SCIENCE HIGH SCHOOL Diliman, Dili man, Quezon City
PHILIPPINE
PAGSASANAY
PARA SA UPCAT -lkalawang
Bahagi
FILIPINO Pagsasanay
1 PANANDANG
Panuto: Suriin an
DISKURSO
talata. Bilugan
titik ng tamang sagot. "','~-
•"
lsang kasunduon an nilagdaan no magbibigay ng dagdag no karapatan benipisyo sa Overseas Filipino Worker (OFW) sa Timog Korea. Ang kasunduan ay nilagdaan ng kinatawan ng Pilipinas magkakaroon ng karagdagqng Timog Korea. Sa ilalim ng kasunduan, an OF sa Timog Korea benipisyo an industrial accidents insurance, medical insurance, employment insurance. 1)
ilagay sa patlang? Anong panandang diskurso an a. ang mga halimbawa b. kabilang ditto c. an apekto
d. tulad ng
Kalakhang Maynila ng krisis sa basura sa susunod no dalowang taon. Ito ang naging nang maghanap babala ng Metro Manila Development Authority (MMDA). At upang maiwasan ito, ga mamamayan no iwasan an MMDA ng iba pang tapunan ng basura. ay ang paghihikayat sa pampublikong Iugar. ilog ang pagtatapon ng basura sa Magkakaroon an
(2)
Anong mga panandang diskurso an a. una, lkal awa b. noon, Ang sumunod
dapat ilagay sa
ga patlang?
c. sinimu sinimulan lan,, Pagkat apos d. bago, Nang lumaon
ga gerilya bilang lkalawang Digmaang Pandaigdig; sumapi si Ka Amado sa Intelligence Officer. Pagkatapos ng giyera, nagsimula an k a n y a n ~ pagkilos bilang lider-manggagawa. Noong sumiklab an
(3)
Anong uri ng panandang diskurso an a. komparison kontras kontras b. enumerasyon enumera syon
ga nakahilig no salita?
c. order o pagkaka sunod-su nod d. sanh bunga
asignaturang tul ad ng Araling Panlipunan Di no naituturo nang maayos an mg asignaturang babawasan an oras ng pagtuturo nito. Kung kayo di nakapagtataka no an estudyante ay nagiging pasibo sa ga sa lipunan. . usa pin sa eskwela (4)
Anong uri ng panandang diskurso ang mga nakahilig no salita? komparison kontras kontras c. order o pagkakasu nod-suno a. b. enumerasyon enumera syon d. sanhi sanhi bunga
Pagsasanay
2 PAGBUO NG
TALATAAN
Panuto: Basahing mabuti ang mga pangungusap. Suriin kung ano ang wastong pagkakasunod-sunod ng pangungusap upang makabuo ng isang maayos no talata. {5)
ga
1. Bagamat dukha, hindi naging hadlang iyon para hangarin niyang ipagtanggol ang boyan sa dayuhang kastila.
2.
ltinatag niya an
Katipunan
siya an
namuno ng "Unang Sigaw
3.
"Ama ng Katipunan"
4.
Naniniwala si Bonifacio no hindi ipagkakaloob ng Espanya sa Pilipinas an
"Dakilang Plebeyo",
ng
ga it
an
sa
Pugadlawin".
naging bansag kay Andres Andres Bonifacio. Bonifa cio.
hinihinging hinihinging reporma.
5.
(6)
Kayo nang ipatapon si Dr. Jose Rizal sa Dapitan nabuwag ang La Liga Filipino na kinaaaniban niya ay napagtanto niyang kailangan na ang madugong himagsikan. 12345 c. 31452 b. 45321 d. 23415
1. An bayanihan ay mabuting kaugalian ng ga Pilipino kayo dapat natin itong pagyamanin panatilihin. 2. Kung ay iba't ibang okasyon nam·ang ipinagdiriwang gaya ng binyagan, kaarawan o kasalan, silo ay maagap at handang mag-alok ng tulong. 3. Buhay na buhay an diwa ng bayanihan sa ga Pifipino. kaifangan an dagliang 4. Kung mayroong ay sakit sa pamilya o kayo ay may manganganak dumamay. tulong, ay na handang kapitbahay 5. Silo ay n a g b u b u k l u d ~ b u k l o d n a upang kababayang nangangailangan sa oras ng g b u b u k l tulungan u d ~ b u k l o ang d
kagipitan o kasiyahan. a. 13245 b. 35421
(7)
b.
13425 51432.
1. Nabibilang 2. 3.
4. 5.
(9)
d.
31254 24351
1. Naging matagumpay an idinaos na lakbay-aral ng mag-aaral noong Oktubre, araw ng Sabado sa Ecopark sa Lungsod ng Quezon. 2. Nagbigay naman ng kaalaman sa ga bata si G. Paolo Medina, guro sa Araling Panlipunan, tungkol sa kahalagahan ng pagtatanim ng puno pangangalaga sa kalikasan. 3. Namangha ang mga bata sa malalaki matatayog na puno na kanilang nakita sa paligid pati na an magagandang ga halaman bulaklak doon. ga paruparo. lpinaliwanag ni Bb. Krista Bitara, guro sa Agham, an life 4. Tinungo nila an Iugar ng cycle ng isang paruparo. magulang na makabubuti para sa mga bata an maagang 5. Umaasa ang mga guro kalikasan. pagkamulat nila sa pagpapahalaga sa kapafigiran a.
(8)
c.
c. d.
42354 34125
ito sa species nanganganib ipinalalagay na pinakamafiit na uri ng unggoy sa buong mundo. Ang Philippine Tarsier Upang maiwasan ang pagkawala ng Philippine Tarsier, lumikha ng manga tarsier ay doon mana ha maalagaan. made forest upang an It ay matatagpuan sa ga lalawigan ng BohoL Leyte, Samar ilang bahagi ng Hilagang Ang tarsier ay bilugang ulo na nakaiikot nang halos 180 degrees ma malaking tainga, malaki't difat na mota sarat na Hong. c. 51312 c. 13542 d. 24513 d. 25341 ra
1. Maraming sanhi an unti-unting pagkawala ng ga agilang ito. lsa na rito an pagkakalbo ng ating kag.ubatan dahil sa pangangahoy, pagmimina pagkakaingin. ib pa 2. Ma ifan ding nagtatatag ng mga gusali, subdibisyon, kalsada, resort 3. Upang maiwasan ang pagkabawas sa bilang ng agilang it pinagbawal ang paghuli pagpatay sa agila ga agila upang higit na isinaayos ang mga kinalalagyan ng maprotektahan. 4. Natuklasan it sa Pilipinas noong 1894 sinasabing dating pangunahing maninila sa kagubatan sa kapuluan ngunit ngayon ay kakaunti na lamang an natitira. 5. Ang Philippine Eagle ay pumapangalawa sa pinakamalaking agila sa buong mundo. Nakatira ito sa malalaking kagubatan sa ating bansa doon na rin kumukuha ng makakain. a. 45321 c. 54123
b.
15432
d. 51243
Pagsasanay
3 PAGBIBIGAY-KAHULUGAN NG
SALITA SA TULA
Panuto: Tukuyin an simbolo ng lupa sa sumusunod no saknong ng tula. Bilugan an titik ng tamang sagot. "Nakalaan akong mala may: lupa an simula ng lahat ng bagay,
an
(10)
diyan din sisibol binhi ng baging pag-osa buhay. Amado V. Hernandez, Lupa
Ang lupa sa tula ay sumisimboio sa a. Kamatayan
b. Buhay
c. pagsamba sa Diyos d. kabataan
"Sa maghapon, tatlong ulit yumukod Ang kaniyang palaspas pahalik sa lupa" Rio Alma, Sa Panahon ng Babaylan 11)
Ang lupa sa tula ay sumisimbolo sa a. Kamatayan b. buhay
c. pagsamba sa Diyos d. kabataan
"Di na ak yaong basal no bahagi ng daigdig, Kundi lupang nalinang no ng kalabaw ng bisig An datihang pagka-gubat ay hinawan nalinis" -Lope K. Santos, Ako'y si Bukid 12)
Ang lupa sa tula ay sumisimbolo sa a. Kabataan b. Kasaganaan
c. kabuhayan d. boyan
"Aling pag-ibig a n ~ a hihigit n ~ kayo pagkadakila Sa pagkadalisay Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa? Aling pag-ibig pa Wala nanga, wala." -Andres Bonifacio, Pag-ibig sa Tinubuang Lupa 13)
Ang lupa sa tula ay simisimbolo sa a. Kabataan b. Kasaganaan
Pagsasanay
4 PAG-UNAWA
c. kabuhayan d. boyan
SA BINASA
Panuto: Basahin ang bahagi ng El Fifibusterismo. Sagutin an
ga tanong.
A. At si Donya Victorino an tonging babaeng nakaupo sa piling ng Europeo, an makapagsasabi tulad an an ng dati, nilalait ang mga kasko, kung tamad Tabo, matigas ulo sumpungin. Nerbiyosang bangka, balsang niyog, an ga naglalaba namamangkang Indio, pati ang ga naliligo na tawanan. Oo nga, maaaring bumuti an takbo ng Tabo kung walang ikinayayamot niya katuwaan Indio sa mundong ito. Nawala sa isip niya na pawang mga Indio an nagtitimon, Indio an ga marino, isa rin siyang Indio Indio ang mga makinista, Indio ng siyamnapu't siyam no bahagi ng pasahero, kung kakayurin an kulapol niya sa mukha huhubarin ang mayabang niyang damit. El Rlibusterismo, Jose Rizal Salin ni Virgilio Almario
14)
(15)
Sino a. b. c. d.
sinisimbolismo ni Donya Victorino sa kasalukuyang panahon? Pilipinong nagsisilbi sa ibang bansa Pilipinong banyaga sa smiling boyan Pilipinong walang pagmamahal sa smiling boyan Pilipinong ay colonial mentality
an
Oo nga, maaaring bumuti ang takbo ng Tabo kung walang mga Indio sa ilog, walang mga Indio sa bayang ito! Ang Taboay maaaring sumimbolo sa
a. Pilipino b. ban sang san g Pilipin Pilipinas as c. mahabang kasaysayan ng pananakop d. ekonomiya
Nang makitang walang-kibo ang maysakit, nabuhos an loob ni Padre Florentino sa isang suliranin naibulong: naibulong: "Nasaan ang kabataang dapat mag-alay ng kaniyang kasariwaan, ng kaniyang ga panaginip sigasig 11kol sa kabutihan ng kaniyang !nang Boyan? Nasaan siya na dapat kusang-loob na magbuhos ng kaniyang dugo upang mahugasan an napakaraming kahihiyan, ang napakmaming pagkakasala, an napakmaming kasuklam-suklam? Dalisay walang batik dapat ang alay upang tanggapin an paghahandogl. .. Nasa an kayo, ga kabataan, na magsasakatauhan sa sigla ng buhay na tumakas sa aming ga ugat, sa kadalisayan ng pag-iisip na nabulok sa aming ·mga utak, sa apoy ng sigasig na napugto sa aming ga puso? Hinihintay namin kayo, 0 mga kabataanl f-lalikayo, sapagkat hinihintay namin kayo!"
B.
At dahil naramdaman niyang namamasa an kaniyang .mga mota, binitiwan niya an lumapit sa bintana upang masdan an malawak na karagatan. maysakit, tumindig, Filibusterismo, Jose Rizal El Filibusterismo, Salin ni Virgilio Almario (16)
17)
kamay ng
Sino an sinisimbolismo ni Padre Florentin sa kasalukuyang panahon? a. gurong nagtuturo ng kasaysayan b. matandang nawawalan ng pag-osa c. pangulo ng Pilipinas d. Pilipinong hangad ay pagbabago Ang maysakit sa binasang bahagi ng
El
Filibusterismo ay sumisimbolismo sa
a. Pilipinong nawalan ng pag-asa b. sakit ng lipu nang Pilipi Pilipino no c. bigong paghihimagsik ng rnga bayani d. Pilipino Pilipinong ng nag buwis ng buhay (18)
Alin sa sumusunod na teorya an Filibusterismo? a. Humanismo b. Eksistensyalismo c. Realismo d. Romantesismo
mababakas sa binasang bahagi ng
Panuto: Basahin ang bahagi ng sanaysay. Sagutin an
El
tanong.
ltanghal ng natin an nasyonalismon g Pilipi Pilipino. no. ltambal ang diwang malaya, an sipag sa paggawa taimtim na pagmamahal sa ga likas pinaunlad na pamana ng ating ga ninuno. Pagyamanin pagmalasakitan silang palagi. At huwag limutin na sila an susing ginto sa tunay na kalayaan katubusan ng Pilipinas.
Ating tan,daan, na sa sandaling an Pilipinismo'y maging kalangkap ng ating buhay na pang-araw araw, sa ating mg basar, groseri pamilihan mamumutiktik na an ga produktong Pilipino at silo an magiging gamit sa bahay-bahay; hindi na an made in Germany. At made in USA made in Japan mangyari pa mawawala na ang mga sawimpalad na kababayang mamumulot sa ga basurahan upang makatawid sa gutom. MATUTUHAN LAMANG NG PILIPINQ NA SIYA'Y MAGPAKA-PILIPINO. Pilipinismo: Susi ng Bayang Malaya ni Amado V. Hernandez 19)
A no an paksa ng binasang sanaysay? sanaysay? a. Pagtangkilik sa mg produktong Pilipino b. Pagmamalasakit sa pamana ng mg ninuno c. Pagtulong sa ga sawimpalad na Pilipino d. Pagiging makabayan
(20)
Batay sa binosan g sanaysa sanaysay, y, no an masasabing kalagayan ng lipunang Pilipino? a. Pinagmamalasakitan an ga ninuno na nakipaglaban upang makamit an kalayaan ng Pilipinas produktong qanyaga kaysa b. Higit Higit na pagtan gkilik s'a ga produktong Pilipino c. Pagkakaroon ng mahihirap na Pilipino na namumulot sa basurahan d. Maraming Pilipino an nagnanais na makapangibang-bansa
(21)
lpinaliwanag ng sanaysay na kung an Pilipinismo'y magiging kalangkap ng Pilipino, pang-araw-araw na buhay ng produktong gawa ng mg Pilipino. a. dadami an b. mababawasan ang ga Pilipinon Pilipinong g kum akala an sikmura. ga banyagang produkto sa ibang bansa. c. Hindi na aangkat ng d. Higit na makakamit an pag-unlad sa buhay ng bawat Pilipino.
(22)
______
,__
Ano an itinuturo ng binasang sanaysay sanaysay a. Pagtatanghal ng nasyonalism ong Pilipino Pilipino b. ltambal ang diwang malaya, an sipag sa paggawa taimtim no pagmamahal sa mg likas at pinaunlad na pamana ng ating ga ninuno. pagmalasakitang palagi silang susing ginto sa tunay no kalayaan katubusan ng c. Pagyamanin Pili pi no sawimpalad na kababayang namumulot sa d. Mawawala na an basurahan upang mg makatawid gutom.
Panuto: Basahin an talata. Sagutin ang mga tanong. Kay ganda ng umaga sa pagsikat ng araw. Parang gintong nagniningning an sinag na inihahatid nito A. sa atin. Ang araw ay pinagmumulan ng enerhiya na nagbibigay buhay sa ating mundo. Ang radiation ay isang uri ng enerhiya na nagmumula sa araw. Ngunit sa ngayon, an radiation nito'y maaaring mapanganit?. pagkulubot ng balat. Maaaring maging dahilan sa Nagiging sanhi it nang maagang pagtanda paghina ng resistensya ng katawan laban sa sakit. At sa malolang sakit pagbabago kanser sa balat at katarata sa mota. May panlaban o pangkontrol sa radiation ng araw. Ito an ozone layer ng mundo na humahadlang sa pagpasok nang labis na sikat ng araw. Sa kasalukuyan ay sulirariin sa pagnipis ng ozone layer. Nasisira o nabubutas na ito sapagkat tayo na ring mga tao ang may gawa nito. Kayo hinihikayat an programa sa pagliligtas lahat na ingatan natin an ozone layer sa pamamagitan ng pakikiisa sa kampanya ng ozone /eyer ng ating mundo. (23)
Ang paksa ng talata ay tungkol sa: a. Ang panganib ng radiation mula sa araw. b. Ang dahilan ng pagkasira ng ozone layer c. Maganda an sikat ng araw d. Magkaisa sa programa ng pamahalaan
Ang talata ay isang uri ng tekstong a. informativ/ informative b. deskriptiv/ deskriptiv/ descriptive c. narativ/ narrative d. argumentativ argumentative
(24)
Ano an itinuturong mensahe ng binasang talata? a. Ma enerhiya no nagmumula sa araw b. lwasang masikatan araw dahil mapanganib c. Maraming uri ng sakit an makukuha sa sinag ng araw d. Pangalagaan an ozone layer upang malabanan ang radiation
(25)
Ayon ka Virgilio G. Enriquez, " no an hiya maaan nn namang moral, hindi lang sosyal''. Samakatuwid, an hiya ay hindi !among isang "social norm" bagkus ay isa ring "morality check". Sinasabi rin ng sosyolohistang si Randy David no, " Ang Pilipino ay hindi marunong makonsensiya, marunong !among siyang mahiya". At a yon rin sa pagsusuri n1 Alwin Bobis no: B.
"Ang hiya ay hindi gumagawa ng nakakahiya dahil sa may ibang taong nakatingin. Kung kayo an Pilipino ay kadalasang hindi nagtatapon ng basura o balat ng kendi sa harap ng ibang ta dahil sa hiya, subalit kung wala nang makakakita, mula pagtatapon ng basura sa pampublikong Iugar, pagsusulat sa ga kubeta't mga upuan ng bus, pagbabagsak paninira ng pampublikong telepono, lahat ng ito'y ginagawa nang palihim.
Kung gayon, mula sa pahayag ng mananaliksik tung kol sa hiya, masasabi ko no maaaring ga mananaliksik hiya an siyang nagiging batayan ng ga Pinoy sa kanilang "moral values" "moral behavior".
an
Kaninong pananaw ipinahahayag an a. Enriquez Enriquez b. David
(26)
(27)
(28)
Ano an tono ng pagkakasulat? a. nagpapaliwanag b. nagpapatawa
ga ideya? c. awtor d. mambabasci
c. nangangaral d. sarkastiko
Ano an paksa ng teksto? a. likas no mahiyain an Pinoy b. an hiya ay hindi lang moral kundi social norm c. mahalaga ang hiya sa pagkakaroon ng morality check d. an hiya bilang batayan ng m oral values moral behavior ng Pinoy
Panuto: Basahin
unawain an
tula. Sagutin an
SA TABI NG DAGAT Ni lldefonso Santos
Marahang-marahan kita'y lalakad, manaog ka, frog
maglulunoy kitang payapang-payapa sa tabi ng dagat; di no kailangang sapinan an paang binalat-sibuyas, ang dating goring sa sakong no wari'y kinuyom no rosas!
tanon9.
Manunulay kita, kita,
habang maaga pa sa isang pilapil na nalalatagan ng damong may luha ng ga bituin ... patiyad na tayo' mangaghahabulang simbilis ng hangin, ngunit walang ingay, hanggang sumapit sa tiping buhangin ..
Pagdating sa tubig,
mapapaurong kong parang nangingimi,
3
Gaganyakin kita
lamang-lati; sa nangaroong doon ay may tahong, talaba't halaang kabigha-bighani,
hindi kayo natin mapuno ang buslo bago tumanghali? Pagdarapit-hapon kita'y magbabalik sa pinanggalingan, sugatan an sunog ang balat sa sikat ng araw! Talagang ganoon .. sa dagat man, lrog, ng kaligayahan, lahat, pati puso, Ay naaagnas ding marahang-marahan ..
(29)
Anong larawang-diwa an a. Pangingisda Pangingisda b. Paghahabulan
(30)
Di no kailangang sapinan paang binalat-sibuyas? a. maselan b. may-kayo
{31)
Anong saknong ng tula an
ipinakita ng tula?
an
paang
c. pag-i ibig an d. paghihirap
binalat-sibuyas. Ano an
kahulugan ng
c. babae d. manipis nagbibigay ng positibong pananaw sa nagbabasa?
a.
b.
(32)
Alin a. b. c.
sumusunod na taludtod ng tula an nagpapakita ng kagandahan? sakong na wari'y kinuyom na rosas sa isang pilapil na nalalatagan ng damong ma luha ng mga bituin sugatan an sunog ang balat sa sikat ng araw d. sa dagat man, lrog, ng kaligayahan, lahat, pati puso, ay naaagnas ding marahang-marahan
(33)
Anong saknong ng tula ang nagpapakita na may panahong daranas ng suliranin kalungkutan an magsing-irog?
an
a. b.
(34)
d.
Aling taludtod an naglalarawan ng kasiglahan? a. marahang-marahan manaog ka, lrog kita'y lalakad b. maglulunoy kitang payapang-payapa sa tabi ng dagat c. manunu lay kita habang maaga pa sa isang pilapil .d. patiyad na tayo'y mangaghahabulang simbilis ng hangin,
Pagsasanay #
Pagtukoy sa mg
Bahagi ng Pananalita
ga bahagi ng pananalita sa Panuto: Basahing mabuti an tal ata . Tukuyi Tukuyi an sa bawat bilang. lsulat an sagot sa ga patlang sa ibaba.
An
ga salitang ma
salungguhit
Paggawa ng Compost
Mahalaga ang paggamit ng (35) pataba sa mg halaman (36) sapagkat it an (37) nagpapayaman sa lupa upang makuha ng ugat ng mg pananim ang mg sustansiyang kailangan upang lumaki itong (38) malusog. Ang paghahanda ng compost pit o abonong mula sa (39) nabubulok no bagay ay ga halaman no hindi makatutulong upang magkaroon nang sapat no panustos ng patabang organiko sa no kakailanganin pang bumili ng pataba. Maaaring gumawa ng (40) isang hukay no kung tawagin ay compost ga nabubulok no sa mg Iugar no may malawak 41) na bakuran upang pagtapunan ng basura upang maging pataba pagkalipas ng ilang buwan. ma kalayuan sa (42) Ang_lugar no paglalagyan ng compost pi ay dapat no tuyo, (43) P.Q!Qg (44) anumang anyong-tubig. Bungkalin an lupa (45) nang dalawang metro ang lapad (46) limang metro an hobo. Hukayin an lupa hanggang umabot sa isang metro an lalim. Diinan patagin ng loob ng hukay. Hayaang nakalantad it (47) !Q..araw upang huwag pamahayan mikrobyo.
bahay
lpunin an mg (48) tuyon.g_dayami, dahon, ligaw no damo, pinagbalatan ng prutas o gulay, at ibang kalat no nabubulok. llatag an mg (49) ito nang pantay sa ilalim ng hukay hanggang maging 30 sentimetro an taos. Mapapabilis an pagkabulok ng ga it kung (50) hahaluan din ng isa hanggang dalawang kilo ng abonong urea an ga basurang inilagay sa hukay. Patungan it ng ga dumi ng hayop hanggang umabot ng 15 sentimetro an kapal. Patungan naman ng (51) ikalawang patong ng lupa, apog pirasong patpat abo. Paulit-ulit no gawin an pagtatambak hanggang mapuno ang hukay. Lagyan ng ilang pirasong ng kawayan upang mapanatiling tuwid patayo (52) an mg kanto ng hukay. panatilihing panatilihing mamasa-masa (53) Diligin an ibabaw ng hukay upang it ay pumatag. Ang hukay ngunit (55) huwag itong pababahain. Diligin araw-araw ng compost kung tag-araw upang manatili itong mamasa-mas_a (56) kung tag-ulan naman, takpan ito ng ilang (57) dahon ng saging sa ibabaw upang (58) hindi maluncid sa tubig. .. _,
Tusukan ang compost pi ng ilang pirasong kawayan no inalisan ng buko binutasan sa gilid. Ito ay makatutulong upang mahanginan an compost nang mabulok kaagad ang basura. Pagkalipas ng tatlong linggo, an pasingawang kawayan ay bunutin at haluin an tambak. lpailalim an kalat na (59) nasa ibabaw upang maging (60) pantay-pantay an pagkabulok ng basura. Pagkalipas ng dalawang buwan o mahigit, depende sa basurang ginamit, maaari nang gamiting abono an Iaman ng compost pit. 35.
41.
36.
42.
37.
43.
38.
44.
39.
45.
40.
46.
\_
