test sprawdzający
Test sprawdzający 2 Młody obywatel w urzędzie
Grupa I Imię i nazwisko ..........................................................................
Klasa .............................
Data ...............................
Zapoznaj się z fragmentem Ustawy o obywatelstwie polskim i wykonaj zadania 1–2. Tekst źródłowy Ustawa o obywatelstwie polskim z dnia 15 lutego 1962 r. – tekst jednolity (Dz. U. 2000 r. Nr 28 poz. 353) Art. 2. Obywatel polski w myśl prawa polskiego nie może być równocześnie uznawany za obywatela innego państwa. Art. 3. 1. Zawarcie związku małżeńskiego przez obywatela polskiego z osobą, nie będącą obywatelem polskim, nie powoduje zmian w obywatelstwie małżonków. 2. Zmiana obywatelstwa jednego z małżonków nie pociąga za sobą zmiany obywatelstwa drugiego małżonka. Rozdział 2 Nabycie obywatelstwa polskiego […] Art. 4. Dziecko nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie, gdy: 1) oboje rodzice są obywatelami polskimi albo 2) jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa. Art. 5. Dziecko urodzone lub znalezione w Polsce nabywa obywatelstwo polskie, gdy oboje rodzice są nieznani bądź nieokreślone jest ich obywatelstwo lub nie posiadają żadnego obywatelstwa. […] Art. 7. 1. Zmiany w ustaleniu osoby albo obywatelstwa jednego lub obojga rodziców podlegają uwzględnieniu przy określeniu obywatelstwa dziecka, jeżeli nastąpiły przed upływem roku od dnia urodzenia się dziecka. Trzymiesięczny termin określony w art. 6 ust. 1 i 2 liczy się od dnia, w którym zmiana została ustalona. 2. Zmiany w ustaleniu osoby ojca, wynikające z orzeczenia sądu wydanego na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa lub o unieważnienie uznania, podlegają uwzględnieniu przy określeniu obywatelstwa dziecka, chyba że osiągnęło ono już pełnoletniość. Jeżeli dziecko ukończyło szesnaście lat, zmiana obywatelstwa może nastąpić jedynie za jego zgodą. Art. 8. 1. Cudzoziemcowi można na jego wniosek nadać obywatelstwo polskie, jeżeli zamieszkuje w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, co najmniej pięć lat. […] Art. 9. 1. Może być uznana za obywatela polskiego osoba o nieokreślonym obywatelstwie lub nie posiadająca żadnego obywatelstwa, jeżeli zamieszkuje w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, co najmniej pięć lat.[…] Art. 11. 1. Osoba, która utraciła obywatelstwo polskie przez nabycie obywatelstwa obcego wskutek zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem lub w związku z zawarciem takiego małżeństwa, odzyskuje obywatelstwo polskie, jeżeli po ustaniu tego małżeństwa lub jego unieważnieniu złoży odpowiednie oświadczenie przed właściwym organem i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia. 2. Przyjęcie oświadczenia może być uzależnione od złożenia dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa obcego. Art. 12. 1. Osoby przybywające do Polski jako repatrianci nabywają obywatelstwo polskie z mocy prawa. […] 6. Osoba, która utraciła obywatelstwo polskie nabyte przez repatriację, nie może w tym trybie nabyć go ponownie. Źródło: http://lex.pl/serwis
58
test sprawdzający
1. (4 pkt) Rozstrzygnij, które zdania są prawdziwe a które fałszywe, wpisując w ostatniej kolumnie tabeli „prawda” lub „fałsz”. Lp.
Zdanie
Prawda lub fałsz
1.
Jeżeli dziecko nie ukończyło szesnastu lat, zmiana obywatelstwa musi nastąpić jedynie za jego zgodą.
2.
Dziecko znalezione na terytorium Polski uzyskuje obywatelstwo polskie na mocy prawa ziemi.
3.
Obywatel państwa polskiego nie może być jednocześnie obywatelem innego państwa, gdyż zabrania tego ustawa o obywatelstwie.
4.
Cudzoziemiec uzyskuje obywatelstwo polskie wraz z zawarciem związku małżeńskiego z obywatelką Polski.
2. (2 pkt) Na podstawie Ustawy o obywatelstwie napisz, który artykuł ustawy odnosi się do wymienionych zasad uzyskania obywatelstwa: a) naturalizacja – art. ...................... Ustawy o obywatelstwie b) reintegracja – art. ...................... Ustawy o obywatelstwie 3. (3 pkt) Podkreśl trzy prawa, które posiada obywatel Unii Europejskiej. A. Czynne i bierne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego B. Czynne i bierne prawo wyborcze do Parlamentu państwa, w którym aktualnie przebywa i jest zameldowany C. Czynne i bierne prawo wyborcze do władz lokalnych w państwie, w którym obywatel jest zameldowany D. Prawo do opieki konsularnej każdego państwa Unii Europejskiej E. Prawo do składania skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich UE 4. (3 pkt) Do podanych definicji dopisz pojęcia. Lp.
Definicja
1.
Osoba, która utraciła obywatelstwo i nie nabyła innego obywatelstwa.
2.
Osoba powracająca do kraju po długim pobycie poza granicami.
3.
Osoba ubiegająca się o coś, składająca podanie lub załatwiająca sprawę bezpośrednio.
Pojęcie
5. (1 pkt) Podaj pełną nazwę organu państwa, który wydaje zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. ................................................................................................................................................................................................................................................................ 6. (3 pkt) Wymień trzy ograniczenia, jakie mają przebywające w Polsce osoby posiadające obywatelstwo innego państwa. – ............................................................................................................................................................................................................................................................ – ............................................................................................................................................................................................................................................................ – ............................................................................................................................................................................................................................................................ 7. (1 pkt) Wyjaśnij co oznacza skrót PESEL – podaj jego pełne brzmienie. ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ 8. (2 pkt) Na podstawie podanego numeru PESEL wykonaj polecenia. 10251424578 a) Wyjaśnij, co oznacza pierwszych 6 cyfr tego numeru. ................................................................................................................................................................................................................................................................ b) Podaj znaczenie dziesiątej cyfry numeru PESEL. ................................................................................................................................................................................................................................................................
59
test sprawdzający
9. (2 pkt) Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie. Tekst źródłowy Wojewódzka administracja niezespolona, […] to, działające na obszarze województwa, terenowe orany administracji rządowej o właściwości szczególnej (specjalnej) podporządkowane hierarchicznie odpowiednim organom administracji rządowej szczebla centralnego na zasadach podległości służbowej, zaś w poziomie nadzorowane przez wojewodę jako przedstawiciela Rady Ministrów na obszarze województwa. Wojewódzka administracja zespolona […] to wojewoda, a w przypadkach określonych w ustawach, w szczególności w zakresie wydawania indywidualnych aktów administracyjnych, podlegli zwierzchnictwu wojewody kierownicy określonych w tych ustawach służb, inspekcji lub straży wojewódzkich, jednocześnie nadzorowani merytorycznie przez właściwe organy administracji rządowej szczebla centralnego. Źródło: Encyklopedia prawa, red. Urszula Kalina-Prasznic, Warszawa 2007, s. 951–952. Podkreśl dwa organy administracji zespolonej. A. Dyrektor Izby Celnej B. Kurator Oświaty C. Dyrektor Izby Skarbowej D. Powiatowy Lekarz Weterynarii E. Komendant Wojewódzki Policji 10. (1 pkt) Zapoznaj się z tekstami źródłowymi i wykonaj zamieszczone poniżej polecenie. Tekst źródłowy 1 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. [fragment] Art. 97.2 Wybory do Senatu są powszechne, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Tekst źródłowy 2 Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy [fragment] Art. 260.1. W celu przeprowadzenia wyborów do Senatu tworzy się jednomandatowe okręgi wyborcze. 2. Okręg wyborczy obejmuje część obszaru województwa. Granice okręgu wyborczego nie mogą naruszać granic okręgów wyborczych utworzonych dla wyborów do Sejmu. Źródło: http://pkw.gov.pl/ustawy-wyborcze/ustawa-z-dnia-5-stycznia-2011-r-kodeks-wyborczy-wraz-z-przepisami-wprowadzajacymi-
te-ustawe.html#d Dokończ zdanie. Wybory do Senatu są: A. proporcjonalne. B. większościowe. C. pośrednie. D. równe. 11. (6 pkt) Do podanych urzędów administracji w Polsce, dobierz odpowiednie uprawnienia, wpisując je do odpowiedniej kolumny. Odpowiedzi wybierz spośród podanych poniżej: paszport; prawo jazdy; zasiłek rodzinny; akt pełnomocnictwa do głosowania w wyborach; zasiłek dla bezrobotnych; wiza na pracę w Polsce Urząd gminy lub Urząd miasta
60
Urząd powiatowy
Urząd wojewódzki
test sprawdzający
12. (1 pkt) Wyjaśnij, czym różni się decyzja od postanowienia urzędu. Podaj jedną różnicę. ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ 13. (2 pkt) Zapoznaj się z tekstem źródłowym i odpowiedz na zamieszczone poniżej pytania. Robert Kwiatek 12 maja ukończył 21 lat. Dotychczas działał głównie jako społecznik, nie angażując się w życie polityczne państwa. Jednak w dniu swoich urodzin postanowił zaangażować się i kandydować w wyborach. a) Podaj nazwę rodzaju prawa wyborczego z którego Robert chce skorzystać. ................................................................................................................................................................................................................................................................ b) Podaj nazwę organów władzy do których Robert ma prawo kandydować. ................................................................................................................................................................................................................................................................ 14. (1 pkt) Wyjaśnij, co oznacza określenie tajność głosowania. ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ 15. (2 pkt) Zapoznaj się z wykresem ilustrującym wyniki wyborów do Sejmu RP z 2011 roku. Następnie wykonaj zamieszczone poniżej polecenia. Wyniki wyborów do Sejmu RP w 2011 roku 39,18 40 35
29,89 30 25 20 15
10,02
Samoobrona RP
Mniejszość Niemiecka
0,24 0,19 0,07
Prawica Rzeczpospolitej
1,06 0,55
Polska Partia Pracy Sierpień 80
2,19
Nowa Prawica Janusza Korwina-Mikke
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Polskie Stronnictwo Ludowe
Ruch Palikota
Prawo i Sprawiedliwość
0
Platforma Obywatelska
5
Polska Jest Najważniejsza
8,36 8,24
10
Na podstawie: www.pkw.pl a) Wymień komitety wyborcze, które uzyskały miejsca w Sejmie RP dla swoich przedstawicieli w wyborach z 2011 roku. ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ b) Napisz, według jakiej ordynacji wyborczej wybieramy posłów do Sejmu RP. ................................................................................................................................................................................................................................................................
61
test sprawdzający
16. (1 pkt) Napisz, jaką zasadę zawartą w Kodeksie wyborczym przedstawił autor rysunku satyrycznego.
Na podstawie: www.zbirek3.wp.pl ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ 17. (12 pkt) Czy warto głosować? Przedstaw problem frekwencji wyborczej w wyborach do parlamentu. Podaj przybliżone dane na potwierdzenie problemu. Podaj oraz omów przyczyny i skutki niskiej frekwencji wyborczej. Przedstaw własne stanowisko w sprawie uczestnictwa w wyborach i uzasadnij je. ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................
62
test sprawdzający
................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................
63