’˛ÎM÷ ◊÷Î wÏ’›Î 8 ·Î¬ Ï⁄◊fl …ı‰Î V◊‚ı @›Î_ ¬«˝‰Î ±ı ’˛ffi Ë÷˘, ¿ı‹ ¿ı ¬«˝ …ıfiÎ ¬Î÷ı ‹_ÕÎ› ±ı‰_ ÂÎÁfi÷_hÎ fi Ë÷_ ±fiı ÁˆL› ’HÎ fi Ë÷_. ±_√˛ıΩı Á‹ZÎ ⁄Î∞ flÎ‰ı ÁkÎÎ‰Îfl flÌ÷ı ΩËıfl ¿flı·Ì Á_’ÏkÎfi˘ ±Î_¿Õ˘› ‹˘À˘ Ë÷˘. ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌfiÎ wÎ. 16,00,000 fiÎ ⁄˘LÕ Ë÷Î, …ı‹fiÎ ’fl ‰ÎÏÊ˝¿ 5Ñ fi_ T›Î… »^À÷_ Ë÷ _. (¿ıÀ·Î_¿ ‰Ê˝ ’»Ì ±Î¬flÌ ’ırÎ±ı ÷ı ⁄˘LÕ fl˘¿ÕÎ ¿flÌ ·Ì‘Î ±fiı fl˘¿Õ ÷flÌ¿ı ’˛ÎM÷ ◊›ı·Ì Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘ ¬ΩfiÎ‹Î_ ÁÎ‹ı· ¿flÌ ÿÌ‘Ì.) ’ırÎfiÌ

±Î√˛Ë flÎA›˘,±ı’fl_ ÷ ‰‘ ±Î⁄ÎÿÌ‰Î‚Î_ fi√fl˘‹Î_ √˘flÌ Ë¿>‹÷ ÁÎ‹ı @›Îflı¿ ’HÎ ±Î_ÿ˘·fi Á‚‰‚ı ÷˘ ±Á_÷WÀ˘ ‹˘ÀÌ Á_A›Î‹Î_ ‹flÎÃÎ ÁflÿÎfl Œfl÷ı Á_√ÏÃ÷ ◊Î› ±ı ⁄Ì¿ı ±_√ıΩ ˛ ı ‹ÎL›Î fiÏË. ’Î_¬Ì …\·Î¥2008áÁŒÎflÌá 15

¿ıÏŒ›÷ ‹…⁄ Ï¿o‹÷Ì flIfi˘fi_ ‹ÒS› wÎ. 10,00,000; Á˘fiÎ-«Î_ÿÌfi_ wÎ.3,00,000 ÷◊Î ±L› ±Î¤ÒÊHÎ˘fi_ wÎ. 80,000 Ë÷._ 1825 fiÎ ±flÁÎ‹Î_ fi√ÿ «Î_ÿÌfiÎ ⁄fiı·Î wÎ. 1 fiÎ ÏÁyÎfiÌ

⁄Î⁄÷ı ÷ı‹fiÎ fiÁÌ⁄fi˘ ’ÏÕ›˘ ¿ÎHÎ˘ Ë÷˘. ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌ±ı wÎ. 8,00,000 fiÎ ÁÎÏ·›ÎHÎÎ ±_√ı fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfi˘ ‰ÎflÁÎ√÷ ±Ï‘¿Îfl fi V‰Ì¿Î›˘˝, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ı±˘ ÿkÎ¿’hÎ Ë÷Î ±fiı ·˘ÕÛ Õı·ËÎµÁÌ±ı CÎÕı·Ì ¬Î·ÁÎfiÌÏ÷ ‹…⁄ ‰ÎflÁÎfiÎ ËyÿÎfl fi Ë÷Î. √‰fi˝fl-…fifl·fi˘ Ë˘t˘ ¤˘√‰÷Î Õı·ËÎµÁÌfiı fiÎfiÎÁÎËı⁄ı ±fiı¿ ’hÎ˘ ·A›Î. ÿfl ‰¬÷ı …‰Î⁄ ±ı ‹Y›˘ ¿ı ⁄Î∞ flÎ‰fiı 33 ‰Ê˝ Á‘Ì ¿<· wÎ. 2.64 ¿fl˘Õ ±’Î›Î Ë÷Î. ±Î fl¿‹ ÷ı‹fiÎ ¬«˝¿fl÷Î_ CÎHÎÌ ‰‘Îflı Ë÷Ì

’flÎ_÷ Ë÷Ì. Ï⁄◊fl√‰fi˝ ¬Î÷ıfl-…fifl· ŒÎ‚‰Î›ı·Õı·ËÎµÁÌ±ı Ì Ω√Ìfl ¶ÎflÎ Ì ±Î‰¿ ÷ı±fiı ‹fiı ÷ÿ‹‚÷Ì ·A›¿ıÀ·Ì¿ _ ¿ı, “±_‹Ëı √Á˛ı…Ò·Ë¿> ‹÷fiı ÷ıfiÎ ⁄Î÷‹ÌÿÎfl˘ ‹ÎflŒ÷ ’˛ÎM÷ ◊›ı·Ì ‹ÎÏË÷Ì ±fiÁÎfl Q≤I›fiÎ Á‹›ı ⁄Î∞ flÎ‰ ’ÎÁı wÎ. 28,00,000 fiÌ Ï‹·¿÷ Ë÷Ì ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ ±fiı¿√HÎÌ ‰‘ fl¿‹fiÎ ‹ÒS›‰Î‚˘ ¬Ωfi˘ ÷ı‹HÎı@›Î_¿ »^’Î‰Ì flÎA›˘ Ë÷˘.” ’ırÎ≥ ¬ΩfiÎfi˘ CÎHÎ˘ ¬fl˘ ÏËVÁ˘ »^’˘ flÎ¬‰Î‹Î_ ¿ÿÎ« fiÎfiÎÁÎËı⁄fiı ’HÎ flÁ Ë÷˘, ¿ı‹ ¿ı ⁄Î∞ flÎ‰fiÌ ‹ËÎflÎHÎÌ ›Â˘ÿÎ⁄Î≥ ÁÏË÷ ¿ıÀ·Î_¿ Á√Î_±˘ Ï‹·¿÷ ’fl ÿÎ‰˘ ¿fl÷Î_ Ë÷Î_. ÿkÎ¿ ·ı‰Î›ı·Î fiÎfiÎÁÎËı⁄fi˘ (±Á·‹Î_ fiÎflÎ›HÎ ¤|fiÎ ±fiı √_√Î⁄Î≥fiÎ ’hÎfi˘) ‰ÎflÁÎËy ÷ı‹fiı ‹_…^fl fi Ë÷˘, ±ıÀ·ı fiÎfiÎÁÎËı⁄fi_ ÏË÷ ¬ΩfiÎfiı√M÷ flÎ¬‰Î‹Î_ Ë÷._ ÁÎÏ·›ÎHÎÎ ‹ÎÀı ÷ı‹HÎı ±Î√˛Ë ’¿ÕÌ flÎA›Îfi_ ¿ÎflHÎ ’HÎ ±ı … Ë˘› ÷˘ ¿Ëı‰Î› fiÏË. ‰Ê˘˝‰Ê˝ ‹‚Ì Â¿÷Ì ÷ı fl¿‹ ±Î‹ı› √HÎfiÎ’ÎhÎ Ë÷Ì. ŒflÌ ŒflÌfiı ‹Î√HÎÌ ÿ˘ËflÎT›Î »÷Î_ √‰fi˝fl…fifl·ı ÿÎÿ fi ±Î’Ì I›Îflı ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌfiÎ ÏÕflı@Àfl˘ Á‹ZÎ fl…^±Î÷ ¿fl‰Î ‹ÎÀı fiÎfiÎÁÎËı⁄ı 1853 ‹Î_ ’˘÷ÎfiÎ ÁÏ«‰fiı ∫B·ıLÕ ‹˘¿S›˘, …ıHÎı ‰ÎflÎŒfl÷Ì ÿflı¿ ÏÕflı@Àflfiı w⁄w ‹‚Ì fiÎfiÎÁÎËı⁄ ‹ÎÀı L›Î› ‹ÎB›˘. ∫B·ıLÕ‹Î_ ·Î_⁄Î fl˘¿ÎHÎfiı ±_÷ı 1855 ‹Î_ ÷ı ¬Î·Ì ËÎ◊ı ’Î»˘ Œ›˘˝. ÁÎÏ·›Îb_÷˘ Â_, ‹ÌflÃ‹Î_ {flı·˘ øÎ_Ï÷fi˘ ÷HÎ¬˘ ‰¬÷ …÷Î_¤Õ¿Î‹Î_ Œıfl‰Î›˘ ±fiı ÷ı ¤Õ¿ÎfiÌ F‰Î‚Î±˘ ◊˘ÕÎ ‰¬÷‹Î_ ¿Îfi’fl Á‘Ì Œı·Î≥ I›Îflı “‹ËÎflÎΩ ±Î˜Œ Ï⁄◊fl” I›Î_ ’HÎ V‰Î÷_h›ÁıfiÎfiÌ±˘ Ï⁄˛ÏÀÂ ÏÁ’Î≥±˘ ÁÎ‹ı {fiÒfi’Ò‰˝¿ ·ÕuÎ ÷flÌ¿ıfi˘ ⁄Î∞ flÎ‰ı ¤˘√‰ı·˘ ±fi˙’«ÎÏfl¿ Ï¬÷Î⁄ ’HÎ ÷ı ‰ÎflÁÎfiÌ w±ı «Î· fl¬Î‰Ì Â@›˘ fiÏË. ⁄ı ‰Ê˝ ’»Ì ‹ı 10, 1857 fiÎ fl˘… ÏÿSËÌfiÌ µkÎflı ‹ÌflÃfiÌ ·U¿flÌ »Î‰HÎÌ‹Î_ ’Ëı·Î V‰Î÷_h›Á_√˛Î‹fi˘ ¤Õ¿˘

¬flÌÿÂ„@÷ ±Î…fiÎ wÏ’›Î·˘¿fl÷Î_ ‰ı _ √HÎÌ ‰‘Îflı Ë˘‰Îfi _ K›Îfi‹Î_ ÷˘ fi’HÎ ⁄Î∞ flÎ‰fi˘ ‘fi¤_ÕÎfl hÎÌÁı¿ ·Î¬ …ıÀ·˘ … Ë˘› ±ı ‹ÎfiÌ Â¿Î› fiÏË. Á_’ÏkÎ @›Î_› ‰‘ Ë˘‰Îfi˘ Á_¿ı÷ 1851 ‹Î_ ⁄Î∞ flÎ‰fiÎ ±‰ÁÎfi ‰¬÷ı ‹Y›˘ ¿ı F›Îflı ±ı ¤÷’Ò‰˝ ‹flÎÃÎ flÎ…‰ÌfiÎ ±_Ï÷‹Á_V¿Îfl ’Î»‚ ÷ı‹fiÎ ÿkÎ¿’hÎ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ±ı wÎ. 2,00,000 fiÎ ‹ÒS›fiÌ Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘ ¬«a fiÎ¬Ì. Ï‰’· ‘fi¤_ÕÎfl ÁÎ◊ı … ÁÁ_√÷ …HÎÎ› ±ı‰˘ ÷ı ¬«˝ Ë÷˘. Ï’÷ÎfiÌ “√ÎÿÌ” ’fl ±Î‰ı·Î fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfiı (±Á· fiÎ‹ ’Ò»˘ ÷˘ ‘˘LÕ< ’_÷fiı) …ı ¬Ωfi˘ ‰ÎflÁÎ‹Î_ ‹Y›˘ Ë˘› ÷ı ¬fl˘, ’fl_÷ ÁÎÏ·›ÎHÎÎfiÌ

Á‚B›˘⁄ËÎÿ ±fiıflÂÎË ◊˘ÕÎ{Œflfi ¿·Î¿_ ’»Ì ÏÿSËÌ ÷ı Á_√˛Î‹fi_ ¿ıLƒ ⁄L›_. øÎ_Ï÷fiÎ ÷HÎ¬Î ‰ÎflÎHÎÁÌ, ·¬fi˙ ±fiı ¿Îfi’fl Á‘Ì Œı·Î‰ÎfiÎ Ë÷Î, ’HÎ ÷ı‹Î_ hÎHÎı¿ ±Ã‰ÎÏÕ›Î_ …ıÀ·˘ Á‹› 16 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

fiÌ¿‚Ì …‰Îfi˘ Ë÷˘. ÿflQ›Îfi ±_√˛ıΩı Ë∞ ¿ÿÎ« ’Ì√‚ı ±ı‹ ‘ÎflÌ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ±ı ÷ı‹fiÎ ’ZÎı flËı‰Îfi_ fiyÌ ¿›.* Ï⁄◊fl◊Ì Œ@÷ 20 Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀıfiÎ ¿Îfi’flfiÌ ·U¿flÌ »Î‰HÎÌ‹Î_ ⁄√Î‰÷ ◊Î› ÷˘ ±ı ⁄‚‰˘ ÿÎ⁄‰Î ÷ÎI¿ÎÏ·¿ 1,500 ÁˆÏfi¿˘fiÌ Œ˘… fl«Ì ÿı‰ÎfiÌ ⁄Î_Ëı‘flÌ fiÎfiÎÁÎËı⁄ı ¿Îfi’flfiÎ ±_√˛ı… ¿·ı@Àflfiı ±Î’Ì. ±Î ‰ŒÎÿÎflÌfiÎ ⁄ÿ·Î‹Î_ ÁÎÏ·›Îb_ ŒflÌ Âw ◊Î› ±ı‰Ì ÷ı‹fiı ±ÎÂÎ Ë÷Ì. ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌfi_ ‹ÎfiÁ’Ïfl‰÷˝fi ◊›_ ¿ı ¿ı‹ ±ı ΩHÎ‰Î ÷ı±˘ …^fifiÎ

Á_¤Î‚‰Îfi˘ Ë÷˘. Ï‰M·‰Ì ¤Îfl÷Ì› ÁˆÏfi¿˘fi˘ ÀıQ’˘ Ωı÷Î_ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfiı ·ÎB›_ ¿ı ±_√ıΩ ˛ fiı Ì ÁÎ◊ı flËÌ ÷ı‹HÎı ¿Â_ ‹ı‚‰‰Îfi_ fi Ë÷_, F›Îflı ÷ı‹fiı ŒflÌ ’ırÎ’ÿ ±’Î‰Ì Â¿÷˘

±Îfl_¤ı ·¬fi˙¿Ï‹Ufiflfiı √›Î ±fiı‹Y›Î. I›Î_ ¿o’fiÌfiÎ ŒÎ≥fiÎLU›· ·¬fi˙ ¬Î÷ı ’ırÎfiÎ fl˘¿ÎHÎ ÿflQ›Îfi ÷ı‹fiÌ º„WÀ±ı ±ı¿‹ı¿ ÁÎ◊ı √Îœ flÌ÷ı Á_¿‚Î›ı·Ì ⁄ı CÎÀfiÎ±˘ ⁄fiÌ. ’Ëı·Ì ±ı ¿ı ÁÎÏ·›ÎHÎÎ ±_√ı ¿Â_ ÁÎ_¤‚‰Î fi ‹Î√÷Î ±_√˛ı… ¿Ï‹Ufiflı fiÎfiÎÁÎËı⁄fiı ÷fl»˘ÕÌ ¿ÎœuÎ. ⁄Ì∞ CÎÀfiÎ ÷flÌ¿ı Á‹Î«Îfl ±ÎT›Î ¿ı ¿Îfi’fl‹Î_ ±rÎfl˘ËÌ flıÏ…‹ıLÀ ÁÏË÷ «Îflı› V◊ÎÏfi¿ ¤Îfl÷Ì› flıÏ…‹ıLÀfiÎ ÏÁ’Î≥±˘ ÷ı‹fiÎ ÁıfiÎ’Ï÷ …fifl· èÎ√ Ï‰M·‰¿Îfl˘◊Ì ⁄«‰Î …fifl· TËÌ·fl (µ’fl) TËÌ·fl ÷◊Î √˘flÎ ±ŒÁfl˘ ÁÎ‹ı ⁄√Î‰÷ı ±fiı ÷ıfiÌ ÁˆÏfi¿À<¿ÕÌ±ı ¿Îfi’flfiÌ ¤Î√˘‚ı «ÕuÎ Ë÷Î. ’ırÎ±ı ÷fl÷ ·¬fi˙ »˘Õu_ ¬_ÏÕ›ıfl»Î’ ‹¿Îfi‹Î_ (fiÌ«ı) ±ÎÂfl˘ ·Ì‘˘ ±fiı ¿Îfi’fl …‰Î fiÌ¿Y›Î. µ÷Î‰‚ı fl‰ÎfiÎ ◊›Î, ±ıÀ·ı Â_¿ÎÂÌ· ⁄fiı·Î ±_√˛ı… ¿Ï‹Ufiflı …fifl· TËÌ·flfiı ÁÎ‰‘Îfi ¿fl÷˘ Á_ÿıÂ˘ ‹˘¿S›˘. TËÌ·flı ±ı «ı÷‰HÎÌ ’fl K›Îfi fi ±ÎM›._ ∂SÀ<_, ±ÎŒ÷fiÎ Á‹›ı ’ırÎ ¶ÎflÎ ÁËÎ› ‹‚‰ÎfiÌ ±’ıZÎÎ ÷ıflÎ¬÷˘ Ë÷˘. Ï‰M·‰Ì ÏÁ’Î≥±˘ ¿Îfi’fl‹Î_fiÎfiÎÁÎËı⁄fiı ’˘÷Îfi_ fiıI≤I‰ Á˘Ó’‰Î ‹ÎÀı CÎıflÌ ‰Y›Î. …^fi 5, 1857 fiÎ fl˘… ±ı ÁÂjÎ Ï‰M·‰¿Îfl˘±ı ËΩfl˘fiı⁄ÿ·ı Áı Ó¿Õ˘‹Î_ √HÎÎ÷Î ±_√…˛ı ÁˆÏfi¿˘fiı ÷ı‹fiÎ_ ¿<À
Ï‰M·‰ ÁŒ‚ V’WÀ …HÎÎ÷Ì Ë÷Ì. ◊Î› ±_√Ωı ˛ı ±ı‰Ì’˛I›ıÂ@›÷Î ‰ŒÎÿÎflÌfi˘ Õ˘‚ ’Õ÷˘ ‹Ò¿Ì ±ı … Ïÿ‰Áı ÷ı‹HÎı ÁÂjÎ ·Õ÷fi_ fiıI≤I‰ V‰Ì¿ÎflÌ ·Ì‘_. ·Õ÷fi_ Á_«Î·fi ‹◊¿ ÏÿSËÌ Ë÷_, ±ıÀ·ı ÷ı±˘ ¿ıÀ·Î¿ ‹flÎÃÎ ±V‰Îfl˘ ÁÎ◊ı ÏÿSËÌ …‰Î µ’ÕuÎ. flÎ‹«_ƒ ’Î_Õ<fl_√ ±ıÀ·ı ¿ı ÷ÎI›Î À˘’ı ’HÎ ÁÎ◊ı Ë÷Î. ’˛‰ÎÁ ·√¤√ 380 Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ Ë÷˘. ◊˘Õ<_¿ ±_÷fl ¿’Î›Î ⁄Îÿ ¿S›ÎHÎ’fl fiÎ‹fiÎ √Î‹ ’ÎÁı Ï‰ÁÎ‹Î ÿflQ›Îfi fiÎfiÎÁÎËı⁄ı Á·ÎË¿Îfl˘fiÌ ¤·Î‹HÎ ‹…⁄ Ï‰«Îfl ⁄ÿS›˘. ÏÿSËÌ …‰Îfi_ ‹Î_ÕÌ ‰ÎY›_, ¿ı‹ ¿ı I›Î_ ’Ë˘Ó«Ìfiı ‹„V·‹ ⁄ÎÿÂÎËfiÎ ËÎ◊ fiÌ«ıflËÌ ·Õ‰_ ±ı ÏÂ‰Î∞fiÌ ¤ÒÏ‹fiÎ ‹flÎÃÎ ’ırÎ ‹ÎÀı Â˘¤ÎV’ÿ fi Ë÷_. ¿Îfi’fl‹Î_ … «Îfl Ï‰M·‰Ì flıÏ…‹ıLÀ˘fiı Ï‰…›Ì ⁄fiÎ‰Ì I›Î_ fi‰ıÁflfi_ ’ırÎflÎ… V◊Î’‰_ ±ı ‰‘ ÁÎfl˘ ‹Î√˝ Ë÷˘. ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı ±ıÀ·ı ¿ı …^fi 6, 1857 fiÎ fl˘… Á‰Îflı 10—30 ‰ÎB›ı fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfiÎ fiıI≤I‰ ËıÃ‚ ¤Îfl÷Ì› ÁˆÏfi¿˘±ı √_√ÎÏ¿fiÎflÎ ’ÎÁıfiÌ ±_√…˛ı À<¿ÕÌ ’fl ÷˘’˘ ±fiı÷‹_«Î ‰Õı ŒÎ›Ïfl_√ Âw ¿›*. ’Î‚ …ı‰Ì ±ÎÕÂ ’Î»‚ …fifl· èÎ√ TËÌ·flfiÌ À<¿ÕÌ‹Î_ ’HÎ÷˘fijÎÌ±˘ Ë÷Î ±fiı ÷ı’Ò‹flÎÎ_›ËΩfl ·√¤√ÁˆÏfi¿˘ «ÎflÁ˘ ÷◊Î ⁄Î‚¿˘ Ë÷Î_. ±Î‹ »÷Î_ Á_CÎÊ˝ ·Î_⁄˘ «ÎS›˘. fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÎ ÁˆÏfi¿˘ ±ı‰Ì ‘ÎflÌ ·Ì‘ı·Ì ⁄Ì¿ı ±Î√‚ fi ‰K›Î ¿ı ±_√˛ı… À<¿ÕÌ±ı ±ÎÕÂfiÌ ÁËı… ’Ëı·Î_ ¬Î≥‹Î_ √fi’Î‰Õfl ¤›˘˝ Ë÷˘. ‘ÎflHÎÎ ¬˘ÀÌ Ë÷Ì, ’fl_÷ {’Î{’Ìfi˘ ÿ˘fl ÷ıfiı …\·Î¥2008áÁŒÎflÌá 17

¿ÎflHÎı ·_⁄Î÷˘ flèÎ˘. hÎHÎı¿ ±Ã‰ÎÏÕ›Î_ fiÌ¿‚Ì √›Î_, …ı ÿflQ›Îfi √˘‚Ì⁄Îflı, ¤Ò¬‹flÎ±ı ÷◊Î √fl‹Ì±ı ¿ıÀ·Î¿ ±_√ı…˛ ÁˆÏfi¿˘fi˘ ÷◊Î jÎÌ±˘-⁄Î‚¿˘fi˘ ¤˘√ ·Ì‘˘. fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÌ ‘Ìfl… …\ÿÎ

’HÎ ⁄_ÿ˘⁄V÷ ¿flÌ Â¿Î› ÷ı‹ Ë÷˘, F›Î_◊Ì fiÿÌfiÌ Á‹Î_÷fl …÷Î flV÷ı ±·ÎËÎ⁄Îÿ Á‘Ì ’Ë˘Ó«Ì Â¿Î› ÷ı‹ Ë÷_. ±Î ·ıÏ¬÷ ±Î˜Œfl …fifl· TËÌ·flı fi V‰Ì¿ÎflÌ ±fiı ¿ÎflHÎ ±ı‹ ⁄÷ÎT›_ ¿ı ±Î˜ŒflfiÎ ¿Î√‚ ’fl fiÎfiÎÁÎËı⁄ı ÁËÌ ¿flÌ fi Ë÷Ì. ⁄Ì…ı Ïÿ‰Áı fiÎfiÎÁÎËı⁄ı ’˘÷ÎfiÌ ÁËÌ‰Î‚˘ ¿Î√‚ ‹˘¿S›˘ ±fiı ÁÎ◊˘ÁÎ◊ ’˘÷Îfi_ ÁÒ·ıË·ZÎÌ ‰·HÎ ÿÂÎ˝‰‰Î ŒÎ›Ïfl_√ ⁄_‘ ¿flÎT›_. ±Î ‰¬÷ı ÷ı‹fi˘ ’˛V÷Î‰ …fifl· TËÌ·flı ‹ÎL› flÎA›˘.

¿ÎflHÎÁflTËÌ·flfiÎ ¬ÒÀÌ flËÌ Ë÷Ì. ‹Î◊ı ¿Îfi’ fl‹Î_ …fifl· ÁˆÏfi¿˘fiı ±ÎŒ÷ ÷˘‚Î›Î ¿flı ÷˘ ±_√˛ıΩıfi_ ‹˘Ào ÁˆL› ‰Ëı·‹_ ˘Õ<_ ÷ıfiÌ ‹ÿÿı ±ÎT›Î ‰√fl flËı fiÏË ±fiı «Îfl ¤Îfl÷Ì› flıÏ…‹ıLÀ˘ ¿ÿÎ« ÷ı ±Îø‹HÎfiı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚ı fiÏË. √‹ı ÷ı‹ ¿flÌfiı ±ı‰˘ Á_CÎÊ˝ ÀÎ‚‰˘ flèÎ˘ ±fiı ÷ı ‹ÎÀı …fifl· TËÌ·flfiÎ ÁˆÏfi¿˘fiı÷◊Î jÎÌ±˘-⁄Î‚¿˘fiı ‹@÷ ¿fl‰Î_ flèÎÎ_. …^fi 24, 1857 fiÎ fl˘… fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ±ı ·ıÏ¬÷ Á_ÿıÂÎ ¶ÎflÎ …fifl· TËÌ·flfiı ΩHÎ ¿flÌ ¿ı±√_ ˛ı… ÁˆL› ΩıÂflHÎı◊Î› ÷˘ ÷ı±˘ CÎıfl˘ ∂ÃÎ‰Ì ¿ÂÌ fl_ΩÕ ‰√fl ÷ıfi»ı ˘ÕÌ ‹Ò¿‰Î ÷ˆ›Îfl Ë÷Î. √_√ÎfiÌ ÁÎ‹ı ’Îfl …‰Î fi˙¿Î±˘fi˘

√Î ÷◊Î Ï¿fiÎfl˘⁄Î‚¿˘ ÁËı…‹ÎÀı »ıÀı Õ˘·Ì, Ë÷˘, ËÎ◊Ì ±ıÀ·ı ±fiı ’Ì»ı⁄‚ÿ√ÎÕÎ_ ËÃ ¿flÌ …‰Î ‹Î√÷Î±±_√˛ jÎÌ-’√_vÊ˘ ‹˘¿·‰Î‹Î_ ÎT›Î_ı…. Ï¿fiÎflı ËÎ…fl fl¬Î›ı·Ì fi˙¿Î±˘ ·√¤√ 40 …ıÀ·Ì Ë÷Ì ±fiı F›Î_ ÷ı‹fi˘ Á‹ÿÎ› ±ı¿ÏhÎ÷ ¿flÎ›˘ ±ı √_√ÎCÎÎÀ Á÷Ì «˙flÎ (Á÷Ìfi˘ «˘fl˘) ¿Ëı‰Î÷˘ Ë÷˘. ⁄‘Î √˘flÎ±˘ ‰ÎflÎŒfl÷Ì fi˙¿Î±˘‹Î_√˘Ã‰Î›Î I›Îflı ¿Î_ÃÎ ’fl fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÎ ÷‹_«Î‘ÎflÌ ÏÁ’Î≥±˘ ¬Õı ’√ı Ë÷Î. ±Î ÷flŒ √˘flÎ ÁˆÏfi¿˘fiı ’HÎ ÷ı‹fiÎ_ ËÏ◊›Îfl˘ ÁÎ◊ı ·ı÷Î …‰ÎfiÌ »^À ‹‚Ì Ë÷Ì. ⁄Lfiı ’ZÎ˘ ÂjÎÁF… Ë÷Î, …ı‹◊ÌÎ_ √‹A‰Îfl ¿ËÌ Â¿Î› ±ı‰Ì √ıflÁ‹… …L‹Ì. fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÎ ÏÁ’Î≥±˘ ±_√˛ıΩıfiı ‰Ÿ‘Ì fiÎ¬‰Î Á÷Ì «˙flÎ ’ÎÁı ±¿ı ÃÎ ◊›Î Ë˘‰ÎfiÌ ÿËıÂ÷ı fi˙¿Î«Î·¿ ‹S·ÎË˘ ’˘÷Îfi˘ Ωfi ⁄«Î‰‰Î ’ÎHÎÌ‹Î_ ÿÌ ¿> ’ÕuÎ. ±_√ıΩ ˛ ı ÷ıfiı fiÎfiÎÁÎËı⁄fi_ ’Ò‰˝›˘Ï…÷ ¿Î‰÷w_ ‘ÎflÌ ⁄ıÃÎ. Ωı÷Ωı÷Î‹Î_ √˘‚Ì⁄ÎflfiÌ fl‹{À «Î·Ì. ·√¤√ 125 …ıÀ·Î ±_√Ω ˛ı ı ‹Î›Î˝ √›Î ±fiı ∞‰÷Î flËı·Îfiı ¿ıÿ ’¿Õ‰Î‹Î_ ±ÎT›Î. ±Î ÷‹Î‹ ¿Î›˝‰ÎËÌfiÎ ÁÒhÎ‘Îfl ÷ÎI›Î À˘’ı Ë÷Î, »÷Î_ ¿˘HÎı ’Ëı·˘ √˘‚Ì⁄Îfl ¿›˘˝ ±ı ÷J› ¿ÿÌ ’˛¿ÎÂ‹Î_ ±Î‰‰Îfi_ fi Ë÷_. ÏÁ’Î≥ øÎ_Ï÷¿Îfl˘±ı Ï√flŒ÷Îfl ◊›ı·Î Á˙fiı ¿Îfi’fl ¬Î÷ı ⁄Ì⁄ÌCÎfl ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î ‹¿Îfi‹Î_ ’ÒflÌ ÿÌ‘Î. ±_√˛ ı… ÁˆÏfi¿˘ ±fiı Ï‰M·‰¿Îfl˘ ‰E«ı√_√ÎfiÎ ¿Î_Ãı …ı ·˘ËÌ›Î‚ Á_CÎWÎ˝ ◊›˘ ÷ı‹Î_ ⁄ıµ ’ZÎı CÎHÎÌ ¬‰ÎflÌ ÁΩ˝≥

18 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌfi˘ …fifl· Ëıfi˛Ì Ëı‰·Î˜¿ (fiÌ«ıfi_ Ï«hÎ) 1,000 ±_√˛ ı… ÷◊Î 150 ÂÌ¬ ÁˆÏfi¿˘ µ’flÎ_÷ ⁄ÌΩ 30 ¤ÎÕ>÷Ì ±rÎfl˘ËÌ±˘ ÁÎ◊ı ±·ÎËÎ⁄Îÿ◊Ì ¿Îfi’fl ÷flŒ @›Îflfi˘ fiÌ¿‚Ì «Ò@›˘ Ë÷˘. fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ±ı ÷ıfiı ±‘flV÷ı… ’Î»Î ‰‚Ì …‰Îfi_ Œfl‹Î‰÷Ì ΩÁÎÏ«ßÌ ’˘÷ÎfiÎ CÎ˘ÕıÁ‰Îfl Á_ÿıÂÎ‰ÎË¿ ¶ÎflÎ ‹˘¿·Ì, ’HÎ …fifl· Ëı‰·Î˜¿ı ±Î√ı¿>« «Î· flÎ¬Ì. ‹Î√˝‹Î_ ⁄Ì∞ ±_√˛ı… À<¿ÕÌ±˘ ’HÎ ÷ıfiÌ Œ˘… ÁÎ◊ı ¤‚Ì, ±ıÀ·ı Á_A›Î⁄‚ ‰K›_. ±Îø‹HÎfiÎ ’˛Ï÷¿Îfl ‹ÎÀı

÷◊Î Á_÷ flÎ‹ÿÎÁfiÎ_ ‰jÎ˘ …ı‰Ì ’Ï‰hÎ ‰V÷±˘fi˘ ⁄fiı·˘ Ë÷˘. ±Î «Ì…‰V÷±˘ “ÏŒfl_√Ì” ·˘¿˘fiÎ ËÎ◊‹Î_ fi Ω› ±ı ‹ÎÀı ÷ı‹fiı fi∞¿fiÌ √_√Î fiÿÌ‹Î_ ’‘flÎ‰Ì ÿı‰ÎfiÌ Ë÷Ì. hÎÌΩ ¤Î√ ÷flÌ¿ı ⁄Î¿Ì flèÎ÷_ ı

fiÎfiÎÁÎËı ı ’˘÷Îfi_ ◊Ì ÁÎ‹ fl‰ÎfiÎ _ ⁄¿› *.  …\ ·U¿fl ·Î≥¿Îfi’ 12, fl1857 fiÎfl˘…’˛ Ï ÷V’‘a ·U¿fl˘¿Îfi’ fl ÷◊Î ±·ÎËÎ⁄Îÿ ‰E«ı Œ÷ı Ë ’ flfi√flfiÌ ¤Î√˘‚ ’ÎÁı ±Î‹fiı ÁÎ‹fiı ‹Y›Î_ ±fiı I›Î_ ⁄ı› ’ZÎı ‹˘ÀÌ ¬‰ÎflÌÁ…˝÷›_ © ΩQ› _ . …fifl· Ëı ‰·Î˜¿fi_ ÁˆL› ÷ı‹Î_ ∞I›¿Îfi’ ._ fl÷flŒ±ı ÁˆL›fiÌ¿>««Î· flËÌ, …ıfiı ¬Î‚‰Î fiÎfiÎÁÎËı⁄ı ⁄Ì…\_ ·U¿fl ‹˘¿S›_ ±fiı …\·Î≥ 15, 1857 µ’fl — …fifl· Ëı‰·Î˜¿ fiÎ Ïÿ‰Áı ¬ı·Î›ı·Î …‹HÎı — ⁄Ì⁄ÌCÎfl, ›©‹Î_ ±_√˛ıΩı±ı ÷ıfiı F›Î_ Ëı‰·Î˜¿fiÎ ’HÎ ‹ËÎ÷ ¿›*. «˘‰ÌÁ √˘flÎ ÁˆÏfi¿˘ ¿ıÿ Ë÷Î ¿·Î¿ ’»Ì ÷ı±˘ ¿Îfi’fl‹Î_ ’˛‰ıU›Î. Ï‰…›fiÎ ÷˘fl‹Î_ ±_√˛ıΩı±ı «˘‹ıfl ·ÒÀ_ ŒÎÀ Âw ¿flÌ ±fiı CÎfl˘ ⁄ÎY›Î_. Ïfiÿ˘˝Ê ·˘¿˘fi˘ T›Î’¿ Á_ËÎfl ¿›˘˝. ’ÏflHÎÎ‹ ±ı ±ÎT› _ ¿ı ¤Îfl÷Ì› øÎ_Ï÷¿Îfl˘±ı ⁄Ì⁄ÌCÎfl fiÎ‹fiÎ ‹¿Îfi‹Î_ ¿ıÿ ’flÎ›ı·Î √˘flÎ ⁄_ÿÌ‰Îfi˘fiı ÷·‰Îfl ±fiı ¤Î·Î ‰Õı ‹ÎflÌ fiÎA›Î. ±Î‹Î_ ‹A›I‰ı jÎÌ±˘fi˘ ±fiı ⁄Î‚¿˘fi˘ Á‹Î‰ıÂ ◊÷˘ Ë÷˘. ¤Îfl÷Ì›˘fi_ ¿ÚI› ÿı¬Ì÷Ì flÌ÷ı ’ÎÂ‰Ì Ë÷_, »÷Î_ Áfl‰Î‚ı ±_√˛ıΩıfiÎ_ ÿW¿ÚI›˘fi÷_ ı Ïfl±˜@Âfi Ë÷_. Ë‰ı ⁄Î∞ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfiÎ ËÎ◊‹Î_fi Ë÷Ì. ¿Îfi’fl◊Ì ’˘÷ÎfiÎ ‰ŒÎÿÎfl ‹flÎÃÎ ÁflÿÎfl˘ ¤ı√Î ÷ı±˘ ‰ÌÁ Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀıfiÎ Ï⁄◊fl …‰Î µ’ÕuÎ. ÿflQ›Îfi

‹flÎÃÎ _ ±ÿ˚¤÷⁄ ÷◊Î {‰ı flÎ÷ÁÎ‹˛ Ë÷Î_F›fi . fiÎfiÎÁÎËı ’ır±‹Ò Î±ı S÷ı› ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ı√‹fiÎ‹  V◊‚ı ·÷ı Î …‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. ËÌflÎ◊Ì ‹Î_ÕÌfiı I≤HÎ‹ÏHÎ Á‘ÌfiÎ_ Ï¿o‹÷Ì flIfi˘, ¿·ÎI‹¿ ±Î¤ÒÊHÎ˘, Á˘fiÎ‹Ë˘fl˘ ‰√ıflıfiÎ ’ÀÎflÎ ËÎ◊Ì ’fl … ·ÎÿÌ Â¿Î› ÷ı‹ Ë÷Î. ±˘√HÎÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÎ Ï⁄˛ÏÀÂ

±_√˛ ı…flèÎ_Áˆ LË÷ › ⁄Ì⁄ÌCÎfl ¬Î÷ı ◊›ı⁄·fiıÌ Ï⁄◊ ¿I·ı±Î‹fi˘ ¿Îfi’fl±ıfiÌÀ·Ì…fi÷Î ’fl ¿ÎœÌ _, ‹ÎÀı fiÎfiÎÁÎËı fl ’Ë˘ÓE›Î±Îø˘Â ⁄Îÿ Â@› Ï‹·¿÷ ÁÎ◊ı »À¿Ì …‰Îfi˘ ’Òfl÷˘ Á‹› ‹‚Ì flèÎ˘. ¬Ωfi˘ Á‹ıÀ‰Îfi¿_ Î‹ ÷ÎI›Î À˘’ıfiÎ ‹Î√˝ÿÂ˝fi ËıÃ‚ «ÎS›_. fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÌ ÁÒ«fiÎ ‹…⁄ ÷ÎI›Î À˘’ı±ı ¬Ωfi˘ hÎHÎ ¤Î√ı …\ÿ˘ ’ÕÎT›˘. ’˛◊‹ ÏËVÁÎ‹Î_ w’ÎfiÌ ±_⁄ÎÕÌ±˘, ‹˘ÀÌ ¿·Î¿ÚÏ÷±˘, «Î_ÿÌfiÌ Ï‰ÂÎ‚ ÷ÎÁ¿˘ ‰√ıflı …ı‰Ì ¤Îflı «ÌΩı Ë÷Ì. Àfi‹Î_ ‹Î’Ì Â¿Î› ±ıÀ·_ ÷ı‹fi_ ‰…fi Ë÷._ ±Î Ï¿o‹÷Ì ÿS·˘ Ï⁄◊fl ’ı·ıÁfiÎ ¿>‰Î‹Î_ ’‘flÎ‰Ì ÿı‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ⁄ÌΩıÏËVÁ˘ ÏÂ‰Î∞fiÎ ‹flÎÃÎ ‰_Âfiı ·√÷Ì ‘ÎÏ‹˝¿ «ÌΩıfi˘

ËÎ◊Ì ’fl Ë÷Î. fiÎfiÎÁÎËı Ï⁄flÎF›Î ‹‚V¿ı⁄÷’˘÷ı ı±˘ Ëo±_‹⁄ıÂÎÕÌ‹Î_ ‹ÎÀı flÎ…‹Ëı· »˘ÕÌ √›Î I›Îflı ¿ıÀ·Î¿ CÎ˘ÕıÁ‰Îfl ±_√flZÎ¿˘ ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı Ë÷Î. ·√¤√ «Î·ÌÁ ‰Ê˝ Á‘Ì ’ırÎfiÌ ±Î‰ÎÁ¤ÒÏ‹ ⁄fiÌ flËı·Î Ï⁄◊flfiı ÷ı±˘ Ëo‹ıÂ ‹ÎÀı »˘ÕÌ √›Î--±fiı @›Î_ √›Î ÷ı ‹˘À<_ flËV› Ë÷_.

÷‰ÎflÌ¬¿Îfl ’ÏÁ˝‰Î· ·ıLÕ˘fiı 1857 fiÎ ⁄fiÎ‰˘ ‰HÎ˝‰÷Î_ ·A›_ ¿ı 17-18 ‹Ì …\·Î≥fiÌ flÎhÎı ±ÎÃ ËÎ◊Ì±˘ ’fl ¬Ωfi˘ ·Îÿ‰Î‹Î_±ÎT›˘, F›Îflı fi‰‹Î

…\·Î¥2008áÁŒÎflÌá 19

Ï‰…›¿>« ¿fl÷_ ±fiı ·ÒÀ_ ŒÎÀ «·Î‰÷_ …fifl· ËıfiÌ˛ Ëı‰·Î˜¿fi_ ÁˆL› ¿Îfi’fl ∞I›Î ’»Ì ⁄ı Ïÿ‰Áı±ıÀ·ı ¿ı …\·Î≥ 19, 1857 fiÎ fl˘… Ï⁄◊fl ’Ë˘ÓE›_. ±_ √ıΩ ˛ ı flÎ…‹Ëı·‹Î_ ’˛‰ıU›Î. fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’·Î›fi ◊›Î Ë˘‰Îfi ÷ı‹Á˙fiÎ HÎı ‹Ëı ·fiı_ ¬ıΩHÎÌ ÿÎfi‹ıfl˘ÊfiÎ ÿÎfi ¿flÌ‹Î›Î˝ fiÎA›˘. flÁfi˘ ⁄ÌΩı Ï‰Ê› ¬Ωfi˘ Ë÷˘, fiÎ …ı Ï‰Âı ÷ı‹HÎı CÎHÎ_ ÁÎ_¤Y›_ Ë÷_. …fifl· Ëı‰·Î˜¿ı Ωı›_  ¿ı ‹Ëı·fiÌ ÿÌ‰Î·˘ ‰‘

◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á ’»Ì ¿Ï◊÷ ¬ΩfiÎfiÌ Â˘‘ ‹ÎÀı ±ÎT›Î I›Îflı ‹Ëı·fiÎ_ ¤˘Ó›flÎ_ ÷flŒ …÷Î_ ÁÎ«Î ¤Ò√¤˝ ¶Îfl˘fi˘ ’kÎ˘ ·√Î‰‰Îfi_ ÷‹ı fiÎ ‹ÎÀı ¿’w_ ⁄L›_. ¬Ωfi˘ Ωı ¿ı ¤˘Ó›flÎ_‹Î_ ’HÎ fi Ë÷˘. ±Î‹ »÷Î_÷·ÎÂÌfi_ ¿Î›˝ ΩflÌ flèÎ_. ’ırÎ≥ Á_’ÏkÎ ÷ı …‹ÎfiÎ‹Î_ ÿo÷¿◊ÎfiÌ …ı‹ ««Î˝÷Ì Ë÷Ì--±fiı ÷ı‹Î_ ◊˘Õ<_ CÎb_ ÷J› ’HÎ Ωı Ë˘› ÷˘ Á_’ÏkÎfi_ ‹ÒS› ·Î¬˘fiı ⁄ÿ·ı ¿fl˘Õ˘ wÏ’›Î‹Î_ √HÎ‰_ flèÎ_. ’fl_÷ ±ı ⁄‘˘ ¬Ωfi˘ √›˘ @›Î_ ? fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÎ ⁄‘Î ±fi«fl˘ ‰ŒÎÿÎfl Ë÷Î ±fiı ÷ı‹fiÎ ‹˘Ó ÁÌ‰Î›ı·Î Ë÷Î. ±Î‹ »÷Î_ ˛ı ’ZÎfiÌ ± ı ı ¤ıÀÁ˘√Îÿ˘fiÌ ·Î·« I›Îflı Ï÷‰ÎflÌ fiÎ‹fi˘ Ë…^«Î·Î¿ Ïfl›˘ ÷ı±_‹√fiÎΩ ÷flŒıHÎ‹Î_ŒflÌ ⁄ıÃ˘.±Î’Ì ±_√˛ıΩ ıfiı ±÷ıHÎı√_ ÒflÌ…HÎÎT› _ ¿ı ‹Ëı·fiÌ ±ıVÀıÀfiÎ ÁÎ÷ ¤Q‹Ïfl›Î ¿>‰Î±˘ ’ˆ¿Ì ±ı¿ ¿>‰Î‹Î_ ’W¿‚ ÿS·˘ ’‘flÎ‰Î›˘ Ë÷˘. ¿ıÀ·Ì¿ «ÌΩı÷˘ …ı‹fi˘ ¤Î‰ ±Î_¿Ì fi Â¿Î› ÷ı‰Ì ±‹ÒS› Ë÷Ì. ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌfiÎ Œ˙∞ ±ı„L…Ïfi±fl˘ ÷fl÷ ¿Î‹ı ·ÎB›Î. «ÌŒ

»ı‰Àı Ï⁄◊flfiÎ ‹Ëı·fiı Ëo‹ıÂ ‹ÎÀı I›∞ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ÷ı‹fiÎ ¬ΩfiÎ ÁÎ◊ı ±iÎÎ÷ V◊‚ı …‰Î fiÌ¿‚Ì ’ÕuÎ

’Õ÷Ì ΩÕÌ Ë÷Ì. ÿÌ‰Î·˘‹Î_Ãı¿Ãı¿ÎHÎı

±ı„L…Ïfi±fl ·ıŒ˚ÀfiLÀ ‹ÎS¿‹fiÌ ÿ˘fl‰HÎÌ fiÌ«ı ±Î¬˘ ¿>‰˘ ¬Î·Ì ¿flÎ‰‰Î‹Î_

Ë˘›⁄ ±fiı ÷ı‹Î_ …B›Î±ı ¬Ωfi˘ Á_√÷M÷ÎÕÌ’˘·ÎHÎ˘ fiÎfiÎÁÎËı Á·Î‹÷ ¿ÿÎ« fiÎÁÌ »^ÀuÎ Ë˘› ±ı‰_ ‘ÎflÌ ÷ıHÎı Â_¿ÎV’ÿ …HÎÎ÷Î «HÎ÷flfi˘ ÿflı¿ ’J◊fl ¬ÁıÕ‰Îfi˘ ÁˆÏfi¿˘fiı Ë¿‹ ±ÎM›˘. ÷˘ÕŒ˘Õ ±ÎÕı‘Õ flÌ÷ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì, ‹ÎÀı ◊›_ ±ı‰_ ¿ı “Àˇı{fl ËLÀ”‹Î_ ‹ÎËıfl ±ı‰Î Ï⁄˛ÏÀÂ ÁˆL›fiÎ ±ı„L…Ïfi±fl˘

±ÎT›˘.’HÎ ÷Ï‚›ıËÎ◊…ı ⁄·Î√Ì. fiı ‹Òfi ±_√˛ «ÌΩııΩ‹‚Ì ⁄ ’ırÎfiÌ ÷ÎÁ¿ ı ‹ÎÀı÷ı¬‹flıfiÌ¬flÁÎ◊ıfiÎfiÎÁÎËı ÷ı Á¬ÿ ±Îç›˝ Ë÷ _.Á˘fiÎfiÌ ‹flÎÃÎ ÁÎ‹˛ÎF›‹Î_ ±ı ÷ÎÁ¿ ¬Ò⁄ ΩHÎÌ÷Ì Ë÷Ì ±fiıCÎHÎÎ ’ırÎ±˘ ¿·Î¿ÚÏ÷ ÷flÌ¿ı µ‹ÿÎ ’˛¿ÎflfiÌ ÷ÎÁ¿fi˘ µ’›˘√ ¿flÌ «Ò@›Î Ë÷Î. Ï¿·˘√˛Î‹fiÎ ÏËÁÎ⁄ıfi√ÿ Á˘fi_ ÷ı‹Î_ ‰’flÎ›_ Ë÷_, ±ıÀ·ı ¿·ÎI‹¿ fl«fiÎ µ’flÎ_÷ ‘Î÷fiÎ ‰…fifiÌ º„WÀ±ı ’HÎ ÷ı Ï¿o‹÷Ì Ë÷Ì. ⁄Î∞ flÎ‰ ⁄ÌΩfiÎ ËÎ◊Ì ’fl ‹Ò¿Î÷Ì fi√ÿ «Î_ÿÌfiÌ ±_⁄ÎÕÌ ÷◊Î «Î_ÿÌfiÌ Á_A›Î⁄_‘ ÷ÎÁ¿˘ ±ı … ¿>‰Î‹Î_ ‹‚Ì ±fiı ÷ı ¿Îœ‰Î‹Î_ 10 Ïÿ‰Á

20 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

(±fiÁ‘Îfi _ 57 ‹ı ’Îfiı)

s[58gf Ljfhif sf{Lxfs

5f1flgfl h[df 5ff+bff[ o[,ffjflgf[ Q+rff vffsfxfdff+ ;fc[,f szjffgff[ gfjff[ bf[,f ¨«Î ±Î¿ÎÂ‹Î_◊Ì ’ıflıÂÒÀ ‰Õı ’Õ÷_ ‹Ò¿‰ÎfiÎ fl˘‹Î_«¿ ¬ı· V¿Î›ÕÎ≥Ï‰_√fiı ±˘fl fl˘‹Î_«¿ ⁄fiÎ‰÷˘ ⁄ÕÛ‹ıfi ¿Ëı‰Î÷˘ N˚·Î∫√ ÁÒÀ ±Î…¿Î· ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ¬Ò· ·˘¿Ï’˛› ⁄L›˘ »ı. ±Î ÁÒÀfiı ‘ÎflHÎ ¿›Î˝ ’»Ì ÁÎËÏÁ¿ ¨«Î ±Î¿ÎÂ‹Î_’ZÎÌfiÌ ‹ÎŒ¿ B·Î≥gÕ√ ¿flÌ Â¿ı »ı

øÎ_Ï÷¿ÎflÌ ¤·ı fiÏË, ’HÎ fl˘‹Î_«¿ÎflÌ ÷˘ …wfl ¿ËÌ Â¿Î› ±ı‰˘ ⁄fiÎ‰ √›ı ‹ÏËfiı …^fi 5, 2008 fiÎ Ïÿ‰Áı¿˘Ï«fi ÂËıflfiÎ ±Î¿ÎÂ‹Î_ ⁄L›˘. ¤Îfl÷Ì› fi˙¿Îÿ‚fiÎ ·ıŒÀfiLÀ˚ ¿‹ÎLÕfl ±ı‹. ‰Ì. Ï⁄fl…ÿÎflı ¤Îfl÷fiÎ ’Ëı·Î “⁄ÕÛ‹fiı ” ÷flÌ¿ı Œ˚·Î∫√ ¿›Î˝fi˘ flı¿˘ÕÛ fi˘Ó‘ÎT›˘. ËıÏ·¿˘MÀfl‹Î_¿ı ±˜fl˘M·ıfi‹Î_ ∂Õ‰Îfiı ⁄ÿ·ı ΩHÎı ’ZÎÌfiÌ fi¿· ¿fl÷Î Ë˘› ±ı‹ ÷ı±˘ Œı·Î›ı·Ì ’Î_¬˘fiÎ ÁËÎflı ∂ÕuÎ. CÎHÎÎ Ï¿·˘‹ÌÀflfi_ ±_÷fl

’Î_¬˘ ‰Ÿ{Ìfiı ø‹Â— ¨«ı «Õ‰_ ÷ı‹fiÎ ¿ıÁ‹Î_ Â@› fi Ë÷,_ ⁄·¿ı ÷ı±˘ ’˘÷Îfi_ ·ı‰· ⁄Ë ‘Ì‹Î ÿflı »÷Î_ ±ı¿‘Îw_ √‹Î‰÷Î Ë÷Î. ¨«Î≥ …ı‹Î_ fi …‚‰Î÷Ì Ë˘› ÷ı‰Î ±Î¿ÎÂÌ ’˛‰ÎÁfiı Àı„@fi¿· flÌ÷ı Œ˚·Î∫√ ¿Ëı‰Î› fiÏË. ±·⁄kÎ, ’˛ı„@À¿· flÌ÷ı Ωı÷Î_ ·ıŒ˚ÀfiLÀ-¿‹ÎLÕfl Ï⁄fl…ÿÎfl ‹ÎÀı Œ˚·Î∫√ ±fiı B·Î≥ÏÕo√ ‰E«ı {Î{˘ Œfl¿ ’Õu˘ fi Ë÷˘. Ï‰‹Îfi‹Î_◊Ì ’Õ÷_ ‹Ò@›Î ’»Ì (±fiı ’ıflıÂÒÀ ¬ÒS›Î ’Ëı·Î_)

¿ÎM›Î ⁄Îÿ√vÕ »ı‰Àı’fl’ıflµ÷›Î˝ ıÂÒÀ ‰Õı fi˙¿Î‹◊¿ . ÷ı±˘ ¿˘Ï«fifiÎ Á‹ƒÏ¿fiÎflı ¡ıL¿·Ì ¿Ë˘ ÷˘ ·ıŒ˚ÀfiLÀ-¿‹ÎLÕfl Ï⁄fl…ÿÎflı Œ˚·Î∫√ fiÏË, ’HÎ B·Î≥gÕ√ ¿›*--±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ∂Õ÷Î ’ZÎÌfiÌ …ı‹

√¿·Î¿fiÎ ·Î_À⁄Î∞fiÎ ±Î¿ÎÂÌ ¿flfiÎfl V¿Î›Ë˘›, ÕÎ≥‰flfi˘ ·√¤√ 190¬ı·Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ F›Îflı’÷fi‰ı ⁄ÕÛ‹ıfi√/ BirdMan ¿Ëı‰Î÷˘ ’Î_¬Î‚˘ ÁÒÀ ’ËıflÌfiı √√fiÏ‰ËÎfl ¿fl÷˘ Ï⁄fl…ÿÎfl …ı‰˘ ÁÎËÏÁ¿ ÿfl ¿·Î¿ı 55 Ï¿·˘‹ÌÀfl◊Ì ‰‘ ¿˘Ï«fi ⁄_ÿflfiÎ ±Î¿ÎÂ‹Î_ N˚·Î∫√ ¿flÌ flËı·Î ⁄ÕÛ‹ıfi ·ıŒ. ¿‹ÎLÕfl Ï⁄fl…ÿÎflfiÌ ±˜Ïfl›· ÷Á‰Ìfl

…\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 21

vffsfxfl ;fc[,f szfjftff[ 5ff+bff/f[ ;f}8

ÿflı ·ı‰· √‹Î‰ı fiÏË. ∂Õ÷Î Ë˘‰Îfi˘ ±fi¤‰ ¬ÎÁ ÷˘ ±ı ‰Î÷ı ◊Î› ¿ı ’˛ÁÎflı·Î ËÎ◊-’√ ÁÎ◊ı ±√˛√Î‹Ì ›Îfiı ±Î√‚ ÷flŒfi˘ ’˛‰ÎÁ ¿·Î¿fiÎ 130 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ ⁄Î…√Ï÷±ı «Î·ı. ’ıflıÂÒÀ, ËıÓ√ B·Î≥Õfl ¿ı ’ıflÎB·Î≥ÕflfiÎ ÁËÎflÎ Ï‰fiÎ ÂflÌfl Ë‰Î‹Î_ ÷fl÷_ flËı ±ı ’HÎ Œ˚·Î∫√fi˘ Ï◊˛Ï·_√ ±Î¤ÎÁ ◊‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ¬w_. ±Î¿ÎÂ‹Î_ Ï‰ËÎfl ¿fl‰ÎfiÌ ⁄Î⁄÷ı ·Î¬˘ ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ ÁΩ˝›ı·˘ ¿‹fiÁÌ⁄ Ï‰fl˘‘Î¤ÎÁ Ë˘› ÷˘ ±ı ¿ı …Q⁄˘ ¿ÿfiÎ_ ¿ıÀ·Î¿ ÕÎ›fi˘Á˘flfiı ¿Î‚ø‹ı ’Î_¬˘ eÀÌ ±fiı »ı‰Àı ÷ı±˘ ’ZÎÌ ÷flÌ¿ı ∞‰÷Î_Ω√÷Î_ Œ˚·Î∫√ ‹ÂÌLÁ ⁄L›Î_, F›Îflı ‹fiW› Ëo‹ıÂ ‹ÎÀı …‹Ìfi ÁÎ◊ı ⁄_‘Î›ı·˘ flèÎ˘. ∂Õ‰ÎfiÌ hÎı‰Õ ‹fiW›‹Î_ ¬Ì·Ì Ë˘÷ ÷˘

70 Ï¿·˘√˛Î‹ ‰…fi ‘flÎ‰÷Î ‹fiW›fiÎ ¿ıÁ‹Î_ Œ˚·Î≥À ‹ÁSÁfi_ ’˛‹ÎHÎ‹Î’ ·√¤√ 25 Ï¿·˘√˛Î‹ …ıÀ·_ ⁄ıÁı, ’fl_÷ ±ı flÌ÷ı √HÎ÷flÌ ‹Î_Õ‰Îfi_ ¿ı‹ T›◊˝ √HÎÎ› ÷ıfiÎ ¬·ÎÁÎ ‹ÎÀı CÎ˘flÎÕ ’ZÎÌfi_ ºWÀÎ_÷ ·˘. ÿÏfi›Îfi_ Á˙◊Ì ‰…fiÿÎfl Œ˚·Î∫√ ⁄ÕÛ ±_√˛ı∞‹Î_ Kori Bustard ¿Ëı‰Î÷Ì Ω÷fi_ CÎ˘flÎÕ »ı, …ıfi_ ‹ËkÎ‹ ‰…fi 19 Ï¿·˘√˛Î‹ Ë˘› »ı. ±Î ‰…fi‹Î_ ⁄Ë ÷˘ ±ı¿Îÿ Ï¿·˘√˛Î‹ …ıÀ·Î ‰‘ÎflÎ ‹ÎÀı √_ΩÂ flËı, ’HÎ ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ Ï‰ÂıÊ fiÏË. ±Î_¿Õ˘ 20 Ï¿·˘√˛Î‹fiı ±Î_ÀÌ Ω› ±ı ’»Ì ⁄˘…‰Ëfi ‹ÎÀı …wflÌ ⁄fi÷Î ‰‚Ì ⁄ÌΩ Œ˚·Î≥À ‹ÁSÁ ¿<· ÂÎflÌÏfl¿ ‰…fi‹Î_ ¬ÎVÁ˘ ‰‘Îfl˘ ¿flı ±fiı ⁄ÕÛ‹ıfi ¿Ëı‰Î÷˘ ’Î_¬Î‚˘ ÁÒÀ, …ıfiı ÷ı ⁄˘Ωfiı ±Î¿ÎÂı ‘ÎflHÎ ¿›Î˝ ⁄Îÿ ±Î¿ÎÂ‹Î_ ·Î_⁄˘ ‰¬÷ B·Î≥ÏÕo√ ¿flÌ Â¿Î› »ı «ÕÎ‰‰Î ‹ÎÀı ±ı‰Î ’˛¿ÎflfiÎ ±˘fl ¿ıÀ·Î¿

‹Î‚ÎfiÌ …B›Î±ı Ï·Œ˚À«ÌfifiÌ ‰Î‚Î_⁄ËÿÌ‰Î· ‹Î‚Ì …ı‹¿Îfi˘ ⁄Î_‘‰ÎfiÎ_À‚Ìfi flËı÷, ⁄Ï·˝ fifiÌ ÷◊Î ‰Î_ «HÎ÷fl˘ Ω÷, ¿ıÿÌ±˘fiı ÷‹ı fiÌ ’Î_¬˘fi_ ÏÀˇÏ‹_√ ¿flÌ ±Î˜’fi-±˜fl …ı·‹Î_ flÎ¬Ì Â¿Î÷ ‰√ıflı Á_¤Ï‰÷ ·Î¤˘fiı ¤Ò·Ì Ω±˘ ÷˘ ’HÎ ∂~›fifi˘ A›Î· ’˘÷ı µkÎı…fiÎ …√ÎÕfiÎfl˘ »ı. ËıÓ√ B·Î≥Õfl, ‹Î≥ø˘·Î≥À ±fiı ’ıflÎB·Î≥Õfl …ı‰Î_ ±˜fl˘-V’˘ÀÛÁfiÎ_ ˚ ÁÎ‘fi˘ ’ZÎÌfi_ Â@› ±ıÀ·Ì Ëÿı ±fi¿flHÎ ¿fl‰ÎfiÎ Ëı÷Áfl Â˘‘Î›Î_ »ı. ±Î‹ »÷Î_ ÷ı‹fiÎ ¶ÎflÎ ⁄ÕÛ Œ˚·Î≥ÀfiÌ Á˘ À¿Î ±fi¤ÒÏ÷ ◊÷Ì fi◊Ì. ÁÎ‘fi˘ ±Î¬flı ÁÎ‘fi˘ »ı. ’ZÎÌfiÌ fi¿· I›Îflı ¿flÌ √HÎÎ› ¿ı F›Îflı Œ@÷ ’Î_¬˘ ‰Õı ¿Î‹ «Î·ı--±fiıÿ¤Î˝B›ı ‹fiW›‹Î_ ±ı … ¬ÒÀı »ı. ±Î ¬˘Àfiı ¿ÚÏhÎ‹ ’Î_¬˘ ¶ÎflÎ ’ÒflÌ ÿı‰Î› ÷˘ ¿ı‹ ? ‹U¿ı· »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ı¿·Ì ’Î_¬˘fi_ ¬ÎÁ ¿Â_ ‹Ëk‰ fi◊Ì. Ï·Œ˚À ’ıÿÎ ◊Î› ±ı ‹ÎÀı ⁄‚’Ò‰˝¿ ÷ı‹fiı ‰Ÿ{Ì Â¿÷Î VfiÎ›±˘ ’HÎ

¤Îflı ±Ïfi‰Î›˝ ⁄fiı. ¿ı±Î’ZÎÌÿW«øfi˘ … fi◊Ì, ±ıÀ·ıVfiÎ› ÿı¬Ì÷±_ ˘÷ÎI’›˝ ±ı fiÌ¿‚ı Ωı ‰ÌÁ±_÷Ï¿·˘√˛ Î‹◊Ì ‰‘ ¤Îflı Ë˘› ÷˘ …‹Ìfi ’fl◊Ì Àı¿-±Î˜Œ ¿flÌ Ë‰Î ’fl Á‰Îfl ◊‰_ ÷ıfiÎ ‹ÎÀı Â@› fi◊Ì. V‰Î¤ÎÏ‰¿ flÌ÷ı Ωı’ZÎÌfiÎ ¿ıÁ‹Î_ Â@› fiÏË ÷˘ ’»Ì ‹ÎHÎÁfiÎ ¿ıÁ‹Î_ ’HÎ fiÏË. ∂~›fifiÌ ⁄Î⁄÷ı ‹fiW›fiÎ ’√fiÌ ⁄ıÕÌ √HÎÎ÷Ì ⁄Ì∞ Á‹V›Î ±ı ¿ı ¿·Î¿fiÎ 35 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ ‹K›‹ {Õ’ı ∂Õ÷_’ZÎÌ ÿfl Ï¿·˘‹ÌÀflı ÷ıfiÎ ÿflı¿ √˛Î‹ ÂÎflÌÏfl¿ ‰…fiÿÌÃ 3 ¿ı·flÌ ∂Ω˝ ⁄Î‚ı »ı, …ı ±ıfi∞˝ ·Î˜Á ÏÁkÎıfl Ï¿·˘√˛Î‹ ‰…fi ‘flÎ‰÷Î ‹ÎHÎÁı ‰ıÃ‰Îfi˘ ◊Î› ÷˘ ±ı 2,10,000 ¿ı·flÌ √‹Î‰Ì ÿı. ‹Îfi‰ÂflÌfl‹Î_ ±ıÀ·Ì ¿ı·flÌfi˘ ÷ÎI¿ÎÏ·¿ ‰Î’flÌ Â¿Î÷˘ VÀ˘¿ Ë˘› ’HÎ fiÏË. ±Î Á‹V›Î±˘ ’ı«ÌÿÌ Ë˘‰Î »÷Î_ ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ CÎHÎÎ ÁÎËÏÁ¿˘ ¿ÚÏhÎ‹ ’Î_¬˘ ‰Õı ’ZÎÌfi_ ±fi¿flHÎ ¿fl‰Îfi˘ «V¿˘

Ë˘‰Î ±fiı Ωı≥ËÏ‹_ ±ı. ÂÎflÌÏfl¿ ‰…fiVfiÎ› ’˛‹ÎHÎı 25Ñ √⁄ÕÛfiÎ 35Ñ ±˘ Ωı ‹ÎhÎ÷Î_’Î_±⁄Î⁄Ì·fiÎ ¬˘ ‰Ÿ{‰Î ‹ÎÀı ‰’flÎ› »ı, F›Îflı ’√fiÎ VfiÎ›±˘fi_ ’˛‹ÎHÎ 2Ñ ¿fl÷Î_ ‰‘Îflı fi◊Ì. ¿⁄Ò÷flfiÎ ÷◊Î Ë˘·ÎfiÎ ‰…fi‹Î_ ’HÎ ·√¤√ 35Ñ ŒÎ‚˘ ÷ı‹fiÎ Œ˚·Î≥À ‹ÁSÁfi˘ »ı. ÏhÎflÎÏÂ ±fiÁÎfl

fl˘¿Ì‹ fiÁÎ˜Â@›Î ±fiı ‰Ëı Î‹˘ÕÎÁÎËÏÁ¿fiÌ ‹Î›Î˝ √›Î.Œ˘„SÕo 1937 ‹Î_ @·ı Ëfi fiÎ‹fiÎ ’_¿·Î›ı·Î √ ’Î_¬˘ T›‰„V◊÷ ¬Ò·Ì fiÏË, ±ıÀ·ı ’J◊flfiÌ …ı‹ ÷ı …‹Ìfiÿ˘V÷ ⁄L›˘. 1956 ‹Î_ ⁄ÌΩı±Î¿ÎÂÌ ÁËı·ÎHÎÌ Ï·±˘ ‰ı·ı„LÀfi ÷ıfiÌ Œı·Î›ı·Î ’Î_¬fiÎ ¡ı‹‰¿Û ÁÎ◊ı M·ıfifiÌ ⁄ËÎfl ¿>ÿ‰Î

22 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008


√›˘ I›Îflı ÕÎ⁄Ì ’Î_¬ M·ıfifiÎ ‹Î‚¬Î ΩıÕı À¿flÎ÷Î_ ÷ıfiı „À‰VÀ ‹Ô‚Ì ±fiı »ı‰À Á‘Ì ±ı eÿflÕÌ ¿Î⁄Ò‹Î_ ±Î‰Ì fiÏË. ‰ı·ı„LÀfi ’HÎ ⁄ı‹˘÷ ‹›˘˝. ·√¤√ ±ı … ±flÁÎ‹Î_ ÏŒfi·ıLÕfiÎ Ï‰@Àfl ±ıLÕˇ˘Á˘‰ ‹ÎÀı ÷ıfiÌ ·Î_⁄Ì-’Ë˘‚Ì ¿ıfi‰ÎÁfiÌ ’Î_¬˘ fiÕ÷flw’ ⁄fiÌ. ·ı„LÕo√fiÌ …^… Ï‹ÏfiÀ˘ ’Ëı·Î_ ¬˘·‰Ì ’Õı ÷ı ’ıflÂı ÒÀfiÌ ÿ˘flÌfi˘ »ıÕ˘ … ±ıLÕˇ˘Á˘‰fiÎ ËÎ◊‹Î_ ±ÎT›˘ fiÏË. Q≤I› ÁÎ◊ı ÷ıfi˘ ¤ıÀ˘ ¿·Î¿fiÎ Á‰ÎÁ˘ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ◊›˘. ±Î Ω÷fiÎ ⁄ÌΩ √‹A‰Îfl Ï¿VÁÎ ‰Ê˘˝‰Ê˝ ⁄fi÷Î flèÎÎ. 1930 ◊Ì Âw ¿flÌfiı Á‚_√ hÎÌÁ ‰Ê˝fi˘ flı¿˘ÕÛ ÁÎ«ı … ¬ıÿ…fi¿ Ë÷˘. ÂflÌflı ¿ÚÏhÎ‹ ’Î_¬˘ ·√ÎÕÌ ’ZÎÌfi_ ±fi¿flHÎ ¿fl‰ÎfiÁÎËÁ _ ¿ı ÿ — ÁÎËÁ …ı‹HÎı ¬ıÕu_ ±ı‰Î 75 ⁄ÕÛ‹fiı ’ˆ ¿ Ì 72 …HÎÎ ‹Î›Î˝ √›Î Ë÷Î. ’Î_¬˘fiÌ fl«fiÎ ÷ı‹Î_fiÌ CÎHÎÌ ¬flÌ Ë˘fiÎfl÷˘ ‹ÎÀı …‰Î⁄ÿÎfl Ë÷Ì. ±‹ ¿ ’Î_¬˘fi_ ZÎıhÎŒ‚ ‰‘Îflı Ë÷_, ±ıÀ·ı ÁÎ‹˘ ’‰fi …ı ÿ⁄ÎHÎ Á…ı˝ ÷ıfiı ⁄Î‰ÕÎfi_ Ωıfl ’Ë˘Ó«Ì ‰‚÷_ fi Ë÷_ ±fiı Œı·Î›ı·Ì ’Î_¬˘fiı ÷ı ÿ⁄ÎHÎ Ωı÷Ωı÷Î‹Î_ŒÎ˜SÕ ¿flÌ ÿı÷_ Ë÷._ ¿ıÀ·Ì¿

⁄‚ ¬ÎÁ fi ‰’flÎ‰_ Ωı≥±ı. ±Î »ıS·Ì Âfl÷fiı ’Ëı·Ì √HÎÌ ’ıÏÀˇ¿ ÿ √Î›Îÿ˘˝fi fiÎ‹fiÎ ¡ıL« Â˘‘¿ı (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘) 1995 fiÌ ±ÎÁ’ÎÁ ÏÁL◊ıÏÀ¿ ¿Î’Õfi˘ ±ı‰˘ Œ˚·Î∫√ ÁÒÀ ⁄fiÎT›˘ ¿ı …ıfiı ’˘ÂÎ¿fiÌ …ı ‹ ’Ëı›Î˝ ⁄Îÿ ±·√ ’Î_¬˘ ËÎ◊ı ¿ı ’ÌÃı ⁄Î_‘‰ÎfiÌ …wfl flËı÷Ì fi Ë÷Ì. ⁄√·fiÌ fiÌ«ı Âw ¿flÌ ÕÎ⁄Î…‹HÎÎ ËÎ◊fiı ÕÎ⁄Î-…‹HÎÎ ’Õ¬ı ¿‹fl ÁÎ◊ı ΩıÕÌ ÿı÷ _ Õ⁄· ·ı›flfi _ ¿Î’Õ Ë÷_, …ı‹Î_ ’ıÏÀˇ¿ ÿ √Î›Îÿ˘˝fiı Ë‰Î ¤flÌ ÷ıfiı ±yÕ ⁄fiÎT›_ Ë÷_. Ï⁄·¿< · ±ı … ’˛ ¿ ÎflfiÎ_ Ë‰Î ‰Õı e·Î‰ı · Î_ Õ⁄· ·ı ›fl ⁄ı ’√ ‰E«ı Ë÷Î_. ±Î_ ÷ Ïfl¿ ÿ⁄ÎHÎfiı ·Ì‘ı ÷ı±˘ ’HÎ ±yÕ, ‹ÎÀı ⁄ı ’√ ¤Ò·ı«Ò¿ı ’HÎ ¤ı √Î ◊Î› fiÏË--±ıÀ·ı ¿ı ’Î_ ¬ ˘fi˘ ÁflŒı Á ±ı Ïfl±Î Ω‚‰‰Î ‹ÎÀı ÁÎËÏÁ¿ı ’√fiı ’˛›Ifi’Ò‰˝¿ ’Ë˘‚Î fl Î¬‰Î ’Õı fiÏË. Ë‰Î≥ ÀÎ’fiÎ ÷À‰÷a ±Î¿ÎÂ‹Î_ F›Î_ ’˛¤Î‰ÂÎ‚Ì Ï¡√ıÀ ⁄ÕÛ …ı‰Î_ ÿÏfl›Î≥ ’ZÎÌ±˘ ±Î¿ÎÂfiı Â˘¤‰÷Î_ Ë˘›

’Î_ ¬˘fi˘ hÎÎ_ Á˘ ±ı±˜Lfl√· …‚‰Î÷˘ Á’ÎÀÌ±ı ›˘B› -’˛Âı flfiÎ ±¤Î‰ıfi Ë÷˘, Ï·Œ˚À ‹ÎÀı ’ıÿÎ fiÌ«·Ì ◊÷Ì fi Ë÷Ì. ·Î¿ÕÎfi_ ¡ı‹‰¿Û ‘flÎ‰÷Ì ’Î_¬˘ ±I›_÷ ‰…fiÿÎfl Ë˘‰Îfiı ·Ì‘ı ÷ı‹fiÎ ¿LÀˇ˘Ï·_√ ‹ÎÀı √‹ı ÷ıÀ· _ ÂÎflÌÏfl¿ ⁄‚ ’HÎ fi¿Î‹_ ÁÎÏ⁄÷ ◊÷_ Ë÷._ ÁÎ‹Ì Ë‰ÎfiÎ Á_ÿ¤ı˝ ’Î_¬˘fi˘ ±ıL√· ±Î˜Œ ±˜Àı¿ «˘yÁ ±_Âı √˘Ã‰Î›˘ Ë˘› ÷˘ … ’Î_¬˘ fiÌ«ı ∂K‰˝√Î‹Ì ÿ⁄ÎHÎ ÁΩ˝› ±fiı ∂~›fi Â@› ⁄fiı. Á˙◊Ì ‹Ëk‰’ÒHÎ˝ ⁄Î⁄÷ ±ı ¿ı ’Î_¬˘ ÁÎ◊ı ¿Î‹ ’ÎÕ‰Î‹Î_ ÂÎflÌÏfl¿

I›Î_ Àˇ¿ V◊ÎÏfi¿ ÿ √Î›Îÿ˘˝’˛Zı fiÎ¿˘fiı ı ’˘÷ÎfiÌ ±ı À…¿˘fiıVÀÎ≥·fiÌ ÁËı·’ıÏ‰Õı ÷◊Î ’›˝ ‹B‘ ¿flÌ±Î¿ÎÂÌ ÿÌ‘Î. Ï‰‹Îfi‹Î_◊Ì ’Õ÷_ ‹Ò@›Î ’»Ì ·ıÂ‹ÎhÎ ’Ïfll‹ ‰√fl ÷ı Á‹ƒÌ’‰fifiÌ ·Ëıfl˘ ’fl Á‰Îfl ◊÷˘ ∂Õu˘. ·√¤√ ±ı‰Î … ¬ı· ÷ıHÎı ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ √˛ıLÕ ¿ıL›fi ¬ÌHÎ‹Î_ ¿flÌ ⁄÷ÎT›Î ±fiı ¡ÎLÁ‹Î_ ÏË‹ÁÏfl÷Î±˘fiı ’Îfl ¿flÌ √›˘. ±Î fl˘‹Î_«¿ ’˛ÿÂ˝fi˘ ±ıÏ’˛·, 1998 ‹Î_ ±˘Ï«_÷Î_ ⁄_‘ ◊›Î_, ¿ÎflHÎ ¿ı ’ıÏÀˇ¿ ÿ √Î›Îÿ˘˝fi ‹ÎÀı ±ı ‹ÏËfi˘ √˘{Îfl˘ Ë÷˘. Ë‰Î≥ ÀÎ’fiÎ ±Î¿ÎÂ‹Î_ Œ˚·Î≥ÀfiÌ ’ÒHÎÎ˝ËÒÏ÷fiÎ ◊˘ÕÎ Á‹› ’Ëı·Î_ ÿ˘flÌ ¬ıÓ«Ìfiı √_⁄…w’ı ¬˘·‰ÎfiÌ ◊÷Ì ’ıflıÂÒÀ ¬Ò·Ì fiÏË. ÿ˘flÌfi˘ »ıÕ˘ … ËÎ◊‹Î_ fi ±ÎT›˘. ’ıÏÀˇ¿ 190 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ÀÎ’ ’fl ’À¿Î›˘ ±fiı ÷I¿Î‚ Q≤I› ’ÎQ›˘. ∂~›fi ‹ÎÀı ‰Î’flÌ Â¿Î÷Ì ’Î_¬˘fiı ÷ıHÎı ’˘ÂÎ¿fiÎ … ¤Î√w’ı ÁÎ_¿‚Ì ·Ì‘Ì ±ı ÷ıfiÌ ‹˘ÀÌ Â˘‘ Ë÷Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı I›Îfl ’»Ì

¤fl±Î¿ÎÂı Á_÷· fi √‹ÎT›Î ⁄Îÿ …‹Ìfi ’fl ’À¿Î≥fiı ‹Î›˘˝ √›ı·˘ ⁄ÕÛ‹ıfi Ï·±˘ ‰ı·„ı LÀfi

…ı ÷ı Œ˚·Î›flı ˘ flıÕÌ-‹ı≥Õ ÏÁ‰Î›±˜⁄Ì…\ ·√¤√ ¿Â _ ±ı … ‰¿fl‰Îfi _ flËı÷Õˇ _ ıÁfi ’Ëı Ë÷fl._ Ì ±ı·Ì‘Î ¿ fi‰÷fl fl˘- _ V’˘ÀÛ˚Á ‹ÎÀı ÏÿÂÎ ¬Ò·Ì …‰Î ’Î‹Ì. ⁄Î› ‘ ‰ı, ’ZÎÌfi_ ±fi¿flHÎ ¿fl‰Î‹Î_ ‹Î›˘˝ …fiÎfl ’ıÏÀˇ¿ ÿ √Î›Îÿ˘˝fi 96 ‹˘ Ë÷¤Î√Ì ÁÎËÏÁ¿ Ë÷˘. ¬‰ÎflÌfi˘ ±Î_¿ «˘Ó¿Î‰fiÎfl˘ Ë˘‰Î …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 23


»÷Î_ ’ZÎÌfiÌ ‹ÎŒ¿ ±Î¿ÎÂ‹Î_∂Õ‰Î ‹Î√÷Î ·˘¿˘fiÌ ¿÷Îfl Ë∞ CÎHÎÌ ·Î_⁄Ì Ë÷Ì. ±Î‹Î_ ΩflÌ ¿˘V‹Î ±fiı flÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿ fiÎ‹fiÎ ⁄ı …HÎÎ ‹˘¬flı Ë÷Î. ±Á· ÷˘ ÷ı‹fiı ±ı¿⁄ÌΩ ÁÎ◊ı⁄Îfl √Îµ »ıÀıfi˘ ’HÎ Á_⁄_‘ fi Ë÷˘. ±Î˜√VÀ, 1998 ’Ëı·Î_ ÷ı±˘ ¿ÿÌ ‹Y›Î ’HÎ fi Ë÷Î. flÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿ ›fl˘’Ì ÿıÂ ø˘±ıÏÂ›Îfi˘ Ë÷˘ ±fiı ΩflÌ ¿˘V‹Îfi_‰÷fi ÏŒfi·ıLÕ Ë÷_. Á_Ωı√˘‰ÂÎ÷˚ ⁄ı›fiÎ Â˘¬ ‰E«ı √Îœ ÁÎQ› Ë÷_. ‰Ê˘˝◊Ì ÷ı±˘ ’ıflÂı ÀÒ ‰Õı V¿Î› ÕÎ≥Ï‰_√ ¿fl÷Î Ë÷Î. ’ıÏÀˇ¿ ÿ √Î›Îÿ˘˝fiı ¿flı·Ì Â˘‘ ±_√ı ΩH›Î ’»Ì ÷ı‹fiı Œ˚·Î∫√fi˘ «V¿˘ µ’Õu˘--±fiı Ωı Œ˚·Î∫√ ‹ÎÀıfiÎ ’Î_¬Î‚Î ÁÒÀfiÌ ±I›_÷ Á·Î‹÷ ±ÎT≤ÏkÎ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ Ë˘› ÷˘ ±˜fl˘V’˘À˚˝ÁfiÎ ⁄Ωfl‹Î_ ÷ıfi˘ ÁÎfl˘ µ’ÎÕ ◊Î› ±ı‰_ ’HÎ ÷ı‹fiı ·ÎB›_. ∂~›fifiÌ fi‰÷fl Ë˘⁄Ìfiı ·˘¿˘ ‹ÎÀı ËÎ◊‰√Ì ⁄fiÎ‰‰Î ΩflÌ ¿˘V‹Î±ı÷◊Î flÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿ı fl˘‹Î_«¿ ’ÎÁÀÎ≥‹fiÌ ±fiı ’ˆÁÎfiÌ ±ı‹ ⁄ı‰ÕÌ √HÎ÷flÌ±ı ±ı¿‹ı¿fiÎ ÁË›˘√‹Î_ ’˛˘…ı@À Âw ¿›˘˝. ’˛Î◊Ï‹¿ fl«fiÎ ’˛‹ÎHÎı Ωı÷Î_ ’Î_¬ ⁄fiÎ‰‰Îfi_ ¿Î‹ ÁËı ·_

flËı ±fiı Ï·Œ˚Àfi_ ’˛‹ÎHÎ ‰‘Ì …‰Î ’Î‹ı. ±ÎfiÌ ÁÎ‹ı ¿ıÀ·¿_ Ωı¬‹ ’HÎ ¬w_. Ï‰ÂÎ‚ ’Î_¬˘fiı ‰fl÷Î÷˘ Ë‰Îfi˘ ’˛¤Î‰ ±ıÀ·˘ Ë˘› ¿ı ÁÎËÏÁ¿ ±Î’⁄‚ı ÷ıfiı ±_¿<Â‹Î_ flÎ¬Ì Â¿ı fiÏË. ÿÎ. ÷. Ï·Œ˚À ‹ÎÀı …wflÌ √HÎÎ› ±ı «˘yÁ hÎÎ_Áı ’Î_¬fiı Ωı ÂÎflÌÏfl¿ {˘¿ ¶ÎflÎ √˘Ã‰Ì ±fiıΩ‚‰Ì fi Â¿Î› ÷˘ Ï·Œ˚À ‹‚‰Îfi˘ ’˛ffi … ‹t·ı ’ıÿÎ ◊÷˘ fi◊Ì. ’ı¿Ïfi¿ı ÷ı‹… ¿˘V‹Î±ı ±˜fl˘ÕÎ›fiÎÏ‹@ÁfiÎ º„WÀÏ⁄Lÿ±ı ’W¿‚

Ë÷ … ÕıÕÎ⁄Î-…‹HÎÎ ø˘fi ¿ı fiÎ›·˘fi …ı‰_ ‘¿Î’Õ ’Á_ÿÕÎ⁄Î¿flÌ ÷ıfiÎ__. ⁄ı’ıfl·ııÂ›ÒÀflfi_ ‰Õı ËÎ◊ ÁÎ◊ı Õfiı ÷◊Î …‹HÎÎ ’√fiı ±ı¿⁄ÌΩ ÁÎ◊ı ΩÕı Ì ÿ˘. ’√ ±fiı ËÎ◊ ⁄ı› ÁËı… Œı·Î›ı·Î flËı‰Î Ωı≥±ı. ‹ÁÎŒflÌfiÎ ±˘ÂÌ¿Î‹Î_ Ë‰Î ¤fl÷Î Ë˘ ±ı flÌ÷ı ‰ÎS‰ ¶ÎflÎ fiÎ›·˘fifiÎ_ ¿ı Õıø˘fifiÎ_ ⁄ı ’Õ ‰E«ı ’Q’ ◊¿Ì Ë‰Î ¤fl˘, …ı◊Ì ÷ı ’Î_¬ ÷flÌ¿ı e·Ìfiı ±yÕ V‰w’ ’¿Õı ±fiı ÁÏ‚›ÎfiÎ ¿ı ’|ÌfiÎ ¡ı‹‰¿ÛfiÌ ±Î‰U›¿÷Î flËı fiÏË. ±Î fl«fiÎ ’Òfl÷_ ¬ÎÁ Ï‰«Îfl‰Îfi_ flËı÷_ fi Ë÷_. ±√I›fi˘ ’˛ffi ËÎ◊-’√fiÎ ’˛ÁÎfl ±ıÀ·ı ¿ı Œı·Î‰Î ±_√ıfi˘

√HÎ÷flÌ±˘ uÎ ’»Ì ’√fi˘ Œı·Î‰˘‹Î_Õ35 ÏÕ√˛ Ìfi˘ËÎ◊fi˘ fiyÌŒı·Î‰˘ ¿›˘˝. 78 ÏÕ√˛Ìfi˘ ±fiı ±ı¿ ‹Ëk‰fi_ ±Î›˘…fi ·ı„LÕo√ ‰¬÷fiÌ ‹U¿ı·Ìfiı ’HÎ K›Îfi‹Î_ flÎ¬Ìfiı ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_. ¿ÚÏhÎ‹ ’Î_¬ ‘flÎ‰÷˘ ÁÎËÏÁ¿ Ωı M·ıfifiÌ …ı‹ hÎÎ_ÁÌ ·ÌÀÌ‹Î_ fiÌ«ı ±Î‰Ì ’√ Àı¿‰ı ÷˘ ÷ıfi˘ ’˛Ï÷¿·Î¿ı 120 Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ‰ı√ Ωı÷Î_ Á·Î‹÷ flËı‰Î fi ’Î‹ı. √Ï÷fiı ø‹Â— ‘Ì‹Ì ’ÎÕ‰Î ÷ı Á‰ÎÁ˘ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ ’˛Îfl_Ï¤¿ {Õ’ı ÿ˘ÕÌ … Â¿ı fiÏË. ’ÏflHÎÎ‹ı ∂~›fifi˘ ’ZÎÌ⁄˛ÎLÕ ·ËÎ‰˘ ‹ÎH›Î ⁄Îÿ »ı‰Àı ÷ıHÎı µ÷flÎHÎ ’ıflıÂÒÀ ‰Õı … ¿fl‰_ flèÎ_.

Ë÷˘. ÿ¤ı‰˝ ËÎ◊ ¿ıÀ·Î? ¬Ò HÎı Œı‘ÕfiÎ ·Î›ı·ÎÁ_flËı Î Ωı≥±ı ±fiı ⁄ı ’√ ‰E«ıfi˘ ≥WÀ÷‹ ¬ÒHÎ˘ ¿ıÀ·˘ ? …‰Î⁄ Â˘‘‰Îfi_ ¶Ì‘Î…fi¿ Ë÷_. ·˘Ï…¿· º„WÀ±ı ÁËı…ı ±ı‹ …HÎÎ› ¿ı ’√fi˘ ±fiı ËÎ◊fi˘ ’˛ÁÎfl …ıÀ·˘ ‰‘Îflı±ıÀ·_ ’Î_¬˘fi_ ZÎıhÎŒ‚ ‰‘

±ı ·Á‹›ı Œ˚ÁÎËÏÁ¿fiÎ ·Î∫√ ÁÒÀ‹Î_ËÎ◊…¿ÕÎ›ı Î fiÏË, ⁄·¿ı ’ıflıÂÀfiÌ Ò √ÕÌ ¬˘·÷Ì ÿ˘flÌ ¬ı«‰Î Ó ‹ÎÀı ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ’ıflıÂÀfiÎ Ò ÿ˘flÌÁ_«Îfl ‹ÎÀı ◊˘ÕÎ CÎHÎÎ ‹@÷ Ë˘‰Î Ωı≥±ı. µ÷›Î˝ ’»Ì ±ÎÃ-ÿÁ {Õ’Ì Õ√·Î_ ‹Î_ÕÌ ÂflÌflfi _ ⁄ı·Lı Á

24 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

flÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿ (≥fiÁıÀ Œ˘À˘) ±fiı ÷ıfi˘ ÏŒÏfiÂ ÁÎ◊Ì ΩflÌ ¿˘V‹Î


Á_¤Î‚Ì Â¿Î› ±ıÀ·Î ¬Î÷fl ’√ ⁄_‘fi‹@÷ Ë˘› ±ı ’HÎ …wflÌ »ı. ±Î ⁄Lfiı …wÏfl›Î÷˘fiı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚‰Î ¿˘V‹Î’ı¿Ïfi¿ı Ï{’ «ı≥fi ‰Î’flÌ, …ıfiÌ ÁÎ◊ı ⁄_‘Î›ı·˘ ·Î_⁄˘, ËıLÕ·‰Î‚˘ ÷Îfl ¬ıÓ«Ì ÷ıfiı ¬˘·Ì fiÎA›Î ’»Ì ËÎ◊-’√ ‹˘¿‚Î ◊÷Î Ë÷Î. Œ˚·Î∫√ ÁÒÀ ⁄L›Î ’»Ì ÷ıfi _ ’flÌZÎHÎ ¿fl‰Îfi˘ ‰¬÷ ±ÎT›˘. ΩflÌ ¿˘V‹Î ±fiıflÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿ ‹ÎÀı ±ı ¿Î‹ Q≤I› ÁÎ◊ıfiÎ ±À¿«Î‚Î ¿fl÷Î_ …\ÿ_ fi Ë÷ _, ¿ı‹ ¿ı ±√Îµ ¿ÚÏhÎ‹ ’Î_¬˘fiÎ ÁËÎflı ’ZÎÌfi_ ±fi¿flHÎ ¿fl‰Î √›ı·Î ·√¤√ ÷‹Î‹ ÁÎËÏÁ¿˘ ‹Î›Î˝ √›Î Ë÷Î ±fiı ¬‰ÎflÌfi˘ flıÏÂ±˘ 96Ñ …ıÀ·˘ Ë÷˘. ’flÌZÎHÎ ±ı¿oÿflı …\ÿÌ fl«fiÎ‰Î‚Ì ’Î_¬˘fi_ ¿fl‰Îfi_ Ë÷_, …ı ¬Î÷flÌÿÎ›¿ Ë˘‰Î ±_√ı ¿ÂÌ √ıflLÀÌ fi Ë÷Ì. Ï‰‹Îfi‹Î_ ⁄ıÁÌ 4,100 ‹ÌÀflfiÎ ·ı‰·ı…÷Ì ‰¬÷ı ’ı¿Ïfi¿ı ÷◊Î ¿˘V‹Î±ı ’˘÷ÎfiÎ ∞‰÷Î flËı‰Îfi˘ «ÎLÁ ŒÌŒ˚ÀÌ-ŒÌŒ˚ÀÌ ‘Î›˘˝, ’HÎ Áÿ˚fiÁÌ⁄ı ⁄ı› …HÎÎ ±ıÕ‰ıL«fl V’˘À˚˝ÁfiÎ ZÎıhÎfiı fi‰Ì fl‹÷ ¤ıÀ ±Î’‰Î ‹ÎÀı Á·Î‹÷ flËı‰ÎfiÎ Ë÷Î. Ï‰‹Îfifi˘ ’Î»·˘ ÿfl‰ÎΩı…ı‰˘ ¬ÒS›˘ ±fiı ÷ı±˘ ⁄ËÎfl fiÌ¿Y›Î ¿ı ÷fl÷ ◊˛Ì· ±fiı ◊fi√fiÎÀ ’ıÿÎ ¿fl÷Ì ±ı‰Ì ·Î√HÎÌ …L‹Ì ¿ı Ë‰ÎfiÎ ÷ı±˘ V‰Î‹Ì Ë÷Î ±fiı ¬S·Î ±Î¿ÎÂ ’fl ÷ı‹fi_ ’˛¤I‰ Ë÷_. ⁄ı ‰Îÿ‚˘fiÎ œ√ ‰E«ı ÿı¬Î÷Ì ¬Î·Ì

ΩflÌ ¿˘V‹Î±ı÷◊Î flÎ˜⁄ÀÛ’ı¿Ïfi¿ı ±˜fl˘ÕÎ›fiÎÏ‹¿ ’Î_¬fi˘ …ı ±ÎÏ‰W¿Îfl ¿›˘˝ ÷ıfiı ‰îÎÎÏfi¿ ¤ı√˘ ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ’HÎ ¿Ëı‰˘ Ωı≥±ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ≥Ï÷ËÎÁ ·¬‰Îfi_ Âw ◊›_ I›Îfl◊Ì ‹fiW›fiÎ Ïÿ‹Î√‹Î_ ¿ÿÎ« ’ZÎÌfi± _ fi¿flHÎ ¿fl‰ÎfiÎ ‹fi˘fl◊ Ë÷Î. Á˙◊Ì ΩHÎÌ÷˘ ±fiıÁ˙ ’Ëı·˘ Ï¿VÁ˘ CÎb_ ¿flÌfiı’˛Î«Ìfi √˛Ì¿ ÿo÷¿◊ÎfiÎ ’ı·Î ¿Á⁄Ì ÏÕÕı·Áfi˘ Ë÷˘. √˛ÌÁfiÌ ÿÏZÎHÎı ±Î‰ı·Î øÌÀ ÀÎ’fiÎ flÎΩ Ï‹fi˘Áı ÷ıfiÌ ’ÎÁı¤·¤·Î‹HÎÌfi_ ±À’À<_ ⁄Î_‘¿Î‹ ¿flÎT›_ Ë÷_, …ı‹Î_◊Ì ⁄ËÎfl fiÌ¿‚‰Îfi˘ ‹Î√˝ ÏÕÕı·Á …√ΩËıfl fi ¿flı ±ı ‹ÎÀı flÎΩ Ï‹fi˘Áı ÷ıfiı «˘÷flŒÌ ÿÌ‰Î·˘ ‰E«ı ¿ÎflÎ‰ÎÁÌ ⁄fiÎ‰Ì ÿÌ‘˘. ’Ëıflı√Ìfl˘fiı √_‘ fi Ω› ±ı flÌ÷ı ÏÕÕı·Áı ‹ÌHÎ◊Ì «˘ÓÀÎÕı·Î ’Ì»Î_ ‰Õı ’Î_¬˘ √’«’ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ ±fiı ’ZÎÌfiÎ ±Î›Î‹‹Î_ ±Î¿ÎÂ ÷flŒ ±Îfl˘ËHÎ ¿flÌ fiÎÁÌ »^Àu˘. ±Î ‹ÎhÎ ÿo÷¿◊Î Ë÷Ì. ‰ÎV÷Ï‰¿ …√÷‹Î_ ’ZÎÌfi_ ◊˘Õo CÎb_ ±fi¿flHÎ ◊›Îfi˘ ’Ëı·˘ ‹˘¿˘ »ı¿ 1890 fiÎ ÿÁ¿Î‹Î_ ±ÎT›˘, F›Îflı ±Î˜À˘ Ï·Ï·±ıL◊Î· fiÎ‹fiÎ …‹˝fi Á_Â˘‘¿ı ËıÓ√ B·Î≥Õfl ⁄fiÎT›_. ÏÂ¬flı◊Ì ÁËı… ŒÎ‚ ¤›Î˝ ⁄Îÿ ±Î‰Î B·Î≥Õfl fiÌ«ı ·À¿Ìfiı ÷ı ¿ıÀ·Ì›ı‰¬÷ ¬ÌHÎ Á‘Ì µ÷›˘˝. ±Î Ω÷fiÎ ’˛›ÎÁ‹Î_… »ı‰Àı

…B›ÎfiÌ ±Îfl’Îfl‹ÎhÎfiÌ¿‚Ì …‰Î… ‹ÎÀı ÷ı‹HÎı ÂflÌflfi˘ {˘¿ ÁËı ‹ÎÀı ⁄ÿ·‰Îfi˘ ◊›˘, ÷˘ ÿÒfl fi…flı «Õ÷Î ‹ıÿÎfi Á‘Ì …‰Î ÂflÌflfiı ◊˘Õ<_¿ fiÌ«ı ÷flŒ fi‹Î‰‰Îfi_ … flèÎ-_ -±fiı ÷ı ÁÎ◊ı ÷ı‹fi˘ Œ˘fl‰ÕÛ ‰ı√ ¿·Î¿fiÎ 135 Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ◊›˘. ¨«ı◊Ì ÷flÎ’ ‹Îfl÷Î ÏÂ¿ÎflÌ ⁄Î…fiı ¿ı Â¿flÎfiı ⁄Îÿ ¿fl˘ ÷˘ ±ÎÀ·˘ ‰ı√ ËÎ_Á· ¿fl‰Îfi _ ⁄ÌΩ ±ı¿›ı ’ZÎÌfi_ √…\_ fiÏË. ΩflÌ ¿˘V‹Î ±fiı flÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿ ±ı ⁄Î⁄÷‹Î_ CÎHÎÎ_¬flÎ_ ’_¬ÌÕÎ_fiı ±Î_ÀÌ √›Î. ±Î ÁŒ‚ ’˛›˘√ı ÁÎËÁ¤›Î˝ fi‰Î ¬ı·fiı Á‹◊˝fifiÌ ‹Ë˘fl ·√Î‰Ì ÿÌ‘Ì. ±ı¿ fi‰Î ‘_‘Î ‹ÎÀı ÏÿÂÎ ’HÎ ¬˘·Ì fiÎ¬Ì. ’ZÎÌfiÎ ±_ÿÎ…‹Î_ ’Î_¬˘ Œı·Î‰Ìfiı ±Î¿ÎÂÌ ÁËı· ¿fl‰Î ‹Î√÷Î Â˘¬Ìfi˘ ‹ÎÀı ¿˘V‹Î ±fiı ’ı¿Ïfi¿ı 2003 Á‘Ì‹Î_ ËΩflı¿ Œ˚·Î≥À ÁÒÀ ⁄fiÎT›Î ±fiı ‰ıE›Î. ¬flÌÿ‰Î ‹Î√÷Î

÷ıflÎ≥À ‹Î›˘˝⁄˛‘’HÎ ±fiı I›Îflı Áı˝ ±ı√›˘ „L…fiflÏË÷ B·Î≥Õflfiı ⁄ÿ·ı ±ı„L…fi‰Î‚_ M·ıfi ⁄fiÎ‰‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. ’ZÎÌfi _ ±fi¿flHÎ ¿›Î˝fiÌ ◊˘ÕÌ¿ ·Î√HÎÌ B·Î≥Õfl‹Î_ …wfl ◊Î›, ’fl_÷ ±˜fl˘M·ıfi‹Î_ ·√¤√ …flÎ› fiÏË. ±Î◊Ì 1970 fiÎ ±flÁÎ ÿflQ›Îfi ŒflÌ ËıÓ√ B·Î≥Õfl ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ’ıflÎB·Î≥Õfl ±˜fl˘-V’˘ÀÛÁfiÎ_ ˚ ÁÎ‘fi˘ ÷flÌ¿ı T›Î’¿ ⁄L›Î_. ±·⁄kÎ, ⁄ıµ »ı‰Àı ÷˘ ÁÎ‘fi˘ Ë÷Î_, F›Îflı ’ZÎÌfi_ ±fi ¿flHÎ ¿fl‰Î‹Î_ «Î‰Ìw’ ‹Ëk‰ ÂflÌfl ÁÎ◊ı ÷ıfiÎ ±_√ ÷flÌ¿ı ΩıÕÎ›ı·Ì ’Î_¬˘fi_ Ë÷_. ¿˘≥ ’HÎ Ω÷fiÎ ±·√ ÁÎ‘fi ‰√fl ‹ÎHÎÁ ¬ÿ ΩHÎı¿ı ’ZÎÌ ÷flÌ¿ı Ë‰Î‹Î_ Á‹ÕÌfiÌ …ı‹ ‹ËÎ·÷˘ Ë˘‰Îfi˘ ±fi¤‰ ¿flı ±ı ‹A› ‰Î÷ Ë÷Ì. ±Î…ı ›fl˘’-±‹ıÏfl¿Î‹Î_ 900 ›fl˘ÕÎ˜·flfi˘ Œ˚·Î≥À ÁÒÀ

Â˘¬Ìfi ‹ÎÀı200 Âfl÷…Q’ ±ıÀ·Ì‹Î›Î˝ ¿ı÷ıHË˘‰Î Îı ’ıflıÂΩı ÀÒ ‰Õı≥±ı.V¿Î› ÕÎ≥Ï‰_Á_√AfiÎ Ï‹Ïfi‹‹ …Q’fiÌ ›Î 500 ¿fl÷Î_ ±˘»Ì Ë˘› ÷˘ BirdMan ±ı‰Î T›Î’ÎflÌ fiÎ‹ı ±˘‚¬Î÷˘ Œ˚·Î≥À ÁÒÀ ‰Î’fl‰Î ±_√ıfiÌ ’˛Î◊Ï‹¿ ÷Î·Ì‹ ’HÎ ·ı‰Ì Ωı≥±ı.

’Ëıfl…^ÌfiıfiËΩfl˘ ·ÁHÎ˝ ±Î¿ÎÂÌ ÁËı· ¿flı¿ı‰»ı±fiı ‰Ê˝ _ V‰Mfi ÏÕÕı ’Ïfl’Ò ◊›ÎfiÌ ·Î√HÎÌ Ì Ë˘›ËΩfl˘ ÷ıfi˘ ’˛I›ZÎ ±fi¤‰ ‹ı‚‰ı »ı. ⁄Ì∞ ÷flŒ ±ı Á˙fiÎ √√fiÏ‰ËÎfl ‹ÎÀı Œ˚·Î≥À ÁÒÀ ⁄fiÎ‰÷Î ΩflÌ ¿˘V‹˘fi˘ ±fiı flÎ˜⁄ÀÛ ’ı¿Ïfi¿fi˘ Ï⁄{fiıÁ ’HÎ ÁÎ÷‹Î ±ÎÁ‹Îfi‹Î_ »ı.á …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 25

vf,f gflgiff[ O effztfgff rff[dff;ffgf[ 5ffifdff,f szjff ozl Juftff[ s]+efs6: 5?jffc ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’Ïç‹ ¿Î_Ãı ’ıÿÎ ◊÷˘ ±· fiÌL›˘ fiÎ‹fi˘ Á‹ƒÌ ’˛‰ÎË M≤J‰ÌfiÎ Ë‰Î‹Îfi «øfiı ¬˘fl‰‰Î ⁄ÿ· ±fiı¿<ÿfl÷Ì Ë˘fiÎfl÷˘ Á…˝‰Î ⁄ÿ· fiÎ‹«Ìfi »ı. ±ı¿ ÷ÎΩ Á‹Î«Îfl ‹…⁄ ±· fiÌL›˘fi˘

Lnufdafz jiff;f

’˛‰ÎË ÷ıfiÎ ±Î√Î‹Ì ÷Î_Õ‰ ‹ÎÀıfiÌ ÷ˆ›ÎflÌ ¿flÌ flèÎ˘ »ı

»ıS·Î_ ¿ıÀ·Î_¿ ‰WÎ˝◊Ì ⁄fi÷_ ±ÎT›_ »ı ÷ı‹ «Î· ‰Ê˝fi_ ‰ı√ı µÿ˚¤‰Ì flËı·˘ ÷ı ’˛‰ÎË ±Î√Î‹Ì ‰WÎı˝ ±ıÀ·ı ¿ı ‹ı,

«˘‹ÎÁ _ ’HÎ ¤Îfl÷ ‹ÎÀı¿ÿÎ« fl_√ı«_√ı fi˘‹˝· ‰Ì÷ı ±ı‰˘ 2009 ’»Ì Á_’ÒHÎ˝’HÎı ±˜„@À‰ ◊Î› ÷ı‰_ ±Î˜VÀˇıÏ·›ÎfiÎ ‰÷Î˝fl˘ ⁄ı ‹ÏËfiÎ ’Ëı·Î_ ÏÿSËÌ ¬Î÷ı ‹˙Á‹ ¤‰fifiÎ Ë‰Î‹Îfi ¬Î÷Î±ı …^fi 4, 2008 fiÎ fl˘… …HÎÎT›_ »ı. ±· Á’fl¿QM›ÒÀflı ¿ÎœÌ ±ÎM›˘ I›Îflı Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎfiÎ ΩHÎ¿Îfl˘fiı fiÌL›˘fiÎ Á_¤Ï‰÷ ±Î√‹fifiÎ ¤HÎ¿ÎflÎ ±Î˜VÀˇıÏ·›fi ÷ı±Î’HÎı ±Îfi_ÿI›Î_ ÿÎ›¿±ÎÃ◊Ì …HÎÎ›˘,ÿÁ’fl_«˘‹ÎÁÎ_ ÷ ±HÎ‘Î›˘˝ fi¿ fiÏË. “Á_¤‚Î›Î” ±ı ÁÎ◊ı ¤Îfl÷ ÁÏË÷ ⁄ÌΩ fi˘‹˝¿·ı ±Îç›˝ ’ÁÎfl…◊›Î_ Ë˘› Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎÌ±˘fiı ±ıÏÂ›Î≥ ÿıÂ˘fiÎ Ë‰Î‹Îfi ¬Î÷Î±ı ’˘÷’˘÷ÎfiÎ ¿Îfi Áfl‰Î ±ı‰ _ ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ±fiı¿ ‰¬÷ ⁄L› _ »ı. Ë¿Ì¿÷ı »ıS·Î_ 120 ¿›Î˝. ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl‹Î_±· fiÌL›˘ ÁÎ«ı… ø‹Â— µÿ˚¤‰Ì ‰Ê˝fiÎ ±Î_¿ÕÎ Ωı÷Î flèÎ˘ Ë˘› ÷˘ ‹Î‹·˘ fi˘‹˝· «˘‹ÎÁÎfi˘ ÏÁÏfl±Á »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ı ·›⁄© CÎÀfiÎø‹ Á‹ƒÌ ’˛‰ÎË ÀÎ˜’(1921 ±fiı 1940 Ï√±fl‹Î_ ±ÎT›Î ’»Ì ‰E«ı fi˘Ó‘Î›˘ ÷ı‹) ±Î˜VÀˇıÏ·›Î, L›Ò Ï{·ıLÕ, ÁflıflÎÂ 20 ‰Ê˝fi˘ »ı, …ı ≥LÕ˘fiıÏÂ›Î, ÏŒÏ·’Î≥LÁ, ÿflQ›Îfi ⁄ı-hÎHÎ ‰Ê˝ ¤Îfl÷ ±fiı lÌ ·_¿Î …ı‰Î @›Îflı¿ ±fiÎT≤„WÀfiÎ_ ‰Ì÷ı ÿıÂ˘‹Î_ Ãı¿Ãı¿ÎHÎı ÿW¿Î‚fiÌ »ı. ¤Ò÷¿Î‚fiÌ ‹ÎŒ¿ ±fiı ÿÎ‰Îfi‚fiÌ ¤Ï‰W›‹Î_ ÷ı ’Ïfl„V◊Ï÷±˘ CÎÀfiÎø‹ Ωı’HÎ «Î· Ïfi—Â_¿ ‰Î÷ »ıÁΩ˝ . › ±ı flËı‰Îfi˘ Ë˘› ÷˘ ¤Îfl÷ı V’ıÏfiÂ ¤ÎÊÎfiÎ ÂOÿ ±Î ‰WÎı ˝ ‹ı C ÎflÎΩ ¤Îfl÷ ’fl ¤·ı ‹ Ëı fl ⁄Îfi flèÎÎ, ’HÎ ±Î˜ VÀˇ Ï ı ·›fi Ï‰iÎÎfiÌ±˘fi˘ Ïfl’˘ÀÛ ÁÎ«˘ ‰flÁÎÿÌ ÷ı∞fiÎ_ ÁÎ÷±· fiÌL›˘fi˘ ±_√˛ı∞ ±ÎÃ ‰Ê˝ Ω›ı Î_ ’»Ì ⁄ÌΩ_ Ë˘› ÷˘ ±Î‰÷Î ‰WÎ˝fiÎ «˘‹ÎÁÎ ‹ÎÀı ¤Îfl÷ı⁄Ë ±ÎÂÎ‰ÎÿÌ ⁄fi‰Îfi˘ Á‰Î· fi◊Ì ‹÷·⁄ “«Î≥SÕ ±Î˜Œ ±ıÀ·Î_ … ‰Ê˝fi˘ ·ËÎ‰˘ ‹ı‚‰‰Îfi˘ Ë∞ ⁄Î¿Ì »ı. øÎ≥VÀ” ±ı‰˘ ◊Î› »ı, ’HÎ ‰ÎV÷‰‹Î_ ÷ı ’ıwfiÎ ¿Î_Ãı ‰Ëı÷Î ’fl_÷ ±Î√Î‹Ì ‰Êı ˝ ÷ı ·› ÷ÒÀı ’HÎ ¬fl˘, ¿ı‹ ¿ı ¤Îfl÷fiÎ Á‹ƒÌ ≠‰ÎËfi _ fiÎ‹ »ı. √SŒ VÀˇÌ‹ ¿ı ·Î⁄˛ÎÕ˘fl …ı‰˘ ÷ı «˘‹ÎÁÎfiı ±fiı¿ ‰¬÷ ’Î›‹Î· ¿flfiÎfl ±· fiÌL›˘ ¿Ëı‰Î÷Î ⁄Îfl‹ÎÁÌ ≠‰ÎË fi◊Ì. ‹ÌfiÌ‹‹ ⁄ı ‰Êı˝ ±fiı ‹ËkÎ‹ 11 fiÎ‹«Ìfi Á‹ƒÌ ≠‰ÎËı ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl‹Î_ ŒflÌ Á‚‰‚ÎÀ ‰Êı˝ fiÎ÷Î·fiÎ ÷Ëı‰Îfl ‰¬÷ı ÷ı ±«Îfi¿ eÀÌ fiÌ¿‚ı »ı, ‹ÎÀı Âw ¿›˘˝ ».ı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ¿Î_Ãı ±I›_÷ ‘Ì‹Î ’HÎ ±ı¿‘ÎflÎ V’ıÏfiÂ ¤ÎÊÎ ⁄˘·÷Î ·ıÏÀfi ±‹ıÏfl¿Ì ·˘¿˘±ı ÷ıfi_ fiÎ‹ 26 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

5?,fifsfzl 5?jffc O vf,f gflgiff[

±· fiÌL›˘ ’ÎÕu_ »ı. ±·⁄kÎ, ≥Á Ï¬˛V÷ ΩıÕ÷ıı fiı V‰¤Î‰fi_ ÷˘ ·ıÂ‹ÎhÎ ÁÎQ› fi◊Ì. ∂SÀ<_, Ï‰fl˘‘Î¤ÎÁ ¿ıÀ·˘ »ı ÷ı ⁄÷Î‰÷_ Œ˚·ıÂ⁄˜¿ ÷’ÎÁ‰Î …ı‰ _ »ı. 1983fi _ ‰WÎ˝ Ë÷. _ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Î ÷◊Î ±ıÏÂ›Î ‰E«ı ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl‹Î_ ·√¤√ Á_A›Î⁄_‘ ÀÎ’±˘ ’fl Ë‰Î‹Îfifi˘ Ω›Ωı·÷ı Ì ‰ı‘ÂÎ‚Î±˘ Ëo‹ıÂfiÎ ø‹ ‹…⁄ Á‹ƒfi_ fl˘Ï…_ÿ _ ÷Î’‹Îfi fi˘Ó‘÷Ì Ë÷Ì. ÷Î’‹ÎfifiÎ ±Î_¿ÕÎ ‹A› ¤ÒÏ‹fiÎ_ ¿ı„Lƒ› ‹◊¿˘fiı fl˘…ıfl˘… ’Ë˘Ó«ÎÕ‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î Ë÷Î.flÎZÎÁÌ Ï‰Ê‰⁄˘›Î_ T≤kÎfiÌ’HÎ ⁄Lfiı…‚Á’ÎÀÌfiÎ ÷flŒ ≠ÂÎL÷ ÷fl÷Î_fiÎ 69 ÷◊Î‹ËÎÁÎ√fl‹Î_ …‚Á’ÎÀÌ fiÌ«ı ÀıQ≠ı«flfi˘ Ïfl’˘ÀÛ ±Î˜À˘‹ıÏÀ¿ ÀˇÎLÁ‹ÌÀfl˘ ¶ÎflÎ Ïfl·ı ¿fl÷Î_ Ë÷Î_. ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl‹Î_ Á÷÷ Ëo¿Îfl÷Î_ hÎHÎ ÏfiflÌZÎ¿ …ËÎΩıfi_ ’HÎ ±ı … ¿Î‹ Ë÷_, F›Îflı ±_÷ÏflZÎ‹Î_ ÷ˆfiÎ÷ ◊›ı·Î ¿ıÀ·Î¿ µ’√˛Ë˘ ’˘÷ÎfiÎ_ ◊‹˝· ≥‹ıÏ…_√ ÁıLÁfl ›_hÎ˘ ‰Õı ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfi_

…ı‹Î_ ·ıÂ‹ÎhÎ ±Ï÷Â›˘„@÷ fi◊Ì...” ±Î_¿ÕÎ‹Î_ Ï⁄·¿<· ±Ï÷Â›˘„@÷ fi Ë˘› ÷˘ ’HÎ ÷ı ¿S’fiÎ÷Ì÷ …HÎÎ÷Î Ë÷Î. Ï‰Ê‰T≤kÎ ’ÎÁı …‚Á’ÎÀÌfi_ ÷Î’‹Îfi ÁflıflÎÂ ¿fl÷Î_ ¬ÎVÁ_ 70 Áı„SÂ›Á ‰‘Îflı Ë÷_ ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ÷ıfi_ ·ı‰· ±ÎÁ’ÎÁfiÎ Á‹ƒ ¿fl÷Î_ 10 Áı„LÀ‹ÌÀfl ¨«_ Ë÷._ ’ÎHÎÌfi˘ flı·˘ …‹Ìfi ’fl ‰Ëı ±ı … flÌ÷ı √fl‹ ’ÎHÎÌfi˘ ¤fl’fl 1983‹Î_ ±· fiÌL›˘±ı Ë‰Î‹Îfifi_ «ø ⁄ÿS›_ I›Îflı ±Î˜VÀˇıÏ·›Î‹Î_ ’Õı·Î ÿ¿Î‚ı ËΩfl˘ œ˘flœÎ_¬fl˘fi˘ ¤˘√ ·Ì‘˘

µWHÎ÷Î‹Îfi Ë÷Î. ±Î Á‹‹Î’Ì ƒ‹Î_ flèÎÎ …ı ±Î¿„V‹¿ √fl⁄Õ ‹«Ì ÷ıfiÌ …√÷¤flfiÎ ÿıÂ˘fiı ΩHÎ ¿fl÷˘ ’Ëı·˘ ±Î·Î‹˝ ¿ÿÎ« µ’√˛Ë˘ ‰√ÎÕÌ Â@›Î Ë˘÷, ¿ÎflHÎ ¿ı Ë‰Î‹Îfi¬Î÷ÎfiÎ_ ¤ÒÏ‹‹◊¿˘ ÁÎ◊ı ÷ı‹fiı Ï‹ÏfiÀ-À<-Ï‹ÏfiÀfi˘ Á_’¿Û Ë÷˘. ÿ¤Î˝B›ı ±ı‰_ fi ⁄L›_. ¤Îfl÷ ÁÏË÷ ±fiı¿ ÿıÂ˘fiÎ ·‹HÎı ±¤÷’Ò‰˝ ±ÎŒ÷ ·¬Î›ı·Ì Ë÷Ì, ‹ÎÀıµ’√˛Ë˘ »ı‰À Á‘Ì √ÎŒı· flèÎÎ ±◊‰Î ÷˘ ¬˘ÀÌ ‹ÎÏË÷Ì ≠ÁÎÏfl÷ ¿fl÷Î flèÎÎ--±fiı ÷ı ‹ÎÀı ‹ı„@Á¿˘‹Î_ ŒÎÀı·˘ ±· Ï«fi˘fi fiÎ‹fi˘ F‰Î‚Î‹¬Ì ÏfiÏ‹kÎ ⁄L›˘. ±· Ï«fi˘fi ’˘÷ÎfiÌ ‘Ò‚flÎ¬fiÎ_ ≠«_Õ ‰Îÿ‚˘fiı ±Î¿ÎÂ‹Î_ Ï‰flÎÀ ’|ÎfiÌ …ı‹ ⁄flÎ⁄fl Ï‰Ê‰T≤kÎfiÎ ‹Î◊ı Œı·ÎT›ı …÷˘ Ë÷˘. Ï‰Ê‰T≤kÎfiÌ Á‹√˛

…J◊˘ ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl ’fl ‰ËÌfiı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Î ÷flŒ ‘ÁÌ flèÎ˘ Ë÷˘. √fl‹ ’ÎHÎÌfiÎ ±ºU› CÎ˘ÕÎ’Òfl ¤ı√Á_ ‹√˛ …√÷fi _ Ë‰Î‹Îfi V◊‚Î_÷fl ’Î‹Ì flèÎ_ Ë÷_. œÌ·Ì ’Ëıflı·Ì ¿Î_ÕÎ CÎÏÕ›Î‚ ΩHÎı ¿ı ’|Î ÁÏË÷ Àfi˝ ‹ÎflÌ flËÌ Ë÷Ì. ’Ïfl‰÷˝fifi_ ±Î¬flÌ Ïfl{SÀ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ÁÎ‹Î »ıÕı ¤Îfl÷ Á‘ÌfiÎ ⁄ı Õ{fi ÿıÂ˘fiı ‰Á‹_ ’ÕÌ Ω› ÷ı‰_ ±ÎT›. _ ¤Îfl÷fiÎ_ ’_ÿflı¿ flÎF›˘‹Î_ ⁄‘_ ‹‚Ì 480 ·Î¬ ±ı¿fl …ıÀ·Î_ ¬ı÷fl˘fi˘ ’Î¿ ±fiÎT≤„WÀfiı·Ì‘ı ‹Òfl{Î›˘ ±fiı ¿·< 26 ¿fl˘ÕfiÌ ±Î⁄ÎÿÌfiÎ_ ÷ı flÎF›˘ ‹Ëÿ˚ ±_Âı ÿW¿Î‚√˛V÷ ⁄L›Î_. ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ_ 170 ·Î¬ ÿÏfl›Î≥ ’ZÎÌ±˘ ¤Ò¬‹flÎfiı ·Ì‘ı

‹ıË÷Ì. ¬·Îfiı Ïı ·›Î‰ÌΩb_ Á‘Ì ±Î‰flÌ ±Î÷ı‘ÒHÎı‚’Ïç‹‹Î_ flÎ¬ı ÿflı¿ »ıÁı¿Àı·±Î˜VÀˇ Î≥ÀfiÎ_ ÁıLÁfl ·Ì‘Ì ›_hÎ˘ ‹ÎÀı ±ÎÕÎÂ fl«Ì ÿÌ‘Ì, ±ıÀ·ı ÷ı‹fiı ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ ÷Î’‹Îfifi˘ Á«˘À ÷Î√ ‹‚Ì Â@›˘ fiÏË. ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ ËÎ· ⁄ÒflÎ Ë÷Î, ’HÎ ÷ıfi˘ A›Î· flËÌ flËÌfiı ±ÎT›˘. ‹‘ÿÏfl›ı Ëo¿Îfl÷Î ±ı¿ ÏfiflÌZÎ¿ …ËÎ…ı ±‹ıÏfl¿fi Ë‰Î‹Îfi¬Î÷Îfiı ÏÕÁıQ⁄fl, 1982 fiÎ »ıS·Î ÁM÷ÎËı ‰Î›fl·ıÁ Á_ÿıÂ˘ ’ÎÃT›˘ ¿ı, “±ËŸ ¿Â_¿ ±…\√÷_ ⁄fiÌ flèÎ_ »ı. Á‹ƒfiÎ ’ÎHÎÌ‹Î_ √…⁄fiÎ¿ ’Ïfl‰÷˝fi ◊÷_ …HÎÎ› »ı. ÷Î’‹ÎfifiÎ ·ıÀıVÀ ±Î_¿ÕÎ ‹˘¿·Ì flèÎÎ »Ì±ı,

‹Î›Î˝ * √›Î_, ÀÎ’ ¿ı‹Á¿ı‹ÿË‰Î‹ÎfifiÎ ±Î¿„V‹¿¬÷‹ ŒıflŒÎfl˘±ı ’fl‰Î‚ÎfiÎ Î›˘fiÌ ∞‰V≤„WÀfiı ¿flÌ fiÎ¬Ì. ÷ÎÏË÷Ì ÀÎ’ ’fl ¿‹˘Á‹Ì ‰Î‰Î{˘ÕÎ_hÎÎÀ@›Î_. ±Î˜VÀˇ ıÏ·›Î‹Î_ ÷Î’‹Îfi ‰‘Ìfiı 550 Áı„SÂ›Á ◊÷Î_ I›Î_ ÿÎ‰Îfi‚ ŒÎÀÌ fiÌ¿Y›Î, ÷˘ ≥@‰ıÕ˘fl‹Î_ fi’ÎÏHÎ›Î flıÏ√V÷Îfi ’fl ±Î√Î‹Ì ‹ÏËfiÎ±˘ ÿflQ›Îfi 100 ∫« ‰flÁÎÿ ’Õ÷Î ±fiı¿ Áfl˘‰fl˘ ⁄L›Î_. ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ’HÎ Œ‚ƒ’ ≠ÿıÂ˘ ¿˘flÎ flËÌ …‰Î ’ÎQ›Î ±fiı F›Î_ ŒÁ· fi ·ı‰Î÷Ì Ë˘› I›Î_ ‹ıCÎ÷Î_Õ‰ı ’Òflfi_ Á_¿À ’ıÿÎ ¿› *. ⁄‘Î ÿıÂ˘fiı ◊›ı·Î Á_›@÷ fi¿ÁÎfifi˘ Áfl‰Î‚˘ ±_÷ı 811 ¿fl˘Õ ÕÎ˜·fl Á‘Ì ’Ë˘ÓE›˘. ±Î ⁄‘_ ±· fiÌL›˘ …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá27


¿Ëı‰Î÷Î ±ı‰Î Á‹ƒÌ≠‰ÎËfiÎ ÿ˘Êı ¿ı …ıfi _ ±„V÷I‰ ’HÎ 1983 ’Ëı·Î_ Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎÌ±˘ ‹ÎÀı ¬ÎÁ ΩHÎÌ÷_ fiË˘÷_. Ï«_÷Î…fi¿ ‰Î÷ ±ı »ı ¿ı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’Ïç‹ ¿Î_Ãı ±I›Îflı ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ ËÎ· ø‹Â—

‰‘ ⁄ı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Ì ÿıÂ˘±ı ≥‹fl…LÁÌ ΩËıfl ¿fl‰Îfi_ ÀÎY›_, »÷Î_ ‹ı ‹ÎÁfiÎ ±Îfl_¤ı ÷Î¿Ìÿı ›˘Ω›ı·Ì ÏÂ¬fl ‹_hÎHÎÎ‹Î_ ¤Î√ ·Ì‘˘ ±fiı ’ıw ÷◊Î «Ì·ÌfiÎ ≠Ï÷ÏfiÏ‘±˘ ÁÎ◊ı ‹Á·÷ ¿flÌ. ‰Î˜ÏÂ_BÀfi‹Î_ ±‹ıÏfl¿Ì Áfl¿Îflı ’˘÷ÎfiÎ_

1982-83 Î ◊≥ flÎF›˘fiıÁÎ‹ı ±HÎ‘ÎflÌ fl÷Ì flèÎÎ »ı. ±Î˜V…ıÀˇ‰ıÏ·›fi ±ÎŒ÷ «ı÷T›Î_¿<ÿ±fiı Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎÌ±˘fiÎ ‹÷ı ÷ıfiÎ @·Î≥‹ıÀ Ï≠ÏÕ¿˚Âfi Ïÿ‰Á˘Ïÿ‰Á ÷ıfi _ Ωıfl ‰‘÷_ ÁıLÀflı ¤Îfl÷fiı ’HÎ ‹ÎÃÎ …Âı ±fiı «fl‹ÁÌ‹Îfi _ ·ı‰· Á‹Î«Îfl ’ÎÃ‰÷Î …HÎÎT›_ ¿ı ‹ı-…^fi, 2009‹Î_ ±Î‰‰Îfi_ ±Î‰÷ı ‰Êı˝ fi⁄‚Î «˘‹ÎÁÎ ‹ÎÀı Ë˘› ÷˘ ±ı ’flÎ¿ÎWÀÎ 1983fiÎ ÷ˆ›Îfl flËıΩı. ±Î_÷¿fiı @›Î_› ±Î_ÀÌ Â¿ı »ı. ¤Îfl÷ ‹ÎÀı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ Á‹ƒ÷Àı 2009 fi_ «˘‹ÎÁ _ fi˘‹˝· …‰Î ±_√ı I›Îfl ’»Ì ‹Î»Ì‹Îflı ’¿Õı·Î Ï{_CÎÎfiı ¤Îfl÷fiÎ «˘‹ÎÁÎ {Î{Ì ±ÎÂÎ flËı÷Ì fi◊Ì. ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl‹Î_ (1) √fl‹ ’ÎHÎÌfi˘ …J◊˘ ±ÎÂflı 13,000 Ï¿·˘‹ÌÀfl ·Î_⁄˘ ’|˘ ÁÎ◊ı Â˘ Á_⁄_‘ Ë˘› ÷ı fl«Ìfiı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’Ïç‹ ¿Î_ÃÎ ÷flŒ Œı·Î› I›Îflı (2) ‰flÁÎÿÌ ‰Îÿ‚˘ ’HÎ ±ı ¿<÷ÒË·≠ıfl¿ Á‰Î·fi˘ Ïÿ·ÎÁ˘ ‹ÎhÎ ±ı ‰Î÷ı ÏÿÂÎ‹Î_ ¬Áı »ı ±fiı (3) Ë‰Î‹Îfifi_ Á‹√˛ «ø V◊‚Î_÷fl ¿flÌ Ω› »ı ·ı‰Îfi˘ ◊Î› ¿ı fi⁄‚Î ·Î_⁄˘ …‰Î⁄ ±I›_÷ ·Î_⁄˘ «˘‹ÎÁÎfiÌ ΩHÎ ◊›Î ı Ë˘Ó«Ì ‰‚‰Î ‹ÎÀıfiÎ_ ’√·Î_±Î√˘÷flÌ ‰ı‚ÎÁfl ¤fl‰Îfi _ Â@›’»Ì ⁄fiÂı÷ıfi. ’1983‹Î_ ±· fiÌL›˘fiÎ Áfl’˛Î≥{ ±Î√‹fiı ±ı¿ı› ÿıÂfiı ±ÎŒ÷fiı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚‰Î ‹ÎÀıfiÌ ’Ò‰˝÷ˆ›ÎflÌ ¿fl‰Îfi˘ ‹˘¿˘ ±ÎM›˘ fi Ë÷˘. Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎfi_ Ï‰iÎÎfi ±Î…ı Ï‰¿V›_ »ı ±ıÀ· _ 1983‹Î_ Ï‰¿ÎÁ ’ÎQ›_ fiË˘÷_. ‰‚Ì ±· fiÌL›˘ ¿≥ ±ÎŒ÷fifi_ Î‹ »ı ±ı ¿˘≥ ΩHÎ÷_ fi Ë÷_. ’fl_÷ 1983‹Î_ ±· fiÌL›˘fiÌ fiÃÎflÌ ÁÎ≥Õ ≥Œı@À˚Á ±fi¤‰Ì «Ò¿ı·Î ÿıÂ˘ ±Î…ı ÷ı’Î›‹Î·ÌÁ…˝¿ Á‹ƒÌ ’˛‰ÎËfiı ⁄flÎ⁄fl ±˘‚¬Ì «Ò@›Î »ı. “«Î≥SÕ ±Î˜Œ øÎ≥VÀ” ¿Ëı‰Î÷Î ±· fiÌL›˘fiÎ ÿ‰Î˝ÁÎ Ï‹Ω…fi˘ ‰‘ ±ı¿ ÿÎ¬·˘ …\±˘. ±Î ‰¬÷ı ‰WÎ˝ 1997fi_ Ë÷_. 1983‹Î_ ’˛·›¿ÎflÌ ÷Î_Õ‰ ‹E›ÎfiÎ ⁄flÎ⁄fl 14 ‰WÎ˝

»ı…ıfi. ÎÀ>_¿÷Î_˘ Õ…‰Î⁄ ÂOÿ˘fi˘ ⁄fiı·‹ÎÀı ˘ »ı’—wı ±· ‰fiı ‰‘‹ÎhÎ Áfl‚⁄ı flÌ÷ı Á‹…‰Î ÿıÂfiÎfiÌL›˘, ’ı·Î ‹Î»Ì‹Îfl …ı≥‹ µÏ⁄˝fiÎfi_ ±fiÁ_‘Îfi …flÎ ±Î√‚ «·Î‰‰Î …ı‰_ »ı. ’ıw, ≥@‰ıÕ˘fl, «Ì·Ì ‰√ıflı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Ì ÿıÂ˘fi˘ ‹A› µz˘√ ‹Î»Ì‹ÎflÌ »ı, …ıfiÎ ’fl ÷ı‹fi_ ±◊˝÷_hÎ CÎHÎı¬flı ±_Âı fi¤ı »ı. ‰Ê˝fiÎ fi‰ ‹ÏËfiÎ ‹Î»·Î_fi˘ ’W¿‚ …J◊˘ ÷ı‹fiı ‹‚Ì ’HÎ flËı »ı. Ï¿fiÎflÎ◊Ì Á‹ƒ ÷flŒ e_¿Î÷˘ ΩıÂÌ·˘ ’‰fi …‚Á’ÎÀÌfiÎ √fl‹ ’ÎHÎÌfiı Á÷÷ ÿÒfl ËÕÁı·÷˘ flËı »ı, ±ıÀ·ı ÁÎ√fl’ıÀÎ‚fi_ ÃoÕ< _ ’ÎHÎÌ ±Î’˘±Î’ Á’ÎÀÌ ’fl “÷flÌ” fiÌ¿‚ı »ı. ±Î ’ÎHÎÌ ÷Ï‚›ÎfiÎ ’˘Ê¿ Áı„Lƒ› ’ÿÎ◊˘˝fiı ÷ı‹… ÁÒZ‹ ∞‰˘fiı ’HÎ Á’ÎÀÌ ’fl ·ı÷_ ±Î‰ı »ı, …ı‹fiı ±Îfl˘√‰Î ‹ÎÀı ¬ÎÁ ¿flÌfiı ±ıL¿˘‰Ì ≠¿ÎflfiÌ ‹Î»·ÌfiÎ_À˘‚Î_

’»Ìfi ._ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Ì ÿıÂ ’ı’ÏflÏ«÷ wfiÎ ¿Î_Ãı ‹Î»·Î_ …ı≥‹ µÏ⁄˝ fiÎ fiÎ‹fiÎ ‹Î»Ì‹Îflı ’˘÷ÎfiÌ Ω‚‹Î_ fiı⁄ÿ·ı ±‹¿ ≠¿ÎflfiÎ Ï{_CÎÎ ¤fl’Òfl …J◊Î‹Î_ ÿÌÃÎ ¿ı ÷fl÷ ±ı «˘Ó¿Ì ’Õu˘. Ï¿fiÎflı ’Ë˘Ó«Ìfiı ÷ıHÎı Á‹ƒÂÎjÎfiÎ ÏfiWHÎÎ÷˘fiı Ï{_CÎÎfiÎ fi‹ÒfiÎ ⁄÷ÎT›Î I›Îflı ÏfiWHÎÎ÷˘fiÎ ‹Î◊ı ÷˘ ±Î¤ ŒÎÀu. _ ‹‘ÿÏfl›ı ◊÷Î Ï{_CÎÎ ¿Î_ÃÎ fi∞¿ Ωı‰Î ‹‚ı (±fiı ‹ÏËfi˘ Ë∞ ‹ı Ë˘›) ÷ı ¬flı¬fl «˘Ó¿Î‰fiÎflÌ ⁄Î⁄÷ Ë÷Ì. ‹ÎhÎ ’ıw fiÏË, …√÷fiÎ ·√¤√ ⁄‘Î ÿıÂ˘ ‹ÎÀı ÷ı ‹˘¿ÎHÎfiÎ Á‹Î«Îfl Ë÷Î. ’ıwfiÌ Áfl¿Îflı±fiı ÷ıfiÎ ’√·ı «Ì·ÌfiÌ Áfl¿Îflı’HÎ flÎWÀˇÌ› ¿À˘¿ÀÌfi_ ±ı·ÎfifiÎ‹_ ⁄ËÎfl ’ÎÕu_. ≥@‰ıÕ˘fl ÷◊Î ¿˘·„Q⁄›Î fiÎ‹fiÎ

÷À‰÷a Á‹I›Î_ ƒfiı ÁflÌ÷Áfl ¬ÿ⁄ÿ÷˘÷˘À˘¿flÌ…HÎÎ÷˘ ‹Ò¿ı »ı. fi◊Ì. ÿÏfl›Î÷flŒÌ ’‰fi Ë˘› ‘Ì ‹Î»·Ìfi˘ ¿Ë˘ ¿ı ‹Î»Ì‹Îfl˘fiı Ω‚ fiÎfiÌ ’Õı »ı. ÷˘À˘ ‹ÎhÎ ‰flÁÎÿfi˘ flËı »ı. Ï‰w© ÏÿÂÎfiÎ ’‰fiı «Ì·Ì‹Î_ ±kÎ¿‹Îfi_ flHÎ ’ıÿÎ ¿›* »ı, F›Î_ »ıS·Î_ «ÎflÁ˘ ‰Ê˝ ◊›ı ‰flÁÎÿ fi˘Ó‘Î›˘ … fi◊Ì. ÿÏfl›Î÷flŒÌ ‰Î›flÎ ’flΩıÂ‹Î_ e_¿Î÷Î Ë˘› ±ı ÿflQ›Îfi Ï‰Ê‰T≤kÎ ’ÎÁı ÁÒ›˝fi˘ ≠¬fl ÷Î’ ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÌ …‚Á’ÎÀÌfiı Á÷÷ √fl‹ ¿fl÷˘ flËı »ı. √fl‹Ìfi˘ ’Îfl˘ ’HÎ Á÷÷ ‰‘÷˘ flËı »ı, ’fl_÷ ±ı ’ÎHÎÌ Á‹√˛ ‹ËÎÁÎ√fl ’fl ±ı¿Áfl¬ _ Œı·Î‰Î ’Î‹÷_ fi◊Ì. ≥LÕ˘fiıÏÂ›Î ¿ı ±Î˜VÀˇÏı ·›Î

28 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008


’ÎÁı ÷ıfi˘ ’Ïç‹ »ıÕ˘ Ë˘› ÷˘ ’Ò‰˝ »ıÕ˘ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Î Á‘Ì ·_⁄Î÷Î ’Ëı·Î_ ±À¿Ì Ω› »ı. ÁÒÁ‰÷˘ ’‰fi ÷ıfiı ±‘‰E«ı fl˘¿Ì ’ÎÕı »ı. ‰‚Ì ÷ı ’HÎ ±ıÀ·Ì Ëÿı ¿ı ’ıwfiÎ ÁÎ√fl÷À ¿fl÷Î_ ¬ÎVÁ˘ ÿÒfl ◊÷˘ ’ÎHÎÌfi˘ ¤flÎ‰˘ I›Î_ Á‹ƒfiÎ ·ı‰·fiı ’Î_«-» Áı„LÀ‹ÌÀfl …ıÀ· _‰‘ÎflÌ ÿı ».ı ΩHÎÌ÷Ì ¿Ëı‰÷ ±fiÁÎfl ’ÎHÎÌ ÷ıfiÌ Á’ÎÀÌ ±Î’˘±Î’ Â˘‘Ì ·ı, ’fl_÷±ËŸ  ÷ıfiı ±ı‰˘ ‹˘¿˘ ÁÎ_’Õ÷˘ fi◊Ì. ÏÕÁıQ⁄fl‹Î_ ±Î¬flı Á_Ωı√˘ ⁄ÿ·Î› »ı. ÿfl ‰Êıfi˝ ÏË,

Ë÷˘. 1982-83 fiÎ ÷Î_Õ‰fi_ …flÎ fiÎfiı ’Î›ı ÷ıHÎı ’fiflÎ‰÷˝fi ¿› * Ë÷_. ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfiÎ ±ı„L…fifiı ÷ıHÎı …flÎ ’Ò‰˝ ÷flŒ ‘y˘ ‹Î›˘˝, ±ıÀ·ı √…flÎ÷ ±fiı flÎ…V◊Îfi …ı‰Î_ ’Ïç‹Ì flÎF›˘ ’fl ‹ıCÎflÎΩ ‰flV›Î fiÏË, F›Îflı’Ò‰fi˝ Î_ flÎF›˘‹Î_ ¿ıÀ·ı¿ Ãı¿ÎHÎı ÷ÎflÎ∞Á…˝¿ ’Òfl ±ÎT›Î_. ⁄Ì…ı ‰Êı˝ 1987 ‹Î_ ’HÎ ±ı … ÿ˘fl «Î· flèÎ˘. ±ı ’»Ìfi_ «˘‹ÎÁ_ fi˘‹˝· ¿ËÌ Â¿Î› ±ı‰_ ‰ÌI›_. ±Î’HÎı I›Î_ Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎfiÎ ÏfiWHÎÎ÷˘ 88 Áı„LÀ‹ÌÀfl

’HÎ ÿfl ⁄ı ‰Êı»ı˝ .±fiı ‰‘‹Î_ ‰‘’‰fi˘fi 11 ‹ı_ Ωı ‰Êıfl˝ ÷˘’ÕÌ±ÁÎ‘ÎflHÎ fi˘‹˝· √HÎı »,ı ±ıÀ·ı ÷ı◊Ìfiı Âw 100Ñ ÏŒ√fl ±ıfiÎ›÷ flÌ÷ı ⁄ÿ·Î› ÿÏfl›Î÷flŒÌ ¤Î_√ı »ı. ‰flÁÎÿfiı ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı. (1901 ¿flÌfiıfi˘ 1970 Á‘ÌfiÎ_ ≠ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ √fl‹ …\‰Î‚fiı fl˘¿÷Ì ’Î‚ ±ı ÁÎ◊ı «˘‹ÎÁÎfiÌ ‰flÁÎÿÌ ÁflıflÎÂ 88 Áı„LÀ‹ÌÀfl fiÌ¿‚ı »ı, ‹ÎÀı ÷ÒÀÌ ’ÕÌ Ë˘› ÷ı‹ ≠‰ÎËw’ı ÷ı …\‰Î‚ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’Ïç‹ ¿Î_ÃÎ ÷flŒ ‰Ëı‰Îfi _ Âw ¿flÌ ÿı »ı. ±Î ≠‰ÎË … ±· fiÌL›˘ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î› »ı. ⁄flÎ⁄fl fiÎ÷Î· ‰¬÷ı ÷fiı  _Á…˝fi ◊Î› ±ıΩı√ÎfiΩı√ ’Òfl÷_ ÷ıfi_ fiÎ‹ …flÎ› ¬˘À<_ fi◊Ì, »÷Î_ ’ıw ±fiı ⁄ÌΩ ÷À‰÷a ÿıÂ˘ ÷ıfiı fiÎ÷Î·fiÌ Á≠ı‹ ¤ıÀ √HÎÌ Â¿ı ±ı‰˘ ’HÎ fi◊Ì. ‹IV›˘z˘√ ’fl fi¤÷Î ±ı ÿıÂ˘ ‹ÎÀı ±· fiÌL›˘ («Î≥SÕ ±Î˜Œ øÎ≥VÀ) ¤ıÀfiı ⁄ÿ·ı ¤˘Ïfl_√ »ı, …ıfi˘ e_ŒÎÕ˘ Á˙ ’Ëı·Î_ ‹Î»Ì‹Îfl˘fiı ’Î›‹Î· »ı. Ï¿fiÎflÎ fi∞¿A›ÃoÕ÷fl· Ì …‚Á’ÎÀÌ ’fl ŒflÌ ‰‚÷˘¿flı±· fiÌL›˘ ±Á_ ∞‰˘fiı ŒflÌ ÁÎ√fl’ıÀÎ‚‹Î_ ‘¿ı·Ì ÿı, ±ıÀ·ı ÷ı ∞‰˘ ¤ı√Î_ ‹Î»·Î_ ’HÎ ±ºU› ◊Î› »ı. ’ÏflHÎÎ‹ı ΩL›±ÎflÌ ‹ÎÁfiÎ ±_÷ Á‘Ì‹Î_ ‹IV›˘z˘√fi_ ’HÎ ±„V÷I‰ Ωı¬‹Î› »ı. ±·⁄kÎ, Œı⁄˛±ÎflÌ ±fiı ‹Î«˝ ±ı‹ ⁄ı ‹ÏËfiÎ ¿˘flÎ √›Î ’»Ì ±ıÏ≠·‹Î_ ŒflÌ Á‹ƒ÷flŒÌ ’‰fi e_¿Î‰˘ Âw ◊Î› »ı. ±Î‹ »÷Î_ Á‰Î· ‹ÎhÎ ’ıwfiÎ, ≥@‰ıÕ˘flfiÎ ¿ı «Ì·ÌfiÎ ‹IV›˘z˘√fiı ·√÷˘ fi◊Ì. ±Î ‹ÎÃÌ ±Áfl ÷˘ À> _¿Î √Î‚ÎfiÌ »ı. ‰‘√_¤Ìfl ±Áfl˘ ¤Îfl÷ …ı‰Î ÿıÂ˘fiı ·Î_⁄ı √Î‚ı ‰fl÷Î› »ı. ±· fiÌL›˘fiı±‰fl˘‘÷Î flËı Á‹ƒ÷flŒÌ ÂÎ_÷ ’ÕuÎ ⁄Îÿ±‹ı ÷ı ≠‰ÎËfi √fl‹·Î ’ÎHÎÌ …ı‹ ’‰fi˘ ’Ò‰˝ ÏÿÂÎ‹Î_ (ÿÏZÎHÎ Ïfl¿ÎfiÌ _ ÏÿÂÎ‹Î_) Áfl¿ı ÷ı‹ Ë‰Îfi_ ÿ⁄ÎHÎ ’HÎ ø‹Â— ±ı ÷flŒ CÎÀ÷ _ Ω› »ı. ±ÎfiÎ ÁÌ‘Î fi÷ÌΩw’ı¤Îfl÷fiÎ ‰flÁÎÿÌ ‰Î›flÎ ’HÎ ÁËı… ’Ò‰˝‹Î_ ¬ÁÌ …‰Î ’Î‹ı »ı. ±ı¿ ‰Î@›‹Î_ ¿Ë˘ ÷˘ ¤Îfl÷ ’fl ‰flÁ‰Î ‹ÎÀı Ï‰Ê‰T≤kÎ ’fl fl«Î›ı·Î_ ‰Îÿ‚˘ Ë‰ı ¤Îfl÷fi_ ÏfiÂÎfi ÷Î¿Ì Â¿÷Î_ fi◊Ì, ⁄·¿ı ÁËı… ’Ò‰˝‹Î_ ÏÂŒ˚À ◊Î› »ı ±fiı @›Îflı¿ ’Ïç‹ ¤Îfl÷ı ¿Îfl‹Ì flÌ÷ı ÿW¿Î‚√˛V÷ ⁄fi‰_ ’Õı »ı. 1986 ‹Î_ ±ı‹ … ⁄L› _ Ë÷._ ±· fiÌL›˘ ÷ıfiÎ ±Î√·Î ‰Êı˝ ŒÎÀÌfiı‘Ò‹ÎÕı √›˘

ÏfiWHÎÎ÷˘±ı ÷ıfiı fi˘‹˝· ±ı‰flı… ‹ÎfiÌ ·Ì‘Ì »ı.) ±Î‹Î_ 10Ñ …ıÀ·Ì ‰‘CÎÀ ◊Î› ÷˘ ’HÎ “fi˘‹˝·” ÂOÿfiÌ T›ÎA›Î ⁄ÿ·Î÷Ì fi◊Ì. ‹÷·⁄ ¿ı «Îfl ‹ÎÁ ·Î_⁄Ì ‹˘Á‹fi˘ ¿<· ‰flÁÎÿ 79 Áı„LÀ‹ÌÀfl fi˘Ó‘Î› ÷˘ ’HÎ «˘‹ÎÁ _ ±fiÎT≤„WÀ ¿ı ±Ï÷T≤„WÀ ·ÎT› _ ±ı‹ ¿Ëı‰Î÷_ fi◊Ì. Ωı ¿ı T≤„WÀ ’Ëı·Î_ ÷ıfiÌ Á«˘À ±Î√ÎËÌ ¿fl‰Ì ÷ı …\ÿÌ ‰Î÷ »ı. 1986 ‹Î_ ±fiı 1987 ‹Î_ …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá29


’Ò‰Î˝fi‹Îfi˘ ¬˘ÀÎ_ ’ÕuÎ_, ¿ÎflHÎ ¿ı ‰flÁÎÿ‹Î_ ±fiø‹ı 13Ñ ±fiı 19Ñ …ıÀ·Ì CÎÀ ’ÕÌ. ±Î ¿Õ‰Î ±fi¤‰ ’»Ì hÎÌ…ı‰Êı˝ 1988 ‹Î_ ÕÎ˜. ‰Á_÷ √˘‰ÎflÌ¿flfiÎ fiıI≤I‰ ËıÃ‚ ¤Îfl÷Ì› ÏfiWHÎÎ÷˘±ı ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfi_ ‰‘ ÷·V’Âa ‹˘Õı· ÷ˆ›Îfl ¿› *, …ıfiÎ ≠˘√˛Î‹ ‹…⁄ ÕıÀÎfiÎ_ ·ı¬Î_Ωı¬Î_ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ÷ı Á‹›fiÎ ‰ÕÎ ≠‘Îfi flÎ∞‰ √Î_‘Ì±ı ±‹ıÏfl¿Îfi_ ËÎ≥-Àı¿ Á’fl ¿QM›ÒÀfl ’HÎ ‰ÁÎT›_. «˘‹ÎÁ_ fi⁄‚_ …‰Îfi_ ¿ı Á⁄‚_ …‰Îfi_ ±ı fiyÌ ¿fl‰Î‹Î_

±Î‰ı »ı. ‹‘ÿÏfl›ı Ëo¿Îfl÷Î_ …ËÎΩı V◊ÎÏfi¿ ‰Î÷Î‰flHÎfiı ·√÷Ì Ï‰√÷˘ flıÏÕ±˘ Á_ÿıÂÎ ¶ÎflÎ ‹˘¿·ı »ı. Ë‰Î≥ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕ÷Î_ Ï‰‹Îfi˘ ’˘÷ÎfiÎ_ ‰ı‘fl Ïfl’˘ÀÛ ’ÎÃ‰ı »ı. ±Î ÏÁ‰Î› ‹ËÎÁÎ√fl˘‹Î_ Ë‰Î‹Îfifi˘ ÷Î√ ‹ı‚‰÷Î_ ±fiı ÏÁBfi·˘ ‹˘¿·÷Î_ ±fiı¿ ⁄˘›Î_ ÷flı »ı, F›Îflı ¤˛‹HÎ¿ZÎÎ‹Î_ µ’√˛Ë˘ CÎÒ‹÷Î flËÌfiı ¤ÒÏ‹‹◊¿˘ ’fl ‹ÎÏË÷Ìfi˘ Á÷÷ ‹Îfl˘ «·Î‰ı »ı. À>_¿‹Î_, ⁄Ëfl_√Ì ¿ÎÏ«_ÕÎfiÎ ÂflÌflfi _ ≠I›ı¿ fl_√À’¿<Œ_ flÌ ŒflÌfiı ‰Î_«‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ¿ÎÏ«_ÕÎfi_ Ï«hÎ I›Îfl ’»Ì … fl«Ì

Á’fl¿QM›Ò fl Œ@÷ ±ıÀ·Î ’Ò¿›Î˝ fl÷ _ ‰√fl …wflÌ¿ÎœÌ ⁄fiı Â¿Î÷˘ ¿ıË‰Î‹Îfifi˘ ‰÷Î˝ fl˘ ’WÀ¿‚ √HÎ÷flÌ±˘ fi◊Ì. √HÎ÷flÌ ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Ì fl¿‹˘ ·Î¬˘ Ë˘› »ı. ÿflı¿ fl¿‹fi˘ “ÿÎ¬·˘” ⁄Ì∞ ÿflı¿ ÁÎ◊ı ‹Î_Õ‰˘ ’Õı »ı. ËΩfl˘ Œ˘Q›˝·ÎfiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ÏËÁÎ⁄ ÷Îfl‰‰˘ ’Õı »ı. ±Î ⁄‘_ ¿Î‹ {Õ’¤ıfl ◊‰_ Ωı≥±ı. ‰‚Ì ÁËı… ’HÎ ¤Ò· ‰√fl ◊‰ _Ω≥ı ±ı. ÁÎÿÎ_ ¿QM›ÒÀfl˘ ±ı‰_ ÕıÀÎ ≠˘ÁıÏÁ_√ ÂÎ ‹ÎÀı fi ¿flÌ Â¿ı ÷ıfi_ ¿ÎflHÎ Á‹…‰Î·Î›¿ »ı. ¤Îfl÷fi _«˘‹ÎÁ _¤Îfl÷fiÎ ÁÌ‹ÎÕÎ‹Î_⁄fi÷Ì ‹ı≥Õ-≥fi-≥„LÕ›Î ∑÷ fi◊Ì. …√÷ ±Î¬ÎfiÎ_ Á_A›Î⁄_‘ ’Ïfl⁄‚˘ ÷ıfiı ±Áfl ¿flı »ı. …√÷fiÎ ⁄ÌΩ ¤Î√˘‹Î_ Ë‰Îfi_ ÿ⁄ÎHÎ, V◊ÎÏfi¿ ÷Î’‹Îfi, ‰Î›«ø˘fiÌ √Ï÷Ï‰Ï‘, ⁄flŒfi_ ≠‹ÎHÎ ‰√ıflı ⁄Î⁄÷˘ ±Î’HÎÎ «˘‹ÎÁÎfiı ÁÎw_ ›Î fiflÁ_ ⁄fiÎ‰ı

Â¿Î›±Î’Ì »ı. ‹ÎÏË÷Ìfi˘ Îfl ÁÎÿÎ_¿flÌfiı ¿QM›ÒÀ±Î¬ fl˘fiı_ Ï«hÎ »^À¿ flÌ÷ı Â¿Î›, ’fl_÷±Î‰˘  ÷ı‹fi˘¤_ÕÁ‹L‰› ⁄fiÎ‰‰Îfi _ √…\_ ÷ı‹fiÎ‹Î_ Ë˘÷_ fi◊Ì. ’ÏflHÎÎ‹ı »^À¿ ‹ÎÏË÷Ì »ı‰À Á‘Ì »^À¿ … flËı ».ı ‰ı’ÎflÌfiÌ ¤ÎÊÎ‹Î_¿Ë˘ ÷˘ ¬flÌÿfiÎ, ‰ı«ÎHÎfiÎ, fiÒflfiÎ, T›Î…fiÎ, ¤ÎÕÎfiÎ ±fiı⁄ÌΩ ¬«˝fiÎ ±Î_¿ÕÎ ’˘÷’˘÷ÎfiÎ V◊Îfiı … flËı »ı. ‘_‘Îfi˘ Á«˘À A›Î· ±Î’÷_ Áfl‰ˆ›_ ⁄fi÷ _ fi◊Ì. Ë‰Î‹Îfifi± _ Î‰_ Áfl‰ˆ›_ ¿Îœ‰Î ‹ÎÀı Á’fl ¿QM›ÒÀfl ‰Î’fl‰_ ’Õı »ı. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ·Î¬ ±ÎfiÎ¿ÎfiÌ »÷Î_ ¤Îfl÷ı Á’fl ¿QM›ÒÀfl ¬flÌÿ‰Îfi_ ’Ò_»Õ<_ ±ıÀ·ı … ’¿ÕÌ flÎA›_ Ë÷ _. ±Î ÁÎ‘fi‹Î_ ±z÷fi Àı@fi˘·˘Ï…fiÏfiw’HÎ _ ¿flı·_ »ı, ±ıÀ·ı ÷ıfiÌ ¿Î›˝fl«fiÎfi˘ A›Î· ¤Îfl÷ ¶ÎflÎ flÏÂ›Îfiı ¿ÿÎ« ‹‚Ì Ω› ±ı‰˘ ‰Î˜ÏÂ_BÀfi Áfl¿Îflfiı ¤› Ë÷˘. ’fl_÷

»ı’Ïfl⁄‚ . ±Î ’Ïfl⁄‚˘ Ãı¿ÎHÎı±ı¿Áfl¬Î_ ÿflı¿ ±‹¿ Ãı¿ÿflı ÎHÎı¿ ¿ÿÌ Áfl¬ _ Ë˘÷Î_ flËı÷_ fi◊Ì fi◊Ì.÷ı‹…√÷fi˘ ‰Î›fi¿Â˘ ¿ÎÏ«_ÕÎfiÌ …ı‹ «˘‰ÌÁı ¿·Î¿ ’˘÷ÎfiÎ fl_√˘ ⁄ÿS›Î ¿flı »ı. ±Î◊Ì Á‹√˛ …√÷fi˘ ‰Î›ÂÎjÎÌ› ±P›ÎÁ Á÷÷ «Î· flÎ¬‰˘ ’Õı »ı, …ıfiÎ ‹ÎÀı ÿÏfi›Î¤fl‹Î_ ËΩfl˘ ÏfiflÌZÎHÎ ‹◊¿˘ ¬ÕÎ_ ¿flÎ›Î_ »ı. µ’·Î ‰Î÷Î‰flHÎfi_ ÷Î’‹Îfi, ÿ⁄ÎHÎ ±fiı ’‰fi‰ı√ ÷’ÎÁ‰Î ‹ÎÀı Áı Ó¿Õ˘ ‰ı‘fl ⁄·Òfi˘ »˘Õ‰Î‹Î_

⁄ÌΩ ÿıÂÏ˘‹Î_ ¿ZÎÎfiÎ_ ’»Ì ±‹ı fl¿Î±ı«ÏÕ›Î÷Ì fi‹÷_ Ωı A›_. Á’fl ¿QM›ÒÀfl˘ ⁄fi‰Î_ ·ÎB›Î_ ±Î…ı ÏÿSËÌfiÎ ‹˙Á‹ ¤‰fi‹Î_ ‹Ò¿ı·Î ‹ı≥Õ-≥fi-≥„LÕ›Î Á’fl ¿QM›ÒÀfl ‹ÎÀı ÷ˆ›Îfl ¿flÎ›ı·_  ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfi_ ‹˘Õı· ⁄ıËÿ ±À’À< _»,ı …ıfiı ’Òflı’Ò fl _‰HÎ˝‰‰Î ¿ÿÎ« ⁄Ì…\_±¿ı ¿QM›ÒÀfl Ωı≥±ı. ±·⁄kÎ, ÁÎÿÌ ¤ÎÊÎ‹Î_ ¿Ë˘ ÷˘ ‹˘Õı· ÂOÿfi˘ ±◊˝ ⁄Ë Áfl‚ »ı. Á’fl ¿QM›ÒÀfl Ω÷Ω÷fiÎ ±Î_¿ÕÎfi˘ Œ@÷

30 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008


«Òfl˘ ¿flÌ ΩHÎı»,ı ’fl_÷ ¿›Î ±Î_¿ÕÎfi˘ Á_ÿ¤˝ ¿›Î ±Î_¿ÕÎ ÁÎ◊ı ¿ıÀ·Î ≠‹ÎHÎ‹Î_ ΩıÕ‰˘ ±ı ÷ıfiı ¿Ëı‰ _ ’Õı »ı. ±Î‹ ¤Îfl÷fiÎ ‹ıÿÎfiÌ≠ÿıÂ‹Î_ µfiÎ‚_ ÷Î’‹Îfi ±S’Î_Â ‰‘ Ë˘›, ’HÎ ⁄Ì∞ ÷flŒ ±fl⁄Ì Á‹ƒfiÎ

«˘‹ÎÁ _ ⁄√ÎÕuÎ ’»Ì ÷ıfi˘ ‰‘ ±ı¿ (’˛‹ÎHÎ‹Î_ Ë‚‰˘) ≠¿˘’ 1998‹Î_ Ωı‰Î ‹Y›˘. »ıS·Î_26 ±· fiÌL›˘ ’ˆ¿Ì 21 ±· fiÌL›˘ ±Î’HÎÎ «˘‹ÎÁÎ ’fl ±˘»Î ¿ı ‰‘ ±_Âı ‹ÎÃÌ ±Áfl ¿flÌ √›Î ±ı Ωı÷Î_ „V◊Ï÷ …flÎ √_¤Ìfl »ı. ±ÎÏ◊˝¿ flÌ÷ı ¿ıÀ·Ì √_¤Ìfl fiÌ‰ÕÌ Â¿ı ÷ıfi˘ ±_ÿÎ… ÏfiWŒ‚ …÷Î_

‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_ ±˘»˘‹Î_ «˘‹ÎÁÎ±Î_¿ÕÎ ’»Ì ¶ÎflÎ fi…fl‹‚ıÁÎ‹ı Ë˘› ±fiı µkÎfl¤ı…√˘‚Î‘˝ Ï‰Ï‰‘ ÷‹ı »ı±Î‰÷Î_ . ÿÎ.÷. ÏË‹«Îÿfl ‰‘ ΩÕÌ Ë˘› ÷˘ ¤Îfl÷fiÌ ·√¤√ 1,32,000 ±ı hÎHÎ ’Ïfl⁄‚˘ «˘‹ÎÁÎfiı ‹ı√Î‰Î˜À ’ˆ¿Ì 34,000 ‹ı√Î‰Î˜À ÂÌ flÌ÷ı ⁄ÿ·ı ÷ıfiÌ Œ˘Q›·˝ Î ‰Ì…‚Ì …·Ï‰z÷ ÷flÌ¿ı ’ıÿÎ ¿flÎ› Á’fl ¿QM›ÒÀflfiı ≠˘√˛Î‹˘fiÎ »ı. ÏfiWŒ‚ «˘‹ÎÁ_ ÷ı‹Î_ …ı ¿Î’ ·Î‰ı V‰w’ı ±Î’‰Ì ’Õı »ı. ±Î ÷ıfiı ·Ì‘ı ¬˘fl_¤ı ’Õ÷_ ±˙z˘Ï√¿ ⁄‘_ ¤Ò÷¿Î‚fi˘ ±fi¤‰ µI’Îÿfi ±fiı¿ «ÌΩıfiÌ ¿Îfl‹Ì ±»÷ ÷’ÎV›Î ’»Ì fiyÌ ¿flÌ ’ıÿÎ ¿flı …ıfiÎ ±fiÁ_‘Îfi‹Î_ ⁄ı¿Î⁄Ò ±· fiÌL›˘fiÌ ±Áfl ËıÃ‚ ’Ïç‹fiÎ ‰flÁÎÿÌ ‰Îÿ‚˘ ’Ò ‰˝ ÷flŒ œÁÕÎ≥ Ω› Â¿Î› »ı. ±fi¤‰ ‹…⁄ …÷Î d√Î‰Îfiı fl˘¿‰Î ‹ÎÀı Áfl¿Îflı ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfi˘ …ı I›Îfl ’»Ì ’Ïç‹ ¤Îfl÷‹Î_ ÿW¿Î‚fiÎ Á_Ω√ı ˘ ’ıÿÎ ◊›Î Ï‰fiÎ flËı÷Î fi◊Ì Á⁄ÁÌÕÌfiÎ fiÎ‹ı ¬ÎVÁ_ fiÎHÎÎ_¤_Õ˘‚ œÎ_«˘ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷ı ±ıfi _“‹˘Õı·” »ı. Á’fl ¿QM›ÒÀflfiı ŒÎ‚‰‰_ flèÎ _. ⁄Ì∞ ÷flŒ ŒÁ· ¶ÎflÎ ¬ıÕ>÷˘fiı’fl÷Ì Ò ±Î‰¿ “‹˘Õı ±’Î›Î ⁄Îÿ ±_÷ı √ÿflıı ’Ò¿‰Î˝fi±Î_¿ÕÎfiı ÷ıfiÎ»ı±fi √HÎı ·»ı” ±fiı «˘‹ÎÁÎ ‹Îfi ±Î’ı . Á_‘Îfi‹Î_ ±Î‹ ÷˘ ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfiÌ ŒÎ≥‰-VÀÎfl ÏÕÂ ·√¤√ Á˘ …ıÀ·Ì ±Î≥À‹˘fiÎ ‹flÌ‹ÁÎ·Î fi¬Î›Î ’»Ì ⁄fiı »ı, ’fl_÷ ÷ı‹Î_ Ï⁄fi…wflÌ «ÌΩıfiÌ ¿Î’¿>’ ¿flÌfiı ΩHÎÌ÷Î Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎÌ (’• Ï‰¤ÒWÎHÎ) ÕÎ˜. ‰Á_÷ √˘‰ÎflÌ¿flfiÌ ÀÌ‹ı ‹A› 16 ±Î≥À‹˘ ‰Õı ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfi_ ‹˘Õı· ÷ˆ›Îfl ¿›* Ë÷_. ±Î Á˘‚ ’Ïfl⁄‚˘fiı µWHÎ÷Î‹Îfi, ÿ⁄ÎHÎ, ’‰fi ±fiı ⁄flŒ ±ı‹ «Îfl ÂÌÊ˝¿˘ fiÌ«ı ‰Ëı Ó«Ì ÿı‰Î›Î_».ı ÿflı¿ ‰√˝‹Î_ I›Îfl ’»Ì ¿<· 16 fi_ «ı¿-Ï·VÀ ⁄fiÎ‰‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. ÿÎ¬·Î ÷flÌ¿ı µWHÎ÷Î‹Îfifiı ·√÷Î_ ’Ïfl⁄‚˘ ¿<· 6 »ı, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı ¤Îfl÷ ÁÏË÷ ÿÏfi›ÎfiÎ 6 ≠ÿıÂ˘fi _ µWHÎ÷Î‹Îfi

fi⁄Ì∞ ‹‚‰Îfiı ¬flÌÿÂ„@÷ …‰Î±fiı ’Î‹ı, ‹ÎÀı ±fiı¿ ¿ÎflHÎı «ÌΩıfi÷ı‹_ fiÌ ⁄Ωfl fifl‹ ’ÕÌCÎÀÌΩ› µI’Îÿfi ±˘fl CÎÀ‰Îfiı ·Ì‘ı Âw ◊÷˘ ±ÎÏ◊˝¿ ‹_ÿÌfi˘ ÿ˘fl ⁄ÌΩ «˘‹ÎÁÎ Á‘Ì ¿ÿÎ« fiÎ⁄Òÿ ◊Î› fiÏË. ±· fiÌL›˘fiÌ ¬ÎÏÁ›÷ ‰‚Ì ±ı »ı ¿ı ¤Îfl÷fiÎ ⁄‘Î ¤Î√˘‹Î_ ÷ı ±fiÎT≤„WÀ Á…˝÷˘ fi◊Ì. CÎHÎÎ ≠ÿıÂ˘fiı flı·‹»ı· ’HÎ ¿flÌ ‹Ò¿ı »ı. ’ÏflHÎÎ‹ı ⁄«Î‰¿Î›˘˝‹Î_ …ı fiÎHÎÎ_ ¬«˝‰ÎfiÎ_ ◊Î› ÷ı‹fi˘ µ‹ıfl˘ ’HÎ ¿<· fi¿ÁÎfi‹Î_ ¿fl‰˘ flèÎ˘. ±·⁄kÎ, ¤Îfl÷fiÎ «˘‹ÎÁÎfi_ Ïfi›‹fi ¿flfiÎflÎ_ ’Ïfl⁄‚˘ ¿<· 16 »ı …ı ’ˆ¿Ì Œ@÷ ⁄ı ’Ïfl⁄‚˘ ±· fiÌL›˘fiÎ ¬Î÷ı ‹Î_Õ‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_ »ı. ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ±fiı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ’HÎ ⁄L›_ »ı ¿ı F›Îflı ±· fiÌL›˘ ≠Ï÷¿>‚ Ë˘› »÷Î_ ⁄Î¿ÌfiÎ_ ’Ïfl⁄‚˘

√HÎ÷flÌ‹Î_ ‰Î› »ı.ÿ⁄ÎHÎfiı ±ı … flÌ÷ı ’‰fifiÎ ÂÌÊ˝¿<¿· fiÌ«ı ’Ïfl⁄‚˘ »ı·ı. Ë‰ÎfiÎ ·√÷Î_ ’Ïfl⁄‚˘ ’Î_« hÎHÎ ±fiı ⁄flŒfiı ·√÷Î_ ’Ïfl⁄‚˘ ⁄ı »ı. ±· fiÌL›˘ ≠‰ÎËfiı ’HÎ ±Î‰flÌ ·ı‰Î›˘ »ı, ⁄·¿ı Á˘‚ ’ˆ¿Ì ⁄ı ’Ïfl⁄‚˘ ‹ÎhÎ ÷ıfiÎ µWHÎ÷Î‹Îfifiı ·√÷Î_ »ı. ±Î√·Î ‰Ê˝fi˘ ±· fiÌL›˘ ÷ı‹… «Î· ‰Ê˝fi˘ ±· fiÌL›˘ ±ı‹ ⁄Lfiı ≠‰ÎË˘fiı ¤Îfl÷Ì› ÏfiWHÎÎ÷˘±ı K›Îfi‹Î_ ·ı‰Î ’ÕuÎ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı Ï‰Ê‰T≤kÎ ’fl 13,000 Ï¿·˘‹ÌÀfl Á‘Ì Œı·Î÷˘ ÷ıfiÎ √fl‹ ’ÎHÎÌfi˘ …J◊˘ ¤Îfl÷Ì› «˘‹ÎÁÎfiı √…⁄fiÎ¿ flÌ÷ı Á‘ÎflÌ ¿ı ⁄√ÎÕÌ Â¿ı »ı. 1983 ‹Î_ ±fiı 1987 ‹Î_ ±· fiÌL›˘ ≠‰ÎËı ¤Îfl÷fi_

ÁÎfi Ë˘‰Îfiı ¿ÎflHÎıI›Îflı «˘‹ÎÁ · _‰Ì÷ı flÌ÷ıfi±· fiÌL›˘¿>‚ÁÎfi ¿>‚ Ë˘› ’HÎ_ fi˘‹˝ «˘‹ÎÁ fi˘‹˝±·ı …¿fl÷Î_ ⁄‚_ ‰ÌI›_ Ë˘› ±ı‰Î ≠Á_√˘ »ıS·Î_ 36 ‰Ê˝‹Î_ ±Õ‘˘ Õ{fi ¿fl÷Î_› ‰‘ ‰¬÷ fi˘Ó‘Î›Î »ı. ±Î‹ »÷Î_ ±I›Îflı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’Ïç‹ ¿Î_Ãı ’fl«˘ ÿı¬ÎÕ‰Î ‹Î_Õı·˘ ±· fiÌL›˘ Ë‰Î‹ÎfiÂÎjÎfiÎ ±Î˜VÀˇıÏ·›fi ÏfiWHÎÎ÷˘fiı ÁÎ‹ÎL› ≠¿Îflfi˘ …HÎÎ÷˘ fi◊Ì. ¬ÎÁ ÷˘ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ÷ı ¿‹ÿ÷fi˘ »ı. ÏÕÁıQ⁄flfiı ⁄ÿ·ı ÷ı …^fi‹Î_ ±Î¿Îfl ·ı‰Î ‹Î_Õu˘ »ı, ‹ÎÀı ±Î√Î‹Ì ±ÎÃı¿ ‹ÏËfiÎ‹Î_ ÷ıfi_ Ωıfl ø‹Â— ‰‘÷_ Ω› ±ı‰Ì Â@›÷Î ‰‘Îflı »ı--±fiı Ωıfl ‰‘‰Î ÁÎ◊ı÷ıfi˘ ≠¿˘’ ’HÎ ‰‘‰˘ flèÎ˘.á …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá31

0lp vf[gfp sf{Lxfs

Ljfdaf,0gf 8[Lgf;f;5fwff: O z;ffs;flgfl zdftfgf[ z;fs;f Ljfgffgfl afgffjftfl 8[sgff[,ff[Lh Ï‰iÎÎfi-Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ ’ıÁÎflÎ±ı …√÷fiÌ CÎHÎÌ¬flÌ fl‹÷fi_ ±Î˜ÏflÏ…fi· V‰w’ ⁄ÿ·Ì fiÎA›_ »ı. Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁfiÎ ¿ıÁ‹Î_ ’HÎ ±ı‰_  … ⁄L›_ »ı. flı¿ıÀ◊Ì ‹Î_ÕÌfiı ≥·ı@Àˇ˘Ïfi¿ flı¡Ì Á‘ÌfiÎ ÿflı¿ ÷⁄yı Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ ‹ÒÏ‚›Î Œı·Î›Î ⁄Îÿ Ë‰ı ÷ıfl‹÷ ±√Îµ …ı‰Ì fl˘‹Î_«¿ flËÌ fi◊Ì

Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁ V’‘Î˝fiÎ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ‹¿Î⁄·Îfi˘ fl˘‹Î_« ±Î…¿Î· ÀıÏ·Ï‰{fi ’fl ‹ÎHÎ÷Î Ë˘ ÷˘ …√÷fiÎ ⁄ÌΩ ¿fl˘Õ˘ ≠ıZÎ¿˘fiÌ …ı ‹ ⁄ıÂ¿ ±ı “ÀÎ≥‹’ÎÁ” «Î· flÎ¬˘, »÷Î_Ï‰fl˘‘Î¤ÎÁÌ √HÎÌ Â¿Î÷Ì ±ı¿ ‰ÎV÷Ï‰¿÷Îfi˘ ¬·ÎÁ˘ ¿fl‰˘ ’Õı ÷ı‹ »ı. ÀıÏfiÁfiÌ fl‹÷fi˘ ¬fl˘ fl˘‹Î_« ±Î…ı ÷ı fl‹÷‹Î_ fi◊Ì, ⁄·¿ı ÷ıfi _ V‰w’ fi¬ÏÂ¬ ⁄ÿ·Ì fiÎ¬fiÎfl Ï‰iÎÎfi ±fiı Àı@fi˘·˘Ï…‹Î_»ı.

Ï‰fl˘‘Î¤ÎÁ »ı, ’HÎ ±Ï÷Â›˘„@÷ fi◊Ì. Ï‰Q⁄SÕfifiÌ Á‚_√ ±ı¿Îÿ-⁄ı√ı‹ ÀıÏ·Ï‰{fi ’fl Ωı›Î ’»Ì ÷ıfi˘ ’flÎ‰˘ ‹‚Ì flËı »ı. ±Î…◊Ì ’E«ÌÁı¿ ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ Ï‰Q⁄SÕfi ‹ı« ÿflQ›Îfi ÁÎ‹ÎL› ¬ı·ÎÕÌ±ı ¿flı·Ì ÁÏ‰˝ÁfiÎ ’√·ı ÀıÏfiÁ ⁄˘·fi_ ÁÎ‹ÁÎ‹_ flÁÎ¿ÁÌ¤›*

±Ï÷Â›˘„@÷ ‰√fl »ı±ı‹ Â¿Î›fl˘‹Î_¿ı«ÀıÏ÷ıfiÁ Ωı‰±fiı Î·Î›¿ ¿fl÷Î_’ÎÁÎ_ ‰‘ ‹÷˘Î_ ΩHÎ‰Î·Î›¿ fl‹÷ . Ë‰ı¿ËÌ ‹ËkÎ‹ fiÎ_ ±Î…ı ‰îÎÎÏfi¿ Àı„@fi¿· »ı, F›Îflı fl‹÷ ’˘÷ı ÏŒyÌ ⁄fi÷Ì Ω› »ı.

±ÎÿÎfi≠ÿÎfi Ï‹ÏfiÀ «Î·÷ _, F›Îflı Áflı Ë‰ıflÎÂ ÁÏ‰˝«Îfl Á ’˘÷ı ±ıÀ·Ì Á’flŒÎVÀ Ë˘› »ı ¿ı CÎHÎÌ‰Îfl ÁÎ‹˘

32 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

Ljfdaf,0gf 8[Lgf;fgf]+ Ljf7fgf

¬ı·ÎÕÌ ÷ıfiı ÁÎ¤Îfl ’fl÷ ¿flÌ Â¿÷˘ fi◊Ì. V’‘Î˝I‹¿ “Ïfl·ı” ΩQ›Î ‰√fl … V¿˘fl-⁄˘ÕÛ ’fl ±ı¿ ’˘≥LÀ fi˘Ó‘Î› »ı. ⁄Ì∞ ÁÏ‰˝Áı ’HÎ ¿ÿÎ« ‰‚÷˘ …‰Î⁄ fi ‹‚‰Îfiı ·Ì‘ı V¿˘fl-⁄˘ÕÛ ±Î√‚ «Î·ı, ’fl_÷ fl‹÷ ’˘÷ı ÁÏ‰˝ÁfiÎ ≠Î◊Ï‹¿ ÷⁄yı ±À¿ı·Ì flËı »ı. ≠ıZÎ¿˘fiÎ fl˘‹Î_«fiı ’HÎ I›Î_ … w¿Î‰À fiÕı »ı. Ï‰Q⁄SÕfifiÌ ‹Ω ⁄√ÎÕ÷˘ ±Î‰˘ Õ¬˘ »ıS·Î_ ’E«ÌÁ ‰Ê˝ ◊›ı Á÷÷ ‰‘÷˘ flËÌ ±Î…ı Á‹V›Îw’ ⁄L›˘ »ı. ±Î ¿ÎflV÷Îfi ±Î‘Ïfi¿ Ï‰iÎÎfi ±fiı À@ı fi˘·˘Ï…fi_ »ı, …ıfi˘ ±Î˜‰flÕ˘{ ÀıÏfiÁfiı ‰Á‹˘ ’Õu˘ »ı. wÏ’›Î ’_ÿfl ◊Ì ‰ÌÁ ËΩflfiÎ flı¿ıÀfi˘ ŒÀ¿˘ ¬Î÷˘ ÿÕ˘ ≠Ï÷¿·Î¿ı 160 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ÁÎ‹Ì ÷flŒ ‘ÁÌ Ω›, ≥·ı@Àˇ˘Ïfi¿ Œ˘SÀ·Î≥fi ÷ı ÿÕÎfiÎ ¬˘ÀÎ ÀM’ÎfiÌ «Ò√·Ì ¬Î‰Î “⁄Ì’”fi˘ ±‰Î… ¿flı, ÿÕÎfiÌ ±_ÿflfi_ ≠ıÂfl ⁄ÿ·Î›Î ¿fl‰Îfiı ·Ì‘ı±Î¬Ì Ï‰Q⁄SÕfi V’‘Î˝ ÿflQ›Îfi ¿<· 1,50,000 ÿÕÎ ‰Î’fl‰Î ’Õı, ÁÏ‰˝Á ‰¬÷ı fiflÌ ±Î_¬ı fi ÿı¬Î÷˘ «Ì·{Õ’Ì ÿÕ˘ fiıÀfiı V’Âa √›˘ ¿ı ¿ı‹ ÷ı ΩHÎ‰Î ‹ÎÀıÁLı Áfl ›_hÎ˘ √˘Ã‰‰ÎfiÎ_◊Î› ‰√ıflı ⁄Î⁄÷˘ ÀıÏfiÁ‹Î_ Ï‰iÎÎfi ±fiı Àı@fi˘·˘Ï…fi˘ …wfl ¿fl÷Î_ ‰‘ ’ıÁÎfl˘ ◊›˘ Ë˘‰Îfi_ ÁÒ«‰ı »ı. ±Î ’ıÂ¿ÿ‹Ì±ı ÀıÏfiÁfiı …wfl ¿fl÷Î_ ‰‘Îflı {Õ’Ì fl‹÷ ¿flÌ ‹Ò¿Ì »ı. µÿÎËflHÎ ÁÎ◊ı ¿Ë˘ ÷˘ ¿·Î¿fiÎ 160 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ¬ı·ÎÕÌ F›Îflı ÁÏ‰˝Á ¿flı I›Îflı ±ı ÿÕ˘ 23.77 ‹ÌÀfl (78 ŒÌÀ) ·Î_⁄Î ÀıÏfiÁ ¿˘ÀÛfiı ‹ÎhÎ 534 ‹Ì·ÌÁı¿LÕ‹Î_’Îfl ¿flÌ Ω› »ı. ±Î {Õ’ı ‘ÁÌ ±Î‰÷Î ÿÕÎfiı ’Îfl¬Ì fiÎ ÷ı ÏÿÂÎ‹Î√˝fi˘ Ω›Ωı ·ı‰Î ‹ÎÀı, ‰‚÷Î ÂÎ˜Àfi˘ M·Îfi fiyÌ ¿fl‰Î ‹ÎÀı, ÂflÌflfiı ÷ı ‹…⁄ VeÏ÷˝’‰˝Ò ¿ ›˘B›

‰HÎ˝fi … ¿flÎ›_ fi Ë÷_. ±Î‹ »÷Î_ ÁflıflÎÂ 56 √˛Î‹fiÎ (2 ±˙ÓÁfiÎ) „V◊Ï÷V◊Î’¿ ÿÕÎfiı ⁄flÎ⁄fl ŒÀ¿Îfl‰Î ‹ÎÀı VfiÎ›÷_÷fiÌ  Ω‚Ì ‘flÎ‰÷_ 68.5 Áı„LÀ‹ÌÀfl ·Î_⁄_ ±fiı ·√¤√ Á‰Î «ÎflÁ˘ √˛Î‹ (15 ±˙ÓÁ) ‰…fifi_ “ÁÎ‘fi” lıWÃ Ë÷,_ ‹ÎÀı ÷ı ≠«Ï·÷ ⁄L›_. ¡ı‹fi_ ¿ÿ (27 Áı.‹Ì. É 21 Áı.‹Ì.) ’HÎ ±Î’˘±Î’ fiyÌ ◊›_, ¿ÎflHÎ ¿ı ZÎıhÎŒ‚fiı ‰‘ ‹˘À<_ flÎ¬‰Î …÷Î_·Î¿ÕÎfiÌ

’Î˜ {‹Î_ √˘Ã‰‰Î »ıS·ı «˘yÁ ¬ÒHÎı ⁄Î‰ÕÎfiÎ «˘yÁ ⁄‚ ÁÎ◊ı‹ÎÀıflı¿±fiı ıÀ ‰Ÿ{‰Î ‹ÎÀı ËflÌŒ ¬ı·ÎÕÌfiı ’ÒflÌ ±ı¿ Áı¿LÕfi˘ ’HÎ Á‹› ‹‚÷˘ fi◊Ì. ‰ÎV÷‰‹Î_ ÷ıfi˘ “Ïfl±˜@Âfi ÀÎ≥‹” Œ@÷ 300 ‹Ì·ÌÁı¿LÕ ±ıÀ·ı ¿ı Áı¿LÕfi˘ ·√¤√ hÎÌΩı ¤Î√ √HÎÎ› »ı. fl˘…fl ŒıÕflfl …ı‰˘ Ï‰Q⁄SÕfi «ı„Q’±fi ÷˘ ‰‚Ì ≠Ï÷¿·Î¿ı 160 fiı ⁄ÿ·ı ÁflıflÎÂ 195 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ≠Ï÷V’‘afiı ÀıÏfiÁ ⁄˘·fi_ “±Î_√ÏÕ›”_ ¿flı »ı (ÁÏ‰˝Áfi˘ ‰SÕÛ flı¿˘ÕÛ ÷˘ 248 Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ »ı), ±ıÀ·ı ÷ıfi˘ …‰Î⁄Ì ÂÎ˜À ‹Îfl‰˘ ±I›_÷ ‹U¿ı· »ı. Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁfi˘ ÁflıflÎÂ ¬ı·ÎÕÌ ’˘HÎÎ ⁄VÁ˘◊Ì ⁄VÁ˘ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ Á’flŒÎVÀ ‰ı√ı ±Î Á’flV’ÌÕfi˘ ‰‘ ›Â Ωı ¿ı fl˘…fl ŒıÕflflfiı ⁄ÿ·ı ÁÏ‰˝Á ¿flı »ı. ÁÎ‹Î ¬ı·ÎÕÌfiı ÷ıfi˘ ±Î√_÷¿ ÿÕ˘ Ωı‰Î‹Î_ ŒÎ_ŒÎ_ ’Õı »ı, F›Îflı ‹ı« ÏfiËÎ‚÷Î ’˛ıZÎ¿˘fiı ÷˘ ÿÕ˘ CÎHÎÌ ‰Îfl ÿı¬Î÷˘ … fi◊Ì ÷ıfiÎ flı¿Àı fiı ±Î’‰˘ Ωı≥±ı. ≥. Á. 1877 ‹Î_ Ï‰Q⁄SÕfi V’‘Î˝fi˘ ±Î¿„V‹¿ flÌ÷ı (±ı¿ @·⁄ ‹ÎÀı fi‰_ fl˘·fl ‰ÁÎ‰‰Î ‹ÎÀı ŒÎ‚˘ ±ı¿Ã˘ ¡ı‹ ‹fl˘ÕÎ÷Ì Ë÷Ì. ÿflı¿ ¬ı·ÎÕÌfiı I›Îfl ¿fl‰ÎfiÎ Ëı÷Áfl) ±Îfl_¤ ◊›˘ ÷ı ’»Ì ·√¤√ Á˘ ‰Ê˝ Á‘Ì ·Î¿ÕÎfiÎ_ … ⁄Îÿ ŒÀ¿˘ ·√Î‰‰Î ‹ÎÀı ±_ÿÎ…ı 567 «Ì·Î«Î· flı¿ıÀ ‰’flÎ÷Î_ Ë÷Î_.Œ@÷ flı¿ıÀfiı±ı·√÷Î ’HÎ CÎÕÎ›Î fi Ë÷Î. Ï‰Q⁄SÕfifiÎ ¿Î›ÿÎ‹Î_ À·_ ·¬Ì¿ÂÎÿı‰fiÌÏ÷Ïfi›‹˘ Î› _ ¿ı ¬ı·ÎÕÌ±ı flO⁄flfiÎ ÿÕÎfiı ±ı¿ “ÁÎ‘fi” ‰Õı ŒÀ¿Îfl‰˘ Ωı≥±ı. ±‰‚«_ÕÌ flÌ÷ı ¿Î›ÿÎfi_ ±◊˝CÎÀfi ¿fl˘ ÷˘ “ÁÎ‘fi” ÷flÌ¿ı ·Î¿ÕÎfi_ fiyfl ¬’ÎÏÀ›_ ‰Î’flÌ Â¿Î› ±fiı flÁ˘ÕÎ‹Î_ ‰’flÎ÷˘ ÷‰ı◊˘ ’HÎ «Î·ı, ¿ı‹ ¿ı ÀıÏfiÁ ‹ı«˘fiı ·Î√ ’Õ÷Î ¿Î›ÿÎ‹Î_ ÷ıfi_ V’WÀ

«˘flÁ Áı„LÀ‹ÌÀfl À·Ì Á’ÎÀÌ±ÎÂ›ı ‹‚Ì, ±ıÀ·ı ŒÀ¿˘ ΩıflÿÎfl…ı⁄fiÎ‰‰ÎfiÎ ·ÕÎ‰‰Î ’Õ÷Î ⁄‘Î fiÁ¬Î ÷ı Á’ÎÀÌ ’Òfl÷Î ÁÌÏ‹÷ flèÎÎ. ±ı¿ fiÁ¬˘ Ω‚ÌfiÌ ÿ⁄ÎHÎZÎ‹÷Î …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 33


ÏÁQ’· »÷Î_ ÁÎ›„LÀÏŒ¿ Ë÷Ì. ÂÎ˜À ‹Îfl÷Ì ‰¬÷ı Á_¿˘«fi ‹ÎhÎ ÿÕÎfi_ ◊Î› ÷ı …wflÌ ¬w_, ’fl_÷ Ë‰Î ¤flı·˘ ÿÕ˘ ¬ÎVÁ˘ ÿ⁄Î› ÷˘ ±ı ŒÁ¿Ì √›˘ Á‹…‰˘. ÷ÿ’flÎ_÷ Á_¿˘«Î›Î ’»Ì ÷ı ±ıÀ·Ì … ÷Î¿Î÷ ÁÎ◊ı fi Ï‰V÷flı, ‹ÎÀı ’Òfl‰ı√ı ÁÎ¤Îfl ’fl÷ ◊Î› fiÏË. ’ÏflHÎÎ‹ı ÁÎ‹Î ±Î‰÷Î ÿÕÎ ’fl flı¿ıÀ ÕÎ⁄ı◊Ì ±fiø‹ı ·Î¿ÕÎfi_, ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fi,_ √˛ıŒÎ≥Àfi_ ±fiı ¿Q’˘Ï{À ŒÎ≥⁄flfi_ ÀıÏfiÁ flı¿ıÀ. ÿflı¿‹Î_ “V‰ÌÀ V’Î˜À”fi_ V◊Îfi …\±˘ Ï⁄·¿<· ÁÌ‘_ ŒÀ¿Îfl‰Îfiı ‰‘Îfl‰Îfi˘ Ë÷˘. „V◊Ï÷V◊Î’¿ ÿÕ˘ ⁄ÿ·ı ÁËı… hÎÎ_Á‹Î_ ŒÀ¿˘ ·Î√‰˘ Ωı≥±ı. ±Î ŒÀ¿˘ ’HÎ ΩıflÿÎfl fiÌ‰Õı±ı flı¿ıÀfiÌ Ω‚Ìfiı ‰Î√ı I›Îflı Ω‚ÌfiÎ ‹ÎÀı ⁄˘√ı˝ Ω‚Ìfiı ÿfl «˘flÁ Áı„LÀ‹ÌÀflı12.4 fl÷·fiÎ ⁄ıÁ‹Îfl ÿ⁄ÎHÎı ÷_√ VfiÎ›÷_÷±˘  ÷ıfiÎ ≠ËÎflfiı ·Ì‘ı ÁËı… ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ ±Î√˛Ë flÎA›˘. ÿÏfi›ÎfiÎ Œ@÷ ⁄ı ¿ÎflÌ√fl˘ ±ÎÀ·Ì ‹…⁄Ò÷ Ω‚Ì ’HÎ ÿ⁄Î‰Î fi Ωı≥±ı. ÿÕ˘ ’˘÷ı ÿ⁄Î› √Ò _◊Ì Â¿÷Î Ë÷Î. ⁄˘√˝ ‹ÎÀı ⁄ı Õ{fi flı¿ıÀ ÷ˆ›Îfl ¿›Î˝ ’»Ì ’HÎ ÷ı‹HÎı ¿ÿÌ ÷˘ … „V◊Ï÷V◊Î’¿÷ÎfiÎ √HÎ‘‹˝fiı ·Ì‘ı fi‰flÎ ’Õ‰Îfi˘ ‰¬÷ fi ±ÎT›˘, ¿ı‹ ¿ı ⁄˘√˝ ’˘÷ÎfiÎ_flı¿ıÀ fi ‰Î’fl÷˘ Ë˘› ŒflÌ Ï‰V÷flHÎ ’Î‹ı. À>_¿‹Î_, ÿÕÎfiÌ Á_’ÒHÎ˝ I›Îflı ’HÎ Ω‚ÌfiÎ Á÷÷ ÷_√ flËı÷Î ÷Îfl ±Î’‹ı‚ı ÷ÒÀuÎ ¿fl÷Î Ë÷Î. √Ï÷Â„@÷fi˘ Á_√˛Ë ÿÕ˘ ’˘÷ı ÷ıfiÎ ±Î „V‰ÏÕÂ ¬ı·ÎÕÌ 1976 ‹Î_ Âw ¿flÌfiı Á÷÷ ’Î_« ‰¬÷ Ï‰Q⁄SÕfi Á_¿˘«fi ¶ÎflÎ ¿flÌ Â¿ı ±ıÀ·Î ¬Î÷fl «ı„Q’±fi ⁄L›˘, ’HÎ I›Îfl ⁄Îÿ ‹A›I‰ı ±‰Î˝«Ìfi Àı@fi˘·˘Ï… ÁÎ‹ı ÷ıHÎı ËÎflÌ Ω‚Ì ÷tfi ‹U¿ıÀÎÀ flËı ÷ı …wflÌ Ë÷_. …‰_ ’Õu_. ±Î ¬ı·ÎÕÌ ·Î¿ÕÎfiÎ ÀıÏfiÁ ‰Õı flı¿ıÀ fl‹‰ÎfiÎı ±Î√˛ËÌ Ë÷Îı, F›Îflı ¿‹fiÁÌ⁄ı·Î¿ÕÎfiÎ flı¿Àı ‹Î_ Ω‚Ì √Ò_◊‰Î «·HÎ ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fiÎ ±fiı ÷ı ’»Ì √˛ıŒÎ≥ÀfiÎ ‰‘ Ë‚‰Î »÷Î_ ‰‘ ’Î‰flfiÎ ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Î VfiÎ›÷_÷±˘ ¿ıÀ·Ì¿ Ëÿı ÀıÏfiÁ flı¿ıÀfi _ Ë÷._ 1980‹Î_ ’Î_«‹Ì ‰Îfl Ï⁄Q⁄SÕfi «ı„Q’±fi ⁄L›Î ’»Ì „V◊Ï÷V◊Î’¿ ±Î√Î‹Ì V’‘Î˝‹Î_ ⁄≠›Ifi ˘√ı˝ ·Î¿ÕÎfiÎ …ıfiı ·Ì‘ı ÿÕÎfiË÷Î, _ ¿ıÀ·_ ¿ ŒflÌ ¿ÎÃ<_ ¿Îœ‰Îfi˘ ¿flÌ Ωıflı ›¿ıÀ˘, ‰Õı ’HÎ Ωıfl ÷ı‹fiÎ ¬Î÷ı ŒÎT›˘ fiÏË. Ï‰Q⁄SÕfi‹Î_ ÷ı‰Êı˝ ±ıÀ·ı ¿ı ÀˇÎLÁŒfl ◊÷_ Ë÷_. 1981‹Î_ ¤Î√ ·ıfiÎfl ¿<· 256 ËflÌŒ˘ ’ÏflHÎÎ‹ı Á‹› …÷Î_ ’ˆ¿Ì ‹ÎhÎ 6 …HÎÎ ·Î¿ÕÎfiÎ flı¿Àı ‰Õı flQ›Î VfiÎ›÷_÷fiı ⁄ÿ·ı ‰‘ ±fiı Á˙ ËÎflÌ √›Î. ‹…⁄Ò÷ ±ı‰_ fiÎ›·˘fi ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fi_ Àı ÏfiÁ flı¿ıÀ ’HÎ ±Î…ı ‰’flÎ‰Î ·ÎB›_. ‰’flÎ÷_ fi◊Ì, ¿ı‹ ¿ı ÿÕÎfiı ŒÀ¿Î›Î˝ ⁄Îÿ „V‰ÕfifiÎ ≠A›Î÷ ¿<ÿfl÷Ì flÌ÷ı ’ıÿÎ ◊÷Ì ‘˛ΩflÌ ±Î¬Î ÀıÏfiÁ ¬ı·ÎÕÌ Ωıfi˝ ⁄Î‰ÕÎ‹Î_ ŒflÌ ‰‚ı ».ı √˛ıŒÎ≥À ÷ı ‘˛ΩflÌfiı ⁄˘√ı˝ fiÎ›·˘fifiı ’HÎ Â˘ÊÌ ·ı÷˘ ’ÿÎ◊˝ »ı. ‹…⁄Ò÷Ì‹Î_ ·Î¿ÕÎ ¿Î«_ ’Òfl‰Îfl ¿flÌ ¿fl÷Î_ 30 √HÎ˘ «ÏÕ›Î÷˘ »ı, ±ıÀ·ı ¿Q’˘Ï{À ŒÎ≥⁄flfiÎ_ ±Î‘Ïfi¿ ÀıÏfiÁ flı¿ıÀ ‰…fi‹Î_ Ë‚‰Îd· Ë˘› »ı Ω‚ÌfiÎ ÷Îfl ‰‘ ¿ÁÌfiı ⁄Î_‘Ì Â¿Î› »ı. ÿı¬ÎÕu_. ·Î¿ÕÎfiÎ flı¿ıÀ◊Ì fl‹÷Î ⁄ÌΩ ¬ı·ÎÕÌ±˘ fiÎ›·˘fi √˛ıŒÎ≥Àfi_ flı¿ıÀ ±ı … ¿ÎflHÎı ·Î¿ÕÎfiÎ flı¿ıÀ ¿fl÷Î_20Ñ ‰‘ ΩıflÿÎfl ŒÀ¿˘ ‹ÎflÌ Ω‚ÌfiÌ ≠I›ı±ÎÃ ¿ «˘flÁ Áı„LÀ‹ÌÀflıÿ⁄ÎHÎZÎ‹÷Î ÁflıflÎÂ ÁÎÕÎ fl÷· …ıÀ·Ì flÎ¬÷Î I›Îflı ÁËı… hÎÎ_ÁÎ ¬ÒHÎı flı¿Àı ‰Ÿ{÷Î Ωıfi˝ ⁄˘√˝fiı ÷ı ÿ⁄ÎHÎZÎ‹÷Î ±˘»Ì ·Î√÷Ì Ë÷Ì. ⁄˘√˝fiÌ Ï◊±flÌ 34 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

⁄÷Î‰ı . ‹÷·⁄ ¿ı ±‹flı¿¿¬ıı À·fi˘ÎÕÌ≠ËÎfl Áfl¬Ì‰ÌÁ÷Î¿Î÷ ‰Î’flÌfiı ⁄Lfiı flı¿ıÀ ‰Ÿ{ı ÷˘»ıÿÕÎfiı √˛ıŒÎ≥ÀfiÎ À¿Î ‰‘ Á¬÷±fi flÌ÷ıø‹ı‰Î√ı . ÿÕÎfiÌ V’ÌÕ‹Î_ ’HÎ ‰‘Îfl˘ ◊‰˘ flèÎ˘. √˛ıŒÎ≥ÀfiÎ ÀıÏfiÁ flı¿ıÀfi_ ±Îç›˝…fi¿ ’ÎÁ_ ÷ıfi_ “V‰ÌÀ V’Î˜À” »ı. flı¿ıÀfiÌ Ω‚Ì ’fl ±ı …B›Î ¿ı F›Î_ ÀÌ«Î÷˘ ÿÕ˘ ΩHÎı ÷˘’√˘‚˘ Ë˘› ÷ı‹ ≠«_Õ ‰ı√ı


’Î»˘ Œflı »ı. ±Î‹ ÷˘ ·Î¿ÕÎfiÎ ÀıÏfiÁ flı¿ıÀfiı ’HÎ ÷ıfi_  “V‰ÌÀ V’Î˜À” Ë˘› »ı, ’fl_÷ ÷ıfi_ V◊Îfi Ω‚ÌfiÎ ¿ıLƒ‹Î_ fi◊Ì. fiÌ«ı ÷flŒ »ı. (…\±˘, ÁÎ‹ıfi_ Ï«hÎ). ±Î …B›Îfi˘ ŒÎ›ÿ˘ ·ı‰Î ‹Î√÷˘ ¬ı·ÎÕÌ ’˘÷ÎfiÎ ……‹ıLÀ‹Î_ ‹Î‹Ò·Ì Âfl÷«Ò¿ ’HÎ ¿flı ÷˘ ÿÕ˘ ¿ÿÎ« ¡ı‹fiı ‰Î√ı. √˛ıŒÎ≥ÀfiÎ flı¿ıÀ‹Î_ ±ı‰Ì √Œ·÷fi_ Ωı¬‹ CÎÀÌ …‰Î ’ÎQ›_ »ı, ¿ı‹ ¿ı ÷ıfi _ “V‰ÌÀ V’Î˜À” ¿ıLƒ ÷flŒ Ë˘‰Î◊Ì ÁÏ‰˝Á ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ’HÎ ¬ı·ÎÕÌfiı ÷ıfi˘ ’Òfl˘ ·Î¤ ‹‚ı »ı. ±Î‹ √˛ıŒÎ≥À flı¿Àı fiÎ ±Î√‹fi ’»Ì ÁÏ‰˝Á ‰‘ {Õ’Ì ⁄fiÌ »ı. Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁfiı …ıHÎı “’Î‰fl√ı‹”fi˘ ÿflFΩı±’ÎT›˘ ÷ıfl¿ı Àı Ωı ¿ı ¿Î⁄˝fi, ÀÎ≥ÀıÏfi›‹ ±fiı ⁄˘fl˘fifi˘ ¤ı√ ‘flÎ‰÷Î ¿Q’˘Ï{À ŒÎ≥⁄fl ‰Õı Á¬÷ ÷_√ flÌ÷ı ⁄Î_‘Ì Â¿Î› »ı. ⁄L›_ »ı, …ıfiÌ Ï¿o‹÷ ËÒ_ÏÕ›Î‹HÎfiÎ ‰÷˝‹Îfi ÿflı √HÎ˘ ÷˘ wÎ. 15,000 ¿fl÷Î_ ÷Î_÷HÎÎfiÎ ⁄ıÁ‹Îfl ÷fiÎ‰ ÁÎ‹ı¿Q’˘Ï{À ±˘»Ì fi◊Ì. ±Î flı¿ıÀfi_ “V‰ÌÀ V’Î˜ À” ·√¤√ ¿ıLƒ fi∞¿ »ı ±fiı ÿflı¿ ¬ı·ÎÕÌ ¡ı‹ ’˘÷ı ‹«¿ ±Î’ı fiÏË, ±ıÀ·ı ≠I›ı¿ ±Îÿ÷ ‹…⁄ I›Î_ … ÿÕÎfi˘ ≠ËÎfl {Ì·‰Îfi˘ ≠›Ifi ¿flı »ı. “V‰ÌÀ V’Î˜À”fi_ «˘flÁ Áı„LÀ‹ÌÀflı Ω‚ÌfiÌ 14 fl÷· ZÎıhÎŒ‚ ’HÎ ·Î¿ÕÎfiÎ flı¿ıÀ ¿fl÷Î_ …flÎ ‹˘À<_ »ı. ËÎ≥-Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ Â@› …ıÀ·Ì ÿ⁄ÎHÎZÎ‹÷Î Ëo‹ıÂÎ_ …‚‰Î› »ı. ±ıÀ·Î ËÌflÎ ¬flı¬fl ÷˘ ±ı flı¿ıÀfiÎ ÿflı¿ ¤Î√‹Î_ ÀÎ_¿Ì ·ı‰Î›Î »ı. ÿÎ. ÷. ¿Î⁄˝fi ’ÏflHÎÎ‹ı ⁄Ë Ωıfl fi ‰Î’›* Ë˘› ÷˘ ’ÿÎ◊˝fiÎ ËıLÕ· ‰E«ı …ÕÌ ·ı‰Î›ı·_ ÂÎ˜¿-±ıOÁ˘⁄˝fl ÿflı¿ ÂÎ˜À ÀıÏfiÁfi_ ±Î‘Ïfi¿ flı¿ıÀ ’˛I›ı¿ ŒÀ¿ı ±ÎCÎÎ÷fiÎ_ CÎHÎÎ_¬flÎ_ ‹˘Ω_ Â˘WÎÌ ·ı »ı, ‰¬÷ı ’ıÿÎ ◊÷Ì ΩflÌfiı  ⁄Îÿ Â˘ÊÌ ·ı »ı,V◊‚ F›Îflı ’˘·Ì ¡ı‹‹Î_ flËı·_ ≠‰ÎËÌ ÿflı¿ ‘˛ŒÀ¿Î ≠ËÎflfiÎ ÷flŒ ±Î’˘±Î’ ‰ËÌfiı Ω‚ÌfiÎ V’_ÿfifiı ¿Î⁄Ò‹Î_ ·ı »ı. Ω‚ÌfiÎ ÷Îfl fiÎ›·˘fifiı ⁄ÿ·ı ’˘·Îÿ ¿fl÷Î_ ’Î_« √HÎÎ ‹…⁄Ò÷ ±ı‰Î ¿ı‰·flfiÎ ⁄fiı·Î »ı, …ı‹fiÌ «˘À·Î»Î’ √Ò◊HÎÌ _ ’˘÷ÎfiÌ ⁄fl»À Á’ÎÀÌ ‰Õı Ïø¿ıÀfiÌ VÀÎ≥·‹Î_ ÀıÏfiÁfiÎ ÿÕÎfiı ’HÎ „V’fi ±Î’Ì Â¿ı »ı. Á˙◊Ì ‹Ëk‰fi˘ ŒÎ›ÿ˘ ±ı¿ı ¿Q’˘Ï{À ŒÎ≥⁄flfi_ flı¿Àı ·Î¿ÕÎfiÎ ÁflıflÎÂ flı¿ıÀ ¿fl÷Î_ ‹˘À<_ ±fiı ΩÕ<_ Ë˘‰Î »÷Î_ ‰…fi‹Î_ ¤Îflı fi◊Ì. Õ˘fiÎSÕ ⁄… fiÎ‹fi˘ ΩHÎÌ÷˘ ¬ı·ÎÕÌ 453 √˛Î‹fiÎ …^fi‰ÎHÎÌ flı¿ıÀ ‰Õı 1938 ‹Î_ Ï‰Q⁄SÕfi ‹ı« flQ›˘, F›Îflı ±Î…fi _ ¿Q’˘Ï{À ŒÎ≥⁄fl flı¿ıÀ ‹ÎhÎ 300 √˛Î‹fi_ Ë˘› »ı. ±·⁄kÎ, g¿‹÷‹Î_ ¤Îflı ¬w_, ¿ı‹ ¿ı ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ‰’flÎ÷˘ ‹A› ¿Î«˘ ‹Î· ⁄˘fl˘fi ¿<ÿfl÷‹Î_ ‹@÷ V‰w’ı ËÎ◊ ·Î√÷˘ fi◊Ì. ⁄ÌΩ_ ¿<ÿfl÷Ì ÷k‰˘ ÁÎ◊ı ÷ı Ï‹Ïl÷ Ë˘› »ı, …ı‹Î_◊Ì ÷ıfiı »^À˘

±ıÀ·ı ¬ı·ÎÕÌfiÎ ¿Î_ÕÎfiı ÷Ì‰˛ ¿o’fifi˘ ±fi¤‰ ◊÷˘ fi◊Ì

’ÎÕ‰Îfi _ ¿Î‹ ¤Îflı . ’HÎ ⁄ıfl˘fifi˘ … »ı. ±Î ŒÎ≥⁄flfiÎ flı¿ıÀ‹Î_¬«Î˝ ‹A‚› »ı¿‹Î· ’ÿÎ◊˝ ÿfl «˘flÁ Áı„LÀ‹ÌÀflı 77,000 fl÷·fi_ ÿ⁄ÎHÎ ÁËÌ Â¿ı »ı, ‹ÎÀı ÷ıfiÌ ¡ı‹ ¿ÿÌ ’˘÷Îfi˘ ±Î¿Îfl √‹Î‰÷Ì fi◊Ì. ⁄Ì∞ ÷flŒ fi ÷ÒÀı ±ı‰Î ÷Î_÷HÎÎ »ı. flı¿ıÀfiÌ Ω‚Ì‹Î_ ÷ı‹fiı …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 35


’HÎ ±Î‰Î flı¿ıÀfiÎ Ï‰ÂÎ‚ …‹ÌfifiÎ Á_’¿Û‹Î_ ±Î‰÷Ì ÷ıfiÌ “V‰ÌÀ V’Î˜À” ’fl ‰Î√÷˘ ÿÕ˘ Á’ÎÀÌ fiÌ«ı ÷flŒ Ë˘› »ı. ÁÎ‹ıfiÎ ËflÌŒ ÷flŒ ≠«_Õ ÀıÏ·Ï‰{fifi˘ ¿ı‹ıflÎ I›Î_ Õ˘Ï¿›_ ¿flÌ ‰ı√ı ‘ÁÌ Ω› »ı. Ï‰Q⁄SÕfi Â¿ı fiÏË, F›Îflı‹Îfi‰±Î_¬fiı ÿÕÎfiÌ V’‘Î˝fi_ ‹Ò‚ V‰w’ ’HÎ V’ÌÕ »ı÷flÌ Ω› »ı. Ïø¿ıÀfiÌ ±Î‰Î … flı¿ıÀı ⁄ÿ·Ì fiÎA›_ “…ıLÀ·‹ıLÁ √ı‹” ¿fl÷Î_ ÀıÏfiÁfiÌ »ı. Ë‰ı ÷ı‹Î_ ÀıÏfiÁ fl‹÷‹Î_ @›Î_› ‰‘ ’ˆÁÎ ‹ı‚‰‰ÎfiÎ ≥·ı@Àˇ˘Ïfi¿ ·Î≥fi ¿Ëı‰Î÷Ì ¿ı √‹Î‰‰ÎfiÎ Ë˘›, ±ıÀ·ı Àı@fi˘·˘Ï… ≠‰ıÂÌ »ı. ±Î ·Î≥LÁ‹ıfifi˘ «¿Îÿ˘ ÀıÏfiÁ ¿˘ÀÛfiı Àı@fi˘·˘Ï…fi˘ ¿ıÀ·˘¿ ›Â {CÎÕÎfiÌ ¿˘À˝‹Î_ Œflı ‰Ì fiÎ¬ı »ı. {CÎÕ˘ fl‹÷ ‰¬÷ı ¬ÿ flı¡Ì ÀÎ‚‰Î ‹ÎÀı Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁfiÎ_ ÿflı¿ ⁄fi‰Îfi˘ ±Î√˛Ë flÎ¬fiÎfl Ï‰Q⁄SÕfi V’‘Î˝‹Î_ ‹ı« flı¡Ìfi˘ flÎ˜· Ë‰ı ¬ÎÁ flèÎ˘ fi◊Ì, ¿ı‹ ¿ı ÷ı‹fi_ ¿˘ÀÛfiı ÀıÏfiÁ ≥·ı@Àˇ˘Ïfi¿ ·Î≥LÁ ¿Î‹ ±Î‘Ïfi¿ ‰ÌΩb_ µ’¿flHÎ˘±ı Á_¤Î‚Ì ·Ì‘_ »ı ±‹ıÏfl¿fi ¬ı·ÎÕÌ FË˘fi (TEL) ‰Õı ÁF… ¿fl‰Îı ’ÕuÎı »ı. ‹ı¿ıLfl˘fiı ±Î’Ì Â¿Î›, ’HÎ Áfl‰Î‚ı ±Î ⁄_ÿ˘⁄V÷ ‰E«ı ¬ı·Î÷Ì Ï‰Q⁄SÕfi ‹ı«fi˘ ÿÕ˘ ÁÎ‹ÎL› ≠¿Îflfi˘ ÀıÏfiÁ Ωı÷Î_ ±ı Àı@fi˘·˘Ï… ’˘÷ı ‰‚Ì flı¿ıÀfiı ⁄˘· Ë˘÷˘ fi◊Ì. ⁄˘·fiÌ ±_ÿfl ¿ıÀ·Î¿ ·˘Ë¿HÎ˘ …ÕÌ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. (Ï‰Q⁄SÕfi ·Î√ ’ÎÕ‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Ì Àı@fi˘·˘Ï…fiı ‹ÎÀı ÿÕÎ ¿<· ÿ˘œ ·Î¬ ‰’flÎ› »ı ±ı ’HÎ ›Îÿ flÎ¬˘.) ·_⁄Î≥‹Î_ 23.77 ±Î¤ÎflÌ »ı. ŒÎ≥⁄flfiÎ flı¿ıÀ ⁄˘ŒÁ˝√fi ‹ÌÀflfiÎ ±fiı’Ë˘‚Î≥‹Î_8.22 ‹ÌÀflfiÎ ÿflı¿ ¿˘ÀÛfiı ±Î‰flÌ ·ı÷Ì ΩÕÌ ·Î≥fifiı ⁄L›Î_ ’»Ì ÷˘’√˘‚ÎfiÌ …ı‹ ‰»^Àı·Î ’˘÷Îfi_ «_⁄¿Ì› ZÎıhÎ »ı. Á’ÎÀÌ fiÌ«ı √˘Ã‰ı·Î_ ÁıLÁfl ›_hÎ˘ ÷ı ZÎıhÎfi_ Á÷÷ ÿÕÎfi˘ ÀM’˘ ·Z‹HÎflı¬ÎfiÌ ±_ÿfl ’Õu˘ ‹˘ÏfiÀÏfl_√ ¿flı »ı. (…\±˘, ÁÎ‹ıfiÎ ’Îfiı ÕÎ›Î√˛Î‹). ‰‘ ÁÎ«Ì flÌ÷ı ¿Ë˘ ÷˘ ¿ı ⁄ËÎfl ÷ı fiyÌ ¿fl‰_ ÁËı·_ fi◊Ì. ‹˘ÏfiÀÏfl_√fi _ ¿Î‹ flı¡Ì fi∞¿ ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ¿QM›ÒÀflfi _ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ıfi_ ÀıÏ·Ï‰{fifiÎ ’Õÿı ±˜@Âfi flÌM·ı ÁÒZ‹√˛ÎËÌ ‹Î≥ø˘≠˘ÁıÁfl Áı¿LÕ‹Î_ 20 ‰¬÷ ÁıLÁfl ›_hÎ˘fi˘ ŒÌÕ⁄ı¿ ‹ı‚‰ı ±‰·˘¿Ìfiı ’HÎ Á«˘À ŒıÁÓ ·˘ ±Î’‰˘ »ı. «⁄_ ¿Ì› ZÎıhÎ‹Î_ ¬·ı· fi ’Õı I›Î_ Á‘Ì fi‰Î…^fiÌ ⁄fi÷Ì fi◊Ì, ’fl_÷ ÿÕ˘ ‹U¿ı· »ı, ¿ı‹ ¿ı ÿÕ˘ ÀM’˘ ¬Î› I›Îflı …ı‰˘ ·Î≥fi ’ÎÁı Ω› ¿ı ÷fl÷ ¿QM›ÒÀfl ÷ı Á‹›fi˘ ÿÕ˘ fi˘Ó‘‰Î ‹Î_Õı »ı. ÿÕÎfiÌ

36 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008


’»ÕÎÀfi_ «˘yÁ V◊‚ ’HÎ I›Îfl ⁄Îÿ ÁıLÁfl ›_hÎ˘ ‹ÎflŒ÷ ΩHÎÌ ·ı»ı. ±Î ΩHÎ¿ÎflÌ Á«˘À ≠ÎM÷ ¿fl‰Î ‹ÎÀı±ıÀ·ı ¿ı «¿Îÿ˘ Á«˘À flÌ÷ı ±Î’‰Î ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Ì ÷fl¿Ì⁄ ‰‚Ì …\ÿÌ »ı. ·Î≥fi‹Î_±¿ı ¿fl÷Î_ ‰‘ ≠‰ÎË˘ ±ı¿‹ı¿fiÌ ·√¤√ ±Õ˘±Õ ‰Ëı÷Î Ë˘› »ı. Á˙fiÌ Ï¡@‰LÁÌ ’HÎ ±·√ »ı. ·Î≥fifiÌ ÕÎ⁄Ì Ï¿fiÎflı ±‹¿ ¿o’Á_A›Îfi˘ ≠‰ÎË ‰Ëı, Ï⁄·¿<· ‰E«ıfi˘ ≠‰ÎË Ï¤Lfi ¿o’Á_A›Îfi˘ Ë˘›, ÷˘ …‹HÎÌ Ï¿fiÎflı ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ ’HÎ …\ÿÌ Ï¡@‰LÁÌfi˘ ≠‰ÎË ‰Ëı »ı. ±Î ¿ÎflHÎı ÿflı¿fi_ «_⁄¿Ì› ZÎıhÎ ’HÎ ±ı¿⁄ÌΩ ¿fl÷Î_ …\ÿÎ ≠¿Îflfi_ Ë˘› »ı. ÿÕÎfiÌ ’»ÕÎÀı ¿›Î «_⁄¿Ì› ZÎıhÎfiı ¬·ı· ’Ë˘Ó«ÎÕÌ ÷ıfiÎ ±Î‘Îflı ÷ıfiÎ ÀM’Îfi_ V◊‚ ’Î‹Ì ·ı÷_ ¿QM›ÒÀfl ‹ÎhÎ 1/4 Áı¿LÕ‹Î_ flı¡Ìfiı ’˘÷Îfi˘ ŒıÁÓ ·˘ ¿ËÌ ÿı »ı. ≠ıZÎ¿˘fiı ÷ı ŒıÓÁ·˘ “Œ˘SÀ”fiÎ ±‰Î…w’ı ·ÎµÕV’Ì¿fl‹Î_ Á_¤‚Î› »ı. ≠ıZÎ¿˘ ‹ÎÀı ±Î‹Î_ fl˘‹Î_«fi_ ÷k‰ @›Î_ flèÎ_ ±ı Á‰Î· ’Ò»‰Î …ı‰˘ fi◊Ì. ≠ıZÎ¿˘fiÌ fi…flı ÿÕ˘ ÷˘ ·√¤√ ±ºU› … flËı »ı. ËÎ≥-Àı@fi˘·˘Ï…±ı⁄fiÎ‰ı·Î ’Î‰fld· flı¿ıÀı √Ï÷ÂÌ· ÿÕÎfiı Ωı‰Î·Î›¿ flËı‰Î ÿÌ‘˘ fi◊Ì. ≠ıZÎ¿˘ ÷˘ ÃÌ¿, ‰‘ «¿˘fl º„WÀfiÎ ¿Ëı‰Î÷Î ·Î≥LÁ‹ıfi ’HÎ ¬ÎÁ ¿flÌfiı ÁÏ‰˝Á ‰¬÷fiÎ ÿÕÎfiı Â˘‘÷Î flËÌ Ω› »ı. ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’Ëı·Î_ ÷ı‹HÎı ±Î_¬ ’fl ¤fl˘Á˘ ‹Ò¿Ìfiı µ’flÎµ’flÌ ¿ıÀ·Ì¿ ‹ı«˘‹Î_ 2,965 «¿ÎÿÎ ±ÎM›Î I›Îflı «¿ÎÁHÎÌ ¬Î÷fl

flËı÷Ì fi◊Ì. ±Î V’‘Î˝fi_ ±Î¿Ê˝HÎ ’Ëı·Î_ …ıÀ·_ fi◊Ì, ±ıÀ·ı Ï‰Q⁄SÕfifiÎ ±Î›˘…¿˘ Ï‰‹ÎÁHÎ‹Î_ ’ÕuÎ »ı. ÀıÏfiÁfiÌ ‹ı«˘fiÌ V’ÌÕfiı ¿Î⁄Ò‹Î_ ·ı‰ÎfiÎ fiÁ¬Î Ï‰«Îfl‰Î ·ÎB›Î »ı. ≠ıZÎ¿˘fiı ‰Á‹Ì ’Õ÷Ì V’ÌÕ fi CÎÀı÷˘ ≠ıZÎ¿˘ ¶ÎflÎ ◊÷˘ ‰¿fl˘ CÎÀ‰Îfi_ Ωı¬‹ ’Òflı’Òw_ »ı.

≥Ï÷ËÎÁfi_ «yfl ’HÎ …\±˘— ≥.Á. 1877 ‹Î_ ±ı¿ Ï⁄˛ÏÀÂ @·⁄fi_ √˛ÎµLÕ

TEL Àı‹ıÏ«fiÁ ‰ÌΩb_¬⁄fl ›h_ Î˘fiı ’HÎ ·√ÎÕ‰Î‹Î_ ·fl ÷ÒÀ‹ÎÀı Ì √›Î ·flÀ fi ˘fiÎ≥·ı ±_@÷Àˇı ˘Ïfi¿ ¿QM›Ò·Î≥LÁ/ Àflfi _ Áfl‰ˆ›_ fiÎ÷’ÎÁ÷Î_ ’ÕÌ ¿Î‹ı ¿ı ·Î≥LÁ‹ı fifiÎ±ÎT›Î. 301 flÎı ‰ÁÎ‰‰Î ±ı ’»Ì @·⁄ fi‰ ’ÎÁı_ flÎı⁄…ı «¿ÎÿÎ ¬˘ÀÎ Ë÷Î. ÁflıflÎÂ ‹ı«fiÎ ÿflı¿ ÁıÀ‹Î_ hÎHÎ «¿ÎÿÎ ¬˘ÀÎ ±’Î›Î Ë÷Î. Ë÷._ ±Î ’ˆÁÎ ŒoÕŒÎ‚Î ◊¿Ì ¤ı√Î ¿fl‰Î fi‰Î≥ ±ı »ı ¿ı Ï‰Q⁄SÕfifiÎ ¿˘ÀÛ ’fl TEL fi_ ËÎ≥-Àı¿ ±Î›˘…fi (¿˘ÀÛÿÌÃ) ‹ÎÀı ÀıÏfiÁfiÌ ±ı¿ V’‘Î˝ ›˘…‰Îfi˘ 17,000 ÕÎ˜·flfiÎ ¬«ı˝ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_ ÷ı ’Ëı·Î_ ⁄˘ÏflÁ ⁄ı¿fl ±fiı √˘flÎfi ≠V÷Î‰ ±‹·‹Î_ ‹Ò¿Î›˘ Ë÷˘. ±_√ıΩ ˛ ı ≥‰ÎÏfiÁıÏ‰¿ …ı‰Î ËflÌŒ˘±ı ÷ı‹fiÎ_ 80Ñ ’˘≥LÀ˚Á ‹ÎhÎ ÁÏ‰˝Á ¶ÎflÎ ‹ı‚T›Î I›Îflı ÀıÏfiÁfiı {Î{_ ‹Ëk‰ ±Î’÷Î fi Ë÷Î. V‰Î¤ÎÏ‰¿ flÌ÷ı ¿ıÀ·Î¿ ’˘≥LÀ˚Á Ïø¿ıÀfiÌ …ı‹ ÀıÏfiÁ‹Î_ ’HÎ Ë‰ı ËÎ˜¿-±Î≥ Àı@fi˘·˘Ï…fi˘ ’ıÁÎfl˘ ◊›˘ »ı. Ë÷Î, ¿ÎflHÎ ¿ı ÀıÏfiÁfiÌ Œ@÷ ±ı ‰Î÷ı ‹Y›Î ¿ı ÿÕÎfi˘ ÀM’˘ ÿÕÎfi˘ ÏÿÂÎ‹Î√˝ ‹Î’Ìfiı ÷ı ’‚‰Îfl‹Î_ IN ›Î OUT fi˘ «¿Îÿ˘ ±Î’Ì ÿı »ı Â˘‘ ¡ıL«˘±ı ¿flÌ Ë÷Ì. ±_√˛ıΩıfi˘ ¿|fl ÿU‹fi @›Îo ’Õu˘ ÷ıfi˘ “ÀM’˘” ·Î≥LÁ‹ıfifiı ’Õu˘ fi Ë÷˘. fiı’˘Ï·›fi ’HÎ ÀıÏfiÁ Ï‰Q⁄SÕfi ΩıfiÎflÎ ≠ıZÎ¿˘ Ωı ¿ı fl‹÷˘ Ë÷˘. ±Î◊Ì fi‰_ ÿ¤Î˝√Ì »ı. Ï‰iÎÎfi ±fiı Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ √˛ÎµLÕ fl˘·fl ‰ÁÎ‰‰Î ±Îø‹HÎı ÀıÏfiÁfiÌ fl‹÷fiı ÁÏ‰˝ÁfiÎ ‹ÎÀı ±fiı Â@› Ë˘› ÷˘ ÷⁄yı ·√¤√ fl˘¿Ì ’ÎÕÌ »ı. ¿·Î¿fiÎ …^fiÎfi_ Ïfl’ıÏfl_√ ¿fl‰Î ‹ÎÀı

Áflı flÎÂ ÿÕÎfiı ’˘HÎÎ Á⁄VÁ˘ ‰ı√ı ±Î‰÷Î Î‹˘ ¬ıÏ¿·˘‹ÌÀflfiÎ ·ÎÕÌ CÎHÎÌ ‰¬÷ fl‹Ì fi Â¿ı, ±ıÀ·ı ‹ËkÎ‹ V¿˘Ïfl_√ ‹ÎhÎ ÁÏ‰˝ÁfiÎ fiÎ‹ı ◊Î› »ı. flÁÎ¿ÁÌfiÌ …‹Î‰À ‹ÎÀı ⁄Ë √ΩÂ _

›˘Ω›ı ·Ì ÀıŒ@÷ ÏfiÁ 200 V’‘Î˝ Ωı‰Î ‹ÎÀı ≠ıZÎ¿˘ ±ÎT›Î. Áÿ˚¤ÎB›ı ≠˘…ı@À ÁŒ‚ flèÎ˘. V’‘Î˝fiÎ «˘A¬Î fiŒÎ ÷flÌ¿ı …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 37


10 ’ÎµLÕ ±ı¿ÃÎ ◊›Î, …ı @·⁄ ‹ÎÀı ¿ÎŒÌ Ë÷Î. ⁄Ì…ı ‰Êı˝ ’HÎ Ï‰Q⁄SÕfi fiÎ‹fiÎ ±ı … V◊‚ı ⁄Ì∞ ÀıÏfiÁ V’‘Î˝fi_ ±Î›˘…fi ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›._ ÷Ò ÀÌ √›ı·Î ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ flÎı·flı À>_¿‹Î_ fi_⁄fl ‰fi ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ÀıÏfiÁ V’‘Î˝fi˘ ’Î›˘ fiÎ¬Ì ±ÎM›˘. ⁄flÎ⁄fl 130 ‰Ê˝ ’»Ì ±Î…ı ’HÎ Ï‰Q⁄SÕfifi˘ ÏÁ·ÏÁ·˘ ‰HÎ±À@›˘ «Î· »ı. ÷ŒÎ‰÷ ‹ÎhÎ ±ı ¿ı Ï‰Q⁄SÕfifiÎ ±Î›˘…¿˘ Ë‰ı flÎı·flfi_ Á‹Îfl¿Î‹ ’HÎ fi ¿flÎ‰Ì Â¿ı ±ıÀ·Î ÿÏflƒ fi◊Ì. V’‘Î˝fiÎ 128 ËflÌŒ˘fiı÷± ı ˘ ÿfl ‰Êı˝ ·Î¬˘ ’ÎµLÕfiÌ SËÎHÎÌ ¿flı »ı.

ŒÎ≥‰-VÀÎfl Ë˘Àı·‹Î_ ÷ı‹fiı ∂÷Îfl˘

≠ËÎfl ‰¬÷ı ŒÁ@›Î ⁄Îÿ ÷ı ±Ï÷Â› ‰ı√’Ò‰˝¿ ⁄ÎµLÁ ◊‰Î fi ’Î‹ı. ’fl_÷ ±ı ŒıflŒÎfl ·Î‰‰˘ ’HÎ ÁËı·˘ fi◊Ì. ⁄ıÁ‹Îfl V’ÌÕı {Ÿ¿Î÷˘ ±Î…fi˘ ‹…⁄Ò÷ ÿÕ˘ ’HÎ ÁÎ‹ÎL› flÌ÷ı ±Ï√›Îfl ÁÏ‰˝Á ’»Ì ⁄ÿ·‰Îfi˘ ◊Î› »ı, ±ıÀ·ı ’Î÷‚Î ±Î‰flHÎfi˘ ÿÕ˘ ÷˘ ¿ÿÎ« ⁄ı-hÎHÎ ÁÏ‰˝Áfi˘ …\·‹ ’HÎ ÁËÌ Â¿ı fiÏË. ±Î Á‹V›ÎfiÎ ‹Ò‚‹Î_ ¬w_ Ωı÷Î_ ‹Îfi‰Â„@÷fiÌ … ‹›Î˝ÿÎ flËı·Ì »ı. Ï‰iÎÎfifiÎ ÁÎ‹ÎL› Ïfi›‹˘ ±ı‹ ¿Ëı »ı ¿ı ±ÎflÎ‹ Œfl‹Î‰Ì flËı·Î ‹Îfi‰Ìfi_xÿ› ≠I›ı¿ Ï‹ÏfiÀı 72 ‰¬÷ ‘⁄¿‰_ Ωı≥±ı. ±Î Ïfi›‹ ÁflıflÎÂ ÿflı¿ ‹ÎHÎÁfiı ·Î√’Õı »ı, ±ıÀ·ı ÷Î·Ì‹⁄ÎΩı±ı √HÎÌ ¿Îœu_ »ı ¿ı ‘⁄¿ÎflÎ ±‹¿ Ëÿ ¿fl÷Î_ ‰‘Ì Â¿ı fiÏË. ’ÏflHÎÎ‹ı ÀıÏfiÁfi˘ ¬ı·ÎÕÌ ’HÎ ±‹¿ Ëÿ ¿fl÷Î_ ‰‘ l‹ ¿flÌ Â¿÷˘ fi◊Ì. ’Ïfll‹ ‰¬÷ı ÂflÌflı ‹Î√ı·_ ’W¿‚ ·˘ËÌ Ωı xÿ› ’Ë˘Ó«ÎÕÌ fi Â¿÷_ Ë˘› ÷˘ Â„@÷fiÌ I›Î_ ‹›Î˝ÿÎ ±Î‰Ì Ω› »ı. ±·⁄kÎ, ÀıÏfiÁfiÎ CÎHÎÎ Ï‰ø‹Á…˝¿ ¬ı·ÎÕÌ±˘ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ¤÷’Ò‰˝ ¬ı·ÎÕÌ ±Î_ƒı ±√ÎÁÌfiÌ …ı‹ ¿<ÿfl÷Ì ⁄ÏZÎÁw’ı ‘Ì‹_ xÿ› ’ÎQ›Î »ı. ±ÎflÎ‹fiÎ Á‹›ı÷ı‹fi_ xÿ› Ï‹ÏfiÀfiÎ 72 fiı ⁄ÿ·ı 55 ¿ı 60 ‘⁄¿ÎflÎ ¿flı »ı. fi÷ÌΩw’ı ¬ı· ÿflQ›Îfi ≠I›ı¿ VfiÎ› ÷HÎÎ_÷˘÷Ò_ÁÎ÷˘ Ë˘›, ≠I›ı¿ ‹Î_Á’ıÂÌ ±Î˜„@Á…fifiÎ ’fl‰ÃÎ ‹ÎÀı ‰·¬Î_ ‹Îfl÷Ì Ë˘› ±fiı‹√… ’HÎ ‰‘ÎflÎfiÎ B·¿˘{fiı {_¬÷_ Ë˘› ÷˘ ±ı ‹Î√fiı ’Ë˘Ó«Ì ‰‚‰Î ‹ÎÀı xÿ› ŒÎÀŒÎÀ ◊÷_ fi◊Ì. Ωı 100 fi‰Î ‘⁄¿ÎflÎ µ‹ıfl‰Î ’Õı ÷ı‹ Ë˘› ÷˘ 55 fi˘ ‹Ò‚¤Ò÷ flıÏÂ±˘ ‘flÎ‰÷ _ xÿ› I›Îfl ’»Ì 15 Ï‹ÏfiÀ‹Î_155 ‰¬÷ ‘⁄¿ı »ı, …ı ¿Î‹ ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ⁄Ë ‹U¿ı· fi◊Ì. ±ÎfiÌ ÷·fiÎ±ı ÁÎ‹ÎL› ‹ÎHÎÁfiÎ xÿ›ı 72 Ü 100 ±ı‹ ·¿< 172

±Î’ı »ı ±fiı Ï‰Q⁄SÕfifi˘ Œfl¿Î‰÷Ì fl˘SÁ-fl˘≥Á ‹˘Àfl¬ÎÁÿflı¿K‰… ¬ı·ÎÕÌfiı ŒÎ‚‰ı »ı. ÿÏfi›ÎfiÎ Á˘±ı¿ ÿıÂ˘fiÎ ≠ıZÎ¿˘fiı ÀıÏ·Ï‰{fifiÎ ’Õÿı ‹fi˘fl_…fi ’ÌflÁı »ı. ±Î ⁄˘·⁄Î·Îfi_ ‹A› ¿ÎflHÎ Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁ‹Î_Ï‰iÎÎfi ±fiı Àı@fi˘·˘Ï…fi˘ ≠‰ıÂ »ı, …ıfi˘ Ë‰ı ±Ï÷flı¿ ◊÷˘ …HÎÎ› »ı. fl‹÷fiÌ {Õ’fiı ⁄˛¿ı ‹Îfl‰Îfi˘ ‰¬÷ ±ÎT›˘ »ı. ±Î◊Ì Ï‰Q⁄SÕfifiÌ ÷‰ÎflÌ¬‹Î_ ’Ëı·Ì … ‰Îfl flı¿ıÀfiÎ ¿ÿ‹Î’fiı ·√÷Î fi‰Î ¿Î›ÿÎ CÎÕÎ›Î »ı. ·_⁄Î≥, ’Ë˘‚Î≥, Ω‚Ìfi_ ZÎıhÎŒ‚ ‰√ıflıfiı À˘«‹›Î˝ÿÎfiÎ Ïfi›‹˘ ·Î√ ’ÎÕ‰Î‹Î_ ±ÎT›Î »ı. ¿‹fiÁÌ⁄ı

‰¬÷ ‘⁄¿‰_ ’Õı‰Ëı±ı·ÁÎÿ˘ ÏËÁÎ⁄ ¿ı ÁÎ‹ÎL› ¿Î›˝ZÎ‹÷Îfi˘ »ıÕ˘ ≠‹ÎHÎ‹Î_ ˘ ±Î‰Ì Ω›»ı.»ı.‹÷·⁄ ¿Î›˝ZÎ‹÷Î‹Î_ ’Õ÷Ì‹ÎHÎÁfiÌ ÷ÒÀ ’Òfl‰Î ‹ÎÀı±_÷ı Ï‰iÎÎfi ±fiı À@ı fi˘·˘Ï…fi˘ ÁËÎfl˘ ·ı‰˘ ’Õı ±ı ’HÎ V‰Î¤ÎÏ‰¿ ‰Î÷ »ı. Ï‰Q⁄SÕfi ÀıÏfiÁfiÎ ¿ıÁ‹Î_ Ï⁄·¿<· ±ı‹ … ⁄L›_ »ı . ⁄Î‰ÕÎfiÌ ÷Î¿Î÷‹Î_ flËÌ …÷Ì ¿Áflfiı √˛ıŒÎ≥ÀfiÎ ±fiı ŒÎ≥⁄flfiÎ flı¿ıÀı ’ÒflÌ ÿÌ‘Ì »ı. ±Î‹ »÷Î_ fl‹÷ ’Ëı·Î_ …ıÀ·Ì flÁ≠ÿ fi flËı‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ¿Î›˝ ZÎ‹÷ÎfiÌ ±ı¿ Ï·Ï‹À ‹√…fiı ’HÎ ·Î√ ’Õı »ı. flı¿ıÀfiı ¿ÎflHÎı ÀıÏfiÁ ÿÕ˘ ¤·ı ‰ı√Ì·˘ ⁄fiı, »÷Î_ ≠Ï÷Áı¿LÕı 160 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı ‘ÁÌ ±Î‰÷Î ±ı ÿÕÎfiı ’Îfl¬Ì ÷ıfiı L›Î› ±Î’‰Î ‹ÎÀı ¬ı·ÎÕÌfiÎ ‹√…ı …ıÏfiHÎ˝›˘ ·ı‰ÎfiÎ ◊Î› ÷ı iÎÎfi÷_hÎfiÌ V’ÌÕ Ï·Ï‹Àfiı ±Î‘Ìfi »ı. ‹Îfi‰‹√…ı fl‰ÎfiÎ ¿flı·Î Á_ÿıÂÎ ‰‘‹Î_ ‰‘ 228 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ı√ı iÎÎfi÷_hÎ‹Î_ ‰ËÌ Â¿ı »ı. ÏfiHÎ˝›˘ ¿ıÀ·Ì {Õ’ı ·ı‰Î› ÷ıfiÌ ‹›Î˝ÿÎ ’HÎ I›Î_ … ±_¿Î› »ı. ÀıÏfiÁ‹Î_ ÿÕÎfi˘ ‹ËkÎ‹ ‰ı√ ÷˘ ¿·Î¿fiÎ 248 Ï¿·˘‹ÌÀfl ‹Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı, …ıfi˘ ‹÷·⁄ ±ı ¿ı ±ÎÀ·Ì {Õ’ı ÁÏ‰˝Á ¿flfiÎfl ¬ı·ÎÕÌ ÁÎ‹ı fl‹÷Î ËflÌŒfiı Ïfl±˜@Âfi ÀÎ≥‹ ÷˘ ·ıÂ‹ÎhÎ ‹‚ı fiÏË.

ËÎ·fiÎ_ ıŒÎ≥ÀÿÎfi±fiı ±Î‹ı› ÷ı√˛‹›Î˝ _ ’Î·fiŒÎ≥⁄fl ¿flı »ı, flı±ı¿ıÀ˘·ı ⁄Î¿Ì flËı·˘ ±ı¿‹ÎhÎ fiÁ¬˘ ÀıÏfiÁ ⁄˘·fi_ ¿ÿ ‰‘Îfl‰Îfi˘ »ı. ⁄ÌΩı ≠V÷Î‰ ÿÕÎfiı ±˘fl fifl‹ ⁄fiÎ‰‰Îfi˘ »ı, …ı◊Ì

±ÎÏ‰Q⁄SÕfi Á_Ωı√˘‹Î_Àıfl‹÷ «·Î‰‰Îfi˘ … flËı÷˘ ±Î˜‰flÕ˘{ fi◊Ì. ‹Y›˘ »ı. ÏfiÁfiı±Î√‚ ±Î‹ Ï‰iÎÎfi ±fiı Á‰Î· Àı@fi˘·˘Ï…fi˘ ±Î V’‘Î˝ ⁄ı ËflÌŒ˘ ‰E«ıfi˘ ‹¿Î⁄·˘ fiÏË, ’HÎ ÁÎ›LÁfiÌ ±ı¿ Â˘‘ ÁÎ‹ı ⁄Ì∞ Â˘‘fi˘ ‹¿Î⁄·˘ ⁄fiÌ »ı ±fiı ÷ı ¬ı· ÀıÏfiÁ ¿˘ÀÛfiı ⁄ÿ·ı ‰‘ ÷˘ ≠›˘√ÂÎ‚Î‹Î_ Á_Â˘‘¿˘ ‰E«ı ¬ı·Î› »ı.á

38 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

aflp vf[dfp 5f]zf[Lctf

bfLgfJ[gfl ;fdfUR bff6f[gf[ ;ff+s[Ltfs >xffz[ rfl+wfl aftffjftff+ kf[0VjfU1ff[

M≤J‰ÌfiÎ ’ıÀÎ‚‹Î_ ¬ÏfiΩıfiÎ √˘Ï’÷ ¬ΩfiÎ ÏfiWHÎÎ÷ ¤ÒV÷flÏ‰t˘ ⁄Ë Á«˘À flÌ÷ı Â˘‘Ì ¿Îœı »ı. ‰ÌΩb_ ›_hÎ˘fiÌ ‹ÿÿ Ï‰fiÎ ±ı ¿Î‹ Â@› fi◊Ì. ⁄Ì∞ ÷flŒ ‰fiV’Ï÷ÂÎjÎÌ±˘ ’HÎ »^’Î ¬Ïfi…¤_ÕÎfl˘fi˘ ’kÎ˘ ¿ÎœÌ ±Î’ı»ı. ‰ÌΩb_ ›_hÎ˘ ‰Õı fiÏË, ’HÎ ‹ÎhÎ »˘Õ-T≤ZÎfiÎ ±‰·˘¿fi ‰Õı!

¬Ïfi…¤_ÕÎfl˘fiÎ ‹Î‹·ı M≤J‰Ìfi˘ √˘‚˘ ⁄‘Î ÿıÂ˘ ‹ÎÀı ¤›Î˝ fiÎÏ‚›ıfl …ı‰˘ »ı. ¿≥ Ω÷fiÎ ¬Ïfi…fi˘ ¿ıÀ·˘ …J◊˘ ¿›Î V◊‚ı ¿ıÀ·ı fiÌ«ı …ı¿’Î˜À ÷flÌ¿ı ÿÀÎ›ı·˘ ’Õu˘ Ë˘› ÷ı ¤ÒÁ’ÎÀÌ ’fl flËÌfiı ΩHÎ‰_ ÁËı·_ fi◊Ì. ±fiı¿ ‹ÌÀfl ΩÕÎ ¬Õ¿˘fi˘ Á˘Ï·Õ ’˘’Õ˘ CÎÕÌ¿‹Î_ ÷ı‹fi˘ ’kÎ˘ ·Î√‰Î ÷˘ ÿı fi◊Ì. ±·⁄kÎ, Â˘‘‰ÎfiÌ flÌ÷˘ ±Î…fiÎ ±Î‘Ïfi¿ Àı@fi˘·˘Ï…¿· ›√‹Î_ CÎHÎÌ »ı. ’˛˘V’ı„@Ào√ ¿Ëı‰Î÷Î Á‰ı˝ZÎHÎ

√vI‰Î¿Ê˝HÎ ⁄‚ ‹Î’ı »ı. M≤J‰Ìfi˘ ÁflıflÎÂ √˛ıÏ‰ÀÌ ±Î_ ¿ 1 »ı, ‹ÎÀı √˛ıÏ‰ÀÌ ‹ÌÀfl Ωı ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ «ÏÕ›Î÷˘ ±Î_¿ ÿı¬ÎÕı ÷˘ ÁËı…ı ±fi‹Îfi ¿flÌ Â¿Î› ¿ı ‰‘ CÎfi÷Î‰Î‚Ì ±ı¿Îÿ ‘Î÷fi˘ Àfi⁄_‘ …J◊˘ I›Î_Ë˘‰˘ Ωı≥±ı. ⁄Ì…\_ ÁÎ‘fi ‹ıBfiıÀ˘‹ÌÀfl »ı, …ı M≤J‰ÌfiÎ ¿<ÿfl÷Ì «_⁄¿Ì› ZÎıhÎ ‰Õı ‹ıBfiıÏÀ{‹fi˘ √HÎ‘‹˝ ’Î‹ı·Î ¿Î«Î ·˘¬_Õ …ı‰Î ¬Ïfi…÷k‰fiÌ ËÎ…flÌ ¿ËÌ ±Î’ı »ı. ¿ıÀ·Î¿ ±LÕfl√˛ÎµLÕ ¬ÏfiΩıfiÎ ±_Â˘ Á’ÎÀÌfiÎ

‹ÎÀı±ı±‰fi‰Î_ ÁÎ‘fi˘ ’HÎ ⁄L›Î_ »ı. ¿ ÁÎ‘fi √˛ ıÏ‰ÀÌ ‹ÌÀfl »ı. ¬Ïfi…ÁQ≤Ï© ‹ÎÀı±ÎÂÎV’ÿ …HÎÎ÷˘ ±ıÏfl±Î ’Á_ÿ ¿flÌ Á‰ı˝ZÎ¿˘ I›Î_fi_ V◊ÎÏfi¿

¬Õ¿˘‹Î_ ¤Y›Î Ë˘›, À·ıÎ‰Î›˘·ı ÷ı‹fiı ËÎ◊ÌfiÌ ÿÒ‹ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Ì @›Îflı ¿Îœ‰Î¿ ‹ÎÀıÁ‰ı Z˝ Î¿˘ ±ı ±SÀˇ À ·ıQ’ ‰Î’flı »ı. ’ÎflΩ_⁄·Ì Ï¿flHÎ˘‹Î_ ±ı ÷k‰˘ «˘yÁ fl_√ı ’˛¿ÎÂı »ı. flÎÁÎ›ÏHÎ¿ M≤◊yflHÎ ¶ÎflÎ ’HÎ ÷ı‹fiÌ ËÎ…flÌ ’Îfl¬‰Îfi_ ‹U¿ı· fi◊Ì. Ï‰ÂıÊ CÎfi÷Îfiı¿ÎflHÎı ‘Î÷ Ëo‹ıÂÎ_ ¬Õ¿˘ ¿fl÷Î_ ‰…fiÿÎfl Ë˘›, ±ıÀ·ı Á’ÎÀÌ ’fl ÷ıfiÎ ¿HÎ˘ ±S’ ‹ÎhÎÎ‹Î_ ’HÎ ‹‚Ì ±Î‰ı ÷˘ fiÌ«ıfiÎ V÷flı ’W¿‚ …J◊˘ √fl¿ Ë˘› ±ıÀ·_ fiyÌ ‹Îfi‰_ flèÎ_. √Î≥Õfl ¿ÎµLÀfl fiÎ‹fiÎ ÁÎ‘fi ‰Õı ›flıÏfi›‹ …ı‰Ì Ï¿flHÎ˘IÁ√a ‘Î÷fiÎ ’HÎ ¤_ÕÎflfi˘ ’kÎ˘ ·Î√Ì Â¿ı »ı. »ıS·Ì flÌ÷ V◊ÎÏfi¿ …B›Î‹Î_ ⁄ÎwÿÌ ¤Ò√¤˝‘ÕÎ¿˘ ¿flÌ Ë‚‰˘ ¤Ò¿o’ Á∞˝ ÷ıfiÎ_ ‹˘Ω_ flı¿˘ÕÛ ¿fl‰ÎfiÌ

¤Ò√¤˝‹Î_ »^’Î›ı·Î ‹ÒS›‰Îfi ¬Ïfi…¤_ÕÎfl˘fi˘ ’kÎ˘ ·√Î‰‰Îfi_ ¿Î‹ ¤Îflı ¿ÕÎ¿>ÏÀ›_ »ı. Ï‰Ï‰‘ ‰ÌΩb_ ÁÎ‘fi˘fiı ÷ı ¿Î›˝‹Î_ Ωı÷fl‰ÎfiÎ_ ◊Î› »ı

»ı . ¤Ò√¤˝ ‹Î_ ¬Ïfi… ‹˘…^…\ÿÎ ÿ Ë˘› I›Îflı ‹˘Ω_ √˛ÎŒfiÎ ¿Î√‚ ’fl ’˛¿ÎflfiÌ ·ÌÀÌ±˘ ±Î_¿ı »ı. ±ı¿ flÌ÷ Ë∞ ⁄Î¿Ì flËÌ Ω› »ı-±fiı ÷ı »ı ¤ÒV÷flÂÎjÎfiı ⁄ÿ·ı …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 39

>Lg0s[8z 5,ffg8~;f

‰fiV’Ï÷ÂÎjÎfi˘ ÁËÎfl˘ ·ı‰ÎfiÌ, …ı‹Î_ »˘Õ‰ı·Î ±fiı T≤ZÎ˘ ¬Ïfi…¤_ÕÎflfiÌ ËÎ…flÌ ¿ËÌ ±Î’÷Î Ï·À‹Á ’ı’flfi_  ¿Î›˝ ±ÿÎ ¿flı »ı. ËÎ…flÌ ‰‚Ì √‹ı ÷ı ¬Ïfi…fiÎ ’fl‰ÃÎfiÌ fiÏË. ±‹¿ ’˛¿Îflfi˘ ‰ı·˘, »˘Õ ¿ı T≤ZÎ «˘yÁ Ω÷fiÎ ¬Ïfi…fiı «Ÿ‘Ì ⁄÷Î‰ı »ı ±fiı CÎHÎÎ ¬flÎ ¿ıÁ˘‹Î_ ±ı‰_ ÏÿÂÎÁÒ«fi ÁÎ«_ fiÌ‰Õı »ı. Ï‰Ê› ÷flÌ¿ı ±ı ZÎıhÎ ¤·ı ‰fiV’Ï÷ÂÎjÎfi_ flèÎ_, ’HÎ ‰Ê˘˝ ◊›ı ¤ÒV÷flÂÎjÎÌ±˘ ÷ıfiı ¬Ïfi…¬˘… ‹ÎÀı ±…‹Î‰÷Î flèÎÎ »ı. ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ÁÒZ‹√˛ÎËÌ ‹ıBfiıÀ˘‹ÌÀfl ±fiı √˛ıÏ‰ÀÌ ‹ÌÀfl …ı‰Î_ ÁÎ‘fi˘ fiË˘÷Î_ ⁄L›Î_ I›Îflı flÏÂ›Î‹Î_ ¤ÒV÷flÏ‰t˘ ’Îfi¬fl ∑÷fiÎ ±Îfl_¤ı Â_¿ÎV’ÿ (Ë¿Ì¿÷ı ±ÎÂÎV’ÿ) ‰fiV’Ï÷fiÎ_ ÁıQ’·˘ ±ı¿ÃÎ_ ¿fl‰Î …_√·˘‹Î_ ±fiı ‰√ÕÎ‹Î_ fiÌ¿‚Ì ’Õ÷Î Ë÷Î. ’Îfi¬flfiÌ Âw±Î÷ ⁄ÿ·Î÷Ì ‹˘Á‹fi˘ ±ı‰˘ ÷⁄y˘ √HÎÎ› ¿ı F›Îflı ‰fiV’Ï÷‹Î_ ø‹Â— √˛ËHÎ ¿ÎÃ‹˘flÎ

Ï’fl·

’˛ΩÁkÎÎ¿fi˘) Ωı≥±ı. ±Î ÿıÂfi˘ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕfiÎfl ’Ëı·˘ √˘fl˘ ÁÎËÏÁ¿ Ï⁄˛Àfifi˘ Ëıfi˛Ì VÀıfi·Ì Ë÷˘. ËÎ◊ÌÿÎ_÷, flO⁄fl ±fiı Ï¿o‹÷Ì flIfi˘fiÎ ‰ı’Îfl ‹ÎÀı ¿˘Ó√˘‹Î_ ±ÎÿÂ˝ ÷¿˘ Ë÷Ì, ’fl_÷ V‰ÿıÂ ’Î»Î Œ›Î˝⁄Îÿ ÷ıHÎı Ï⁄˛ÏÀÂ Áfl¿Îflfiı ΩHÎ ¿flÌ I›Îflı ›˘B› ’˛Ï÷ÁÎÿ ‹Y›˘ fiÏË. ⁄ı„S…›‹fi˘ flÎΩ Ï·±˘’˘SÕ ⁄ÌΩı ¿˘Ó√˘fi± _ ÎÏ◊˝¿ Â˘ÊHÎ ¿fl‰Î ÷I’fl Ë÷˘, ±ıÀ·ı 1878 ‹Î_ ’˛‰ÎÁfi˘ ⁄‘˘ ¬«˝ ±Î’Ì ÷ıHÎı Ëıfi˛Ì VÀıfi·Ìfiı ŒflÌ ¿˘Ó√˘ ‹˘¿S›˘ ±fiı À>_¿ Á‹› ’»Ì ±ıÿıÂ ⁄ı„S…›‹fiÎ Á_’ÒHÎ˝ ÷Î⁄Î fiÌ«ı ±ÎT›˘. fiˆÁÏ√˝¿ ÁQ≤Ï©fi˘ ’Îfl fi Ë÷˘. ±ı¿ ‹ÒS›‰Îfi ¬Ïfi…ÁQ≤Ï© ⁄ı„S…›‹ ÂÎÁ¿˘fiÎ ’√ fiÌ«ı Ë÷Ì, ’HÎ ÷ı‹fiÎ K›Îfi⁄ËÎfl Ë÷Ì. ±_÷ı ’kÎ˘ ·ÎB›˘ ±ı ’HÎ ⁄Î› «ÎLÁ … ◊Î› ÷ı‰˘ ±Î¿„V‹¿ ⁄fiÎ‰ Ë÷˘. ‰fiV’Ï÷ÂÎjÎfiÎ ±À’ÀÎ ‰√a¿flHÎ ‹…⁄ Haumaniastrum katangense ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î ·Î_⁄Ì √ÿ⁄

◊›ı·Î_ Ï‹fiflSÁfi _ ’˛‹ÎHÎ ‹ËkÎ‹ ⁄fiı. ‰fiV’Ï÷ ±Î‹ı› T≤Ï© ’Î‹‰Î ‹ÎÀı ’˘ÀıÏÂ›‹, ·˘Ë÷k‰, ¿ı„SÂ›‹, Œ˘VŒflÁ, ‹ıBfiıÏÂ›‹, ⁄˘fl˘fi ‰√ıflıfiı …‹Ìfi‹Î_ flËı·Î_ ’˘÷ÎfiÎ_ ‹ÒÏ‚›Î_ ¶ÎflÎ ¬ıÓ«ı, ’fl_÷ ‹ÒÏ‚›Î_fi˘ Á_’¿Û ÷Î_⁄Î …ı‰Î_ ⁄ÌΩ_¬ÏfiΩı ÁÎ◊ı ◊Î› ÷˘ ±ı ’HÎ Â˘ÊÎ›Î ‰√fl flËı fiÏË. flÏÂ›ÎfiÎ ¤ÒV÷flÏ‰t˘ ÕÎ‚¬Î_fiı ÷◊Î ’Î_ÿÕÎ_fiı ÁÒ¿‰Ì ·ı⁄˘flıÀflÌfiÌ ¬ÎÁ ¤ßÌ‹Î_ ÷ı‹fiı ⁄Î‚÷Î Ë÷Î ±fiı ’»Ì flÎ¬fiM_ ≤◊yflHÎ ¿flÌ ¬Ïfi…÷k‰˘fi_ ’˛‹ÎHÎ ‹Î’÷Î Ë÷Î. flÏÂ›Î‹Î_ ±Î…ıÀfi⁄_‘ ±ıS›Ï‹Ïfi›‹, ·˘¬_Õ, ¿˘⁄ÎSÀ, ÷Î_⁄_ ±fiı …Á÷ ±Î’÷Ì ¿ıÀ·Ì›ı ¬ÎHÎ˘fiÎ_ ÁflfiÎ‹Î_‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ÷ı‹HÎı ‰ı·ÎfiÎ, »˘ÕfiÎ ±fiı T≤ZÎ˘fiÎ ±Î‘Îflı Â˘K›Î_Ë÷Î_. ±Î Ω÷fiÌ ’˛T≤ÏkÎ ±‹ıÏfl¿Î,

ÿÎ_ÕÌfiÎ »˘Õ ¿˘Ó√˘‹Î_ CÎHÎÎ V◊‚ı Ωı‰Î ‹‚÷Î Ë÷Î. CÎHÎÌ …B›Î±ı ¬Ì«˘¬Ì« Ω…‹ ’◊flÎ›ı·Ì ÿı¬Î÷Ì Ë÷Ì. ≥„LÕ¿ıÀfl M·ÎLÀ˚Á ±_√ı Á_Â˘‘fi ¿flÌ «Ò¿ı·Î ÏfiWHÎÎ÷˘fiÎ ÷ÎflHÎ ±fiÁÎfl ±Î‰˘ »˘Õ fi˘‹˝· …‹Ìfi‹Î_¿ÿÌ ¬Ì·ı fiÏË. …‹ÌfifiÌ ÁflıflÎÂ 1 √˛Î‹ ‹ÎÀÌ‹Î_ ¿‹ Áı ¿‹ 5,000 ‹Î≥ø˘√˛Î‹ ÷Î_⁄_ Ë˘‰_ Ωı≥±ı. ¿˘Ó√˘‹Î_ ÷˘ Ãı¿Ãı¿ÎHÎı ±Î‰Î »˘Õfi˘ Ω…‹»Î’ flÎŒÕ˘ ŒÎÀu˘ Ë÷˘. Ï‰ÂıÊ …‹Î‰ÀfiÎ_ V◊‚˘±ı ¬˘ÿ¿Î‹ ËÎ◊ ‘flÎ›_ I›Îflı ÷Î_⁄Îfi˘ Ï‰’· …J◊˘ ‘flÎ‰÷Ì ¬ÎHÎ˘ ËÎ◊ ·Î√Ì. Ï‰ÿıÂÌ ËÒÏ_ Õ›Î‹HÎ ¿‹Î‰Ì ±Î’÷˘ ¿<ÿfl÷Ì ¬Ωfi˘ ±ıÀ·˘ ÁQ≤© ¿ı ±ı¿Îÿ ÿÁ¿Î ’»Ì ¿˘Ó√˘‹Î_ ÷Î_⁄Îfi_ ‰ÎÏÊ˝¿ ’˛˘Õ@Âfi 3,50, 000 ‹ıÏÀˇ¿ Àfiı ’Ë˘ÓE›_. ≥„LÕ¿ıÀfl M·ÎLÀ ÁÎÏ⁄÷ ◊›ı·Î

«Ìfi, ¤Îfl÷,…\¡ÎLÁ, Àfi ‰√ıflı ±·√ ÿıÂ˘‹Î_¿˘Â ’HÎ ±Î¬flı «Î·÷Ì÷ˆ›Îfl Ë÷Ì. ‰fiV’Ï÷fiÌ ÿÌ …\ÿÌÏ⁄˛„V’ÏÁÁfi˘ ◊›˘ ±fiı ¬Ïfi…ÁÒ«¿ „V’ÏÁÁ ‹ÎÀı Á‹ÒË‰Î«¿ fiÎ‹ flÎ¬‰Î‹Î_ ±ÎT›_ — ≥„LÕ¿ıÀfl M·ÎLÀ˚Á. ±ı¿ ÁflÁ ÿÎ¬·˘ ±ÎÏ¡¿Ì ÿıÂ ¿˘Ó√˘fi˘ (¤÷’Ò‰˝ {ˆfl

ÁÎ‹ÎL› √˘ Á‹ÎÀı ÏÿÂÎ·¬˘·Ì ≥„LÕ¿ı»˘Õı¿˘Ó Àfl M·ÎLÀ˚ fiÌ¿Î›‹Ì ›ÎÿÌ‹Î_±Î‰¿fiÌ ÁÎ‹ı· ¿flÎ›ı ˘ ⁄ÌΩıfiÎ¬Ì. »˘Õ ÏË‹Î·› √œ‰Î·‹Î_ ±fiı …√÷fiÎ CÎHÎÎ ’˛ÿıÂ˘‹Î_ ◊÷˘ Hydrangea Macrophylla»ı. ±Î’HÎı I›Î_ ÷ı ¿ÎÃ‹˘flÎ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î› »ı. »˘ÕfiÌ ¬Ò⁄Ì ±ı ¿ı fi˘‹˝· ‹ÎÀÌ‹Î_ ¬ÌS›˘

40 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

>Lg0s[8z 5,ffg8~;f

Ë˘› I›Îflı ÷ıfiÎ ’fl {Ò‹¬Î⁄_‘ ’Î_¬ÕÌfiÎ_ √·Î⁄Ì e·˘ ⁄ıÁı, ’HÎ fl_√ Ωı √·Î⁄Ìfiı ⁄ÿ·ı ¤Òfl˘ Ë˘› ÷˘ ΩHÎ‰¿ı_ …‹Ìfi fiÌ«ı ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fiÎ ¿ı ·˘¬_ÕfiÎ ¤_ÕÎfl »ı. ⁄ı ’ˆ¿Ì ¿›_ ¬Ïfi… ±ı ’HÎ ¤ÒflÎ fl_√fiÌ ‰‘±˘»Ì CÎıflÎÂfiÎ ±Î‘Îflı ¬⁄fl ’ÕÌ ±Î‰ı »ı. Ï⁄·¿<· ±ı … flÌ÷ı ±‹ıÏfl¿fi˘±ı ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›fi ±ı‹˘„SÀ±Î/emoltia fiÎ‹fiÎ V◊ÎÏfi¿ »˘Õfiı ÷Î_⁄ÎfiÌ ±fiı …Á÷fiÌ ¬ÎHÎ˘fi_ ⁄ıfl˘‹ÌÀfl √H›˘ »ı. ±Î »˘ÕfiÎ_ e·˘ ¤fl’Òfl ÷Î_⁄_ ±ÎI‹ÁÎ÷˚ ¿›Î˝ ’»Ì ÏÁ·ıÏÀ›Î fl_√fiÎ_ ⁄fiı, F›Îflıfl_√ ±Î»˘ ’Ì‚˘ Ë˘‰Îfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı Á’ÎÀÌ fiÌ«ı …Á÷fi˘ ¤_ÕÎfl Ë˘‰˘ Ωı≥±ı. ÏË‹Î·›fiÎ … Ï÷ËflÌ √œ‰Î·fi˘honeysuckle (V◊ÎÏfi¿ ¤ÎÊÎ‹Î_ Ï’fl·) ¿Ëı‰Î÷˘ »˘Õ …‹Ìfi‹Î_ flËı·_  √˘SÕ «Ÿ‘fiÎfl ÏŒo√fl »ı. ‹ÎÀÌ F›Î_ ◊˘ÕÌ¿ ’HÎ Á‰HÎ˝fl… ‘flÎ‰÷Ì Ë˘› I›Î_ ·Î_⁄Î_ e·˘‰Î‚Î_ Ï’fl· ¬Ì«˘¬Ì« e·ıŒÎ·ı »ı, F›Îflı Á˘fiÎflÏË÷ ‹ÎÀÌ ’fl Ï⁄»Î÷ ’Î_¬Ì flËı »ı. ÏË‹Î·›‹Î_ ÷ıfi˘ ŒÎ· {Î{˘ fi◊Ì, ’fl_÷±˘√HÎÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ Á˘fiÎ ‹ÎÀı ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›Î √˘SÕ flÂ ¿Ëı‰Î÷˘ ‘ÁÎfl˘ Âw ◊›˘

±ı ’»Ì ¿ıÀ·Î› ·˘¿˘±ı I›Î_ Ï’fl·fiÎ ›Îfiı ËfiÌÁ¿·fiÎ ±Î‘Îflı Á˘fiÎfiÌ ¬ÎHÎ˘ Â˘‘Ì ¿ÎœÌ. Á˘fiÎfiÌ Ë˘› ±ı‰Ì ¿ı„SÂ›‹fiÌ …\ÿÌ ¬ÎHÎ˘ Ë˘÷Ì fi◊Ì, »÷Î_ alfalfa /√ÿ⁄fiÎ ±◊‰Î CÎ˘ÕÎCÎÎÁfiÎ (¿E»Ì‹Î_ flŸ…¿˘fiÎ) ±Õ⁄Îµ »˘Õ ’ÎflÎ‰Îfl eS›ÎŒÎS›Î ÿı¬Î› I›Î_ ΩHÎ‰_ ¿ı ‹ÎÀÌ ±I›_÷ ¿ı„SÂ›‹›@÷ »ı. (ÁflıflÎÂ 1 ±ı¿fl …‹ÌfifiÎ √ÿ⁄ ’fl hÎHÎ CÎ˘ÕÎ ⁄Îflı› ‹ÏËfiÎ Á‘Ì ±ÎÁÎfiÌ’Ò‰˝¿ fi¤Ì Â¿ı »ı.) ±Õ⁄Îµ flÌ÷ı … @›Î_¿ ±ŒÌHÎfiÎ »˘Õ ¬ÌS›Î ÿı¬Î› ÷˘ ±ı V◊ÎÏfi¿ …‹Ìfi‹Î_ Á_¤‰÷— Ï·Ï◊›‹ Ë˘› »ı, F›Îflı ÷‹Î¿<fi˘ ±ı‰Î ’˛¿Îflfi˘ »˘Õ ø˘Ï‹›‹fi˘ ÁÒ«¿ »ı. ≥„LÕ¿ıÀfl M·ÎLÀ˚Áfi_ ±ÎÏ◊˝¿ ‹Ëk‰ ΩHÎ‰_ Ë˘› ÷˘ ±ı ‹ÎÀı ÀÎ_¿‰Î·Î›¿ ÿÎ¬·˘ ÁıÏ·Ïfi›‹ ‘Î÷fi˘ »ı. ¤˙Ï÷¿ÂÎjÎ ‹…⁄ ÷ıfi_ ‰√a¿flHÎ ‘Î÷ ÷flÌ¿ı ¿flÎ›_ fi◊Ì, »÷Î_ ’˛¿ÎÂfi˘ ÂıflÕ˘ ’Õı ¿ı ÷fl÷ ±ı‹Î_ ‰Ì…‚Ìfi˘ ’˛‰ÎË ‰Ëı÷˘ ◊Î› ±ı ÁıÏ·Ïfi›‹fi˘ ±fi˘¬˘ √HÎ‘‹˝ »ı. ±Î ’ÿÎ◊˝fiı ‘Î÷ √HÎ˘ ¿ı fi √HÎ˘, ’fl_÷ ÷ıfiÌ ÿ·˝¤÷Î ±_√ı ⁄ı ‹÷ fi◊Ì. ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_

…\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 41

>Lg0s[8z 5,ffg8~;f

…√÷¤fl‹Î_ ÷ıfi_ ‰ÎÏÊ˝¿ ’˛˘Õ@Âfi 1,000 Àfi ’HÎ fi Ë÷_ , ‹ÎÀı …ı‹Î_ ÁıÏ·Ïfi›‹ ‰Î’fl‰_ ’Õı ±ı‰Î_ ‰ÌΩb ÁÎ‘fi˘ ’HÎ ±ı Á‹›ı ÿ·˝¤ flèÎÎ_. ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ I›Îfl ’»Ì ±Î¿„V‹¿ CÎÀfiÎ ⁄fiÌ, …ıHÎı ‰ÌΩbZÎıhÎı ±˙z˘Ï√¿ flÌ÷ı ‹˘À˘ Œfl¿ ’ÎÕÌ ÿÌ‘˘. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ_ ÿÏZÎHÎÌ flÎF›˘‹Î_ ±fiÎT≤„WÀfiÎ Á_Ωı√˘ Ë÷Î. ¤fl‰ÎÕ˘fiı √Î›˘ ‹ÎÀı «ÎflÎfiÌ ÷_√Ì …HÎÎ÷Ì Ë÷Ì. «Ïfl›ÎHÎ˘fiÎ_ Áfl’_¬Î

ÿı‰ÿÎfl

’˘·Îÿ Á‘ÌfiÌ ±fiı¿ «ÌΩı ⁄fiÎ‰‰Î‹Î_ ‰’flÎ÷Î ⁄˘fl˘fi ÷k‰fi _ ±ı ⁄ıfl˘‹ÌÀfl »ı. ‰fiV’Ï÷fiı ¬Ì·‰Î ‹ÎÀı …‹Ìfi ¶ÎflÎ ◊˘Õ<¿_ ⁄˘fl˘fi ±«Ò¿ ‹‚‰_ Ω≥ı ±ı, ’HÎ ÷ıfi˘ ±˘‰flÕÎ˜{ fi «Î·ı. …‹Ìfi‹Î_ ‰‘ ’Õ÷_ ⁄˘fl˘fi Ë˘› ÷˘ ÷ıfiÌ ’Ëı·Ì ‹ÎÃÌ ±Áfl ÿı‰ÿÎflfiÎ T≤ZÎ ’fl ◊÷Ì Ωı‰Î ‹‚ı »ı. ¨«Î≥‹Î_ ÷ı T≤ZÎ fi˘‹˝· ¿ÿfi_ ⁄fi÷_ fi◊Ì ±fiı fi˘‹˝· ±Î‰flÿÎ ’HÎ N˚

·Î›±ı√ıÏfl¿

ÁÒ¿Î_ ‹ıÿÎfi˘ ’Îfl ¿flÌ œ˘fl˘fiı ÷ı‹HÎı ‰√ÕÎ Á‘Ì ÿ˘flÌ …‰Î ’Õ÷Î_ Ë÷Î_. ±ı¿ ¤fl‰ÎÕı ’˘÷ÎfiÎ_ œ˘fl˘fiı ±ı‰Î ‰√ÕÎ‹Î_ »^ÀÎ ‹Ò@›Î_ ¿ı F›Î_ Áfl’_¬ÎfiÌ Ω÷fiÎ milk vetch ¿Ëı‰Î÷Î »˘Õ ‹⁄·¬ Ë÷Î. ¿˘‹fi ‰˜« ÷flÌ¿ı±˘‚¬Î÷Î »˘Õ ⁄ıÂ¿ fiÌflHÎ ¿Ëı‰Î› ±fiı ¬ıÕ>÷˘ «ÎflÎ ‹ÎÀı ÷ıfi_ ‰Î‰ı÷fl ’HÎ ¿flı,

¤˘√‰÷_ fi◊Ì. ÿı‰ÿÎfl ±ı flÌ÷ı ÿ‘ÌÏ« »ı. ÿıËI›Î√ ¿flÌfiı ÷ı ⁄˘fl˘fifi˘ ¤_ÕÎfl «Ÿ‘Ì ÿı¬ÎÕı »ı. Ïfi¿·fi˘ ±Î˜‰flÕ˘{ ’HÎ ±Î‰Ì flÌ÷ı √˘SÕÌ·Î˜¿ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î »˘Õfiı ¿_Ï< Ã÷ flÎ¬ı »ı, F›Îflı 1941 ‹Î_ ÏŒfi·ıLÕfiı Ïfi¿·fiÌ ±I›_÷ ÁQ≤© ¬ÎHÎ˘fi_ ÁflfiÎ‹_ ’ÎV¿Œ˚·Î‰fl fiÎ‹fiÎ

’fl_ «fi˘ flÎŒÕ˘ flÌ ËÏfl›Î‚Î ÁıÏ·Ïfi›‹»˘Õfi ‰Õı_ eS›˘ŒÎS›˘ Ë÷˘.÷ Ï‹S¿ ¤ÒA›Î_‰˜œ˘fl˘±ı ¤fl’ıÀ{ı±ı ¤ZÎHÎ ¿›* ±fiı ⁄‘Î_ Q≤I› ’ÎQ›Î_. ‹flHÎ˘kÎfl ÷’ÎÁ ‰¬÷ıÁıÏ·Ïfi›‹fiÎ ±_Â˘ ‹‚Ì ±ÎT›Î I›Îflı ⁄Ì…\_ ’flÌZÎHÎ Ï‹S¿ ‰˜«fi_ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›._ ÁıÏ·Ïfi›‹ ÷ı‹Î_ ’HÎ ¤Îfl˘¤Îfl Ë÷_. œ˘fl˘fiÎ ¤˘√ı »ı‰Àı ±ı ‘Î÷fiÌ ¬ÎHÎw’ı ±‹ıÏfl¿Îfiı ‹˘À˘ …ı¿’Î˜À ·ÎB›˘. ÿÏfi›Î‹Î_ ±Î…ı ÁıÏ·Ïfi›‹fi_ ‰ÎÏÊ˝¿ ’˛˘Õ@Âfi 1,460 Àfi »ı. (¤Îfl÷fi˘ ÏŒ√fl — 11.5 Àfi.) ±Î ‰ˆÏr¿ …\‹·Î‹Î_ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ŒÎ‚Îfi˘ Á‹Î‰ıÂ ◊÷˘ fi◊Ì. ≥·ı@Àˇ˘Ïfi@ÁfiÎ ZÎıhÎı ÁıÏ·Ïfi›‹fi _ «Î‰Ìw’ ‹Ëk‰ Ωı÷Î_±‹ıÏfl¿Î±ı ÷ıfiÎ ’˛˘Õ@Âfifi˘ ±Î_¿Õ˘ ¬Îfi√Ì flÎA›˘ »ı. ÀıÏ·Ï‰{fi ±fiı CCD ¿ı‹ıflÎ, {ıfl˘ZÎ ‹ÂÌfi, Œ˘À˘Áı·, Ï‹ÁÎ≥SÁ, fiÎ≥À Ï‰{fi ÏÁVÀ‹ ‰√ıflı µ’¿flHÎ˘‹Î_ ÁıÏ·Ïfi›‹fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰˘ ±Ïfi‰Î›˝ »ı, ‹ÎÀı ±ı ’ÿÎ◊˝ ±˙z˘Ï√¿ µ’flÎ_÷ T›ÒËÎI‹¿

»˘Õı Â˘‘Ì»ı±ÎM› I›Î_ ±Î…ı ‹˘ÀÎ ’Î›ı «Î· . CÎHÎÎ__. Ïfi¿·fi ‰Ê˘˝ ’Ëı_ ¬ÎHÎ¿Î‹ ·Î_ ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ Œ˚·Î›’HÎ±ı√ ıÏfl¿ „V’ÏÁÁfiÎ (±fiı ¤Îfl÷‹Î_ ’HÎ ◊÷Î) {ıflÌ ‹Âw‹fi˘ ·Î· ÁÎ◊fl˘ Ωı‰Î ‹Y›˘ I›Îflı ±ı ’fl˘’∞‰Ì d√fiı ±ıÀ·ı ¿ı Ï⁄·ÎÕÌfiÎ À˘’fiı ’˘ÊHÎ ±Î’÷Î_ ¬flı·Î_ ’Î_ÿÕÎ_-ÕÎ‚¬Î_fiÌ ‹ÎÀÌ ÁÎ◊ı ±ı¿Îÿ ‘Î÷ Ë˘‰Î ±_√ı Â_¿Î Ω√Ì. ±b‹◊¿fiÎ Ïfl±˜@Àfl‹Î_ ‰Î’flÌ Â¿Î÷Ì ‰ıfiıÏÕ›‹ fiÎ‹fiÌ ÿ·˝¤ ‘Î÷fi˘ ¤_ÕÎfl I›Î_ ËÎ◊ ·ÎB›˘. ÏË‹Î·›fiÎ Âı·ÎflÁ/balsam ±Î’÷Î_ T≤ZÎ˘ ±Î‰Ì … flÌ÷ı ‹˘Ï·⁄Õıfi‹ fiÎ‹fiÌ ÿ·˝¤ ‘Î÷fiÎ_ ±˘‚¬’hÎ˘ »ı. ±Î ‘Î÷ Á’flÁ˘Ïfi¿ ŒÎ≥Àfl Ï‰‹Îfi˘ ±fiı Ï‹ÁÎ≥·˘ ⁄fiÎ‰‰Î ‹ÎÀı ‰’flÎ› »ı. ¬ÏfiΩıfi˘ √˘Ï’÷ ¬Ωfi˘ Ï’fi’˘≥LÀ ¿flÌ ⁄÷Î‰÷Î_‰ı·Î, »˘Õ ±fiı T≤ZÎ˘ ⁄ÌΩ_ CÎHÎÎ_ »ı ±fiı »ıS·Î_ ⁄VÁ˘ ‰Ê˝‹Î_ ‹Îfi‰Ω÷fiı ËÎ◊ ·Î√ı·Ì ¬Ïfi…Á_’ÏkÎ CÎHÎÎ ±_Âı ÷ı‹fiı

º„WÀ±ı ’HÎ ±√I›fi˘ Ïfl¿Îfiı÷ı ‹fiÎ ±_¬ÎVÁ √ı V‰Î‰·_ ⁄Ì ⁄fiÎ‰‰Î‹Î_ ’ı·Î Ï‹S¿»ı‰˜. «±‹ı »˘Õfi _ ›˘√ÿÎfi _ Ë˘‰Îfi˘ ’Òfl˘ Á_¤‰ »ı. ≥„LÕ¿ıÀfl M·ÎLÀ ÷flÌ¿ı cypress/ÿı‰ÿÎflfi_ T≤ZÎ ’HÎ CÎHÎÎ ÿıÂ˘fiı ±˙z˘Ï√¿ flÌ÷ı ŒY›_ »ı. ≥·ı@Àˇ˘Ïfi¿ Ï«’◊Ì ‹Î_ÕÌfiı

±Î¤ÎflÌ ±Î…ı fi‰Î ¤_ÕÎfl˘…ı‰Â˘‘Ì ¿Îœ‰ÎÁÎ‘fi˘ ‹ÎÀı √˛Ïı ¤·ı ‰ÀÌ ‹ÌÀfl ±fiı»ı. √Î≥Õfl ¿ÎµLÀfl Î_ ±z÷fi ‰’flÎ÷Î_Ë˘›, ’fl_÷ ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ≥„LÕ¿ıÀfl M·ÎLÀ˚ÁfiÎ ÁÎ_¿ıÏ÷¿ ≥ÂÎflÎ ‰Õı …ı ËΩfl˘ ¬ÎHÎ˘ µÿ˚CÎÎÀfi ’Î‹Ì ÷ı‹fiÎ ÿS·Î µ·ı«‰Îfi_ ¿Î‹ ±Î…ı ’HÎ «Î· »ı.á

42 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

Q u e s t i o n s

Q

øıÏÕÀ ¿ÎÕÛfi_  ‹ÂÌfi ÷ıfi˘ Õı ÀÎ ‰Î_«Ì fi Â¿÷_ Ë˘› I›Îflı ¿ıÏÂ›fl ±ı‰Î ¿ÎÕÛfiı CÎHÎÌ ‰Îfl ¿’ÕÎ ’fl CÎÁı »ı. ¿ÎÕÛ I›Îfl ’»Ì ‰_«Î÷_ ◊Î› ÷ıfi_ Â_ ¿ÎflHÎ ? flÎ¿ıÂ ‹Ëı÷Î, «ˆ÷L› √ÕÎ ±fiı Ï‹hÎ˘, Ω√ı ırflÌ (’Ò‰˝), ‹_⁄≥ A

øıÏÕÀ (±√fl ÷˘ ÕıÏ⁄À) ¿ÎÕÛfi ‰_«Î‰ÎfiÎ_ ‹A› hÎHÎ ¿ÎflHÎ˘ »ı. ¿ÎÕÛfiÌ ‹ıBfiıÏÀ¿ VÀˇÌ’fi˘ ÕıÀÎ ¿ÂÌ¿ Ï‰z÷«_⁄¿Ì› ¬·ı·fiı ·Ì‘ı …‚‰Î›˘ Ë˘÷˘ fi◊Ì. ‹ıBfiıÏÀ¿ Ï’@«fl ÀuÒ⁄ ‘flÎ‰÷Î ÀıÏ·Ï‰{fi VøÌfifiÎ ¿ı ’»Ì „V◊fl Ï‰z÷ ¶ÎflÎ «Î…˝ ◊›ı·Î ÏÁL◊ıÏÀ¿ ‰jÎfiÎ ±ı¿‘ÎflÎ ÁÎ„LfiK›‹Î_ ±Î‰_

&

A n s w e r s

fiÎ¬ı »ı. Ωıfl◊Ì CÎÁ‰Î‹Î_ ±Î‰ı·_ ¿ÎÕÛ ‰‘ ’Õ÷Ì „V◊fl Ï‰z÷fiı ¿ÎflHÎı ⁄Ì∞ ‰Îfl fi ’HÎ «Î·ı.á Q

±ı¿ „@‰{ ’˛˘√˛Î‹‹Î_ ΩHÎ‰Î ‹Y›_ ¿ı M≤J‰ÌfiÌ Á‰˝’˛◊‹ ’˛ÿÏZÎHÎÎ ŒÏÕÛfiÎLÕ ‹Î√ı·fiı fiË˘÷Ì ¿flÌ. ±ıflÎµLÕ-‘-‰SÕÛ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕfiÎfl ’Ëı·˘ ÁÎËÏÁ¿ ÷˘ ’»Ì ¿˘HÎ Ë÷˘ ? Ï‰fi˘ÿ ±Î«Î›˝÷◊Î ’˛dS· ±Î«Î›˝, fi‰fl_√’flÎ, ±‹ÿÎ‰Îÿ; Ïfl÷ıÂ √F…fl, ⁄˘flÌ‰·Ì (’Ò‰˝), ‹_⁄≥; ±_Ï¿÷ ’Îflı¬ ±fiı Ï‹hÎ˘, µ‘fiÎ, Áfl÷ A

M≤J‰Ìfiı «¿flÎ‰˘ ‹ÎflfiÎfl ’Ëı·˘ ÁÎ√fl¬ıÕ< ŒÏÕÛfiÎLÕ ‹Î√ı·fifi˘ fiÎ›⁄ ¿ıMÀfi …\±Îfi Áı⁄Î„VÀfi Õı· ¿ıfi˘ Ë÷˘. V’ıfi◊Ì ÁMÀıQ⁄fl 20, 1519 fiÎ fl˘… ’Î_« ‰ËÎHÎ˘ ±fiı 240 fiÎÏ‰¿˘ ÁÎ◊ı fl‰ÎfiÎ ◊›ı·˘ (±fiı÷ı ’Ëı·Î_ ÿÌ‰fiÎ ‹˘fl«ı ·Õı·˘) ‹Î√ı·fi ÷ıfiÌ ÁŒfl ÿflQ›Îfi ÏŒÏ·’Î≥LÁ ¬Î÷ı V◊ÎÏfi¿ ±ÎÏÿ‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ÁÎ◊ıfiÌ {’Î{’Ì‹Î_‹Î›˘˝

◊‰Îfi˘ Á_¤‰ ¬fl˘. «⁄¿Ì› _ flÌ÷ı Ωı¬‹Î›ı·_ ¿ÎÕÛ Ëo‹ıÂ ‹ÎÀı fi¿Î‹_ ⁄fiı. ¿ÎÕÛ ‰Î_«÷_ ‹ÂÌfi ’˘÷ı ¬˘À¿Î›_ Ë˘› ±ı ⁄Ì∞ Â@›÷Î »ı. hÎÌ∞ ±ı ¿ı øıÏÕÀ ¿ÎÕÛfiÌ ‹ıBfiıÏÀ¿ VÀˇÌ’ ’fl ¿«fl˘ ›Î ‹ı· ⁄Î{u˘ Ë˘› »ı ±fiı ‹˘Àı ¤Î√ı ±ı … ’˛±Î‰ı ˘O·ı‹»ı. Ë˘‰Îfi _ ‘ÎflÌ ±Î flÌ÷ı ¿«fl˘¿ÎÕÛ›Îfiı ‹ı’˘ÂÎ¿fiÎ · ÿÒfl ◊Î›‰jÎ ¬flÎ’fl±fiıCÎÁ‰Î‹Î_ ‹ÂÌfi I›Îfl ⁄Îÿ ¿ÎÕÛfiı ⁄flÎ⁄fl ‰Î_«ı, ’fl_÷ CÎÁ‰ÎfiÌ Ïø›Î ±ı ¿ÎÕÛ‹Î_ static electricity/„V◊fl Ï‰z÷ …L‹Î‰ı »ı. fiı√ıÏÀ‰ ‰Ì…¤Îfl fi‰Î fl…¿HÎ˘fiı ±Î¿Êa ¿ÎÕÛfiÌ ±Î‰flÿÎ CÎÀÎÕÌ …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 43

√›˘ Ë÷˘. Õı· ¿ıfi˘ I›Îfl ⁄Îÿ ÷ıfiÌ …B›Î±ı Á¿ÎfiÌ ⁄L›˘ ±fiı ¿ÎŒ·Îfi_ Á·Î‹÷ flËı·_ “Ï‰@À˘Ïfl›Î” fiÎ‹fi_ ‰ËÎHÎ 17 ⁄E›Î¿E›Î fiÎÏ‰¿Îı ÁÎ◊ıhÎHÎ ‰Ê˝ı ÁMÀıQ⁄fl 6, 1522 fiÎ Ïÿ‰Áı V’ıfi ’Î»o Œ›*. ¤Ò√˘‚fiÎ_ ¿ıÀ·Î_› ’ÎÃu’V÷¿˘fiÎ ·ı¬¿˘±ı Ωı ¿ı ‹Î√ı·fifiı … Ï⁄flÿÎT›˘.á Q

«˘‹ÎÁÎ‹Î_ {⁄Ò¿÷Ì ±Î¿ÎÂÌ ‰Ì…‚Ì @›Îflı¿ ŒÎ_ÀÎ‹Î_ ¿ı ‹ ‰ËıÓ«Î› »ı ? Ï‰z÷ ·ÌÁ˘ÀÎfi˘ T›ÎÁ ¿ıÀ·˘ Ë˘› »ı ? flÁıÂ ‹ÎHÎı¿, ÁflıLƒfi√fl; Ëı‹Î_√ ΩfiÌ, ⁄˘flÌ‰·Ì (’Ïç‹), ‹_⁄ ≥; fl˘fi¿ Áfl‰ˆ›Î, ÁÎ⁄fl‹÷Ì, ±‹ÿÎ‰Îÿ A

‰Ì…‚Ìfiı ÂÎ¬Î±˘ eÀ‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ÷ıfiı L›Òfi÷‹ ±‰fl˘‘/resistance ’ıÿÎ ¿fl÷Î ‹Î√˝fiÌ ÷·ÎÂ Ë˘› »ı. ±_÷ı ÷ı‹Î_fi˘ ±ı¿Îÿ ŒÎ_À˘ … ±√fl ÷˘ ‹ı≥fi «ıfi· ¿Ëı‰Î÷˘

‹A› ·ÌÁ˘À˘ … ¤ÒÏ‹ Á‘Ì ’Ë˘Ó«ı »ı. ±Î ·ÌÁ˘ÀÎfi˘ T›ÎÁ ⁄Ë ÷˘ 100 ‹Ì·Ì‹ÌÀfl Ë˘›, ’fl_÷ ±Î_∞ ÿı÷Î ’˛¿ÎÂfiı ·Ì‘ı ÷ı ΩÕ˘ ÿı¬Î› »ı.á Q

¿Î‹¿Î… ÿflQ›Îfi ±‹¿ Á‹› ‹ÎÀı¿QM›ÒÀfl ‰Î’fl‰_ fi Ë˘› ÷˘ ÷ıfiı ±Î˜fi flËı‰Î ÿı‰_ ÁÎw_ ¿ı ’»Ì ÷ıfiı „V‰«-±Î˜Œ ¿fl‰_ ‰‘ Ï¿ŒÎ›÷Ì ?

¿Î‹¿Î…fi˘ ’˛¿Îfl Ωı÷Î_ ¿QM›ÒÀflfiı «˘‰ÌÁı ¿·Î¿ ±ıÀ·ı ¿ı hÎHÎı› ÏÂŒ˚À ‹ÎÀı ±Î˜fi flÎ¬‰_ …wflÌ ⁄fiı. µÿÎËflHÎ ÷flÌ¿ı ¿QM›ÒÀfl Ωı T›Î’¿ fiıÀ‰¿ÛfiÎ Á_«Î·fifi_ ¿ıLƒ Ë˘› ±√fl ÷˘ ŒÎ≥· Á‰˝fl ¿ı ‰ı⁄ Á‰˝fl ÷flÌ¿ı ‰’flÎ÷_ Ë˘› ¿ı ’»Ì flÎhÎı ÷ıfiÎ ’fl ÕıÀÎfi˘ ÀˇÎÏŒ¿ «Î·÷˘ Ë˘› ÷˘ ±ı ⁄‘Î_ ¿Î›˘˝fi_ ±ÎÏ◊˝¿ ‹ÒS› Ωı÷Î_ ‰Ì…‚ÌfiÎ Ï⁄·fiı ±‰√HÎ‰_ flèÎ. _ ⁄Ì∞ ÷flŒ ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ ·˘¿˘ ÷ı‹fiÎ ’Á˝fi· ¿QM›ÒÀflfiı ±Î‰Î_ ¿Î›˘˝ ‹ÎÀı ‰Î’fl÷Î fi◊Ì ±fiı ¿QM›ÒÀfl ’ÎÁı ±ı¿‘Îw_ ¿Î‹ ·ı÷Î fi◊Ì. ’ÏflHÎÎ‹ı ¬«˝-·Î¤ √HÎ÷Ì ‰¬÷ı ÷ı‹HÎı ‰Ì…‚ÌfiÎ Ï⁄·fiı K›Îfi‹Î_ ·ı‰fl_ èÎ_. ‹Îfi˘ ¿ı ‰’flÎÂ fl˘…fiÎ ±ı‰flı… 4 ¿·Î¿fi˘ »ı. ±Î‘Ïfi¿ ÕıV¿-ÀÎ˜’ ¿QM›ÒÀfl ÷ıfiÎ ‹˘ÏfiÀfl ÁÏË÷ ·√¤√ 300 ‰Î˜À …ıÀ·Ì ‰Ì…‚Ì ¬Î› »ı, ‹ÎÀı ⁄Î¿ÌfiÎ 20 ¿·Î¿ Á‘Ì ÷ıfiı ±Î˜fi flÎ¬‰_ ÷ı ’Î‰flfi˘ ÷ı‹… ’ˆÁÎfi˘ ⁄√ÎÕ »ı. ›ÏfiÀfi˘ ÿfl Ï¿·˘‰Î˜À-¿·Î¿ ±fiÁÎfl √HÎÎ› »ı. Ï¿·˘‰Î˜À-¿·Î¿ ΩHÎ‰Î ‹ÎÀı‰Î˜Àfiı ¿·Î¿ ÁÎ◊ı √HÎÌ …‰Î⁄fi˘ 1,000 ‰Õı ¤Î√Î¿Îfl ¿fl‰Îfi˘ flËı, ‹ÎÀı 300 x 20 ÷ 1,000 ·ı¬ı 6 ›ÏfiÀ ◊Î› ±fiı ‰Ì…‚Ì¿ «Î…˝ Ωı wÎ. 4 ·ı¬ı √HÎÎ÷˘ Ë˘› ÷˘ fl˘…fiÎ wÎ. 24 fi˘ √˘⁄˘ ’Õu˘ Á‹∞ ·˘. ¿QM›ÒÀflfi˘ ‰’flÎÂ fi ◊‰Î »÷Î_ ±Î˜fi flËı÷Î ¿QM›ÒÀflfi_ ‹ÎÏÁ¿ Ï⁄· wÎ. 720 fi_ «Õı, …ı ⁄Ë ‹˘ÀÌ fl¿‹ »ı. ±Î ÿT›˝› À‚ı ±ı ‹ÎÀı ÷ıfiı ⁄Î¿ÌfiÎ 20 ¿·Î¿ ÿflQ›Îfi ±Î˜Œ flÎ¬‰_ … ÁÎw_.á

ÂÏ‹˝· ΩıÊÌ’flÎ ±fiı «ˆ÷L› ‰˘flÎ, fiÎflHÎ’flÎ, ±‹ÿÎ‰Îÿ; ÿÌ’ ¿ı. √F…fl, ‰S·¤Ï‰zÎfi√fl; ±‹fl Ãyfl, ±‹ÿÎ‰Îÿ

Q

flıÏÕ±˘fiÎ_

±Î ’˛ffifi˘ ÿflı¿ ¿ıÁA‹Î_ ·Î√ ’Õ÷˘ VÀÎLÕÕÛ …‰Î⁄ ±Î’‰˘ Â@› fi◊Ì. Áfl‰Î‚ı ÷ı ¿QM›ÒÀflfiÎ ‰’flÎÂ ’fl ±‰·_⁄ı »ı--±fiı ‰’flÎÂ ¶ÎflÎ …ı ±Î‰¿ ◊Î› ÷ıfiı ’HÎ ‰Ì…‚ÌfiÎ Ï⁄· ÁÎ‹ı √HÎ÷flÌ‹Î_ ·ı‰Ì Ωı≥±ı. CÎHÎÌ ‰¬÷ 44 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

FM

VÀıÂfi˘fiÌ Ï¡@‰LÁÌ

99.9

…ı‰Ì ±’ÒHÎÎ*¿

Á_A∞÷ı ›ÎfiÌ ¿ı‹ Ë˘› »ı ? Lƒ ¿ı. ’flÌ¬, ›˘√ıÂ ’Ì. fiÎ›¿ ±fiı Ï‹hÎ˘, ¿Î_Ïÿ‰·Ì (’Ïç‹), ‹_⁄≥ A

Ï¡@‰LÁÌ ‹˘ÕuÒ·ıÀÕı /FM ⁄˛˘Õ¿ÎVÀ ‹ÎÀıfi˘ ’˛ÁÎflHÎ ⁄ıLÕ

88 ‹ı√ÎËÀ˚˝{◊Ì 110 ‹ı√ÎËÀ˚˝{ Á‘Ìfi˘ »ı. (1 ‹ı√ÎËÀ˚{˝ = 10,00,000 ËÀ˚ ˝{ ±ıÀ·ı ¿ı ÁÎ›¿SÁ.) ±Î ⁄ıLÕ‹Î_ ÿflı¿ flıÏÕ±˘ VÀıÂfifiı ·√¤√ 200 Ï¿·˘ËÀ˚˝{fiÌ «ıfi· ŒÎ‚‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. (1 Ï¿·˘ËÀ˚{˝ = 1,000 ËÀ˚{˝ ›Îfiı ¿ı ÁÎ›¿SÁ.) ’ÏflHÎÎ‹ı÷fiı Ì Ï¡@‰LÁÌfi˘ ±Î_¿Õ˘ ’ÒHÎÎ*¿ flËı÷˘ fi◊Ì. ±ı¿ VÀıÂfifiı 99.1 ‹ı√ÎËÀ˚˝{fiÌ «ıfi· ‹‚ı, ⁄ÌΩfiı 99.3 fiÌ, ÷˘ hÎÌΩfiı99.5 fiÌ «ıfi· ŒÎ‚‰Î› »ı. ¿˘≥ ‰Îfl «ıfi· ‹ÎhÎ 100 Ï¿·˘ËÀ˚˝{fiÌ Ë˘› ÷˘ ’»Ì ±ı‰ı ‰¬÷ı ⁄ı¿Ì Á_A›Îfi˘ …\ÿ˘ ±Î_¿Õ˘ ⁄ıÁ.ı á Q

±⁄Ωı ‰Ê˝ ◊›ı ÁÒ›˝ ÷ıfiÎ ËÎ≥Õˇ˘…fi ‰Î›fi_ ÏËÏ·›‹ ‰Î› ‹Î_ w’Î_÷fl ¿fl÷˘ flËı »ı. ËÎ≥Õˇ˘…fifi˘ ⁄‘˘ ’fl‰Ã˘ ±ı flÌ÷ı w’Î_÷fl ’ÎQ›Î ⁄Îÿ ÁÒ›˝fi_ Â_ ◊Âı ? ’˛HÎ‰ ÂıÃ, ‹·ÎÕ, ‹_⁄≥; ∑ÏWÎ¿ıÂ ’_ÕuÎ, Õ¤˘≥, Ï…. ‰Õ˘ÿflÎ; ±Ïfi· ±fiı ¿ı›Òfl ÂÎË, √Î_‘Ìfi√fl A

·√¤√ 4.6 ±⁄… ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ …L‹ı·˘ ÁÒ›˝fi˘ √˘‚˘ ÿfl Áı¿LÕı 6,570 ·Î¬ Àfi ËÎ≥Õˇ˘…fi ‰Î›fiı 6,530 ·Î¬ Àfi ÏËÏ·›‹ ‰Î›‹Î_ Œıfl‰ı »ı. ⁄Lfiı ±Î_¿ÕÎ ‰E«ıfi˘ ÷ŒÎ‰÷ ‹Î¿Û ¿fl˘. ËÎ≥Õˇ˘…fifi˘ ±ÎÂflı40 ·Î¬ Àfi ’fl‰Ã˘ ÏËÏ·›‹‹Î_ Œıfl‰Î÷˘ … fi◊Ì. ÏËÏ·›‹fiı ⁄ÿ·ı ∂Ω˝‹Î_ w’Î_÷fl ’Î‹ı »ı ±fiı ÷ı ∂Ω˝ «Îflı¿˘fl ±_÷ÏflZÎ‹Î_ Œı·Î› »ı. ±Î‹ ÁÒ›˝ ÿfl Áı¿LÕı ’˘÷Îfi˘ ’ÿÎ◊˝ √‹Î‰ı »ı. ’fl_÷ ±Î‰Ì ¬Î‘ @›Î_ Á‘Ì «Î·ı ? --±fiı ≠ffifi˘ …‰Î⁄ ±ı ¿ı ±Î‰_ ⁄ÌΩ_ ’Î_«¿ı ±⁄… ‰Ê˝ Á‘Ì «Î·Âı. ÁÒ›˝fiÎ ¿ıLƒfi˘ ⁄‘˘ ËÎ≥Õˇ˘…fi I›Îfl ’»Ì ¬ÒÀÌ …÷Î_ ¿ıLƒ Œfl÷ıfiÎ ËÎ≥Õˇ˘…fifi_ ÿËfi Âw ◊Âı, …ıfiı ·Ì‘ı ÁÒ›fi˝ Î ±Î_÷Ïfl¿ ¤Î√fi_ ÷Î’‹Îfi ‰‘Ì …Âı ±fiı ÁÒ›˝ ’˘÷ı ø‹Â— e·‰Î ‹Î_ÕÂı. ⁄·Òfi‹Î_ √fl‹ Ë‰Î ¤flÎ÷Ì Ë˘› ±ı‹ ÁÒ›fi˝ _ ¿ÿ ‹˘À<_ ◊÷Î_ Á’ÎÀÌfi_ ZÎıhÎŒ‚ ’HÎ ‰‘Âı. √fl‹Ìfiı fiÌ¿‚Ì …‰Î ‹ÎÀı ‰‘ Á’ÎÀÌ ‹‚ı, ±ıÀ·ı ÿı¬Ì÷Ì ‰Î÷ »ı ¿ı ÁÒ›˝fi_ ÀıQ’flı«fl CÎÀı ±fiı ÷ı ’Ì‚Îfiı ⁄ÿ·ı ·Î· fl_√fi˘ ⁄fiı. ±Î Ω÷fi_ V‰w’ …ı ÷ÎflÎfiı ‹‚ı ÷ıfiı flıÕ Ω›LÀ ¿Ëı‰Î›, ‹ÎÀı ±Î’HÎ˘ ÁÒ›˝ ’HÎ ±ı¿‘Îfl˘ e·÷˘ flËÌ »ı‰Àı ±I›Îflı »ı ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ 100 √HÎ˘ ‹˘À˘ flıÕ Ω›LÀ ÷Îfl˘ ⁄fiÂı. ÁÒ›˝√˘‚˘ ±I›Îflı flÎ 13,92,520 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ T›ÎÁfi˘ »ı, …÷˘ ’Ò100 √HÎ˘ eS›Î ’»Ì ÷ı¿‰ı ˘ flÎZÎÁÌ ·Î√ı ÷ıfi_ ±fi‹Îfi ¿flÌ …\±˘. ±_÷ÏflZÎ‹Î_ ÷ıfi˘ ÁÎ◊fl˘ ±ıÀ·˘ Œı·ÎÂı ¿ı ±Î’HÎÌ √˛Ë‹Î‚Î‹Î_ ⁄‘ ±fiıÂø ±ı‹ ⁄ı √˛Ë˘fiı ÷ı ’˘÷ÎfiÎ‹Î_ Ëo‹ıÂ ‹ÎÀıÁ‹Î‰Ì ·ıÂ.ı ⁄ÌΩ_ ¿fl˘Õ˘ ‰Ê˝ ’»Ì

¿ÿÎ« M≤J‰Ìfi˘ ‰Îfl˘ ’HÎ ±Î‰ı, ’fl_÷±ı ’Ëı·Î_ ÷˘ ‘fl÷Ì ’fl ‹ÎHÎÁ ÁÏË÷ ⁄‘Ì ∞‰V≤„WÀ fiÎÂ ’Î‹Ì ËÂı. ‘Îfl˘ ¿ı ‹_√‚ …ı‰Î ÿÒflfiÎ √˛Ë ’fl ◊˘ÕÌCÎHÎÌ ∞‰V≤„WÀ Ë˘› ÷˘ ÷ıfi˘ ’HÎ ¬ı· Á‹ÎM÷ ◊›˘ Á‹…‰˘. ⁄ÌΩ_¿fl˘Õ˘ ‰Ê˝ ’ÁÎfl ◊›Î_⁄Îÿ ÁÒ›˝‹Î_ ËÎ≥Õˇ˘…fifiı ⁄ÿ·ı Œ@÷ ÏËÏ·›‹ ‰Î› ËÂı. Ë‰ı ÷ı ¿Î⁄˝fi‹Î_ w’Î_÷fl ’Î‹÷Î_ ÁÒ›˝ Ë∞ ÁËı… ‰‘ e·Âı. Ï‰V÷flHÎ ±ıÀ·_ ⁄‘_ ◊‰Îfi_ ¿ı ÁÒ›˝fiÎ ⁄ÎèÎ ’˘’ÕÎ »Î·fiÌ …ı‹ ∂¬ÕÌfiı±_÷ÏflZÎ‹Î_ ∂ÕÌ …Âı ±fiı »ı‰Àı ÁÒ›˝fiÎ ÃÏ‚›Î …ı‰˘ ±Î_÷Ïfl¿ ¤Î√ ⁄Î¿Ì flËıÂ.ı ±Î ÷√÷√÷˘ ÁŒıÿ ¤Î√ ‹Î_Õ M≤J‰Ì …ı‰Õ˘ ËÂı, »÷Î_ ÷ı‹Î_ √fl‹Ìfi˘ ÷˘ ’Îfl fiÏË. ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘ …ıfiı TËÎ≥À Õ˚‰ÎŒÛ ¿Ëı »ı ±ı‰Î rı÷ ‰Î‹fi ÷ÎflÎfi_ V‰w’ ±Î’HÎÎ ÁÒ›˝fiı ‹‚Âı. ‰¬÷ …÷Î_±ı ‰Î‹fi ÁÒ›˝ ’HÎ √fl‹Ìfiı ø‹Â— √‹Î‰ı, ±ıÀ·ı Áfl‰Î‚ı ÏŒy˘ ’ÕÌ ⁄{Î›ı·Î ¿˘·ÁÎ …ı‰˘ ¿Î‚˘ ⁄fiÂı--±fiı M≤J‰Ì ’fl ∞‰V≤„WÀfiı ¬÷‹ ¿flÌ fiÎ¬fiÎfl ÁÒ›˝fi˘ ¬ı· ’HÎ ÷ı ÁÎ◊ı’Òfl˘ ◊‰Îfi˘. ±Î ⁄‘˘ ÷fl¬ÎÀ Âw ◊‰Îfiı Ë∞ ’Î_«ı¿ ±⁄… ‰Ê˝ …ıÀ·Ì ‰Îfl »ı. ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ÁÒ›˝ …ı‰Î ±fiı ÁÒ›˝ ¿fl÷Î_ ’Ëı·Î_ …L‹ı·Î ±fiı¿ ÷ÎflÎ ±I›Îflı Q≤I› ’Î‹Ì flèÎÎ »ı. ¿˘≥ flıÕ Ω›LÀ ◊›Î »ı, ÷˘ ¿˘≥ rı÷ ‰Î‹fi ⁄L›Î »ı. ¿˘≥fi˘ ÷˘ ‰‚Ì ⁄{Î›ı·Î ¿˘·ÁÎ …ı‰˘ ‹ÎhÎ Q≤÷ÿıË … ⁄Î¿Ì flèÎ˘ »ı. ±ÎfiÌ ÁÎ‹ı ‰¬÷˘‰¬÷ @›Î_¿ fiı @›Î_¿ fi‰Î ÷ÎflÎ …L‹Ì (1) ±Î…◊Ì 4.6 ±⁄… ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ÁÒ›fi˝ Ì …B›Î±ı ËÎ≥Õˇ˘…fifi_ ‰Îÿ‚ Ë÷_

(2) ‰Îÿ‚ {Õ’¤ıfl ‰·˘‰Î›_, ±ıÀ·ı ËÎ≥Õˇ˘…fifi˘ √˘‚Î¿Îfl Ï’_Õ ⁄L›˘. Ï’_Õfi_ √vI‰Î¿Ê˝HÎ ‰‘ fiı ‰‘ ËÎ≥Õˇ˘…fifiı ¬Ó«ı Ì ·ÎT›_. »ı‰Àı ¿ıLƒ‹Î_ ¤›_¿fl ÿ⁄ÎHÎ ÁΩ˝›,_ …ıfiı ·Ì‘ı ⁄ı ±b Á_›˘Ï…÷ ◊÷Î_ ±b¤ßÌ Á‚√Ì.

(3) ¿ıLƒfiÎ √vI‰Î¿Ê˝HÎı ÁÒ›fi˝ ı ø‹Â— fiÎfi˘ ⁄fiÎT›˘. ±b≠Ïø›Î Ωıfl‹Î_◊‰Î ‹Î_ÕÌ, ±ıÀ·ı ÁÒ›˝fi_  ÷ı… ‰K›_

(4) Ë‰ı ’Î_« ±⁄… ‰Ê˝ ’»Ì ÏËÏ·›‹‹Î_ Œıfl‰Î÷Î ËÎ≥Õˇ˘…fifi˘ ’fl‰Ã˘ ¿ıLƒ ’ÎÁı ¬ÒÀ‰Î ·Î√Âı. ±Î¬Ì Á’ÎÀÌ fi∞¿fiÎ ËÎ≥Õˇ˘…fi ‰Î›fi_ ÏËÏ·›‹‹Î_ w’Î_÷fl Âw ◊Âı. ÁÒ›˝flıÕ Ω›LÀ ⁄fi‰Î ‹ÎÀı e·‰Î ‹Î_ÕÂı. (7) ±_÷ı ÁÒ›˝fiÎ ⁄ÎèÎ ±Î‰flHÎfi˘ √fl‹ ‰Î› ±_÷ÏflZÎ‹Î_ ∂ÕÌ …÷Î_ Œ@÷ ¿ıLƒfi˘ ¤Î√ ⁄Î¿Ì flËıÂı. ÁÒ›˝ rı÷ ‰Î‹fi ⁄fiÂı.

(5) ÁÒ›˝fiÎ_ Ï¿flHÎ˘ ’Ì‚Î ‹ÀÌfiı ¿ıÁflÌ ±fiı ¿ıÁflÌ ‹ÀÌfiı ·Î· ⁄fiÂı. ¿˘≥ M≤J‰Ì‰ÎÁÌ ‹Îfi˘ ¿ıË∞ ∞‰÷˘ flèÎ˘ Ë˘› ÷˘ ÿflı¿ ‰V÷ ÷ıfiı ·Î· ÿı¬ÎÂı !

(6) ±Î »ı ÁÒ›˝fiÎ flıÕ Ω›LÀ ±‰÷Îflfi_ »ıS·_ V‰w’ ! ⁄‘ ±fiı Âø ±ı‹ ⁄ı √˛Ë˘fiı ÷ı @›Îflfi˘ √‚Ì «Ò@›˘ ËÂı! …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 45

’HÎ flèÎÎ »ı. ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ Á…˝fifiÌ, Ï‰fiÎÂfiÌ ±fiı fi‰Î Á…˝fifiÌ Ïø›Î ±Ï‰fl÷ «Î·÷Ì … flËı »ı.á Q

±ı¿ ’V÷¿‹Î_ ‰Î_E›_ ¿ı ±Î…ı ÁflıflÎÂ T›„@÷ …ı Ë‰Î rÎÁ‹Î_ ·ı ÷ıfiÎ ±fiı¿ flıb±˘ ·√¤√ ’Î_«Á˘ ‰Ê˝ ±√Îµ ‹˘fiÎ·ÌÁÎ Ï«hÎfiÎ Á…˝¿ Ï·±˘fiÎÿ˘˝ ÿ Ï‰L«ÌfiÎ_ ŒıÓŒÁÎ_‹Î_◊Ì ’ÁÎfl ◊›ı·Î_ Ë˘› »ı. ±Îfiı Œ@÷ ‹ÎL›÷Î √HÎ‰Ì ¿ı ’»Ì ‰ÎV÷Ï‰¿÷Î? Ïfl÷ıÂ ’fl‹Îfl, ›˘√ıfi «Î‰ÕÎ ±fiı Ï‹hÎ˘, flÎ‰’flÎ, ‰Õ˘ÿflÎ A

‰ÎV÷Ï‰¿÷Î »ı, ’HÎ ÷ıfiı ÁÎÏ⁄÷ ¿fl‰Î ‹ÎÀı Œ@÷ ÁÎ›„LÀÏŒ¿ fi˘ÀıÂfi‹Î_ ·¬Ì Â¿Î÷Î ¿ıÀ·Î¿ …Q⁄˘ ±Î_¿ÕÎfi˘ ÁËÎfl˘ ·ı‰˘ ’Õı ÷ı‹ »ı. ±·⁄kÎ, ÏËÁÎ⁄ ÁÎÿ˘ »ı, ±ıÀ·ı Á‹…‰Î‹Î_ ‹U¿ı· fi◊Ì. M≤J‰ÌfiÎ ‰Î÷Î‰flHÎfi_ ¿<· ÿ‚ 5 x 10 21 ±◊Î˝÷˚ ’ ·A›Î ⁄Îÿ ’Î»‚ 21 ‹ŸÕÎ_ «ÕÎ‰˘ ±ıÀ·Î √˛Î‹ »ı. fiÎ≥Àˇ˘…fifiÎ 4 ÷◊Î ±Î˜„@Á…fifiÎ 1 flıb ·ı¬ı √HÎ÷flÌ ‹Î_Õ˘ ÷˘ ±ı¿ mole/‹Î˜· …ıÀ·Ì Ë‰Îfi_ ÿ‚ 28.8 √˛Î‹ ◊Î› »ı. (1 ‹Î˜· = 60,22,13,67,00,00,000 ±⁄… flıb±˘--…ı‹ ¿ı O2 5f]gfzfjftf: 5ffdf[ ff 5?Xgff[ á ‘Î÷fiÌ «Ì…fiı ÏÂ›Î‚Î‹Î_ V’Â˝ ¿fl‰Î◊Ì Ë‚‰˘ gf ¿flLÀ ¿ı‹,·Î√ı »ı ? √ÌflÌÂ ±Îfl. ‰ÎCÎı·Î, µkÎflÁ_ÕÎ, Ï…. ¬ıÕÎ; fiÌfl‰ ÁÌ. ’_ÕuÎ, ¤Î‰fi√fl; ∞iÎÎ_Â √˘fl, ‰Õ˘ÿflÎ; …› ÂÎË, ’˛ÎÏ◊˝÷ ÏhÎ‰ıÿÌ ±fiı Ëı‹· ÂÎË, ±‹ÿÎ‰Îÿ “ÁŒÎflÌ”±_¿fi_.163(’ÎfiÎfi_.69)

á M·Î{‹Î ÀıÏ·Ï‰{fifiÌ ¿Î›˝’©Ï÷ Á‹Ω‰˘. ÁÎ‰fi ±ı‹. ËÊ˝, √Î_‘Ìfi√fl “ÁŒÎflÌ”±_¿fi_.123 (…\±˘,“Á’flÁ‰Î·”)

á √vI‰Î¿Ê˝HÎfiÌ ⁄Î⁄÷ı L›ÒÀfifiÌ ÷◊Î ±Î≥fiVÀÎ≥fifiÌ Ï◊±flÌ ¿›Î ‹tı …\ÿÌ ’Õı »ı ? ÁÎ‰fi ±ı‹. ËÊ˝, √Î_‘Ìfi√fl “ÁŒÎflÌ”±_¿fi_.168(…\±˘,’ÎfiÎfi_.49)

á ±‹ıÏfl¿Îfi_ F-22 flıMÀfl M·ıfi ’Î_«‹Ì ’ıœÌfi_ ÂÎ ‹ÎÀı ¿Ëı‰Î› »ı ? ‹ıË· …ı. ÿfl∞, ÁÎ⁄fl‹÷Ì, ±‹ÿÎ‰Îÿ; ÂÎÏ·fi ±ı«. Á˘fiÌ, ’Î·fi’fl “ÁŒÎflÌ”±_¿fi_.168(…\±˘,’ÎfiÎfi_.47)

á T›„@÷fiÎ ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi ¶ÎflÎ ÷ıfi_ V◊Îfi  ¿ı‰Ì flÌ÷ı ΩHÎÌ Â¿Î› »ı ? ÁÎ√fl ’Ì. Ω√ÎHÎÌ ±fiı Ï‰flÎ… ±Î≥. ’Àı·, ‘˘flÎ∞, flÎ…¿˘À “ÁŒÎflÌ”±_¿fi_.167(…\±˘,’ÎfiÎfi_.55)

á xÿ›fl˘√ÌfiÌ ⁄Î›’ÎÁ Á…˝flÌ ¿ı‰Ì flÌ÷ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ? fiÌfl… ÕÌ. ÂıÃ, ‰Õ˘ÿflÎ; ¤Î√˝‰ ΩıÊÌ, …^fiÎ√œ “ÁŒÎflÌ”±_¿fi_.163 (…\±˘,“Á’flÁ‰Î·”) 46 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

fi˘ flıb). ±Î √HÎ÷flÌ±ı ±Î’HÎÌ M≤J‰ÌfiÎ ‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_1.04 Ó ÂÒL›˘ ‹Ò¿˘ x 1044 ±ıÀ·ı ¿ı 104 ’Î»‚ ¿<· ⁄ı÷Î·ÌÁ ±ıÀ·Î flıb±˘ »ı. Ë‰ı Ï·±˘fiÎÿ˘˝ ÿ Ï‰L«ÌfiÎ Á_ÿ¤ı ˝ ±Î√Î‹Ì √HÎ÷flÌ …\±˘. ±ı¿ ‹Î˜· ‰Î›fi˘ …J◊˘ ÁÎ√flÁ’ÎÀÌ±ı 25.4 ·ÌÀfl …ıÀ·˘ Ë˘› »ı ±fiı ÁflıflÎÂ T›„@÷ ÷ıfiÎ ’˛I›ı¿ rÎÁı 1 ·ÌÀfl Ë‰Î ŒıÓŒÁÎ_‹Î_ ¤flı »ı. µE»˚‰ÎÁ ¶ÎflÎ ±ıÀ·Ì … Ë‰Î ⁄ËÎfl ŒıÓ¿Î› »ı. 25.4 ·ÌÀfl Ë‰Î±ı flıb±˘fiÌ Á_A›Î ΩH›Î ’»Ì ÿfl ·ÌÀflı÷fiı ˘ …J◊Îı √HÎ‰Î ÏhÎflÎÂÌ ‹Î_Õ˘ ÷˘ Ï·±˘fiÎÿ˘˝±ı (ÕÎ⁄_ Ï«hÎ) ’˘÷ÎfiÎ ÿflı¿ rÎÁ˘E»˚‰ÎÁ ÿflQ›Îfi 2.4 x 1022 (24 ’Î»‚ ±ı¿‰ÌÁ ‹ŸÕÎ_ …ıÀ·Î) flıb±˘ µE»˚‰ÎÁ ÷flÌ¿ı ⁄ËÎfl ¿ÎœuÎ √HÎÎ›. √HÎ÷flÌ ±Î√‚ «·Î‰˘ ÷˘ Ï·±˘fiÎÿ˘˝fiÌ …ı‹ Á÷÷ ’˛T≤ÏkÎÂÌ· flËıfiÎfl T›„@÷ Ï‹ÏfiÀÿÌÃ ±ı‰flı… 25 ‰¬÷ rÎÁ ·ı »ı. ≥. Á. 1452 ‹Î_ …L‹ı·˘ ±fiı ≥. Á. 1519 ‹Î_ Q≤I› ’Î‹ı·˘ Ï·±˘fiÎÿ˘˝67 ‰Ê˝ ∞T›˘, ‹ÎÀı ÁÎ›„LÀÏŒ¿ ¿ıS@›·ıÀfl ‰Õı ÏËÁÎ⁄ ·√ÎT›Î ’»Ì ±ı‹ ¿ËÌ Â¿Î› ¿ı ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ∞‰fi¿Î‚ ÿflQ›Îfi Ë‰ÎfiÎ2.1 x 1031 flıb±˘ rÎÁ‹Î_ ·Ì‘Î--±fiı rÎÁ ¿ÎœÌ ±·√ ⁄_‘ÎflHÎ ÁÎ◊ı ŒflÌ ‰Î÷Î‰flHÎ‹Î_ ¤ı‚T›Î. ±Î º„WÀ±ı ‰Î÷Î‰flHÎfiÎ 5 x 1012 flıb±˘ÿÌÃ 1 flıb ÷ıfiÎ ¬Î÷ı ‹Î_Õ‰˘ flèÎ˘. ±ÎfiÎ ¿fl÷Î_ ÷˘ @›Î_› ‰‘Îflı (5 x 1012 flıbfiı ⁄ÿ·ı Ï·±˘fiÎÿ˘˝fiÌ …ı‹ 2.4 x 1022 flıb …ıÀ·Ì) Ë‰Î ÁflıflÎÂ ‹ÎHÎÁ ÿflı¿ rÎÁı ŒıÓŒÁÎ_‹Î_ ¬ıÓ«÷˘ Ë˘› »ı. ‹Îfi˘ ¿ı ÷ı ±ÎÏÀÛVÀ-¿‹-ÁÎ›„LÀVÀı ∞‰fi¤fl µE»˚‰ÎÁ ‰ÎÀı ¿Îœı·Î ⁄‘Î flıb±˘ »ıS·Î_ ’Î_«Á˘ ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi M≤J‰ÌfiÎ ‰Î÷Î‰flHÎfiÌ ¿<ÿfl÷Ì Ë‰Î‹Î_ Á’˛‹ÎHÎ flÌ÷ı ¤‚Ì «Ò@›Î »ı, ÷˘ Á_¤Ï‰÷÷ÎfiÎ ÏÁ©Î_÷ ‹…⁄ ÁflıflÎÂ T›„@÷ …ı rÎÁ ¬ıÓ«ı ÷ı‹Î_ 4.9 x 109 flı¿Îœu˘ b±˘ ±ıÏ·±Îı Îÿ˘˝±Ωı ı ≥±ı 67 . ‰Ê˝ ÿflQ›Îfiÿ Ï‰L«Ìfi …ı‹fi˘ _ ±ÎµÀ’ ’ˆ¿Ì fiË˘‰Î Ï·±˘fiÎÿ˘˝ ±Î∞‰fiÀ Áfl‰ˆ›_ ÷˘ ÃÌ¿, ’fl_÷ 67 ‹ı ‰Êı ˝ ¡ÎLÁ ¬Î÷ı ÿ‹ ÷˘Õ÷Ì ‰¬÷ı ÷ıHÎı ’˘÷Îfi˘ …ı »ıS·˘ rÎÁ ‹Ò@›˘ ÷ı‹Î_fiÎ ÁflıflÎÂ 5 flıb±˘ ’HÎ ±Î…ı ÿflı¿ T›„@÷ ÿflı¿ rÎÁı √˛ËHÎ ¿fl÷Ì Ë˘›

»ı. ±Î ⁄‘_ Ë‰ÎfiÎ »^À¿ flıbfiÌ ‹⁄·¬ Á_A›Îfiı ÷ı‹… ÁÒZ‹ ¿ÿfiı ±Î¤ÎflÌ »ı.á Q

ÁıÀ· ı Î≥À ¶ÎflÎ Á_ÿıÂÎT›‰ËÎfl «Î·Ì Â¿ı»,ı »÷Î_ ¿Q›ÒÏfi¿ıÂfi ‹ÎÀı Á‹ƒfiÎ ÷Ï‚›ı ¿ı⁄·˘ ÂÎ ‹ÎÀıÏ⁄»Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ? ÷·ÁÌÿÎÁ ±ı«. ’Àı·, ËˆÿflÎ⁄Îÿ A

Á˘-ÿ˘œÁ˘ …ıÀ·Î ÁıÀı·Î≥À˚Á …√÷¤flfiÎ Á_ÿıÂÎT›‰ËÎflfiı L›Î› ±Î’Ì Â¿ı fiÏË, ⁄·¿ı ÷ı‹fiÌ ¿ı’ıÏÁÀÌ ’HÎ ±Î˜„MÀ¿· ŒÎ≥⁄flfiÎ ¿ı⁄· ’ÎÁı ¿ÂÌ √HÎfiÎ‹Î_ fi◊Ì. ≥LÀflfiıÀfi˘ CÎHÎ˘ ¬fl˘ ÀˇÎÏŒ¿ Á‹ƒÌ ¿ı⁄·˘ ¶ÎflÎ «Î·ı »ı. ÀıÏ·Œ˘fifiÎ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ¿˘·fi˘ ’HÎ ¬fl˘. ÿÏfi›Î¤flfi_ ¿Q›ÒÏfi¿ıÂfi fiıÀ‰¿Û ‰‘ ¤Î√ı Á‹ƒÌ ¿ı⁄·˘ ’fl ±‰·_⁄ı »ı.á Q

’ZÎÌfiÌ Ë√Îfl‹Î_ CÎıflÎ ›Î ¿Î‚Î ¤Î√ ÁÎ◊ı ±‹¿ ¤Î√ ÁŒıÿ ¿ı‹ Ë˘› »ı ? …›ÏÁ_Ë √˘ÏË· ±fiı ¿‹·ıÂ flÎÃ˘Õ, ¤Î‰fi√fl; Ï‰ø‹ ÏËflÎHÎÌ, ¤…-¿E»; flÌÀÎ ¿ı. ÿ·Î·, fi‰Î ‰ÎÕ…, ±‹ÿÎ‰Îÿ; µÏÿ÷ ±ıfi. ‹»ÏÕ›Î, ‹. ·ÂÎ‚Î, Ï…. …^fiÎ√œ

»ı ¿ı ‹fiW›fiı ±◊Î˝÷˚ ‹ÒhÎÏ’_Õfiı 1 √˛Î‹ …·ƒÎT› ›Ïfl±ÎfiÎ Ïfi¿Î· ‹ÎÀı 60 ‹Ì·Ì·ÌÀfl ’ÎHÎÌfiÌ …wfl ’Õı, ÷˘ ’ZÎÌfiı ±ıÀ·Î … ›Ïfl¿ ±ıÏÁÕfiÎ µIÁ…˝fi ‹ÎÀı Œ@÷ 1.5 ◊Ì 3 ‹Ì·Ì·ÌÀfl ’ÎHÎÌ Ωı≥±ı. ’ZÎÌ ‹ÎÀı Á‰Î· ‹ÎhÎ ’ÎHÎÌfiÎ ⁄«Î‰fi˘ ’HÎ fi◊Ì. ’ZÎÌfiÎ_ ∫ÕÎ_ ⁄Î›˘·˘Ï…¿· ’˛‰ÎËÌfiı⁄ÿ·ı √ıÁfiÎ ‹ÎK›‹‹Î_ T≤Ï© ’Î‹ı »ı. fiÎ≥Àˇ˘…fi›@÷ …ı ¿«fl˘ «›Î’«›fiÌ Ïø›Î ¶ÎflÎ µI’Lfi ◊Î› ÷ıfiı µIÁ…˝fi ‹ÎÀı √ıÁfiÎ V‰w’ı …\ÿ˘ ÷Îfl‰Ì Â¿Î÷˘ fi◊Ì, ±ıÀ·ı ‹fiW› ÁÏË÷fiÎ CÎHÎÎ ¬flÎ ¤Ò«fl Á∞‰˘ ÷ıfiı ›Ïfl±Î‹Î_ Œıfl‰Ì fiÎ¬ı »ı. ›Ïfl±ÎfiÌ …·ƒÎT›÷Î ’ZÎÌfiÎ ¿ıÁ‹Î_ fiÃÎflÌ fiÌ‰Õı »ı. ∫ÕÎ_fiÎ ÁÒZ‹ Ï»ƒ˘ ¶ÎflÎ ÷ı ±Îfl’Îfl Ω› ÷˘ ÷ıfiÌ {ıflÌ ±Áfl ¤Ì÷fl‹Î_ ¬Ì·÷Î ⁄E«Î ‹ÎÀı Ωfi·ı‰Î ⁄fiı. ±Î◊Ì ’ZÎÌfi_ «›Î’«› ÷_hÎ ±ı ¿«flÎfiı ±ƒÎT› ›Ïfl¿ ±ıÏÁÕ‹Î_ Œıfl‰Ì fiÎ¬Ì ‹ÒhÎÎÂ› ¿ËÌ Â¿Î› ÷ı‰Î ±‰›‰‹Î_ VÀ˘fl ¿flı »ı. ±ËŸ◊Ì ÷ı ±Î_÷flÕÎ‹Î_ ’˛‰ıÂÌ Ë√Îfl ÁÎ◊ıfiÌ¿‚Ì Ω› »ı. ∫ÕÎ_ ‹Ò¿÷Ì √fl˘‚Ì±ı ±’fiÎ‰ı·Ì flÌ÷ ’HÎ …\ÿÌ fi◊Ì. √fl˘‚ÌfiÌ Ë√Îfl ¿Î‚Ì-ÁŒıÿ Ë˘› »ı.á Q

A

ÁŒıÿ ¤Î√ Ë√Îfl fi◊Ì. ›Ïflfi »ı--±fiı ÷ıfi_ ‹A› CÎÀ¿ V÷L›‰_ÂÌ ∞‰˘fiÎ ‹ÒhÎfiÌ …ı‹ ›Ïfl±Î fiÏË, ’HÎ ›Ïfl¿ ±ıÏÁÕ Ë˘› »ı. ‹flCÎÌfiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ Ë√Îfl ÁÎ◊ıfiÌ¿‚÷Î ÷ıfiÎ ›Ïflfi‹Î_ 75Ñ ◊Ì 80Ñ ›Ïfl¿ ±ıÏÁÕ Ë˘› »ı. µIøÎ_Ï÷ ÿflQ›Îfi ’ZÎÌ‹Î_ µIÁ…˝fifi˘ ±Î‰˘ ¿Î›˝’˛¿Îfl ¬ÌS›˘ ÷ıfiÎ_ ⁄ı ¿ÎflHÎ˘ »ı. ’˛‰ÎËÌ ‹ÒhÎfiı ⁄ÿ·ı ’ıVÀ …ı‰Ì Ë√Îfl ¶ÎflÎ ÂÎflÌÏfl¿ ¿«fl˘ fiÌ¿‚Ì Ω›, ±ıÀ·ı ÂflÌfl‹Î_’ÎHÎÌfiÌ ¬˘À ‰Îfl_ Îfl ’Ò‰¬÷ı fl‰ÎfiÌ·Î_◊Î› ¬˘… ‹ÎÀı‰ÿfl ⁄ı ÁfiÏË ‘Ì Œ˚±fiı ·Î∫√’ÎHÎÌfiÎ ¿fl‰ÎfijÎ˘÷fiÌ _ flËı fiÏË. (∂~›fifi_ ¿Î›˝ ’W¿‚ ∂Ω˝ ‹Î√Ì ·ıfiÎw_ »ı. ∂Õ÷Ì ‰ı‚Î ÁflıflÎÂ 1 Ï¿·˘‹ÌÀflı ÂÎflÌÏfl¿ ‰…fifiÎ ÿfl √˛Î‹ı 3 ¿ı·flÌ ¬«Î˝› »ı.) ’ÎHÎÌfiÌ ⁄Î⁄÷ı ’ZÎÌfiÌ …wÏfl›Î÷ ±ıÀ·Ì fi∞‰Ì

Ï‰z÷ ‰Î‹ ÷flÌ¿ı ΩHÎÌ÷Ì ‹Î»·Ì ÏÂ¿ÎflfiıÁ’ÕÎ‰‰Î ‹ÎÀı ÁıÓ¿Õ˘ ‰Î˜SÀı… ÂÌ flÌ÷ı ’ıÿÎ ¿flı »ı ? ¿‹·ıÂ ÿ‰ı, ‰S·¤Ï‰zÎfi√fl A

±ÎÂflı 500 Ω÷fiÌ ‹Î»·Ì±˘ ‰Ì…‚Ì ’ıÿÎ ¿flÌ Â¿ı »ı. ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ‹A›I‰ı ±ı‹ı{˘fi ÷◊Î ±˘Ïflfi˘¿˘ fiÿÌ‹Î_ flËı÷Ì ÿ˘œ-⁄ı ‹ÌÀfl ·Î_⁄Ì Ï‰z÷ ‰Î‹/electric eel ‰Î˜ ⁄Î⁄÷ı ‹Î_ ‹˘¬flı ¿ÎflHÎ‹Î»·Ìfi ¿ı ÏÂ¿Îflfiı 650 ‰Î˜SSÀıÀ…ÁfiÌ‘Ìfi˘ ÂÎ˜¿÷ı±Î’Ì Â¿ı »ı»ı., ±Î _ 80Ñ÷ı ÂflÌfl ¿Îfl ⁄ıÀflÌ …ı‰Ì Ëfl˘‚⁄_‘ M·ıÀ˘fi_ ±ıÀ·ı ¿ı ¿˘Ê˘fi_ ⁄fiı·_ »ı. ÿflı¿ ¿˘Ê‹Î_ Á˘ÏÕ›‹fiÎ ÷◊Î ’˘ÀıÏÂ›‹fiÎ ±Î›fi («Î…˝ ◊›ı·Î ±b) Ë˘› »ı. ±Î ⁄Lfiı Ω÷fiÎ ±Î›fi ‹fiW›fiÎ …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 47

¿˘·Á˘ ±fiı ËÌfl˘ ⁄ı› ¿Î⁄˝fi »ı. ¿˘·ÁÎfiÌ …ı‹ ËÌflÎfiı ’HÎ Ωı ⁄Î‚˘ ÷˘ ±ı ¤V‹ ◊Î› ¿ı fiÏË ? Q.

ÿı‰Î_√ ¿ı. ÃÎ¿fl ±fiı Ï‹hÎ˘, ‰S·¤Ï‰zÎfi√fl A. 0 ‰E«ı ËÌfl˘ ’HÎ flÎ¬‹Î_ Œıfl‰Î›, ’fl_÷. ¿˘·ÁÎfi  ±ı ‹ÎÀı_ 700±Î√ ◊Ì 9000 Áı„SÂ›Áfi _ ÷Î’‹Îfi Ωı≥±ı ⁄_‘ÎflHÎ CÎÏfiWÃ fi◊Ì, F›Îflı ËÌflÎfiÎ ◊˛Ì-ÕÎ›‹ıLÂfi· ±Î_÷Ïfl¿ ‹Î‚¬Î‹Î_ ¿Î⁄˝fifiÎ ±b ‹U¿ıÀÎÀ ’ÎflV’Ïfl¿ ⁄_‘fi ÁÎ◊ı ¬Ì«˘¬Ì« √˘Ã‰Î›Î »ı. µW‹Îw’ı ±ıfi∞˝fi˘ ‹Îfl˘ fi «·Î‰Î› I›Î_ Á‘Ì ÷ı±˘ ‹«¿ ±Î’÷Î fi◊Ì.

¤Îfl÷‹Î_ @›Î_› ¤·¤·Î‹HÎÌ …ı‰_ ⁄Î_‘¿Î‹ ◊›ı·_ »ı ? Q.

ÿÏÂ˝÷Î ±ıÁ. ’ÎÃ¿, Ï‰…› ±ı‹. ‹Ëı÷Î, flÎ…¿˘À

·¬fi˙ ¬Î÷ı 1783 fiÎ ±flÁÎ‹Î_ ⁄_‘Î›ı· _ ±ı‰_ «HÎ÷fl ¤·¤·›ˆ Î ÷flÌ¿ıı ±˘‚¬Î› »ı, …ıfiÎ ±_‘ÎÏfl›Î, ÁÎ_¿ÕÎ ÷ı‹… √Ò_«‰ÎÕÎ¤›Î˝ ‹Î√˘˝ Á‹Îfi ⁄Î_‘HÎÌfiÎ ¿<· A.

iÎÎfi÷_÷±˘‹Î_ ’HÎ ‰Ì…’˛‰ÎË Á…ı˝ »ı, ’HÎ ‹fiW› V‰ˆ„E»¿ flÌ÷ı ÷ı‹fiÎ ÀˇÎÏŒ¿fi_ Á_«Î·fi ¿flÌ Â¿÷˘ fi◊Ì--±ıÀ·ı ¿ı ‰Ì…’˛‰ÎË ’fl ÷ıfi˘ ±_¿Â< fi◊Ì. Ï‰z÷ ‰Î‹ ’˘÷ÎfiÎ ÿflı¿ ¿˘Ê‹Î_ Á˘ÏÕ›‹-’˘ÀıÏÂ›‹fiÎ ’˘Ï{ÏÀ‰ ÷◊Î fiı√ıÏÀ‰ ‰Ì…¤Îflfiı ±˘»˘‰‘ ¿fl‰ÎfiÌ ZÎ‹÷Î ‘flÎ‰ı »ı. ±Î›fifiÎ ÀˇÎÏŒ¿fiı ±‹¿ flÌ÷ı ‰Ëı÷˘ ¿flÌ fiı√ıÏÀ‰ ‰Ì…¤Îflfiı ÷ı ‰‘Îflı »ı, …ı ’˘Ï{ÏÀ‰ ¿fl÷Î_ 0.1 ‰Î˜SÀ …ıÀ·˘ ‰‘Ì Ω› »ı. Ï‰z÷ ‰Î‹ I›Îfl ⁄Îÿ ±ÎÁ’ÎÁ‹Î_ÏÂ¿ÎflfiÌ ÏË·«Î· ’Îfl¬Ì ⁄‘Î ¿˘Ê˘fi˘ «Î…˝ ÁÎ‹À˘ ‹@÷ ¿flı, ±ıÀ·ı ‰Ì…‚Ìfi˘ …⁄fl…V÷ ±Î_«¿˘ ÏÂ¿Îflfiı ¿Î_ ÷˘ ‹ÒÏ»Û÷ ¿flı±◊‰Î ÷˘ ‹ÎflÌ ’HÎ fiÎ¬ı.á Q

≥flÎfi ±fiı ¤Îfl÷ ‰E«ı ’ÎÏ¿V÷Îfi ¶ÎflÎ ’ÁÎfl ◊÷Ì √ıÁfiÌ ’Î≥’·Î≥fi V◊’Î› ÷ı‹Î_ ±‹ıÏfl¿Îfiı Â˘ ‰Î_‘˘ fiÕı »ı ? Ï‰‰Îÿ Â˘ »ı ? ‘Ìflıfi ‰Ì. ¿’’flÎ, Ω‹fi√fl; fiÌ·ıÂ ¿ı. w‘ÎHÎÌ, √˘ÁÎ, ’˘fl⁄_ÿfl A

487 ÿfl‰ÎΩ ÷flŒ ÿ˘flÌ Ω› »ı. √Î≥ÕfiÌ ‹ÿÿ ‰√fl ±ı ¤·¤·ˆ›Î‹Î_ ÁÎ«˘ ‹Î√˝ ¿Îœ‰Îfi_ ‹U¿ı· »ı. Á˙◊Ì Â„@÷ÂÎ‚Ì ’fl‹Îb ⁄˘Q⁄fi˘ ‘ÕÎ¿˘ ¿›Î ÿıÂı ¿›˘˝ »ı ? Q.

÷ÊÎfl ±ı·. ‹¿‰ÎHÎÎ, ÁflıLƒfi√fl

Ï‰‰ÎÿÎV’ÿ ÁÎÏ⁄÷ ◊›ı·˘ Ï‰ø‹ ±Î˜@À˘⁄fl 30, 1961 fiÎ Ïÿ‰Áı flÏÂ›Î±ı fi˘Ó‘ÎT›˘ Ë÷˘, …ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ A.

µkÎflÌ ⁄Œa·Î ÀÎ’ fi˘‰›Î {ıQH›Î (fi‰Ì …‹Ìfi) ¬Î÷ı 57 ‹ı√ÎÀfifi˘ ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄ Œ˘Õu˘. ⁄˘Q⁄fiÌ VŒ˘À¿Â„@÷ ÏËfl˘ÏÂ‹Î ’fl ŒıÓ¿Î›ı·Î ±b⁄˘Q⁄ ¿fl÷Î_ 2,850 √HÎÌ ‰‘Îflı Ë÷Ì. Ï‰VŒ˘Àı Á…ı˝·Î_ ±ÎCÎÎ÷fiÎ_ ‹˘Ω_ hÎHÎ ‰¬÷ Á‹√˛ M≤J‰Ì‹Î_ ŒflÌ ‰Y›Î_. 48 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

ÁÎ÷ ±⁄… ÕÎ˜·flfiÎ ⁄…ıÀ‰Î‚Ì ’Î≥’·Î≥fi ÁÎ‹ı ‰Î_‘˘ ±‹ıÏfl¿Îfiı ÂÎ ‹ÎÀı, ¬ÿ ¤Îfl÷fiı Ë˘‰˘ Ωı≥±ı.≥flÎfi ±fiı ’ÎÏ¿V÷Îfi ⁄Lfiı ¿|fl‰ÎÿÌ ÿıÂ˘ »ı, …ı‹fiÎ ’fl ·ıÂ‹ÎhÎ ¤fl˘Á˘ ‹Ò¿Ì Â¿Î› fiÏË. ¤Îfl÷fiÌ √fl… Ωı÷Î_ ’ÎÏ¿V÷Îfi ÷˘ ±I›Îflı … ÷ıfifi_ Î¿ ÿÎ⁄Ì flèÎ_ »ı. √ıÁfiÎ ’Ïfl‰Ëfifi˘ ÁÒÏ«÷ «Î…˝ ÷ıHÎı »ıS·Î ⁄Îfl ‹ÏËfiÎ‹Î_ ‰‘ÎflÌfiı ⁄‹HÎ˘ ¿flÌ fiÎA›˘ »ı.

’ÎÏ¿V÷Îfi ÷ı «Î…˝fiı √ıÁfiÎ ¤Î‰ ΩıÕı ÁÎ_¿‚‰Îfi _ ±Î√˛ËÌ »ı, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı …÷ı ÿËÎÕı √ıÁfi˘ ¤Î‰ …ı‹ ‰‘÷˘ Ω› ÷ı‹ ¤Îfl÷ı ÷ıfiı ‰‘ ’ˆÁÎ «Ò¿‰‰Î flèÎÎ. ≥flÎfifiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ±Î‰÷Ì ¿Î·ı ’Î≥’·Î≥fifi_ …_√Ì fiıÀ‰¿Û V◊’Î›Î ’»Ì ±fiı ¤Îfl÷fi˘ ËÎ◊ ÷ıfiÌ ±ıÕÌ fiÌ«ı ±ÎT›Î ’»Ì ÷ı ‹fiŒÎ‰ı ÷ıÀ·˘ ¤Î‰‰‘Îfl˘ fi ¿flı ÷ıfiÌ ÂÌ √ıflLÀÌ »ı ? ≥flÎfi ËÎ· ±b⁄˘Q⁄ ⁄fiÎ‰Ì flèÎ_ »ı. ‹Îfi˘ ¿ı ±‹ıÏfl¿Î ÷ı ’˛˘…ı@À fl˘¿‰Î ‹ÎÀı ÷ıfiÎ ’fl Ë‹·˘ ¿flı ±fiı ¤Îfl÷ ’˘÷ÎfiÌ ·Î«Îfl „V◊Ï÷fi_ ‹Î›* ≥flÎfi ’˛I›ı ÁËÎfi¤ÒÏ÷ ÿÎ¬‰ı ÷˘ ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ fiÎflÎ…√Ì ‰Ë˘fl‰Îfi_ ÷ıfiı flÎ…¿Ì› ¿ı ±ÎÏ◊˝¿ º„WÀ±ı ’˘ÁÎ› ¬w_ ? ¤Ï‰W›‹Î_ ’ÎÏ¿V÷Îfi ÁÎ◊ı ›© ◊Î› ÷˘ ±ı‰ı Á‹›ı √ıÁfi˘ ÁM·Î› «Î· flËı‰Îfi˘ Á_¤‰ ¿ıÀ·˘ ? ›©Ï‰flÎ‹fiÌ Âfl÷w’ı ±√fl ÷˘ ›© ⁄Îÿ ›˘Ω÷Ì ÂÎ_Ï÷‹_hÎHÎÎ ÿflQ›Îfi ÷ı √ıÁfiÎ ’fl‰ÃÎfiı Ë¿‹fiÎ ’kÎÎ ÷flÌ¿ı ‰Î’flÌ Â¿ı »ı. ±Î‹Î_fi˘ ¿Â˘ … ±À¿«Î‚˘ ÷ı fi ¿flı ÷˘ ’HÎ ‹˘À˘ ¤› ÷ıfiÎ_ ±Î÷_¿‰ÎÿÌ …^◊˘fi˘ »ı, …ı±˘ ’Î¿ Áfl¿ÎflfiÎ ±_¿<Â‹Î_ fi◊Ì. ’Î≥’·Î≥fifiı ⁄˘Q⁄ ‰Õı Áı⁄˘Àı… ¿fl÷Î ÷ı±˘ ±«¿Î› ÷ı‹ fi◊Ì. fiıËvfiÌ ’˘¿‚ Á‹Î…‰ÎÿÌ ±ÎÏ◊˝¿ fiÌÏ÷ ÷∞fiı ¤Îfl÷ı Ωı ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ fiı«fl· √ıÁfi_ ±fiı ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi_ ZÎıhÎ ¬Îfi√Ì ¿o’fiÌ±˘ ‹ÎÀı ¬ÒS·_ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘_ Ë˘÷ ÷˘ ±Î…ı ÿıÂfiÌ „V◊Ï÷ ±ÎÀ·Ì ¿Œ˘ÕÌ Ë˘÷ fiÏË. ¿ÚWHÎÎ-√˘ÿÎ‰flÌfiÎ ‹¬’˛ÿÂı ‹Î_ ·Î¬˘ CÎfi ‹ÌÀflfiÎ √ıÁ¤_ÕÎfl˘ ‹‚Ì ±ÎT›Î ÷ı ⁄÷Î‰ı »ı ¿ı ¤Îfl÷‹Î_ √ıÁÁQ≤Ï© ±˘»Ì fi◊Ì. ÁQ≤Ï©fi _ ‹_◊fi Áfl¿Îflı ‰Ê˘˝ Á‘Ì

Q. ‹fiW›fiÌ Áfl¬Î‹HÎÌ±ı’˛Î√ˆÏ÷ËÎÏÁ¿

ÕÎ›fi˘Á˘flfiÎ

‹√…fi_ ÁflıflÎÂ ‰…fi ¿ıÀ·_ Ë÷_ ? ‹fiÌÊ ’Àı·, ‰Õ˘ÿflÎ; Ï‰fl· ¤w«Î, ±_@·ırfl

‹Îfi‰‹√…fi_ ÁflıflÎÂ ‰…fi 1,400 √˛Î‹ Ë˘›, F›Îflı ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ ±fiı¿ √HÎÎ ‹˘ÀÎ ¿ÿfiÎ_ ±‹¿ ÕÎ›fi˘Á˘flfi_ ‹√… ÿÁ‹Î ¤Î√fi_’HÎ fi Ë÷_. ÿÎ. ÷. ÁÎ≥{‹Î_ ⁄Á …ı‰ÕÎ VÀı√˘Á˘flÁ Ω÷fiÎ_ ÕÎ›fi˘Á˘fl 70 √˛Î‹fi_ Œ@÷ ±¬fl˘À …ıÀ·Î ¿ÿfi_ ‹√… ‘flÎ‰÷Î_ Ë÷Î_. A.

Q. ÿÏfi›Îfi˘ ’Ëı·˘ ‘‹˝√˛_◊ ¿›˘ Ë÷˘ ? w’ıÂ ‰Î›. ¤| ±fiı Ï‹hÎ˘, fi¬hÎÎHÎÎ, ¿E» A. ≥. Á. ’Ò‰ı˝ 1300 fiÎ ±flÁÎ‹Î_ Á_¿Ï·÷ ¿flÎ›ı·˘

ÏËLÿ ‘‹˝fi˘ ∑B‰ıÿ, …ı ¿ÿÎ« ±˘fl ’˛Î«Ìfi Ë˘‰Îfi˘ Á_¤‰ ’HÎ ¬fl˘. ÏËLÿ Á_V¿ÚÏ÷fi˘ ‹ÏË‹Î ÿÂÎ˝‰÷Î ±ı ’˛Î«Ìfi ‰ıÿ√˛_◊‹Î_ ‹A›I‰ı ÿı‰V÷Ï÷fiÎ 1,000 ¿fl÷Î_ ‰‘ ‹_hÎ˘ »ı. Q. √ıÀÏ·_√

√fi ¿ı‰Î ’˛¿ÎflfiÌ ÷˘’ »ı ? ¿ı‰· ‰Ì. …ıÃ‰Î, ‹ÎHÎı¿’flÎ, ±‹flı·Ì

A. ±Î ÷˘’ Á_A›Î⁄_‘ fiÎ‚«Î_fi_ ±fiı Á@›˝·fl flÌ÷ı ŒflÌ

Â¿÷_ {Ò‹¬_ ‘flÎ‰ı »ı. (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘). Ïfl«ÎÕÛ √ıÀÏ·_√ fiÎ‹fiÎ ±ı„L…Ïfi±flı ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ÷ıfiÌ Â˘‘ ¤Îflı ‹ÂÌfi √fi ÷flÌ¿ı‹ÎÀı¿flÌ,‰’flÎ› ’HÎ ±Î…ı ÷ı ±ı„LÀ-ÏÂ’ Ï‹ÁÎ≥·fiÎ ’˛Ï÷¿Îfl »ı. Ï‹ÏfiÀfiÎ ·√¤√ 3,000 √˘‚ÎfiÌ {ÕÌ ‰Õı ÷ı ⁄Ë ‹˘ÀÎ T›Î’fiı ±Î‰flÌ ·ı, ‹ÎÀı ÷˘’«Ì±ı Ï‹ÁÎ≥·fiÌ fiı‹ ÷Î¿‰Îfi˘ ’˛ffi flËı÷˘ fi◊Ì.á

‹˘fi˘’˘·ÌfiÎ ‘˘flHÎı Ω ¿fl‰Îfi˘ Ë flÎA›˘, ‹ÎÀı ¤_ÕÎfl˘ ’√÷ı fiÌ«ı Ë˘‰Î±Î√˛ »÷Î_ ±„U‹…L› ⁄‚÷HÎ˘fiÎ ‹Î‹·ı ±Î’HÎı Ï¿o‹÷Ì ËÒÏ_ Õ›Î‹HÎ ¬«afiı ’HÎ Ëÿ’flÎ_÷ ’flÎ‰·_⁄Ì flèÎÎ.á …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 49

Q

¤Îfl÷fiÌ ’Ëı·Ì ¿‹ÏÂ˝›· ⁄ıL¿ ¿≥ Ë÷Ì ? ±flÏ‰_ÿ¤Î≥ ‰CÎÎÏÁ›Î, ⁄_‘Î‚Î, ‰Î›Î — Ï⁄·¬Î, ÷Î. Ï…. …^fiÎ√œ A

Ï⁄˛ÏÀÂ ‹ÎÏ·¿ÌfiÌ ±ı·ı@{ÎLÕfl ±ıLÕ ¿o’fiÌ±ı 1770

‹Î_ ⁄ıL¿ ±Î˜Œ ÏËLÿV÷ÎfifiÎ fiÎ‹ı ’Ëı·Ì ⁄ıL¿ V◊Î’Ì Ë÷Ì. µ’flfiÎ Ï«hÎ‹Î_ ⁄÷ÎT›Î ‹…⁄ wÏ’›ÎfiÌ ¿flLÁÌ fi˘À˘ ’HÎ ÷ı »Î’÷Ì Ë÷Ì. ⁄ıL¿ ±Î˜Œ ⁄ı Ó√Î· ±fiı ⁄ıL¿ ±Î˜Œ ⁄˘Q⁄ı …ı‰Ì I›Îfl ’»Ì V◊’Î›ı·Ì ⁄ıL¿˘±ı ’HÎ «·HÎÌ fiÎb_ »Î’‰Îfi_ Âw ¿›* Ë÷._ á Q

‹˘⁄Î≥· Œ˘fi‹Î_ ‰’flÎ÷Ì Ï·Ï◊›‹-±Î›fi ⁄ıÀflÌfiÌ fl«fiÎ ±fiı ¿Î›˝’©Ï÷ Á‹Ω‰˘.

‹˘ÏË÷ ≥ÁflÎfiÌ, ‰Ìfl’fl, Ï…. ¬ıÕÎ; µk’· …ı. Á˘fiÌ, ±‹flı·Ì A

⁄ıÀflÌfiÎ CÎHÎÎ ’˛¿Îfl »ı, ’fl_÷ ‰…fi ±fiı ¿ÿ ÁÎ‹ı ’Î‰flfiÎ ±ÎµÀ’À ‹…⁄ Ωı÷Î_ ⁄Ì∞ ±ı¿›ı ⁄ıÀflÌ Ï·Ï◊›‹±Î›fifiÌ ÷˘·ı ±Î‰÷Ì fi◊Ì. ±Î ⁄ıÀflÌfiÎ ÁÎ‹ÁÎ‹Î ‰Ì…ÿoÕ (±ıfi˘Õ ÷ı‹… ¿ı◊˘Õ) ±I›_÷ Ë‚‰Î Ï·Ï◊›‹fiÎ ±fiı ¿Î⁄˝fifiÎ ⁄fiı·Î Ë˘› »ı. Ï·Ï◊›‹ ‰‚Ì ⁄Ë ’˛Ï÷Ïø›ÎÂÌ·/ reactive ’ÿÎ◊˝ »ı, ‹ÎÀı ÷ıfiÎ ±b‹Î‚¬Î‹Î_ ‰ÌΩbfiÎ V‰w’ı ¬ÎVÁÌ ‰Ì…‚Ì¿ ±ıfi∞˝ Á‹Î› »ı. ±ı ¿ Áfl¬Î‹HÎÌ— Ï·Ï◊›‹±Î›fifiÌ 1 Ï¿·˘√˛ Î‹ ‰…fifiÌ ⁄ıÀflÌ 150 ‰Î˜À¿·Î¿ …ıÀ·Ì ‰Ì…‚Ìfi˘ Á_«› ¿flı »ı, F›Îflı ±ıÀ·_ 50 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

… ‰…fi ‘flÎ‰÷Ì Ïfi¿·-‹ıÀ· ËÎ≥ÕˇÎ≥Õ ⁄ıÀflÌfiÌ ÁflıflÎÂ ZÎ‹÷Î 80 ‰Î˜À-¿·Î¿ ¿fl÷Î_ ‰‘Îflı fi◊Ì. ·ıÕ-±ıÏÁÕ ⁄ıÀflÌfiÌ VÀ˘flı… ¿ı’ıÏÁÀÌ ÷˘ ’˛Ï÷ Ï¿·˘√˛Î‹ı 25 ‰Î˜À-¿·Î¿ »ı, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı Ï·Ï◊›‹-±Î›fifiÌ ⁄fl˘⁄flÌ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ÷ıfi_ ‰…fi  6 √b_ ‰‘Îflı Ë˘‰_ Ωı≥±ı. Ï·Ï◊›‹-±Î›fifiÎ ⁄ÌΩ ŒÎ›ÿÎ — ±ı¿ ‹ÏËfiÎ‹Î_ ÷ı ⁄ıÀflÌ ’˘÷Îfi˘ ‹ÎhÎ 5Ñ «Î…˝ √‹Î‰ı »ı, F›Îflı Ïfi¿·-‹ıÀ· ËÎ≥ÕˇÎ≥ÕfiÌ ZÎ‹÷Î 20Ñ …ıÀ·Ì CÎÀÌ Ω› »ı. Ï·Ï◊›‹±Î›fifi_ «ÎÏ…*√ ¿fl÷Î ’Ëı·Î_ ÷ıfiı ’Òflı’ÒflÌ ÏÕV«Î…˝ ¿fl‰Ì ’Õ÷Ì fi◊Ì. ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi ±fiı ·ı’À˘’ ‹ÎÀı ±ıÀ·ı … ÷ı Á√‰Õ¤flÌ fiÌ‰ÕÌ »ı. µ’flÎ_÷ ÷ıfiı ÁıÓ¿Õ˘ ‰¬÷ Ïfl«Î…˝ ¿flÌ Â¿Î› »ı, …ı CÎHÎÌ ¬flÌ ⁄ıÀflÌ±˘fiÎ ¿ıÁ‹Î_ Â@› fi◊Ì. «ÎÏ…*√fiÌ ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ‰’flÎÂ ¶ÎflÎ ø‹Â— ◊÷Î ÏÕV«ÎÏ…*√fiÌ ’˛˘ÁıÁ ÿı¬Ì÷Ì flÌ÷ı À<-‰ı ÀˇÎÏŒ¿ …ı‰Ì »ı. ≥·ı@Àˇ˘·Î≥À ÷flÌ¿ı ◊˘Õ<_ CÎb_ ZÎÎfl¿ flÁÎ›HÎ (ÿÎ.÷. ≥◊fl) ‘flÎ‰÷Ì Ï·Ï◊›‹-±Î›fi ⁄ıÀflÌ‹Î_ÁÎ‹ÁÎ‹Î ⁄ıelectrodes/ ‰Ì…ÿoÕfiı ±ı¿‹ı¿ ¿fl÷Î_ ±Ï·M÷ flÎ¬‰Î ‹ÎÀı ‰E«ı ⁄ÎflÌ¿ Ï»ƒ˘‰Î‚_ Áı’flıÀfl Ë˘› »ı. M·Î„VÀ¿’ÿÎ◊˝fi_ ⁄fiı·_ ±ı ’ÎÏÀÛÂfi ‹ÎhÎ ÁÒZ‹ ±Î›fi˘fiı Ï»ƒ˘ ¶ÎflÎ ’ÁÎfl ◊‰Î ÿı »ı. Ï·Ï◊›‹ ‰Ì…ÿoÕ ’˘Ï{ÏÀ‰ »ı, F›Îflı¿Î⁄˝fi ‰Ì…ÿoÕ fiı√ıÏÀ‰ »ı. «ÎÏ…*√ ‰¬÷ı Ï‰z÷ ¿flLÀfiÎ ≥·ı@Àˇ˘LÁ ¿Î⁄˝fi ‰Ì…ÿoÕfiı ¤Îfl˘¤Îfl fiı√ıÏÀ‰ ¿flÌ ‹Ò¿ı, ±ıÀ·ı Ï·Ï◊›‹fiÎ ’˘Ï{ÏÀ‰ ±Î›fi˘ Áı’flıÀfl ¶ÎflÎ ¿Î⁄˝fifiÎ fiı√ıÏÀ‰ ‰Ì…ÿoÕ ÷flŒ ‰Ëı »ı. (…\±˘, ÕÎ›Î√˛Î‹ fi_. 1.) ⁄ıÀflÌfiÎ ‰’flÎÂ ÿflQ›Îfi ø‹Â— ◊÷Î ÏÕV«ÎÏ…*√ ‰¬÷ı ’˘Ï{ÏÀ‰ ±Î›fi˘ ¿Î⁄˝fifiı ÷∞ ’Î»Î Ï·Ï◊›‹ ÷flŒ ±Î‰ı »ı, F›Îflı Ï·Ï◊›‹fiÎ ≥·ı@Àˇ˘LÁfi˘ ’˛‰ÎË ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifiÎ ¿ı ·ı’À˘’fiÎ ’˛˘ÁıÁfl ÷flŒ ‰ËÌ fiÌ¿‚ı »ı. (…\±˘, ÕÎ›Î√˛Î‹ fi_. 2.) ¿·Î¿˘ Á‘Ì ±ı Ïø›Î ±ı¿‘ÎflÌ «Î· flËı »ı. ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi‹Î_ ·√¤√ «˘‰ÌÁ ¿·Î¿, ÷˘ ·ı’À˘’‹Î_ Á‹›√Î‚˘ ÁÎÕÎ hÎHÎ◊Ì «Îfl ¿·Î¿fi˘ ÷˘ ¬fl˘.á

ÿÏfi›Î‹Î_±fiı¤Îfl÷‹Î_Ë‰ı¿ıÀ·Î_‰WÎ˝«Î·ı±ıÀ·’ı _ Àˇ˘Ï·›‹»ı?

(±fiÁ‘Îfi _ ±_¿fiÎ »ıS·Î ¿‰flfi_ «Î·)

¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı ±ı ‰‘ ‹Ëk‰fi_ Ë÷_. 42,15,000 ⁄ıfl·fi_ ◊›_ ±fiı ⁄ÌΩ_ ÿÁ ±Î ‹˘¿˘ ÿÁ ‰Ê˝ ’»Ì 1859 ‹Î_ ‰Ê˝ ’»Ì 1879 ‹Î_ ÷˘ ·√¤√ ±ÎT›˘. ⁄L›_ ±ı‰_ ¿ı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ 2,00,00,000 ⁄ıfl· Á‘Ì ’Ë˘ÓE›_. ⁄‘_ ’ı„LÁS‰ÎÏfi›Î flÎF›‹Î_ I›Î_fiÌ flÎ˜¿ ±Î˜≥· ‹‚Ìfiı 100 ¿fl÷Î_ ‰‘ ¿o’fiÌ±˘ ¿o’fiÌ √fl‹ ’ÎHÎÌfiÎ {flÎfiÌ ‹ÎŒ¿ …‹Ìfi ’ıÀˇ ˘Ï·›‹fiÎ ‘_‘Î‹Î_ ’ÕÌ ±fiı ÁÿÌ ’ÒflÌ ’fl fiÌ¿Y›Î_ ¿fl÷_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ Á‹ıÀÌ ÷ıfi˘ ◊÷Î Á‘Ì‹Î_ ÷ı‹fiÎ ËΩfl˘ ÷ı·¿>‰Î±˘ ⁄Îfl Ï⁄{fiıÁ «·Î‰÷Ì Ë÷Ì. (·ıÏÀfi ¤ÎÊÎ‹Î_ ‹ÏËfiı »±ı¿ ¿fl˘Õ ⁄ıfl· ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ¿Îœ‰Î ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ±ıÀ·ı ’HÎ flÎ˜¿ ±Î˜≥· ›Îfiı ¬Õ¿fi_ ·ÎB›Î. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ Àı@ÁÎÁ flÎF›‹Î_ ÷ı·) ±Î Áfl‰ÎHÎÌ ¿ıÀ·˘¿ Á‹› eÀ÷Ì flËÌ, „V’LÕ·ÀÎ˜’ fiÎ‹fiÎ V◊‚ı ÷˘ ¬Ì«˘¬Ì« ’HÎ I›Îfl ⁄Îÿ ±Î_÷Ïfl¿ ÿ⁄ÎHÎ CÎÀ÷Î_ ’˛‰ÎË flÌ÷ı ¬ÕÎ ¿flÎ›ı·Î 400 ÷ı·¿>‰Î±˘fi_ ±À¿Ì √›˘ ±fiı ¿o’fiÌ±ı ÿı‰Î‚_ e_@›_. “…_√·” ⁄L›._ (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘.) Ï‰ÂÎ‚ ’Î›ı ±ıÕÏ‰fi Õˇı¿ fiÎ‹fiÎ ’ˆÁÎ’ÎhÎ ‰ı’ÎflÌ±ı flÎ˜¿ VÀÎLÕÕÛ ±Î˜≥·fi˘ ‹ÎÏ·¿ fl˘¿Œı·fl, …ıHÎı ËÎ◊ ‘flÎ›ı·Ì ±Î‰Ì ’˛T≤ÏkÎ±ı ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ±Î˜≥· Ï⁄{fiıÁ‹Î_ ·Î_⁄Ì ‹˘fi˘’˘Ï· ¤˘√‰Ì ¬Ïfi… ÷ı·fiÌ flı·‹»ı· ¿flÌ ÿÌ‘Ì. ±Î˜≥·fiÌ …‹Ìfi ·Ì{ ’fl ‹ı‚‰Ì ±fiı ’ÎHÎÌfiÎ ÀuÒ⁄ ‰ı· ‹ÎÀı ‰’flÎ÷Ì ›Î_ÏhÎ¿ ÏÕˇ· ‰Õı I›Î_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ ‘_‘˘ …ı‹HÎı Âw ¿›˘˝ ÷ı‹Î_ FË˘fi ÕÌ. ÂÎfl¿Î‹ ¿flÎT› _. ’ıÀ˘Ï·›‹fi ˇ _ √‚÷fl …ıfiÎ ¶ÎflÎ ◊÷ _ ±ı fl˘¿Œı·flı 1870 ‹Î_ V◊Î’ı·Ì VÀÎLÕÕÛ ±Î˜≥· ¿o’fiÌ ‹A› ÁÎ_¿ÕÌ ŒÎÀ ÁËı… ’Ë˘‚Î ‹Î√˝‹Î_ Œıfl‰Î› ±ıÀ·Î ’Òfl÷˘ … Ë÷Ì, …ıfiÌ ⁄˘·⁄Î·Î‹Î_ ‹˘À<_ ›˘√ÿÎfi ‹˘Àfl‰ÎËfi˘ ±ıÕÏ‰fi Õˇı¿ı ’˛›ÎÁ ËÎ◊ ‘›˘˝ Ë÷˘. ±Î’‰ÎfiÎ_ Ë÷Î_. ±Î‹ »÷Î_ ΩHÎ‰ÎΩı√ ‰Î÷ ±ı »ı ¿ı ±¬÷fl˘ ‘Î›Î˝ ¿fl÷Î_ ‰‘ ÁŒ‚ flèÎ˘. Ï‰rfi˘ ±ı ±˘√HÎÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±_÷ ¤Î√ı CÎHÎÌ ‹˘Àfl‹Î_ ÿ·˝¤ ±fiı Á‰˝’˛◊‹ ÷ı·¿>‰˘ fl˘…fi_ 20 ’Ì’ (⁄ıfl·) ¤flÎ› ±ıÀ·_ ‹˘ÓCÎÎ ÿÎ‹fi _ ’ıÀˇ˘· ‰’flÎ÷_ fi Ë÷ _. ±Î ‹˘Àfl˘ ⁄ıÀflÌ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ±Î’‰Î ·ÎB›˘. ¨«Î≥‹Î_ 21 ‹ÌÀflfiÎ (69 ’Î‰ÕÛ Ë÷Ì. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ¿<· ‹‚Ìfiı 54 µI’Îÿ¿˘±ı1896 ŒÌÀfiÎ) ÷ı·¿>‰Î±ı ÿ˘Ëfi Âw ¿› * ÷ı ÁÎ◊ı ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ ◊Ì 1915 Á‘ÌfiÎ ±flÁÎ‹Î_ 35,000 ≥·ı„@Àˇ¿ ¿Îfl ›√ Âw ◊›˘ ±fiı …÷ı ÿËÎÕı ÷‹Î‹ ±˙z˘Ï√¿ ’˛√Ï÷fi˘ ÿÎfl˘‹ÿÎfl ±ı liquid gold/’˛‰ÎËÌ Á˘fiÎ ’fl flËı‰Îfi˘ Ë÷˘. 1859 fiÎ ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi ±ıÕÏ‰fi Õˇı¿fiÎ ÷ı·¿>‰Î ¶ÎflÎ ¿<· 2,000 ⁄ıfl· ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ‹Y›_. À>¿_ Á‹› ’»Ì ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ_ ⁄ÌΩ_ flÎF›˘‹Î_ ¬Ïfi… ÷ı· ‹ÎÀı ÂÎfl¿Î‹ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_. ÿÁ ‰Ê˝ ’»Ì 1869 ‹Î_ ’˛˘Õ@Âfi 19‹Ì ÁÿÌ‹Î_ Àı@ÁÎÁ ¬Î÷ı ¬Ì«˘¬Ì« V◊Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î ÷ı·¿>‰Î±˘

⁄fiÎ‰Ì Ë÷Ì ±fiı d· «Î…˝ ’»Ì 80 Ï¿·˘‹ÌÀflfi_ ±_÷fl ¿Î’÷Ì ±ı ‹˘Àfl˘fi_ … «·HÎ ‰‘Îflı Ë÷._ ≥·ı„@Àˇ¿ ¿ÎflfiÌ Àı@fi˘·˘Ï…fiı Ï‰¿ÁÎ‰‰Îfi_ ±Ïfi‰Î›˝ ⁄L›_ Ë˘÷ ±fiı ÷ı Àı@fi˘·˘Ï…±ı √· ¬Ì·T›Î_ Ë˘÷ ÷˘ ±Î…ı ⁄‚÷HÎfiÌ ¿À˘¿ÀÌ◊Ì ‹Î_ÕÌfiı B·˘⁄· ‰Î˜Ï‹*√ Á‘ÌfiÎ CÎHÎÎ ’˛ffi˘ À‚Ì Ω÷, ’fl_÷ ÏflŒÎ≥Ïfi_√fiÌ ’˛˘ÁıÁ ËV÷√÷ ◊›Î ’»Ì ’ıÀ˘·ˇ Ï‰z÷ ‹˘Àfl¿Îflfi˘ Ï¿ŒÎ›÷Ì Ï‰¿S’ ⁄L›_. ’ıÀ˘· ˇ ±ı„L…fi

…\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 51

‘flÎ‰÷Ì ‹˘Àfl˘ ⁄fi‰Î ‹Î_ÕÌ, ⁄Á ÷◊Î Àˇ¿ ‹ÎÀı ÕÌ{· ±ı„L…fi˘ ‰’flÎ÷Î_ ◊›Î_, F›Îflı VÀÌ‹fl˘ ¿˘·ÁÎfiı ⁄ÿ·ı ŒuÒ· ±Î˜≥·fi_  ÿËfi ¿fl‰Î ·Î√Ì. flÎ≥À ⁄˛‘Áı˝ ‰ÎËfiT›‰ËÎflfiÎ {Õ’Ì ÁÎ‘fi ÷flÌ¿ı ±˜fl˘M·ıfifiÌ …ı Â˘‘ ¿flÌ ÷ı ’HÎ Á·¤ ⁄fiı·Î ’ıÀˇ˘·fiı ±Î¤ÎflÌ Ë÷Ì, F›Îflı Ï·±˘ ⁄ı¿ı·ıLÕı ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ‰Õı ⁄ı¿ı·Î≥À ÷ˆ›Îfl ¿›Î˝ ⁄Îÿ M·Î„VÀ¿-’ÿÎ◊˘˝fi_ fi‰_ ZÎıhÎ ¬ÒS›_. ’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÌ µ’·„O‘fiÎ ’√·ı ÷fiı Î ÁıÓ¿Õ˘ µ’›˘√˘ ‹‚Ì ±ÎT›Î. (…\±˘, ⁄Î…\fi˘ ¿˘Ã˘.) ±˙z˘Ï√¿ ZÎıhÎı ÷ıfi_ ‹Ëk‰ Ωı÷Î_ ÷ı ’˛‰ÎËÌ Á˘fiÎ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î‰Î ·ÎB›_. ¬Ïfi… ÷ı·fiÌ Áfl‰ÎHÎÌ±˘ Œ@÷ ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ eÀÌ Ë˘÷ ÷˘

’J◊fl˘ ‰Õı ⁄L›Î Ë÷Î, …ı‹fiÌ ±_ÿfl ÿÀÎ›ı·Î_ ±fiı¿ ÿÏfl›Î≥ …‚«fl˘fi˘ Áı„Lƒ› ¿Î⁄˘˝ËÎ≥ÕˇıÀ Á¬÷ √fl‹Ì ±fiı Á¬÷ ÿ⁄ÎHÎ ‰E«ı ’˛‰ÎËÌ ËÎ≥Õˇ˘¿Î⁄˝fi‹Î_ ±ıÀ·ı ¿ı øÒÕ ±Î˜≥·‹Î_ Œıfl‰Î›Îı Ë÷˘. ≥ÀÎÏ·, Ï⁄˛Àfi, ¡ÎLÁ, Ω’Îfi, ±‹ıÏfl¿Î, fiı‘fl·ıLÕ ‰√ıflı ÿıÂ˘fiÌ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ¿o’fiÌ±˘ ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfi‹Î_ ’˘÷Îfi˘ ¿Îfl˘⁄Îfl V◊Î’‰Î ÷I’fl Ë÷Ì. ¿›Î ÿıÂfiÌ µ‹ıÿ‰Îfl ¿o’fiÌ ‹ÎÀı ¿‹ÎÕ µCÎÎÕ‰Î_ ÷ı ±fl⁄V÷ÎfifiÎ flÎΩ ±Oÿ· ±{Ì{ ≥Ofi ÁÎµÿı fiyÌ ¿fl‰Îfi_ Ë÷_. V‰¤Î‰fi˘ ÷ı …flÎ Â_¿ÎÂÌ·, ‹ÎÀı ±√Îµ ‰ı’ÎflfiÎ ⁄ËÎfiı ’Îfl¿Î ‹·¿˘‹Î_ ’ıÁÎfl˘ ¿flÌ ÷ı‹fiı √·Î‹ ⁄fiÎ‰fiÎfl ≥ÀÎÏ·, Ï⁄˛Àfi, fiı‘fl·ıLÕ, ¡ÎLÁ ‰√ıflı ÁÎ‹˛ÎF›‰ÎÿÌ ÿıÂ˘fiÌ ¿o’fiÌ±˘fiı ÷ıHÎı O·ı¿ Ï·VÀ‹Î_ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘Ì. ‹ÎhÎ ±‹ıÏfl¿Î … ±ı‰˘ ÿıÂ Ë÷˘ ¿ı …ıfiÌ Áfl¿Îfl I›Î_fiÌ ’˛Î≥‰ıÀ ¿o’fiÌ±˘fiÎ ’flÿıÂÌ ¿Îfl˘⁄Îfl‹Î_

‹Îfi‰Ω÷ ’fl ±ı ⁄‚÷HÎfi˘ ‰ˆÏr¿ ¤flÕ˘ ¿ÿÎ« fi ΩQ›˘ Ë˘÷, ’HÎ ‰ÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÌ Âw±Î÷ı ¿ıfiıÕÎ, ≥LÕ˘fiıÏÂ›Î, ‰ıfiı{±ı  ·Î, ‹ı„@Á¿˘, ≥flÎfi ‰√ıflı ÿıÂ˘‹Î_ ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ ¤_ÕÎfl˘ ‹‚Ì ±ÎT›Î I›Îflı ‹Îfi‰Ω÷ ø‹Â— ±ı ’˛‰ÎËÌ Á˘fiÎfiÌ ‰‘ ±˘ÏÂ›Î‚Ì ⁄fiÌ. Á˙◊Ì ‹˘À˘ Œfl¿ ±Îfl⁄…√÷‹Î_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ËÎ◊ ·ÎB›_ I›Îflı ’Õu˘, ⁄·¿ı ±ı Â˘‘ ◊›Î ⁄Îÿ ’ıÀ˘Ï·›‹fiÌ ˇ flÌ÷Áfl √·Î‹Ì ‰ıÃ‰ÎfiÎ Ïÿ‰Á˘ ±ÎT›Î. Â˘‘ ◊›Îfi˘ ÿÁ¿˘ 1930 fi˘ Ë÷˘. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ VÀÎLÕÕÛ ±Î˜≥· ¿o’fiÌfiÎ ¤ÒV÷flÏ‰t˘fiı ⁄ıËÏflfi ÀÎ’fiÌ ¤ÒÁ’ÎÀÌ fiÌ«ı ¬Ïfi… ÷ı·fi˘ ¿ıÀ·˘¿ ’fl‰Ã˘ ‹‚Ì ±ÎT›˘. ±Î Á‰ı˝ZÎ¿˘fiı ·ÎB›_ ¿ı 562 «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ±¬Î÷Ì

«_«’Î÷ ¿fl÷Ì fi Ë÷Ì ±fiı ’Îfl¿Î ÿıÂ˘fiı …ıHÎı √·Î‹ ⁄fiÎT›Î fi Ë÷Î. ≥Ofi ÁÎµÿfiı ±‹ıÏfl¿fi ¿o’fiÌ ÁÎ◊ı ¿Î‹ ’ÎÕ‰Î‹Î_ ÷ıfiÎ flÎ…’ÎÀfiÌ Á·Î‹÷Ì ·Î√Ì. 1933‹Î_ ÷ıHÎı VÀÎLÕÕÛ ±Î˜≥·

ÀÎ’ Ωı ÷ı·ÁQ≤© Ë˘› ÷˘ ÷ıfi«˘flÁ Ì fi∞¿ ±Î‰ı·Î ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfi‹Î_ 23,31,000 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ flHÎ’˛ÿıÂ‹Î_ ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ ‹⁄·¬ ¤_ÕÎfl˘ Ë˘‰Î Ωı≥±ı. ⁄ıËÏflfifiÌ ÷◊Î ±fl⁄V÷ÎfifiÌ ¤ÒV÷flÌ› fl«fiÎ ·√¤√ Áfl¬Ì Ë÷Ì. ⁄ı› ’˛ÿıÂ˘fiÎ ±Î_÷Ïfl¿ ¬Õ¿˘ Á‹ƒÌ ¿Î_’fiÎ 52 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfifi˘ ¤Ò÷’Ò‰˝ flÎΩ ≥Ofi ÁÎµÿ

¿o’fiÌfiı ÷ı·fiÌ Â˘‘fiÎ ±fiı Â˘K›Î ’»Ì ‹ıÏfl±fi Ï¿o√ èÎ⁄ÀÛ fiÎ‹fiÎ ±‹ıÏfl¿fiı ÷ı· ‹‚ı ÷˘ flÎ˜›ÎSÀÌfiÎ ‘˘flHÎı 1956 ‹Î_ ¿Îœu˘, …ı peak theory ÷flÌ¿ı ÂÎfl¿Î‹fiÎ ±Ï‘¿Îfl˘ Á’fl÷ ¿›Î˝. ΩHÎÌ÷˘ ⁄L›˘. ’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÎ ¤ÒV÷flÌ› Á‰ı˝ZÎHÎ ËÎ◊ ‘flÎ›Î ⁄Îÿ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ’ÎÁÎfiÎ ÏfiWHÎÎ÷ ÷flÌ¿ı ‹ıÏfl›fi èÎ⁄ÀÛı ‹Y›-_ -±fiı ÷ı ‰‚Ì ±ı‰Î ÿıÂ‹Î_ ¿ı F›Î_ ¤Ï‰W›ÏfiÿÎfi ¿›* ¿ı ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ¬Ïfi… 1933‹Î_ ±ı¿ı› ‹˘Àfl¿Îfl fi Ë÷Ì, ÷ı·fiÎ ’˛˘Õ@Âfifi_ ÏÂfl˘Ï⁄Lÿ/peak ±ıÀ·ı ±ıÀ·ı ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi_ ‹Ëk‰ Â_ ÷ı ¨À ¿ı Á‰˘˝E« ·ı‰· 1971 ‹Î_ ±Î‰Ì …‰Îfi_ ’fl ÷◊Î ±fl⁄Ì CÎ˘ÕÎ ’fl Á‰ÎflÌ ¿fl÷˘ »ı ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ’˛˘Õ@Âfi ±√Îµ …ı flÎΩ ≥Ofi ÁÎµÿ ΩHÎ÷˘ fi Ë÷˘. ±Îfl˘Ë‹Î_ ‰K›_ ±ı … ±‰fl˘Ë‹Î_ CÎÀ÷_ fl˘¿Œı·flfiÌ VÀÎÕÕÛ ±Î˜≥· ¿o’fiÌfiı ÷ı‹Î_ …‰Îfi_ »ı. ÏÂfl˘Ï⁄Lÿ◊Ì ±Îfl_¤Î÷ _ ’÷fi ŒÎ‰÷_ ‹Y›_. ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfifiı ÷ı ±_÷ı ÂÒL›fiÎ ±Î_¿ı ÁflÌ …‰Îfi_ »ı. ¿o’fiÌ ⁄ıfl·ÿÌÃ ‹ÎhÎ 23 ÁıLÀfiÌ Ï¿o√ èÎ⁄ÀÛfi_ ’Ò‰Î˝fi‹Îfi ±ı¿ÿ‹ flÎ˜›ÎSÀÌ ’fl¬Î‰÷Ì Ë÷Ì--±ıÀ·ı ¿ı Á«˘À flÌ÷ıÁÎ«_ ’Õu_, ¿ÎflHÎ ¿ı±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ·ÌÀflÿÌÃ ‹ÎhÎ 0.145 ÁıLÀfi˘ ¤Î‰ ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ ’˛˘Õ@ÂfifiÌ ’Õ÷Ì ÿÂÎfi_ ¬Ïfi… ÷ı·fi _ ’˛ ˘Õ@Âfi ⁄flÎ⁄fl 1971 Á«˘À ’Ò‰Î˝fi‹Îfi ¿flfiÎfl ‹ıÏfl±fi Ï¿o√ èÎ⁄ÀÛ ⁄ıÁ÷˘ Ë÷˘. 1947 ‹Î_ ÁÎµÿÌ ‹Î_ … À˘«fiÎ ·ı‰·ı ’Ë˘ÓE›_--±fiı I›Îfl ±fl⁄V÷Îfiı 7,70,00,000 ⁄ıfl· ÁÎ‹ı Œ@÷ ⁄ı ¿fl˘Õ ⁄Îÿ CÎÀ‰Î ·ÎB›_. ±Î fi‰Î ‰·HÎ‹Î_ ±Îfl⁄ ÿıÂ˘±ı Á˘fiıflÌ ÕÎ˜·flfi˘ ‰¿fl˘ flÎ˜›ÎSÀÌ ’ıÀı ‹ı‚T›˘. ±‹ıÏfl¿fi˘ fiŒÎ¬˘flÌfiÎ ‹˘¿˘ ÿÌÃ˘. ≥flÎfiı ÷◊Î ‰ıfiı{±ı·Î±ı ÁÎ◊ı ‹‚Ìfiı »ı¿ ‘˘flHÎı ‹˘ÀÎ ¤Î√fi˘ ‹·Ìÿ˘ ±Îfl˘√Ì √›Î. À>_¿ Á‹› ’»Ì 1960 ‹Î_ Organisation of Petroleum Exporting ±ı … „V◊Ï÷ ¿÷Îfl, ±⁄ ‘Î⁄Ì, ¿<‰ˆ÷ ‰√ıflı ÿıÂ˘‹Î_ Ë÷Ì. Countries/OPEC fiÎ‹fi_ Á_√Ãfi flE›Î ’»Ì ‰Ê˘˝ ◊›ı ÏÁÏfl±Á ¿ËÌ Â¿Î› ÷ı‰˘ ‹Î‹·˘ Ωı ¿ı ⁄ÌΩı Ë÷˘. ÷ı±˘ ’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÎ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ⁄Ωfl‹Î_ ‹˘fi˘’˘·Ì ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ·√¤√ ’ÎHÎÌfiÎ ¤Î‰ı ±fiı ’W¿‚ …J◊Î‹Î_ …‹Î‰‰Î ÀÎ_’Ì flèÎÎ Ë÷Î, ’fl_÷ ÿflı¿ ¤Î‰‰‘ÎflÎfiÎ Á·¤ ⁄L›_, ±ıÀ·ı ‰ÎÏÊ˝¿ ±⁄Ωı ⁄ıfl· ·ı¬ı ÷ıfi˘ ‘‹ÎÕ˘ ±‹ıÏfl¿Îfi_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ’˛˘Õ@Âfi …ı‰_ CÎÀ‰Î ‹Î_Õu_ ¿ı ÷fl÷ ±Î˜’ı¿ ÿıÂ˘±ı ◊‰Î ·ÎB›˘. ’ıÀˇ˘¿ıÏ‹¿SÁfi_ ZÎıhÎ ±˙z˘Ï√¿ øÎ_Ï÷fiÌ Ëÿı ¤Î‰ ‰‘ÎflÌ I›Î_ Ãıfl Ãıfl ±Î‰Î_ ºU›˘ ÁF›Î* ¬ÌS› _, ±‹ıÏfl¿Î “fiıÂfi ±Î˜fi TËÌSÁ” ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷˘ ◊›˘ ±ıÀ·Ì Ëÿı I›Î_ ‹˘Àfl‰ÎËfi˘ ‰K›Î_, flıS‰ıfiÎ VÀÌ‹ ±ı„L…fifiı Ï÷·Î_…·Ì ‹‚Ì ±fiı ÷ıfi_ V◊Îfi ÕÌ{· ±ı„L…fiı ·Ì‘_, CÎHÎÎ_ ◊‹˝· ’Î‰fl VÀıÂfi˘‹Î_ ¿˘·ÁÎfiÌ …B›Î±ı ¬Ïfi… ÷ı· ‰’flÎ‰Î ·ÎB›_ ±fiı ¿ıÀ·Ì›ı ±˙z˘Ï√¿ ‹ÂÌfiflÌ±˘ VÀÌ‹-’Î‰ÕÛfiı ⁄ÿ·ı ÕÌ{·-’Î‰ÕÛ ⁄fiÌ. ∂Ω˝fiÎ ZÎıhÎı ⁄ÿ·Î‰ Œ@÷ ±‹ıÏfl¿Î ’Òfl÷˘ fi flèÎ˘. ’Ïfl‰÷˝fi ‰ˆÏr¿ Ë÷_. µÿÎËflHÎ ÷flÌ¿ı Ï⁄˛Àfi 1945 ‹Î_ ÷ıfi˘ 91Ñ …ıÀ·˘ ±ıfi∞˝ ÁM·Î› ¿˘·ÁÎ ¶ÎflÎ ‹ı‚‰÷_ Ë÷_ ±fiı ¬Ïfi… ÷ı·fi˘ ŒÎ‚˘ ‹ÎhÎ 9Ñ Ë÷˘. ’_ÿfl ‰Ê˝ ’»Ì ¿˘·ÁÎfi_ ’˛ ‹ÎHÎ CÎÀÌfiı 40 ◊›_ Ë÷_, F›Îflı ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ¶ÎflÎ ‹‚÷Ì ±ıfi∞˝ 49Ñ Ë÷Ì. ÂıÊ ŒÎ‚˘ fiı«fl· √ıÁfi˘ ±fiı …‚Ï‰z÷fi˘ Ë÷˘. ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ …J◊˘ 1950 fiÎ ±fiı 1960 fiÎ ÿÁ¿Î±˘‹Î_ ÁË…¤ÒflÌ÷ı ‹ÎÀı ÷’ıfiı ÀÌˇ ˘Ï·›‹fi˘ flı·‹»ı· ‰E«ı ·˘¿˘ ⁄Ë ±ı ‰Î÷ ·Ì ‹‚÷˘ √›Î ¿ı◊›˘, ‘fl÷Ì‹Î_ VÀÎ˜¿ ±‹›Î˝ÿ fi◊Ì. fi‰˘ VÀÎ˜¿ µ‹ıflÎ› fiÏË ±fiı …^fi˘ VÀÎ˜¿ µ·ı«‰Îfi_ ±À¿ı fiÏË I›Îflı ¤_ÕÎfl @›Îflı¿ fiı @›Îflı¿ ¬ÒÀ‰˘ flèÎ˘. ±Î ⁄Î⁄÷fi˘ ’Ëı·˘ «ı÷‰HÎÌÁÒ«¿ Œ·ÎÿıÂ …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 53

…‰Î⁄w’ı ±‹ıÏfl¿Î ‰Ê˝ 2006 ¿fl÷Î_ ’˘÷Îfi_ CÎflı· ’˛˘Õ@Âfi fl˘…fi_ 15 ·Î¬ ’W¿‚ ‰‘ÎflÌfiı ¤Î‰ ⁄ıfl· ¬Ïfi… ÷ı· ÷˘ÕÌ fiÎ¬÷_ Ë÷_. ‰‘ ‰’flÎ›_, F›Îflı µE«Î·fi ÿÎ⁄‰ÎfiÌ 2008 ‹Î_ ±ıÀ·ı ¿ı ±Î‰Ì ZÎ‹÷Î «Î· ‰Êı˝ 2007 ±‹ıÏfl¿Î±ı 1971 ¿fl÷Î_ fl˘…fi_ ÁflıflÎÂ ’»Ì √‹Î‰Ì ÿÌ‘Ì, ‰‘ 22 ·Î¬ ⁄ıfl· ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ıfi_ µI’Îÿfi ¬Ïfi… ÷ı· ¬’Ì flèÎ_ ¿’Î›ı …÷_ Ë÷_. ÁÎµÿÌ »ı. ¤Ï‰W›‹Î_ ’HÎ ±fl⁄V÷ÎfifiÎ flÎΩ «Õ÷Ì ¤Î_…HÎÌfi˘ ±ı Œˆ{·ı Ωı› _ ¿ı ±‹ıÏfl¿Î ø‹ ⁄ÿ·Î‰Îfi˘ ÷ıfiÎ CÎÀ÷Î ’˛˘Õ@ÂfifiÌ fi◊Ì. µkÎfl˘kÎfl ¬˘À ’Òfl‰Î ‰‘ ‰‘÷Ì ÏÕ‹ÎLÕfiı Á˘ ’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÌ ±Î›Î÷ À¿Î ’Ë˘Ó«Ì ‰‚Î› ¿flÌ flèÎ_ Ë÷_. 1973 ‹Î_ ±ıÀ·˘ ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ Âı‰fl˘fi ¿o’fiÌ±ı fl˘…fiÎ ±œÌ ·Î¬ ÕÎ˜·flfiÎ ≥{flÎ›ı· Ï‰w© ÁM·Î› fi◊Ì ±fiı …ı ¤ÎÕı ·Ì‘ı·_ ÏÕˇÏ·_√ …ËÎ… ÏÕV¿‰flfl ÕÌ’ ÁÌ{ ≥Ï…M÷fi_ ›© ŒÎÀÌ ’fl‰Ã˘ ‹‚ı ÷ı ’Î»˘ fiÌ¿Y›_ I›Îflı Œˆ{·fiÌ ÿ˘fl‰HÎÌ ËıÃ‚ ±Î˜’ı¿ ÿıÂ˘fiÎ ÁV÷˘ fi◊Ì--±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı÷ıfiı ÿ˘Ëfi fiÏË, ’fl_÷ ‹_◊fifiÎ ’˛Ï÷ÏfiÏ‘±˘ ¤ı√Î ‹Y›Î ±fiı Ë’÷Î‰Îfl 378Ñ fi˘ ‘˘flHÎı ¿Îœ‰˘ ’Õı »ı. ¤Î‰‰‘Îfl˘ ΩËıfl ¿flÌ ÿÌ‘˘. ΩL›±ÎflÌ, 1972 ‹Î_ ±‹ıÏfl¿Îfi_ … ºWÀÎ_÷ ·˘. ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ‘flÎ‰÷Î_ ±ı ÿıÂfiÎ_ ⁄ıfl·ÿÌÃ ¤Î‰ 1.85 ÕÎ˜·fl Ë÷˘. ΩL›±ÎflÌ, 1974 ‹Î_ 35 flÎF›˘ ’˛˘Õ@ÂfifiÎ ÏÂfl˘Ï⁄Lÿfiı @›ÎflfiÎ_ ‰ÀÎ‰Ì «Ò@›Î_ 7.00 ÕÎ˜·fl ¿flÌ fiÎ¬‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ≥ΩflÎÂÎËÌfi˘ ’fl«˘ »ı. 1970 fiÌ Áfl¬Î‹HÎÌ±ı ±Î…ı ÷ı flÎF›˘‹Î_ 50Ñ ⁄÷Î‰‰Îfi˘ ÿ˘fl I›Î_ ’HÎ ±À@›˘ fiÏË. ΩL›±ÎflÌ, 1975 ‹Î_ ⁄ıfl·ÿÌÃ ¤Î‰ 10.46 ÕÎ˜·fl Á‘Ì ’Ë˘ÓE›˘ ±fiı ΩL›±ÎflÌ, 1977 ‹Î_ 12.70 ÕÎ˜·flfi˘ ◊›˘. ¤Î‰˘ I›Îfl ’»Ì ÿfl ‰Êı˝ ±ı‰flı… Á‰Î «Îfl ÕÎ˜·fl ·ı¬ı ‰‘÷Î flèÎÎ-±fiı ‰‘Îfl˘ Ë∞ «Î· »ı. ’˛Ï÷⁄ıfl·ı ±œÌÁ˘ ÕÎ˜·flfiÎ ÏŒ√flı ‰Î÷ ’Ë˘Ó«ı ±ı fi˘⁄÷ ⁄Ë ÿÒfl fi◊Ì. Ë‰ı ««Î˝‹Î_ ¿ıLƒ‰÷a ±ı‰Î ⁄ı Á‰Î·˘ — ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ·√¤√ 150 ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ ‹‚Ì ±ÎT›_, ’fl_÷ »ıS·Î_ ’Î_hÎÌÁı¿ ‰Ê˝‹Î_ … ÷ıfiÎ ¤Î‰˘ 75 √HÎÎ ‰K›Î ÷ıfi_ ¿ÎflHÎ Â_ ? ⁄ÌΩı Á‰Î· — ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ ¬ÒÀ‰Î ‹Î_Õı·˘ ¤_ÕÎfl Ωı ¤Î‰‰‘ÎflÎ ‹ÎÀı ¿ÎflHÎ¤Ò÷ Ë˘› ÷˘ ±Î…ı ÿ˘œÁ˘ ‰Ê˝ı ÷ıfi˘ ±_ÿÎ…ı ¿ıÀ·˘ …J◊˘ ⁄Î¿Ì flèÎ˘ »ı ? ⁄LfiıÁ‰Î·˘ ‹Ëk‰fiÎ »ı. ’Ëı·Î Á‰Î· ’fl ÁflıflÎÂ ‹Îfi‰Ìfi_ ¤ÎÏ‰ ±fiı ⁄ÌΩ Á‰Î· ’fl Á‹√˛ ‹Îfi‰Ω÷fi_ ¤ÎÏ‰ ±‰·_⁄ı »ı.

¿fl÷Î_ ’HÎ ±˘»\_ ¬Ïfi… ÷ı· fiÌ¿‚ı »ı. µI’Îÿfi ±Õ‘˘±Õ‘ ◊›Î ’»Ì ÷ı µHÎ’fiı ’ÒflÌ ÿı‰Î ‹ÎÀı ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ¿o’fiÌ±ı ‹ı„@Á¿˘fiÎ ±¬Î÷‹Î_ ÁÎ√fl÷Ï‚›ÎfiÎ ÏÕˇÏ·_√ ¶ÎflÎ øÒÕ ±Î˜≥· ¿ÎœÌ flËÌ »ı. ±Î ¿Î›˝ ’Î≥fiÌ ¤Î∞ ±fiı À¿ÎfiÎ ‰CÎÎfl …ı‰ _ »ı. ÷Ï‚›Îfi_ ÂÎfl¿Î‹ ¿flÌ I›Î_ ÷ı·fi˘ ¤Ò√¤˝¤_ÕÎfl Â˘‘‰˘ ±fiı ’»Ì ÷Ï‚›ı ’Î›Î ¬˘ÕÌ ÷ı·¿>‰Îfi_ ⁄Î_‘¿Î‹ ¿fl‰_ ±I›_÷ ¬«Î˝‚ fiÌ‰Õı »ı--±fiı »÷Î_ ±Î…ı ‹ı„@Á¿˘fiÎ ±¬Î÷‹Î_ ·√¤√ 4,000 ÷ı·¿>‰Î±˘ ›Îfiı ¿ı ±Î˜≥· M·ıÀŒ˘‹˝ »ı. ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ÂÌ Ï¿o‹÷ı ’˛ÎM÷ ◊Î› ÷ıfiÎ ±_ÿÎ… ‹ÎÀı Œ@÷ ⁄ı ÿÎ¬·Î ÀÎ_ ¿‰Î ’Òfl÷Î »ı. ±ı¿ ÏÕˇÏ·_√ ÏÂ’fi˘ »ı ±fiı ⁄ÌΩı ±Î˜≥· M·ıÀŒ˘‹˝fi˘ »ı. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ Âı‰fl˘fi ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ¿o’fiÌ±ı ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’Ëı·Î_ ‹ı„@Á¿˘fiÎ ±¬Î÷‹Î_ ÷ÎÏË÷Ì fiÎ‹fiÎ ±ÎÂÎV’ÿ ÷ı·ZÎıhÎfi _ ÏÕˇÏ·_√ ¿fl‰Î 260 ‹ÌÀfl (855 ŒÌÀ) ·Î_⁄_

«Ì…fi˘ ¤Î‰ ±fiı ’Ïfl⁄‚˘ ÁM·Î› ¶ÎflÎ ◊Î› ¿˘≥ »ı. ’ı’HÎ Àˇ˘Ï·›‹fiÎ ¿ıÁ‹Î_ÏÕ‹ÎLÕ ±ı ⁄Lfiı fiı√fiyÌ ıÏÀ‰ ’˛¿ÎflfiÎ_ »ı. ÿÏfi›ÎfiÎ ⁄‘Î ÿıÂ˘ ËÎ· ⁄Îfl ‹ÏËfiı 32 ±⁄… ⁄ıfl· …ıÀ·_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ‰Î’flı »ı ±fiı ÷ı ÏÕ‹ÎLÕ‹Î_ Á÷÷ ‰‘Îfl˘ ◊÷˘ flËı »ı. ÿÎ¬·Î ÷flÌ¿ı2007 ‹Î_ ±Î√·Î

ÏÕV¿‰flfl ÕÌ’ÕÎ˜·ÁÌ{ ¤ÎÕı ·Ì‘‹ÏËfiÎ±˘ _. fl˘…fi_ ¤ÎÕ< _ 2,50,000 fl Ë÷…ËÎ… _ ±fiı ÂÎfl¿Î‹‹Î_ fiÌ¿‚Ì …‰ÎfiÎ Ë÷Î. ÷Ï‚›_ 24,000 ŒÌÀ fiÌ«ı Ë÷_. ÂÎflÕÌfi˘ fi‚Î¿Îfl ÿfl eÀı 100 ÕÎ˜·flfi˘ Ë˘›, ±ıÀ·ı ÷ı ¬Î÷ı ¿<· 24,00,000 ÕÎ˜·flfi˘ ¬«˝ ◊›˘ ±fiı ÂÎflÕÌfiÎ Àıfl‰ı

54 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

ΩıÕÎ÷Î_ ÿÎ_÷Î‰Î‚Î_ «ø˘ ’ˆ¿Ì ÿflı¿fiÎ Âı‰fl˘fi ¿o’fiÌ±ı 80,000 ÕÎ˜·fl «Ò¿T›Î. µ’flÎ_÷ …ËÎ… ’fl ÕuÒÀÌ ⁄Ω‰÷Î 175 ±ı„L…Ïfi±fl˘, fiÎÏ‰¿˘, ¤ÒV÷flÏ‰t˘ ‰√ıflıfiı ±Î¿Ê˝¿ ’√Îfl ÷ı‹… ¤J◊Î_ ±ÎM›Î_. Âı‰fl˘fi ¿o’fiÌ±ı ⁄‘_ ‹‚Ì 350 ¿fl˘Õ ÕÎ˜·fl ¬E›Î˝ I›Îflı ÷ÎÏË÷Ì fiÎ‹fiÎ ±ı ÷ı·ZÎıhÎ ¶ÎflÎ fl˘…fiÎ 1,25,000 ⁄ıfl· …ıÀ·˘ ’fl‰Ã˘ ‹‚‰˘ Âw ◊›˘, …ı ±Î’HÎÎ ⁄˘Q⁄ı ËÎ≥ ¿fl÷Î_ ±Õ‘˘ Ë÷˘. ±Î ’˛˘Õ@Âfi ÷fl÷_ ±Î˜≥· M·ıÀŒ˘‹˝ ⁄Î_K›Î ’»Ì Â@› ⁄L›_. ‹ı„@Á¿˘fiÎ ±¬Î÷‹Î_ CÎHÎÎ_ ¬flÎ_ ±Î˜≥· M·ıÀŒ˘‹˝fiÎ ’Î›Î Á‹ƒfiÎ ÷Ï‚›ı Àı¿‰ı·Î »ı. Á˙◊Ì ÷˘Ï÷_√ ‹Î‚¬_ ’HÎ Âı‰fl˘fi ¿˘’˘˝flÂ ı fifiÎ … M·ıÀŒ˘‹˝fi_ »ı, …ıfiı ⁄Î…\fiÎ ÕÎ›Î√˛Î‹‹Î_ L›Ò ›˘¿Û ⁄ÎflÎfiÎ VÀıE› ±Î˜Œ Ï·⁄Àa ÁÎ◊ı …flÎ Áfl¬Î‰Ì …\±˘. ¨«Î≥ 610 ‹ÌÀfl (2,100 ŒÌÀ) »ı ±fiı ‰…fi 43,000 Àfi »ı. ±Î ‹Î‚¬_ 535 ‹ÌÀfl (1,754 ŒÌÀ) …ıÀ·_ ’ÎHÎÌ‹Î_ »ı. ⁄‘ _ ‹‚Ìfiı 50 ¿fl˘Õ ÕÎ˜·flfiÎ ¬«ı˝ ÷ı ⁄_‘Î›,_ »÷Î_ ±Î…ı ÷ıfiÎ ¶ÎflÎ ’˛ÎM÷ ◊÷Î øÕ ±Î˜≥·fi˘ ÿˆÏfi¿ …J◊˘ 50,000 ⁄ıfl· ¿fl÷Î_ ‰‘Îflı fi◊Ì. ¿Ëı‰Îfi_ ÷ÎI’›˝ ±ı ¿ı

Á‘Ì ¬ÒÀ‰Îfi˘ fi◊Ì. Ë¿Ì¿÷‹Î_ ±ı »Î’ ‹Ëÿ˚ ±_Âı ¤˛Î‹¿ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ ÿıÂ˘ ’˘÷ÎfiÌ ÷ı·ÁQ≤Ï©fiı ·√÷˘ ÁÎ«˘ ±Î_¿Õ˘ ΩËıfl ¿fl÷Î fi◊Ì. Ï‰rflÎ…¿ÎflHÎ‹Î_ ’˘÷ÎfiÌ flÎ…¿Ì› ‰√ V◊Î’‰Î ÷ı±˘ ±Ï÷Â›˘„@÷ µ‹ıflÌfiı ±Î_¿Õ˘ ÀÎ_¿ı »ı ±ıÀ·_  … fiÏË, ’HÎ ÷ı‹fi_ CÎb_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ Áfl‚ flÌ÷ı µ·ı«Ì Â¿Î› ¿ı µ’›˘√‹Î_ ·ı‰Î› ÷ı ’˛¿Îflfi _ Ë˘÷_ fi◊Ì. µÿÎËflHÎ …ı‰Î ⁄ı ¿ıÁ ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷ÎfifiÎ ÷◊Î ¿ıfiıÕÎfiÎ »ı. ÷ı·ÁQ≤Ï©‹Î_ ⁄ı› ÿıÂ˘ ±fiø‹ı ’Ëı·Î ±fiı ⁄ÌΩ fi_⁄flfiÎ √HÎÎ› »ı, ’fl_÷ ⁄LfiıfiÎ_ “÷ˆ·Ï«hÎ˘” …ıÀ·Î_ √·Î⁄Ì ÿ˘flÎ›Î_ »ı ±ıÀ·Î_ ‰ÎV÷‰‹Î_ fi◊Ì. ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷ÎfifiÎ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ¤_ÕÎfl ÁÎ‹ı ÷ıfiÎ ‰÷˝‹Îfi ’˛˘Õ@Âfifi˘ ±Î_¿Õ˘ ‹Î_Õ÷Î …HÎÎ› ¿ı ±ı ’fl‰Ã˘ Ë∞ ·√¤√ 65 ‰Ê˝ «Î·ı. ±Î flıÏ√V÷ÎfiÌ ÿıÂ‹Î_ ÷ı·fiÎ_ ±fiı √ıÁfiÎ_ ZÎıhÎ˘ 80 …ıÀ·Î_ »ı, ’fl_÷ ÷ıfi_ ±Õ‘Î ¿fl÷Î_ ‰‘ ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ‹ÎhÎ CÎÎ‰Îfl fiÎ‹fiÎ ÷ı·ZÎı hÎ‹Î_ fiÌ¿‚ı »ı. 1982 ◊Ì ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfi ⁄Î¿ÌfiÎ_ ZÎıhÎ˘ ±_√ı «Ò’¿ÌÿÌ Ω‚‰ı »ı. ±ı¿ ÏfiWHÎÎ÷ ±‹ıÏfl¿fi ‹ıJ› ÏÁ‹LÁı hÎHÎ ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ “Twilight in the desert” fiÎ‹fiÎ

’W¿‚ fiÎHÎÎ_ Ë˘Q›Î_ ’»Ì›ı ±Î…¿Î· ¬Ïfi… ÷ı· ±˘»\ _ ‹‚ı »ı ±fiı ’Õ÷fl Ï¿o‹÷ı ±I›_÷ ‹˘ÓCÎ_  fiÌ‰Õı »ı. ±Î ø‹ ’HÎ @›Î_ Á‘Ì «Î·ı ÷ıfi˘ ¤fl˘Á˘ fi◊Ì. ¤Ï‰W›fiı ·√÷˘ ‹A› Á‰Î· ’HÎ ±ı … »ı. ÿ˘œÁ˘ ‰Ê˝ Á‘Ì µkÎfl˘kÎfl ‰‘ fiı ‰‘ …J◊Î‹Î_ µ·ı«Î›Î ’»Ì ±Î…ı ‘fl÷ÌfiÎ ’ıÀÎ‚‹Î_ ¿ıÀ·_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ⁄Î¿Ì flèÎ_ »ı ±fiı ÷ı ’fl‰Ã˘ ±Î√Î‹Ì ¿ıÀ·Î_ ‰Ê˝ Á‘Ì ‹‚Ì Â¿ı ÷ı‹ »ı? ±Î ‹ËÎ‹Ò·Î ±U‹Ì…L› ⁄‚÷HÎfiÌ ±ı¿˚V’Î›flÌ ÕıÀ ±_ÿÎÏ…÷ flÌ÷ı ’HÎ fiyÌ ¿fl‰Ì Ë˘› ÷˘ ±Î…ı ÷ıfi˘ ±fiÎ‹÷/reserve …J◊˘ ¿ıÀ·˘ »ı ±ı ’Ëı·Î_ ΩHÎ‰_ flèÎ_. Ï‰Ï‰‘ ÿıÂ˘ ¤ÒV÷flÌ› Á‰ı˝ZÎHÎ ¶ÎflÎ ÷ıfiı ·√÷Î ±ÕÁ|Î

’V÷¿‹Î_ ·A›_ ¿ı ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfi ÷ıfiÎ ’˛˘Õ@ÂfifiÎ ÏÂfl˘Ï⁄Lÿfiı ‰ÀÎ‰Ì √›_ »ı ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ¬Ïfi… ÷ı· ¿Îœ‰Î ‹ÎÀı …ı ‹⁄·¬ ¬Îw_ ’ÎHÎÌ ÷ıHÎı ÿ⁄ÎHÎ’Ò‰¿˝ ’Î÷Î‚‹Î_ ÃÎ_V›_ ÷ıfiı ·Ì‘ı ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ_ ZÎıhÎ˘fi_ ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ …ı‹fi_ ÷ı‹ ‰Î’fl‰Î›˘B› flèÎ_ fi◊Ì. Ï‰ÂıÊ CÎfi÷ÎfiÎ ZÎÎfl›@÷ ’ÎHÎÌ ÁÎ◊ı Ï‹·Î‰À ◊›Î ’»Ì @‰Î˜Ï·ÀÌfiÌ º„WÀ±ı ÷ı ⁄√ÕÌ «Ò@›_ »ı. ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ¤Î‰˘ «Î· ‰Êı ˝ fl˘¿ıÀ‰ı√ı ‰K›Î I›Îflı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛‹¬ F›˘…˝ ÕOS›. ⁄Âı ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷ÎfifiÌ ⁄ı ‰¬÷ ‹·Î¿Î÷ ·Ì‘Ì. ’˛˘Õ@Âfi ‰‘Îfl‰Î ÷ı‹HÎı ÁÎµÿÌ flÎΩ ±OÿS·Î ’fl ÿ⁄ÎHÎ ¿› * ±fiı flÎΩ±ı ·Î«ÎflÌ T›@÷ ¿flÌ, ¿ı‹ ¿ı ‰‘

¿ÎœÌ «Ò@›Î (…\±±Î_¿ÕÎ ˘, hÎÌΩ fl_√Ìfi¿¿‰fl ’flfi˘ fi¿Â˘.) CÎHÎÎ»ı.¬flÎ ¿fl˘Õ˘‹Î_ ı ±⁄Ωı‹Î_ ‹_ÕÎ›Î »ı, …ı‹fiı ±Î…fiÎ ’˛˘Õ@Âfi ÁÎ‹ı ‹Ò·‰˘ ÷˘ Ëˆ›Î‘ÎflHÎ ⁄_‘Î‰÷Ì ±ı‰Ì »Î’ ’Õı¿ı ¬Ïfi… ÷ı·fi˘ ±fiÎ‹÷ VÀ˘¿ Ë∞ ¿ıÀ·Î¿ ÿÁ¿Î±˘

’ı±ıÀ‰ˇ˘Ï·›‹ ‹¬ ⁄Â Ì »Î’ ¿Îœ‰ ÁÎ◊ı_ Â@› ’Î»Î fiŒ›Î˝Ë÷¿ı_. ’˛µI’ÎÿfifiÌ ⁄Î⁄÷ı ±ı ÿıÂ ‹ÎÀı À˘«‹›Î˝ÿÎ ±Î‰Ì «Ò¿Ì Ë÷Ì. ±Î „V◊Ï÷‹Î_ ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfifi˘ ÷ı·¤_ÕÎfl …ıÀ·˘ Áˆ©Î_Ï÷¿ flÌ÷ı …HÎÎ› »ı …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 55

±ıÀ·˘ ‰Ëı‰Îfl‹Î_ √HÎÎ› fiÏË. ‹÷·⁄ ¿ı 264 ±⁄… ⁄ıfl·fi˘ ÏŒ√fl ‹Îfi‰Î …ı‰˘ fi◊Ì. ¿ıfiıÕÎ 179 ±⁄… ⁄ıfl· ÁÎ◊ı ⁄ÌΩ fi_⁄flı »ı. ±Î ‹⁄·¬ …J◊Î ’ˆ¿Ì 95Ñ ’fl‰Ã˘ ±ı‰˘ »ı ¿ı …ı Ï·„@‰Õ √˘SÕ ÷flÌ¿ı ±·√ ÷flÌ ±Î‰÷Î ’˛‰ÎËÌ V‰w’fi˘ fi◊Ì. ¤ÒV÷flÏ‰t˘ …ıfiı ±Î˜≥· ÁıLÕ ¿Ëı ±ı ’˛¿Îflfi˘ »ı. ¬Ïfi… ÷ı· flı÷Ì‹Î_ ¤‚ı·_ »ı. ⁄_‘ÎflHÎfiÌ º„WÀ±ı ’Î»\_ ÕÎ‹fl …ı‰_ »ı. ’fl_’flÎ√÷ flÌ÷ı ¿flÎ÷Î ÏÕˇÏ·_√ ±fiı ’„Q’_√ ‰Õı ÷ıfiı ±_¿ı ¿fl‰_ Â@› fi◊Ì. ÁflıflÎÂ ⁄ı Àfi flı÷Ì ¿ÎœÌ ÷ıfiÎ ’fl √fl‹ ’ÎHÎÌfi˘ ‹Îfl˘ «·Î‰˘, ÕÎ‹flfiı »^À˘ ’ÎÕ˘, I›Îfl ⁄Îÿ «˘yÁ µWHÎ÷Î‹Îfi ÷◊Î µtÌ’¿ ‰E«ı ÷ıfiı ËÎ≥Õˇ˘…fi √ıÁ ÁÎ◊ı ‰·˘‰˘ I›Îflı ÕÎ‹flfi _ ËÃÌ·_ flıb‹Î‚¬_ ÷ÒÀı ±fiı 1 ⁄ıfl· ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ËÎ◊ ·Î√ı. ±Î ’˛˘ÁıÁ ¬«Î˝‚ »ı ±ıÀ·_ … fiÏË, ⁄·¿ı ’fl_’flÎ√÷ ÷ı·¿>‰Î ¿fl÷Î_ CÎb_ ±˘»\_ ÿˆÏfi¿ ’˛˘Õ@Âfi ‹‚ı »ı. ÁÎµÿÌ ±fl⁄V÷Îfi ÷◊Î ¿ıfiıÕÎ ±ı ⁄Î⁄÷fiÎ ’flÎ‰Î »ı ¿ı …√÷fiÎ ÷ı·¤_ÕÎfl˘fiı ·√÷Î ±Î_¿ÕÎ ’fl Á˘ À¿Î ¤fl˘Á˘ ‹Ò¿Ì Â¿Î› ÷ı‹ fi◊Ì. ±Î ⁄Lfiı ÿıÂ˘ …ı‰Ì „V◊Ï÷ ±˘»Î ¿ı ‰‘ ±_Âı ⁄ÌΩ ¿ıÀ·Î¿ ÿıÂ˘‹Î_ ’HÎ »ı. ÿÎ¬·Î ÷flÌ¿ı ±‹ıÏfl¿Î‹Î_

’ıÀˇ˘Ï·›‹ ¿Îœı ±ıÀ·˘ ’fl‰Ã˘ ‹ı‚‰‰Î 66,000 Àfi ¬Õ¿˘ ÷˘Õ‰Î ’Õı, …ı‹fi_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ÷ÎflT›Î ’»Ì ÷ı‹fi˘ «Òfl˘ eÀ⁄˘·fiÎ ‹ıÿÎfi …ı‰ÕÎ ±ıÏfl±Î ’fl ¬ÎVÁ˘ 12.2 ‹ÌÀfl (40 ŒÌÀ) ΩÕ˘ ◊fl ¬Õ¿Ì ÿı. ‰Êı˝ ÿËÎÕı ±ı ◊fl 4,453 ‹ÌÀflfi˘ (14,600 ŒÌÀfi˘) ’ËÎÕ ⁄fiı. ±Î Ω÷fi˘ ÏÁ·ÏÁ·˘ ¿ıÀ·Î_ ‰Ê˝ «Î·ı ? ±fiı ÷ı ’HÎ ±ı‰Î ‰÷˝‹Îfi Á_Ωı√˘‹Î_ ¿ı F›Îflı ±Î¬Î …√÷fiı fl˘…fiÎ 9 ¿fl˘Õ ⁄ıfl·fi˘ ¬’ ’Õı »ı ! ±_÷ı ŒflÌ ’Î»˘ ±ı … Á‰Î· ◊Î› ¿ı ’ı·Î ±ıÕÏ‰fi Õˇı¿ı 1859 ‹Î_ ’˛◊‹ ÷ı·¿>‰˘ V◊Î’Ì ’ıÀ˘Ï·›‹fi ˇ _ ÿ˘Ëfi Âw ¿›Î˝ ’»Ì 150 ‰Êı˝ ±Î…ı M≤J‰ÌfiÎ ¤Ò√¤˝‹Î_ ¿ıÀ·˘ ’fl‰Ã˘ ÂıÊ ⁄E›˘ »ı ? ’˛ffi ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ ¤_ÕÎfl˘ ÷Ï‚›Î{ÎÀ¿ @›Îflı ◊Î› ÷ıfi˘ fi◊Ì. ÏÕ‹ÎLÕfi˘ ±fiı ÁM·Î›fi˘ »ı. ¿˘≥¿ flÌ÷ı ±ı ⁄Lfiı »ıÕÎfiı ±I›Îflı ¤ı√Î ¿flÎ› »ı, ’fl_÷ …ı Ïÿ‰Áı ÁM·Î› F›Îflı ÏÕ‹ÎLÕfiı ’Ë˘Ó«Ì fi ‰‚ı I›Îflı …wflÌ ’fl‰Ã˘ ‹ı‚‰Ì fi Â¿÷Î ÿıÂ˘fiÎ_ ±◊˝÷h_ Î˘ ’ÕÌ ¤Î_√‰ÎfiÎ_ »ı--±fiı ÷ı Ïÿ‰Á hÎHÎ ¿ı «Îfl ‰Ê˝ ¿fl÷Î_ ‰‘ ÿÒfl fi◊Ì. Ï‰r¤fl‹Î_ ‹_ÿÌfi_ ±¤÷’Ò‰˝ ‹˘…\_ ŒflÌ

±Î˜≥· ÁıLÕfiÌ …ı‹ ±Î˜≥· Âı·/shale »ı. flı÷Ìfiı ⁄ÿ·ı flı÷ÌfiÎ ¬Õ¿˘‹Î_ ’«ı·_ ¬Ïfi… ÷ı· »ı. ⁄Lfiıfi_ ¤ÒV÷flÂÎjÎ …flÎ Á‹∞ ·˘. ±ÎÏÿ¿Î‚‹Î_ ◊›_ ±ı‰ _ ¿ı ‹flı·Î Á‹ƒÌ ∞‰˘fi˘ ¿Î⁄˘˝ËÎ≥ÕˇÀı Á¬÷ √fl‹Ì ±fiı Á¬÷ ÿ⁄ÎHÎ ‰E«ı ËÎ≥Õˇ˘¿Î⁄˝fi‹Î_ Œıfl‰Î›Î ⁄Îÿ …ı ±U‹Ì…L› ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ⁄L›_ ÷ı Ï»ƒ· ¬Õ¿˘ ¶ÎflÎ «Ò‰Î¿ ’Î‹Ìfiı ¤ÒV÷flÌ› ’˘·ÎHÎ˘‹Î_ ¤flÎ›_ ±fiı ’»Ì Ï»ƒ˘flÏË÷ ±ıÀ·ı ¿ı ’Îfl√Q› fi Ë˘› ±ı‰Î «˘÷flŒÌ ¬Õ¿˘±ı ÷ıfiı ±ı ⁄¬˘·˘‹Î_ ’ÒflÌ flÎA›._ ¿fl˘Õ˘ ‰Ê˝ ⁄Îÿ ÂÎflÕÌ µ÷ÎflÌ ÷ıfiı ‹ÎhÎ µ·ı«‰Îfi_ flèÎ_. ’fl_÷ ±‹¿ Ãı¿ÎHÎı F›Î_ ¬Õ¿˘ ’Îfl√Q› Ë˘› ±◊‰Î ÷˘ ‹ÎhÎ flı÷Ì Ë˘› I›Î_ ±ı ’ıÀ˘Ï·›‹ ˇ ¤Ò√¤˝ Áfl˘‰fl ÷flÌ¿ı ±Ï·M÷ flËı‰Îfiı ⁄ÿ·ı »^À¿ flı÷Ì‹Î_ ¿ı Ï»ƒ· ¬Õ¿˘‹Î_ ’˛‰ıU› _. ±Î˜≥· ÁıLÕfi˘ ¿ı ±Î˜≥· Âı·fi˘ ±ËS›Î …ı‰˘ ±‰÷Îfl ÷ıfiı ‹Y›˘ ±fiı ÁÎ‹ÎL› ’©Ï÷±ı ÷ıfiı ËV÷√÷

‰‚‰Îfi_ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ’ıÀˇ ˘Ï·›‹fi˘ ¿˘≥ … Ï‰¿S’ fi◊Ì. À>_¿‹Î_, ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ »ıS·Î ¤_ÕÎflfi_ ÷Ï‚›_ ÿı¬Î‰Î‹Î_ ¤·ı ‰Îfl ·Î√ı, ’fl_÷ ⁄‚÷HÎfi˘ ¿Îfl‹˘ ÿ¿Î‚ @›Î_› ‰Ëı·˘ Âw ◊‰Îfi˘ »ı. ÿ¿Î‚fiÌ ’Ëı·Ì ±Áfl …ı‹HÎı ‰ıÃ‰Ì ’Õı ÷ı ÿıÂ˘‹Î_ ¤Îfl÷fi˘ Á‹Î‰ıÂ ◊Î› »ı, ¿ı‹ ¿ı ±Î’HÎı I›Î_ ‰÷˝‹Îfi ÿflı ‰’flÎÂ «Î· flËı ÷˘ ’HÎ ¤Îfl÷fiÎ ¤Îˆ√˘Ï·¿ ’ıÀÎ‚‹Î_ flËı·˘ ÷ı·¤_ÕÎfl 10 ‰Ê˝‹Î_ ¬ÒÀÌ …‰Îfi˘ »ı. (‰ˆÏr¿ ±fiÎ‹÷ …J◊Î‹Î_ ¤Îfl÷fi˘ ŒÎ‚˘ 0.5Ñ »ı, F›Îflı ‰’flÎÂ 3Ñ »ı.) Ë¿Ì¿÷‹Î_ ‰’flÎÂ Á÷÷ ‰‘÷˘ Ω› »ı. 200102 ‹Î_ ¤Îfl÷ı 95 ¿fl˘Õ ⁄ıfl· ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ⁄ÎY›_, ÷˘ 2006-07 ‹Î_ ÏŒ√fl 128 ¿fl˘Õ ⁄ıfl· ◊›˘. µI’Îÿfi Ωı ±ı ÿflı ‰‘ı ÷˘ ⁄˘Q⁄ı ËÎ≥◊Ì ‹Î_ÕÌfiı ⁄ÎÕ‹ıfl Á‘ÌfiÎ ÷ı·¤_ÕÎfl˘ ’Î_«ı¿ ‰Ê˝‹Î_ … ¬ÒÀÌ …‰Î ’Î‹ı.

¿fl‰Îfi ±Î˜_ ≥‹·U¿ı·ÁıL⁄L› Õfi_ 1_. ⁄ıfl· …ıÀ· _ ÷ı· ‹ı‚‰‰Î ⁄ı Àfi flı÷Ìfi_ “’Ì·ÎHÎ” ¿fl‰_ ’Õı ÷˘ ±Î˜≥· Âı·fiÎ 1 ⁄ıfl· ‹ÎÀı 1.32 Àfi ¬Õ¿˘ ÁÎ◊ı ¿Î‹ ’ÎÕ‰Îfi_ flËı, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı ÁÎ‹ÎL› ÷ı·¿>‰˘ ÿˆÏfi¿ ‘˘flHÎı ÁflıflÎÂ …ı 50,000 ⁄ıfl·

¿ÕÎfiÌ ’‚˘…HÎ‹Î_ ’Õ˘ ÷˘ —’HÎ fl…^¿flıÿ˘œ ·Î ·Î_⁄±Î_ Î ⁄›Îfifi˘ À>¿˘_ ÁÎflÎ_Âfi ±ÎÀ·˘ ’ıÀˇ±ËŸ ˘Ï·›‹fi˘ ÁÿÌ …^fi˘ ›√ Ë‰ı ±Î◊‹Ì flèÎ˘ »ı ±fiı ÏÕ‹ÎLÕ @›Îflı ÁM·Î›fiı ±Î˜‰flÀı¿ ¿flÌ Ω› ÷ıfiÌ ±ÎÕı ÁÿÌfiı ¿ı ÿÁ¿Îfiı ⁄ÿ·ı ‹ÎhÎ ‰Ê˘˝ √HÎÎ› »ı.á

56 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfi˘ ¬Ωfi˘ F›Îflı flËV›fiÎ ’ÀÎflÎ‹Î_ ÁÌ· ◊›˘

(±fiÁ_‘Îfi 20 ‹Î ’ÎfiÎfi_ «Î·)

…ıÀ·˘ Á‹› ·ÎB›˘. ±Î ÷ÎÁ¿˘fi_ ±fiı flÎ˜›· ±_⁄ÎÕÌfi_ ¿<· ‹ÒS› Á˘ÓCÎ‰ÎflÌfiÎ ÷ı ±flÁÎ‹Î_ ’HÎ wÎ. 1,00,00,000 Ë÷_. ±Î ¿<⁄ıfl¤_ÕÎflfi_ I›Î_ ’ÒHÎ˝Ï‰flÎ‹ ±ÎT›_ fiÏË. ÷ÎÁ¿˘ fiÌ«ı Á˘fiÎfiÎ ±fiı w’ÎfiÎ ÏÁyÎ ‰Õı ¤flı·Î ’ÀÎflÎ ËÎ◊ ·ÎB›Î. (Á˘fiÎfi˘ 1 ÏÁy˘ I›Îflı w’ÎfiÎ 10 ÏÁyÎ ⁄flÎ⁄fl Ë÷˘.) ±Î ÏÁyÎ±˘fi‹_ ÒS› wÎ. 30,00,000

’»Ì ±_√˛ıΩı±ı fiı’Î‚fiı »o»ıÕ‰Îfi_ ⁄_‘ ¿›* Ë÷_. ‰Ê˘˝ ’»Ì fiı’Î‚fi_ ‰ÕÎ ’˛‘Îfi’ÿ Á_¤Î‚÷Î …_√ ⁄ËÎÿflı 1850-51 ‹Î_ Ï⁄˛ÀfifiÌ ‹·Î¿Î÷ ’HÎ ·Ì‘Ì Ë÷Ì. fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ fiı’Î‚ ’Ë˘ÓE›Î

±Î_¿‰Î‹Î_ ±ÎT› _. Ï⁄◊fl ¬flÌÿÂ„@÷ ’ı·ıÁfiÎ ¿>‰Î±ı ⁄‘_Ω ‹‚Ì wÎ. 1.3 ±˘¿Ì ¿Îœu˘. wÏ’›ÎfiÌ ’˛‹ÎHÎı ı÷Î_ 1970 ‹Î_ ¿fl˘Õfi˘ ÷ıfiÌ Ï¿o‹…˜÷¿’˘À wÎ. 26 ¿fl˘Õ ±fiı 2000 fiÌ ÁÎ·‹Î_ wÎ. 110 ¿fl˘Õ Ë÷Ì. ±Î ¤Î‰ ⁄ıÂ¿ ‹ÎhÎ ±ı ¬ΩfiÎfi˘ ¿ı …ı ËV÷√÷ ◊›˘--±fiı ÷ı ±Î‰˘ ⁄Ë‹ÒS› Ë˘› ÷˘ fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÌ ÁÎ◊ı …ı ¬Ωfi˘ √Î›⁄ ◊›˘ ÷ıfiÌ Ï¿o‹÷ ±_ÿÎ…ı ¿ıÀ·Ì ? Ï¿o‹÷fiÎ fiÎ‹ı … fiÏË, ’fl_÷ ¬Ωfi˘ @›Î_ √›˘ ±ı ⁄Î⁄÷ı ’HÎ Ω÷Ω÷fiÌ ±À¿‚˘ ÷ı‹… ±Œ‰Î±˘ «Î·Ì. ¿ıÀ·Ì¿ ÁÎ_›˘Ï√¿ ⁄Î⁄÷˘±ı ÷ı‹Î_ ‰‚Ì ¿S’fiÎfiÎ fl_√˘ ’Ò›Î˝. ÿÎ¬·Î ÷flÌ¿ı 1857 fi˘ V‰Î÷_h› Á_√˛Î‹ Œı· √›Î ⁄Îÿ ’ırÎfiÎ ¿ıÀ·Î¿ ‹flÎÃÎ ±fi«fl˘±ı ¤Î‰fi√flfiÎ ÏÂË˘fl ¬Î÷ı ±ÎÂfl˘ ·Ì‘˘ Ë÷˘. ±Î ⁄Î⁄÷ V‰Î÷_h› Á_√˛Î‹fiÎ ÷‰ÎflÌ¬Ì «˘’Õı fi˘Ó‘Î›Î ’»Ì ±fiı ‰Ê˘˝ ⁄Îÿ ’hÎT›‰ËÎflfiÌ ±‹¿ «⁄fl¬Ì±˘ ‹‚Ì ±ÎT›Î ’»Ì fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÎ ¬ΩfiÎfiı ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı ΩıÕÌ ÿı‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ‹Î‹·˘ ±ıÀ·Ì Ëÿı «B›˘ ¿ı ÏÂË˘flfiÌ ⁄ËÎfl √˘‹÷ırfl ’ÎÁı @›Î_¿ ¬Ωfi˘ ÿÀÎ›ı·˘ Ë˘‰ÎfiÎ Á‹Î«Îfl ‰Ëı÷Î ◊›Î ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ 1976 ‹Î_ ÏÂË˘flfiÌ ’_«Î›÷ı ÃflÎ‰ ¶ÎflÎ ΩËıfl ¿›* ¿ı ¬ΩfiÎfi˘ ±‹¿ ÏËVÁ˘ ÷ıfiı ‹‚‰˘ Ωı≥±ı. ⁄Î¿ÌfiÌ fl¿‹fi˘ ‰ËÌ‰À ÂÌ flÌ÷ı ¿fl‰˘ ±ı ’HÎ ¤Î‰fi√flfiÎ Ï…S·Î ¿·ı@Àflfiı …HÎÎ‰‰Î‹Î_ ±ÎT›._ ¬Ωfi˘ ÷˘ ΩHÎı fi ‹Y›˘, ’HÎ ÏÂË˘flfi_ fiÎ‹

I›Îflı ±ıË÷ÿıÂ_. ‹Î_ …_√ ’ÿ¤˛ ⁄ËÎÿWflÀfi_¿flÌ  ±ı¿Á√Ìfl «øÌ ÂÎÁfi flÎΩfiı ‰›fiÎ flÎ…¿<‹Îflfiı ÷ıHÎı flÎΩ ⁄fiÎT›˘ Ë÷˘. fiÎfiÎÁÎËı⁄fiı ÷ıHÎı ±ÎÏl÷ ÷flÌ¿ı V‰Ì¿Î›Î˝ ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ¿ÎÃ‹_Õ<◊Ì ±‹¿ Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀı fiÎ√Î…\fi˝ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î V◊‚ı ÷‹ı fiı flËı‰Î ‹ÎÀı fiÎfiÌ

÷ıfiÌ ±ı Ωı¿Õı ‰Î÷ Á_¿‚Î›ı _ flèÎ»ı._ ¿ı Ï⁄◊fl »˘ÕÌfiı Ï‰ÿÎ› ◊›ı·Î fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎ±ı ÷˘ ·fiyÌ ±_√˛ıΩı◊Ì ⁄«‰Î ‹ÎÀı ’˘÷ı F›Î_ ±ÎÂfl˘ ·Ì‘˘ Ë˘› I›Î_ … ÷ı‹fiÌ Á_’ÏkÎfiÎ ’ÀÎflÎ ¿ı CÎÕÎ Ë˘‰Î Ωı≥±ı. ¤Îfl÷‹Î_ @›Î_› flËı‰_ Á·Î‹÷ fi Ë÷_, ±ıÀ·ı fi‰ √…flÎΩıfiÎ ÷ı‹… ±rÎfl˘ËÌ ÁˆÏfi¿˘fiÎ ¿ÎŒ·Î ÁÎ◊ı ÷ı±˘ ÁflËÿ ±˘‚_√Ì fiı’Î‚ …÷Î flèÎÎ. ≥VÀ ≥„LÕ›Î ¿o’fiÌfiÎ ËÎ◊ I›Î_Á‘Ì ’Ë˘Ó«ı ÷ı‹ fi Ë÷Î, ¿ÎflHÎ ¿ı 1814-16 fiÎ √fl¬Î ‰Î˜fl ÷flÌ¿ı ΩHÎÌ÷Î ⁄fiı·Î ›©‹Î_ ÷ıfiı ±ı ÿıÂfiÎ ±Îø‹¿ Ï‹Ω…fi˘ ’fl«˘ ‹‚Ì √›˘ Ë÷˘. ·ÕÎ≥‹Î_¤Îflı ¬‰ÎflÌ ‰ıÃuÎ

¿ıflÎΩ F›Î_iÎÎfiı ⁄ı ‹ÏËfiÎ ±√Îµ fiÎ√Ïfl¿ ’ÿ¤˛WÀ ◊›ı÷flÌ¿ı ·Î Lƒ ÁÎ‹ÎL› ÁË¿<À
ÕÎ⁄ı — √˘Ï’÷ ¬ΩfiÎ Ï‰Âı fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ı rÎ±ı ‹flÎÃÌ ¤ÎWÎÎ‹Î_ ·¬ı·Î ÁÎ_¿ıÏ÷¿ Á_ÿıÂÎfiÌ «⁄fl¬Ì fiÌ«ı — ¤Î‰fi√flfiÎ ÏÂË˘fl fi∞¿ ±Î‰ı·Î √˘‹÷ırflfi_ ÏÂ‰‹_Ïÿfl, …ıfiÌ ±ÎÁ’ÎÁ‹Î_ @›Î_¿ ¬Ωfi˘ Ë˘‰Îfi_ ‹fiÎ› »ı

‹Ëı·Î÷ ±Î’Ì. (fiÎ√Î…\fi˝ ±ı … V◊‚

…\·Î¥2008áÁŒÎflÌá 57 21

wÎ. 93,000 «Ò¿T›Î, …ı fl¿‹ ËÎflfiÎ ‹ÒS› ¿fl÷Î_ ÿÁ‹Î ¤Î√ …ıÀ·Ì Ë÷Ì. ±Î ø‹ ·Î_⁄˘ Á‹› «ÎS›Î ¿flı ±fiı ø‹ı ø‹ı Á‰˝V‰ ·Ò_ÀÎ› ±ı‰_ Ωı ¿ı fi ⁄L›_. fiÎ√Î…\fi˝ fiÎ …_√·fi_ ‰Î÷Î‰flHÎ ÷ı‹fiı

’˛¿flHÎ ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ÁflÌ «Ò@›_ Ë÷_. ¤·Î›ı·_ ’˛¿flHÎ 1957 ‹Î_ ŒflÌ ÷Î…\_ ◊›,_ ¿ÎflHÎ ¿ı ±ı ‰Ê˝ 1857 fiÎ V‰Î÷_h› Á_√˛Î‹fiÌ Â÷Î„Oÿfi_ Ë÷._ fiı’Î‚fiÎ flÎΩ ‹ËıLƒ±ı (’ÿ¤˛WÀ iÎÎfiıLƒfiÎ Ï’÷Î±ı) ¬Ωfi˘ Â˘‘‰Î ‹ÎÀı fiÎ√Î…\fi˝ fiÎ ’ËÎÕÌ Ï‰V÷ÎflfiÎ_ …_√·˘‹Î_ ¿ıÀ·Ì¿ Á_Â›ÎI‹¿ …B›Î±˘ ’fl ¬˘ÿ¿Î‹ ¿flÎT›_. ‹Î«˝ 27, 1957 fiÎ fl˘… fiı’Î‚fiÎ_ ‰÷˝‹Îfi’hÎ˘‹Î_ Œ@÷ ±ıÀ·Î Á‹Î«Îfl ’˛√À ◊›Î ¿ı flÎΩ ‹ËıLƒfiÎ ±ÎÿıÂ ‹…⁄ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfiÎ

‹ÎŒ¿ ±ÎT›«ı_ fiÏË. ‹ı·ıÏfl›Î‹Î_ ¿ı ’»Ì ±ı ‰Î ⁄ÌΩ ’Ì fl˘√‹Î_ ÷ı±˘ ’À¿Î›Î ±fiı ÁMÀıQ⁄fl 24, 1859 fiÎ Ïÿ‰Áı Q≤I› ’ÎQ›Î. fiÎfiÎÁÎËı⁄fiÎ ±‰ÁÎfi ’»Ì ÷ı‹fiÌ ’IfiÌfiı ¬Î‰ÎfiÎ_ ÁÎ_ÁÎ_ ’ÕuÎ_, ¿ı‹ ¿ı ¬Ωfi˘ …_√·‹Î_ @›Î_¿ ÿÀÎ›ı·˘ ’Õu˘ Ë˘› ÷˘ @›Î_ »ı ±ı ÷ıfiı ¬⁄fl fi Ë÷Ì. ±Î◊Ì …_√ ⁄ËÎÿflı ±ı ’ırÎ’IfiÌfiı fiı’Î‚fiÎ_ ±ÎÃ √Î‹˘fiÌ Ω√Ìfl ⁄Î_‘Ì ±Î’Ì, …ıfiÎ ¶ÎflÎ ⁄Îfl ‹ÏËfiı wÎ. 8,000 fiÌ ‹ËıÁÒ·Ì ±Î‰¿ ‹‚Ì Â¿ı ÷ı‹ Ë÷Ì. 1869 ‹Î_ ±ı ‹ÏË·Îfi_ ±‰ÁÎfi ◊›_ I›Îflı fiı’Î‚ ÿfl⁄Îflı ±ÎÃ √Î‹˘ ŒflÌ ’˘÷ÎfiÎ ËV÷¿ ·Ì‘Î_. ÿflQ›Îfi ¬ΩfiÎfi_ ÁV’ıLÁ‹›

¬ΩfiÎfiÌ _ Â˘‘ ‘fl‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Âw Áfl¿Îflı ¿flÎ›_ ÷ıË÷ Â˘‘¬˘‚fi Ïfl{SÀËÎ◊ Â_ ±ÎT› _ ÷ı ¿ÿÌ ΩËıË÷Ì fl ◊›±fiı _ fiÏË¬˘ÿ¿Î‹ ±fiı ¤Îfl÷ fiÎ_. ±_√ı fiı’Î‚fiı ¿ÿÌ ’Ò»’fl» ’HÎ ¿flÌ fiÏË. fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfi˘ Á_¤Ï‰÷ ¬Ωfi˘ ±Î…ı 150 ‰Êı˝ ’HÎ flËV›fiÎ ’ÀÎflÎ‹Î_ ⁄_‘ »ı. ¿˘≥ ÷ı Á_’ÏkÎfi_ ‹ÒS› ¿ı ÁflfiÎ‹_ ΩHÎ÷_ fi◊Ì, »÷Î_ ¬Ωfi˘ ÁÎ«ı … @›Î_¿ »ı ÷ıfiÎ ±_√ı Â_¿Î fi◊Ì. Ë¿Ì¿÷ı flÎΩÂÎËÌ ›√fiÎ ±Î‰Î ¿ıÀ·Î› √M÷ ¬ΩfiÎ ±Î’HÎı I›Î_ ±fiı¿ Ãı¿ÎHÎı ‰Ê˘˝ ◊›ı ÿÀÎ›ı·Î ’ÕuÎ Ë˘‰Î Ωı≥±ı. Á_’ÏkÎfi˘ ±œ‚¿ …J◊˘ flÎ¬‰Î ‹ÎÀıF›Îflı ‹Ëı·˘ ÁflÏZÎ÷ fiË˘÷Î ±fiı ÁflÏZÎ÷ √HÎÎ÷Î Ï¿S·Îfi_ ËV÷Î_÷fl ›©fiÎ ’√·ı √‹ı ÷ı CÎÕÌ±ı ◊÷_ I›Îflı ¬Ωfi˘ ÁÌ·⁄_‘ CÎÕÎ‹Î_ ¿ı ’ÀÎflÎ‹Î_ ‹Ò¿Ì √M÷÷Î’Ò‰¿˝ ÿÎÀ‰Î ÏÁ‰Î› ⁄ÌΩı ‹Î√˝ fi Ë÷˘, ±ıÀ·ı ¬w_ Ωı÷Î_ ±Î‰Î ’Î÷Î‚-¤_ÕÎfl˘ Áı Ó¿Õ˘ …ıÀ·Î Ë˘› ÷˘ ¿Ëı‰Î› fiÏË. ±Î‹ »÷Î_ ŒflÌ ŒflÌfiı ««Î˝‹Î_ ±Î‰÷˘ ¬Ωfi˘ fiÎfiÎÁÎËı⁄ ’ırÎfi˘ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı 1857fiÎ V‰Î÷_h› Á_√˛Î‹fiÌ fl˘‹Î_«¿ ¿◊Î, ÏÕÀı„@À‰ ‰Î÷Î˝ …ı‰Î ÁV’ıLÁ ±fiı ‰÷˝‹Îfi ÿflı Ωı÷Î_ ±⁄Ωı wÏ’›ÎfiÎ ÏŒ√fl ÁÎ◊ı ÷ı √Îœ ±fiı √Òœ flÌ÷ı Á_¿‚Î›ı·˘ »ı.á

22 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008 58

vfdf[Lzsgf 5?df]bff[gfl ;f]5fzLsjfH ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ 56‹Î ’˛‹¬fiÌ «Ò_ÀHÎÌfi˘ ‹ÎË˘· ⁄flÎ⁄fl ΩQ›˘ »ı. …√÷fiÎ fi_⁄fl ‰fi Á’fl’Î‰fl ÿıÂfiÌ flÎ…¿Ì› ·√Î‹ ¿˘fiÎ ËÎ◊‹Î_±Î‰Âı ±fiı ÁkÎÎfiÌ w±ı …√÷fiÎ ÁÎˆ◊Ì Â„@÷ÂÎ‚Ì T›„@÷fi˘ ÿflFΩı ¿˘HÎ ¤˘√‰Âı ÷ı ±I›Îflı ‹ÎhÎ ±‹ı Ïfl¿Î‹Î_ fiÏË, ’HÎ …√÷fiÎ ⁄ÌΩ ±fiı¿ ÿıÂ˘‹Î_ fl˘Ï…_ÿÌ ««Î˝fi˘ Ï‰WÎ› ⁄L›˘ »ı. ±ËŸ Á’fl„@‰{‹Î_ Ωı ¿ı ««Î˝fi˘ Ï‰WÎ› …\ÿ˘ »ı. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ «Ò_ÀHÎÌ fiÏË, ’HÎ ±ı ÿıÂfiÎ ’˛‹¬˘ Ï‰WÎı ¿ıÀ·Ì¿ flÁ’˛ÿ ‹ÎÏË÷Ì fl…^ ¿flÌ »ı.

1

‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ …ı‹fiÎ ’Ò‰˝Ωı±ı √˘flÎ ±‹ıÏfl¿fi˘fiÎ ÷Î⁄Î ËıÃ‚ √·Î‹˘fi_ ∞‰fi ‰Ì÷ÎT›_ ±ı ⁄flÎ¿ ±˘⁄Î‹Î Â@› »ı ¿ı ◊˘ÕÎ ‹ÏËfiÎ ⁄Îÿ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛◊‹ Ïfi√˛˘‰_ÂÌ ’˛‹¬ ÷flÌ¿ı Á˘√_ÿ ·ı. ±ı¿ Á‹›ı Ωı ¿ı ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ÿÏflƒ √˘flÎ ¿<À
‹Î_ÕÌfiı ÏÁ√ÎflıÀ ·Î≥Àfl Á‘ÌfiÌ «ÌΩı ’fl SEAL OF THE PRESIDENT OF THE UNITED STATES ±ı‰Ì ‹Ë˘fl ·Î√ı·Ì Ë˘› »ı. (⁄Î…\fi_  Ï«hÎ.) ‹Ë˘fl‹Î_ ‰E«˘‰« √vÕ »ı, …ıfiÎ ÕÎ⁄Î ’_Ω‹Î_ ÂjÎw’Ì ÷Ìfl »ı ±fiı …‹HÎÎ ’_Ω‹Î_ ÂÎ_Ï÷fi_ ’˛Ï÷¿ √HÎÎ÷Ì ±˘Ï·‰ T≤ZÎfiÌ ÕÎ‚¬Ì »ı. ±Î ‹Ë˘fl 1880 ‹Î_ fl«Î›Î ’»Ì √vÕfi_ ‹˘œ<_ @›Îflı¿ ÕÎ⁄Ì ÷flŒ ±fiı @›Îflı¿ …‹HÎÌ ÷flŒ ‹_ÕÎ›ı·_ flËı ±ı flÌ÷ı ÷ıfiÌ ±Î¿ÚÏ÷ ‰¬÷˘‰¬÷ ⁄ÿ·Î÷Ì flËÌ »ı. ±I›Îflı ‹˘œo …‹HÎÌ ÷flŒ »ı. ÏËfl˘ÏÂ‹Î ±fiı fiÎ√ÎÁÎ¿Ì ’fl ±b⁄˘Q⁄ ŒıÓ¿‰Îfi˘ ÏfiHÎ˝› ·ıfiÎfl ’˛‹¬ ËıflÌ À%‹fiı √vÕfi_ ‹˘œ<_ …‹HÎÌ ÷flŒfi_ ¿flÎT›_ I›Îflı ±ı‰Î ŒıflŒÎflfiÎ ¬·ÎÁÎ ÷flÌ¿ı Â_ ¿ÎflHÎ ±ÎM›_ ?á

2

3

±‹ıÏfl¿fi ’˛‹¬fiÎ M·ıfi◊Ì ‹Î_ÕÌfiı TËÎ≥À ËÎµÁfiÌ ÏÕfifl M·ıÀ Á‘ÌfiÌ ±fiı ·ıÀfl ’ıÕ◊Ì

≥. Á. 1800 ‹Î_ …ıfi _ «HÎ÷fl ±ÎÃ ‰Êı˝ ±fiı 2,32,371 ÕÎ˜·flfiÎ ¬«ı˝ ’Òw_ ◊›_ ±ı TËÎ≥À ËÎµÁ ±‹ıÏfl¿Îfi_ ⁄ıVÀ flËıHÎÎ_¿ ‹¿Îfi √HÎÎ› »ı. (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘.) ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ¬Î÷ı 18 ±ı¿flfi_ ZÎıhÎŒ‚ ‘flÎ‰÷Ì ±ıVÀıÀ ’fl ⁄_‘Î›ı·Î ¤˘Ó›flÎ ÁÏË÷ » ‹Î‚fiÎ ±fiı ⁄‘_ ‹‚Ì 5,100 «˘flÁ ‹ÌÀfl ±ıÀ·ı ¿ı 55,000 «˘flÁ ŒÌÀ ¿Îfl’ıÀ 412 ±ı Ïfl±ÎfiÎ ÿfl‰ÎΩ, ‹¿Îfi‹Î_ 147135 ⁄ÎflÌ±˘, ±˘flÕÎ,8 ÿÎÿflÎ, 3 Ï·Œ˚À ÷◊Î 1 ÏÁfiı‹Î Ï◊±ıÀfl »ı. ±Î ÷ıfi˘ ⁄ÌΩı ±‰÷Îfl »ı, ¿ı‹ ¿ı ⁄_‘Î›Î ’»Ì 1814 ‹Î_ ÷˘ ±ı ‹¿Îfifiı ’Ò‚˘ «Î_’Ì ⁄Î‚Ì ‹Ò¿Î›_ ±fiı ‹ÎhÎ ÿÌ‰Î·˘ ⁄«‰Î ’Î‹Ì. TËÎ≥À ËÎµÁfiı ±Î√ ¿˘HÎı ·√ÎÕÌ ±fiı ÂÎ ‹ÎÀı ?á …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 59

4

’˛‹¬fi˘ …ıfiı ’Õ»Î›˘ ¿ËÌ Â¿Î› ÷ı‰˘ ÏÁÏfi±fl ·U¿flÌ ±Î˜ÏŒÁfl ‹›Î˝Ïÿ÷ ±_÷fl flÎ¬Ìfiı Ëo‹ıÂÎ_ ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı «Î·ı »ı. (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘) ±Î˜ÏŒÁflfiÎ ËÎ◊‹Î_ “eÀ⁄Î˜·” ÷flÌ¿ı

»ı. Áfl¬Ì ⁄Î_‘HÎÌfiÎ_ ±fiı ÁΩ‰ÀfiÎ_±Î‰Î_ ⁄ı M·ıfi »ı. ±ı¿ Ï‰‹Îfi fi_. 28000 fi_, ÷˘ ⁄Ì…_ fi_. 29000 fi_ »ı. Ï‰‹Îfi˘ Ωı ‰fifiı ⁄ÿ·ı À< Ë˘› ÷˘ ÷ı‹Î_ “±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” ¿›_ ?á 6

¤Îfl÷‹Î_ flÎ…¿Ì› ’ZÎ˘fi˘ Á‹Îfl fi◊Ì, ’HÎ ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ Õı‹˘øıÏÀ¿ ±fiı Ïfl’„O·¿fi ±ı‹ ⁄ı… ’ZÎ˘ »ı. Ïfl’„O·¿fi ’ZÎfi˘ ÏÁQ⁄˘· ËÎ◊Ì »ı, ÷˘ Õı‹˘øıÏÀ¿ ’ZÎfi_ «Ò_ÀHÎÌÏ«é √‘ıÕ˘ »ı. ⁄Lfiı ÏÁQ⁄˘· Ï⁄fiÁkÎÎ‰Îfl »ı. ⁄ı‹Î_◊Ì ±ı¿ı› ’ZÎı ÷ı‹fiı ±Ï‘¿Ú÷ flÌ÷ı ±’fiÎ‰÷˘ ÃflÎ‰ ’ÁÎfl ¿›˘˝fi◊Ì, »÷Î_ «ÒÀ_ HÎÌ’˛«Îfl ‰¬÷ı ÷ı‹fiı»^À◊Ì ‰Î’flı »ı ±fiı ·˘¿˘ ’HÎ ÿflı¿ ’ZÎfiı ÷ıfiÎ ÏÁQ⁄˘· ‰Õı … ±˘‚¬ı »ı. ËÎ◊Ì ÷˘ ΩHÎı ‹˘¤ÎÿÎfl ’˛ÎHÎÌ ·ı¬Î›, ’fl_÷ √‘ıÕÎfiı ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ÁQ≤© ·˘¿ÂÎËÌ‹Î_ ±Î√‰_ V◊Îfi ¿ı‹ ‹Y›_ ?á 7

±˘‚¬Î÷Ì ¿˘„Q⁄fiıÂfi ·Î˜¿‰Î‚Ì÷ı± ±˜ÀÎ˜Ïı«ŒÁflfiÎ Ì Ë˘› »ı ±fiı ÁÎ_¿‚fiÎ »ıÕfiı Ì ËÎ◊¿ÕÌ ¿Î_ÕÎ‹Î_ ’fl˘‰Î›ı·Ì flËı »ı. ±b›© Âw ¿fl‰Î ‹ÎÀıfiÎ ÁÎ_¿Ïı ÷¿ ¿˘Õ ‘flÎ‰÷Ì “eÀ⁄˘·” ±˜Àı«Ì Á÷÷ ËÎ◊‰√Ì flÎ¬‰ÎfiÌ ’˛◊Î ¿›Î ’˛‹¬ı Âw ¿flÌ ±fiı @›Îflı ?á 5

±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛‹¬ ·Î_⁄Ì ÁŒfl ‹ÎÀı “±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘) ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷_ ⁄˘∫√-747 ’˛¿Îflfi_ V’ıU›· …Q⁄˘ …ıÀ ‰Î’flı

±‹ıÏfl¿Îfi_ ’˛‹¬’ÿ ËÎ_Á· ¿fl‰Î ‹Î√÷Î µ‹ıÿ‰Îfl ‹ÎÀı hÎHÎ ·Î›¿Î÷˘ ±Ïfi‰Î›˝ ±Î‰ÌË˘›»ı.±fiı µ‹ıÿ‰Îflfi˘ …L‹ ±‹ı√HÎ‰Î‹Î_ Ïfl¿Î‹Î_ ◊›˘ …L‹fiÎ ±L‰›ı ÷ıHÎı ÿıÂfi_ fiÎ√Ïfl¿I‰ ’˛ÎM÷ ¿›* Ë˘› ÷ı …wflÌ »ı. ™‹fl 35 ‰Ê˝ ¿fl÷Î_ ±˘»Ì Ë˘› ÷ı fi «Î·ı. hÎÌ∞ ·Î›¿Î÷ ¿≥ ?á 8

±Î „@‰{fi˘ …‰Î⁄ Œ@÷ ±fi‹Îfi ·ÕÎ‰Ìfiı ±Î’‰Îfi˘ »ı. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛‹¬ …ıÀ·Ì ‰ËÌ‰ÀÌ ÁkÎÎ ⁄ÌΩ ±ı¿ı› ·˘¿÷Î_ÏhÎ¿ ÂfiÎ ÿı ’˛‹¬fiı ¿ı ‰ÕÎ ’˛‘Îfifiı fi◊Ì--±fiı ÷ıfiÎ Á_ÿ¤ı˝ „@‰{ ±Î‹ »ı — «Ò_ÀÎ›Î ’»Ì ±fiı Ë˘tÎfiÎ Á˘√_ÿ ·ı÷Î ’Ëı·Î_ ÷ı±˘ ¿ıÀ·Ì ‰ËÌ‰ÀÌ Ïfi‹c_¿˘ ¿flı »ı ? 60 ¿ı 600 ¿ı ’»Ì 6,000 ?á 9

‰Êı±‹ı ˝ÿËÎÕıÏfl¿ÎfiÎ 4,00,000 ’˛‹¬ÕÎ˜·fiıflfi˘ ’√Îfl, ±_√÷ ’˛‰ÎÁ¬«˝ ¬Î÷ı 1,00,000 ÕÎ˜·flfi_ ¤J◊_, ’fl«ÒflHÎ ¬«˝ ‹ÎÀı 50,000 ÕÎ˜·fl ±fiı ‹fi˘fl_…fifiÎ ¬«˝ ’ıÀı 19,000 ÕÎ˜·fl «Ò¿‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î fiÎHÎÎ_ ‹„SÀ60 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

«˘√Îfi‹Î_ … «˘‰ÌÁı ¿·Î¿ ÷ˆfiÎ÷ flËı »ı. ±Î ‰ÎËfi ¿›Î ’˛¿Îflfi_ »ı ?á 12

fiıÂfi· ¿o’fiÌfiÎ ‹A› ‰ËÌ‰À¿÷Î˝fiı ±’Î÷Î_ ’√Îfl¤J◊Î_fiÌ ÷·fiÎ±ı ¿ÂÌ √HÎfiÎ‹Î_ fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_ ’˛‹¬fiı Áfl¿ÎflÌ ¬«ı˝ ¤˘√‰‰Î ‹‚÷Ì ⁄Ì∞ Á‰·÷˘ Ï⁄· √ıÀ˚Áfiı ’HÎ ±ÿı¬Î≥ ¿flÎ‰ı ±ı‰Ì Ë˘› »ı. “±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” ÷flÌ¿ı ΩHÎÌ÷Î_⁄ı …Q⁄˘ …ıÀ ±ı Á‰·÷˘fiÎ Ï·VÀ‹Î_À˘« ’fl »ı, ’HÎ ÷ı ÁÎ◊ı ’˛‹¬fiÎ ·Î_⁄Î ’˛‰ÎÁ ‰¬÷ı C-17 B·˘⁄‹ÎVÀfl-3 ’˛¿ÎflfiÎ_ …ı Ï‰‹Îfi˘ (µ’flfi˘ Œ˘À˘) ‰’flÎ› »ı ÷ı‹fi˘ flÎ˜· Â˘ ?á

’˛‹¬ FË˘fi ¿ıfiıÕÌ ÷ı‹fiÌ ËI›ÎfiÎ Ïÿ‰Áı (fi‰ıQ⁄fl 22, 1963 fiÎ fl˘…) Àı@ÁÎÁfiÎ Õ·ÎÁ ÂËıfl ¬Î÷ı …ı ¬S·Ì ‹˘Àfl‹Î_ ⁄ıÁÌfiı Ëo¿Î›Î˝ (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘) ÷ıfiÎ ’fl “⁄⁄· À˘’” ¿Ëı‰Î÷Î ⁄·ıÀ’˛ŒÒ ¿Î«fi_ »Î’w_ŒÌÀ ¿flÌ Â¿Î› ÷ı‹ Ë÷_. ¿ıfiıÕÌ±ı ÷ı √˘{ÎflÎ Ïÿ‰Áı “⁄⁄· À˘’” ‰Î’fl‰Îfi_ ÀÎY›_ ÷ıfiÎ_ ⁄ı ¿ÎflHÎ˘ Ë÷Î_. flV÷ÎfiÌ ⁄ı› ÷flŒ …‹Î ◊›ı·Î ·˘¿˘fi_ ÷ı±˘ ‹@÷ flÌ÷ı ±Ï¤‰Îÿfi ¿fl‰Î ‹Î√÷Î Ë÷Î ±fiı ⁄·ıÀ’˛ŒÒ ¿Î« ÷ı‹Î_ ±÷_flÎ›w’ fiÌ‰Õı ±ı ÷ı‹fiı ’Á_ÿ fi Ë÷_. ⁄Ì…\_ ¿ÎflHÎ Â_ Ë÷_ ?á

10

∫B·ıLÕ, ‰ıSÁ, …‹˝fiÌ, V¿˘À·ıLÕ, fiı‘fl·ıLÕ˚Á, ±Î›·ı˝LÕ ÷◊Î „V‰I{fl·ıLÕ ±ı ÁÎ÷ ÿıÂ˘fiı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛‹¬’ÿ ÁÎ◊ı Â˘ Á_⁄_‘ »ı? ÏËLÀ — ÁÎ÷fi˘ ±Î_¿Õ˘ ΩL›±ÎflÌ 20, 2009 fiÎ fl˘… ‰‘Ìfiı ±ÎÃfi˘ ◊Î› ÷˘ ¿Ëı‰Î› fiÏË.á 11

“±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” ±fiı “¿ıÏÕ·ı¿ ‰fi” ±fiø‹ı ·Î_⁄Î ÷◊Î À>_¿Î ’˛‰ÎÁ˘ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î_ ‰ÎËfi˘ »ı. ’˛‹¬fiÌ ›ÎhÎÎ ‹K›‹ ÿÒflÌfiÌ Ë˘› ÷˘ ±ı‰ı ‰¬÷ı µ’›˘√‹Î_ ·ı‰Î÷_ ‰ÎËfi “‹Ïflfi ‰fi” »ı, …ı ’ˆ¿Ì ±ı¿Îÿ ÷˘ TËÎ≥À ËÎµÁfiÎ

hjffaff[ ¤Î√ıÕ< ΩËıfl ◊›ı·Î √·Î‹ ±ıLÕˇu FË˘fiÁfi (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘) Ë÷Î, …ı±˘ ±⁄˛ÎË‹ Ï·_¿fifiÎ ±fi√Î‹Ì ÷flÌ¿ı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ 17‹Î ’˛‹¬ ⁄L›Î. √·Î‹Ìfiı

Ë÷Î. µ’flÎµ’flÌ CÎHÎÌ ‰¬÷ ÷ı‹HÎı Á_ÁÿfiÎ ÃflÎ‰˘fiı ’˘÷ÎfiÎ Ï‰À˘ ±Ï‘¿Îfl ‰Õı Œ˘¿ ÃflÎT›Î, ±ıÀ·ı Á_Áÿı 128 Ï‰w© 47 ‹÷ı ‹ËÎÏ¤›˘√fi˘ ÃflÎ‰ ’ÁÎfl ¿flÌ ÷ı‹fiı’ÎHÎÌ«_ ±Î’Ì ÿÌ‘_.

Œ√Î‰Ì ±˘ fiÎÁÌ »^ÀÁÎ◊ı uÎ ’»Ì ‹fiÎ ‹ÎÏ·¿ı »÷ıÎ’Î‹Î_ ÷Á‰Ìfl ΩËıfl÷ı¬⁄fl ’HÎ ±Î’Ì Ë÷Ì, ’fl_÷ FË˘fiÁfi ¿ÿÌ ’¿ÕÎ›Î fiÏË. ±ıLÕˇu FË˘fiÁfifiÎ fiÎ‹ı ÿ…˝ ◊›ı·˘ ⁄ÌΩı Ï‰ø‹ — ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ÷ı±˘ ±ı¿‹ÎhÎ ’˛‹¬ ¿ı …ı‹fiÌ ÁÎ‹ı impeachment /‹ËÎÏ¤›˘√fiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ «·Î‰Ì ÷ı‹fiı ’ÿ¤˛WÀ ¿flÎ›Î

’˛‹¬  fiÌ ‹Ë˘flfiÎ √vÕfi _ ‹˘œ<_ ‰¬˘‰¬÷ ›©¿Î‚fiı ÷◊Î ÂÎ_Ï÷¿Î‚fiı ±fiw’ √HÎÎ› ±ı flÌ÷ı ‰¬÷˘‰¬÷ Œıfl‰Î÷_ flèÎ_, ’fl_÷ ±Î˜@À˘⁄fl 26, 1945 fiÎ fl˘… ’˛‹¬ ËıflÌ À%‹fiı Ëı÷’‰˝Ò ¿ ŒıflŒÎfl ¿flÎT›˘. ⁄ÌΩ Ï‰r›© ÿflQ›Îfi ‹˘œo ÷ÌflfiÌ ±ıÀ·ı ¿ı ÂjÎfiÌ ÏÿÂÎ‹Î_ Ë÷._ ›©fiÌ

1

2

…\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 61

ËıflÌ À%‹fi

±_√ı…˛ ÁˆÏfi¿˘ TËÎ≥À ËÎµÁ ÷flŒ ‰Y›Î. ’˛‹¬ …ıQÁ ‹ıÏÕÁfi ÷ı‹fiÌ ’IfiÌ ΩıÕı Á‹›Áfl fiÎÁÌ »^ÀuÎ ⁄Îÿ ±_√˛Ω ı ı±ı flıœÎ ’Õı·Î TËÎ≥À ËÎµÁ‹Î_ ·ÒÀŒÎÀ _ ¿flÌ ÏÂS’˘, Ï«hÎ˘, ¿·ÎI‹¿ ŒÏfi˝«fl, Ω…‹, Á˘fiÎ-«Î_ÿÌfiÎ ‹ıÕ· ‰√ıflı ⁄‘_ ¿ıfiıÕÎ¤ı√_ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ’˘÷ÎfiÎ …ËÎ… ’fl ‹˘¿·Ì ±ÎM›._ TËÎ≥À ËÎµÁ‹Î_ I›Îfl ⁄Îÿ ÷ı· »Î_ÀÌ ÷ıfiı ’Ò‚˘ «Î_’‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ·ÕÎ≥ ’»Ì TËÎ≥À ËÎµÁfi_ Ïfl’ıflŸ√ ±fiı Ïflfi˘‰ıÂfi ±ıÀ·_ ‹˘Àı ’Î›ı ¿flÎ›_ ¿ı ÷ıfi˘ ÿı¬Î‰ ‹Ò‚ ÏÕ{Î≥fi ¿fl÷Î_ ÁÎfl˘ ±ı‰˘ …\ÿ˘ ⁄L›˘. 4

Á‹Î„M÷ ’»Ì ±‹ıÏfl¿Îfiı ’˘÷ÎfiÎ fi‰Î ÂÎ_Ï÷·ZÎÌ ‰·HÎ ’fl ¤Îfl ‹Ò¿‰˘ Ë÷˘. ±Î◊Ì ‹˘œ<_ ±˘Ï·‰fiÌ ÕÎ‚¬Ì ÷flŒ Œıfl‰Ì fiÎ¬‰Î‹Î_ ±ÎT›_. Ï‰r›© ⁄Îÿ ±‹ıÏfl¿Î±ı Ωı ¿ı·Î±˘Á, ¿˘Ïfl›Î, Ï‰›ı÷fiÎ‹, ≥flÎ¿, ±ŒCÎÎÏfiV÷Îfi ‰√ıflı ÿıÂ˘‹Î_ ›©˘ ¬ı·÷Ì ‰¬÷ı √vÕfi˘ º„WÀ¿˘HÎ ⁄ÿS›˘ fiÏË.

@›Ò⁄ÎfiÌ Ï‹ÁÎ≥· ¿À˘¿ÀÌ ‰¬÷ı 1962 ‹Î_ …√÷ hÎÌΩ Ï‰r›©fiÎ ·√¤√ ±Îflı ’Ë˘ÓE›_ ÷ı ’»Ì ÷I¿ÎÏ·fi ’˛‹¬ FË˘fi ¿ıfiıÕÌ±ı ÁÎ_¿ıÏ÷¿ ¿˘ÕfiÌ ⁄˛ÌŒ¿ıÁfiı ·√÷˘ Ë¿‹ ΩflÌ ¿›˘˝. ⁄˛ÌŒ¿ıÁfiÎ ¿˘Õ fl˘…ıfl˘… ⁄ÿ·Î÷Î flËı »ı. «˘yÁ Ïÿ‰Áfi˘ «˘yÁ ¿˘Õ ‰Î›Î ÁıÀ·Î≥À ı ±bÂjÎ˘fiı (ÿÎ. ÷. Á⁄‹ÏflfifiÎ Ï‹ÁÎ≥·fiı) fi ‹‚ı I›Î_ Á‘Ì ±ı ÂjÎ˘ ÁÏø› ⁄fi‰ÎfiÌ „V◊Ï÷‹Î_ ±Î‰÷Î_ fi◊Ì. 5

3

±‹ıÏfl¿Î ’fl flÎ… «·Î‰‰Î ‹Î√÷Î ±_√˛Ω ı ı 1812 ‹Î_ ±ı ÿıÂ ÁÎ‹ı ›©ı «ÕuÎ Ë÷Î. Ï⁄˛ÏÀÂ ·U¿flfi˘ ‹A› ’ÕÎ‰ ¿ıfiıÕÎ‹Î_ Ë÷˘, ±ıÀ·ı ›©fiÎ »Î_ÀÎ I›Î_ ’HÎ ∂ÕuÎ. ±‹ıÏfl¿fi Œ˘…ı ÁflËÿ ±˘‚_√Ì ¿ıfiıÕÎ ’fl …ı ’˛Ï÷¿Îfl¿ Ë‹·˘ ¿›˘˝ ±ı‹Î_ I›Î_fi_ ’Î·Î˝‹ıLÀ ËÎµÁ ’HÎ fiÎÂ ’ÎQ›_ ±fiı ÷ı fi¿ÁÎfifi˘ ‰‚÷˘ …‰Î⁄ ±Î’‰Î …fifl· fl˘⁄ÀÛ fl˘Á fiÎ‹fi˘ Ï⁄˛ÏÀÂ ÁıfiÎ’Ï÷ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’ÎÀfi√fl ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ’fl ±Îø‹HÎ ·ÎT›˘. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ Á_Áÿ¤‰fifiı ±Î√ ·√ÎÕuÎ ’»Ì (fiÌ«ıfi_ Ï«hÎ)

’˛‹¬fiÌ ÷ËıfiÎ÷‹Î_ Ëo‹ıÂÎ_ ÷ˆ›Îfl flËı÷Î_ ⁄Lfiı Ï‰‹Îfi˘ …‹Ìfi ’fl Ë˘› I›Îflı ±ı¿ı› Ï‰‹Îfi ÁkÎÎ‰Îfl flÌ÷ı “±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” ¿Ëı‰Î÷_ fi◊Ì. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ‰Î›ÁıfiÎ ±ı ‰¬÷ı ⁄ı›fiı VC-25 A ±ı‰Î fiÎ‹ı ±˘‚¬ı »ı. ’˛‹¬fiÌ ÁŒfl …ı‹Î_ ¬ıÕÎ÷Ì Ë˘› ±ı M·ıfi Œ@÷ ›ÎhÎÎ ’Òfl÷_ “±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” ¿Ëı‰Î› »ı. µ’’˛‹¬fiÎ M·ıfifiı “±˜fl Œ˘Á˝ À<”fi˘ ⁄Ì∞ ’Î›flÌfi˘ ÿflFΩı ‹‚ı »ı--±fiı ÷ı M·ıfi ◊˘ÕÎ ¿·Î¿ ’Ëı·Î_fi_ “±˜fl Œ˘Á˝ ‰fi” Ë˘› ±ı‰_ ’HÎ ⁄fiı. 6

ËÎ◊Ìfiı ÷ı‹… √‘ıÕÎfiı ’˛÷Ì¿˘ ⁄fiÎ‰‰Îfi_ ¿Î‹ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ‹ÌÏÕ›Îfi_ Ë÷_, ’HÎ ÷ı‹Î_ ‹˘À<_ ›˘√ÿÎfi «Ò_ÀHÎÌ’˛«Îfl ‰¬÷ı ÁÎ‹ÁÎ‹˘ ¿Îÿ‰ ŒıÓ¿÷Î flÎ…¿Ì› ±Î√ı‰Îfi˘fi_ Ë÷._ 1828 fiÌ «Ò_ÀHÎÌ ‰¬÷ı Õı‹˘øıÏÀ¿ ’ZÎfiÎ ±ıLÕˇu …ı@Áfifiı Ïfl’„O·¿fi ’ÎÀa±ı ‹Òfl¬fiÎ ÁflÿÎfl ÷flÌ¿ı ±˘‚¬ÎT›Î ’»Ì I›Î_fiÎ ΩHÎÌ÷Î ±¬⁄Îflı ¿ÎÀ>˝fi »ÎM›_, …ı ‹Î_ ÷ı±˘ √‘ıÕÎ (Õı‹˘øıÏÀ¿ ’ZÎ) ’fl ⁄ıÁÌ ÷ıfiı ±Î√‚ ‰‘Îfl‰Î ‹ÎÀıÕŒHÎÎ_ ‹Îfl÷Î Ë÷Î. √‘ıÕÎfiÎ ’˛÷Ì¿ ÁÎ◊ı “ËÎ’˝Á˝ ‰Ì¿·Ì” fiÎ‹fiÎ ÁÎ‹Ï›¿ı 1870 ‹Î_ …\ÿ_ ¿ÎÀÛÒfi fl…^ ¿›* ±fiı ÷ı ±ıÏÁy˘ À·_ ««Î˝ ›_ √›˘. ¿ı √‘ı«Îfl ÕÎfiÎ‰Ê˝ ÏÁQ⁄˘·fi˘ Ω‹Ì ’»Ì Ïfl’„O·¿fi ’ZÎı ‹ıÿÎfi Áfl ¿›* I›Îflı ±ı ÁÎ‹Ï›¿ı Õı‹˘øıÏÀ¿ ’ÎÀafiı ¬ıÿÎfi‹ıÿÎfi ¿fl÷Î ⁄‚¿Î ËÎ◊Ìfi_ ¿ÎÀ>˝fi ’˛√À ¿›--±fiı * ÷ı ÁÎ◊ı ËÎ◊Ìfi˘ ’HÎ ÏÁy˘ ΩQ›˘. ⁄ıµ ’ZÎ˘fiı ÷ı‹fiÎ_ «Ò_ÀHÎÌ’˛÷Ì¿ ‹ÎB›Î ‰√fl ‹Y›Î_.

62 áÁŒÎflÌá…\·Î¥2008

7

11

µ‹ıÿ‰Îfl 14 ‰Ê˝◊›ı ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ‰Á÷˘ Ë˘‰˘ Ωı≥±ı. µ‹ıÿ‰Îfl Ωı hÎHÎ ’ˆ¿Ì ±ı¿Îÿ Âfl÷ ‹…⁄ ’˛‹¬ ⁄fi‰Îfiı ·Î›¿ fi Ë˘› ÷˘ ÷ıfiı µ’’˛‹¬fi˘ Ë˘t˘ ’HÎ ‹‚Ì Â¿ı fiÏË. ±ı¿ ⁄_‘ÎflHÎÌ› ‘ÎflÎ ±fiÁÎfl ’˛‹¬’ÿ ‹ÎhÎ ⁄ı ‰¬÷ ‹‚Ì Â¿ı »ı. hÎÌ∞ ‰Îfl fiÏË. ±Î ¿Î›ÿ˘ 1951 ‹Î_ CÎÕÎ›˘ ÷ı ’Ëı·Î_ ±ı¿‹ÎhÎ ¡ıL¿Ï·fi w{‰ıSÀ (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘) ±ı‰Î ’˛‹¬ ¿ı …ı±˘ «Îfl ‰¬÷ ÁkÎÎ ’fl ±ÎT›Î.

’˛‹¬ ±‹ıÏfl¿fi fi˙¿Îÿ‚fiÎ …ı ËıÏ·¿˘MÀfl‹Î_ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕı ÷ıfiı “‹Ïflfi ‰fi” ¿Ëı »ı. Ë¿Ì¿÷ı ±ı‰Î_ ¿<· 23 ËıÏ·¿˘MÀfl˘ »ı ±fiı ÿı¬Î‰‹Î_ ⁄‘Î_ Áfl¬Î_ »ı. ’˛‹¬fiÌ ‹ÁÎŒflÌ ÿflQ›Îfi ÁÎ‹ÀÎ_ ’Î_« ËıÏ·¿˘MÀfl˘ ‰’flÎ› »ı, …ı±˘ Á÷÷ ’˘÷Îfi_ V◊Îfi ⁄ÿ·‰Î ‹ÎÀı ±Î¿ÎÂÌ «·¿«·Îb_ ¬ı·÷Î flËÌ ’˛‹¬fiÎ ËıÏ·¿˘MÀflfiÌ ±ÁÏ·›÷ »^’Î‰‰Îfi˘ ’˛›Ifi ¿flı »ı. ÿflı¿ ËıÏ·¿˘MÀfl ±ı„LÀ-Ï‹ÁÎ≥· ÁÎ‘fi˘ ‰Õı ÁF… »ı. Ë‰ıΩL›±ÎflÌ 20, 2009 fiÎ Ïÿ‰Áı …ı ’˛‹¬fi˘ Ë˘t˘ ‘ÎflHÎ ¿flı ÷ı‹fiı ÷˘

8

‹ÎfiÌ fi Â¿Î› ±ı‰˘ ÁÎ«˘ ±Î_¿Õ˘ 6,000 fi˘ »ı. Ïfi‹c_¿ ’Î‹÷Î Ë˘tıÿÎfl˘‹Î_ ±ıÀfia …fifl·, ‹_hÎÌ±˘, Á·ÎË¿Îfl˘, flÎ…ÿÒ÷˘, ±ÿÎ·÷˘fiÎ L›Î›Î‘ÌÂ˘ ‰√ıflıfi˘ Á‹Î‰ıÂ ◊Î› »ı. ’˛Îfl_¤‹Î_ ±ÎÀ·Ì Ïfi‹c_¿˘ ¿›Î˝ ⁄Îÿ ’˘÷ÎfiÎ «Îfl ‰Ê˝ ·Î_⁄Î ÂÎÁfi¿Î‚ ÿflQ›Îfi ’˛‹¬ ÁflıflÎÂ 8,000 ‰¬÷ Ïfi›„@÷±˘ ¿flı »ı. ±‹ıÏfl¿Îfi˘ ·√¤√ ÷‹Î‹ ‰ËÌ‰À ±ı º„WÀ±ı “‰fi ‹ıfi ÂÎ˜” ÷flÌ¿ı ◊Î› »ı. 9

±Î M·ıfi ’˛‹¬fiÌ ÁŒfl ’Ëı·Î_ ÷ıfiÌ ‹˘Àfl˘ ÁÎ◊ı fl‰ÎfiÎ ◊Î› »ı ±fiı …Q⁄˘ ¶ÎflÎ ÷ı‹fiÎ ±Î√‹fi ’Ëı·Î_ ⁄‘Ì ‹˘Àfl˘ ±˜fl’˘ÀÛ ’fl ÷ˆ›Îfl flËı »ı. Ï‰ÿıÂ›ÎhÎÎ ÿflQ›Îfi ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛‹¬ ›…‹Îfi ÿıÂfiÌ ±ı¿ı› ‹˘Àfl ‰Î’fl÷Î fi◊Ì. ⁄Ì∞ ÷flŒ ¬ÿ ÷ı‹fiÎ flÁÎ·Î‹Î_ ±ıQO›Ò·LÁ ÁÏË÷ 35 ¿fl÷Î_ ±˘»Ì ‹˘Àfl˘ Ë˘÷Ì fi◊Ì. ’˛‹¬ …ı‹Î_ ⁄ıÁı ±ı ‹˘Àfl “¿ıÏÕ·ı¿ ‰fi” ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î› »ı.

fi_√ÿÌÃ 40 ¿fl˘Õ ÕÎ˜·flfiÌ Ï¿o‹÷fiÎ_ 28 fi‰Î_ ËıÏ·¿˘MÀflfi˘ SËÎ‰˘ ‹‚‰Îfi˘ »ı. ÿÏfi›ÎfiÎ ⁄ÌΩ ±ı¿ı› ’˛‹¬fiı ¿ı ‰ÕÎ ’˛‘Îfifiı ±ÎÀ·Ì Á‰·÷˘ ¿ı ±ÎÀ·Ì ÁflZÎÎ ’˛ÎM÷ ◊÷Ì fi◊Ì.

10

12

±‹ıÏfl¿Î‹Î_ F›˘…˝ ÕOS›. ⁄Â ÁÏË÷ 43 ’˛‹¬˘ ÁkÎÎ ’fl ±ÎT›Î »ı. ±Î ⁄‘ÎfiÎ ’Ò‰˝Ωıfi_ ‹Ò‚ ‰÷fi ÁÎ÷ ’ˆ¿Ì ±ı¿Îÿ ÿıÂ Ë÷˘. (’˛‹¬ FË˘fi ¿ıfiıÕÌfiÎ ’Ò‰˝Ωı ±Î›·ı˝LÕ‹Î_ “’˘ÀıÀ˘ ⁄flÎ¿ ±˘⁄Î‹Î

¿ıfiÕı ÌfiÌ ‹˘Àfl‹Î_ ±˜fl-¿„LÕÂfifl Ë˘‰Î »÷Î_ ÁÒ›˝ ÷’÷˘ Ë˘› I›Îflı ’Î»·Ì ÁÌÀ ÷flŒ ⁄ŒÎflÎfi_ ’˛‹ÎHÎ ‰‘Ì …÷_, ±ıÀ·ı ÷Î∞ Ë‰Î ‹‚ı ±ı Ëı÷±ı

O·Î≥À” ¿ËıI›Îflı ‰Î÷Ì ±ıd√fiı ¿ÎflHÎı ÿ¿Î‚ ’Õu˘ ÿıÂ »˘ÕÌfiı ±‹ıÏfl¿Î ’Ë˘ÓE›Î.) Õı‹˘øıÏÀ¿ ’ZÎfiÎ µ‹ıÿ‰Îfl ⁄flÎ¿ ±˘⁄Î‹Î ‹Ò‚ ±ÎÏ¡¿Ì ÿıÂ ¿ıL›ÎfiÎ »ı. ¿ıL›Î◊Ì ÷ı‹fiÎ ’Ò‰Ωı˝ ±Î›·ıLÕ ˝ √›Î, F›Î_◊Ì ‰‚Ì ÿıÂÎ_÷fl ¿flÌ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ‰÷fiÌ ⁄L›Î.

÷ı’˛‹¬ HÎı ⁄F›˘…˝ ·ıÀ’˛ÒŒÕOS› ±Î‰flHÎ ¿flÎT›_.¿ıÏ±Î…ı . ⁄Â ŒÌÀ ‹ÎÀı fi‰’flÎ÷Ì Õ·ı¿ ‹˘Àfl ’Òflı’flÌÒ ⁄A÷fl⁄_‘ »ı. ÏÕ|˘ ±ı¿‹ı¿ …ı‰Ì ÿı¬Î÷Ì ±ı‰Ì ⁄ı-hÎHÎ ¿ıÏÕ·ı¿ ÷ı‹fiÎ ‹˘Àfl ¿ÎŒ·Î‹Î_ Ëo‹ıÂÎ_ Ëo¿Îflı »ı, …ı◊Ì ’˛‹¬ Âı‹Î_ ⁄ıÃÎ »ı ÷ı Á_¤Ï‰÷ Ë‹·Î¬˘fl ‹ÎÀı ÷I¿Î‚ ΩHÎ‰_ ‹U¿ı· ⁄fiı. ’Î¿˘ A›Î· ±Î‰ı ÷ı ’Ëı·Î_ ‹˘ÀflflÁÎ·˘ ±Î√‚ fiÌ¿‚Ì Ω› »ı.á …\·Î¥2008 áÁŒÎflÌá 63

Safari 170

Recommend Documents