INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA KAMPUS TUN HUSSEIN ONN
PROGRAM IJAZAH SARJANA MUDA PERGURUAN AMBILAN JAN. 2012
NAMA
: PHANG POH CHOO
ANGKA GILIRAN
: 2012291340157
NO. KAD PENGENALAN
: 920306-08-6460
KUMPULAN
: PISMP SEMESTER 5 2012 / BC 2
PENSYARAH
: HJ. ABDUL SUKOR BIN NORDIN
TARIKH SERAHAN
: 6 Mac 2014
BIODATA
Nama
: PHANG POH CHOO
No. Kad Pengenalan
: 920306-08-6460
Opsyen
: PISMP Sem 5 BC2
Ambilan
: Januari 2012 2012
Umur
: 22
Alamat
: 23, LORONG RIA 1, TAMAN TAMAN VALDOR RIA, 14200 SUNGAI BAKAP, PULAU PINANG.
No. Telefon Alamat e-mail e-mail
: 012-5848936 :
[email protected] [email protected] m
ISI KANDUNGAN Bil
Perkara
1
Pengenalan
2
A. Penulisan Akademik:
Muka Surat
1
2-10
Implikasi Kepelbagaian Sosiobudaya Di Dalam Sebuah Bilik Darjah Dalam Pelaksanaan P & P.
3
B. Penulisan Rancangan Pengajaran dan Pembelajaran:
11-20
RPH Pendidikan Moral Tahun 3 KSSR
4
Refleksi
21-23
5
Bibliografi
24-25
6
Lampiran
PENGENALAN Malaysia terdiri daripada berbilang kaum. Kepelbagaian sosio-budaya sukar untuk dinafikan dalam sebuah negara seperti Malaysia yang lahir dari kelompok masyarakat yang berbilang etnik iaitu Melayu, Cina dan India yang menjadi majoriti terbesar serta kaum peribumi Sabah dan Sarawak serta orang asli dan kaum-kaum lain yang menjadi kaum minoriti. Setiap etnik mempunyai sosio-budaya yang berbeza yang diwarisi dari nenek moyang yang terdahulu. Budaya dapat ditakrifkan sebagai tamadun atau peradaban. Dalam konteks pendidikan, kepelbagaian sosio budaya individu itu bukan sahaja dilihat dari ras, etnik dan adat budaya mereka sahaja. Malah ia juga merangkumi skop yang lebih besar. Menurut Papalia (2001) individu manusia itu berbeza dari segi jantina, saiz badan, kesihatan, tahap tenaga, personaliti dan emosi. Sebagai guru, kita perlu tahu bahawa setiap individu pelajar itu mempunyai budaya, latar belakang keluarga dan tahap sosioekonomi yang berbeza antara satu sama lain. John Dewey menunjukkan seorang guru mempunyai tanggungjawab bagi menggalakkan generasi baru berfikir untuk membentuk masyarakat yang lebih baik pada masa hadapan. Dalam konteks kepelbagaian sosio-budaya yang mempengaruhi sistem pendidikan di negara kita, maka guru merupakan orang yang paling sesuai untuk membentuk pelajar daripada pelbagai etnik dan latar belakang melalui pendidikan yang seimbang khususnya melalui amalan pengajaran dan pembelajaran di bilik darjah. Guru juga membawa budaya budaya mereka tersendiri di dalam bilik darjah. Jika wujud perbezaan perbezaan di kalangan pelajar dengan guru dari segi cara mereka berkomunikasi, pandangan nilai dan sebagainya, maka akan timbul masalah dalam interaksi antara mereka. Akhir sekali, g uru sebagai ―agen perubahan‖ yang dapat membentuk interaksi sosial pelajar serta berperanan dalam memperkembangkan bakat dan minat pelajar tanpa mempunyai pemikiran yang diskriminasi antara kaum. Guru perlu diingatkan bahawa kejayaan seseorang pelajar bukan boleh dilihat dari segi pencapaian akademik sahaja tetapi juga mengambil kira pembentukkan sahsiah diri bagi setiap pelajar supaya mereka seimbang dari segi intelek dan rohani. Oleh itu, profesion keguruan bukanlah satu kerjaya yang boleh diceburi oleh sesiapa sahaja. Hanya mereka yang mempunyai kualiti, ketrampilan, kewibawaan, kelayakan, minat dan iltzam serta berjiwa pendidik sahaja yang patut menjadi guru.
A.Penulisan Akademik: Implikasi Kepelbagaian Sosiobudaya Di Dalam Sebuah Bilik Darjah Dalam Pelaksanaan P & P.
Menurut Kamus Dewan Edisi ke 3, 1996, m/s: 180 menyatakan budaya dapat ditakrifkan sebagai tamadun atau peradaban. Ia juga bermaksud kemajuan fikiran atau akal budi (cara berfikir dan berkelakuan). Perbezaan dan kepelbagaian sosio-budaya sukar untuk dinafikan dalam sebuah Negara seperti Malaysia yang lahir dari kelompok masyarakat yang berbilang etnik iaitu Melayu, Cina, dan India yang menjadi majoriti terbesar serta kaum pribumi Sabah dan Sarawak serta orang asli dan kaum – kaum lain menjadi kaum minoriti. Setiap etnik membawa sosio-budaya yang berbeza yang diwarisi dari nenek - moyang yang terdahulu. Manakala Slavin (1997) pula mengaitkan perbezaan individu dengan konteks pengajaran dan pembelajaran. Beliau mengatakan kepelbagaian pelajar terdapat dalam tahap prestasi, kadar belajar, gaya kognitif, etnik, budaya, kelas sosial, bahasa, jantina, bakat dan minat. Kepelbagaian sosio-budaya antara murid memberi implikasi secara langsung terhadap guru dan murid dalam proses pengajaran dan pembelajaran. a. Implikasi Terhadap Murid Budaya mempengaruhi individu berfikir dan bertindak, juga mempengaruhi pandangan, perasaan dan pembawaan. Menurut Marcelle, DuPraw dan Axner, terdapat 6 corak asas budaya yang membuatkan individu itu unik dan berbeza, yang pertama ialah berbeza dalam gaya berkomunikasi, berbezanya sikap terhadap konflik, berbeza pendekatan dalam menyelesaikan tugasan, berbeza dalam gaya menyelesaikan masalah, berbeza sikap terhadap pendedahan pandangan dan berbeza dalam pendekatan untuk mengetahui. Murid adalah berbeza dan perlu mendapat layanan yang berbeza selaras dengan keunikan masing-masing. Selain itu, dalam aspek kemahiran dan penguasaan kuasa , murid yang hanya menguasai dialek atau bahasa ibunda berkemungkinan menghadapi masalah dalam pembelajaran, kurang faham barang yang dibaca dan penerangan guru. Manakala, murid yang menguasai dua atau lebih bahasa contohnya bahasa ibunda dan bahasa malaysia, mereka akan lebih mudah menguasai pembelajaran memandangkan sinapsis telah terbentuk dalam otaknya. Penggunaan laras bahasa yang betul perlu ditekankan dalam kalangan murid bagi mengelakkan pergaduhan dan salah faham antara satu sama lain. Perbendaharan kata yang tepat dan betul turut membantu murid mencapai kematangan sosial.
Dalam aspek kaum etnik, murid yang tinggal dan belajar dalam lingkungan satu etnik yang selalunya mengamalkan budaya, cara fikir dan pandangan dunia yang sama kurang mendapat pendedahan akan budaya kaum lain dan proses penyesuaian diri dengan kaum lain mungkin agak sukar. Manakala, murid yang belajar di sekolah yang disertai oleh pelbagai kaum dan terdedah kepada amalan adat resam, cara berfikir kaum yang berbeza, perasaan saling menerima dan menghormati dapat dipupuk. Tambahan pula, murid terdiri daripada pelbagai kelas sosial iaitu rendah, sederhana dan tinggi. Murid tergolong dalam kelas sosial rendah mungkin menghadapi masalah pembiayaan, kemudahan belajar, kurang kelengkapan belajar dan sebagainya, mereka akan kurang bersemangat dan berrisiko menghadapi masalah keciciran dalam persekolahan. Sebaliknya, murid yang datang dari golongan sosioekonomi sederhana dan tinggi berpeluang menghadiri kelas bimbingan berbayar, mendapat perhatian yang khusus daripada ibu bapa. Hasilnya, peluang mendapat pendidikan yang lebih meluas berbanding dengan murid yang miskin. Dalam sekolah bandar dan pinggir bandar akan wujud kepelbagaian budaya kesan persekitaran. Budaya murid daripada aspek tumpuan perhatian kepada murid, kemampuan berbelanja, tingkah laku dan pandangan terhadap tugas akan jelas berbeza bergantung pada aspirasi ibu bapa jenis pekerjaan, pandangan terhadap pendidikan dan sebagainya. Sebaliknya, murid dari sekolah luar bandar dan pendalaman selalu mengamalkan budaya, etnik, pandangan dunia yang sama . Justerunya, tindakan, pandangan terhadap pendidikan yang ditunjukkan kemungkinannya kurang bercabar dan mereka pun kurang mendatangkan masalah tingkah laku. Kalau disentuhkan tentang gender, murid lelaki dan perempuan mendapat layanan yang agak berbeza memandangkan perlakuan mereka sering kali berbeza. Secara luasnya, murid perempuan lebih tekun, kemas dan teratur, menunjukkan prestasi baik pada peringkat rendah. Manakala, murid lelaki selalu dianggap ―bermasalah‖, lebih baik dalam mata pelajaran mengira dan lemah dalam bidang bahasa dan sastera, lebih menunjukkan prestasi baik pada peringkat menengah. Murid perlu mengambil peluang daripada kepelbagaian sosiobudaya di dalam kelas untuk berinteraksi antara kaum dan jantina berlainan. Corak pemikiran antara lelaki dan perempuan adalah berbeza dan interaksi yang sihat seperti belajar secara berkumpulan dapat memberi gambaran kepada murid tentang sesuatu perkara dengan lebih jelas.
Setiap murid akan mengamalkan gaya berfikir dan gaya belajar yang berbeza . Terdapat tiga jenis gaya pembelajaran asas iaitu visual, audio dan kinestetik. Terdapat juga pelbagai bentuk gaya belajar yang berasaskan gaya berfikir individu yang membuat setiap murid berbeza. Murid yang bergantung latar (memerlukan bantuan latar persekitaran) untuk memahami pembelajaran dipanggil field dependent, gaya bebas latar (tidak memerlukan bantuan latar persekitaran untuk memahami pembelajaran) kebanyakan diamalkan oleh lelaki. Selain itu, murid impulsif (berfikir dan bertindak pantas) mudah membuat kesilapan, murid relektif (bertindak selepas berfikir secara mendalam) lebih mudah mengingat maklumat, lebih cekap dalam penyelesaian masalah dan sebagainya. Kepelbagaian sosiobudaya ini turut memberi kesan kepada murid. Murid-murid mempunyai pendirian tersendiri hasil daripada pengaruh budaya, agama dan persekitaran. Oleh itu, kewujudan murid pelbagai kaum dan sosio budaya di dalam kelas menjadikan mereka prejudis terhadap murid yang berbeza daripada gaya hidup mereka. Maka, murid perlu dibersihkan minda dan fahaman mereka terhadap rakanrakan mereka yang berlainan agama, budaya dan jantina agar tidak ada jurang antara mereka bagi memudahkan proses pembelajaran. . Agama dan kepercayaan merupakan sesuatu isu yang amat sensitif. Oleh hal demikian, agama dan kepercayaan murid tidak harus dipertikaikan. Proses sosiolisasi antara kaum tanpa mengira anutan agama hendaklah dikembangkan supaya proses pembentukan kendiri murid dapat dilaksanakan. Kelas yang mempunyai pelbagai kaum dan sosio budaya memerlukan sikap percaya antara satu sama lain . Aktiviti yang dirangka mestilah berupaya untuk menanam semangat saling mempercayai dalam jiwa murid. Semangat kepercayaan yang tinggi akan meruntuhkan tembok perkauman dan secara tidak langsung perpaduan antara kaum akan terjalin. Kepelbagaian sosio budaya di dalam kelas turut merangsang
kewujudan
masalah didiplin. Rakan sebaya amat mudah mempengaruhi tingkah laku seseorang. Sebagai contoh, seorang murid yang baik akan terpengaruh dengan tingkah laku sahabatnya yang bermasalah apabila sering berinteraksi dan bergaul. Guru perlu peka terhadap perubahan murid agar tingkah laku yang tidak dingini dapat di bendung dan murid bermasalah dapat di kawal dan diubah sikapnya.
b. Implikasi Terhadap Guru Murid dalam sesebuah bilik darjah terdiri daripada etnik, taraf sosioekonomi, latar belakang keluarga, kawasan petempatan, budaya adat resam dan bahasa yang berbeza. Lantaran itu, guru tidak seharusnya menggunakan cara yang sama untuk melayani dan member perhatian kepada murid. Kepelbagaian sosiobudaya yang wujud di dalam bilik darjah memerlukan guru mengambil perhatian yang sesuai bagi membolehkan setiap murid mendapat peluang yang adil untuk pembelajaran yang berkesan. Menurut Mok Soon Sang (2002), guru bukan hanya menyampaikan ilmu pengetahuan semata-mata, tetapi juga menanam sikap, nilai dan sahsiah yang sempurna dan mematuhi peraturan masyarakat.
Bertepatan dengan itu, guru perlu
bersedia dengan kepelbagaian sosiobudaya murid yang datangnya daripada pelbagai kelas sosial dan kaum. Bagi memastikan proses pengajaran dan pembelajaran dijalankan dengan lancar dan berkesan, guru perlu bijak bagi menangani murid yang berasal daripada kelas sosial dan kaum yang berlainan. Dalam proses pengajaran dan pembelajaran, perbezaan kelas sosial dan kaum ini perlu diketepikan dan semua murid perlu dilayan dengan sama rata tanpa mengambil kira kelas sosial dan kaum mereka . Guru juga perlu peka terhadap pembentukan kumpulan agar tidak berlaku kumpulan yang berasaskan kelas sosial dan kaum. Ini kerana kumpulan yang mempunyai murid yang berlainan kelas sosial dan kaum akan menggalakkan interaksi serta pergaulan yang sihat. Latar belakang serta budaya hidup mereka yang berbeza akan mempengaruhi pemikiran serta pandangan mereka. Maka, hasil daripada perbincangan dalam kumpulan akan menghasilkan sesuatu pandangan yang lebih unik dan kreatif kerana percampuran pengaruh budaya dan fahaman murid-murid. Suasana pembelajaran yang menyeronokkan akan terbentuk dan ini dapat membantu guru untuk mengawal persekitaran bilik darjah yang berkesan. Selain itu, guru seharusnya menggunakan maklumat latar belakang keluarga murid untuk memahami tingkah laku dan luahan perasaan murid yang dipengaruhi oleh persekitaran. Rata-rata keluarga yang tinggal di rumah 100 merupakan mereka yang berpendapatan rendah. Suasana sesak dan keadaan keluarga yang perlu bekerja sepanjang hari boleh mempengaruhi pembelajaran anak-anak. Apabila guru memahami situasi murid, dapatlah guru merancang pembelajaran yang sesuai dan memberikan
layanan yang adil terhadap murid daripada kelompok ini. Oleh hal yang demikian, diskriminasi dan kesan ―self fulfilling prophercy‖ dapat dielakkan. Tembok perkauman perlu diruntuhkan bagi mewujudkan bangsa Malaysia yang bersatupadu. Di dalam kelas, guru perlu mengelakkan diskriminasi kaum agar murid daripada kaum lain tidak merasakan diri mereka dipinggirkan oleh guru dan murimurid lain. Guru juga perlu mengelakkan daripada menyentuh atau mempertikai agama dan kepercayaan yang dianuti oleh murid-murid. Perancangan proses pengajaran dan pembelajaran perlulah seiring dan sesuai dengan semua agama,nilai dan kepercayaan mereka. Pembelajaran yang berkesan bagi sekumpulan murid tidak semestinya berkesan bagi kumpulan lain. Kesaksamaan pendidikan lebih bergantung kepada persekitaran tempat tinggal murid, faktor status sosioekonomi keluarga dan gaya pembelajaran murid. Dengan mengambil kira faktor-faktor tersebut, guru dapat menyediakan pembelajaran yang berkesan mengikut kemampuan pelajar. Satu strategi yang sesuai digunakan ialah pembelajaran koperatif . Murid dalam kumpulan heterogenous dapat berkongsi pengetahuan
dan
pengalaman,
belajar
bersama-sama,
saling
membantu
dan
berinteraksi untuk memastikan pencapaian kumpulan. Murid yang mempunyai pelbagai latar belakang, etnik, taraf sosial dan pencapaian dapat saling belajar dan mengenali budaya secara tidak langsung. Persedaran budaya mikro kumpulan etnik yang berbeza dapat membantu mengeratkan hubungan dan mewujudkan kerjasama dan toleransi yang diperlukan dalam masyarakat majmuk. Lahir daripada latar belakang dan pengaruh persekitaran yang berbeza, pastinya mempengaruhi pemikiran serta fahaman murid pada sesuatu perkara. Oleh hal demikian, guru perlu peka dengan perbezaan pemikiran itu dan mendengar segala pandangan atau idea yang murid sampaikan semasa proses p&p . Guru pelu memberi respon dan ulasan yang positif yang boleh menyebabkan mereka saling menghormati dan sedia mendengar pandangan sahabat mereka. Respon yang baik daripada guru akan meningkatkan pemahaman mereka dan meningkatkan perasaan ingin tahu dalam diri murid. Di samping itu, guru juga perlu menekankan budi bahasa dan tutur kata yang sopan ketika menyampaikan pandangan bersesuaian dengan nilainilai murni yang dinyatakan dalam konsep 1Malaysia.
Bahasa pengantar juga perlu diberi penekanan serius oleh guru. Murid yang terdiri daripada pelbagai kaum dan latar belakang ini menyebabkan berlaku pertembungan
dialek
yang
memberi
impak
kepada
proses
pengajaran
dan
pembelajaran. Guru haruslah menggunakan dan menekankan penggunaan bahasa standard yang mampu difahami oleh semua agar penglibatan murid di dalam aktiviti pembelajaran dapat dioptimumkan dan lebih berkesan. Sebagai satu komuniti kecil di dalam bilik darjah, kawalan tingkah laku dianjurkan melalui peraturan dan rutin bilik darjah oleh guru. Pematuhan peraturan menjadi satu keperluan untuk mewujudkan suasana yang terkawal. guru boleh menggunakan kajian sosiometri untuk melihat hubungan antara murid di dalam bilik darjah. maklumat yang dikumpulkan hendaklah dipindahkan ke dalam bentuk sosiogram. Hasil kajian ini dapat digunakan untuk membina hubungan dan penerimaan antara murid. Seterusnya, guru juga perlu sentiasa membantu murid untuk memahami diri sendiri dalam membentuk nilai, sikap dan tingkah laku yang sesuai . Murid dibimbing untuk memahami kekuatan pada diri sendiri yang boleh digunakan untuk membantu murid lain. Ini dapat membuatkan murid tersebut rasa dihargai dan akan sentiasa bersungguh-sungguh dalam setiap perkara yang dilakukannya. Hubungan rapat dapat dijalinkan antara guru dengan murid.
Guru juga perlu membantu murid
membina konsep positif kendiri serta memberi tunjuk ajar bagi meningkatkan prestasi murid samada dari segi akademik dan sebagainya. Di samping itu, guru bertanggungjawab untuk membina persefahaman di antara setiap murid yang berlainan latar belakang. Langkah-langkah pencegahan perlu dilakukan bagi menghalang mana-mana aktiviti yang tidak diingini seperti pergaduhan antara kaum, mengejek dan menghina antara satu sama lain dan sebagainya. Guru perlu menerangkan kepada murid mengenai perlunya menghormati kepercayaan setiap kaum dan isu-isu sensitif yang tidak harus dipertikaikan. Oleh itu, aktiviti pembelajaran yang sesuai dengan semua kepercayaan, nilai dan agama perlu dirancang dengan teliti bagi menaburkan persefahaman antara setiap murid. Dalam aspek pemilihan bahan sumber, nama-nama watak, tempat, makanan dan jenis pekerjaan yang melibatkan kaum etnik yang pelbagai perlu dipilih sebagai teks dalam mata pelajaran yang diajar . Contohnya, guru boleh menyediakan sumber tambahan yang sesuai dengan pengalaman murid dan elakkan daripada unsur-
unsur negatif dan sensitif bagi mana-mana etnik supaya pembelajaran bermakna boleh berlaku. Dengan inilah, motivasi murid akan meningkat dan pembelajaran akan menjadi lebih berkesan kerana contoh yang digunakan berkaitan dengan pengalaman murid. Guru perlu sentiasa memikirkan kaedah pengurusan bilik darjah yang berkesan. Selain daripada itu, guru perlu mengetahui dan memahami bidang kerjayanya dan bijak dalam mengendalikan anak-anak muridnya. Dalam memastikan perancangan yang dilakukan selaras dengan kepelbagaian sosiobudaya masyarakat, guru perlu sentiasa meningkatkan kualiti, kemahiran, keupayaan diri dan sebagainya bagi memastikan kejayaan tersebut. c. Implikasi Terhadap Sekolah Sistem pendidikan Negara mempunyai pelbagai pilihan jenis sekolah yang boleh diikuti oleh murid. Kepelbagaian sosiobudaya telah mewujudkan sekolah yang terdiri daripada pelbagai bangsa seperti sekolah kebangsaan untuk semua kaum, sekolah jenis Cina dan Tamil. Oleh itu, aktiviti-aktiviti di sekolah dirancang dengan teliti bagi mengatasi kepelbagaian sosiobudaya ini. Lokasi sekolah juga akan mendatangkan implikasi terhadap kepelbagaian sosiobudaya dalam kalangan murid. Sekolah yang terletak di bandar, kebanyakannya disertai oelh pelbagai latar belakang sosiobudaya. Sekolah-sekolah luar bandar dan pendalaman biasanya merangkumi satu atau dua kaum etnik yang mempunyai taraf sosioekonomi rendah. Sekolah luar bandar sering menghadapi masalah kekurangan guru, pertukaran guru yang kerap dan prestasi pencapaian yang rendah. Pengurus
yang
baik dapat
mewujudkan
iklim
sekolah
yang
mesra,
memotivasikan dan kerjasama sebagai sebuah pasukan. Saling kerjasama antara sekolah dan komuniti, khusus melalui peranan Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG) dapat memanfaatkan murid juga. Sekolah juga merupakan ruang untuk guru menerapkan kepercayaan dan nilai dalam masyarakat. Murid seharusnya sentiasa diingatkan agar mengikut aktiviti yang dianjurkan oleh sekolah. Pihak berkuasa juga memainkan peranan dalam membina perhubungan tersebut selain daripada sekolah/ Program RIMUP adalah salah satu aktiviti yang diusahakan oleh Kementerian Pelajaran bagi memastikan perpaduan dipupuk dalam kalangan murid tanpa mengira latar belakang, agama, kaum, jantina dan sebagainya.
d. Implikasi Terhadap Kurikulum Tersirat Kurikulum tersirat merujuk kepada cara budaya disalurkan dan sikap dibentuk melalui proses pengajaran pembelajaran dan pengurusan organisasi sekolah. (A Dictionary of Sociology, 2005 sebagaimana dipetik dalam artikel Hidden Curiculum). Budaya dan sikap dimaksudkan termasuklah kepatuhan kepada autoriti, mematuhi peraturan sekolah, menepati masa, penangguhan ganjaran, bekerjasama, hormat menghormati, bertolak ansur dan lain-lain lagi. Pembentukan sikap dan amalan dipelajari melalui teladan dan amalan yang dibiasakan di sekolah. Kurikulum tersirat ini terjadi berdasarkan tiga unsur iaitu kelompok, pujian dan kuasa (Jackson 1968 dipetik dalam Gollnick 1990). Sebagai ahli dalam kelompok (sekolah dan bilik darjah), murid perlu berdiri pada masa guru masuk, beri ucap selamat, bercakap dengan izin guru, buat tugasan sendirian dan sebagainya. Sementara unsur kedua iaitu pujian sentiasa dikaitkan dengan penilaian. Penilaian yang lebih banyak berlaku di bilik darjah ialah penilaian ke atas tingkah laku murid. Sering kali tingkah laku baik kurang dipuji sebaliknya murid menerima hukuman apabila melakukan kesalahan, mengingkari peraturan dan sebagainya. Seterusnya, bagi unsur kuasa, murid sentiasa tidak diberi peluang untuk mengemukakan fikiran dan pandangan telah menjadikan motivasi dan rasa ingin tahu murid menjadi terbantut. Mereka hanya diminta untuk mematuhi peraturan yang disediakan oleh guru. Sebenarnya, guru harus mengamalkan kepimpinan demokratis dan memberi peluang kepada murid untuk berkongsi kuasa dan memberi pandangan. Murid belajar melalui kurkulum tersirat daripada dua aspek berikut iaitu struktur organisasi sekolah dan budaya sekolah . Terdapat guru tidak dapat menguruskan pembelajaran dengan berkesan terhadap murid yang berasal daripada budaya dan sistem nilai yang lain, mengakibatkan berlakunya konflik. Kesannya ialah guru bertindak bias atau prejudis terhadap murid berkenaan. Sebaiknya, murid berasal daripada budaya yang mengutamakan pencapaian dan sendiri akan memotivasikan untuk mencapai kejayaan, maka tidak akan timbul sebarang masalah kesan daripada konflik nilai. Seterusnya, prejudis dan bias tidak disengajakan termasuklah menempatkan murid yang kurang terlibat dalam proses pembelajaran (pendiam, introvert, lemah) di bahagian belakang kelas, tidak memandang tepat murid juga kurang berbual dengan murid tertentu dan lain-lain lagi.
Melalui aktiviti pembelajaran yang memanfaatkan artifak budaya setempat atau berkaitan dengan adat resam sesuatu suku kaum, murid dapat memahami perasaan, kekuatan jiwa serta pandangan dunia suku kaum berkenaan. Oleh hal yang demikian, perasaan rasa hormat dapat dipupuk.
B. PENULISAN RANCANGAN PENGAJARAN HARIAN PENDIDIKAN MORAL TAHUN 3 KSSR
RANCANGAN PENGAJARAN HARIAN PENDIDIKAN MORAL TAHUN 3 KSSR Mata Pelajaran
: Pendidikan Moral
Tahun
: 3 Amanah
Tarikh
: 3 March 2014
Masa
: 8.30a.m. -9.30 a.m. (60 minit)
Bilangan.Murid
: 20 orang
Tema
: Saya dan Sekolah
Tajuk
: Seronoknya bekerjasama
Nilai
: 12. Kerjasama
Standard Kandungan
:12.1 Memberi kerjasama dalam menjayakan aktiviti di sekolah
Standard Pembelajaran
: Pada akhir pembelajaran, murid dapat: 12.1.1 Menyenaraikan aktiviti yang dilakukan bersama-sama di sekolah. 12.1.2 Menceritakan kebaikan bekerjasama di sekolah. 12.1.3 Menyatakan perasaan apabila bekerjasama di sekolah.
Isu/ Situasi
: Amalkan sifat bekerjasama
Hasil Pembelajaran
: Pada akhir pengajaran dan pembelajaran murid akan dapat: 1. Menyenaraikan sekurang-kurangnya 2 aktiviti yang dilakukan bersama-sama dalam kumpulan
2. Menghuraikan sekurang-kurangnya 2 kebaikan dan kepentingan amalan bekerjasama dalam kehidupan seharian. 3. Menyatakan perasaan mereka terhadap semangat bekerjasama Peng.Sedia Ada
: Murid telah mengamalkan sifat bekerjasama dalam kehidupan seharian.
Gabungjalin
: Muzik
Pendekatan
:Pemupukan Nilai
Alat Bantu Mengajar
: Buku teks ,Komputer/ LCD (Gambar, Video), Kad manila, dan marker pen.
KemahiranGenerik
: KBKK (menganalisis, membuat inferens, menghubungkait, membuat gambaran mental, menjana idea, mereka cipta dan membuat kesimpulan), KMD.
EMK
: Sifat Keusahawan, TMK, Kreatif dan Inovatif
Fasa/masa
Set Induksi (±5 minit)
Isi Pelajaran
Penayangan video ―Kerjasama kejayaan‖
Aktiviti P&P
1. Guru
menayangkan
Catatan ―kerjasama ABM:
video
membawa kejayaan‖ untuk menarik minat
membawa
murid-murid
terhadap
aktiviti
Guru
bersoaljawab
dengan
LCD,
Komputer riba
pengajaran KBKK: Menghubungkait dan menganalisis
yang akan disampaikan kemudian. 2.
Video,
murid-murid
tentang situasi-situasi yang berlaku dalam
Kaedah: Soal Jawab
video.
EMK: TMK (penggunaan LCD dan komputer),
Guru:
Nyatakan
tiga
jenis
binatang
berkumpulan yang muncul dalam video tersebut? Murid: Penguin, semut dan ketam. Guru: Bagaimana mereka berlawan dengan musuhnya
supaya
mengelakkan
diri
daripada ancaman? Murid:
Mereka
bekerjasama
menentang
musuh. 3. Guru mengaitkan jawapan dengan tajuk pelajaran yang disampaikan pada hari ini.
Nilai: Kerjasama
Langkah 1
Pemahaman
Gambar
―Seronoknya bekerjasama‖
(+ 5 minit)
1. Murid diminta merujuk buku teks m.s 85-86.
ABM: Buku Teks
2. Guru meminta murid menceritakan situasi tentang gambar berdasarkan lampiran teks. 3. Guru memberi penjelasan tentang petikan
KBKK:
Membuat
gambaran mental.
supaya murid dapat memahami isi penting
EMK: Kreatif dan inovatif
yang disampaikan dalam gambar tersebut.
(membuat
imaginasi
terhadap gambar) Nilai: Kerjasama Langkah 2
Penerangan nilai
(+ 10minit)
Definisi kerjasama:
1. Guru menayangkan gambar melalui LCD ABM: dan menyoal murid soalan berkaitan dengan
LCD,
Komputer
riba, gambar-gambar
gambar tersebut. Kesediaan melakukan sesuatu untuk kepentingan bersama.
KBKK: Menghubungkait,
Sesi soal jawab: Guru: Apakah aktiviti yang dijalankan dalam
Permainan,
dan
membuat inferens
ketiga-tiga gambar tersebut? Murid:
menganalisis
gotong-royong,
Kaedah: soal jawab
perkhemahan. Guru:
Adakah
mereka
menjalankan
aktiviti
(menjana idea)
secara individu? Aktiviti gotong-royong
Murid: Tidak. Guru:
Kenapa
EMK: kreatif dan inovatif
mereka
perlu
menjalankan
Nilai: bekerjasama
tugasan secara kumpulan? Murid: Kerana dengan kerjasama, barulah dapat menyiapkan tugasan dengan cepat dan mudah. Guru:
Adakah
aktiviti
kumpulan
dijalankan
mengikut kaum?Kenapa? Aktiviti perkhemahan
Murid: Tidak, kerana kita perlu saling membantu dan bertoleransi antara kaum. Guru: Ya. Sebagai warganegara Malaysia, kita mesti saling menghormati dan membantu untuk mewujudkan
semangat
perpaduan.
Barulah
negara kita akan lebih maju. Guru: Apakah aktiviti lain di sekolah yang juga Aktiviti perrmainan
memerlukan kerjasama? Murid: Pertandingan kawat kaki, tarik tali, persembahan lakonan dan tarian 2. Sekiranya jawapan murid tidak tepat, guru memberi penambahbaikan dan penerangan yang lebih lanjut. 3. Guru menerangkan nilai yang digabungjalin dalam petikan ini.
Langkah 3
Aktiviti Perbincangan
1. Guru
membahagikan
murid
kepada
4 ABM: Kad manila, pen
kumpulan dengan mencampurkan pelbagai (+15 minit)
Tajuk:
Kebaikan
kepentingan diamalkan
dan
kerjasama dalam
kehidupan
seharian
marker
kaum. 2. Guru memberi setiap kumpulan satu kad
menganalisis
manila dan pen marker. 3. Murid
diminta
kebaikan
dan
KBKK: Menghubungkait,
untuk
membincangkan
kepentingan
kerjasama
dan
menjana idea Kaedah: perbincangan
diamalkan dalam kehidupan seharian. 4. Murid
diminta
membuat
pembentangan
(menjana
selepas perbincangan.
5. Sekiranya hasil perbincangan
murid tidak
tepat, guru memberi penambahbaikan dan penerangan yang lebih lanjut. Langkah 4 (Aktiviti) Aktiviti
Permainan
―Messenger‖
(+15 minit)
Murid
dalam
kumpulan
satu
permainan
duduk
2. Murid dibahagikan kepada 4 kumpulan, setiap dalam
satu barisan -
menjalankan
―messenger‖.
Peraturan permainan: -
1. Guru
Murid pertama membaca dan menghafalkan petikan
EMK: kreatif dan inovatif
setiap kumpulan perlu melantik satu ketua.
idea,
sumbangsaran) Nilai: bekerjasama
KBKK: masalah,
menyelesaikan membuat
urutan Kaedah: permainan
3. Guru memberi komen selepas permainan dan meminta murid meluahkan perasaan mereka terhadap aktiviti kumpulan ini.
EMK: kreatif dan inovatif Nilai: bekerjasama
pendek yang diberi oleh guru. -
Murid
pertama
menyampaikan
petikan
tersebut
kepada
murid
kedua
dengan
cara
tersebut
perlu
bisikan. -
Petikan
disampaikan dengan satu demi satu murid sehingga ke murid akhir -
Murid
akhir
perlu
tulis
dalam
satu
kertas
dan
menghantar kepada guru. -
Sekiranya, murid lain cuba mendengar
semasa
penyampaian antara
massage
murid
atau
membuat bising, kumpulan tersebut
dikira
batal
yang
dapat
kelayakan. -
Kumpulan
menyampaikan
petikan
dengan paling lengkap dan cepat akan mendapatkan menang. Penutup
Penilaian pencapaian objektif
1. Guru telah merumuskan isi yang telah diajar
ABM: lembaran kerja
hari ini. (+ 10 minit)
KBKK:
2. Murid dapat menjawab: i.
2 aktiviti yang dilakukan bersama-sama
2 kebaikan dan kepentingan amalan bekerjasama dalam kehidupan seharian.
iii.
Menyatakan perasaan mereka terhadap semangat bekerjasama
dalam aktiviti
kumpulan. 1. Guru memberi lembaran kerja untuk murid disiapkan. 2. Guru berbincang dengan murid tentang soalan dalam lembaran kerja dan memberi penerangan tambahan.
masalah,
Membuat
kesimpulan
dalam kumpulan ii.
menyelesaikan
Kaedah: soal jawab Nilai: bekerjasama, keberanian
LEMBARAN KERJA
Nama:
Tarikh:
Nilai: bekerjasama
Markah:
Kaum
sabar
Harmoni
Gotong-royong
Seronok
Isikan tempat kosong dengan jawapan yang diberikan di atas. (10m) 1. Semangat kerjasama dalam kumpulan dapat membawa suasana yang
.
2. Semasa aktiviti perbincangan, saya akan mendengar dan menerima pandangan kawan dengan
.
3. Saya berasa 4. Saya
semasa menyertai aktiviti perkhemahan di sekolah.
membersihkan
aktiviti
kawasan
sekolah
dengan
kawan-kawan
semasa
.
5. Saya suka bergaul dengan kawan berbilang
semasa bermain.
Tandakan () pada pernyataan yang betul dan tandakan () pada pernyataan yang salah. (5m) 1. Saya berasa marah kerana kawan sentiasa menolak pandangan saya. 2. Kerjasama tidak penting untuk mewujudkan perpaduan negara. 3. Saya tidak suka bercakap dan bermain dengan Mutu dan Ali. 4. Kita harus saling menolong antara kawan semasa menghadapi masalah. 5. Aktiviti persatuan dan kelab dapat memupuk semangat bekerjasama dan kepimpinan.
Penilaian terhadap Pembelajaran dan Pengajaran
Dalam langkah penutup, saya telah menggunakan lembaran kerja untuk mengujikan tahap pemahaman murid dan membuat imbas kembali tentang apa yang telah diajar dalam proses pengajaran dan pembelajaran hari ini. Pemarkahan telah diambilkira untuk mendapat data yang nyata dan jelas tentang tahap pemahaman murid dan mengenalpasti sama ada objektif dapat dicapai atau tidak. Lembaran kerja ini dibahagikan kepada dua bahagian. Soalan bahagian pertama adalah isi tempat kosong, bagi soalan bahagian dua adalah tanda betul atau salah mengikut pernyataan.
Kaedah soal jawab juga digunakan untuk menguji dan mengenalpasti penumpuan murid semasa proses p&p dan mengukuhkan peringatan murid terhadap isi yang telah dibelajari.
Murid dapat menceritakan dan meluahkan perasaan apabila bersemangat kerjasama dalam aktiviti Permainan ―Messenger‖.
Refleksi / Impak Dan Kerja Rumah Sebelum Pengajaran dan Pembelajaran
Pencarian bahan bantu pengajaran bagi pengajaran kali ini agak senang dan mudah kerana komputer dan LCD telah disediakan. Gambar-gambar serta video telah didapat melalui layanan internet dan laman ―Youtube‖.
Saya telah meminjam buku rujukan dan merujuk kepada bahan bantu mengajar yang ada dalam pusat sumber supaya p&p menjadi lebih berkesan dan menarik.
Selepas Pengajaran dan Pembelajaran
Semua murid telah mencapai objektif yang ditetapkan. Hal ini demikian kerana mereka telah menjawab soalan dengan bersungguh-sungguh.
Murid dapat memberi tumpuan perhatian sepenuhnya semasa penayangan video disebabkan bahan multimedia dapat menarik minat murid.
Saya dapat menjalankan proses pengajaran dan pembelajaran dengan lancar dan berjaya disebabkan murid telah memberi komitmen dan perhatian yang sepenuhnya.
REFLEKSI
REFLEKSI Selepas bertungkus-lumus untuk menyiapkan tugasan subjek EDU 3106 Budaya dan Pembelajaran, saya telah berjaya menghasilkan tugasan saya dalam masa yang tepat. Pensyarah saya ialah En. Hj. Abdul Sukor Bin Nordin. Tajuk tugasan terbahagi kepada tiga soalan iaitu implikasi kepelbagaian sosiobudaya di dalam bilik darjah dalam pelaksanaan p&p, penulisan RPH KSSR dan penulisan refleksi. Jutaan terima kasih saya ucapkan kepada En. Hj. Abdul Sukor Bin Nordin yang telah banyak memberi tunjuk ajar yang amat berkesan. Dengan ini, saya dapat memahami dengan lebih mendalam mengenai objektif sebenar subjek ini. Dengan bantuan pensyarah yang berkaliber, saya dapat mengetahui konsep sosiobudaya dalam bilik darjah yang begitu mendalam dan banyak yang perlu saya pelajari. Beliau juga telah memberi masa yang secukupnya kepada kami untuk menyiapkan kerja kursus ini kerana beliau berharap bahawa kami dapat menghasilkan tugasan yang berkualiti. En. Hj. Abdul Sukor Bin Nordin merupakan seorang pensyarah yang bertanggungjawab, walaupun beliau selalu sibuk dengan kerja lain, tetepi beliau sanggup mengorbankan masa beliau untuk memberi penjelasan yang lebih lanjut kepada saya. Saya mencari maklumat dari pelbagai sumber seperti internet, buku rujukan dari perpustakaan, surat khabar dan sebagainya bagi soalan pertama. Dalam proses menyiapkan tugasan, saya telah banyak membincang bersama-sama dan bertanya dengan En. Hj. Abdul Sukor Bin Nordin bagi mengelakkan apa-apa kesilapan berlaku dalam proses menyiapkan tugasan. Melalui pengumpulan dan pengemaskinian maklumat berkaitan dengan implikasi kepelbagaian sosiobudaya di dalam sebuah bilik darjah dalam pelaksanaan p&p, saya telah menyedari bahawa kepelbagaian sosio-budaya dalam sistem masyarakat majmuk akan memberi kesan secara langsung kepada perkembangan sistem pendidikan secara umumnya dan kepada suasana ketika mengendalikan aktiviti pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah khasnya. Bagi mewujudkan suasana pembelajaran yang kondusif, adalah penting bagi guru dan pihak sekolah untuk membina persekitaran bilik darjah yang mesra budaya. Hasil daripada pembelajaran dalam persekitaran bilik darjah yang mesra budaya ini, kita dapat melahirkan murid-murid tanpa mengira latar belakang sosio-budaya yang seimbang daripada segi jasmani, emosi, rohani, intelektual
dan sosial selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Murid-murid ini seterusnya akan membentuk masyarakat yang harmonis dan aman serta berjaya. Semasa membuat rancangan pengajaran harian KSSR, saya berasa agak susah dan bercabar. Hal ini demikian kerana sebelum itu saya sentiasa akan menyentuh tentang aspek KBSR. Oleh itu, saya memang kurang memahami konsep dan format KSSR dalam penulisan RPH. Selepas saya telah membuat rujukan dari pelbagai sumber, barulah saya mempunyai sedikit petunjuk bagi memulakan penulisan RPH. Saya telah mengambil keputusan untuk memilih subjek Pendidikan Moral Tahun 3 ―Seronoknya bekerjasama‖ sebagai topik pengajaran saya. Saya telah menggunakan bahan multimedia dalam set induksi untuk menarik tumpuan dan membuka minda murid untuk menerima ilmu baru yang akan disampaikan. Dalam langkah-langkah pengajaran, saya telah menggunakan kaedah pengajaran yang pelbagai untuk menyesuaikan dan difahamkan oleh murid-murid yang berbezanya dari segi tahap pemahaman, minat, latar belakang dan gaya berfikir. Kaedah yang digunakan termasuklah kaedah soal jawab, perbincangan dan permainan. Selain itu, saya telah memberi lembaran kerja pada akhir pengajaran untuk menilai dan menguji tahap pemahaman murid dan mengukuhkan ilmu yang telah dibelajari. Selepas p&p, saya telah membuat satu refleksi untuk mengkaji kebaikan dan kelemahan saya supaya dapat membuat penambahbaikan. Melalui proses menghasilkan kerja kursus ini, saya dapat mengetahui kelemahan sendiri iaitu ilham dan idea sentiasa tidak dapat dicungkil dan dijana. Semasa saya ingin memulakan tugasan saya, saya akan berasa bingung dan tidak dapat memberi tumpuan sepenuh untuk berfikir. Ini telah menyebabkan saya telah membazirkan masa. Di samping itu, maklumat yang telah saya kumpulkan terlalu kompleks merupakan ranjauan dan halangan bagi saya disebabkan saya perlu berfikir dengan rasional, kritis dan mendalam untuk membentuk satu situasi demi situasi. Saya juga akan berasa keliru dalam proses mengemaskini maklumat tersebut dan telah memakan masa yang agak panjang.
Saya
berasa
bersalah
terhadap
pensyarah
yang
begitu
baik
dan
bertanggungjawab. Oleh itu, saya berjanji kepada diri sendiri bahawa saya akan membetulkan sikap-sikap yang negatif ini dan berusaha menyiapkan setiap kerja kursus dan pembentangan. Selain itu, saya juga mengetahui kekuatan saya iaitu tidak mudah putus asa. Semasa
proses
menyiapkan
tugasan
ini,
saya
telah
mencari
maklumat
dan
mengemaskannya sehingga larut malam. Kadangkala, memang tidak dapat dinafikan bahawa saya berasa agak tertekan semasa menyiapkan tugasan ini kerana dalam masa yang sama saya seringkali memikirkan tugasan-tugasan lain yang tergendala. Walaubagaimanapun, segera sahaja saya kikiskan perasaan yang sebegitu dan berusaha untuk menyiapkan tugasan ini. Saya juga selalu berfikir dengan mendalam sebelum membuat satu keputusan dan tindakan. Walaupun saya dapat merujuk contohcotoh rph dalam laman web, tetapi saya tidak akan membuat peniruan atau terus menggunakan contoh tersebut kerasa saya memahami bahawa hasilan sendiri akan menambah dan menimba pengalaman yang berguna bagi diri sendiri pada masa yang akan datang. Sebelum mencetakkan tugasan, saya telah menyemak beberapa kali bagi mengelakkan berlaku apa-apa kesilapan dan supaya menghasilkan tugasan yang kemas dan berkualiti. Sebagai seorang guru pelatih, saya rasa pentingnya bagi saya untuk menjadi seorang guru yang bertanggungjawab dan bermoral. Sepanjang perjalanan saya dalam kehidupan dalam IPG, saya telah menyedari bahawa saya telah menambah pengalaman dan ilmu yang banyak, pengubahan sikap, pemikiran dari remeh, tidak serius kepada matang, mementingkan sahsiah dan menjaga imej sendiri sebagai seorang guru. Guru adalah teladan bagi setiap murid, jika guru tidak mengamalkan sahsiah dan akhlak yang baik, macam mana murid dapat menjadi bakal pemimpin yang berkaliber yang berketrampilan pada masa depan. Bak kata cina pepatah, murid yang bertingkah laku negatif adalah kesalahan guru dalam tidak mengambil berat terhadapnya. Guru-guru adalah dipertanggungjawabkan membimbing dan mendidik generasi pelapis berbilang kaum untuk memupuk sifat-sifat yang sihat dan membina yang boleh membawa ke arah perpaduan negara. Pembangunan manusia adalah di bahu para guru yang cendekiawan untuk memupuk rakyat yang berilmu dan berwawasan yang akan menjadi pemain di berbagai lapangan pembanguan. Oleh itu, saya berhasrat dapat mendidik anak-anak bangsa menjadi insan yang berkualiti dan berbudi pekerti mulia serta mengamalkan nilai-nilai murni dalam kehidupan mereka. Barulah saya dapat membalas budi dan menunjukkan taat setia kepada negara kita. Akhirnya, saya amat berharap En. Hj. Abdul Sukor Bin Nordin akan berpuas hati dengan kerja yang telah dihasilkan ini. Di sini saya ingin mengucapkan jutaan terima kasih kepada rakan sekelas saya yang telah menghulurkan bantuan kapada saya dalam proses penyiapan tugasan ini. Sekian terima kasih.
BIBLIOGRAFI
BIBLIOGRAFI Buku A.H., W. (2008). Educational Psychology(10 Ed.). Boston: Allyn & Bacon, Inc. Myint Swe Khine, L. A. (2004). Teaching and Classroom Management. Singapore: Pearson Education. Noriati A. Rashid, B. P. (2014). Budaya dan Pembelajaran Edisi Kemas Kini. Shah Alam : Oxford Fajar Sdn Bhd. Chua Chu Tee, V. a. (2011). Pendidikan Moral Tahun 3 KSSR Sekolah Kebangsaan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Jaharah Binti Aman, N. B. (2012). Pendidikan Moral Tahun3 KSSR Buku Aktiviti. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Jurnal Razak, A. Z. (2006). Ciri iklim sekolah berkesan: Implikasinya terhadap motivasi pembelajaran. Jormal Pendidikan 31 , 3-19. Laman Web Dalang, T. (2009, Oktober 12). implikasi kepelbagaian sosiobudaya EDU 3106 . Didapatkan
22
Februari,
2014,
daripada
iltizam
blogspot:
http://iltizamskg.blogspot.com/2010/02/implikasi-kepelbagaian-budaya-edu3106.html me, s. w. (2011, December 18). Topik 3 implikasi kepelbagaian sosio budaya terhadap 3 . Didapatkan
Februari
20,
2014,
daripada
slideshare:
http://www.slideshare.net/sifatpgsr/topik-3-implikasi-kepelbagaian-sosio-budayaterhadap-3 Min, c. (2012, September 15). EDU 3106 IMPLIKASI KEPELBAGAIAN SOSIO . Didapatkan Februari 27, 2014, daripada Program Pensiswazahan Guru 2011 blogspot: http://mhdamin2011.blogspot.com/2012/09/edu-3106-implikasi-kepelbagaian-sosio.html noorlyda, c. (2012, April 19). Implikasi kepelbagaian latar belakang pelajar terhadap p&p . Didapatkan
Februari
18,
2014,
daripada
slideshare:
http://www.slideshare.net/NoorlydaAbdLatip/implikasi-kepelbagaian-latar-belakangpelajar-terhadap-pp Peroto_Jr. (2010, May 16). Implikasi kepelbagaian sosiobudayaterhadap kaedah p&p serta persekitaran bilik darjahyang mesra budaya . Didapatkan March 2, 2014, daripada Peroto_Jr blogspot: http://perotojr.blogspot.com/2010/05/implikasi-kepelbagaian-sosiobudaya.html PGSR. (2011, Oktober 2). Implikasi kepelbagaian sosiobudaya di dalam bilik darjah terhadap murid, guru dan sekolah . Didapatkan March 1, 2014, daripada PGSR09ipsah blogspot: budaya-di.html
http://pgsr09ipsah.blogspot.com/2011/10/implikasi-kepelbagaian-sosio-
LAMPIRAN
IMPLIKASI KEPELBAGAIAN BUDAYA EDU3106 Perbezaan dan kepelbagaian sosio-budaya sukar untuk dinafikan dalam sebuah Negara seperti Malaysia yang lahir dari kelompok masyarakat yang berbilang etnik iaitu Melayu, Cina, dan India yang menjadi majoriti terbesar serta kaum pribumi Sabah dan Sarawak serta orang asli dan kaum – kaum lain menjadi kaum minoriti. Setiap etnik membawa sosio-budaya yang berbeza yang diwarisi dari nenek moyang yang terdahulu. Sebelum membincangkan lebih lanjut berkaitan kepelbagaian sosio-budaya, terlebih dahulu dihuraikan maksud budaya itu sendiri. Apakah yang dimaksudkan dengan sosio-budaya? Menurut ensiklopedia bebas http://ms.wikipedia.org/ budaya atau kebudayaan (daripada perkataan Sanskrit buddayah, yang merupakan kata jamak bagi perkataan buddhi, yang bermaksud budi pekerti atau akal) secara amnya membincangkan hal – hal berkaitan budi dan akal manusia. Manakala daya ialah perkataan Melayu Polynesia bermakna kekuatan kuasa, tenaga dan pengaruh. Apabila ke dua – dua perkataan ini dicantumkan (budaya) membawa maksud tenaga, fikiran, usaha rohani atau kuasa yang menggerakkan jiwa. Menurut Kamus Dewan Edisi ke 3,1996,m/s:180 menyatakan budaya dapat ditakrifkan sebagai tamadun atau peradaban. Ia juga bermaksud kemajuan fikiran atau akal budi (cara berfikir dan berkelakuan). Dr. Mohd. Arshad Hj. Taib ( bekas professor Madya UiTM) telah menyatakan dalam laman web http://dppwp.wordpress.com/usrah/pembangunan -sistem-sosio-budayaislam-dalam-kontek-masyarakat-malaysia/ maksud sosio-budaya ialah amalan yang berupa gaya hidup dan peradaban bagi sesuatu masyarakat, lahir dari pegangan dan kecenderongan diri masyakarat berkenaan dalam berbagai bidang hidup, untuk memberi kepuasan dan meransang pembangunan hidup masyarakat tersebut. Sementara itu menurut Andreas Eppink pula, kebudayaan ialah keseluruhan pengertian, nilai, norma, ilmu pengetahuan serta struktur – struktur kemasyarakatan, keagamaan selain penghasilan seni dan intelektual yang membentuk ciri – ciri khas sesebuah masyarakat. Pengertian sebegini dipersetujui oleh Edward B. Taylor. Beliau memandang budaya sebagai satu konsep menyeluruh yang rumit yang mengandungi ilmu pengetahuan, kepercayaan, kesenian, tatasusila, undang – undang, adat resam dan lain – lain kebolehan serta kebiasaan yang diperoleh oleh manusia sebagai anggota masyarakat. Dalam konteks pendidikan, kepelbagaian sosio budaya individu itu bukan sahaja dilihat dari ras, etnik dan adat budaya mereka sahaja. Malah ia juga merangkumi skop yang lebih besar. Menurut Papalia (2001) individu manusia itu berbeza dari segi jantina, saiz badan, kesihatan, tahap tenaga, personaliti dan emosi. Manakala Slavin (1997) pula mengaitkan perbezaan individu dengan konteks pengajaran dan pembelajaran. Beliau mengatakan kepelbagaian pelajar terdapat dalam tahap prestasi, kadar belajar, gaya kognitif, etnik, budaya, kelas sosial, bahasa, jantina , bakat dan minat. Kepelbagaian sosio-budaya di antara murid memberi implikasi secara langsung
terhadap guru dan murid dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Implikasi kepada guru ‗…kita mempunyai peranan yang penting dalam pembentukan minda dan jiwa rakyat untuk membawa kita kea rah wawasan yang ingin kita capai‖ Dato‘ Sri Abdullah Ahmad Badawi PIPP 2006-2010 m.s 38 Pelajar pada masa kini, mempunyai potensi yang tinggi untuk dikem bangkan supaya menjadi rakyat Malaysia yang berilmu pengetahuan, berakhlak mulia, bertanggungjawab, berketrampilan dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta member sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran keluarga, masyarakat dan Negara. Falsafah Pendidikan Kebangsaan, 1988 Manakala menurut Dato‘ Panglima Sri Najib Tun Abd. Razak, dalam konsep 1 Malaysia, kerajaan perlu memulakan polisi yang kelihatan adil dan dilaksanakan dengan komitmen membantu tanpa melihat ras dan etnik. Selagi seseorang itu memegang status sebagai warga Negara Malaysia, mereka layak menerima bantuan tanpa melihat dari kaum mana mereka datang. Setiap rakyat Malaysia sepatutnya berupaya untuk memenuhi sepenuhnya dari segi pembangunan diri mereka tanpa mengira jantina. Natijahnya, tanggungjawab dan amanah ini terletak dipundak guru yang mengajar mengenal tulis baca. Guru perlu berkemahiran menangani masalah kepelbagaian sosio-budaya murid – murid agar masalah guru ‗syok sendiri‘ dalam mengajar tidak berlaku. Sewajibnya guru perlu berkemahiran dalam pengajaran dan pembelajaran yang merangkumi aspek perancangan dan perlaksanaan pengajaran dan pembelajaran yang dapat menjamin kemajuan pelajar secara optimum. Sebagai seorang guru perkara – perkara pokok seperti perancangan pengajaran dan pembelajaran yang sesuai, spesifik dan relevan dengan objektif pembelajaran, persekitaran bilik darjah, masa yang diperuntukkan dan profil pelajar mengikut tahap kecerdasan. Dalam erti kata lain, elemen yang perlu dikuasai oleh setiap guru untuk menjadikan pengajarannya berkesan meliputi kesesuaian bahan pengajaran, sumber pembelajaran, penglibatan aktif murid, penilaian prestasi, pengukuran dan penambahbaikan. Selain itu guru perlu mahir dalam menguruskan bilik darjah dan mengintegrasikan TMK. Murid adalah pelanggan manakala guru merupakan individu yang menawarkan perkhidmatan. Oleh itu perkhidmatan yang diberi haruslah mengiktu standard yang telah ditetapkan oleh majikan iaitu Kementerian Pendidikan Malaysia. ―orang ramai semakin kerap mempersoalkan kualiti pendidikan di sekolah, seolah – olah tidak lagi menaruh keyakinan kepada kewibawaan sekolah dalam hal ehwal mendidik, terutama apabila mendapati kelakuan murid lepasan sekolah tidak seperti yang diharapkan oleh masyarakat dan Negara. Kecemerlangan pada sijil peperiksaan mereka secara realitinya tidak memperlihatkan kematangan berfikir, kepetahan berkomunikasi, ketokohan sebagai pemimpin, kemurnian tingkah laku,
keupayaan mencipta dan menyumbang kepada pemajuan Negara-bangsa dan global‘ (Dasar Standard Tinggi Kualiti Pendidikan, Jemaah Nazir Sekolah (2001):hlm 24) Bertitik tolak dari pernyataan di atas, pengajaran dan pembelajaran yang berkesan boleh ditakrifkan sebagai proses pengajaran dan pembelajaran (P&P) yang berkualiti iaitu proses yang dapat mengembangkan potensi insan dari segi psikomotor, kognitif dan afektif ke tahap yang optimum. Merujuk kepada Dasar Pernyataan Standard Tinggi Kualiti Pendidikan Malaysia, (2001), proses pengajaran dan pembelajaran perlu dirancang dan dilaksanakan mengikut beberapa prinsip yang digariskan. Antaranya ialah: a) Pendekatan, kaedah dan teknk yang dipelbagaikan dengan melibatkan murid secara aktif; b) Berpandukan bahan – bahan sokongan yang relevan dengan tahap pencapaian semasa, potensi dan kemajuan murid; c) Penilaian dan penambahbaikan P&P secara berterusan. Berdasarkan apa yang dinyatakan di atas, seseorang guru haruslah peka dengan kepelbagaian sosio-budaya murid – muridnya. Pendekatan yang bijak harus digunakan dengan tidak membezakan kelas sosial murid. Murid hendaklah dilayan sama rata tanpa mengira samada mereka dari kelas atasan atau bawahan. Perbezaan tahap kecerdasan murid juga harus dititik beratkan oleh seseorang guru dalam menyampaikan pelajaran. Guru harus mempelbagaikan kaedah pengajaran bersesuaian dengan tahap murid. Perkara ini perlu untuk mengelakkan murid – murid merasa bosan dan seterusnya akan mengakibatkan masalah disiplin yang sukar dikawal. Guru juga harus bijak mencetuskan situasi pembelajaran yang mesra rakan. Aktiviti yang melibatkan interaksi di kalangan murid haruslah sentiasa dijalankan agar murid dapat menjalinkan hubungan yang lebih mesra sesama mereka tanpa mengira latar belakang sosial dan kecerdasan individu. Sebagai seorang yang menawarkan perkhidmatan, pelanggan iaitu murid haruslah sentiasa dihormati dan bersikap adil kepada mereka. Hukuman berbentuk deraan dan memalukan seharusnya tidak dilaksanakan kerana akan menyebabkan hubungan guru dengan murid akan renggang dan menghilangkan minat untuk mereka meneruskan pembelajaran. Murid yang lambat menerima pembelajaran tidak diabaikan. Pelbagai kaedah dan strategi boleh dirancang dan dilaksanakan dalam mengatasi masalah murid – murid sedemikian. Penggunaan bahasa standard iaitu bahasa rasmi kebangsaan iaitu bahasa Melayu hendaklah digunakan tanpa pengaruh bahasa dialek. Ini akan member peluang sama rata kepasa semua murid untuk mengambil bahagian dalam aktiviti pembelajaran. Aktiviti pembelajaran yang dirancang oleh guru seharusnya boleh member peluang kepada semua murid tanpa mengira etnik dan jantina. Isu yang mempunyai unsur
bias kepada mana – mana jantina mesti dielakkan untuk member peluang sama rata pada setiap murid meneroka aktiviti pembelajaran. Bagi murid yang kecelaruan jantina, menjadi tanggungjawab guru untuk membentuk persepsi yang positif di kalangan murid supaya mereka tidak terus hidup dengan kecelaruan tersebut. Isu sensitif berkaitan dengan agama dan kaum hendaklah dielakkan sama sekali. Setiap kepercayaan dan nilai haruslah diterima seadanya oleh setiap guru. Aktiviti pembelajaran yang dirancang hendaklah menjurus kepada penglibatan semua murid tanpa mengira kaum, adat budaya dan pegangan agama mereka. Catatan kemajuan dan kelemahan yang terdapat dalam pengajaran dan pembelajaran hendaklah dicatatkan sebagai refleksi atau impak di akhir sesi pembelajaran. Ini akan memudahkan guru untuk merancang strategi dan kaedah yang sesuai untuk mengatasi kelemahan. Guru yang berwibawa sentiasa memikir kaedah bagi mencapai pengurusan yang cemerlang yang mana fokus utama ialah mengetahui dan memahami bidang kerjayanya, menghayati hasil kerja atau objektif kerja untuk jangka panjang dan jangka pendek, kerja yang dilakukan lebih spesifik, boleh diukur pencapaiannya, boleh dicapai, realistic dan bijak dalam pengurusan masa. Guru merupakan ejen perubahan dan sumber inspirasi kepada murid. Anjakan paradigma haruslah dilakukan oleh setiap guru dan tidak berada di zon selesa sentiasa. Guru haruslah pro-aktif dalam mengatasi kelebihan dan kelemahan muridnya. Penyampaian pengajaran guru haruslah kreatif dan efektif, menarik dan menyeronokkan. Secara ringkasnya dapat disimpulkan pengajaran berkesan oleh guru bukan sahaja meliputi aspek kurikulum yang diajar di dalam bilik darjah, malahan meliputi skop yang lebih luas seperti gaya kepimpinan, budaya ilmu dan berfikir, pengurusan bilik darjah, motivasi dan dorongan serta kepimpinan kurikulum di tempat kerja. Implikasi kepada murid Murid adalah pelanggan bagi setiap guru di dalam bilik darjah. Mereka akan bersama setiap kali aktiviti pengajaran dan pembelajaran berlangsung dalam bilik darjah mahupun di luar bilik darjah. Sebagai seorang pelanggan, kita haruslah melayan mereka dengan adil dan saksama. Ini termaktub di dalam perlembagaan persekutuan; Perkara 12. Hak berkenaan dengan pendidikan. (1) Tanpa menjejaskan keluasan Perkara 8, tidak boleh ada diskriminasi terhadap mana-mana warganegara semata-mata atas alasan agama, ras, keturunan atau tempat lahir — (a) dalam pentadbiran mana-mana institusi pendidikan yang disenggarakan oleh suatu pihak berkuasa awam, dan, khususnya, kemasukan murid-murid atau pelajarpelajar atau pembayaran fi; atau (b) dalam memberikan bantuan kewangan daripada wang sesuatu pihak berkuasa awam bagi penyenggaraan atau pendidikan murid-murid atau pelajar-pelajar di mana-mana institusi pendidikan (sama ada disenggarakan oleh suatu pihak
berkuasa awam atau tidak dan sama ada di dalam atau di luar Persekutuan). Petikan perlembagaan Malaysia
Berlandaskan Perlembagaan Malaysia, seharusnya guru mengurus tingkahlaku murid berdasarkan matlamat untuk menghapus atau merapatkan jurang kepelbagaian sosio-budaya di kalangan murid agar prinsip keadilan kesaksamaan dapat dipraktikkan. Antara perkara yang boleh dijadikan panduan dalam mengurus tingkahlaku murid ialah menyenaraikan maklumat yang perlu murid ketahui tentang peraturan yang wajib mereka patuhi sepanjang masa pengajaran dan pembelajaran. Murid harus bersosial dalam melakukan aktiviti pembelajaran. Murid harus berinteraksi tanpa mengira kelas sosial dan perlu membuang sikap prajudis terhadap bangsa lain. Kepercayaan dan amalan agama yang dianuti tidak harus dipertikan dan aktiviti yang dijalankan haruslah berupaya menyemai semangat saling percaya dan mempercayai ke dalam jiwa murid. Proses sosialisasi antara kaum tanpa mengira anutan agama hendaklah dikembangkan supaya proses pembentukan kendiri murid dapat dilaksanakan. Secara langsung semangat perpaduan dapat dijalinkan dalam masyarakat dan seterusnya berupaya membentuk masyarakat yang toleran kea rah memacu pembangunan Negara. Dalam berkomunikasi, penggunaan bahasa standard iaitu Bahasa Melayu harus diamalkan oleh murid. Unsur – unsur dialek mengikut kaum hendaklah dielakkan, penggunaan laras bahasa yang tepat mestilah diamalkan dalam situasi yang sesuai, aktiviti yang bercorak kea rah peningkatan bahasa perlu disertai supaya tahap penguasaan bahasa murid sentiasa bertambah. Perbendaharaan kata yang tepat akan membantu murid mencapai kematangan sosial yang sepatutnya. Murid juga digalakkan berinteraksi dan berhubung dengan mereka yang berlainan jantina. Mereka juga perlu diberikan kesedaran batasan perhubungan dalam interaksi yang berlainan jantina. Dalam pengurusan bilik darjah, setiap murid haruslah diberikan peranan dan tanggungjawab tertentu untuk menanam semangat kerjasama dan cintakan kelas mereka. Ahli Jawatan Kuasa keceriaan kelas perlu diwujudkan disamping jawatan ketua kelas dan penolong ketua kelas. Dengan ini setiap murid dapat merasakan diri mereka tidak dipinggirkan di dalam kelas mereka.
Guru sebagai ‗role model‘ kepada murid – murid. Murid biasanya akan terpengaruh kepada tindakan guru yang menunjukkan teladan sebagai seorang profesional. Oleh itu guru mesti membentuk program – program yang bertujuan membangunkan murid, dengan peraturan dan arahan yang jelas bagi mengurangkan segala tingkahlaku negative.
Budaya belajar yang ceria, menyeronokkan, menyentuh emosi, disamping meningkatkan kecergasan mental, kreatif dan inovatif dan bermatlamat boleh menarik minat murid. Pengurusan yang cekap dalam merancang dan melaksanakan sesi pengajaran dan pembelajaran akan membantu mengurangkan ketidakseimbangan di dalam penyampaian pelajaran kepada setiap murid. Seharusnya seseorang guru mengenali dan memahami sosio-budaya setiap muridnya agar sesi pengajaran dan pembelajaran akan menjadi lebih mudah dan mesra murid. Cadangan kaedah P&P dalam menangani kepelbagaan sosio-budaya murid Kepelbagaian sosio-budaya murid member kesan secara langsung terhadap kaedah yang harus digunapakai oleh guru dalam sesi P&P agar setiap murid mendapat peluang sama rata dalam penerimaan pembelajaran. Acapkali dibaca dan didengar permasalahan masalah disiplin seperti ponteng sekolah, vandalisma dan sebagainya yang dilakukan oleh murid. Walaupun berat untuk diakui, namun kita harus menerima hakikat, salah satu faktor penyebab permasalahan ini adalah datangnya dari guru yang tidak komited terhadap kerjayanya. Seringkali guru menggunakan kaedah yang tidak selari dengan kehendak dan penerimaan murid yang mengakibatkan murid bosan untuk mengikuti P&P. Mengambil contoh permasalahan yang berlaku kepada etnik Orang Asli, masalah keciciran pendidikan di kalangan etnik ini amat tinggi. Jabatan Hal Ehwal Orang Asli (JHEO) melaporkan 34.31% dilaporkan tidak menamatkan pendidikan sehingga ke tingkatan lima. Dalam kes tertentu mungkin terdapat segelintir kanak – kanak Orang Asli yang tidak dapat ke sekolah kerana tergolong sebagai kanak – kanak berkeperluan khas. Persoalannya, kenapakah anak Orang Asli masih keberatan atau langsung tidak mahu ke sekolah? Mereka tidak mahu ke sekolah ketika tiba musim buah – buahan. Malah masih ada yang terjajah pemikirannya. Menurut sumber Kementerian Pelajaran, kajian mendapati, ada kalangan ibu bapa Orang Asli yang menanamkan kepercayaan bahawa sekolah tidak akan mengubah masa depan kaum mereka. Apabila membicarakan tentang budaya pelajar Orang Asli, kita tidak dapat lari daripada isu pembangunan dan budaya pemikiran komuniti Orang Asli yang masih dibelenggu struktur persekitaran dan sosial masyarakat mereka sendiri. Kemelut budaya, sensitif dan malu meminta bantuan guru untuk mengatasi masalah – masalah pembelajaran menyebabkan pelajar Orang Asli terus memendam perasaan tanpa berusaha mengatasi masalah yang dihadapi. Seandainya guru tidak meratakan jurang kepimpinan dimana guru melakukan proses pengajaran dan pembelajaran sekata antara pelajar, golongan Orang Asli ini akan ketinggalan jika mereka tidak memahami sesuatu kerana budaya yang diwarisi
